LE I DE N • ALP H E N A/ D RIJ N • H I LLEGOM • KAAG & B RAASSE M • KATW IJ K • LE I DE RDORP • LISSE • NOORD W IJ K • NOORD W IJ KE RHOUT • OEGSTG E EST • TEYLI NG E N • V OORSCHOTE N • WASSE NAAR • ZOETE R W OU DE
Jaargang 14 Winter 2018/19 € 5,50
BLAD VAN ONTDEKKINGEN
53
LAWRENCE SEATING SYSTEM RODOLFO DORDONI DESIGN
WWW.MINOTTI.COM
INSPIRATIE, ADVIES, ONTWERP & UITVOERING MINOTTI JONCKERWEG 11 2201 DZ NOORDWIJK T. 071-4080008 E. INFO@NOORTINTERIEUR.NL WWW.NOORTINTERIEUR.NL
CONCEPT
STORE
BY
Discover the worlD of Brellum watches Directly from your swiss factory stainless steel case with solid rose gold Bezel automatic movement officially chronometer certified (cosc) sapphire crystal with anti-reflections coating 50 meters water resistant swiss made www.brellum.swiss
GEEN BLAD VOOR DE OGEN NEMEN WIJ KIEZEN VOOR PUUR MAATWERK
De laatste jaren wordt deskundigheid in de optiekbranche vaak ondergeschikt gemaakt aan prijs. Wij doen daar niet aan mee. Wij onderscheiden ons liever door gedegen vakkennis. En die vakkennis vertalen we in oogzorg op het hoogste niveau. Je moet uiteraard in eerste instantie goed kunnen zien. Door gebruik te maken van de meest geavanceerde apparatuur en technieken garanderen wij de hoogste mate van service, kwaliteit en maatwerk.
Bezoek ons aan de Hoofdstraat 105 in
KOM, KIJK, BEWONDER EN LAAT U DOOR ONS ADVISEREN
Noordwijk aan Zee Telefoon: (071) 361 30 07 pallasoptiek.nl
Nieuwe Rijn 3 Leiden T (071) 566 10 30 sieraden@borgendaphne.nl www.borgendaphne.nl
-
MARCCAIN ANNETTE GÖRTZ SARAH PACINI HIGH D ‘ ETOILES CASIOPÉ CAMBIO MARC AUREL PENN&INK N.Y. MOQ WOLFORD IBANA FFC LOTT.GIOIELLI
HOOFDSTRAAT 125 | HILLEGOM (VOLG ONS OP FACEBOOK) | TEL. 0252 - 521 039 | WWW.DOMUSMODE.NL
Nieuwe collecties, onmisbare klassiekers of samen iets unieks creĂŤren?
TIRISI JEWELRY
Kanaalstraat 9 Lisse T 0252- 41 34 83 niestadtjuweliers.nl
U bent van harte welkom!
Mi ch ae l Kors Tw i n Set O o r b e l len v an Lot t Gioielli Sar ah Pacini A n n e tte Gรถrt z Cam b i o N i ce Connect ion Car o l i n e B iss
De Kempenaerstraat 2, 2341 GL Oegstgeest
T (071) 301 52 05 www.elles-emotions.nl
Nieuwe Rijn 7 - Leiden - www.degunstjuwelier.nl
INHOUD
178
42
72
Deze winter: Interviews, portretten & columns
72 Saskia van der Linden exposeert portretten 81 Onno Blom: de verloren zoon is terug 82 Bestseller auteur Jeroen Windmeijer 92 Backstage met Barry Badpak 113 Portrettenserie Het Vak 142 Mensen die het doen: Cluster Beheer 178 Regiogenoten: Nadine en Jan Winter in de regio
59 92
18
18 Winter Wonder Weken in Leiden 28 Noordwijk decor van Winterwonderland 42 The Unseen Collection bij SWI Sassenheim 68 2019: Rembrandtjaar in Leiden
Mode, shoppen & vrije tijd
58 Leuk voor je Leven 59 Leidse Breestraat: bijzondere shoppingboulevard 65 Mooie mannenmode bij Matinique 91 De sound van Expert Hillegom 154 Noordwijkerhout laat van zich horen 157 Schouten Schoenen gaat eigen gang 158 Leuk om te hebben 011 LEVEN!
Happy Sale CLOSED FILIPPA K. HUMANOID POMANDÈRE BY MALENE BIRGER MONIQUE VAN HEIST CITIZENS OF HUMANITY LES COYOTES DE PARIS 7 FOR ALL MANKIND KNITTED REPEAT BA&SH DNA SET
DE KEMPENAERSTRAAT 19
OEGSTGEEST
WWW.JUNE-OEGSTGEEST.NL
INHOUD
120
35
75
40
Food & feestjes
27 10e Leidse Restaurantweek 32 Wiener Ball in Grand Hotel Huis ter Duin 35 Food & Feestjes 40 De brigade van Villa Beukenhof
Discoveries & reizen
120 De hoogtepunten van westelijk Canada 130 Een plek onder de zon op Bonaire
27 130
Kunst, cultuur en media
48 Fotografie van Kommer Hakkenbrak 66 Babooka presenteert: Van Gogh 75 Ophelia bij De Zwarte Tulp in Lisse 76 Erfgoed Wolkers in universiteitsbibliotheek 84 Cultuur & Media 87 Bach in Pieterskerk Leiden 88 The Hen House Music: jonge jazz 98 Museum De Lakenhal brengt collectie thuis 102 Op kraamvisite met Rosalie Visser 104 Herman Boerhaave en de Gouden Eeuw 013 LEVEN!
shoes | bags
De Kempenaerstraat - OEGSTGEEST - www.carelvandermeer.nl
INHOUD
162
132
169
Business & mobiliteit
149 Kort Zakelijk 150 Financieel vooruitzien met Puur Beleggen 152 Ondernemersprijs Bollenstreek 2019 153 Autohopper: Huren is hot
170
Wonen & interieur
162 Het mooiste uitzicht van de stad 166 Tortu: badbeleving in Sassenheim 169 Wonen & interieur 170 Conduct Exclusief Wonen maakt het verschil 173 Openhaard make-over door Otto Vuur Beauty, lifestyle en gezondheid
132 Azzurro Beauty in nieuwe handen 135 Beauty & Lifestyle 139 Een inkijkje bij Rijnzicht Oogkliniek 140 Voltreffer: Lucky Gym En verder
153
149
16 Colofon 17 Editorial 184 Places to Be 015 LEVEN!
Vanguard - State of Art - Rehash - Cavallaro - Jaggy Tommy Hilfiger - Mason’s - Olymp - Brax - Mac Peuterey - Fortezza - Blue Industry - Napapijri
JAARGANG 14, NUMMER 53, WINTER 2018/19 REGIO'S LEIDEN DUIN- EN BOLLENSTREEK, DEN HAAG, UTRECHT, HAARLEM
LEVEN! blad van ontdekkingen biedt een boeiend en breed platform voor inwoners, bezoekers, bedrijven, overheden en organisaties, bedoeld voor de regio Leiden dus ook de direct omliggende gemeenten. LEVEN! is een onafhankelijk magazine over, voor en door mensen, ondernemen, kunst, cultuur, media, wetenschap, bouwen, wonen, uitgaan en alle relevante ontwikkelingen voor inwoners en bezoekers met een meer dan gemiddelde interesse in deze regio. LEVEN! wordt in z’n geheel (behalve het drukwerk zelf) geproduceerd door professionals uit de regio Leiden. Hoofdredacteur Gerda Schukking, gerda@levenmagazine.nl Advertentiemogelijkheden Sander Pardon, sander@levenmagazine.nl Vormgeving Emmely Pardon, No Mercy Media Persberichten, uitnodigingen, ideeën voor artikelen enz. Gerda Schukking, gerda@levenmagazine.nl Aan dit nummer werkten mee: Gerlinde Vliegenthart, Wouter Keuris, Marieke de Geus, John van der Tol, Saskia van der Linden, Willem Schonenberg, Piet de Vries, Marinda Baak, Gert de Jeu, Denny Stam, Kommer Hakkenbrak, Dirk van Egmond, Daniël Oltmans, Dewi Poort, Marjon Smit, Joke Busschots, Jan van Vliet, Klaas Slootweg, Clarissa Slingerland, Reanne van Kleef, Werner van der Belt, Saskia Cieremans, Diana Boer, Marjolijn van der Jagt, Irene Slats, Heleen Duivenvoorde, Lorenzo van Beek, Steven Bemelman, Caroline van Overbeeke, Ines van Arkel, Onno Blom, Mike van Bemmelen, Emile van Aelst, Marcel Verheggen, Annemarie Guijt, John Brussel, Jenny Streef, Mincke Pijpers, Dorien Broekhof, Linda Hulsebosch, Onno de Geus, Nilles Raken, Minke Schat, Bureau Balthus, Peter Lindhout. Verspreiding LEVEN! wordt zowel verspreid in de stad Leiden als in de gehele regio van Hillegom tot Wassenaar en van de Noordzeekust tot en met Alphen aan den Rijn. De distributie voorziet in gratis levering bij tandartsen, huisartsen, sportscholen, notarissen, gemeenten, accountants, reclame- en mediabureaus, architecten, kapsalons, ziekenhuizen, restaurants, hotels, schoonheidssalons, bedrijventerreinen, leestafels, enz. Abonnementen en bezorging Losse nummers: € 5,50 Een jaarabonnement kost € 22,- Abonnementen kunnen op ieder tijdstip ingaan en lopen automatisch door, tenzij ze dertig dagen voor de vervaldatum schriftelijk worden opgezegd. Abonnement aanvragen en adreswijziging doorgeven (drie weken voor verschijning) kan via de website levenmagazine.nl/abonneer Oplage 15.000 ex Druk en afwerking www.moderna.be ISSN 1871-9503
Shop ook 24/7 online in onze webshop www.basdewitmode.nl BasdeWitMode BasdeWitMode Bas de Wit Mode Vijf Meiplein 96 2321 BR LEIDEN Tel: 071 528 89 88 016 LEVEN!
Cover Ontwerp: Emmely Pardon, No Mercy Media Concept: Saskia van der Linden Basisbeeld: iStock/Getty Images Editorial Fotografie: Sander Pardon Fotolocatie: Koetshuis De Burcht, Leiden Uitgever Sander Pardon sander@levenmagazine.nl Copyright Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van de auteurswet is niet toegestaan. SPC B.V. 2018
EDITORIAL GERDA SCHUKKING
GOUDEN tijden
J
e zet je horloge op wintertijd, knippert twee keer met je ogen en je zit alweer volop in de nieuwjaarsrecepties en de goeie voornemens. Maar oh, wat een knusse periode. Uitgebreid samen eten, je huis vol sfeer en warmte, het culturele leven bruist. In je mooiste kleren naar spetterende feesten en concerten. Je neemt de tijd voor vrienden en familie. En je denkt na over de toekomst. Over de korte termijn, maar ook over de dagen waarin je kinderen straks leven. Hoe benut je kansen voor je bedrijf en hoe word je vrolijk ouder? Dit is er de tijd voor. Heb je iets te vieren in 2019? Nederland grijpt de 350ste sterfdag van onze Rembrandt aan om de hele Gouden Eeuw onder de aandacht van buitenlandse bezoekers te brengen. Een glorietijd vol meesterwerken en economische voorspoed. Roemrijke buitenhuizen en imponerende grachtengevels getuigen van dat succesverhaal. Maar dan denk ik: ‘Hoe zouden toekomstige generaties deze periode straks omschrijven?’ Ik zou zelf in geen andere tijd dan de onze willen leven. Dit is onze Gouden Eeuw. Zelf gemaakt. Ik kijk vol bewondering om me heen naar al die mensen in onze
regio, mensen die er wat van maken. Voor zichzelf, hun gezin, maar ook zeker voor de gemeenschap waarvan ze deel uitmaken. Naar vermogen, ieder op eigen wijze. Het stemt me dankbaar en hoopvol. Als magazine zijn we in de bevoorrechte positie om sommige van die bevlogen doordouwers in beeld te kunnen brengen. En te laten zien dat het leven niet alleen uit jaarrekeningen en beleidsplannen bestaat. We mogen het ook gewoon leuk hebben samen. Mooi wonen, goed leven, aan je gezondheid werken en je ambities tot bloei laten komen. Groot dromen. En of dat nou het bakken van de ultieme appeltaart is of het bouwen van een internationaal imperium: allemaal lekker. Ik wens iedereen een prachtig 2019. Met warme groet,
Hoofdredacteur 017 LEVEN!
WINTER WONDER WEKEN IN LEIDEN
Lichtjes, muziek en
018 LEVEN!
WINTER WINTER WONDER WONDER WEKEN WEKEN IN IN LEIDEN LEIDEN
Tot en met zondag 6 januari vinden in Leiden weer de Winter Wonder Weken plaats. De stad is nog mooier, nog betoverender dan normaal. De Winter Wonder Weken agenda staat boordevol boeiende activiteiten. Leiden biedt de hele winter volop sfeer en plezier voor jong en oud. De Winter Wonder Weken is een aaneenschakeling van sfeervolle activiteiten, waaronder een aantal verrassende nieuwe onderdelen. Van het ontsteken tot de lichtjes, de Rotary Santa Run met honderden kerstmannen, tot de drijvende ijsbaan en het spectaculaire kerstcircus: in Leiden ontdooit iedereen.
019 LEVEN!
WINTER WONDER WEKEN IN LEIDEN
Drijvende IJsbaan &
Er kan weer wekenlang geschaatst worden op de drijvende ijsbaan op de Nieuwe Rijn. Van zaterdag 8 december tot en met zondag 6 januari kun je hier dagelijks terecht. Met ook dit jaar weer speciale programmering voor de allerkleinsten in het weekend en gave clinics en wedstrijden voor de oudere jongeren. De kerstmarkt is dit jaar geopend van vrijdag 14 december tot en met dinsdag 25 december. Tijdens het snuffelen is er live-muziek op het culturele podium en kun je genieten van heerlijke bratwursten en glĂźhwein. Je kunt er opstappen voor een gezellige winterrondvaart maken ĂŠn natuurlijk je laatste kerstinkopen doen. En de kerstman zelf? Die komt natuurlijk vrolijk meefeesten.
020 LEVEN!
WINTER WONDER WEKEN IN LEIDEN
Drijvende Kerstmarkt
Drijvende IJsbaan: 8 december t/m 6 januari Nieuwe Rijn, tussen de Koornbrug en Visbrug Drijvende Kerstmarkt: 14 december t/m 25 december Nieuwe Rijn, tussen de Koornbrug en Karnemelksebrug
021 LEVEN!
WINTER WONDER WEKEN IN LEIDEN
Nostalgische Kermis & Joris' Kerstboom De prachtige, sfeervolle Nostalgische Kermis vind je dit jaar op het Hooglandse Kerkplein, dat deze weken omgedoopt is tot Hooglandse Kerstplein. En bij een kermis hoort natuurlijk ook een lekkere zoete wafel en glaasje chocomel. Voor het derde jaar op rij heeft Leiden ook zijn eigen Joris’ Kerstboom. Vanaf 7 december kun je hierin een foto hangen van jouw dierbare personen. Op zaterdag 15 en zondag 16 december zal Joris Linssen ook weer verhalen komen opnemen voor het gelijknamige tv-programma Joris’ Kerstboom. Joris’ Kerstboom: 7 december t/m 6 januari Tv-opnames: 15 & 16 december Uitzending: Zondagavond 23 december op NPO2 Nostalgische Kermis: 14 december t/m 6 januari Hooglandse Kerkplein
Bärr, een winters sprookje Leiden heeft de primeur van een uniek Scandinavisch concept: Bärr! In dit rondreizende restaurant in Noorse viking tenten, vind je winterse knusheid, een knapperend vuurtje, knusse berevellen en natuurlijk lekker eten. Uiteraard wordt er ook aan de kinderen gedacht met speciale activiteiten. 7 december t/m 6 januari, Stadhuisplein
022 LEVEN!
WINTER WONDER WEKEN IN LEIDEN
Rotary Santa Run Leiden Wil je zien hoe mooi de binnenstad van Leiden ’s avonds is én ook nog iets doen voor het goede doel? Dan is de Rotary Santa Run Leiden een aanrader. Op vrijdagavond 21 december wandelen honderden kerstmannen- en vrouwen door de binnenstad. Dat wordt een geweldig gezicht! De wandeling is maar 3 kilometer lang, dus iedereen kan meedoen en onderweg zorgen ondernemers, musea en musici voor de ene verrassing na de andere. En als je naderhand nog energie over hebt, dan kun je in kerstmanoufit aansluitend nog even gratis komen schaatsen! Dus meld je aan met collega’s, het hele voetbalteam of je complete familie. Vrijdagavond 21 december Inschrijven via leiden.rotarysantarun.nl
Winterverhalen Pieterskwartier Stegen verlicht met lantaarns, een stadsomroeper brengt het laatste nieuws, ergens brandt een knetterend houtvuurtje. En intussen wappert het wasgoed tussen de huizen op de Langebrug, zingen op het Pieterskerkhof Leidse koren hun kerstrepertoire en stijgt de geur van verse wafels en glühwein op.
Het Pieterskwartier wordt op 15 en 16 december ondergedompeld in de Victoriaanse sfeer van 'A Christmas Carol' van Charles Dickens rond het jaar 1850. Luister ademloos naar het verhaal van Scrooge, laat je verrassen door straattheater in de hele wijk en rust uit met een hapje en drankje op het Pieterskerkplein. 15 en 16 december, Pieterskerkplein
023 LEVEN!
WINTER WONDER WEKEN IN LEIDEN
Leiden Lumière Poolvossenjacht
Supergezellig: samen de lichtjes aansteken in de kerstboom op het Hooglandse Kerstplein, met prachtige projectie door het Blauwe Uur in de Hooglandse Kerk en in aanwezigheid van wethouder Yvonne van Delft. Iedereen is welkom bij deze symbolische start van de winter in Leiden. Vrijdagavond 7 december
Groot Kerstcircus Leiden
Komt dat zien! Het Groot Kerstcircus Leiden staat dit jaar voor het eerst op de Lammermarkt en wel van 21 t/m 30 december. Stap in de magische wereld van het circus waar je wordt verrast door acrobaten, clowns, een illusionist en nog vele anderen artiesten. Meer informatie en tickets via: grootkerstcircusleiden.nl
Winter Wonder Jacht
Op zondagochtend 16 december kunnen speurneuzen van alle leeftijden op zoek naar de poolvossen in de stad. Heb je alle poolvossen gevonden en is je stempelkaart vol? Dan win je misschien wel een mooie prijs. Maar misschien is meedoen alleen al veel leuker dan winnen!
024 LEVEN!
Ding Dong Merrily on high…
Na het succes van vorig jaar, zijn er ook dit jaar twee korenweekenden. Zo’n 30 verschillende koren brengen in de binnenstad van Leiden dat extra stukje kerstsfeer tijdens het doen van alle kerstinkopen. 15 & 16 december en 22 & 23 december Diverse locaties in de binnenstad
Intocht Sinterklaas 24 november
Geluksroute
24 & 25 november
Huis van Sinterklaas 25 november t/m 4 december
Pakjesbootdagen 28-30 november
Drijvende IJsbaan 8 december t/m 6 januari
Bårr
7 december t/m 6 januari
Leiden Lumière 7 december
Drijvende Kerstmarkt 14 t/m 25 december
Parkeergarage Lammermarkt bij Molen de Valk ligt op loopafstand van het historisch centrum. Deze nieuwe ondergrondse parkeergarage heeft 525 ruime en lichte parkeerplekken plus 8 laadplekken voor elektrische auto’s en een aantal gehandicaptenparkeerplaatsen op iedere verdieping. Parkeren tot op 22 meter onder de Lammermarkt, dat is een bijzondere ervaring. Voor het actuele programma inclusief openingstijden, zie:
Leiden.nl/winterwonderweken
Joris’ Kerstboom TV opnames 15 & 16 december
Nostalgische Kermis 14 december t/m 6 januari
Winterverhalen Pieterskwartier 15 & 16 december
Winter Wonder Jacht 16 december
Korenweekenden 15-16 & 22-23 december
RIJN Verlicht
16 december t/m 6 januari
Rotary Santa Run Leiden 21 december
Groot Kerstcircus Leiden 21 t/m 30 december
leiden.nl/winterwonderweken
Smaak ONTDEK DE
van Bril Jan’t BRIL-JANT.NL
JUBILEUM MET UNIEK THEMA
Een decennium na de eerste editie, viert de organisatie van LeidsLekkers opnieuw de Leidse Restaurantweek. Na negen zeer succesvolle jaren zal in de week van 21 tm 27 januari 2019 een bijzondere jubileumeditie plaatsvinden.
10e Leidse
RESTAURANT WEEK A
l jaren is de Leidse Restaurantweek een begrip binnen de Leidse horeca. Vele Leidse restaurants bieden deze culinaire week een speciaal menu aan tegen een vast bedrag van €20,tot €35,-.
Voor foodies en smulpapen uit de hele stad en wijde omgeving is de Restaurantweek het jaarlijkse buitenkansje om tegen een laag bedrag uitgebreid uit eten te gaan. En om nieuwe culinaire hotspots te ontdekken. Tegelijkertijd is het voor de Leidse horecaondernemer dé gelegenheid om bezoekers kennis te laten maken met hun kenmerkende ambiance, gastheerschap en unieke receptuur.
THE BATTLE Net zoals voorgaande jaren, zal er ook dit jaar een smaakmakend thema aan deze culinaire feestweek worden meegegeven. Ditmaal is het thema ‘The Battle’ en daarmee lijkt het een zeer competitieve editie te gaan worden. Inmiddels hebben ruim 30 Leidse horecaondernemingen zich aangemeld en daar zullen er waarschijnlijk nog meer bij gaan komen. Dat belooft wat. De messen worden reeds geslepen!
Voor informatie en reserveringen: leidserestaurantweek.nl 027 LEVEN!
. . . . n n w w o o t t o o t t g g n n i i m IIss ccoom
Winter Winteris iscoming coming @@hethetZuiderbad! Zuiderbad! Haal Haal die die schaatsen schaatsen maar maar uit uit hethet vet vet en en trektrek eeneen extra extra dikke dikke truitrui aan;aan; winter winter is coming is coming in Noordin Noordwijk! wijk! Tussen Tussen 2 december 2 december en en 27 27 januari januari is restaurant is restaurant HetHet Zuiderbad Zuiderbad volledig volledig omgetoverd omgetoverd tot tot eeneen waar waar Winter Winter Wonderland. Wonderland. Terwijl Terwijl je dochter je dochter haar haar pirouettes pirouettes oefent oefent op op de de ijsbaan ijsbaan vanvan maar maar liefst liefst 150150 m2m2 en en je zoon je zoon de de kleinste kleinste kneepjes kneepjes vanvan hethet schaatsen schaatsen onder onder de de knieknie krijgt, krijgt, nipnip jij aan jij aan de de fa- familietafel milietafel vanvan eeneen warme warme glĂźhwein glĂźhwein en en eeneen rijk rijk gevulde gevulde kaasplank. kaasplank. EenEen hapje hapje eten eten na na allealle activiteiten? activiteiten? OokOok datdat kan!kan! Zeker Zeker eeneen unieke unieke ervaring ervaring voor voor hethet helehele gezin gezin want want zegzeg nounou zelf;zelf; wiewie kankan zeggen zeggen datdat zij aan zij aan hethet strand, strand, metmet uitzicht uitzicht op op zee,zee, hebben hebben geschaatst! geschaatst!
EenEenknus knus winters winterssamenzijn samenzijn Samenzijn Samenzijn is in is de in de wintermaanden wintermaanden natuurlijk natuurlijk hethet allerfijnst. allerfijnst. VanVan knus knus metmet hethet helehele gezin gezin onder onder eeneen dekentje dekentje op op de de bank bank en en spelletjes spelletjes spelen spelen bij kaarslicht bij kaarslicht tot tot eeneen lange lange winterse winterse wanwandeling. deling. HebHeb jij nog jij nog eeneen gaatje gaatje in de in de agenda agenda en en benben je op je op zoek zoek naar naar eeneen speciale speciale activiteit? activiteit? Bij Winter Bij Winter Wonderland Wonderland komen komen al jouw al jouw wensen wensen samen! samen! Na Na de de eerste eerste paar paar stappen stappen op op hethet ijs, ijs, strijken strijken jullie jullie gezamenlijk gezamenlijk neer neer voor voor eeneen hapje, hapje, drankje drankje en en eeneen oudoud Hollands Hollands spelletje! spelletje! Kiezen Kiezen jullie jullie voor voor jenga, jenga, trekbiljart trekbiljart of (voor of (voor de de gevorderde gevorderde denker) denker) driedimensionaal driedimensionaal vier-op-een-rij? vier-op-een-rij? Liever Liever toch toch die die winterse winterse wandeling? wandeling? HetHet strand strand ligtligt binnen binnen handbereik! handbereik!
Extra special! Natuurlijk mogen thema activiteiten niet ontbreken! Ben jij de slimste tijdens de winterse pubquiz of ga je straks naar huis met een auto vol Bingo cadeautjes? Ook Sinterklaas en de Kerstman weten de schoorsteen en kerstboom van Winter Wonderland dit jaar zeker weer te vinden! Speciaal voor de basisscholen uit Noordwijk, is er bovendien ook schoolschaatsen waarbij de hele klas zich kan uitleven op de schaats.
Hollandse pot of Zwitserse kaasfondue? Na een paar actieve uurtjes op de schaats mag een lekker tussendoortje of diner niet ontbreken! Geniet van een luxe Belgische wafel en een warme kop chocolademelk of doe je tegoed aan een rijk gevuld erwtensoep. Schuiven jullie ook aan voor het avondeten? Gezellig! De Hollandse boerenkoolstamppot of Zwitserse kaasfondue staan voor je klaar. Voor de kleintjes is er natuurlijk een kindermenu met allerlei lekkers. Met een traditionele apfelstrudel als toetje gaan jullie zeker voldaan naar huis!
Kerstdiner aan Zee
Natuurlijk mogen thema activiteiten niet ontbreken! Ben jij de slimste tijdens de winterse pubquiz of ga je straks naar huis met een auto vol Bingo cadeautjes? Ook Sinterklaas en de Kerstman weten de schoorsteen en kerstboom van Winter Wonderland dit jaar zeker weer te vinden! Speciaal voor de basisscholen uit Noordwijk, is er bovendien ook schoolschaatsen waarbij de hele klas zich kan uitleven op de schaats.
Locatie: Restaurant Het Zuiderbad | Koningin Astrid Boulevard 104 | 2202 BD | Noordwijk | 071 36 205 51 | info@noordwijkwinterwonderland.nl
Geopend Geopendvan van 2 december 2 december2018 2018 —— 2727januari januari2019 2019
WinterWonderland Wonderland Winter
ALLE ALLE DAGEN DAGEN GEOPEND GEOPEND VAN: VAN: 2 december 2 december 2018 2018 t/mt/m 27 januari 27 januari 2019 2019 Maandag Maandag t/mt/m vrijdag vrijdag vanaf vanaf 12:00 12:00 uuruur Zaterdag Zaterdag & zondag: & zondag: vanaf vanaf 10:00 10:00 uuruur
Ook Ookvoor voorfeesten feesten partijen &&partijen Winter Winter Wonderland Wonderland steltstelt haar haar deuren deuren ookook open open voor voor (zakelijke) (zakelijke) groepen! groepen! BenBen je op je op zoek zoek naar naar eeneen unieke unieke locatie locatie voor voor jullie jullie jaarlijkse jaarlijkse bedrijfsfeest bedrijfsfeest of wens of wens je jouw je jouw collega’s collega’s en en relarelatiesties graag graag hethet allerbeste allerbeste voor voor 2019 2019 onder onder hethet genot genot vanvan eeneen feestelijk feestelijk diner diner of luxe of luxe nieuwnieuwjaarsborrel? jaarsborrel? Winter Winter Wonderland Wonderland denkt denkt graag graag mee mee omom voor voor joujou eeneen passend passend event event neer neer te zetten! te zetten!
Kerstvakantie Kerstvakantie (Vr. (Vr. 21-12 21-12 t/mt/m Zo.Zo. 6-01) 6-01) ALLE ALLE DAGEN DAGEN vanaf vanaf 10:00 10:00 uuruur geopend! geopend! OokOok 1e & 1e2e & Kerstdag 2e Kerstdag ’s avonds ’s avonds geopend geopend voor voor diner! diner! Uitzonderingen: Uitzonderingen: Maandag Maandag 24 december: 24 december: 10:00 10:00 - ±17:00 - ±17:00 uuruur Maandag Maandag 31 december: 31 december: 10:00 10:00 - ±17:00 - ±17:00 uuruur Dinsdag Dinsdag 1 januari 1 januari vanaf vanaf 11:00 11:00 uuruur Meer Meer informatie informatie vindvind je op je op de de website: website: www.noordwijkwinterwonderland.nl www.noordwijkwinterwonderland.nl
51E WIENER BALL
TRADITIE in Op zaterdag 9 februari 2019 vindt voor de 51ste keer het Wiener Ball plaats in Grand Hotel Huis ter Duin. Hier ontmoeten generaties elkaar en worden banden gesmeed voor de komende jaren. Een uitgelezen avond om met vrienden of zakenrelaties te beleven.
032 LEVEN!
een modern jasje
Ook voor wie niet danst is er genoeg te beleven
H
et van origine Oostenrijkse bal is een feestelijke avond met een muzikaal scala van Strauss tot swing en disco. Gasten zijn gekleed in gala, wat voor een feestelijke uitstraling zorgt. Het evenement staat al jaren garant voor een heerlijke avond uit en biedt volop gelegenheid tot bewegen, ontmoeten en informeel bijpraten.
Alles Waltzer De debutanten openen de avond met de dansceremonie onder begeleiding van de uit Wenen ingevlogen dansleraar Heidenreich. Wanneer de heer Heidenreich “Alles Waltzer� roept, is het bal officieel geopend. De gasten van het bal betreden de dansvloer en de overige zalen waar gedanst, gegeten en gedronken
wordt zijn daarmee ook geopend. Naast optredens van het Johan Strauss Ensemble en de Marinierskapel is er om 00.00 uur de Mitternachtseinlage, een spetterend optreden met een speciale artiest. Vervolgens worden alle gasten uitgenodigd voor de publieksquadrille. De avond wordt swingend afgesloten met een afterparty in Club Conversation.
Je hoeft niet te kunnen dansen Het Wiener Ball is weliswaar een bal, maar dat betekent niet dat er de hele avond gedanst hoeft te worden. Voor de gasten die liever geen dansje wagen, is er genoeg te beleven. In Restaurant Latour, dat na het diner omgetoverd is tot Wiener Kaffee, kun je in alle rust genieten van heerlijke patisserie. Op de foyer en in Bar Maritime worden kleine, typische Oostenrijkse gerechten en wijnen geserveerd.
Business meets pleasure Het Wiener Ball biedt een uitgelezen mogelijkheid om zakelijke relaties te ontmoeten en om nieuwe contacten op te doen. Ook dit jaar zijn er weer vele prominente gasten aanwezig waaronder diverse leden van het Corps Diplomatique en Captains of Industry. Een mooie gelegenheid om talent uit je eigen bedrijf of organisatie te introduceren.
Ook aanwezig zijn op het Wiener Ball? Informatie over de diverse arrangementen staat op wienerball.nl 033 LEVEN!
restaurant Restaurant Sophie, een eigentijdse plek waar u culinair kunt genieten van verďŹ jnde gerechten uit de Franse keuken met Aziatische invloeden.Het restaurant is vernoemd naar Barones Sophie, eerste bewoonster van Kasteel de Wittenburg.
De keuken, onder leiding van chef-kok Roy van Geel, bereidt pure en eerlijke gerechten waarmee hij elke dag streeft naar een hoger niveau. De bedienende brigade, onder leiding van restaurantmanager Jordy van der Vegt, neemt u graag mee op een culinaire wereldreis.
Restaurant Sophie is geopend van maandag tot en met vrijdag van 12:00 tot 17:00 uur voor de lunch en van 17:00 tot 22:00 uur voor diner. Op zaterdag zijn we uitsluitend geopend voor diner vanaf 17:00 uur en op zondag is Sophie gesloten.
Sophie is gevestigd in Kasteel de Wittenburg Landgoed de Wittenburg 12244 BV Wassenaar. 070 51 51 500. info@restaurantsophie.nl
www.restaurantsophie.nl
@RestaurantSophie
RestaurantSophie
FOOD & FEESTJES
IDD
OP 86
Restaurant In Den Doofpot in Leiden heeft een mooie blijk van waardering ontvangen. Het gerenommeerde magazine ‘Lekker’ zet In Den Doofpot op plek nummer 86 van Nederland, zij aan zij met meerdere sterrenrestaurants. Ieder jaar oordeelt het magazine welke restaurants bij de beste 500 van Nederland horen en rangschikt het de nummer 1 tot en met nummer 100. De felbegeerde plek in de top 100 bevestigt de ontwikkeling van In Den Doofpot nadat het vorig jaar al op de drempel van diezelfde ranglijst stond. Het immer innoverende restaurant is dankbaar voor de erkenning van kwaliteit en continuïteit en hoopt haar gasten te kunnen blijven verwennen in het restaurant én vanuit haar prachtige foodtruck op locatie. In Den Doofpot Turfmarkt 9, Leiden T (071) 512 24 34 indendoofpot.nl
Knus OP KATWIJK Surf en Beach ging afgelopen jaar permanent van start op het Katwijkse strand. Het paviljoen blijft dus ook de hele winter open. In deze koude maanden zijn er binnen en buiten genoeg gezellige haardjes waar je lekker bij op kunt warmen na een frisse strandwandeling of een lange werkdag. Voor het koude seizoen is er een nieuwe wijn-, bier- en menukaart, vol heerlijke winterse gerechten zoals apple crumble, erwtensoep, kaasfondue en wild. Surf en Beach Boulevard Zeezijde 9, Katwijk aan Zee surfenbeach.nl 035 LEVEN!
FOOD & FOOD & FEESTJES FEESTJES
NU OOK IN LEIDSE REGIO! COMPANY SANDWICH VERZORGT IEDERE DAG VERS BELEGDE BROODJES VOOR UW LUNCH, VERGADERING OF TRAINING OP KANTOOR.
COMPANY SANDWICH LEIDEN
VOOR 10 UUR BESTELLEN IS VOOR 12 UUR GELEVERD
VERSE BEREID VOLGENS EIGEN RECEPT
SNEL GELEVERD OP TIJD VOOR DE LUNCH
PERSOONLIJKE SERVICE BESPAAR TIJD
NACHTEGAALLAAN 41-43 LEIDEN.COMPANYSANDWICH.NL LEIDEN@COMPANYSANDWICH.NL
COMPANYSANDWICH.NL LEIDEN • ALPHEN A/D RIJN • HILLEGOM • KAAG & BRAASSEM • KATWIJK • LEIDERDORP • LISSE • NOORDWIJK • NOORDWIJKERHOUT • OEGSTGEEST • TEYLINGEN • VOORSCHOTEN • WASSENAAR • ZOETERWOUDE
Zo van het land ...naar de keuken
Van der Mey Quality Food & Vegetables is al meer dan 60 jaar de leverancier van een hoogwaardig en uitgebreid
OL OL IJF
voor 23:59 besteld volgende dag bezorgd bestel online!
AGF assortiment aan de horeca. Vraag ons proefpakket aan! Bel: 071 - 40 132 03
www.pvandermey.nl
sinds 1956
P. Van der Mey | Vinkenweg 50b, 2231 NT Rijnsburg, 071 - 40 132 03, info@pvandermey.nl
FOOD & FEESTJES
GIN FESTIVAL LEIDEN
IN DE STADSGEHOORZAAL
GROOTS
SPECIAALBIER
FESTIVAL
Het succesvolle Gin Festival komt naar Leiden. Op zaterdag 23 en zondag 24 maart zullen in het Scheltema vele ‘ginhuizen’ aanwezig zijn met eigen stands. Hier kun je allerlei ginsoorten proeven en een eindeloze reeks mixjes uitproberen. Een proefglaasje zit dan ook bij de entreeprijs inbegrepen. Daarnaast wordt de bezoeker vergast op hapjes en gezellige deuntjes. De openingstijden op zaterdag zijn van 15:00 tot 22:00 uur en op zondag van 13:00 tot 20:00 uur. ginfestival.nl/gin-festival-leiden/
Op 9 & 10 maart 2019 is het zover: de derde editie van het Leven In de Brouwerij Festival in de Stadsgehoorzaal. Met een grote diversiteit aan brouwers en bieren: de vertrouwde Leidse brouwerijen en brouwers van (ver) buiten de Benelux. Swingende live muziek en diverse foodstands maken het evenement compleet. De tickets voor het festival zijn online verkrijgbaar en op de aangewezen verkooppunten, voor meer informatie kijk je op lib-leiden.nl
ERWTENSOEP MET BROOD
VAN ’T HUYS
MENUKAART VOL KLASSIEKERS
VLA FLIP MET SLAGROOM
ZUURKOOL MET WORST
STAMPPOT
VAN 'T HUYS 3 GANGEN €17,50
De ‘r’ zit weer in de maand. De dagen worden korter en we zoeken massaal de huiselijke gezelligheid op. Nergens in Leiden kun je zo heerlijk oer-Hollandse stamppot eten als in het oudste en kleinste boutiquehotel van Leiden. Voor slechts €17,50 per persoon geniet je een 3 gangen diner waar je je ‘lange vingers’ bij aflikt. Gedurende de hele winter en tot en met april, alleen op reservering en slechts geopend op dovr-za tussen, 17.30 en 21.30 uur. Hollands genieten in koninklijke sfeer. Boutique Hotel Huys van Leyden Oude Singel 212, Leiden T (071) 260 07 00 huysvanleyden.nl 037 LEVEN!
3 GANGEN
DINER
€ 27,50
BOTERMARKT 20 LEIDEN 071 514 00 47 WWW.BUDDHAS.NL
A PA R T E B O V E N Z A A L V O O R V E R G A D E R I N G E N, B O R R E L S E N G R O E P S D I N E R S 038 LEVEN!
FOOD & FEESTJES
VOLWAARDIG meedraaien
foto Niels Schenk
ALTIJDTheetijd
De INC Awards zijn nieuw ingestelde prijzen voor organisaties die bijdragen aan de acceptatie van mensen met een verstandelijke beperking. Een initiatief van Stichting De Upside van Down en Stichting Downsyndroom. INC staat voor ‘include everyone’. Stephan Stokkermans, Managing Director van Grand Hotel Huis ter Duin, is een groot voorstander van het werk van beide stichtingen: “Een hotel is met haar gasten en medewerkers een afspiegeling van de samenleving. Daarmee is het niet meer dan logisch dat we met elkaar ervoor zorgen dat er voor iedereen plaats is, zowel als gast en als medewerker van Huis ter Duin.”
Exclusivithee is dé winkel voor de ware tealover. Wendy Gaurié proefde jaren geleden de thee van Mariage Frères in Le Marais, Parijs. Dé champagne onder de thee merken. In 2017 begon Wendy met het importeren van Mariage Frères thee. Het assortiment bestaat uit diverse soorten zoals thee met Tibetaanse bloemen, blauwe thee en thee uit Nepal van een Grand Cru plantage. Naast thee importeert Wendy ook pure en luxe verzorgingsproducten van le Secret de Manon uit de Provence en prachtige Japanse theepotten. Bij Exclusivithee ervaar je een unieke geur en smaakbeleving. Exclusivithee Nieuwe rijn 36, Leiden exclusivithee.nl
Grandeur IN DE REGENTENK AMER
Boutique hotel Huys van Leyden Oude Singel 212, Leiden T (071) 260 07 00 boutiquehotelsvanleyden.nl
Privé dineren in 18e eeuwse grandeur. In een elegante ambiance van muurschilderingen, aan fraaie tafels, bij kaarslicht. In de prachtige heropende Regentenkamer is dineren een sprookje met kristallen glazen, goud bestek en meters hoge kandelaren. Nergens in Leiden vind je zo’n bijzondere ruimte als deze zaal. En voor de prijs hoef je het niet te laten! Liever gezellig borrelen, vergaderen of zelfs trouwen? Deze unieke locatie heeft het. 039 LEVEN!
FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS
A A N D E D I S B I J
Natalie Kuit-Siera (gastvrouw), Anthonie van Haaster (Michelin sous chef), Rouby Schippers (gastvrouw, customer relations), Michel Corpel (Michelin Chef kok), Laura de Koning (General manager), Maurits van der Vooren (Executive chef), Alessio Partaluri (kok), Jacqueline van Es (restaurant manager), Jordi Hulst (Sommelier) en Imane Douidi (Front Office)
040 LEVEN!
VILLA BEUKENHOF Nieuwe talenten bestormen Villa Beukenhof. De herberg wordt met liefde bewaakt. Wat goed is moet blijven en wat beter kan, geven we een kans. Hier is het team dat weet hoe kritisch haar gasten zijn en dat tevens de kunst verstaat van het verleiden; nieuwe dingen proeven zoals een Martini/Gamba/ Zalm/Watermeloen, of een Eggplant/vega/grill of de Crème soep van Bospaddestoelen met koffie aroma, of de Kalfswang terrine. We ontdekken veel mooie combinaties. De kachel brandt, we verwelkomen u graag met een goed glas.
Terweegweg 2-4, Oegstgeest T (071) 720 09 09 villa-beukenhof.nl 041 LEVEN!
WHISKYVERZAMELING E D IN S OEM ASS R E B EN D HE EL R IM E W
The Unseen VA LEN TI NO ZAGATTI CO L L ECTIO N
042 LEVEN!
Het onlangs geopende Zagatti Museum wijkt nogal af van een typisch Nederlands museum. Eerder zou je zulks in Schotland verwachten: het is namelijk speciaal opgericht om de langverwachte Zagatti-collectie van ruim 3.000 flessen single malt whisky tentoon te stellen. Door whiskyliefhebbers is er reikhalzend naar de opening uitgekeken want nergens anders ter wereld komt een dergelijke collectie samen.
043 LEVEN!
Valentino Zaggatti en Michel Kappen openen het museum door de deur van een zwaar kettingslot te ontdoen. Unseen symboliseert dat Zagatti zijn eigen bezit nooit zag omdat hij blind is en omdat de collectie nooit eerder voor het publiek te zien was.
VALENTINO ZAGATTI KAN DE FLESSEN ZELF NIET ZIEN, MAAR KAN HET MERENDEEL HERKENNEN AAN DE VORM EN GEUR
Valentino Zagatti De Zagatti-collectie is het levenswerk van Valentino Zagatti, die tijdens de Tweede Wereldoorlog op 12-jarige leeftijd het zicht verloor door een handgranaat. Hij besloot zo’n zes decennia geleden te stoppen met roken en het geld dat hij daarmee bespaarde te besteden aan iets ‘waardevollers en blijvends’. Iedere maand kocht hij een fles en het doel was om van ieder land het distillaat (cognac uit Frankrijk, grappa uit Italië etc.) te hebben. Dit bleek nagenoeg onmogelijk, waarna hij zich focuste op Schotse single malt whisky. In de afgelopen vijftig jaar verzamelde Zagatti ruim 3.000 flessen die hij op de tast heeft aangeschaft.
The Unseen Collection Wat deze collectie zo bijzonder maakt is zowel de diversiteit als de diepte. De collectie bevat flessen van 300 verschillende merken en van sommige 044 LEVEN!
merken zijn er een paar honderd verschillende flessen. De collectie omvat vele bijzondere exemplaren; zo stamt de oudste fles uit 1843. Veel is er niet bekend over deze fles. Zo is het onduidelijk of het een blend of malt whisky is, laat staan bij welke distilleerderij hij vandaan komt. Op het handgeschreven etiket staat dat het een trouwcadeau is van een vader aan zijn dochter Atty. Ook zitten er flessen bij die gedestilleerd zijn gedurende de Eerste en Tweede Wereldoorlog, een periode waarin weinig distilleerderijen produceren. De collectie bevat ook vier flessen van de Parkmore distilleerderij, welke gesloten is in 1931 en waarvan er naar verluid nog maar zes flessen in omloop zijn. Bij de overige flessen had hij slechts de aankoopdatum nodig om te herleiden welk exemplaar hij in zijn handen had. Hij zag de collectie als zijn kind, waardoor de uiteindelijke verkoop van de collectie ook zeer emotioneel was.
VALENTINO ZAGATTI COLLECTION
DE COLLECTIE DIENT TIEN JAAR BIJ ELKAAR TE BLIJVEN EN MAG PAS NA VIJF JAAR WORDEN DOORVERKOCHT
De man achter Scotch Whisky International, Michel Kappen: ‘Dit is het hoogtepunt van ons bedrijf. We staan nationaal en internationaal op de kaart. Oude whisky’s hebben stuk voor stuk een verhaal. Een verhaal met een interessant rendement bovendien.’
045 LEVEN!
De opgang naar de eerste verdiepng met honderden flessen van de eigen botteling Mo’or als blikvanger. Boven is de nieuwe ontvangst voor gasten en klanten en daar is ook het museum gevestigd.
VALENTINO ZAGATTI: ‘IK HAD NOOIT GEDACHT DAT STOPPEN MET ROKEN TOT HIERTOE ZOU LEIDEN’
Hoe de collectie in Sassenheim belandde Gezien zijn hoge leeftijd besloot de inmiddels 83-jarige Zagatti een aantal jaar geleden dat het tijd was de collectie van de hand te doen. Gezien Zagatti’s visuele handicap heeft de collectie de officiële naam The Unseen Valentino Zagatti Collection toegewezen gekregen. Het levenswerk van Valentino Zagatti zal de komende tien jaar bij elkaar blijven en bij Scotch Whisky International aan de Industriekade in Sassenheim te bezichtigen zijn voor klanten van het bedrijf. Het bedrijf is voornemens om de deuren periodiek te openen voor belangstellenden.
vanaf 2020 mag worden doorverkocht. Met het aantrekken van de Zagatti-collectie zijn we gegadigden uit onder meer Rusland en China én het whiskymuseum in Edinburgh voorgebleven.’ Er was wel een aantal voorwaarden die de Italiaanse Valentino Zagatti aan de verkoop van zijn ‘levenswerk’ stelde: de collectie dient tien jaar bij elkaar te blijven en mag pas na vijf jaar worden doorverkocht. De laatste voorwaarde van de voormalige eigenaar was simpel en duidelijk: de collectie moest in een museum worden ondergebracht.
Scotch Whisky International, het Nederlandse bedrijf dat is gespecialiseerd is in whiskybeleggingen, heeft in 2015 een groep van twintig beleggers bij elkaar gebracht en zo de aankoop van de Zagatticollectie kunnen realiseren. Michel Kappen, initiator van het museum en oprichter van Scotch Whisky International: ‘Toen wij in 2015 de collectie van de heer Zagatti mochten overnemen, waren de twintig aangetrokken beleggers volledig overtuigd van de zeldzaamheid van deze unieke collectie en het rendement dat kan worden behaald wanneer de collectie
De Opening The Unseen Collection werd op 9 oktober geopend door Valentino Zagatti zelf onder het toeziend oog van klanten van Scotch Whisky International en pers. Rond 12.00 in de middag haalde hij het slot van de metalen deur en liep samen met Michel Kappen het museum binnen: ‘Ik had nooit gedacht dat mij zoiets zou overkomen. Ik had nooit gedacht dat stoppen met roken tot hiertoe zou leiden’, aldus een enthousiaste Valentino Zaggati.
SCOTCHW HISKYINTE RNATIO NA L .CO M 046 LEVEN!
VALENTINO ZAGATTI COLLECTION
BMW maakt rijden geweldig
DE ONBETWISTE LEIDER, BIJ VAN POELGEEST. DE NIEUWE BMW X5.
De nieuwe BMW X5 maakt een statement in ieder detail. Nog groter en krachtiger dan zijn voorganger, met aan de voorzijde de driedimensionaal gevormde koplampen en grote, licht hexagonaal gevormde nierengrille uit één stuk – die kenmerkend zijn voor de nieuwe BMW vormtaal. Uitgerust met nieuwe technologieën voor meer veiligheid en maximale rijdynamiek, ongeacht de ondergrond, bepaalt de nieuwe BMW X5 de koers. Ontmoet de imposante BMW X5 vanaf 24 november in de showroom bij Van Poelgeest.
I E
VAN POELGEEST VESTIGINGEN Amersfoort Ruimtevaart 2 3824 MX Amersfoort T (033) 462 15 00
Amstelveen Burg. A. Colijnweg 6-8 1182 AL Amstelveen T (020) 503 23 00
Heemstede Cruquiusweg 25 2102 LS Heemstede T (023) 528 52 84
Hilversum Bussumergrintweg 12 1217 BP Hilversum T (035) 624 11 56
Naarden Energiestraat 51 1411 AS Naarden T (035) 699 76 76
Noordwijk Keyserswey 91 2201 CX Noordwijk T (071) 409 09 10
www.van-poelgeest.nl info@van-poelgeest.nl
Premium Selection Center Amsterdamsestraatweg 13 1411 AW Naarden T (035) 699 76 76
LEIDSE FOTOGRAAF BLIJFT ONTWIKKELEN
DE GOUDEN EEUW VAN KOMMER HAKKENBRAK Soms is een enkel beeld genoeg. Wanneer een foto je blik vasthoudt, je even langer laat kijken. Je weet niet waarom, maar je herkent talent ook zonder woorden.
048 LEVEN!
I
n de weken rond het Ontzet van Leiden hingen opvallende stillevens in verschillende etalages in de Breestraat. Composities in de stijl van 17e eeuwse meesterwerken, maar nu gevangen door de lens in plaats van het penseel. Intrigeerde foto’s, waarin een feilloos gevoel voor compositie en minutieuze aandacht voor detail samenkomen met de boodschap van de tijdelijkheid van het bestaan. Het fruit glanst perfect, de broodkorst oogt krakend vers, het bederf is nog niet ingetreden. Alles klopt. De beelden maakten nieuwsgierig naar de fotograaf achter dit concept. Kommer Hakkenbrak blijkt geen beginnend fotograaf, integendeel. Hij werd 65 jaar geleden geboren in Benthuizen, maar woont al sinds z’n twintigste in Leiden. Op achtjarige leeftijd kwam hij met fotografie in aanraking via zijn tante, die een eigen doka in huis had. Het magische proces van beelden die langzaam zichtbaar werden in ontwikkelingsvloeistof boeide hem mateloos. Hij ging experimenteren, kocht een Hasselblad camera en ontwikkelde zijn techniek door te doen en te kijken, steeds te kijken.
STILLEVEN MET AARDBEIEN EN KONINGINNEPAGE
049 LEVEN!
STILLEVEN MET MAKRELEN
ACTEUR WINSTON POST ALS MODEL VOOR HANS UBBINK
MODESHOOTS Zijn ingetogen persoonlijkheid stond hem in de weg bij het commercieel uitnutten van zijn talent. Nog steeds komt de zachtgevooisde, stijlvol geklede heer bescheiden over. Zo wil hij ook liever geen zelfportret op deze pagina’s. Het tekent zijn karakter. In plaats van een carrière op te bouwen als professioneel fotograaf, vond Kommer een baan bij de universitaire boekhandel in Rotterdam. Daar werkte ook een student aan de fotoacademie. Die nam naast zijn eigen werk ook de portfolio 052 LEVEN!
van Kommer mee naar opdrachtgevers, wat resulteerde in een gestage stroom interessante klussen. Dat hij ontdekt werd door modeontwerper Hans Ubbink berustte ook weer op toeval. Ubbink was te gast op een bruiloft waar Kommer fotografeerde. Een terloopse portretfoto van die avond viel zo in de smaak dat hij Kommer benaderde om modeshoots voor hem te doen. Aldus geschiedde en de samenwerking duurde tot Ubbink een punt achter zijn carrière zette.
STRAATJE IN CHEFCHAOUEN, MAROKKO
053 LEVEN!
TIJDSCAPSULE Hakkenbrak heeft er geen problemen mee dat hij nooit echt bekend is geworden bij het grote publiek. Zijn baan stelt hem in staat om te reizen en zijn eigen onderwerpen te kiezen. Zo reist hij al jaren geregeld naar Cuba, waar hij bevriend raakte met de kostuumdesigner van de Tropicana, de beroemde en beruchte nachtclub in Havana, waar nog iedere avond de gloriedagen van de jaren vijftig herleven. Via hem waren modellen en fotolocaties altijd wel te regelen. Kommer logeert er niet in toeristenho-
HUISKAMER MIRAMAR, HAVANA
054 LEVEN!
tels, maar in eenvoudige 'casa particular' in buurten die de meeste mensen zouden mijden. Als hij met zijn camera op pad gaat, is hij dan ook nooit alleen. Maar onveilig voelt hij zich nooit. Het land ziet hij wel veranderen. Het einde van een tijdperk van isolement. De tijdscapsule waarin mens en materie decennia gevangen waren vertoont steeds meer barsten. Straks zullen de foto’s van Kommer slechts nog stille getuigen zijn. Een bevroren ogenblik, als een stilleven uit de Gouden Eeuw.
CUBAN DANDY, MODEL LAZARO IS DANSER IN EL DIVONO NACHTCLUB IN HAVANA
PILGRIM MUSEUM BESCHUITSTEEG, LEIDEN
056 LEVEN!
KEUKENINTERIEUR CASA ALONSO VEDADO 2, HAVANA
Een overzicht van zijn werk is te zien en te bestellen op kommerhakkenbrak.com
057 LEVEN!
LEUK VOOR JE LEVEN
WIJ WILLEN WOL
Mysterieus
MOOI
De Leidse webwinkel Esgii verkoopt heerlijk warme vilten sloffen voor hem en haar. Handgemaakt in Mongolië, met lokale wol. Dat geeft een goed gevoel. esgii.nl
Lapponia is de Latijnse naam voor Lapland. Dit juwelenmerk weet de mystiek van de natuur in het hoge noorden te vangen in grillig gevormde sieraden. Tuijn Optiek & Juwelier Aarkade 1-2, Alphen aan den Rijn T (0172) 473 035 tuijnjuwelier.nl
De Wit mode
waar al 46 jaar een nieuwe mode begint
Another Woman Betty Barclay Betty & Co Bianca Brax Cambio Creenstone Eterna Expresso Frank Walder Fuchs Schmitt Gerry Weber Gil Bret Joseph Ribkoff Milo Monari Raphaela by Brax Rosner Sandwich Sarto Fashion Taifun Uno Due Zerres Vijf Meiplein 112-114 | Leiden | 071 5766020 | www.dewitmode.nl shop.dewitmode.nl | Nu 24/7 winkelen in onze webshop
Feest in de Bree. Winkelen in Leiden is fun. En de prachtig verlichte Breestraat, het kloppende hart van Leiden, heeft echt van awlles voor een dagje uit. Goed eten, een breed winkelaanbod en dat alles in een prachtige monumentale omgeving. Proef de winterse sferen in het hart van de stad. Maak kennis met de toppers van de Bree‌.
059 LEVEN!
The Hifi Studio Number One
Luisteren... Voor deze fraaie Meze hoofdtelefoon maar ook voor streaming audio, platenspelers, versterkers en luidsprekers kun je terecht bij Number One. Het enthousiaste team voorziet je huis of restaurant volledig van goed klinkende geluidsapparatuur in elke prijsklasse. Van inbouw speakers in het plafond of muur tot aan rots-luidsprekers in de tuin. Kom lang in de winkel en beluister alles in een van hun luisterkamers. Korevaarstraat 2 E-F T(071) 513 15 12 numberone.nl
Wonderful Nature
Verwonderen… Wonderful Nature is een verwonderwinkel in natuurlijke woonaccessoires. Kom langs en struin heerlijk door de winkel. Zo lang als je wilt. Breestraat 114C T (071) 362 68 87 wonderfulnature.nl
Restaurant BurgerZaken
Proeven… Burger´s Hemelgloed: een fris, fruitig en laaggistend bier, een echte dorstlesser. Het eigen biertje van Restaurant Burgerzaken. Dit amberkleurige pilsener heeft de smaak van speciaalbier met een alcoholpercentage van 3.9%. Kom het proeven op deze bijzondere plek voor bijzondere gelegenheden; diverse ruimten om te borrelen, een feest te vieren of voor een besloten lunch of diner. Breestraat 123 T (071) 566 11 22 restaurantburgerzaken.nl 060 LEVEN!
Haarhuis van Tongeren
Maatwerk De mooiste haarwerken en de beste technieken. Haarhuis van Tongeren is het familiebedrijf dat al meer dan 80 jaar bestaat met jarenlange ervaring in haarwerken voor dames en heren; haarwerken, haarstukken, maatwerk, toupets. Breestraat 32-36 T (071) 512 52 12 haarhuisvantongeren.nl
Barthen Keuken Design Center
Koken...
Een keuken anno nu is een verlenging van het sociale leven. We koken er niet alleen, we leven er. Wij, samen, met onze kinderen, familie en vrienden. Barthen is het exclusieve Miele keukencentrum in het stadshart. Ga je voor een stoer en modern design, ben je meer liefhebber van klassiek of val je voor de charmes van een landelijk design? Korevaarstraat 11 T (071) 514 98 59 barthenkeukendesigncenter.nl
Emma Biemans Interieur Woonwinkel & Ontwerpstudio
Luieren‌
Net zoals in fashion zien we in het interieur steeds vaker gastontwerpers die een collectie ontwerpen. Zo ontwierp John Derian voor het Britse lifestylemerk Designers Guild. Uiteraard vind je deze collectie bij deze prachtige winkel, naast vele luxe woonaccessoires. Laat je verrassen door de merken, mogelijkheden, vakkundigheid en het assortiment. Breestraat 115 T (071) 737 04 16 biemansinterieurontwerp.nl 061 LEVEN!
Babooka
Kijken… Wie van mooie exclusieve boeken houdt, kent Babooka. Ze hebben fantastisch nieuws, want begin 2019 gaan ze verhuizen naar Breestraat 113. Geen zorgen ze blijven dus gewoon in Leiden. Het nieuwe pand heeft flink meer vierkante meters, en dat biedt nieuwe mogelijkheden. Houd ze vooral in de gaten. T (071) 589 78 17 babooka.nl
Gérard Coiffures
Gezelligheid en sfeer… Mannen, vrouwen, kinderen, studenten, bruidjes. Iedereen is altijd welkom bij Gerard Coiffures, en iedereen vóelt zich dan ook welkom bij het enthousiaste en vakkundige team van Gérard Coiffures. Van eenvoudig wassen, knippen en föhnen, tot kleuren; chique en exclusief. En met de beste producten. Breestraat 71 T (071) 512 35 19 leidenkapper.nl
Van Gerner Juweliers
Glimmen… Van Gerner Juweliers is gevestigd in een prachtig Jugendstil pand. Voor reparatie of ontwerp is er een eigen atelier boven de winkel, waar de goudsmeden ieder facet van hun ambacht beheersen. In het historische keldergewelf kun je in alle privacy iets moois uitzoeken, bijvoorbeeld uit de juwelenlijn van Artur Scholl. Breestraat 90 Leiden T (071) 512 0778 vangerner.com
MAF
Dragen… De winter breekt aan en daar wil je klaar voor zijn. Ga dan ff langs bij MAF; jong, oud, klassiek of modern. Ons advies: probeer eens wat anders dan je vertrouwde veilige kledingkeuzes. Bekende merken als 10days en SET worden hier afgewisseld met onontdekte pareltjes en geweldige accessoires. Wat dacht je van een beeldschone tas van Campomaggi of een streelzachte sjaal van INTI Knitwear? Even een momentje voor jezelf. Breestraat 95 T (071) 513 44 94 mafleiden.nl 062 LEVEN!
Faas est.2016
Bloemen en meer… In de winkel van Helmi Faas vind je naast de mooiste seizoenbloemen en markante planten ook woonaccessoires en cadeauartikelen. Originele vazen, en potten, zeldzaam fraaie zijden bloemen, geurkaarsen, keramiek en glaswerk. Een van de mooiste en inspirerende winkels van Leiden. Breestraat 119 T (071) 240 19 32 faasest2016.nl
Matinique
Kleden… Slapen doe je ‘s nachts, maar luieren in je pyjamabroek doe je al vroeg in de avond. Bijvoorbeeld in deze Matinique pyjamabroek. Kijk maar online, of beter, bezoek de nieuwe Matinique brandstore. Matinique draag je overal en altijd. Stoere, draagbare, elegante en betaalbare Scandinavische kleding voor mannen. Breestraat 83 T (071) 341 16 44 matinique.com
Boekhandel Kooyker
Cadeautip… Korte dagen, lange avonden... Buiten is het koud. Binnen warm en gezellig. Wat is er dan fijner om op de bank een lekker kookboek door te bladeren en te bedenken wat je gaat eten met de feestdagen. Inspiratie haal je uit één van deze kookbijbels. Geef jezelf of een ander er een cadeau. Breestraat 89 T (071) 304 01 30 kooyker.nl 063 LEVEN!
SPECIAL EDITION BALANCE Volledig elektrisch verstelbaar (Pullback systeem)
CADEAUBON* TOT WEL
Inclusief hoofdbord
400,-
Met de BALANCE viert Vandyck haar vijf jarig jubileum in de productie van boxspringbedden. Deze special edition BALANCE, inclusief
BIJZONDERHEDEN SPECIAL EDITION BALANCE SOEPELE SCHOUDERZONE 7 COMFORTZONES
TAILLE ONDERSTEUNING
2799,- (vlakke uitvoering) en 3799,- (elektrisch verstelbaar).
NATUURLATEX COMFORTLAAG
UITSTEKEND VENTILEREND
* 10% van de verkoopwaarde, geldig tot en met 28 februari 2019.
HOEZEN, AFNEEM- EN WASBAAR
NEDERLANDS FABRICAAT
hoofdbord en topmatras, is verkrijgbaar voor de speciale prijs vanaf
Uw Vandyck Experience store: B R E E S T R A AT 9 9 2311 CL LEIDEN TEL. 071 - 203 40 14 W W W. VA N D Y C K S H O P. N L / S T O R E / L E I D E N
MATINIQUE STORE
K
leding voor mannen, mooi, Scandinavische kwaliteit, betaalbaar, stijlvol, onderscheidend. De ingrediënten voor een winkel waar je graag komt en waar je ouderwets koninklijk wordt geholpen. Geboren Leidenaar Randy Koetsier opende ergens dit jaar zijn tweede Matinique store in Nederland. Naast Amsterdam werd dit, hoe kan het ook anders, Leiden.
Het merk Matinique bestaat sinds 1973 en was een tijdje van de radar in Nederland. Nu zijn er rond de tachtig verkooppunten en dus twee brand stores. Randy: ‘Ik koos voor Leiden omdat ik deze regio ken en omdat Leiden enorm goed bezig is. De stad investeert in de toekomst. Matinique past daar perfect bij. We onderscheiden ons ook door de serviceverlening. Onze doelgroep is mannen vanaf 21 jaar.’
‘Ik wil mensen inspireren met mooie toegankelijke kleding. Het Scandinavisch design is herkenbaar en tegelijkertijd origineel, en tijdloos. Ik kwam in gesprek twee jaar geleden met de baas van Matinique en zo is ’t gekomen. Jarenlang hield ik me bezig met het inrichten van kledingwinkels. Dat is mijn specialiteit geworden. En toen besloot ik in 2016 m’n eigen winkels te willen waarin ik het precies zo kon aankleden zoals ik dat wilde, met mijn ideeën.’
Het motto van Randy is mensen blij maken met goede betaalbare kleding. Het merk voldoet volgens hem aan alle eisen om het de kritisch modebewuste man het naar de zin te maken: ‘Het merk klopt, is volop in beweging met vijf collecties per jaar, met van alles eromheen; van schoenen, tassen, sieraden, alles. Het is een stijl van kleden die opvalt door bescheidenheid. En er is altijd wat nieuws. Dat is zo leuk aan dit vak. Het is nooit klaar.’
Breestraat 83 Leiden T (071) 341 16 44 matinique.com 065 LEVEN!
KICK-OFF MET ‘VINCENT’S SKETCHBOOK AND MORE’
PASSIE VOOR BOEKEN, LIEFDE VOOR KUNST “Codex Bierenbroodspot”
Enkele maanden geleden sloegen BABOOKA, Marktsteeg 10 en Uitgeverij Komma de handen ineen met het organiseren van de exclusieve pre-sale en expositie van ‘Vincent’s Sketchbook and more’ in Leiden. Een schot in de roos. De expositie lijkt de eerste stap richting een mogelijk intensieve samenwerking.
Casper Faassen, Steven Hond en Niels Vreeling
‘D
it drietal is bij toeval ontstaan’ zegt BABOOKA eigenaar Niels Vreeling. ‘Steven Hond van Uitgeverij Komma en ik kennen elkaar vanuit de boekenbranche en we besloten weer eens om de tafel te gaan zitten. Dat resulteerde in een idee voor ‘Vincent’s Sketchbooks and more’ en in no time stonden er allerlei ideeën op papier. Het plan was een exclusieve pre-sale en expositie ter promotie van dit project. De locatie van kunstenaar Casper Faassen en Michael Roumen (Marktsteeg 10) was al snel gekozen. Tijdens de expositie maakten de bezoekers kennis met het bijzondere schetswerk van Vincent van Gogh en kregen zij kans om het ‘museumstuk’ in huis te halen. De expositie leidde ertoe dat meerdere liefhebbers het boekwerk tijdens de pre-sale hebben aangeschaft.’ Het succes van afgelopen expositie en de gemeenschappelijke liefde voor bijzondere boeken, kunst en fotografie bracht de drie betrokken partijen uiteindelijk tot de logische stap om de samenwerking een vervolg 066 LEVEN!
te geven. ’Een samenwerking waar we enorm trots op zijn’, zegt Steven Hond. ‘Als je naar het succes van afgelopen expositie kijkt, zou het een gemiste kans zijn om het hier bij te laten. Met de kennis van Niels, Lawrence (Lawrence Armitage - Gangetje5), Casper en Michael, verwachten we dat ook de komende exposities een groot succes zullen worden.’ Inmiddels zijn de drie partijen gestart met nieuwe projecten zoals met de exposities van ‘Codex Bierenbroodspot en ‘Fragile’. BABOOKA en Gangetje5 gaan verhuizen naar Breestraat 113 In Leiden. Volgens planning zijn zij op 1 februari 2019 volledig verhuisd, met een nieuwe naam en een breder assortiment. Wetende dat dit prachtige monumentale pand de oudste kelders van Leiden heeft, vraagt de wereld zich hardop af of ook hier in de toekomst misschien ook exposities georganiseerd gaan worden. We zullen het meemaken.
‘Vincent’s Sketchbooks and more’ is een initiatief van Uitgeverij Komma en het Van Gogh Museum. Van de vele schetsboeken die Van Gogh gehad moet hebben, zijn er slechts vier bewaard gebleven. Deze schetsboeken bevinden zich allemaal in de collectie van het Van Gogh Museum, maar worden vanwege hun kwetsbaarheid nog maar zelden in het openbaar getoond. Daarom zijn zeer gedetailleerde reproducties gemaakt die nauwelijks van het echt zijn te onderscheiden. De schetsboeken worden bovendien op fantastische wijze gepresenteerd in een kabinet van walnotenhout.
067 LEVEN!
LEIDSE GOUDEN EEUW HERLEEFT IN 2019
HET JAAR VAN
REMBRANDT In 2019 wordt de 350ste verjaardag van het overlijden van Rembrandt van Rijn herdacht. De meesterschilder werd in Leiden geboren. En de stad is zijn wereldberoemde inwoner nog lang niet vergeten. Het Rembrandt-jaar 2019 heeft nu al een agenda boordevol activiteiten die je op het spoor zetten van de belangrijkste Hollandse meester uit de 17de eeuw.
068 LEVEN!
Waar nu Molen De Put staat, stond destijds de molen van Rembrandts vader
Het monumentje voor de jonge Rembrandt bij zijn geboortehuis in de Weddesteeg
I
n de Gouden Eeuw was Leiden na Amsterdam de grootste handelsstad van Holland, dankzij het succes van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Het is aan het begin van die gouden 17de eeuw dat Rembrandt in 1606 in Leiden werd geboren. Leiden wil in 2019 zijn bekendste schilder herdenken met een reeks boeiende activiteiten.
Rembrandtwandeling Met 28 km grachten, 88 bruggen, eeuwenoude Leidse hofjes, een gezellige binnenstad met toffe straatjes en pleinen is Leiden een op en top wandelstad. Alleen daarom al moet je de Rembrandtwandeling doen. Je vertrekt vanuit de Lakenhal en je passeert authentieke Rembrandtlocaties in de Leidse binnenstad: zijn geboorteplaats in de Weggesteeg, het atelier van zijn leermeester Jacob van Swanenburgh en de Latijnse school waar Rembrandt les kreeg van 1616 tot 1620. Langs de wandelroute staan interessante informatieborden die je een beeld geven van de stad in de tijd van Rembrandt. Ook kinderen tussen 8 en 12 jaar kunnen “Rembrandt en zijn tijd” ontdekken tijdens een wandeling met de veelzeggende naam ‘Paardenpies, pastinaak en penselen, met Rembrandt door Leiden’. 069 LEVEN!
In het 17e eeuwse huis, waar Rembrandt in zijn beginjaren (1606 - 1630) leerde schilderen, tekenen en etsen van zijn leermeester Jacob van Swanenburgh, is nu de Young Rembrandt Studio ingericht
Young Rembrandt Studio Als je de Rembrandt wandeling doet, moet je zeker de Young Rembrandt Studio binnengaan. Een zeven minuten durende video-mapping bezorgt je een wow-effect en je treedt binnen in de wereld van Rembrandt. Je maakt kennis met de sleutelfiguren in zijn leven, met zijn unieke talent en je leert welke materialen hij gebruikte. Het is als een reis terug in de tijd, naar de eerste 25 jaar van het leven van de schilder.
Jonge Rembrandt bewonderen in Museum De Lakenhal
In de Young Rembrandt Studio is ook een VVV winkel gevestigd
Alle wandelingen zijn verkrijgbaar bij VVV Leiden Op leiden.nl/jongerembrandt worden alle evenementen rondom Rembrandt benoemd.
070 LEVEN!
Iets om je op te verheugen: Van november 2019 tot februari 2020 presenteert het vernieuwde Museum De Lakenhal in Leiden de tentoonstelling Jonge Rembrandt, gewijd aan zijn vroegste werk. Het publiek kijkt als het ware over de schouders van de jonge schilder mee en ziet hoe zijn talent tot bloei kwam. De werken die Rembrandt in Leiden maakte, keren na bijna 400 jaar terug naar zijn geboortestad. De tentoonstelling gaat plaatsvinden in de gloednieuwe zalen van Museum De Lakenhal.
Intocht Sinterklaas
24 november
Geluksroute
24 & 25 november
Huis van Sinterklaas 25 november t/m 4 december
Pakjesbootdagen
28-30 november
Drijvende IJsbaan 8 december t/m 6 januari
Bårr
7 december t/m 6 januari
Leiden Lumière
7 december
Drijvende Kerstmarkt
14 t/m 25 december
Joris’ Kerstboom TV opnames 15 & 16 december
Nostalgische Kermis 14 december t/m 6 januari
Winterverhalen Pieterskwartier 15 & 16 december
Winter Wonder Jacht 16 december
Korenweekenden 15-16 & 22-23 december
RIJN Verlicht
16 december t/m 6 januari
Rotary Santa Run Leiden 21 december
Groot Kerstcircus Leiden 21 t/m 30 december
leiden.nl/winterwonderweken
saskiavdlinden.nl
Iconische Noordwijkers in het Schilderlicht De Noordwijkse fotograaf Saskia van der Linden heeft 11 Noordwijkers geportretteerd in de stijl van oude meesters als Caravaggio, Rembrandt,Van Gogh, Van Eyck, Breitner en Van Herwaarde. Deze oude schildermeesters zijn al vaker gebruikt als inspiratiebron in de fotografie, maar in deze serie met een persoonlijke twist en een tikje humor. Op die manier worden bekende Noordwijkers getoond in een totaal ander licht en worden ze neergezet op een manier zoals ze niet bekend of herkend worden. In deze serie werden onder andere spraakmakende Noordwijkers als Jo van der Lippe, Harry Groen, Stephan Stokkermans, Henk Hoogervorst en Truus en Louis van Gaal geportretteerd. Deze fotoserie is te zien tijdens haar expositie die begin 2019 wordt gehouden in Noordwijk.
HET EEN-TWEETJE De Rotterdamse Truus van Gaal-Opmeer (1954) trouwde tien jaar geleden met haar Amsterdamse lover Louis, onder de zon van Albufeira. Oud-burgemeester van Noordwijk Harry Groen verbond de twee in de echt destijds. Het echtpaar resideert in hun villa in de Algarve, afgewisseld met hun plek aan de rustige Noordwijkse Zuidboulevard. Bijna als het dubbelportret van Maerten Soolmans en Oopjen Coppit van onze Leidse Rembrandt van Rijn. Beide schilderijen pendelen tussen het Amsterdamse Rijksmuseum en het Parijse Louvre. Dat was de deal toen Nederland en Frankrijk de huwelijksportretten gezamenlijk aankochten. Zo moest Truus haar Louis ook jarenlang delen met zijn voetbalambities. Louis was namelijk niet alleen van haar maar ook van miljoenen voetbalfans in Nederland, Duitsland, Spanje, Engeland en de rest van de wereld. Dat vond ze trouwens prima, ze leerden elkaar tenslotte kennen tijdens het WK van 1994. Dus dat was ‘part of the deal’. Voor Truus was het in ieder geval na al die overwinningen welletjes en na het Engelse avontuur vond ze het tijd om samen meer tijd door te brengen. En zulks gebeurde, want
072 LEVEN!
Louis luistert graag naar zijn ‘Truusje’. Genieten van een welverdiend pensioen zou daarom in de lijn der verwachting liggen, maar niets is minder waar. Er is nog van alles te doen, bijvoorbeeld de bemoeienis voor Stichting Spieren voor Spieren, waar zij zich al jaren samen voor inzetten. En bovenal worden ze lokaal omarmd door de Noordwijkers. Want Louis en zijn Truus zijn een welkom echtpaar op vele bijeenkomsten, niet alleen in het buitenland, maar ook en juist in dat kleine kustdorp. Daar waar ze thuis zijn. Dit is de laatste uit de serie portretten van de Noordwijkse fotograaf Saskia van der Linden. Centraal staat het vroegere schaarse schilderlicht en de metaforische enscenering. Voor dit portret liet zij zich inspireren door de schilderijen Maerten Soolmans en Oopjen Coppit uit 1634 van Rembrandt van Rijn. Binnenkort is er een expositie van al haar portretten van de eerder gepubliceerde bekende Noordwijkers. Louis van Gaal heeft overigens ook geposeerd en is straks naast Truus te zien in de expositie.
073 LEVEN!
kies bewust. slaapcomfort bij Nachtkust
Hoofdstraat 14-16, Noordwijk | T 071 361 57 75 | nachtkust.nl Geopend: Maandag 12.00 tot 18.00 Dinsdag t/m vrijdag 10:00 tot 18:00 Zaterdag 10:00 tot 17:00 | Zondag 12:00 tot 17:00
foto Juul Kraijer
OPHELIA IN LISSE
Sensueel & T H E AT R A A L Carla van de Puttelaar
Museum De Zwarte Tulp toont deze winter werk van kunstenaar/fotograaf Carla van de Puttelaar. In haar Ophelia-serie combineert zij liefde, leven en dood op een theatrale manier.
V
an de Puttelaar werd vooral bekend door haar vrije werk over het vrouwelijk lichaam. Dit kenmerkt zich door een vervreemdende sensualiteit. Ze vindt haar inspiratie in de Nederlandse schilderkunst van de Gouden Eeuw, in oude portretfotografie en in de Japanse prentkunst van bijvoorbeeld Utamaro.
Hamlets geliefde Ophelia was de tragische geliefde uit Shakespeares Hamlet die verdronk nadat ze uit een wilg in een beek was gevallen. Ze werd drijvend tussen de bloemen gevonden. Zelf zegt Van de Puttelaar hierover: “Ophelia heeft kunstenaars al eeuwenlang geïnspireerd en het legendarische schilderij van John Everett Millais heeft dit nog meer versterkt. Het thema heeft sensuele, theatrale en kwetsbare componenten in zich die aansluiten bij mijn werk”.
Bloemen op de huid “Al heel lang speelde Ophelia door mijn werk heen, en al lang geleden kwam ik haar tegen bij de Pre-Raphaelites. Maar pas in 2017 kwam het thema tot volle bloei toen vrouwen en bloemen en planten in mijn werk bijeen kwamen. De verstilling die ik voelde, bloemen op de huid, de wingerd slingerend over curven, overgenomen, opgenomen in diep zwart in overgave aan een andere wereld.” De Opheliaserie is een derde in een reeks van hommages aan belangrijke inspiratiebronnen. Eerder maakte ze series fotowerken geïnspireerd op Lucas Cranach de Oude (1472 – 1553) en op Rembrandt van Rijn (1606 – 1669) die in diverse musea en galeries in binnen- en buitenland te zien zijn geweest. Op de tentoonstelling is veel nieuw werk te zien: grote fotowerken waarin het Ophelia-thema de hoofdrol speelt, waaronder een enorm tulpenbed van bijna vier meter breed. Wellicht het grootst bekende fotowerk met tulpen. Het sluit daarmee prachtig aan op het thema van het museum. Nog te zien tm 17 februari 2019 Heereweg 219, Lisse museumdezwartetulp.nl 075 LEVEN!
UNIVERSITEIT LEIDEN MAAKT ARCHIEF TOEGANKELIJK
NALATENSCHAP
JAN WOLKERS NAAR LEIDEN
Zonder titel, 1970. Lood, koeienstront, schapenkeutels, kopspijkers. Vierluik. Elk deel: 60.5 x 60.5 cm.
Museum De Lakenhal en de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL) hebben de nalatenschap van Jan Wolkers (1925-2007) voor Leiden verworven. De wens van de schrijver en kunstenaar en zijn echtgenote Karina om de collectie in Leiden onder te brengen is hiermee in vervulling gegaan. Het werk van een van Nederlands belangrijkste en meest veelzijdige kunstenaars van na de Tweede Wereldoorlog blijft hierdoor behouden en beschikbaar voor expositie, onderwijs en onderzoek.
076 LEVEN!
Persoonlijk en literair archief De door de Universitaire Bibliotheken Leiden verworven nalatenschap omvat het literaire en persoonlijke archief van Wolkers, die bestaat uit vele honderden stukken zoals brieven, dagboeken, familiefoto’s, aantekeningen, typoscripten, drukproeven en nog veel meer. Een belangrijk deel van het materiaal is gerelateerd aan literair werk als Kort Amerikaans, Een roos van vlees, Terug naar Oegstgeest, De walgvogel, De doodshoofdvlinder en de vroege verhalenbundels. Daarnaast zijn er brieven en documenten rond opdrachten voor beeldend werk en rond de verfilming van Turks fruit en andere romans. Verder zijn er circa 220 tekeningen, waaronder alle vroege zelfportretten, dier- en plantenstudies, landschappen, modeltekeningen, tekeningen in relatie tot beeldhouwwerken en selectie uit Wolkers’ late aquarellen.
17 beeldende werken Kort Amerikaans, 1962. Typoscript met pen.
Olga met kat, 1956. Tekening.
Wolkers is in de collectie van Museum De Lakenhal op dit moment spaarzaam vertegenwoordigd met drie werken. Dat verandert door de verwerving van een representatieve selectie van zeventien beeldende werken. Het betreft onder meer Wolkers’ vroegste figuratieve werk, de geometrischmateriële reliëfs van begin jaren zestig, de meer conceptuele, experimentele assemblages van de jaren zeventig en het eerste ‘lichtschilderij’ (1988).
Het gezin Wolkers in Oegstgeest, 1934. Foto (Jan Wolkers rechts op hek, naast zijn vader).
077 LEVEN!
Leiden Wolkers werd in Oegstgeest geboren en bracht daar zijn jeugd door. Als tiener legde hij, op zijn zwerftochten door de omgeving, de natuur in en rondom Leiden vast in tekeningen, aquarellen en eerste schilderijen. Zijn gereformeerde opvoeding en zijn ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn bepalend geweest voor zijn ontwikkeling, evenals de culturele rijkdom van Leiden. In zijn jonge jaren kwam Wolkers vanuit Oegstgeest naar de stad die voor hem een vrijhaven was. De verwerving van de nalatenschap van Jan Wolkers is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van Karina Wolkers, Mondriaan Fonds, Vereniging Rembrandt, Prins Bernhard Cultuurfonds, Gemeente Leiden, Vrienden Universitaire Bibliotheken Leiden, Leids Universiteits Fonds en Stichting Zabawas. De vier seizoenen, 2003. Assemblage op board (lente: watten en perspex, zomer: stofdoek en tape, herfst: elastiek en plantenstengels (berenklauw), winter: glas en watten). Vierluik. Elk deel: ca. 21 x 21 cm.
foto's Monique Kooijmans
Wolkersbiograaf Onno Blom sprak met Karina Wolkers, Meta Knol (directeur Museum De Lakenhal), Rick Honings (docent Moderne Nederlandse Letterkunde aan de universiteit) en AndrÊ Bouwman (hoofdconservator van de UBL) over de inhoud van de nalatenschap, het toegankelijk maken, tentoonstellingen en toekomstige plannen. Er wordt naar gestreefd om Wolkers’ erfgoed snel beschikbaar te maken voor belangstellenden, studenten en onderzoekers.
Op 19 oktober droeg Karina Wolkers in het Leidse stadhuis symbolisch twee typoschriften van de roman Kort Amerikaans over aan Kurt De Belder (bibliothecaris van de universiteit en directeur UBL) en Meta Knol (directeur Museum De Lakenhal).
Wolkers website Leiden was voor Wolkers de stad waar alles begon, waar zijn kunstenaarschap tot ontwikkeling kwam en waar zijn culturele vorming werd bepaald. Achtergrondinformatie over zijn nalatenschap en alle Wolkers-activiteiten voor 2019 zijn te vinden op: wolkersinleiden.nl en bibliotheek.universiteitleiden.nl.
078 LEVEN!
De gastvrijheid van Kirsten bij Hilton Garden Inn Leiden
Kristen werkte al een tijdje bij DZB Leiden, toen haar begeleider haar vroeg of zij interesse had in een baan in de spoelkeuken bij Hilton Garden Inn. Nu, ruim 2 jaar later, werkt ze er nog steeds naar volle tevredenheid.
“De klik is belangrijk in een klein team“ Marlies
- HR-Executive
Kirsten: “Ik ben blij met mijn baan. Het is heel afwisselend werk en ik kan goed opschieten met mijn andere collega’s. Ik houd ervan alles netjes te hebben voor de gasten. Het leukste vind ik de sociale contacten binnen het team, we helpen elkaar en het is gezellig. Laatst heb ik een erkennings-award gewonnen. Dat was een grote verrassing voor mij. Mijn collega’s hebben mij genomineerd, omdat ik altijd voor iedereen klaar sta. Dat was heel leuk en ik ben daar best trots op. In de toekomst zou ik misschien nog wel in de keuken willen werken, ik ga er een keer kijken om te zien of het iets voor mij is.” Een van de redenen voor Hilton Garden Inn Leiden om samen te werken met DZB Leiden is het streven van Hilton Garden Inn naar diversiteit in personeel. De hotelketen heeft als doel het meest gastvrije bedrijf ter wereld te zijn en om medewerkers uit verschillende culturen, achtergronden en standpunten in dienst te hebben.
“Ik heb een erkennings-award gewonnen. Dat was heel leuk!“ Kirsten
- Medewerker spoelkeuken Bij een zo hoog mogelijke gastvrijheid zijn goede medewerkers de belangrijkste schakel. “We zijn altijd op zoek naar gekwalificeerd personeel. Mensen die gastvrijheid hoog in het vaandel hebben staan en het de ander naar de zin willen maken. Daarnaast is een goede klik met de anderen belangrijk, want we zijn maar met een klein team. Het is niet altijd even eenvoudig om de juiste mensen te vinden. DZB heeft ons goed geholpen door Kirsten aan ons voor te stellen en te begeleiden. We zijn heel blij met haar. De award die zij heeft gewonnen, is welverdiend!”.
CONDUCT
VASTGOED
DE SPECIALIST IN EXCLUSIEVE WONINGEN
SASSENHEIM
NOORDWIJKERHOUT
SASSENHEIM
OEGSTGEEST
HT
OC
RK VE
AERDENHOUT
V
HT
OC
ERK
V
WARMOND
ACTIEF IN HEEL NEDERLAND CONDUCT VASTGOED B.V. Bel Jan Willem ten Kley of ir. Kim ten Kley-Keeris MRE BA Burg. Ketelaarstraat 3a, 2361 AA Warmond | 071 3019121 info@conductvastgoed.com | www.conductvastgoed.com
HT
OC
ERK
COLUMN ONNO BLOM
O
p zijn elfde sterfdag, 19 oktober van dit jaar, konden de Leidse Universiteitsbibliotheek en de Lakenhal bekendmaken dat zij erin waren geslaagd om samen de gehele artistieke nalatenschap, het literaire archief én het beste beeldend werk, van Jan Wolkers te verwerven. Jan Wolkers werd in Leiden als kunstenaar geboren. Als twaalfjarige jongen liep hij elke zaterdag van zijn ouderlijk huis in de Deutzstraat in Oegstgeest langs de Rijnsburgerweg naar Leiden. Niet om langs de straten te slierten, zoals de stadsjongens zelf, maar om naar de musea te gaan. Ademloos stond hij voor Het Laatste Oordeel van Lucas van Leyden en Bloemen en blâren van Floris Verster. Als puber besloot Wolkers om kunstenaar te worden, om een tegenwereld te scheppen tegen de inktzwarte, gereformeerde wereld van zijn steil gelovige vader. Jan wilde op papier en in verf een nieuwe hemel en aarde scheppen. Toen in de herfst van 1943, vlak voor zijn achttiende verjaardag, een oproep van de Arbeitseinsatz in zijn ouderlijk huis werd bezorgd, besloot hij om onder te duiken in de stad. De bezetting was ook een bevrijding: eindelijk kon hij ontsnappen aan de harde hand van zijn vader en de gesel Gods. Hij betrok een zolderkamer op de Lange Mare en verbleef, uiteindelijk als enig overgebleven leerling, op de schilder- en tekenacademie Ars Aemula Naturae, die in handen was gevallen van de W.A.. Zijn ervaringen in dat oorlogsjaar in Leiden heeft Wolkers beschreven in zijn debuutroman uit 1962, Kort Amerikaans. Erik van Poelgeest, zijn alter ego, zwerft alleen door de armoedige straten en langs de huizen met dichtgeplakte ramen. De roman opent met een bezoek aan Trianon, waar de film Kora Terry draait, met daarin met de bevallige, nauwelijks geklede Marika Rökk. Zij wordt door opgewonden jongens in de bioscoop ‘Marika Rökk me af’ genoemd.
DE VERLOREN ZOON Als de moeder van Erik van Poelgeest haar zoon met de tram een pannetje eten is komen brengen – om het pannetje zat een luier gewikkeld van de jongste spruit uit het grote gereformeerde gezin – loopt hij van de Breestraat door de Maarsmansteeg naar de Vismarkt. Bij de fontein blijft hij staan en leunt tegen het hekwerk. Een jongen komt naast hem staan, wijst op het marmeren beeld van een naakt jongetje, die een vis vasthoudt waaruit water in de fontein loopt, en zegt: ‘Zijn piemel is eraf.’ In de herschrijving van Kort Amerikaans uit 1979 maakte Wolkers ervan: ‘Zijn lul is eraf.’ Binnenkort kan elke student Nederlands de typoscripten uit verschillende tijden gaan bekijken om te zien welke andere, nóg opzienbarender veranderingen Wolkers allemaal aanbracht. Na de conversatie bij de fontein geeft Wolkers een rake omschrijving van de aard en het uiterlijk van de Leidenaar: ‘Ze lijken allemaal op het schilderij in de Lakenhal waarop burgemeester van der Werff zijn arm aanbiedt als voedsel aan de hongerende bevolking. Ze zijn het beleg van 1574 door de Spanjaarden nooit te boven gekomen. Het zijn altijd hongerlijders en armoedzaaiers gebleven, op zoek naar hutspot met klapstuk. De armoede straalt van ze af en is erfelijk geworden. Zelfs de dikken zien er welgedaan uit, maar voos alsof ze met een fietspomp zijn opgeblazen.’ Daar kunnen we het mee doen. Ik moet altijd vreselijk lachen als ik dit weer lees. Maar het ontroert me ook, omdat ik de melancholie en eenzaamheid van die jongen voel, die nog niet weet wat het leven hem gaat brengen. Alles moet nog beginnen. Inmiddels weten we wat het leven Jan Wolkers heeft gebracht. Dat leven is behouden gebleven in al die manuscripten, brieven, aantekeningen, dagboeken, schetsen, tekeningen, schilderijen en beelden. Vandaag of morgen worden die van zijn laatste huis op Texel naar Leiden overgebracht. De verloren zoon komt thuis.
081 LEVEN!
TEKST GERLINDE VLIEGENTHART FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS
RECORDS SNEUVELEN BIJ LEIDSE SCHRIJVER
J
eroen Windmeijer (1969): 'Het is zover. Per 1 januari geef ik mijn baan als docent godsdienst en maatschappijleer op. Ik kon het lesgeven en mijn alsmaar uitdijende schrijverssucces niet meer combineren. Mijn eerste boek 'De Bekentenissen van Petrus' was een succes in de Leidse regio, deel twee 'Het Pauluslabyrint' vooral in de Randstad, en 'Het Pilgrim Fathers Complot' wordt gelezen van Texel tot Maastricht. Bij schrijver zijn komt meer kijken dan het schrijven zelf, mensen onderschatten dat nog weleens. Ze zien me alleen shinen als er weer een nieuw boek uit is, maar schrijver zijn betekent ook onderzoek doen, uren zitten werken in je eentje, meetings, boektournees, signeren, lezers ontmoeten, mail beantwoorden, lezingen geven, stadswandelingen... Zelfs ík heb dat deel van het schrijversschap onderschat. Het was absoluut geen lijden hoor, maar ik merkte dat de combinatie van beide banen me stress opleverden. Ik heb m'n hart gevolgd en ben in het diepe gesprongen. En nee, al word ik volgend jaar 50, dit is echt geen midlife crisis, ik heb geen behoefte aan een Harley Davidson. Sommige mensen verklaarden me voor gek, maar ik wil niet dat ik straks oud ben en denk: had ik toen maar... Ik vind het wel een beetje stoer van mezelf. Ik voel me soms als het weesmeisje Annie uit die film: een nieuw leven tegemoet, ik kan en mag alles doen wat ik wil.'
‘Trouwens, een puber in huis is de beste manier om met je beiden benen op de grond te blijven staan’ Tussendoor bracht Jeroen samen met Jos van Duinen de bundel 'Wegwijzers' uit, kreeg hij een contract voor nog drie boeken bij zijn uitgeverij HarperCollins Holland, ligt er een nieuwe roman in de la, staat hij in vele bestsellerlijstjes, verschijnt de ene na de andere internationale vertaling en broeien er plannen voor een verfilming. Jeroen: 'Ik denk weleens bij mezelf: dat ik dit meemaak, zeg. Of afgelopen Leidens Ontzet, toen ik als gast van de burgemeester mee mocht in het officiële programma. Of toen Maarten 't Hart me vertelde hoe hij van mijn boeken genoot. Maarten 't Hart..! Ik vind het bizar wanneer mensen die ik helemaal niet ken, me op straat groeten op straat en mijn naam weten. Er wordt een stadsspeurtocht ontwikkeld op basis van mijn boeken, er komt een luxe editie en een graphic novel. Mijn vrouw zei laatst: het enige wat nog ontbreekt, is Petrus-De Musical. Ik zit in een soort permanente droom van goed nieuws. Mijn succes kwam natuurlijk niet in één klap. Ik was al 45 jaar toen ik debuteerde en de bekendheid kwam gestaag. Dat was goed, zo kon ik wennen. Trouwens, een puber in huis is de beste manier om met je beiden benen op de grond te blijven staan. Het maakt haar niet uit dat papa nu beroemd is. Zij wil weten wat en hoe laat we eten vanavond en of ik kom kijken bij korfbal.' 082 LEVEN!
Windmeijer De bekentenissen van
Tegen kunstenaars wordt weleens gezegd: 'Don't quit your day job.' Toch is dat precies wat schrijver Jeroen Windmeijer heeft gedaan. Het laatste deel van de Leidse trilogie ging na de lancering in augustus namelijk nationaal door het dak en dus durfde Windmeijer de grote sprong aan.
Jeroen Windmeijer in het Leiden American Pilgrim Museum in de Beschuitsteeg, een locatie die een prominente rol speelt in zijn nieuwste boek. 083 LEVEN!
CULTUUR & MEDIA
NIEUWE GORGELS
foto Barry Out
De Gorgels en het geheim van de gletsjer is het vervolg op De Gorgels, geschreven door Jochem Myjer. Een boek vol Murmeltieren, roofvogels, Berggorgels en Kotsbalgers. Minstens zo spannend en fantasierijk avontuur als het eerste deel, dat in 2016 de Prijs van de Nederlandse Kinderjury kreeg. Met illustraties van Rick de Haas. Geschikt voor 5 – 11 jaar. ISBN 978 90 258 7535 0
foto Anne Reitsma
De Gildemeesters van de Bollenstreek willen de streek jaarrond kleur geven met een serie 1,75 meter hoge, door gerenommeerde kunstenaars beschilderde tulpenbollen. De onthulling van de eerste bol werd op het Bollenstreekgala gedaan door Jan van Vliet en Joop Zwetsloot, die aan de wieg stond van zowel Museum de Zwarte Tulp als de Werkgroep Bollenerfgoed. Ter plekke werden 17 reuzebollen geadopteerd. Het eerste kunstwerk komt in het voorjaar aan de Randweg in Lisse te staan, vlakbij Keukenhof. gildemeestersbollenstreek.nl
ENGELANDVAARDERS AWARD VOOR THEATER NA DE DAM
RIK VAN BOECKEL
‘Beweeg als een
strateeg’
De Leidse dichter/percussionist Rik van Boeckel heeft een nieuwe poëziebundel en cd ‘Beweeg als een strateeg’. De combi wordt uitgegeven door de Rotterdamse uitgeverij Bunker, die zich specifiek richt op de podiumpoëzie. Van Boeckel staat bekend als dichter die zijn poëzie voordraagt met live percussie. De klanken leunen tegen rap en liedkunst. Uitgeverij Bunker is een jonge Rotterdamse uitgeverij voor dichters die met opvallend, kwalitatief werk en dito optredens indruk maken. Haar boeken worden via podia gedistribueerd. Bundel en cd zijn te koop voor € 17,50 en te bestellen bij uitgeverijbunker.nl Of bel Rik: 06 50 27 68 04 084 LEVEN!
foto Samuel van Leeuwen
Tijdens de tweede editie van het Engelandvaarders Gala in het Noordwijkse Hotel van Oranje, werd de Engelandvaarders Award voor Vrijheid en Bevrijding uitgereikt aan Theater Na de Dam. Theater na de Dam houdt de verhalen en gedachten aan de Tweede Wereldoorlog levend. Op verschillende locaties door heel Nederland zijn er aansluitend op de Nationale Herdenking elk jaar op 4 mei evenementen in theaters, musea of concertzalen. engelandvaardersgala.nl
Juryvoorzitter Anne Cor Groeneveld (l) en Engelandvaarder Eddy Jonker (m) met Jaïr Stranders en Bo Tarenskeen
Poezie van de natuur
CULTUUR & MEDIA
De nieuwe tentoonstelling ‘Kaohõ-ga. De poëzie van de Japanse natuur’ (t/m 3 maart 2019) toont kamerschermen, (rol)schilderingen, albums, geïllustreerde boekjes, waaiers, drieluiken en prenten uit de late 18de tot 20ste eeuw die een Japanse kijk op de natuur geven. Werken van onder andere Hiroshige, Hokusai, en Koson tonen de symboliek en paradoxale thema’s als eeuwigheid en vergankelijkheid. Dit is ook te zien op de hedendaagse foto’s van de Japanse topfotograaf Yoshinori Mizutani. Verder zijn er geprepareerde vogels in de tentoonstelling, die in de 19de eeuw uit Japan zijn meegenomen door naamgever van het museum Philipp Franz von Siebold. Gratis met Museumkaart Japanmuseum SieboldHuis Rapenburg 19, Leiden T (071) 512 55 39 sieboldhuis.org Entree: €8,00/ MK geldig / kinderen t/m 12 jaar gratis sieboldhuis.org info@sieboldhuis.org
HANS DE BRUIJN EN DANIEL TAVENIER
‘een dialoog in verf’
Hans de Bruijn (geb. 1959 te Leiden) studeerde net als Daniel Tavenier (geb. 1964 te Katwijk) aan de KABK in Den Haag. Beiden zijn ook oud-leerlingen en vrienden geweest van kunstenaar Krijn Giezen, die met name in Katwijk zijn sporen naliet. Daniël Tavenier trekt er net als de schilders van toen op uit: hij schildert de zeekust, het landschap en de natuur en maakt zijn schilders-reisboek. Voor Hans de Bruijn is niet het landschap zelf, maar het geschilderde landschap zijn inspiratiebron.
HUNDERTWASSER IN ZOETERWOUDE
Nog t/m 24 februari 2019 in het Katwijks Museum, Voorstraat 46 katwijksmuseum.nl
Bij Swetterhage in Zoeterwoude wonen en werken mensen met een verstandelijke beperking. Eén van de huidige dagbestedingscentra is aan vervanging toe. De wens is om er in 2020 een bijzonder, sprookjesachtig gebouw neer te zetten met 120 werkplekken voor dagbesteding, naar een idee van Friedensreich Hundertwasser. Hundertwasser is wereldberoemd om zijn kleurrijke, mens- en milieuvriendelijke bouwwijze. Het gebouw dat Gemiva-SVG wil bouwen wordt één van de laatste Hundertwasser gebouwen ter wereld. Voor die droom zijn wel donateurs nodig. gemiva-svg.nl/hundertwasser 085 LEVEN!
Pelikaanstraat 22, 2312 DW Leiden | 071 521 51 51 | www.epswaak.nl
HOOGTIJDAGEN IN PIETERSKERK
B AC H
EN LEI DEN WeihnachtsOratorium 2018
Matthäus Passion 2019
Bachs Weihnachts-Oratorium is de ideale manier om kerst feestelijk in te luiden. Volgens traditie werken het Nederlands Kamerkoor en chef-dirigent Peter Dijkstra ieder jaar samen met een ander topensemble en solisten van wereldformaat. Dit jaar werkt het Nederlands Kamerkoor samen met het baanbrekende Praagse barokgezelschap Collegium 1704. En uiteraard klinkt bij het Nederlands Kamerkoor, zoals altijd, het complete Weihnachts-Oratorium: van de feestelijke cantate voor Eerste Kerstdag tot die voor Driekoningen. Een mooiere manier om de feestdagen in te gaan is er haast niet.
Ook in 2019 ontfermt Jan Willem de Vriend zich over wat toch wel het allerbekendste werk is van Bach: de ‘Matthäus Passion’. Bach beschrijft een ontroerend muzikaal eerbetoon aan het lijden en sterven van Christus. Voor talloze liefhebbers de jaarlijkse ontmoeting met de wonderschone aria’s, recitatieven en koralen uit dit meesterwerk. Muziek die de tijd eventjes laat stilstaan. Uitvoerenden Residentie Orkest Nederlands Kamerkoor Haags Matrozenkoor Jan Willem de Vriend dirigent Solisten Marcel Beekman evangelist Andreas Wolf Christus Renate Arends sopraan Barbara Kozelj alt Robert Getchell tenor Antonio Abete bas
Uitvoerenden Nederlands Kamerkoor Collegium 1704 Peter Dijkstra chef-dirigent
Donderdag 18 april 2019 Aanvang concert: 19:30 uur Pauze: 21:00 uur Einde concert: circa 23:00 uur
Zaterdag 22 december 2018 Aanvang concert: 19:30 uur Pauze: 20:45 uur Einde concert: 22:30 uur Kaarten via: pieterskerk.com/weihnachts
Vrijdag 19 april 2019 Aanvang concert (deel 1): 11:30 uur Pauze: circa 13:15 uur Aanvang concert (deel 2): 14:30 uur Einde concert: circa 16:00 uur Kaarten via: pieterskerk.com/mp19
foto's Simon van Boxtel
Solisten Hannah Morrison sopraan Maarten Engeltjes countertenor Benedikt Kristjansson tenor Tobias Berngt bas
‘Peter Dijkstraweet kracht, energie en precisie te bundelen’, NRC
‘De Vriends’ visie op de Matthäus is meeslepend’, NRC 087 LEVEN!
FRERICK DEN HAAN GEBRUIKT ALLE TOESTEN IN…
THE HEN HOUSE
SVEN ROZIER
FRERICK DEN HAAN
088 LEVEN!
MUSIC
Al tijdens zijn studie aan de Hotelschool Den Haag was pianist Frerick den Haan (Leiden, 1990) muzikaal ondernemend bezig. Huh? Kan dat? Ja dat kan. Zo startte hij een huisband met studiegenoten, arrangeerde hij de studentenmusicals en was/ is hij werkzaam in de culturele sector als marketeer. Na het bezoeken van vele jamsessies in onder andere De Twee Spiegels in Leiden bouwde hij een zorgvuldig muzikaal netwerk op van artiesten en goede vrienden waar hij graag in wisselende bezettingen mee speelt.
M
et een voorliefde voor de jazz- en soulmuziek kwam hij er al snel achter dat deze markt moeilijk te beroeren is. ‘Weinig, of slecht betaalde optredens zijn een doodsteek voor musici die er jaren voor studeren maar er vervolgens niet voldoende voor worden gecompenseerd’, aldus Frerick den Haan. Hiermee kwam er een ommekeer in zijn leven. Hij stelde het volgende doel: meer optredens, kwalitatief uitmuntende muziek, een eerlijke gage voor de muzikant en een complete ontzorging voor de degene die hen boekt. Frerick: ‘Vanuit de hospitality industrie heb ik geleerd om de gasten altijd op één te zetten en met ze mee te denken’.
‘Weinig, of slecht betaalde optredens zijn een doodsteek voor musici die er jaren voor studeren maar er vervolgens niet voldoende voor worden gecompenseerd’
LAURENS EDAUW
Inmiddels komen er mooie geluiden vanuit zijn boekings- en evenementenbureau The Hen House Music. Middels zijn connecties in het bedrijfsleven verzorgt hij bijvoorbeeld live jazz programmering voor Conscious Hotels in Amsterdam en Novotel Amsterdam City. Met Leiden als standplaats verzorgen hij en de artiesten vanuit The Hen House Music daarnaast optredens door het hele land bij een keur van evenementen, bedrijfsborrels, bruiloften en nog veel meer. Frerick: ‘Door dit initiatief probeer ik de jazz- en soulmuziek levend te houden, mijzelf en mijn getalenteerde muzikale vrienden op regelmatige basis een podium te kunnen bieden en daarnaast te kunnen groeien tot dé leverancier van plug & play livemuziek voor feesten en partijen. thehenhousemusic.nl 089 LEVEN!
ZA
02 KENNY B MRT
VR
11
THIS IS JACKSON’S THRILLER
JAN
ZA
30 DIGGY DEX MRT
ROB BEDIJN VAN EXPERT BOLLENSTREEK PRESENTEERT HARMAN KARDON:
‘YOUR WISH IS MY COMMAND’
Harman Kardon heeft een nieuwe productlijn van luidsprekers gelanceerd genaamd Citation. Vier slimme draadloze luidsprekers, een paar slimme vloerstaanders, twee surround-luidsprekers, een soundbar en een subwoofer. De luidsprekers kunnen afzonderlijk worden gebruikt maar je kunt ook een 5.1 surroundsysteem neerzetten.
T
ot zover de familie. En dan nu het leuke aan dit intelligente systeem. Rob: ‘Op de eerste plaats is het geluid baanbrekend, met geavanceerde technologieën zoals Google Assistant, een LCD aanraakscherm met een hoge resolutie en ingebouwde Chromecasttechnologie. Je roept een commando en het
systeem geeft antwoord. Het nieuws, de muziek, de techniek, harder, zachter alles. Dus een persoonlijke assistent. Wil je Radio2 dan zeg je dat en de mevrouw zet Radio2 op voor je. Wil je naar Spotify, dan geldt precies hetzelfde. Je hoeft het apparaat dus niet meer aan te raken.’ Met dit tijdloze ontwerp combineert Harman Kardon zijn expertise op het gebied van sound engineering met de stijl en elegantie van Kvadrat. Bij Rob in Hillegom krijg je koffie en een luie stoel om uitgebreid te testen.
Expert Bollenstreek, Meerstraat 12B T (0252) 52 73 05 expert.nl 091 LEVEN!
FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS TEKST GERLINDE VLIEGENTHART
SPELEN DAT HET SLECHT IS
092 LEVEN!
BARRY
BADPAK
Eén, twee, drie, schoppuh en lopúúúh... Geen Leids feestje denkbaar zonder Barry Badpak. Maar wie zijn die drie gasten met die SNORREN en zonnebrillen nou eigenlijk? Voor de allereerste keer in hun carrière praten de heren áchter Barry óver Barry. Open en eerlijk: '2018 is ons beste jaar tot nu toe. Als we nog willen DOORBREKEN, moeten we het nú doen.' 093 LEVEN!
ʻMensen zeggen weleens tegen ons: wat maken jullie ongelofelijke SHITMUZIEK. En dan zeggen wij trots: ja, dat klopt! We weten dat het kut is. En dát is de grote kracht van Barryʼ
Paul: 'Toch denken we echt wel na over wat we doen. Het lijkt zo simpel, maar dat is het niet.' Wouter: 'We discussiëren in de auto terug over wat wel en niet goed ging.' Roeland: 'Als er iets anders gaat dan normaal, hebben we dat meteen door en vangen we dat van elkaar op. Na zoveel shows weten we wat werkt en wat niet.' Paul: 'We worden daar wel professioneler in. Dat kan ook niet anders.' Wouter: 'Professioneler? Het is nog steeds één grote grap. Laten we eerlijk zijn, we hebben gewoon schijtmazzel gehad.' Hoewel de snor hem past als een maatpak, is Paul D. geen Barry van het eerste uur. In 2013 stapte zijn voorganger uit het trio. Paul: 'Ik ben van oorsprong metalzanger, dus ik had geen idee of het bij me zou passen. Het eerste Barry-optreden dat ik deed, voelde zo ongemakkelijk. Het was wel erg gezellig met de gasten, dus ik heb het tijd gegeven. Toen ben ik er langzaam ingegroeid.' Wouter: 'Roeland en ik zijn al eeuwen vrienden. Paul en Roel zijn zwagers. Dan zitten we ook nog ieder weekend uren met elkaar in de auto.' Paul: 'Je kunt Barry zien als een soort huwelijk. Ik hou zielsveel van jullie, maar na vijf optredens in 48 uur is het ook wel weer even genoeg.' Roeland: 'Met de komst van Paul zijn we ontzettend gegroeid als Barry Badpak. Qua zingen, maar ook wat betreft betere liedjes maken en gekke dingen uitvoeren, zoals de Mjoesikol. Onze optredens bestaan dankzij Paul nu alleen nog maar uit eigen nummers.' Wouter: 'Mede dankzij Paul maken nu veel meer gebruik van al onze talenten. Dat mag ook weleens gezegd.' Kamelenteen, Kratje Bier, Hey Hey Decolleté, wie zingt ze niet uit volle borst mee tijdens Leidens Ontzet? In 2011 maakten drie vrienden een geinig plaatje dat per ongeluk een succes werd. We noemen ze Wouter V., Roeland S. en Paul D. Om het mysterie 'Barry Badpak' nog een beetje in stand te houden. Barry lijkt te bestaan uit drie kansloze alcoholisten met zeer slechte smaak. Toch zit er meer achter de zonnebrillen. Roeland: 'We zetten onszelf zó achterlijk neer dat iedereen wel moet zien dat het een act is. Mensen zeggen weleens tegen ons: wat maken jullie ongelofelijke shitmuziek. Dan zeggen wij trots: ja, dat klopt!' Wouter: 'We zeiken onszelf constant af, dat is het beste wat je kunt doen. We weten dat het kut is. En dát is de grote kracht van Barry.' 094 LEVEN!
Barry Badpak mag dan al jaren een begrip zijn in Leiden en omstreken, de Leidse boyband zou zomaar definitief kunnen gaan doorbreken. De heren staan op een kruispunt. Wouter: 'Eerder een rotonde.' Paul: 'DJ Maurice, de producer van De Snollebollekes, wil van ons dansje de Grasmaaier een plaatje gaan maken en groot gaan wegzetten.' Roeland: 'We hebben dat soort dingen altijd afgehouden. Onze eigen producer Bas Veeren is steengoed, maar Maurice heeft een enorm netwerk.' Wouter: '2018 is ons beste jaar tot nu toe. Áls we het willen doen, moeten we het nu doen. We gaan niet fulltime artiest worden, die keuze hebben we allang gemaakt. In die positie zitten we alledrie gewoon niet meer.' Paul: 'We kunnen nu gaan zien tot hoever we kunnen gaan.' Wouter: 'Volgens mij is dat al zeven jaar het experiment.' Roeland: 'Misschien krijgen we dan ook eindelijk dat lintje van de burgemeester. Wordt tijd.'
ROELAND S.
WOUTER V.
PAUL D.
ʻProfessioneler? Het is nog steeds één grote grap. Laten we eerlijk zijn, we hebben gewoon SCHIJTMAZZEL gehadʼ 095 LEVEN!
ʻSoms wil je gewoon helemaal niet naar dorpshuis DE NATTE MOSSEL in Schubbefluffeveen. Op zoʼn moment hebben we elkaar!ʼ
Barry mag dan nooit ouder worden, Wouter V., Roeland S. En Paul D. worden dat wél. Roeland: 'Barry Badpak en Roeland zaten vroeger heel dicht bij elkaar. Een halve krat leegdrinken, het licht uitdoen, kotsend in de trein, dat soort dingen. Maar we zijn ook geen 20 meer. Sinds ik een vrouw heb en twee kinderen moet grootbrengen, hou ik het netjes.' Paul: 'We weten dat Barry uiteindelijk een houdbaarheidsdatum heeft. We bekijken elk jaar of het een nog beetje te pruimen is.' Roeland: 'Laatst zei een meisje dat ze is grootgebracht met Barry. Dan krab je je wel achter je oren.' Paul: 'We werken alle drie gewoon veertig uur per week. Ik heb mijn 096 LEVEN!
metalband grotendeels moeten opgeven voor Barry. Vergis je niet, het is naast optreden ook liedjes schrijven, inzingen, vergaderen, radiostationnetje... Bij elkaar is Barry een baan erbij. Ik heb ook nog een vrouw die soms aandacht wil. Optreden met de jongens beschouw ik dan maar als stappen met m'n vrienden.' Roeland: 'Ik heb mijn vriendenclub moeten opgeven voor Barry. En cricket. Barry is een uit de hand gelopen hobby die veel tijd vergt. En soms wil je gewoon helemaal niet naar dorpshuis De Natte Mossel in Schubbefluffeveen.' Wouter: 'Op zo'n moment hebben we elkaar!'
ZIT. EN SPEEL.
Bij Music All In krijg je vanzelf vleugels als je rondwandelt in de 8.000m2 showroom, een van de grootste van Nederland. Het geluk begint met het instrument van je dromen. Laat dat een eerste les zijn.
Keyserswey 63, Noordwijk T 071) 361 56 98 musicall-in.nl
DEEL 7 UIT DE SERIE MUSEUM DE LAKENHAL VERNIEUWT
foto Wouter Keuris
DE COLLECTIE KOMT WEER THUIS
TEKST GERLINDE VLIEGENTHART
De restauratie en uitbreiding van Museum De Lakenhal is bĂjna voltooid: Voordat het museum weer operationeel is, moeten er eerst 25.000 museumstukken verhuisd worden van de tijdelijke opslag in Den Haag, terug naar Leiden. Een operatie van titanische omvang en systematische precisie. Gelukkig is die klus in de kundige handen van hoofd programma & collectie, Oskar Brandenburg, en zijn team. Team Programma & Collecties aan het werk in het depot: Lean Vliegenthart (links) en Roos Kliphuis (rechts) 099 LEVEN!
23.000 stuks
soms eeuwenoude kostbaarheden, van schilderijen tot glaswerk, waarvan vele stukken tot lokaal en nationaal cultureel erfgoed behoren, moeten worden ingehuisd. De verhuizing is bij het kerverse hoofd Programma en Collecties van Museum De Lakenhal Oskar Brandenburg in goed handen, want hij heeft veel ervaring met dergelijke operaties. De laatste keer dat hij Museum De Lakenhal van binnen zag, voor zijn start, was als bezoeker in 2005. Hij trad deze zomer in dienst, toen de restauratie en uitbreiding al in volle gang was en de museumcollectie reeds veilig opgeborgen stond in het kunstdepot in Den Haag.
worden. In maart gaan de specials, de grote werken, terug op zaal en worden uitgelicht. In april en mei gaan inrichtingsteams per zaal objecten plaatsen volgens het inrichtingsplan van de conservatoren en ontwerper. Vervolgens wordt er uitgelicht en worden de beveiligingssystemen gecontroleerd. Deze hele periode gaat als een trein achter elkaar door om alles op tijd gereed te hebben. Voor topstukken zoals de drieluiken van Lucas van Leyden en diens leermeester Engelbrechtsz, is uiterste precisie en concentratie voor nodig. Soms betekent dit dat er maar één
Grote én kleine meesters Het team Programma en Collecties is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de hele collectie, van bruiklenen tot de conservering van de objecten. De collectie van Museum De Lakenhal bestaat uit veel verschillende materialen; textiel, glas, zilver, hout. Het team is gespecialiseerd in hoe de collectie het beste bewaard en beheerd kan worden. Een hele dankbare taak om voor de grote én de kleine meesters te zorgen.
Verantwoord verpakt De topstukken van Museum De Lakenhal waren tijdens het transformatieproces ‘op reis’, zodat het publiek blijvend kon genieten van deze collectiestukken. Team Programma & Collectie had de zorg voor een goede voortgang van de ‘collectie op reis’ en monitort de condities van de collectiestukken die in het depot staan. Geregeld gaat Oskar met zijn team naar Den Haag om de collectieverhuizing voor te bereiden. Want hoewel er in het museum zo'n 1200 objecten te zien waren voor het publiek, had Museum De Lakenhal naast het depot in Den Haag ook vier inpandige kunstdepots waar een deel van de 23.000 collectiestukken opgeslagen waren. Half oktober 2016 nam het publiek afscheid van het museum zoals ze het kenden. Er lagen niet alleen bouwtekeningen, maar ook verhuisschema's die al maanden van tevoren waren uitgedokterd waardoor iedereen precies wist wat er wanneer gedaan diende te worden. Oskar: 'Een extern specialistisch bedrijf is wekenlang samen met de museummedewerkers bezig geweest om al die objecten klaar te maken voor de verhuizing. Veel stukken werden ingepakt in soft cell-materiaal,een dunne laag inert schuim. Ook kregen kwetsbare werken een geklimatiseerde kist op maat. Kasten gingen in zijn geheel mee, waarbij de inhoud van de laden gestabiliseerd werden. Het enorme schilderij van Van Bree, 'De zelfopoffering van burgemeester van der Werf', is uit de lijst gehaald en opgerold. Tientallen transporten gingen naar Den Haag, een rit van twintig minuten in een geklimatiseerde en luchtgeveerde vrachtwagen. Daar werd de collectie ingepakt en verhuisklaar geplaatst in het depot, om de herinrichting van het museum te vergemakkelijken. Al deze voorbereidingen zorgen ervoor dat wanneer de collectie weer naar Leiden komt, geen extra tijd verloren gaat tijdens het herinrichten.
Ja, dat terugplaatsen. Een bijna net zo omvangrijke en ingewikkelde klus als de verbouwing en nieuwbouw van Museum De Lakenhal zelf. Zodra de werklieden het museumpand hebben verlaten, mag Oskar met zijn team hard aan de bak. 'Ik verheug me op het moment dat de collectie weer thuiskomt. Dat zal ergens in januari zijn. Die periode is zo leuk. Zo'n transitie heb ik al eens meegemaakt toen ik bij het Scheepvaartmuseum werkte’, De nieuwe tentoonstellingszalen worden tijdelijk ingericht als werkdepot. De objecten die op zaal komen, waaronder ook objecten die het museum in bruikleen krijgt van andere musea, worden apart gezet in de nieuwe tentoonstellingsruimte. Vanuit dit werkdepot worden de objecten naar de verschillende tentoonstellingszalen gebracht waar ze zorgvuldig worden geplaatst. Het is een grote logistieke uitdaging, waaronder ook het presenteren van kleine objecten zoals lakenloodjes onderdeel zijn. Er wordt geïnventariseerd welk ophangsysteem een schilderij nodig heeft, en of er bijzondere objectsteunen gemaakt moeten 100 LEVEN!
foto Oskar Middendorp
Logistieke uitdaging
object per dag plaatst kan worden. Toch wordt elk collectiestuk als even belangrijk behandeld; een lepel die is opgegraven uit een middeleeuwse Leidse beerput net zo zorgvuldig als een Van Doesburg.
Verrast door het eindresultaat Hoe nauwkeurig de planning ook is uitgedacht, alles valt of staat met het perfect functioneren van de nieuwe klimaatbeheersingsinstallatie en het team. Oskar: 'De klimaatinstallatie moet ingeregeld worden, grote
schommelingen in temperatuur en luchtvochtigheid wil je niet hebben. Dat soort dingen kunnen de voorbereidingstijd gaan inkorten. Om die reden hebben we diverse scenario’s en planningen opgesteld. Wordt de inrichtingstijd korter dan moeten er meerdere teams simultaan aan het werk kunnen worden gezet, zodat er nog steeds in alle rust ingericht kan worden. We kijken allen uit naar het eindresultaat. Daarom verheug ik me het allermeest op het moment waarop we het museum weer teruggeven aan de stad.'
We kijken allen uit naar het eindresultaat. Daarom verheug ik me het allermeest op het moment waarop we het museum weer teruggeven aan het publiek
Verhuizing van monumentaal altaarstuk Laatste Oordeel van Lucas van Leyden (1526-27); te gast op de eregalerij van het Rijksmuseum tijdens de restauratie en uitbreiding van Museum De Lakenhal 2016-2019.
lakenhal.nl
101 LEVEN!
De foto’s zijn niet wat je denkt, lees de tekst
‘HET FIJNST IS ER NAAR
EN HET GELIJK
De typologische fotografie, zoals ze dat noemt, heeft de voorkeur van de student Toegepaste Fotografie en Beeldcommunicatie van de HBO-Fotovakschool in Rotterdam. Rosalie van der Does (Valkenburg, 1996) die haar derde jaar nog moet afmaken houdt van herkenbare series, leuk om te zien, overzichtelijk. En laat dat nou ongeveer precies de richting zijn van haar eerste Kustgeschiedenis-opdracht. Een serie van negen foto’s uit het ‘NU’. Randvoorwaarden: ze moeten geïnspireerd zijn op werk van een gevestigde fotograaf èn je moet hem of haar zien te interviewen. Zij maakte vervolgens de serie ‘Op kraamvisite in Leiden’. Rosalie: ‘Ik bewonder fotografen Esther Hessing en meer nog Lars van den Brink. Esther heb ik uiteindelijk kunnen spreken. Zij maakte een serie van Haagse koffiehuisjes. Mooi die eenduidigheid. Die zag ik trouwens pas 102 LEVEN!
nadat ik mijn project klaar had.’ Het kraam-project leverde Rosalie een negen op als waardering. Haar gekozen locaties zijn voor de Leidenaar en regelmatige bezoeker aan de sleutelstad onmiskenbaar. En toch heeft Rosalie er veel meer werk aan gehad dan alleen een simpele foto maken: ‘Ik heb alles op statief gedaan en van elke locatie honderden foto’s genomen. Uiteindelijk bestaat elk van deze negen foto’s telkens uit tien foto’s: dat is nodig om er meer mensen op te krijgen. Dat maakt het plaatje ook levendig want nu staan er meer mensen op dan normaal en het levert meer grappige momenten op, op één en dezelfde foto’. Straks over twee jaar als Rosalie klaar is, kiest ze de kant van de bedrijfsfotografie: ‘Een beetje structuur in m’n werk vind ik plezierig. Dus werken gericht op de opdrachtgever. Vrijheid binnen een kader. Dat vrije associatieve werk is niks voor mij.‘
ROSALIE, FOTOGRAAF IN DE DOP
rosaliefotografie.nl
103 LEVEN!
HERMAN
BOERHAAVE Portret Herman Boerhaave, door Aert de Gelder. Collectie Amsterdam Museum
&
de Gouden Eeuw van de wetenschap
De Leidse alleskunner Herman Boerhaave is van groot belang voor de westerse wetenschap met zijn strijd tegen ‘fake science’. In zijn tijd floreerde de wetenschap. Een geleerde als Boerhaave had de ruimte om zijn talenten te ontwikkelen en hij niet alleen! In de tentoonstelling ‘Herman Boerhaave & de Gouden Eeuw van de wetenschap’ in Rijksmuseum Boerhaave maken bezoekers kennis met Herman Boerhaave en zijn tijdgenoten.
105 LEVEN!
Microscoop, gemaakt door Matthew Loft (1740). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
Thermometer van Daniel Gabriel Fahrenheit (1727). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
DE GOUDEN EEUW VAN DE WETENSCHAP De microscoop maakte eind zeventiende eeuw een enorme ontwikkeling door. Ook Herman Boerhaave gebruikte het instrument. Hij bestudeerde er de samenstelling van bloed mee. Veel echte resultaten leverde dat helaas niet op. In de tentoonstelling is een microscoop van Matthew Loft te zien, dit is een bijzonder exemplaar met getekende figuurtjes die het plezier van het kijken door de microscoop laten zien. Wetenschap was nuttig en leuk voor de gegoede burgerij. Boerhaave wisselde veel brieven uit met Daniel Fahrenheit (1686-1736), een instrumentenmaker die zeer nauwkeurige thermometers en barometers bouwde. Boerhaave kon die goed gebruiken voor zijn scheikundig en medisch onderzoek. Hiermee wilde hij de chemie zuiveren van misvattingen – wat wij tegenwoordig ‘fake science’ zouden noemen – en het tot een echte wetenschap maken.
106 LEVEN!
Maagdenburger halve bollen, gemaakt door Jan van Musschenbroek (1720-1740). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
De Griekse geleerde Aristoteles ontkende het bestaan van het vacuĂźm. Ten tijde van de middeleeuwen trok men dit denkbeeld in twijfel, totdat experimenten met luchtpompen halverwege de zeventiende eeuw aantoonden dat er in ieder geval een luchtledig bestaat. Burgemeester van Maagdenburg, Otto von Guericke, ontwikkelde de eerste luchtpomp.
Met zijn proef met de Maagdenburger halve bollen zette hij een klassieke demonstratie van de kracht van het luchtledige neer. De Maagdenburger halve bollen trokken de aandacht en veroorzaakten een 'pompenkoorts' in heel Europa uit. In achttiende-eeuws Leiden behoren de Van Musschenbroeks tot de belangrijkste luchtpompenmakers. 107 LEVEN!
FAMILIEPORTRET IN OUDE GLORIE HERSTELD Herman Boerhaave was getrouwd met Maria Drolenvaux (1686-1746) en kreeg samen met haar een dochter Maria Johanna (1712-1791). Op een familieportret van Aert de is de familie te zien. Het schilderij is recent gerestaureerd en ontdaan van de oude vernislaag. Zo is de jurk van Boerhaaves vrouw nu weer wit, deze was door het vergeelde hars helemaal vergeeld. Op de tentoonstelling is het werk voor het eerst in herstelde glorie te zien.
"Le Jardin de l'Académie tel qu'il est à present" uit de Topografisch Historische Atlas. Collectie Erfgoed Leiden en Omstreken
Portret Boerhaave en vrouw en dochter, door Aert de Gelder (1722). Collectie Rijksmuseum
Landschap met bloemstilleven van Laurens van der Vinne (ca. 1740). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
Portret Carolus Linnaeus (1737). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
BOERHAAVE IN DE LEIDSE HORTUS Onder Boerhaaves leiding groeide het plantenbezit van de Leidse hortus botanicus. Hier wisselde hij zaden, vruchten en planten uit met Nederlanders in dienst van de Oost- en West-Indische Compagnie, maar ook Italiaanse, Engelse en Franse onderzoekers stuurden hem zaden en planten van over de hele wereld. Zo ook William Sherard, de Britse consul in Smyrna. De bewaard gebleven zaadlijsten tonen wie de planten opstuurden, waar ze vandaan kwamen en hoe ze verpakt werden. In Boerhaaves tijd verdubbelde het aantal zaden en planten van 3500 tot ca. 7000. Carolus Linnaeus (1707-1778) bedacht een bevredigend wetenschappelijk classificatiesysteem waarmee hij de natuur 108 LEVEN!
zinvol kon indelen in rijken, klassen en geslachten. Zijn classificatiesysteem is gebaseerd op de voortplantingsorganen van de plant, de stampers en meeldraden. In zijn tijd was het een omstreden theorie, maar Boerhaave vond het een briljant idee. Hij zorgde ervoor dat Linnaeus zijn beroemdste leerling werd door hem aan allerlei invloedrijke personen voor te stellen en aan te bevelen. Dit gaf de carrière van Linnaeus een enorme oppepper. Tegenwoordig is Linnaeus’ systeem niet meer in gebruik, maar zijn indeling van de natuur in drie rijken kennen we nog steeds: plantenrijk, dierenrijk en mineralen. In de tentoonstelling kunnen kinderen zelf bloemen in elkaar zetten en ontdekken ze net als Linnaeus de meeldraden en stampers.
Kopie van het afgietsel van de handafdruk van Peter de Grote. Collectie Zaans Museum
DE HANDAFDRUK VAN PETER DE GROTE De Russische tsaar Peter de Grote bezocht Leiden in 1717 speciaal om Boerhaave te ontmoeten. Boerhaave liet Peter de universiteit zien en een anatomische demonstratie. Ook bezocht hij zijn botanische tuin, inclusief de kassen met hun kachels en ‘onderaardsche vuurbuizen’. Het verhaal gaat dat de tsaar in 1707 tijdens een bezoek aan een gietijzerfabriek in de Zuid-Russische stad Lipetsk struikelde. Met zijn rechterhand kwam hij terecht in de aarde. Van die afdruk werd een afgietsel gemaakt door de fabrieksarbeiders. Sindsdien is de handafdruk door Russen gekoesterd als kostbaar relikwie, dat symbool stond voor de tsaar die met eelt op zijn handen hechtte aan goed vakmanschap.
Portret Joannes Antonides van der Linden, door Rembrandt van Rijn (1665). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
EEN AFGEKEURDE REMBRANDT In 1664 kreeg Rembrandt Harmenszoon van Rijn de opdracht om een portret te maken van de medische professor Johannes Antonides van der Linden (1609-1664). Van der Linden gaf toen al ruim tien jaar lang college aan het ziekbed in het Caeciliagasthuis, het tegenwoordige Rijksmuseum Boerhaave. Van der Linden zelf kon niet meer voor zijn portret poseren – hij overleed eerder dat jaar – maar in 1660 maakte de Leidse schilder Abraham van den Tempel een schilderij waarop Rembrandt zich kon baseren. Rembrandts opdrachtgevers hoopten op een gegraveerd portret voor in een boek van Van der Linden. Rembrandt gebruikte de etstechniek omdat hij die mooier vond. De opdrachtgevers vonden dat niet en keurden het portret af. 109 LEVEN!
Houten, beschilderde gaper met Romeinse helm en schubpantser (1800-1900). Collectie Rijksmusuem Boerhaave
WAAROM STAAT DE MOND VAN EEN GAPER OPEN?
Houten, beschilderde gaper met tulband (1800-1900). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
Vroeger zag je ze als uithangteken aan de gevels van apotheken en drogisterijen, de gaper. Zijn naam heeft hij te danken aan zijn openstaande mond. Niet omdat hij moest gapen, maar om medicijnen in te nemen. In Rijksmuseum Boerhaave sieren diverse gapers de tentoonstelling Op recept, 350 jaar medicijnen die naast de jubileumtentoonstelling over Herman Boerhaave te zien is. Zo viert het museum naast de 350ste geboortedag van zijn naamgever ook 350 jaar medicijnen. In de tentoonstelling ontdekken bezoekers de geschiedenis van vier eeuwen medicijnontwikkeling. Op recept vertelt het verhaal van de ontwikkeling van de ouderwetse apotheek naar de huidige farmacie. De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door Merck, 's werelds oudste farmaceutische concern.
rijksmuseumboerhaave.nl Houten, beschilderde gaper met narrenkap (1800-1900). Collectie Rijksmuseum Boerhaave
110 LEVEN!
LEICA C-LUX Get closer to the things you love. Reizen, passie, verwondering, we kiezen zelf de momenten die we in ons hart willen bewaren. De compacte Leica C-Lux, met 15x optische zoom en beeldstabilisatie, zorgt dat je deze van dichtbij kunt beleven. Met de ingebouwde smartphone foto-overdracht, het grote touch LCD én de heldere elektronische zoeker blijf je altijd in contact. De krachtige 20 megapixel sensor, 4K video, 10 foto’s per seconde én een slow motion mogelijkheid, geven je nu de beste tools voor het vastleggen van al die bijzondere momenten in je leven. Voor meer inspiratie zie: www.c-lux.leica-camera.com
Leica Store Amsterdam | Van Baerlestraat 16-H | 1071 AW Amsterdam | www. Leicastoreamsterdam.nl
FOTOGRAFIE MARINDA BAAK
Het
VAK Je beroep is de ruggengraat van het leven, meende filosoof Friedrich Nietzsche. Bekende en minder bekende mensen vertellen over hun bijzondere werk of hobby en over hun leven in deze omgeving. Hoeveel ruggengraat hebben deze professionals?
PORTRETTEN VAN OPVALLENDE MENSEN UIT ONZE REGIO 113 LEVEN!
M 114 LEVEN!
M
Naam: Minke Schat Eerste baan: weekendbaan in kledingzaak, naast studie kunstacademie Beroep: hoofd publiekszaken & commerciële zaken Museum De Lakenhal Woon- en werkplaats: Amsterdamse Friezin in Leiden Burgerlijke staat: getrouwd Grootste overtuiging: kunst & cultuur verrijkt Tip voor de mensheid: koester (bio)diversiteit
Vrije tijd
Inspiratie
Vrije tijd is voor mij erg belangrijk. Hoewel werk en vrije tijd soms naadloos in elkaar overlopen, probeer ik deze te vullen met verrijking. Door momenten te koesteren. Met vrienden, familie, solo. Ingevuld met drukte van nevenactiviteiten, lezen van een goed boek, het bezoeken van concerten en tentoonstellingen of het zoeken van de stilte in de natuur.
Inspiratie, ik kan niet zonder. Als kind al leergierig, altijd gebleven. Het opent deuren, creëert kansen en nieuwe verbindingen. Zo probeer ik samen met een aantal bijzondere mensen ‘het verschil’ te maken met een kunstprogramma op het festival Into The Great Wide Open op Vlieland. Daarbij staat het delen van inspiratie centraal, het samenstellen van het kunstprogramma levert weer nieuwe inspiratie.
Ambitie
Gezondheid
Het verschil kunnen maken. Een van mijn drijfveren. Buiten de lijnen willen en durven kleuren. Nieuwe mogelijkheden zoeken. Nieuwe verbindingen aangaan. Als een rode draad loopt het door mijn (werk) leven. Zo lag er in 2011 een bijzondere opdracht van Museum De Lakenhal. Een kans om mee te bouwen aan een museumvernieuwing. En in 2012 lanceerde ik een plan, wat resulteerde in de Nacht van Kunst & Kennis, nu als Nacht van Ontdekkingen in Leiden niet meer weg te denken. De grand finale van Museum De Lakenhal is er ook zo een. Medio juni geven we het museum weer terug aan het publiek. Trots op het resultaat.
Is grote rijkdom. Iedere dag tel ik mijn zegeningen. Om mij heen heb ik veel gezien en meegemaakt, waardoor ik me elke dag besef hoe dankbaar je mag zijn als alles goed functioneert. Dat elke dag er een is om van te genieten, want het kan zo maar anders of over zijn. Pluk de dag, leef en geniet.
Talenten Iedereen heeft talenten. Het is de kunst om mensen ruimte te geven deze te laten ontdekken, kansen hiertoe te geven. Zelf heb ik die ruimte ook gekregen. In de eerste plaats van mijn ouders, daarna volgden leraren en werkgevers. Een van mijn talenten uitte zich in het verleden in tekenen en schilderen. Iets wat me een rijke vorm van kijken heeft gebracht. Sinds die tijd, is mijn blik ruimer, ziet mijn oog meer, is er altijd aandacht voor detail. Hiervan heb ik elke werkdag profijt, privé verrijkt het mijn blik naar buiten. Graag geef ik vergelijkbare kansen ook terug aan mijn omgeving. Vertrouwen geven, levert vertrouwen op.
Hoop & toekomst Vanaf het moment dat ik opgroeide werd in mijn beleving als tiener alles ‘beter’; de Berlijnse muur viel, de maatschappij werd toleranter, er was aandacht voor gelijkheid, er was hoop en honger naar de toekomst. Momenteel maak ik me regelmatig zorgen om die toekomst als ik zie hoe we als mensen de aardbol uitputten, elkaar uitputten. Hoop is voor mij belangrijk. Als we zorg en aandacht houden voor de medemens en zorg activeren voor de aarde waar we te gast zijn, heb ik blijvend vertrouwen in de toekomst.
Leiden Als Amsterdamse Friezin in Leiden, heeft Leiden me weten te raken. De schat aan kunst, cultuur en kennis in de stad heeft me verleid. De trots en betrokkenheid van de Leidenaren heeft me aangestoken. Ik ben dan op mijn beurt weer trots op Leiden! 115 LEVEN!
L
Naam: Leon Krijgsman Leeftijd: 45 jaar Eerste baan: Vakkenvuller op mijn 13e bij een lokale supermarkt Beroep: Zelfstandig ondernemer, eigenaar feestwinkel, theatermaker en entertainer Woon- en werkplaats: Katwijk Burgerlijke staat: Getrouwd Grootste overtuiging: Kies ervoor leuke dingen te doen, de nare dingen gebeuren vanzelf Tip voor de mensheid: Zullen we allemaal ons lontje weer wat laten groeien?
(Social) Media Als kind hield ik me al bezig met media. Van een illegaal radiozendertje op de zolderkamer tot radio- en televisieprogramma’s bij de lokale omroep en later landelijk bij FoxKids en Jetix. Met name het creëren voor een publiek vind ik een heerlijk proces. Het stimuleert mijn activiteit en ik krijg er energie van. Nog steeds ben ik via “I Love Katwijk” actief met media bezig.
Vrije tijd Eén van de redenen om niet (meer) voor een baas te werken is vrijheid en vrije tijd geweest. Simpelweg het zelf kunnen bepalen hoe en waarmee ik mijn tijd invul. Als je mij vraagt hoe het gaat, antwoord ik vaak: “Druk, maar leuk druk”. En juist dat ‘leuk’ is belangrijk voor mij. Niet alleen hobby’s of serieuzere zaken als mijn werkzaamheden als raadslid voor “Hart Voor Katwijk”, maar ook leuke dingen doen met vrienden en naaste familie. Die zijn voor mij onmisbaar.
Ouder worden Leeftijd is maar een getal. Toch merk ik steeds vaker dat de jaren gaan tellen. Dat klinkt wellicht dramatischer dan dat ik het bedoel, maar ik zie de laatste jaren de dokter iets vaker dan vroeger. Bang om oud te worden ben ik niet. Daar ben ik te positief voor aangelegd. Maar als het even kan wel op een gezonde en gezellige manier. Mijn moeder van bijna 80 is voor mij een mooi voorbeeld. Ze heeft het nog steeds druk en is vrijwilliger bij ‘de oudjes’. Mooi toch?
Ambitie Ik ben altijd ambitieus geweest. Eigenlijk lagen die plannen allemaal op het creatieve, theatrale vlak. Ik wist als kind al dat ik “iets” in het theater of op tv wilde gaan doen. Dat zulke dingen dan ook lukken sterkt je denk 116 LEVEN!
ik om ambitieus te blijven en daar vooral in te blijven geloven. Ik bijt me graag vast in plannen en ideeën. Zakelijk maar ook privé. Als je iets wilt, dan moet je er gewoon voor gaan.
Strand
Ondanks dat ik vlakbij het strand woon - en er ook niet weg wil - kom ik niet vaak op strand om in de zon te liggen. Dat doe ik liever in mijn tuin. Maar in de herfst of winter over het strand lopen vind ik wel lekker. En zomers het strand en de zee bekijken vanaf een gezellig terras met een glaasje is natuurlijk ook een heerlijk tijdverdrijf.
Vrijheid Ik ben blij dat ik in een land woon dat vrijheid kent. Ik schrik wel altijd weer wanneer er berichten verschijnen van mensen die uit hun huis en wijk gepest worden. Mensen van andere afkomst of homoseksuelen die door hun directe omgeving in hun vrijheid van religie, meningsuiting of seksualiteit worden aangevallen. Dat vind ik best eng. Dat mensen zeggen dat ze daar toch niets aan kunnen doen, vind ik gek. Het zijn juist die kleine dingen dicht bij huis waar je zelf zoveel invloed op kunt hebben.
Samenleving De lontjes lijken bij veel mensen te zijn verdwenen. Ik ben een eeuwige optimist en denk graag positief. Ik kan me dan ook enorm storen aan mensen die zo snel negatief, agressief en verbouwereerd reageren. Empathie en begrip voor de ander lijken te zijn verdwenen. Ik vind dat echt jammer. Vooral de betweterigheid, de aannames en het geschreeuw op sociale media irriteren me. Ik heb onlangs dan ook een aantal accounts opgezegd. Mijn samenleving is er een van gezellig en leuk. Vooral live en niet online.
L 117 LEVEN!
M 118 LEVEN!
M
Naam: Monique Verdegaal Leeftijd: 40 jaar Eerste baan: chrysanten planten bij mijn vader op het land Beroep: trotse eigenaresse van het Wapen van Noordwijkerhout Woon- en werkplaats: Noordwijkerhout Burgerlijke staat: ongehuwd Grootste overtuiging: als mensen vastbesloten zijn, dan overwinnen ze alles Tip voor de mensheid: als je iets doet, doe het dan goed
Eigen baas
Eigen baas zijn vind ik heerlijk. Het werken met een jong team is soms best pittig, maar als je ze dan ziet groeien in wat ze doen ben ik meer dan trots. Als kind was ik erg lastig op school, best wel eigenwijs en moeilijk te sturen. Toen ik begon met werken kwam dat helemaal goed. Hard werken vind ik heerlijk. Als het lekker druk is ben ik helemaal in mijn element en komt er veel energie in mij los. De tijd vliegt voorbij en als we dan klaar zijn, en met elkaar proosten op een geweldige avond met blije gasten is het geluk compleet.
Ambitie De ambitie om onafhankelijk en zelfstandig te worden zat er bij mij al vroeg in. Als je iets doet, doe het dan goed. Geen half werk leveren. Het gevoel van succes is zo geweldig als je iets zelf bedenkt, je er dan voor 100% inzet, en iedereen blij is met het resultaat. Als het vanzelf gaat en je hoeft er weinig voor te doen is, de voldoening ook een stuk minder. Een eigen restaurant hebben was wel een droom die uitkwam. Na 11 jaar Wapen knijp ik mezelf nog steeds wel ‘ns in mijn arm. Als de kaarsjes branden, de pannen pruttelen op het vuur en alles weer mooi opgedekt is, besef ik echt dat het een rijkdom is om iedere dag met zoveel plezier naar je werk te mogen gaan.
voor. Dat we een grotere gemeente worden zie ik wel als iets positiefs. Met elkaar kunnen we dan ook grotere dingen bereiken. Noordwijkerhout blijft echt wel Noordwijkerhout, net als Noordwijk en de Zilk. Drie geweldig mooie dorpen bij elkaar.
Inspiratie Inspiratie kun je overal vandaan halen. Een lekkere wandeling door het duin. Een goed gesprek. Een mooie reis. Als ik thuis ben en lekker bij de openhaard een wijntje aan het drinken ben, gaan bij mij vaak de raderen draaien. Ideeën volop, alleen ontbreekt het soms een beetje aan tijd. Maar dat mag de pret van fantaseren zeker niet drukken. Blijven dromen is toch geweldig. Je denkt je leven te plannen en toch loopt het vaak anders. Als ik klaar ben met een project, dan denk ik altijd: ‘zo, nu even lekker niks’. Die gedachte blijft meestal maar heel kort. Voor je het weet ben ik alweer iets aan het plannen.
Gezondheid
Sommige mensen worden geboren met geweldige talenten, zoals een mooie zangstem of een fantastische creativiteit zoals de kunst om mooi te kunnen tekenen, schilderen of schrijven. In iedereen zit wel een talent. Respect heb ik voor de grote groep mensen die hard werken om hun doel te bereiken. Welk beroep het dan ook is, als je ziet dat iemand groeit, ontwikkelt en zichzelf niet verkoopt, maar het gewoon waarmaakt.
Echt het allerbelangrijkste dat er is. Dit besef je pas als het je raakt van dichtbij. Als je dierbaren ziek worden of overlijden door ziekte. Waarom? Vraag je je dan af. Hoe kunnen we nu naar de maan vliegen, maar die kloteziekte nog niet genezen met al het geld in de wereld. Het verdriet is dan zo intens groot en je wilt ze zo graag bij je houden. Uit al dat verdriet komt dan ook weer veel liefde naar boven en vooral veel dankbaarheid. Dat we hebben mogen genieten van elkaar en zoveel mooie herinneringen hebben gemaakt. Als er dan een moment van verdriet of gemis is, voel ik eigenlijk direct daarna weer dat het leven te mooi is om te blijven hangen in je verdriet. Al is af en toe een lekker potje janken best wel lekker op zijn tijd.
Deze regio
Angst
Ik kan het niet vaak genoeg zeggen. Wat is het toch een luxe om in deze regio te mogen wonen en werken. Noordwijkerhout is echt een dorp vol trotse inwoners, ondernemers en gezelligheid. We groeten elkaar de hele dag door en als bezoeker voel je je echt welkom hier. Het mooie voorjaar met alles in bloei, de fantastische evenementen in de zomer en de gezellige feestmaanden in de winter. Bij sommige Noordwijkerhouters heerst een beetje angst voor na de fusie, zal het Noordwijkerhoutse gevoel dan anders worden? Ik ben ervan overtuigd dat dit niet gaat gebeuren. Noordwijkerhouters zijn hier veel te sterk, leuk en eigenwijs
Angst is iets wat je leven heel erg kan beïnvloeden of beheersen op een negatieve manier. Angst voor ziekte, angst voor gevaar, angst voor veranderingen. Je angsten overwinnen geeft wel een enorme kick. Je hart kunnen luchten aan vrienden en familie is voor mij de beste remedie. Het besef dat je niet alleen bent geeft een gevoel van veilig zijn. In mijn jeugd heb ik vaak angst gekend. Nu kan ik zeggen dat alles mij wel sterk heeft gemaakt. Het leven komt op je af. Als je denkt dat alles op rolletjes loopt, gebeurt er wel weer wat om het overhoop te gooien. Hoe je ermee omgaat is de kracht van de oplossing en de verandering. Vol gas vooruit.
Talenten
119 LEVEN!
CANADA what else..?
120 LEVEN!
DISCOVERIES
Reisspecialist Peter Lindhout van The Travel Club Leiden stelde voor ons een verkenningsreis samen door British Columbia en Alberta . Een land op zich in het immense Canada, waar je zo maar zou kunnen verdwalen...
H
et op een na grootste land ter wereld bezoeken, met vijf tijdzones en een ongekende diversiteit aan landschappen en simultane weersomstandigheden, dwingt het selecteren van bestemmingen af bij de bezoeker. Keuzestress ligt op de loer maar we laten ons niet gek maken. De provincies British Columbia en Alberta liggen voor de hand, want juist daar liggen de Rocky Mountains. En laat onze reisexpert nou net een tweedaags treintochtje gepland te hebben met de legendarische Rocky Mountaineer. De spoorbaan kronkelt als een slang van Vancouver naar het wintersportplaatsje Banff in de Rockies; de zogenaamde First Passage to the
West. Deze eerste verbinding tussen westelijk en oostelijk Canada kwam tot stand ten koste van veel bloed, zweet en tranen. Tallozen lieten het leven bij de aanleg van het spoor door het ongerepte, woeste landschap.
VLIEGEN
Maar eerst komen we aan in Toronto. Aan de oostkant, geplakt tegen het Ontariomeer, dat exact op de helft doorsneden wordt door de grens met de VS. Op je iPhone is via Google Earth in 3-D prima te zien hoe die stad er uit ziet. Maar zoals het voor bijna alles geldt: to be there or not to be there, that’s the question. Een concert van U2 is leuk op je beeldscherm maar er bij zijn is een totaal andere 121 LEVEN!
122 LEVEN!
dimensie. Het klinkt anders, het voelt anders, het ruikt anders en je ervaart het totaal anders. Dat geldt zeker ook voor reizen. Toronto is een tussenstop, want de eindbestemming is de westkant. Op zich handig om deze stad even mee te pakken, immers, na bijna acht uur vliegen wil je ook even de beentjes strekken. We blijven twee nachten over en verkennen de hoofdstad van Ontario door vooral streng te kiezen wat we willen zien en doen. De capital ontwikkelt zich tot een echte metropool, heeft nu bijna 2,5 miljoen inwoners en bouwt er lustig op los. Geen iconische skycrapers die je bijblijven zoals een Emipre Statebuilding. Gewoon mooie praktische hoge en vooral dure saaie woonpalen die de stad evengoed een imposante skyline opleveren. Veel oorspronkelijke oude panden en woonblokken moeten er wel aan geloven. Als je twee of drie jaar overslaat en de stad opnieuw bezoekt, zou je de wijken amper herkennen. Wat altijd helpt is een zicht vanaf boven; de stad uit vogelperspectief. Goed voor de oriëntatie. Daarin is uiteraard voorzien -zoals met alles in Canada goed geregeld is- middels een heliplatform aan de rand van het meer. Een enerverende zes minuten vermaak. Een
rondje boven de stad met z’n tweeën kost driehonderdvijftig dollar. Canadese dollars dan he, dus dat scheelt wel weer een derde.
WENNEN
Van oost naar west is toch nog een kleine vijf uur vliegen. Toronto en Vancouver lijken op elkaar. Moderne steden die in een razend tempo de hoogte in bouwen en aantrekkelijk zijn voor zowel bewoners (als je geld hebt tenminste) en bezoekers. Wie niet meedoet, leeft op straat. En daklozen lijken bijna een toeristische attractie, zo veel in aantal en zo ernstig arm. En tussen rijk en arm zit vaak maar een enkele straat. Vancouver voelt anders aan, de stad heeft een van de belangrijkste havens ter wereld, ligt dan ook perfect met de kont richting Pacific en leeft van het water. Ook hier veel nieuwbouw en tegelijk mooi bewaard gebleven warehouses met daarin zelfstandige winkels en trendy horeca. Inspirerend. Het barst er van en de aldus bewaard gebleven oudbouw geeft een idee van de stad van weleer, van waaruit pelsjagers, houthandelaren en goudzoekers het land stukje bij beetje verkenden. En 123 LEVEN!
De rit voert gezellig traag door wisselende landschappen die lastig in woorden te vatten zijn en dus gaan we ons er ook maar niet aan wagen
124 LEVEN!
bergtoppen, oneindige bossen en azuurblauw water. Steeds weer is er water, het element dat dit land gevormd heeft. De onwaarschijnlijke groenblauwe tint van de meren wordt veroorzaakt door ‘rock flour’ of bergmeel. Het poederachtige sediment uit de bergen wordt via smeltwater meegevoerd en weerkaatst in rivieren en meren slechts een deel van het zonlicht. Een onwaarschijnlijk maar volkomen natuurlijk kleurenspel. De rails volgt de loop van gorgelende rivieren zoals de Thomson en de Frasier, die sinds de laatste ijstijd gestaag diepe dalen hebben uitgesleten. Onderweg wordt duidelijk wat een ontzaggelijke klus de aanleg van de spoorweg moet zijn geweest. De hedendaagse pionier reist echter in ultiem comfort. zo lang geleden is de verstedelijking niet begonnen hier. Het groeitempo is waanzinnig. Niet zo gek, want de kwaliteit van leven is hier over het algemeen goed; veilig, schoon, overzichtelijk en royale werkgelegenheid (onder het motto ‘er is altijd werk, als je maar wilt’). Belangrijk voor ons als bezoekers en trekkers is het speciale treinstation van de Rocky Mountaineer, dat even buiten het centrum ligt. ’s Ochtends vroeg vult de passagiersterminal zich met vooral welgestelde zestigplussers die wakker worden gehouden door een pianist die de wereldhits van toen op een concertvleugel riedelt. De sfeer zit er goed in, er wordt meegezongen en er wordt rond gegaan met jus d’orange, koffie en koekjes. En dan is er de oproep, klinkt het ‘all aboard’ en wordt iedereen onder begeleiding van doedelzakmuziek naar zijn of haar rijtuig geloodst. De rode loper ligt uit. Oude tijden herleven.
PIONIERS
De rit voert gezellig traag door wisselende landschappen die lastig in woorden te vatten zijn en dus gaan we ons er ook maar niet aan wagen. Elke kilometer tovert een nieuwe ansichtkaart tevoorschijn, waar we door de panoramaramen onbelemmerd uitzicht op hebben. Besneeuwde
SOUVENIRS
Na overvloedige spijzen en drank wordt de reis onderbroken voor een nacht in Kamloops, om 24 uur later Banff binnen te glijden. Niets wordt aan het toeval overgelaten. De sleutel van de hotelkamer wordt in de trein uitgereikt, vervoer is geregeld tot aan de deur, koffers staan al in de kamer. Je moet er immers niet aan denken dat oma haar koffer vergeet of de sleutel kwijtraakt. In Banff kun je twee dingen doen: eten of souvenirs kopen. Die souvenirwinkels worden gerund door Aziaten, de schappen vol authentieke Canadese souvenirs, made in China. Bedenk dat heel Azië met een paar uur vliegen bereikbaar is. Overal (lees: overal) zijn Chinezen, Japanners en andere Aziaten te vinden. Is het niet als toerist, dan wel als ondernemer, bewoner of leverancier. Canada is een immigratieland bij uitstek. En het lijkt een voorbeeld van een geslaagde smeltkroes. Geen spoor van animositeit. De omgeving van Banff biedt vele natuurschatten. Je kunt kiezen uit talloze hiking trails en bergtochten. De Banff Gondola voert je naar grote hoogte en adembenemende uitzichten. ’s Avonds is het weelderig ontspannen in de hotsprings, de natuurlijke warme bronnen waardoor Banff ooit in zwang raakte. Bij de oude baden zijn historische badpakken te huur. Maar je mag ook in je eigen zwemkledij te water. 125 LEVEN!
Bij Baileys shoot worstelt en springt de Shinook zalm tegen de stroomversnelling in. Niet te geloven dat die beestjes dit obstakel al ontelbare generaties weten te overwinnen
NATIONALE PARKEN
We halen in Banff onze royale SUV op en sturen via een andere route terug richting Vancouver. Daar nemen we een week de tijd voor. Uiteraard doen we eerst Jasper aan en maken daar kennis met de legendarische Fairmont Jasper Park Lodge. Een uit de jaren 50 stammend oord met veel hout een grote schouw en fijne golfbanen. Hier verbleven ooit grootheden als Bing Crosby, Rita Hayworth en Winston Churchill en er werden destijds ook meerdere films opgenomen. Pure nostalgie. En dat is precies de bedoeling. We hebben vanaf hier meer dan 1.200 kilometer voor de boeg, maar zijn er om de haverklap verleidingen om de auto even te parkeren: watervallen, een wandeling, een uitzichtpunt. Alleen al de beroemde Ice Fields Parkway is een feestje op zich. Ga niet op zoek naar beren, die kom je tegen onderweg, zie je in de verte, of gewoon helemaal niet. Beren slapen overdag, dus al dat geneuzel over het tegenkomen van deze viervoeters leidt alleen maar tot teleurstellingen. We hebben er gelukkig drie geteld deze reis. Moet je wel goed kijken. Inmiddels hebben 126 LEVEN!
we twee nationale parken doorkruist: Banff National Park en Jasper National Park. Herkenbaar aan de tolpas die je nodig hebt, de goede toiletvoorzieningen onderweg en de maximale snelheid van 100km per uur (geen miles, daar zijn ze van afgestapt). We slaan bij Jasper linksaf richting westen en via Mount Robson rollen we Wells Gray Provincial Park in. Helmcken Falls Lodge is een oude herberg in the middle of niks en we cocoonen daar twee dagen. Wells Gray staat bekend om de vele watervallen, die meterdiep in oeroude vulkaankraters donderen. Bij Baileys shoot worstelt en springt de Shinook zalm tegen de stroomversnelling in. Niet te geloven dat die beestjes dit obstakel al ontelbare generaties weten te overwinnen. American Balled Eagles en zeearenden cirkelen boven je hoofd, op jacht naar een vermoeid visje. Als zalm moet je wel wat voor je nageslacht overhebben. De laatste stop voor Vancouver is de sjieke wintersportplaats Whistler, Inderdaad: die van de Olympische Winterspelen 2010. Als je niks met
127 LEVEN!
sneeuw hebt, of met wintersporten, dan heb je daar niks te zoeken. Of het moet het Fairmont Chateau Whistler Hotel zijn, waar je dan het beste kunt kiezen voor een kamer met openhaard op de achtste verdieping. De VIP verdieping. Want dan hoef je niet naar beneden voor het ontbijt, je snackje ’s avonds of om uit te checken. Want ook op 5-sterren niveau bestaat nog onderscheid. En als je dan toch…. Weelde in de sneeuw.
VANCOUVER ISLAND
We zijn terug in down town Vancouver, het piepkleine schiereilandje waar iedereen wil wonen kennelijk. En wat doe je dan in die wereldstad als je daar drie dagen bent om te wennen aan de terugreis? Juist, dan pak je het watervliegtuig naar Victoria op Vancouver Island, de hoofdstad nota bene van British Columbia. Hier klinkt de roep van de Grote Oceaan. Van walvissen, zeeleeuwen en orka’s. Met een 8-persoons zodiac maak je een soort safari op het water. De kapiteins van de verschillende boten seinen elkaar voortdurend in, al scheurend met 2 x 250 PK. En we hebben geluk. Bultruggen gesignaleerd! Het zien van deze dieren en de weersomstandigheden zijn de enige niet beïnvloedbare factoren in het land, want alles verloopt geolied. Dat maakt het soms ook wat kunstmatig. In een enorm land met lappen ongerepte natuur staan overal staan rijen bij de landschappelijke hoogtepunten. Alles is al een keer gezien en ontdekt door anderen, overal is er rekening gehouden met veel bezoekers. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Onze Canadese vrienden weten namelijk dat ze iets te bieden hebben dat de hele wereld wil zien. Iets waar je lastig woorden voor kunt vinden omdat je alle zintuigen nodig hebt. Wat een natuurschoon. Wat een weidsheid. Toerend door British Columbia en Alberta voelt een mens zich nietig, maar weet zich nooit lang alleen. 128 LEVEN!
DEZE REIS IS MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR: Reisprogramma en reserveringen: The Travel Club Leiden: thetravelclub.nl/peterlindhout Vliegreizen:Amsterdam-Toronto-Vancouver v.v.: airtransat.com Rocky Mountaineer, Silverleaf service: incento.nl
Canada begint hier
DIRECTE VLUCHTEN
GRATIS MAALTIJD
CLUB CLASS
Vanaf Amsterdam naar Toronto, Calgary en Vancouver
Keuze uit 2 warme hoofdgerechten met salade, zoetigheid en een glas wijn
Exclusieve Club class Ruime bagagevrijdom, gastronomische maaltijd en priority services
Beste vakantieluchtvaartmaatschappij van de wereld in 2018 Reservering en informatie: www.airtransat.nl l 00800 872 672 83 l airtransat.RESnl@aviareps.com
CASA ARINA, JE EIGEN DROOMHUIS OP BONAIRE
Vandaag even niks... De villa van Ton en Arina Frissen ligt in de heuvels van de mooiste wijk van Bonaire ‘Sabadeco terrace West’ en biedt een prachtig en volledig uitzicht over de Caribische zee en de stranden van Klein Bonaire. Het 460m2 tellende huis is uiteraard van alle gemakken voorzien, inclusief groot terras, zwembad, loungebanken, open keuken enz. De villa beschikt over vijf slaapkamers en kan aan tien personen een slaapplek bieden. De master bedroom heeft zeezicht en biedt direct toegang tot het terras. Er zijn drie badkamers met toilet, douche en wasbak en alle noodzakelijke badlakens en handdoeken zijn aanwezig.
130 LEVEN!
SABADECO T E R R AC E W E S T
Druk doen De bekende duikplekken zijn binnen enkele minuten bereikbaar. De afstand naar het stadje Kralendijk en de luchthaven is slechts acht minuten per auto. In Kralendijk zijn vele goede restaurants en gezellige terrassen. Wie ‘niks doen’ wil combineren met bewegen, komt volledig aan z’n trekken; duiken, snorkelen, windsurfen, kiten, vissen, mountainbiken, fietsen, zwemmen, wandelen en natuurlijk zonnen op het strand.
LANGER BLIJVEN?
Ton en Arina Frissen
verblijvenopbonaire.nl
tfrissen@xs4all.nl M (06) 14 37 35 98
Bonaire is ook een prima eiland om een tijdje te wonen en/of te werken. Het ernaast gelegen appartement biedt een praktisch verblijf voor langere tijd voor alleenstaanden, koppels of een klein gezin. Het appartement heeft twee slaapkamers en heeft plaats voor maximaal vier personen. Beide slaapkamers en de woonkamer zijn voorzien van airco. Het appartement heeft één ruime badkamer met toilet, douche, wasbak, en wasmachine. Verder biedt het appartement alle privacy tijdens uw verblijf op het eiland ‘Bon bini’. Het appartement is beschikbaar vanaf maart 2019. 131 LEVEN!
FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS
NIEUWE EIGENAAR MANJA KULK
‘AZZURRO BEAUTY
IS EEN CADEAUTJE’
Op nog geen honderd meter van het Noordwijkse strand ligt in de ‘kuil’ het luxe Azzurro Beauty, onderdeel van Azzurro Wellness. Ze zeggen wel eens; een toevluchtsoord voor iedereen die er naar verlangt even te ontsnappen aan de dagelijkse hectiek. Celine Sep, Hanneke van Rijn, Susanne Vossen, Karolina Maik, Manja Kulk en Jaukje Azier
132 LEVEN!
n zo is het maar net, want de beauty-kant van Azzurro is een en al verwennerij. De nieuwe eigenaar Manja Kulk ging er eens even flink doorheen met de bezem en heeft Azzurro Beauty nieuwe glans gegeven. Frisse kleuren, enkele nieuwe teamleden en nieuwe behandelingen. Ze draait zelf al een tijdje mee in de wellness, met een beautysalon in Hoofddorp die zij vierentwintig jaar geleden startte. Maar dit is even andere koek. Manja: ‘Een geweldige droom die uitkomt, een van de mooiste beautycentra van Nederland. We gaan het op een hoger plan tillen met elkaar, iedereen is razend enthousiast. We beschikken inmiddels over een vernieuwd professioneel team.’
Wat goed is blijft Centraal staan de huidverbeterende behandelingen zoals onder andere een bindweefselmassage voor het gelaat om de contouren te verstrakken een goede doorbloeding te geven en voordat je naar cosmetische ingrepen uit gaat wijken. Manja: ‘Eén keer per maand is er een cosmetisch arts aanwezig om eventuele storende rimpels te behandelen of om advies te
geven op het gebied van cosmetische behandelingen. Gebleven is ook het duurzaam geproduceerde Comfort Zone, dat wordt gebruikt bij elke behandeling. Wordt milieuvriendelijk geproduceerd en behaalt zeer goede resultaten voor je huid en zeker ook voor de gevoelige huiden die weinig kunnen verdragen maar ook als je last hebt van je hormonen, wij hebben voor elke huid het afgepaste product.’
Beter in je vel Manja: ‘Wil je iets doen aan cellulitis dan hebben wij de lypossage behandeling die je huid zichtbaar strakker en mooier maakt, de doorbloeding stimuleert en je omvang in centimeters af laat nemen waardoor je letterlijk en figuurlijk beter in je vel komt te zitten. Of kom je voor een ontspannende massage dan hebben wij hot stonemassage, ayurvedische massages om beter in balans te komen of wil je gewoon prachtige OPI Gelcolor gelakte nagels (gaat 10x langer mee dan gewone nagellak!) ook hebben wij beauty arrangementen (eventueel met lunch) leuk om samen met iemand te doen kortom, wij bieden alles onder één dak aan. Dat was natuurlijk al zo, maar toch is er meer verbeterd dan je denkt. Zoals de samenwerking met Azzurro Wellness, waar je kunt relaxen in de sauna, whirlpool, zwemmen in een chloorvrij zwembad of om een les yoga of golf te volgen om je op die manier een compleet aanbod aan faciliteiten aan te bieden.’
Winteraanbieding t/m 1 maart 2019
Boek nu de winter cacao treatment voor €99,- en beleef deze heerlijke cacao behandeling, vol met antioxidanten die de effecten van huidveroudering tegen gaan, 85 minuten lang. Tijdens deze behandeling krijgt u een lichaamsmassage met warme olie en een lichaamspakking met cacao, vervolgens een mini facial met een speciaal cacao masker en een ontspannende hoofdhuidmassage om af te sluiten met warme chocolademelk.
Oude Zeeweg 57, Noordwijk T (071) 361 47 02 azzurrobeauty.nl 133 LEVEN!
JANNIE VELDMAN
Jannie Veldman is al jaren een begrip in Oegstgeest. De salon staat voor persoonlijke aandacht, gezelligheid en hoge kwaliteitsnormen voor alles wat met uiterlijke verzorging te maken heeft. Er wordt gewerkt met de nieuwste kniptrends, modellen, kleuren en haarstijlen. Nieuw in de schoonheidssalon is een professionele behandeling met fruitzuur en/of detox om de huid een prachtige opkikker te geven. Met een kuur van vier keer een half uur wordt de jeugdigheid van de huid bewaard en vervagen lijntjes. Het fruitzuur wordt aangepast aan de huid en heeft een diepgaande werking voor optimaal resultaat. Ga eens langs bij Jannie Veldman voor een heerlijk verwenmoment en vergeet vooral de originele cadeaushop niet te bezoeken.
SCHOONHEIDS- EN KAPSALON De Kempenearstraat 69, Oegstgeest T (071) 528 33 55
BEAUTY & LIFESTYLE
GEK NIPT
LIFESTYLE RAGE In het piepkleine Italiaanse dorp Pioppi leven de mensen eenvoudig, maar ook lang en gezond. Er is geen sportschool, geen supermarkt. Het eten is er verrukkelijk en ze genieten elke avond van een glas wijn. Karakteruitgevers.nl
voor iedereen
Een gezond & n a tu u r l i j k evenwicht
Nelly Brands is al 25 jaar een drijvende kracht achter Kapsones kappers. De eigenwijs ingerichte salon is een ware ontmoetingsplek in de stad, waar altijd wel wat gebeurt. De DJ op zaterdag is een gezellig hoogtepunt van de week, maar je kunt er natuurlijk alle dagen terecht voor een prima coupe. Volgens de laatste mode of ‘gewoon weer effe netjes’, precies zoals jij het wilt. Bij Kapsones werken louter vakmensen. Kapsones kappers Doezastraat 31, Leiden T (071) 513 96 31 kapsones-kappers.nl
debalanscoach.nl 06 51 34 08 90
MOBIELE MONDZORG
foto Suzanne Blanchard
Annelies Jonker heeft een inpandige mondhygiënepraktijk naast verpleeghuis Rustenborch. Daarnaast verzorgt de praktijk voor dertien verpleeghuizen in de Duin- en Bollenstreek en twee asielzoekerscentra in Katwijk en Rijswijk de preventieve mondzorg. Ook bezoeken de mondhygiënisten mensen thuis. Joba van den Berg, CDA-lid van de Tweede kamer, bracht er eind november een werkbezoek. “Ik ben onder de indruk hoe de zorg toegankelijk blijft door met mobiele mondzorg ouderen thuis te bezoeken.” Mondzorg Jonker T (071) 565 22 52 mondzorgjonker.nl
Kapsalon C’est Beau Vijf Meilaan 8-B | 2321RL Leiden Tel. 071 532 2013
(v.l.n.r.) Joba van den Berg, Annelies Jonker, Manon van Splunter-Schneider (NVM-mondhygiënisten) en Marien den Boer (CDA Oegstgeest).
135 LEVEN! C'est Beau adv. Tinta A6.indd 1
18-10-18 16:40
Bodytec Leiderdorp Proefles
â‚Ź 15,-
ess in 3 uur fitn uten! n i m 0 2 slechts
Waarom trainen met Bodytec? - Total body workout in 20 minuten - 20 minuten trainen is net zo effectief als 3 uur trainen in een sportschool - Figuurcorrigerend en centimeters verliezen - In korte tijd zichtbaar resultaat - Alle aandacht tijdens de training met maximaal 3 mensen tegelijk (personal training). De bodytec training bevordert: - De spiergroei, ook na blessures of een operatie - Figuurcorrectie op de BBB gebieden - Kracht en reactievermogen(valpreventie bij senioren) - De stofwisseling/(vet)verbranding - De doorbloeding van de huid en spieren (huidverbetering) - Het afvoeren van de afvalstoffen - De nachtrust
Van der Valk Boumanweg 184 • 2352 JE Leiderdorp Voor meer informatie en afspraak maken: www.bodytecleiderdorp.nl
BEAUTY & LIFESTYLE
JONG GELEERD Wil je ook leren schaatsen net als Kjeld Nuis, Esmee Visser, Lisa van der Geest en al die anderen? In de Leidse Schaatshal hebben Bob de Jong, Margot Boer, Laurine van Riessen en vele anderen leren schaatsen. Lijkt het jou ook leuk om zo te kunnen rijden? Word dan meteen lid van je lokale ijs- of schaatsvereniging. Alle verenigingen geven namelijk les in de schaatshal en als je lid bent, kun je drie opeenvolgende gratis proeflessen volgen. schaatshalleiden.nl
MOVE & Go Vitaal Markt Vitaliteit n aar keu ze voor iedereen !
Cadeaubon t.w.v. € 50,- *
Wat is MOVE & Go Vitaal Markt?
Waarom MOVE & Go Vitaal Markt?
Een tijdelijke in company markt met stands waar werknemers allerlei testjes, oefeningen of korte behandelingen kunnen (laten) uitvoeren met betrekking tot gezondheid en vitaliteit.
- Bewustwording creëren m.b.t. vitaliteit - Noodzaak creëren om aanpassingen in leefstijl te maken - Letterlijk en figuurlijk werknemers in beweging krijgen - Op een laagdrempelige manier de dialoog aangaan over vitaliteit - Maatwerk zodat iedereen op individuele behoefte een programma kan kiezen - Meer productiviteit en energie op de werkvloer. - Fun en plezier
Hoe werkt het? Werknemers kunnen aan de hand van de MOVE & Go-kaart hun eigen gezonde en vitale programma samenstellen. Alle testjes, oefeningen of behandelingen zijn van korte duur en laagdrempelig.
Investering? Welke stands zijn er? - Stoelmassage; korte massage van het bovenlichaam - Je echte leeftijd; korte APK-check van het lichaam - Bloeddruk; test om bloeddruk en hartslag te meten - Take a breathe; oefening om rustig adem te halen en te ontspannen - Longleeftijd; test om longleeftijd te bepalen - Core-stability; korte spierversterkende oefeningen op een fitnessbal - Foodiebag; flesje water, snackgroente, fruit en noten
Vanaf € 349,00 op basis van een dagdeel, 10 foodiebags en een cadeaubon t.w.v. € 50,00 van Dirks Vishandel voor de organisatie
Cadeaubon Dirks Vishandel Maak een afspraak voor een MOVE & Go Vitaal Markt en ontvang een cadeaubon t.w.v. € 50,00 van Dirks Vishandel.
Afspraak inplannen of meer info? Mail naar info@movelifestyle.nl of bel 06 - 415 081 68
Benieuwd naar onze andere diensten? Ga naar www.movelifestyle.nl * Cadeaubon kan vanaf de MOVE & Go Vitaal Markt verzilverd worden.
Winterse leefstijl Een outdoor training bij lage temperaturen maakt je fitter, sterker en relaxter. De doorbloeding wordt gestimuleerd en het immuunsysteem versterkt. Je verbruikt ook meer vocht en energie. Daarom kan er gerust iets zwaarder gegeten worden dan in de andere seizoenen. Ook is er meer behoefte aan nachtrust. Wil je een outdoor training, lifestyle advies of informatie over voeding en stofwisseling? Aletta van Klinken van FIT in LIFE Personal Sport&Lifestylecoaching helpt je graag gezond de winter door. M 06 11 95 97 39 fitinlife.nl
jacuzzi’s - sauna’s - stoomcabines - zwembaden - zonnebanken
van der Valk Boumanweg 184 2352 JE Leiderdorp 071 5820623
www.alternatief.com www.hotspring-shop.nl
137 LEVEN!
BEAUTY & LIFESTYLE
SneeuwPAK
Hunkemöller lanceert deze winter een eerste ski collectie. De ski-lijn bestaat uit twee cropped high performance jassen, twee bootcut broeken én een heel sexy ski overall, waarmee jij de shining star van de piste bent en zeker ook tijdens de après ski de show steelt. Style jouw look af met de bijpassende handschoenen en grappige beanie. De Hunkemöller HKMX ski collectie verkrijgbaar in de maten XS-L bij de vestigingen en op hunkemoller.com
L I C H T& L U C H T I G Je hebt een feestje, je outfit is top, je make-up perfect, maar je haar is een puinhoop. De professionele haardrogers van Solis zorgen ervoor dat je haar no time tijd droog, mooi glad en glanzend is. Deze SOLIS Light & Strong weegt bovendien slechts 420 gram en is dus superlicht hanteerbaar. Verkrijgbaar in kleuren pink en zilver bij EP:Swaak Pelikaanstraat 22, Leiden T (071) 521 5151 epswaak.nl
Wellness op hoog niveau Wellnessresort Leiden, een luxe sauna- en beautyresort gelegen op de 11e en 12e verdieping in het centrum van Leiden (naast het Centraal Station). Genieten van de vele sauna- en wellnessfaciliteiten waarbij het ‘wow-gevoel’ versterkt wordt door het fenomenale uitzicht over de stad. Uniek in zijn soort en ongekend van allure.
Wil jij ook genieten van ontspanning, luxe en comfort op uiterst hoog niveau? Scan de QR code of ga naar www.wellnessresortleiden.nl/leven-magazine en de 2e persoon ontvangt gratis entree.
Wellnessresort Leiden | Bargelaan 180 | 2333 CW Leiden | 07818 700 266 | www.wellnessresortleiden.nl
LUCKYGYM 15 JAAR IN DE RING
JEZEL F
‘LEER KENNEN’
(BOKSEN MET BEHOUD VAN HERSENCELLEN)
n het voorjaar van 2019 wordt het zevende Lions Boksgala gehouden in Huis ter Duin in Noordwijk. Behalve Olympisch bokser Arnold VanderLeyde, werden ook Luc Zirkzee en zijn maat Robert Roeloffs aangetrokken als trainer/coaches. Zij hebben er de afgelopen jaren voor een belangrijk deel aan bijgedragen dat het gala is uitgegroeid tot een groots spektakel met hoge opbrengsten voor goede doelen. LuckyGym, de boksschool aan de Leidse Rooseveltstraat is een mekka geworden voor vele liefhebbers van de bokssport. Het instituut van bedenker en eigenaar Luc Zirkzee bestaat vijftien jaar: ‘Ik ben er altijd zonder te hoge verwachtingen maar wel vol passie ingestapt en had nooit durven dromen dat het plan zo groot zou worden. De tijd is omgevlogen. Je staat er niet bij stil. We zijn enorm in beweging, vanaf de eerste dag, letterlijk en figuurlijk. LuckyGym is eindelijk een beetje volwassen geworden. Nog niet helemaal, gelukkig niet. Je moet er vooral plezier in hebben om je hier in het zweet te werken.’ Mede door het succes van het gala kreeg Luc aardig wat mensen over de vloer die hun nieuwsgierigheid niet konden bedwingen: Johnny de Mol, Lucia Rijker, Arnold Vanderleyde, Don Diego Poeder, Edwin van der 140 LEVEN!
Sar, Manuel Venderbos (Galileo), Gegard Mousasi, Ernesto Hoost. Ze waren allemaal geïmponeerd door de sport en de formule van Luc: ‘Toen we begonnen was er veel scepsis. “Boksen is ongezond, brengt het slechte naar boven enz”. Het tegenovergestelde is waar. Je leert inzien dat boksen bijna parallel loopt met het normale leven. Het gaat er niet om hoe vaak je valt maar hoe vaak je weer opstaat. Voor alle mannen die mee hebben gedaan aan de wedstrijden tijdens het gala is het een life change geweest. Je kijkt anders naar jezelf, je bedrijf, de mensen om je heen, je leven alles. Je leert nadenken, inschatten, veranderingen kanaliseren, het is een fysiek schaakspel. Veel particulieren en ondernemers komen zelf lekker trainen en blijven hierdoor scherp en fit. En je krijgt bij ons de beste begeleiding. Onze trainers werken namelijk continu aan vergroting van hun kennis en blijvende aandacht voor iedereen. De bokstechnische kennis wordt jaarlijks verreikt in Cuba waar het trainersgilde ver vooruit loopt op Europa. Het belangrijkste is dat je een verandering merkt bij jezelf. Een versterkte weerbaarheid bijvoorbeeld. Dan ben je goed bezig.’ luckygym.nl
‘Boksers proberen zo min mogelijk klappen op te vangen, door snel voetenwerk, door motorische vaardigheden, inzicht en vooruit denken. Als je traint, kun je met niets anders bezig zijn. Even nergens aan denken, een uurtje even helemaal in het hier en nu zijn’
141 LEVEN!
DE BEWONER INITIEERT, DE GEMEENTE FACILITEERT
142 LEVEN!
TEKST GERLINDE VLIEGENTHART FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS
Samen aan de slag Leiden wordt steeds mooier. Niet alleen door nieuwbouw en grote opknapbeurten, maar ook gewoon letterlijk rondom je huis en in je straat. De afgelopen jaren werkte de gemeente intensief samen met buurtbewoners om het leefklimaat in de wijken te verbeteren. Het resultaat: een groenere stad met een openbare ruimte waar je wĂlt zijn.
Marco met kettingzaag en rechts Nick de groencoach. Er wordt een boombank gezaagd die geplaatst wordt bij het initiatief Betovertuin bij de Albertine Agnesstraat.
143 LEVEN!
Medewerker serviceteam gemeente Leiden Nard met bewoonster Allegon. Locatie: Maredijk, waar het wordt opgeschoond ten behoeve van de aanleg van een bijentuin.
L
eiden kan mooier, Leiden kan groener, dacht de gemeente in 2015. Maar hoe? Die vraag was niet zozeer bedoeld voor de gemeente, maar voor de gebruikers van de openbare ruimte: de wijkbewoners. De visie 'Ruimte voor de stad' uit 2015 met bijbehorende kaders gaf de afgelopen jaren richting aan het beheer en de inrichting van de openbare ruimte in een wijkgerichte aanpak. Er was bijna 1,3 miljoen euro beschikbaar, verdeeld over drie jaar, om de pleintjes, parkjes en speelplekken in de wijken op te knappen. Om zo de wijken schoon, heel, veilig, vitaal en groen te maken, maar wel volgens de ideeën van de gebruikers.
Klachten, wensen en ideeën In de visie stonden de wijkbewoners centraal. Wat willen ze? Wat hebben ze nodig? Wat kan er beter? Wat missen zij in de openbare ruimte? Het 144 LEVEN!
is tenslotte hún wijk. Er werden bewonersavonden georganiseerd en 'wijkschouwen', wandelingen door de wijk. Daarbij werden alle opmerkingen, klachten, wensen en ideeën werden genoteerd. Sommige zaken, zoals overbodige objecten, scheefliggende stoeptegels of kapotte straatverlichting konden direct verholpen worden. Met andere wensen, zoals het herinrichten van een speelplek of pleintje, gingen bewoners enthousiast aan de slag.
Bloeiend kleurenpalet De bewoner initieert, de gemeente faciliteert: Samen aan de Slag. De bewoners mochten plannen indienen, al dan niet begeleid door ontwerptekeningen. Een belangrijke voorwaarde was dat er genoeg draagvlak moest zijn onder de medebuurtbewoners. Langs de deuren voor handtekeningen dus. Een mooi voorbeeld is de Clara Wichmannstraat,
Links stratenmaker Ruud, rechts van hem bewoner Hans. Mannen op de achtergrond, links Remco en rechts Ed. Locatie: Opaalstraat. Initiatief in kader van klimaatadaptatie. Water van de luifel wordt straks gebruikt voor het nog aan te leggen groen. Het water gaat dus niet meer het riool in. Er komt een opvang voor het water van tussen de 600-1000 liter.
'Bloembakken? Doen we. Boomspiegels? Zorgen we voor. Geveltuintje? Alsjeblieft. Zolang de wijkbewoners er zelf voor willen zorgen'
waar in maart vorig jaar de allereerste Samen aan de Slag-tegel is onthuld op het splinternieuwe pleintje vol fleurige bloembakken en zitelementen. Of neem de Rembrandttuin, inmiddels een bloeiend kleurenpalet aan het Galgenwater. Een plek waar niet alleen de bewoners van genieten, maar ook voorbijgangers met plezier neerstrijken.
Zorgen voor groen Een andere, zeer belangrijke pijler van de gemeentelijke visie was, en is, groen. Het nieuwe college van Burgemeester en Wethouders zet meer nog dan het vorige college in op het vergroenen van Leiden. We noemen het Samen aan de Slag 2.0. De Randstad, en dus ook Leiden, is in hoge mate versteend. De natuur heeft het moeilijk, met name de bijen die met moeite nog een bloemetje kunnen vinden, en toch van enorm belang zijn voor onze voedselvoorziening. Of neem de afvoer van regenwater. Met
die stortbuien van tegenwoordig duurt het soms lang voor de plassen op straat weer verdwenen zijn, terug de aarde in. Daarnaast: bloemen en planten maken de buurt gezelliger, dus leefbaarder. De gemeente zette stevig in op buurtparticipatie. Bloembakken? Doen we. Boomspiegels? Zorgen we voor. Wil je een geveltuintje? Alsjeblieft. Gras in plaats van valtegels in de speeltuin? Geen probleem. Zolang de wijkbewoners er zelf voor willen zorgen. De gemeente hielp met de tekeningen, kreeg je er nog bloemen- en plantenadvies bij ook. De bewonersavonden zorgden voor zo'n 900 nieuwe beheerovereenkomsten met groepen bewoners bovenop de 100 al bestaande convenanten. Stukken openbare ruimte werden omgezet in moestuintjes, speeltuintjes in de Merenwijk werden vergroend, er werd een voedselbos aangelegd en stukken saai gemeentegroen veranderden in fleurige bloemen- en plantenperken, waardoor vlinders en bijen meer kans krijgen. 145 LEVEN!
'Op veel plekken hebben buurtbewoners meer contact met elkaar gekregen. Als je samen hard hebt gewerkt aan het mooier maken van je leefomgeving, wil je daar ook vaker zĂjn'
146 LEVEN!
Meer contact met elkaar Drie jaar Samen aan de Slag leidde tot meer dan 1000 initiatieven en tot de dag van vandaag blijven de verzoeken om boomspiegels, geveltuintjes en hulp bij ontwikkeling van ideeën binnen komen. De gemeente blijft deze initiatieven ondersteunen en de onderhouds- en groencoach blijft beschikbaar voor advies. Zwerfvuilactie in je wijk? Graag. Of adopteer eens een prullenbak. Wil je samen met buurtbewoners plekken vergroenen of samen gaan onderhouden? Vraag een wijkschouw aan. Doe dat bij voorkeur met alle bewoners in je straat. Dan maak je samen het verschil. Op deze manier raken steeds meer Leidenaren verbonden met de plek waar zij wonen en gaan zich verantwoordelijk voelen voor hun leefomgeving. En mooi, mooier, mooist meegenomen: door samen
te werken en samen te tuinieren, hebben op veel plekken buurtbewoners meer contact met elkaar gekregen, zo vertelden deelnemers bijvoorbeeld na afloop van de realisatie van de Betovertuin aan de Albertine Agnesstraat bij seniorencomplex Noorderlicht. Als je samen hard hebt gewerkt aan het mooier maken van je leefomgeving, wil je daar ook vaker zíjn. Met elkaar. Zo wordt Leiden, op alle fronten, een écht mooiere stad. Ook geïnteresseerd in een geveltuintje, boomspiegel of het aanpakken van de verstening in uw buurt? Wilt u samen met andere bewoners uw woonomgeving verbeteren? Stuur dan een email naar aandeslag@leiden.nl of bel 14071 en vraag naar de onderhoudscoach. 147 LEVEN!
GO TO THE LIMIT
.GO TO THE LIMIT...
Vergelijk ondernemen met autoracen, het gaat om ‘de winst’. Maar winst behaal je niet alleen met talent, visie en lef. Een geolied team, de beste techneuten en de snelste auto zijn nog geen garantie voor succes. Het gaat tenslotte om de strategie! Maak een pitstop bij ons.
Partners met visie
Oegstgeesterweg 199 | 2231 AT Rijnsburg | Telefoon 071 409 21 00 | www.vanwezelaudit.nl
KORT ZAKELIJK
Vrijage tussen
BMW EN VESPA
Scooter Exclusief uit Leiden heeft unieke Vespa’s in de kleuren van BMW: Marakechbruin, Purpel Silk, Urbun Green, Atlantis Blue en Frozen Dark Red Metallic. Juweeltjes om te zien en nog leuker om op te rijden. Ze staan keurig in een rij te wachten bij gastheer BMW Van Poelgeest om bewonderd te worden. Net als de nieuwste BMW’s trouwens. BMW Van Poelgeest BMW & MINI Keyserswey 91, Noordwijk T (071) 204 11 90 van-poelgeest.nl scooter-exclusief.nl
Design Award voor
Lucky’s
Bowling
BACK IN
TOWN The Travel Club van Peter Lindhout is verhuisd van Hoofddorp naar Leiden, de stad waar hij jarenlang werkte als reisadviseur. Peter over deze move: “Na 5 jaar ben ik met mijn zelfstandige reisbureau weer terug in Leiden, zodat ik nog dichter bij mijn (vaste) klanten kan zijn. Vanuit mijn nieuwe woon/werk adres ben ik 24/7 beschikbaar voor het samenstellen van alle reizen, van Zeeland tot Nieuw-Zeeland. U bent welkom op mijn kantoor, maar ik kom net zo makkelijk bij u thuis om in alle rust en in uw tijd over de reisplannen te praten.” The Travel Club Leiden Betaplein 188, Leiden T 06 52 03 85 54 peter.lindhout@thetravelclub.nl thetravelclub.nl/peterlindhout
Lucky’s Bowling is pas net een paar maanden open en wordt nu al vereerd met de internationale award voor de beste design bowlingbaan van West-Europa. De Warmondse ‘kegelbaan’ werd onderscheiden met de prestigieuze Amerikaanse Architecture and Design Award voor het mooiste interieur en best new center International. Directeur Eric Bosma: ‘Het geeft aan dat niet alleen onze gasten, maar ook de professionele Amerikaanse jury ons concept en inrichting waardeert.’ Lucky’s Bowling is voorzien van twintig Brunswick Pro Lane bowlingbanen. T (071) 305 02 10 tgs@dekkerwarmond.nl 149 LEVEN!
FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS
PUUR BELEGGEN, NOORDWIJK
‘ V E R M O G E N , Met de huidige historisch lage spaarrente is beleggen momenteel een actueel onderwerp. Een vermogensbeheerder helpt je om je vermogen aan het werk te zetten. Puur Beleggen is zo’n vermogensbeheerder en neemt bij vermogens vanaf 200.000 euro binnen een mandaat naar eigen inzicht beleggingsbeslissingen voor de klant. De vermogensbeheerder zit zo achter het stuur en de belegger zit ernaast op de bijrijdersstoel en bepaalt de bestemming van de rit. Als je vermogenden vraagt naar het belangrijkste aspect van de dienstverlening bij vermogensbeheer, dan zegt het merendeel de langjarige vertrouwensrelatie met een adviseur of beheerder. Iemand die de klant door en door kent en oprecht geïnteresseerd is in zijn persoonlijke situatie en drijfveren in het leven. Iemand die betrokken is en dat ook voor langere tijd blijft, het liefst tot aan het einde van de ‘rit’.
P
Paul Visscher en Michel van Eck, beide partner van vermogensbeheerder Puur Beleggen in Noordwijk, zijn ervan overtuigd dat het in een kleinschalige omgeving mogelijk is om daadwerkelijk een langjarige band met je relaties op te bouwen. Michel: ‘Wij gaan hier ver in, klant- en ondernemingsbelang lopen bij ons parallel’. Dat alle aandelen Van Puur Beleggen NV in handen zijn van de twee partners staat borg voor een grote betrokkenheid en biedt zekerheid op een duurzame vertrouwensrelatie. Paul: ‘In feite groeien wij mee met onze relaties. Dit is de basis van ons bestaansrecht’. In deze overtuiging hebben beide partners elkaar gevonden na een uitgebreide carrière bij verschillende financiële instellingen. Vier jaar 150 LEVEN!
Michel van Eck en Paul Visscher
geleden maakte Paul, samen met twee toenmalige bestuurders, de eerste houtkoolschetsen van het huidige Puur Beleggen. Twee belangrijke pijlers waarop de huidige dienstverlening steunt werden toen bepaald: persoonlijk en onafhankelijk. Deze pijlers vormden ook gelijk de basis voor de naam Puur Beleggen. Michel is op een later moment toegetreden. Michel: ‘De reden voor het ondernemerschap is dat ik bij een kleine organisatie mijn handtekening kan zetten op de ontwikkeling van het vermogensbeheerbedrijf.’
VOOR E E N LEVE N LANG’
Onafhankelijk vermogensbeheer Voor het beheer van het vermogen werkt Puur Beleggen samen met BinckBank, de grootste onafhankelijke Nederlandse onlinebank voor beleggers. Zij zijn voor Puur Beleggen de partij die de beleggingen bewaart, administreert en de transacties uitvoert. Michel: ‘Doordat BinckBank de backoffice voor zijn rekening neemt, kunnen wij ons volledig richten op onze kernactiviteiten, relatie- en vermogensbeheer. Bovendien verdienen wij niet aan transacties. Hierdoor blijven we onafhankelijk en is het altijd duidelijk dat we alleen veranderingen in portefeuilles aanbrengen als dat naar ons idee waarde toevoegt. Beleggen alsof het je eigen vermogen is, daar komt het op neer.’ ’Voor de beleggingsbeslissingen baseren de beheerders van Puur Beleggen zich op de research van een van Europa’s toonaangevende onafhankelijke researchhuizen. Deze analisten verzamelen wereldwijd de research van vooraanstaande asset managers en analyseren wat relevant is. Ze vergelijken de verschillende argumenten en bespreken de meest waarschijnlijke scenario’s. De concrete marktvoorspellingen die hieruit volgen worden gebruikt als input voor beleggingskeuzes. Paul: ‘Zo zijn wij in staat om rationele keuzes te maken, die verder reiken dan de waan van de dag. Hiermee kunnen wij van waarde zijn voor onze relaties.’
Gelijk speelveld De partners Paul en Michel van Puur Beleggen, winden er geen doekjes om: ‘We bevinden ons in een interessante regio en we zijn in staat om ons met onafhankelijk vermogensbeheer goed te onderscheiden van concurrenten. Onze netwerken sluiten mooi op elkaar aan. Paul woonachtig in Noordwijk en Michel in Oegstgeest’. Toch zijn er nog grote stappen te maken. Al heeft Puur Beleggen het beheerd vermogen de afgelopen jaren sterk zien toenemen, het gros van de particulieren belegt nog vaak bij hun huisbank. Gemak en de naamsbekendheid van de bank zijn vaak de argumenten en niet inhoudelijke gronden. Paul: ‘Hier zien we steeds meer verandering in komen. Door de opkomst van vergelijkingssites kunnen beleggers de
kleinere en vaak zelfstandige vermogensbeheerders eenvoudig inhoudelijk met elkaar vergelijken. Bijvoorbeeld op onderdelen zoals transparantie, onafhankelijkheid, kosten en rendement. Daarbij komt dat onafhankelijke experts van vergelijkingssites ook een keurmerk afgeven, dit geeft beleggers eerder het vertrouwen om over te stappen naar een kleinere en relatief onbekende vermogensbeheerder.’ Michel: ‘Vergelijkingssites zien wij als een kans omdat zij een gelijk speelveld creëren voor beheerders. Enige tijd geleden zijn we zelf beoordeeld door een toonaangevende vergelijkingssite en onlangs is de maximale waarderingsscore van 5 sterren toegekend, een blijk van waardering.’ Groei is voor Paul en Michel geen doelstelling op zich. Michel: ‘Natuurlijk is groei van het beheerd vermogen prachtig maar we zullen altijd waken dat wij de persoonlijke aandacht kunnen blijven waarmaken. Direct contact met de beheerder van de portefeuille in een kleinschalige omgeving onderscheidt ons van banken en relaties hechten hier belang aan. Door onze kleinschaligheid hebben klanten nu direct contact met de beheerder van zijn of haar portefeuille, dat is redelijk uniek en dat willen we graag handhaven.' De gerealiseerde groei van het beheerd vermogen van Puur Beleggen over de afgelopen jaren kwam voor een belangrijk deel van tevreden relaties. Paul: ‘Dat is het mooiste compliment dat je kunt krijgen, deze relaties zijn de beste ambassadeurs voor ons bedrijf.’
Puur beleggen N.V. is geregistreerd als belegginsonderneming bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam en staat tevens onder toezicht van De Nederlandse Bank. Jonckerweg 20c, Noordwijk T (071) 747 01 15 puur-beleggen.nl 151 LEVEN!
JONGE ONDERNEMERSPRIJS BOLLENSTREEK 2019 LAAT ZIEN DAT JE
DURFT!
Jonge ondernemers bepalen de toekomst. Op woensdag 20 maart 2019 wordt tijdens het OndernemersGala in Hillegom de veelbesproken Jonge OndernemersPrijs Bollenstreek uitgereikt.
DRIE NOMINATIES.
EÉN WINNAAR.
JIJ?
Bedrijven van na 1 januari 2016 - Aanmelden tot 1 januari 2019 aanmelden db.MeerBusiness.nl via de button JOP
GEENJAAR AUTOMOTIVE START MET AUTOHOPPER
‘EEN AUTO HUREN IS DE IN LEIDSE REGIO’
TOEKOMST
Erik Verstralen en Marcel Kromhout: ‘Autohopper groeit als kool. Logisch; in de grotere steden is huren de toekomst.’
H
yundai dealer Geenjaar in de Leidse Merenwijk, is sinds kort aangesloten bij Autohopper, de grootste autoverhuurder van Nederland. Een auto huren voor weinig neemt in populariteit snel toe, zeker in de grotere steden als Leiden. Erik Verstralen van Geenjaar snapt het wel: ‘Bij ons huur je een auto vanaf 25 euro per dag. Ook en juist als je langer wilt huren is dit een uitkomst.’ Bij Autohopper zijn er minder restricties aan het huren dan bij andere verhuurbedrijven: ‘Je kunt zodra je je rijbewijs hebt, bij ons een auto huren. Bij alle andere autoverhuurders moet je minimaal een jaar
wachten. Ook als je een elektrische auto hebt besteld maar je moet lang geduld hebben voor de levering, kom je bij ons gewoon alvast een elektrische huren. Kan je alvast een beetje wennen.’ Huren wordt steeds meer als gewoon ervaren, zeker gezien de beperkte parkeerplekken in de stad. Een auto huren voor een of meerder dagen per week is niet alleen handig vanwege de geringe parkeerplek maar ook supervoordelig. Erik: ‘We gaan steeds meer naar sharen en gehuurd gebruik. Hangt natuurlijk van je werk en woonplek af, maar steeds meer mensen wennen aan gebruik zonder bezit. Dat is alleen maar een goede ontwikkeling.’
Hallenweg 2, Leiden T (071) 303 00 09 geenjaar.nl 153 LEVEN!
Noordwijkerhout Voel je
thuis
De fusie is een feit, de beide gemeenten liggen al eeuwen in elkaar verstrengeld in hetzelfde strandwallengebied. We ademen dezelfde zilte lucht, we zien dezelfde zee, we drinken hetzelfde water. Beide gemeenten hebben twee kernen, kennen een actief verenigingsleven, hebben uitgebreide congresfaciliteiten en zijn razend populair bij toeristen. En er zijn ook verschillen; zo kent Noordwijkerhout vier carnavalsverenigingen en heeft Noordwijk een aantal grote internationale hotels. Is Noordwijkerhout de Bollenstreekgemeente met het grootste oppervlak aan bollenvelden en is Noordwijk de bekendste badplaats van Nederland. Ze zeggen wel es, als je maar genoeg verschilt van elkaar, dan is de kans op een succesvolle samenwerking het grootst. En zo is het maar net. We maken kennis met de dorpskern…
WenSon Kadowinkel Deze shop-in-shop bestaat ruim drie jaar en is te vinden op de Havenstraat. Door tafels en kasten aan kleine ondernemers te verhuren is er een groot en afwisselend aanbod aan kadoartikelen. Kreten als ‘ik kan niet kiezen’ en ‘wat hebben jullie veel!’ horen oprichters Wendy Hogervorst en Sonja van der Laan dan ook regelmatig voorbij komen. Havenstraat 64, Noordwijkerhout T 06 54 98 66 60 info@wenson.nl FB: WenSon kadowinkel
Joh. Warmerdam Kaas- en Versspecialist Joh. Warmerdam Kaas- en Versspecialist heeft alles wat de supermarkt niet heeft. Vers van het mes, veel uit de streek en alles is te proeven. Wie ooit de boerenkaas van Warmerdam heeft gegeten, wil nooit meer anders. Samen met naastgelegen lunchroom, waar producten vers uit de kaaswinkel komen, een gouden combinatie om de concurrentie van drie omliggende supermarkten voor te blijven. Dorpsringweg 4, Noordwijkerhout T (0252) 372 673 info@ywarmerdam.nl FB: JOH. Warmerdam kaas/versspecialist
154 LEVEN!
TEKST REANNE VAN KLEEF FOTOGRAFIE EMILE VAN AELST
Gebra Noordwijkerhout (per 1 januari Electro World Gebra)
“Dat hebben wij niet”, krijg je bij Gebra Noordwijkerhout niet snel te horen. Sinds 1 september 2017 zijn Peter en Annette Duijnstee de frisse gezichten van het servicebedrijf dat particulieren en bedrijven voorziet van Audiovisuele producten en witgoed. Samen met het team lopen ze het vuur uit de schenen voor iedere klant. “We zijn trots dat we klanten elke dag weer van oplossingen voorzien.” Dorpsstraat 18, Noordwijkerhout T (0252) 372 315 gebranoordwijkerhout@euronics.nl euronics.nl
Herenkapsalon Lars Lars Paddenburg richtte in 1992 de eerste herenkapsalon van Noordwijkerhout op. Hoe hij er al meer dan 26 jaar voor zorgt dat zijn zaak altijd vol zit? Aandacht, interesse en natuurlijk: goed knippen. “Sommige klanten ken ik uit mijn tijd als kappersleerling en knip ik al dertig jaar. Ik ben er trots op dat mensen steeds weer terug komen.” Havenstraat 62, Noordwijkerhout T (0252) 374 881
Bakkerij van Eeden Een fameus molenbrood of de landelijk bekende ‘Kokkerhoutse Soes’ kopen bij Bakkerij van Eeden is een hele beleving. Alles wordt namelijk vers afgebakken in de winkel en het brood maakt men met pure passie. Het familiebedrijf is al sinds 1927 een vertrouwd beeld in Noordwijkerhout. Inmiddels staat de derde generatie aan het roer en komt de vierde er al aan. Havenstraat 5-7, Noordwijkerhout T (0252) 372 335 info@bakkerijvaneeden.nl
VVV Noordwijkerhout VVV Noordwijkerhout is gespecialiseerd in wandelen, fietsen en … bloemen! Het team van vrijwilligers doet er alles aan om bezoekers te laten zien hoe mooi de streek is. Van een 10.000 stappenwandeling elke eerste zaterdag van de maand, tot het in kaart brengen van de bloemenvelden die op dat moment in bloei staan op een heuse bloemenradar. Dorpsstraat 18, Noordwijkerhout T (0252) 372 096 info@vvvnoordwijkerhout.nl vvvnoordwijkerhout.nl
155 LEVEN!
SCHOUTEN SCHOENEN
‘Bij schoenen gaat het om de juiste pasvorm en hoge kwaliteit’
N
aamdrager Debby Schouten leert het schoenenvak van pa en dié leerde het weer van zijn vader, en opa, en over-grootvader Jan. En zo zijn we terug in het jaar 1876, toen vijf generaties geleden familie Schouten een zaak startte met klompen, leder werktuigen voor de trekpaarden en schoenreparatie op dezelfde plek als nu, aan de Dorpsstraat in het centrum van Noordwijkerhout. Debby: “De geschiedenis is boeiend. Belangrijk was de collectieuitbreiding in 1975 met kinderschoenen, van hoge kwaliteit, van echt leer en ontwikkeld op basis van pasvorm. In tenminste 4 breedtematen, dat is nog altijd onze kracht. De schoenmode in die tijd waren Italiaanse spitse leesten die kindervoeten vervormden, en daar wilden mijn ouders absoluut niet aan meewerken. Eerst voeten meten in lengte en breedte! Daarmee was de Pasvorm-winkel geboren. Deze pasvorm-politiek zette zich door in dames- en herenschoenen. Ook van hen worden de voeten eerst gemeten en bekeken naar type,
eigenschappen en mogelijke kwetsures. Klanten die voor het eerst bij ons komen vertellen vaak een kast vol schoenen te hebben, maar dat niets meer lekker loopt. Schoenen die vaak “met de ogen” zijn gekocht. Daarom gaan wij eerst inventariseren om er achter te komen waar de voet- of houdingsproblemen vandaan komen. Ook maken wij een digitale afdruk van de voeten met onze speciale voetscanner. Dan zie je hoe de drukverdeling van het lichaamsgewicht op de voet is. Voor de klant vaak een openbaring om te zien hoeveel druk er is op een klein oppervlak, hoe kwetsbaar voeten kunnen zijn en hoe dit kan doorwerken op je lichaamshouding. Schoenen kun je op veel plaatsen kopen, maar juist die éxtra aandacht voor de voeten, daarvoor komen veel klanten vanuit de verre omtrek naar Noordwijkerhout. Na de uitbreiding en modernisering van de zaak in 2016 kunnen we onze klanten nog fijner ontvangen. Klanten die blij en tevreden de winkel verlaten, daar doen we het voor. Dat lukt alleen met een goed advies, met een ruime keuze in breedtematen in de juiste kwaliteitsmerken, waar pasvorm de norm is. Of je nou 1 bent of 101.”
Dorpsstraat 13-15, Noordwijkerhout T (0252) 372 814 schoutenschoenen.nl 157 LEVEN!
LEUK OM TE HEBBEN
LOOPFIETS
Supertoffe stalen Trybike 2-in-1 loopfiets van Co & Co. Prachtig ontwerp van Nederlandse bodem. Eerst als driewieler en daarna als tweewieler te gebruiken, zodat je er jarenlang plezier van hebt. Deze had je zelf ook wel willen hebben. JUT EN JUUL LIFESTYLE FOR KIDS Nieuwe Rijn 58, Leiden T (071) 514 60 16 jutenjuul.nl 158 LEVEN!
LEUK OM TE HEBBEN
VLOERLAMP
Kale takken vragen om lichtjes. De sierlijke lijnen en transparante optiekvan deze vloerlamp maken het ontwerp spannend en eigentijds. Een vrolijke noot in je interieur, waar je spontaan van gaat fluiten. COLIJN INTERIEUR Verdamstraat 6, Leiden T (071) 514 24 21 colijninterieur.nl 159 LEVEN!
LEUK OM TE HEBBEN
HORLOGE
Dames EBEL Discovery Lady 4 Seasons horloge, roestvrij staal en 18K rood gouden kast, Ø 33mm. Groene wijzerplaat met 11 diamanten (0,0715 ct), saffierglas met antireflecterende behandeling, tweekleurige roestvrijstalen band met gratis groene leren band. DE GUNST JUWELIER Nieuwe Rijn 7, Leiden T (071) 514 04 61 degunstjuwelier.nl 160 LEVEN!
LEUK OM TE HEBBEN
SCOOTER
De Vespa Sprint Notte I-get injectie Limited edition. Zo donker als de nacht en toch heel opvallend met z’n compleet zwarte look. Elegant, en exclusief bij Scooter Exclusief. Vespa maakt rijden nog geweldiger. SCOOTER EXCLUSIEF Lammenschansweg 130-B, Leiden T (071) 301 62 25 scooter-exclusief.nl 161 LEVEN!
WONEN IN DE VAN DER KLAAUWTOREN (...DAT WIL ECHT IEDEREEN)
A ROOM
Het zicht richting centrum met de zichtlijn van de Kaiserstraat richting Rapenburg en rechts de Pieterskerk
162 LEVEN!
In de centrale hal beneden hangen twee foto’s: de originele toren en het recent opgeleverde appartementencomplex op exact diezelfde plek aan het eind van de Kaiserstraat in Leiden. Het huidige gebouw is qua vorm een evocatie van de voormalige toren, staat er bij te lezen. We zien dat als een groot compliment aan het adres van de architect.
WITH A VIEW 163 LEVEN!
Het woonblok aan de Sterrewachtlaan met linksboven de Sterrewacht en iets links van het midden de woontoren van Stichting Werkende Jongeren ‘De Verleiding’
D
e nieuwe woontoren is onderdeel van het woonblok met meerdere aangrenzende herenhuizen op het voormalige terrein van de Universiteit Leiden. De oude toren was een van de hoogste gebouwen in de jaren ’50 en ’60 met 28 meter. Het heeft altijd gediend als zoölogisch laboratorium met college- en practicumzalen. Er is veel om de sloop en nieuwbouw te doen geweest, maar de mening van buurt en criticasters is over het algemeen goed uitgevallen. Iedereen is blij. Niet alleen over de toren maar over het gehele project. Zowel de woningen aan het water en aan de Sterrewachtlaan als de toren zelf, zijn een verrijking gebleken voor dit deel van Leiden, nèt binnen de singels. De 14 appartementen waren in een vingerknip verkocht. Logisch; het uitzicht vanaf ongeveer de derde verdieping is oogstrelend. Wie lager zit, woont altijd nog in het oude centrum omringd door het Academiegebouw, de singel, Pieterskerk, Rapenburg enz. We mogen op audiëntie bij een van de bewoners ergens op een van de bovenste woonlagen. De eigenaren hebben een hele verdieping dus in elke kamer een apart raam met apart uitzicht over een ander deel van de stad. De Leidse eigenaar studeerde vroeger in ditzelfde gebouw als waar ze nu resideert: ‘Ik ken dit deel van de stad goed, hier liggen m’n roots. Fijn om hier weer terug te zijn.’ 164 LEVEN!
De eettafel en lampen van Bentveld Interieur en een doorkijk naar een van de twee balkons en uitzicht op de zuidkant, de Tuinstadwijk
De living, onderbroken door een tussenwandje om de 90m2 ruimte te onderbreken. Meubels geleverd door Hanno Bentveld
Richting zuidoosten van Leiden met links de Bakkersteeg, rechts de uitloop van de Kaiserstraat richting Witte Singel (met op de hoek Restaurant Babbels) en in het midden het pand van het Regionaal Archief
165 LEVEN!
EXPLORE A WORLD OF INSPIRATION, FASCINATION AND LUXURY. VISIT 1200 M2 OF EXCLUSIVE DESIGN BRANDS.
Wasbeekerlaan 59 . 2171 AE . Sassenheim tortuworld.com
‘PLEASE YOUR EYES,
RELAX YOUR BODY’
Hoge Rijndijk Leiden Verdamstraat 6 colijninterieur.nl
WONEN & INTERIEUR
D U T J E
D O E N . . .
Een daybed: het meubel waar veel mensen van dromen. Want het staat prachtig in een interieur en je kunt er fijn even een powernapje op pakken. ‘Level Daybed’ van het duurzame Deense label WOUD Design is voorzien van een exclusief lederen matras en kussen. Je kunt hem naar keuze combineren met een zwart frame of met het wit gepigmenteerde eiken frame voor een lichter effect. De Klare Lijn Hooigracht 26, Leiden T (071) 514 68 73 deklarelijn.nl
BLIKVANGER Het gebogen glasraam van deze minimalistische Focus haard biedt fraai zicht op de realistisch dansende vlammen rond de keramische houtblokken. De CE-gecertificeerde en -goedgekeurde luchtdichte wandhaard kan worden aangesloten op aardgas of propaangas. Er is geen elektrische voeding nodig en je bedient ‘m met een afstandsbediening. Een dubbel aanvoersysteem zorgt voor een laag energieverbruik. Deze ronde blikvanger is verkrijgbaar in zwart, grijs of wit. Walo Openhaarden Satellietbaan 17F, Hillegom T (0252) 520 503 walo-openhaarden.nl
Bloembed
ZWEVEND SLAPEN Carpe Diem Beds presenteert Vindö. Het bed heeft geen traditionele poten, maar rust op een centrale zuil, omkleed met een luxe bijpassend tapijt. Het Contour Pocketsysteem zorgt voor drukverlichting en slaapcomfort. Vibratiemassage, automatische nek- en lendensteun en instelbare hoofd- en voetensteunen maken de ontspanning compleet. De positie, verlichting en massagefuncties van het bed kunnen bediend worden met een app of met spraakbesturing van Apple of Google. Passie voor Slapen Eikenlaan 229, Alphen aan den Rijn T (0172) 470 032 passievoorslapen.nl
Bloemstillevens, handgeschilderde bloemen, herfstbladeren, vallende veren, vogels en regendruppels spelen een hoofdrol in de wintercollectie van Vandyck. Een romantische en schilderachtige bed- en badtextiel, waarbinnen deze Rembrandt overtrekset een glansrol speelt. Gemaakt van hoogwaardig satijn, waardoor de bloemstillevens een diepe kleur en luxe uitstraling krijgen. Geef je slaapkamer de allure van de Gouden Eeuw, in eigentijdse uitvoering. Vandyck Experience Store Breestraat 99, Leiden T (071) 203 40 14 vandyckshop.nl/store/leiden
169 LEVEN!
verschil
CONDUCT EXCLUSIEF WONEN
‘HET WILLEN MAKEN’
Jan Willen en Kim ten Kley
De huizenmarkt is booming. Onze regio is een gewilde omgeving en het einde aan de stijgende vraag naar woningen lijkt nog niet in zicht. In hoeverre kan een makelaar dan nog verschil maken? Met name in het exclusieve segment blijkt de tussenpersoon doorslaggevend voor de juiste keuze.
170 LEVEN!
Wilhelminalaan 13, Sassenheim
C
onduct Exclusief Wonen is specialist in bijzondere huizen. Unieke objecten, op uitgelezen locaties, waarvan geen tweede bestaat. Of je nu droomt van een monumentale woonboerderij met paardenweide, een riante villa aan open vaarwater of een appartement met volop privacy, als je iets buitengewoons zoekt neem je contact op met Jan Willem en Kim ten Kley. Hun site toont een uitgelezen selectie woningen op prachtplekken in binnen- en buitenland. Voor permanente bewoning of als tweede thuis in den vreemde.
Meerwaarde Het kopen of verkopen van echt bijzondere huizen vergt terdege kennis van de markt, de mogelijkheden binnen de fiscale regelgeving en –niet onbelangrijk- de persoonlijke wensen en omstandigheden van de mensen waar het om draait. Vanwege hun uitstekende contacten en hun brede kennis van de materie, kunnen Jan Willem en Kim een strategische rol spelen bij de plannen van hun klanten. Jan Willem: “Je bent een vertrouwenspersoon voor zowel koper als verkoper. Soms adviseren we complete families, waarbij het belangrijk is om de plannen en wensen voor de toekomst mee te kunnen wegen. Dat vertrouwen verdien je door een goede reputatie op te bouwen, door je meerwaarde als adviseur aan te tonen met je staat van dienst.” Dat ‘track record’ lijkt dik in
Boekenroodeweg 85, Aerdenhout
orde, getuige het brede netwerk van huiseigenaren, beleggers en financiers die op hun diensten vertrouwen.
Interieuradvies Dat ze al het mogelijke voor hun opdrachtgevers willen doen, bleek onlangs toen Kim een opleiding Interior Design toevoegde aan haar toch al indrukwekkende lijstje diploma’s. Het stelt haar in staat om verkopers te adviseren bij een optimale presentatie van hun pand en potentiële kopers een beeld te schetsen van de mogelijkheden van hun nieuwe woning. Het geeft Kim voldoening om net dat stukje extra te kunnen doen. “Ik kan letterlijk mogelijkheden schetsen. Op tekening laten zien welke oplossingen er zijn voor wensen als een inwonende hulp, kind of ouder in een pand dat daar niet voor is ontworpen. Of hoe je gedateerde elementen kunt vervangen of updaten naar de woonwensen anno nu. ” Het verklaart misschien waarom Conduct in de huidige overspannen markt een opvallend groot aanbod heeft. “Je moet het verschil willen maken”.
Conduct Exclusief Wonen Burgemeester Ketelaarstraat 3a, Warmond T (071) 301 91 21 conductvastgoed.com 171 LEVEN!
Z O N W E R I N G • T E R R A S O V E R K A P P I N G • K U N S T S T O F K O Z I J N E N • R A A M D E C O R AT I E
Ook in de winter het voorjaar in huis Met ons hollands klimaat kunnen we 4 seizoenen genieten in een tuinkamer of terrasoverkapping
Helemaal hot! lameldak overkapping met kantelbare of zelfs wegschuivende lamellen.
S TA RRE NB URGL A A N 11 VO ORS CHO T E N
INFO@ZONSERV ICE . NL
T
( 071 ) 561 80 89
Minimale uitstoot, optimale warmte
Na de aanpassing van Otto Vuur
Heel veel mensen hebben een openhaard. Gezellig en behaaglijk, zo’n vuurtje. Maar wel jammer van het gedoe en de belasting van het milieu. Met een inzethaard van Otto Vuur brandt je haard schoon en met veel meer rendement.
Voor de aanpassing van Otto Vuur
J
e hoort het steeds vaker. Mensen hebben een prachtige haard, maar vinden het stoken eigenlijk teveel rompslomp. En dus gebruiken ze ‘m amper. Met de innovatieve inzethaard van Otto Vuur creëer je een veel betere circulatie en daarmee een hogere verbranding. Waar met een traditionele openhaard het leeuwendeel van de warmte door de schoorsteen verdwijnt, blijft die nu veel beter en langer hangen. Die hogere verbranding resulteert in minder houtverbruik, lagere stookkosten en minimale uitstoot, wat ook goed nieuws is voor de buren. Met deze aanpassing voldoet jouw haard aan de toekomstige EU ecodesign norm van 2022. Bovendien heb je in huis geen last meer van rook, aanslag of stof.
Snelle plaatsing
(v.l.n.r.) Henk Otto, Toon Driessen en Kees Boon
Het vervaardigen van de metalen inzethaard is maatwerk, zodat deze naadloos aansluit op de bestaande schouw en het aanwezige rookkanaal. Het design is strak en tijdloos, met een glazen venster dat optimaal zicht biedt op het knus brandende vuur. Het plaatsen is in een halve dag gepiept. Zonder ingewikkelde verbouwingen en vrijwel stofvrij, door de eigen vakmensen. Dus wie meer en beter gebruik wil maken van zijn openhaard, maakt gauw een afspraak. Dan zit je er snel weer warmpjes bij.
Otto Vuur Haarlemmerstraat 293, Leiden T (071) 512 00 30 ottovuur.nl ardentehaarden.nl 173 LEVEN!
foto Wouter Keuris
INZETHAARD OP MAAT
Nieuwe Rijn 24 2312 JD Leiden Tel. 071 513 46 71 info@bentveldinterieur.nl www.bentveldinterieur.nl
WONEN & INTERIEUR
Gezellig hangen
Licht uit het Oosten Na Driekoningen is alle feestverlichting weer opgeborgen, maar met de oosterse lampen van Ghalia Oriental Design breng je opnieuw kleur, sfeer en contrast aan in je interieur. Deze Egyptische filigraan lampen met honderden gaatjes toveren elke ruimte om in een sprookjeswereld. De lampen en woonaccessoires van Ghalia worden handgemaakt in diverse kleine ateliers in de souks en medina van Egyptische en Marokkaanse steden. Ghalia Home Accessories Koninginneweg 4, Lisse T (0252) 729 973 ghalia.nl
Wil je ook zo’n trendy leren plantenhanger? Je maakt ‘m eenvoudig zelf in één van de workshops van ambachtelijk leeratelier Vous Desirez. Er zijn ook andere leuke workshops waarin je een armband, tassenhanger, portemonnee of zelfs een complete tas leert maken. Supergezellig als creatief uitje met een vriendin, familie of collega’s en je houdt er nog een uniek en duurzaam item aan over ook. Vous Desirez Dorpsstraat 12, Zoeterwoude M 06 30 02 41 09 vousdesirez.nl
HOLLANDS GROEN Planten zuiveren de lucht, brengen geluk, dempen geluid en pimpen je interieur. Je nieuwe groene huisgenoot koop je makkelijk en snel online. Zonder gesjouw en keuzestress. En om het plaatje compleet te maken, kun je er meteen een gave sierpot bij bestellen. De planten komen allemaal direct bij lokale, Nederlandse kwekers vandaan. Daarmee zorgt Plantsome voor verse planten van hoge kwaliteit. Die snel en netjes binnen een werkdag gratis bezorgd worden. plantsome.nl
jacuzzi’s - sauna’s - stoomcabines - zwembaden - zonnebanken
van der Valk Boumanweg 184 2352 JE Leiderdorp 071 5820623
www.alternatief.com www.hotspring-shop.nl 175 LEVEN!
De Hollandse keuken
SINDS
19 66
VOLGENS KUIVENHOVEN
Betonstuc werkblad
‘Hier ontmoeten In het werkblad verzonken bedieningsknoppen
wij elkaar elke dag weer. Fantastisch!’
Keuken model: Kader
Oegstgeesterweg 204b | Rijnsburg | 071 402 13 39 | www. kuivenhovenkeukens.nl
foto Peter de Jong, Katwijk
WONEN & INTERIEUR
Blijf lekker binnen In de Lady Boudoir collectie van Riverdale mag elk object een sieraad worden genoemd. De sidetable in art-decostijl doet net zoveel voor een livingroom als een 18-karaats ring doet voor een vrouwenhand. Riverdale betovert en verwondert met oxblood en burgundy tinten en verleidt tot een verblijf in huis. Kaarsen branden en diffusers met karakteristieke geuren als Oud en Bergamot verrijken de sfeer. Kom snuffelen bij Haasnoot Wonen Voorstraat 43-44, Katwijk aan Zee T (071) 407 34 61 haasnootwonen.nl
GOUDEN GEMAK
Luxe, glanzende accenten in het interieur zijn nog steeds en vogue. Het kleinste kamertje krijgt in een handomdraai een chique uitstraling met deze gouden badkamer-accessoires van Geesa. Extra mooi met een amberkleurig likje verf op de muur. De Tone Gold lijn is een stijlvolle collectie, die verleidelijke eenvoud en een slim design combineert met gedegen kwaliteit. Regiodealer: Van Deursen Sanitair Molenstraat 14-A, Wassenaar T (070) 517 6516 vandeursensanitair.nl
Vriendelijke
VERF
De verf van Amazona is ambachtelijk vervaardigd uit uitsluitende hoogwaardige, minerale bestanddelen en natuurlijke pigmenten, dus volledig biologisch afbreekbaar. Ook bijzonder is dat de productie volledig in Nederland plaatsvindt. Door de natuurlijke kleurpigmenten ontstaan levendige, diepe tinten, die door lichtinval veranderen. De perfecte dekking maakt de verf veelzijdig en gemakkelijk toepasbaar, bijvoorbeeld op meubelen.
Winterse WEELDE
GeĂŻnspireerd op het Milanese operahuis Teatro alla Scala, roept de luxueuze La Scala-collectie van Riviera Maison echt een theatrale sfeer op. Prachtige stoffen zoals delicaat baby velvet en faux fur zijn versierd met stevig borduurwerk en chique linten om het weelderige gevoel van deze collectie te benadrukken. Het rijke bordeauxrode en donkergrijze kleurenschema voegt een heerlijk vleugje glamour en drama toe aan jouw winterse woonsfeer. 't Woonhuys Raadhuisstraat 289, Alphen aan den Rijn T (0172) 494 414 woonhuysonline.nl
Bogerman Verf & Behang Dorpsstraat 112, Hazerswoude-Dorp T (0172) 589 307 bogermanverfenbehang.nl 177 LEVEN!
TEKST GERLINDE VLIEGENTHART FOTOGRAFIE WOUTER KEURIS
JAN HAASNOOT NADINE MUSSERT
‘Voor
178 LEVEN!
REGIOGENOTEN
lopig
zien we wel...Ęź Twee ondernemers, twee drukke agenda's. Ze hoefden niet per sĂŠ van tevoren te weten wie ze zouden ontmoeten. Lekker spannend. Hij zorgt voor de stylish stoeltje met een lekker fluffy kussen, zij zorgt voor het boek dat je er 's avonds in leest. Beide staan ze aan het hoofd van een bedrijf met een decennialange geschiedenis, maar daar houden de overeenkomsten wel mee op. Of toch niet..?
179 LEVEN!
JAN: VROEGER WILDE IK BIJ DE
MARINIERS. IK VIND HET OOK HELEMAAL GEEN
slecht idee
OM DE DIENSTPLICHT WEER IN TE VOEREN. DIE DISCIPLINE, DAAR HEB IK NU
nog wat aan.
NADINE: IK BEN OPGEGEROEID OP KAAGEILAND. PRACHTIGE PLEK, MAAR IK WILDE OOK
ontsnappen
AAN HET KLEINE DORP. IK VOND HET FIJN OM UIT TE VLIEGEN NAAR SASSENHEIM EN
later Utrecht.
Jan Haasnoot (1970) heeft net het jubileumfeest achter de rug van Haasnoot Wonen, een Katwijks familiebedrijf dat zijn opa 80 jaar geleden begon. Nadine Mussert (1986) woont in Haarlem en staat sinds een half jaar aan het roer van Boekhandel Van Der Meer Libris in Noordwijk. De zaak werd 60 jaar geleden opgericht door Aad van der Meer. Na Peter van Blanken en Martha Baalbergen, is het dus de beurt aan Nadine. En ondertussen werd ze trouwens ook nog even Boekverkoper van het Jaar én is ze nu genomineerd voor de Sterkste Schakel.
Zaak overnemen Waar Jan het ondernemerschap met de paplepel ingegoten kreeg, kwam Nadine via 'toevalligheden' waar ze nu is. Nadine: 'Ik had journalistiek gestudeerd, maar daar was in die tijd niet echt brood in te verdienen. Zes jaar geleden besloot ik parttime in Boekhandel Van Der Meer te gaan werken, bij Peter van Blanken en Martha Baalbergen. Ondertussen zou ik bedenken wat ik ging doen, maar ik ben er nooit meer weggegaan. Peter en Martha hebben de zaak 25 jaar gehad. Toen zij een paar jaar geleden gingen nadenken over hoe ze de toekomst van de boekhandel zagen, vroegen ze gekscherend of ik het zag zitten om de zaak ooit over te nemen. Toen werd het zaadje geplant.' Jan: 'Ik speelde vroeger als kind al tussen de rollen tapijt en ik ging al vroeg mee op inkoop. Er is mij nooit gezegd dat ik de zaak in móest, het ging spelenderwijs. Ik spijbelde van school omdat ik in de winkel wílde zijn. Uiteindelijk heb ik dispensatie gekregen om jong al aan de slag te kunnen. In 1994 werd ik vennoot, maar in 2002, na het plotselinge overlijden van mijn vader, stond ik er alleen voor. Gelukkig had mijn vader me heel goed opgeleid. En ik heb het nog steeds iedere dag naar m'n zin.' 180 LEVEN!
REGIOGENOTEN
JAN: MIJN VADER NAM ME AL HEEL JONG MEE NAAR BEURZEN OM IN TE KOPEN, ZODAT IK
feeling kreeg
MET DE HANDEL. EN HIJ LIET ME OOK WELEENS OP
NADINE: MIJN COLLEGA'S ZIJN NU
MIJN PERSONEEL.
m'n bek gaan.
Best lastig soms. IK MIS OOK WEL EEN SPARRING PARTNER IN DE ZAAK. IEMAND DIE ME ALLES KAN VERTELLEN
over alles.
Balans Een ondernemer werkt nooit omdat 'ie doet wat 'ie leuk vindt, maar heeft daarom ook nooit vrij. Jan en Nadine herkennen zich daar wel in. Nadine: 'Op dit moment ben ik altijd bezig met mijn werk. Thuis ga ik 's avonds vaak nog even achter de computer. En ja, boeken lezen hoort er ook gewoon bij. Mijn man roept me wel af en toe tot de orde. Op zondag moet alles uit. Ik ben er erg veel mee bezig, ik heb ook een app op mijn mobiel waarmee ik de financiën in de gaten kan houden.' Jan: 'Eén tip: gooi die app eraf. Echt doen, hoor. Een paar keer per week de zakelijke rekening checken is meer dan genoeg. Ik deed het vroeger ook, maar je maakt jezelf er gek mee. Het komt namelijk altijd goed.' Nadine: 'Goeie tip, dank je. Ik kan er soms van wakker liggen.' Jan: 'Dat herken ik wel. Je moet toch zorgen dat je personeel te eten heeft. Ik doe ook nog steeds niet makkelijk de deur dicht 's avonds. Maar dat is ondernemen, een kwestie van vertrouwen.' Nadine: 'Ik ontspan tijdens het sporten. Ik ga naar buiten, op m'n racefiets. Soms ga ik op de fiets naar werk. Als ik dan 's avonds terug naar huis fiets, maakt het mijn hoofd leeg. In de winter moet ik altijd iets anders verzinnen.' Jan: 'Ik herken dat zeker. Ik ga één keer per maand een dag golfen. Dat weten ze ook op de zaak, ik ben dan niet bereikbaar. Met een vriendengroep spelen we door heel Nederland. Even lekker weg, in het groen, geconcentreerd dat balletje tweehonderd meter verder in een klein gaatje krijgen. Daar raak ik ontspannen van.' 181 LEVEN!
REGIOGENOTEN
NADINE: MENSEN ZEGGEN NU TEGEN
ME: JE HEBT NET EEN WINKEL
overgenomen,
DAN KUN JE TOCH NIET AAN KINDEREN BEGINNEN? MAAR HET LIJKT ME FANTASTISCH OM M'N BABY MEE TE NEMEN
naar de winkel.
JAN: WIJ NAMEN ONZE KLEINE GEWOON
MEE NAAR DE ZAAK TERWIJL WE AAN
het werk waren.
TUSSENDOOR VOEDEN, POEPLUIERS WERDEN VERSCHOOND IN HET KNIPHOK. HEEL GEWOON,
niks mis mee.
Opvolging Haasnoot Wonen en boekhandel Van Der Meer, twee bedrijven met beiden een lange geschiedenis, opgebouwd met bloed, zweet en tranen. Tegenwoordig is het helemaal niet meer vanzelfsprekend dat je 'in de zaak gaat'. Wordt opvolging langzamerhand een dingetje? Jan: 'Mijn vrouw en ik hebben twee kinderen, een meid van 20 en een jongen van 17. Mijn dochter is goed bezig op haar eigen weg en mijn zoon mag van mij gewoon lekker van z'n jeugd genieten. Als hij er later zin in heeft, is hij hartstikke welkom. Ik wil nog zeker niet stoppen maar ik wil ook niet tot m'n tachtigste doorwerken. Een goede overname is een traject dat minimaal tien jaar duurt. Voorlopig zien we dus nog wel. Maar aan opvolging denk jij vast nog niet, toch? Heb je eigenlijk kinderen?' Nadine: 'Nee, ik heb geen kinderen. Maar.. Ik zit hier wel zwanger...' Jan: 'Oh, hebben we hier de primeur?' Nadine: 'Zo'n beetje wel, ja.' Jan: 'Dan kun je het maar beter meteen goed aanpakken en aankondigen in een regionaal magazine!' 182 LEVEN!
Jan over Nadine: 'Toen Nadine binnen kwam lopen, dacht ik meteen: wat een leuke, frisse, gezellige uitstraling. Nu we met elkaar gesproken hebben, weet ik zeker dat ze een échte onderneemster is. Die gaat er wel komen. En binnenkort kom ik een bakkie doen in de boekwinkel, want daar ben ik nu wel heel nieuwsgierig naar.' Nadine over Jan: 'Tijdens het gesprek werd me meteen duidelijk dat Jan een Kattuker in hart en nieren is. Dat dorpse, dat trouw zijn aan je roots, vind ik heel mooi. Ik heb heel veel opgestoken van zijn verhalen.
VO O RSTRAAT 4 3 - 4 4 , 2 2 2 5 EL KAT W IJ K A A N Z E E • T ( 0 7 1 ) 4 0 7 3 4 6 1 • H A A S N O O T W O N E N.N L
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL
PRESENTATIE LEVEN!, BERDEN BY HOUWELING, ALPHEN AAN DEN RIJN
184 LEVEN!
PLACES TO BE
185 LEVEN!
Doe je kerstinkopen in de stad? Parkeer dan onder de Lammermarkt, op loopafstand van alle winkels. Verwonder je over de diepste garage van Nederland met 525 ruime en lichte parkeerplekken.
PLACES TO BE
OPENING LEIDEN INTERNATIONAL FILM FESTIVAL IN DE STADSGEHOORZAAL, LEIDEN
187 LEVEN!
WORDT DIT UW NIEUWE SUZUKI? K J I L E D J I T U N
, 0 0 5 . 1 € CTIEKORTING
INTRODU
De nieuwe Vitara
Vanaf nu bij ons in de showroom
Nu bij Suzuki Leiden by Bart Hoge Rijndijk 328, 2314 AN Leiden T. (071) 58 99 636 www.suzukileiden.nl
Rijklaar vanaf € 21.999,-
Gemiddeld brandstofverbruik volgens de Euro-6-norm EC 2014/136W: 5,2 – 5,7 l/100 km; 17,5 – 19,2 km/l; CO2-uitstoot: 121 - 131 g/km. Genoemde prijzen zijn inclusief btw/bpm en kosten rijklaar maken. Getoonde afbeeldingen kunnen afwijken van standaard specificaties. Aanbiedingen geldig zolang de voorraad strekt. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden. © 11-18
FOTOGRAFIE SVEN VAN DER VLUGT
PLACES TO BE
BOLLENSTREEKGALA BIJ HOTEL SASSENHEIM
189 LEVEN!
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE ANNA SMAKMAN
WOONMAAND PARTY BIJ GOODNIGHT SLAAPKAMERS, CRUQUIUS Willem (Beddinghouse), Eelko (Swissflex) en Paul (Goodnight)
Lorraine en Sascha
Suzanne, Gonnie en Diny
Christie, Ronny en Pim (Goodnight)
Henk, Janice, Ria en Carola
Annelies Eijkenaar
Goodnight collega’s Menno en John
John (Goodnight) en Daniëlle van der Klaauw
Margaret (Margaret's Hairstudio), Sharon (Beautysalon Time for You), Margreth en Emilie 190 LEVEN!
serta magnifique c 3.499,160 x 200 c 5.899,-
180 X 200
VAN: € 6.299,-
VOOR: € 3.749,-
180 X 210
VAN: € 6.599,-
VOOR: € 3.999,-
SERTA: NIEUW BIJ
GOODNIGHT SLAAPKAMERS DE KEUZE VAN ‘S WERELDS BESTE HOTELS:
serta classico c 2.499,160 x 200 c 3.799,-
FEESTELIJKE CHAMPAGNE SET CADEAU BIJ AANSCHAF VAN EEN VAN DEZE ACTIEMODELLEN. MODELLEN.
180 X 200
VAN: € 4.199,-
VOOR: € 2.749,-
180 X 210
VAN: € 4.499,-
VOOR: € 2.999,-
NU UIT VOORRAAD LEVERBAAR
Altijd Goedemorgen! Spaarneweg 18 | Woonboulevard Cruquius T 023 - 529 39 84 E info@goodnight.nl GN Slaapkamers
GNslaapkamers
*Vraag naar de actievoorwaarden in de winkel
Met 5000 m2 de grootste slaapkamer van Nederland!
DEZE ACTIE LOOPT ZOLANG DE VOORRAAD STREKT. INFORMEER BIJ UW VERKOOPADVISEUR NAAR DE ACTIEVOORWAARDEN.
7
DAGEN PER WEEK
OPEN!
EEN BIJZONDERE EN ONVERGETELIJKE AVOND
NIEUW JAARS GALA NOORDWIJK
www.nieuwjaarsgala.nl
2 JANUARI
GRAND HOTEL HUIS TER DUIN
1 december verkoop Tickets. Verkrijgbaar via www.nieuwjaarsgala.nl Ticket €30,- (exclusief servicekosten)
En via de bekende verkoopadressen : De Ridder Schoenen - Kerkstraat 52a Peter den Elzen Kaasspeciaalzaak - Sint Jeroensweg 2a Lunchroom El Banna - Hoofdstraat 14b Meiden Eveleens - Quarles van Uffordstraat 122 Vink Multimedia - Dorpsstraat 19a – Noordwijkerhout Bovengenoemde adressen zijn dinsdag 1 januari gesloten Grand Hotel Huis Ter Duin - Koningin Astrid Boulevard 5
Aanvang 21:00 uur. Toegang vanaf 18 jaar. Dresscode: Black tie (Smoking verplicht).
Sponsoring ontwerp en opmaak : www.k51.nl
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL
BV LEIDEN CULINAIR BIJ SLIGRO, LEIDEN m.m.v. restaurants Onder de Linde, Sumatra House, In De Gapende Eter, Suzie’s en Van Aken, Dartel, Catootje aan de Markt en Va Bene Marike de Jong (Marike Life) en Melvin van Beek (Gebr. De Nobel)
Robert Spies (1915 watches)
Koen Reijnierse (the Rental Manager) en Roos Thijssen (TK) Annemieke Stoo (Stoop Advocatuur) en Martine de Vries (HypothekersUnie)
Lorenzo van Beek (Boutique Hotels van Leyden)
Zingende koks (Het Idee) Catootje aan de Markt gastheer Arno de Jong (Sligro Leiden)
John van der Woerd (Probouw Leiden) en Gilroy van Hooven (AutoLeaseTeam)
De Slechte Band
Tom van Aken (Suzie’s en Van Aken)
193 LEVEN!
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE LEENDERT KASIUS
KATWIJK VAN ORANJE GALA, KATWIJK
Arie Nijgh (vz. Noordzeezomerfestival), Ritmeester Pieter Kusters (IMMK-Fanfare Bereden Wapens) en Jan Paauw (Stichting SMEC) Rian Blankert (Blankert Accountants & Adviseurs), Wilfred Star (Rabo Leiden - Katwijk), Ciska Kruyt (Hotel Noordzee) en Flip Kromhout (Camping Koningshof) Peter Schaap (Menken Vleeswaren), Pieter van Duijvenbode (Centerboor) en Arjan van der Plas (Heemskerk Fresh & Easy)
Bas Drinkwaard (CDA fractie), Kapper Jan Minnee, Leen Varkevisser (DMW Reco) en Arie Zwaan (Zwaan Jachtbouw)
Willem Schonenberg (Bicking.NL - wijnimport), Juul Vredenbregt (Catering Cor Jansen) Willem Schoneveld (Kortveen Reclame) en Dirk Grunstra (PP-group) Gerda Schukking (LEVEN!), Esther Schonenberg (Sfeer-idee) en Margreet Ravensbergen (Beach Boetiek)
Willem Schonenberg (TTT Eventmanagement), Peter van der Plas (Bouwbedrijf Van der Plas), Richart Schuiling (RS Infra) en Robert Varkevisser (SOED) Bart van Meijl (Expatax), Chantal Hakbijl (ministerie van Jusitie & Veiligheid), Jos Wienen (burgemeester Haarlem), Marian Krijgsman (B&B Steeds aan Zee) en Hans Schonenberg (vz. Katwijks Museum)
Camille Stritzko (Squadron 320), Rudi Hemmes (vz. Genootschap Engelandvaarders), mw. Hemmes, mw. Jonker, Eddy Jonker (oprichter Engelandvaardersmuseum), Adger van Helden (wethouder Katwijk) en Piet de Vries (directeur Katwijk Marketing)
Jeroen Rieu (Bierimport Nederland), Kapitein b.d. Jan Doppenberg en Theo Vermeulen (Lijfering Drankengroothandel) Theo Guijt (Autoschadehuis), Simon Dubbelaar (Marchingband Management) en Jan van der Groep (Kids Jumping)
Prudent Staal (Catalina PBY) Peter Korbee (st. Historie Vliegkamp Valkenburg) en Cees Noort (Vereniging Oud Rijnsburg)
194 LEVEN!
smoking aanbieding S m ok i n g , o v e r h e m d e n st r i k
299,-
Mercedes-Benz GLA.
Always restless. Gecombineerd verbruik: 5,6 – 8,5 l/100 km, 17,9 – 11,8 km/l. CO2-uitstoot: 144 - 193 g/km (NEDC).
Mercedes-Benz Dealer Bedrijven Altijd verder... www.mbdb.nl, info@mbdb.nl
Mercedes-Benz Den Haag Donau 42 (Donau 90, Showroom) 2491 BA Den Haag tel. 070 - 340 03 00.
Mercedes-Benz Leiden Vondellaan 45 2332 AA Leiden tel. 071 - 576 93 03.
Mercedes-Benz Naaldwijk Klompenmakerstraat 50 2672 GA Naaldwijk tel. 017 - 452 67 70.
Mercedes-Benz Alphen a/d Rijn De Schans 25 2405 XX Alphen a/d Rijn tel. 017 - 247 51 55.