Leadership A Yau Juma'a 6 Ga Afrilu 2018

6.04.18

AyAU JUMA'A LEADERSHIP Don Allah Da Kishin Qasa

www.leadershipayau.com Leadership A Yau

JARIDAR HAUSA

LeadershipAyau

6 Ga Afrilu 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

TA FARKO MAI FITOWA KULLUM A NIJERIYA

Bugu na: 030

N150

‘Ibo Masu Saida Magunguna Ne Silar Shaye-Shaye A Arewa’ Daga Abubakar Abba

Wani Malami a sashen sadarwar na Jami’ar Bayero da ke jihar Kano, Dakta Bala Muhammad ya soki Ibo a kan cewar su ne qashin bayan dillalan da suke safarar qwaya da ‘codeine’ zuwa Arewacin Nijeriya.

Dakta Muhammad ya yi wannan

zargin ne a qasidar sa da ya gabatar a taron zaman lafiya da wayarwa da matasa Kano da Gidauniyar Hamisu Magaji ta shirya a gidan Mambayya a cikin jihar Kano.

Taken qasidar tasa shi ne, “Xabi’ar Shaye-Shaye a Tsakanin Matasa da Aikata Laifuka da kuma Sha’anin Tasro.”

Muhammad ya xora laifin qara

qazantar xabi’ar a Arewacin Nijeriya musamman a Jihar Kano a kan Ibo masu safarar kayan maye.

Malamin ya kuma bayyana mamakin sa qarara, a kan yadda xabi’ar ta shayeshaye ba ta yi qamari a Kudu-MasoYamma na kamar yadda ta qazanta a Arewacin Nijeriya ba. >Ci gaba a shafi na 4

Ba-Ta-Kashi Da ’Yan Bindiga:

Zamfara Ta Numfasa, Kaduna Ta Motsa 5

An Kashe Mahara 21

Sun Kashe Basarake Da Mutum Biyar

Shugaba Buhari Ya Qalubalanci Malaman Addini Kan Haxin Kai Daga Abubakar Abba

Shugaban Qasa Muhammad Buhari ya bayyana cewar wasu muryoyi da ake yin su don wata manufa ta siyasa ko qabilanci suna furta kalaman vatanci, inda suke sukar gwamnantin sa da shi kansa a kan nuna banbancin addini.

Shugaban Qasan ya bayyana haka ne a wata sanarwa da mai magana da yawaunsa, Mista Femi Adesina ya fitar a fadar shugaban qasa jiya Alhamis a Abuja. Ya ce, sukar ba ta da wani tushe balle makama.

> Ci gaba a shafi na 4

Shugaban Qasa Muhammadu Buhari yayin da yake tarban Shugaban Majalisar Sarakunan Jihar Zamfara, Mai Martaba Sarkin Anka, Alhaji Attahiru Ahmad a ziyarar da ya kawo fadar Shugaban Qasan da ke Abuja, jiya Alhamis.

Bincike Ya Gano Raggwanci Alama Ce Ta Kaifin Basira > Shafi na 2 Kwalara Na Cigaba Da > Shafi na 2 Maharba Sun Bayyana Sirrinsu Kwantar Da Mutane A Yobe Na Yaqi Da Boko Haram > Shafi na 2

2 RAHOTANNI

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Kwalara Na Cigaba Da Kwantar Da Mutane A Yobe Daga Muhd Sani Chinade, Damaturu

Cutar kwalara na cigaba da yaxuwa a yankin Qaramar Hukumar Bade da wasu yankuna a Qaramar Hukumar Yusufari musamman garin Gashuwa, cibiyar Qaramar hukumar ta Bade duka a jihar Yobe.

Zuwa lokacin rubuta wannan rahoton, cutar ta kwantar da mutane sama da 170, kana wasu kimani 13 daga cikinsu sun rasu.

Bayani daga wasu daga cikin jami’an kiwon lafiya a babban Asibitin Gashuwa sun tabbatar wa wakilinmu cewar an gano vullar cutar kwalarar ne tun farkon makon da ya gabata.

Wani jami’in ma’aikatar kiwon lafiya, vangaren matakin farko, Yerima Girki wadda shi ne da ke Qaramar

Hukumar Bade, ya tabbatar wa wakilin mu wannan lamari na cutar ta kwalara, tare da qarin hasken cewa, jami’an kiwon lafiya a matakin farkon sun duqufa qoqarin daqile cigaba da yaxuwar wannan annoba ta kwalara.

Wani muhimmin bayanin da ya fito daga garin na Gashuwa na bayyana Cewar, “wannan matsala ta amai da gudunawa da ke haifar da wannan cuta ta kwalara a halin yanzu ta fi shafar wasu unguwannin da ke garin Gashuwa da suka haxa da Katuzu, Sabon Gari da unguwar Sarkin Hausawa da wani yankin a Qaramar Hukumar Yusufari”.

Wata majiya ta bayyana mana cewa varkewar cutar na da alaqa da shan ruwa marar tsafta.

Da ya ke qarin bayani ga manema labarai, Janar manaja

na hukumar kula da tsaftace ruwan sha ta Jihar Yobe, Alhaji Mohammed Bukar ya tabbatar da cewar lalle varkewar wannan annoba na da alaqa da ruwan sha don haka ne a yanzu hukumarsa ta gaggauta kai xaukin gaggawa wajen rarraba qwayoyin maganin garkuwa da kamuwa da wannan cuta tare kuma da gargaxin mutane da su riqa tsaftace ruwan sha kafin su yi amfani da shi.

Har ila yau, wakilin mu ya tattauna da wani jami’in tattara bayanai a babban asibiti na garin Gashuwa, Malam Hassan Gadaka inda ya qara tabbatar da cewa, “kawo yanzu, an kwantar da mutane 170, da suka harbu da wannan cuta ta kwalara wadda mutune 13 daga cikinsu sun rasu a asibitin, ban da waxanda suka rasu a cikin gari. Kuma an sallami wasu, amma yanzu

haka akwai mutane sama da 35 da ake ci gaba da kula da su a asibitin na Gashuwa”.

To amma kuma wasu bayane da ke garin na Gashuwa sun qara tabbatar wa wakilin namu cewar a halin da ake ciki an bayyana cewar yawan mutanen da ke kamuwa da wannan annoba na qara yawa, haka nan yawan mutanen da ke rasuwa na qaruwa matuqa.

Wani mazaunin garin na Gashuwa, mai suna Malam Mustapha mai kayan miya ya bayyanawa wakilin mu cewar, lalle akwai buqatar Gwamnatin Jihar Yobe ta xau matakan gaggawa na shawo kan yaxuwar wannan annoba kafin lamarin ya gagari kwandila.

Don qara tabbatar da faruwar wannan lamari, wakilinmu ya yi ta qoqarin neman kwamishinan ma’aiktar kiwon lafiya na Jihar Yobe,

•Gwamna Gaidam

Dakta Muhammad Bello Kawuwa da kuma jin ko wane mataki gwamnatin Jihar ke xauka don magance cigaba da yaxuwar wannan annoba, lamarin ya ci tura, don kusan sauhuxu yana kiran wayarsa ta tafi-da-gidanka tana ruri amma bai xauka ba.

Maharba Sun Bayyana Sirrinsu Na Yaqi Da Boko Haram Daga Muhammad Shafi’u Saleh, Yola

Qungiyar Maharba ta Qasa (Hunters Association of Nigeria), ta bayyana sirrin nasarorin da ta ke samu a yaqi da ‘yan qungiyar Boko Haram, da cewa riqo da gaskiya da amana ne amma ba asiri ba.

Shugaban qungiyar na yankin jihohin Arewa-MasoGabas, Muhammad Usman Tola, ya bayyana haka da ya ke jawabi ga ‘ya’yan qungiyar a bukin ranar Salala na wannan shekarar da qungiyar ta gudanar a Qaramar Hukumar Mayo-Belwa a Jihar Adamawa.

Ya ce ba domin sun riqe gaskiya ba shekarun da suka xauka suna bakin daga a yaqi da Boko Haram, da tuni an ga bayansu, bisa la’akari da muggan makaman da qungiyar Boko Haram xin ke amfani da shi.

Ya ce “ba asirin da muke da shi ya ba mu nasara a kan Boko Haram ba, a’a riqo da gaskiyar da ‘ya’yan qungiyar mu suka yi ya taimake mu a kan su” in ji Tola.

Shugaban qungiyar ya gargaxi ‘ya’yan qungiyar da su ci gaba da riqo da gaskiya a yayin gudanar da aikinsu, ya qara da cewa “idan ka yi riqo da gaskiya to Allah zai taimake ka asirin kuma ya yi aiki sai mu cimma nasara”.

Da yake magana game da shan maganin Salala da ya’yan qungiyar ke yi kuwa Tola, ya ce shan maganin Salala amsar rantsuwa ne, da duk wanda ya ci amana asirinsa zai tuno ba da jimawa ba, ya ce bai

kamata mutum ya yi wasa da rantsuwar da ya xauka ba.

Da shi ma ke jawabi a taron shugaban Qaramar Hukumar Mayo-Belwa Muhammad Bako, ya yaba da qoqarin ‘ya’yan qungiyar maharban wajan tabbatar da tsaro da zaman lafiya a qaramar hukumar, kana ya ce maharban na taimakawa jami’an tsaro a zaman lafiyar yankin.

Ya ce “mun yaba da gudumuwar da kuke baiwa jami’an tsaro a wannan qaramar hukumar wajan tabbatar da zaman lafiya, mu kuma za mu ci gaba da tallafa muku” in ji Bako.

Shi ma dai DPO ‘yan sanda na qaramar hukumar MayoBelwa B Z Chul, yace haxinkan da qungiyar maharban ke ba su abin a yaba ne, ya yi fatan za su ci gaba da ba su haxinkai

•Mahalarta taron

a ya’yin gudanar da aikinsu.

Mista Philip Ngorore, shi ne shugaban qungiyar a jihar Yobe ya ce yanzu da suka amshi rantsuwar Salala

tamkar an tashe su daga bacci ne, ya ce za su ci gaba da kafaxa da kafaxa da jami’an tsaro, har sai sun bayan qungiyar Boko Haram a yankin.

Dubban ya’yan qungiyar maharban daga sassan qasar nan da dama da jamhoriyar Kamaru suka samu halartan taron na kwana biyu.

Bincike Ya Gano Raggwanci Alama Ce Ta Kaifin Basira Daga Umar A Hunkuyi

Sabon binciken da aka yi, ya nu na cewar, mutane masu basira sun fi kwashe lokuta mai yawa a cikin raggwanci ko lalaci.

Binciken na wasu masu bincike ‘yan qasar Amurka, ya yarda da shawarar cewa, mutane masu basira sosai, sun fi nuna rashin damuwa.

Haka nan binciken ya bayar da shawarar mutane masu qwazo, sun fi nu na damuwa domin a kowane lokaci sukan so su shagaltar da zukatan su ne da wasu aikace-aikace.

Binciken dai, an yi shi ne a Jihar Florida, ya bayar da

sakamako mai kyau a kan wasu gungun xalibai.

A cikin takardar binciken, an nemi xaliban ne da su nu na irin yardar da suka yi da wannan maganan, misali, ‘Ni na kan so na shagaltu da qoqarin kawo sabbin tunani kan yadda za a warware wasu sabbin matsaloli,’ da kuma, ‘Nakan yi tunani ne, matsawar yanda nake iyawa.’

Binciken wanda, Todd McElroy, ya jagoranta, an zavo masu yawan nazari 30 ne da kuma marasa yin yawan nazarin 30,’ daga nan sai aka fara kulawa da su na tsawon kwanaki bakwai, inda aka xaura

masu wasu na’urori a damtsen su, domin a riqa kula da abin da suke ciki.

Sakamakon ya nu na cewa, masu yawan tunanin sun fi lalaci a bisa marasa yawan tunanin a cikin makon guda.

An kwatanta sakamakon binciken a matsayin wata mahimmiyar ci gaba.

Amma kuma ranakun qarshen mako ba su nu na wani bambanci ba a tsakanin masu yawan tunanin da marasa yawan tunanin a cikin ayyukan na su, lamarin da har yanzun ba a tantance da shi ba.

Masu bincike sun yi amanna da cewa, marasa tunanin sun

fi saurin hasala nan take, don haka suna bukatar su shagaltu da lokacin su da wasu ayyukan.

Duk da cewa malalatan da aka gwadan kila sun fi basira, Todd McElroy, ya yi gargaxin cewa, rashin kazar-kazar shi kuma shi ma yana da na shi matsalar a rayuwa.

Ya bayar da shawarar cewa, xaliban marasa kazar-kazar, komai basirar su, kamata ya yi su qara kuzarin su domin inganta lafiyar su.

Don haka nan gaba in an zarge ka da lalaci, ka tuna da wannan binciken domin ka tabbatar da cewa, a fakaice ana nufin kai mai basira ne.

A Yau

3

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

ra’ayinmu

Game Da Sabon Tsarin Biyan Kuxin Lantarki Na MAP

B

a tare da wata matsala ba, sabuwar hanyar biyan kuxin lantarki da aka gabatar na, ‘Meter Asset Provider, MAP, zai maye gurbin tsohuwar hanyar da ake bi ta, tsarin CAPMI, tun daga ranar 3 ga watan Afrilu. Hukumar kula da lantarki na Najeriya, NERC, a matsayin na mai kulawa, dole ne ya sanya shi zuwa da wannan sabon tsarin na, MAP, saboda rashin nasarar da wancan tsarin na, CAPMI wanda ya shekara shida ana amfani da shi wajen kiyaye lissafin kuxin lantarkin da mabukata ke sha a Nijeriya.

Ta hanyar wannan sabon tsarin na MAP, dukkanin Kamfanonin raba hasken lantarkin, DisCos, dole ne su watsar da tsarin da ake amfani da shi a baya na, CAPMI kuma su karvi sabon tsarin na, MAP a cikin kwanaki 120, da qaddamar da shi, tun daga ranar 3 ga Afrilu. Yayin da tsohon tsarin na CAPMI ya kasa cin nasara wajen biyan bukatun masu amfani da hasken lantarkin, an zo da wannan sabon tsarin ne na MAP, domin kiyaye haqiqanin abin da masu amfani da hasken lantarkin ke sha. Wanda ake sa ran samun nasararsa a cikin shekaru uku, wanda ake sa ran zai magance kuxin lantarkin da kamfanonin raba lantarkin ke tsugawa.

Abin farin ciki ne cewa, kamfanin qasa mai kula da hasken lantarki ya ji cewa, ya zama dole a yi watsi da tsarin CAPMI wanda babu tabbacin gaskiya, wanda ya baiwa kamfanonin raba lantarkin, DisCos duk wasu uzurorin da suke buƙata wajen tsuga wa abokanan hulxan su kuxI ta hanyar lissafin ka, na kuɗaxan da ya kamata su biya. Ayyukan rashin daidaituwa da suke tattare da tsohuwar hanyar biyan kuxin lantarkin ta, CAPMI sun tilastawa mutane fiye da miliyan huxu yin gudun hijira daga cikin DisCos 11 na qasarnan zuwa matakan mitar dijital da aka shio da ita kafin shekarar 2012.

Kimanin kashi 50 ne na masu amfani da hasken lantarkin kamfanin lura da samar da hasken lantarkin, NERC, ya ce, ke amfani da mita, sauran rabin masu amfani da hasken lantarkin kuwa, sai abin da kamfanonin raba lantarkin, DisCos, suka ga daman yanka masu amatsayin kuxin wutar lantarkin da suka sha.misali, a Abuja da ma sauran wasu wuraren na cikin qasarnan, mazauna gidajen da ke da xakunan kwana biyu sukan biya kimanin Naira 4000 ne a duk wata ta hanyar amfani da mitocin dijital,

sa’ilin da kwatankwacin su marasa Mitan ta dijital kamfanonin raba hasken lantarkin na DisCos, kan xora masu biyan kimanin Naira 22000 a kowane wata da sunan kuxin wutan da suka sha.

Wannan shi ne irin matsananciyar cutan da ke cikin biyan kuxin

wutan ta hanyar kintace. A sa’ilin da kamfanonin na DisCos, ke nu na tsada a matsayin dalilin da ya sanya suka kasa sanyawa abokanan hulxan na su mitocin, a wancan tsarin da ya gaza na CAPMI, wanda ya amince da masu amfani da wutan su sayi mitocin da kan su, wanda kuma za su biya su

EDITA Abdulrazaq Yahuza Jere

MATAIMAKIN SHUGABA (NA MUSAMMAN) Christian Ochiama DARAKTAN SASHE Mubarak Umar

RUKUNIN KAMFANONIN LEADERSHIP SHUGABA Sam Nda-Isaiah

BABBAN MANAJAN DARAKTA Abdul Gombe BABBAN MANAJAN DARAKTAN KADARORI David Chinda MANYAN DARAKTOCIN KAMFANI Dele Fanimo Felicia Ogbonlaiye DARAKTAN KULA DA MA’AIKATA Solomon Nda-Isaiah DARAKTAN KULA DA KADARORIN KAMFANI Zipporah D. Tanko MANYAN MANAJOJI Ibrahim Halilu Femi Adekunle Ebriku John

manufarmu

LEADERSHIP A Yau jarida ce da ake bugawa a Abuja.

Ta yi tsayuwar daka wajen tabbatar da shugabanci da wakilci nagari. Jaridar za ta ci gaba da kare muradun al’umma, ba kare ra’ayi da muradun mahukuntanta kaxai ba.

Da waxannan qudirorin ne muke fatan jama’a za su xora mu kan Mizani.

Haka kuma duk ra’ayoyin masu karatu da muke bugawa, ba manufar kamfanin LEADERSHIP ba ne, ra’ayin masu karatun ne.

Sai dai, ba za mu tava mantawa da dalilin wanzuwarmu a doron qasa ba, wato: Don Allah Da Kishin Qasa!

ne sannu a hankali a duk lokutan da suke sayen katin hasken lantarkin, tare da ruwa na kasha 12 a shekara, amma abin takaicin ga milyoyin masu amfani da hasken lantarkin shi ne, sun biya kuxaxen mitocin amma wata da watanni ba su same su ba. Ana nan kuma ana masu cajin ka ta hanyar tsuga masu kuxi. abin farin cikin shi ne zuwan wannan sabon tsarin na MAP, duk zai magance hakan. Kowa zai sami mitan sa.

Hakanan kuma ita wannan sabuwar hanyar biyan kuxin ta MAP, haqqin sanya mita ya tashi daga kan kamfanonin na DisCos, yanzun ya koma hannun wasu kamfanoni ne na daban, sune za su sanyawa masu amfani da hasken lantarkin mitocin sune kuma za su kula da gyaran su a duk lokacin da wata matsala ta taso. A wannan sabon tsarin na MAP, dukkanin mitocin da suka lalace, tilas ne a gyara ma mai amfani da ita ko kuma a sake ma shi wata sabuwa a cikin qasa da ranakun aiki biyu, sai dai in mai amfani da itan ne ya lalata ta da kanshi.

Idan kuwa har aka gaza gyara ma shi mitan ko kuma a sake ma shi wata sabuwa kar a cikin lokacin da aka qayyade, to zai biya kuxin wutan ne a bisa abin da ya saba kashewa na kuxin wutan a watanni uku baya.

Hakanan idan mai amfani da mitan ta MAP, ya yi qaura daga inda yake ya koma wani wajen, tilas ne ya sanar domin a canza ma shi rajistan sa tare da kuxaxen da yake bi ko ake binsa a tsohon wajen da ya baro. A wannan tsarin na MAP, masu amfani da lantarkin da suka zavi su riqa biyan gaba, tilas ne a sanya masu mitocin su a cikin kwanakin aiki 10 daga ranar da suka biya kuxin.

Baya gas auqaqe wa kamfanonin na DisCos, wannan sabuwar hanyar za ta sa kamfanonin raba hasken lantarkin su qara mayar da himman su wajen sauke nauyin da yah au kansu.

Wannan kuma sabuwar hanyar ta MAP, za sa qara samar da ayyukan yi, sannan kuma mutane da dama za su ji cewan da su ake yi a harkar samar da hasken lantarkin.

A namu ra’ayin, tare da mummunan yanayin da muka shiga a baya zamanin CAPMIN, kamata ya yi ma’aikatar Samar da hasken lantarkin da kuma hukumar samar da hasken lantarkin, NERC, su duqufa wajen tabbatar da ganin ba a bar wata kafa ba irin ta baya wacce kamfanonin na DisCos, za su bi wajen cutan al’umma.

4 LABARAI

‘Ibo Masu Saida Magunguna Ne Silar Shaye-Shaye A Arewa’ Ci Gaba Daga Shafin Farko

Dakta Muhammad ya ce, “Ibo su ne suke safarar maganin tari na ruwa da ke xauke da ‘codeine’ wanda suke sayar wa matasan Arewa su dinga sha suna buguwa”.

A cewarsa,“binciken da muka gudanar ya nuna cewar, shaye-shaye ya zarce xabi’ar shan Tabar Wiwi ko cocaine (hodar Ibilis) ko Barasa da sauran su.”

Malamin ya yi nuni da cewar, “abin har ya wuce hakan domin magungunan da muke sha don kawar da cututtuka a yanzu an mayar da su magungunan kayan da ke sanya maye.”

A cewar Dakta Muhammad, “mun gano cewar, ‘Ibo su ne qashin bayan hakan ta hanyar yin haxin baki da wasu al’ummar mu don a yi safarar ‘codeine’ zuwa cikin yankin Arewa, musamman Jihar Kano.”

Acewar Dakta Muhammad, “akwai misalai da dama inda aka cafke Ibo a kan safarar ‘codeine’ zuwa cikin Jihar Kano da wasu sassa da ke yankin Arewacin Nijeriya.”

Ya ce, wannan lamarin kafafen yaxa labarai sun wallafa rahotanni a kai.

Dakta Muhammad ya yi tambayar cewa, “shin me ya sa (Ibon) ba sa kaiwa can yankinsu kuma me ya sa yaransu ba sa yin ta’ammali da kayan maye?”.

Ya bayyana cewar, lallai wannan abin takaici ne kuma dole ne a tashi tsaye don yaqar xabi’ar.

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Za A Fara Gangamin Allurar Foliyo A Kaduna Daga Abubakar Abba, Kaduna

Shugaban qungiyar ‘yan jarida masu yaqi da ciwon foliyo reshen jihar Kaduna (JAP) Alhaji Lawal A. Dogara ya sanar da cewar, za a fara gangamin allurar foliyo ta watan Afirilun shekarar 2018.

A cikin sanarwar da Shugaban ya sanya wa hannu ya kuma bai wa jaridar LEADERSHIP a Kaduna,ta ce, za a fara gudanar da gangamin ne daga ranar biyar zuwa ranar goma na watan Afirilun

shekarar 2018.

Sanarwar ta ci gaba da cewa, za a gudanar da gangamin ne a kan titunanan da gida-gida da kasuwanni da tashoshin mota da kuma manyan tituna da sauran su.

Saboda haka, sai qungiyar ta yi kira ga iyaye da masu kula da yara da su tabbatar da sun miqa ‘yayan su don a yi masu allurar a lokacin gudanar da gangamin da kuma ci gaba da allurar da aka saba yi a cibiyoyin da asibitocin da ke kusa da su.

Qungiyar ta yi kira da tattausar murya ga sarakuna da malaman addinai da ka da su gajiya a kan goyon bayan da suka saba bada wa don cin nasarar yaqar ciwon na foliyo a dukkan faxin jihar.

A cewar qungiyar ta JAP, gwamnatin jihar da Hukumar kiwon lafiya matakin farko ta jihar (SPHCDA) da masu bayar da tallafi da kuma masu ruwa da tsaki, sun kammala dukkan shirye-shiryen da suka dace don gudanar da aikin a cikin nasarar aikin.

•Gwamna el-Rufai

An Nemi Gwamnatin Bauchi Ta Zamanantar Da Gidan Rediyon BRC Daga Khalid Idris Doya, Bauchi

Shugabar gidan rediyon Bauchi, Hajiya Jummai Liman Bello ta yi kira ga gwamnatin jihar Bauchi a qarqashin Gwamna Muhammad Abubakar da ta himmatu wajen samar wa gidan rediyon BRC kayyakin aiki na zamani domin tafiyar da aikin jarida a gidan yadda ya dace da kuma inganta kafar.

Hajiya Jummai Bello, wadda ta yi wannan kiran a lokacin da take jawabi a wajen bikin qaddamar da mambobin hukumar gudanarwa na gidan rediyon BRC mallakin gwamnatin jihar, a cikin makon nan.

Hajiya Liman Bello ta ce samar da na’ororin da kayyakin aiki na zamani a gidan, zai kawo qarshen xumbin matsalolin da kafar sadarwa ke fuskatanta a halin yanzu.

Bello, ta bayyana cewar gidan rediyon ya samar da muhimman shirye-shirye domin faxakar da jama’ar jihar kan manufofi da shiryeshiryen gwamnatin jihar.

Hajiya ta ce daga cikan matsalolin da suka yi musu katutu a gidan rediyon sun

•Hajiya Jummai Liman Bello da sauran abokan aiki

haxa da rashin kayyakin aiki yadda ya dace, don haka ne ta buqaci gwamnatin jihar ta sanya kulawa sosai domin kawo qarshen wannan matsalar.

Da yake jawabi a wajen rantsarwar, kwamishinan sadarwa da al’adu da buxe ido na jihar Bauchi Alhaji Umar Ibrahim Sade ya ce gwamnati tana kan shirye-shiryen kawo qarshen matsalolin da suke maqare a kafafen sadarwa mallakinta, ta fuskacin samar

da kayyakin aikin da suka dace kuma daidai da zamani.

Alhaji Umar Sade ya buqaci hukumar gudanarwa, da kuma mambobin gudanarwa na gidan rediyon da su yi aiki kafaxa da kafaxa domin samar wa jama’an jihar cikakkun bayanai da kuma yi musu aiki tukuru.

Shugaban hukumar gudanarwa na gidan rediyon ta BRC Alhaji Shehu Usman ya yi alqawarin gudanar da aiki tare da gwamnatin jihar

domin samar da yanayin kai matakin sadarwa zuwa wani babban mataki.

Alhaji Usman ya ce, BRC na matuqar taka gagarumar rawa wajen yi wa gwamnatin jihar Bauchi wanka da kuma shafa mata mai wacce za a ganta fes ba tare da wani dauxa ba, don haka ne ya nemi gwamnati ta san da gagarumar muhimmancin da BRC ke mata a kowani lokaci domin inganta aiki.

Akilinmu ya labarto cewar, Bauchi State Television (BATV) da Bauchi Radio Corporation BRC dai kafafen sadarwa gwamnatin jihar Bauchi ne waxanda har zuwa yanzu suke kan na’ororin (Analog) wadda kuma ake ta kiran kafafen sadarwar su koma amfani da na’ororin zamani wato (Digital) domin tafiya daidai da zamani.

Idan ma dai ba ku mance ba, hukumar da ke kula da kafafen sadarwa rediyo da telabijin ‘National Broadcasting Commission’ (NBC) ta bayar da wa’adi ga kowane gidan rediyo ko telebishin xin da suke kan na’arorin da wato Analog, da su mai da kafafen na su zuwa ga na zamani domin tafiya daidai da salon zamani.

Shugaba Buhari Ya Qalubalanci Malaman Addini Kan Haxin Kai Ci Gaba Daga Shafin Farko

Shugaban wanda ya furta hakan a lokacin da ya karvi baquncin tawagar Fastoci ta Arewa mai tabbatar da zaman lafiya a qarqashin jagorancin Bishop John Abu Richard, ya ci gaba da cewa,

“a aiki na Soja da na yi da shugabanci da kuma wannan mukaqamin na siyasa, ban tava sava wa rantsuwar da na yi ta hawa kujerar shugabanci ba.”

Ya qara da cewa,“ a lokacin da na samu damar shugabantar qasar nan

a qarqashin mulkin soji, Kiristoci sun fi yawa a kan Muslmai a majalisar qasa da kuma a cikin Majalisar Qoli ta Soji.”

Buhari ya bayyana cewar, “wannan ba an zana ba ne, amma na naxa mutane a bisa cancantar su ba tare da nuna

wani fifiko na addinni ko qabilanci ba ko kaxan.”

Shugaban ya qara da cewa, Majalisar Zartarwa ta tarayya ta yanzu kowa an bashi haqqin sa, kuma hakan ma ba zanawa aka yi ba, amma amma a bisa cancanta.

Ya yi kira ga shugabannin

addini da su bayar da tasu gudunmawar don haxa kan ‘yan qasa agu guda.

Ya shawarce su da su kauce wa sauraron jita-jita wadda za ta iya kawo rarrabuwar kawunan ‘yan qasar nan, musamman a kan abin da ya shafi addini.

A Yau JUMA'A 06.04.2018

5

Babban Labari Zamfara Ta Numfasa, Kaduna Ta Motsa Daga Abubakar Abba

Dakarun sojin Nijeriya da ke yaqi da maharan da ke hallaka al’umma musamman na yankunan karkara a Jihar Zamfara sun samu nasarar hallaka mahara 21 a Jihar Zamfara, cikin Qramar Hukumar Anka.

Wannan alama ce dake nuna cewa ‘yan bingidar sun fara kwasar kashinsu a hannu a jihar.

Sai dai kuma rundunar sojin, ta sanar da cewar ta rasa jami’anta biyu a lokacin artabun.

Runduna ta bataliyar 232 da ke Zuru, wacce ta ba da sanarwar hakan, ta kuma ce lamarin ya auku ne jiya a yayin da jami’an suke gudanar da sintiri, inda suka ci karo da varayin, ba tare da vata lokaci ba ta hallaka ashirin da xaya a garin Tungan Daji da ke Qaramar Hukumar Anka a cikin jihar ta Zamfara.

Rundunar, a sanarwar da ta fitar wadda Daraktanta na yaxa labarai Birgediya Janar Texas Chukwu ya sanya wa hannu ta ce, varayin shanun da dama sun arce xauke da raunukan harbi a jikinsu.

A cewar Chukwu, sun kuma samu makamai da suka haxa da bindiga biyar qirar AK 47 da bindigogi masu sarrafa kansu da

kwasfar albarusan bindigar AK 47 da sauran makamai.

A kan sojojin biyun da suka rasa rayukansu a lokacin musayar wutar, Chukwu ya ce, “abin takaici shi ne rasa jami’an biyu da muka yi”, inda ya qara da cewar, an kwashe gawarwakin sojojin zuwa cibiyar Kiwon lafiya ta Gwamnatin Tarayya da ke Gusau.

A wata sabuwa kuma, Chukwu ya ce dakarun sojin da aka tura zuwa Bena sun samu bayanan sirri inda suka kai farmaki a wata mavoyar mahara da ke qauyen Laka a cikin jihar Kebbi, sun kashe mahari xaya da qwato bindiga qirar AK 47xaya da albarusai.

Chukwu ya ce, jami’an an tura su ne yankin don gudanar da aiki na musamman da kuma kamo dukkan wani mahari da ya arce.

A halin da ake ciki kuma, a jiya Alhamis wasu mahara sun kai farmaki da rana inda suka kashe Dagacin Gari da kuma wasu mutum biyar.

Al’amarin ya auku ne a Qauyen Sarari da ke kusa da Garin Kuriga, yankin Qaramar Hukumar Birnin Gwari ta Jihar Kaduna.

Bayan mutanen da maharan suka kashe, har ila yau sun raunata wasu mutum takwas.

•Yadda sojoji ke gumurzu a dajin Zamfara Wani da ya tsira daga harin mutum biyar. Ni ma sun harbe tare da harbin bindiga, da ya ce ni a lokacin da nike qoqarin sunansa Henry ya bayyana wa tserewa”, ya bayyana ta wayar kafar yaxa labaru na Premium hannu.

An gano cewa dukkan Times cewa ‘yan bindigan sun riqa bin gida-gida suna harbin waxanda maharan suka kashe maza ne manya. mutane.

Henry ya ayyana sunayen “Ban san daga inda suka vullo ba, kawai muna zaune sai muka waxanda suka mutu a harin ji qarar harbe-harben bindiga da suka haxa da: Sule Sarari, ta ko ina. Sun zo ne a kan Dagacin garin mai shekara 60a Babura masu yawan gaske. Sun duniya, da ‘Lado, Yunusa, Jonah, kashe Dagacinmu tare da wasu Tela da wani mutum xaya.

Tuni dai aka garzaya da waxanda suka ji raunuka zuwa cibiyar kiwon lafiya a matakin farko da ke garin Oduwa, mai xan tazara kaxan daga qauyen da abin ya faru.

Qoqarin da aka yi na jin ta bakin mai magana da yawun Gwamnan jihar ta Kaduna, Samuel Aruwan, ya ci tura. Haka nan ma vangaren ‘yan sanda ta wurin jami’ansu na yaxa labarai, Aliyu Muktar.

Rundunar Tsaron Fararen Hula Za Ta Magance Shaye-shaye A Shiyya Ta Xaya Daga Balarabe Abdullahi, Zariya

Yanzu haka rundunar tsaro ta ‘Civil Defence’ a shiyya ta xaya a jihar Kaduna ta tashi tsaye na ganin ta kawo qarshen matasa da kuma matan aure da suka rungumi shaye-shayen miyagun qwayoyi da ke jirkita rayuwarsu.

Kwamandan rundunar mai kula da shiyya ta xaya a jihar Kaduna, Alhaji Abubakar Musa Isa ya bayyana haka ga wakilinmu da ke Zariya.

Alhaji Abubakar Musa ya ci gaba da cewar, saboda yawaitar wannan matsala ta rungumar shan miyagun qwayoyi da matasa da kuma matan aure suka runguma ne, dole ta sa rundunar da yake wa shugabanci ta kafa kwamiti na musamman, da nufin daqile ci gaba da yaxuwar wannan matsala da neman zama

rowan-dare a tsakanin matasa da kuma matan aure da in an duba shekarun baya ba a samun matan aure da gungun ma su aikata wannan laifi.

Kwamanda Alhaji Musa Isa ya qara da cewar, suna bin kasuwanni da kuma wuraren taruwar jama’a ne, inda suke zaqulo ire-iren waxannan

matasa da kuma matan aure da suke aikata shaye-shayen da aka ambata.

Sa ya ce ba za su tava samun nasarar wannan ayyuka da suka sa wa gaba ba, sai xaukacin iyayen yara sun ba su duk haxin kan da ya dace, a duk lokacin da suka tashi aiwatar da wannan aiki da suka sa gaba, na tsabtace

rayuwar matasa da kuma matan aure da suka rungumi shan miyagun qwayoyi da kuma sauran baxala da a yau, matasa da kuma matan aure ke cikin matsala da za ta iya rushe rayuwarsu ta gobe.

Alhaji Abubakar Musa Isa ya kammala da cewar,tuni suka fara samun nasarori ga wannan

aiki da suka sa a gaba a qananan hukumomin Kubau da Soba da Sabongari da kuma qaramar hukumar Zariya, ya qara da cewar, wannan nasara da suka samu, wani qwarin gwiwa ne da suka sa suka qara tashi tsaye, domin tunkarar wannan muhimmin aiki da rundunar ta sa a gaba.

Sanata Na'allah Ya Samar Da Kayan Kiwon Lafiya Ga Mazavarsa Daga Abubakar Abba

A ci gaba da togomashin da yake yi wa al’ummar mazavarsa ta Kebbi ta Kudu da ke cikin jihar Kebbi, Mataimakin Shugaban Masu Rinjaye a Majalisar Dattawa Sanata Bala Ibn Na'Allah, ya tura kayan aikin kiwon lafiya zuwa mazavar.

Kayan na kiwon lafiya, za a rabar da su ne ga manyan asibitoci bakwai da ke mazavar ta Kebbi ta Kudu.

Sanata Bala Ibn Na'Allah ya yi hakan ne don inganta harkar kiwon lafiya a mazavar tasa.

Kayan na kiwon lafiya da za a raba in an kammala gyaran Asibitocin sun haxa da;

Na'urar yin Sikanin ta zamani da Gadajen kwantar da marasa lafiya da Katifu da zanin Gado da na'urorin yin tiyata.

Har ila yau, manyan Asibitocin bakawai da ake kan gyaran su su ne; na Yauri da na Zuru da na Ngaski. Sauran su ne; na Shanga dana Sakaba dana Wasagu da kuma na Fakai.

•Sanata Bala Ibn Na'Allah

6 TALLA

A Yau

Juama’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

A Yau

LABARAI 7

Juama’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

EFCC Ta Qwato Naira Miliyan 130 Na Kuxaxen Zaven 2015

Daga El-Mansur Abubakar, Gombe

Hukumar yaqi da cin hanci da karavar rashawa ta EFCC shiyyar Arewa maso gabas da ke da ofis a Gombe ta yi nasarar qwato kuxaxen zaven shekara ta 2015 daga hannun wasu mutane.

Shugaban ofishin na shiyar Arewa maso gabas Mista Jonson Babalola, shi ya bayyana hakan a lokacin da ya kai ziyara tsangayar ‘yan jarida ta jihar Gombe don jinjina musu na yadda suke ba su haxin kai wajen gudanar da ayyukan su.

Shugaban ya godewa ‘yan jaridar ne saboda yadda suke ba su cikakken haxin kai da

Kasafin Kuxin 2018: Majalisar Binuwai Ta Amince Da Naira Biliyan 190

Daga Khalid Idris Doya

Majalisar Dokokin jihar Binuwai ta amince da tsabar kuxi har Naira biliyan 190.030 a matsayin kasafin kuxin jihar na wannan shekarar.

Kakakin majalisar dokokin jihar, Terkimbi Ikyange, ya ce, amincewa da kasafin ya biyo bayan bin diddigi da suka yi wa rahoton kwamitin kasafin na wannan shekarar da kuma yadda suka tsaro musu kasafin na 2018.

Kakakin Ikyange ya ce majalisar ta qara tsabar kuxi har Naira biliyan11.5 kan wanda gwamnan jihar Samuel Ortom ya gabatar mata na Naira biliyan 178 a shekarar da ta gabata a cikin watan Disamba.

Tun da fari, shugaban kwamitin nazarin kasafin kuxin na wannan shekarar,Barista Adam Okloho, ya bayyana cewar qarin kuxin da suka yi wa qasafin, sun yi ne domin a samu zarafin cike givin sauran ayyukan da aka faro ake kan yi a halin yanzu.

Wakilinmu ya labarto cewar tsabar kuxi har Naira biliyan 81.9 daga cikin kasafin za a vatar da su ne wajen gudanar da ayyukan gwamnati, inda kuma naira biliyan 108 za kashe su ta wajen gudanar da manyan ayyuka na zahiri.

goyon baya wajen yayata aikace-aikacen hukumar na yaqi da cin hanci da karvar rashawa da suke yi a wannan shiyyar.

Ya ce, hukumar EFCC ita ce ja gaban hukumomin gwamnati da take yaqi da cin hanci a Nijeriya saboda ita take yaqi da miyagu wajen ganin ta daidaita qasar a harkar cin hanci.

“Ba ni da qorafi kan aikin ku domin kuna ba mu goyon bayan da ya kamata a rahotanninku kuma har yanzu ba ku tava vata mana suna wajen labaran ku ba” in ji Babalola.

Mista Johnson Babalola, ya qara da cewa hukumar EFCC a qasar nan ta canja

tunanin mutane musamman daga shekarar 2015 lokacin shugaban hukumar Ibrahim Lamurde a yaqin da take yi da cin hanci.

Daga nan sai ya bayyana cewa cikin watanin uku daga watan Janairu zuwa Maris xin wannan shekarar ne ta 2018 suka yi nasarar qwato kuxaxe har kimanin Naira Miliyan xari da talatin sannan kuma suka samu mutane 9 da laifuffuka da har suka kai su kotu.

Ya qara yabawa ‘yan jarida da cewa aikin su abun a yaba musu ne domin ba suna yi ne don albashin su ba ne suna yi ne don kishin qasa.

Batun tona asiri kan varayin gwamnati a shiyyar ya ce suna

nan suna karvar bayanai suna kuma aiki da bayanan.

Da yake mai da jawabi shugaban tsangayar ‘yan jaridar na jihar Gombe Alhaji Abdullahi Tukur, tabbatarwa da shugaban ofishin EFCC din ya yi cewa za su ci gaba da ba su haxin kai da goyon baya a dukkan ayyukan su.

Alhaji Abdullahi Tukur, ya kara da cewa yan jarida a Gombe a shirye suke da su kara bai wa hukumar ta EFCC hadin kai wajen samun bayanai da kuma ganin sun bada nasu gudummawar wajen yayata masu al’mundahana da kuxaxen al’umma a Nijeriya.

Hukamar ta EFCC xin tana kula da jihohin Adamawa da

Taraba da Gombe da Bauchi da kuma Jos.

•Shugaban Hukumar EFCC shiyyar Arewa-Maso-Gabas, Mista Jonson Babalola

Sarkin Gwandu Ya Buqaci Iyaye Su Yi Wa Yaransu Rajistar Haihuwa Daga Umar Faruk, Birnin-kebbi

Sarkin Gwandu Alhaji Muhammadu Iliyasu Bashar ya yi kira ga Iyayen yara na masarautar Gwandu da kuma jihar bakin xaya da su tabbatar da sun yi wa yaransu rijistar haihuwa a jihar ta kebbi.

Sarkin na Gwandun ya yi wannan kiran ne yayin wani taron tattaunawa da ake gudanar tsakanin jami'an hukumar qidaya ta qasa reshen jihar Kebbi, sakatarorin hukumar kula da ilimin qanana hukumomin jihar Kebbi, wakilai da hukumar UNICEF da kuma iyayen qasa na masarautar Gwandu. An gudanar da taron tattaunawar a fadar Abdullahi fodio da ke Birnin-kebbi a jiya.

Basaraken ya ci gaba da cewa iyayen na da muhimmiyar rawa da za su iya takawa wurin

ganin cewa yara sababbin haihuwa da kuma qananan yara da ba a yi wa rijista ba domin tabbatar da an yi musu rijistar haihuwa da zarar an haife su wanda aka fara gudanarwa a jihar ta Kebbi.

Haka kuma ya sheda wa wakilan hukumar UNICEF cewa, samar da ma'aikata isassu da kuma kayan aiki da kuma sauran abubuwan da a ke bukata shi ne zai sa aiki ya yi nasara.

Da yake jawabi tun farko Daraktan hukumar qidaya ta jihar kebbi Alhaji Haruna Aliyu Gulumbe ya yi kira ga sarakunan gargajiya da su taimaka wurin ganin cewa wannan shirin yi wa qananan yara da kuma sababbin haihuwa an yi musu rijista.

Daga nan Sarkin sai ya gode wa dukkan jami'an da suka halarci wannan taron

• Sarkin Gwandu Alhaji Muhammadu Iliyasu Bashar

tattaunawar kan yadda shirin

zai samu nasara.

Dalilina Na Neman Kujerar Marigayi Sanata Wakili - Maryam Bagel Daga Abubakar Abba

Hajiya Maryam Garba Bagel wadda a yanzu take wakiltar al’ummar mazavar ta Dass a Majalisar Dokokin jihar Bauchi, ta bayyana dalilan da ya sa take son cike gurbin da marigayi Sanata Ali Wakili ya bari.

A hirar ta wakilinmu Hajiya Maryam Garba Bagel wadda sananiyar 'yar siyasa ce a jihar Bauchi, ta ce, ta tsaya takarar cike gurbin kujerar mazavar Bauchi ta Kudu ta tarayya da marigayi Sanata Ali Wakili ya bari ne, bayan da ta

kammala tuntuvar al’ummar mazavar da kuma yin addu'oi don tsayawa takarar.

A cewar ta, ta yanke shawarar tsayawa takarar ce, don dasawa a kan ayyukan alheri da marigayi Senator Ali Wakili ya bari.

Hajiya Maryam Garba Bagel ta ci gaba da cewa ta shiga takarar ce don ta gabatar da qudurori da zasu amfani musamman xaukacin al’ummar mazabar ta da kuma qasa baki xaya.

Ta ce, za ta tabbatar da yin adalci da jajircewa a kan dukkan abin da ya

shafi musamman al’ummar mazavar ta da kuma xaukacin 'yan Nijeriya.

'Yar takarar ta nemi goyon bayan da addu'oin 'yan Nijeriya, musamman al’ummar mazavar ta don tunkarar qalubalen fafatawa a takarar.

A qarshe, Hajiya Maryam ta kuma neman quru'in al’ummar mazavar ta don ta samu ta kai ga cin nasara a lokacin zaven na ciki gurbi.

Hajiya Maryam Garba Bagel, ita ce mace xaya tilo a Majalisar Dokokin jihar Bauchi ta zama 'yar Majlisar ce

a qarqashin inuwar jamiyyar ta APC.

•Hajiya Maryam Garba Bagel

8

RAHOTO

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Babban Bankin Duniya Ya Jinjina Wa Gwamna Ganduje Kan Ayyukan Tituna Babban Sakataren Yaxa Labarai na Jihar Kano Alhaji Abba Anwar, ya bayyana irin yabawa da kuma jinjinawa da Babban Bankin Duniya (World Bank) ya yi wa Mai girma Gwamnan Jihar Kano, Dakta Abdullahi Umar Ganduje, sakamakon shinfixa manya-manyan tituna da qananu da ya yi a faxin Jiharsa ta Kano. Magana dai a bakin mai ita ta fi daxi:

Bankin ya hada hannu da gwamnatin Kano wajen samar da tituna kilomita 500 a kanan hukumomi 44 a jihar Babban Bankin Duniya (World Bank) ya yaba wa Gwamnatin Jihar Kano, qarkashin jagorancin Mai Girma Khadimul Islam, Dakta Abdullahi Umar Ganduje dangane da sabbin tituna da ke shimfixa wa a faxin jihar Kano baki xaya.

Sakamakon amincewa da yadda gwamnan ke malalo ayyukan tituna a cikin saqo da lokuna na jihar Kano, Babban Bankin ya sha alwashin shiga wata yarjejeniya da jihar don samar da tituna masu tsawon kilo mita 500 a qananan Hukumomi 44 da ke jihar.

Wannan bayani ya fito ne daga bakin Kwamishinan Ma’aikatar Raya Karkara, Alhaji Musa Iliyasu Kwankwaso, lokacin da gwamna Ganduje ke ziyarar gani da ido na yadda ayyukan titunan ke gudana a wasu daga cikin qananan Hukumomin jihar ta Kano guda shida. Kwanan nan ne kuma manyan jami’an Gwamnatin Kano suka garzaya Babban Birnin Tarayya Abuja, don ganawa da jami’an wannan Babban Banki.

Kwamishinan ya qara da cewa “Ya jama’ar Jihar Kano, ina mai farin cikin shaida muku cewa, sakamakon yabawa da qoqarin da gwamnatin Mai Girma Gwamnanmu mai hangen nesa Dakta Abdullahi Umar Ganduje, Babban Bankin Duniya da gwamnatin Jihar Kano, kwanan nan za su shiga wata yarjejeniya wacce za ta bayar da damar samar da tituna masu tsawon kilo mita 500 a faxin qananan Hukumomi 44 da ke wannan jihar tamu. Ko shakka babu wannan ba qaramin ci gaba ba ne a gare mu, tare da nuna wa duniya cewa, ba a Nijeriya kaxai ba, hatta a sauran qasashen duniya ana kallon irin qoqarin da wannan gwamnatin tamu mai albarka ke yi.”

Kwamishina Kwankwaso ya ci gaba da cewa, Gwamnatin Kano na bayar da muhimmanci da kulawa ta musamman a kan harkar gina tituna a cikin birni da kuma karkara. Kazalika a Karkara zai taimaka wa mamoma wajen samun sauqin fitowa da kayan amfanin gona zuwa kasuwanni.

Haka zalika, Saboda samar da yanayi na samun sauqin wahalhalu da rashin tituna yake haifarwa,

gwamnatin Ganduje, ta samar da wata Hukuma ta musamman wacce aikinta kaxai shi ne samar da hanyoyi da tituna a yankunan Karkara (Rural Access Mobility Directorate). Haka kuma, Karkara Salamu Alaikum, wani shiri ne na musamman da Gwamna Ganduje ya samar don bunqasa hanyoyi a yankunan Karkara na jihar Kano, inda a cikin birni kuma aka samar da shirin nan na Lungu Qalqal.

Bugu da qari, Gwamnan ya kai ziyara ta musamman domin duba ayyukan da ake gudanarwa a qananan Hukumomi shida daga cikin qananan Hukumomin da ake gudanar da waxannan ayyuka mai taken ‘Karkara Salamu Alaikum’.

Qananan Hukumomin da gwamnan ya kai wannan ziyara, sun haxa da: Qaramar Hukumar Wudil, Tsanyawa, Takai, Sumaila, Dawakin Tofa da kuma Qunchi.

A halin da ake ciki yanzu, tuni ayyukan waxannan tituna masu kimanin tsawon kilo mita 100 sun yi nisa a faxin waxannan yankuna na qananan Hukumomi.

Sannan a qaramar Hukumar Wudil, akwai titi mai tsawon kilo mita 5.8, wanda ya tashi daga Darki zuwa Achika, titin ya haxe wasu manyan qauyuka guda uku. Ko shakka babu, wannan titi na da matuqar muhimmanci musamman idan aka yi la’akari da babbar kasuwar nan ta Darki, idan an tashi fito da amfanin gona daga waxancan qauyukan da makamantan su, yanzu haka kashi fiye da 80 cikin 100 na aikin ya kammala.

Haka nan Tsanyawa akwai titi mai tsawon kilo mita 9.5, wanda aka bayar da aikinsa tun watanni uku da suka wuce, an kuma tabbatar da cewa nan da ‘yan makwanni kaxan masu zuwa za a kammala su. A wannan aikin an biya diyya ga mutanen da aikin titin ya shafa na kimanin Naira Milyan 16.

Titin qaramar Hukumar Takai ya kuma ya kai tsawon kilo mita 12.4, inda ya tashi daga Kachako ya bi ta Jirago zuwa Kadage, ya bi ta Wura Hakko sannan ya tsaya a Tsangaya. An tabbatar da kammala wannan titi nan da wata xaya kacal cikin Yardar Allah.

Haka zalika, Qaramar Hukumar Sumaila, su ma nasu titin mai tsawon kilo mita 15, da ya tashi daga Magami zuwa Birnin Baqo. Kamar dai yadda gwamnan na Kano ya samu tarba a sauran qananan Hukumomin da ya ziyarta, haka nan ya samu irin wannan gagarumar tarbar a Sumaila, Inda mutane suka yi tururuwa wajen tarbar nasa kamar sa haxiye shi. Kowa na walwala na kuma sanya masa albarka sakamakon ceto su da ya yi daga qangin wahala da rashin hanyar ya haifar.

A Dawakin Tofa kuma gwamnan ya duba titi mai

tsawon kilo mita 23, wanda ya tashi daga Kwanar Zira zuwa Kwanar Tattarawa, ya bi ta Jan Dave ya tafi zuwa ‘Yan Itace, ya bi ta Ganduje zuwa Barguma ya dangana da Dungurawa. A dai qaramar Hukumar ta Dawakin Tofa, gwamnan ya sake ba da umarnin sanya kwalta a wani qaramin titi da aka kammala, mai tsawon kilo mita 8.5, wanda ya tashi daga Saye, Bichi, zuwa garin Ganduje a Dawakin Tofa.

Har ila yau, a qaramar Hukumar Kunchi, Gwamna Ganduje Gandun Aiki, ya duba yadda aikin titin Sodawa zuwa Ridawa yake tafiya. Wannan titi yana da tsawon kilo mita 9.1.

Sannan gwamnan ya shaidawa jama’ar wannan gari irin yadda gwamnatinsa ta xauki kowa da muhimmanci wajen amfanuwa da ire-iren ayyukan da gwamnatinsa ke yi.

Gwamna Ganduje ya tabbatar da cewa ba zai yi qasa a gwuiwa ba wajen tabbatar da cewa hanyoyi sun qaru, an kuma sake qara inganta su wannan jiha. “Muna nan muna yin iya qoqarinmu wajen ganin mun bunqasa wannan jiha tamu da hanyoyi masu inganci. Don haka muna kira ga jama’a da su tabbatarwa da kansu cewa waxannan ayyuka da muke yi nasu ne.”

Ya ce “Ya ku jama’ar Jihar Kano, ina mai tabbatar muku da cewa wannan gwamnati mai tausayawa jama’arta ce. Saboda haka a kullum muke qara sake damqe dantse wajen ganin waxannan ayyuka sun xore a wannan jiha mai albarka.”

A qarshe, Kwamishinan qananan Hukumomi, Hon. Murtala Sule Garo ya shaidawa gwamna Ganduje cewa, titunan da ya kai wa ziyara ta gani da ido, ayyukan na nan na tafiya tiryantiryan kamar yadda aka tsara, tare da tabbatar da ingancinsu.

“Waxannan tituna kuma da Mai Girma Gwamna yake gani sun haxa garuruwa masu tarin yawa, sannan za su taimaka matuqa gaya wajen samar da hanyoyin da za su sauqaqa wa manoma wajen fitar da amfanin gonarsu zuwa kasuwanni da kuma garuruwan da ke maqwabtaka da su,” in ji Garo.

Wani bincike ya nuna cewa, Qungiyar Masana Gadoji ta Duniya, qarqashin jagorancin Mista Johnson Wesley David, mai kula da qasashen Afirka ya bayar da sanarwa cewa, qungiyar tasu ta yaba da yadda Gwamnatin Jihar Kano qarqashin jagorancin Gwamna Ganduje, take yin qoqari wajen gina gadoji masu inganci da kuma yin su a wuraren da suka dace.

David ya ce, “A daidai lokacin da mafiya yawan wasu gwamnoni ba sa iya gina tituna a jihohinsu, Gwamnan Kano Dakta Abdullahi Umar Ganduje, ya duqufa ya kuma

•Gwamna Ganduje

•Gwamna Ganduje tare da Kwamishinan Ayyuka da Gidaje, Injiniya Aminu Aliyu yayin da yake yi wa Gwamnan bayani a kan ayyukan

•Kwamishinan Qananan Hukumomi, Hon. Murtala Sule Garo yayin da yake yi wa Gwamnan bayani a kan ayyukan tituna

mayar da hankali wajen qoqarin ganin ya gina manya da qananan tituna, inda a hannu guda kuma ginin titunan bai hana shi ci gaba da aiwatar da ginin gadojin da yake yi a faxin jihar tasa ta Kano ba.

Ya ci gaba da cewa, qungiyar tasu ta yaba da yadda Mai Girma Gwamnan yake qoqarin ganin ya qarasa wasu ayyukan gadojin da gwamnatin baya ta bar masa. kazalika ya zama wajibi ga sauran jihohin Nijeriya, su yi koyi da

gwamnan na Kano wajen samar da manyan ayyuka masu inganci a jihohinsu.”

Haka zalika, bincike ya nuna cewa, wannan qungiya ba ta fitar da wannan sanarwa ba, sai da ta je takanas ta Kano ta bi diddigin yadda ake gudanar da waxannan ayyuka na manyan gadoji a wannan jiha ta Kano, ta kuma shawarci duk jihohin da ke da buqatar irin waxannan ayyuka da su je Kano don samun yadda sirrin yake.

A Yau JUMA'A

9

6.04.2018

Madubin Rayuwa ADON GARI

Aurar Da Qaramar Yaranya Barazana Ce Ga Rayuwarta - Hajiya Halima Jibrin Page 10

AL’ADA

Yadda Qabilar Jukun Ta Yi Qaura Daga Yemen Zuwa Nijeriya Page 11

BABBAN BANGO TAURARIN NISHAXI

Abin Da Na Sa Gaba Bayan Daina Fitowa A Fim Page 16

Matakin Trump Na Qara Haraji Zai Lahanta Moriyar Amurka Page 12

Burina Suna: Hajarah Muhammad Nakowa (Yasmin)..

Sunan mahaifiya: Amina Musa Muhammad.

Sunan Makaranta: St. Louis Secondary School Bompai Kano.

Aji: SS1.

Burina: In zama likitar mata domin in dinga taimaka wa mata ‘yan’uwana...

Kalar da na fi so: Pink and purple....

Abinci: Fried rice.

Shawara ga ‘yan’uwana yara: Su kasance masu himma a Karatu, su cire wasa, a dinga yi wa iyaye biyayya

Suna: Wasila Hussain Sunan mahifiyata: Hauwa Abubakar Sunan makarantana: Comand Day Secondary School Kaduna Aji: SS1 Burina: In zama Architect (Mai Zayyana) Abincin da na fi so: Shinkafa da miya Kalar da na fi so: Purple Shawara ga ‘yan’uwana yara: Mu guji shan miyagun qwayoyi da mugayen qawaye

10

Madubin Rayuwa

A Yau

Juma’a 6 Ga Afriku, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

ADON GARI

Tare da Jummai Ibrahim GSM: 08185137255

Aurar Da Qaramar Yaranya Barazana Ce Ga Rayuwarta - Hajiya Halima Jibrin HAJIYA HALIMA JIBRIN, tsohuwar ma’aikaciya ce a ma’aikatar kiwon lafiya ta Jihar Bauci, ta sami zantawa da wakilimmu da ke Jos, LAWAL UMAR TILDE, game da qalubalen da mata suke fuskanta a yau, a sanadiyar faxace-faxace da ke faruwa a cikin al’umma, da kuma jimirin zaman gidajen auratayyarsu a sha karatu lafiya: Hajiya ko za ki gaya mana cikakken sunanki ?

Sunana, Halima Jibrin, shekaruna na haihuwa 53, na yi ritaya daga aikin gwamnati a muqamin Cif Nasin Ofisa, a babban Asibitin Toro, ‘Toro General Hospital,’ a shekarar 2014.

Kasancewar ki xaya daga cikin matan da suke ba da gudumuwa wajen inganta lafiyar al’umma musamman a vangaren mata, mene ne babban qalubalen da kike ganin mata ke fuskanta a wannan qarnin?

Akwai qalubale da yawa da mata suke fuskanta a yanzu, misali mata yanzu suna jajircewa ainun wajen ba da gudumuwa mai yawa ta fannin zamantakewar auratayya, kama daga xaukar xawainiyar tarbiyar yara, suturansu da shiriyarsu. Yanzu a gidaje da yawa mata ke xaukan nauyin shiryar da kansu da ‘ya’yansu, domin ina iya tunawa akwai wani Magidancin da na sani amma ba zan ambaci sunansa ba, ya auri mata uku ba shi da gidan kansa, kowacce da gidan da take, baya iya saya masu abinci sai dai kawai duk inda kwanansa yake yaje ya sami matar ta dafa abinci ya miqe qafa ya ci.

Kasancewar Uwargidansa xin tana da yara da yawa, idan ya je ranan kwanansa a wajenta ba ya samun abincin da zai ci, saboda yaran da take da su a qarqashinta. Hakan sai ya sa shi daga baya ya daina zuwa wajenta ranan kwananta, wannan qalubale ne babba idan ka duba.

Mata a yau a gidajen auratayyarsu suna ba da gudumuwa kusan kashi Sittin a cikin xari, a xawaniyar shiryarwa.

Wata babbar illa a nan ita ce, irin xabi’ar da waxansu iyaye suke da shi na aurar da ‘ya’yansu da wuri, wannan babbar illa ce ga mace, domin sau da yawa ana kawo mana irin waxannan koke-koken a

Asibiti, inda za ka ga yarinya qarama wanda qugunta bai yi qwarin da za ta xauki ciki ba ta na da ciki, wanda daga qarshe ya kai ga sai an yi mata Tiyata, kuma sau da yawa irin wannan yarinyan ta kan kamu da ciwon yoyon fitsari, kuma a sanadiyar haka ya kan sa mijinta ya sake ta, kuma da qyar za ka ga wanda zai zo ya ce ya na son ta ya aura.

To mene ne shawarar da za ki bayar a nan?

A nan ni ina ganin laifin maza je ne, domin dukkan namijin da bai iya shirya iyalansa ba, to dole ne a sami matsala a gidansa. Namiji ne aka bai wa alhakin kula da iyalansa, amma yanzu mazaje da yawa ba sa aiki da wannan karantarwar, shi ya sa za ka ga mata ba sa son ayi masu kishiya. Ya kamata maza su zamana suna aiki da dokokin aure, inda ko da zai iya yin mata huxu za ka ga kan matan a haxe na ‘ya’yansu ma a haxe, wanda ko da bayan ransa ba za a sami matsala ba a gidan.

Hajiya akwanakin baya, Mai Martaba Sarkin Kano Sunusi Lamixo Sunusi, ya shawarci Musulmai masu qaramin qarfi da ka da su auri mace fiye da xaya, wanda wannan maganan ta kawo kacenace, a tsakanin al’ummar Musulmi, ya ki ka kalli irin waxannan maganganun da aka yi ta yi a wannan lokacin?

A gaskiya a lokacin da Mai Martaba Sarkin Kano, ya yi wannan magana ni kaina na yi kuka da hawaye ganin irin rashin fahimtar da aka yi masa, don a fahimta na, shi Mai Martaba Sarkin Kano, ya hangi illar da yawan auratayya ba tare da yin la’akari da abin da mai yin auren ya tanada wa matar ba yake haifar wa. Yanzu a jihohin Arewa inda mazaje suke aure fiye da mace xaya ba tare da suna iya ba su haqqin su ba. Hakan yana haifar wa yaran da suka haifa illar rashin samun kula mai kyau.

•Hajiya Halima Jibrin Hajiya game da faxacefaxacen qabilanci da na Addini da ya addabi waxansu Jihohin qasarnan, wanda ya sanya mata da yawa rasa mazajensu, a nan ko kina da wata shawara da za ki baiwa gwamnati?

A gaskiya a nan wurin, ya kamata gwamnati ta qara xaukan matakan da za su sauqaqa wa mata yawan wahalhalun da suke fuskanta, domin da yawa irin waxannan mata za ka ga an tara su wuri guda ba tare da sun sami kyakkyawan taimako ba. Ina iya tunawa a kwanakin baya na kasance ina cikin waxanda a ka

wakilta mu je mu taimaka a irin waxannan sansanonin, da zarar ka isa irin wannan wuraren, za ka san mata suna bukatar kula ta musamman ba wai barin su a sansanonin da aka tanada masu xin ne kawai mafita ba. Ban da wannan ma, za ka ga xaixaikun su na yawon bara a cikin gari, daga mai ‘ya’ya uku zuwa biyar za ka gan su, lamarin da ban tausayi ainun. To a nan, ni ina ganin gwamnatin Tarayya da gwamnatocin jihohi su zamana suna xaukan nauyin karatun ‘ya’yansu, su kuma matan a koya masu sana’o’in da za su iya shiryar da kansu ba sai sun nemi taimako da ga wajen gwamnati ko mutane ba.

A Yau

11

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

ALLAH XAYA GARI BAMBAN

tare da

Aisha Seyoji

08038860634 aysherseyoji@gmail.com

Yadda Qabilar Jukun Ta Yi Qaura Daga Yemen Zuwa Nijeriya A yau filin mu zai sada ku da al’ummar “Jukun” da ke kudancin Jihar Taraba a ‘Nijeriya.

Tarihi ya nuna cewar su dai “Jukunawa” sun yi qaura zuwa kudancin Taraba ne daga qasar Yemen. Tarihi ya kuma nuna cewar a shekara 350 bayan xauke Annabi Isah daga doron qasa, Jukunawa su ka yi qaura daga Yemen da Yarabawa da kuma qabilar Kanuri, a nan ne su ka yada zango a “ Ngazargamu”.

A yankin ne su ka shafe tsawon kimanin shekaru 210 kafin daga bisani su ka sake komawa qasar Yemen sannan kuma dai kuma daganan su. ka sake karkato akalarsu zuwa qasar Afrika, a yayin da su ka yiwa jihar ta Taraba tsinke. Jihar ta kasance tushensu wanda su ke a qarkashin mulkin sarkin da ake kira da “Aku Uku”.

Al’ada Al’umar Jukun sun kasance xaya daga cikin qabilu masu adana ‘gawar’ sarakunansu domin ganin cewar ba su ruve ba, ta hanyar yin amfani da wasu sinadarai na su a jikin gawar.

Danqari! Tabbas Bahaushe ya yi gaskiya da ya ce ‘Nazaune ba ya ganin gari’. Jukunawa suna da sana’arsu ta al’adarsu ta saqa da rini wanda ta zamanto tambari mai girma gare sur, har ya kasance cewar wannan ya zama wani tambari na su na qabilarsu. Suna da nau’ikan tufafi na gargajiya rukuni dabandaban, kama daga kaloli, zane, zare, saqa da sauransu. Masaqan daga cikinsu su kan yi matuqar qoqari wajen ganin sun zuba basirarsu da kuma qwarewa wajen saqa ta bajinta domin raya al’adunsu na gargajiya.

A lokacin bikin al’ada, sarakuna da ma su mulki su kan nuna matuqar isa da taqama da cikakken iko ga waxanda su ke mulka, (mabiyansu) ana banbance ma su mulki da sarauta ta hanyar tufafinsu da su ke sanyawa wanda ya sha banban da na sauran na ‘yaku bayi’.

Tufafin ma su madafan iko sun haxa da “ kyadzwe, Ayinpo, Adire, da kuma ballu”.

“Kyadzwe” tufafi ne na sarakuna da iyalansu wanda ya kasance ma fi kyau, inganci da kuma xaukar hankali, yanda ake saka “kyadzwe” ya kasance babban sirri ne a cikin masaqa, ba wanda ya san yanda ake yin saqar sai waxanda abin ya shafa, ba kuma a so wani ya san yanda ake yi. To ko meye dalilinyin hakan? Ni dai na ce su suka san kayansui.

Sarki ba ya tava sanya tufafi kala xaya a wajen taro, wannan dalili ne ya sanya ake sakawa Sarki xaruruwan tufafi wanda za su

Qabilar Jukun suna rawar al’ada

•Masu sana'ar rini 'yan qabilar Jukun

kasance na amfaninsa a wajen wata hidima.

Akwai “Adire” wanda ya kasance mai yawan ado, su kan yiwa kwalliyar da suke yiwa ‘adire ‘ laqabi da “Eleko” wanda a kan yi masa zane mai xauke da nauyin su kifi, tsuntsaye, ganyayyaki, ‘ya’yan itatuwa zanen rana, bakan gizo, wata da taurari da dai sauran abubuwa birjik! Da su ke alamta yanayi na rayuwa.

Akan banbanta yanayin kayan ta hanyar banbanta zaren saqa misali duk kayan da aka saqa shi da zare ruwan ‘gwal’, to ya na nuna alama ce ta “arziki” wanda kuma aka saka shi da”ruwan ganye” wannan ya na nuna alama ce ta “sabonta” ‘baqi” alama ce ta baqin ciki, yayin da shi kuma ‘ja’ ya ke nuni da hatsari, daga qarshe fari ya na nuna alama ta farin ciki da annashuwa.

Yawanci Jukunawa sun kasance ‘yan su, ma’ana masu kamun kifi sakamakon kusancinsu da bakin ruwa.

Jukunawa sun kasu kashi biyu: wanda su ka haxa da “Jukun Wanu” da kuma “Jukun Wapa”. Jukun Wanu: su ne ‘yan su waxanda muhallinsu ke bakin kogin “Neja da Benuwe” in da kuma suke da haxaka da Jihar Taraba, Benue, da kuma Jihar Nasarawa.

Auratayya Auratayya kan gudana a lokacin da yarinya ta kai kimanin shekaru goma sha takwas.

Abin burgewa shi ne kasancewar sai da amincewar yarinya a ke yi mata aure, ba sa yin auren dole, amma sai dai wani hanzari ba gudu ba, daga zaran an ce wani mai mulki ko sarauta ke son yarinya a nan ne kixan zai canza, domin kuwa ala tilas sai ta aure shi ko tana so ko kuma akasin haka, irin wannan yanayi kaxai ke sa wa a yiwa mace auren tilas.

Kamar kowanne aure a wannan lokaci, iyalan mai nema za su baiwa iyayen yarinya kuxin sadaki, kafin wannan kuma, a yayin da saurayi ke neman budurwa w a n n a n budurwa tana da damar a yi mata wasu abubuwa nasu na al’ada kamar “Abegya” (kuxin-na-ganiina-so) wanda ya kasance bai wuce naira “xari biyu” sai “Abeben” (sadaki) naira

xai-xai har Naira “xari biyar”,” Andu”(jakar hannu ko hankici na hannun) gwargwadon dai qarfin shi saurayin yarinyar da zai auran, mu je zuwa!

A wannan lokacin kuma shi mijin ne zai gyarawa iyayen yarinya fili na noma wanda su ke kira da (Are vyo) akan farashin Naira xari shida na mahaifin yarinya, sai kuma naira xai-xai har xari biyar na mahaifiyar yarinya, bayan ya gama wannan kuma zai sake xorawa yayin da zai biya kuxin murnar aure.

Tirqashi! Ma’ana dai tsugono bai qare ba, a wannan mataki zai sake bada kuxi kamar •Wani Basaraken Jukun haka: Naira xari na “Abewajaben” (kuxin bidiri, to a nan dai za mu iya cewa aure ya murnar aure) Naira xari uku na “upyotvyo” kammala. Daman ai komai nisan dare dole (kuxin rufin kwanon gidan surukai), Naira gari zai waye’. xari da hamsin (kuxin zama a kan tabarmar surukai), Naira xari na kakar yarinya ta wajen Abinci uba, idan duk wannan bai samu ba, toh fa Mafi yawancin abincin Jukunawa ya lallai Ango zai ba da kuxi iyakar adadin da karkata ga doya, kifi, kayan itatuwa, shinkafa zai sayi “buhun masara, buhun dawa, qafa 30 kasancewa su na bakin ruwa kuma waxannan na ‘zana’ (ciyawar da ake zagaye gida da ita), nau’ukan abincin su ne su ke samuwa a wajan sanduna ko karare guda goma sha biyu na sanadiyyar alaqarsu da bakin ruwa. jinkan gidan surukai, sai akuya mace qwaya xaya.

Addini Ba a nan gizo ke saqar ba, domin kuwa Jukunawa sun kasance ma su bautar duk wannan hidima ba ta nufin cewa an Ubangijinsu na rana. baiwa mai nema yarinyar dama ya aura.

Abin da zai ba ku mamaki ya kuma ja “Inda ranka ka sha kallo”, da maraicen ranar hankalinku shi ne irin dangantakar da ke auren kuwa, wato idan har ya kasance cewar tsakanin mutanen Jukun da kuma Kada na auren ya tabbata, Ango zai ba da tsabar kuxi cikin ruwa. naira ‘xari’, qwarya goma sha biyu na ‘goro’, Kada ta kasance abu mai muhimmanci jarka guda na ‘kalanzir’, ba lallai a ce sai Ango sa’annan kuma mai soyuwa a gare su, su na ya kawo waxannan ba domin kuwa zai iya bawa “ kada” daraja fiye da kima, kyakkyawar qiyastawa ya ba da kuxi adadin waxan nan dangantakar da ke tsakaninsu da kada ne ya kaya. sanya wasu daga cikinsu su ke xaukar kadar A ranar aure kuwa, ango zai sake ba da kamar ma ‘abin bauta’. naira hamsin-hamsin ga dukkanin kakanin Akwai danganta mai qarfi tsakanin amarya, haka zalika dai zai kuma bawa ‘yan Jukunawa da kuma maqwabtansu uwan amarya na kusa da ita naira hamsin Tibabe,(tiv) amma kash! Wannan dangantaka xin, a matsayin kuxin sayan baki. Amarya ba ta kasance kyakkwar alaqa ba. Jukuna ba za ta kai ga zama a mazauninta ba har sai da tibabe sun daxe a cikin rikici da hargitsi iyalan ango sun sake miqa randa huxu ta ‘Burkutu’, randa uku ta ‘kunun zaqi’ toh a nan dai aure zai gudana amma hakan ba ya nufin Ango ya huta. Domin dai bayan an gama aure iyalan ango za su sake miqa ‘jarka biyu ‘ ta ‘burkutun ‘ sai kuma jarka biyu ta kunun zaqi. Biki Masaqi xan qabilar Jukun

12

Madubin Rayuwa

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

BABBAN

Matakin Trump Na Qara Haraji Zai Lahanta Moriyar Amurka A Laraba, ranar 4 ga watan Afrilu, kasar Sin ta gabatar da wasu jerin kayayyakin da darajarsu ta kai dala biliyan 50 da Amurka ke shigowa da su kasar da za a kara wa haraji, ciki har da waken soya da motoci da kayayyakin sinadarai.

Wata sanarwar da ma’aikatar cinikayya ta kasar ta fitar a Laraba, ta ce hukumar kula da harajin kayayyakin da ake shigo da su ta majalisar gudanarwar kasar Sin, ta yanke shawarar kara haraji da kaso 25 cikin dari kan kayayyaki iri 106 karkashin wasu rukunoni 14.

An dauki matakin ne bayan gwamnatin Amurka ta gabatar da jerin wasu kayayyakin da kasar Sin ke shigarwa kasarta da darajarsu ta kai biliyan 50, wadanda za ta karawa haraji da kaso 25 cikin dari.

A cewar ma’aikatar, ranar fara aiwatar da sabon harajin zai dogara ne kan ranar da gwamnatin Amurka ta kakaba nata harajin kan kayayyakin kasar Sin. Da safiyar Laraba ne ofishin wakilan cinikayyar Amurka ya wallafa wani bayani a yanar gizonsa, inda ya sanar da aniyar kasar ta kara kudaden haraji a kan jerin kayayyakin da kasar Sin ke shigarwa kasar, wanda adadin kudinsu ya kai dalar Amurka biliyan 50 wato kwatankwacin karin harajin na kashi 25 bisa 100 ke nan.

Bisa bayanin ofishin, an samu wannan jerin sunaye ne bayan kididdigar da aka yi ta kwamfuta, al’amarin da zai kara lahani ga ‘yan kasuwar kasar Sin dake fitar da kaya zuwa ketare, kuma hakan zai kiyaye moriyar kamfanonin kasar Amurka. Amma, idan aka duba abubuwan dake cikin bayanin, za a gano cewa, Amurka ta dauki wannan mataki ne ba gaira-ba sabar, abun da zai yi illa ga kasashen biyu.

Kayayyakin dake cikin bayanin jerin sunayen ya kunshi wasu sinadarai masu guba, wadanda Sin ba za ta fitar zuwa Amurka ba. Saboda akwai yiwuwar wadannan sinadarai za su gurbata muhalli, hakan ya sa Sin ta kayyade fitar da irin wadannan abubuwa. Ban da wannan kuma, saboda bunkasuwar tattalin arziki, Sin za ta kara bukatar irin wadannan sinadarai, kayyade shigar da irin wadannan kayayyaki da Amurka ta yi ba zai kawo illa ga kasar Sin

•Trump ya tsai da kudurin kara harajin kwastam kan kayayyakin kasar Sin

ba ko kadan.

Game da kayan karafa da na gorar ruwa, kasar Sin ba ta fitar da su da yawa zuwa Amurka.

To, idan gwamnatin Trump tana son kare sana’arta ta mulmula kayan karafa, kara sanya haraji kan kayayyakin da kasar Sin ke fitarwa zuwa kasar, sam bai isa ba. Amma idan aka dubi halin da ake ciki yanzu, Trump na nan na kokarin cire takunkumin da gwamnatinsa ta sanyawa sauran wasu kasashe, kuma makasudinsa a bayyane yake, wato yana son kulla kawance da su don gudanar da yakin cinikayya da kasar Sin. Kasar Sin ta fahimci abun da Trump ya yi, kuma a ra’ayinta, abun da ya yi sam ba zai taka rawa ba wajen kare sana’ar Amurka ta fannin mulmula karafa.

Sa’an nan an sanya kayayyakin injuna da na lantarki cikin jerin kayayyakin da za a kara karbar harajin kwastam kansu, wadanda da yawa daga cikinsu suka kasance abubuwan da jama’ar kasar Amurka ke bukata a zaman rayuwarsu.

Yanayin da kasar Amurka ke ciki a fannonin fadin kasa da yadda al’ummar kasar ke

• Wang Shouwen ya ce, babu sauran wata hanya da ta ragewa kasar Sin, illa daukar matakan kara haraji kan kayayyakin Amurka

rabuwa a wurare daban daban, da al’adun gargajiyarsu, da yadda albashin ma’aikatan kasar ya yi yawa idan aka kwatanta da na sauran kasashe, duk wadannan bangarori a hade suke kuma sun tabbatar da cewa, jama’ar kasar suna da dimbin bukatu kan wasu kayayyakin da suka hada da karamin janaraito, da na’urorin lantarki, gami da wasu

na’urorin gyaran tsarin abubuwa.

Sai dai a cikin gidan Amurka ba a samun isashen kamfanoni masu samar da irin wadannan kayayyaki, kana kayayyakin da suke samarwa na da tsada sosai.

Saboda haka za a iya hasashen yadda rikicin ciniki zai yi tasiri kan zaman rayuwar jama’ar Amurka, musamman ma ga wadanda ke da matsakaici da

Ci gaba a shafi na

13

Madubin Rayuwa

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

13

BANGO

Matakin Trump Na Qara Haraji Zai Lahanta Moriyar Amurka Ci gaba daga shafi na

12

karamin karfi.

Idan Amurka ta maida batun shigar da injin da na’ura mai kwakwalwa ke sarrafawa, da mutum-mutumin inji na masana’antu, da batir irin na Lithium, da sassan inji na motoci masu amfani da karfin wutar lantarki na kasar Sin a cikin jerin sunayen kayayyakin da aka saka takunkumi don yin takara a dogon lokaci, abin mamaki shi ne, aikin zai daga kudin kera kayayyaki a cikin Amurka, domin kamfanonin kera kayayyaki na kasar suna amfani da wadannan kayayyaki da na’urorin da aka shigar da su daga kasar Sin. Idan aka gaza yin amfani da kayayyaki da na’urorin masu inganci da arha, za a rage karfin kayayyakin da kasar Amurka ke samarwa.

Gaskiya akwai riba mai tsoka ga dimbin kayayyaki masu dauke da sinadarai da aka kara sanya haraji a kai, kuma kamfanonin kasar Amurka za su amfana kwarai idan an ba su kariyar ciniki a wannan fanni. Sai dai ba kadai a Amurka kayan ke da kasuwa ba, domin suna da babbar kasuwa a sauran sassan duniya.

A game da matakan da Amurka ta dauka, tuni kasar Sin ta mai da nata martani, inda ta ce za ta dauki matakai daidai da na Amurka kamar yadda doka ta tanada. Ana ganin cewa, matakan da kasar Sin ta dauka ma ka iya ba Amurka wahala, wadanda har za su kara hura wutar matsalolin da ke addabar tattalin arzikinta, har ma za su iya kawo illa ga siyasar gwamnatin Trump.

Bayan da hukumar gwamnatin kasar Sin ta gabatar da wasu jerin kayayyakin da darajarsu ta kai dala biliyan 50 da Amurka ke shigowa da su kasar da za a kara wa haraji, kakakin ma’aikatar harkokin wajen kasar Sin Geng Shuang, ya bayyana a yayin wani taron manema labaru a Laraba a nan Beijing cewa, babu wanda zai ci nasara bisa matsalar ciniki da ta kunno kai tsakanin Sin da Amurka. Ya ce duk wanda ya haddasa matsalar ciniki zai hadu da illar da matsalar za ta haddasa, tare da raunana moriyar sauran sassa. Don haka kasar Sin na fatan Amurka za ta dakatar da matakan kashin-kai, da kuma ba da kariya ga cinikayya. Za kuma ta koma tattaunawa, da yin hadin gwiwa domin samun moriyar juna.

Bugu da kari, mataimakin ministan ma’aikatar kudi na kasar Sin Zhu Guangyao, ya bayyana a nan Beijing cewa, kasar Sin ta girmama bukatar da manomanta suke da ita ta kara

haraji kan waken soya da take shigowa daga kasar Amurka.

Yawan waken soya da kasar Sin ta shigo da shi daga Amurka, ya kai kashi 62 cikin dari, bisa jimillar waken soyan da Amurka ke fitarwa. Sannan yawan waken soya da kasar Sin ta shigo daga kasar Amurka ya kai kashi 34.39 cikin dari, bisa jimillar waken soya da kasar Sin ta shigo da shi daga ketare a shekarar 2017.

Sakamakon haka, manoman kasar Sin wadanda suke noman waken soya sun kai kara cewa, kudin alawus da gwamnatin kasar Amurka take biyan manomanta, ya haifar da illa ga moriyar manoman kasar Sin. Sabo da haka, dole ne gwamnatin kasar Sin ta mutunta moriyar manomanta, tare da mutunta bukatun da kungiyar noman waken soya ta kasar Sin take da shi. Sabili da haka, waken soya ya shiga kayayyakin Amurka da bangaren Sin zai karawa haraji.

A waje daya, Mr. Zhu Guangyao ya bayyana cewa, har yanzu wannan mataki bai fara aiki ba. Bangarorin biyu sun gabatar da bukatunsu a kan tebur ne kawai, amma yanzu lokaci ne na shawarwari tsakanin bangarorin biyu, bisa sharadi daya, wato dole ne bangarorin biyu su mutunta juna. Jami’in ya ce bai kamata kowane bangare ya sanya wani sharadi na ba gaira ba dalili ba. Mr. Zhu Guangyao ya jaddada cewa, asalin dangantakar tattalin arziki dake tsakanin kasashen Sin da Amurka ta cimma moriyar juna da samun nasara tare ce. Kuma sharadin yin shawarwari cikin hadin gwiwa tsakanin kasashen

• Zhu Guangyao ya ce, kasar Sin ba za ta mika wuya sakamakon matsin lamba da ake yi mata ba

Sin da Amurka shi ne mutunta juna, sannan sharadin tattaunawa tsakaninsu shi ne yin hakuri da juna. Kana bai dace wani daga cikinsu ya kafa sharadi ba gaira ba dalili ba. Kaza lika ya zama wajibi a yi shawarwari mafiya dacewa, bisa hakikanin halin da ake ciki, idan har ana fatan kawar da sabani dake wanzuwa a tsakaninsu.

A ranar 3 ga wata, bisa agogon gabashin kasar Amurka, ofishin wakilin Amurka kan harkokin ciniki, ya kaddamar da takardar sunayen kayayyaki da ya shawarci a kara dorawa haraji, bisa ga sakamakon bincike mai lamba 301.

A ranar 4 ga watan Afrilu, ma’aikatar harkokin wajen kasar Sin, ta bayyana cewa kasar ta gabatar da bukatar

tattaunawa karkashin tsarin kungiyar ciniki ta duniya wato WTO, dangane da shawarar dora haraji da kasar Amurka za ta yi kan wasu kayayyakin da kasar Sin take sayarwa a Amurka, bisa sakamakon bincike lamba mai 301, lamarin da ya nuna cewa, kasar Sin ta kadddamar da matakin daidaita matsalar ciniki karkashin tsarin WTO a hukumance.

Mai magana da yawun ma’aikatar Geng Shuang, ya ce kasar Sin na fata da kuma imanin cewa, sashen daidaita matsala karkashin shugabancin hukumar WTO, zai daidaita lamarin cikin adalci kuma bisa sanin ya kamata, zai kuma kiyaye tsarin ciniki na kasa da kasa, inda ake mayar da ka’idoji a matsayin jigo.

• A hakika dai tattalin arzikin kasashen Sin da Amurka na taimakawa juna

14

Madubin Rayuwa Ciwon ‘Ya

Taskira

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Tare da Jummai Ibrahim GSM: 08185137255

Me Ya Sa Hammata Da Cinyoyi Suke Yin Baqi?

A kan samu wasu matan masu fama da baqin hammata da cinyoyi, musamman idan suna gugar juna. Idan kina da irin wannan matsalar, share hawayenki, na tanadar muku da tsarabar musamman na magance wannan.

Abu na farko da uwargida za ta yi bayan askin gashin hammata shi ne, ta shafa man zaitun, kada ta shafa hoda, domin hoda na shanya wajen ya yi baqi. Bayan an shafa zaitun xin za a bar har na tsawon kwana uku. Daga nan ba za a shafa komai ba, duk sanda uwargida ta yi wanka, ba za ta qara shafawa komai ba, sai turare. A rana ta uku sai ta niqa Cocumber, ta shafa ruwan a hammata, kafin ta shiga wanka. Ta bar shi har sai ya bushe, ta shiga wanka. Bayan ta fito, sai ta qara shafa zaitun xin. Haka ma za a riqa shafawa tsakanin cinyoyi.

A kula, bin waxannan qa’idojin yana da matuqar amfani, don haka uwargida ta daure ta bi su daki-daki.

•Yadda Za Ki Kiyaye Ni’ima A Jikinki Shakka babu akwai buqatar Iyayenmu mata su san me ke kawar da Ni’imar jikinsu, kuma ina son mata su sani cewa akwai wasu matan da Ni’imar jikinsu take zubewa tun suna yara qanana, kuma da yawa daga cikin irin waxannan matan har qarshen rayuwarsu Ni’imar jikinsu ba za ta tava dawowa ba.

An qiyasta kashi 90 daga cikin 100 na waxannan matsaloli ana samun su ne daga rashin sani da kuma sakaci na Iyaye mata. Mu sani cewa masana suna cewa gaban mace (al’aurarta) yana saurin cafkar qwayoyin cuta ne kamar yadda mayen qarfe yake cafkar qarfe da zarar qarfen ya kusance shi, kuma da zarar cututtuka sun yi yawa a al’aurar, to ni’imar jikinta ya riqa wargajewa kenan.

Iyaye mata kusa ido ku ga wasu daga cikin abubuwan da ke haifar da wargajewar Ni’imomi a gare ku. Na farko shi ne hanyar da kuke bi wajen tsaftace yaranku, misali yarinya ta yi bayan gida, ta gama, idan za a wanke mata, to maimakon a sata ta tsuguna sosai, kawai sai dai a yi mata tsarkin ta ko wane hali. Wanda in ana wanke mata a hakan, an manta cewa ruwan dauxar wannan qazantar yana tafiya kai tsaye zuwa cikin jikinta, musamman ma idan ta yi goho, zai iya komawa cikin al’aurarta, shi kuma bayan gari shi akarinkansa cuta ne wanda ya tattare wasu munanan qwayoyin cuta, don haka kun ga tun daga nan, an fara gurvata irin ni’imar da irin waxannan yara za su ta su da ita.

Abu na gaba shi ne barin yara su dinga zama ba wando a

jikinsu, wannan ma yana bada gagarumar gudumawa wajen saurin kamuwa da cututtukan gaban mata. Haka nan yawan shaye-shaye ko shafe-shafen kayan qarin Ni’ima musamman na Turawa ga ‘yan mata ko matan aure, shi ma yana hassada wannar matsala ta wargajewar Ni’imar cikin ‘ya mace, don da yawa a nan ne wasu matan garin neman qiba, sai su samu kansu cikin rama. Sannan uwa uba ga wani abu da ke faruwa a wajen ma’aurata mata wannan karon har da mazan ma, shi ne yadda suke amfani da qyalle ko hankacif xaya wajen share ko goge najasa a yayin da aka kammala ibadar aure, wanda wasu da yawa suna ganin wai hakan yana cikin so da qaunar juna, wanda Wallahi Malamai suna cewa wannan ba kawai yana haifar da qwayar cuta ba ne, mummunar qiyayya ya ke haifarwa wanda kusan ma ba ya da magani.

Haka zalika, barin gashi ya yi yawa a matsematsin ma’aurata wato, su riqa shafar junansu da shi a lokacin saduwa, shi ma yana haifar da matsala ga ma’aurata kuma yana kauda sha’awa.

Malamai suka ce, wannan ne ma dalilin da ya sa aka ce namiji duk bayan kwana 40 ya aske gashin gabansa, ita kuma mace duk bayan kwana 20 ta aske nata.

Iyayenmu mata, in so samu ne ana son mace ta zamo ko a bayan xaki ta bambanta wajen da take tsuguno ta yi fitsari da inda take wanka, haka nan an so mace duk lokacin da za ta yi tsarki ta samu ruwa mai tsafta sosai, in so samu ne ta yawaita yin tsarki da ruwan xumi, yin hakan yana taimakawa sosai wajen gujewa kamuwa da cututtuka da dama da kuma magance wasu cututtukan. Iyaye mata ku daina shafa duk wani mai a gabanku, duk sana gurvata Ni’imar ‘ya mace. Maimakon hakan ku samu man Zaitun ku riqa shafawa a duk lokacin da kuka yi wanka ko kama ruwa musamman da ruwan zafi. A guji barin jiqaqqen kaya a jiki masamman wandunan ciki (Pants ko Underwear), hakan shi ma yana haifar da wargajewar Ni’imar da ke jikin ‘ya mace. Sannan ku tabbatar kun goge jikinku sosai bayan kun fito daga wanka ko kama ruwa kafin ku maida kaya jikinku, kiyaye yin hakan zai taimaka gaya yajen gujewa kamuwa da cututtuka a gare ku.

Daga qarshe ina mai ba ku shawara da cewa ku yawaita shan ‘ya’yan itatuwa domin qarin Ni’ima gare ku, maimakom shan wasu qwayoyi da ba ku san asalinsu ba.

Mun samu wannan saqon ne daga Ibn Sarky, daga Jihar Adamawa. Imel: (ibnabubakarsarky@gmail.com).

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Raino Da Tarbiyya SADIYA GARBA YAKASAI 08023622757 E-mail: sadiyagarbayks@gmail.com

Fitattun Mata

Madubin Rayuwa

15

Tare da Khalid Idris Doya (07069724750) Kidrisdoya200@gmail.com

Arc. Maimunat Omar Hassan Koya Wa Yara Shigar Mutunci

Assalamu alaikum, yau ma gamu a filinmu mai albarka. Kamar yadda mu ka saba dai ga ku ga ni; Sadiya Garba Yakasai, cikin filina mai albarka wato Raino da Tarbiyya Mun shigo fannin sutura da shigar da za mu koyawa yaranmu domin an ce da na gaba ake gane zurfin ruwa, haka ne yadda yanayin shigar iyaye ta ke haka yara za su yi. Muddin uwa za ta yi shigar mutunci to yaranta ma za su yi koyi, haka yara maza yanayin shigar iyaye maza yanayin su, muddin xa zai zo da dabi’a marar kyau ya na da kyau a take uba ya daure fuska ya nuna masa ba’a gidansa ba to in sha Allahu yaro zai ji tsoro ya bar wannan dabi’a da ya samo ta, amma in har za’a saka masa ido shi fa ya samu abin da ya ke so domin zai za ta dama abu ne mai kyau, daga haka yara suke zarmewa. Allah Ya bamu ikon sa ido kan yaranmu.

Ya kasance kullum iyaye idanuwanmu na kan yaranmu sabo da yanayi na rayuwa yanzu da ya canja ba yara ba manya ba mata ba masu aure, duk fa qaranci ne na tarbiyya ke jawowa, wasu kuma mu’amala da mutanen wofi ke sawa. zuwa makaranta ya zama dole ga yaranmu daga kan boko har islamiyya ya kasance yara sun horu da wannan tarbiyya kada mu bar yara su dinga yin fashi idan ya saba fashi aiki ya same mu kina ji ki na gani za ki kasa tanqwasa shi ya tafi karatun.

Yanzu iyaye ke tsoron yaransu ba yara ke tsoron iyaye ba kawai wai da sunan soyayya wata soyayyar kuma itace sanadin lalacewar yaran, muddin yaro zai yi laifi asa masa ido to wallahi daga baya sai ya zame mana matsala, ya na da kyau a nuna masa yin abu ba daidai ba abu ne mara kyau amma in har zai yi a saka masa ido to fa akwai qatuwar matsala a gaba.

Ci gaba a shafin na 23

Architect Maimunat Omar Hassan ita ce masu ruwa da tsaki a zamanin mulkin tshohon Gwamna Mu’azu na Jihar Bauchi su ka yi gagarumin taron shelanta wa duniya cewar ita ce mace ta farko da ta fara zama mai ilimin zane-zane (Architecture), a gefe gudu kuma ta zurfafa karatunta a wannan fannin wacce har ta kai matakin digiri na biyu. Hakan ya ba ta damar kwarewa sosai a wannan fannin. Maimuna wacce yanzu haka ita ce Mataimakiyar Darakta (Architecture) a ma’aikatar aiyuka da sufuri na Jihar Bauchi, sashin qirqirar gine-gine; ta kasance a cikin wata qungiya mai zimmar inganta rayuwar yara mata qanana.

•Wace ce Arc. Maimunat Omar Hassan?

An haifi Arc. Maimunat Omar Hassan ne a qaramar hukumar Azare da ke jihar Bauchi a ranar 10 ga watan Aprilun 1974, ta fara karatun firamare xinta ne a Sa’adu Zungur, da ke cikin Bauchi daga shekara 1980 zuwa 1986, bayan nan kuma ta tafi zuwa sakandarin ‘Federal Government Collage da ke qaramar hukumar Azare domin samu shaidar sakandari daga shekaru ta 1986 zuwa 1991, daga nan kuma sai ta tafi babban jami’ar ATBU da ke Bauchi inda ta karanci fannin ilimin qirqirar zane-zane wato (B. Technology Architect) daga 1993-2000, ta kuma zo ta samu shaidar babban digiri (Mastering Degree dukka a wannan fannin na zane) A takaice dai, Maimuna ta kwarance matuqa a kan sha’anin zane-zane da kuma tsara yadda za a yi gini.

Qwarewarta: Arc. Maimuna ta samu gogewa kan fanninta, inda ta yi aiki a sashin sanin makaman aiki na Hukumar Raya Birnin Tarayya Abuja a shekara ta 1996, da aikin kwaskwarima a ginin NYSC da ke Bauchi a shekara ta 2000, yanzu haka kuma tana aiki ne a ma’aikatar aiyuka da sufuri na gwamnatin jihar Bauchi a fannin gine-gine tun daga shekara ta 2001 har zuwa yau, da sauran wuraren da ta yi aikin zane domin qwarancewa.

Muqaman da ta taka a fannnin zane-zane a ma’aikatar aiyuka da sufuri: Ta taka muqamai daban-daban tun daga kai mai zane-zane, (Architect) 2001-2004, daga nan kuma ta samu qarin girma zuwa babban mai zane-zane (Senior Architect) a shekara ta 2004-2007, ta kuma sake cillawa a shekara ta 2007-2010 zuwa matakin shugaba a fannin zane-zane (Principal Architect), sai kuma ta sake zama mataimakiyar babban mai zane (Asst Chief Architect) a shekara ta 2010-2013, ta zama babban mai zane (Chief Architect) a shekara ta 2013 zuwa 2018, yanzu haka kuma ita ce mataimakiyar Darakta kan fannin qirqirar zane-zane (Deputy Director) wacce ta zama a shekarar 2018 zuwa yau.

Kaxan daga cikin wuraren da ta zana ko ta yi haxaka wajen zanawa domin a ginasu sun haxa da duba wasu gine-gine da tsohon gwamnan jihar Bauchi Mu’azu ya yi, tsara kwaskwarimar gidan tsohon mataimakin gwamnan Bauchi Abdulmalik Mahmud, Gidan Alhaji Sunusi Sarkin Aska, gidaje a ciki da wajen Bauchi, ita ce ta zana gami da duba aikin sakatariyar ofishin ‘yan jarida da ke Bauchi NUJ, haka kuma ta tsara yin kwaskwarima wa wasu gidajen gwamnati da dama, zanawa gami da tsara gyawa wasu shaguna da dama

gaske, ita ce ta zana gidan Hakimin Bidir da ke Azare, tsara yin kwaskwarima wa sakandarin Kafin Madaki, tsara zana makarantun Firamare a dukkanin faxin qananan hukumomi 20 na jihar Bauchi, ita ce ta tsara yin kwaskwarima wa gidan mataimakin gwamna mai ci yanzu Nuhu Gidado, ta duba aikin gyara asibitin gidan gwamnatin jihar, a takaice dai ga kaxan, amma Maimuna ta samu nasarar yin aiyuka masu dumbin yawa na zanawa gami da ganin an gina gine tun daga matakin qasa har sama.

Qungiyoyin Sa-Kai da take cikinsu: Maimunat Umar tana cikin qungiyar Nigerian Institute of Architects reshen Bauchi, ita ce ma’aji, cibiyar Ummu Muununa Khadija Islamyya Foundation Scheme wacce ta kasance ita ce sakatariyar qungiyar, qungiyar National Grass root Association (BSGAN) a matsayin sakatariya, mamba ce a Nigerian National Volunteer Service reshen Bauchi, qungiyar mata masu sana’a ta qasa reshen Bauchi (NAWE) a matsayin ma’aji, mamba ce a qungiyar mata musulmai ta qasa, mamba ce a Jama’atul Birri Women Organization, haka kuma tana cikin qungiyar manyan mata wato HILWA inda take sashin inganta rayuwar mata qanqana, sannan kuma itan Sakatariyace a qungiyar Yusrah Women Multipurpose Cooperation, da dai sauran.

Allah ya azurta Arc. Maumunat Omar Hassan da ‘ya’ya huxu, namiji xaya, mata uku.

Maimunatu ta yi fice kwarai musamman a fuskacin gangamin faxakar da mata masu tasowa kan tusa musu sha’awar karantar ilimin zane-zane, a kowani lokaci tana nuna wa mata masu tasowa cewar suke sanya wa ransu cewar wannan sashin akwai gagarumar gudunmawar da za su ita takawa su daina jin fanni zane-zane na mazane zalla, ta kan kuma kasance a kowani lokaci tana qoqarin ganin rayuwar mata ta inganta.

16

17

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Tare da Jummai Ibrahim GSM: 08185137255

•Finafinai

•Kaxe-Kaxe

•Waqe-Waqe

Taurarin Nishaxi

Abin Da Na Sa Gaba Bayan Daina Fitowa A Fim

SADIYA GYALE, wannan suna ne da ya jima yana yin tashe a cibiyar shirya Fima-fimai wacce aka fi da kira da, ‘Kannywood.’ Kamar sauran tamkar ta, Sadiya Gyale, ta daina fitowa a cikin shirye-shiryen Fima-fiman, bayan ta kwashe shekaru masu yawa da za a iya cewa kusan tun farkon kafuwar cibiyar shirya Fima-fiman ta Kannywood. Ta yi zamanin da fuskanta mafiya yawan mutane ke son gani a cikin Fim xin, masu shirya Fima-fiman da masu bayar da umurni duk ribibinta suke yi.

Kamar yadda masu sha’awan kallon Fima-fiman ke shauqin jin sunanta da kuma ganin fuskanta a cikin Fima-fiman.

To wace ce Sadiya Gyale, tana ina ne kuma a halin yanzun, bayan barin ta cibiyar shirya Fima-fiman ta Kannywood, me take yi ne a halin yanzun, wace shawara kuma take da ita ga ‘yan fim xin na yanzun, musamman mata? Duk amsoshin waxannan tambayoyin da ma wasun su suna cikin abin da za ku karanta a wannan hirar na ta.

A sha karatu lafiya: Muna so ki faxa mana cikakken tarihin rayuwar ki?

Assalamu alaikum, kamar yanda ku ka sani, Suna na Sadiya Muhammad (gyale), an haife ni a Lagas ne, a watan Satumba shekarar 1985, iyayena duka Fulani ne, na yi karatun Firamare da Sakandare a Kano, na gama Sakandare a T/wadan Xankadai, na shigo’Industry,’ a shekarar 2003. Alhamdulillah, mun yi lafiya mun gama lafiya, muna yi wa sauran fatan alheri.

da umurni ko mai xaukan nauyin shirya Fima-fiman ne, na kanki bayan kin yi aure?

Daman can nakan xauki nauyin shirya Fima-fiman, kuma ko na yi aure ma zan ci gaba da hakan.

A ganinki wasu abubuwa ne suka sauya a masana’antar fim a yanzu, idan aka kwatanta da lokacin ku?

Abubuwa da yawa muna samun labarin sun sauya, amma tun da ba cikin harkar nake ba yanzu ba zan iya cewa komai ba.

Ta ya ya aka yi ki ka samo laqabin sunan “Gyale”?

Na samo sunan gyale ne a fim xin gyale, fim xin gyale shi ne fim xi na na farko, wanda na fara yi, wannan ne ya sa ake kira na da Sadiya gyale.

Bayan kin bar fitowa a Fima-fimai, akwai wani aikin ko sana’an da ki ka Kin yi fima-fimai da dama, wanne ya koma yi ne, ko kuma makaranta ki ka fi kwanta ma ki a rai?

Akwai fima-fiman da suka kwanta min a koma?

Bayan na daina fitowa a Fima-fimai, ina raina sosai, kuma ina alfahari da su irin sana’o’i kala-kala, na saye da sayarwa, da su, Gyale, Sanafahana, Qugiya, Armala, Gudun qaddara da dai sauransu. noma duk ina yi.

Su wane ne gwanayen ki a fagen fim?

Gwanaye na suna da yawa mata da maza, waxanda su ke burgeni.

Mun ga kin samu shaidar yabo, ko za ki yi mana bayani kan yadda aka yi ki ka samu?

Wata qungiya ce ta makaranta Mujaallar fim, su ne suka karrama ni, da ma sun tava karrama ni, ban samu damar halarta ba.

Wane fim ne ya fi ba ki wahalar yi?

Fima-fiman xin da suka ba ni wahala suna da xan yawa.

Ko za ki faxa mana wasu irin saye da sayarwan ki ke yi, da kuma fima-fimai nawa ki ka xauki nauyin shiryawa?

Abubuwa ne da yawa, kayan yara, kayan maza da na mata, har da kayan noma da noman kan shi.

Malama Sadiya, ya ya batun aure, yaushe za ki qara kiran mu mu raqashe?

Insha Allah muna ta addu’a, Allah Ya kawo miji nagari mafi alheri.

Ko Kina da sha’awan zama mai bayar

Ko akwai wani ‘role’ da aka tava ba ki a fim ki ka qi karva ki hau?

Ehh, akwai waxanda na qi karva saboda wasu dalilai.

Wace shawara za ki baiwa ‘yan mata masu shiga fim a yanzu da masu sha’awan shiga?

Ina masu fatan alheri, kuma ina ba su shawara da su riqe sana’ar fim, don mu har gobe muna ganin amfanin ta, muna kuma cin albarkacin ta. Allah Ya qarawa wannan sana’a albarka da xaukaka ina alfahari da ita.

•Sadiya Gyale

Yanzu idan aka kira ki, don ki fito ka fi son yin aiki da su? a fim, za ki karva ki je ki yi ?

Ehh, akwai su da yawa, ba za su lissafu To ya danganta da irin fim xin da zan Ko akwai wata jarumar fim da ta Wane fim ne na qarshe da ki ka yi? iya fitowa ne a halin yanzu. zama abar koyi gare ki a duniyar Ba zan iya tuna sunan fim xin da na yi ba, waxanda nake jin daxin aiki da su. fim (Indiya, Amurka, China ko fima- na qarshe ba, amma na san fim xin Falalu xorayi ne.

Me ya sa?

Mun gode da lokacin da ki ka ba fiman kudanci)?

Kila saboda haxuwar jinni ne. mu.

Babu ita, ba wata jaruma da nake koyi da Ko akwai furodusa da daraktan da ki Ni ma na gode. ita.

•Sadiya lokacin da Qungiyar Makaranta • Sadiya a Masallacin Annabi (SAW) da ke Madina Mujjala Fim ta karrama ta

•Sadiya a Harami cikin watan Azumin Ramadan na bara

• Sadiya

• A ziyarar da ta kai Daubai

• Gyale

18

Madubin Rayuwa

A Yau

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Hantsi Leqa

Hadari Gabas...

Hanyoyin Tabbatar Da Zaman Lafiya Da Iyaye

Iyaye ba abin wasa ba ne, iyaye su ne kan gaba wurin gina tushin al’umma a sakamakon hayayyafar da suke yi. Iyaye su ne tubalin gina raino da tarbiyyar mutum tun daga tsunmar goyo har zuwa shiga cikin kabari. Saboda muhimmancinsu, a wannan makon mun yi muku tsaraba kan hanyoyin da mutum zai bi ya zauna lami lafiya da iyayensa har su yi ta kwarara ma sa albarka tare da addu’ar neman nasarar rayuwa. Ga hanyoyin: 1. Ka ajiye wayarka yayin da Iyayenka suke yi maka magana. Kar ya zamanto suna yi maka magana, kai kuma kana danne-danne a wayarka. (Browsing ko Chatting). Wannan rainin wayo kenan.

2. Ka riqa neman shawara a wajen su.

Kuma idan sun baka shawara ka riqa xauka kana amfani da ita. Koda akan neman aurenka ne. Girmamawa kenan.

3. Kar ka riqa tsoma baki a cikin maganarsu, har sai idan sunyi maka izini. Kuma duk zancen da zaka yi da su, wajibi ne kayi amfani da zavavvun kalmomi na musamman.

4. Ko da an samu rashin fahimtar juna a tsakanin ka da su, kar ka yarda su fahimci ranka ya vaci, ballantana har ka furta musu wata mummunar kalma wacce zata sosa musu rai.

5. Ka riqa yaba musu a bisa dukkan abin da suka yi maka komai qanqantarsa. Koda addu’a suka yi maka, to lallai ka tsaya ka yi musu godiya abisa wannan.

6. Ka riqa girmama ‘yan’uwansu da kuma abokansu. Ka riqa ziyartar su kana Kyautata alaqar ka da su. Domin girmama su kamar girmama mahaifan ka ne.

7. Duk lokacin da wani abin farin ciki ya same ka, to ka fara gaya ma mahaifanka kafin ka gaya ma kowa.. Amma idan abin bakin ciki ne, kar ka yarda suji abin da hankalin su zai tashi.

8.

Kar ka manta da muhimman gudunmuwar da Iyayenka suka bama rayuwarka. Ka riqa ji a cikin ranka cewar babu abin da zaka yi ka iya biyan su.

9. Wani lokacin zasu gaya maka labari kuma washegari su sake maimaita maka, sun manta cewa sun riga sun gaya maka. To amma duk da haka kar ka nuna musu qosawar ka wajen sauraron su.

10. Abin da ya wuce ya riga ya wuce. Kar ka riqa zargin iyayenka ko tuhumar su da wani laifi. Kuma kar ka riqa tuno musu wani mummunan labari.

11. Kar ka riqa shiga gaban mahaifinka idan zaku yi tafiya. Kuma duk lokacin da kake zaune tare da shi a gida ko a mota, Ka zauna cikin ladabi. Ka tashi tare da ladabi.

12. Ka guji zagi ko bugun qannenka Ko jikokin gidan ku akan qananan abubuwa. Wataqil yin hakan zai sosa zuciyar mahaifanka.

13. Ka riqa amfani da murya mai taushi, lafazi mai taushi, Kallo mai taushi a duk lokacin da kake tare da mahaifanka.

Kuma kar ka xaga muryarka sama da tasu.

14. Ka kiyaye sirrin mahaifanka. Kar ka riqa xaukar labarin da zai janyo zubewar mutuncin su kana gaya ma mutane.

15. Mahaifanka sune abu mafi daraja, mafi tsada wanda ka mallaka. Don haka ka lailayesu, ka kula da su fiye da yadda kake kulawa da kanka.

16. In dai kana da hali, kar ka yarda kaci wani abu mai daxi ba tare da ka saya musu irinsa ko fiye da shi ba. Kar ka yarda kasha wani abu mai sanyi mai daxi wanda su basu sha irinsa ba.

17. Ka kyautata musu suturar da suke sanyawa. Da kuma wajen kwanansu da abincinsu. Ka tabbatar ka inganta shi

fiye da naka.

18. Duk lokacin da basu da lafiya, Kar ka wakilta wani ya kula da su. A’a kai ne zaka kula da su. Ka kyale duk harkokinka. Kar ka manta lokacin da kayi zazzavi sanda kana yaro, ai basu wakilta maka kowa ba. Su suka kula da kai.

19. Kar ka riqa jiran wai sai sun roqe ka abu sannan kayi musu.. A’a ka tabbatar kana yi musu tun kafin su nema.

20. Idan kana zaune gida guda ko gari guda tare da su, kar ka yarda safiya ta wuce baka je ka gaida su ba. Idan kuma kana aiki a wani garin ne, to koda duk Karshen mako ne, sai kaje ka dubo su Kuma ka nemi afuwar su bisa rashin ganin ka da basu yi ba.

21. Ka kasance ko yaushe cikin yin addu’a a gare su. Ba wai sai a gurbin Sallah ba.

Kuma ka riqa neman a fuwarsu da zarar ka fahimci wani abu ya sosa musu rai.

Koda ba kai ne ka aikata ba.

22. Idan kuma sun rasu, to kar ka dena addu’a a gare su har qarshen rayuwar

ka. Kuma ka rungumi zumuncin su ya zama naka.

23. Ka riqa shiga sha’anin qannenka da yayyenka gwargwadon yadda zaka kyautata alaqarka da su. Kar ka riqa nuna ‘yan Ubanci ga wasu daga cikin qannenka. Yin hakan zai sosa zuciyar mahaifinka.

24. Ka riqa kiran mahaifanka da sunaye na girmamawa. Kar ka riqa kiransu da sunayen su. Wataqil yin hakan zai zubar da mutuncinsu a gaban mutane.

25. Idan sun samu rashin fahimtar juna a tsakanin junan su, Kayi qoqari ka dai-daita su ba tare da ka goyi bayan kowanne daga cikinsu ba.

26. Ka kiyaye kar ka yarda ka fifita matarka akan iyayenka. Ana canjin mace, amma ba’a canza iyaye.

Ya Alah ka jikan Iyayenmu ka gafarta musu. Ka kyautata makwancinsu ka haskaka qaburburansu. Kayi musu rahama kamar yadda suka ji qanmu tun muna qanana. Amin.

Lafiya

Bayani Kan Cutar Sikila (Amosanin Jini) Cuta ce da ke rayuwa a cikin jini mutum.

Cutar ana haihuwar mutum da ita ne, ma’ana cuta ce da ke zaune a cikin jinin jikin xan-Adam.

Sikilar cuta ce da ke kama jijiyoyen qwayoyin halittu na jini. Wannan ciwo ba qwayoyin cuta ke kawo shi ba, gadon sa ake yi daga wajen iyaye, waxanda ke da wannan naqasar a qwayoyin jini.

Wasu mutanen, naqasar tasu rabi ce, waxanda ake wa laqabi da AS; wasu kuma duk qwayoyin a naqashe suke, waxanda su ne ake kira da SS. Cutar Sikila na daga cikin jerin ciwukan da sai dole an gada daga wurin mahaifiya da mahaifi sa’annan ya ke nunawa.

Jikin kowane xan-Adam yana xauke da wani abu da ake kira Genotype a turance. To wannan Genotype xin idan har ya kasance na miji da mace su zo xaya

to kuwa ‘ya’yansu duka za su kasance ba masu cikakkiyar lafiya ba.

Akwai AA wannan shi ne lafiyayye.

Akwai AS wannan shi ne ke da rabin cutar (ma’ana bai munana ba).

Akwai → SS to wannan shi ne mai cikakkiyar cutar ta amosanin jinni wato (Sikila).

Duk lokacin da aka yi aure tsakanin mai SS da SS to duka ’ya’yansu za su gaji wannan nakasu (ma’ana zasu kasance masu xauke da Sikila). Su dukansu da ’ya’yan nasu kuma kullum sukan kasance a cikin rashin lafiya, kenan rabin zaman auren za’a iya yinsa a jinyace.

A lokacin da mai ciwon (SS) ya auri mai rabin ciwon (AS), zai iya kasancewa wasu a cikin ’ya’yansu zasu gaji wannan ciwo. Amma idan mai rabin ciwon (AS) ya

auri wata mai rabin ciwon (AS), to rabin ’ya’yansu ne za su iya kasancewa masu amosanin jinni wato (sikila), sauran kuma za su zama lafiyayyu.

Duk lokacin da mai AA ya auri mai SS Ko AS to za’a iya samun sauqi qwarai da gaske. Amma Idan mai (AA) ya auri mai (AA) to fa shike nan babu zance haxuwa da ‘ya’ya masu xauke da cutar ta amosanin jinni wato (sikila).

Ko cutar ta sikila kala xaya ce?

A’a Cutar ta Sikila kala 3 ce; Akwai mai sa kumburin gavovi.

Akwai mai shanye jini gaba xaya sai an riqa yi ana sanyawa mutum jini.

Akwai kuma mai sa zazzavi mai tsananin gaske, a riqa ganin mutum ko yaro yau ciwo gobe lafiya.

To ana warkewa daga wannan cutar?

A likitance babu maganin da ke warkar da wannan cutar kasance wa cuta ce da take manne da jini kuma cuta ce da take tare da jini a koda yaushe.

Amma a Musulunce tabbas akwai maganin da ke warkar da wannan cuta ta Sikila, domin Allah (SWT) ya faxa cewa, bai saukar da cuta ba sai da ya saukar da maganinta.

Don haka ga masu Sikila ko ‘ya’ya masu Sikila ko ‘yan’uwa masu Sikila ga magani daga zauren-manazarta da Iznin Allah.

Za’a nemi Ganyen Zogala tare da zangarniyar Zogalan a haxe waje guda a markaxe a riqa shan rabin qaramin Kofi sau 2 a rana tsawon wata 2, In sha Allahu za a yi mamaki.

Muna roqon Allah ya biya wa kowa buqatarsa, ya warkar da majinyatan mu.

Amin.

A Yau

Madubin Rayuwa

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Gidan Kowa

19

Tare da Yusuf Shuaibu

Goron Juma’a

08034980391

Assalamu alaikun. Fatan alkairi ga LEADERSHIP A Yau Juma’a , ina mai farin cikin da wannan fali namu da aka bamu dama domin mu sada zumunci ga ‘yan’uwa da abokan arziki. Allah ya xaukaki wannan Jarida mai farin jini a Duniya baki xaya. Ina so in miqa saqon gaisuwar Joron Juma’a ga, manyan abokan karatuna kamar su Tasi’u Sirajo (Barrister), da Yunus Abubakar, tare da Rabi’u Abdullahi (baban Tahir), sai kuma Haruna Ibrahim (Baba), da Zakariyya Umar Wade, daga qarshe ina miqa saqon gaisuwar Goron Juma’a ga Aliyu Muhammad. Da fatan duk suna nan cikin qoshin lafiya, Allah ya sa haka, amin summa amin.

Barka da Juma’a.

Daga Abdulmuminu Sani, Katsina.

08135391867 Dubu gaisuwa tare da fatan alheri ga wannan Jarida tamu mai tarin albarka. Ina so in miqa gaisuwar Goron Juma’a ga abokanaina kamar haka Muhammad Idris, sai kuma Kalifa baba Ahmad, tare da Umar Dogara Inkiya Lauqalauqa,da Adon Wanki wato baban Amir da Muhibbat, Oga Ubale Mai wanki da guga, tare da Zubairu Dogi, daga qarshe ina mai miqa gaisuwar Goron Juma’a ga Xan ladi Kalmi. Da fatan duk suna cikin qoshin lafiya, Allah ya sa haka, amin summa amin.

Daga Abdullahi Mai Kano, Kaduna.

08026441039 Da farko, ina miqa saqon Goron Juma’a ga abokaina Muhammad Xanladi, sai kuma Muhammad Idris mai shago a Lake View Homes Phase 2, Abuja, da Mahmud Abubakar, tare da Abubakar Isa Manaja, da kuma Yahya Haruna, da Surajo Aliyu, daga qarshe ina miqa saqon Goron Juma’a ga Bello Inuwa. Da fatan duk suna nan cikin qoshin lafiya, Allah ya sa haka, amin summa amin. Barka da Juma’a.

Daga Alhaji Ibrahim Isa, Bida City.

08065123244 Gaisuwa tare da fatan alheri ga wannan Jarida tamu mai tarin albarka. Ina so in miqa gaisuwar Goron Juma’a ga abokanaina kamar haka Muhammad Idris, sai kuma Kalifa baba Ahmad, tare da Umar Dogara Inkiya Lauqalauqa,da Adon Wanki wato baban Amir da Muhibbat, Oga Ubale Mai wanki da guga, tare da Zubairu Dogi, daga qarshe ina

mai miqa gaisuwar Goron Juma’a ga Xan ladi Kalmi. Da fatan duk suna cikin qoshin lafiya, Allah ya sa haka, amin summa amin.

Daga Abdurrazaq Badarawa, Kaduna.

08056455866 Dubun gaisuwa tare da fatan alheri ga wannan fili namu mai tarin albarka. Ina so in miqa gaisuwar Goron Juma’a ga masoyana kamar su Alhaji Isa Ibrahim Bida, sai Abba Abdullahi (Baka son tsufa),da Falalu Abdullahi Zaria City, tare da Usman Hamisu Abuja, sai kuma Ibrahim Tukura (Shugaban matasa), da kuma Umar Sani Madaki, daga qarshe ina miqa saqon gaisuwar Goron Juma’a ga Sulaiman Yusuf mai mata biyu Kadija da Fatima. Da fatan duk suna cikin qoshin lafiya, Allah ya sa haka, amin. Barka da Juma’a.

Daga Musa Yusuf, Abuja.

08033555442 Bayan gaisuwa mai tarin albarka, tare da fatan Allah ya xaukaka wannan gidan jarida ta mu, nake miqa gaisuwar Goron Juma’a ga abokan arziki kamar su Salis Kalifa Baba Ahmad, sai kuma babban aminina wato Muhammad wanda aka fi sani da Mamman a cikin garin Kaduna, da kuma Barista Muhammadu Tasi’u Sirajo, da Yunus Abubakar da ke Kaduna, sai Malam Uwaisu Buhari Imam a Abuja, da kuma Muhammad Idris a Lake View Homes Phase 2 a Kado, daga qarshe ina miqa saqon gaisuwar Goron Juma’a ga mai gidan na Raji Musa Yakubu. Da fatan duk suna nan cikin qoshin lafiya, Allah ya sa haka, amin. Barka da Juma’a.

Daga Muhammad Barista, Kaduna.

08078497517

Salam, gaisuwa cikin farin tare da fatan alheri nake ina miqa saqon gaisuwar Goron Juma’a ga ‘yan’uwa da abokan arziki kamar Sulaiman Yusuf mai kanfanin S.Y Ingawa (LTD), sai kuma Umar Sani Madaki, tare da Musa Yusuf Ingawa wato Acid Quality Designer, da kuma Ibrahim Muhammad inkiya Zola, da Alshak Muhammad, sai Ibrahim Tukura inkiya Shugaban Matasa, tare da Usman Hamisu, sai Adam Ibrahim Xan Barno, da kuma Malam Falalu Abdullahi wanda hake Zaria City, daga qarshe ina miqa saqon Goron Juma’a ga Abba Abdullahi inkiya baka son tsufa. Da fatan duk suna nan cikin qoshin lafiya, Allah ya sa haka, amin sunna amin. Barka da Juma’a.

Daga Muhammad Idris (Babanne), Abuja.

07065279510

Wasa Qwaqwalwa Wasu raquma ne guda uku za ka keta sahara da su zuwa wani gari da ke maqotaka da ku. Na farko yana cin mutane, na biyu yana cin ‘yan’uwansa raquma, na uku yana

cin lodin da ke kan xan’uwansa raqumi kuma dukkan su suna xauke da lodi ake son ka tafi da su ba tare da wani ya cuci wani ba.

To wai idan kai ne yaya za ka yi?

A aiko mana da amsa ta wannan lambar 08034980391 ko ta email xinmu: leadershipayaujumaa@gmail. com sai mun ji daga gare ku.

20

Madubin Rayuwa

A Yau

Juma’a 6 Ga Afirilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Alawar Yara

TARE DA UNCLE MUHSIN CIROMA 08104314052 / 08069824895 SMARTKID993@GMAIL.COM INSTAGRAM: @SMARTKID.SKD_OFFICIAL

YARA MANYAN GOBE

Gwarzanmu Na Mako

TATSUNIYA Aham! aham!! aham!!! bari in fara da gyaran murya. GA-TA-NAN GA-TA-NANKU Gizo da

Tsohuwa.

Wata rana ne dai gizo yana yawo sai ya ga wani qaton bijimin Sa a xaure ko da ya ga haka, sai ya garzaya gidan Sarki ya faxi ya yi gaisuwa ya ce Shaiki kunnenka nawa, Sarki ya ce biyu, gizo ya ce qaya (kara) biyu ka sha yabayi (labari) yau na ga wani katon Sha (Sa) wanda babu iyinshi a duniya, Sarki ya ce to a je a zo da shi. To dama ashe San na wata tsohuwa ce, haka dai sarki ya sa aka qwato mata xan San da take ji da shi, da aka yanka san sai aka tambaye ta abinda take so a cikin naman San, sai ta ce ita dai kayan ciki kaxai take so da kitse. Da aka ba ta ta tafi da su gida ta wanke tukunya ta xora akan wuta tana nufin ya dafu kafin ta dawo daga tallan daddawa a kasuwa. ‘Yar tsohuwa da ta dawo daga kasuwa sai ta ga an share mata gidanta fes, kuma an wanke tsummokaranta har da guga an kuma shirya su a cikin akwati. ‘yar tsohuwa ta riqe baki tana mamaki, saboda ta san cewa ita ba ta bar kowa a cikin gidan ba, kuma sanda za ta fita sai da ta kulle gidan tam tam. Daga nan sai ta tafi wajen tukunyar da take dafa nama dan ta gani ko ya nuna ta dan kore mugun yawu, ko da ta buxe tukunyar sai ta ga ‘yan mata kyawawa suna yi mata murmushi, ga wuta tana ta faman ci bal bal amma ba ta yi musu komai ba, sai ‘yar tsohuwa ta riqe baki tana mamaki ta ce to ku fito dama ashe ku ne kuka share min gida haka? Daga ina kuke? Sai ‘yan matan suka ce ai mune naman daki ke dafawa, sai yar tso-

huwa ta yi godiya ga Allah, saboda yanzu ta sami ‘yan mata kyawawa waxanda za su riqa yi mata aiki. kurunkus kan xan bera, ba don gizo ba da na yi qarya.

Sunan shi Bello (Amir) Su malam Amir anci gayu, da muka tambayi kakanshi Edita Abdulrazaq me yaron ya fi so? ya ce “Kunun jaguda’ Mahaifinsa Qasim Mahaifiyarsa Zainab Malamin da ya fi so Uncle Muhsin

Mu shaqata

Wani Lambun Shaqatawar Yara a Kaduna

Kacici-Kacici 1. Yaya sunan gida da turanci?

2 Mecece cikakkiyar ma’anar ‘NOUN?’ 3. Menene fassarar ‘ PRIMARY SCIENCE?’ 4. Yaya sunan COMPUTER da Hausa?

5. Lissafo darasi Bakwai da ake muku a Makaranta...

6. Haqori nawa ne a bakin mutum?

Ka fitar da bambanci guda 10 a jikin waxannan yaran guda Biyu.

A Yau

Madubin Rayuwa

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439) Tare da JAMILU ADAMU jamiluadamu11@yahoo.com +23408100800997 (Tes kawai) jamilu.adamu@leadershipayau.com

21

Rai Dangin Goro

MAI IDO A TSAKAR KA

Sabuwar fasahar girki

Xaukan Hoton zamani

Vacin rana

Kun shirya?

Vax da kama

Ina mafita?

• Maqabarta Wasu mutane ne su biyu suka zo wucewa ta wata maqabarta suna jin tsoron shiga sai ga wani mutum nan zai wuce ta maqabartar sai su ka bi bayansa sai da suka je tsakiya suke ce masa ai su tsoran wucewa su ke ji, sai ya yi dariya ya ce musu “ai nima kuwa lokacin da ina raye tsoran bi nake ta nan”. Cafxijam! Wai in kai ne ya zaka yi?

Mu Qyaqyata • Auna Fahimta Wai yanzu idan aka ce Hassan Ya Auri Hassana, Basiru Ya Auri Basira, Rashidu Ya Auri Rashida, Nura Ya Auri Nuratu, Zaidu Ya Auri Zainabu, Jamilu Ya Auri Jamila, Adamu Ya Auri Adama, Aliyu Ya Auri Aliya. To Wai shi Sani wa zai aura?

• Wace sakayya zan mata?

A ranar Alhamis na dawo daga wajen aiki na ina xaki a zaune sai ga matata ta shigo ta yi min sallama, Na amsa bayan ta zauna sai ta ce min albishirinka na ce mata goro nan ta fito da kuxi ta bani inqirga, Na qirga kuxi dubu hamsin 50,000 na ce mata dubu hamsinne sai tace min kuxinka ne halak malak, na ce mata ya aka yi suka zama nawa? sai ta ce kuxin kayan miyan da muke bayarwa ne, in sun yi yawa nake tarawa yau shekara tara ina tarawa, yau suka cika dubu hamsin, ga haqqinka nan. Shin ‘yan’uwa mai ya dace da wannan matar?

22

Madubin Rayuwa

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Hannunka-Mai-Sanda

Mukhtar Anwar 0803 667 9084

“Ciwon Tsitaka (Bushe-bushen Hayaqi)

Wani magidanci mazaunin garin Zunguru, da ake kira da Audu Hayaqi, dare da rana bai da abin da ya sa a gaba irin Shan Taba. Duk da kasancewar Audu Qabusu mai zuqe-zuqe, babban abin da ya tsana a rayuwarsa shi ne, kada cikin yaransa wani ya gane cewar yana busa tushen bidi’a (kirarin sigari).

Watarana tsautsayi, sai Audu Hayaqi da safe zai je sayo qosai, sai ya xauki wani qaramin Dansa ake kira da Yusuf, ya tafi da shi. A tunanin Audu, kasancewar Yusuf bai fi shekaru 5 da haihuwa ba, sai yai zaton ba zai iya adar da duk wani abu da zai ga a na yi a waje ba. Wannan mushen tunani ne ya sanya, bayan sayen qosan, Audu ya tsuguna kusa da teburin sigarin Mati ya riqa bulbula a bar. Sai Yusuf yai kasaqe yana duban Uban, yayin da yake qarawa sama hazo.

Wani cikin abokan Audu dake tsugune daura da shi yana banka tasa sigarin, ya dube shi ya ce; “Lalle kam Audu ka miqe kafa...”

“Da aka yi me?” In ji Audu Sai abokin nasa ya ce; “Yadda na san ka a da, idan kana son mutuwar ka, to ko kana son wani cikin yaranka

yai kwalli da kai kana zuqar sigari. Amma sai na fahimci yanzu kida ya canza...”

Nan da nan ne Audu ya katse shi yana mai cewa; “Ai har gobe ina bisa wannan tunani da kake yunkurin sauke ni daga bisansa. Wannan yaro da ka gani, bai wuce Shekaru 5 ba, ta yaya ne ma zai san sunan sigari, har da zai ce ya ga ina sha? Shi a zatonsa, bai wuce ina wasa ne da Hayaqin girki ba. Sai dai idan wasu munafukan mutane ne irin ka za su je su sanar da iyalin nawa cewa ina busa taba...”

Sai abokin Audun ya ce; “Don Allah audu Hayaqi ka mayar da wuqar, Wallahi ina zolayar ka ne. Amma dai ka sani cewa, ba kullum ne ake kwana bisa gado ba. Allah Ya ba ka hakuri” Abokin Audun ya kaxe rigarsa ya tafi, bayan mustsuke sauran virvishin wutar sigarin da ya ida sha. Nan shi ma Audun ya tashi cikin kunkuni, kana ya tafi gida.

Watarana da maraice Audu ya dawo gida daga Kasuwa, da yake a lokacin ana tsaka ne da yanayi na Damina, nan da nan sai gari yai murtuk.

Sai walkiya, sai iska, sai jujjuyawar hadari ne ke ta kai-kawo a sararin samaniya.

Duka wannan abu da ake, Audu da matarsa Huraira da Dansa Yusuf, na zaune ne bisa tabarma a tsakar gida, gabanin saukowar ruwan na sama da ake tsammani.

Ko da Yaro Yusuf ya ga yadda salon hadarin ke gudana a sararin samaniya da tamkar wani babban Hayaqi, sai ya kada baki ya ce; “Inno, baba ma ya yi hadayi a wajen koshai” Uwar ta tambaye shi abin da yake nufi. Ya kara nanatawa har sau biyar, amma ina ba ta fahimce shi ba. Ko da Uban ya ankare da inda gwalangwalantun Yusuf ya nufa, sai nuna mata cewa ba komai yaron ke yi ba face shirme.

Ganin ba a fahimce shi ba, sai yaro ya rarumi wani guntun tsinken kwakwa zai kai baka don nunawa Uwar irin yadda Uban ke sarrafa karan sigarin a tsakanin levatunsa biyu.

Nan da nan Uban ya mangare hannun xan.

Ganin dukan da maigidan nata ya yi wa xan nasu ne, sai ta ka-da-baki ta ce; “Haba maigida! Sai ka ce ya varar maka da abinci ne, za ka yi masa irin wannan uban mangari haka” Audu Hayaqi ya amsa mata da;

“Qwarai kuwa, kya ce haka mana! Tun da idan aka bar yaron ya cigaba da turbuxa tsinken kwakwar cikin bakinsa, ai kin ga duk sa’adda ‘Ciwon Tsitaka’ yai masa kwab-xaya ba ki da asara. Eh mana! Siyen magunguna da biyace-biyacen kudin motar zuwa asibiti da kudin hoto da na gwajin fitsari da na gwajin turoso ai duka suna wuyana ne. Ba komai, kar ma ki bar shi ya dauka, ki taimaka ki rika sa masa a bakin da kanki, ba sai ya wahala ya dauka da kansa ba” Wannan ci-da-buguzun da Audun ya yi, ya ko kai masa, duba da irin kaxuwar da Huraira ta yi. Bayan ajiyar zuciya, sai ta ce; “Don Allah maigida ka riqa kyautata min zato mana! Kada Allah Ya kawo ranar da zan so Xanmu yai arangama da ciwon Tsitaka. Wallahi Allah maigida tun tasowa ta har kawo yau din nan, ban taba sanin akwai wata cuta da ake kira da Tsitaka ba.

Kayya! Allah mai zamani. Allah Ya kare mu da duka haula daga wannan mugun ciwo na tsitaka, amin”.

An ce tun daga wannan rana ne, Audu Hayaqi yai sallama da busa Sigari.

Mutari Anwar 0803 667 9084 Sent from my %s phone.

A Yau

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Madubin Rayuwa

Ciwon ‘Ya Mace…

Ciwon ‘Ya Mace…

23

Sister Iyami Jalo Turaki 08064666847 sisteriyami@gmail.com

Warware Matsalar Dangin Miji Cikin Ruwan Sanyi Matsalar dangin miji na daga sahun gaba a cikin matsalolin da mata ke fuskanta a rayuwar aurensu, wanda ya na taimakawa wurin raba kan maigida da ‘yan uwansa, mata da ‘yan uwan miji da haifar da rashin zaman lafiya.

Me ya ke Jawo Matsala a Tsakanin Mace da Dangin Mijinta?

Abubuwan da ke jawo matsala tsakanin mace da ‘yan uwan miji na da yawa sai dai za mu zaqulo kaxan daga cikinsu mu tattauna a kansu. Sai dai kafin nan wani lokacin matsalar na tasowa ne daga vangaren mace yayin da wani lokaci daga vangaren ‘yan uwan miji, wani lokaci kuma daga vangaren maigidan kansa.

A. Matsala daga vangaren mace: 1. Wani lokaci mata da yawa kan nuna qyashi ko hassada a duk lokacin da maigida ya nuna zai yi wa ‘yan uwansa alheri.

2. Rashin bawa ‘yan uwan miji muhimmanci a lokacin da su ka kai ziyara gidan xan uwansu.

3. Qin shiga hidima ko hulxa da ‘yan uwan miji.

4. Sa wa a rai cewa ‘yan uwan miji matsala ne.

5. Xaukar zugar qawaye ko maqwabta a kan ‘yan uwan miji. da sauransu.

B. Vangaren ‘yan uwan miji.

1. xaukar matar xan uwa a matsayin ‘yar hana ruwa gudu.

2. Su na ganin ya fi fifita soyyayar mace a kansu da su ka fito jini xaya.

3. Raina ta da nuna isa da gadara cewar ba a raba hanta da jini daga ‘yan uwan miji.

4. Sa ido a kan duk abin da xan uwansu zai yi wa matar.

5. Yawan aibata matar a wurin sauran dangi da wurin xan uwansu.

6. Nuna banbamci a lokacin da wata hidima ta haxa su da matar xan uwansu.

7. Habaici da yaxa maganganu ga mace da sauransu C. Vangaren maigida: 1. Fifita soyyayar mace da nuna duniya dukka bashi da wacce ta fita a gaban ‘yan uwansa.

2. komai ya yi mata sai ya gaya musu.

3. Nunawa mace cewar ba za ta raba shi da ‘yan uwansa ba.

4. Aibanta ‘yan uwansa a gaban mata ko aibata mata a gaban ‘yan uwansa.

5. Rashin xaukar mataki a lokacin da savani ya shiga tsakanin mata da ‘yan uwan miji 6. Xaukar zuga daga vangaren mata ko vangaren ‘yan uwa.

7. Xaukar wani vangare da fifita shi a kan wani vangare da sauransu Ina Mafita?

Mafita daga dukkanin vangarori : 1. Ya na da kyau mace ta zauna da ‘yan uwan miji da zuciya xaya ba qyashi ba hassada.

2. Ki taimaka wurin bashi shawarwari ta yadda zai kula da ‘yan uwansa.

3. Karki bashi qofar da zai ringa nuna miki fifiko a tsakanin ki da su domin kowa da matsayinsa.

4. Idan sun kawo miki ziyara ki karve su kamar yadda za ki karvi ‘yan uwanki 5. Idan wata hidima ya taso ko wani abu na jaje ki yi qoqari ki je kuma Ci gaba daga shafi na 15 Hana yara Yawo gida-gida Yawon ball Yawon Kududdufi wanka Yawon kallo a gidajen kallo.

Zama cikin unguwa cikin yara marasa aikin yi ko mararsa tafiya makaranta.

Tafiya biki ko fati Waxannan na matukar gurvata tarbiyyar yara saboda kowa da abun da zai je ya koyo.

Abunuwan da yara kan koya : Shaye shaye Daba

Kwace Faxa Yawon siyasa Da sauransu don Allah iyaye mu tashi tsaye mu kula da wannan amana da aka; bamu .

Ya kasance yaranmu na cikin sabgogi na gari Karatu Islamiyya Yin aikin gida zai sa su guji fita barkatai Sannan iyaye su saka ido kan yaransu da irin fina-finan da su ke kalla shima ya na lalata dabi’a, wasu fina finan suke koyarwa mara amfani.

ki sa kanki ciki sosai.

6. Ke da kanki ki yi mu su alheri.

7. Kada ki yarda da xaukar zuga daga qawayenki ko wasu a tsakaninki da ‘yan uwan mijinki.

8. ‘Yan uwan miji su mutunta matar xan uwansu.

9. Su daina sa ido a kan duk abin da xan uwansu ya yi wa matarsa.

10. Su xauka cewar ta zama ‘yar uwa a gare su.

11. Su qaunace ta kamar yadda za su qaunaci ‘yan uwansu mata.

12. Su dinga yi mata uzuri a lokacin da ta yi kuskure.

13. Idan su ka buqaci wani abu wurin xan uwansu ba su samu ba, kada su xora laifin baki xaya a kan matar.

14. Ku karanci halayyar xan uwansu da matarsa kafin su yanke hukunci a kan komai cikin zamantakewarsu.

15. Su girmama matar ko su mutunta ta kamar yadda za su mutunta xan uwansu.

16. Maigida kar ya zama mai nuna wariya a tsakanin ‘yan uwansa da matarsa musamman in su na tare, ya bawa kowa daidai matsayinsa a gare shi 17. Kada ya zama me xaukar zuga daga kowanne vangare.

18. Ya zama tsayyaye a kan matarsa da ‘yan uwansa.

19. Ka da ya zamanto duk abin da zai yi wa matarsa sai ya sanar wa ‘yan uwansa, haka duk abin da duk zai yi wa ‘yan uwansa ba sai ya sanar wa matarsa ba don a zauna lafiya.

20. Ya zama mai haquri da hangen nesa a tsakanin su da sauransu Shawara: Shawarata a nan mu zama masu haquri da duk wanda Allah Ya haxa mu zama da su, mace ta san hanyoyin zama da kyautatawa a tsakaninta da dangin mijinta, kar ta zama me son kai duk abu me kyau da miji zai kawo ya zama nata ne da yaranta da kuma ‘yan uwanta. Haka su ma dangin miji su kyautata mu’amalar su da duk wacce xan uwansu ya shigo da ita a matsayin abokiyar rayuwarsa, maigida ya bawa kowa haqqinsa a matsayinsa na shugaba sai a zauna lafiya.

Haka karance-karance shima ya zamo yara sun kiyaye don Allah iyaye mu tashi tsaye.

Aski ,cakwai aski da yaran yanzu suke yi ko a rine kai da man shamfo ko shuni da sunan gayu, wasu kuma a tara gashin ba kyan gani ana kwambo, ko kuma kitso na acucin nan, iyaye akwai fa aiki a gabanmu wallahi dole sai ana sa yara a hanya fa za a samu zaman lafiya.

Dafatan za’a kula da rayuwar yara mata domin suma yanzu abun sai da dubawa, don Allah.

‘Yan matan yanzu daga tafiya biki su ke koyo xabi’ar da ba a santa ba, daga nan su ke nisa har su fara

qaryar fita kuma ba gun arziki za su je ba, ya na da kyau iyaye mata su ringa bincike a kan iyalansu wajen da su ke zuwa da irin qawayen da su ke mu’amala da su gudun kada qilu ta ja bau. Ya na da kyau uwa ta saka ido a kan wayar xiyarta ta ga me ta ke yi, in ya zama dole kenan ‘yar sai ta riqe wayar don yanzu waya ita ce shaidaniya. Allah Ya sa mu dace.

Za mu shiga cikin abun da ke faruwa ga yaranmu matasa sati mai zuwa in Allah Ya sa muna raye.

Taku a kullum sadiya Garba Yakasai 08023622757 Mu hadu sati mai zuwa.

24

Madubin Rayuwa

Magunguna A Musulunci facebook: Magunguna A Musulunci

A Yau Dakta Jamil Nasir Bebeji 07017790084 magungunaamusulunci@gmail.com

Bayani Kan Cuta Mai Yaxuwa (Trasmitted Disesses)

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Ko Kun San?

Domin Tuntuva: 08033225331

•Adadin matattu masu facebook Akwai shafukan mutanen da suka mutu fiye da milyan 30 a shafin sada zumunta na facebook.

Za mu cika bayanin da muke yi a makon da ya gabata kafin mu shiga sabon darasinmu na yau.

Mutum ya kasa gane wurin wa zai je neman magani, in ma asibiti zai nema ya tafi wurin waxanda ba su qware ba, in kuma na gargajiya ne, ya ji wurin waxanda su kawai ‘yan hau ka ci warke ne ba sanin ilmi suka yi ba.

Haka kuma in wurin irin mu ne masu yin magani da maganganun da suka zo daga Manzon Allah Sallallahu alaihi wasallam, su ma ka ga mutum ya tafi wurin ‘yan jabu, waxanda su ma suna ji ne don wani na yi ba karanta suka yi da kyau yadda ya kamata ba, waxanda kamata ya yi su dinga sai da maganin ba wai su dinga aikin likitanci ba, ko kuma ko kuma ba wa mutum maganin ya kasa amfani da shi yadda ya kamata.

Ko kuma a bashi maganin da ya fara amfani da shi in ya ga ciwon ya fara sauqi sai ya yar da maganin, saboda haka sai ciwon ya dawo ya fi qarfin maganin, gashi nan dai da saurarnsu.

Shi ko jin kunya shi ne, wasu mutane yayin da ciwon sanyi ya kama su, da yake alamunsa na farko da ake gane shi a gaba suke bayyana, sai ya ji kunyar ya tattauna wannan matsalar da wani kamar iyaye ko mata ko miji, ko likita ma, musamman wani yanayi ana cewa ana xauka ta hanyar jima’i ake xauka.

To abinda mutane ya kamata su sani shi ne, in dai ka je wurin mai magani na gaskiya qwararre, to babu yadda za ayi ya tona ma asiri ko da ya sanka, domin mu likitoci muna da alqawari da mu ka yi cewa mun rantse da Allah ba za mu nuna banbanci ga kowa wurin ba da magani ba, haka kuma ba za mu tona masa asiri ba.

Kuma shi ciwon sanyi wasu ba ta saduwa suke samunsa ba, to shi irin wannan ciwon sanyin maganin shi ne:- ‘B/kaxani da kash-kash abyadh, Kasaira’ na ci B/ kaxan a dinga sha za a warke dardar Akkah Ta’alah.

Kuma a dinga cin Karas da lafiyayyen abinci, da kuma man shafawa da yake warkar da ko wace iriyar cutar da ake samunsa a wurinmu.

•Bayani Kan Cuta Mai Yaxuwa (Trasmitted Disesses) Ya ‘yan uwa masu karatu, in ana biye da mu muna bayani ne kan maganar cutar ciwon sanyi wanda ake xauka ta hanyar jima’i da turawa suke ce da ita ‘Transmitted disease’. Wadda a larabce kuma suke ce mata “Al’amradhul jinsiyya attanasiliyya” wanda awurin likitocin musulmi kuma suke ce mata ‘Habbal ifraji’ kamar yadda Imamu siyuxi da Ibnu Baitar suka kira ta.

Shi wannan ciwo na sanyi ya zo da haxarin gaske, da yake xauke kusan duk wata rayuwa ta farjin mutane, tunda akan haxu da ganin farin ruwa a gaba ko qurarraji ko tsiro da wani wari, ko xaxewa, ko rashin jin gamsuwa ga mace da rashin sha’awa. Uwa uba ma ya kan lalata maniyyin mace ko na namiji, don haka sai ka ga babu haihuwa, yayin da wani lokaci ya kan tava sashin jikin ma.

Don haka sai ka ji baki na wari, leve na xaxewa, ko rashin sha’awa, matse-matsi yana qaiqayi, ciki babu lafiya, da dai sauransu.

Ya ku ‘yan uwa ku sani muna yi maku wannan bayani ne don ku san ciwon ku guje shi, kuma in mun ji cewa akwai alamunsa a tattare da mu, mu yi gaggawar neman magani musamman maganin musuluci da yake magance cuta tun daga tushe, domin lafiya ita ce rayuwar xan Adam, don bayan imani da Allah Ta’alah sai ita.

Manzon Allah yake cewa “Innakum lan tu’utu sha’an ba’ada kaliamtul’iklas mislul afiya, salullaha afiya”.

•Sau biyu kacal shugaban Amurka ya tava aika saqon ‘email’ Tun daga farkon mulkinsa zuwa qarshe, tsohon shugaban Amurka, Bill Clinton sau biyu rak! Ya tava aikewa da saqon email.

Wato manzon Allah yake cewa “ Ku babu wani abu da za a baku da ya fi lafiya”. A wani Hadisi yake cewa “Salullaha afiyata fiddunya wal akhira”. Wato “Ku roqi Allah lafiya aduniya da lahirarku”. Duka waxannan hadisai sun zo cikin (Ahadisul Mukhtar) kamar yadda Dallak yake faxa a wani baitin waqarsa , yake cewa “ Ma an amallahu ala Abdihi bi ni’imatin aufa minal a fiya, wa kullu man ufiya fi jismihi fahuwa fi ishatirradhiya”.

Wato babu wata ni’imah da Allah Ta’alah zai ni’imta bawansa da ita makar lafiya”. Saboda haka “Duk wanda aka ba wa lafiya yana cikin rauwa ni’imtacciya”.

To shi wannan ciwo na sanyi ya kasu kashi 16, wasu masu bincike suna kai shi 21, kuma ko wane kashi da irin alamunsa, kuma da maganinsa. Saboda haka za mu fara xaukarsu xaya bayan xaya mu yi bayanisu’Tafsilan’ in sha Allahu.

Na farko shi ne (Maradhussaialah) wanda turawa suke ce da shi Gonoriya, shi irin wannan nau’i na ciwon sanyi yana da haxari matuqa idamn ba a gane shi da wuri ba, ko kuma in ba a bashi kulawa ta musamman ba.

Tarihin wannan ciwo daxaxxe ne kamar yadda mafiya masana tarihi suka faxa, misali daga cikin masana masu binciken zamani akwai wani mai suna Swido da ya rayu 1748 zuwa 1824 da yayi magana akanta cikin rubce-rubucensa, amma masanan duniya sun yi bincike na zamani, inda suka tabbatar da ita, kuma suka sawa a qwayar cutar suna (Gonocus neisser) a 1882, kamar yadda Samir Shaikani ya kawo a littafinsa mai suna (Al alfiyatussaniyya). kuma duk alamunta da suke bayyana in ta kama mutum sun bayyana tun a zamanin Fir’auna, kamar yadda aka samu a rubutunsu Abqirad da masana Chanis da Hindu, kuma tsawon zamanin wasu suna ganin kamar ita ce Zuhuri wato Sifilis, wadda za mu zo mu yi magana a kanta nan gaba in sha Allahu.

•Da rawa da waqa ake tantance malaman koriya Wajibi ne ko wane malami ko malama da ke son aiki a Qasar Koriya ta Arewa ya iya rawa da waqa kafin a ba shi takardar shaidar malanta. Da rawa da waqa ake tantance malaman a shekarun 1990.

•Ma’aunin makamashin rana Qasar Sweden ita ce ma’aunin gwajin makamashin hasken rana na qasashen duniya. Qasar ta zama alqibilar duniya a wannan janibin..

A Yau

Dausayin Musulunci 25

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Sayyid Isma’il Umar (Mai Diwani) 08051529900 (Tes kawai)

Shehu Ibrahim Inyass: Gwarzon Musulunci A Qarne Na 20 (1) ‘Yan’uwa Musulmi assalamu alaikum warahmtullahi ta’ala wa barkatuh. Barkan mu da Juma’a, da fatan Allah ya karve mu da falalarsa. A wannan makon za mu tavo abin da ya shafi tarihin manyan bayin Allah domin al’umma ta yanzu ta yi koyi daga alheran da suka shimfixa a Musulunci da zamantakewa.

A ranar Lahadin da ta gabata, 15 ga watan Rajab na shekarar Hijira ta 1439 aka yi yi taron bitar wani babban abin tarihi a Musulunci da ya auku na haihuwar Gwarzon Musuluncin da ba a yi kamar sa a duniyar Musulunci a qarne na 20 ba.

Wannan gwarzo shi ne Shehu Ibrahim Inyass, Sahibul Faidha wanda aka haifa a Kaulakha; Hijira tana da shekara 1318, daidai da shekarar miladiyya ta 1898 (Kamar yadda Shehun ya rubuta da hannunsa).

Domin bitar irin alherorin da muka samu na cigaban Musulunci da wayewar kai daga wannan shehin malami, za mu yi tsokaci xan kaxan game da ayyukansa da kuma nasarorin da Musulunci ya yi a duniya a lokacin rayuwarsa.

Sai dai, kafin mu shiga cikin tarihin rayuwar shehin, za mu fara da bayyana yadda Annabi (SAW) ya bayar da dama a yi tarihin Salihan Bayin Allah.

Kamar yadda ya zo a cikin hadisi, Annabi (SAW) ya ce duk wanda ya rubuta tarihin wani Mumini, kamar ya raya Muminin ne. Saboda za a yi ta karantawa ana jin wannan Mumininin. Duk wanda ya karanta tarihin kuma; kamar ya ziyarci Muminin ne.

Saboda wannan magana ta Annabi (SAW) sai malamai suka yi ta rubuta tarihin manya na cikin Musulmi. An fara tun daga kan tarihin Shugaban Muminai, Annabi (SAW) zuwa Sahabbai (RA), da Tabi’ai har zuwa kan manyan malamai duk gabaki xaya.

A bisa hakan, an rubuta tarihin Shehu Ibrahim Inyass (RA) da yawa don a riqa karantawa kamar yadda wannan hadisin ya koyar da mu.

Wani malami ya faxi cewa “izini ya zo a cikin wani hadisi daga Annabi (SAW) cewa a yi tarihin haihuwar Muminai.

Don haka ku dinga yin tarihin Muminai. Idan kana son hujja ta Alqur’ani (in ji malamin), ya ishe ka ayar da Allah ya ce wa Annabi (SAW) “muna ba ka labaran Annabawa...” sannan ga na sauran salihai duk baki xaya”.

A kan hakan malamin ya ce yin tarihin Bayin Allah Salihai ba bidi’a ba ce a cikin shari’a, kuma duk wanda ya ce bidi’a ce ku qaryata shi tare da jahiltar da shi (ma’ana shi jahili ne).

Saboda haka mun gode wa Allah da muka taru a wannan wata na Rajab a wannan wuri mai albarka domin yin Mauludin Shehu Ibrahim Inyass (RA).

Abin da ya sa ake yin Mauludin Shehu Ibrahim shi ne: Shehu Ibrahim Shehun Musulunci ne gaba xaya musamman mu a nan Afirka, haka malaman duniya suka naxa shi (RA). Idan ya yi fatawa a Musulunci duk Musulmi sun bi saboda Shehun Musulunci ne baki xaya.

Ya yi littafai a cikin Shari’ar Musulunci kamar mashahurin littafin nan nasa ‘Raf’ul Malami’.

Haka nan Shehu Ibrahim Shehun Imani ne (Maqamul Iman). Ya yi magana a kan Tauhidi tare da rubuta littafai a kai kamar littafinsa mai suna ‘Sarimul Ahmadi’ da sauran su. Har ila yau, Shehu Ibrahim Shehun Ihsani ne (Maqamul Ihsan). Ya yi magana a kan Sufanci da rubuta littafai a kai kamar littafin da ya rabuta ‘Kashiful Ilbas’ da sauran su.

Haka nan ya yi littfai a sauran fannonin ilmi kamar Sira, Sarfu, Tafsir, Fatawowi, Diwanansa a cikin Yabon Annabi (SAW) da Yabon Shehu Tijjani Abul Abbas da sauran malamai, da waqoqin karatuttuka bila’adadin, bayan wasiqu (na warware wa malamai mishkilolinsu na addini) da addu’o’i da sauran hikimomi.

Duk waxannan ba a voye suke ba ga duk Musulmi.

Musulmi sun kashi kashi ukun nan da muka ambata. Akwai waxanda a matakin Musulmi kawai suka tsaya kamar waxanda suka yi ilmin Fiqhu amma ba su kai mataki na gaba ba. Akwai waxanda kuma sun xara zuwa mataki na Imani, bayan sun yi ilimin fiqhu sun kuma yi ilmud Tauhidi (Ilimin Tahuhidi). Sai kuma waxanda suka xara nan, su ne waxanda bayan sun yi ilmin Fiqhu da na Tauhidi sannan sun san ilmin Sufanci (shi ne ilmin Ihsani). To Shehu Ibrahim (RA) shehun duk waxannan muqaman ne na Musulunci. Ba a tava samun malamin da ya yi littafai a Fiqhun Musulunci da Tauhidin Imani da Sufancin Ihsani kamar sa ba.

Don haka in dai akwai adalci, wanda ya tsaya a matakin farko kawai na Musulunci bai gane

•Shehu Ibrahim Inyass

Alherin da Shehin ya koyar a duniyar Musulunci ba su tsaya nan ba. Shehu Ibrahim ya hori almajiransa da su dinga yin saukar Alqur’ani a cikin Sallar Tarawihi lokacin Azumin Ramadhan

abin da Shehu Ibrahim ya faxa a matakin Imani ba ko wanda bai gane me Shehu ya faxa a Sufanci ba, don ya vata Shehu malamai ba za su xaga ido su kalle shi ba. Saboda bai san Tauhidi ba ballantana Sufanci. A iya inda ya sanin ma Shehu Ibrahim shehinsa ne.

Yana daga cikin gagarumin jihadin da Shehu Ibrahim (RA) ya yi ba tare da makami ba musuluntar da dubban maguzawa a Ghana. Shehu ya je Tamale a jirgi amma saboda yawan jama’a jirgin ya kasa sauka sai aka wuce Yendi aka sauka a can. Shehu da kansa ya faxi cewa “na laqana wa dubban mutanen da ba za su qirgu ba Kalmar Tauhidi (La’ilaha’illallah Muhammadur Rasulullah).

Imamu Hassan (Jikan Shehun) ya ce ya tava gani a cikin gidan tarihi na Ingila an rubuta cewa mutum 4,000 (dubu huxu) ne suka shiga Musulunci a wannan ranar a lokaci guda a hannun Shehu (RA). Su kuma Ghana sun ce mutum 12,000 (dubu goma sha biyu) ne suka musulunta.

Bayan haka, idan muka xauki misali a matakin farko na Musulunci. Shehu Ibrahim (RA) ya komar da Musulmi musamman na Afirka zuwa ga Littafin Allah Alqur’ani da Sunnar Annabi (SAW), ma’ana ‘Kitabu Was Sunnah’ da bin hanyar Salihai Magabata tun daga kan Sahabbai har Tabi’ai da waxanda suka biyo baya (RA).

Shehu Ibrahim ya sha wuya a kan wannan. Abin nufi a nan shi ne, Shehu Ibrahim ya koyar da

mu mu dinga bin asalin shari’a kar mu sandare a bisa reshe. Kar mu sandare kawai a kan abin da faqihai kaxai suka faxa ba tare da duba asalin wurin da suka xebo ba.

Da irin haka ne ya mayar da duk Afirka ta riqa yin qabalu a sallah wanda a da mutanen yankin kaf sake hannu suke yi a sallah. Kar wanda ya ji tsoron faxa cewa Shehu Ibrahim ne ya koyar da Afirka yin qabalu a sallah saboda Sunnar Manzon Allah (SAW). Ya sha wuya wajen faqihai har wasu ma sun riqa faxa masa miyagun maganganu ciki har da masu kafirta shi.

Wasu kuma suka ce Bashafi’e ne ba Bamalike ba ne. Haka nan shi ne ya koyar da mutanen Afrika su riqa faxin ‘qad qamatis sallatu’ sau biyu a cikin iqamah da kuma xaga hannu wajen yin kabbarbarin sallah a wuraren nan guda huxu.

Haka nan, ya koyar da tsayar da gemu (tsaka-tsaki) irin yadda Annabi (SAW) yake yi.

Shehu Ibrahim (RA) ya tilasta wa almajiransa tsayar da gemu har aka san su da shi (gemun) wanda a cikin Malikancin Afirka ba a tsayar da gemu. Hakazalika, ya koyar da almajiransa su riqa karanta Hadisai musamman Bukhari saboda idan ya kawo musu hukunci kan wani abu su san a ina ya xauko musu. Amma a da ba haka ake ba, sai dai a riqa karanta furu’a (littan fiqhu), idan za a faxi zancen Hadisi; sai dai ka ce leqa cikin muxawwalatu za ka gani. Muxawwalatu a nan suna nufin Hadisai. Ta vangaren Ayar Alqur’ani kuwa, da an xan faxi gutseranta sai a ce karanci ayar da tsawonta ka ji.

Alherin da Shehin ya koyar a duniyar Musulunci ba su tsaya nan ba. Shehu Ibrahim ya hori almajiransa da su dinga yin saukar Alqur’ani a cikin Sallar Tarawihi lokacin Azumin Ramadhan. A wajen almajiran Shehu aka fara ganin haka a Kaulaha. Sannan ya qarfafa yin haddar Alqur’ani maigirma.

Albarkar Shehu da kafa makarantun da ya yi, an samu sauqi sosai wajen yin haddar Alqur’ani. Bayan haka, Shehu (RA) ya koya mana ‘yancin zavi a cikin addini ta yadda kowa zai bi hanyar da yake ganin zai tsira.

A mako mai zuwa za mu cigaba daga inda muka tsaya cikin yardar Allah (SWT). Wa sallallahu alal fatihil khatimil hadi wa ala alihi haqqa qadrihi wa miqdarihil aziym.

26 TALLA

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Burinmu Shi Ne Mu Sauqaqa Muku

Ba a chaj in kuxin on ka cire d i j a h c a a B saqonnin watin waya kuxi daga ak na wasu banku

Da zaran an buxe asusu da mu, za a morewa rashin chaji idan mutum ya cire kuxi a akwatin wasu bankuna, haka kuma ba za a riqa cire kuxin saqonnin waya ba.

Domin cimma nasara a hada-hadar banki, ka yi mu’amala da bankin Sun Trust a Yau Ziyarci: www.suntrustng.com

TATTAUNAWA 27

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Burina Gina Cigaban Al’ummar Dakata –Hon. Umar Otu ALHAJI UMAR ALHASSAN, shi ne zababben Kansilar Mazavar Dakata dake karamar hukumar Nassarawa ta Jihar Kano. A qarqashin jam’iyya mai mulkin kasa wato (APC) a tattaunawar da yayi da Sani Tahir Kano.

Masu karatu za su so ka fara da gabatar musu da kanka…

To Alhamdulillah da farko sunana, Umar Alhassan wanda akafi sani da Umar Otu, an haifeni a Dakata a shekara ta alif (1972) nayi karatun firamare da sakandire duk a unguwar dakata daganan kuma sai na tafi Collejin Audu Bako makarantar gidan gona wato (Audu Bako College of Agricultural) inda nai aiki a kamfanin gaskiya textile na tsawon shekara tara (9)kuma duk da haka ina harkar siyasa yanzu kuma cikin yardar Allah na kasance nine kansila na mazabar dakata.

Ya a kai aka samu kai a harkar siyasa?

Na samu kaina a harkar siyasa ta hannun mai gida na Alhaji Nasiru Dan Nasi wanda a shekara ta 1999. A lokacin da aka fito da jamiyyar (PDP) shine ya jani wannan harka inda yasa kani a shugaban matasa bayan anyi zabe inda nayi shekara shida (6). Daga nan kuma nazo nayi kuma na dan huta saboda wasu al’amura a chanjin mulki daga nan kuma bayan an kirkiro jamiyyar (CPC) farko duk da haka na

tayin siyasa har takai takawo a yanzu halin da akeciki. a shekarar (2011) inda na zama shugaban gashi anyi zabe anyi nasara kamar wanne aikace-aikace kake burinyi?

To! Dagaske muna da kudirorinka da burinka da muka saka a gaba wanda muke ganin cikin yardar Allah, akwai mataki guda uku (3) wadanda muke so mutaka ko mucinmma a wannna mazaba tamu mai albarka da farko a kwai harkar ilimi, da lafiya da kuma samarwa da mutane ayyuka wato.

Dogaro da kai wannan sune babban burinmu koda yake zaniya fada cikin taimakon Allah da taimakon shugaban karamar hukumarmu wato Dr. Lamin Sani mu ba’abunda zamuce mai sai godiya domin ya bijiro mana da ayyuka cikin kankanin lokaci.

Wanda ina alfahari a mazabar Dakata na gyara rijiyar birtsatse guda uku, na gina rumfunan masallatai da kae sallah na nemawa yara wadanda suka fadi a jarabawar kwalafayin harmutum takwas (8) kudin register (NECO). Na samarwa mutane indijin foam wanda bansan iya karsuba. Yanzu kuma ina da sabo da samarwa ruwa

hanya damina, sannan akwai dalibai mata guda biyu (2) masu sha’awar karatun lafiya.

Wanda yanzo na samar musu da forma da kuma da wainiyar karatu saboda iyayensu basu da karfen daukar nauyin karatunsu me katadarwa matasa don sune kashin bayan ko wace al’ummah?

Alhamdullah kamar yanda nafada a baya nayi musu alkawari zan samarwa matasa aikinyi kamar masuyin shayeshaye muna nan muna duba irin tallafin da za’aiya mai girma gwannan Jihar Kano Dr. Abdullahi Umar Ganduje ya kaddamar da wani shiri na gyara ya fara daga kanka nima in sha Allahu nima sha alkawarin gyara zai fara takaina a unguwar Dakata.

Ya kake kallon salon mulkin Gwamna Ganduje?

•Alhaji Umar Alhassan Alhamdulillah katafila sarkin aiki kenan idan zanfa da maka ayyukan mai Daga qarshe wane kira kake da girma gwamna suna da yaw aka duba shi ga sauran ‘yan siyasa? yanda ya shinfida mana kwalta da sanya Ina kira gaduk wani mutum dan fitilar hanya a mazabata ta dakata. siyasa ne koba dan siyasa bane don cigaban unguwar mu, akwai makaranta Zuwa bela, mata anbasu jari a mazabar dawakin dakata wacce wani sunanan suna juya jarinsu sai bun aji yakone suna karatu babu silin akasa kasa yake bamai zaman banza a daliban suke karatu, a dawakin dai mazabar dakata. In kasake dubawa akwai asibitin sha katafi muna son Kadimul Islam da gaske al’umma gina dukunan haihuwa na zamani da ne a gabanshi. sauransu.

Ba Mu Da Matsalar Tsaro A Kudan —Kantoman Kudan Daga Balarabe Abdullahi , Zariya

‘‘Yanzu haka xaukacin yankunan da suke qaramar hukumar Kudan babu guda xaya da ta ke fuskantar matsalar tsaro barazanar lafiya ko kuma dukiyoyin al’umma da suke wannan qaramar hukuma ta kudan’’.

Wannan bayani ya fito ne daga bakin kantoman qaramar hukumar kudan Alhaji Shehu Mohammed, a lokacin day a zanta da wakilinmu da ke Zariya inda ya bayyana wa wakilinmu matakan da suke xauka na tabbatar da tsaron lafiyar al’umma da kuma dukiyoyinsu a wannan yanki na Kudan.

Alhaji Shehu Mohammed ya ci gaba da cewar, mataki na farko da suka xauka shi ne na haxa hannu da rundunar ‘yan sanda da ke qaramar hukumar Kudan da sauran jami’an tsaron sa kai da suke qaramar hukumar.

Bayan nan kuma , a cewar Alhaji Shehu Mohammed, majalisar qaramar hukumar Kudan ta kafa wasu kwamitoci da suke aiki da haxin gwiwa da jami’an tsaron da suke qaramar hukumar, wannan kwamiti suna aiki hannu da hannu da jami’an tsaro na gwamnati da kuma na sa kai, ta ba su labarin wata matsala da suke ganin in ba a xauki matakai ba za a iya samun matsalar tsaro a qaramar hukumar.

Waxannan kwamitoci da aka kafa, kamar yadda kantoman ya shaida wa wakilinmu, an sami nasarar da ba a tava zaton za a samu ba, na kawo qarshen matsalolin tsaro a wannan qaramar hukuma ta Kudan.

Kan haka, kantoman ya nuna matuqar jin daxinsa ga jami’an

tsaro da suke wannan qaramar hukuma, na yadda suke aiki dare-da-rana, domin daqile ko wane irin motsi na rashin tsaro da ke tasowa a sassan qaramar hukumar Kudan a baya.

Da kuma ya juya ga al’ummar qaramar hukumar sai ya yi kira garesu das u qara haxa hannu da

jam’an tsaron, na ba su duk wasu labarai da za su tallafa ma su kan duk wasu mutane ko kuma wani shiri da suka lura das u, na in ba a xauki matakai ba, za a iya samun matsalar tsaro a wannan qaramar hukuma ta Kudan.

Alhaji Shehu Mohammed ya kammala da cewar, a matsayinsa

na kantoman qaramar hukumar zai ci gaba da ba jami’an tsaro duk goyon baya da kuma tallafin da suka dace, domin su sami damar fuskantar nauyin da aka xora musu,na kula da lafiyar al’umma da kuma dukiyoyinsu a xaukacin yankunan da suke wannan qaramar hukuma ta Kudan.

•Shugaba Muhammadu Buhari a lokacin da Qungiyar Paskocin Arewa masu rajin tabbatar da zaman lafiya suka ziyarce shi

28

WASIQU

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439) 08034980391 08069824895 leadershipayaujumaa@gmail.com

Duk abin da aka bayyana ba ra’ayin LEADERSHIP A YAU ba ne, ra’ayin waxanda suka aiko da saqonnin ne.

‘Wannan Kason Ba Adalci!’

Karatun Boko...

Da sassafe mun tashi anyi wa yara wanka, an haxa musu shayi mai kauri sun sha, an sanya musu uniform na boko wankakku gogaggu, ga turare mai qamshi, ga takalmi mai igiya, yara gwanin ban sha’awa, ga taliyar indomie an dafa an lulluve ta da soyayyen kwai, an zuba a cooler an sanya a kwando, ga ruwa ko wani dai kalar soft drinks. Cikin lokaci an xauki yaro a abin hawa mota/babur, an kai shi makarantar boko tun qarfe 7:30am na safe, ba za’a taso su ba sai qarfe 2:00pm ko 3:00pm idan ranar babu lesson kenan. In ko da kwai se 4:00pm wasu ma se 5:00pm, idan lokacin biyan kuxin makaranta (School fees) yayi, ka ga cikin lokaci an biya maxudan kuxaxe ba tare da wani vata lokaci ba, kuma banki ma zaka je ka biya sai dai kawai ka kawo teller makarantar a baka reciept.

Islamiyya....

Idan an dawo daga boko qarfe 2:00pm ko 4:00pm, yaro ya dawo a gajiye yana jin barci, a lokacin ne za’a dinga neman uniform xin islamiyya a lungu da saqon xakin, a hango rigar qarqashin kujera, wandon a gan shi da qyar a kitchen ko qarqashin gado, jakar makarantar kuwa da qyar za’a gano ta a wani lungu, kafin a nemo inda littattafan suka shiga, kafin dai kammala tattaro kayan sai wurin 4:30pm zuwa 5:00pm. Sannan ne za’a kora yaro yana kuka cikin mummunan yanayi haka zai tafi islamiyyar.

Biyan kuxin makaranta abin da baya wuce 500,ko wani me kama da haka kuwa a wata, sai a kwashe watanni ba’a biya ba, idan an koro yaron sai iyayen su ce zauna a gida abin ka in wata ya yi nisa sun gama karvar ka koma, haka yaro ze ta shiririta a wata bai wuce samun karatun sati xaya ba.

Anya wannan tsari zai haifar da xa me idu kuwa ? Mu tuna shugaba (salla-llahu alaihi wa sallama) yana cewa: Lallai kowa me kiwo ne, kuma se an tambaye shi game da kiwon da aka ba shi a Lahira, kuma se ya amsa.

Kukan kurciya dai jawabi ne!

Allah ya shiryar da mu hanya madaidaiciya, ya bamu ikon farkawa daga dogon baccin da muke yi a yau na fifita gajeruwar rayuwa akan rayuwar har abada.

Amin.

Saqo daga Sayyada Aisha, Suleja.

08066879919 •Nasiha Ga Talakawa Game Da Zaven 2019 Assalamu alaikun LEADERSHIP A YAU Juma’a, ina so in ba mu shawara mu talakawa akan maganar zaven 2019 idan Allah ya nuna mana. Ya kamata mu yi aiki da hankalinmu wajen zaven mutanen da suka cancanta. Ba ruwanmu da jam’iyya, kawai mu zavi wanda muke ganin ya cancanta mu taru mu marawa shugaban qasa Muhammadu Buhari baya.

Idan Allah ya taimake mu ya koma mulki to wallahi za mu ji daxi fiye da tunaninmu. Kar mu yi la’akari da irin tsadar rayuwa da muke ciki, wallahi ba laifin Buhari bane, laifin masu zagon qasa ne da ‘Yan siyasar da basa kishin qasa da kuma wasu daga cikinmu talakawa waxanda ba sa san ciwon kan su ba. Ana zuga su akan Buhari ya kawo talauci, to wallahi Allah Buhari bai isa ya kawo mana arziki ba, balle talauci. Duk halin da muka tsinci kanmu, to mu kasance cikin masu godiya ga Allah.

Idan mun lura Buhari abun tausayi ne saboda waxanda suke tare da shi ba sa ba shi goyon

•’Yan makaranta baya. Saboda haka mu talakawa ya kamata mu qara masa qarfin guiwa, ya jajirce kar ya gajiya har sai Allah ya yi ikonsa ya lashe zaven 2019. Ko dan mu ci gaba da samun xorewar zaman lafiya da kwanciyar hankali wajen gudanar da aiyukanmu na yau da kullum.

Daga qarshe ina mai qara tunatar da mu kada mu dubi jam’iyya, mu duba cancanta. Allah ya sa mu dace. Amin.

Saqo daga Isma’il Yusuf, Kagarko.

08168499372 •Siyasa Rigar ‘Yanci Ce Ba Rigar Wahala Da Qunci Ba Salam, ra’ayina shi ne akan wannan mulki na siyasa, asali fa yazo ne domin ya kawo wa mutane sauqi saboda wahala da suka sha ta mulkiya wacce Bature ya ke kiranta “Arbitrary rule.” J.S Mills ya ce, siyasa mai inganci ita ce take samar da babban farin ciki a cikin mafi rinjayen mutanen qasa. Sai ka yi amfani da wannan maganar wajen gwada siyasar qasarka. Sannan masana sunce mulkin siyasa komai na gwamnati a bayyane yake babu nuqu-nuqu. Amma wacce irin siyasa? Irin wacce ‘yan majalisu suke jan kunnen talakawa akan su fita daga neman sanin albashinsu?.

Siyasa gaba xaya ba’a tsarata ba don ‘yan siyasa su shiga cikin jerin Alhazan birni ba.

A yadda duniya take,babu wanda ya kai xan kasuwa ko mai siyar da fasaha samun kuxi domin dama shi ma’aikaci na gwamnati ko kamfani talaka ne ko mai rufin assiri. Amma fa a qasar da take da kan-gado. Duk cikin

masu arzikin duniya baa lissafi da dukiyar da aka same ta a offis xin siyasa ko na aikin gwamnati saboda dukkaninsu wakilci suke musamman xan siyasa wanda talakawan gari ne suka bashi aikin yi.

Akwai hanyoyin gyaran siyasar Nijeriya,na farko dole ne sai matasa sun shiga siyasa an dama da su, bawai zage-zage ba a dandalin sada zumunta. Na biyu shine wajibi ne mu koma makaranta don mu dace da tafiyar wannan zamanin saboda muna da buqatar wani abu wai shi “consensus of opinion”. Ilimi zamu daure mu cigaba da nema mu ‘ya’yan talakawa komai wuya don bata kisa kuma tana da qarshe. Idan munce baza muyi ba sai mu qare a bauta da jagaliyar siyasa. Ka je ka karanta littafin Benjamin Carson mai suna “Think big ko gifted hands” za ka ji ba a samun komai da sauqi a rayuwa.

Akwai yiwuwar nan gaba idan baka da karatu ko ban ruwan fulawa ba zasu xaukeka ba. Ai kaji abunda sarkin Kano yace,yanzu ko dogari sai mai takardar sakandere. Allah ya shiryar damu.

Saqo Daga Usman Hamisu,Kaduna.

08160874213.

•Yaushe Talaka Zai Bar Saida ‘Yancinsa A Qasata Nijeriya?

Salam, Editan LEADERSHIP A YAU JUMA’A, ina so ka bani dama na bayyana abin da ya ke ci min tuwo a qwarya. Abun dubawa ne qwarai yadda talaka ke gudanar da rayuwarsa a wannan qasa ta Nijeya. Ganin yadda

rayuwar ke cikin yanayi na qunci da damuwa, a yau a Nijeriya har akwai wanda zai kwana a gidansa ba tare da abinci ba. Amma duk da wannan qunci har yau talaka bai bar saida ‘yancinsa ba a wajen ‘yan siyasa A Nijeriya ne Sanata ke samun 13.5m duk wata.A Nijeriya ne xan-majalisar tarayya ke samun 8.4m duk wata.A Nijeriya ne xanMajalisar Jiha ke samun 4.3m duk wata.

Nijeriya ne prof.Malamin Jami’a ke samun dubu 800 da qyar a wata.A Nijeriya ne Malamin furamare ke samun dubu 30,000 da qyar a wata.A Nijeriya ne Talakawa mata da maza zasu wuni a layi ranar zave. Amma tun 1960 har yau da abu iri xaya ake mana kampen; Wuta,Ilimi,hanya, samar da aikin yi, da kuma samar da man fetir a farashi mai rahusa.

Amma har yanzu talaka baya ganin wuta na awa 2 a duk rana amma an qara kuxin wutar. Har yanzu ilimi bai inganta ba amma anqara kuxin makarantar,har yanzu hanyoyi basu samu ba amma anqara kuxin sufiri. Har yanzu man fetir bai samu ba amma anqara kuxin man fetir. Sai Shekarar siyasa ta zagayo sutabin ku suna baku biya, goma to wallah mu farka.

Takawa ya zama mana wajibi muyi karataun ta-natsu saboda hakan yana biyo bayan zavin da muke yi na shuwagabannin da basu dace ba Allah ya bamu ikon qyarawa amin.

Saqo daga Muhammad Idrism, Abuja.

07065279510.

A Yau Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

TALLA 29

Gaba dai! Gaba dai “Super Eagles”

Bankin Zenith na taya ‘yan qwallon Nijeriya “Super Eagles”, murna sakamakon nasarar da suka samu ta kai wa gasar Cin Kofin Duniya wanda za a gudanar a qasar Rasha.

Wasanni A Yau

Juma'a 6.4.2018

Ronaldo Ya Ci Qwallon Da Babu Kamar Ta A Duniya Qwallon da xan wasan Real Madrid Cristiano Ronaldo ya ci Juventus a wasan da Real Madrid ta yi nasara da ci 3-0 na ci gaba da jan hankalin ma’abota qwallon qafa a duniya.

Ronaldo, mai shekara 33, ya yi tsalle sannan ya daki qwallon da baya wadda ake kira a turance (acrobatic) a minti na 64 da fara wasan.

Sannan Ita ce qwallo ta biyu da ya ci a ranar, bayan da ya fara buxe ragar Juventus a minti na uku da fara karawar a wasan da aka fafata a qasar Italiya.

Duka magoya bayan Juventus da na Real Madrid sun rinqa tafa wa xan wasan, abin da ya nuna cewa qwallon ta kai maqura wurin kyau, kuma xan wasan ya cancaci a yaba masa.

Wannan ya sa wasu ke cewa ita ce qwallo mafi kyau da aka ci a tarihin gasar Zakarun Turai, ko ma qwallon qafa baki xaya.

Wasu kuma suka ce ita ce mafi kyau da Ronaldo ya tava ci a rayuwarsa ta qwallon kafa sai dai wasu suna cewa akwai qwallayen da aka zura masu kyau a baya.

Qwallon Da Na Zura A Shekarar 2002 Ta Fi Ta Ronaldo, In Ji Zidane Mai koyar da‘yan wasan qungiyar qwallon qafa ta Real Madrid Zinedine Zidane ya bayyana cewa qwallon da ya zura a ragar Bayern Liverkusen ta fi wadda Ronaldo ya ci a ragar Juventus a ranar Talata.

Shi ma xan wasan ya ce Jama’a na magana a kan qwallo ta biyu, qwallo

ce mai ban sha’awa, mai yiwuwa mafi kyau da na tava zurawa”, a cewar Ronaldo bayan kammala wasan.

Golan Juventus Gianluigi Buffon ya ce “Ronaldo xan wasa ne da ya kai maqura da a iya kwatanta shi da Diego Maradona da kuma Pele.”

Xan wasan baya na Juventus Andrea Barzagli ya ce Cristiano shi ya shirya qwallo ta biyu, kai ka ce wasan kwaikwayo ne na kwamfuta. qwallo ce da za a daxe ana maganarta a tarihi. Abin takaici a kanmu ne lamarin ya faru”.

Kaza lika Kocin Real Madrid Zinedine Zidane ya ce, Cristiano Ronaldo da ban ya ke a cikin saura, kullum burinsa shi ne ya yi wata bajinta da babu wanda ya yi irinta a gasar Zakarun Turai. Kwallon da ya ci ta biyu abin al’ajabi ne, duk da cewa ya zubar da damarmaki biyu masu sauqi. Haka qwallon qafa ta gada.

Bayan da aka tambaye shi wacce qwallo ce ta fi kyau sai ya ce qwallon da ya zura mai ban mamaki a wasan qarshe a gasar cin kofin Zakarun Turai da Real ta doke Bayer Leverkusen a shekarar 2002.

30

Tare da Abba Ibrahim Wada Leadership Ayau@yahoo.com

Mourinho Ya Sake Tuntuvar Willian Ko Zai Koma United

Rahotanni daga qasar Ingila sun bayyana cewa mai koyar da ‘yan wasan qungiyar qwallon qafa ta Manchester United, Jose Mourinho ya sake tuntuvar xan wasan Chelsea, Willian ko zai koma qungiyar a qarshen kakar wasa.

A kakar wasan da ta gabata ne dai qungiyar qwallon qafa ta Manchester United ta nemi xan wasan xan qasar Brazil wanda ya koma Chelsea daga qungiyar Shakhtar Donesk ta qasar Ukraine shekaru huxu da suka gabata.

Xan wasan dai ya tabbatarwa da Chelsea cewa bazai bar qungiyar ba a kakar wasan da ta gabata sai dai yanzu ana tunanin xan wasan ya canja shawara bayan da qungiyar ta Chelsea ta qasa buga abin a zo a gani a kakar wannan shekarar.

Tuni qungiyar qwallon qafa ta Manchester United ta ware kuxi fam miliyan 30 domin sayan xan wasan wanda take tunnain zai maye mata gurbin xan wasa Juan Mata wanda shi ma ake raxe-raxin zai bar qungiyar a qarshen kaka.

Chelsea dai ta bayyana cewa ba za ta sayar da xan wasan na ta ba ga wata qungiya da take buga gasar Firimiya bayan ta yi kuskuren sayarwa da Manchester United Nemanja Matic a kasuwar saye da sayar da ‘yan wasan da ta gabata.

Manchester United dai za ta ware maqudan kuxaxe domin sayan ‘yan wasa, saboda tana son shekara mai zuwa ta goga kafaxa da kafaxa da Manchester City wajen neman lashe gasar firimiya.

WASANNI 31

A Yau Talata 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

Ban Ji Ciwo Sosai Ba, in ji salah

Daga Rabiu Ali Indabawa Abuja da Salisu Jegus

Xan wasan gaba na qungiyar qwallon qafa ta Liverpool, Muhammad Salah ya bayyana cewa ba wani ciwo ya ji sosai ba, lokacin da ya fita daga wasa minti 52 a wasan da suka lallasa Manchester City da ci 3-0 a gasar Zakarun Turai a filin wasa na Anfield.

Salah ne dai ya fara zura qwallo a raga a wasan, sai dai daga baya-bayan an dawo daga hutun rabin lokaci kuma xan wasan tsakiya Wijnaldum ya canje shi, sannan kuma aka fita da Salah xin daga filin gaba xaya yana riqe da gwuiwarsa.

Mai koyar da ‘yan wasan qungiyar, Jugen Klopp ya bayyana cewa xan wasan ya shaida masa cewa ba ciwo ya ji sosai ba, sai dai ya ce babu tabbas ko xan wasan zai iya buga wasan da qungiyar za ta fafata da qungiyar Everton a ranar Asabar a gasar Firimiya.

Klopp ya ci gaba da cewa ya san dai Salah ya shaida masa cewa yana jin wani abu a qafarsa, amma kuma daga nan bai san komai ba, saboda haka dole yanzu zai jira abinda daktocin qungiyar za su fitar akan ciwon xan wasan.

Oxlaid Cahmberlin ne dai ya zura qwallo ta biyu a ragar Manchester City kafin daga baya kuma Sadio Mane ya zura qwallo ta uku duk kafin a tafi hutun rabin lokaci, wanda da wannan sakamako Liverpool za ta kai ziyara Manchester City ranar Talata mai zuwa.

Na Ji Daxi Da Buffon Ya Girmama Ni — Ronaldo Daga Abba Ibrahim Wada Gwale

Gwarzon xan qwallon duniya da ke take taka leda a Real Madrid, Christiano Ronaldo ya ce, qwallon da ya jefa a ragar Juventus a fafatawar da suka yi jiya, ita ce qwallo mafi kyau da ya zura a tarihinsa. qwallon ta gigita ‘yan kallo a filin wasa na Turin, in da hatta magoya bayan Juventus sai da suka miqe tsaye don girmama Ronaldo saboda wannan cin da ya yi wa Gianluigi Buffon a wasan na dab da na kusan qarshe a gasar cin kofin zakarun Turai zagayen farko a Allianz.

Shi kansa Buffon sai da ya cire safar hannunsa don jinjina wa

Ronaldo mai shekaru 33 wanda ya lashe kyautar gwarzon xan qwallon duniya sau biyar a tarihi.

Ronaldo dai ya ci qwallaye da dama masu qayatarwa a wasannin da ya buga a qungiyoyi da kuma qasarsa ta Portugal, amma xan wasan ya yi amanna cewa, qwallon da ya zura a jiya ita ce mafi qayatarwa.

Xan wasan dai ya tashi sama sosai, in da ya ba da tazarar kusan mita 3, sannan ya doki qwallon ta bayansa.

Real Madrid ce ta yi nasara da ci 3-0 a fafatawar, in da Ronaldo xin ya zura qwallaye guda biyu sai Marcelo ya ci qwallo tau kun.

Daga Abba Ibrahim Wada Gwale

Dole Ne Mu Yabawa Ronaldo — Rakitic Xan wasan Barcelona, Ivan Rakitic ya bayyana cewa, dole ne ya yaba wa Cristiano Ronaldo sakamakon qwallon da ya jefa a ragar Juventus a ranar Talatar da ta gabata.

Real Madrid dai ta lallasa Juventus da ci 3-0 a wasan da suka fafata a qasar italiya, Marcelo ne ya ci qwallo xaya a wasan da aka ba wa Dybala jan kati.

Qwallon dai an bayyana ta a matsayin qwallo mafi tsada a gasar ta zakarun turai ta wannan shekarar, kuma Rakitic ya ce xan wasan ya cancanci yabo.

Bayan an tashi daga wasan da Barcelona ta lallasa Roma da ci 4-1 a ranar Laraba Rakitic ya ce

Juventus Tana Son Doke Barcelona A Kan Griezman

dole su taya Ronaldo murna bisa qwallon da ya ci kuma yana fatan za su doke Real Madrid idan sun haxu a gasar.

Ya ci gaba da cewa abu ne mai wahala ka iya bayyana yadda Real Madrid ta mamaye wasan, saboda qungiyar ta fi qarfin Juventus ta ko ina saboda haka yanzu qarfin Madrid ya kai yadda ya kai.

Real Madrid dai tana gab da kai wasan kusa da na qarshe idan har ta sake doke Juventus a wasa na biyu da za su fafata a qasar sipaniya ko kuma suka buga canjaras, sannan kuma ko Real Madrid ta yi rashin nasara in dai qwallayen ba su kai 3-0 za su wuce zuwa zagaye na gaba.

Rahotanni daga qasar Italiya sun bayyana cewa qungiyar Juventus ta fara zawarcin Antonio Griezman. Manchester United ce dai ta nemi xan wasan a kakar wasan da ta gabata sai dai daga baya xan wasan ya yanke shawarar zama a qungiyar, bayan da hukumar qwallon qafa ta duniya ta dakatar da qungiyar da xan wasan yake sakamakon karya dokar sayan matasan ‘yan wasa ba bisa qa’ida ba.

A yanzu dai qungiyar ta Barcelona ce akan gaba wajen neman xan wasan inda tuni wasu rahotanni suka bayyana cewa qungiyar ta cimma yarjejeniya da xan wasan akan albashin da zai dinga karva a qungiyar idan ya koma, kuma zai saka riga mai lamba bakwai.

Juventus kuma ta fara zawarcin xan wasan sakamakon rashin qarfin ‘yan wasan gaba.

Wataqila kuma qungiyar tana tunanin rabuwa da xan wasa Paulo Dybala ne wanda manyan qungiyoyi na duniya da suka haxa Real Madrid, da Barcelona, da Manchester United, da City, suke zawarcin xan wasan xan asalin qasar Argentina.

Griezman dai kuxinsa zai kai fam miliyan 88 kamar yadda aka bayyana qungiyar ta sa tana nema.

06.04.18

AyAU LEADERSHIP Don Allah Da Kishin Qasa

www.leadershipayau.com Leadership A Yau

JARIDAR HAUSA

LeadershipAyau

Juma’a 6 Ga Afrilu, 2018 (19 Ga Rajab, 1439)

MAI FITOWA KULLUM TA FARKO A NIJERIYA

Bugu na: 030

N150

WASANNI

Ronaldo Ya Ci Qwallon Da Babu Kamar Ta A Duniya > Shafi na 30

Kada A Ci Moriyar Ganga A Alqalami Mance Da Kwaure! (2)

Dr. Ibrahim Shehu Liman

T

are da fatan masu karatu suna biye da mu a wannan shafi, inda aqalaminmu ke yin hannunka- mai- sanda dangane da nagartattu kuma fitattun marubuta da shirya wasan kwaikwayo da fina-finaina Hausa da waxanda suka shafi Hausa da Hausawa, don gudun kada a yi abin da Hausawa kan ce kada ‘kaza ta kan ci ne ta share bakinta.’

Idan masu karatu ba su manta ba, a makon- jiya mun lissafo jerin sunayen wasu da muka bayyana da cewa sune za a iya kiran su da manya xibar- fari. Mun yi haka ne cikin sani, domin kuwa su ne suka yi sharar-fage, suka samar da madafa, madogara, kuma jagora kaga duka bin da ya shafi rubuta was an kwaikwayo ko fim na Hausa. Don haka abin zai zama bambara-kwai idan muka ce za mu yi tsallake, mu fara da waxanda za a iya bayyana su da gwanaye a yau. Dalilike nan da muka ga wajibi ne a fara daga tushe, kamar yadda Fasihin nan Alhaji Shehu Liman Muhammadu ya faxa a cikin waqarsa ta Mai Sayen Qarfe, Ya Sai Azurfa: “Ma so gini, somo a tushe.”

A ganina, baya ga matakin farko na samuwar wasannin kwaikwayo da bukukuwa na gargajiya da Hausawa kan yi waxanda ke da wasu siffofi na was an kwaikwayo, an samu zanguna ko matakai, ko za muna daban-daban har kamar hawa biyar na samuwar wasnnin kwaikwayo a rubuce da kuma irin waxanda ake shiryawa da gabatarwa a tashoshin rediyo da talabijin.

Akwai Zangon samuwa da yaxuwar rubutattun was an kwaikwayo inda da Hausawan da suka fara rabauta da ilimin boko suka yi hovvasa suka fara gwada qwanduwarsu, wato a tsakanin 1949 zuwa 1959.

Rubutattun wasannin kwaikwayon da aka samu a wannan zango sun haxa

(08023703718) ibrahimshehu781@yahoo.com

da MalamInkuntum(1954) na Abubakar Dogondaji da WasanMarafa (1956) na Abubakar Tunau. Sauran su ne Zamanin Nan Namu (1959) da Jatau Na Kyallu(1964) duka na Shu’aibu Maqarfi.

Jigogin waxannan wasannin sun haxa da faxakarwa kan siyasa, wayar da kai dangane da tsafta da inganta sana’arnoma da kumatsawatarwakanmatsalolin da ke addabar al’umma irin talla da karuwanci da makamantansu.

Zango na uku kuwa, ya shafi wasannin kwaikwayon da aka rubuta ne tun daga wajajen 1970.

Marubuta waxannan wasannin sun yi ilimi mai zurfi, sun kuma yi gogayya da Turawa da kuma masana dabandaban. Wasannin kwaikwayon da suka rubuta sun shafi sababbin matsaloli da na gwagwarmayar rayuwa ne irin tausaya wa mata da rayuwar yara a makarantu, da makamantasu. Irin littattafan da aka samu a wannan zango sun haxa da UwarGulma (1971) na

Muhammad Sada, Tabarmar Kunya (1971) na Dauda Kano da Adamu Xangoggo, Wasannin Yara (1971) na Umaru Dembo, da Bora Da Mowa (1972) na Umaru Balarabe Ahmed da kuma Matar Mutum Kabarinsa (1974) na Bashir Farouk Roukbah.

Zango na huxu kuwa, shi ne zamanin da ya fara daga shekarar 1980 zuwa yau, inda ake ta samun littattafan was an kwaikwayo ma su jigogi dabam-daban da suka haxa da jigon soyayya, da natavarvarewar tarbiyya da sauransu. Misalan waxannan littattafan su ne: Zaman Duniya Iyawa Ne (1980) na Yusufu Ladan, da Soyayya Ta Fi Kuxi (1982 na Alkanci, H. da kuma Amina Sarauniyar Zazzau(1984) na Umaru Balarabe Ahmed.

Duk da yawan marubuta was an kwaikwayo na Hausa da aka yi ta samu kamar yadda aka gani a misalan da aka bayar, Yusufu Ladanshi ne ya fi yin fice. Ya rubuta wasanni da dama, tare da shirya

gabatar da su a aikace, sannan ya zama jigon horas da ‘yan was an kwaikwayo da dama da suma suka yi fice musamman a fagen was an kwaikwayo na rediyo, da talabijin da kuma fina-finai.

A wannan mako, nan za mu kwana. Mu tara a mako nagaba idan Allah ya yarda.

Babba Da Jaka PDP Ta Nemi INEC Ta Ruguza APC - Labarai

Tun Ba Ta Yi Shekara 60 A Kan Mulki Ba?

Ana shiryawa da buga LEADERSHIP A Yau a kamfanin LEADERSHIP GROUP LIMITED, lamba 27, kan Titin Ibrahim Tahir, a Gundumar Utako, Abuja. Tarho: 08039216372 Fax: 09-2345360. P. O. Box 9514, Garki II, Abuja. Ofishin mu a Legas: 34/36 Titin Adegbola, Anifowose, daidai Oba Akran, Ikeja. Tarho: 01-8963459. E-mel:leadershipayaujumaa@gmail.com