ICT Nieuws 6 Periodieke informatie over ICT op Lariks – 13 oktober 2010 Inleiding Enkele keren per jaar krijg je deze nieuwsbrief waarin ICT-zaken van onze school worden belicht. In deze 6e editie lees je o.a. over het uitvoeringsplan voor beamers en Mimiosystemen in de leslokalen. Worden er tips gegeven. Vindplaatsen van digitaal lesmateriaal en freeware software komen aan bod. Het belang van feedback om verbeteringen door te voeren passeert de revue en het beschikbaar stellen van laptops aan docenten wordt in de schijnwerpers geplaatst. Dit en nog meer lees je in deze nieuwsbrief.
Beamers en DigiBorden Met wat vertraging zijn nu alle leslokalen voorzien van een beamer. De leslokalen van de vaksecties Nederlands en wiskunde zijn van een Mimio-systeem voorzien. Deze hulpmiddelen moeten het lesgeven (de presentatie ervan) voor de docent vergemakkelijken en de les aantrekkelijk (boeiend) maken. Hopelijk zal dan ook de aandacht van de leerling voor de les hierdoor toenemen.
Laptop voor het personeel Om het gebruik van digitaal lesmateriaal te bevorderen biedt de directie aan docenten de mogelijkheid om onder bepaalde voorwaarden een laptop aan te vragen. Het onderwijzend personeel is hierover per e-mail geïnformeerd door de sectordirecteur. Ongeveer 16 personen hebben een verzoek ingediend en deze zijn door de directie ook gehonoreerd. Er kan worden gekozen uit drie modellen. Betrokkenen zijn hierover al geïnformeerd.
Scholin g Dit schooljaar besteden we weer aandacht aan ICT-scholing. De VvG-Academie op 7 december a.s. zal vooral in het teken van ICT staan. Digitaal content en It’s Learning komen ook zeker aan bod. De totale vaksectie wiskunde krijgt 3 dagdelen scholing in het gebruik van de Mimio-borden in combinatie met een bepaalde applicatie, die voor wiskunde geschikt is. Vragen hierover kunnen aan Wim van Rij worden gesteld. Ook de sectie Nederlands heeft belangstelling voor een Mimio training. Bij de trainingen wordt vooral gekeken naar het didactisch gebruik van deze middelen.
ICT-coördinator Het is goed om nogmaals te vertellen wat de ICT-coördinator zoal doet; vooral voor de nieuwe collega’s. Is verantwoordelijk voor de uitvoering van het onderwijskundig gedeelte van het ICT-beleid Informeert en adviseert de directie over landelijke ICT-ontwikkelingen in het onderwijs en de betekenis ervan voor onze school Promoot het gebruik van ICT-middelen in de lessen Vormt de verbinding tussen Kennisnet en de docenten (nieuwsbrieven, etc.) Informeert directie en docenten over ICT-subsidies en projecten Is beleidsvoorbereidend bezig in ICT-zaken Is systeembeheerder van de elo (It’s Learning) en bevordert het gebruik ervan bij docenten en leerlingen Werkt nauw samen met het systeembeheer van de school Inventariseert wensen en behoeften over ICT-zaken bij het onderwijzend personeel en adviseert hierover aan de directie
1
Geeft workshops tijdens interne studiedagen (Vincent van Gogh Academie) en organiseert scholing voor het personeel (door externe begeleiders) Is Kennisnetambassadeur van de school Overlegt periodiek samen met de scholen, die aangesloten zijn bij ICT Noord (Friesland, Groningen en Drenthe) en onderhoudt andere externe contacten met landelijke ICT organisaties
Handboek DigiBord & Didactiek Er zijn twee exemplaren van het boek “Handboek DigiBord & Didactiek” (Allard Bijlsma en Jori Mur) aanwezig. In dit boek (nieuwste uitgave over dit onderwerp) wordt onder meer aandacht besteed aan: Didactische mogelijkheden in de les Leerlingen zelf met een DigiBord laten werken Inzet binnen teamoverleg en op ouderavonden Interactieve lessen ontwerpen en maken Samenwerkend leren Video-conferencing Gebruik van visualizer, microscoop, tablet, e.d. Digitaal toetsen op het bord en met stemkastjes Wil je dit boek bekijken laat het dan even weten. Het is de moeite waard.
VO-content VO-content is een verzameling open digitaal leermateriaal voor het voortgezet onderwijs die ontsloten wordt via Wikiwijs. VO-content is een initiatief van het Innovatieplatform-VO van de VOraad. Door VO-content krijgt het gehele voortgezet onderwijs de beschikking over een groeiend pakket aan open digitaal leermateriaal. Er is een rijke variëteit aan materiaal aan het ontstaan. VOcontent streeft daarbij naar het verhogen van de hoeveelheid interactief materiaal (waarbij rechtstreeks feedback wordt gegeven aan de leerling) en adaptief materiaal (waarbij de leerling de stof op verschillende niveaus kan doorlopen, afhankelijk van behaalde resultaten). Hierdoor ontstaat voor scholen de mogelijkheid leerlingen gevarieerd en aanpasbaar leermateriaal aan te bieden en wordt het voor de docenten gemakkelijker meer maatwerk in de leerprocesbegeleiding aan te bieden. VO-content is te bereiken in Wikiwijs. Het leermateriaal kan in Wikiwijs gericht worden gezocht op trefwoorden en/of categorieën zoals vak, leerniveau, kerndoel/eindterm, kosten en collectieaanbieder. Al het leermateriaal dat in VO-content is geplaatst, kan zonder extra kosten worden gebruikt. Om gemak te bieden aan docenten bevat VO-content vooral materiaal dat benaderbaar en bruikbaar is vanuit één of meer complete leerlijnen. Hierdoor wordt het voor secties/docenten eenvoudiger het materiaal in te bouwen in jaarprogramma’s en op onderdelen boekvervangend te gebruiken.
Koppeling Magis ter met I t’s Learning De koppeling tussen Magister en It’s Learning om leerling- en personeelsgegevens tussen beide systemen te synchroniseren is een feit. Direct aan het begin van het schooljaar waren er problemen met wachtwoorden, maar deze behoren gelukkig tot het verleden. Als een leerling of docent nu een inlogprobleem ervaart is het een kwestie van hulp zoeken bij de juiste persoon. 1. Voor de leerling: altijd eerst bij de docent zijn 2. Voor e-mail bij Jakob Christoffers 3. Voor Magister bij Ab Visker 4. Voor It’s Learning Him Mehairjan
2
ICT-contactpersoon/applicatiebeheerder Alle secties wijzen een ICT-contactpersoon aan om als intermediair / belangenbehartiger op te treden bij ICT-zaken. Secties, die specifieke applicatie gebruiken voor hun vak dienen ook een applicatiebeheerder aan te wijzen. Deze persoon zal zich verdiepen in de werking van het programma en indien nodig de systeembeheerder van informatie voorzien. De namen van de persoon/personen per sectie doorgeven aan de ICT-coördinator.
It’s Learning Het gebruik van It’s Learning neemt toe en het gemak ervan wordt ook ontdekt door docent en leerling. We streven naar een honderd procent deelname van docenten en leerlingen eind 2010. Dit schooljaar gaan we ook een stap verder met de elo namelijk het didactisch gebruik ervan bevorderen. Heb je hulp nodig bij het inrichten van It’s Learning of een ICT-vraag maak dan gerust een afspraak met de ICT-coördinator (meh@csvvg.eu).
Onderzoek (uit Vier in Balans Monitor 2010) Over het gebruik van ICT door leerlingen bestaan verschillende misvattingen (Maddux e.a., 2009). Twee daarvan die vooral het onderwijs raken, betreffen de informatievaardigheden en de leerstijlen van de digitale generatie. Eén van de meest hardnekkige misvattingen over onderwijs en ICT is dat jongeren op school niet meer hoeft te worden geleerd hoe met ICT om te gaan. Anders gezegd: de handigheid van jongeren met computers wordt overschat. De tabel laat zien dat leerlingen die met computers zijn opgegroeid, over het algemeen behoorlijk ICT-vaardig zijn, maar dat betekent niet dat zij de vaardigheid beschikken om met behulp van ICT te leren en verantwoord, kritisch en creatief met ICT om te gaan (OECD, 2010; Van den Berg).
Vaardigheid Ik kan surfen op internet Ik kan gebruikmaken van een zoekmachine Ik kan msn’en Ik kan een bestand van internet downloaden Ik kan een eigen homepage of profielsite maken Ik kan chatten op een chatsite Ik kan cammen (een webcam gebruiken) Ik kan webloggen (bloggen)
% leerlingen 2007 87 87 85 77 61 62 63 43
% leerlingen 2008 89 90 85 77 64 59 58 45
% leerlingen 2009 89 89 84 75 63 58 58 44
Tabel: computervaardigheden van leerlingen (klas 1 en 2 vo) zonder hulp van anderen (van Rooij, 2009)
Om in het onderwijs optimaal te profiteren van de rijkdom aan informatie die internet te bieden heeft, is het noodzakelijk dat leerlingen over zogenaamde informatievaardigheden (zoeken, selecteren en beoordelen van informatie) beschikken. De meeste leerlingen beheersen deze vaardigheden nauwelijks. Minder dan de helft van de leerlingen in het voortgezet onderwijs vindt dat ze op school goede aanwijzingen krijgen voor het zoeken van informatie op internet. Begeleiding bij zoeken op internet en verwerving van informatievaardigheden is belangrijk, omdat deze vaardigheden niet alleen nodig zijn voor het leren op school maar ook voor het latere functioneren in een kennissamenleving.
3
Steeds sterker tekent zich, ook internationaal, de ontwikkeling af dat informatievaardigheid in de toekomst de rol zal vervullen van een nieuw soort geletterdheid waarover elke burger moet beschikken (Anderson, 2008). Dit betekent dat in de toekomst informatievaardigheid net zo essentieel zal zijn als lezen, schrijven en rekenen. Zo’n positie neemt informatievaardigheid in het onderwijs nu nog niet in. Zo behoort in ons land de aandacht die het onderwijs besteedt aan informatievaardigheid tot de vrijheid van scholen. In de praktijk houdt dit in dat scholen en leraren naar eigen inzicht wel of geen aandacht besteden aan informatievaardigheid. Dit geldt ook voor andere onderwerpen die verband houden met de voorbereiding van jongeren op hun functioneren in een ict-rijke samenleving. Denk er bijvoorbeeld aan hoe weinig aandacht er in het onderwijs is voor veilig internet en maatschappelijke normen rondom ict-gebruik, zoals nettiquette, pesten en auteursrechten. De digitale geletterdheid die in de toekomst voor iedereen noodzakelijk zal zijn en ook wordt aangeduid met 21st century skills (Voogt, 2010b), is daarmee afhankelijk van de thuissituatie en toevallig onderwijsaanbod. Dat het onderwijs geen leerdoelen heeft voor het omgaan met digitale informatie, heeft als risico dat er een tweedeling ontstaat: jongeren die wel en jongeren die niet zijn voorbereid om met digitale informatie om te gaan. Deze tweedeling blijkt nauw gerelateerd te zijn aan de sociaaleconomische achtergrond van de leerling (OECD, 2010). Wanneer het onderwijs tijdig aandacht besteedt aan digitale vaardigheden die zowel het leren van leerlingen ondersteunen alsook bijdragen aan een leven lang leren, zullen de talenten van leerlingen kansen krijgen voor ontplooiing (Ten Brummelhuis, 2010).
Mimio HD camera De school is in het bezit van een HD Flipcamera( klik op de link om te zien wat je ermee kunt). Het wordt steeds gebruikelijker, dat docenten en leerlingen videobeelden gebruiken bij lessen en opdrachten. We willen een uitgiftebalie gaan opzetten om apparaten zoals foto- en videocamera’s, laptops, negatiefscanner, plastificeerapparaat, etc. uit te lenen. Ik weet, dat er bij verschillende secties deze apparaten aanwezig zijn. Het is zonde, dat deze spullen “onzichtbaar” aanwezig zijn en slechts enkele keren per jaar worden gebruikt. Door de centrale plaatsing (uitgiftebalie) kan een maximale benutting van deze hulpmiddelen worden bewerkstelligd. Oproep: De secties, die één of meerdere apparaten beheren en deze centraal beschikbaar willen stellen voor schoolbreed gebruik maken dit aan de ICT-coördinator kenbaar. Na inventarisatie zal hij aan docenten en leerlingen melden hoe en waar de uitgifte zal plaatsvinden.
Storin gen melden Bij het ervaren van storingen tijdens het gebruik van computers, internet, beamers, Mimio en randapparatuur is het noodzakelijk deze te melden via het registratiesysteem Prosys. Kan de melding niet via Prosys (bijv. geen keuze mogelijkheid) dan is het ook nog mogelijk om een mail met duidelijke omschrijving van het probleem, het apparaat, de plek, het tijdstip van de storing te sturen naar de systeembeheerder Jakob (CHS). Als het om een computerstoring gaat en je krijgt een foutmelding, dan is het ook handig een schermafbeelding (via de toets PrntScrn) als bijlage mee te sturen.
Feedback Het gebruiksgemak van ICT–middelen bij docenten en leerlingen wil de directie verhogen en verbeteren. Het is dus nodig om te weten welke ervaringen de gebruiker dagelijks heeft met deze middelen. Daarom wordt er dit schooljaar een enquête over het gebruik van ICT gehouden. Neem hieraan deel en laat weten wat jouw ervaringen zijn. Mail ook gerust je ideeën en ervaringen hierover naar de ICT-coördinator.
4
Tips 1. Wil je al je internetpagina’s, die je regelmatig bezoekt bij elkaar hebben en gegroepeerd in bepaalde categorieën (bijvoorbeeld digitaal content, Kennisnet, films, muziek, vakantie, huizen, school, wintersport, zeilen, etc.) dan is een eigen startpagina erg handig. Zelf vind ik het gratis programma Symbaloo (klik op de link) erg handig om een eigen startpagina te maken. 2. Soms wil je de speciale tekens van de tekstverwerker op de computer gebruiken, maar heb je niet direct de toegang ertoe. Een optie is dan om deze tekens via het toetsenbord in te voegen. Ga als volgt te werk: Druk {Caps Lock} op je toetsenbord in, vervolgens op de linker {Alt} toets + een cijfercombinatie. De cijfers vind je hier. 3. Bekijk deze site voor Flipcharts voor digiborden (ook te gebruiken voor Mimio en beamers). 4. Bekijk deze site (Khan Academy) waar honderden instructielessen (in het Engels) voor wiskunde en rekenen, natuur- en scheikunde en biologie zijn te vinden. Het is een open source éénmansproject en de populairste online docent. Interviews met Khan is te zien door hierop te klikken. Zijn lessen worden al vertaald in verschillende talen. Meer informatie is te lezen door naar de site “Denk mee over het onderwijs van morgen”. te gaan.
Him Mehairjan, coördinator ICT Con t a c t : m eh @c svvg .eu
5