Proyecto "Z Jedwabnego My" by La Basílica Galería

“Z Jedwabnego My...”

El 10 de julio de 1941, después de la invasión de Polonia por el ejército alemán, los residentes del pequeño pueblo polaco de Jedwabne, cometieron un crimen atroz hacia su propia gente. Motivados por la ideología antisemita, eliminaron años de convivencia pacífica en una sola noche sin sentir culpa alguna.

On July 10th, 1941, after the invasion of Poland by the German army, the residents of the small Polish town of Jedwabne, committed a heinous crime against their own people. Motivated by he anti-Semitic ideology, years of peaceful cohabitation were wiped-out in one night without any guilty feeling.

Desde el comienzo, la historia de la humanidad ha sido marcada por rituales de violencia. Muchas de las cosas que sabemos hoy en día sobre las tácticas y las armas de guerra, son físicamente descubiertas en los lugares donde sucedieron tales hechos (pueblos, ciudades y campos).

From the beginning, the history of mankind has been marked by rituals of violence. Much of what we know today about tactics and weapons of war are physically discovered in places where the events took place (towns, cities and rural areas).

A través de estos artefactos, piezas cargadas de información, los historiadores pueden llenar ciertas lagunas que existen en los libros de la historia humana. Nosotros entonces, tendemos a confiar en estas interpretaciones para poder entender nuestro pasado, asignándoles un sentido nuevo a las acciones de ayer. Como única alternativa, estos trozos del pasado se convierten en leyendas que a su vez crean las civilizaciones actuales. “Z Jedwabnego My...” es un proyecto de La Basílica Galería que invita a joyeros polacos a revisar los hechos y las actitudes pasadas y presentes en torno a los sucesos de Jedwabne para finalmente elaborar una joya o artefacto como reflexión sobre el tema. Por motivos intrínsecos al tema de la exposición, las obras realizadas solamente se pondrán ver dentro del recinto de presentación. Sin autorización directa de La Basílica Galería, queda completamente prohibido cualquier registro y difusión de las imágenes de las piezas.

Through these artifacts, which are in fact pieces of information, historians can fill in certain empty spaces in the books of human history. Then, we tend to rely on these interpretations in order to understand our past, giving new sense to the actions of yesterday. As the only alternative, these pieces of the past become legends which create the civilization of today. “Z Jedwabnego My ...” is a project of La Basílica Galería that invites Polish jewellers to review the facts and the past and present attitudes towards the events in Jedwabne to finally develop a jewell or artifact as a reflection on the subject. For reasons intrinsic to the exhibition, the final pieces will only be visible within the presentation space. Without the consent of La Basílica Galería, recording and distribution of images of the pieces is completely prohibited.

“Wiara Sumieniem Naszym”

“La fe – nuestra consciencia”

Serce płonne - znak wiary i miłosierdzia!? Ale czy nie jest jedynie symbolem naszych wyrzutów sumienia? Czy wiara, poglądy, przekonania nie są adwokatem złych ludzkich uczynków, których ludzkość dopuszcza się każdego dnia i nie ma znaczenia tu narodowość czy miejsce?.. Ogólnie człowiek od zawsze dokonywał aktów barbarzyństwa w imię wiary, sumienia, zemsty czy poglądów, a nawet miłości, co wydaje się absurdalne! Pogromy, mordy, grabieże i gwałty! W imię czego? Dlaczego? Za co?

Corazón en llamas - símbolo de fe y misericordia o tal vez... ¿de nuestros remordimientos? ¿No es la fe el abogado de las maldades, que se cometen cada día, en cada lugar? Las peores barbaridades se perpetúan en el nombre de la fe, la consciencia, la venganza y hasta en nombre del amor, lo que es absurdo. Asesinatos, exterminaciones, violaciones y robos. ¿En el nombre de qué? ¿Por qué?

Sąsiad morduje sąsiada i nie chodzi tu o konkretną miejscowość, gdzie miało to miejsce wynikające z tematu wystawy. Zapewniam, że nie jest to jedyne takie miejsce i nie jest to jedyny taki czas. Nie chodzi tu jedynie o pochodzenie żydowskie, o czym świadczy chociażby sytuacja na dzisiejszej Ukrainie czy paradoksalnie w Palestynie, gdzie sąsiad zabija sąsiada. Ofiara może stać się oprawcą, a oprawca ofiarą.

No se trata de descendencia judía, ya que hay otras situaciones como la de Ucrania que demuestran lo contrario o Palestina donde vecinos se matan unos a otros. La víctima puede ser el verdugo pero el verdugo puede convertirse también en víctima.

Materiały: świńska skóra, perły, srebro

Marcin Tymiński

Un vecino mata al otro y no se trata de un lugar en particular como sugería el tema de la exposición. Os aseguro que no era la única ocasión.

Materiales: piel de cerdo, perlas, plata

Marcin Tymiński

“Faith – our conscience” Flaming heart – symbol of faith and mercy or maybe remorse? Hasn’t faith always been the excuse, the advocate for all atrocities committed everyday, everywhere? The worst of barbarities are committed in the name of faith, conscience, revenge or absurdly love. killings, exterminations, genocides, rapes and thefts. In the name of what and why? Neighbours murdering each other, everywhere, not just in one place, as the theme of the exposition would suggest. I assure you, it did not happen just once. It is not about Jews either, we can see what happens in Ukraine and, paradoxically, Palestine. Neighbour rising against neighbour. The victim may at any moment become the executioner and the executioner the victim. Materials: pig hide, pearls, silver

Marcin Tymiński

“Exodus”

Kompozycja figuralna, odpowiada wprost na tytuł wystawy. Trzy krzemienne postacie, w rożnym wieku, symbolicznie w chasydzkich czapach, umiejscowione w kręgach, wchodzące i wychodzące, niosą ze sobą wiele znaczeń. Exodus (Księga Wyjścia), każdą wędrówkę i ucieczkę, wyzwolenie i przejście. Pamięć o wydarzeniach nie daje spokoju. Jak to było możliwe, i jest. Pojawiające się w ogromnej ilości informacje o podłości i okrucieństwie ludzi wobec ludzi - sąsiadów, a nawet bliskich sobie krewnych - skłania do refleksji, że zawsze i wszędzie może pojawić się kolejne Jedwabne, niezależnie od miejsca, czasu, rozwoju techniki, czy postępu w medycynie. Newsy, jakimi jesteśmy bombardowani codziennie, losowo wybrane wydruki z Internetu w postaci rozłożonej talii, nie powinny pozwalać nam zapomnieć, że o naszym losie mogą zdecydować ci z mrocznych zakamarków naszej rzeczywistości. Musimy być czujni, pielęgnować w sobie ocalone człowieczeństwo, uczucie, empatię i wrażliwość. Mimo wszystko i dlatego właśnie każde, nawet małe, heroiczne gesty świadczą najmocniej o tym, że jeszcze pozostaliśmy godni swojego istnienia. Kiedy w jednym miejscu dzieją się okropności, ktoś w innym miejscu ratuje jedno życie, ratuje cały świat.

Ilustración directa del tema de la exposición en una composición figurativa. Tres personajes de diferentes edades con característicos gorros jasídicos están posicionados en círculos, parecen entrar y salir y expresan varios significados. Denotan el éxodo, las migraciones, las huidas, la liberación, el pasaje. La memoria del pasado que no nos deja tranquilos. El Cómo fue, cómo es posible. Las abundantes noticias de la crueldad de las personas hacia sus prójimos - vecinos, familiares – una pieza para reflexionar. Lo que pasó en Jedwabne puede pasar siempre, no importan el tiempo ni lugar, logros tecnológicos ni los avances de la medicina. Las noticias seleccionadas al azar de Internet y presentadas en una baraja deben recordarnos que nuestro destino lo pueden decidir los del rincón más oscuro de nuestro presente.

Figurative composition being a direct interpretation of the theme of the exhibition. Three characters in different ages, symbolically wearing traditional Hasidic hats are positioned in circles and seem to be entering or leaving. They can symbolize the exodus, wandering, escape, liberation or passage. Memory of the past that does not leave us indifferent. Questioning ourself about how was it possible, how could still be possible. News of human crimes against their own kind, neighbours, families, make us think that what happened in Jedwabne could happen anywhere, anytime; no matter our technologic or medical advances. News we get every day, printed from the internet and displayed as a deck of cards remind us that our fate may as well be dealt by someone from the darkest corner of our reality.

Praca poświęcona mojej babci Franciszce Paralusz i prababci Rozalii Marcinów, które z narażeniem życia całej rodziny ukrywały w czasie wojny w swoim mieszkaniu i uratowali młoda dziewczynę, Żydówkę Paulinę Grossman. Materiały: krzemień pasiasty, futro norki Ryszarda Paralusz-Krzesimowska i Tomasz Krzesimowski

Tenemos que estar atentos, cuidar nuestra humanidad, nuestra sensibilidad y empatía. A pesar de la crueldad y precisamente por culpa de ella, cada pequeño gesto heroico que aparece demuestra que aún seguimos dignos de existir como raza. En un lugar se cometen atrocidades pero en otro alguien lo arriesga todo para salvar una vida, salvar el mundo. Mi obra, se la dedico a mi abuela Franciszka Paralusz y mi bisabuela Rozalia Marcinów, quienes arriesgando su vida y la de su familia durante la guerra escondían en su hogar a una joven judía, Paulina Grossman, salvándola de la muerte. Materiales: sílex, piel de visón Ryszarda Paralusz-Krzesimowska i Tomasz Krzesimowski

We have to be vigilant, cherish our humanity our sensitivity and ability to empathy. Despite all the cruelty and because of it, each act of heroism, even the smallest one should makes us worthy of our existence. When in one place atrocities are committed, somewhere else one person risks it all to save one life, to save the world. I dedicate this piece to my grandmother Franciszka Paralusz and great-grandmother Rozalia Marcinow, who during the war, risking their own lives and the life of their family hid a young Jewish girl, Paulina Grossman in their home and saved her from death. Materials: striped flint, mink fur Ryszarda Paralusz-Krzesimowska i Tomasz Krzesimowski

“Stan duszy...”

“Estado del alma”

“State of the soul”

Węgiel - symbol bogactwa, śmierci oraz destrukcji?!

Carbón - símbolo de riqueza, muerte y destrucción.

Charcoal – symbol of wealth, death and destruction.

Długo zastanawiałam się jak?! i czy w ogóle w jakikolwiek sposób da się wypowiedzieć w formie małego przedmiotu w tak trudnym temacie, który dla wielu osób z różnych powodów powinien zostać przemilczany a nawet zapomniany... Ja uważam inaczej, mam swoje zdanie i w sumie moją pracą odnoszę się do ogólnej przemocy “człowieka względem człowieka” “brata względem brata” “sąsiada względem sąsiada” i nie mam na myśli jednej wsi czy miasteczka. Przeraża mnie fakt i okrutna forma dla której określenie “zezwierzęcenie” byłoby formą nieadekwatną i mocno ulgową!, a bratobójcze konflikty są codziennością, żeby nie powiedzieć chlebem powszednim! współczesnego świata. Węgiel w każdej formie, czy to jest bryła zwykłego węgla czy Diamentu, to zawsze jest symbolem!, dla jednych bogactwa, dla drugich przemocy oraz śmierci. Węgiel zawsze kojarzy mi się z bogactwem okupionym wyzyskiem, śmiercią i krwią drugiego człowieka. Temat “Z Jedwabnego My...” interpretuję jako apel i krzyk do świata współczesnego!!! Niestety poza krzykiem i jękiem duszy, wiem, że nie jestem w stanie więcej zrobić! Dziś słowo sąsiad może mieć zupełnie inne znaczenie geopolityczne, o czym informują nas na każdym kroku światowe media informacyjne.

Como creadora de esta pieza, me pregunté si sería posible explicar con tan solo un pequeño objeto un tema que para muchos, no para mí, merece ser olvidado. Mi obra es un comentario sobre la violencia como tal, agresiones entre seres humanos, entre hermanos, entre vecinos, brutalidad sin limites ni fronteras. Me paraliza la violencia y los conflictos fratricidas que son el pan de cada día en nuestro mundo, crueldades para cual el adjetivo “animal” sería un eufemismo.

As the artist of this piece I had been wondering if it was possible, at all, to tell with only one small object, a story so difficult that for many, but not for me, it deserves only to be forgotten. My piece reflects my thoughts on violence humans rising against humans, brothers against brothers, neighbours against neighbours, in anywhere at any place. This violence and conflicts for which the adjective brutal is not enough, petrify me.

El carbón en toda su forma, como fuel o diamante, es un símbolo; para algunos será riqueza y para otros violencia y muerte. Para mí siempre estará asociado con riquezas a coste del derrame de sangre y sufrimiento de otros. El tema “Z Jedwabnego My”, lo interpreto como un grito de alarma al mundo contemporáneo. Por desgracia, no puedo hacer más que gritar y sentir mi alma temblar!

Carbon material in all of its forms, be it fuel or diamond, it is always a symbol of either wealth or death and destruction. For me it will always be a symbol of richness acquired at the expense of blood and suffering. The theme “Z Jedwabnego My” I interpreted it as a scream of alarm to the contemporary world. Sadly, a scream of my soul in pain is all I can show!

Este colgante en forma de corazón negro y hecho con madera quemada, que elegí de forma intencionada, muestra mi actitud frente a los conflictos y la violencia. En él puse la fecha de los acontecimientos en Jedwabne. Su aspecto nos hace pensar en la tragedia del 10 de julio de 1941, cuando una parte de la población de Jedwabne fue quemada en un granero. El color negro simboliza el estado de mi alma. Alma afectada por la tristeza y el dolor que provocan los conflictos y guerras que suelen tener como punto de partida la avaricia y que en consecuencia devalúa la vida humana. Mi alma se llena de tristeza cuando pienso que el mundo está y siempre estará lleno de guerras.

This necklace in the shape of a black heart and made of burnt wood, which was not unintentionally chosen, shows my attitude towards conflicts and violence. On it I engraved the date of the events occurred at Jedwabne. Its appearance make us think about that tragedy that happened on 10th of July 1941, where part of the inhabitants of Jebwabne were burnt inside a barn. The black color symbolises the state of my soul. Soul burden by the sadness and pain caused by wars and conflicts which comes greediness and that consequently devalue human lives.

Wisior w kształcie czarnego serca. Nieprzypadkowo wybrałam do pracy spalone drewno. Patrząc na nie, przywodzi nam na myśl tragedia Jedwabnego z 10 lipca 1941r, gdzie część ofiar została spalona w stodole. Kolor czarny ukazuje osobisty stan duszy - smutku i żalu za zbrodnie i wojny które kierowane są przede wszystkim zyskiem posiadania, chęcią zawłaszczenia i wzbogacenia. Konsekwencją tego życie ludzkie nie ma żadnej wartości i jest bez znaczenia. Wisior ten ogólnie ukazuje mój stosunek do wszystkich konfliktów na całym świecie. Na tle czarnego serca został umieszczony symbolicznie rok tego wydarzenia. Stan duszy - wniosek bardzo smutny ponieważ od wieków trwają wojny i nigdy się to nie zmieni. Materiały: srebro, węgiel drzewny, linka stalowa Dorota Cenecka

Materiales: plata, carbón, hilo de acero

Dorota Cenecka

Material: silver, charcoal, steel wire

Dorota Cenecka

“Merkaba” - kwiat życia”

“Merkaba – flor de la vida”

“Merkaba – flower of life”

Kwiat, nadzieja rośliny, porażony ogniem zwija się i “umiera”. Pierwotny kwiat życia to piękno, rozwój, mądrość natury i nagle dramat : wszystko się poplątało.

La flor, una de las esperanzas de las plantas, con fuego se muere. Las flores de la vida se dan a través de la sabiduría de la naturaleza, la belleza y el progreso. La tragedia ocurre cuando todo esto cae en caos.

The flower, looked at as the hope of a plant to bloom, if hit by fire will die. Life’s flowers are given by nature wisdom, beauty and progress. The tragedy comes when all of that falls into chaos.

“Przywołaj z pamięci śmierć twojego syna” - tłumaczenie symbolicznego tekstu zawartego na kartkach, do umieszczenia wewnątrz (np.) Magia tej biżuterii jest zawarta w przestrzeni wewnętrznej, jak w mezuzie, w której można składać tajemnice osobistych tekstów.

“Recuérda la muerte de tu hijo” - es la traducción de un texto simbólico y ubicada en los papelitos que se pueden colocar dentro de esta pieza. La magia de la pieza consiste en su parte interior ya que, como el pergamino o mezuzah, puede contener el misterio de textos personalizados.

“Remember the death of your son” is a symbolic text printed on small pieces of paper that can be placed inside this piece of jewellery. The magic of it lies in its interior which, like a mezuzah or a parchment , can be filled with mysteries of personalised texts.

Rzemień kauczukowy nie posiada zapięcia, gdyż ceremoniał zakładania tej biżuterii ma polegać na symbolicznym osnuwaniu kręgów na szyi- w zamyśleniu......

La correa no tiene cierre ya que la ceremonia de ponerse la pieza consiste en enroscarla simbólicamente alrededor del cuello mientras recuerdas el pasado.

Materiały: stal, srebro, papier, kauczuk Andrzej Szadkowski

Materiales: acero, plata, papel, goma

Andrzej Szadkowski

The leather strap has no clasp because the ceremony of putting this piece on, consists on symbolically wrapping it around one’s neck while reminiscing. Material: steel, silver, paper, rubber

Andrzej Szadkowski

“Bicz pokutny”

“Látigo penitente”

“Penitent whip”

Czy jesteś na to gotowy? Czy jesteś gotowy na cierpienie za winy nie popełnione? Jeżeli TAK to go użyj.

¿Estás listo? ¿Estás listo para sufrir por los pecados que no cometiste? Si lo ESTÁS, utilízalo.

Are you ready? Ready to suffer for the sins you have not committed? If you ARE, use it.

Nie jestem w stanie brać odpowiedzialności za niegodziwości pokolenia moich ojców, ale należy o nich mówić.

No soy capaz de hacerme responsable por las atrocidades de mis antepasados, pero ninguna atrocidad debe ser olvidada.

I am incapable to take responsibility for the crimes of my ancestors but no sin must be forgotten.

Materiały: miedź, mosiądz, srebro, rzemień, tytan, heban, włosy słonia, kość Wojciech Rygało

Materiales: cobre, latón, plata, titanio, ébano, pelo de elefante, hueso Wojciech Rygało

Materials: copper, brass, silver, titanium, mahogany, elephant hair, bone Wojciech Rygało

“Drzazgi”

“Astillas”

“Splinters”

Drzazga - czasem malutka, niewidoczna, a jednak zadająca dokuczliwy ból i trudna do usunięcia. Zapominasz o niej i bagatelizujesz, ale wówczas podchodzi ropa i toksyczny odczyn rozjątrza ranę. Usuńmy drzazgi przeszłości, zdemaskujmy zatopione w podświadomości zdarzenia, opatrzmy ranę tych, których skrzywdziliśmy. Utulmy ich i zyskajmy nowych przyjaciół.

Una astilla, a veces pequeña, invisible, pero que duele y es difícil de sacar. La olvidas, tratas de no pensar que esta ahí y con el tiempo la herida se llena de pus y toxinas que lo hacen peor. Saquemos las astillas del pasado, desvelemos los sucesos enterrados en el subconsciente, curemos las heridas de los que lastimamos. Abracemos a los enemigos y hagamos que se conviertan en amigos.

A splinter,sometimes small, invisible however painful and hard to remove. You forget it, try not to think about it and this is when the puss comes and fills the wound with toxins. Let us remove the splinters of the past, let’s unveil the past buried deep in our subconsciousness. Let us dress the wounds of the ones we had hurt. Let us hug them and make them our friends.

Materiały: osmalona drzazga (pochodząca z domu, który spłonął w czasie działań wojennych w latach 40-tych XX wieku), kryształ pirytu, pozłacane stalowe linki i srebro

Materiales: astilla quemada (de una casa consumida por las llamas durante la ofensiva de los años 40 del siglo XX), cristal de pirita, hilos de acero dorados, plata

Materials: burnt wooden splinters (from a house consumed by fire during the war of nineteen fourties), pyrite crystal, gold plated steel wire, silver

Agata Bieńkowska

“Samodestrukcja”

“Autodestrucción”

Dążenie do samozagłady , to jedyny proces, który powstaje w wyniku globalnych, ludzkich poszukiwań właściwej drogi istnienia. Drogi opartej na wprowadzaniu własnej koncepcji dobra, oraz wyodrębniania ideału, w akcie zbrodni, mordu i ludobójstwa! Materiały: stal, srebro, emalia

Paweł Kaczyński

“Self-destruction”

Autodestrucción es la única consecuencia de la búsqueda humana por conseguir un modo de vida próspero.

Self-destruction, this is the only consequence of the global search for the proper way of life.

Modo de viva que basan en imponer sus ideales y su propia moralidad hasta llegar al crimen, asesinato y ¡genocidio!

A way of imposing one’s own morality and ideals leading to crime, murder and genocide!

Materiales: acero, plata, esmalte

Paweł Kaczyński

Materials: steel, silver, enamel

Paweł Kaczyński

“Ukamienowanie”

“Lapidación”

“Stoning”

Rzucony kamień to od wieków narzędzie nienawiści, jednoczące grupy i narody które się nim posługują w imię rasizmu i ksenofobii.

Una piedra lanzada ha sido durante siglos una herramienta de odio que une a todas las naciones y grupos en el nombre del racismo y xenofobia.

A thrown stone has been a tool of hatred for centuries. It has always united the nations and groups using it in the name of racism and xenophobia.

Materiały: granit, aluminium, żywica

Materiales: granito, aluminio, resina

Materials: granite, aluminium, resin

Andrzej Jacyszyn

“Tablica pierwiastków - pierwiastek zło” Wszyscy wnosimy na świat szczególny pierwiastekpierwiastek ZŁA. Byłem, jestem, będę. Odziedziczyłem tak pierwiastek dobra jak i zła. Kontempluję każdą chwilę. Wspominam to co dobre. ZŁO...... wspomina mnie. Materiały: srebro, miedź, nylon

“Tabla periódica de los elementos – elemento: el mal” Venimos al mundo con un elemento curioso, la maldad. Era, soy y seré. Mi herencia es tanto el mal como el bien. Saboreo cada momento. Yo me acuerdo de la bondad y la maldad se acuerda de mi. Materiales: plata, cobre, nailon

Andrzej Kupniewski

“The periodic table – element: evil” We bring a special element to this world, EVIL. I was, I am, I shall be. My heritage is both good and evil. I taste every moment. I remember goodness. EVIL... remembers me. Materials: silver, copper, nylon

Andrzej Kupniewski

“Łzy Nadziei”

“Lágrimas de Esperanza”

Nazwa swastika pochodzi z sanskrytu i oznacza “przynoszący szczęście”, powodzenie, pomyślność. Na początku znak ten był związany z kultami solarnymi wielu pierwotnych plemion. Skojarzona ze zbrodniami niemieckiego systemu nazistowskiego, swastyka obecnie uważana jest za symbol nazistowski. Praca “Łzy nadziei” dotyczy paradoksu znaczenia symboli, w kontekście zbrodni faszystowskich. Materiały: srebro, miedź, papier, żywica

Anna Kamińska

“Tears of Hope”

El nombre “esvástica” viene del sánscrito y significa “el que trae suerte, prosperidad”.

The name “swastika” comes from Sanskrit and means “he who brings luck and prosperity”.

En la antigüedad este símbolo se vinculaba con el culto al sol. Asociada con los crímenes del régimen nazista alemán la esvástica hoy día es considerada un símbolo nazista.

In its origins was connected with the primitive cult of the sun, later associated with the crimes of Nazi Germany which made it become a Nazi symbol.

Mi obra “Lagrimas de Esperanza” trata de la paradoja del significado de los símbolos en el contexto de los crímenes fascistas.

My piece “Tears of Hope” takes on the paradox of the meaning of symbols in the context of Fascist crimes.

Materiales: plata, cobre, papel, resina

Anna Kamińska

Materials: silver, copper, paper, resin

Anna Kamińska

“Blizna”

“Cicatriz”

“Scar”

Broszka jako forma wypowiedzi wizualnej uaktywniającej uczucie świadomości destrukcji. Każde działanie przeciw pięknu stworzenia staje się przyczynkiem do powstania blizn. To one tworzą nam do końca naszych dni obraz i świadomość przeżyć. Patrzę na wyrwę w moim ideale i nieustannie się uczę, aby uczyć innych.

Broche que actúa como comunicador visual y activador de la consciencia de destrucción. Cada acción contra la belleza de la creación deja una cicatriz. Son ellas las cicatrices que nos crean la imagen y nos hacen conscientes de nuestras experiencias. Miro los desgarros de mi mundo ideal y no paro de aprender como enseñar.

Brooch being a form of visual expression activating awareness of destruction. Each action against the beauty of creation leaves a scar. These scars create the image of our experiences and make us conscious of them. I look at the tear in my perfect world and I keep learning how to teach.

Materiały: srebro, miedź, stal

Materiales: plata, cobre, acero

Jolanta Kupniewska

Materials: silver, copper, steel

Jolanta Kupniewska

“Śpij spokojnie”

“Duerme tranquilo”

“Sleep tight”

Śpij spokojnie... to było dawno Śpij spokojnie... to byli inni Śpij spokojnie... jesteś bezpieczny

Duerme tranquilo... pasó hace mucho tiempo. Duerme tranquilo... no pasó aquí. Duerme tranquilo... estás a salvo.

Sleep tight... it was long ago. Sleep tight... it happened to others. Sleep tight...you are safe.

Świat jest w ciągłym pożarze Jedwabne zdarza się stale, Ktoś inny tylko katem, ktoś inny ofiarą.

El mundo esta en llamas y lo que pasó en Jedwabne sucede cada día. Los verdugos han cambiado y también cambian las víctimas.

The world is on fire, Jedwabne is every day. The executioner is different, the victim someone else.

Materiały: tworzywo pcv, tkanina bawełniana, metal Anna Król

Materiales: PVC, algodón, metal

Anna Król

Materials: PVC, cotton, metal

Anna Król

“Polish landscape”

10 lipca 1941 roku w Jedwabnem zamordowano ponad 300 żydowskich mieszkańców miasteczka. W swojej pracy wykorzystałam formę stodoły, symbolicznej w kontekście tego wydarzenia, a jednocześnie charakterystycznej dla krajobrazu polskiej prowincji. Drzewo ma kształt menory - siedmioramiennego świecznika, jednego z najstarszych symboli żydowskich.

El 10 de julio de 1941 en Jedwabne más de 300 habitantes de la ciudad fueron asesinados. Mi obra incluye la silueta de un granero, un edificio simbólico para este acontecimiento pero también muy emblemático para el paisaje de la provincia polaca. El árbol tiene forma de menorá, el candelabro judío de siete brazos, uno de los símbolo más antiguos del judaísmo.

“Polish landscape” to oczywiście tylko fragment polskiego krajobrazu, krajobrazu nie tylko geograficznego, ale i mentalnego. Praca z założenia miała być surowa, oszczędna, samo zestawienie dwóch wymienionych elementów budzi oczywiste skojarzenia.

“Polish landscape” es sólo un elemento del paisaje real, no sólo el geográfico sino también el paisaje de la mentalidad polaca. El concepto de la obra era mantenerla muy simple, escasa y apliqué una capa de oro para enfatizar su significado.

Zdecydowałam się na złocenie, żeby podkreślić dwuznaczność tej formy. Jeżeli odejmiemy jej całą symbolikę (wystarczy niewiedza), staje się zwykłą współczesną broszką. Materiał: metal szlachetny

Lidka Karpacz

On the 10th of July 1941 300 citizens of Jedwabne were murdered. My piece includes a shape of a barn, a building significant to the event, but also typical for the landscape of Polish province. The tree takes its shape from a menorah, the seven hand candleholder, one of the oldest symbols of Judaism. The piece does not represent merely the physical landscape of Polish countryside, but also its psychological dimension. The idea was to keep this piece simple, sparse, ascetic. I decided to apply gold coating to emphasize the double meaning.

Con tan solo la contraposición de los dos elementos mencionados arriba la convertí en una pieza con un sentido bastante obvio. Sin embargo, si no conoces su contexto la pieza puede pasar por un broche contemporáneo sin más.

Only putting together the two above-mentioned elements, the barn and menorah, makes the symbolism quite obvious. However, it’s enough not to know the story or the context of the piece and it becomes just another contemporary brooch.

Material: metal precioso

Material: precious metals

Lidka Karpacz

“...My więźniowie nienawiści”

“... Nosotros, prisioneros del odio”

“...Us, prisoners of hate”

Po dziś dzień, na świecie toczą się wojny religijne. Ludzie stają się zakładnikami swoich duchowych przywódców, którym ślepo wierzą i ufają.

Hoy en día el mundo está lleno de guerras religiosas. La gente se convierte en rehenes de sus líderes religiosos en quienes confían y en los que creen.

The world is full of religious conflicts still today. People become hostages of their religious leaders whom they trust and follow blindly.

Chory z nienawiści człowiek, zabija drugiego, tylko dlatego, że tamten nie wyznaje jedynie słusznej, według niego, religii.

Un hombre enfermo de odio mata al otro sólo porque no comparte la única religión que, según él, es aceptable.

A man sick with hate kills another just because he does not share, for what he is, the only just and right religion.

Materiales: plata, latón

Materials: silver, brass

Materiały: srebro, mosiądz

Mariusz Fatyga

“Kto nie potępia ten przyzwala”

“Quien no condena, permite”

“Who does not condemn, allows”

Przez stulecia Rzeczpospolita była ojczyzną wielu narodów. Orzeł biały rozpościerał swe opiekuńcze skrzydła nad Polakami, Litwinami, Rusinami i Żydami. Spalenie żywcem ludności cywilnej przez grupkę sąsiadów stało się tragedią dla wszystkich obywateli Rzeczpospolitej. Przodkowie wybitnych postaci (nazwiska znanych Polaków narodowości żydowskiej na białym nadpalonym skrawku jedwabiu), którymi szczyci się Rzeczpospolita ponieśli okrutną śmierć tylko dlatego, że byli Żydami.

Durante siglos la República polaca era tierra patria para numerosas nacionalidades. El águila blanca (águila blanca es el escudo de Polonia) protegía con sus alas a los polacos, lituanos, rusos y judíos. El hecho de quemar vivos a sus vecinos se convirtió en una tragedia para todos. Antepasados de personas extraordinarias, el orgullo de Polonia (sus nombres están escritos en la seda marcada por fuego), fueron matados con brutalidad sólo porque eran judíos.

For centuries the Republic of Poland has been home to too many nationalities. The white eagle (white eagle is the Polish coat of arms) would spread his protecting wings over Polish, Lithuanians, Russians and Jews alike. When a number of citizens were burned alive by their neighbours it became a tragedy for all. Ancestors of ex-traordinary Polish people (their names written on fire-marked silk), suffered hideous deaths just because they were Jewish.

Fragment skrzydła orła został spalony wraz z bratobójczą zagładą części polskich Żydów. Jednak orzeł nie chce tego widzieć, tak jak część z nas, odwraca więc głowę... Kto nie potępia ten przyzwala... Materiały: srebro, emalia, jedwab

Kamilla Rohn

Un ala del águila fue tocada por el fuego a la hora de la muerte fratricida de los judíos polacos. Pero el águila no quiere verlo, como muchos de nosotros, mira hacia otro lado... quien no condena, permite...

A wing of the eagle was burnt when his Jewish children died in a fratricide death. But the eagle does not want to see, just like some of us, he turns his head away ... he who does not condemn, allows for things to happen...

Materiales: plata, esmalte, seda

Materials: silver, enamel, silk

Kamilla Rohn

“nieśmiertelnik-dekalog”

“Chapa de identificación - decálogo”

“Dog-tag - commandments”

Dwustronne tłoczenia metalowej płytki anonimowego “nieśmiertelnika” maskuje przekaz niesiony przez dyskretne zaburzenie regularnego rozmieszczenia znaków “dekalogu”. Po jego przełamaniu, dokładniejsza obserwacja powstałych tablic ujawnia wyraźniej, jakie zasady skłonni jesteśmy akceptować w swoim życiu kosztem innych, podlegających wyparciu.

El significado de una irregularidad sutil en la distribución de los números de los diez mandamientos se oculta con el grabado bilateral de una chapa de identificación anónima. Al inspeccionar el colgante tras romperlo podemos ver cuáles son los mandamientos que estamos dispuestos a seguir y cuáles son los que rechazamos.

The meaning of subtle irregularities in the arrangement of numbers corresponding to the ten commandments is hidden by embossing them on both sides of a nameless dog-tag. Closer inspection of the tablets after breaking the pendant in two, reveals which rules are we willing to live by and which ones we reject.

Dwa unikalne dopasowane elementy pozostają złowrogim śladem zamętu o nieuchronnie tragicznych następstwach. Materiały: miedź, mosiądz

Rafał Szambelan

Dos elementos perfectamente complementarios y únicos son un recordatorio siniestro de un caos moral, siempre e inevitablemente trágico. Materiales: cobre, latón

Rafał Szambelan

Two unique fitting parts are a sinister reminder of a moral chaos which will inevitably always end in tragedy. Materials: copper, brass

Rafał Szambelan

/ Tu pochowana prawda

/ Aquí enterrada la verdad

/ The truth burried here

“The Truth is heavy, therefore few care to carry it” - Winston Churchill

“La verdad pesa, por eso pocos la aguantan” - Winston Chirchill

“The Truth is heavy. Therefore few care to carry it” - Winston Churchill

10 lipca 1941 roku w Jedwabnem narodziła się i równocześnie została pogrzebana Prawda... Prawda o okrutnym mordzie dokonanym przez polaków na społeczności żydowskiej. Przez kolejne 73 lata stawiano jej czoła... Tylko nieliczni potrafią dziś unieść jej ciężar...

El 10 de julio del 1941 en Jedwabne nació y al mismo tiempo fue enterrada la verdad. La verdad de un crimen horrendo cometido por los polacos y que muchos han intentado enfrentarse a ella durante los 73 años siguientes después de que pasara pero que pocos supieron aguantar su peso.

On the 10th of July 1941 in Jedwabne the Truth was born and buried. The Truth of a hideous crime committed by Polish. Many have tried to face her over 73, long years ... few have been able to carry her.

Ile jeszcze lat zajmie Nam pogodzenie się z Prawdą? Ile jeszcze metaforycznych “węzłów” będę zmuszona zawiązać?

¿Cuántos años más han de pasar para que sepamos reconciliarnos con ella? ¿Cuántos nudos simbólicos más tendré que atar?

Materiały: ołów(macewa z wyrytym tekstem w języku jidysz), stal, porcelana, jedwabna nić z 73 węzłami, emalia

Materiales: plomo (matzeva con grabado en yiddish), acero, porcelana, hilo de seda con 73 nudos, esmalte

Karolina Bik

How much longer before we finally accept her? How many more knots will I have to tie? Materials: lead (a matzeva with an inscription in Yddish), steel, china, silken thread with 73 knots on it, emanel Karolina Bik

“Mur milczenia”

“La muralla del silencio”

“Wall of Silence”

Ciągle napotykamy na mur wrogości, nienawiści, obojętności i milczenia. Jednak mimo odwiecznych uprzedzeń i podziałów z postępem cywilizacji rośnie w nas moralna świadomość ludzkich losów.

Seguimos encontrando murallas de hostilidad, odio, indiferencia y silencio. A pesar de siglos de perjuicios y divisiones junto con el avance de la civilización somos más conscientes del peso moral del destino humano.

We keep facing walls of hostility, hatred, indifference and silence. Despite ages of prejudice and segregation along with progress of civilization our awareness of the moral weigh of human fate grows stronger.

Materiały: miedź, srebro, emalia

Materiales: cobre, plata, esmalte

Materials: copper, silver, enamel

Małgorzata Podleśna-Zdunek

“Mauser” nr.NZŻWJ1941. “ VIII - nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu” Materiały: bursztyn, srebro.

Andrzej Sadczuk

“Mauser” nr.NZŻWJ1941. “VIII – No dirás falsos testimonios” Materiales: ámbar, plata

“Mauser” nr.NZŻWJ1941. “VIII – Thou shalt not bear false witness against thy neighbour”

Andrzej Sadczuk

Materials: amber, silver

Andrzej Sadczuk

“Dzień w którym zgasło słońce”

“El día que murió el sol”

“The day the sun died”

To był dzień, kiedy zgasło słońce, kiedy ludzie stracili wiarę: w boga: w dobroć, w moralność. A jeżeli już tego zabrakło, to co zostało? Świat pęknięty na pół, krew, ból, śmierć, okrucieństwo.

Fue el día que murió el sol, que los hombres perdieron la fe, la fe en Dios, en la bondad, la moralidad. Cuando sentimos su falta, ¿con qué nos quedamos? Un mundo roto, la sangre, el dolor, la crueldad y la muerte.

On that day the sun died. The people lost their faith. Faith in God, in Good, in morality. When all was gone, what was left? A world broken in half, blood, pain, cruelty and death.

Czy oprawcy nie zginęli w płomieniach razem z ofiarami? Bo przecież ich życie skończyło się w momencie zbrodni, bo przecież nie da się żyć, kochać, oddychać, jeżeli się dopuściło takich czynów.

¿No murieron los verdugos con sus víctimas? Sus vidas acabaron al cometer su crimen. Uno no puede vivir, amar, respirar, habiendo hecho lo que ellos hicieron.

Havent the criminals died with their victims? How can one pretend to live, love, breathe, being stained by such crime?

¿Es posible repararlo? Sí, si no lo olvidamos, si el miedo no nos hace callar. Si nos acordamos del día, que murió el sol.

Can it ever be fixed? Yes, if we dont forget, if the fear does not take our voice away. If we remember the day the sun died.

Materiales: cobre, plata, vidrio con holograma

Materials: copper, silver, holographic glass

Czy da się to naprawić, zmienić? Tak, jeżeli będziemy o tym pamiętać, jeżeli nie będziemy bojaźliwie przykrywać ust ręką, udając, że tego nie było, że to się nie stało. Jeżeli będziemy pamiętać dzień, w którym zgasło słońce... Materiały: miedź, srebro, szkło z hologramem Waleria Ługowska

Waleria Ługowska

“Gott mit uns”

Cytat: “Twierdza” Antoine de Saint-Exupéry

Cita del libro “Citadela” de Antoine de Saint-Exupéry

“Nie ufam człowiekowi skłonnemu wydawać sądy z jednego tylko punktu widzenia. Ani temu, kto będąc ambasadorem wielkiej sprawy, tak się jej podporządkowuje, aż sam się staje ślepy...”

“No confiaré en el hombre capaz de juzgar de un solo punto de vista. Ni en aquel, quien siendo embajador de una causa la apoya hasta quedar ciego”

Materiały: koral - naturalna gałązka, drewno, srebro Bogumiła Adamska, Andrzej Adamski

Materiales: una rama de coral, madera, plata Bogumiła Adamska, Andrzej Adamski

“Gott mit uns” Quote from “Wisdom of the Sands” Antoine de Saint-Exupéry “I will not trust a man who can judge from only one standpoint, nor one, who being an ambassador of a great cause follows it until blind.” Materials: a branch of coral, wood, silver Bogumiła Adamska, Andrzej Adamski

Mazel Tov / Na szczęście!

Mazel Tov/ ¡Buena suerte!

Mazel Tov/ Good luck!

Mazel Tov/ Na szczęście! - zwroty jest używany przy okazji każdego szczęśliwego wydarzenia. Praca jest próbą alegorycznego pokazania losu żydowskich mieszkańców miasta Jedwabne, których życie zostało okrutnie przerwane wydarzeniami z dnia 10 lipca 1941r.

¡Mazel Tov! Es una expresión utilizada por los judíos en cada ocasión o celebración feliz. Mi pieza muestra, de manera alegórica, la vida de los habitantes judíos de Jedwabne, brutalmente interrumpida el 10 de julio del 1941.

Mazel Tov! Is an expression used by Jews on every happy occasion or during celebrations. My piece is an attempt to show, allegorically, the life of inhabitants of Jedwabne, life that was so brutally interrupted on the 10th of July 1941.

En la tradición judía el anillo de boda lleva un dibujo de una casa, lo que es un símbolo de la prosperidad, paz, alegría, amor y felicidad. La puerta de la casa está abierta en mi anillo, lo que sugiere que los habitantes han sido sacados con fuerza de su hogar. La forma de la casa ha sido minuciosamente grabada en el anillo que después se quemó con fuego vivo. De este modo, el anillo de boda, símbolo de la felicidad personal se convirtió en un símbolo colectivo de la crueldad y odio.

In Jewish tradition a wedding ring bears an engraving of a house, symbol of happiness, prosperity, peace, and love. The door on my ring is open which suggests that the inhabitants were forced out of the house. The shape of the house was meticulously drawn and the ring, subsequently, burnt with live flame. This way, a wedding ring, symbol of personal happiness was turned into a universal emblem of collective cruelty and hate.

W tradycji żydowskiej na pierścionku ślubnym przeważnie pojawia się dom, który jest symbolem dostatku, spokoju, radości, miłości i szczęścia rodzinnego. Dom ma otwarte drzwi, co sugeruje że jego mieszkańcy zostali siłą wydarci z jego zacisza. Forma domu została szczegółowo odwzorowana, po czym pierścień został wypalony żywym ogniem. Pierścionek ślubny, symbol osobistego szczęścia staje się milczącym symbolem zbiorowego okrucieństwa i nienawiści. W pierścionku nie ma innych tradycyjnych symboli żydowskich, przez co praca nabiera charakteru uniwersalnego. Uświadamia nam, że w każdym z nas znajdują się pierwiastki zarówno dobra i zła. Odnosi się także do wielu wydarzeń we współczesnym świecie, takich jak sytuacja Jazydów w Iraku, chrześcijan w Sudanie czy Palestyńczyków w strefie Gazy. Materiały: srebro, mosiądz

Przemysław Wańczyk

El anillo no contiene ningún otro símbolo judío tradicional lo que lo hace universal. Esta pieza nos hace conscientes de que cada uno de nosotros somos capaz de hacer el bien y el mal. El anillo hace también referencia a los acontecimientos contemporáneos, como la situación de yazidíes en Irak, cristianos en Sudan o los Palestinos en Gaza. Materiales: plata, latón

Przemysław Wańczyk

The ring bears no other Jewish symbols, which makes it very universal. It makes us remember that all of us are capable of good and evil deeds. The ring can also be a reference to contemporary events, such as the situation of Yasids in Iraq, Catholics in Sudan or Palestinians in Gaza. Material: silver, brass

Przemysław Wańczyk

“a to Polska właśnie” czyli wykonaj sobie symbol Nie podoba nam się temat tego konkursu, bo nie jesteśmy z Jedwabnego. Blisko 800 lat obecności w Polsce największego w Europie skupiska Żydów wywarło znaczący wpływ na życie społeczeństw tu mieszkających. Wpłynęło na kulturę duchową i materialną, a w tym na obyczaje, kuchnię etc. Co więcej, gdyby dobrze poszukać w historii wielu rodzin, znalazłoby się całkiem sporo koligacji z członkami narodu, który w XX wieku zniknął za sprawą innych naszych sąsiadów. To przenikanie się kultur i wiary wyrosłe z jednego pnia zachęciło nas do zaproponowania mobilnej formy biżuteryjnej, która daje możliwość tworzenia przez użytkownika symboli obu kultur, według swego upodobania. Zdajemy sobie sprawę, ze forma Gwiazdy Dawida jest zmodyfikowana , ale od czego jest wyobraźnia i tolerancja. Materiały: tytan, srebro

Zofia i Witold Kozubscy

“Así es Polonia - hazte un símbolo”

No nos gusta el tema de la exposición porque no somos de Jedwabne. Polonia ha sido el centro más grande de la población judía en Europa durante 800 años, lo que dejó un huella en las sociedades que siguen viviendo en este territorio.

“And that’s Poland - get yourself a symbol” We don’t like the theme of the exhibition as we are not from Jedwabne. Poland had been the biggest centre of Jewish population for over 800 years which left a big mark on all the societies living on this territory.

Las influencias se ven en la cocina, la cultura, la espiritual, los materiales que se utilizan para muchas cosas y las costumbres. Al buscar atentamente, muchas familias se verán entrelazadas con la nación exterminada por nuestros propios vecinos en el siglo XX. Las culturas que se mezclan nos inspiraron para proponer una forma de joya versátil, que permite al usuario crear un símbolo a su gusto.

The influences can be seen in material and spiritual culture, cuisine and customs. It’s enough to look closely to find out that many families are in fact related to the nation so eagerly exterminated by other neighbour of ours in the XXth century. Cultures intertwining, beliefs and religions that sprung from one stem, inspired us to propose a versatile piece of jewellery, allowing the user to change it and wear a symbol of his choosing.

La forma de la estrella de David parece deformada pero creemos en la tolerancia e imaginación de la gente.

The Star of David may seem a bit deformed, but we believe in people’s imagination and tolerance.

Materiales: titanio, plata, papel, espuma

Materials: titanium, silver, paper, foam

Zofia i Witold Kozubscy

“Moherowy beret”

“Boina de angora”

Moja praca to sprzeciw, nie tylko wobec wydarzeń sprzed ok 70 lat, ale także wobec postawy współcześnie żyjących. Wobec ludzi pełnych agresji, zajadłości, ksenofobów ziejących nienawiścią.

Mi pieza representa mi malestar contra los sucesos que acontecieron hace más de 70 años en Jedwabne pero también contra la actitud contemporánea, contra la gente llena de agresión, malicia, xenofobia y odio.

To protest przeciwko tzw. “Obrońców krzyża” którzy próbują zawłaszczyć go dla swoich małostkowych celów, traktując byle jak, bez szacunku, choć deklarują zupełnie co innego. To niegodzenie się na lekceważenie i obojętność wobec krzywd inaczej myślących, inaczej wyglądających, wyznających inną wiarę. To także niezgoda na zapomnienie, czy przysypanie piaskiem historii z “pól malowanych zbożem rozmaitem, wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem”..

Es una protesta contra los “defensores de la cruz” quienes intentan apropiarse un de símbolo religioso para sus fines y no lo respetan mientras pretenden que si lo hacen. Con mi pieza digo “no” al desprecio y a la indiferencia hacia daños hechos a los que piensan, se visten o creen diferente. Mi pieza es un grito para no olvidar a los “campos pintados con múltiples cultivos, dorados con trigo, plateados con centeno”...

Materiały: drewno, srebro, metal, materiał Joanna Mirecka Szuleta

Materiales: madera, plata, metal, tela Joanna Mirecka Szuleta

“Mohair beret” My piece is an objection against what happened more than 70 years ago, but also against very contemporary human attitude. Against people full of aggression, evil, xenophobia and hate. It is a protest against the defenders of the cross who attempt to appropriate religious symbols and use them to their own, petty purposes. With my piece I want to say a clear no, to all underestimation and indifference towards the wounds of those who were hurt just because they thought, dressed or believed different. My piece is a reminder not to forget “those fields painted with various grain lie, gilded with wheat, silvered with rye”... Materials: wood, silver, metal, fabric Joanna Mirecka Szuleta

“Zabijając jedno życie zabijamy cały świat”

“Destruir una vida es destruir el mundo”

Świadomie zrezygnowałem z tworzenia biżuterii “ozdoby”, która moim zdaniem kłóci się z powagą tematu.

Decidí conscientemente no crear una joya – “adorno”, lo cual no sería adecuado para el tema tan serio.

Istotne było znalezienie bardzo prostych symboli, przy pomocy których opowiadam o swoich emocjach związanych z tragicznym wydarzeniem w Jedwabnem.

Lo esencial era encontrar un símbolo simple para representar mis emociones respecto a los sucesos en Jedwabne.

Materiały: metal szlachetny, kontekst różnych otoczeń Krzysztof Gińko

Materiales: metal precioso

Krzysztof Gińko

“Destroying one life is destroying the world” The decision to avoid creating a “decorative” piece of jewellery was conscious as I believe it would not be appropriate for a theme of such importance. It was essential to find simple, yet clear symbols to be able to convey my emotions connected with the events in Jedwabne. Materials: precious metals

Krzysztof Gińko