PORTRET
BOSKA MARIA MALICKA
Tadeusz Boy-Żeleński cenił ją za sło dycz i liryzm. Podobnie Jan Lechoń. Z kolei Karol Irzykowski twierdził, że to ona powinna naprawiać błędy autorów. Jan Parandowski chwalił ją za „Marię Stuart ”. Antoni Słonimski biegał na każdą premierę do Teatru Malickiej. Kazimierz Wierzyński cenił ją na równi z Ireną Eichlerówną. Niektórzy twierdzili, że jest następczynią Heleny Modrzejewskiej.
•
W 1981 POZNAŁEM MARIĘ MALICKĄ, wielką aktorkę polskich scen. Miałem wtedy osiemnaście lat, byłem uczniem szkoły średniej w Krakowie. List polecający dostałem od Tadeusza Szybowskiego, aktora Teatru im. Juliusza Słowackiego, który miał szczęście być jej partnerem na tej scenie. O Marii Malickiej wiedziałem dużo, czytałem nie tylko powojenne wydawnictwa, ale też te z okresu międzywojennego. Nie znalazłem ani jednej krytycznej wypowiedzi na temat jej sztuki aktorskiej. Przed wojną pisali o niej głównie poeci, ale nie tylko, bo i Wiktor Brumer, Mieczysław Rulikowski, Tymon Terlecki. A po wojnie między innymi Edward Csató i Tadeusz Kudliński. Uważano ją za księżniczkę teatru, którą w istocie była, a także za gwiazdę kina niemego – obok Jadwigi Smosarskiej. Wspominał o tym związany z Bielskiem-Białą red. Stanisław Janicki, twórca cyklu telewizyjnego „W starym kinie”. Jej wielka kariera teatralna zaczęła się w dzieciństwie, w Teatrze Miejskim w Krakowie. W rozmowie ze mną tak o tym mówiła: „Zostawmy rok (śmiech), bardzo dawno temu. Ludwik Solski, ówczesny dyrektor teatru, potrzebował dziecka do recytacji wiersza Kornela Ujejskiego „Pogrzeb Kościuszki”. Wiązało się to z rocznicą kościuszkowską. W spektaklu Władysława Ludwika Anczyca „Kościuszko pod Racławicami” kreował go oczywiście Solski. Trudny to był wiersz, jak dla dziecka. Po jego zakończeniu usłyszałam wielkie brawa i pierwsze honorarium: olbrzymie pudełko czekoladek. Wręczył mi je sam Solski”.
MARIA MALICKA. PORTRET, WARSZAWA 1926
Później Marysia Malicka grała inne dziecięce role: Isalinkę w sztuce Maurice Maeterlincka „Aglawena i Selizetta”, gdzie partnerowała Irenie Solskiej i Laurze Pytlińskiej, córce Marii Konopnickiej. Zagrała też Aniołka w „Betlejem Polskim” Lucjana Rydla. Zapamiętała też, wtedy prawie 10-letnia dziewczynka, pogrzeb Stanisława Wyspiańskiego na krakowskiej Skałce. Ojciec Malickiej, Antoni Malicki, był pracownikiem teatru.
ROK 1981, KRAKÓW, RYNEK GŁÓWNY 24, mieszkanie na III piętrze, bez windy. Stare drewniane schody pokonywałem z tremą. Za chwilę spotkam jedną z największych legend polskiego teatru... Maria Malicka urodziła się w roku 1898. Z datą jej urodzin wiążą się kontrowersje. Różne źródła podają różne daty – rok 1900 i 1904 (Encyklopedia PWN). Tylko Tadeusz Kudliński w jednej ze swoich książek wymienia właściwą datę urodzin.
N R 6 6 / 2 0 2 0 • L A DY ’ S C L U B 5 7