Lemniscaat non-fictie voorjaarsaanbieding 2020 algemeen

1

lemniscaat

Voorjaar 2020 boeken voor volwassenen

Geachte boekverkoper, ‘Het uur van de waarheid’. Dat is het motto van de Maand van de Filosofie 2020, maar het zou ook het motto kunnen zijn van deze aanbieding. Niet alleen moeten we allemaal onze weg vinden in een wereld vol nepnieuws, opzettelijke misleiding of opmerkelijker: het ontkennen van bijvoorbeeld klimaatverandering om kiezers te trekken.

De filosofie heeft zich altijd beziggehouden met de vraag of er wel algemene waarheden zijn. Dat een antwoord op deze vraag ons allemaal raakt, maakt Susan Neiman duidelijk door in haar boek Verzet en rede in tijden van nepnieuws de vraag te stellen of mensenrechten wel een kwestie van subjectiviteit zijn. Kun je zoiets als mensenrechten afschaffen als een meerderheid dat wil?

Susan Neiman brengt in haar boek Wat we van de Duitsers kunnen leren nog een heel ander aspect van de waarheid naar voren. Kunnen we de soms pijnlijke waarheid van de daden van onze voorouders onder ogen zien?

Weer een ander aspect van de waarheid wordt belicht door Maarten van Buuren in zijn boek over Werner Heisenberg, die in Het deel en het geheel duidelijk maakt dat natuurkundigen in hun onderzoek naar de kleinste deeltjes de filosofie nodig hebben om te kunnen duiden wat ze waarnemen.

Om al deze facetten van het zoeken naar de waarheid een plaats te geven in de Maand van de Filosofie hebben wij een mooi aanbod voor u opgenomen in deze folder, waarin uiteraard Hans Achterhuis en Hannah Arendt niet kunnen ontbreken.

In deze aanbieding is een aparte plaats ingeruimd voor Peter Gøtzsche, die een poging doet om met zijn kenmerkende prikkelende, wetenschappelijke, maar vooral ook onafhankelijke benadering het ernstig gepolariseerde vaccinatiedebat los te wrikken.

Kortom, weer allemaal boeken die u echt niet mag missen.

Wij wensen u in het zoeken naar de waarheid een mooi voorjaar toe.

Jean Christophe Boele van Hensbroek lemniscaat

Zijn we in staat om te leren van de geschiedenis?

SUS AN N E IMAN

Wat we van de Ras en de herinnering aan het kwaad

Duitsers kunnen leren

L E M N I S C A AT

• Auteursbezoek tijdens de Maand van de Filosofie, met onder andere een optreden tijdens de Nacht van de Filosofie • Leesexemplaren • A3-poster op aanvraag • Aandacht in landelijke media, o.a. bespreking in Trouw en interview in Filosofie Magazine

PROMOTIE

susan neiman

Wat we van de Duitsers kunnen leren

5

W

anneer de polarisatie in de Ver-

Vanuit haar unieke perspectief – Susan

enigde Staten met de Black Lives

Neiman groeide tijdens de burgerrech-

Matter-beweging, wit nationalistische

tenbeweging op in het Zuiden van de

aanslagen en het presidentschap van

Verenigde Staten, en bracht als joodse

Donald Trump onoverbrugbaar lijkt,

vrouw een groot deel van haar volwas-

besluit filosoof Susan Neiman om haar

sen leven door in Berlijn – combineert

geboorteland te laten zien dat het ook

ze in dit boek filosofische reflecties, per-

anders kan. De afgelopen decennia is

soonlijke verhalen en gesprekken met

zij in haar woonplaats Berlijn onder de

Amerikanen en Duitsers die worstelen

indruk geraakt van wat Duitsers Vergan-

met het kwaad van hun eigen nationale

genheitsaufarbeitung noemen; een diep-

geschiedenissen.

gaand verwerkingsproces waarbij een

In helder en aangrijpend proza be-

volk het kwaad uit zijn verleden onder

toogt Neiman dat een op Verlichtings­

ogen ziet en aanwendt om aan een bete-

idealen gebaseerd universalisme de

re toekomst te werken.

enige weg is om een herhaling van het

Neiman trekt in haar boek een inte-

© Bettina Volke

Ras en de herinnering aan het kwaad

kwaad in de toekomst te voorkomen.

SUSAN NEIMAN

(1955) groeide op

als joods meisje in het gesegregeerde

ressante vergelijking tussen de verwerking van de Amerikaanse Burgeroorlog

‘De geschiedenisoorlogen vormen veel

Zuiden van de Verenigde Staten. Ze

in de zuidelijke staten, die als gevolg

meer dan hoe we ons het verleden herin-

brak wereldwijd door met haar boeken

van hun nederlaag de slavernij moesten

neren. Ze vormen de samenlevingen die

Het kwaad in het moderne denken en

afschaffen, en die van de Tweede We-

we nalaten aan toekomstige generaties.

Morele helderheid. Andere bekende

reldoorlog in West-Duitsland. In eerste

Het boek van Susan Neiman is een be-

titels van haar hand zijn Afgezien van

instantie zijn er opvallende parallellen,

langrijk en welkom wapen in die strijd.’

de feiten, Waarom zou je volwassen

zoals de rancune en het feit dat bijna

– The New York Times

worden? en Verzet en rede in tijden van nepnieuws. Neiman is directeur

alle hooggeplaatste figuren actieve aanhangers waren van het verslagen

‘[Wat we van de Duitsers kunnen leren]

van het Einstein Forum in Potsdam en

regime. Maar na verloop van tijd neemt

presenteert een inzichtelijke vergelijken-

woont in Berlijn. Ze studeerde filosofie

het Duitse verwerkingsproces een ande-

de analyse van Duitse opvattingen na de

aan Harvard University en in Berlijn,

re wending. Neiman analyseert hoe de

Tweede Wereldoorlog over naziwreed-

en was hoogleraar Filosofie aan de

Duitsers erin slaagden om het kwaad uit

heden, naast Amerikaanse opvattingen

universiteiten van Yale en Tel Aviv. In

hun verleden om te zetten in een posi-

over de Burgeroorlog en de slavernij

2014 ontving ze de prestigieuze Spi-

tieve kracht en zoekt daarbij naar uni-

(…). [Neimans] commentaar is attent en

nozalens.

versele waarden die ons allemaal verder

opmerkzaam, haar vergelijking komt op

kunnen helpen.

het juiste moment. Dit uitzonderlijke stukje historische en politieke filosofie biedt een betekenisvolle manier om naar de erfenis van de Burgeroorlog te kijken.’

– Publishers Weekly

Oorspronkelijke titel: Learning from the Germans: Race and the Memory of Evil | Vertaald door Huub Stegeman | Omslagbeeld: Tom Etherington | Formaat: 143 mm x 215 mm | Gebonden, 400 pagina’s | € 39,95 | i s b n 978 90 477 1022 6 | n u r 730 | Verschijnt in april 2020

Heisenbergs denken bestrijkt het hele scala van zijnsleer (ontologie), kenleer (epistemologie) en ethiek

Maarten van Buuren

Heisenberg als filosoof L E M N I S C A AT

PROMOTIE

• Optreden tijdens de Maand van de Filosofie • Leesexemplaren • Maarten van Buuren is beschikbaar voor lezingen

maarten van buuren

Heisenberg als filosoof Vandaag de dag kent men Heisenberg

voor het eerst in Nederlandse ver-

nog vooral vanwege het door hem ont-

taling, Werner Heisenbergs Het deel en

dekte ‘onbepaaldheidsprincipe’ en zijn

het geheel, vertaald door Maarten van

nog altijd verkeerd begrepen rol als

Buuren. In dat boek geeft Heisenberg

kernfysicus tijdens de Tweede Wereld-

een bewogen beeld van de eerste helft

oorlog. In Heisenberg als filosoof laat Maar-

van de twintigste eeuw. Hij verbindt de

ten van Buuren een andere kant van

turbulente politieke ontwikkelingen

hem zien. Ontologie, kenleer en ethiek

van die tijd met grote ontdekkingen in

vloeien in Heisenbergs denken samen

de kernfysica en de daarmee samenhan-

tot één geheel en verlenen hem een

gende filosofische vragen: Wat is de re-

plaats naast de klassieke filosofen die hij

latie tussen wetenschap en godsdienst?

zozeer bewonderde.

© Chris van Houts

I

n het voorjaar van 2019 verscheen,

7

Hoe verhoudt de wetenschap zich tot de samenleving? Welk standpunt moet de kernfysicus innemen ten aanzien van de politiek?

M A A R T E N VA N B U U R E N

(1948) is

emeritus-hoogleraar Franse letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Hij publiceerde onder meer De innerlijke ervaring, Kikker gaat fietsen!, en meerdere boeken over Spinoza. In 2019 verscheen bij Lemniscaat zijn vertaling van Werner Heisenberg, Het deel en het geheel, in de serie Filosofische Klassiekers.

Oorspronkelijke titel: Der Teil und das Ganze Vertaald door Maarten van Buuren Formaat 152 x 233 mm | Gebonden, 286 pag. e€39,95 | i s b n 978 90 477 1163 3 Reeds verschenen

Omslagontwerp: Marc Suvaal | Formaat 143 x 215 mm | Gebonden, 96 pagina’s e€14,95 | i s b n 978 90 477 1242 8 | n u r 730 | Verschijnt in april 2020

‘De banaliteit van het kwaad’ verklaard, met een nieuw voorwoord van Arendt-kenner Hans Achterhuis

Het boek sluit goed aan bij het thema van de Maand van de Filosofie en ook bij het werk van Susan Neiman die in deze periode naar Nederland komt om haar nieuwe boek Wat we van de Duitsers kunnen leren te promoten. Daar zal de promotie bij aanhaken.

PROMOTIE

hannah arendt

Verantwoordelijkheid en oordeel

H

et werk van Hannah Arendt

te beoordelen waartoe mensen in staat

(1906-1975), een van de belang-

zijn. Zij komt tot de conclusie dat er een

rijkste fi losofen van de twintigste

verderfelijker kwaad bestaat dan dat van

eeuw, geeft tot op de dag van vandaag

de traditionele schurk: het kwaad dat

aanleiding tot nieuwe gedachten en

voort blijft woekeren zolang de dader

interpretaties. Dit geldt bij uitstek voor

geen wroeging voelt en zijn daden ver-

Eichmann in Jerusalem (1963), haar verslag

geet zodra hij ze heeft begaan.

9

van het proces tegen nazikopstuk Adolf © Fred Stein/dpa/Corbis

Eichmann. In dit werk gebruikte zij voor het eerst de formulering ‘de banaliteit van het kwaad’. Haar omschrijving van iemand die monster noch duivel

‘Met Eichmann in Jerusalem schreef

was, maar desalniettemin een instru-

Hannah Arendt het belangrijkste, meest

ment kon zijn van het meest extreme

controversiële en minst begrepen boek

kwaad, leidde tot verontwaardiging en

uit de twintigste eeuw over het probleem

onbegrip. Arendt zou het pure kwaad,

van het kwaad. Daarom is de publicatie

HANNAH ARENDT

dat Eichmann volgens velen en zeker

van Verantwoordelijkheid en oordeel

geboren in Hannover. Ze studeerde

volgens de Israëlische aanklager beli-

een bijzonder welkome gebeurtenis.

wijsbegeerte, theologie en klassieke

chaamde, bagatelliseren. Maar juist door

Voor lezers die Arendt kennen, zullen de

filologie. Tot haar oeuvre behoren

Eichmann neer te zetten als een ambiti-

autobiografische essays en de beschou-

de bekende filosofische werken The

euze maar kleurloze ambtenaar, raakte

wingen over “persoonlijke verantwoorde-

Origins of Totalitarianism (1951), Vita

Arendt aan een veel verontrustender

lijkheid onder een dictatuur” van groot

activa (1958), Eichmann in Jerusalem

vorm van het kwaad: het kwaad waartoe

belang zijn om de achtergrond van

(1963) en The Life of the Mind (1979).

velen van ons in staat zijn zodra de om-

Eichmann in Jerusalem of The Life of the

standigheden ons daartoe aanzetten.

Mind te begrijpen. Voor lezers die haar

Hoe Arendt zich verhield tot de

werd in 1906

niet kennen, zullen essays als “Ausch-

discussie die volgde op Eichmann in

witz voor het gerecht” een uitmuntende

Jerusalem is te lezen in de essays die zij

introductie tot haar filosofie zijn en een

schreef in de laatste tien jaar van haar

kans om rechtstreeks, zonder af te gaan

leven en die zijn gebundeld in Verant-

op meningen van anderen, kennis te

woordelijkheid en oordeel. Deze bundel is

maken met een van de grootste denkers

van essentieel belang om haar opvat-

van onze tijd.’ – Susan Neiman

tingen over moraliteit en het kwaad te begrijpen. Arendt confronteert ons met de ontoereikendheid van traditionele morele ‘waarheden’ als maatstaven om

Oorspronkelijke titel: Responsibility and Judgement | Vertaald door Marjolijn Stoltenkamp Omslagontwerp: Marc Suvaal | Formaat 143 x 215 mm | Paperback met flappen, 274 pagina’s € 24,95 | i s b n 978 90 477 1241 1 | n u r 730 | Verschijnt in maart 2020

Een op wetenschappelijke informatie gebaseerd boek over de waarheden en onwaarheden in het vaccinatiedebat

PE TER C. GĂ˜TZSCHE

VAC C I N AT I E S WA A R H E I D , L E U G E N S E N CON T R OV E R S E

L E M N ISC A A T

PROMOTIE

Aansluiten bij de levendige discussie over vaccinaties in landelijke media

peter c. gøtzsche

Vaccinaties: Waarheid, leugens en controverse

P

eter Gøtzsche, bekend als oprichter van de Cochrane Collaboration,

11

In deze sterk gepolariseerde situatie is een boek als Vaccinaties: Waarheid,

neemt in dit boek de sterk gepolari-

leugens en controverse zeer welkom. Het is

seerde wereld van de vaccinaties onder

een boek dat verplichte kost zou moe-

de loep. Het aantal vaccinaties van met

ten zijn voor beide kampen, in de hoop

name kinderen is de afgelopen decennia

dat partijen op basis van onafhankelijk

zeer sterk toegenomen. Als je nu bekijkt

onderzoek, de specialiteit van Peter

waartegen een vaak zeer jonge baby

Gøztsche, weer over dit onderwerp in

allemaal wordt ingeënt is dat opmerke-

gesprek gaan. © www.cochrane.dk

lijk. Van noemenswaardige bijwerkingen van al deze vaccinaties is volgens de autoriteiten geen sprake. Er zou zelfs zo weinig reden zijn tot zorg dat van overheidswege geen enkel onafhankelijk longitudinaal onderzoek wordt gedaan in Nederland naar de gevolgen van al

P R O F. D R . P E T E R C . G Ø T Z S C H E

hoogleraar Opzet en Analyse van

deze vaccinaties.

voltooide zijn universitaire studie

Klinisch Onderzoek.

in biologie en scheikunde in 1974,

Gøtzsche won met zijn boek

de groep ouders die vragen stelt bij de

en zijn opleiding tot arts in 1984.

Dodelijke medicijnen en georgani-

stelling dat alle medicijnen bijwerkin-

Hij specialiseerde zich in de interne

seerde misdaad de British Medical

gen hebben, behalve vaccinaties. Ouders

geneeskunde. Van 1975 tot 1983

Association’s Annual Book Award

die, als zij bijwerkingen bij hun kinde-

werkte hij in de farmaceutische

2014. Citaat uit het juryrapport:

ren melden, zich met een kluitje in het

industrie, waar hij zich bezighield met

‘Verplichte lectuur voor studenten

riet gestuurd voelen.

klinische onderzoeken en regelgeving,

geneeskunde en aankomende artsen.

en van 1984 tot 1995 in ziekenhuizen

Waar het allemaal om draait, is dat we

in gesprek. Ouders die hun kinderen

in Kopenhagen. In 1993 richtte hij

ons moeten richten op patiënten. Hun

niet inenten worden weggezet als asoci-

samen met andere onderzoekers

veiligheid behoort belangrijker te zijn

aal. Zij op hun beurt verwijten de auto-

de Cochrane Collaboration op,

dan winst.’

riteiten dat zij geen enkel onafhankelijk

een internationaal netwerk dat zich

wetenschappelijk onderzoek laten doen

bezighoudt met de effecten van

boek bij Lemniscaat is Hoe overleef

naar de werkingen en bijwerkingen van

gezondheidszorg. In 2010 werd hij

ik? Wegwijzer in een overvloed aan

vaccinaties. In plaats daarvan baseren

aan de universiteit van Kopenhagen

medische informatie.

Toch is er een steeds groter worden-

Beide kampen gaan niet met elkaar

Zijn meest recent verschenen

zij zich bij hun toelatingsbeleid volledig op de gegevens die de industrie, die miljarden verdient aan vaccinaties, aanlevert. En dan nog eens op basis van onderzoeksgegevens die meestal niet openbaar worden gemaakt ‘om bedrijfs-

8.500 n plare exem t h c verko

belangen te beschermen’.

Oorspronkelijke titel: Vaccines: Truth, Lies and Controverse | Vertaald door Sonja Matthews Formaat 143 x 215 mm | Paperback met flappen, 196 pagina’s | € 24,95 i s b n 978 90 477 1243 5 | n u r 860 | Verschijnt in mei 2020

thema van de maand van de filosofie 2020:

Het uur van de waarheid

D

e waarheid staat onder druk. Nepnieuws en misleidende Facebook-campagnes bedreigen wereldwijd demo-

Tijdens de Maand van de Filosofi e 2020 vragen we ons af: bestaat de waarheid, hoe vinden we haar, en is de waarheid voor

cratische processen; bevolkingsgroepen worden tegen elkaar

iedereen hetzelfde? Wat kunnen fi losofen ons leren over een

opgezet. De geloofwaardigheid van de wetenschap is niet

constructieve en effectieve omgang met het begrip waarheid?

meer vanzelfsprekend, kennis over klimaatverandering en vaccinatieprogramma’s wordt openlijk in twijfel getrokken.

Filosofen stellen al sinds de Klassieke Oudheid de vraag wat waarheid is. Verankerde waarheden werden onderuitgehaald, het bestaan van een absolute waarheid werd in twijfel getrokken. Er kwam ruimte voor nieuwe perspectieven.

Tegelijkertijd schuilt hierin een gevaar: als je niet meer met elkaar kunt afspreken wat waar is en iedereen zich terugtrekt in zijn eigen bubbel, is geen gesprek meer mogelijk.

Aristoteles: ‘Plato is mij lief, maar liever nog is mij de waarheid’

50% boekhandelskorting op de volgende titels: Te bestellen vanaf 15 maart 2020. Bij bestelling van minstens tien exemplaren assorti een set van vijf notitieboekjes cadeau.

13

Hans Achterhuis, Coetzee, een filosofisch

Alicja Gescinska, De verovering van de

Susan Neiman, Verzet en rede in tijden van

leesavontuur • isbn 978 90 477 1098 1

vrijheid • isbn 978 90 477 0354 9

nepnieuws • isbn 978 90 477 0999 2

Hans Achterhuis en Nico Koning,

Ger Groot, De geest uit de fles

Ad Verbrugge, Govert Buijs en Jelle van

De kunst van het vreedzaam vechten

isbn 978 90 477 0943 5

Baardewijk, Het goede leven en de vrije markt • isbn 978 90 477 0958 9

isbn 978 90 477 0219 1

Thomas Cathcart & Daniel Klein,

Werner Heisenberg, Het deel en het geheel |

Paul Feyerabend, Tegen de methode

Komt een filosoof bij de dokter

isbn 978 90 477 1163 6

isbn 978 90 477 0031 9

Stine Jensen, Ik lieg, dus ik ben

Filosofenkwartet

Notitieboekje Filosofie, set van 5 exemplaren

isbn 978 90 477 0394 5

isbn

isbn 978 90 477 1031 8

978 11 386 0288 5 | € 4,95

isbn

978 90 477 6212 6 | € 24,75

Essay voor de Maand van de Filosofi e 2020

Alicja Gescinska

Kinderen van Apate Over leugens en waarachtigheid

• Presentatie tijdens de opening van de Maand van de Filosofie in Arminius, Rotterdam • Aandacht in landelijke media • Posters • Alicja Gescinska is beschikbaar voor lezingen

PROMOTIE

alicja gescinska

Kinderen van Apate

15

W

e leven in tijden van waarheids-

We kunnen onze huidige conditie niet

ontwaarding – in het publieke

begrijpen zonder een beter begrip

en politieke debat voeren fact-free politics

van waarachtigheid. Waarom is niet

en alternatieve waarheden de boven-

waarheid, maar waarachtigheid het

toon. Dat we in dit post truth-tijdperk

tegendeel van de leugen? Wat maakt de

zijn beland heeft vele oorzaken. Volgens

leugen tot maatschappelijk en moreel

sommigen is het relativisme van het

probleem? Waarom ondermijnt het

postmodernisme de hoofdschuldige.

liegen van politici de vrijheid en het

Als je in het fi losofi sche, culturele do-

welzijn van de samenleving? Met het

mein verkondigt dat alles slechts een

beantwoorden van deze vragen biedt dit

kwestie van perspectief is, vertaalt zich

essay een aanzet tot de herwaardering

dat ook naar het politieke domein. An-

van waarachtigheid, waaraan onze sa-

deren zien in het misprijzen voor exper-

menleving en politiek dringend behoef-

tise een belangrijke oorzaak van

te hebben.

© Steven Lepez

Over leugens en waarachtigheid

de huidige conditie.

Maar een dieperliggend probleem

ALICJA GESCINSKA

(Warschau, 1981)

is onderbelicht gebleven: niet zozeer

is een van de meest toonaangevende

de onwaarheid van beweringen is het

jonge filosofen van België en Neder-

probleem, maar hun leugenachtigheid.

land. Haar boek De verovering van

Het is belangrijk om een anatomie van

de vrijheid (2011) oogstte alom lof.

de leugen te ontwikkelen, zodat we

In 1988 vluchtte ze met haar familie

kunnen erkennen dat liegen niet louter

van communistisch Polen naar België,

een kwestie is van onjuiste informatie

waar ze aan de universiteit van Gent

verspreiden, maar wel een kwestie van

promoveerde tot doctor in de filosofie.

intentionaliteit: het bewust verspreiden

In 2016 verscheen haar debuutro-

van informatie met het oog op mislei-

man Een soort van liefde. Gescinska

ding en manipulatie.

won er de Debuutprijs 2017 mee. Ook presenteerde ze het levensbeschouwelijke televisieprogramma Wanderlust, waarin ze filosofische gesprekken voerde met internationaal gerenommeerde filosofen, schrijvers, wetenschappers en kunstenaars. Haar essay Thuis in muziek. Een oefening in menselijkheid (2018) stond op de shortlist voor de Socratesbeker. In oktober 2019 verscheen het essay Intussen komen mensen om. Over politieke betrokkenheid.

Omslagontwerp: Marc Suvaal | Omslagbeeld: Jan Sluijters sr. | Formaat 143 x 215 mm Paperback, 96 pagina’s | Display 10 ex. € 49,50 20% boekhandelskorting i s b n 978 90 477 1245 9 | n u r 730 | Verschijnt in maart 2020

lemniscaat •

voorjaar 2020

boeken voor volwassenen

NIEUWE TITELS ISBN 978 90 477 ... … 1022 6

Susan Neiman, Wat we van de Duitsers kunnen leren. Geb. € 39,95

… 1242 8

Maarten van Buuren, Heisenberg als filosoof. Geb. € 14,95

… 1241 1

Hannah Arendt, Verantwoordelijkheid en oordeel. Pb. € 24,95

… 1243 5

Peter Gøtzsche, Vaccinaties: Waarheid, leugens en controverse. Pb. € 24,95

… 1245 9

Alicja Gescinska, Kinderen van Apate. Over leugens en waarachtigheid. Display, 10 ex. Pb. € 49,50

NEDERLAND

VLAANDEREN

| Postbus 4066, 3006 AB Rotterdam t (010) 206 29 29 | verkoop@lemniscaat.nl

DE EENHOORN

L E M N I S C A AT B . V.

| Vlasstraat 17, 8710 Wielsbeke t (056) 60 54 60 | www.eenhoorn.be

VERTEGENWOORDIGING

VERTEGENWOORDIGING

Barbara Daniëls | barbara@lemniscaat.nl | m (06) 517 463 84 Kirsten Wesselius | kirsten@lemniscaat.nl | m (06) 506 056 87

Nadine Boone | nadine@lemniscaat.nl | m (0475) 92 75 69 PERS EN PROMOTIE

PERS EN PROMOTIE

Jochem Salemink | jochem@lemniscaat.nl | t (010) 206 29 28 m (06) 48 18 37 21

Elly Simoens | elly@lemniscaat.nl | t (056) 62 78 25