LE I DE N • H I LLEGOM • KAAG & B RAASSE M • KATW IJ K • LE I DE RDORP • LISSE • NOORD W IJ K • NOORD W IJ KE RHOUT • OEGSTG E EST • TEYLI NG E N • V OORSCHOTE N • WASSE NAAR • ZOETE R W OU DE
Jaargang 13 Zomer 2018 € 5,50
BLAD VAN ONTDEKKINGEN
51
ANNETTE GÖRTZ MARCCAIN SARAH PACINI HIGH FFC -
HOOFDSTRAAT 125 | HILLEGOM (VOLG DE BORDJES RAADHUIS) | TEL. 0252 - 521 039 | WWW.DOMUSMODE.NL
- MARC AUREL - LUI JO - HALÉ BOB - CAMBIO - PRINCESS GOES HOLLYWOOD
HOOFDSTRAAT 125 | HILLEGOM (VOLG DE BORDJES RAADHUIS) | TEL. 0252 - 521 039 | WWW.DOMUSMODE.NL
Nieuwe Rijn 3 Leiden T 071 566 10 30 sieraden@borgendaphne.nl www.borgendaphne.nl
CLOSED HUMANOID POMANDÈRE BY MALENE BIRGER FILIPPA K. MONIQUE VAN HEIST CITIZENS OF HUMANITY LES COYOTES DE PARIS 7 FOR ALL MANKIND SECOND FEMALE RUBY TUESDAY KNITTED JUNE 7.2 REPEAT DNA SET
DE KEMPENAERSTRAAT 19 OEGSTGEEST WWW.JUNE-OEGSTGEEST.NL
Breestraat 95 Leiden • 071 - 5134494 • www.mafleiden.nl
VOLLE MAAN BIJ DE GUNST...
Minder hectiek, meer hemelse rust: de eerste Meistersinger met Maan-fasenmodule. Prijs: €2.990,-
Nieuwe Rijn 7, Leiden T (071) 514 04 61 degunstjuwelier.nl
DIOR ZONNEBRILLEN IN ZILVER, DOUBLÉ OF ROSÉ
Kapelstraat 2 Lisse
T 0252 412 570
bril-jant.nl
LAND
NAVITIMER 1
AIR
SEA
NAVITIMER 1 B01 CHRONOGRAPH 46 MANUFACTURE CALIBER B01 CHRONOMETER-CERTIFIED
KANAALSTRAAT 9 2161 JA LISSE 0252 - 41 34 83
SPROOKJESACHTIG SLAAPCOMFORT
Jensen Nordic Line heeft zijn oorsprong ergens diep in het Noorse bos. Tussen vaste materialen, strakke lijnen en zacht licht. Door dit te combineren met onze passie voor het ontwikkelen van bedden, en onze 70 jaar ervaring, biedt Jensen Nordic Line een strak design en een sprookjesachtig slaapcomfort.
jensen-beds.com/nl
INHOUD
54
Deze zomer:
Interviews, portretten & columns
74 Saskia van der Linden: Henk Hoogervorst 75 Portrettenserie Het Vak 89 Onno Blom: meidagen op de Lorentzkade 145 Renate en Nick de Mon samen Villa Flora 176 Regiogenoten: Mariska en Sander
55
Voorjaar in de regio
30 Zomer in Katwijk 42 Varen en ervaren in waterstad Leiden 54 Kaagweek biedt spanning en ontspanning 82 Noordwijk dit jaar in teken van Space
Mode, shoppen & vrije tijd
145 62
23 Zee en zo 48 De mooiste rondvaarten in de regio 52 Varen en zo 186 Ongekend kijken: Samsung The Frame 188 Getikt of bij de tijd: Basel World Food, Fairs, Festivals & Feestjes
57
36
18 Sjoerd Hoogervorst over zijn Blu Beach 29 De mooiste middagen bij Zon en Zeebad 32 Noordzee Zomer Festival 55 Waterlust smaakmaker op KaagsociĂŤteit 57 Food & Feestjes 61 Het ware Leidse eetcafĂŠ: De Hooikist 62 Villa Beukenhof zoekt naar verbinding 200 Haringrock brengt Katwijk in beweging Kunst, cultuur en media
36 De mooiste beelden van Thomas Steenvoorden 86 Cultuur & Media 91 Leiden toen en nu 92 Wandelen langs Max Liebermann in Noordwijk 93 Stripfestival bij Space Expo 94 Universiteit: bron voor nieuwe Taalmuseum 98 Kunsthuizen: inspirerende collectie 102 Hans de Bruin gaat over de grens 011 LEVEN!
INHOUD
141 Discoveries & reizen
64 Met Noordman Wijn naar Castillo Perelada 68 Glamping in schitterend Slovenië
Onderwijs, zorg & wetenschap
64
152 De jongensdroom van Darcy Hoogenhout 155 Kort Zakelijk 159 Businessclub in beeld: BCL Lisse 161 3 October Vereeniging: vieren en verenigen 162 Met JAN © van start tot pensioen 164 Jonge Ondernemersprijs Bollenstreek 166 RWV met recht in de regio 168 Aangenaam: Vermogensbeheerders Rabobank 170 Drinken of beleggen: World Whisky Index Bouwen en ontwikkelen
170
112 Serie: Museum de Lakenhal vernieuwt 118 VVKH architecten: voor nu en voor later 122 Riant en rietgedekt: eigentijds Rijnweijde 126 Prachtappartementen op Kop van Rhijn 128 Van Manen architecten thuis in de regio 139 Duineveld: Seaside living in Noordwijk 142 Villa Eiland aan Oude Rijn in Oegstgeest 151 Vrijstaand in Voorhout: Singels in Hooghkamer 211 Poelmeer: vier villa’s in Warmond
68
Wonen & interieur
118
155
50 Met Conduct langs de mooiste waterwoningen 124 Zo woon ik: de visie van Klooster 141 Wonen & interieur Beauty, lifestyle en gezondheid
183 Beauty & Lifestyle 185 Beauty Awards naar Leiden en Rijnsburg En verder
14 Colofon 15 Editorial 197 Places to Be 013 LEVEN!
Vanguard - State of Art - BoB - Cavallaro - Shiwi - Jaggy
JAARGANG 13, NUMMER 51, ZOMER 2018
Tommy Hilfiger - Mason’s - Olymp - Brax - Mac Lacoste - Fortezza - Gant - Blue Industry - Napapijri
LEVEN! MAGAZINE HEEFT EDITIES IN DE REGIO'S LEIDEN, DUIN- EN BOLLENSTREEK, DEN HAAG, UTRECHT EN HAARLEM
LEVEN! blad van ontdekkingen biedt een boeiend en breed platform voor inwoners, bezoekers, bedrijven, overheden en organisaties, bedoeld voor de regio Leiden dus ook de direct omliggende gemeenten. LEVEN! is een onafhankelijk magazine over, voor en door mensen, ondernemen, kunst, cultuur, media, wetenschap, bouwen, wonen, uitgaan en alle relevante ontwikkelingen voor inwoners en bezoekers met een meer dan gemiddelde interesse in deze regio. LEVEN! wordt in z’n geheel (behalve het drukwerk zelf) geproduceerd door professionals uit de regio Leiden. Hoofdredacteur Gerda Schukking, gerda@levenmagazine.nl Advertentiemogelijkheden Sander Pardon, sander@levenmagazine.nl Vormgeving Emmely Pardon, No Mercy Media Persberichten, uitnodigingen, ideeën voor artikelen enz. Gerda Schukking, gerda@levenmagazine.nl Aan dit nummer werkten mee: Gerlinde Vliegenthart, Marieke de Geus, Daniël Sandifort, Thomas Steenvoorden, Saskia van der Linden, Henk Hoogervorst, Madelon Braaksma, Mariëlle Koper, Dirk van Egmond, Annelore Scholten, Joost Hartman, Charlotte de Bruin, Agnes Kerckhoffs, Marjon Smit, Joke Busschots, Bernard Borst, Klaas Slootweg, Isabelle Beverwijk, Saskia Cieremans, Diana Boer, Marjolein van der Jagt, Sanne Oomen, Heleen Duivenvoorde, Lorenzo van Beek, Steven Bemelman, Lucien Geelhoed, Caroline van Overbeeke, Ines van Arkel, Onno Blom, Mike van Bemmelen, Emile van Aelst, Marcel Verheggen, Annemarie Guijt, John Brussel, Juan Tenorio de Peroy, Mincke Pijpers, Dorien Broekhof, Linda Hulsebosch, Onno de Geus, Nilles Raken, Marjolijn Goos, Minke Schat, Bureau Balthus, Herve Seeuws. Verspreiding LEVEN! wordt zowel verspreid in de stad Leiden als in de gehele regio van Hillegom tot Wassenaar en van de Noordzeekust tot en met Zoeterwoude. De distributie voorziet in gratis levering bij tandartsen, huisartsen, sportscholen, notarissen, gemeenten, accountants, reclame- en mediabureaus, architecten, kapsalons, ziekenhuizen, restaurants, hotels, schoonheidssalons, bedrijventerreinen, leestafels, enz. Abonnementen en bezorging Losse nummers: € 5,50 Een jaarabonnement kost € 22,- Abonnementen kunnen op ieder tijdstip ingaan en lopen automatisch door, tenzij ze dertig dagen voor de vervaldatum schriftelijk worden opgezegd. Abonnement aanvragen en adreswijziging doorgeven (drie weken voor verschijning) kan via de website levenmagazine.nl/ abonneer Oplage 15.000 ex Druk en afwerking www.moderna.be
Shop ook 24/7 online in onze webshop www.basdewitmode.nl BasdeWitMode BasdeWitMode Bas de Wit Mode Vijf Meiplein 96 2321 BR LEIDEN Tel: 071 528 89 88 014 LEVEN!
ISSN 1871-9503 Cover Ontwerp: Emmey Pardon, No Mercy Media Basisbeeld: iStock/Getty Images Editorial Jurk: Japan TKY van Maf by Madelon, Leiden Uitgever Sander Pardon sander@levenmagazine.nl Copyright Het overnemen van artikelen als bedoeld in artikel 15 van de auteurswet is niet toegestaan. SPC B.V. 2018
EDITORIAL GERDA SCHUKKING
EEN DUIK IN EEN BLAD
A
ls de ene helft van Nederland ligt bruin te bakken op een van de Europese stranden (of Bali of Sydney of Californië), bedenk dan dat de andere helft gewoon aan het werk is. Of ben jij dat zelf? Ziekenhuizen zijn gewoon open, de brandweer is paraat, de bakker bakt z’n brood en het vuil wordt gewoon netjes bij je opgehaald. Hier in de buurt is ook van alles te doen. Een kaartje kopen voor een festival is een, het organiseren is twee. Leiden Waterstad bijvoorbeeld met Sail Leiden als grote publiekstrekker, Noordwijk Space, zomermarkten, Castle Fest op Keukenhof, Haringrock Katwijk en het Noordzee Zomer Festival, en zo kunnen we er nog honderd noemen. Je hoeft je in ieder geval niet te vervelen deze zomer.
zonnebril op in een blad duiken, op je eigen tempo. Even scannen wat er gebeurt in jouw wereld. Dus als je LEVEN! bekijkt vanuit je hangmat, hoef je je even geen zorgen te maken of de wereld thuis doordraait. Dat doet het gewoon gelukkig. Net als dat je niet per se hoeft te weten hoe hard we gewerkt hebben aan dit nummer. De gesprekken, de mooie ervaringen met starters, kunstenaars, bevlogen ondernemers, mensen die belangrijke keuzes maken, een restaurant beginnen, als advocaat werken, zich met geld bemoeien of hun schilderijen met trots tonen. We hebben een mandje vol herinneringen, ideeën en plannen die we graag met je delen. Met dit blad kun je weer een paar maanden vooruit. Een hele mooie zomer!
In deze gewichtig uitgevallen 51-ste uitgave nemen we je mee langs kusten, winkels, gemeenten, nieuwe wijken, galeries, mensen, bedrijven en heel veel leuke dingen om te weten of te doen of te eten, te drinken of naar toe te gaan. Een beetje van alles wat zogezegd. Dat leest lekker weg als je op dat kleine Griekse eilandje zit en je hebt even geen zin in dat krampverwekkende Facebook, Insta of Snapchat. Leuk, maar nu even niet. Het mag. Even met
Hartelijks,
Hoofdredacteur
015 LEVEN!
ALLES OP WOONGEBIED ONDER ÉÉN DAK. VAN SLAAPKAMER TOT RAAMBEKLEDING, VAN ACCESSOIRE TOT PRACHTMEUBEL. ZOALS DEZE STIJLVOLLE COMBINATIE VAN PODE. OF ÉÉN VAN DE ANDERE 51 TOPMERKEN. GESELECTEERD EUROPEES FABRICAAT. KOM MAAR KIJKEN. EN ERVAAR ONZE SERVICE. SINDS 1935.
LAMMENSCHANSWEG 138, LEIDEN T (071) 532 38 48 ZIRKZEEWONEN.NL
‘J E MOET STEEDS BLIJVEN KIJKEN OF JE KUNT VERBETEREN. OF JE JOUW GASTEN NOG KUNT VERRASSEN EN
BINDEN’
ZOMER BIJ:
018 LEVEN!
CASUAL KLASSIEKER Sjoerd Hoogervorst is de drijvende kracht achter Blu Beach, één van de permanente strandpaviljoens voor de Noordwijkse Wilhelminaboulevard. Een elegante SYMBIOSE tussen de ongedwongen sfeer van zon en zee met het serviceniveau en COMFORT van een restaurant.
A
mper van school startte Sjoerd in de zuidduinen hotel-restaurant Lekker, waar hij de praktijk in alle facetten leerde kennen. Als vijfde generatie van een echte horecafamilie zou je zeggen dat het gevoel voor gastvrijheid wel bijna in zijn genen verankerd moet liggen. Toch was het niet bij voorbaat een uitgemaakte zaak dat hij in de voetsporen van zijn ouders zou treden: ‘Ze hebben me volledig vrijgelaten in mijn keuzes. Wel kon ik voor raad en daad op hen terugvallen. Mijn vader heeft me altijd in het diepe gegooid, maar nooit laten verzuipen.’
Ontspannen ontmoeten Blu Beach was in 2012 één van de eerste permanente paviljoens in Noordwijk. Stevig en stijlvol, in de luwte van het duin, met panoramische blik rondom op het goudgele zand en de branding. Door het vele glas valt het licht vrolijk binnen. Hier is het met één zonnestraaltje al volop zomer. Het interieur in warme natuurtonen en violette lichtaccenten zorgt er in alle seizoenen voor een geborgen gevoel. Ook het terras is met aandacht ingericht. In plaats van wiebelige rieten stoeltjes, ludieke poefjes of ruw hout, vind je hier fijne zitjes waarop je zomaar een heerlijke halve dag wegdroomt. In shorts of kostuum, op pumps of slippers. 019 LEVEN!
Pure smaken En dan de keuken. Want de gasten die hier met regelmaat aangename uurtjes doorbrengen komen niet alleen terug voor de smaakvolle inrichting en de attente, kundige bediening. Blu Beach heeft deze zomer een aantrekkelijke kaart die voor 70% uit visgerechten bestaat. Spartelvers, in alle bereidingen, waarbij verfijnde Japanse en Thaise invloeden harmoniëren met een indrukwekkende seafood tower of een eigentijdse Brodetto, het Italiaanse antwoord op de klassieke Bouillabaisse. Hier geen mousses, gelletjes en schuimpjes op het bord, maar pure smaken en creatieve culinaire combinaties in de hoofdrol. Gecompleteerd met een verrassend mooie en veelzijdige wijnkaart. Liever vlees of vega met een bijzonder biertje? Een feestelijke cocktail bij zonsondergang? Je wordt op je wenken bediend. Blu Beach heeft twee opgangen vanaf het strand. Zowel 12 als 13 brengen je linea recta van de boulevard naar het terras. Vrolijke banieren wijzen de weg. Wel zo handig, ook voor de vele fraai uitgedoste huwelijksgasten die deze trouwlocatie aandoen. Voor hen is een separate, stralend witte zaal beschikbaar. Met eigen terras en vrij uitzicht op de einder. Hoe romantisch wil je het hebben?
Toekomst tegemoet Sjoerd heeft het dus bij Blu Beach aardig op de rit. Prachtplek, fijne mensen, mooie kaart. Niks meer aan doen. De andere zaken van het familie-imperium familie-imperium, inclusief het Thaise restaurant Yan en het Prominent Inn hotel met De Blauwe Gans, vragen ook genoeg aandacht. Toch kriebelt het alweer. ‘Je moet steeds blijven kijken of je kunt verbeteren. Of je jouw gasten nog kunt verrassen en binden. Het aanbod aan de kust verandert voortdurend en daarmee ook de voorkeur van het publiek. Wie weet staat hier volgend jaar wel een heel nieuw concept op het strand.’ Komt vast dik in orde. Veel beter hoeft het niet te worden. 020 LEVEN!
ʻ‘MIJN VADER HEEFT ME ALTIJD IN HET DIEPE GEGOOID, MAAR NOOIT LATEN
VERZUIPEN’
Blu Beach Kon. Wilhelmina Boulevard 104, Noordwijk T (071) 362 0490 blubeach.nl 021 LEVEN!
Shop jouw beachlook @ Ben Borst
Men’s Fashion Hoofdstraat 73, Noordwijk Casual Wear Follow us on
$!
Hoofdstraat 83, Noordwijk
www.benborst.nl
ZEE ENZO
Triumph badkleding vind je bij Melman Lingerie Hoofdstraat 179, Sassenheim melmanlingerie.nl
L
LEKKER
A N G
Deze stranddoeken van hiPPs zijn superlang, dubbelzijdig en lekker licht. Met een handig zakje voor je telefoon of tablet. Comfortabel, multifunctioneel, snel drogend en handig. hiPPs.nl
PROEF NOORDWIJK
De perfecte PASVORM Prima Donna staat bekend om haar mooie lingerie met perfecte pasvorm, ook voor de grote cupmaten. Dezelde pasvorm wordt gebruikt voor de badmodelijn, dus succes gegarandeerd. Wat dacht je van de serie Nikita: geometrische lijnen zijn hot deze zomer, en door ze slim te combineren zet je je troeven stijlvol in de verf. Vrouwelijk, modieus én de bikini geeft je curves een optische lifting. Voor die zomerse halterlijn kan je alleen maar smelten, toch? De bandjes kun je ook recht dragen. Wat jij maar het mooiste vindt. Nikita is verkrijgbaar t/m H-cup in de kleur aqua of donkerblauw. Met het juiste maatadvies van de lingerie en badmode experts van Lady Service kan jouw zomer niet meer stuk. Lady Service Doezastraat 19, Leiden T (071) 514 07 28 ladyservice.com
In het laatste weekend van augustus organiseert Proef Noordwijk weer een culinair weekend op het plein aan de Van Limburg Stirumstraat in Noordwijk-Binnen. Eten, drinken en ontmoeting staan centraal deze dagen aan het eind van de zomervakantie. Met deelnemers waaronder Aad&Wijn, Bistro Noordzee, Catering Bollenstreek, Blu Beach, Yan, Fratelli, Patisserie & Chocolaterie George Vis, Hiro Mina, Hotels van Oranje, ’t Pannenkoekenhuisje, Palace Hotel Radisson Blu en Restaurant Villa de Duinen is er voor ieder wat wils. proef-noordwijk.nl 023 LEVEN!
shoes | bags
De Kempenaerstraat - OEGSTGEEST - www.carelvandermeer.nl
ZEE ENZO
WEER
of geen weer Surf en Beach is compleet vernieuwd, met een splinternieuw permanent paviljoen aan het strand van Katwijk. Het relaxte sfeertje en de vanzelfsprekende gastvrijheid zijn echter als vanouds. Zeven dagen per week kun je hier terecht van ontbijt tot laat. Er is een aparte ruimte met eigen terras voor bruiloften, vergaderen en alle soorten feesten. Ook zijn er yoga, bootcamp en workshops voor volwassenen en kinderen. Strijk bij mooi weer neer op het ruime terras en bij slecht weer binnen bij een van de haardjes. surfenbeach.nl
COOL KIDS De coole zonnebril van Izipizi beschermt de ogen van je kids optimaal en laat ze onbezorgd spelen dankzij de flexibele scharnieren en ‘soft touch’ afwerking. Deze bril zet je zoon of dochter niet snel meer af en staat ook nog eens mega hip! In 3 maten tot 1 jaar, van 1-3 en 3 tot 9 jaar. Jut en Juul, Lifestyle for Kids Nieuwe Rijn 58, Leiden T (071) 514 6016 jutenjuul.nl
SLAAP FEESTJE Sea Folly beachwear is verkrijgbaar bij Pretty Girl, Nieuwe Rijn 6, Leiden Facebook: Pretty-Girl-Leiden
Altijd je eigen zonnebedje bij de hand. De Lamzac® neem je overal mee naartoe. Binnen enkele seconden te vullen, en net zo rap weer leeg. Zonder pomp. In het park, op het strand, op het vliegveld of bij vrienden thuis, met de Lamzac® zorg je overal voor comfort. Door het ripstop nylon en de waterproof coating kan deze fijne ligzak gewoon mee naar buiten. Nieuw deze zomer is de Lamzac L: een groter model, waarop je moeiteloos ieder meerdaags festival overleeft. Colijn Interieur Verdamstraat 6, Leiden T (071) 514 24 21 colijninterieur.nl 025 LEVEN!
I T H A P P E N S AT B . E . A . C . H . A N D I T S TAY S AT B . E . A . C . H .
B.E.A.C.H. Noordwijk
B.E.A.C.H. Noordwijk
Koningin Wilhelmina Boulevard afrit 19 beachnoordwijk.nl
BMW maakt rijden geweldig
VAN POELGEEST IN DE BOLLENSTREEK, BE THE LOCAL HERO. DE BMW X2 BIJ VAN POELGEEST Absoluut uniek. Bijzonder uitzonderlijk. De nieuwe BMW X2 maakt al vanaf de eerste blik zijn sportieve ambities duidelijk. Met zijn uitdagende sportiviteit biedt hij een dynamische en lichtvoetige performance die uniek is in deze klasse. Gecombineerd met een hoogwaardig interieur en vele innovatieve technologieën is hij de extraverte hoofdrolspeler van een nieuwe tijd. Be the local hero! Kom langs in de showroom bij Van Poelgeest.
I E
VAN POELGEEST VESTIGINGEN Amersfoort Ruimtevaart 2 3824 MX Amersfoort T (033) 462 15 00
Amstelveen Burg. A. Colijnweg 6-8 1182 AL Amstelveen T (020) 503 23 00
Heemstede Cruquiusweg 25 2102 LS Heemstede T (023) 528 52 84
Hilversum Bussumergrintweg 12 1217 BP Hilversum T (035) 624 11 56
Naarden Energiestraat 51 1411 AS Naarden T (035) 699 76 76
Noordwijk Keyserswey 91 2201 CX Noordwijk T (071) 409 09 10
www.van-poelgeest.nl info@van-poelgeest.nl
Premium Selection Center Amsterdamsestraatweg 13 1411 AW Naarden T (035) 699 76 76
Eindeloze vergezichten, de ruisende branding en een ultiem gevoel van vrijheid. Dat is wonen in Duineveld, een exclusieve ontwikkeling in de luwte van de duinen in Noordwijk aan Zee. Stelt u zich eens voor: uw eigen karakteristieke woning of appartement in Noordwijkse architectuur en Hamptons sfeer, waar uw hele gezin geniet van easy seaside living. www.duineveld.nu
SEASIDE LIVING .
Heijmans Vastgoed, Realisatie & verkoop, tel. +31(0)10 266 28 00 - De Leeuw makelaardij, Verkoop, tel +31(0)714 051 616
mooiste
SAMEN NAAR ZON EN ZEEBAD
DE
De liefhebbers weten het allang: voor lunch of diner in de duinrand is Zon en Zeebad een goed bewaard geheim, dat alleen aan echte vrienden wordt verklapt. Een ongekend genoegen, zeker op zo’n locatie. Een ultiem plekje ook voor een mooi glas wijn, cocktail of een uitgebreide high tea. Of vrolijke high wine.
H
et paviljoen ligt als één van de weinige echt pal in de goudgele duinrand, waardoor je altijd heerlijk beschut zit. Ze hebben hier zelfs een apart zonnebad, waar je met je (klein)kinderen veilig en ongestoord in het zand kunt spelen. Of urenlang met een boekje kunt wegdromen. Op het terras en in het restaurantgedeelte kun je fantastisch eten. Een lunch is hier eigenlijk een mini-vakantie. In het duin, met zicht op zee, en dan met een fraai glas bij een koninklijke salade, club sandwich of royaal belegde oerbol de middag rustig voort laten kabbelen.
Uren snoepen Voor de onvolprezen High Wine presenteert de Chef een mooie etagère met heerlijke bites en drie passende bijpassende glazen wijn. Ook komt er fris Duinwater op tafel, met knapperig stokbrood. Dat wordt uren snoepen van Hollandse garnalen met avocado, mozzarella met tomaat, olijfjes en kaas, kleine sandwiches met gerookte zalm en carpaccio, een prikkertje met kip of Serranoham en meloen en een romig ragoutpasteitje. Met een zomerzon die zoetjes richting einder zakt. Hoe mooi kan een middag worden? John en Muriël van Exter zorgen er persoonlijk voor dat het je aan niets zal ontbreken. Zon en Zeebad
Kon. Astrid Boulevard 107, Noordwijk (eerste paviljoen aan de Zuidboulevard) T (071) 361 3335 zonenzeebad.nl 029 LEVEN!
kustplaats met karakter
DIT! is Katwijk Badplaats Katwijk, gelegen middenin Nationaal Park Hollandse Duinen, is de ideale omgeving om te wandelen of te fietsen. En om het strand te bezoeken natuurlijk! Katwijk beschikt bovendien over het grootste winkelcentrum direct aan zee. Maar Katwijk heeft nog meer verrassingen! De kustplaats is prima bereikbaar; op minder dan 5 minuten lopen van strand, winkels, restaurants en strandpaviljoens vind je een ruime ondergrondse parkeergarage met maar liefst 650 plaatsen. Dat is makkelijk! Garage vol? In de buurt zijn nog 600 parkeerplaatsen. Op zondag parkeer je bovendien vrijwel overal gratis. De ultieme manier om Katwijk te beleven? Ontbijten met je voeten in het zand vanaf je eigen strandterras? Boek een overnachting in een van de unieke strandhuisjes!
In Katwijk kom je heerlijk tot rust. Ga eropuit in de prachige natuur of ontspan met een hapje of drankje in de gastvrije horeca – kinderen zijn ook van harte welkom! Hou je van wat meer reuring? Ook dan zit je goed. Je kunt er gewelding winkelen en in Katwijk worden jaarlijks ook nog eens meer dan 200 grote en kleine evenementen georganiseerd. Dus: waar wacht je nog op? Wanneer plan jij je eerstvolgende bezoek aan Katwijk?
Evenementen in Katwijk JUNI 9 13-15 15 16 23
EN OOK: Kippen- en Kuikenloop Paardenmarkt Rijnsburg XL Koopavond Winkelhart Zeezijde Open Tuinen Dag Rijnsburg Moods in the woods
3/6-16/9 26 /6-28/8 29/6-6/7 10/7-10/11 17/7-21/8 28/7-11/8
Haringrock Katwijkse Vrijmarkt SAR Katwijk
Bezoek ook eens: een (lunch)concert in de Nieuwe Kerk, een van de activiteiten van de Stoomtrein Katwijk Leiden of een van de carillonconcerten!
JULI 6&7 7 14
AUGUSTUS 2-11 6-11 10-12 17-25
Noordzee Zomerfestival Rijnsburgse Feestweek Flower Parade Rijnsburg Najaarsfeesten Katwijk ad Rijn
Waterpendel Katwijk-Leiden (di-wo-zo) Toeristenmarkt (di) Katwijk ‘En Plein Air’ Expositie Hans von Bartels Bätzorgelconcertreeks (di) Expositie Pictura
Meer informatie over deze en andere Katwijkse evenementen? Kijk op www.vvvkatwijk.nl
TEKST GERLINDE VLIEGENTHART
NOORDZEE ZOMERFESTIVAL ZOEKT VRIENDEN
Het Noordzee Zomerfestival is al vijftien jaar een vaste waarde op het Katwijkse programma. Het negendaags festival trekt duizenden bezoekers, van zowel binnen als buiten de dorpsgrenzen. De organisatie kan dan ook niet zonder de Vrienden van het NZF.
zomer
GRONDLEGGER VAN KATWIJKSE
032 LEVEN!
agenda H et verhaal begint in 2003, als de initiatiefnemers uit het huidige bestuur, Dick Barnhoorn en Willem Schonenberg met vele vrijwilligers een feesttent neerzetten op de boulevard. Schonenberg: ‘Alle dorpskernen hadden in de zomer een feest, behalve Katwijk aan Zee’. Katwijk stopte vroeger alle festiviteiten in één week. We zijn er na hard werken in geslaagd om die activiteiten verspreid over het seizoen neer te zetten.’
voor ieder wat wils. Hollandse muziek, dance, rock, een Katwijkse avond, Ierse folk. Dit jaar hebben we een UB40-, André Hazes- en een Queen tributeband kunnen krijgen, met topmuzikanten in de bezetting. Overdag hebben we een bridgetoernooi, klederdrachtshow, kampioenschap touwtrekken in de branding, meezingen met shantykoren... Het programma zit helemaal vol! En, heel bijzonder in de festivalscenevolledig gratis. We zijn er voor iedereen, hoe groot of hoe klein je beurs ook is.’
Internationale acts
PR-man Marco den Engelsman kijkt persoonlijk erg uit naar de Kick-Off op donderdag 2 augustus. Deze bijzondere party is exclusief voor Vrienden van het NZF, de sponsoren dus. De tent wordt omgebouwd tot een chique loungeplek, waar iedereen in de watten gelegd wordt met hapjes en drankjes en absoluut topentertainment: ‘Dit is onze manier om ze te bedanken. We hebben een bestand van 250 sponsoren, maar het is ieder jaar weer keihard werken om er genoeg te vinden. We hebben hen ontzettend nodig, want we zijn altijd gratis toegankelijk geweest en dat blijft zo.’ Willem: ‘De Kick-Off is in de loop der jaren een netwerk-evenement geworden waar de sponsoren en ondernemers reikhalzend hun vakantie omheen boeken. Ik daag ondernemend 071 uit om Vriend of Supervriend van het NZF te worden en deze avond met ons mee te vieren.’
Het tentje van 2003 is met het festival meegegroeid. Inmiddels telt het festival 30.000 bezoekers die negen dagen lang op het programma afkomen. ‘s Avonds staan er op het podium internationale acts van naam en faam. Toeristen van over de grens feesten naast de Katwijkers en maken er een weekendje van. Schonenberg: ‘De restaurants, de kroegen, de campings, de hotels, de retail... Alles zit ramvol in die week, iedereen profiteert ervan mee.’
Touwtrekken en Queen Arie Nijgh is sinds vier jaar programmeur van het Noordzee Zomerfestival. Hij is zelf succesvol zanger en weet dus precies waar Abraham de mosterd haalt: ‘We willen elk jaar weer een programma neerzetten met
Kick-Off
NOORDZEE ZOMERFESTIVAL, 2 t/m 11 augustus, boulevard Katwijk noordzeezomerfestival.nl Voor sponsormogelijkheden: sponsoring@noordzeezomerfestival.nl
033 LEVEN!
LAWRENCE SEATING SYSTEM RODOLFO DORDONI DESIGN
WWW.MINOTTI.COM
INSPIRATIE, ADVIES, ONTWERP & UITVOERING MINOTTI JONCKERWEG 11 2201 DZ NOORDWIJK T. 071-4080008 E. INFO@NOORTINTERIEUR.NL WWW.NOORTINTERIEUR.NL
CONCEPT
STORE
BY
Isabel van Bohemen - Student en wereldkampioen team twirlen – Studiofotografie 036 LEVEN!
THOMAS STEENVOORDEN VERLEGT EEN GRENS
Een jaar geleden nam Thomas Steenvoorden Foto van Kampen in Noordwijk over. Als fotograaf kwam hij regelmatig bij de toenmalige eigenaar Peter van Kampen wat SPULLETJES halen en werd hem de zaak aangeboden. Voor Thomas was het duidelijk; de fotozaak was toekomst-bestendig. De regio is een bijzondere winkel rijker.
D
e vernieuwde winkel heeft een industriële, warme en toegankelijke uitstraling gekregen. Op de grote houten tafel staat een Mac waar je zelf aan kunt werken of geholpen wordt met het bewerken van jouw foto’s. Het digitale tijdperk is hier duidelijk doorgedrongen. Thomas: ‘Die inhaalslag was echt nodig. Onze winkel is gericht op dienstverlening en service. Klanten willen snel geholpen worden en resultaat zien. Als ik in onze fotostudio een opdracht heb, stuur ik een digitaal album op zodat de klant thuis op zijn gemak zijn keuze kan maken. Ik ben inmiddels al aardig ingeburgerd en de mensen raken gewend aan het nieuwe gezicht. Mijn dochter Elise werkt ook in de winkel.’
Passie voor beeld De foto’s van Thomas zijn kenmerkend. Voor hem is het creatieve aspect belangrijk en tegelijk weet hij ook met welk doel het beeld gemaakt moet worden. Hij heeft geen echt specialisme, al vindt hij mensen fotograferen in hun eigen omgeving wel het leukst. “Dat is vaak improviseren.” Bij een aantal opdrachten is ook Pauline de Ruiter,
compagnon bij Thomas zijn grafisch bedrijf Buro Binnen, aanwezig. Thomas: ‘Ter plekke bedenken we het beeld, daar pas ik het licht op aan en wordt de foto gemaakt. Die samenwerking met Pauline werpt zijn vruchten af. Samen kom je vaak tot betere ideeën dan alleen. Ik probeer met mijn foto’s een verhaal te vertellen. Kijken is het belangrijkste, niet die dure camera, alleen jij kan een unieke foto maken door anders naar dingen te kijken. Mensen komen vaak in de winkel voor een nieuwe camera en weten op voorhand wat ze willen. Opgezocht op internet. Maar als ik echt vraag wat ze ermee willen doen, gaan ze vaak met een heel ander toestel de winkel uit. Juist de combinatie van mijn eigen ervaring als fotograaf en de kennis van de huidige techniek is wat ons als vakwinkel onderscheidt. Als we dat weten vast te houden, blijven de klanten ons waarderen en komen ze terug.’ 037 LEVEN!
Barry Haasnoot - Topsporter Lifesaving - Actiefoto tijdens training WK Lifsaving
KNRM actie
038 LEVEN!
Anton van Kampen (1879) begon als familie fotograaf zelf foto’s te maken. Al gauw bleek dat hij aanleg had voor fotografie. De vraag om familieleden, vrienden en buren te fotograferen nam hand over hand toe en aldus vatte hij het idee op zijn huiskamer als atelier in te richten. ’s Zomers trok hij naar het strand om daar plaatjes te gaan schieten, waarvoor hij officieel toestemming had gekregen van het gemeentebestuur van Noordwijk. In ‘De Noordwijker’ van 5 juni 1925 staat onder andere te lezen dat Toon van Kampen als fotograaf foto’s op het strand mocht maken. Door het toenemend aantal badgasten groeide de werkzaamheden gestaag en leverde Toon de geschoten foto’s ’s avonds af in het hotel of pension waar de gasten logeerden. In 1942 kwam zoon Jan in de zaak werken. Jan trad in de voetsporen van zijn vader maar hield zich geleidelijk meer met bruidsfotografie en portretfotografie bezig. In 1958 opende hij samen met zijn vrouw een nieuwe fotowinkel in de St. Jeroensweg waar ook camera’s verkocht werden, omdat steeds meer mensen zelf gingen fotograferen en zich ook een camera konden veroorloven. In 1969 kwam Peter van Kampen in de zaak werken, (de derde generatie) en in 1985 nam hij de zaak van zijn vader Jan over, waar hij werkzaam bleef tot 31 mei 2017.
039 LEVEN!
MariĂŤlle & Vincent - Trouwreportage
Zandbergen - Uitvaart
040 LEVEN!
Luchtfoto Noordwijkse boulevards
Van Kampen De Keuvel 2 Noordwijk T (071) 361 21 76 fotovankampen.nl 041 LEVEN!
ZOMER IN LEIDEN
De Sleutelstad beleeft een eindeloze zomer vol evenementen en culturele hoogtepunten op en langs de grachten en singels. Een feestje voor iedereen met en zonder eigen boot. Volop gezelligheid, van groots spektakel tot exquise culturele hoogstandjes, voor groot en klein publiek. Schuif aan bij de locals en proef de unieke sfeer van een internationale studentenstad in vakantietijd. Hoef je niet voor naar VenetiĂŤ.
WATERSTAD in beweging
042 LEVEN!
ZOMER IN LEIDEN
laken
feesten
De zomer begint goed met de Lakenfeesten. Die vinden elk jaar plaats in het laatste weekend van juni. Dit jaar dus van 21 tot en met 24 juni. Dit vierdaags festival bestaat uit verschillende onderdelen, waaronder de traditionele Rabobank Peurbakkentocht op vrijdagavond. In deze oergezellige, kakelbonte parade dingen bedrijven en verenigingen naar de prijzen voor de mooiste en origineelste ‘peurbak’. De duizenden toeschouwers langs de kant hebben minstens zoveel plezier als de deelnemers. Voorafgaand is er de Peurbakkenmarkt op de Haarlemmerstraat en na afloop speelt coverband O'nine op het Stadhuisplein. Op zaterdag worden de Dragonboatraces gehouden bij de Apothekersdijk en Boommarkt. Dat is ook de dag van het gezellige Bierfestival op het Hooglandse Kerkplein. ’s Avonds is er muziek met een Hollandse Avond op het Stadhuisplein en op zondag is er nog De Gouden Pet, een straatmuzikantenconcours op diverse plekken in het centrum. Twee dagen Zomers Kunstweekend op de Hooglandse Kerkgracht en de Leidens Gouden Eeuw markt in het Van der Werfpark maken het weekend compleet.
leiden
Culinair
foto Anja Reinhardt
Tijdens de Lakenfeesten mag je Leiden Culinair niet overslaan. Zoals altijd presenteren de beste restaurants daar hun heerlijkste gerechten. Deze keer vindt dit smaakmakende festival voor het eerst plaats op de Lammermarkt. Vier dagen lang proeven en gezelligheid, compleet met straattheater en live muziek. En voor de kinderen is er een speciaal programma. Van donderdag 21 tot en met zondag 24 juni. De deelnemende restaurants en de programmering vind je op leidenculinair.nl
van rijn
festival
Op 23 juni begint dit nieuwe festival met een dynamische en bijzondere dansvoorstelling op een drijvend dak. Fields of Wonder brengt hiermee een ode aan de rivier, met de Oude Rijn en de Nieuwe Rijn als inspiratiebron en als decor voor verrassend theater, muziek, poëzie en dans. Het Van Rijn Festival vindt verder plaats op ‘cultuurschepen’ die verspreid door de stad liggen. Je kunt aan boord gaan van woonarken, vrachtschepen, dekschuiten, peurbakken en sloepjes om bijzondere grote en kleine cross-over voorstellingen te zien met theater, zang, dans, muziek, lezingen en exposities. Het speelt zich hierdoor letterlijk af in de vooren achtertuinen van bewoners die aan de Oude Rijn en de Nieuwe Rijn wonen. Alle locaties en actuele informatie staan op fieldsofwonder.nl 043 LEVEN!
ZOMER IN LEIDEN
LEIDEN
vertellen over hun rol in het verleden. De Historische Haven is, als oudste museumhaven van Nederland, de initiatiefnemer van het evenement.
Wat zie je waar
Op 27, 28 en 29 juli gebeurt er iets bijzonders. Dan komt namelijk de historische vaart naar Leiden. Deze grootste vloot varend erfgoed ter wereld transformeert de stad drie dagen lang tot één groot drijvend openluchtmuseum. Tijdens Sail Leiden liggen de historische schepen overal afgemeerd aan de kades tussen de Morspoort en de Zijlpoort. Aan de hand van een speciale wandelgids, de Blauwe Meander, onderga je een stroom van activiteit, verhalen en geschiedenis. Tussen de diverse Saillocaties varen taxi-boten, die alle drijvende ‘museumstukken’ met elkaar verbinden. Stuk voor stuk hebben ze een uniek verhaal te 044 LEVEN!
Tussen de Morspoort en de Waag herinneren tal van activiteiten aan het belang van de scheepvaart voor de ontwikkeling van steden zoals Leiden. De aanvoer van bijvoorbeeld voedsel, brandstof en bouwmaterialen gebeurde per schip. Hierdoor ontstonden ook markten aan de waterkant. Scheepvaart bracht het stedelijk leven tot bloei. Nu de enige twee draaibruggen in ere zijn hersteld is het voor het eerst in lange tijd mogelijk voor grotere schepen om aan de kades van de Herengracht af te meren. Tijdens Sail Leiden zal het hier dan ook vol liggen met schitterende schepen. Op vele daarvan ben je welkom aan boord om een kijkje te nemen en een praatje te maken met de schipper.
Op de kades tussen Herengracht tot in het Ankerpark -tegenover de Zijlpoort- worden markten en demonstraties gehouden. Dat belooft een enorme bedrijvigheid te worden. In het Ankerpark draait alles om de historie en de ambachten van de scheepvaart. Houtbewerkers, touwmakers en scheepsbouwers tonen de kneepjes van hun vak op een interactieve ambachtenmarkt voor jong en oud. Op de plek waar vroeger de grootste scheepswerf van Leiden stond zal je het geluid van shantykoren horen, er wordt weer getimmerd en vanuit de vele eetkramen stijgt de geur op van versgebakken vis.
TIP: Rederij van Hulst organiseert speciale activiteiten rondom Sail Leiden en het voorprogramma in Warmond op 25 en 26 juli.
Je vindt de meest actuele informatie op sail-leiden.nl
ZOMER IN LEIDEN
wow,
Woodstock On Water
In het weekend van 7 en 8 juli varen er acht boten met verschillende bands een route langs de terrassen in de Leidse binnenstad. Bij de deelnemende terrassen wordt door iedere band een wervelende set muziek in Woodstock-sfeer gespeeld. Je waant je echt even in die tijd. Zoek dus gewoon een plek op je favoriete terras, bestel een drankje en iets te knabbelen, en laat relaxt het hele festijn aan je voorbij trekken. Als er een set gespeeld is, vaart de boot met band naar een volgende locatie en arriveert de volgende act bij jouw terras.
Werfpop Op 8 juli kun je naar Werfpop in de Leidse Hout. Met gemiddeld 22.000 bezoekers per editie behoort het tot de grootste gratis festivals van Nederland. Werfpop onderscheidt zich door altijd een sterke line-up te bieden met acts uit binnen- en buitenland en omdat het geheel mogelijk gemaakt wordt door vrijwilligers. Veel kunnen we nog niet verklappen, maar de heren van Klangstof zullen in ieder geval het podium betreden!
fotografie coenb@xs4all.nl
drijf-in:
openluchtbioscoop
Voor meer informatie over evenementen in Leiden deze zomer: leiden.nl/waterstad
foto Hielco Kuipers
Dat is nog eens een belevenis: tijdens Sail Leiden is er een openluchtbioscoop op het water. Op 27 en 28 juli kan je om 22:15 uur in de haven een film bekijken. Georganiseerd door het LIFF, het Leids International Film Festival, dus dat belooft wat! Vanaf je bootje of vanaf de kade kun je alles prima zien. Neem je zelf je popcorn mee?
045 LEVEN!
ZOMER IN LEIDEN
Young Rembrandt studio Maak in 7 minuten kennis met Leidens beroemdste zoon in de Young Rembrandt Studio aan de Langebrug 89. In dit 17e eeuwse huis leerde Rembrandt schilderen, tekenen en etsen van zijn leermeester Jacob van Swanenburgh. In een korte videoprojectie maak je kennis met de jonge Rembrandt en de belangrijkste sleutelfiguren in zijn leven, zijn unieke talent en de toegepaste kunst van het maken en mengen van verf uit exotische mineralen. De beleving geeft een mooie terugblik op de eerste 25 jaar van het leven van de beroemdste meesterschilder van de Gouden Eeuw. Een bijzondere toevoeging aan de bestaande Rembrandtroute, in hartje binnenstad, op een steenworp afstand van de Latijnse School waar Rembrandt naar school ging. VVV Leiden kan je er alles over vertellen.
Beelden in leiden Ieder jaar organiseert Beelden In Leiden de grootste openlucht-tentoonstelling van jong beeldhouwtalent in Nederland. Dit jaar gebeurt dat onder de noemer 'Concepts of Time' De beeldhouwers wijzen met hun werk op de relevantie van geschiedenis. De kunstenaars onderzoeken concepten van tijd, hoe deze zich manifesteren in uiteenlopende vormen van beeldtaal, objecten en iconografie. De resultaten hiervan gebruiken zij voor het creĂŤren van nieuwe beelden. Er zijn voor deze 7e editie beeldhouwers uitgenodigd die aantoonbare affiniteit met het onderwerp hebben en nog niet eerder een werk voor de openbare buitenruimte maakten. Een beeld dat regen en wind kan doorstaan, stelt andere eisen aan het materiaal dan een beeld voor binnen. De kunstenaars worden uitgedaagd hierover na te denken en met andere materialen te werken dan zij gewend zijn. De kunstenaars zijn niet ouder dan 35 en recent afgestudeerd van de Kunstacademie of Rijksacademie, maar hebben al wel geĂŤxposeerd. Zij vertegenwoordigen de beeldhouwers van de toekomst.
200 jaar Rijksmuseum van Oudheden Deze tentoonstelling Concepts of Time sluit aan bij de viering van het 200-jarig bestaan van het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) op het Rapenburg. De RMO collectie werd speciaal opengesteld voor de kunstenaars, om zich te laten inspireren voor het maken van nieuwe beelden. 2018 is bovendien uitgeroepen tot het Europees jaar van het Cultureel Erfgoed, met bijzondere aandacht voor de rol die erfgoed speelt in het cultureel diverse Europa. De tentoonstelling van Beelden In Leiden sluit aan bij dit thema. 046 LEVEN!
Beelden In Leiden is t/m 5 augustus gratis te bezoeken op de Hooglandsekerkgracht en er zijn satelliettentoonstellingen bij het RMO en LUMC. Het programma vind je op leidensculptures.nl
De meest complete Uitagenda vind je op
Uitagenda
uziek, Leiden! Theater, m in is en do te l aa m Bekijk wat er alle beleven. en: er is genoeg te ng zi le , en ng lli te tentoons
Uitagenda
Zoeken
Zoek
zo 8 jul
25 apr 2 sep Oudheden Rijksmuseum van Al 200 jaar van nu
27 juli 29 juli
Sail Leiden
25 aug 26 aug
zo 19 aug
Sizzling Summer
Werfpop
of Space
Leidse Hooidagen
VARIATIE AAN Wie deze zomer een vaartochtje wil maken, kan nu op één website terecht voor een scala aan rondvaarten en dagtochten. Vanaf meerdere opstappunten in de regio. Langs meren, molens en de mooiste Hollandse steden. Met kaas proeven op de Kaag, paling halen bij Eveleens of voor een bezoek aan de toeristenmarkt in Katwijk.
6 3
7
Rondvaart Kagerplassen (Warmond)
1
5
3
Limesroute rond Leiden (Warmond)
Er zijn vanuit Warmond meerdere afvaarten per dag naar Kaageiland, waar je een geweldige pannenkoek kunt eten, kaas proeven of een terrasje pikken. Je kunt hier eventueel een latere boot terug nemen naar Warmond of Leiden. Er zijn ook rondvaarten zonder bezoek aan het eiland. Dan vaar je heerlijk anderhalf uur over de Kagerplassen.
Kromme Does (Warmond en Leiderdorp)
Paling- en tuinentocht (Leiden, Leiderdorp en Warmond)
Tussen Drecht en Does (Warmond en Leiderdorp)
Langs het Warmondse theekoepeltje over de Kagerplassen en door de drijvende tuinen van Aalsmeer (Westeinderplassen). Op de terugweg kun je gerookte visspecialiteiten kopen en rondkijken in de fameuze rokerij van Eveleens.
Via de Kagerplassen richting de Drecht. Dit mooie riviertje met prachtige natuurlijke oevers loopt naar het pittoreske Bilderdam. Hier hangt vaak een klomp uit om de brugwachter te belonen.
2
048 LEVEN!
1
Een prachtige vaartocht door kleine dorpen, over de korte en bochtige Kromme Does, onderdeel van een oude natuurlijke veenstroom. Je vaart door een typisch Hollands Landschap, langs polders en molens en door de sprookjesachtige Wijde Aa.
4
Ruim 2000 jaar geleden maakte Nederland deel uit van het Romeinse Rijk. De Oude Rijn vormt de noordgrens van dit rijk. Deze Limes loopt van de Noordzee bij Katwijk aan Zee, via Leiden en Alphen aan den Rijn naar Nijmegen. De Limes is het grootste archeologische monument van Nederland. Op 7 juli is er een aangepast programma i.v.m. de Dag van de Romeinen, met een stop in Valkenburg bij de Romeinse nederzetting Praetorium Agrippinae.
Holland op z’n mooist (Leiden, Warmond, Leiderdorp)
6
Holland ten voeten uit: polders, koeien, molens, meren, prachtige vergezichten en knusse dorpen. Beleef de strijd tegen het water, die we hier al eeuwen voeren.
RONDVAARTEN 2
OPSTAPPLAATSEN Warmond: Gemeentehaven Leiden: Haven (t.o. nr. 14) Leiderdorp: Zijldijk 30 Noordwijk: Schiestraat
5
DAGTOCHTEN De meeste dagtochten vertrekken uit Warmond en Leiderdorp. Informatie over catering aan boord en de actuele vertrekpunten en -tijden vind je op de site.
7 Molen- en Merentocht (Noordwijk) Tussen de Noordzeekust en Leiden liggen de Kagerplassen, een aaneenschakeling van meren en eilandjes. Je vaart door een prachtig waterrijk natuurgebied met polders en molens.
Lijnverbinding Noordwijk – Warmond
8
Vanuit Noordwijk vertrekt een dagelijkse lijnverbinding naar Warmond. Daar kun je aansluiten op het uitgebreide rondvaartprogramma vanuit Warmond of een bezoek brengen aan Leiden. In Warmond zelf kun je het woonhuis van Jan Steen bekijken, door het authentieke centrum wandelen of zonnen op het recreatiestrandje van Koudenhoorn.
Delft: Geniet van de Vliet
Katwijkse Toeristenmarkt
Vaar via een prachtige route over de Vliet naar Delft, via het sluisje bij Leidschendam. In Delft vind je een uitgebreid aanbod aan musea, gezellige pleinen, winkels en op donderdag is het markt.
In de zomermaanden staat in het centrum van Katwijk een gezellige toeristenmarkt met elke week een ander thema. Je kunt natuurlijk ook gaan winkelen, naar het strand of het Katwijks Museum.
Rondje Haarlemmermeer
Intercity van de Gouden Eeuw
Deze dagtocht laat het prachtige landschap van de Haarlemmermeerpolder zien. Een sterk wisselend landschap met molens, dijken, polders, Schiphol, meren en diverse karakteristieke plaatsen.
Historische dagtocht gebaseerd op het 355-jarig bestaan van de Haarlemmertrekvaart, waar vroeger de trekschuit voer. In Haarlem is er tijd voor het bekijken van de stad, hofjes en musea.
Wierickerschans
In het Cruquius museum staat de strijd tegen het water centraal. Laat je verrassen en verwennen tijdens deze mooie dag door de Haarlemmermeer.
Bezichtig uniek erfgoed! De 17e eeuwse Wierickerschans is het enige fort van de Hollandse Waterlinie dat de tand des tijds heeft doorstaan.
Citytrip Amsterdam Uitgebreide dagtocht via de Kagerplassen en de Drecht langs Bilderdam, Uithoorn en over de Amstel naar Amsterdam. Met 2,5 uur de tijd om de stad te verkennen.
Stoomgemaal Cruquius
Citytrip Gouda’s Glorie Een unieke vaartocht waarbij je aanmeert vlakbij het centrum van Gouda, waar je een mooie stadswandeling kunt maken, de kaasmarkt bezoekt of een van de vele musea.
Rederij van Hulst & Groene Hart Cruises Steenbakkerstraat 1, Katwijk aan Zee T (071) 250 19 00 rederijvanhulst.nl 049 LEVEN!
CONDUCT EXCLUSIEF WONEN
OP OF AAN
het water Denk je eens in: een eigen woonboot om je op terug te trekken in de zomermaanden. Waar kinderen en kleinkinderen naar hartenlust kunnen zeilen, zwemmen en spelen. Of een comfortabel familiehuis aan de waterkant, waar je zo in je boot kunt stappen.
050 LEVEN!
Het kantoor van Conduct ligt pal aan een jachthaven in hartje Warmond, waar ook de eigen sloep ligt afgemeerd. Deze wordt gebruikt voor bezichtiging van objecten aan het water. Een unieke manier van bezichtigen, waarmee je meteen ervaart hoe het zal zijn om op die plek te wonen.
H
et is de droom van velen. Wonen aan het water. De vrijheid, de rust en de ervaring van de steeds weer wisselende seizoenen. Vogels, groen, de dynamiek van de golven. Geen wonder dat de beste locaties vaak van generatie op generatie worden doorgegeven. Dus hoe kom je daar tussen? En hoe financier je zo’n droomwens op een verstandige manier? Conduct is gespecialiseerd in het aan- en verkopen van exclusieve woningen in het hoogste segment, in binnen- en buitenland. Kim en Jan Willem ten Kley weten overal de meest bijzondere objecten te vinden, op paradijselijke plekjes.
Conduct Vastgoed
Investeren in je toekomst Vanuit hun nieuwe kantoor in watersportdorp Warmond hebben beiden een uitgelezen uitvalsbasis naar het uitgestrekte Hollandse plassengebied en de mooiste historische grachtenlocaties in de Randstad. Door hun grote netwerk en persoonlijke benadering krijgen Kim en Jan Willem vaak de kans om mee te denken over aan- en verkoop, voordat het object via de reguliere kanalen op de markt komt. Door hun gedegen financiële achtergrond en brede ervaring met commercieel en particulier vastgoed, kunnen ze bovendien inhoudelijk en tijdig adviseren omtrent regelgeving en fiscale voetangels. Wel zo fijn als je zo’n duurzame investering doet in de toekomst van jezelf en je gezin. Want daar gaat het om: zorgeloos wonen op en aan het water, in alle jaargetijden. Voor nu en straks.
Burgemeester Ketelaarstraat 3a, Warmond T (071) 301 9121 conductvastgoed.com 051 LEVEN!
VAREN ENZO
De iconische salonboot Stan Huygens was het favoriete schip van Alfred Heineken. Deze nieuwste aanwinst van Rederij Van Hulst/ Groene Hart Cruises is van alle gemakken voorzien. Er is plaats aan boord voor maximaal 30 personen. De halfronde lederen bankstellen en de houten vloer geven de boot een luxueuze uitstraling. Verder zijn er een bar en keuken aan boord. De boot is elektrisch aangedreven en glijdt daardoor vrijwel geruisloos door het water. Met mooi weer kunnen de ramen omlaag en kan het dak deels worden opengeschoven. Te reserveren voor groepen bij rederijvanhulst.nl
DOESHAVEN CONCERT
Flamboyant
vaartuig Wat in 2014 begon met een dekschuit en wat geluidsboxen is uitgegroeid tot één van de leukste evenementen van Leiderdorp. Het Doeshavenconcert vindt dit jaar plaats op vrijdag 6 juli. De Doeshaven ligt aan de Does, het kanaal tussen Rijn en Braassem. Het voorprogramma start om 19:00 uur. De avond wordt gevuld met allerlei optredens waaronder Leiderdorps jong talent, ID Dance Factory, het Doeshavenkoor, Tamarco en popkoor Songs2Sing. Om 23.00 uur wordt de avond afgesloten met een spectaculair, spetterend slot. Dus leg je sloep eerste rang voor het podium. Of kom kijken vanaf de kant. De toegang is gratis.
K A A G
ervaaring
ALLES VOOR JE BOOT Het is weer vaarseizoen. Is jouw boot er al helemaal klaar voor? Ad Spek Watersport biedt alles wat je nodig hebt. De werf beschikt over een kraan tot 26 ton en alle faciliteiten voor onderhoud, om zelf uit te voeren of (deels) te laten doen. Ook beschikt de werf over een complete watersportwinkel met alles wat je aan boord en voor je boot nodig kunt hebben. Daarnaast zijn er regelmatig gratis workshops: Motoronderhoud, Splitsen & knopen, Manoeuvreren en Koken op de Cobb BBQ. Ad Spek Watersport Rietpolderweg 2 – 6, Leidschendam T (071) 561 3616 adspekwatersport.nl
De KaagErvaring is een fluisterboot voor mensen met een beperking en het stelt hen in staat, binnen hun mogelijkheden, te genieten van al het moois dat de Kagerplassen te bieden hebben. Het idee is geboren uit een droom van de broers Kees en Dick van Lent en is verwezenlijkt door leerlingen van het ROC-Leiden. Een onvergetelijke rondvaart, vissen vanaf de boot of gewoon voor anker gaan en genieten van de rust van de omringende natuur: het is nu weer mogelijk. De ligplaats van de KaagErvaaring is Kaageiland, Julianalaan 26 haven, recht tegenover De Stal op de Kaag. De kaagtochten worden begeleid door deskundige en bevlogen vrijwilligers. kaagervaaring.nl
052 LEVEN!
VAREN ENZO
De Doeshaven is ontstaan door zandwinning voor de aanleg van de A4. In 1958 werden er aan de randen van de zandput de eerste steigertjes gebouwd en op 21 mei 1965 was de Doeshaven een feit. Een echte verenigingshaven met veel faciliteiten en een gemoedelijke sfeer. Dat de leden samen de dingen regelen heeft veel voordelen. De huur van een ligplaats, een weekje onderhoud in de bootloods of een biefstukje in het havenrestaurant zijn bijvoorbeeld erg betaalbaar. De havenmeester laat je graag zien wat er mogelijk is.
Muziek OP DE KAAG
Watersportvereniging Doeshaven Boomgaardlaan 16, Leiderdorp T (071) 589 43 79 doeshaven.nl
WAT E R S P O R T VERENIGING DOESHAVEN
S
Ian Volwater en Dieuwertje Spek organiseren verschillende activiteiten op de supplank. Op meren, rivieren, op zee of op de stadsgrachten, suppen kan overal. De sup boards zijn wat breder en dikker dan een gemiddeld board, waardoor deze enorm stabiel zijn. Je legt gemakkelijk lange afstanden af zonder er vanaf te vallen. Dus ben je opzoek naar fysieke uitdaging of juist naar een ontspannen middag, dan is suppen de ideale activiteit. Individueel of in een groepje? Door de vele mogelijkheden van het supboard heeft iedereen plezier. supmoves.nl
amen uppen?
Elke zondag tot september is ergens op en rond de Kaag live muziek onder de noemer Sunday Live. De data en deelnemende horecalocaties kun je vinden op de site. Op 1 juli pakt men het extra groot aan met het Kaags Muziekfestival, op 18 augustus is de sfeervol verlichte Kaegse Gondelvaart en tocht met een verlichte rondvaartboot en eind september tenslotte is er weer het Sailing diner langs alle Sunday Live horeca. Voor meer informatie kun je vriend worden op Facebook of kijk je op kaag.nl
De Rebel horecagroep in Leiden heeft een eigen sloep, met schipper. Volledig verzorgd varen met jouw vrienden of collega’s? Op de sloep is ruimte voor maximaal 15 personen. De sloep is te huur vanaf 2 uur voor 125.- elk half uur daarna is 30.- extra. Alle Rebel Horeca restaurants –Aperitivo, Einstein, Buddha’s en Van Buurenkunnen hapjes en drankjes aan boord verzorgen. Slecht-weer-optie: mocht het weer onverhoopt minder zijn, dan is een cocktailworkshop bij Aperitivo een superleuk alternatief programma. Mail naar sales@rebelhoreca.nl voor meer informatie.
053 LEVEN!
VAREN ENZO
98ste
K A A G W E E K De Kaagweek is de oudste zeilweek van het land met veel traditionele onderdelen. Van 19 tot 22 juli is op en rond de Kaagsociëteit weer van alles te doen. Nieuw dit jaar is de opening met de dameswedstrijden in de Regenboog- en de Valkenklasse. Het hoogtepunt blijft natuurlijk de Holland-Friesland wedstrijden, waarbij ook dit jaar de Commissaris van de Koning de heer Smit het startschot komt geven. Het gezellige walprogramma wordt woensdag verzorgd door de Henk Noppen Band, op donderdag door de Marcel van Dijk Band en ook op vrijdag is er live muziek. Elke avond is er een DJ en overdag zijn er verschillende kinderactiviteiten rond de Sociëteit, waaronder waterballen en een springkussen.
Vervoer naar de Kaagweek Tijdens de Kaagweek vaart Rederij Van Hulst met een hoge frequentie tussen Warmond (Gemeentehaven) en het starteiland. Even wat eten in Warmond of een wedstrijd kijken wordt hierdoor makkelijk en eenvoudig bereikbaar. Info over de vaartijden staat op rederijvanhulst.nl
054 LEVEN!
Het team van de Kaagsociëteit zorgt er voor dat de innerlijke mens niets tekort komt. Je kunt vanaf 8 uur s’ ochtends terecht voor een drankje en heerlijke hapjes. De nieuwe menukaart van Waterlust biedt voldoende keuze voor een mooie lunch of diner tijdens de Kaagweek. Op zondag wordt de week afgesloten met de grote prijsuitreiking die voor iedereen toegankelijk is. Het volledige programma vind je op kaagweek.nl en facebook.com/kaagweek
FOTOGRAFIE MARIJN DE WIJS
WATERLUST: IDYLLISCHE PLEK AAN DE KAAG
NIEUWE NAAM,
OUDE FAAM
Genieten van zon, wind en water. Precies waar je blij van wordt op de Kaag. Het kriebelt, het watersportseizoen is in volle gang en er wordt weer volop genoten van dit fijne plekje aan de Kaag. Vanaf dit seizoen is het restaurant omgedoopt naar ‘Waterlust de Kaagsociëteit’. Een nieuwe naam op hetzelfde vertrouwde plekje, maar dan net even anders.
B
ij Waterlust de Kaagsociëteit staan heerlijke verse gerechten met een Mediterraan tintje op de menukaart. Leg aan tijdens je dag op het water of pak het pontje en kom genieten van de locatie, de ruimte, het weidse uitzicht en lekkere drinks en bites. Want zo voelt ‘er even uit zijn’ echt.
En zoek je een bijzondere locatie voor een feest, bruiloft, receptie of borrel? Dan is Waterlust de Kaagsociëteit een echte aanrader. De culinaire mogelijkheden in combinatie met de prachtige locatie, de inspiratie en het oog voor detail en de mogelijkheden op het water zorgen voor een unieke beleving. Waterlust de Kaagsociëteit ligt op slechts 15 minuten van Leiden en is makkelijk te bereiken met de auto, fiets en natuurlijk met de boot.
Waterlust de Kaagsociëteit Sweilandpolder 8, Warmond Navigatie-adres: Zijldijk 11, Warmond T (071) 501 8222 waterlustdekaag.nl 055 LEVEN!
CULTUURCAFÉ • RESTAURANT • LUNCH • DINER • BORREL • GALERIE • VINTAGE WINKEL TROUWLOCATIE • VERHUUR • VERGADEREN • MUZIEK • BINGO • FEESTJES • WORKSHOPS ENZ..
“Heerlijk gegeten hier”
te“ en L e ds ei L de j bi nd vo na va je „Zie “Lekker genieten aft bij “Vet kunstwerk aangesche” in de binnentuin? “ Galerie Leidse Lent “Leuk werkje uit d e muur gehaald”
“Hier trouwen schat?”
;-)” “Hé ik zit bij de Leidse Lente “Ik zie je, wijntje pakken bij de Lente? “ HAAGWEG 4 • 2311 AA • LEIDEN WWW.GALERIECAFELEIDSELENTE.NL
FOOD & FEESTJES
Boerderijwinkel Elsbroekerwei is verhuisd naar Helena’s Hoeve aan de Leidsestraat 189 in Hillegom. De nieuwe winkel is vijf keer zo groot en biedt een breed assortiment biologische en streekproducten. Bovendien is de winkel dan vijf dagen per week open. Je kunt er terecht voor eerlijk rundvlees, biologische kip (Polderhoen), hertenvlees uit de duinen en ganzenvlees (Gewilde Gans). Uiteraard is er ook verse boerenzuivel en echte roomboter van blaarkopkoeien, maar ook biologische Wilde Weidekaas, echte Leidse kaas van de Sophiahoeve, biologische geitenkaas van Van Dorp en verse eieren. Daarnaast is er een ruim assortiment biologische groenten en fruit, vruchtensappen, noten en zuidvruchten te vinden.
LD HARING
SMAAK TEST Rabobank Leiden-Katwijk sponsort dit jaar de Leidsch Dagblad Haring Smaaktest, die op 30 juni plaatsvindt in Villa Beukenhof in
Oegstgeest. Regionale Prominente Proevers testen de haring van vishandelaren op smaak en schoonheid. Notaris Janbert Heemstra van het Leidse advocaten- en notarissenkantoor De Clercq zorgt voor het reglementaire toezicht. Bob Goulooze, directeur Qontent Fox, en Marcus Rooijakkers, directeur van De Partij, organiseren sinds 2015 deze LD haring Smaaktest uit onvrede met andere tests. Deze haring wordt blind en onder gelijke omstandigheden geproefd. Burge-meester Emile Jaensch van Oegstgeest reikt de ‘Haring Trofee’ uit aan de winnende vishandel.
GOING DUTCH
HORECA
DEMENTIEVRIENDELIJK Mensen met dementie. Iedereen kan er mee te maken krijgen, zowel privé als op het werk. Het directe contact zoals in de horeca, de supermarkt of in het openbaar vervoer is erg belangrijk. Want iemand met dementie wil zo lang mogelijk deel uitmaken van de samenleving. Diverse organisaties participeren in ‘Samen Dementievriendelijk’ waaronder Grand Hotel Huis ter Duin. Directeur Stephan Stokkermans: ‘Wij willen een hotel zijn dat voor alle generaties geschikt is. Met de huidige levensstandaard hebben we te maken met vier generaties: kind, ouder, groot- én overgrootouder. Wij willen dat het algemeen bekend is
dat mensen hier welkom zijn met bijvoorbeeld een ouder met dementie. Ons personeel weet hoe ze daarmee om moeten gaan.” samendementievriendelijk.nl
Chef-kok Gijs Verbeek gaat zijn grote culinaire kennis en ervaring inzetten bij Restaurant DUTCH! en Grand Café ’t Elfde Gebod. Gijs Verbeek is afkomstig van het voormalige door Michelin bekroonde restaurant Savelberg, waar hij vijf jaar chefkok was van Henk Savelberg. De afgelopen vier jaar werkte Gijs Verbeek samen met topchef Ron Blaauw, die als huisadviseur verbonden is bij Central Park. Friso Bouwmeester, nu ruim 10 jaar in diverse supervisor functies werkzaam voor de Hotels van Oranje, is de nieuwe restaurant manager van Restaurant DUTCH!. Jaap Liethof, algemeen directeur van de Hotels van Oranje, is verguld met het nieuwe team. hotelvanoranje.nl
057 LEVEN!
3 GANGEN DINER
€ 25,VRIJDAG & ZATERDAG
€ 27,50
BOTERMARKT 20 LEIDEN 071 514 00 47 WWW.BUDDHAS.NL
A PA R T E B O V E N Z A A L V O O R V E R G A D E R I N G E N, B O R R E L S E N G R O E P S D I N E R S
FOOD & FEESTJES
Binnentuin
BRUNCH OF
BBQ
De charmante (en windstille!) binnentuin is ’s zomers het kloppend hart van het Pakhuis. Een waar stads lustoord. Speciale aanrader is BBQ Monday, wanneer de keuken heerlijke gerechten van de barbecue serveert. Op de nieuwe menukaart vind je heel makkelijk fijne biersuggesties bij de gerechten. Voor als je je smaakpapillen eens extra wilt verwennen. Iedere laatste zondag van de maand kun je aanschuiven voor family fun tijdens de vernieuwde Pakhuis Brunch. Binnen, of natuurlijk in de tuin. Bij Pakhuis is het altijd een feestje. Pakhuis Leiden Doelensteeg 8, Leiden T (071) 513 6666 pakhuisleiden.nl
IETERS
PIZZA & Prosecco
LAATS Dit is echt zo’n adresje dat je moet ontdekken. Het Pieterskerkcafé is een fijne ontmoetingsplek, met een uitgebreide drankenkaart en een leuke lunchkaart vol fairtrade en biologische producten. En een binnenplaats die bijna niemand kent. Bierliefhebber? Probeer een Leidsch Bier Blond, Pilaarbijter of Petrus Triple. Maar een cappuccino met appeltaart is natuurlijk ook heerlijk. Je bent iedere dag welkom tussen 11:00 en 18:00 uur. Bijzonder: bij lekker weer is het binnenplein geopend. Het Pieterskerkcafé is ook heel geschikt voor besloten feestjes en borrels buiten de reguliere openingstijden om. Pieterskerk Leiden Kloksteeg 16, Leiden pieterskerk.com/cafe
Groene Hart RECHT UIT HET
Streekwinkel Boer en Goed heeft een uniek assortiment echte boerenkazen, van de beste kaasboeren uit onze eigen regio. Voor een uitgekiende kaasplank hoef je dus niet zelf alle boerderijen in de streek af, want bij Boer en Goed kun je eenvoudig jouw favoriete combinatie proeven en kopen. Zo kun je jouw feestelijke diner of borrel net die authentieke ‘touch’ kunt geven die je zoekt. Lekkerder, gezonder en duurzamer. Boer en Goed is heel makkelijk te vinden: naast het La Place restaurant aan de A4 bij Zoeterwoude. boerengoed.com
Mathis Fleer is de trotse uitbater van De Pizzabakkers in Leiden. Hij vestigde zich in het hoekpand waar jarenlang café De Tregter te vinden was. Wat ‘m onderscheidt van andere pizzarestaurants wordt bij binnenkomst al snel duidelijk: de keuken wordt gedomineerd door een knoeperd van een houtoven. Die zorgt voor die knapperige dunne bodem waar veel mensen de ware pizza aan herkennen. Geen pasta’s of andere gerechten: hier is het pizza wat de klok slaat. Met fijne voor en nagerechten. En een selectie prima drankjes, waaronder de beroemde Italiaanse bubbelwijn, die hier royaal en zonder pretenties wordt geschonken. De Pizzabakkers Leiden Herenstraat 1 T (071) 301 6853 E leiden@depizzabakkers.nl
059 LEVEN!
FOOD & FEESTJES
VAN EIGEN
deeg
Iets te vieren bij je thuis of op de zaak? Sinds kort is IDD in het bezit van een prachtige Citroën HY uit 1969 die omgebouwd is tot stijlvolle foodtruck. Zij verzorgen jouw gasten met heerlijke gerechtjes zodat jij je tijd aan je gasten kunt besteden én zelf volop kan genieten. Kortom: de kwaliteit én passie van IDD die je gewend bent maar dan bij jou op locatie. Vanaf 20 tot 200 personen. IDD T (071) 512 24 34 E info@indendoofpot.nl
Als horecaondernemer wil je jouw gasten natuurlijk een perfecte pizza serveren. Maar om nou zelf zo’n bodem te maken..? Bij Panini Laboratorio worden iedere dag deegballen met de hand gekneed, gevormd en desgewenst al gebakken tot pizzabodems en ciabatta’s. Gemaakt met natuurlijke gist, naar authentiek Napolitaans recept. Panini is een klein ambachtelijk familiebedrijf, dat streeft naar de pure en zonnige smaak van de Italiaanse keuken, in al zijn eenvoud. De ideale basis voor jouw eigen pizzamenu. Je gasten zullen je dankbaar zijn. Panini Laboratorio Meer & Duin 329, Lisse T (0252) 410 339 paninilaboratorio.nl
SUPER VERS Food Center Amsterdam Centrale Groothandelsmarkt 109, Amsterdam T (020) 682 23 12 06 53 49 73 46 Janfransfruit.nl fransfruit@xs4all.nl 060 LEVEN!
TEKST GERLINDE VLIEGENTHART
‘LET MAAR OP STRAKS ALS DE HOOIGRACHT IS OPGEKNAPT KRIJGEN WE HIER EEN MOOI TERRAS AAN DE VOORKANT.’
ROGIER VAN DER LINDEN OVER ZIJN HOOYKIST:
'Goeie Mie,
DIE TRUT JAAGDE HIER OP SLACHTOFFERS’
D
e bekende gevel, de warme kleuren en de antieke kast achter de bar; het pand van De Hooykist is het oudste eetcafé van Leiden en staat van buiten én van binnen op de monumentenlijst. Rogier: ‘Het pand is in de 16e eeuw gebouwd als wijnmagazijn. Onze dubbele deuren waren nodig om wijnvaten naar binnen te krijgen. Je kon hier ook wijn proeven en zo werd dit een café.’ Niet zomaar een café, want De Hooykist is één van de laatste ‘betaalcafés’ van Nederland: ‘Vroeger werden de lonen hier uitbetaald en dronken de mannen hun salaris meteen op. De vader van de Zangeres Zonder Naam is zo’n voorbeeld. Het liedje ‘Ach vaderlief, toe drink niet meer’ zegt genoeg en gaat dus over De Hooykist.’
Lorentz, Einstein en Goeie Mie De historie wordt ook gekleurd door de beruchte gasten. ‘Goeie Mie woonde vlakbij in een steeg. De trut jaagde hier op slachtoffers, om vervolgens bij verfwinkel Van
Borselen aan de overkant haar middeltjes te halen!’ Schuin tegenover het restaurant woonde de beroemde wetenschapper Lorentz. Wanneer die zijn vriendje Albert Einstein op bezoek kreeg gingen ze graag een borreltje doen op de Hooigracht 49. ‘Eén van de laatste barkeepers was Rooie Bert. Als zijn vrouw voor hem gekookt had, hield ze zijn eten warm in een hooikist. Maar Bert zijn vrouw was niet zo’n ster in de keuken. Om wat extra’s te verdienen, verkocht Bert zijn prakkie door aan zijn dronken klanten, want die proefden toch niets meer. Zo is de naam ontstaan.’ Leidser dan De Hooykist wordt het dus niet, en toch komen er veel mensen van buitenaf: ‘Dit is een plekkie dat je moet ontdekken, het valt van buiten niet zo op. Misschien moet ik de geschiedenis van De Hooykist wat vaker vertellen!’
www.dehooykist.nl 061 LEVEN!
LAURA DE KONING, NIEUWE GEZICHT BIJ VILLA BEUKENHOF
DE VERBINDENDE De geduldige BEUK in de bekende binnentuin zwijgt als het graf. Al meer dan vijfhonderd jaar. De verhalen van de ontmoetingen op de terrassen van de oude herberg zijn ontelbaar. En als het aan de ongeduldige Laura de Koning ligt krijgen deze een sprankelend vervolg. Eigenaar Erwin Rozendal maakt ruimte voor zijn nieuwe manager: ‘Ze is een uitstekende VERBINDER. Iets wat we goed kunnen gebruiken bij de ambities voor de komende jaren.’
062 LEVEN!
FACTOR
N
et kersvers aan de slag in Oegstgeest, laat Laura de Koning (Leiden, 1984) weinig momenten onbenut om contacten te leggen, lunchafspraken te maken en mensen aan elkaar voor te stellen: ‘Dit is de mooiste ontmoetingsplek die ik ken. Het centrum van de regio. Hier ontstaan verbindingen, hier doe je ideeën op, hier gebeurt het. Althans zo ervaar ik het. Het bruist hier weer. Dat komt omdat we zoveel plekjes hebben; buiten de terrassen, aparte zalen, het restaurant zelf, de suites, de bar, gezellige hoekjes voor meer privacy. We hebben La Société nieuw leven ingeblazen. Een clubje van mensen uit de buurt met invloed die ‘De Beuk’ een warm hart toedragen. Het gevoel dat je ergens welkom bent.’
Souschef Noan van der Kaaij past de gerechten aan, aan het seizoen met als het kan La Douce France op tafel. De aspergesalade (links) met gerookte eidooier, witte asperges, zeekraal en eetbare bloemetjes. Of de asperges (rechts) met de Hollandaise saus, antiboise, lamsoren, zeekraal en aardappelkaantjes.
Eigenaar Erwin Rozendal en Laura de Koning bij de Beuk: ‘Laura komt op het juiste moment en op de juiste plek.’
De zomers spelen zich voornamelijk buiten af bij Villa Beukenhof, onder de bladeren, afgewisseld met zonlicht en beschut door veel groen. Bruiloften, party’s, jubilea, events, congressen, verjaardagen, bedrijfsfeesten, het gebeurt in Villa Beukenhof. Internationale gasten verblijven hier en brengen de nacht door. Verliefde stellen drinken wijn en vrienden blijven lang tafelen. Ook iets te vieren? Klein of groot? Bel Laura de Koning voor een afspraak: 06 – 11 36 27 00 of reserveer via: villa-beukenhof.nl
063 LEVEN!
Noordman Wijnimport, levert sinds 1934 de DE SMAAK VAN NOORDMAN WIJNIMPORT
‘PERELADA,
Het in 1934 -in Frankrijk nota bene- opgerichte Noordman Wijnimport, heeft een neus voor een goede druif. Daarom gingen we zelf naar de wijngaarden in de Empordà Noord Spanje, om te zien hoe de stokken erbij staan. Maar bovenal om te ervaren met hoeveel liefde de wijnen van Castillo Perelada worden gemaakt, in een van de mooiste resorts van Catalonië. De relatie tussen Noordman en Perelada telt al weer zo’n twintig jaar.
064 LEVEN!
mooiste wijnen ter wereld aan particulieren, restaurants en vakhandel
JE PROEFT KARAKTER’
D
e onlangs aangetrokken aankomend vinoloog Renate Overhorst (1991) leert haar wijnrelaties het beste kennen door ze op te zoeken, de wijngaarden te bekijken en vooral door zich te laten informeren over de wijnen èn hier en daar wat te proeven: ‘Pas dan kan ik onze klanten goed informeren. Wijn is mijn leven. Ik zit regelmatig om tafel met de chef-kok om wijnen te selecteren bij de gerechten. Ik ben elke dag met wijn bezig. Als ik uit eten ga kies ik het liefst eerst de wijn en kijk ik daarna wat ik erbij wil eten. Dat is zo mooi aan deze Spaanse streek en de keuken. De fles blijft bij je op tafel staan. Je bepaalt zelf wanneer en hoeveel je inschenkt. De wijn hoort onlosmakelijk bij het eten.’
Castillo Perelada
DISCOVERIES
Onze trip gaat naar het oude Empordà in het noorden van Catalonië. We vinden vervolgens in het 1.100 inwoners tellende dorpje Perelada het gelijkluidende Castillo Perelada. Een middeleeuws landgoed met kasteel, een wine spa & golf, vijfsterrenhotel, casino, grote tuinen
waar jaarlijks cultuurfestivals worden gehouden en het sterrenrestaurant Castell Perelada. Centraal staat vooral de liefde voor het wijn maken, doorgegeven aan inmiddels de derde generatie. De wijngaarden verspreid over heel Spanje leveren rode en witte wijnen, rosé en cava van de beste soorten. De relatie tussen de familie Mateu en Noordman Wijnimport is er vooral een van vertrouwen en loyaliteit.
Rijpingsproces We bezoeken onder andere de 22ha tellende Finca Malaveïna samen met Leonora Saavedra, verbonden aan Perelada, wijnkenner van het eerste uur en opgegroeid in de heuvels van Catalonië: ‘Ik was als kind al bezig met wijn, de handen in de aarde, ik had al snel mijn eigen kleine vineyard. Opgegroeid tussen de druiven. Voor mij is het magie, het spel tussen de zon, het water, de wind en de druif. Nooit is het hetzelfde. De invloed van de zee en de altijd aanwezige bries is er altijd. Er is hier veel vocht in de lucht, ‘s avonds koelt het af. Da’s alleen maar goed voor het rijpingsproces. Maar niks is zeker. De natuur laat zich niets voorschrijven. Als alles mee zit, dan is dit het summum voor een goede wijn. Het is mijn wereld.’ 065 LEVEN!
Smaak concentratie
heb
b en
In dit deel van Catalonië, net twee uur rijden van Barcelona in noordwestelijke richting, lijkt het alsof de tijd langzamer verstrijkt. Meer groen, meer rust, weinig mensen en eindeloze wijngaarden die zich niets van de tijd lijken aan te trekken. Maar schijn bedriegt, want de liefde voor de wijn laat zich zien door een permanente controle, elke dag. Renate: ‘Wijn is voortdurend onder invloed van het klimaat. De wijnrank gedijt raar genoeg het beste in een arme grond. De voeding haalt het uit de zon en de dieperliggende bodem. De grond van stenen of gravel dwingt de rank om lange wortels te vormen wat de plant sterk maakt. Een grote druif vol met sap ziet er mooi uit maar is voor een goede wijn niet ideaal. Een kleine druif heeft een hogere concentratie. De bladeren beschermen de druif tegen te veel zonlicht.’
C n a v n e De wijn
P o l l a sti
e
a d a rel
Wijnsoorten Noordman Wijnimport heeft de exclusieve rechten van de Perelada Cava’s in Nederland, de Spaanse mousserende wijnen. Iets om trots op te zijn want de vraag blijft groeien. Perelada kent verschillende gronden en is daardoor in staat tot het produceren van meer dan 25 wijnsoorten met grote verschillen in smaak en ook verschillen in prijs, vanaf € 5,- tot meer dan € 100,- Renate: ‘Er is een enorme kennis van druiven bij deze familie. En vergeet niet dat de DO-erkenning (De Spaanse kwaliteitsgarantie 066 LEVEN!
Denominacatión de Origen) alleen wordt verleend als je voldoet aan strenge eisen. De wijngaarden beschikken allemaal over eigen opvang van regenwater en irrigatiesystemen. Maar je mag alleen water toevoegen bij een bepaalde droogte en niet meer als de druif z’n kleur krijgt. Op dat moment moet ie zichzelf zien te redden. De rank wordt zeker niet verwend. De oenoloog, Delfi Sanahuja, krijgt ieder kwartier een update van het weer. Ze weten op de druppel nauwkeurig wat de plant nodig heeft.’
een e igen signa t
n. e k a m n j i w n i ie t i d a tr e g n a en l e t e m a d r a p m E n i s r e ak m n j i w e d n a v n e e is t e h , r uu
Proeven De mentaliteit binnen Perelada is misschien wel net zo belangrijk als de kwaliteit van de wijnen. Het motto luidt ‘Laten we er met z’n allen beter van worden’. Er is een sterke community, men helpt elkaar, iedereen is belangrijk. Het toerisme in Perelada groeit, vooral omdat de traditie van het wijn maken hier zo goed is te zien, met dank aan de monniken uit de veertiende eeuw die hier met wijn maken zijn begonnen. Vandaag de dag levert Perelada met haar vele wijngaarden en een kelder met 5.000 vaten voldoende werk
voor meer dan honderd medewerkers en laat het familiebedrijf in meer dan 40 landen de wijnliefhebbers meegenieten van de Perelada wijnen. Renate: ‘De sfeer en de manier van werken is van invloed op de uiteindelijke smaak daar ben ik van overtuigd. Net zoals de vormgeving van het etiket van invloed is op de keuze van de vrouw voor een bepaalde wijn. Wist je niet he? Is wel zo. Sommige etiketten die ik zelf niet mooi vind, schuif ik eerder aan de kant als ik niet oppas. Maar ik ben te nieuwsgierig om het te laten staan. Ik proef alles.’
Noordman Wijnimport Flevoweg 17, Leiden T (071) 522 1405 noordmanwijn.nl 067 LEVEN!
EUROPA’S GROENE HART
Glamperen in het land
I feel Slovenië 068 LEVEN!
DISCOVERIES
van water en wouden Zo klein als dit goed bewaarde geheim ook is, zo aantrekkelijk is dit land als bestemming. De verborgen schoonheden ontdek je ’t snelst als je kiest voor bijvoorbeeld een glamping tour. Je weet wel; kamperen zonder gedoe. En dat kan hier. We trokken kris kras het land door en droomden in drie oogverblindende resorts.
H
et nieuws van de dag, daar kunnen we niet omheen, is de belasting die de mens wereldwijd oplegt aan het milieu. Meer dan 1,3 miljard toeristen kunnen hun nieuwsgierigheid niet bedwingen en pakken de auto of het vliegtuig om de wereld te ontdekken. Begrijpelijk, want het is tenslotte onze eigen planeet. En, vliegen is goedkoop. Maar vervoer kost energie, helaas. Slovenië is voor autoliefhebbers vanuit Nederland prima aan te rijden, mocht je niet willen vliegen. En het land zelf is veel moderner in veel opzichten dan je zou vermoeden; gescheiden afvalinzameling, goede infrastructuur, gratis onderwijs (ook universiteit), prima gezondheidszorg, met z’n allen poepzuinig op het weldadige landschap, supergezond drinkwater, dun bevolkt (twee miljoen inwoners), een lage werkeloosheid en vooral een gastvrijheid die niet is mismaakt door gewenning of verwennerij. Kortom een land om van te houden, en dat deden we ook, direct bij aankomst al in de hoofdstad Ljubljana. De liefde voor het land heeft er volgens de Slovenen voor gezorgd dat alles hier bij elkaar kwam. Het bracht de zee in verbinding met de bergen, de bossen met het water, de velden met de wijngaarden (Slovenië maakt prachtige wijnen), de bijzonderheden ondergronds met het hemelse licht. En zo ervaar je het land ook. Het is van de linker naar de rechter landsgrens in een paar uur te berijden. Alsof al het goede bij elkaar komt, zo voelt het maar zo ziet het land er ook uit. Super vruchtbaar en met zorg onderhouden. De bergkam vormt de natuurlijke grens met Oostenrijk aan de bovenkant, links net zo met Italië en aan de zuidkant met Kroatië. 069 LEVEN!
CHATEAU RAMSAK Naar Maribor, de tweede stad van het land in het noordoosten. Onze bestemming; Chateau Ramsak. Een glamping resort tegen de heuvelrug, omringd door een wijngaard dat na de uitgeroepen onafhankelijkheid in 1991 haar oorspronkelijke bestemming weer kreeg. Ontbijt op bed in dit resort (een keuze uit vier verschillende soorten). Je kunt verder kiezen uit een twee- of vierpersoonstent. De hot tub staat naast je veranda. De tent is van alle gemakken voorzien; airco, televisie, wifi, minibar, badkamer, alles dus eigenlijk. Wat je vooral niet moet hebben hier is haast. Vooral niks willen, achterover leunen en een beetje staren naar het landschap om je heen en ’s-ochtends wakker gefloten worden door de vele vogels die hier de baas spelen, of het smalle kabbelende beekje dat het resort doorkruist. (zie vorige twee pagina's)
MARIBOR De oude stad Maribor ligt 130 kilometer ten Oosten van Ljubljana en doet in geen enkel opzicht onder voor de hoofdstad. Centraal in het centrum van de stad aan de Drava rivier verraadt het zijn vruchtbare grond direct. Het ligt midden in een wijngebied, het leefde jarenlang van de wijnbouw en herbergt de oudste wijnrank ter wereld, met haar 400 jaren. De stad is een juweeltje om te zien met haar stadskasteel en zestiende eeuwse stadhuis. De kade langs de rivier is het drukstbezocht met tientallen terrasjes. 070 LEVEN!
CAMPING GOZDNE VILE We rijden van Oost naar West, en strijken neer aan het meer van Bled, omgeven door de Alpen. Het glamping terrein op deze vijfsterren accommodatie ligt op een iets hoger plat, tegen de bosrand aan en bestaat uit een serie van twaalf kleine houten tweepersoonshutjes. De zijde van de hut die het dichtst tegen het bos aan ligt, is van glas, dus vanuit je bed kijk je zo het groen in. De geur van hout ruik je overal; direct naast de hut is een hout gestookte hot tub. De wc en badgelegenheid is in een aparte ruimte op het terrein, waar je met je eigen sleutel toegang hebt. Op het lager gelegen deel van de camping is er ruimte voor een paar honderd tenten en vooral campers, liefhebbers op doortocht die meer van het land willen zien. Op de glamping dus geen tent maar een klein houten blokhut, met iedere ochtend een mandje voor je deur met een vers ontbijtje.
BLED De 110.000 inwoners tellende stad in de linkerbovenhoek van SloveniĂŤ ligt aan het gelijkluidende meer en trekt daarmee alle aandacht naar zich toe. Waarom? Omdat midden in het twee kilometer lange Meer van Bled een sprookjesachtig mini-eilandje ligt met daarop de uit de negende eeuw stammende Maria Hemelvaartkerk. Die kun je bezoeken met de traditionele Pletna gondel, stammend uit de zestiende eeuw en alleen gebruikt in dit meer. Het water is ook bekend bij roeiers, al meer dan een halve eeuw worden hier regelmatig de wereldkampioenschappen gehouden. Gemotoriseerde boten zijn hier verboden. Rust is je redding. De camping grenst direct aan het meer.
071 LEVEN!
ECORESORT KAMNIK Net boven de hoofdstad is een splinternieuw resort ontwikkeld, leuk voor stelletjes maar nog veel leuker voor gezinnen. Kabbelende beekjes, gelegen aan de voet van de Alphen, een kleine kinderboerderij. Het zorgt ervoor dat je dit nieuw aangelegde terrein, inclusief massieve uitkijktoren, niet hoeft te verlaten. Het is namelijk van alle comfort voorzien. De volledig houten cottages bieden ruimte aan vier personen en staan ruim opgesteld verdeeld over het park. Er is een minispeeltuin, vijvertjes en een grote speelweide. Er is ruimte om te sporten, wellness en er is een eigen restaurant. Alles is in de buurt, met de mountain bike ben je direct in de bergen, er zijn wandelroutes, er is een sauna compleet met massagesalon. Goed voor een onvergetelijke vakantie met het gezin.
072 LEVEN!
LJUBLJANA Zoals de meeste hoofdsteden ligt deze stad met haar 280.000 inwoners aan de goddelijke Ljubljiana rivier. De stad heeft een rijke geschiedenis en dat voel je en zie je als je er rondloopt. De drie bruggen over de rivier zijn het meest kenmerkende en de centraal gelegen trekpleister, maar het kasteel midden in de stad is net zo aantrekkelijk. Vanuit de kasteeltoren heb je een zicht over de hele stad. Maar er is nog veel meer te doen, kijk maar: ljubljanskigrad.si/en/the-ljubljana-castle/. Veel gebouwen zijn ontworpen door de grote architect Joze Plecnik en juweeltjes uit de Baroque en Art Nouveau zijn perfect bewaard gebleven. Een dagje rondhuppelen in deze ‘moderne’ stad vliegt dan ook voorbij. Al was het maar door de unieke boottocht die je even gemaakt moet hebben in de handgemaakte houten boot.
Glampings om te onthouden: Sloveniaecoresort.com Sava-camping.com Chateauramsak.com Vliegen: Adria.com Info: Luxuryslovenia.eu
073 LEVEN!
FOTOGRAFIE SASKIA VAN DER LINDEN
DE CLUB Sassenheimer Henk Hoogervorst leunt tegen de zestig maar verzet zich met gevaar voor eigen leven tegen het ‘spook’ van het zalige nietsdoen. Vier decennia lang bouwde hij in Noordwijk aan zijn bedrijven en stak hij evenzoveel tijd in zaken van algemeen belang. Want het dorp aan de kust gaat hem aan het hart. In de lokale politiek vertegenwoordigt hij uiteraard het liberale geluid, binnen de horeca was hij jarenlang het gezicht van deze belangengroep en zijn club VV Noordwijk is succesvol door de inzet van zijn tijd en energie in de businessclub en vandaag de dag als voorzitter van deze voetbalvereniging. Zelf voetbalde hij vroeger bij Teylingen en stond hij als puber achter de bar bij Cupido aan de Koningin Wilhelminaboulevard. Die combinatie van sport en een glas in de hand is bij Henk altijd erg succesvol gebleken. Van het een kwam het ander. Eerst 074 LEVEN!
huren daarna kopen. Hij voelt zich ook beter thuis als verhuurder dan als huurder. Er kwam een restaurant, en nog een en een hotel en nog een. En zo nestelde handige Henk zich in het dorp als gastheer en als verbinder. Tot de dag van vandaag. Tegenwoordig fungeert vooral zijn zoon als belangrijkste klankbord, vooral ook omdat Sjoerd enthousiast is om het werk van pa deels over te nemen en uit te bouwen. Dit is een vierde uit de reeks van tien portretten van de Noordwijkse fotograaf Saskia van der Linden. Centraal staat het vroegere schaarse schilderlicht en de metaforische enscenering. Voor dit portret liet zij zich inspireren door het schilderij Man met rode tulband van Jan van Eyck uit 1433. Medio 2018 worden de foto’s op groot formaat geëxposeerd.
Het
VAK Je beroep is de ruggengraat van het leven, meende filosoof Friedrich Nietzsche. Bekende en minder bekende mensen vertellen over hun bijzondere werk of hobby en over hun leven in deze omgeving. Hoeveel ruggengraat hebben deze professionals?
PORTRETTEN VAN OPVALLENDE MENSEN UIT ONZE REGIO 075 LEVEN!
J 076 LEVEN!
J
Naam: Joost Hartman Leeftijd: 46 jaar Eerste baan: kop & schotels uitpakken bij Hartman Exclusieve Geschenken Beroep: algemeen directeur DsignMarking Woon- en werkplaats: Delft & Wassenaar Burgerlijke staat: samenwonend met Juud, vader van Fleur (20), Gijs (17) en Wiebe (9) Grootste overtuiging: het gaat om de binnenkant Tip voor de mensheid: het is zonde om rijk dood te gaan
Deze regio
Is erg belangrijk voor me. Ik heb ondertussen meer vrienden hier dan in mijn woonplaats. Dat is ook niet zo vreemd, na 12 jaar Hart Voor De Zaak en sinds dit jaar DsignMarking. Als je dan ook nog wat rondloopt bij ZZ Leiden en je inzet voor Leiden Culinair en Slag om Leiden gaat het vanzelf. Door dit erbij te doen, hoop ik wat terug te geven aan de stad die mij zoveel heeft gebracht.
Eigen baas Het klinkt namelijk als een enorme vrijheid, maar de ermee gepaard gaande verantwoordelijkheid staat er haaks op. Ik ben blij altijd met partners te hebben gewerkt, zodat je beide kan delen. Prettigste is wel dat je uiteindelijk zelf bepaalt welke kant je op gaat. Dat heb ik van huis uit meegekregen van mijn vader, een Delftse middenstander.
(Social) Media Ik heb ruim 20 jaar in de reclame gezeten, in het begin dus zonder social media. Tuurlijk is dit nu niet meer weg te denken, maar ik heb er weinig mee. Sterker nog: ik heb er een afkeer tegen. Omdat het niet echt is, men er graag de indruk mee wekt een extreem leuk leven te hebben. Terwijl je dan weet van zo’n iemand dat dat verre van het geval is. Het staat ver af van niet lullen maar poesten, wat mij dan weer erg aanstaat.
Nederland Een uitzonderlijk fijn land om in te leven. We klagen dan wel, maar als je om je heen kijkt hebben we het gewoon onwijs goed hier. Veel belasting betalen? Ja, dat wel, maar alleen als je ook veel verdient. Niet dat het mijn hobby is, maar je moet je er niet te druk over maken. En een goede fiscalist hebben. Veel files? Ja, dat ook. Maar gewoon een muziekje op
of een beetje bellen. En je niet te veel opwinden erover, want daar rijd je niet sneller door.
Ontwikkeling Ik ben geen strateeg, geen academicus, maar probeer wel mijn hoofd in beweging te houden. Ik ben vrij rigoureus gestopt met reclame, zonder plan. Maar ik wilde iets tastbaarders doen, echt wat maken. Mijn Leidse vriend Derek kwam met de oplossing. Ik sta in de tweede fase van mijn werkzame leven voor een kennisinhaalslag, want visual branding is echt totaal iets anders. Maar uiteindelijk is het een kwestie van de basis nog verder uitbouwen.
Uiterlijk Het zou gek zijn als ik zeg daar niets mee te hebben. Onder de plakplaten, 50 paar gympen in de kast en iedere 4 weken naar de kapper. En dan rondtuffen in zo’n dikke oude Amerikaan. Er komt een tijd dat we dit soort monsters (stiekem wel terecht) niet meer mogen rijden. Maar tot die tijd krijg ik iedere keer dat ik hem start nog kippenvel. Ik doe het voor mezelf en ben niet bezig met een constante look.
Inspiratie Schilderijtjes, muziekjes, boekjes, receptjes, fotootjes. Allemaal even prettig om je in te verdiepen en internet weet alles. Gevaar ervan vind ik alleen wel dat het soms uitdraait op andermans ideeën jatten. Maar dat is niet erg, als je er maar niks mee verdient. Als achtjarige wilde ik leren drummen als mijn inspirator Stewart Copeland (The Police). Ik ben aardig in de buurt gekomen, maar als hobbyist. Stewart is door mijn na-apen dus nooit een cent misgelopen. 077 LEVEN!
M
Naam: Marike de Jong Leeftijd: 31 jaar Eerste baan: werken op de boomkwekerij van mijn vader in Boskoop Beroep: Personal trainer & fysiotherapeut Woon- en werkplaats: Reeuwijk & Oegstgeest Burgerlijke staat: Single Grootste overtuiging: de beste investering die je kunt doen is in jezelf Tip voor de mensheid: Zullen we allemaal wat liever zijn voor elkaar?
Mode
Personal training is mode! Daarom ben ik daarnaast ook fysiotherapeut geworden, dan raak ik nooit uit de mode. Nee, dit is een grap. Personal training is ècht niet alleen meer voor de elite. Mensen zien steeds meer de waarde in van onze begeleiding. Wij helpen ze in een kortere tijd naar een doel, waar ze zelf veel langer over doen, of wat ze anders niet zullen bereiken. Ook zien mensen ons steeds meer als een goede investering in hun gezondheid. Ze weten dat ze na een traject bij ons weer zelfstandig en succesvol verder kunnen.
afgerond en ook de studie fysiotherapie. Hoewel deze studie niet zo moeilijk was, omdat ik zo ongeveer een abonnement bij de fysiotherapeut had. Ik vind het belangrijk dat mijn cliënten beseffen dat je ondanks klachten of beperkingen nog heel veel wel kunt doen! Hier komt een stuk training en coaching bij kijken, en soms is het ook accepteren dat je beperkingen hebt. Wij kijken naar wat je nog wél kunt. Want dit is vaak meer dan je denkt. Ook kun je door de juiste mindset een heel stuk verder komen.
Gezondheid
Vrije tijd
Is steeds belangrijker in deze maatschappij. Gelukkig maar, want dit is de reden dat we ouder worden! We begrijpen namelijk steeds beter wat goede voeding, genoeg beweging en een gezonde leefstijl doet. Ook is gezondheid natuurlijk de rode draad in mijn beroep. Mensen denken vaak, wanneer ik ga sporten met een personal trainer is mijn leven voorbij. Dus nooit meer uit eten, geen bier meer drinken, etc. Bij Marike.life vinden we het echter veel belangrijker dat cliënten lekker in hun vel gaan zitten en een goede balans in hun leven vinden. Want dit zorgt voor geluk. En juist dat is gezondheid.
In mijn vrije tijd ga ik graag -hoe raad je het- sporten! Maar niet te lang hoor. Gewoon om me even wat lekkerder te voelen in mijn lijf. Dit is een soort van gezondere verslaving zeg maar. Ik geniet echt onwijs van mijn vrije tijd, vooral omdat ik het mezelf nog maar zo weinig gun met een eigen bedrijf. Ik vind het dan vooral lekker om niets te hoeven. Je vindt me dan dus vaak thuis, dan doe ik aan koken, lezen en film kijken, maar zelfs opruimen kan ik dan heerlijk vinden.
Eigen baas Vroeger keek ik altijd naar mijn vader en dacht ik, ik ga nooit mijn eigen bedrijf beginnen want dan moet ik heel veel werken. Hier is dus toch iets misgegaan. Maar wat voor mij dé reden is dat ik voor mijzelf ben begonnen, is dat ik het vak fysiotherapie erg beperkt vind. Ik miste voldoening in het vak en was voor mijn gevoel vooral bezig met administratie. Ook zag ik veel meer bij een patiënt dan alleen een lichamelijke klacht. Ik zag namelijk iemand met: stress, overgewicht, slaapproblemen en noem het maar op. Hier is helaas geen tijd voor in dat halfuurtje en ook niet namens de zorgverzekeraar. Ik weet zeker dat dit wel de toekomst is; een preventieve holistische aanpak en zo zorgen voor duurzaam resultaat. Daarom ben ik eigen baas en geloof ik in Marike.life.
Verleden De basis van mijn bedrijf komt, zoals voor veel ondernemers, uit mijn verleden. Ondanks mijn liefde voor sporten, heb ik namelijk veel tegenslagen gehad met mijn lijf. Inmiddels heb ik een versleten rug en ben ik zes knieoperaties verder. Toch heb ik wel de sportacademie 078 LEVEN!
Rust Ik heb als ondernemer weinig rust in mijn lijf en hoofd. Ik hoor mijzelf regelmatig tegen klanten zeggen: ‘Neem vaker rust, ga eens wat vaker iets ontspannends doen.’ Practice what you preach, yeah right Marike! Wat ik wel heerlijk vind om te doen en om rust te vinden is een ontspannende les yin yoga. Ik ontspan hierbij zo goed dat ik altijd in slaap val tijdens de les. Daarnaast kan ik extreem goed rusten als ik op vakantie ben, het liefst lig ik de hele dag te lezen en te zonnen. Van ochtends vroeg tot avonds laat. Ik ben dan echt de meest luie persoon van de groep. Maar natuurlijk wel pas na m’n verplichte sportworkout.
Toekomst Ik hoop in de toekomst nog heel veel mensen te kunnen helpen met mijn concept. Ik heb geweldige veranderingen gezien bij onze cliënten. Hier ben ik erg trots op en dit gun ik zoveel mogelijk mensen. Op privégebied hoop ik weer meer tijd en ruimte te krijgen om te reizen. Wat weinig mensen weten is dat ik zeven maanden in India heb gewoond en gewerkt, in een sportschool. Dit was fantastisch! En ook heel heftig met allerlei voedselvergiftigingen... Dit hoop ik weer meer te kunnen doen wanneer mijn bedrijf wat ouder is, reizen is voor mij namelijk zo’n verrijking van mijn leven.
M 079 LEVEN!
M 080 LEVEN!
M
Naam: Marcus Rooijakkers Leeftijd: 56 jaar Eerste baan: Bij mijn vader in de keuken Beroep: Organisator in evenementen Woon- en werkplaats: Leiden Burgerlijke staat: Ongehuwd Grootste overtuiging: na deze Leven! komt er weer een volgende editie Tip voor de mensheid: Wat gij niet wilt dat u geschiedt...
Vrije tijd
Ik heb mijn vrije tijd zo vol gepropt dat ik nagenoeg geen vrije tijd meer heb. Mijn sportieve leven heb ik al voetballend volbracht bij de mooiste club van de regio; ASC. Na mijn knieblessure ben ik als scheidsrechter nog actief op het huidige schitterende sportcomplex waar we gedurende de zomermaanden weer volop gaan cricketen. Verder vul ik mijn tijd als voorzitter van Beelden in Leiden waar ik tevens mede initiator en oprichter van ben. Zojuist hebben we de zevende editie geopend, daar ben ik eigenlijk best heel trots op. Kom vooral eens langs hier aan de Hooglandse Kerkgracht.
inmiddels geen 18 meer voel. Alle sporten die ik leuk vind om te beoefenen lukken nu niet meer en dat merk ik weer op een heel andere manier. Daarom mijn oude Koga Miyata maar eens opgeknapt en nu fiets ik weer als vroeger mijn rondjes door de regio. Zolang het hoofd blijft werken komen we er wel.
Toekomst
Het lokale nieuws vind ik nog steeds belangrijk en daarom houd ik de lokale krant nog aan. Met het dagelijkse nieuws en actualiteiten op tv is alles nog redelijk overzichtelijk maar dan, social media. Het aanbod is gigantisch en bijzonder ook dat je zelf kunt produceren en daar maak ook ik handig gebruik van, zowel privé als zakelijk.
Het blijft spannend, je houdt je hart vast met al die ego’s in de wereld. Zonder ze allen te benoemen en mijn mening hier te verkondigen, ligt mijn zorg voor de toekomst nadrukkelijk op het ecologische welzijn van onze planeet. Lukt het ons om hier nog tientallen eeuwen van te genieten of zijn we over pakweg tien generaties het einde nabij. Overbevolking en milieuvervuiling liggen hier aan ten grondslag. Maar ja, die ego’s in de wereld, daar zitten rare jongens met vuur te spelen, te dicht bij het nucleaire knopje. Dichtbij huis is de toekomst een stuk overzichtelijker, we leven in een prachtig land met ongekende vrijheid.
Eigen baas
Vrijheid
Ik vind het heel fijn om zelf te bepalen wat ik doe in het leven. Werkelijk iedere dag is anders, Van de week weer eens een partij gecatered, ook erg leuk om te doen. Terwijl veel mensen mij in Leiden herkennen van rondleidingen of als die puzzelmijnheer, ben ik op internationaal gebied operationeel als Destination Management Company. Dat wil zeggen dat ik buitenlandse bedrijven naar Nederland haal en invulling geef aan hun wensen en behoeften. En voor de afwisseling staan we nu weer aan de vooravond van de Leidse Haring Smaaktest die 30 juni zal plaatsvinden in de Beukenhof te Oegstgeest. Never a dull moment.
Mag ik dat zeggen, ja dat mag ik zeggen. Wat een zegen en het past ook helemaal bij mijn levensstijl. Onze vrijheid van meningsuiting lijkt zo vanzelfsprekend maar is het niet. Hier in het vrije westen is daar hard voor gevochten om dat te bereiken en dat moeten we vooral zo zien te houden. In Turkije gaat het proces van leven in vrijheid keihard de verkeerde kant op. Dat één leider zoveel aanhang vindt onder de bevolking en daarbij afstevent op een dictatuur, vind ik echt onbegrijpelijk.
(Social) Media
Ouder worden Geen ontkomen aan en bovendien, van leven ga je dood. Hier en daar komen de pijntjes en slijtage aan bijvoorbeeld mijn knie waardoor ik mij
Ambitie Mijn ambitie ligt weer op een heel ander vlak en dat is het vestigen van een Hostel in Leiden. Ik ben al jaren op zoek naar een geschikt pand dat ik nu eindelijk gevonden lijk te hebben. De architect is druk aan het tekenen en de vergunning aanvraag is in behandeling. Wordt vervolgd! 081 LEVEN!
A L L E I W D R O O N N I S PACE JAAR
JK
NEDERLAND RUIMTEVAARTLAND Op geen enkele andere plek in Nederland is zo veel kennis over ruimtevaart als in Noordwijk. ESTEC is sinds 1968 het technische hart van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. En wat dacht je van: Space Business Park, het groeiende bedrijventerrein dat samen met ESA-ESTEC de Space Campus vormt. Hier ligt ook Space Expo, het bezoekerscentrum van ESA-ESTEC.
D
e ruimte in kunnen is de droom van de meeste kinderen. Oh ja, en van de meeste volwassenen… De ruimtevaart biedt ons veel kennis en helpt onze maatschappij vooruit. Zonder ruimtevaart zijn een heleboel hedendaagse activiteiten zelfs niet eens mogelijk. Ruimtevaart gaat behalve over het exploreren van het universum, ook over het kijken naar onze aarde. Satellieten observeren dagelijks de planeet om van alles in kaart te brengen zoals luchtvervuiling, ontbossing etc., zodat we oplossingen kunnen bedenken en onze wereld leefbaar kunnen houden. Nederland mag trots zijn op wat het tot nu toe heeft bereikt. André Kuipers is dè ambassadeur om ruimtevaart in Nederland te promoten en om aandacht te vragen voor de kwetsbaarheid van onze planeet.
R U I M T E
E
Noordwijk: City of Space 2018 Noordwijk staat in 2018 in het teken van het thema Space. Het hele jaar worden er evenementen en activiteiten georganiseerd, zoals theater, films, een stripfestival, Space lasershow, kunstprojecten, tentoonstellingen en meer. noordwijk.info/space
Sizzling Summer of Space ISU (International Space University) Program Van 25 juni tot en met 24 augustus 2018 organiseren het Netherlands Space Office, de Universiteit Leiden, de Europese Ruimtevaart Organisatie ESA en de TU Delft het Space Studies Program van de International Space University. Zo’n 130 jonge professionals uit de wereldwijde ruimtevaartsector doen mee aan dit prestigieuze zomerschoolprogramma. Veel lezingen en evenementen zijn toegankelijk voor een breder publiek, zoals bijvoorbeeld het Astronautenpanel (met AndrÊ Kuipers) in Space Expo. sizzlingsummerofspace.nl
2 juli - Astronautenpanel ISU (International Space University) Kennismaken met astronauten van ESA en NASA en ze alles vragen wat je altijd al wilde weten over ruimtereizen. Locatie: Space Expo.
#SelfieInSpace Mei t/m oktober. Maak je eigen Space selfie bij de 4 billboards op de Koningin Wilhelmina Boulevard en win een prijs voor de origineelste selfie of de selfie met de meeste likes. nlspace.nl
083 LEVEN!
s foto Jo
eest Westg
23 juni - Witte diner met Space accent Mensen met verschillende achtergronden komen bij elkaar om kernwaarden als respect, vriendschap en verbondenheid te delen | Stichting SEIN Reserveren verplicht via Facebook (Dinner in white Noordwijk)
31 juli Tegelonthulling Walk of Space Aan de rij tegels met voet- en handafdrukken van astronauten in de ‘Walk of Space’ worden twee tegels met de handafdrukken van de astronauten Oleg Kononenko en Samantha Cristoforetti toegevoegd. Deze ‘Walk of Space’ is een samenwerking tussen de gemeente Noordwijk, Space Expo en ESA-ESTEC. De Walk of Space; elf tegels liggen met de voet- en handafdrukken van beroemde astronauten. Koningin Wilhelmina Boulevard vanaf 18:00 uur.
25 augustus Space lasershow Grootse lasershow in het kader van City of Space jaar 2018 | Stichting FEIN. Locatie: Koningin Wilhelmina Boulevard om 22:30 uur.
21 juli - Rocket Launch ISU Raketten lanceren door ISU studenten met kinderactiviteiten waaronder water raketten lanceren. Rocket launch locatie: Space Business Park (Huygensstraat).
084 LEVEN!
5 juli Wereldrecordpoging lancering 5000 model raketten
Ik wens …
leeuwenhorstspace
College Leeuwenhorst lanceert 5000 raketten. Na het vestigen van het wereldrecord simultaan waterraket lancering in 2011 -er gingen er 446 de lucht in- wil College Leeuwenhorst in het kader van het themajaar Noordwijk City of Space een nieuwe officiële poging wagen voor het Guinness Book of Records. Op 5 juli 2018 worden er op het Space Business Park 5000 modelraketten tegelijk afgevuurd. Leerlingen van de school helpen mee met de organisatie van het evenement en voorzien samen met basisschoolleerlingen de raketten van een wens of boodschap. Locatie: Space Business Park (Huygensstraat).
15, 18, 20 en 21 juli - Astèria Familievoorstelling door studenten toneelschool. Gebaseerd op Alice in Wonderland maar dan met link naar Space. Vier middagvoorstellingen | Kunstklank Elke dag drie voorstellingen om: 11.30 uur, 13.30 uur en 15.30 uur. Bij volledige uitverkoop van kaarten is er een reserve-optie op 16 juli. Kaartverkoop via Noordwijk ticket. Bamboe Theater Het Laantje, Noordwijk kunstklank.nl
24 t/m 26 augustus Ku(n)stroute | Thema Space Feestelijke opening met het Kleynkoor, de Wereldvrouwen, Paspartoe op vrijdagavond 24 augustus om 20:00 uur in de Rozemarijnschuur op het landgoed Calorama, Gooweg 19. De overzichtstentoonstelling ‘Space' bestaat uit werk van leerlingen van het Northgo College en de Noordwijkse kunstenaars. De expositie is het gehele weekend te bezoeken en alle Noordwijkse ateliers zijn vrij te bezoeken van 12.00 tot 17.00 uur.
085 LEVEN!
CULTUUR & MEDIA
Remy Habets plaatst zijn watertrappelende soldaten
K U N S T
‘Het leeft!’ roept een uitzinnige Victor Frankenstein uit nadat hij de hendel heeft overgehaald en zijn creatie de ogen opent. Mary Shelley schreef 200 jaar geleden het iconische verhaal van Frankenstein. Een verhaal dat vooral gaat over de vraag: wat maakt ons menselijk? Word deelgenoot van Shelley’s wereld van toen. Ervaar hoe het boek nu nog steeds mensen inspireert tot nadenken over de vraag wat ons menselijk maakt. Met het voortrazen van de techniek is deze vraag actueler dan ooit. Frankenstein: op weg naar een nieuwe mens is nog te zien t/m 28 oktober. rijksmuseumboerhaave.nl
FRANKENSTEIN IN BOERHAAVE
in de Heemtuin Het thema voor de nieuwe beeldententoonstelling in de Heemtuin in het Leiderdorpse park de Houtkamp is ‘Chaos in orde’. Bij de Waterschapsheuvel langs de Engelendaal is werk te zien van Bart Ensing, Arjen Lancel en Vgto. Imke Beek maakte haar werk voor het oude deel van de Heemtuin, langs de Persant Snoepweg. Daar exposeren ook Dorothé Arts, Jeannette Efraïm, Mary Geradts (uit Leiden), Remy Habets, Hans van Lunteren, Open (Natascha Morsink & Petra Knötschke), Robert Pennekamp, Willem Speekenbrink en Patrick Visser (geb. Leiderdorp, nu Zoeterwoude). Nog te zien tot eind oktober. kunstindeheemtuin.nl
Pakje
kunst?
Zo laagdrempelig als ooit het kopen van een pakje sigaretten was in de kroeg, zo is nu ook kunst te koop in Leiden. Uit een voormalig sigarettenautomaat in Galerie Café Leidse Lente (Haagweg 4), trek je voor 4 euro een uniek kunstwerk van een lokale kunstenaar. In het doosje kun je iedere kunstvorm tegenkomen. Aan de buitenkant is niet te zien wat erin zit, dus er wacht je telkens een verrassing. De pakjes Kunst zijn leuk als cadeautje of als je zelf wat inspiratie zoekt. En via het pakje krijg je toegang tot het vaak verborgen kunstaanbod in de regio. Kortom: goed voor de kunstenaar èn kunstliefhebber.
ZO
doen we dat
HIER
Het 3e boek van Martje van der Brug uit Voorschoten speelt opnieuw in het fictieve dorp Berkheij. Ook nu behandelt Martje een actueel thema. Na een ongelukkig incident op de studentensociëteit duikt Dirk onder op het landgoed van zijn ouders. Zijn vader probeert een schandaal te voorkomen. Intussen zet Dirks moeder zich in voor vluchtelingen. Ze stelt het leegstaande koetshuis beschikbaar aan een gezin uit Saoedi-Arabië. Dirk valt voor de mooie dochter Yasmin, die vlot went aan de Nederlandse zeden. Haar broer Ahmed echter vindt die aanpassing onacceptabel. ISBN 978 90 263 4081 9 amboanthos.nl martje.nl 086 LEVEN!
CULTUUR & MEDIA
Abba BIJ
TRIPODIA Wees er snel bij: In het eerste weekend van november gaat TriPodia in Katwijk Back to the seventies met ‘s werelds beste ABBA-tribute. Een avondvullende show, met de allergrootste ABBAhits. Dat wordt gegarandeerd meezingen met all time favorites als Dancing Queen, Mamma Mia en Waterloo. Door deze ABBA tribute wordt alles live wordt gespeeld en gezongen, in –deels originele- kleding uit de jaren 70. Het complete repertoire van ABBA de revue. En DJ Boost verzorgt een speciaal voorprogramma op het ABBA-thema. Alle reguliere kaarten voor de zaterdag waren in no-time uitverkocht. Voor vrijdag 2 november zijn er nog enkele kaarten: ticketkantoor.nl/events/ ttt-eventmanagement
NATIVE ART POP UP
Sponsorpakketten Voor beide avonden zijn nog wel sponsorpakketten van 275,00 of 400,00 euro beschikbaar. Dat is een buitenkansje, want je krijgt daarvoor -naast naambekendheid en logovermelding- 6 of 10 toegangskaarten. De details vind je op abba-tribute.nl of ttt-eventmanagement.nl
ArtWise in Warmond is gespecialiseerd in kunst van de First Nations in Canada en de Maori in Nieuw Zeeland. Barend en Rebecca Elshout bezochten deze gebieden meermaals en werden geraakt door de authenticiteit van de culturen en de toewijding waarmee Native Art gemaakt wordt. Oude cultuurwaarden en technieken resulteren in decoratieve actuele kunstvormen. De Europese kunstliefhebber kan nu bij ArtWise Native Art kopen, maar ook huren of (short)leasen. Wie eerst wil kennismaken met deze kunstvormen kan van 2 tot 6 juli terecht in een pop up galerie in de Dorpsstraat 86 in Warmond. artwise.com
HET P A A R D
IN DE KALEBAS
IN DE HORTUS In de zomer is het in de Hortus een feestje! Er is zoveel te doen. Bezoek de verschillende Science Cafés: gezellige, marktachtige bijeenkomsten waar je kunt rondkijken, praten en proeven en wanneer je zin hebt aan kunt schuiven bij korte praatjes over een bepaald thema. In de daaropvolgende weekenden zijn er rondleidingen over dezelfde onderwerpen. Voor de liefhebbers van bijzondere planten is de plantenmarkt een aanrader. Vleeseters, hosta’s, varens, je koopt ze er allemaal. En tijdens de Midzomernacht is de Hortus open tot in de late uurtjes. En dit is nog maar een voorproefje. Het volledige zomerprogramma vind je op hortusleiden.nl
Japanmuseum SieboldHuis toont t/m 25 november de tentoonstelling ‘Het paard in de kalebas’ samengesteld door en met nieuw werk van kunstenaar Charlotte Dumas. Het 12-jarige Japanse meisje Yuzu en haar paard Urara vormen samen met vijf objecten de rode draad in de tentoonstelling. Haar paard behoort tot een van de met uitsterven bedreigde Japanse paardenrassen, die Dumas gefotografeerd heeft. Door de ogen van het meisje kijken wij naar het paard, haar omgeving en de elementen die de natuur soms teisteren en dan weer koesteren. sieboldhuis.org 087 LEVEN!
Juliaan Andeweg Lillian Vlaun
Yair Callender Robbert Pauwels
Jonathan van Doornum Camile Smeets
Openluchttentoonstelling voor jong beeldhouwtalent
Damian Kapojos Daniel van Straalen
Concepts of Time
Nynke Koster Rein Verhoef
Afbeelding: Nynke Koster
Concepts of Time 17 mei t/m 5 augustus
Hooglandse Kerkgracht Leiden
Satelliettentoonstellingen Rijksmuseum van Oudheden Galerie LUMC en voorterrein
beeldeninleiden.nl
COLUMN ONNO BLOM
ROOSKLEURIGE SLUIERS OM DE HERINNERING
H
et sneeuwt roze bloesemblaadjes voor mijn raam. Er zijn dagen dat ik niet echt kijk naar het uitzicht, dan blijft mijn blik strak gericht op mijn beeldscherm, naar de woorden die ik schrijf en die u nu leest. Maar soms treft me ineens de schoonheid van het uitzicht uit mijn huis aan de Lorentzkade. Het is een lieflijke plek, waar spiegelend water een breed gazon doorsnijdt, oude bomen uitbotten en prunussen bloeien. Een luchtbel in de tijd. Op de eerste meidagen verandert mijn uitzicht in een schuldig landschap. Een paar huizen bij mij vandaan, op nummer 36, zat Hanny Michaelis ondergedoken. Zij is vooral bekend als de eerste en enige vrouw met wie Gerard Kornelis van het Reve na de oorlog kort getrouwd was, maar dat is allerminst haar grootste verdienste voor de literatuur. Michaelis was een geweldige dichter, en sinds de uitgave van haar oorlogsdagboeken, in twee dikke delen, uitmuntend bezorgd door collega-biograaf Nop Maas, weten we ook dat ze een fantastische dagboekschrijver was. Hanny was achttien toen de oorlog uitbrak. Als joods meisje zag ze zich al snel gedwongen onder te duiken en zwierf van adres naar adres. Op 2 januari 1944 werd ze van een boerderij in de Haarlemmermeer overgebracht naar ‘L.’, zoals ze in haar dagboek noteerde. Ze huiverde: ‘Toch niet bij mevrouw M.?’ Maar dat was wel het geval. Bij haar vertrek citeerde ze Verlaine: ‘Il pleut dans mon coeur, comme il pleut dans la rue.’ Het regent in mijn hart, zoals het regent op straat. Onder de schuilnaam ‘Wilma’ werkte Hanny als dienstmeisje bij de streng gereformeerde familie Merkelijn, die handelden uit christenplicht. Gelukkig woonde Hanny niet alleen bij de oude mevrouw M., een domineesweduwe die haar hele huis najoeg bij de
inspectie van haar nederige en vernederende werk, maar ook bij haar zoon Piet en zijn vrouw Bep, die maar een paar jaar ouder waren dan zij en haar goed behandelden. Om de ‘geestdodende gevangenschap’ te doorstaan hield Hanny een dagboek bij. Hoewel zij niet ongeestig vermeldt dat zij ‘slachtoffer van de litteratuur’ is, en dat slaat ook op haar jeugdige verliefdheden en op haar neiging tot pathos en zwaarmoedigheid, moet het schrijven – met kloven in haar vingers van het wassen en het tulpenbollen schillen – haar overleving zijn geweest. Gruwelijk zijn de passages waarin Hanny beschrijft dat Piet Merkelijn erin slaagde om haar ouderlijk aan de Amsterdamse Rivierenlaan te bezoeken en van buren hoorde hoe haar ouders waren weggevoerd – moeder doodnerveus – het huis werd leeggeroofd, wég boeken en piano, en dat er een marechaussee in woonde. ‘Dat anderen door ónze kamers lopen en genieten van het uitzicht dat voor ons elke dag een verrassende openbaring was…’ Hanny probeerde hoop te houden, uit alle macht ‘rooskleurige sluiers’ om haar herinnering te weven. Maar ze voelde de waarheid wel aan. Na de oorlog zou blijken dat haar ouders in 1943 direct na aankomst in het kamp in Sobibor waren vergast. Op 5 mei 1945, de dag van de bevrijding, bleef Hanny binnen. Piet riep onder aan de trap: ‘Wilma, we zijn bevrijd!’ Ze hoorde de mensen buiten opgewonden roezemoezen, maar ging voor het raam zitten wachten. ‘Ik staarde naar buiten en het was alsof ik in een heel diep gat keek. Ik dacht: wat moet ik beginnen?’ Het was die dag schitterend weer. Staalblauwe hemel, uitbottende bomen en bloesemblaadjes die dansten in de lucht. Ook toen zag de Lorentzkade er lieflijk uit. Maar Hanny wist wel beter. Zij zag niets.
089 LEVEN!
Cobra Art Company, Photo: Marnix de Peape
MAGNUM OPUS VAN FOTOGRAAF/LIJSTENMAKER WILBERT DEVILÉ
Leiden TOEN en NU
Jarenlang struinde fotograaf Wilbert Devilé alle Leidse straten af en fotografeerde elke uithoek van de binnenstad (dus binnen de singelgrens). Vervolgens koos hij dankzij het dynamische fotoarchief van Erfgoed Leiden en Omstreken (ELO) naar de plaatjes uit de zwart/wit periode. Het resultaat van dit monnikenwerk is in dit driedelige zwaarwichtige fotoboekwerk terug te zien; de voor/na foto’s, vaak subliem in elkaar gefotoshopt en soms naast elkaar ter vergelijk. Een geweldig momentum voor de Leidenaar die het straatbeeld van vroeger herkent, en leuk om te zien wat er bewaard is gebleven en wat plaats heeft gemaakt voor de stadsvernieuwing. Het mooie van deze serie is bovenal dat je deze op maat kunt bestellen: met een eigen voorwoord, eigen foto van familiebedrijf of pand. Want het boek wordt on demand geproduceerd. Ongeveer het mooiste cadeau voor een Leiden-kenner. devirelijstemakerij.nl 091 LEVEN!
In het spoor en door de ogen van Max Liebermann door Noordwijk
Vanaf vrijdag 1 juni 2018 vrij om te bezichtigen! Max Liebermann wordt beschouwd als de belangrijkste impressionistische Duitse schilder. Nederland was voor Max Liebermann zijn tweede vaderland. Van 1905 tot 1913 was Noordwijk (Huis ter Duin complex) zijn Nederlandse hoofdkwartier. In totaal zijn 127 olieverfschilderijen terug te voeren op een Noordwijkse locatie of omgeving. Max Liebermann kan worden beschouwd als dĂŠ schilder die de beginjaren van de Badplaats Noordwijk in beeld heeft gebracht. 1 Juni 2018 wordt de wandel/ fietsroute geopend waarlangs 23 panelen met afbeeldingen van zijn schilderijen zijn geplaatst, precies op de plek die hij op het doek heeft vastgelegd. De brochure met de route is verkrijgbaar bij o.a. het VVV Noordwijk en te downloaden vanaf de website: www.maxliebermannnoordwijk.nl De Max Liebermann Route is mogelijk gemaakt door de Gemeente Noordwijk, het Noordwijkse bedrijfsleven en particulieren.
Paneel in kustgebied
Paneel in bebouwd gebied
www.maxliebermannnoordwijk.nl
e ve n e m e n te n
StripFestival bij Space Expo Ruim 20 jaar voor Neil Amstrong (1969) stond de eerste stripheld al op de maan. Veel striptekenaars gaven hun fantasie en tekenpen ‘de ruimte’. In 1957-58 tekende Martin Lodewijk (bekend van o.a. Agent 327) een ruimtestripserie naar aanleiding van de lancering van de eerste Spoetnik in de ruimte.
space expo geeft de ruimte aan stripfestival van augustus t/m oktober
Het stripverhalenfestival geeft een overzicht van Nederlandse striptekenaars, zoals Pieter Kuhn, Henk Sprenger, Marten Toonder, Dick Matena, Tjé Tjong King, Bert Bus, Martin Lodewijk e.a. Striptekenaars die hun helden avonturen lieten beleven in de wereld van de Ruimtevaart en Science Fiction.
Comics in Space is een evenement in het kader van Noordwijk City of Space 2018 en mede mogelijk gemaakt door de gemeente Noordwijk.
noordwijk.info/space Van 1 au g u s t u s tot 5 n ove m b e r b i j S p a ce E x p o 48
Was Kuifje de eerste stripheld op de maan?
keun2018.11x16.def1.indd 48
In welk jaar tekende Pieter Kuhn, in de avonturen van Kapitein Rob, onderstaande maanlander?
Het stripverhalenfestival geeft antwoord op vele vragen en toont daarbij uniek origineel werk en veel striphelden die het verdienen om de ruimte te krijgen binnen de bestaande ruimtevaartexpositie bij Space Expo, Keplerlaan 3, 2201 az Noordwijk.
Augustus t/m Oktober 2018
07-05-18 1
TEKST JACOWIES SURIE
Het Taalmuseum heeft geen gebouw en geen collectie, maar wel ambitie. Het nieuwste Leidse museum organiseerde al tentoonstellingen over maatschappelijk geaccepteerd taalgebruik en Chinese taal en cultuur, en lanceert nu het nieuwste initiatief: een website en expositie over de Leidse muurgedichten. Projectdirecteur Pepijn Reeser vertelt.
stad ALS podium DE
TAALMUSEUM NIEUW IN LEIDEN
W
aar komt het idee voor een Taalmuseum vandaan? ‘Leiden is een echte taalstad. De eerste hoogleraar Nederlands was een Leidse hoogleraar, het eerste Nederlandse woordenboek is hier samengesteld en wie door de stad loopt, wordt verrast door meer dan honderd muurgedichten. Nergens in Nederland worden zoveel talen bestudeerd als aan de Leidse universiteit en ook het taalkundig onderzoek staat hier op zeer hoog niveau. Helaas merkt de gewone Leidenaar daar niet zoveel van. Dat is jammer, want taal is een fascinerend en belangrijk onderwerp. Ook op de universiteit bestond het besef dat de taalkennis die daar aanwezig is een breder publiek verdient. Daarom is in 2016, mede dankzij de gemeente, en met de steun van ervaren museumprofessionals, het Taalmuseum opgericht. Dat verschilt dus eigenlijk niet zoveel van andere Leidse musea, die vaak ook hun oorsprong hebben binnen de universiteit. Alleen werken wij niet met verzamelingen die in de loop der tijden door wetenschappers zijn aangelegd, maar met de wetenschappers zelf.’
Pepijn Reeser bij muurgedicht Maaie op it iis van P.J. Troelstra 094 LEVEN!
Geen collecties dus, maar de kennis van wetenschappers. Wat betekent dat in de praktijk? ‘Er zijn over taal enorm veel bijzondere verhalen te vertellen: hoe nieuwe woorden ontstaan, waarin gebarentalen van gesproken talen verschillen, hoe Chinezen met taal omgaan of wie bepaalt welk taalgebruik gepast en ongepast is bijvoorbeeld. Het museum heeft over al deze vraagstukken
foto Anna Glinka
Muurgedicht in Nederlandse gebarentaal bij de Hortus botanicus van Universiteit Leiden
activiteiten ontwikkeld, in samenwerking met Leidse wetenschappers. Zij waren verantwoordelijk voor de inhoud en het museum zorgde ervoor dat hun kennis op een aansprekende manier werd overgebracht. Die werkwijze zetten we voort.’ Gaat het daarbij vooral om tentoonstellingen? ‘Omdat het museum niet werkt vanuit een collectie en een eigen gebouw dat gevuld moet worden, kunnen we voor ieder verhaal zoeken naar de beste manier en locatie om het vertellen. Voor ons project Nieuwe woorden gezocht vroegen we bijvoorbeeld bibliotheekbezoekers in Leiden en omstreken om nieuwe woorden met ons te delen. We maakten daarvan een kwartetspel en gaven de wetenschappelijke theorie een plekje in de spelregels. Een onderwerp als gebarentalen, dat deel uitmaakt van het Leidse wetenschappelijk onderzoek, vroeg om een meer serieuze aanpak. We realiseerden een muurgedicht in Nederlandse Gebarentaal en lanceerden dat met een gebarentaalfestival met workshops en optredens in de Hortus. De voertaal was Nederlandse Gebarentaal, er waren zes tolken om ervoor te zorgen dat ook horenden en internationale bezoekers het konden volgen. Zo zorgden we ervoor dat het niet alleen over gebarentalen ging, maar dat die talen ook echt ervaren werden. Meerdere horende bezoekers vertelden me achteraf dat het een zeer bijzondere, haast emotionele ervaring was. We beperken ons kortom niet tot tentoonstellingen. Maar die maken we natuurlijk wel.’
Hoe ziet zo’n tentoonstelling zonder objecten eruit? ‘Onze eerste expositie, Van wie is de taal, was eigenlijk een test: we hebben daarin zowel voorwerpen gebruikt als filmpclips, posters, touchscreens en spelletjes. Daarvan leerden we dat een tentoonstelling over taal er op allerlei manieren uit kan zien. Voor ons is het vooral belangrijk dat de vorm aansluit bij het verhaal en de locatie. We gebruiken namelijk de stad als podium en zijn dus altijd ergens te gast. Dat vraag om flexibiliteit. Onze vorige expositie, over Chinese taal en cultuur, was te zien in de centrale bibliotheeklocatie van BplusC. Het plafond leende zich daar het beste, dus besloten we er een fototentoonstelling met hangende banieren van te maken. Onderzoeker Jeroen Wiedenhof selecteerde vijftien voorwerpen die volgens hem veel zeggen over hoe Chinezen met taal omgaan. De verhalen achter de voorwerpen vertelde hij in een catalogus en in korte filmclips, die in de bieb en online bekeken konden worden.’ Als het Taalmuseum overal aanwezig is, herkennen bezoekers het museum dan wel? ‘Dat is een belangrijke vraag. We werken met een herkenbare vormgeving en streven naar een duidelijke signatuur. Onze activiteiten moeten passen bij hoe we naar taal kijken. Taal gaat wat ons betreft niet over goed en fout, over taalverloedering en spelfouten. We richten ons op schoonheid, fascinatie, het feit dat iedereen een taalgebruiker is en dat het interessant 095 LEVEN!
foto Anna Glinka
De vernieuwde website muurgedichten.nl gaat op 9 juni 2018 online. De tentoonstelling ‘Als muren spreken. Verhalen bij de Leidse muurgedichten’ is van 9 juni tot en met 16 juli op vrijdag, zaterdag en zondag van 11.00 - 18.00 uur te zien in Old School, Pieterskerkhof 4A, Leiden. taalmuseum.nl
foto Fred Ernst
Tentoonstelling BplusC, Vol van karakter
Nieuwe woorden gezocht kwartetspel
Tentoonstelling Stadhuis, Van Wie is de taal?
is om meer te weten over hoe taal eigenlijk werkt en ons leven beïnvloedt. Uiteindelijk geloven we dat je leven rijker en misschien zelfs makkelijker wordt als je taal beter begrijpt. Maar dat ligt er niet te dik bovenop, onze activiteiten moeten vooral speels, creatief en toegankelijk zijn.’ Waar kunnen we het museum zoal tegenkomen? ‘We hebben bijvoorbeeld net een nieuwe website over de Leidse muurgedichten gemaakt. Ter ere daarvan is er een tentoonstelling over de verhalen achter de muurgedichten in Old School, op het Pieterskerkhof. Dit najaar realiseren we een expositie in Rapenburg 70, het bestuursgebouw van de universiteit. Daarna hoop ik weer nieuwe locaties in of rond de stad te vinden waar we ons kunnen manifesteren. Wij willen al heel lang iets doen op of rond het centraal station.’ Wil het Taalmuseum zich ook buiten Leiden laten zien? ‘Dat is wel onze ambitie. Het liefst realiseren we iets in Leiden en laten we het vervolgens reizen naar andere plekken. De tentoonstelling over Chinese taal en cultuur staat inmiddels bijvoorbeeld op het Visser ‘t 096 LEVEN!
Hooftcollege, en zou straks ook naar scholen of bibliotheken buiten Leiden kunnen. Niet ieder project leent zich natuurlijk om te reizen. Het muurgedichtenproject dat we nu doen, is echt typisch Leids.’ Wat houdt dat project in? ‘Samen met stichting TEGEN-BEELD, dat de muurgedichten heeft gerealiseerd, en een kleine honderd vrijwilligers werken we aan een nieuwe website. Je kunt alle gedichten straks beluisteren, we bieden vertalingen, routes en achtergrondinformatie en zijn op zoek gegaan naar wat de gedichten voor de stad betekenen. Het is verbazingwekkend hoeveel anekdotes en persoonlijke verhalen er rond de muurgedichten bestaan. De beste verhalen zijn binnenkort te zien op de tentoonstelling Als muren spreken, die we voor de lancering organiseren. Op het eerste gezicht leek dit project niet zo sterk verbonden met de universiteit, maar dat bleek anders te liggen. Heel wat gedichten zijn ooit uitgezocht door een hoogleraar, en een groot aantal studenten en medewerkers heeft geholpen om alle informatie voor de nieuwe site te verzamelen en vertalen. Eigenlijk zijn de muurgedichten een brug tussen stad en universiteit - net als het Taalmuseum.’
Mayflower Escaperoom Hulp gezocht! Bij mijn onderzoek naar de Pilgrims heb ik een groot geheim ontdekt. Sindsdien heb ik het gevoel dat ik gevolgd word .
Ik ben daarom dringend op zoek naar mensen die mij kunnen helpen bij het veilig stellen van het geheim. Ben jij de geschikte kandidaat? Ward Hopkooper Conservator
www.mayflowerescaperoom.nl
KUNSTHUIS LEIDEN toont een dynamische mix van jong opkomend- tot internationaal
befaamde kunstenaars. De Kunsthuizen onderscheiden zich door haar grote gevarieerde collectie en de uitgebreide koop- en uitleen mogelijkheden. Kunsthuizen.nl Amsterdam – Leiden – Breda
Yolanda Philippens ‘Zomerlandschap’. Olieverf op linnen 2017. 140x110cm. Kunsthuis Leiden.
KUNSTHUIS 098 LEVEN!
Atelier Lieverse ‘Tori’, Mixed media monotype op linnen 2018. 110x190cm. Kunsthuis Leiden.
KUNSTHUIS 099 LEVEN!
David Yarrow ‘One Foot on the Ground’. Foto, Dinokeng, Zuid Afrika 2014. 150x130cm. Oplage 12. Kunsthuis Leiden.
KUNSTHUIS 100 LEVEN!
Damien Hirst ‘The Souls’, Foilblockprint 2010. 65x85cm. Oplage 15. Kunsthuis Leiden.
KUNSTHUIS 101 LEVEN!
HANS DE BRUIJN STEVIGER OP INTERNATIONAAL PODIUM
‘ H E T I S T I J D D AT I K
De terughoudendheid van curatoren, de twijfel en de angst van de directie om de tentoonstellingszalen te vullen met namen die er internationaal nét niet toe doen. Hans de Bruijn heeft er dagelijks mee te dealen. Wanneer speelt de kunstenaar in de eredivisie? En waarom schildert Hans zijn eigen smerige schoenen eigenlijk?
102 LEVEN!
WERELDBEROEMD WORD’
103 LEVEN!
HANS DE BRUIN SCHILDERT OGENSCHIJNLIJK NAÏEF EN GROF MAAR ZIJN AANPAK WORDT GEKENMERKT DOOR EEN ZEER GROTE
TECHNISCHE VAARDIGHEID MET OVERTUIGENDE SPREKENDE KWASTSTREKEN.
D
e nieuwe serie groot formaat schilderijen van de Leidse kunstschilder Hans de Bruijn knallen weer ouderwets lekker van het doek en zoomen in op zijn eigen habitat; leeg getrapte tubes verf, een oude deur, gebruikte kwasten, een vol gekliederde vloer. De Bruijn: ‘Het ziet er impulsief uit, alsof ik naar de grond staar en denk, kom laat ik m’n eigen schoenen eens naschilderen.’ Is ook niet erg als de kijker dat zo interpreteert. Maar zo is het niet. Er is niet één schilderij dat ik zo maar maak. Deze serie staat letterlijk heel dicht bij me. Het is mijn wereld die ik verbeeld. De voeten hebben een betekenis, de leeg getrapte tube ook. Die verf is symbool voor iets nieuws. Die voeten zijn onderdeel van mijn werk. Omdat ik met de grove kwast werk, loop ik honderden keren heen en weer van het doek naar achter. Om te kijken wat het effect is van mijn ‘geknoei’ op het doek. Want het moet wel op de centimeter kloppen. Dichtbij lijkt het een chaos. Maar schijn bedriegt.’
De Bruijn schildert zoals hij denkt. Met een licht filosofische inslag en een positieve grondhouding: ‘Ik kom elke dag fijn m’n atelier binnen. Vandaar ook het schilderij met de met verf besmuikte deur. Een belangrijk onderdeel van m’n leven. Die deur zorgt voor mijn privacy.’ Hij maakt het zichzelf overigens niet erg makkelijk met het opbouwen van zijn oeuvre. De grote formaten van meer dan vier meter hoog en prijzen vanaf dertigduizend euro zijn geen objecten die wekelijks van eigenaar wisselen. De Bruijn: ‘Ik schilder op de eerste plaats wat ik moet schilderen, de ratio verliest het dan. Mijn favoriete formaten van 180 cm x 160 cm en 140 cm x 160 cm passen me goed en verkopen ook een stuk makkelijker. De grootformaat doeken passen in een museum als Voorlinden of het Amsterdam Museum of zo. Ze zijn al een paar keer op bezoek geweest.’ De Bruijn is niet zuinig met zijn olieverf, zijn handelsmerk met als zijn thema: RUÏNE. Hans: ‘Zonder destructie kan er niks nieuws ontstaan. In mijn werk zit altijd iets van een goede toekomst. Zonder hoop kunnen
we niet leven. Die leidraad uit zich in mijn werk, de gebouwen, de vergankelijkheid van alles.’ Plannen voor een nieuwe serie heeft de bezige De Bruijn (Leiden, 1959) al klaar liggen: ‘Ik maak mezelf meer onderdeel van het tafereel, meer een figurant in mijn eigen verbeeldingen. Landschappelijke omgevingen waarin ik op doek kennis maak met mijn helden uit de kunst zoals Le Corbusier. Maar mijn streken blijven dezelfde. Ik kan niet anders, ik wil niet anders. Ik weet wel welk doek ik wil maken, maar als ik blauw wil pakken kom ik toch vaak met rood terug bijvoorbeeld. Waarom weet ik niet maar het klopt dan wel. Een gecontroleerde chaos. Per maand koop ik voor ongeveer tweeduizend euro verf en een paar honderd euro aan doeken. We zijn niet commercieel opgevoed op de academie, da’s wel eens jammer. Maar intussen gaat de handel me steeds beter af. Je moet wel. Ik maak een boek, heb een agent, we maken ons bekend bij de galeries en de musea en dat werpt nu z’n vruchten af. Werd wel eens tijd.’
Hans de Bruijn - Een wereld in verf ISBN 9789492165220 104 LEVEN!
€24,95
Ateliervloer II 120 X 100 cm
105 LEVEN!
Ateliervloer 180 X 160 cm
106 LEVEN!
‘VAN ELK SCHILDERIJ DAT IK GEMAAKT HEB KAN IK ELKE STREEK
HERHALEN.’
Blue 100 X 200 cm
107 LEVEN!
De hand van de meester 140 X 120 cm 108 LEVEN!
Knocking on heavens door 140 X 120 cm
109 LEVEN!
‘MET DEZE NIEUWE SERIE SCHILDER IK M’N EIGEN OMGEVING. DIE ZIT VOL SYMBOLIEK. DE DEUR, DE KWASTEN, DE TUBES, DE TROEP. CHAOS EN
DESTRUCTIE
BIEDEN HOOP EN NIEUWE KANSEN.’
L'apres midi 200 X 250 cm 110 LEVEN!
Aus der neuen Welt 200 x 150 cm 111 LEVEN!
TEKST GERLINDE VLIEGENTHART REDACTIE MINKE SCHAT
SCHARNIEREN TUSSEN
Langzaam en gestaag krijgt Museum De Lakenhal haar nieuwe VORM. De contouren voor de volgende honderd jaar zijn zichtbaar, het pannenbier is soldaat gemaakt, de kleuren zijn gekozen. Binnenkort start de afwerkfase en het DETAILLEREN. Museum De Lakenhal vertelt verhalen. Over het pand, de stad in vroeger tijden, over het beroemde Leidse laken. Verhalen die nog steeds actueel zijn, die de geschiedenis TASTBAAR maakt voor het publiek anno nu. Om een brug te slaan tussen het pand, de collectie en de verhalen, gaf Museum De Lakenhal een aantal kunstopdrachten. De eerste opdrachten uitgelicht.
Portret van conservator en kunstenaars in het museum in transitie. vlnr: conservator Nicole Roepers, kunstenaar Ankie Stoutjesdijk, kunstenaar Iemke van Dijk. Foto: JP Witteman 112 LEVEN!
HEDEN EN
DEEL 5 UIT DE SERIE MUSEUM DE LAKENHAL VERNIEUWT
VERLEDEN
113 LEVEN!
Tijdens de restauratie van Museum De Lakenhal kwamen de architecten en het bouwteam bijzondere verrassingen tegen: verborgen ramen, onverwachte siertegels en verborgen kunstnijverheid. De verschillende bouwdelen worden in de nieuwe setting zichtbaar gemaakt, oude sporen benadrukt. Zo wordt de geschiedenis voelbaar en herkenbaar gemaakt.
Actuele Kunst In het vernieuwde Museum De Lakenhal is voor de hedendaagse kunst geen speciale ruimte ingericht. In plaats daarvan komt de bezoeker door het hele museum oog in oog te staan met actuele kunstwerken van (inter)nationale of regionale kunstenaars, die als uitgesproken of juist subtiele interventies deel uitmaken van de collectiepresentatie. Leidraad voor de opdrachten en interventies vormen de kernverhalen van de collectie. Op deze wijze voegen hedendaagse kunstenaars met hun werk actuele betekenissen toe aan de museumpresentaties. Om te verwonderen, aan te zetten tot nadenken of om een verbinding te leggen. Nicole Roepers is conservator actuele kunst bij Museum De Lakenhal. Zij 'werkt met levende kunstenaars', zoals ze dat zelf noemt.
114 LEVEN!
Roepers: 'We hebben de afgelopen jaren binnen Museum De Lakenhal veel gesprekken gehad met elkaar over wat onze belangrijkste verhalen zijn, hoe we die willen vertellen, met welke toon en met welke objecten.'
Scharnierstukken Museum De Lakenhal wil een actuele betekenis geven aan de historische voorwerpen die ze beheert en tentoonstelt. Dat doet het museum door hedendaagse kunstwerken als scharnierstukken toe te voegen aan de museumcollectie. Deze scharnierstukken verdiepen en verdichten het weefsel van de collectie en maken nieuwe inzichten in en interpretaties van de bestaande collecties mogelijk. Voorbeelden hiervan zijn het beeld Preparations (2009) van Roy Villevoye in een zaal met zestiende eeuwse religieuze schilderkunst, de foto Liberty van Erwin Olaf in een zaal rond het beleg en ontzet van Leiden, en het beeld Vooruit (2014) van Atelier van Lieshout in de collectieopstelling zeven eeuwen Leids Laken. Bij de herinrichting in het vernieuwde museum worden deze ĂŠn nieuwe scharnierstukken aan de museumopstelling toegevoegd. Zo blijft de collectie van Museum De Lakenhal in beweging.
ALEKSANDRA GACA Verbinden en vernieuwen Het gebouw is het grootste collectiestuk van Museum De Lakenhal. Diverse kunstenaars kregen de opdracht een hedendaagse interpretatie toe te voegen aan de verhalen van het museum. Niet zomaar een behangetje, niet zomaar een raam, niet zomaar een plattegrond, maar toegepaste kunst met een link naar het verleden. Roepers: 'Zo heeft het museum Aleksandra Gaca de opdracht gegeven om voor het auditorium een wandbespanning te maken die geluiddempend werkt. Aleksandra heeft daar veel ervaring mee en werkt met
3D-stoffen. Het zijn verschillende weefsels geworden, van lichtgevoelig garen met heel strakke naden. Ze heeft zich zich laten inspireren door Theo van Doesburg, die honderd jaar geleden in Leiden het tijdschrift De Stijl oprichtte. Het lijnenspel geĂŻnspireerd op Van Doesburg zie je terug in haar ontwerp. Ze heeft in de ontwerpfase veel variaties gemaakt, proeven laten weven bij het TextielLab in Tilburg, en steeds liep ze weer met lapjes de ruimte in om materialen en kleuren te testen. Het is een proces van meer dan een jaar geweest.'
Aleksandra Gaca en ontwerptesten. Foto: Marit Geluk (portret), Aleksandra Gaca (ontwerptesten)
115 LEVEN!
Schetsontwerp
‘De verhalen op basis van Leidse bronnen reiken verder dan de stads- en landsgrenzen’
Iemke van Dijk
Een ander licht In Museum De Lakenhal is een laat zeventiende eeuwse katholieke schuilkerk te vinden. Tijdens de restauratiewerkzaamheden kwamen vanachter pleister een paar oude ramen tevoorschijn. Beeldend kunstenaar Iemke van Dijk kreeg de opdracht om glas-in-loodramen te ontwerpen die letterlijk een ander licht zouden werpen op het authentieke interieur van de schuilkerk. Van Dijk: 'De basis van het ontwerp was voor mij echt die plek. Het zijn hoge ramen in een kerk, je kijkt naar het 'verhevene'. Ik heb verticale loodlijnen gebruikt om dat te benadrukken, en daarna met horizonale lijnen op oneven afstanden ruitjes
116 LEVEN!
gecreëerd die dat perspectief versterken. Voor mij is orde en chaos een belangrijk thema, dus her en der heb ik diagonale loodlijnen aangebracht, om de breuklijntjes in de geschiedenis te verbeelden. Het zijn gestileerde barsten. Ik heb antiek handgeblazen melkglas gebruikt, maar sommige van de ruitjes zijn van een ander soort glas, met diamantvormige facetten waardoor het schittert. Ik heb me vooral laten inspireren door de verhalen over de schuilkerk. Het raam staat in contrast met de barokke inrichting. Het raam past op die plek, juíst door die tegenstelling.'
ANKIE STOUTJESDIJK Hedendaags wandtapijt Grafisch ontwerper Ankie Stoutjesdijk kreeg de opdracht om een hedendaags wandtapijt over de geschiedenis van Leiden te maken. Een geweven wandkleed wat de groei van de stad door de eeuwen heen laat zien, als een soort oriĂŤntatiepunt van toekomstige Lakenhalbezoekers. Een geweven plattegrond die aansluit bij de eerste functie van het zeventiende eeuwse pand: de lakenindustrie. Stoutjesdijk begon een zoektocht die meer dan een jaar duurde. Foto's, oude kaarten, Google Maps, ze groef in oude archieven en ging met open ogen door de stad wandelen. Ze begon te tekenen en vele varianten passeerden de revue, proefweefsel na proefweefsel volgde, moodboards, kleurkeuze, materiaalkeuze, aanpassingen, wel of geen water, welke
iconische gebouwen toon je wel, welke uitbreiding van de stad laat je niet zien? Uiteindelijk ontwierp Stoutjesdijk een stadskaart in verschillende lagen met een rand van uitgelichte details. Stoutjesdijk: 'De vraag werd: hoe complex wil je het maken? Je wil het zo eenvoudig mogelijk laten ogen, maar toch moet het kleed veel informatie overbrengen. Uiteindelijk was ik alles aan het samenvoegen, de kaart, de gebouwen en de tijdlijn. Toen ik mijn ontwerp liet zien, zei iemand: 'Oh, zoals de Christiaan Hagenkaart!' Dat is een historische kaart uit de collectie van Museum De Lakenhal. Ik had het eerst niet beseft. We gaan nu een hedendaagse weergave maken in de traditie van de vroegere kaart van Leiden. Het is bijzonder om na zo'n proces daarop uit te komen.'
Na de heropening van Museum De Lakenhal in het voorjaar van 2019, kunnen de bezoekers weer rondlopen in de levende geschiedenis, waar ze zelf volop deel van uitmaken.
Ontwerptesten Ankie Stoutjesdijk. Foto: Ankie Stoutjesdijk (links, boven)
Levende geschiedenis Aleksandra Gaca, Iemke van Dijk, Ankie Stoutjesdijk en al die andere kunstenaars die momenteel aan een opdracht voor Museum De Lakenhal werken, leggen binnenkort de laatste hand aan hun bijdrage aan het verhaal van het museum. En daarmee het verhaal van Leiden, een verhaal dat verder reikt dan de stads- en landsgrenzen. De stad is in beweging, de tijd is in beweging, het heden wordt binnenkort verleden. Na de heropening van Museum De Lakenhal in het voorjaar van 2019, kunnen de bezoekers weer rondlopen in de levende geschiedenis, waar ze zelf volop deel van uitmaken. 117 LEVEN!
STUDIO VVKH NAAR LEIDSE CENTRUM
‘DIT IS WAT WE WILLEN ZIJN’
Toen VVKH verhuisde naar het souterrain van de monumentale Meelfabriek, kozen de architecten voor een plek die staat voor wat het bureau wil: opgaan in de ruimte en tijd van de stad. ‘Soms moet je je als architect wegcijferen om een groter doel te dienen.’
Ronald Knappers, Thomas Gillet en Gerrit-Jan van Rijswijk
118 LEVEN!
De Meelfabriek
De Verleyding
Plantsoen
L
eidenaar Ronald Knappers waardeert de nieuwe werkplek van VVKH binnen de singels van zijn geboortestad. Het hergebruik van dit vooroorlogse fabriekscomplex getuigt van een intelligente oplossing voor industrieel erfgoed. Het duurde even, zo’n twintig jaar, maar inmiddels worden de contouren van de nieuwe toekomst op dit terrein zichtbaar. VVKH is een van de eerste nieuwe bewoners en het team schikt zich met gemak tussen de bedrijvigheid rondom het complex, ondanks dat ze geen directe bemoeienis hebben met de renovatie. Er komen appartementen, een hotel, lofts, een stadpark enz. Ronald: ‘De plek bruist en is een mooie metafoor voor wat we als bureau belangrijk vinden. Dat is bouwen met respect voor het verleden en gericht op een gezonde duurzame toekomst. We realiseren ons dat we nieuwe en creatieve manieren moeten vinden om tot nog duurzamere oplossingen te komen. Deze plek is een mooie combinatie van verleden en toekomst. Een gerenoveerde schil aan de buitenkant en een moderne, van deze tijd ingerichte binnenkant.’
119 LEVEN!
Meijendel exterieur, Wassenaar
GENERATIES De verantwoordelijkheid van de architect uit zich in vragen als: ‘Wat is hier de beste oplossing voor langere tijd.’ Kan een architect functie en vorm voorrang geven boven het eigen creatieve gewin? Ronald: ‘Wij gaan voor tijdloze architectuur. Wat we maken moet lang mee kunnen. Dus de vorm is belangrijk, de plek, de functie en vooral ook de energie die het gebouw en de aanpassing ervan kosten. We vinden in ons bureau energietransitie belangrijk en het zogenaamde circulaire bouwen. Dat betekent dat je goed nadenkt over energieneutraal bouwen en materialen toepast die hergebruikt kunnen worden. Als je een gezonde toekomst wilt, dan moet je nu bouwen voor de volgende generaties. Er moeten de komende 10 jaar nog 12.000 huizen bij in Leiden. Hoe gaan die nieuwe bewoners de stad beleven? Wat hebben zij nodig in hun leefomgeving? Hoe gaan we om met de kostbare energie? Je hoeft niet overal heel hoog te bouwen, je kunt ook vier- of vijflaags ontwerpen. Vooral in Leiden Zuid West lijken de meeste kansen te liggen. Binnen de singels vind je die ruimte niet. Maar er is genoeg in de buitenring waar veel meer woningen op een kwalitatief hoge manier in de bestaande stad kunnen worden ingepast. Daar is het prima wonen.’
Meijendel interieur, Wassenaar 120 LEVEN!
DETAILS VVKH wordt geloodst door de drie voormannen Ronald Kappers, Thomas Gillet en Gerrit-Jan van Rijswijk. Het bureau bestaat verder uit elf medewerkers. De gemeenschappelijke drager van het team is de plek die de architect durft in te nemen: ‘Soms moet je jezelf wegcijferen, afhankelijk van waar je bouwt, voor wie en met welke functie. Wij bemoeien ons tot de laatste steen gelegd is met het proces. De allerlaatste details. Als we meedoen met een tender dan spelen we in de eredivisie. Projecten die een afspiegeling zijn van onze transitie; woningen, scholen, parkeergarage. Woningbouw is vaak de aanjager voor andere opdrachten. Meer woningen, betekent vaak ook meer voorzieningen als scholen en winkels. Ons belangrijkste doel voor de komende jaren is creatieve duurzaamheid. Bouwen voor de toekomst. Op een dusdanige manier dat onze kinderen trots op ons kunnen zijn.’
Huis van Hilde, Castricum Waterwoningen in Kerk en Zanen, Alphen ad Rijn
Visualisatie parkeergarage Garenmarkt Leiden
VVKH Meelfabriekplein 2a, Leiden T (071) 514 99 57 vvkh.nl 121 LEVEN!
VILLA EILAND RHIJNOEVER
WAAN JE IN EEN ANDERE
wereld
Wonen in een chique villa aan de Oude Rijn of de Binnenrijn. Een plek waar elke dag een beetje als vakantie voelt. Meer je sloep aan na een dag varen en geniet vervolgens van de avondzon onder de veranda in je tuin. Welkom op Villa Eiland Rhijnoever. Een exclusief nieuwbouwplan in Oegstgeest aan de Rijn.
122 LEVEN!
D
e verkoop van de geschakelde en vrijstaande villa’s start in de zomer van 2018. En vanaf dat moment kunnen woondromen waargemaakt worden. Want dit is niet zomaar een eiland waar je een villa koopt. Hier geef je vorm aan jouw manier van leven, doordat er zo veel te kiezen is.
Om de tafel met de architect Om te beginnen kies je voor een geschakelde of vrijstaande villa. Bij alle vrijstaande villa’s is er keuze uit een architectuurstijl. Wat spreekt je aan, landelijk of modern? Vervolgens biedt BPD Ontwikkeling allerlei prachtige opties aan. Daarnaast krijgt elke koper ook nog een maatwerkgesprek met een architect bij EVE Architecten. Samen zit je aan tafel en worden lang gekoesterde dromen en gewenste leefstijl in een goed en verrassend advies gevat.
Eindelijk die wijnkelder of home cinema Er is veel mogelijk. Stel, je bent een echt buitenmens en wilt het liefst in de herfst nog buiten kunnen zitten, dan is een veranda ideaal. Of wat dacht je van een erker die voor heel veel sfeer in huis zorgt. Misschien plaats je hier wel een vleugel of heerlijke loungebank om je favoriete boek te lezen. Het huis uitbouwen is ook mogelijk, waardoor het toch al royale woonoppervlak vergroot wordt. En geniet je graag van goede wijn of dromen jullie al jaren van een home cinema en gameroom? Het is mogelijk om een kelder te laten maken onder het huis.
Geïnspireerd op ’t Gooi en Oegstgeester landhuizen De architectuur vindt zijn oorsprong in het ’t Gooi en de rijzige landhuizen in Oegstgeest. De 7 typen villa’s verschillen in grootte, indeling en kleur. De geschakelde en vrijstaande villa’s worden wit, antraciet of leem. Verder verschillen de tinten van de kozijnen en het type dakbedekking: pannen of riet. Opvallend is de rijkheid aan details en de variatie. Door het zorgvuldig samengestelde kleurenpallet vormen de verschillende villa’s een mooie geheel. De beukhagen, die de grens van privé naar openbaar markeren, versterken die samenhang.
Aantrekkelijk? Meld je aan Interesse om een villa te kopen op een prachtig eiland aan de Oude Rijn? Bekijk het woningaanbod op de website en meld je aan als belangstellende: villaeiland-rhijnoever.nl 123 LEVEN!
SHOPPEN MET
Z I N
KLOOSTER MAAKT NIEUWSGIERIG ‘Waarden en eisen van klanten verandert. Een bankstel bijvoorbeeld moet goed zijn maar hoeft niet een leven lang mee.’ Onno van ’t Klooster heeft met zijn Miran het winkelen een nieuwe dimensie gegeven met hun concept KLOOSTER in Noordwijk: ‘Bezoekers eisen eerlijke aandacht en informatie. Én steeds vaker kiezen onze klanten voor duurzaam. Hoe meer er bekend wordt over schade aan mensen en milieu, hoe groter de roep om schuldvrije producten.’ 124 LEVEN!
FOTOGRAFIE RENI VERHOEVE
T U I G E N Unieke producten De winkel van bedenkers Onno en Miran van ’t Klooster is een belevenis op zich. Onno: ‘Omdat we telkens de kerk vrij moeten maken voor evenementen, zijn we gedwongen hele wanden, kasten en allerlei displaymateriaal van wielen te voorzien. Voordeel is dat je ongeveer maandelijks de hele boel leeg hebt en opnieuw kan inrichten. Dat loont, want we horen veel van mensen hoe leuk ze het vinden om te zien wat er nieuw is en hoe we alles anders hebben ingericht. We verwisselen ons assortiment continue. Dat is de kunst: producten zien te vinden die je niet overal tegenkomt, en bovendien uit het
lagere, midden en hogere segment. Dat maakt het voor het publiek interessant om vaker KLOOSTER te bezoeken.’
Sfeerverhogend Het pand waarin KLOOSTER is gevestigd is een bezienswaardigheid op zich. Miran: ‘En we vinden het belangrijk om mensen steeds te verrassen. Je zult een beetje rond moeten snuffelen om een goede indruk te krijgen van alle fotokunst en meubels en woonaccessoires. Dat maakt tekens opnieuw nieuwsgierig naar de rest. Verder is er de styling, de muziek en geur die sfeerverhogend werken. De klant wil gezelligheid en inspiratie, geen poeha, grote beloften, gillende kleuren en geschreeuw. We hebben een website, zijn bescheiden actief op social media en plaatsen op de goede momenten iets in een blad als LEVEN! Een mooi blad dat bij ons past. De beleving van het winkelen is veel intensiever dan welk berichtje op welke mobiel dan ook. Je gebruikt meer zintuigen; je kunt het voelen, ruiken, er op zitten. Probeer het zelf maar.’
Galerie en woonwinkel ‘Klooster | events, art & design’ heeft een bijzondere vestigingslocatie: het voormalig kerkgebouw ‘de Kerk en Kapel aan Zee’ uit 1647 aan de Hoofdstraat in Noordwijk, op een steenworp van het strand. Bedenkers en eigenaren zijn Miran en Onno van ’t Klooster. Zij benutten de voormalige kerkzalen permanent als verkoop- en expositieruimten voor kunst en woondesign en als locatie voor zakelijke, particuliere en culturele evenementen. Miriam en Onno richten daarnaast privéhuizen en bedrijfspanden in.
KLOOSTER | events, art & design Hoofdstraat 96 Noordwijk T (071) 31 09 30 kloosterinfo.com 125 LEVEN!
LEVEN IN KOP VAN RHIJN
ALS ALLEEN HET GOED GENOEG IS Deze zomer start de verkoop van Kop van Rhijn en dus nemen we je graag mee naar deze unieke plek. Hier woon je direct aan de Oude Rijn, de Binnenrijn en bij de haven van Oegstgeest aan de Rijn. “Een toplocatie die het allerbeste verdient qua architectuur en woningaanbod”, aldus gebiedsontwikkelaar BPD.
126 LEVEN!
Met deze uitspraak is de lat hoog gelegd. Wie de beelden bekijkt en leest wat er gaat komen, weet dat het hoge ambitieniveau dubbel en dwars is waargemaakt. Deze nieuwbouw is nergens mee te vergelijken.
details laat zien. Hoge ramen, gesierd door luiken, hijsbalken aan de voorgevel, speelse dakkapellen en heel veel verrassende metselwerkdetails. Robert: “We wilden op deze weidse locatie aan het water een statement maken.”
Woondromen hier
Buiten de diversiteit in woningtypen, de unieke locatie en de rijke architectuur is er nog iets opvallends aan Kop van Rhijn. Kijk eens rond en zie dat er alles aan gedaan is om de bewoners optimaal te laten genieten van ‘vakantie in eigen huis’. En ook de luxe afwerking is het noemen waard. Er worden opties geboden om de woning aan te passen aan jouw woondromen, maar dit segment vraagt om meer. Dus gaat de ontwikkelaar een samenwerking aan met diverse ‘high end’-leveranciers van keukens, luxe sanitair, stalen deuren en boot- of keukenliften. Alles om het jou naar de zin te maken.
Hoe bijzonder is het dat je hier in een industrieel, vierlaags grachtenpand aan de Oude Rijn kunt wonen? En dat de appartementen en penthouses een vrij uitzicht bieden op het water en voorzien zijn van een schitterende, gezamenlijke daktuin bovenop de parkeergarage. En stel je eens voor dat je een boothuis hebt waar je je sloep zo onder het huis aanlegt of dat je een grote watervilla hebt in deze unieke buurt. Ieder huis heeft iets unieks dat hem heel aantrekkelijk maakt. Passend bij verschillende leefstijlen.
Stoer industrieel karakter Wat alle typen huizen en appartementen met elkaar gemeen hebben, is de schitterende architectuur. Robert Dessing van Van Manen Architecten heeft gekozen voor een robuuste vormgeving die naarmate je dichterbij komt, een rijkheid aan
Je mag ook wat verwachten
Interesse? Meld je aan als belangstellende als je niets wilt missen. De verkoop start in juni 2018. Meer informatie over Kop van Rhijn vind je op kopvanrhijn.nl
127 LEVEN!
VAN MANEN
IN DE
Als iemand zegt dat hij de wereld een stukje MOOIER wil maken, en zo iemand is een architect, dan krijgt zo’n uitspraak ineens een andere WAARDE. Want wat je bouwt blijft bestaan. En er wordt veel gebouwd; mooi, duurzaam, met aandacht voor detail en met verantwoordelijkheidsgevoel voor de omgeving en de toekomst. We doen een RONDJE met Van Manen… 128 LEVEN!
het team van Van Manen
Jan Meyer en Gerben van Manen zijn de vaandeldragers van het bureau in de kantoorvilla op de top van het duin. Twijfel om te verhuizen is inmiddels weggenomen door de overtuiging dat het wel erg fijn vertoeven is tussen het groen op de top van het duin. Aangekomen op het terrein, wordt hard gewerkt door onder andere de rietdekkers die het dak van een nieuwe ‘jas’ voorzien. Een teken dat deze burgemeesterswoning haar functie als kantoor voorlopig nog verlengt. Jan Meyer herhaalt de visie die zij uitdragen: ‘Wij ontwerpen gebouwen voor mensen om in te wonen, te werken, te winkelen, te feesten of in te rouwen. Uitgangspunt is dat de bezoeker of bewoner zich thuis en comfortabel voelt. Ieder mens is uniek. Elke plek is anders. Daarom is elk gebouw origineel. We ontwerpen niet met een vooraf bepaalde stijl, we bouwen voor de opdrachtgever. We kijken naar de plek en we kijken naar de toekomst. Dat is de verantwoordelijkheid van de architect. Die betrokkenheid gaat door tot op de bouwplaats. 129 LEVEN!
Offem Zuid, Noordwijk
Ontwerpen Van Manen ontwerpt gebouwen door heel Nederland, maar opvallend veel wordt er getekend voor de thuisbasis Noordwijk en de directe omgeving. Van vakantiewoningen, tot een crematorium, van sociale huurwoningen tot superluxe villa’s en transformatie van kantoor tot woningen. Zelfs de verbouwing van de door Jesse ontwerpen villa aan de Zuid Boulevard is onder handen genomen door Van Manen. Gerben: ‘We zitten hier in dit dorp met drie goede middelgrote architectenbureaus. Eigenlijk best opvallend. Elk bureau heeft zij eigen aanpak en talenten, en ook zijn eigen voorkeuren en netwerken. We komen volgens mij alle drie niks te kort, maar we komen elkaar ook niet zo vaak tegen. Wij stellen ons als architect steeds de vraag of we ons welkom zouden voelen in een huis dat wij ontwerpen. Of dat we ons prettig zouden voelen bij een gebouw dat we tekenen. Als we in gesprek zijn met een opdrachtgever, dan kan dat een paar uur duren. We willen weten hoe iemand leeft, wat de toekomstplannen zijn, wat hij of zij belangrijk vindt en wanneer de
Sancta Maria, Noordwijkerhout 130 LEVEN!
opdrachtgever een vakantiegevoel heeft als hij thuiskomt. Dat bepaalt je huis, de omvang, de indeling alles. Je begint bij de voordeur, dan de gang, de kamer, de keuken, de slaapkamer, het washok, de schuur en zo doorloop je je hele huis. Met die bagage gaan we aan de slag.’
Transformatie Something old, something new, something borrowed, something blue. Steeds vaker onderzoekt Van Manen of ze een goed huwelijk kunnen sluiten tussen nieuwe ontwikkelingen en bestaande bouw. Voor het behoud van het karakter, maar ook vanwege het behoud van de energie en de financiële waarde van een object. De ene keer een gevel van bijvoorbeeld een oude psychiatrische inrichting aan een nieuwe invulling van statige herenhuizen, de andere keer een geleende constructie van een gedateerd kantoorgebouw voor een nieuw, gelukkig leven als woongebouw.
131 LEVEN!
Belvédère, Noordwijk
Gerben van Manen: ‘Bouwen is een complex proces en vraagt om aandacht, goede samenwerkingen en kwaliteit. We kunnen het gehele proces ontzorgen -maar we doen het niet alleen. Op basis van onze ervaring kunnen wij voor ieder project de juiste adviseurs en bouwers selecteren. Daarbij weten we hoe ontwerpen kosten-effectief gerealiseerd kunnen worden. We monitoren de bouwkosten tijdens de planvorming, en we begeleiden de realisatie van de plannen op de bouw.’
Residence Opduin, Noordwijk Residence Roozen, Noordwijk
132 LEVEN!
Zonnewende, Noordwijk
Techniek De romantiek van de architect is misschien nog alleen te herkennen aan de sprookjesachtige omgeving waar Van Manen kantoor houdt. Maar verder wordt het potlood en het knip- en plakwerk door de nieuwe generatie weinig gebruikt. Wat er voor terug is gekomen, biedt de opdrachtgever een ongelofelijk realistisch plan; virtual reality. De tekeningen worden gemaakt met behulp van het zogenaamde Autodesk Revit. Een gereedschap dat het mogelijk maakt volledig in 3D te ontwerpen. Jan: ‘Stel je voor dat je om je huis heen kan lopen, er omheen kunt vliegen desnoods, de zon
kunt laten schijnen, je huis kunt binnengaan, je eigen spullen tegenkomt in dat huis. Gewoon op je mobiel te zien. Die software is er en werkt zoveel sneller en efficiënter. Als je iets verandert dan kun je die data uitwisselen met de constructeur en de aannemer. Het systeem is er al jaren maar de verfijning neemt telkens toe. Het stelt ons in staat snel te schakelen en slimmere ontwerpen te maken. Maar de basis is een goed ontwerp, dat ontstaat door een idee, en dat idee wordt hier geboren, door mensen bedacht. Dat is het mooiste.’
Villa Marezate, Noordwijk 133 LEVEN!
IEDER MENS IS UNIEK. ELKE PLEK IS ANDERS. DAAROM IS ELK GEBOUW ORIGINEEL. VAN MANEN ONTWERPT NIET MET EEN VOORAF BEPAALDE STIJL, DE STIJL IS HET RESULTAAT VAN EEN GEZAMENLIJK PROCES. Duinvilla, Noordwijk
Duinvilla, Katwijk
Duinvilla, Noordwijk
Jan Meyer: ‘In onze visie is duurzaam ontwerpen geen wens, maar een vanzelfsprekendheid. Zonder concessies te doen aan comfort en esthetiek. Wij hebben continue aandacht voor de juiste materialen en het benutten van de laatste inzichten. Dat is de route naar gebouwen met een lage milieulast, minimale energiebehoefte en een lange levensduur. Wij zoeken daarbij naar het beste wat de natuur te bieden heeft. Daarbij zal de tijdloze uitstraling van onze architectuur ook toekomstige generaties blijven uitnodigen tot steeds weer hernieuwd gebruik.’
134 LEVEN!
Duinvilla, Noordwijk Duinvilla, Noordwijk
Villa, Wassenaar
Villa aan de boulevard, Noordwijk
135 LEVEN!
Duinvilla's, Noordwijk
136 LEVEN!
‘IEDER MENS WORDT GEVORMD DOOR DE OMGEVING WAARIN HIJ OF ZIJ WOONT, WERKT EN LEEFT. JE LEEFOMGEVING KLEURT JE LEVEN EN VERANKERT HERINNERINGEN.’
Strandpaveljoen BEACH, Noordwijk
van-manen.com 137 LEVEN!
Statig. Zo kunnen we de appartementen in Duineveld wel noemen. Deze fraai vormgegeven appartementen zijn verdeeld over twee kleinschalige gebouwen Duinhuys en Zeehuys. Duin, bos en strand liggen op steenworp afstand, evenals het sfeervolle centrum van Noordwijk aan Zee.
23 APPARTEMENTEN - Riante 4 kamer appartementen vanaf ca. 142 tot maar liefst 350m2 - 3 Unieke penthouses - Ruime terrassen met goede bezonning en fraai uitzicht over het park - Luxe afwerking badkamer en toilet - Vloerverwarming als hoofdverwarming - Heijmans Slim wonen huisbesturing - 2 Parkeerplaatsen en separate berging in de garage - Gebruik duurzame materialen en hoogwaardig afwerkingsniveau Koopsommen vanaf ca. â‚Ź 795.000,- v.o.n.
www.duineveld.nu Heijmans Vastgoed, Realisatie & verkoop, tel. +31(0)10 266 28 00 - De Leeuw makelaardij, Verkoop, tel +31(0)714 051 616
Alles is mogelijk Verschillende zitdiepte’s en zitcomforts. Losse elementen en longchairs kunnen naar uw eigen ideeÍn worden gecombineerd. Leverbaar in stof en leer. Bank met longchair vanaf 1.325,-
Hoge Rijndijk Leiden Verdamstraat 6 colijninterieur.nl
WONEN & INTERIEUR
M I D zomer nacht foto Reni Verhoeve
Eindeloze zomeravonden buiten. We kunnen er geen genoeg van krijgen. En als het dan uiteindelijk toch gaat schemeren, dan wordt het met de windlichten van Riviera Maison extra gezellig. Ook een piepklein balkonnetje wordt hiermee een zuid-Franse villa. De complete collectie shop je in de winkel en online bij Casba Wonen & Slapen op de Rijneke Boulevard in Zoeterwoude Rijndijk. casba.nl
ALTIJD
ANDERS Galerie en woonwinkel Klooster verenigt opmerkelijke kunst en woondesign in de Kapel aan Zee. Omdat de monumentale ruimte ook dienst doet als evenementenlocatie, verandert de inrichting voortdurend. Het assortiment is bewust opgebouwd met artikelen uit het lagere, midden en hoge segment. Je kunt hier met een kleine portemonnee slagen, maar ook als een blok vallen voor een topstuk. Laagdrempelig en inspirerend. Klooster | events, art & design Hoofdstraat 96, Noordwijk T (071) 361 0930 kloosterinfo.com
Met Liefde Een nieuwe impuls voor je zaak? En liefst zo duurzaam mogelijk? De juiste mix van gerecylede, vintage, natuurlijke materialen en kleur geeft een eclectische sfeer. Groothandel AAI made with love heeft een laagdrempelige cash & carry formule voor retailers en stylisten. Op afspraak, maar je kunt online vast rondneuzen op aaimadewithlove.com
Nieuw bij Leolux zijn de fauteuil en chaise longue Jill. Het ontwerp herinnert aan vroeger tijden, geĂŻnspireerd op luxe interieurs van de 19e eeuw. Ontwerper Edward van Vliet combineert een vleugje nostalgie met een eigentijds comfort, charmante rondingen en elegante details. Doordat de pootjes een stukje terugspringen, lijkt de zitting te zweven. Andere fraaie details zijn de siernaden en het accent van de knoop, midden op het lendenkussen.
NIEUWE NOSTALGIE
Zirkzee Wonen, Slapen en Projectinrichting Lammenschansweg 138, Leiden T (071) 532 3848 zirkzeewonen.nl 141 LEVEN!
DE
BUITENPLAATS RIJNWEIJDE
VAN OEGSTGEEST AAN DE RIJN Oegstgeest aan de Rijn ontwikkelt zich tot een charmant waterstadje aan de Oude Rijn. Met de komst van Buitenplaats Rijnweijde wordt er weer een ‘nieuwe smaak’ toegevoegd aan de prachtige wijk. De smaak van het heerlijke buitenleven in een landschappelijk vormgegeven, lommerrijke omgeving.
142 LEVEN!
L
angs meanderende lanen komen prachtige twee-ondereen-kap en vrijstaande villa´s met een bijzondere, onderscheidende architectuur. Hier vervagen de grenzen tussen privé en openbaar en ben je overal één met de mooie natuur om je heen. Groene hagen, pergola’s en fruitbomen sieren het geheel. Net als in menig chique villawijk wordt de oprit van elk huis voorzien van een fraai ijzeren toegangshek met gemetselde penanten. Hierachter gaat een zee aan ruimte schuil. Zowel binnen als buiten.
Altijd het buitengevoel, ook binnen “Als je op zo’n bijzondere plek woont, moet je daar altijd van kunnen genieten. Niet alleen als je aan komt rijden of in de tuin zit. Daarom hebben we gekozen voor een eigentijdse architectuur, die ruimte laat voor een voor- en achtergevel die volledig uit glas is opgetrokken. Dit geeft de bewoners vanuit de leefkeuken, living, werkkamer of slaapkamer vrij zicht op de groene woonomgeving”, vertelt Ontwikkelingsmanager Bas Kalter van gebiedsontwikkelaar BPD.
Onderscheidend Buitenplaats Rijnweijde onderscheidt zich niet alleen door het buitengevoel, ogenschijnlijk ver weg van alles, ook het woningaanbod is bijzonder. De buitengewoon luxe twee-onder-een-kap en vrijstaande villa’s zijn minimaal 200 m² groot en hebben altijd een grote tuin, zowel voor als achter. Buitenplaats Rijnweijde wordt ook nog eens gasloos gebouwd, waardoor de wijk klaar is voor de toekomst.
Het ultiem rustige buitenleven De exclusieve nieuwbouwwoningen van Buitenplaats Rijnweijde komen bij de entree van Oegstgeest aan de Rijn. Het grote voordeel van deze ligging is dat je echt in een mum van tijd op de A44 zit, waardoor je zo in Den Haag of Amsterdam bent. Daarbij woon je hier heel dicht bij de nieuwe fietsbrug naar Valkenburg én is er openbaar vervoer in de directe omgeving. Thuiskomen is ultiem ontspannen. Direct rust, hier woon je buiten en toch is alles prettig dichtbij. Het strand, de winkels, het gezellige centrum van Leiden en heel veel natuur.
Interesse? Spreekt dit beeld je aan? De verkoop start naar verwachting in het vierde kwartaal van 2018. Neem een kijkje op de website en laat je gegevens achter. Dan word je op de hoogte gehouden en mis je niets. buitenplaats-rijnweijde.nl
143 LEVEN!
De mooiste merken onder één dak
Gratis interieuradvies
op vertoon van deze advertentie
AUPING | BERT PLANTAGIE | CARESSE | CINDERELLA | COCO MAISON | COSY VILLA | DIVIDI | DOCK FOUR | HENDERS & HAZEL | HÜLSTA | KARAT | LEOLUX MONTÈL | NATUZZI | NOLTE | PULLMAN | RAUCH | RIVIÈRA MAISON | SERTA | SILVANA | STRESSLESS | TRENDHOPPER | URBANSOFA | XOOON 144 LEVEN!
Hoge Rijndijk 315, 2382 AP Zoeterwoude | 071-5899346 | casba.nl www.casba.nl |
facebook.com/casbawonen |
instagram.com/casbawonen
WONEN & INTERIEUR
RELAX MET MAX Dat wil je allemaal wel. Lekker onderuit in een comfortabele relaxfauteuil. Maar dan wel graag eentje met een elegant en eigentijds model. Fauteuil Max combineert een slank design met alle functies die een optimaal zitcomfort garanderen. Leverbaar in vele stofen leervarianten, verschillende afmetingen en met keuze uit meerdere voetsteunen. Het nekgedeelte is handmatig instelbaar en je kunt ook nog kiezen tussen elektrische en mechanische bediening. Colijn Interieur Verdamstraat 6, Leiden T (071) 514 24 21 colijninterieur.nl
BloemBED
BOHO BEACH HOUSE
Ieder seizoen ontwerpt Bedding House in Lisse een prachtige collectie bedtextiel voor Kardol. Het dekbedovertrek Tendresse bijvoorbeeld, valt op door een overvloed aan zachte bloemen. Het sluit perfect aan bij de huidige grafische bloementrend, en past in zowel een romantisch als modern interieur. De zachte nude-tonen geven een rustgevende sfeer. Zowel het overtrek als de kussenslopen hebben een uni achterzijde.
Creëer je eigen strandhuis met basic, beachy beauties van Riverdale. Met grove stoffen, franjes, wandkleden met matgouden details, gevlochten manden en boho-like windlichten in natureltinten en zwart. Life is a holiday. Dus op naar de kust en de Riverdale Inspiration? Shop bij Haasnoot Wonen.
Vandyck Experience Store Breestraat 99, Leiden T (071) 203 4014 vandyckshop.nl
Voorstraat 43-44, Katwijk aan Zee T (071) 407 3461 haasnootwonen.nl
De ventilatoren van Solis zorgen voor een heerlijke ‘breeze’. Voor elke ruimte is er een geschikt model. Zo kan de nieuwe SOLIS Breeze 360⁰ bijvoorbeeld zelfs omhoog blazen, waardoor al je paperassen gegarandeerd op het bureau blijven liggen. Alle opties voor zomerse verkoeling vind je bij EP:Swaak. Pelikaanstraat 22, Leiden T (071) 521 5151 epswaak.nl 145 LEVEN!
VILLA FLORA, VOOR IEDEREEN
‘We creëren een
HUIS KAMER’ Echtparen die een zaak runnen. Kent u die uitdrukking? Vaak gaat het WONDERWEL goed. Niet te veel lullen, gewoon samen mouwtjes opstropen. In Hillegom is een mooi voorbeeld van hoe het ook kan. Welkom in de HUISKAMER van de Bollenstreek.
146 LEVEN!
Eigenaarsechtpaar Renate en Nick de Mon
147 LEVEN!
‘Ik zag hem als jonge god lopen in een PARTYCENTRUM waar hij samen met zijn ouders eigenaar was. Ik dacht na één minuut: ‘Die is van mij’. En ik kreeg m’n zin.’
E
r is maar kort tijd om in de opkamer te praten met het eigenaarsechtpaar Renate en Nick de Mon. Want in deze weken van Keukenhof gekte (het is eind april), is het hotel met zevenentwintig kamers elke dag gevuld. Een bezetting van honderd procent noemen ze dat. Maar het gewone leven gaat ook door. Vandaag bijvoorbeeld met een condoleance in de grote zaal voor tweehonderd man. Zo is er elke dag wel iets. En zo hadden Nick en Renate het ook bedoeld toen ze hier vijf jaar geleden neerstreken. Renate: 'We kennen elkaar wel al vijfentwintig jaar. Ik zag hem lopen in een partycentrum waar hij samen met zijn ouders eigenaar was. Het was liefde op het eerste gezicht. Ik dacht na één minuut: ‘Die is van mij’. En ik kreeg m’n zin. Ik had net de hotelschool achter de rug en deed even wat anders. Door Nick ben ik weer teruggekeerd in de horeca.’
Gemotiveerd Het historische pand in de Hoofdstraat 55 is een belangrijke ontmoetingsplek voor velen. Clubs als InitiatiefRijk Hillegom, Rotary, Soroptimisten, Lions, Castle feesten, de uitloop van de Zandvoort races hebben hier hun vaste hotelgasten. En zo vult de rij zich want het is te veel om op te noemen. Nick: ‘Renate en ik zijn hier vijf jaar geleden begonnen en hebben er onze eigen stempel op gedrukt. Het allerbelangrijkste is dat we plezier hebben in ons werk. We vinden het elke dag geweldig. En dat stralen we blijkbaar uit, want ons huidige team is geheel overgenomen van de vorige uitbaters en is erg gemotiveerd. We zijn doeners, ik sta regelmatig zelf een biertje te tappen.’ Renate: ‘We hebben het toegankelijker gemaakt, we zijn er voor iedereen, je mag altijd overal zitten, je kunt je volledig thuis voelen.’ 148 LEVEN!
149 LEVEN!
Villa Flora ‘In Hillegom blijft het jasje uit. Het is hier heel nuchter, doe maar GEWOON. Iedereen voelt zich hier thuis.’ Verbouwen
Thuis
Eerst werd de grote salon met de originele houtkachel in het midden, onder handen genomen. Veel vintage, kleden op de grond, zithoekjes, een grote leestafel, sfeerverlichting. Nick: ‘We moesten de boel eens goed afstoffen. Sfeer en gezelligheid, daar gaan we voor. Oer-Hollands, maar voor ons erg belangrijk. We hebben een behoorlijke regiofunctie, bij ons kan veel. Als alles bezet is zijn er al gauw 500 mensen in huis. De zalen, het restaurantgedeelte, de kamers, alles bij elkaar. Voorheen was het anders. Nu staat de deur wagenwijd open, zeven dagen per week, je kunt ontbijten en ’s avond doorzakken als je wilt.’ Renate: ‘Nu is net het linkerdeel van het pand klaar (geschikt voor groepen tot 75 personen), in dezelfde stijl als de andere helft van het restaurant. Warme kleuren, een salonbank in de midden, een goede combi tussen modern en huiselijk. Het valt goed in de smaak.’
Is er een privéleven mogelijk buiten deze drukke onderneming? We vragen het aan Renate en Nick: ‘Thuis is thuis, dan kunnen we het wel over andere dingen hebben. Gelukkig maken we nauwelijks ruzie. De rolverdeling is helder, en niet eens helemaal officieel vastgelegd of zo. We doen waar we goed in zijn.’ Renate: ‘We hebben nog kinderen thuis, een tweeling -dochters van twintig- , een zoon van 18, en een kleindochter. Dat vraagt ook aandacht.’ Nick: ‘In Hillegom blijft het jasje uit, zeggen we dan. Hier is het heel nuchter, doe maar gewoon. Dat zijn wij ook. We doen wat nodig is maar als je ’t samen naar je zin hebt, dan kun je veel aan hoor. We hadden vijf jaar geleden een bezetting van 30%, en nu van meer dan 70%. Het restaurant loopt goed omdat je waar krijgt voor je geld. Geen dikdoenerij. Dat is een beetje de mentaliteit hier. En die bevalt ons goed.’
Hoofdstraat 55, Hillegom T (0252) 515 100 150 LEVEN!
villaflora.nl
Singels 1 TWEE-ONDER-EEN-KAPWONINGEN EN VRIJSTAANDE WONINGEN IN VOORHOUT WONINGTYPE
Calla
• Woonoppervlakte vanaf circa 179 m² • Kaveloppervlakte vanaf circa 373 m² • Lichte woonkamer met openslaande deuren naar tuin • Luxe keuken met Siemens-apparatuur en composiet werkblad • Luxe complete badkamer en separaat 2e toilet op 1e verdieping • Vrij indeelbare, hoge 2e verdieping met ruimte voor 2 slaapkamers en een doucheruimte • Houten garage en 2 parkeerplaatsen op eigen terrein • Extra optiemogelijkheden, waaronder een uitbouw over meerdere verdiepingen, dakkapel en kelder.
Markante vrijstaande woningen
KOOPSOM VANAF € 679.000 V.O.N.
HOOGWAARDIG, DUURZAAM EN WATERRIJK WONEN WONINGTYPE
Aster & Anemoon
• Woonoppervlakte vanaf circa 162 m² • Kaveloppervlakte vanaf circa 210 tot 326 m² • Luxe keuken met Siemens-apparatuur • Luxe badkamer en separaat 2e toilet op 1e verdieping • Vrij indeelbare, hoge 2e verdieping met ruimte voor 2 slaapkamers en een doucheruimte • Houten garage en 2 parkeerplaatsen op eigen terrein • Extra optiemogelijkheden, waaronder een uitbouw, dakkapel en kelder • Type Aster is v.v. een puntgevel op de zolderverdieping • Type Anemoon is standaard voorzien van een erker in de woonkamer KOOPSOMMEN VANAF € 549.000 V.O.N.
Singels 2
Statige 2-onder-een-kapwoningen
WONINGTYPE
Hyacint
• Bungalow met een woonoppervlakte van circa 122 en 124 m2 • Achtertuin aan het water gelegen op het zonnige zuidoosten • Gehele woonprogramma (woonkamer, hoofdslaapkamer, badkamer en keuken) op de begane grond • Extra ruime slaapkamer/hobbyruimte op de eerste verdieping • Uitzicht op de nieuwe, groene parkzone • Inclusief luxe keuken, badkamer en toiletruimte • Parkeerplaats op eigen terrein
Fraaie bungalows aan het water
BINNENKORT IN VERKOOP
WWW.HOOGHKAMER-VOORHOUT.NL
JONG E N S HOOG SELECTIONS SASSENHEIM
DROOM DARCY HOOGENHOUT (24) DEELT ZIJN WERELD VAN KLASSIEKE AUTO’S Darcy Hoogenhout is amper een kwart eeuw oud maar weet al dondersgoed hoe het werkt als ondernemer: ‘Ik ben uit de generatie van de crisis- kinderen, opgegroeid in een tijd waarin je creatief moet zijn als je wat wilt bereiken’. Hij toont zijn nieuwe showroom omringt door specials zoals BMW Alpina’s, een Alfa 1900, diverse zeldzame Porsches, een Volvo Amazon 123GT en nog dertig andere juweeltjes. Speeltjes tussen de twintigduizend euro en de acht ton: ‘Wanneer de klant een specifieke auto zoekt en wij deze niet in onze collectie hebben, gaan wij op zoek in ons uitgebreide netwerk, dat is voor ons juist de sport. Vanuit Sassenheim doen wij wereldwijd zaken, ze zijn weg voor je ’t weet.’ Voor autoliefhebber Darcy gaat het ondernemen echter ook en vooral om andere zaken: ‘Steeds meer jonge mensen beginnen voor zichzelf. Niet om veel geld te verdienen - daar gaat het steeds minder om - maar om te doen wat je leuk vindt. Daar heb ik ook voor gekozen. Misschien lijkt het in eerste instantie niet altijd de beste keuze maar wanneer je de stap zet zullen je veel mooie dingen toekomen. Puur omdat je er zelf in gelooft. De auto’s bieden een herinnering. De klassiekers hebben een nostalgische waarde. Het is veel meer dan een stuk blik. Een oldtimer brengt je terug naar vroeger tijden. Zo hebben wij dit ook verwerkt in onze showroom. Een belevenis creëren, je laten dromen, verbindingen leggen en mensen enthousiast maken. Wij kunnen de klant alles bieden omtrent klassieke auto’s, van een unieke oldtimer tot complete restauraties. Dat is voor mij ondernemen. Een concept neerzetten met alles wat daarbij hoort. Autoliefhebbers die voor het eerst bij ons langskomen staan zelden of nooit binnen een uur weer buiten.’
152 LEVEN!
HOOG Selections Wattstraat 3a, Sassenheim T (0252) 34 71 76 hoogselections.nl 153 LEVEN!
B R O U W E R
T R A V E L
T A X I
B R O U W E R
B R O U W E R
T O U R S
071 36 11 000
WWW.TAXIBROUWER.NL
EEN SCHONE AIRCO Iedere auto is tegenwoordig voorzien van een aircosysteem. Dit zorgt voor een fijne temperatuur en frisse lucht. Wat niet iedereen zich realiseert is, dat zich tijdens gebruik stof, bacteriën en schimmels nestelen in de filterbehuizing en luchtkanalen van het systeem. Het gevolg hiervan is een verminderde luchtkwaliteit en nare geurtjes. Je kunt er zelfs allergieklachten door ontwikkelen. Om deze vervelende gevolgen te voorkomen is het verstandig om éénmaal per jaar je airco met het reinigingssysteem van Airco Well te laten behandelen. Daarvoor kun je prima terecht bij Autocentrum Beelen in Lisserbroek. Dus lekker op vakantie met een schone en frisse airco? Maak dan een afspraak via 088 - 336 00 88. autocentrum-beelen.nl/airco
Suzuki Swift Sport Test de funfactor van de Swift bij Auto Bakker en Suzuki Leiden Auto Bakker
Industriekade 16a, Sassenheim, T. (0252) 22 42 24 www.autobakker.nl
Suzuki Leiden
Hoge Rijndijk 328, Leiden, T. (071) 589 96 36 www.suzukileiden.nl
Gemiddeld brandstofverbruik: 5,3 l/100 km; 25,0 – 16,9 km/l; CO2-uitstoot: 123 g/km. *Suzuki Financial Services leasetarief per maand o.b.v. Private Lease, 48 mnd, 10.000 km/jaar, 12 schadevrije jaren, incl. max. bonus/malus en BTW, excl. brandstof. Prijs inclusief btw en bpm, geheel rijklaar, exclusief metallic lak. Afbeelding kan afwijken van standaard specificaties. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden. © 05-18
Rijklaar vanaf
€ 24.999,-
Of All-inclusive v.a. € 399,- p.m.*
KORT ZAKELIJK
BOLLENSTREEK
Bedrijf in
Op zaterdag 11 augustus kun je een kijkje nemen bij acht agrarische bedrijven aan de Jacoba van Beierenweg en Engelselaan in Voorhout. Van 10.00 tot 16.00 uur leer je de geheimen van de teelt en verwerking van bloembollen en vaste planten. De kwekers leiden je zelf rond. Ook een melkveehouderij en een bedrijf in gewasbescher-
mingsmiddelen doen mee. Op bijna alle bedrijven worden extra activiteiten georganiseerd die te maken hebben met natuur en landschap. De Agrarische Natuur- en Landschapsvereniging Geestgrond en het Hoogheemraadschap van Rijnland presenteren hun activiteiten. De Werkgroep Bollenerfgoed van het CultuurHistorisch Genootschap geeft informatie over hergebruik van bollenschuren in Kookstudio Tulphoeve en een imker vertelt over het houden van bijen. Ook voor kinderen is er van alles te doen.
Het hele programma is te vinden op facebook.com/bollenstreekinbedrijf
KLOOTSCHIETEN
SMAAKT NAAR MEER
NIEUWE VOORZITTER
Het meer dan 500 jaar oude Klootschieten heeft haar 6e Noordwijkse editie achter de rug. En nog wel onder deskundige begeleiding van leden van de officiële Nederlandse Klootschietbond. Annick van der Lof-de Groen, voorzitter van het Twentebal, zet zich met haar Stichting in om het bedrijfsleven in de Randstad en Twente met elkaar te verbinden door informele activiteiten met een zakelijk en gastvrij karakter. Het jaarlijkse hoogtepunt is het Twente Bal wat dit jaar -voor de 38ste keer- op zaterdag 30 juni 2018 plaatsvindt. Op een unieke plek in Twente treffen directeuren, politici, wetenschap en prominenten uit de Randstad en Twente elkaar. Grand Hotel Huis ter Duin was de ontvangende partij begin april en beloonde de gasten na afloop van de Klootschietwedstrijd op het strand, met een welverdiende voedzame lunch op het bordes van Brasserie La Terrasse. klootschieten.com
PVOO
Paul Jansen is de kersverse voorzitter van het Platform voor Ondernemers Oegstgeest. “Ik wil graag dat ondernemers deze vereniging zien als een platform waarop zij kunnen landen, ervan starten of gebruiken om verder te komen. Het bestuur gaat nu invulling aan die gedachte geven. Uiteraard worden succesvolle onderdelen voortgezet, zoals de geagendeerde Onderweg Naar Huis Borrels.” Een ander nieuwe bestuurslid is Marlene Simoons, zij heeft de rol van belangenbehartiger op zich genomen. “PVOO verbindt mensen en ondernemingen en speelt daarom een belangrijke rol in ons dorp en de regio.” Samen met Lia van Schaijk, Anneke Anholts, Ronald Remmers, Linda van de Oudeweetering en Karen Rueb is het bestuur van het PVOO op volle sterkte. Dit jaar viert het PVOO haar 3e lustrum. Het laatste weekend van september wordt hier volop aandacht aan gegeven. pvoo.nl 155 LEVEN!
B R O U W E R
T R A V E L
T A X I
B R O U W E R
B R O U W E R
T O U R S
ONTDEK
ONZE HOOFDSTAD
LOVE, LIVE, LAUGH, GIVE…
Elke donderdag (tot 1 september). Wij toeren u via de Haarlemmermeerpolder naar een kaasboerderij en een klompenmaker. Vervolgens naar Amsterdam centrum voor een grachten rondvaart inclusief bezoek aan een diamantslijperij. In de middag is er vrije tijd om te winkelen.
B R E E S T R A AT 9 0 , L E I D E N
BROUWER TRAVEL | WWW.BROUWERTRAVEL.NL | 071 - 365 00 94
DIVERSE OPSTAPPLAATSEN IN LEIDEN, WASSENAAR, NOORDWIJK, NOORDWIJKERHOUT, KATWIJK, RIJNSBURG
SYM FIDDLE ll ELEGANTIE EN KLASSE - bij Scooter Exclusief
KORTINGSPRIJS € 1799,- INCLUSIEF: - Origineel windscherm t.w.v. € 120,- Luma ART3 gekeurd kettingslot t.w.v. € 75.- Eventueel afstellen op 34 km/u t.w.v. €75,STERKE PUNTEN: + 4 takt euro4 + Vintagelook + Comfor rijder en passagier + Grote opbergruimte + Verkrijgbaar in meerdere kleuren + Uit te breiden met vele accessoires
EEN TESTRIT RESERVEREN? Scooter Exclusief Leiden Lammenschansweg 130 B 2321 JX Leiden T (071) 301 62 25 www.scooter-exclusief.nl info@scooter-exclusief.nl
Het juiste adres voor flexibele en betaalbare mobiliteit..
KORT ZAKELIJK
GH+O ONTWIKKELT
CAMPAGNE WATERSCHAPSVERKIEZINGEN 2019 Communicatiebureau GH+O gaat de landelijke communicatiecampagne ontwikkelen voor de waterschapsverkiezingen in 2019. Het bureau kwam als winnaar uit de bus na een zorgvuldige aanbesteding door de Unie van Waterschappen. Op 20 maart 2019 zijn de waterschapsverkiezingen. De verkiezingscampagne moet zichtbaar maken voor welke belangrijke uitdagingen de waterschappen staan en hoe het waterwerk iéders leefomgeving in Nederland beïnvloedt. GH+O ontwikkelde een campagneconcept dat alle waterschappen in Nederland straks in hun eigen regio kunnen gebruiken. De campagne zorgt voor een bundeling van krachten waar het kan en biedt daarnaast ruimte voor het zichtbaar maken van regionale thema’s. GH+O heeft een vestiging in Leeuwarden en in Leiden en werkt voor diverse (landelijke) organisaties met een publieke taak, zoals ministeries, Holland Branding, Free a Girl, Nationaal Archief en verschillende hogescholen, overheden en zorginstellingen. GH+O is gevestigd op de Nieuwstraat 31A, Leiden. gho.nl
FASCINEREND:
Wil jij aan de andere kant van de wereld in de Stille Oceaan genieten van de meest bijzondere tropische eilanden? Droom je van Bora Bora, Moorea, Tahiti, Fiji of de Cook eilanden? Stuk voor stuk prachtige bestemmingen, die zeker tot de verbeelding spreken doordat ze zo afgelegen zijn, maar ook vanwege de bijzondere bewoners. Ook de natuur zowel boven als onder water is hier fascinerend. En goed te combineren met één van de vele Aziatische bestemmingen, of met Australië/ Nieuw-Zeeland, maar ook met bijvoorbeeld Amerika. Alles is mogelijk, zelfs zijn er verschillende cruisevakanties mogelijk naar deze droombestemmingen.
60 JAAR
GOUDEN SPAR
Voor het perfecte maatwerk voor zo’n reis maak je een afspraak met Peter Lindhout van The Travel Club. Hij componeert jouw wensen en ideeën tot een passend reisvoorstel.
Sinds halverwege de jaren 1800 teelde de familie van der Meer bollen, tot Cornelis van der Meer op 57-jarige leeftijd besloot een camping te beginnen. De bijnaam van Cornelis was ‘de Spar” vanwege de nabijheid van die bomen in het Duin. De buurt voorzag gouden tijden voor Cornelis en zijn vrouw en zo ontstond de naam van de Camping “De Gouden Spar”. Als vijfde generatie geeft Gerard van der Meer nu samen met zijn vrouw Helma leiding aan het familiebedrijf. De eenvoudige zomerhuisjes van toen hebben veelal plaatsgemaakt voor moderne luxe bungalows die aan alle wensen van de gast van nu voldoen. Vorig jaar zijn nog een viertal familiehuizen gebouwd, die plaats bieden aan elk 10 personen.
T 06 5203 8554 peter.lindhout@thetravelclub.nl
Bungalowpark De Gouden Spar Duinweg 102, Noordwijk T (0252) 372 771 goudenspar.nl 157 LEVEN!
KORT ZAKELIJK
Het laatste shoppingnieuws, de nieuwste hotspots, verrassende winkelroutes en de leukste terrasjes voor deze zomer. Dat is LeidenShopping.com in een notendop. Je leest er verhalen van lokale ondernemers, krijgt er exclusieve dealtjes en ontdekt er winkels en cafeetjes die je zelfs als Leidenaar nog niet was tegengekomen. De hele maand juni organiseert LeidenShopping bovendien de etalageverkiezing. Welke winkel heeft de mooiste etalage van Leiden? Doel van de wedstrijd is om te laten zien wat voor leuke winkels de stad heeft. Want Leiden is en blijft een winkelstad. LeidenShopping.com
FLEXPLEKKEN VOOR VROUWELIJKE CREA’S
Je
leest het goed! De exclusieve en stijlvolle leesbrillenbox. Een handzame box vervaardigd van duurzaam materiaal inclusief vier kwalitatief hoogwaardige leesbrillen in vier verschillende gangbare sterktes. Zowel de leesbrillenbox als de brillen zijn zo gemaakt en afgewerkt, dat ze uitstekend geschikt zijn voor dagelijks gebruik. De leesbrillenbox is beschikbaar in twee hoogglans gelakte uitvoeringen, in de kleuren bruin en zwart. Voor beide boxen is er ook een navulverpakking beschikbaar (vier leesbrillen in verschillende sterkten) zodat je altijd dezelfde leesbrillen en sterkten aan gasten of klanten kunt aanbieden. De Leesbrillenbox en de exclusief voor Leesbrillenbox samengestelde leesbrillen zijn vervaardigd met het gebruik van materialen van hoge kwaliteit. leesbrillenbox.nl facebook.com/leesbrillenbox
158 LEVEN!
Debbie Huson biedt
ON DE R DA K In Noordwijk start deze zomer Shareyourvibes, een initiatief van Debbie Huson (Leiden, 1976). Hiermee komt ze tegemoet aan de groeiende vraag van vrouwelijke ondernemers naar een co-working spot. Debbie kon dankzij een meesterlijk geschreven bedrijfsplan en het daaraan resulterende vertrouwen van de Rabobank haar plan uitvoeren: ‘Ik heb meer dan 600 reacties gekregen toen ik het online bekend maakte. Nu zijn er bijna dertig aanmeldingen. Fotografen, bloggers, vormgevers, coaches. Exclusief voor vrouwen. Daar is dit concept op ingericht, zowel het interieur als kwa bedrijfsvoering. Ze kunnen elkaar helpen groeien, er is niet steeds die intimiderende aanwezigheid van stropdassen en ik wil hiermee vrouwen stimuleren meer voor zichzelf te kiezen. Je kan hier op je naaldhakken lopen of in je joggingbroek, het is jouw plek.’ In het komende herfstnummer van LEVEN! de eerste beelden met huurders. shareyourvibes.nl
ACTIEVE BUSINESS CLUB LISSE
‘WIJ WILLEN SLAAN’
bruggen Elke gemeente zijn EIGEN ondernemersvereniging. Want hoe compact onze regio ook moge zijn, het BARST hier van de clubs, platforms en andere gezellige of minder gezellige overlegorganen.
Het voltallige bestuur met Mariska van der Hulst, Marine Collier-de Vreede, Jacqueline van Hal, Erik Seisveld (zittend), Peter Engels en Paul van der Putten
D
e BCL is er zo een. Tweeëntwintig jaar jong en een loyale club. Voorzitter Peter Engels: ‘Er is een grote vaste kern trouwe leden, de saamhorigheid is groot. We dienen belangen als bereikbaarheid, parkeren, bedrijventerreinen, zoals elke club dat doet. BCL is belangenbehartiger bij de gemeente. Maar het is er vooral ook gezellig. Op dit moment telt de club 115 leden.’ Het bestuur is evenwichtig van opbouw met drie dames en drie heren. Secretaris Marina Collier-de Vreede: ‘We staan open voor verbinding, dat gebeurt al via de bestuurlijke samenwerking via HTL (Hillegom, Teylingen, Lisse). Lisse is meer dan de Keukenhof. Hoe mooi zou het zijn om dat meer uit te nutten de rest van het jaar.’
Gemiddeld vier van de totaal elf clubbijeenkomsten per jaar organiseren Mariska van der Hulst en Jacqueline van Hal bedrijfsbezoeken: ‘Die worden goed bezocht. Je krijgt een kijkje in de keuken van collega bedrijven. Het is leerzaam, het kan je verder brengen. De bijeenkomsten worden als erg inspirerend ervaren door de leden.’ Communicatiespecialist Paul van der Putten: ‘Als je er profijt van wilt hebben dan moet je er zelf ook tijd in stoppen. Dat komt niet vanzelf, je investeert in je relaties, het hoeft ook niet altijd over je werk te gaan, ook op menselijk vlak word je er wijzer van.’ Penningmeester Erik Seisveld geeft de club een acht als waardering: ’Er is nog zo veel wat we willen bereiken, maar we mogen niet klagen met het aantal leden en de manier waarop we dingen voor elkaar krijgen. We horen van leden ook dat ze er concrete business uit willen halen. Logisch. Dan proberen we bij te sturen en het beter te faciliteren. We zijn wat dat betreft ook een lerende club.’ businessclublisse.nl 159 LEVEN!
Smaakmakende content
Kom proeven‌
European agency: Leiden, The Netherlands
ppcrn.nl
Leidens Ontzet voor en door Leidenaren Doe mee met de grootste vereniging van Leiden Geen Leidens Ontzet zonder de 3 October Vereeniging. We zijn er trots op dat we namens onze 14.000 leden en voor Leiden het mooiste volksfeest van Nederland mogen organiseren. Elk jaar steunen heel veel Leidenaren - ieder op zijn eigen manier - de viering van de vrijheid van Leiden.
3 October Vereeniging voor ondernemers
Word net als 14.000 Leidenaren lid van de 3 October Vereeniging
We zijn verheugd al jaren te rekenen op de steun van het bedrijfsleven. Leidens Ontzet zouden we nooit zo groots kunnen vieren zonder de steun van onze zakelijke vrienden en sponsoren uit de regio.
Geen Leidens Ontzet zonder onze leden. Met het lidmaatschap van de Vereeniging heb je exclusieve voordelen en steun je één van de oudste en grootste verenigingen van Nederland.
Steun Leidens Ontzet 2018 door
Zo organiseren we voor onze leden de Hutspotmaaltijd op 2 oktober ‘s avonds. Maar er zijn meer voordelen... En dat voor maar €7,50 per jaar!
- te adventeren in de Feestwijzer (oplage 14.500) en in de 3 October-krant (oplage 50.000) - deelname aan het 3 October Gilde of de Geuzen van Boisot - medewerking aan de Grote Optocht
Geïnteresseerd? www.3october.nl of pr@3october.nl
JAN© ACCOUNTANTS & BELASTINGADVISEURS
VAN
Start TOT
Alles digitaliseert en alles is online. Ook bij JAN©. Maar eh… ho, wacht even. We hebben het nu alleen over stukken, cijfertjes en balansen he. Het contact rond de tafel is en blijft namelijk het fundament van een goede relatie. ‘Betrokken en dichtbij, dat zijn de kernwaarden van een SUCCESVOLLE samenwerking.’
P
artner/Accountant Jolanda van der Maden heeft een kamer direct naast de receptie en haar deur staat wagenwijd open, net als van alle andere twintig collega’s aan de Rijnsburgerweg. Symbolisch: ze is bovengemiddeld nieuwsgierig naar wie er binnenkomt en, ze is voor iedereen altijd aanspreekbaar: ‘JAN© is een sterk merk geworden de afgelopen tien jaar, maar de kracht van ons bedrijf ligt ‘m in ons talent om collega's en ondernemers te helpen groeien. Dat doen we door naast onze klant te gaan zitten en ons te verdiepen in zijn onderneming. Jaarstukken opmaken kunnen we allemaal, maar meerwaarde bieden door vragen te stellen zorgt juist voor kansen. Eerst vertrouwen, dan samen bouwen.’
Vertrouwen Frank Zuyderduyn: ‘Ga er maar aan staan als MKBondernemer. Je wordt voortdurend uitgedaagd, je moet van alles weten, je loopt risico’s, je kan er niet altijd met anderen over praten, vaak ontbreekt de boekhoudkundige kennis, of je denkt dat een accountant heel duur is. Vaak ben je best eenzaam als ondernemer. Als je dan kunt sparren met iemand die je de kansen laat zien, en die bovenal dezelfde taal spreekt, dan heb je een soort gidsfunctie. Dat lukt alleen als je er achter komt wat de drijfveer is van een ondernemer. Wil hij groeien, of z’n bedrijf verkopen binnen twee jaar, wil hij met pensioen of juist fuseren. Soms zegt hij A maar bedoelt hij B. Ons bedrijf heeft als functie om ondernemers te helpen bij hun ambitie. Dan heb je iemand nodig die je de kaart laat zien. Welke kant wil je op, waar liggen de wegen, waar kun je beter niet afslaan enz. Zo zou je JAN© kunnen zien. JAN© is geen merk alleen, JAN© bestaat uit mensen van vlees en bloed.’ 162 LEVEN!
Deskundigheid JAN© heeft vier kantoren, verdeeld over het westelijk deel van Nederland, en is uitgegroeid tot een full service organisatie met vele disciplines. Het idee van ‘alles in huis’ werkt snel en efficiënt. Jolanda: ‘Het interne netwerk is goud waard. We kunnen snel sparren over van alles zodat we onze relaties snel en vakkundig kunnen ondersteunen. Belangrijk want er verandert veel, voortdurend en in korte tijd. Ons kantoor is op een haar na volledig geautomatiseerd en gedigitaliseerd. Dat biedt onze klant een geweldig actueel inzicht in zijn onderneming, tot in de kleinste details. Geen ordners meer, geen stapels papieren mee naar huis. Ook zijn we een HT- kantoor (Horizontaal Toezicht), dat wil zeggen dat we één aanspreekpunt hebben bij de Belastingdienst en dat we sneller zekerheid krijgen over de aanslagen. Het verkrijgen van het HT-convenant zegt ook iets over onze deskundigheid en autoriteit. Het leukste is als we iemand horen zeggen: ‘Die JAN©, ik wist niet dat het zo’n leuk kantoor is.’
Wilton van Leeuwen van Bouwton badkamers is klant van het eerste uur. Hij zegt over de samenwerking met JAN©: ‘Ze zijn erg betrokken bij onze organisatie. Daardoor voorzien ze mogelijke obstakels en denken mee over adequate oplossingen. Dat we al jaren hetzelfde aanspreekpunt hebben is ook erg prettig. Het onderstreept hun persoonlijke aanpak.’
AAN
Pensioen
Partner/Accountant Jolanda van der Maden en accountant Frank Zuyderduyn: ‘Het gaat lang niet alleen om de cijfertjes, de ondernemer als mens staat centraal.’
‘We zijn goed in slimme vragen stellen. Op die manier kom je erachter wat een ondernemer echt drijft. Zo kun je beter anticiperen.’ Rijnsburgerweg 106, Rijnsburg T (088) 220 23 04 jan.nl 163 LEVEN!
TEKST MAY-LISA DE LAAT FOTOGRAFIE MARTINE GOULMY
WINNAAR JONGE ONDERNEMERSPRIJS
‘Wij doen gewoon ons ding’
Het jonge stel Daphne en Serdar Tolenaar (28) van Plus Tolenaar heeft de Jonge Ondernemers Bollenstreek prijs gewonnen: ‘De NOMINATIE was al bijzonder, maar winnen is echt een KROON op ons werk! Een bevestiging dat we op de goede weg zijn.’
L
ekker nuchter zijn ze en blijven ze, Daphe en Serdar: ‘Wij doen gewoon ons ding. De sfeer in de winkel is goed, net als het contact met de klanten. Wij vinden het normaal om een praatje te maken met onze klanten of soms zelfs een ‘dolletje’.’ Ze wonnen de prijs terwijl ze pas een halfjaar als ondernemers in de supermarkt actief zijn: ‘Twee maanden na de overname gingen we vier weken dicht en is werkelijk alles verbouwd, vernieuwd en vergroot.’
arbeidsmarkt, de buurtfunctie, maatschappelijke betrokkenheid én aandacht voor duurzaamheid. Serdar: ‘We schrijven geen ingewikkelde beleidsplannen, maar werken vooral op onderbuikgevoel. In ons team werken twee jongeren met een beperking. Wij bieden ze kans om zich te ontwikkelen.’
Teamwork
Koffie uurtje
Daphne: ‘Na 25 jaar hoorden de medewerkers dat hun baas ermee stopte en dat een jong stel de zaak zou voortzetten. We namen al het personeel over en inmiddels is ons team in aantal verdubbeld. De ‘menging’ van oud en nieuw bloed verloopt prima.’ Serdar: ‘Ik ben vrij direct in mijn feedback naar medewerkers, maar ik geef ook complimenten. Ik ben wel de eigenaar maar je ziet mij ook in de winkel brood snijden, vakken vullen of openen en sluiten. We werken samen met lokale leveranciers en wij verkopen nooit ‘nee’.’
Midden in de winkel staat een grote tafel met zes comfortabele stoelen, een mooie lamp erboven en verse bloemen op tafel. Daphne: ‘Daarvoor offerden we tien meter stelling op. In deze wijk wonen veel ouderen dus we bedachten het koffie-uurtje tweemaal per week. Misschien komt er nog wen een sjoelbak bij. De koffietafel krijgt zo steeds meer een buurtfunctie.’ Eén van de prijzen die het ondernemerspaar op 8 maart ontving bestaat uit een jaarlang strategisch advies door Kien. Daarmee willen Serdar en Daphne werken aan hun strategische leerdoelen, zoals meer vooruitdenken en het afbakenen van rol- en taakverdeling.
Terechte winnaar De jury kende Plus Tolenaar de prijs toe vanwege het complete plaatje; goed ondernemerschap, een prettige sfeer zowel in de winkel als onder het personeel, verregaande service naar de klanten, aandacht voor mensen met een afstand tot de 164 LEVEN!
BOLLENSTREEK:
PLUS Tolenaar
DE TWEE ANDERE FINALISTEN:
FORTEVITAL
Met ForteVital werk je aan een sterk en vitaal leven. Eigenaar en personal body engineer Jonas Föllmi: ‘Veel mensen hebben een druk bestaan en houden dus weinig energie over voor hun geliefde, kinderen en hobby’s. Ik wil die energie teruggeven aan mijn deelnemers. Ik geloof namelijk dat kracht en vitaliteit de basis is van echt gelukkig zijn’ ForteVital biedt individuele begeleiding, groepslessen en online coaching. Uniek is ‘Krachtig Lijf, Succesvol Bedrijf’ een trainingsprogramma voor ondernemers inclusief een hike van 3 dagen door de bergen van Slovenië. ‘Mijn aanpak bestaat uit de uitdaging om persoonlijke doelen te stellen, de uitdaging om beter te eten, de uitdaging om minder te peinzen, de uitdaging om die laatste set nog te doen tijdens krachttraining. Maar nog het allerbelangrijkste de uitdaging om een echte berg te beklimmen in Slovenië. Met als doel om jezelf te overtreffen.’ fortevital.nl en krachtiglijfsuccesvolbedrijf.nl
REISGIDS VOOR DE BOLLENSTREEK
Marti van Beek is auteur van ‘Travel Guide for the Dutch Flower Region & Keukenhof’. Marti wilde een complete reisgids maken voor de Bollenstreek, maar wel op zijn eigen manier. De streek gezien door de ogen van een nieuwsgierige import-Bollenstreker. Ruim anderhalf jaar later is de ‘Travel Guide for the Dutch Flower Region & Keukenhof’ een feit. Ook op de stations van Amsterdam op Schiphol Plaza en online is de gids te bestellen. De gids bevat informatie over mogelijkheden tot overnachten, hoogtepunten voor dagjes uit, bezienswaardigheden, restaurants en activiteiten. Ook historische informatie over de dorpen is opgenomen. De online versie was er al, maar sinds dit voorjaar is er dus ook een gedrukt exemplaar. De reisgids maakte Marti naast zijn fulltime functie bij de WestlandUtrechtBank. bollenstreek-reisgids.nl
Zakenplatform MeerBusiness en Kien ondernemersadvies organiseerden de verkiezing van de Jonge Ondernemer Bollenstreek dit jaar voor het eerst. De jury van de Jonge Ondernemers Bollenstreek bestond uit Dennis van der Voort van Kien Ondernemersadvies en tevens medeorganisator, juryvoorzitter en voorzitter van Bedrijfsleven Bollenstreek Alfons Morssink, Hans van Schie partner van CROP Accoutants, Ingrid Kuyt van Service Punt Werk en Bas Winnubst van VDSD. Zij beoordeelden 24 kandidaten en nomineerden de drie besten.
De ondernemersprijzen werden uitgereikt tijdens een feestelijke ‘grand finale’ op donderdag 8 maart jl. in het Fioretti College Hillegom. De aanmoedigingsprijs voor meest maatschappelijk betrokken ondernemer ging die avond naar Afval Loont uit Noordwijk. Om ondernemen al jong te stimuleren is er de jaarlijkse MeerBusiness Students Award. Bedrijf Theeslakjes van Ilse Rassin en Manou Ruigrok ging met deze prijs naar huis. Zij bedachten een ‘slakje’ voor het theeglas om te voorkomen dat een theezakje in de thee valt. Een uniek en ludiek product.
165 LEVEN!
WAAROM ONDERNEMERS VOOR RWV ADVOCATEN KIEZEN
‘WAT WE WETEN,
H
(EN WE WETEN VEEL)
Dave Beck is sinds dit jaar partner bij RWV, het advocatenkantoor dat de deuren wijd openzet; met netwerkbijeenkomsten, masterclasses, en vooral ook online met video’s, webinars en actueel nieuws. ‘Direct bij de ondernemers, midden in de maatschappij. Wij weten hoe ondernemers denken, waar ze niet aan denken en waar ze niet aan willen denken.’
Het nog vrij jonge team van zo’n 30 advocaten bezit vooral een groot geestelijk kapitaal, met specialistische kennis op vrijwel alle rechtsgebieden. En voor zaken met internationale aspecten maken ze gebruik van hun internationale netwerk Eurojuris. Op de website staan vele cases, tips en video’s, waar je echt iets aan hebt. Voor partner en advocaat ondernemingsrecht Dave Beck kan het niet snel genoeg gaan: ‘We bieden kennis op maat. Hoe handig is het als je als ondernemer je eigen nieuwsbrief ontvangt met precies de dingen die voor jouw bedrijf relevant zijn.’
Zo organiseren we jaarlijks een golftoernooi, laten relaties kennis maken met kleiduivenschieten en stappen samen op de fiets om 70 kilometer door de regio te fietsen. Kortom, evenementen die je uit je ritme halen en een smeermiddel zijn om andere ondernemers te leren kennen.’
Kennis delen
Toegevoegde waarde
De RWVWijzer is zo’n tool die het voor relaties eenvoudig maakt om aan actuele kennis te komen: ‘We schrijven wekelijks nieuwsartikelen, maken video’s om de mens achter de advocaat te laten zien, organiseren masterclasses en maken webinars voor degenen die er niet bij kunnen zijn. Ook staan er modellen, whitepapers en stappenplannen op de website die iedereen zo kan downloaden. Straks komt er een portal waar klanten toegang krijgen tot hun juridische dossiers en premium content. Een soort VIP ruimte voor onze klanten.’
Tijden veranderen, ook voor de advocatuur. Een moderne advocaat heeft een uitgebreid netwerk, is een strategische partner voor zijn cliënt en kan daarmee toegevoegde waarde bieden. Beck: ‘Ik bezoek regelmatig internationale congressen voor de advocatuur. Het zaken doen stopt voor ondernemers niet bij de grens en via ons netwerk kunnen we onze cliënten ook in het buitenland bijstaan. Het beroep van advocaat blijft dynamisch, afwisselend en uitdagend. In deze tijd van hoogconjunctuur hebben ondernemers weer andere prioriteiten dan wanneer het wat minder gaat. In de crisis werd er bijvoorbeeld langer nagedacht voordat de onderneming werd verkocht, een nieuwe samenwerking werd aangegaan of een bestaande beëindigd. Zakelijk het huwelijksbootje instappen of scheiden was te duur, zou je kunnen zeggen. Nu vindt de ene na de andere overname plaats, maar er ontstaan binnen ondernemingen ook de nodige geschillen tussen aandeelhouders en bestuurders. Beide trajecten hebben hun eigen dynamiek en als advocaat zet je daar in het belang van je cliënt je tanden in. Hard als het moet, maar liever bemiddelend waar het kan.’
Sport verbindt, RWV verbindt RWV doet meer om de verbinding met ondernemers te versterken. Beck: ‘Ik ben als bestuurslid verbonden aan de Noordwijkse Ondernemersvereniging (NOV) waar we ondernemers met elkaar verbinden en we organiseren als RWV zelf ook de nodige evenementen die plezier en mensen met elkaar in contact brengen. Een van die initiatieven is ‘Sport verbindt, RWV verbindt’. We geloven namelijk dat netwerken ook op een sportieve en ontspannen manier kan. 166 LEVEN!
DELEN WE’
Agenda (aanmelden kan via rwv.nl): 25-09 Masterclass Arbeidsrecht: Het ontslagrecht na 3 jaar WWZ 13-11 Masterclass Ondernemingsrecht; aandeelhoudersgeschillen 20-11 Masterclass Arbeidsrecht: De zieke werknemer RWV Advocaten Haagweg 149, Leiden T (071) 750 22 00 rwv.nl
Partner en advocaat ondernemingsrecht Dave Beck: ‘Tijden veranderen, ook voor de advocatuur. Een moderne advocaat heeft een uitgebreid netwerk, is een strategische partner voor zijn cliënt en kan daarmee toegevoegde waarde bieden.’
VERMOGENSMANAGEMENT BIJ RABOBANK LEIDEN-KATWIJK
BETROKKEN BANKIERS Aangenaam! Dit zijn Mark Janssen en Caroline Vink, de vermogensmanagers van Rabobank Leiden-Katwijk. Twee specialisten die bijzonder betrokken zijn in de regio.
168 LEVEN!
TEKST MARLEEN HOGENDOORN FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL
S
inds mei is de Leidse Caroline Vink werkzaam als vermogensmanager bij de bank. “Ik werkte al dertien jaar voor Rabobank Leiden-Katwijk als private banker, daarna heb ik zes jaar als zelfstandige bij diverse banken gewerkt. Vorig jaar maakte ik de stap naar het onderwijs als docent Ondernemerschap en Finance. Nu combineer ik deze functie met mijn baan als vermogensmanager.” Ook Mark Janssen komt uit de regio. Hij is in Leiden opgegroeid en bezoekt zijn vrienden en familie er regelmatig. Beiden hebben voor Rabobank Leiden-Katwijk gekozen omdat de bank lokaal betrokken is. Janssen: “Welke bank heeft dat tegenwoordig nog? De Rabobank steunt de lokale gemeenschap en geeft een deel van de winst terug aan de maatschappij. Via het Wensenfonds steunen we bijvoorbeeld goede doelen, stichtingen, regionale sportclubs en andere verenigingen. Van het opknappen van een schoolplein tot het sponsoren van een zwembad; Rabobank is lokaal betrokken. Deze manier van werken spreekt ons, maar ook onze relaties, erg aan.” De vermogensmanagers kennen de regio goed en weten wat er speelt. Zo zijn ze bij netwerkbijeenkomsten en andere evenementen te vinden. Janssen: “We deden bijvoorbeeld mee aan de Slag om Leiden, we varen mee met de Peurbakkentocht en moedigen de basketballers van ZZ Leiden aan. We zijn aanwezig bij het Haring en Corenwijngala, Leiden Culinair en natuurlijk de borrel van LEVEN! Magazine. De sfeer tijdens deze evenementen is goed en het is leuk om te zien hoe enthousiast de Leidenaren zijn. De stad bruist!” De evenementen zijn ook informele contactmomenten met de klant. Vink: “Het is goed om elkaar regelmatig te zien en te weten wat onze klanten bezig houdt.” Door het persoonlijke contact bouwen Janssen en Vink een hechte band op met hun cliënten. Janssen: “We kennen onze klanten en begrijpen hun wensen. We zijn sparringpartners voor onze klanten. We luisteren aandachtig, vragen door en altijd geldt: afspraak is afspraak. Ons team heeft een no-nonsense mentaliteit en schakelt snel. We zijn goed bereikbaar, ook voor dagelijkse bankzaken en met sommige klanten
appen we zelfs als er snel iets geregeld moet worden. Het kan gebeuren dat op vakantie een pas is geblokkeerd, dan bellen we totdat het geregeld is.” Vink vult aan: “Laatst zei een klant tegen me dat zij het een fijn gevoel vindt dat ik er ben mocht er iets gebeuren. Zij heeft het vertrouwen dat wij het regelen.” De vermogensmanagers organiseren ook hun eigen kleinschalige evenementen voor de klanten. Zoals onlangs een event voor twintig relaties in het atelier van de Leidse kunstenaar Casper Faassen met een diner van Norbert van Dartel en binnenkort een oldtimer beleggingslunch bij een prachtig landgoed. Janssen: “Het zijn unieke ervaringen voor onze klanten. Ze komen met elkaar in contact en wisselen ideeën uit. De events zorgen voor verbinding. De sfeer is informeel maar ook vertrouwelijk. Het gebeurt weleens dat een bestaande klant een relatie meeneemt als nieuwe klant, een mooier compliment kun je niet krijgen.”
Eerste Hulp Bij Vermogensmanagement De vermogensmanagers van Rabobank Leiden-Katwijk zijn onderdeel van private banking. Ze richten zich op ondernemers en particulieren, ondernemers en particulieren met een vermogen vanaf een half miljoen euro. De vermogensmanagers bieden u toegang tot een team van specialisten en een breed palet aan oplossingen en diensten, die aansluiten op uw specifieke vermogensvraagstukken. Samen met de specialisten wordt er een persoonlijk vermogensplan voor u opgesteld, gebaseerd op uw doelen en ambities. Een vermogensmanager kan u begeleiden als u uw vermogen wilt beleggen, investeren of overdragen aan de volgende generatie. De vermogensmanager kan ook helpen om uw vermogen te structureren. Bijvoorbeeld bij vragen over privébeleggingen of zakelijke beleggingen. Maar ook voor advies bij bedrijfsoverdracht of opvolging. Weet u bijvoorbeeld hoeveel uw onderneming straks moet opbrengen om comfortabel te kunnen leven? Of welk rendement u minimaal nodig heeft om na verkoop uw levensstijl voort te zetten? De vermogensmanagers maken uw financiële situatie in één oogopslag inzichtelijk. Dit geeft rust en vertrouwen voor de toekomst.
Ben je op zoek naar een betrokken bankier met een no-nonsense mentaliteit? Mark Janssen, Vermogensmanager van Rabobank Leiden – Katwijk, is rechtstreeks bereikbaar via: E mark.j.janssen@rabobank.nl en T 06 1267 2102. Caroline Vink kun je bereiken via E caroline.vink@rabobank.nl en T 06 3038 9254. 169 LEVEN!
Michel Kappen
WHISKY
SCHOTCH WHISKY INTERNATIONAL, SASSENHEIM
EEN VOLWASSEN BELEGGINGSALTERNATIEF
Beleggen in whisky is uitgegroeid tot een volwassen nichemarkt die het ‘hobby-imago’ voorbij is. Dat stelt Michel Kappen, algemeen directeur van Scotch Whisky International (SWI). ‘Onze klanten zijn geen verzamelaars, maar SERIEUZE beleggers die primair kijken naar het rendement.’
171 LEVEN!
Het Nederlandse warehouse van SWI in Sassenheim. Hier zijn 66.000 flessen whisky van klanten opgeslagen in een speciale whiskykluis. Het totaal belegd vermogen is 50 miljoen euro.
T
oen Kappen in 2007 begon met beleggen in whisky had nog bijna niemand daarvan gehoord. En nog steeds wordt het door sommige mensen op één hoop gegooid met andere alternatieve beleggingen, zoals de Bitcoin. Michel: ‘Maar dat is totaal niet met elkaar te vergelijken. Whisky is als het ware vloeibaar goud: een onbeperkt houdbaar beleggingsobject met een degelijk historisch rendement.”
Alternatief Kappen: ‘Je geld levert bij de bank niets op, daarom zoekt men naar interessante beleggingen en zien steeds meer beleggers whisky als een prima alternatief voor een goed gespreide beleggingsportefeuille. Beleggen in whisky valt nog het beste te omschrijven als een mix tussen aandelen en vastgoed: ‘Vergelijken we met aandelen, is er een aantal overeenkomsten: handelen in whisky kun je overal doen, de onderhoudskosten zijn laag en het is wereldwijd te verhandelen. Het voornaamste verschil tussen deze twee? Waar aandelenbeurzen vaak heel volatiel gedrag vertonen, zijn beleggingen in whisky vrij stabiel. Beleggen in whisky vertoont ook overeenkomsten met vastgoed: zo word je, net als met een huis, eigenaar van een fysiek product dat goed verzekerd is tegen schade en diefstal en kost het iets meer tijd om te verkopen.’
Grondstof of eindproduct Wie wil beleggen in whisky moet alleen kijken naar Schotse single malt whisky van minimaal twintig jaar oud. Michel: ‘Die voldoet aan een paar 172 LEVEN!
specifieke eisen voor een beleggingsobject: het biedt de beste kwaliteit, het is oud en het is schaars. Tegelijkertijd neemt de vraag ernaar alleen maar toe’. Beleggen in whisky kan op twee manieren: je investeert in grondstoffen (vaten) of in het eindproduct (flessen). ‘Met name bij het investeren in grondstoffen creëer je waarde, omdat je bij een vat whisky nog invloed kan uitoefenen op een aantal factoren welke de waarde beïnvloeden. Ook geldt: hoe langer de whisky rijpt, hoe meer het waard wordt.’ SWI heeft in Schotland een bonded warehouse waar inmiddels 1.100 vaten whisky van klanten worden opgeslagen en beheerd. Dat moet ook wel lokaal gebeuren, want volgens de Schotse wet mag whisky geen Schotse whisky meer heten indien het over de grens wordt verscheept voordat het gebotteld is. In Sassenheim, het Nederlandse warehouse van SWI, worden nog eens 66.000 flessen whisky van klanten opgeslagen in een speciale whiskykluis. Om een idee te geven over de waarde: het totaal belegd vermogen is 50 miljoen euro.
Expertise Investeren in whisky lijkt simpel, maar gaat volgens Kappen verder dan het kopen en opslaan van een vat of fles: ‘Je hebt wel enige financiële en zeker materiële expertise nodig. Onze adviseurs zetten die in om de klant voor te lichten, waaruit een op maat gemaakte portefeuille komt rollen. Ons voordeel is dat wij de markt kennen en de markt kent ons. Dat maakt het makkelijker om in kwalitatief goede grondstoffen en eindproducten te handelen. Daarnaast zijn wij de enige whiskyinvesteringsmaatschappij ter wereld die de inhoud van de vaten
Coleburn warehouses, Schotland
‘Whisky is voor onze relaties geen drank, maar puur een beleggingsobject. Klanten kijken eigenlijk alleen nog maar naar het rendement. En dat rendement smaakt net zo goed.’
173 LEVEN!
Coleburn Distillery, Schotland
in ons beheer gedurende de looptijd jaarlijks analyseert en de kwaliteit tussentijds eventueel kan bijsturen. Op deze manier kunnen wij de garantie geven dat het eindproduct uit het vat van hoge kwaliteit is zodra deze gebotteld wordt.”
Verzekerd SWI heeft ook het schaderisico afgedekt. Vaten zijn verzekerd tegen aanschafprijs en de flessen zijn verzekerd tegen de marktwaarde. Kappen: ‘Op deze manier loop je als belegger eigenlijk alleen het koersrisico.’ Kappen heeft in de loop der jaren de zijn klanten zien veranderen van whiskyliefhebbers tot belegger: ‘Whisky is voor hen geen drank, maar puur een beleggingsobject. Klanten kijken eigenlijk alleen nog maar naar het rendement. En dat rendement smaakt net zo goed.’
Verhandelbaarheid Kappen: ‘Vaak krijgen we vragen over de verhandelbaarheid van whisky. In de trant van: Als ik nu een gedeelte van mijn portefeuille wil verkopen, kan dat?” Het antwoord daarop is simpel: ja. Er zijn de laatste jaren steeds meer online handelsplatformen ontstaan waarop je flessen kunt aanbieden. Eén van de grootste en bekendste is de World Whisky Index, een online handelsplatform dat het meeste op een beurs lijkt, waarop investeerders dagelijks hun flessen (en straks ook de vaten) kunnen verhandelen. Al deze ontwikkelingen zorgen ervoor dat er steeds meer liquiditeit voor de belegger is. Belangrijk om te onthouden is dat beleggen in whisky het meest interessant is als je het voor de langere termijn doen. Een beleggingshorizon van minimaal vijf jaar is daarbij aan te raden.’ 174 LEVEN!
WAARDEONTWIKKELING EN RENDEMENT Uit onderzoek van SWI blijkt dat de waardeontwikkeling van whisky’s tussen 1936 en 2008 jaarlijks met gemiddeld 6,6% toenam. Tussen 2008 en 2017 behaalden klanten van SWI een netto rendement van gemiddeld 15,6% over hun belegging. Beleggers kunnen bij SWI terecht vanaf 25.000 euro. Meer informatie vind je op: www.scotchwhiskyinternational.com Scotch Whisky International is sinds oktober 2014 in het register van de AFM opgenomen.
THE WORLD’S FIRST • Automatic manufacture caliber • Connected smart functions • Analysis of the mechanical caliber
WATCH frederiqueconstant.com
Langevoort 43-45 Oegstgeest T (071) 760 00 44 Oegstgeest@alexanderjuwelier.nl
Alexanderjuwelier.nl
FOTOGRAFIE MONICA STUUROP
MARISKA VAN DER HULST (HORECAVROUW) SANDER PARDON (BLADENMAKER)
‘Lukt ’t niet
linksom,
dan proberen
176 LEVEN!
REGIOGENOTEN
we ’t
rechtsom’ Zeventig gemeenschappelijke vrienden op facebook. Veel meer dan dat delen ze niet. Wat een armoe. Hun RIJKDOM? Ze doen waar ze lol in hebben. En als je die twee nou ‘ns bij elkaar zet? Wat gebeurt er dan? Wat hebben we daar aan met z’n allen? Zij uit Lisse, hij uit Leiden. Zie hier het tweegesprek zonder schaamte. Kom maar door… 177 LEVEN!
IK VIND EEN MAN AANTREKKELIJK ALS JE MET ‘M MARISKA:
kan lachen.
GEEN TYPE DIE OP ZONDAG ZIJN AUTO STAAT TE WASSEN. MAAR HET MOET OOK IEMAND ZIJN DIE
MIJN voor zichzelf opkomt. MAN IS GEEN JAGER, MAAR SAAI IS ONS HUWELIJK ZEKER NIET. SOMS IS ‘T LASTIG WANT DAN VINDT ‘IE ZICHZELF
iets te belangrijk.
SANDER: EEN VROUW IS AANTREKKELIJK ALS HET
een doener is.
NIET ZANIKT OVER EMANCIPATIE, DAAR NIET EENS TIJD VOOR HEEFT OM OVER NA TE DENKEN; ZE IS ER HET
levende voorbeeld van.
WAAR JE EEN BIERTJE MEE KUNT DRINKEN, DIE NIET MET HAAR PINK OMHOOG EEN NOOTJE EET MAAR GEWOON EEN HANDJE PAKT. DIE EEN VENT
op z’n nummer zet.
Mariska van der Hulst (Sassenheim, 1975) houdt van koken. Niet van huis uit, het is de schuld van haar man Paul. Samen verkochten ze wat ze hadden en begonnen een cateringbedrijf, daarna een Kookstudio en twee jaar geleden restaurant De Heerekamer. Ga er maar aan staan. Mariska: ‘Ik stond niet direct te juichen, want ik werkte bij een bank. Maar nu weet ik niet beter. De combi van cateren, lesgeven en een restaurant is heel aantrekkelijk.’ Sander Pardon (Leiden, 1962): ‘Daar heb ik grote bewondering voor. Vooral omdat ik niet kan koken. Ik snap niks van horeca, kom er vaak, maar zou niet weten hoe je een restaurant moet runnen. Dat talent heb ik niet.‘
Dorp Wat is ’t verschil tussen het leven in een dorp en in een stad? Mariska: ‘Hier kennen de meeste mensen elkaar en iedereen vindt iets van de ander. Zelf ben ik niet wezenlijk anders op de verschillende plekken of in een andere functie. Ik hoor veel, in ons restaurant wordt het nog wel eens laat. Behalve op zondag, dan zijn we dicht. Niet uit principe maar omdat we zondag vrij willen zijn. Dat viel me nog het meeste tegen; die combinatie van drie bedrijven en drie kinderen. Maar het mooie van dit 178 LEVEN!
REGIOGENOTEN
SANDER: LEEFTIJD
ZOU JE NIET MOETEN INTERESSEREN MAAR IK BEN ER
te vaak mee bezig.
PAAR KEER MET DE DOOD GEFLIRT. DAN WORD JE GEDWONGEN OM OVER LEVEN EN DOOD NA TE DENKEN.
Sterven is doodgewoon. IK KEN DAAROM WEL DE GENADE.
MOGEN ADEMHALEN, DANKBAARHEID, INVESTEREN IN FAMILIE EN VRIENDEN, JE BEST DOEN
voor je omgeving.
MARISKA: MIJN REUMA HOUD IK VERBORGEN, WANT IK WIL ER NIET STEEDS
aan herinnerd worden. HET BEGON TOEN IK 19 WAS EN IS VIJF JAAR GELEDEN PAS GEDIAGNOSTISEERD. IK RED HET DOOR GOEDE MEDICIJNEN MAAR KAN NIET MEER ELKE DAG
door tot 02.00 uur. WEL ALTIJD PIJN, DAAR HEB IK MEE LEREN LEVEN. HET IS EEN
genetisch dingetje.
vak is dat je altijd blije mensen ontmoet die bij je komen eten. Het is een vrolijke business.’ Sander: ‘De stad waar ik woon en ben geboren is groter en internationaler geworden merk ik. Studenten uit de hele wereld, internationale bedrijven, grote musea. We zitten met de stad in een hoge versnelling. Maar ook hier overheerst de dorpse sfeer. Ik vind de omvang van de stad perfect.’
Papa Twee jaar geleden overleed de vader van Mariska op 67-jarige leeftijd. Verandert dat je beeld over leven en dood? Mariska: ‘Ik kom uit een katholiek dorp maar denk zelf niet dat er hierna nog iets is. Mijn vader overleed aan reuma, met een lijdensweg van twee jaar. Uiteindelijk koos hij z’n eigen moment om te gaan. Ik vond het een traumatische ervaring. 179 LEVEN!
REGIOGENOTEN
MARISKA: LEVEN NA DE DOOD? IK GELOOF DAAR NIET IN. IK ZIE HET MEER ALS EEN DIEPE SLAAP WAAR JE
nooit meer uit komt.
IK GEEF M’N LEVEN EEN 8,5. IK HEB NERGENS \ SPIJT VAN EN VOEL ME
wel goed zo.
IK HOEF NIET PER SE TE BUNGEE JUMPEN OF DOOR CANADA TE TREKKEN. ZO’N VERLANGLIJSTJE
heb ik niet.
SANDER: WE WORDEN ALLEMAAL BEÏNVLOED DOOR WAT JE TE LEZEN KRIJGT EN OP JE
telefoon ziet.
HOE FIJN ZOU HET ZIJN OM JONGEREN DIE WAARSCHUWING MEE TE GEVEN. HET LEVEN IS NAMELIJK NIET WAT JE ZIET ONLINE OF LEEST
in de krant.
DE MOOISTE VORM IS NOG STEEDS DE INTERACTIE TUSSEN TWEE MENSEN.
horen en aanraken.
DAT JE ELKAAR KUNT ZIEN,
Hoewel ik nooit van hem hoorde dat ‘ie van me hield of dat ‘ie trots was, zei hij dat wel in zijn laatste dagen. De dood maakt ons mild. Ik heb van hem geleerd om dingen voor elkaar te krijgen. Lukt iets niet linksom, dan proberen we t rechtsom. Wel jammer dat ik niks meer kan delen met hem.’ Sander: ‘Mijn vader hebben we net drie maanden geleden uitgestrooid en er een boompje bij gezet. Dus reïncarnatie bestaat wel; het jonge blad heeft straks toch iets van m’n pa. Dat bied me troost. Verder kan ik het me nog nauwelijks voorstellen dat ‘ie er niet meer is. Ik denk nog te vaak “even m’n vader bellen”.‘
Spijt Zijn er zaken des levens die anders hadden gemoeten? Sander: ‘Als je terugkijkt wel. Ik ben een laatbloeier. Tot m’n dertigste of zo maar een beetje op de stroom meegedreven. Niet even nagedacht wat ik nou wilde. Alsof ik het leven niet zelf in de hand had. Daar had de kerk van alles mee te maken. Dat bewustzijn is later pas gekomen. Maar ja, nu ben ik over de helft, ik ben grootvader nota bene! En gelukkig durf ik meer te kiezen. Veel dingen vind ik niet relevant, je maakt andere keuzes.’ Mariska: ‘In m’n jeugd verveelde ik me vaak. Nu vragen ze wat ik voor m’n verjaardag wil. Ik weet het wel: een verveeldag. Laatst scheurde ik m’n enkelbanden en werd ik verplicht te rusten. Thank God for Netflix. Iets meer tijd om niks te doen zou fijn zijn.’ 180 LEVEN!
Mariska over Sander: ‘Ik dacht dat het een arrogant typje was. Maar nu blijkt hij hartstikke lief. Een klein hartje. Heel persoonlijk, geïnteresseerd en een beetje introvert zelfs. Een leuk lesje; nooit afgaan op je eerste indruk. Iemand ontmoeten is het beste.’ Sander over Mariska: ‘Ze presteert veel zonder dat ze ’t van de daken schreeuwt. Gewoon helemaal zelf gedaan. En blijft lekker met beide benen op de grond staan. In alle opzichten een mooie vrouw. Geweldig om haar beter te leren kennen.’
www.aaimadewithlove.com
Bodytec Leiderdorp Proefles
â‚Ź 15,-
ess in n t i f r u u 3 uten! n i m 0 2 s slecht
Waarom trainen met Bodytec? - Total body workout in 20 minuten - 20 minuten trainen is net zo effectief als 3 uur trainen in een sportschool - Figuurcorrigerend en centimeters verliezen - In korte tijd zichtbaar resultaat - Alle aandacht tijdens de training met maximaal 3 mensen tegelijk (personal training). De bodytec training bevordert: - De spiergroei, ook na blessures of een operatie - Figuurcorrectie op de BBB gebieden - Kracht en reactievermogen(valpreventie bij senioren) - De stofwisseling/(vet)verbranding - De doorbloeding van de huid en spieren (huidverbetering) - Het afvoeren van de afvalstoffen - De nachtrust
Van der Valk Boumanweg 184 • 2352 JE Leiderdorp Voor meer informatie en afspraak maken: www.bodytecleiderdorp.nl
182 LEVEN!
BEAUTY & LIFESTYLE
‘ZINTUIGEN BEPALEN GEESTELIJKE BALANS’ jacuzzi’s - sauna’s - stoomcabines - zwembaden - zonnebanken
van der Valk Boumanweg 184 2352 JE Leiderdorp 071 5820623
www.alternatief.com www.hotspring-shop.nl
MINDFULNESS
Of er nou een hete steen op je buik ligt of dat je bedwelmd wordt door aromatische oliën: Marja de Jong zorgt dat je herboren de praktijk verlaat: ‘Ik combineer massages met geuren en oliën, al naar gelang de behoefte, ik concentreer me vooral op het welbevinden van de klant. Een massage doet altijd iets met je; de bloedcirculatie op gang brengen, afvalstoffen afvoeren, je stress wegnemen, het is goed voor het lymfesysteem, je spieren, je geest niet te vergeten. Alles. En zo is ’t maar net.’ massageleiderdorp.nl
VOOR EEN HELDERE
H U I D T E I N T
& SEA WORKOUT Deze dagsessie is in groepsverband -vanaf 10 personen- te reserveren. Ideaal om je team te stimuleren en bewust te maken van gezondheid en vitaliteit. Je start met oefeningen op het strand met Mindfulness en FIT-Fusion Training. Na de lunch ga je lekker lopen door bos, duin en over het strand van Noordwijk. Hierbij is er aandacht voor houding, techniek, ademhaling en ontspanning. Hierna zorgt een Sea Workout voor een extra boost, afgesloten met een heerlijke cooling-down. Nu te reserveren voor juni, juli en augustus op vrijdag, zondag of maandag bij Aletta van Klinken op 06 1195 9739 of via fitinlife.nl
Vanaf heden kun je een behandeling ondergaan met het HydraFacial Brightalive® Booster Serum van ZO SkinHealth bij de Van Lennep Kliniek in Den Haag en Oegstgeest. Cosmetisch arts Ludy Holst: “Dit uiterst effectieve serum kan worden toegevoegd aan de behandeling met de Hydrafacial en zal naast hydrateren, de huid ophelderen en de mate van pigmentverschillen in de huid verminderen. Tevens zal het de ontwikkeling van pigmentverschuivingen helpen te voorkomen. Van Lennep Kliniek is gespecialiseerd in injectables en huidverbetering. vanlennepkliniek.nl
183 LEVEN!
jacuzzi’s - sauna’s - stoomcabines - zwembaden - zonnebanken
van der Valk Boumanweg 184 2352 JE Leiderdorp 071 5820623
www.alternatief.com www.hotspring-shop.nl
Dames- en herenkapsalon Euro-Haarwerkleverancier L.U.M.C. Leidse Plein H2-19 2333 ZA Leiden lettertype: high tower next www.kapsaloncentraal.nl info@kapsaloncentraal.nl
Openingstijden: Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 17.30 uur Zaterdag van 9.00 tot 16.00 uur
Medewerkers L.U.M.C. en studenten 10% KORTING
Beauty
AWARDS2018
NAAR LEIDEN EN RIJNSBURG
De belangrijkste VAKPRIJZEN voor de beauty branche vallen dit jaar in onze regio. Manuela van der Gugten werd met haar bedrijf Blush & Co verkozen tot Newcomer of the Year en Babassu ontving de HOOGSTE waardering in de categorie ‘grote salon’.
Waar Blush & Co dus een vliegende start maakt, begon het succes van Babassu al in 1998 in Leiden. Sindsdien opende het toonaangevende beautyconcern ook vestigingen in Amsterdam, Den Haag en Wassenaar. Die in Amsterdam is nu verkozen tot beste beautysalon van Nederland.
Bekroning Babassu Heidi Olijerhoek is blij met de erkenning. ‘In twintig jaar tijd hebben we met Babassu een mooi en gezond bedrijf opgebouwd. Babassu Amsterdam heeft een cruciale rol gespeeld bij dat succes. De Beauty Award is dan ook een prachtige beloning voor het team en een bekroning op ons jubileumjaar. Ik hoop dat wij collega-ondernemers inspireren om verder te kijken dan de muren van hun salon - om een volgende stap in groei te zetten. Ondernemen is voor mij een reis die ik met anderen maak en die mijn leven heeft verrijkt.’ De jury is lovend over de Leidse ondernemer. ‘Heidi wil graag motiveren en stimuleren en dat doet ze goed met haar bedrijf en heldere visie op het vak. Ze presenteert vernieuwde concepten, zonder de kern van de schoonheidsbehandelingen uit het oog te verliezen. Heidi en haar bedrijf zijn een waardig visitekaartje voor de branche.’
Blush & Co beste starter Manuela van der Gugten wordt door de jury omschreven als een gedreven schoonheidsspecialiste, die heeft laten zien hoe je een vernieuwende schoonheidssalon anno 2018 neerzet. ‘Mijn drie pijlers zijn: skin, health & make-up. Oftewel, in de combinatie van juiste voeding en huidverzorging werken aan een gezond en stralend uiterlijk’. De Beauty Awards kwamen voor Manuela op het juiste moment, vlak na een carrièreswitch. ‘Ik ben trots op wat ik bereikt heb. En het smaakt naar meer! Maar eerst is het tijd om feest te vieren en mijn klanten te bedanken, want zonder hun vertrouwen had ik dit nooit bereikt.’ 185 LEVEN!
ON T WO R P E N VO O R
J O U W L E E F R U I MTE 9 6,7
43” 55,7
123,5
55” 70,8
145,4
65” 83,1
Alles waarmee je je omringt, vertelt iets over jezelf. Wat je leuk vindt. Waar je bent geweest. En wie je graag ziet. Het is een reflectie van wie je bent en wie je wilt zijn. Vanuit deze filosofie hebben we The Frame ontwikkeld; een TV waarmee je je woonkamer omtovert tot een heel persoonlijke, aangename en inspirerende ruimte. Bekroond ontwerper Yves Béhar werkte samen met Samsung voor het ontwerp van The Frame. Béhar's concept gaat ervan uit dat een TV zowel nuttig als decoratief kan zijn. Als je de televisie uitschrakelt, dan verandert hij in een stijlvol fotokader of een fraai kunstwerk uit de Samsung Collectie of de online Art Store. Zo kun je met The Frame je woonruimte personaliseren met je favoriete familiefoto of een mooi kunstwerk. The Frame biedt een prachtige galerij-ervaring en brengt op een heel nieuwe manier al je mooie fotomomenten en kunst in je woonkamer.
Pelikaanstraat 22, 2312 DW, Leiden T (071) 521 51 51 epswaak.nl
OCTOPOD
Een geslaagde combi-missie tussen de huizen MF&F en LÉPEE. Een tikkende Octopus op je tafel. Alles is bijzonder aan dit achtpotige wonder. Vooral het escapement, dat is gemoneerd op de minutenwijzer. Dat gebeurt nooit. Hier wel. Een volledig open movement zodat je exact kunt zien hoe het werkt. Een kunstwerk. Verwachte prijzen ₏ 35.000,mbandf.com
188 LEVEN!
N E E M
DE WERELD IN BEWEGING…
Baselworld. Het klinkt alsof Zwitserland de PLANEET behoedt voor het ergste: dat we straks niet meer ronddraaien.Alle continenten zijn vertegenwoordigd; Chinezen, Japanners, Amerikanen, Aziaten, Europeanen. Maar niets is minder waar. Hier doen alleen GLANS EN TIJD er toe, in de vorm van juwelen en horloges. De nieuwste, de mooiste, de duurste, de beste. Sinds 1931.
A
ls er Swiss Made in het klokje staat (kenners zeggen ‘klok’ en niet ‘horloge’) dan is het goed. Want de Zwitsers claimen het stempel van beste klokkenmakers ter wereld. Dat is natuurlijk niet zo, want de Fransen, Engelsen, Duitsers en Nederlanders kunnen er ook wat van. Alleen op veel kleinere schaal. De uitgever van horlogeblad Watching, Bernard Werk bekent in zijn voorwoord de snel veranderende markt van de Zwitserse klokjes. ‘Waar in het verleden de complete internationale horlogewereld elkaar vond, is het aantal aanbieders nu gehalveerd en de duur van de beurs met twee dagen ingekort.’ En toch is Werk positief, want de verkoopcijfers tonen een stijgende lijn. ‘Een beurs moet nu eenmaal rekening houden met alternatieve markten en behoeften.’
D E
T I J D 189 LEVEN!
D. CANDEAUX
Een van de kleine familie horlogehuizen uit de Vallée de Joux. D. Candeaux is vooral de naamgever van de maker, dus niet het merk. Het masterpiece 1740 met tourbillion refereert aan het jaar van het begin van het horlogemaken in dit gebied. Verwachte prijzen vanaf € 200.000,- dcandeaux.ch
De Gunst Juwelier / Meistersinger De unieke Duitse éénwijzerhorloges hebben de reeks modellen enorm uitgebreid de laatste jaren. Nu is er de Meistersinger Lunascope, maanaanduiding, en datum op zes uur, 40 mm. Verwachte prijs € 3.000,- degunstjuwelier.nl meistersinger.de
190 LEVEN!
Niestadt Juweliers / Breitling Breitling, beroemd om zijn chronografen introduceert de nieuwe serie pilot watches; de Navitimer 8 Chronograph. Een eerbetoon aan het verleden. Volledig in huis vervaardigd. Verwachte prijs € 5.500,- niestadtjuweliers.nl breitling.com
PAUL PICOT
Dit luxe onafhankelijke horlogehuis in de Jura startte in 1976, midden in de quartz oorlog. Meer dan 20 landen bedient het huis met maximaal 4.000 horloges per jaar. Deze nieuwe Firshire Megarotor GMT laat in één oogopslag de tijden van alle belangrijke wereldsteden zien. Eigenlijk alleen nuttig als je vaak vliegt. In vele kleuren en in gelimiteerde oplage van 88 stuks. Verwachte prijzen € 8.000,- paul-picot.com
Mannen De magie van de mechanische klokjes vormt voor vele miljoenen dragers nog steeds een heel prettige manier om te weten hoe laat het is. Die ruim 300 jaar oude mechanische wonderlijke subtiele verfijnde draaiende beweging van een veer (de energie), een balanswiel, een anker en een paar tandwielen is in de basis onveranderd gebleven. Je snapt de werking wel, maar je kan er tegelijk nauwelijks bij. Alsof je leven wekt met wat geslepen stukjes metaal. Als je het hartje ziet kloppen, gebeurt er wat met je. Dan wil je ’t koesteren, hebben, het liefst de hele dag bij je hebben: zie daar, het polshorloge. En zo houden we dat sprookje in stand. Door er vooral allerlei moeilijkheden (complicaties) aan toe te voegen en daar patent op aan te vragen. Door het hart van de klok om z’n eigen as te laten draaien (de tourbillion), maanstanden, dubbele tijden, schrikkeljarencorrectie enz. Hoe meer complicaties, hoe duurder. En hoe meer edelmetalen als goud of platina, hoe kostbaarder.
191 LEVEN!
Modebeeld En tegelijk verandert het modebeeld. Er is bijvoorbeeld een verandering van grote klokken naar meer bescheiden formaten. Er is ook meer belangstelling voor vintage modellen. En er is een groei van combinaties van mechanische gecombineerd met elektronische toevoegingen. Ook in de high end horloge markt. Dus voor liefhebbers van een mini-wondertje dat ‘leeft’ door de beweging van je eigen pols, was Baselworld2018 wederom een grote snoepwinkel. Met honderden merken, nieuwe modellen en innovaties. Nog voordat het straks in de winkel te zien is, presenteren alle brands hier hun nieuwe waar. Varianten op hetzelfde thema, met dezelfde kern, van Rolex tot Van der Gang (uit Friesland). En natuurlijk de merken die gevoerd worden door onze eigen regionale spelers. We kiezen enkele toppers. Binnenkort gewoon te zien bij een van de juweliers bij ons in de buurt. En meestal ook plezierig geprijsd.
Borg & Daphne goud- en zilversmeden / a.b.art a.b.art horloges: Authentic Basic Art, klein Zwitsers horlogehuis, minimalistische vormgeving, goede kwaliteit. Dames- en herenmodellen. Veel kleuren en variaties. Model G102 verwachte prijs € 669,- borgendaphne.nl abart.nl
Rob Van Gerner Juweliers / Seiko De Grand Seiko Automatic Hi Beat 36000 is in Japan ontwikkeld, vervaardigd en met de hand geassembleerd. Met een ongeëvenaarde accuratesse en een powerreserve van meer dan drie dagen. Verwachte prijs € 6.000,- vangerner.com grand-seiko.com
192 LEVEN!
Alexander Juwelier / Frederique Constant De Hybrid Manufacture. Het eerste model met een volledig automatisch mechanisch uurwerk gecombineerd met smartwatch functies. Slechts bij vijf dealers in heel Nederland. Verwachte prijs € 3.250,alexanderjuwelier.nl frederiqueconstant.com
CHRONOSWISS REGULATOR DAY AND NIGHT Onderscheidende klokjes uit Lucerne door bijvoorbeeld de onmiskenbare grote kroon. Multi level wijzerplaat met lichtgevende sterren op de nachtstand op de negen dankzij de Super-LumiNova coating. Verwachte prijs vanaf € 8.000,- chronoswiss.com
193 LEVEN!
RELLUM de telg uit de Jura
H
onderden merken uit het land van de pieken en de dalen schrikken de jonge Zwitser Sebastien Muller niet af om zijn eigen droom na te leven. Zijn vader was mecanicien en als adolescent schoof hij in het succesvolle bedrijf van zijn vader. Victorinox was een grote klant die hem uiteindelijk zelf wegkocht uit het familiebedrijf Muller. ‘Once in a lifetime’ zei z’n vader nog. En zo werd Sebastien vooral landelijk bekend door de groei die hij aan het ‘zakmessenmerk’ wist te geven. Victorinox wist namelijk ook in horlogeland zijn plek te vergroten. Het ging om grote aantallen; een miljoen horloges per jaar, tien jaar lang. Het kon niet op maar Sebastien miste het vakmanschap, hij deed niet meer wat hij wilde. In goed overleg met de familie trok hij zich terug, kreeg geld en waardering mee en besloot zijn eigen merk te ontwikkelen. Sebastien: ‘Geen mensen meer in dienst, gebruikmaken van de suppliers in onze regio, maar wel honderd procent mijn eigen merk. De horloges zoals ik die wil. Ik maak er niet meer dan 300 per jaar en verkoop alleen online. Dus geen tussenhandel, opdat ze betaalbaar blijven. De modellen met een basis 7750 Valjoux 194 LEVEN!
moeten eigenlijk 7 à 8 duizend euro kosten, maar dat is echt niet nodig. We delen onze ideeën op facebook, we hebben 25.000 volgers. Onze modellen zijn in een paar weken uitverkocht.’ De Jura staat bekend om het horloge-vakmanschap. Waarom? Dan moet je even 250 jaar terug in de tijd. Warme zomers en genoeg te doen, maar in de koude donkere winters, zaten de mannen thuis en verveelden zich. Ze moesten wat. Dus eigenlijk is het horloge ontstaan uit verveling. Een compleet nieuw horloge ontwikkelen, in huis, dus met eigen middelen is tegenwoordig bijna niet meer te doen. Drie tot vijf jaar en enkele miljoenen verder kun je je eigen merk hebben met een ‘in house’ movement. Dat is voor een paar kleine horlogehuizen weggelegd maar de meeste brands maken gebruik van een basis uurwerk (Eta) en vertimmeren er van alles aan om er hun eigen look and feel aan te geven. Sebastien: ‘Een eeuw geleden werkten er tien keer zoveel mensen in de industrie dan nu. Het meeste is geautomatiseerd en gerobotiseerd.’ Brellum, het anagram van zijn eigen achternaam (+ de B van Bonfol, zijn geboortedorp), heeft sinds 2016 snel naam gemaakt met een kwaliteitsuurwerk dat zijn weg inmiddels vindt over de wereld.
Prijzen vanaf € 2.400,- brellum.swiss
ZON, ZON EN NOG EENS ZON! GENIET VEILIG VAN DE ZOMER! De grote modetijdschriften besteden weer volop aandacht aan de nieuwe zomermode en natuurlijk ontbreken de zonnebrillen niet. Dat zijn immers de belangrijkste modeaccessoires van deze tijd. De nieuwe collecties zijn allemaal binnen en wat is er nu leuker dan gewoon eens lekker te kijken en te passen. Dus als je toch in de buurt bent, kom gezellig langs en laat je verrassen! Bezoek ons aan de Hoofdstraat 105 in
KOM, KIJK EN BEWONDER BIJ ONS DE MOOISTE NIEUWE COLLECTIES
Noordwijk aan Zee Telefoon: (071) 361 30 07 pallasoptiek.nl
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE JOHN BRUSSEL
PRESENTATIE LEVEN! #50 BIJ REDERIJ VAN HULST Willemien Cazzato-Wagner (Boekhandel Wagner), Frits Wilbrink (Wilbrink & vd Vlugt Makelaars) en hoofdredacteur Gerda Schukking fotograaf Wil van Elk (Oegstgeest in beeld) en Marcel van der Ploeg (Bodytec Leiderdorp)
Bambi van Egmond, Vanessa MargĂŠs (Aging Expert, SkinDNA), Frum van Egmond (De Noordwijkse Methode) en Kim van Waveren (Aging Expert, SkinDNA)
Borg (Borg & Daphne juwelier) met zijn buren Veerle en Yvonne (Pretty Girl) Emile van Aelst (Leidse Glibber) met de gastvrouwen van Promolooks
Noordwijkse topfotografen Monica Stuurop en Annabel Oosteweeghel Dirk Kuijt met Sonja en Hans Bosma (Groene Hart Cruises)
Arie Balkenende (Van Wezel accountants & adviseurs) met Bram Postmus (Bouwton badkamers)
Leidse hoteliers Lorenzo van Beek (Boutiquehotels van Leyden) en Sharleen de Boer (Steenhof Suites)
Uitgevers LEVEN! Haarlem Kiek Berger en partner Marjon Smit
Redacteur Gerlinde Vliegenthart en Erick van Zuylen (Pedel en Custos Universiteit Leiden)
Pim Uittenboodaard (EP:Swaak) en Fleur de Kooker (Villa de Duinen)
Marco van Brecht en Kylie Krap
197 LEVEN!
Discover the worlD of Brellum watches Directly from your swiss factory stainless steel case with exhibition case back (sapphire) automatic movement officially chronometer certified (cosc) sapphire crystal with anti-reflections coating 50 meters water resistant swiss made www.brellum.swiss
PLACES TO BE
SEIZOENSOPENING BRIES, NOORDWIJK AAN ZEE
199 LEVEN!
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE MARCEL VERHEGGEN
ONDB IN THEATER DE MUZE, NOORDWIJK
Voorzitter Hans Zwetsloot (Stol architecten)
Robert Spies (1915 Watches), Dennis Griffioen (Thats Lease), Bart Keultjes (BK- office) en Sander Bakker (Mens makelaardij)
Marion de Vreugd (Gaaf by Marion), Marieke de Geus (Van Wezel accountants en adviseurs) en Linda Mos (Create by Mos) Gerda Schukking (Leven! Magazine) met Frans en Inge Colijn (Colijn Interieur)
Chantal Langeveld (Langeveld Wijnen), Paul van der Putten (Pluslive) en Koos Langeveld (Langeveld Wijnen)
Arie Nijgh (Arie Nijgh BV), Fred Duinstee (Gebra Noordwijkerhout) en Peter van der Mey (Van der Mey Quality Food & Vegetables)
Viggo Waas
Peter Vonk (Scotch Whisky International) en Arie Korbee (KvdK Architecten)
Manu da Fonseca (Company2wear), Casper Vaes (Company2wear) en Jolanda Boer
200 LEVEN!
Rene Vet (Personeel Beheer), Marc Beuk (Marevista Real Estate BV), Arnold Meijer (Blue Robin dtp) en Daniel Sandifort (Sandifort id)
PLACES TO BE
23STE OPENING WATERSPORTSEIZOEN, GENOOTSCHAP DE JENEVERBOOM, WARMOND De burgemeesters Driessen, Lenferink en Jaensch
Muzikale begeleiding
Nico Ouwehand en Emile Jaensch van Oegstgeest
Commissaris van de Koning Jaap Smit
KWV-De Kaag lid en wedstrijdleider Willem van ’t Hoogerhuis
Burgemeester Laila Driessen van Leiderdorp
Genootschap De Jeneverboom
Voorzitter genootschap Nico Ouwehand en lid Willem Houweling
201 LEVEN!
De marathonloper onder de e-bikes (1.000 Wh)
Gangetje 12, Leiden www.trappers.cc
PLACES TO BE
NIEUWE RIJN EVENT, RESTAURANT WIELINGA, LEIDEN
TRAPPERS, BORG & DAPHNE SIERADEN, BABASSU BEAUTY, FAAS EST.2016 FLOWERS AND MORE, KITCHEN ART, LEKKERS VAN NAOMI, SERGE KNIPKUNST, LA BORDELAISE WIJNEN
203 LEVEN!
ZA
G A D R TE
IN HET WINKELHART VAN KATWIJK EN OP DE BOULEVARD
I L U J 7
UR U 0 0 : - 18 0 0 : 0 1
&
FOLK LET’S IN EMERSPLE
ONDERN
Talent aan Zee
INDIAN PETE JET TRUCK
A HOEMRP HEAVY T K A M IJ R KSE V KATWIJ
)
(
plein 10:00 tot 18:00 Andreas
Visserij ambachten t Diverse entertainmen t Emmaplein he p o k a a m er rv de in K t Andreasplein he p o is rm ke r de in K Diverse landelijke klederdracht groepen
MEDE MOGELIJK GEMAAKT DOOR: Verhuur PARTY SERVICES
FOTOGRAFIE PAR-PA (AREND JAN HERMSEN)
PLACES TO BE
SPACE GALA 2018 “EARTH NEEDS MORE SPACE” IN RADISSON BLU PALACE HOTEL, NOORDWIJK
205 LEVEN!
De Hollandse keuken
SINDS
19 66
VOLGENS KUIVENHOVEN
‘
‚
Wij ontwerpen en bouwen - ambachtelijke - keukens. Vakkundig en volledig op maat, volgens uw eigen specifieke wensen inclusief apparatuur van de diverse topmerken Liebherr, Gaggenau, Neff en Miele. Bezoek onze sfeervolle showroom in Rijnsburg.
Oegstgeesterweg 204b | Rijnsburg | 071 402 13 39 | www. kuivenhovenkeukens.nl
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE MARCIA MULDER
OPENING STRANDPAVILJOEN SURF EN BEACH, KATWIJK Mayke Verhouden, Anne Claire en Ijsbrand Schouten
Peter Hazenoot
Stefan en Sandra van As
Esmeralda de Jong, Jeanette Parlevliet, Cheressa Parlevliet, Anneloes Haasnoot, Margriet van Dijk en Marjolein Hoek
Hans Eerhard, Alfons van der Bent, Gertrude Sterk en Carola van der Bent
Janna Zandbergen, Sanne van Beelen, Astrid Spaanderman, Jasmijn Verburg, Sara Kraaij, Meike Nieuwenhuis, Corinda Pronk, Naomi van Duijn en Carina van der Niet
Nico Haasnoot, Bas van Dijk, Margriet van Dijk, Anneloes Haasnoot, Marjolein Hoek en Jacco Hoek
drummer Funky Piano’s
Diana Kuijt en Remco van Dijk
207 LEVEN!
De Wolky Shop Leiden, Nieuwe Rijn 15, 2312 JC Leiden T 071 566 5867 www.wolkyshop.nl
De Wit mode
waar al 45 jaar een nieuwe mode begint
Another Woman Betty Barclay Betty & Co Brax Cambio Creenstone Eterna Expresso Frank Walder Fuchs Schmitt Gerry Weber Gil Bret Joseph Ribkoff Milo Monari Raphaela by Brax Rosner Sandwich Sarto Fashion Taifun Uno Due Zerres Vijf Meiplein 112-114 | Leiden | 071 5766020 | www.dewitmode.nl shop.dewitmode.nl | Nu 24/7 winkelen in onze webshop
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE MIKE VAN BEMMELEN
MATTHÄUS PASSION IN DE PIETERSKERK, LEIDEN Elco en Janneke Brinkman Wethouder Boudewijn Revis (Den Haag) en partner
Tido Visser, Bianca Engelberts, burgemeester Henri Lenferink (Leiden) en Sven Arne Tepl
Oscar Hammerstein, Martine van Loon-Labouchere, Cees van Dam en Frieke Hurkmans (Pieterskerk)
dirigent Jan Willem de Vriend
Rudolf de Korte en Karin de Korte-Munk
Nederlands Kamerkoor - Haags Matrozenkoor - Residentie Orkest
Onno Ruding, Jaap de Hoop Scheffer en Thom de Graaf
Haags Matrozenkoor met Paul de Leeuw 209 LEVEN!
PLACES TO BE
FOTOGRAFIE MIKE VAN BEMMELEN
BENEFIETGALA PIETERSKERK, LEIDEN
Rene de Jong (Economie071), Martijn Bulthuis (Leiden Marketing) en notaris Erna Kortlang (TK)
Cara en Kasper Burgy (Burgy bouwbedrijf) met Andre en Anita America (Matrix Frames)
Ed Chavernac (De Fransoos)
Barbara ter Kuile (Buik & Van der Horst Gerechtsdeurwaarders) met directeur Frieke Hurkmans (Pieterskerk)
Gerda (proeflokaal 1574) en Eimert van der Vliet (Apek administraties) met dochter Cathy Tjeerd en Mok Scheffer (Leiden Marathon, Topsport Leiden) Rogier vd Sande (voorzitter Raad van Toezicht Pieterskerk), Koos Lansink (Orde van St. Pieter) en Jan Hoekema (voorzitter Vrienden van de Pieterskerk)
Yentl America en Daaf Sloos (De Leidse Rederij)
210 LEVEN!
‘EEN BIJZONDER PROJECT’ 4 x bijzonder wonen in Warmond. Vlakbij Leiden, de Kagerplassen, de Zuidas en tegelijkertijd dichtbij het strand en de zee. Robert Vink, manager financieel advies van Rabobank Bollenstreek, vindt Poelméér een bijzonder project. ‘Deze prachtige woningen hebben een unieke ligging aan de Hyacintenlaan. Het project sluit naadloos aan bij de ambitie van de Rabobank. Wij ondersteunen graag lokale initiatieven die de leefomgeving van klanten in de regio verrijken. Bovendien zijn wij als geen ander in staat maatwerk te leveren voor klanten die deze bijzondere woningen willen financieren.’ Wilt u weten of de woningen voor u financieel haalbaar zijn? Stuur een mail naar financieeladvies.bollenstreek@rabobank.nl of bel naar (0252) 360 600.
In het welvarende Warmond worden vier prachtige rietgedekte villa’s gebouwd in klassieke stijl maar met gebruik van de modernste materialen. Villa’s met een inhoud van meer dan 1000 m3 en een woonoppervlak van ca. 250 m2 met ruime garage op een kavel van tenminste 700 m2. Bovendien kunt u als eerste eigenaar volop invloed uitoefenen op de indeling, de keuken, de badkamer(s), de garage, de elektronica, de mate van domotica en u kunt uw villa zelfs uitbreiden met een kelder op stahoogte. Poelméér biedt u dè kans om uw woondroom waar te maken. IS UW BELANGSTELLING GEWEKT? U bent van harte uitgenodigd om contact op te nemen met de makelaar. Hij kent alle in en outs van dit unieke project.
Rapenburg 4 – Leiden – T 071 51 61 000 WWW.GRAALMAKELAARDIJ.NL
WWW.WONENINPOELMEER.NL
De nieuwe A-Klasse met
Just like you.
vanaf 11 mei in de showroom.
Gecombineerd verbruik: 4,1 – 6,4 l/100 km, 24,4 – 15,6 km/l. CO2-uitstoot: 108 - 145 g/km (NEDC). Voor kosten en leveringsvoorwaarden, zie mbdb.nl.
www.mbdb.nl, info@mbdb.nl
Mercedes-Benz Den Haag Donau 90 (Tijdelijke verkooplocatie) 2491 BA Den Haag tel. 070 - 340 03 00.
Mercedes-Benz Leiden Vondellaan 45 2332 AA Leiden tel. 071 - 576 93 03.
Mercedes-Benz Naaldwijk Klompenmakerstraat 50 2672 GA Naaldwijk tel. 0174 - 52 67 70.
Mercedes-Benz Alphen a/d Rijn De Schans 25 2405 XX Alphen a/d Rijn tel. 0172 - 47 51 55.