Vlaams tijdschrift voor vormgeving en mode Jaargang XVII 3 e trimester 2008 Abonnement: € 23,55 Los nummer: € 6,25
C
Vormgeving Design www.oskard.be [An Eisendrath] Druk Printing Sint-Joris Vertaling Translation Data Translations ElaN Translations
DESIGN Hoofdredacteur Editor in chief Redactie Editorial team
Auteurs Authors
Fotografie portfolio Photography portfolio Secretariaat Secretariat Redactieadres Editorial offices
Johan Valcke
MODE Veerle Windels
Steven Cleeren Eva Coudyzer Mies Van Roy Eva Coudyzer Mieke De Lombaerde Frank de Roover Christophe De Schauvre Bie Luyssaert Christian Oosterlinck Lut Pil Eline Robin Henk Van Nieuwenhove
Jesse Brouns Valerie Steele Veerle Windels
Julien Lanoo
Ann Vallé Sonny Vandevelde
Greta Laermans
David Flamée
Design Vlaanderen / Kwintessens Koloniënstraat 56 (6de verdieping) 1000 Brussel
Flanders Fashion Institute Nationalestraat 28/2 2000 Antwerpen
t +32 (0)2 227 60 60 f +32 (0)2 227 60 69
t +32 (0)3 226 14 47 f +32 (0)3 232 63 96
e info@designvlaanderen.be w www.designvlaanderen.be
e df.ffi@modenatie.com w www.ffi.be
Fotosessie Photo shoot
Jaargang XVII 3e trimester
Kwintessens Volume XVII 3rd trimester
Abonnementen kunnen schriftelijk of telefonisch worden aangevraagd op het adres van Design Vlaanderen of door overschrijving van € 23,55 op het rekeningnummer 733-0321964-51. Subscriptions may be requested in writing or by telephone by contacting the Design Flanders editorial offices or by transferring EUR 23.55 to bank account number IBAN BE 75 7330 3219 6451. Adreswijzigingen worden gemeld op het redactieadres. Changes of address may be sent to our editorial offices. Niets uit deze uitgave mag worden gebruikt zonder toestemming van de uitgever. © Design Vlaanderen Nothing contained in this publication may be used, whether in part or in whole, without the publisher’s consent. © Design Flanders Alle adressen van designers, kunstenaars, galeries e.a. kunnen bij Design Vlaanderen verkregen worden. The addresses of designers, artists, galleries and other information are available upon request from Design Flanders.
04 06 09 12 16 22 26 30
Voorwoord Foreword Agenda Nieuws News De Belgische textielsector. Een interview met Mark Vervaeke, Fedustria The Belgian textile industry. An interview with Mark Vervaeke, Fedustria Christophe De Schauvre
De Vlaamse textielsector: een situatieschets The Flemish textile sector: a summary Eva Coudyzer
Technisch textiel: More than meets the eye Technical textiles: more than meets the eye Eline Robin (Centexbel)
Innoverend textiel, of: hoe de dode vezel tot leven kwam Innovative textile or: how the fibre that died came back to life Henk Van Nieuwenhove
Portfolio Nathalie Verlinden Martine Gyselbrecht Diane Steverlynck Katrien Rondelez MichaĂŤl Verheyden Ann-Marie Jonckheere Anne Masson
40 44 48 52 56 60
Weyers & Borms
Heropening van het Audax Textielmuseum Tilburg: een museum om te aaien. The Reopening of the Audax Textile Museum in Tilburg: a Museum to entice your tactile senses Mieke De Lombaerde & Frank de Roover
Futurotextiel, een blik op de toekomst Futurotextile, a glimpse of the future Bie Luyssaert
Creativity World Forum De Vier van Vallauris The Vallauris Four Henk Van Nieuwenhove
Theater in een verlicht decor. Recente ontwerpen in de collectie Designed by Artists. Theatre in a lighted decor. Recent designs in the Designed by Artists collection. Lut Pil
6e TriĂŤnnale van Doornik: Italia. La Fibra sensibile. 6th Tournai Triennial: Italia. La Fibra sensibile. Christian Oosterlinck
Wanneer ik dit schrijf trekken de
Dit nummer focust op textielvorm-
laatste onweders van de zomer
geving en vooral op verbluffende
over ons geteisterde land, openen
staaltjes van technisch textiel,
de Olympische Spelen in China en
textiel van de toekomst, ‘futuro-
zijn alle designers met vakantie.
textiel’. Futurotextiel is ook de titel
Het is dus rustig in Vlaanderen De-
van een bijzonder interessant eve-
signland. Maar in het najaar trek-
nement, inclusief tentoonstellin-
ken de drie Belgische regio’s weer
gen, colloquia, ontmoetingen enz.,
alle registers open. Vanaf septem-
georganiseerd door Designregio
ber trekt het designgebeuren weer
Kortrijk en de stad Lille en waar ook
op gang, met eerst Oeverture in
wij enthousiast aan meewerkten.
Gent (6 tot 8 september), daarna
Het evenement start in Kortrijk, net
Design September in Brussel (7 tot
voor Interieur en loopt nog tot eind
30 september), om dan uit te lo-
oktober. Op 28 oktober organise-
pen in de Designbiënnale in Luik
ren we in het kader van Futurotex-
(26 september tot 19 oktober).
tiel een workshop rond ‘intelligent
Wanneer die is afgelopen, snellen
textiel’, maar daarover wordt later
we naar Kortrijk waar Interieur 08
nog uitgebreid gecommuniceerd.
zijn deuren opent van 18 tot en met 26 oktober, waarna we vol ver-
Het is altijd leuk om tijdens het
wachting uitkijken naar Cocoon in
najaar in ons land te vertoeven. Je
Brussel (15 tot 23 november), dat
krijgt dan echt de indruk dat we een
overigens een vernieuwd design-
designland zijn. Op voetbal- en an-
concept zal voorstellen.
der vlak is het vaak huilen met de pet op, maar design redt de eer.
Ondertussen zullen we twee ten-
toonstellingen geopend hebben in
voor woord de Galerie van Design Vlaanderen.
Er is BeursNieuws (12 september – 26 oktober) met producten van
Vlaamse designers en firma’s die
tijdens het laatste halfjaar op internationale beurzen getoond werden,
en onze geschenkententoonstelling
Design Verpakt (14 november tot 31 vlak gebeurt er heel wat, zoals in Turijn, dat in 2008 World Design
Capital is en waar we een tentoonstelling brengen met als thema
‘Surrealisme en design’ (6 novem-
ber – 13 november). We reizen ook
nog naar Saint-Etienne, waar de 5e editie van de Biennale internationale du design plaatsvindt en
waar we een multiculturele Belgische expo – samengesteld door Giovanna Massoni – ondersteunen.
In Barcelona vindt het slotsymposium plaats van het Design Manage-
ment Europe-project. De daarmee verbonden DME Awards toonden
trouwens aan dat onze Vlaamse designbedrijven hoog scoren op het vlak van design management. Terug in België organiseert Flanders
Kwi nt e sse ns de sig n
DC zijn 3e Creativity World Forum
4
en doet het Vlaams Parlement een evenement rond food design. Bij bei-
de acties zijn we nauw betrokken.
Johan Valcke
december). Ook op internationaal
PRE face Johan Valcke
international level, such as Turin,
which is the 2008 World Design
Capital and where we will host an exhibition with the theme ‘Surreal-
ism and design’ (6 November – 13
November). We will also travel to Saint-Etienne, where the 5th edition of the Biennale internationale
du design takes place, and where
we will support a multicultural Belgian expo composed by Giovanna Massoni. In Barcelona, the closing
symposium of the Design Management Europe project will take place.
The DME Awards connected to this also show that our Flemish design companies are scoring well in
terms of design management. Back
in Belgium, Flanders DC is organis-
ing its 3rd Creativity World Forum, and the Flemish Parliament is or-
ganising an event focusing on food design. We are closely involved in both projects. As I write this, the last thunderstorms of the summer are passing
This issue focuses on textile design
over our storm-swept country,
and on remarkable examples of
the Olympic Games in China are
technical textile, textile of the fu-
opening, and all designers are on
ture: ‘futurotextile’. Futurotextile
holiday. In other words, it is quiet
is also the title of a very interesting
in the Flanders Design world. But
event, which includes exhibitions,
this autumn, the three Belgian re-
colloquiums, meetings, etc., and
gions pull out all the stops again.
which is organised by Design Re-
Starting in September, the design
gion Kortrijk and the city of Lille,
world kicks into gear again; lead-
and in which we are enthusiasti-
ing off with Overture in Ghent (6
cally collaborating, as well. The
to 8 September), followed by De-
event starts in Kortrijk, just before
sign September in Brussels (7 to
Interior 08 and runs until the end
30 September), to then the Design
of October. On 28 October, within
Biennale in Liège (26 September to
the framework of Futurotextile,
19 October). When that is done, we
we are organising a workshop on
hurry off to Kortrijk where Interior
‘intelligent textile’, but extensive
08 opens its doors from 18 until 26
communication on this will follow
October, after which we can eagerly
at a later stage.
look forward to Cocoon in Brussels (15 to 23 November), which will
It is always good being in our coun-
also introduce a revamped design
try in autumn. You really get the
concept.
impression that we are a designing country. With regards to soccer and
In the meantime, we will have
other things, it is often enough to
opened to new exhibitions in the
make you cry, but design is our saving grace.
Flanders Gallery of Design. There is Fair Promises (12 September – 26 October) with products from Flemish designers and companies that were shown at international fairs over the last six months; and there is our gifts exhibition (14 November to 31 December). There is also a lot happening at the
Kwintessens design
Design Flanders presents presents
5
BELGIË ANTWERPEN Antwerpen
Selectie afstudeerprojecten Vlaamse kunsthogescholen tot 11/09/2008 do-zo 14-18 uur IN-BETWEEN Paardenmarkt 90-92 www.gynaika.be
Koen van den Broeck
van 13/09/2008 tot 11/10/2008 di-za 14-18 uur Designed in Brussels Laekenstraat 99 02 218 01 40 www.designedinbrussels.be
BRUSSELS GEWEST
Gebroken Wit: Hedendaagse kant uit Duitsland, Nederland en België
Brussel
Expo 58. Tussen droom en werkelijkheid De Ster van Lucien De Roeck tot 20/10/2008 Atomium Eeuwfeestlaan www.atomium.be
Aline Vandeplas
Niche: Jonge Belgische Architectuur
Sony World Photography Awards tot 21/09/2008
van 23/08/2008 tot 28/09/2008 FARO - Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed Priemstraat 51 www.faronet.be
Nicolas Bovesse
Carte Blanche à Caroline Andrin: White Noise
van 10/10/2008 tot 18/01/2009
Bornem
van 08/11/2008 tot 04/01/2009 di-zo 10-18 uur, do 10-21 uur Bozar - Paleis voor schone kunsten Ravensteinstraat 23 02 507 84 30 www.bozar.be
tot 26/09/2008 ma-za 11-17.30 uur ISELP Waterloolaan 31 02 504 80 70 www.iselp.be
tot 21/09/2008 wo-vr 10-16 uur, za-zo 14-18 uur Park & gallery Henri Lannoye - Monumental Luipegem 77 03 889 01 69 users.pandora.be/monumental
Deurne
Fifties Zilver. Belgisch zilver rond 1958 van 30/09/2008 tot 18/01/2009 di-zo 10-17.30 uur Zilvermuseum Sterckshof Hooftvunderlei 160 03 360 52 52 www.zilvermuseum.be
Mechelen
Expo 58, de swingende jaren vijftig en de fifties tot 14/09/2008 di-zo 11-17 uur, do 11-20 uur Erfgoedcentrum Lamot Van Beethovenstraat 8-10 015 29 49 10 www.lamot-erfgoedcentrum.be
van 31/10/2008 tot 04/01/2009
Cobra & Cie: gravures, drukwerk en andere rariteiten
Dynamo Belgian Young Design Awards van 10/09/2008 tot 28/09/2008 Congresstation Pachecolaan www.dynamodesign.be
L'Anverre - Gilles Van Den Brempt van 10/09/2008 tot 28/09/2008 wo-za 12-18 uur D.A.M. Spazio int. Leon Lepagestraat 11-13 02 502 99 50
BeursNieuws van 12/09/2008 tot 26/10/2008
tot 30/09/2008 dagelijks 10.30-18.30 uur Pierre Bergé & Associés Grote Zavel 40 02 289 51 07 www.pba-auctions.com
van 20/09/2008 tot 25/09/2008 Recyclart Station Brussel-Kapellekerk Ursulinenstraat 25 02 502 57 34 www.recyclart.be
van 09/10/2008 tot 07/12/2008
Decolonizing Architecture
Pol Quadens: Inside/Outdoor Selected projects with Corian by contemporary designers
tot 28/09/2008 di-zo 10-18 uur Galerie Royal Boch Hoogstraat 154 02 503 33 39 www.royalboch.be
van 06/11/2008 tot 29/11/2008 ma-di, do-vr 12-18 uur Silke & The Gallery Steenhouwersvest 49 0474 78 01 37 www.silkefleischer.com
Boeddha's glimlach
van 12/09/2008 tot 28/09/2008
Rik Delrue: Royal Pigs & Piglets
van 01/10/2008 tot 30/06/2009
Nam June Paik
Green design: Finse, Belgische en Nederlandse vormgevers met gerecycleerde materialen
Design September - Eindejaarsprojecten Sint-Lukas Brussel: grafische en interieurvormgeving
van 02/10/2008 tot 25/10/2008
Artchitectuur
Kwi nt e sse ns de sig n
Coi Complément d'Objet Indirect
van 05/09/2008 tot 28/09/2008 vr-zo 14-18 uur Hangar 311 Battelsesteenweg 311 015 715 888 www.hangar311.be
tot 21/09/2008 di-zo 10-17 uur MUHKA Leuvenstraat 32 03 238 59 60 www.muhka.be
Chrysanthe Staikopoulou
6
Danielle Goffa: Madagascar
De Zomer van de Fotografie tot 14/09/2008
Expo 58 door de lens van Gérard Castello-Lopes The British Royal Collection: van Brueghel tot Rubens tot 21/09/2008 di-zo 10-17 uur, 10-22 uur Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis Jubelpark 10 02 741 72 11 www.kmkg-mrah.be
Stylistenparcours van 24/10/2008 tot 26/10/2008 Modo Bruxellae L. Lepagestraat 38 02 502 52 64 www.modobruxellae.be
Design Verpakt
Pro Fils Sur Faces / Profiel
van 16/11/2008 tot 31/12/2008 di-vr 11-18 uur, za-zo 13-17 uur Design Vlaanderen Galerie Kanselarijstraat 19 02 227 49 88 www.designvlaanderen.be/designvlaanderengalerie
tot 30/09/2008
Van new look tot Expo 58 tot 31/12/2008 ma-vr 10-12.30, 13.30-17 uur Museum voor het kostuum en de kant 02 213 44 50 www.brucity.be
van 12/09/2008 tot 28/09/2008 di-vr 11-18 uur, za-zo 14-18 uur The Gallery Moderne Schoolstraat 17 02 217 63 58 www.thegallerybruxelles.com
Anne-Mie Van Kerckhoven: Nothing More Natural - Kelley Walker van 06/09/2008 tot 02/11/2008 wo-za 12-19 uur, zo 11-17 uur, vr 12-22 uur Wiels Van Volxemlaan 354 02 347 30 33 www.wiels.org
LIMBURG Hasselt
Ten dans gevraagd van 13/09/2008 tot 04/01/2009 Modemuseum Gasthuisstraat 11 011 23 96 21 www.hasselt.be
Jean le Buveur et Jean l'abstinent. Antialcoholpropaganda van 21/09/2008 tot 25/01/2009 Nationaal Jenevermuseum Witte Nonnenstraat 19 011 24 11 44 www.hasselt.be
1% Water tot 28/09/2008
OOST-VLAANDEREN Deinze
Textiel, tussen kunst en industrie tot 19/10/2008 di-vr 14-17.30 uur, za-zo 10-12/14-17 uur Museum van Deinze en Leiestreek Lucien Matthyslaan 3/5 09 381 96 70 www.museumdeinze.be
Gent
Design from the fifties & the sixties Design with a Smile tot 12/10/2008 di-zo 10-18 uur Design Museum Gent Jan Breydelstraat 5 09 267 99 99 design.museum.gent.be
Quilt Art tot 14/09/2008 di-zo 10-18 uur MIAT, Museum voor Industriële Archeologie en Textiel Minnemeers 9 09 269 42 00 www.miat.gent.be
WEST-VLAANDEREN Brugge
Together: Spele-reien over Brugge
Magdalenastraat www.futurotextiel.com
Nieuwpoort
Oorlog & Vrede - de kunst van het herinneren: Marf - … tot 14/09/2008 dagelijks 10-12/14-18 uur, vr-zo 1012/14-17 uur Stadshalle
WALLONIË Hornu
Martí Guixé tot 05/10/2008 Grand Hornu Images Rue Sainte-Louise 82 065 65 21 21 www.grand-hornu.be
Liège
Gustave Serrurier-Bovy (18581910): Acteur du futur van 27/09/2008 tot 18/01/2009 di-za 13-18 uur, zo 11-16.30 uur Musée d'Art moderne et d'Art contemporain de la Ville de Liège Parc de la Boverie 3 04 343 04 03 www.mamac.org
4de Internationale Design Biënnale van Luik - Design 2008: (E) vocations van 26/09/2008 tot 19/10/2008 Musée de la Vie Wallonne Cours des Mineurs www.designliege.be
Mons
tot 01/10/2008 Glasmuseet Ebeltoft Strandvejen 8 +45 8634 1799 www.glasmuseet.com
Gudhjem
European Glass Context 2008: Established artists van 13/09/2008 tot 19/10/2008 Bornholms Kunstmuseum Helligdommen, Sdr. Strandvej 95, Ro +45 5648 4386 www.bornholms-kunstmuseum.dk
Schwäbisch Gmünd
DUITSLAND
20 Jahre Stiftung Gold- und Silberschmiedekunst
Frankfurt
Mobile Galerie Aurum: My InnerOutside van 15/10/2008 tot 22/10/2008 Museum für Angewandte Kunst Schaumainkai 17 +49 69 212 340 37 www.museumfuerangewandtekunst. frankfurt.de
Herford
Siegfried De Buck - Christopher Dresser tot 28/9/2008 Recycling Design Prize van 03/10/2008 tot 26/10/2008 MARTa Goebenstraße 4 - 10 +49 5221 99 44 30 0 www.martaherford.de
Kortrijk
Saint-Hubert
tot 14/09/2008 di-zo 10-12/14-17 uur Broelmuseum Broelkaai 6 056 27 77 80 www.kortrijk.be/musea
tot 19/10/2008 Palais Abbatial 061 61 22 01 www.province.luxembourg.be
van 04/11/2008 tot 12/12/2008 Villa Bengel www.io-leuchtet.idar-oberstein.de
DENEMARKEN
FlowerPower
Futurotextiel08
Ebeltoft
Memories in glass - Memoria sotto vetro
tot 21/09/2008 za-wo 10-17 uur, do-vr 10-20 uur Pinakothek der Moderne Barer Str. 29 +49 23805 118 www.pinakothek.de
van 13/09/2008 tot 19/10/2008 Grønbechs Gård Grønbechs Gård 4 www.groenbechsgaard.dk
tot 21/09/2008 di-zo 12-18 uur Les Etables, Site des anciens abattoirs Place de la Grande Pêcherie 065 40 53 18 www.mons.be
van 09/10/2008 tot 07/12/2008 Hall NMBS
15th Silver Triennial. Positions of contemporary Silversmiths’ art
tot 28/09/2008 di-vr 14-17 uur, do 14-19 uur, za-zo 11-17 uur Galerie im Prediger Bocksgasse +49 7171 6034130 www.schwaebisch-gmuend.de
European Glass Context 2008: Emerging artists - Industrial Design
van 10/10/2008 tot 30/11/2008 dagelijks 15-18 uur Art-O-Nivo Wollestraat 25 050 33 50 61 www.artonivo.be
Livre et Enfance
tot 14/09/2008
Giorgio Morandi - Alberto Giacometti
Suomi - België
Design x 50
Milestones Automotive Design: Example Mercedes-Benz
Hasle
Qui fait Quoi: exposition d'été des créateurs membres de WCC-BF
tot 05/10/2008
München
Idar Oberstein
Bettina Speckner - Tarja Tuupanen van 01/10/2008 tot 31/10/2008
00/07
Mainz
van 01/09/2008 tot 20/09/2008 Handwerkskammer Rheinhessen Dagobertstrasse 2 +49 6131 999 226
tot 21/09/2008 di-vr 14-17 uur, do 14-19 uur, za-zo 11-17 uur Silberwarenfabrik Ott-Pauser Milchgässle 10 +49 7171 389 10 www.schwaebisch-gmuend.de
FINLAND Helsinki
Fujiwo Ishimoto: Uniflora van 06/11/2008 tot 09/28/2008
Juhani Heikkilä: Summer Nights and Winter Days - Robert Baines: The Schatzkammer Fennofolk - New Nordic Oddity tot 28/09/2008
Arabia - Tea
van 17/10/2008 tot 18/01/2009 di 11-20 uur, wo-zo 11-18 uur Designmuseo Korkeavuorenkatu 23 +358 9 622 0540 www.designmuseum.fi
FRANKRIJK Bordeaux
Collectif. Nouvelles formes d'habitat collectif en Europe tot 26/10/2008 di-zo 11-18 uur Arc en rêve - centre d'Architecture
Kwintessens design
di-za 11-18 uur, zo 14-17 uur Z33 Zuivelmarkt 33 011 29 59 60 www.z33.be
7
7 rue Ferrère +33 56 52 78 36 www.arcenreve.com
GROOT-BRITTANNIË
Gorinchem
London
Chartres
Industrial facility: some recent projects Tim Walker: pictures
tot 29/09/2008 Fort Vuren Waaldijk 29 +31 183 660 950 www.wff.nl
Udo Zembok, Les espaces de la Lumière tot 31/12/2008 Centre International du Vitrail 5, rue du Cardinal Pie +33 37 21 65 72 www.centre-vitrail.org
Lattes
Johan Creten: La Femmina tot 28/09/2008 Musée archéologique Henri Prades Route de Pérols 390 +33 467 99 77 20 museearcheo.montpellier-agglo.com
Torino
International Design Casa
Arnie Zimmerman: Inner City tot 28/09/2008
Levenswerk 06: Wim Borst tot 13/10/2008 di-zo 11-17 uur Keramiekmuseum Princessehof Grote Kerkstraat 11 +31 58 127 438 www.princessehof.nl
Middelburg
Design’in / Pays de la Loire: Living Box
NEDERLAND
Erik Verdonck
tot 12/10/2008 wo-zo 13.30-19.30 uur Hangar à Bananes Quai des Antilles, île de Nantes
Amsterdam
Paris
Observateur Design 09 van 23/10/2008 tot 09/03/2009 Cité des Sciences et de l'industrie Av. Corentin-Cariou 30 www.cite-sciences.fr
Valentino: Thèles et Variations tot 21/09/2008
L'Affiche 100% Finlande 19072007 tot 26/10/2008
Gérard Deschamps: Jeux d'eau tot 16/11/2008
Sonia Rykiel
van 20/11/2008 tot 19/04/2009 Musée des Arts Décoratifs 107 rue de Rivoli +33 142 60 32 14 www.lesartdecoratifs.fr
Roubaix
Un été des sculpteurs tot 21/09/2008 La Piscine-Musée D'art et d'Industrie 23, rue de l'Espérance +33 320 69 23 60 www.roubaix-lapiscine.com
Sars-Poteries
Joan Crous: L'Alchimie du Verre van 11/09/2008 tot 01/12/2008 wo-ma 10-12.30/13.30-18 uur Musée-Atelier du Verre 1, rue du Général de Gaulle - BP2 +33 327 61 61 44
Vallauris
Biennale internationale de Céramique contemporaine Vallauris 2008 tot 17/11/2008 Musée Municipal de la Céramique & d'Art Modern Place de la Libération biennale.vallauris.free.fr
Kwi nt e sse ns de sig n
ITALIË
Leeuwarden
van 06/11/2008 tot 13/11/2008 Torino 2008 World Design Capital www.torinoworlddesigncapital.it
Nantes
8
tot 07/09/2008 dagelijks 10-17.45 uur, vr 10-21 uur Design Museum London Shad Thames +44 20 7403 6933 www.designmuseum.org
Glashart
Hester Van Eeghen: Een juweel van een tas van 07/09/2008 tot 07/11/2008 dagelijks 10-17 uur Tassenmuseum Hendrikje Herengracht 573 +31 20 524 64 52 www.tassenmuseum.nl
Delft
Marijke Gémessy tot 13/09/2008
Carolein Smit
van 20/09/2008 tot 18/10/2008
Peter Beard Hein Severijns
van 25/10/2008 tot 22/11/2008 di-vr 11-18 uur, vr 19-21 uur, za 11-17 uur Galerie Terra Keramiek Nieuwstraat 7 +31 15 214 70 72 www.terra-delft.nl
Den Haag
Sierpapier uit de collectie Laurentius tot 14/09/2008 Museum Meermanno Westreenianum/ Mus. vh Boek Princessegracht 30 +31 70 346 27 00 www.meermanno.nl
Eindhoven Fiets
tot 05/10/2008 di-zo 11-18 uur Designhuis Stadhuisplein 3 www.designhuis.com
Be(com)ing Dutch tot 04/09/2008 di-zo 11-18 uur, do 11-21 uur Van Abbemuseum Bilderdijklaan 10 +31 40 238 10 00 www.vanabbemuseum.nl
Rianne de Witte tot 05/10/2008
van 04/10/2008 tot 01/02/2009 di-zo 13-17 uur, vr 17-21 uur Zeeuws Museum Abdij Middelburg +31 118 65 30 00 www.zeeuwsmuseum.nl
Nijmegen
International Graduation Show 2008 tot 04/10/2008 di-vr 11-18 uur, za 11-17 uur Galerie Marzee Lage Markt 1-3 / Waalkade 4 +31 243 22 96 70 www.marzee.nl
+31 73 6273680 www.sm-s.nl
Gewoon in de jaren ’40 van 20/09/2008 tot 04/01/2009 di-vr 10-17 uur, za-zo 12-17 uur Noordbrabants Museum Verwersstraat 41 +31 73 87 78 00 www.noordbrabantsmuseum.nl
Tilburg
Van Labyrinth tot Big Mama. Projecten uit het TextielLab tot 09/11/2008
Vloerjuwelen: Theo Colenbrander (1841-1930) - Petra Blaisse - Kiki Van Eijk - Ulf Moritz - … van 22/11/2008 tot 01/03/2009 di-vr 10-17 uur, za-zo 12-17 uur Audax Textielmuseum Goirkestraat 96 +31 13 42 22 41 www.textielmuseum.nl
Utrecht
Rietvelds Ranke Ruimtedieren + andere creaturen van de avantgarde tot 26/10/2008 Centraal Museum Agnietenstraat 1 Postbus 2106 +31 30 36 23 62 www.centraalmuseum.nl
OOSTENRIJK Wien
Andreas Fogarasi
Rijswijk
tot 14/09/2008
tot 14/09/2008 di-vr 14-17 uur, za 11-17 uur Museum Rijswijk Herenstraat 67 +31 70 3903617 www.museumryswyk.nl
tot 21/09/2008 Dorit Margreiter: Global Village Discovery Center van 08/10/2008 tot 08/03/2009 MAK - Museum für Angewandte Kunst Stubenring 5 +43 1 711 36 233 www.mak.at
Holland Papier Biënnale 2008 Sierpapier
Julien Opie: Recent works
Rotterdam
Limited / Unlimited. 100 jaar Dutch Design tot 12/10/2008 Museum Boijmans-van Beuningen 18-20 Museumpark / Postbus 2277 +31 10 4419400 www.boijmans.nl
Green Design: Finse, Belgische en Nederlandse vormgeving met gerecycleerde materialen
POLEN Cieszyn
Design in Public Space van 11/09/2008 tot 02/11/2008 Silesian Design Network ul.Zamkowa 3a, b, c +48 33 851 08 21 www.wzornictwo.net
van 11/10/2008 tot 15/11/2008 ma-za 12-18 uur Studio hergebruik Coolsingel 53 +31 10 413 36 60 www.studiohergebruik.nl
ZWITSERLAND
's-Hertogenbosch
tot 05/10/2008
van 20/09/2008 tot 30/11/2008 di-zo 13-17 uur, di/do 13-21 uur SM's - Stedelijk Museum 's-Hertogenbosch Magistratenlaan 100
tot 05/10/2008 di-vr 11-18 uur, za-zo 11-18 uur Mu.dac - Musée de Design et d'Arts Appliqués Contemporains Place de la Cathédrale 6 +41 21 315 25 30 www.mudac.ch
Richard Deacon: It's a small World
Lausanne
De main à main: apprendre et transmettre dans le bijou contemporain européen Les bagues de Dieter Roth
Maison & Objet van 05/09/2008 tot 09/09/2008
Maison & Objet
van 23/01/2009 tot 27/01/2009 Info: SAFI, 4, Passage Roux, F-75850 Paris Cedex 17, Frankrijk +33 1 44 29 02 18 www.maison-objet.com
Markt van Morgen 14/09/2008 Info: Markt van Morgen, Kloosterstraat (ter hoogte vismijn), 2000 Antwerpen www.marktvanmorgen.be
FIM, International Furniture Fair Deco. International Decoration and Accessories Fair van 23/09/2008 tot 27/09/2008 Info: Feria Valencia, Avenida de las Ferias s/n, E-46035 Valencia, Spanje +34 963 86 11 00 www.feriavalencia.com
Origin van 07/10/2008 tot 19/10/2008 Locatie: Somserset House Info: Crafts Council, 44a Pentonville Road, N1 9BY London Islington, UK +44 20 7278 7700 www.craftscouncil.org.uk
Interieur 08 van 17/10/2008 tot 26/10/2008 Info: Stichting Interieur, Groeningestraat 37, 8500 Kortrijk 056 22 95 22 www.interieur.be
Mind & Matter van 18/10/2008 tot 26/10/2008 Europese kunstambachten Info: Luxexpo, Circuit de la Foire Internationale 10, 1347 Luxembourg +352 43 99 1 www.luxexpo.lu
JEC Composites Asia van 22/10/2008 tot 24/10/2008 Locatie: Suntec Exhibition Centern, Singapore Info: JEC, Boulevard de Courcelles 19, F-75008 Paris +33 1 58 36 15 05 www.jeccomposites.com
design.rdv van 13/12/2008 tot 14/12/2008 Locatie: White Hotel. Ontwerpers huren
een kamer als verkoopsruimte. Thema: Love Nest Info: Pro Materia asbl, Elisabethlaan 4, 3080 Tervuren 02 768 25 10 www.promateria.be
Ceramic Art London 2009 van 27/02/2009 tot 01/03/2009 inschrijven tot: 09/05/2008 Info: Craft Potters Association, 25 Foubert's Place, WIF 7QF London, UK +44 207 437 6781 www.ceramics.org.uk
I-DECO van 26/02/2009 tot 01/03/2009 Info: Sine Trade Fairs Inc., CNR Expo Center - Yesilkoy, 34149 Istanbul, Turkije +90 212 4657474 ext: 2785 www.cnrexpo.com
WEDSTRIJDEN Good Design 2008 inschrijven tot 01/07/2008 Voor objecten ontworpen en geproduceerd na 01/01/2006 Info: Chicago Athenaeum, 601 S. Prospect Avenue, IL 61036 Galena, VS +1 815 777 4444 www.chi-athenaeum.org
Grafische Vormgeving ADC Young Guns 6 inschrijven tot 02/06/2008 deelnamekosten: 125 $ Max. 30 jaar. Info: Art Directors Club, 106 West 29th Street, 10001 New York, VS +1 212 643 1440 www.adcglobal.org
Industriële vormgeving Ecodesign Award 08 voor studenten inschrijven tot 06/30/2008
Ecodesign Award PRO voor professionele ontwerpers inschrijven tot 09/05/2008 Info: OVAM, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen 015 284 284 www.ovam.be
Observateur du Design inschrijven tot 06/06/2008 Info: APCI, 24 rue du Charolais,
F-75012 Paris, Frankrijk +33 1 43 45 04 50 www.apci.asso.fr
Red Dot Award: Design Concept 2008 inschrijven tot 18/07/2008 deelnamekosten: afhankelijk van categorie en moment van inschrijving: 35-165 € Producten mogen niet op de markt komen voor 01/12/2008 Info: Red Dot Design Museum, 28 Maxwell Road Red Dot Traffic, 069120 Singapore www.red-dot.de
3rd EU-Japan Design Competition Design for Kids: speelgoed, kleding/mode of computergames voor kinderen tussen 6 en 12 jaar.
Design Director bij Pininfarina, Lowie Vermeersch. Onder de laureaten van de PlantinMoretusprijzen 2008 voor de best verzorgde boeken vinden we verscheidene door Design Vlaanderen erkende ontwerpers. In de categorie ‘School- en studieboeken’: Jessica L’Ecluse en Katrien Daemers voor het VAI, met Achtergrond#03; in de categorie ‘Non-Fictie’: Jurgen Maelfeyt met Mijn fans, Kim Clijsters en Koen Bruyñeel voor Stichting Ons Erfdeel, met Overeind in Babel, talen in Europa. Bij de ‘Kinder- en Jeugdboeken’ viel Leen Depooter met Eén miljoen vlinders in de prijzen.
inschrijven tot september 2008 Info : Europa House, 9-15 Sanbancho, Chiyoda-ku, Tokyo 102-0075, Japan + 81 3 3239 0539 (Nuno da Monta Veiga) Nuno.da-Mota-Veiga@ec.europa.eu www.deljpn.ec.europa.eu
New Glass Review is een jaarlijkse uitgave van Ritterbach Verlag, de uitgevers van het internationale glastijdschrift Neues Glass/New Glass. In New Glass Review worden slechts 100 werken gepubliceerd en kunstenaars kunnen hiervoor hun beste werken inzenden. Sylvie Vandenhoucke werd geselecteerd met Kalina.
Textiel en papier
Laureaten van de Vierjaarlijks Prijs
4. Europaïsche Quilt-Triennale 2009 inschrijven tot 01/03/2009 Textilmuseum Max Berk, Brahmsstrasse 8, D-69118 Heidelberg-Ziegelhausen, Duitsland +49 6221 800 317
14th European Meeting of Patchwork Artists: the Feather inschrijven tot 12/07/2008 deelnamekosten: 11 € Info: Patchwork Europe, 5, rue Kroeber Imlin F, 68160 Ste Marie-aux Mines, Frankrijk +33 3 89 58 33 10 www.patchwork-europe.com
PRIJZEN De internationale jury van de 21ste ADI Compasso D’Oro Award kende op 26 juni een prijs toe aan de concept car Nido van Pininfarina en Lowie Vermeersch. “De prijs is een erkenning van de belangrijke rol die Pininfarina speelt in de designwereld. De Nido is een duidelijk voorbeeld van hoe actief we zijn in het domein van innovatie en onderzoek met betrekking tot mobiliteit in de toekomst”, zegt Vlaams
voor Vormgeving van de Provincie West-Vlaanderen zijn – ex aequo – Bart Goderis (ontwerper B.I.C.-Carpets), Jan Wouter Hespeel & Randoald Sabbe en Lodewijk Joye (grafische vormgeving). Premies waren er nog voor Koen Bruyñeel en Dirk Wynants. Van 17 oktober tot 30 oktober loopt een tentoonstelling rond deze prijzen in het Broelmuseum te Kortrijk.
Na Alain Berteau in 2006 en Nedda El-Asmar in 2007 hebben de redacties van Weekend Knack en Weekend Le Vif L’Express samen met Stichting Interieur voor de derde keer een Designer van het Jaar gekozen: de veertigjarige Antwerpenaar Stefan Schöning. Hij ontwierp o.a. de nieuwe huisstijl voor de NMBS, pannen voor Demeyere, domoticasystemen voor Intensia en sofa’s, kapstokken en bijzettafels voor verscheidene Italiaanse fabrikanten. Schöning krijgt tijdens de internationale designbiënnale Interieur 08 de mogelijkheid om een exclusieve tentoonstelling op te zetten. Vlaamse winnaars bij de IF Product Design Awards 2008 zijn: -Achilles Associates met een racefietsenreeks uit carbon en vlas voor
Kwintessens design
BEURZEN
9
Museeuw Bikes. IPA- Advanced Composites stond in voor het ontwerp, Achilles Associates voor de styling. -Het designteam van Tupperware General Services met het keukengereedschap Ergologics™ -GBO (Eric Dumortier) met Moccona Coffee Packaging voor Sara Lee, Spectrolab voor Spectro en een paardentrailer voor Henra -Das Ding (Davy Grosemans) met het zonnescherm Frou Frou voor Symo -Das Ding (Davy Grosemans) met de hanglamp Chubby voor Dark -Hegge ID (Frans Hegge) met een bureau, B Long -Manzana met de lichtschakelaar Tacto -Delta Light met de wandlamp Look in -Vasco (Frederik Aerts en Wim Segers) met de aluminium radiator Bryce -Crea uit Roeselare met een innovatieve verpakking voor de spatborden van Curana.
CURSUSSEN, STAGES, WORKSHOPS, LEZINGEN, COLLOQUIA Algemeen Design Workshop La Huitième Jour tot 14/09/2008 Architecten, designers en studenten worden uitgenodigd om de jongeren van Le 8ème Jour te ontmoeten. Bedoeling is om 1 jaar later ontwerpen voor hen te presenteren. Info: Le 8ème Jour, Zuidstraat 133/50, 1000 Brussel 02 349 35 95 www.lehuitiemejour.be
Lezingenreeks Design September David Trubridge 15/09/2008
Maarten Baas 17/09/2008
Jurgen Bey
18/09/2008
Ron Arad
25/09/2008
5.5 Designers
Kwi nt e sse ns de sig n
26/09/2008 deelnamekosten: 7 €
10
Info: Flagey, Heilig Kruisplein, 1050 Brussel www.flagey.be
Green Design 16/09/2008 inschrijven tot 09/08/2008 Professionals en designers onderzoeken nieuwe uitdagingen: duurzame consumptie van natuurlijke bronnen, hergebruik van water, de ecologische voetafdruk en het concept ‘Cradle to Cradle’. Info: Fins Cultureel Instituut, Luxemburgstraat 20, 1000 Brussel 02 513 71 31 www.finncult.be
2008 Shanghai Design Biennial: Better Design, Better Life van 18/09/2008 tot 20/09/2008 Info: Shangai Centre for Scientific and Technological Exchange with Foreign Countries, Room 112, 1634 Huaihai Road, 200031 Shanghai sdb.sstec.com.cn
Gesprek met Ionna Vautrin en Guillaume Delvigne 20/09/2008 Info: ISELP, Waterloolaan 31, 1000 Brussel 02 504 80 70 www.iselp.be
Commerce Design Brussel 23/09/2008 Locatie: Flagey Info: Pro Materia asbl, Elisabethlaan 4, 3080 Tervuren 02 768 25 10 www.promateria.be
Shaping the Global Design Agenda van 06/11/2008 tot 07/11/2008 deelnamekosten: 600 €; leden ICSID Icograda: 500 € Thema's: design & economy, design & society, design & complexity Info: Torino 2008 World Design Capital, Turijn www.torinoworlddesigncapital.it
Glas Glass Art Society 39 th Annual
Conference: Local Inspiration, Global Innovation van 11/06/2009 tot 14/06/2009 Kandidaat-sprekers of wie een workshop wil organiseren rond dit thema kan zich melden bij de organisatoren. Het congres vindt plaats in het Corning Museum, New York (USA) Info: Glass Art Society, 3131 Western Ave Ste 414, WA 98121 Seattle +1 206 382 1305 www.glassart.org
Perrin & Perrin: Fusing/Slumping van 15/09/2008 tot 19/09/2008 Info: Musée-Atelier du Verre, 1, rue du Général de Gaulle - BP2, 59216 Sars-Poteries +33 327 61 61 44 museeduverre@cg59.fr
Industriële vormgeving Specialisatiecursus Verlichtingstechniek – 20 avonden van 25/09/2008 tot 31/03/2009 Info: KaHo Sint-Lieven - Groen Licht Vlaanderen, Gebroeders Desmetstraat 1, 9000 Gent 09 265 87 13 www.groenlichtvlaanderen.be
Keramiek Gesprek met Ionna Vautrin en Guillaume Delvigne 20/09/2008 Info: ISELP, Waterloolaan 31, 1000 Brussel 02 504 80 70 www.iselp.be
Draaicursus van 27/09/2008 tot 25/10/2008 Info: Keramiek & Kunstpromotie Fernand Everaert, Ommegangstraat 47, 9080 Lochristi 09 355 56 08 www.keramiekfestival.be International Khmer Ceramics
Festival
van 11/12/2008 tot 29/12/2008 Info: National Center for Khmer Ceramics Revival, Angkor +855 63 761 519
Pottendraaien van 27/10/2008 tot 31/10/2008 Info: Qartz, Korenmarkt 40, 2800 Mechelen 015 33 64 92 www.qartz.be
Lucien Tinck: Basisscheikunde voor het aanmaken van glazuren van 20/09/2008 tot 27/09/2008 deelnamekosten: 150 €
Netty Janssens: Kwastglazuur en kleurdecoratie 27/09/2008 deelnamekosten: 85 €
Anima Roos: Glazuur- en decoratietechnieken van 11/10/2008 tot 29/11/2008 deelnamekosten: 165 € Info: Colp-Art Gallery/ISCRAT, Groendreef 51, 9000 Gent 09 226 28 26 www.colpaert-ceramic.be
Textiel en papier Hella Jongerius: Fabrics which Transform van 22/10/2008 tot 24/10/2008 deelnamekosten: 1495 € Info: Audax Textielmuseum, Goirkestraat 96, NL-5046 GN Tilburg +31 13 42 22 41 www.textielmuseum.nl
DESIGN VLAANDEREN NIEUWS De internationale designbeurzen van het voorjaar leverden weer een hele schat aan nieuwe producten op. Design Vlaanderen bundelt nu deze objecten in de tentoonstelling BeursNieuws en geeft aan het grote publiek de kans om de objecten te zien die ze gemist hebben op de beurzen. De deelnemende ontwerpers: Paul Ameloot, Atelier BLINK, Nicolas Bovesse, Tom De Vrieze, Anthony Duffeleer, Enthoven Associates, Alain Gilles, Bart Goderis, Davy Grosemans, Michaël Kruijne, Loudordesign, Pilipili, Luc Ramael, Wim Segers, Romy Smits, Marc Till, Anna Torfs, Unfold, Stijn Vandevoorde, Fabiaan Van Severen, Peter Vanooteg-
hem, James Van Vossel, Danny Venlet, Michaël Verheyden. De bedrijven: Amano, B.I.C.-Carpets, Bonaldo, Dark, Deltalight, Domani, Entity Identity, Felicerossi, Indera, Jaga, Leddesigninnovation, Mini, Prandina, Qui est Paul?, Sipwell, Sywawa, TAL, Toss B, Tribu, Unic Design, Van Esch BV, Vange, Viteo. Op 5 oktober neemt Design Vlaanderen met deze tentoonstelling deel aan de Open Bedrijvendag. Van 16 november tot 31 december kunt u opnieuw in de galerie uw ein-
dejaarsgeschenken kopen tijdens Design Verpakt. Meer op www. designvlaanderen.be/designvlaanderengalerie/ Er heerst bij opdrachtgevers onduidelijkheid over wat het werken met ontwerpers hen oplevert. Onduidelijkheid over de economische betekenis van design kan ertoe leiden dat ontwerphonoraria onder druk staan of dat de vraag uit de markt achterblijft. Wanneer ook ontwerpers zelf niet goed kunnen aangeven wat de effectiviteit van hun dienstverlening is, belemmert dit hun groeikansen en succes. De workshop Design Effectiveness (16 en 30 september 2008) zal worden geleid door Gert Kootstra. Gert verdeelt zijn tijd tussen zijn eigen adviespraktijk Census, onderzoekswerk voor het CBRD/INHOLLAND en het kerndocentschap van de Master of Design Management (EURIB). Daarnaast is hij auteur van diverse boeken en artikelen over dit onderwerp. Meer op www. belgiandesignforum.be Het Gentse designcircuit Oeverture wordt voor de 3de maal georganiseerd, en dit van 6 tot 8 september. Design Vlaanderen is te gast in de Nemrodzaal van de Arteveldehogeschool, gelegen in de Goudstraat. We geven er een forum aan de in 2007 erkende ontwerpers, tevens ook de selectie van de Nieuwe Oogst. Deelnemers zijn Steven Dehollander (PiliPili), Loudordesign, Anthony Duffeleer, Lodewijk Joye, Lut Laleman, Atelier Blink, Jurgen Malfeyt, Jorge Manilla, Dimitri Merlin, Lore Ongenae, Jeff Rutten, An van Hoey en
Unfold. Meer info: www.oeverture.be
Interieur 08 loopt dit jaar van 17 tot 26 oktober. Design Vlaanderen presenteert er de Henry van de Velde-labels 2006, 2007 en in primeur ook die van 2008. Deze producten worden getoond door middel van een 3D-projectie, met medewerking van Holocube (www. holocube.eu). Iedereen is welkom op stand 414 (hall 4). De 4de editie van de Biennale internationale du design de Liège loopt van 26 september tot 19 oktober 2008. In het Archéoforum brengt Design Vlaanderen een vernieuwde Flower Power-tentoonstelling, de vazententoonstelling die al in de lente in de galerie te zien was. Deelnemende ontwerpers zijn: Leo Aerts, Annemie Decorte, Jos Devriendt, Loudordesign, Nedda El-Asmar, Linde Hermans, Rembrandt Jordan, Hugo Meert, Pol Quadens, Sem Schanzer, Helena Schepens, Anna Torfs, Roos Van de Velde, Jan Vander Elst, Luk Van der Hallen, Sylvain Willenz en Dirk Wynants. Voor de tentoonstelling Evocations werden tevens geselecteerd: Atelier Fenestra, Michaël Bihain, Anne Mie Boonen, Rudy Burm, Nora De Rudder, Els Huygelen, Emilie Lecoutourier et Céline Poncelet, Hugo Meert, Marleen Mertens, Peyman Nadirzadeh, Sem Schanzer, Romy Smits, Frans Van Praet en Dirk Wynants. www.designliege.be Design Vlaanderen neemt deel aan de
Biennale Internationale du Design de Saint-Étienne, samen met Wallonie-Bruxelles Design. Deze Belgische bijdrage heeft als titel ‘Het België van de Anderen’, waarbij werk getoond wordt van ontwerpers met roots in vreemde culturen. Voor Design Vlaanderen nemen deel: Nedda El-Asmar, Christiane Högner, Peyman Nadirzadeh en Danny Venlet. www. citedudesign.com De woonbeurs Cocoon krijgt in 2008 – onder impuls van Sfeer-organisator Veerle Wenes – een nieuwe dynamiek en een nieuw concept. Binnen dat nieuwe concept worden enkele spraakmakende projecten gelanceerd, zoals een tentoonstelling over creatieve, functionele of ludieke oplossingen voor het stapelen van boeken. Design Vlaanderen organiseert dit samen met Cocoon en mikt op zowel bestaande, gerealiseerde ontwerpen als prototypes. Cocoon loopt van 15 tot 23 november 2008. www.artexis.com/cocoon/ Design Vlaanderen coördineerde de Vlaamse inzendingen voor BIO 21 , een biënnale voor industriële vormgeving. De geselecteerden voor de BIO21-tentoonstelling in Slovenië zijn: Wolters (Roel Vandebeek) met het straatmeubilair Ensemble, Beyond Products (Peter Van Riet) met de BeyondSnow™ Strap-in™ snowboardbinding, en Nedda El-Asmar met de Narghile-waterpijp en het Appetize-bestek. Proficiat! De awards worden in september gekozen uit de geselecteerden. De tentoonstelling loopt van 2 oktober tot 2 november 2008. Meer info op www.bio.si
Kwintessens design
www.khmerceramics.com
11
Christophe De Schauvre
Interview met / with Mark Vervaeke [Fedustria]
“Traditionele massaproductie is niet meer voor ons. Wij moeten de kaart trekken van
De Belgische textielindustrie – goed voor een omzet van € 7,7 miljard, waar-
The Belgian textile industry - with a turnover of EUR 7.7 billion, three quarters
van drie kwart uit export – is een eigengereide sector waarin alle economi-
of which comes from export - is an assertive sector in which all economic pat-
sche wetmatigheden lijken samengebald. Mark Vervaeke van Fedustria, de
terns seem to be bundled together. Mark Vervaeke from Fedustria, the organ-
belangenorganisatie van de Belgische textiel-, hout- en meubelindustrie,
ised pressure group for the Belgian textile, wood and furniture industry, bal-
maakt een balans op van de sterktes en zwaktes van deze historische indus-
ances the strengths and weaknesses of this historic branch of industry. “Stay
trietak. “Alert blijven voor elke evolutie en kiezen voor meer creativiteit,”
alert for every evolution and opt for more creativity,” is his advice.
luidt zijn advies. “Textile is a flag that covers many layers,” says Mark Vervaeke, who works “Textiel is een vlag die vele ladingen dekt”, zegt Mark Vervaeke, die zich
with the “Carpets & Interior Textiles” and “Technical Textiles” divisions within
binnen Fedustria bekommert om de divisies ‘Carpets & Interior Textiles’
Fedustria. An important separation, because they are very different in both
en ‘Technical Textiles’. Een belangrijke opdeling, want erg verscheiden in
aims and resources. “As well as these two departments, you also have a third
zowel doel als middelen. “Naast deze twee afdelingen heb je ook nog de
great standard within the world of textiles, and that is everything that has to do
derde grote peiler binnen de wereld van textiel en dat is alles wat met kle-
with clothing; or knitted or woven fabrics, products which make up the basic
ding te maken heeft; breisels of weefsels, producten die het basismateriaal
materials for clothes.” This labour-intensive branch of industry was historically
vormen voor kleding.” Deze arbeidsintensieve industrietak was historisch
very important in Flanders, even though it is slowly becoming less so now. The
erg belangrijk in Vlaanderen, ook al kalft hij stilaan af. Het aandeel van
share of clothing textiles in the total added value for our country has after all
kledingtextiel in de totale toegevoegde waarde van ons land is immers
fallen from 30% to 17%. This backwards evolution started a good 25 years ago.
gezakt van 30% tot 17%. Die neerwaartse evolutie is een goede 25 jaar
“The clothing-manufacture industry is one that is highly labour-intensive, so it
geleden begonnen. “De confectie-industrie is er eentje met een hoge per-
has shifted more in the direction of North African countries such as Tunisia and
soneelslast, waardoor die zich meer is gaan verplaatsen richting Noord-
Morocco,” he says. When it also started to get too expensive there, it moved to
Afrikaanse landen zoals Tunesië en Marokko”, klinkt het. Toen het ook daar
countries like Albania. In the meantime, the heart of the mass production for
te duur begon te worden, ging het naar landen als Albanië. Intussen ligt het
clothes has moved more to Asian countries, with China and Korea leading the
zwaartepunt van de massaproductie in kleding eerder in Aziatische landen,
way. “A Belgian textile manufacturer cannot compete with these mass manu-
met China en Korea als voortrekkers. “Een Belgische textielproducent kan
facturers,” says Vervaeke. “What can you do? Look for a specific niche, concen-
niet optornen tegen deze massaproducenten”, zegt Vervaeke. “Wat kan je
trate on a unique added value…. This is possible, for example, by focussing on
daartegen doen? Een specifieke niche opzoeken, je concentreren op een
the high sector of designer clothing. Trendsetting creativity is a way of keeping
unieke meerwaarde … Dat kan bijvoorbeeld door op het hoge segment van
your position. Lots of small textiles companies are successful in keeping their
de designkleding te gaan focussen. Trendsettende creativiteit is een ma-
head above water, partly thanks to the international reputation of the Antwerp
nier om je staande te houden. Mede door de internationale reputatie van de
fashion scene.”
Antwerpse modescène slagen er heel wat kleine textielbedrijven in om het hoofd boven water te houden.”
Alongside the high fashion, Mark Vervaeke also sees another way of escaping
Kwi nt e sse ns de sig n
mass production: “Technical textiles, the development of textiles where you
12
Naast de high fashion ziet Mark Vervaeke nog een andere weg om te ont-
look for an additional functionality. This has more to do with technical innova-
snappen aan de massaproductie: “Technisch textiel, het ontwikkelen van
tion than creativity. As a clothing manufacturer, you can, for example, make
textiel waarbij je zoekt naar een bijkomende functionaliteit. Eerder dan cre-
fluorescent vests or specifically protective clothing, a sector in which you can
ativiteit heeft dit met technische innovatie te maken. Je kan als kledingpro-
still mass produce, if so desired.”
ducent bijvoorbeeld fluorescente
adaptatie. Het is ontegensprekelijk
You can also diversify into a com-
The carpet market is put under par-
hesjes maken of specifieke be-
een troef. “Vlamingen staan open
pletely different textiles market,
ticular pressure by the emergence of
schermkleding, een segment waar
voor vragen vanuit de markt en
such as interior textiles. After all,
all kinds of substitutes. Where fitted
je eventueel wel nog in massa kan
doen er alles aan om in te spelen op
that is the most important level after
carpets used to represent 70%, the
produceren.”
culturele verschillen. En die zijn er.
clothing textiles, though it should be
arrival of laminate floors has brought
De Engelse markt wil totaal andere
said that Fedustria - unlike in other
about an inexpensive and easy-to-
Men kan ook uitwijken naar een to-
dingen dan de Duitse markt. Onze
countries - also includes the whole
maintain alternative. “That’s what
taal andere textielmarkt, zoals het
concurrenten vertrekken eerder
carpet industry in this sector. “In-
the image demands,” he says scepti-
interieurtextiel. Na kledingtextiel
vanuit hun bestaande productie en
terior textiles include all textile ap-
cally. “When something new comes
is dat immers de belangrijkste pei-
willen die blind afzetten.”
plications that are not intended for
onto the market, then traditionally
clothing people, but for their habitat.
the old is quickly disposed of. In the
Fedustria – anders dan in andere
De tapijtmarkt komt vooral onder
Table, bed and bath linens, curtains,
retail housing market, carpets have
landen – ook de hele tapijtindus-
druk te staan door de opkomst van
interior upholstery in cars and so on,”
had to endure hard times because
trie tot dit segment rekent. “Inte-
allerlei substituten. Terwijl het ka-
summarises Vervaeke. Size: 42% of
they were - apparently - bad for peo-
rieurtextiel omvat alle textieltoe-
merbrede tapijt voorheen 70% ver-
the total added value within Belgian
ple with allergies. It was a breeding
passingen die niet bedoeld zijn om
tegenwoordigde, is er met de komst
textiles. “A share that has stayed the
ground for household dust mites and
de mens, maar zijn habitat aan te
van het laminaat een goedkoop en
same over recent years, which is an
everything that could possibly go
kleden. Tafel-, bed- en badlinnen,
onderhoudsvriendelijk alternatief
indication of a stable market.”
wrong was blamed on carpet. The
gordijnen, interieurbekleding van
bijgekomen. “Dat wil het imago”,
auto’s en ga zo maar door”, somt
klinkt het sceptisch. “Als er iets
Within the carpet world, another dis-
Vervaeke op. Orde van grootte:
nieuws op de markt komt, dan
tinction is made between fitted car-
42% van de totale toegevoegde
wordt het oude al snel afgedaan
pets and loose carpets or rugs. “Two
interest in carpet, according to
waarde binnen het Belgische tex-
als ouderwets. In de particuliere
totally different sectors,” he says.
Fedustria. The “warmer” carpet has
tiel. “Een aandeel dat de laatste
woningmarkt heeft tapijt het hard
“As far as fitted carpets are con-
all kinds of acoustic and psychologi-
jaren gelijk is gebleven, wat duidt
te verduren gekregen omdat het –
cerned, Belgium is the world leader
cally soothing properties, in contrast
op een stabiele markt.”
zogezegd – slecht was voor mensen
behind the United States. While the
to the many “harder” floor coverings
met allergieën. Het was een broei-
US accounts for 1.5 billion m² annu-
such as laminate, parquet or stone.
Binnen de wereld van het tapijt
haard voor huisstofmijt en alle zon-
ally, in Belgium it is just 370 million
“Unlike in the retail housing market,
wordt dan weer een onderscheid
den Israëls werden aan het tapijt
m². That is significantly less, but the
the contract market has remained
gemaakt tussen het kamerbreed
toegeschreven. In de nuance ligt de
Netherlands, for example, produces
more faithful to the carpet. Although
tapijt en het losliggende tapijt of
waarheid.”
just 170 million m².” Therefore, it is
this sector is also not free from evo-
important to realise that this sector
lutions. Sometimes these changes
karpet. “Twee totaal verschillende
Tapes. Foto © Intertape Polymer Group
“Traditional mass production is not for us any more. We must play the card of
truth lies in the nuance.” Nevertheless there is still a renewed
segmenten”, klinkt het. “Wat ka-
Volgens Fedustria is er nochtans
is cursed with its own issues, such
are favourable for the textile sector,
merbreed tapijt betreft, is België
een hernieuwde belangstelling voor
as the relatively heavy weight which
such as with the popularity of carpet
dé wereldleider na de Verenigde
tapijt. Zo wordt het ‘warmere’ ta-
makes transportation expensive. “It
tiles. The advantages? Carpet tiles
Staten. Terwijl de VS jaarlijks 1,5
pijt allerlei akoestische en psycho-
is indeed a disadvantage, but per-
miljard m² voor haar rekening
logisch verzachtende eigenschap-
haps also a benefit at the same time,”
are smaller than whole rolls and so are more flexible, easier to lay and
neemt, is dat in België slechts 370
pen toegedicht, in tegenstelling tot
suggests Vervaeke, paraphrasing a
transport, and you can also use them
miljoen vierkante m². Dat is bedui-
de veel ‘hardere’ vloerbedekkin-
bit of wisdom from Cruijff. “Because
more creatively. Let me also em-
dend minder, maar achtervolger
gen als laminaat, parket of steen.
this is a problem for all manufactur-
phasise that company themes such
Nederland produceert bijvoorbeeld
“Anders dan bij de particuliere
ing countries; which means the mar-
as durability and environmental-
maar 170 miljoen m².” Het is daarbij belangrijk om te weten dat deze
woningmarkt is de contractmarkt
kets stay continentally concentrated
friendliness are also held in high
trouwer gebleven aan het tapijt. Al
and oriented. Americans limit them-
esteem in the carpet sector. Flanders
sector behept is met eigen besog-
is ook deze sector niet vrij van evo-
selves to their own market, just like
also has lots of potential for growth
nes, zoals het relatief hoge gewicht
luties. Soms zijn die veranderingen
in Asia.”
here, if it wants to profile itself with
dat zorgt voor duur transport. “In-
gunstig voor de textielsector, zoals
derdaad een nadeel, maar tegelijk
met de populariteit van tapijtte-
Regardless of their rich tradition in
misschien wel een voordeel,” rakelt
gels. De voordelen? Tapijttegels
textile production, Flemish compa-
Vervaeke een Cruijff-wijsheid op.
zijn kleiner dan hele rollen en dus
nies still distinguish themselves from
“As far as carpet is concerned, Bel-
“Want dit probleem geldt voor alle
flexibeler, makkelijker te plaatsen
their European competitors with
gium is the world leader. Our manu-
producerende landen, waardoor
en te transporteren en bovendien
their great ability for market adapta-
facturers have taken advantage of
de markten continentaal gecon-
kan je er creatiever mee omsprin-
tion. It is undoubtedly an advantage.
the almost limitless possibilities:
centreerd en georiënteerd blijven.
gen. Laat me ook aanstippen dat
“The Flemish are open to demands
from handmade to industrially pro-
Amerikanen beperken zich tot hun
maatschappelijke thema’s als duur-
from the market and do everything
duced, from uniform to multi-col-
eigen markt, net als de Aziaten.”
zaamheid en milieuvriendelijkheid
they can to take advantage of cul-
oured, creative prints, and all this in
ook door de tapijtsector hoog in
tural differences. And there are dif-
various materials. It can also be ex-
Afgezien van hun rijke traditie in
het vaandel gedragen worden.
ferences. The English market wants
ported worldwide. It even goes to Ja-
textielproductie, onderscheiden de
Ook hierin heeft Vlaanderen veel
totally different things than the Ger-
pan, our fourth most important sales
Vlaamse bedrijven zich nog van hun
groeipotentieel, als het zich wil
man market. Our competitors start
market, or Indonesia, who are in
Europese concurrenten door hun
profileren met milieuvriendelijke
more from their existing production
eighth place,” he says. But the more
grote ontvankelijkheid voor markt-
productontwikkelingen.”
and just want to make the sale.”
international the market, the greater
environmentally-friendly product developments.”
Kwintessens design
ler, al dient gezegd te worden dat
13
Tros voor de scheepvaart. Foto © Bexco
Airbags. Foto © Sioen Industries
“Wat het karpet betreft, is België dé wereldleider. Onze producenten heb-
the competition, with the additional problem of inconsistent exchange rates.
ben heel goed ingespeeld op de mogelijkheden die schier eindeloos zijn:
“The weak dollar, or rather, the strong euro, means our export is under a lot of
van handmade tot industrieel vervaardigd, van egaal tot meerkleurige, cre-
pressure,” adds Vervaeke. Belgium remains good for 75 million m², despite the
atieve prints, en dit alles in uiteenlopende materialen. Bovendien kan het
competition from Turkey, and in particular the Gaziantep region. “The prob-
perfect wereldwijd geëxporteerd worden. Het gaat zelfs tot Japan, onze vier-
lem is that nobody knows exactly how much is produced there, but what they
de belangrijkste afzetmarkt, of Indonesië, dat de achtste plaats inneemt”,
manage to do defies all imagination. Everything is offered at unbelievably low
luidt het. Maar hoe internationaler de afzetmarkt, hoe groter de concurren-
prices which - considering the current price for raw materials - does raise some
tie, met als bijkomend probleem de opspelende muntpariteiten. “Door de
questions, even if this Turkish region does perhaps have a financially favour-
zwakke dollar, of nee, door de sterke euro komt onze uitvoer sterk onder
able regime. Nobody can compete with such prices without suffering losses.”
druk te staan,” merkt Vervaeke nog op. België blijft evenwel goed voor 75
Vervaeke’s assessment is clear: unfair competition. All reports say the same
miljoen m², ondanks de concurrentie uit Turkije en de regio Gaziantep in het
thing, even if there is a difference between “being right” and “being proved
bijzonder. “Het probleem is dat niemand precies weet hoeveel daar wordt
right”. “The European parliament recognises the problem, but doesn’t seem to
geproduceerd, maar wat ze daar klaarspelen, tart alle verbeelding. Alles
want to discipline the candidate member state, or rather: they don’t want to do
wordt aangeboden aan ongelooflijke dumpingprijzen die – gezien de hui-
it again.” [laughs]
dige grondstofprijzen – toch wel vragen oproepen, ook al heeft die Turkse regio misschien een fiscaal gunstig regime. Niemand kan tegen dergelijke
Besides the unfair competition, this puts a particular strain on the production
prijzen verkopen zonder er zijn broek aan te scheuren.” Vervaekes oordeel
activity, which just becomes more and more delocalised. “For the extrusion -
is duidelijk: concurrentievervalsing. Alle rapporten zeggen hetzelfde, ook
just call it the production of thread - it even seems to be much cheaper to close
al is er een verschil tussen ‘gelijk hebben’ en ‘gelijk krijgen’. “De Europese
your own factory here and purchase and import the materials from elsewhere,
overheid erkent het probleem maar wil de kandidaat-lidstaat blijkbaar niet
despite the price of fuel. It doesn’t make much difference to the quality, be-
op de vingers tikken, of beter: niet nóg eens.” [lacht]
cause they are produced with machines that are just as advanced. As far as chair upholstery is concerned, we are the second largest producer in Europe.
Afgezien van de oneerlijke concurrentie, legt dit vooral veel beslag op de
Only the Italians do more, but they also have the ‘Italian design’ image. And it’s
productieactiviteit, die almaar meer gedelokaliseerd wordt. “Voor de extru-
the same here: the mass producers are shifting further and further to the east.
sie – zeg maar het maken van de draden – blijkt het zelfs een pak goedkoper
Both Turkey and China are gaining in strength. China is not only doing this with
om je eigen fabriek hier te sluiten en het materiaal elders aan te kopen en
fabrics, but also with fully finished pieces of furniture which they sell on our
te importeren, ondanks de brandstofprijzen. Naar kwaliteit maakt het niet
market. The message to Flemish companies is the same here: think proactively,
veel uit, want er wordt daar met even geavanceerde machines gefabriceerd.
listen to the needs of the market and invest in particular in creativity. If two
Wat zetelstoffen betreft, zijn we de tweede grootste producent van Europa.
products are the same quality, then there must be an added value somewhere
Enkel de Italianen doen beter, maar zij hebben het imago van ‘Italiaans de-
that makes you unique and distinguishes you from competitors. This added
sign’ mee. En ook hier geldt dezelfde vaststelling: de volumeproducenten
value can be found in service or in product innovation.”
schuiven steeds verder op naar het oosten. Zowel Turkije als China zetten sterk op. China doet dat niet enkel met de stoffen, maar ook met volledig
The mattress-cover accounts for a large share in this same sector. “We are the
afgewerkte meubels die ze op onze markt zetten. Ook hier blijft de bood-
world leader here! Until 15 years ago, Flanders was even the centre of the world
schap aan de Vlaamse bedrijven: denk proactief, luister naar de noden van
for anything that had to do with mattresses, but because more and more mat-
de markt en investeer vooral in creativiteit. Als twee producten kwalitatief
tress manufacturers moved to low-wage countries, the cover-manufactures had
gelijk zijn, dan moet er ergens een meerwaarde zijn die je uniek maakt en
to follow this evolution.”
onderscheidt van concurrenten. Die meerwaarde kan schuilen in service of in productinnovatie.”
“In bathroom textiles, Flanders once again has a group of six companies that
Kwi nt e sse ns de sig n
have to acknowledge their superiority in Portugal. We are active throughout
14
In hetzelfde segment neemt de matrastijk een groot deel voor haar rekening.
the sector, from very inexpensive to very exclusive, with the most important
“Daarin zijn we wereldleider! Tot 15 jaar geleden was Vlaanderen zelfs het
mass manufacturers being Santens and Clarysse. Other players concentrate on
centrum van de wereld voor alles wat met matrassen te maken heeft, maar
niche markets, such as publicity bath textiles and particularly exclusive prod-
doordat steeds meer matrasproducenten verhuisd zijn naar lagelonenlan-
ucts, commissioned by a luxury house such as Hermès, a hotel chain or a cruise
den, zijn ook de tijkfabrikanten verplicht om mee te gaan in die evolutie.”
liner company.”
“In het badkamertextiel heeft Vlaanderen dan weer een poule van een
The third most important standard in the textile industry is “technical textiles”,
zestal bedrijven die enkel hun meerdere moeten erkennen in Portugal. We
and it will only become even more important in the future. Extra functionality
Zonneschermen. Foto © Helioscreen
zijn actief in het hele segment, van
zet op de instroom van nieuwe,
or a technical value is added to these textiles. “In many cases, the development
heel goedkoop tot heel exclusief,
frisse ideeën en de mensen die die
of new textile applications such aas these comes from the needs of the clients,”
met belangrijkste volumeprodu-
innovatieve ideeën aandragen, zal
adds Vervaeke. “Processes like market detection, marketing and networking
centen Santens en Clarysse. An-
doodbloeden. De wereldwijde kwa-
are strongly developed in this domain, even though they are often still lacking
dere spelers richten zich eerder
litatieve nivellering vergt immers
in the other textile sectors.” This brings us to the most important challenge for
op nichemarkten, zoals publicitair
een surplus op andere vlakken:
the Belgian textile industry. Traditionally, it has grown from existing markets
badtextiel of bijzonder exclusieve
service, personeel, vormgeving …
and produces in great volumes. Profits are made from mass producing as inex-
producten, gemaakt in opdracht
enfin, iets waarmee je het verschil
pensively as possible. This means that the ever more important evolution of
van een luxehuis zoals Hermès, een
kan maken.” Het technische textiel
customising is largely overlooked. “It appears to be a discrepancy, but it still
hotelketen of een cruiserederij.”
heeft immers net zoveel potentieel
boils down to finding a way to produce inexpensively at the same time as leav-
omdat het de klemtoon legt op in-
ing enough room for the client to be able to personalise.”
De derde en in de toekomst almaar
novatie en zo zelf nieuwe produc-
belangrijker wordende peiler in de
ten én nieuwe markten creëert.
A second and equally important challenge for the textile sector is staying recep-
textielindustrie is het ‘technische
Bovendien gaat er van deze sector
tive to all types of creativity. “Someone who is not up to date with the influx of
textiel’. Aan dat textiel wordt een
een grotere aantrekkingskracht uit
new, fresh ideas and the people who carry these innovative ideas forward will
extra functionaliteit of een techni-
om jonge werkkrachten warm te
fail. After all, the worldwide qualitative levelling does require a surplus in other
sche meerwaarde toegevoegd. “In
maken voor de wereld van het tex-
areas: service, personnel, design, etc.; in short, something that you can make
vele gevallen vertrekt men bij de
tiel. “We zijn de beste wevers ter
the difference with.” After all, technical textiles do have just as much potential
ontwikkeling van zulke nieuwe tex-
wereld en dat is altijd zo geweest.
because the accent is placed on innovation, and therefore, even creates new
tieltoepassingen vanuit de nood-
Maar je moet ook een ‘verhaal’ dur-
products and new markets. This sector also has great appeal for exciting young
zaak van klanten”, stipt Vervaeke
ven spinnen en meer marketing,
employees about the world of textiles. “We are the best weavers in the world
nog aan. “Processen als marktde-
meer samenwerking, meer interna-
and that has always been the case. But you also have to dare to spin a ‘story’,
tectie, marketing en networking
tionale profilering zal daartoe bij-
and more marketing, more collaboration and more international profiling will
zijn in dit domein sterk ontwikkeld,
dragen. We moeten durven zeggen
contribute to this. We have to dare to say that Flemish design means added
ook al ontbreken ze vaak nog in de
dat Vlaams design een meerwaarde
value.”
andere textielsectoren.” Daarmee
betekent.”
komen we terecht bij de belangrijkste uitdaging voor de Belgische textielindustrie. Die is traditioneel gegroeid vanuit bestaande markten en produceert in grote volumes. Rendement werd gehaald uit het zo goedkoop mogelijk realiseren van een massaproductie. Dat maakt dat er grotendeels voorbij werd gegaan aan de almaar belangrijker wordende evolutie van customising. “Het lijkt een discrepantie, maar toch komt het erop aan een manier te vinden om tegelijk goedkoop te kunnen produceren én voldoende ruimte te laten voor de klant om te personaliseren.” Een tweede en even belangrijke uitdaging voor de textielsector is het receptief blijven voor allerlei vor-
Kwintessens design
men van creativiteit. “Wie de knip
15
Eva Coudyzer De Vlaamse textielindustrie kent een rijke traditie maar ondervindt almaar meer moeilijkheden in een geglobaliseerde
economie.
Toch
weet de sector zich staande te houden, onder meer dankzij vernieuwing en specialisatie. De gehele Belgische textielsector vertegenwoordigde in 2007 een zakencijfer van € 7,7 miljard euro en stelde 32 000 mensen tewerk. Het gros van de textielbedrijven is gevestigd in Oost- en West-Vlaanderen. De regio rond West-Vlaanderen is zelfs de grootste producent van tapijt en matrasstof in de EU-15. Qua designtextiel – bestemd voor meubelen en decoratiestoffen – staat WestVlaanderen op de tweede plaats, na Italië, hoewel het verschil gering is. Zowat 76% van de Belgische textielproductie wordt uitgevoerd. Frankrijk is het belangrijkste exportland, gevolgd door het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Confectiekleding wordt niettemin voor een groot deel ingevoerd, uit China, Frankrijk, Rugzak met videobediening voor extreme sporten. Foto © Interactive Wear AG/Messe Frankfurt Exhibition GmbH/Jean-Luc Valentin
Kwi nt e sse ns de sig n
de 16
Duitsland en Nederland.
the Textiel kan in drie grote categorieën ingedeeld worden: interieurtextiel, kledingtextiel en technisch textiel. Daarnaast bestaan er de toeleveringssectoren die voor de voorbereiding en afwerking van het textiel verantwoordelijk zijn. De totale toegevoegde waarde van de Belgische textielsector is als volgt verdeeld: interieurtextiel neemt 42% in, kledingtextiel is goed voor 20% en technisch textiel voor 28%. De resterende 10% wordt ingenomen door de toeleveringsbedrijven.
a summary
2008 begon slecht voor de textielproducerende bedrijven. In het eerste kwartaal liep de activiteit terug met 8% t.o.v. 2007. Deze neerwaartse trend heeft – net zoals in andere industrietakken – te maken met de toegenomen inflatie, de hoge loonkosten (o.a. door automatische loonindexering), een krapte op de arbeidsmarkt (een tekort aan technisch geschoold personeel), stijgende grondstofprijzen en de lage dollarwaarde. De textielindustrie werkt vaak ook als toeleverancier, waardoor een slechte prestatie in andere sectoren onmiddellijk gevoeld wordt. In een persmededeling van 22 mei 2008 vraagt Fedustria aan de overheid om werk te maken van enkele beleidsmaatregelen om het concurrentievermogen van de textielsector te verstevigen: een verdere lastenverlaging, het
The Flemish textile industry has a rich tradition, but is experiencing more
behoud van de aftrek voor risicokapitaal, een evenwichtige vrijmaking van
and more difficulties in a globalised economy. Even so, the sector knows
de wereldhandel, een doorgedreven liberalisering van de energiemarkt en
how to keep itself afloat, partly thanks to modernisation and specialisa-
maatregelen inzake knelpuntberoepen. Voor dat laatste probleem heeft de
tion. The Belgian textile sector represented a turnover of EUR 7.7 billion and
Hogeschool Gent, samen met enkele spelers uit de textielindustrie, alvast
employed 32,000 people in 2007. The majority of textile companies are
een oplossing gezocht. Om jongeren aan te trekken en op te leiden tot tech-
situated in East and West Flanders. The region around West Flanders is even
nisch geschoold personeel, ontwikkelden zij de website www.TEXstream.
the largest manufacturer of carpet and mattress materials in the EU-15. As
be. Men kan er informatie vinden over de sector, vacatures raadplegen en
far as design textiles are concerned - for furniture and decorative materi-
een overzicht van de textielopleidingen bekijken. Het doel bestaat erin om
als - West Flanders is the second largest, after Italy, although the difference
de sector een boeiender imago aan te meten. Het lijkt alsof er een kleine
is small. Around 76% of Belgian textile production takes place here. France
vooruitgang is geboekt: aan de Hogeschool Gent schreven zich dit school-
is the most important export country, followed by the United Kingdom and
jaar 14 studenten in voor de richting ‘Textieltechnologie’. Vorig jaar waren
Germany. Ready-to-wear garments are nonetheless still largely imported
dat er maar 8 en het jaar daarvoor slechts 2. Ook aan de Universiteit Gent
from China, France, Germany and the Netherlands.
zijn er dit academiejaar meer kandidaten voor de specialisatie ‘Textiel’. Vanaf dit schooljaar werd ook in het middelbaar onderwijs het dalende
Textiles can be divided into three main categories: interior textiles, cloth-
leerlingenaantal in textielopleidingen afgeremd.
ing textiles and technical textiles. There are also the supply sectors, which are responsible for the preparation and finishing of textiles. The total added
Uiteraard nemen textielbedrijven nog andere maatregelen om de malaise te
value of the Belgian textile sector is distributed as follows: interior textiles
overkomen en zich te wapenen tegen de concurrentie uit lagelonenlanden.
account for 42%, clothing textiles represent 20%, and technical textiles
Eén van die initiatieven is het zoeken naar gespecialiseerde en vernieuwen-
are responsible for 28%. The remaining 10% is taken up by the supply com-
de nicheproducten. Technisch textiel is zo’n nicheproduct. In België zijn er
panies.
al 130 bedrijven die een of andere vorm van technisch textiel produceren. Onder deze noemer vallen allerlei toepassingen van textiel voor– onder
The year 2008 started badly for textile-producing companies. In the first
meer – de landbouw, de bouwnijverheid, de transportsector, de industrie,
quarter, activity fell by 8% compared with 2007. The backwards trend is
de medische wereld, de automobielindustrie, de veiligheidssector en de
because - just like in other branches of industry - increased inflation, high
sportsector. Technisch textiel begon aan een sterke opmars begin jaren
labour costs (including from automatic wage indexing), a labour shortage
’90: het aandeel in België steeg van 13% in 1993 naar 24% in 2002. De uit-
(a lack of technically trained personnel), increasing prices for raw materials
voer van technisch textiel kende in 2007 zelfs een stijging van 9%, terwijl
and the low value of the dollar. The textiles industry also often works as a
de uitvoer van interieurtextiel gelijk bleef en die van kledingtextiel zelfs
supplier, which means the effects of a poor performance in other sectors is
daalde met 1,9%.
immediately felt in this one.
een situatieschets
textile In a press release on 22 May 2008, Fedustria asked the government to make use of policy measures to strengthen the competitive ability of the textile sector: a further reduction in taxes, the retention of the deduction for risk
capital, a balanced release of international trade, a thorough liberalisation of the energy market and measures for difficult professions. The University College of Ghent sought a solution for this last problem together with some
players from the textile industry. In order to attract young people and train them to be technical personnel, they developed the website www.TEXstream.be. You can find information about the sector here, as well as vacancies and an overview of textile training courses. The aim is to give the sector a more exciting image. It looks as though a small improvement has been made: 14 students registered for “Textile technology” at the University College of Ghent this
academic year. Last year, there were only 8 and just 2 the year before that. There are also more candidates for the
“Textile” specialisation at the University of Ghent this academic year. The decreasing number of textiles students in secondary education has also been halted this school year.
Textile companies are of course also taking other measures to overcome the malaise and arm themselves against the competition from low-wage countries. One of these initiatives is to look for specialist and innovative niche products.
Technical textiles are just such a niche product. There are already 130 companies that produce one type of technical textile or another in Belgium. Under this heading fall all sorts of textile applications for - among other things - agriculture, the construction industry, the transport sector, industry, the medical world, the automobile industry, the security sector and the sports sector. Technical textiles started to advance strongly in the beginning of the 1990s: the share in Pak met geïntegreerde muziekspelerbediening. Foto © Eleksen/Messe Frankfurt Exhibition GmbH/Jean-Luc Valentin
Belgium increased from 13% in 1993 to 24% in 2002. The export of technical textiles even increased by 9% in 2007, while the export stayed the same for interior textiles, and clothing textiles even fell by 1.9%.
Technisch textiel lijkt de aangewezen weg voor Westerse textielproducenten
Technical textiles seem to be
Therefore, end products that use
om het hoofd boven water te houden. De wetenschappelijke en industriële
the right way for western tex-
technical textiles have a higher
expertise die ervoor vereist is, maken technisch textiel minder gevoelig voor
tile manufacturers to keep their
added value and are characterised
concurrentie uit Azië, Zuid-Amerika, het Midden-Oosten of Oost-Europa.
heads above water. The scientific
by a certain specialisation, but
Zo getuigt ook Raymond Libeert, gedelegeerd bestuurder van vlasweverij
and industrial expertise that is
require a lot of capital and lots of
Libeco-Lagae: “Wie het verschil wil maken en wil kunnen concurreren met
required for this makes technical
effort in research and develop-
de lagelonenlanden moet zich kunnen specialiseren, maar dat vereist zware
textiles less sensitive to compe-
ment. We notice this perhaps the
investeringen”. Het bedrijf Sioen, gespecialiseerd in het ontwikkelen van
tition from Asia, South America,
most with so-called smart textiles.
technisch textiel voor een brede waaier van toepassingen, beschikt over een
the Middle East or Eastern Eu-
These are programmable and inter-
centraal onderzoekscentrum en enkele labo’s in de productievestigingen.
rope. Raymond Libeert, delegate
active. It is a textile that contains,
Utexbel, een bedrijf dat gespecialiseerd is in het veredelen en verven van
director of the Libeco-Lagae flax
for example, deodorising products,
textiel, werkt samen met universiteiten, onderzoekscentra, klanten en leve-
weaving mill agrees: “People who
perfumes, vitamins, medicines or
ranciers om nieuwe producten te ontwikkelen en patenten in te dienen.
want to make the difference and
microprocessors. Some examples:
be able to compete with the low-
survival blankets can contain heat-
Eindproducten die gebruik maken van technisch textiel hebben dus een ho-
wage countries must be able to
conducting fibres, which work us-
gere toegevoegde waarde en worden gekenmerkt door een doorgedreven
specialise, but this requires seri-
ing batteries powered by the body
specialisatie, maar vergen veel kapitaal en zware inspanningen omtrent
ous investments.” The company
itself. Water-skiing suits that are
onderzoek en ontwikkeling. Dat merken we misschien nog het meest bij de
Sioen, specialised in develop-
filled with super micro air-bubbles
zogenaamde smart textiles. Deze zijn programmeerbaar en interactief. Het
ing technical textiles for a wide
can keep a body weighing over 130
is textiel dat bijvoorbeeld deodoriserende producten, parfums, vitamines,
range of applications, has a cen-
kg afloat. Textiles are also a crucial
medicijnen of microprocessoren bevat. Enkele voorbeelden: reddingsde-
tral research centre and several
part of lots of healing processes:
kens kunnen warmtegeleidende vezels bevatten, die werken op een batterij
laboratories in the production
gauze, prostheses and plasters can
gevoed door het lichaam zelf. Waterskipakken die gevuld zijn met supermi-
branches. Utexbel, a company
release healing substances, while
cro-luchtbellen kunnen dan weer een lichaam van meer dan 130 kg drijvende
that specialises in finishing and
other textiles hold internal organs
houden. Textiel vormt ook een cruciaal onderdeel van vele genezingsproces-
dyeing textiles, collaborates with
in place during a medical interven-
sen: gaas, prothesen en pleisters kunnen helende stoffen vrijgeven, terwijl
universities, research centres, cli-
tion. There is now even a textile
andere weefsels ingewanden op hun plaats te houden tijdens een medisch
ents and suppliers to develop new
that repairs itself after being dam-
herstel. Er is nu zelfs textiel dat zichzelf herstelt na beschadiging.
products and submit patents.
aged.
Met dank aan Caroline Sonneville, Fedustria. BRONNEN A. Demeyere en T. Termote, ‘West-Vlaamse sector in de kijker: technisch textiel’, WES Onderzoek en Advies, West-Vlaanderen Werkt 4, 2003. Dieter Herregodts, ‘Textiel klimt (langzaam uit diep dal)’, De Standaard, 19 januari 2008. Fashionate About Creativity, Onderzoeksrapport door Flanders DC, Fedustria, Flanders Fashion Institute, Creamoda en Vlerick Management School, november 2007. http://www.fedustria.be http://www.TEXstream.be
Many thanks to Caroline Sonneville, Fedustria. SOURCES A. Demeyere and T. Termote, “West-Vlaamse sector in de kijker: technisch textile”, WES Research and Consultancy, West-Vlaanderen Werkt 4, 2003. Dieter Herregodts, “Textiel klimt (langzaam uit diep dal)”, De Standaard, 19 January 2008. Fashionate About Creativity, Research report by Flanders DC, Fedustria, Flanders Fashion Institute, Creamoda and Vlerick Management School, November 2007. http://www.fedustria.be http://www.TEXstream.be Textielproducten uit composietmateriaal. Foto © Barthels-Feldhoff GmbH/
Kwi nt e sse ns de sig n
Textielbeurs in Frankfurt. Foto © Messe Frankfurt Exhibition/Helmut Stettin
18
Messe Frankfurt Exhibition GmbH/Jean-Luc Valentinfurt Exhibition/Helmut Stettin
Agrotech
Technisch textiel gebruikt in de tuin- en landbouw en de visvangst. Voorbeelden zijn visnetten, weefsels voor wortelkluitverpakkingen, beschermdoeken voor serres, visserijgarens, bindgaren en -touw, trekdoeken voor champignonteelt of konijnenkweek, afsluitingen, grondbedekkingsdoeken, dekzeilen, drainageof irrigatiesystemen, omheiningsdraden en ventilatienetten.
Belgian Linen
Kwaliteitslabel voor het Belgische linnen in kleding en decoratief textiel. www.belgianlinen.com
Beurzen
Zie ‘Decosit’, ‘Decotex’, ‘Expofil’, ‘Indigo’, ‘Intirio’ en ‘Techtextil’. Een lijst van alle textielbeurzen kan men vinden op de website van de Expo Database. www.expodatabase.com
Buildtech
Technisch textiel gebruikt in de bouwsector en voor lichte constructies. Voorbeelden zijn isolatiedoeken, metselkoorden, antistatische weefgarens, drainagedoeken voor gebouwen, vezels ter versterking van beton en pleister, brandbeveiliging en reddingsuitrustingen, warmte-isolatiedoeken voor gebouwen, klittenband, bewapeningstextiel, textiel voor dakbedekking, geluidsisolatie voor gebouwen, technische naaigarens, textiel voor luchtverdeling en airconditioningsystemen, textiel voor gevelstructuren, markiezendoeken, projectiedoeken, tochtbanden voor ramen en deuren, doeken voor publiciteitsborden, zonweringen, verduisteringsdoeken, tentenmateriaal.
CarpetTeam
Forum van de 7 belangrijkste tapijtfabrikanten van België, met als doel de reputatie van het Belgische kamerbrede tapijt te verhogen. www.carpetteam.be
Carpet Recycling Europe
Koepelorganisatie van Europese tapijtproducenten voor de ecologisch en economisch verantwoorde recyclage van gebruikt tapijt. www.carpet-recycling-europe.de
CEFRET
Vormingscentrum voor arbeiders in de textielsector. Franstalige tegenhanger van Cobot. www.cefret.be
CELC
Confédération Européenne du Lin et du Chanvre, de Europese koepelfederatie voor linnen en vlas. Het verbond groepeert alle sectoren in de vlasindustrie. Het CELC is tevens oprichter van het ‘Masters of Linen’ als promotielabel voor het West-Europese kwaliteitsvlas. www.mastersoflinen.com
Centexbel
Wetenschappelijk en technisch onderzoekscentrum voor de textielnijverheid. Centexbel beschikt over laboratoria in Gent en Verviers en werkt met een honderdtal hooggekwalificeerde medewerkers. Centexbel doet o.a. aan toegepast wetenschappelijk onderzoek en geeft technologisch advies. www.centexbel.be CIRFS International Rayon and Synthetic Fibres Committee (Internationaal Comité van Kunstzijde en Synthetische Vezels) is de Europese vereniging van vezelproducenten. www.cirfs.org
CLUBTEX
Noord-Franse vereniging van fabrikanten van technisch textiel waarbij ook veel Belgische bedrijven zijn aangesloten. CLUBTEX werkt samen met onderwijsinstellingen en onderzoekscentra en organiseert workshops, conferenties en ontmoetingsdagen voor bedrijven. www.clubtex.com
Coating
Coating is het leggen van een beschermingslaag op een textielstof om het ademend, waterdicht, brandvertragend of bedrukbaar te maken. Coatings worden aangebracht op textiel, metaal, hout, glas, kunststof of papier en bestaan uit een pigment, een oplosmiddel en een bindmiddel. Het resultaat is technisch textiel dat bescherming biedt tegen wind, water, koude en chemicaliën.
Cobot
Het Centrum voor Opleiding, Bij- en Omscholing voor de Textiel- en Breigoednijverheid is een vzw die in 1984 werd opgericht. Het is een sectoraal vormingscentrum voor de arbeiders en bedienden in de textielsector. Het Cefret is de Franstalige tegenhanger. www.cobot.be
Composietmaterialen
Met een composietmateriaal bedoelt men doorgaans vezelversterkte kunststoffen waarbij de vezels worden ingebed in een matrix van kunststof. Het gaat om een combinatie van twee of meer materialen die in vorm of compositie van elkaar verschillen maar die samen een nieuw, versterkend materiaal vormen. De meest gebruikte vezels zijn glas, koolstof en aramide. Vezelversterkende constructies met aramide worden bijvoorbeeld gebruikt in kogelvrije vesten omdat aramide erg taai is. Nieuwe evoluties maken gebruik van natuurlijke vezels zoals hennep of vlas. Deze materialen kunnen gerecycleerd worden en zijn dus milieuvriendelijk. Bovendien leiden ze tot een zeer grote reductie van het gewicht; vlas is bijvoorbeeld maar half zo zwaar als glas.
DecoContract
Stond bekend als vakbeurs met een gespecialiseerd aanbod voor de hospitality sector. Ondertussen geïntegreerd in Decosit.
Decosit
Een Brusselse vakbeurs die 5 beurzen integreert: Decosit, DecoContract, Decotec, Indigo en Expofil. De vakbeurs wil internationaal doorbreken als hét mondiale evenement in de sector en richt zich zowel naar de residentiële als de contractmarkt. www.decosit.com
Decotec
Vroeger een vakbeurs voor innovatieve materialen en technieken. Ondertussen opgenomen in het Decosit-gebeuren.
DS Textile Platform
DS Textile Platform zoekt al meer dan twintig jaar naar ecologisch verantwoorde productiemethodes en producten. Sinds 2003 maakt het bedrijf vezels uit gerecycleerde PET-flessen die o.a. gebruikt worden voor deurpanelen, hemelbekleding van auto’s of als vulmateriaal voor slaapzakken en kussens. Het bedrijf is ook de eerste producent van biodegradeerbaar tapijt. www.dstextileplatform.com
EATP
European Association for Textile Polyolefins vertegenwoordigt, promoot en behartigt de belangen van de Europese polyolefine-textielindustrie. www.eatp.org
Etitex
Het Belgisch Comité voor de Etikettering der Textielwaren is als vzw lid van Ginetex (Groupement international d’étiquetage pour l'entretien des textiles) en heeft als taak het bevorderen van een systeem van etiketteren voor het onderhoud van textielwaren, op mondiaal niveau. www.etitex.be
ETSA
De European Textile Services Association vertegenwoordigt en promoot de textielverhuurorganisaties in Europa. Textielverhuurorganisaties leveren textiel aan professionele eindgebruikers, zoals linnen aan ziekenhuizen of gespecialiseerde werkkledij aan bedrijven. www.etsa-europe.org
Euratex
Euratex is de overkoepelende werkgeversorganisatie van de Europese textielen kledingindustrie. www.euratex.org
Europôle Textile
Organisatie die textielbedrijven uit NoordFrankrijk en België samenbrengt en informeert over de sector. Europôle organiseert ook jaarlijkse ontmoetingsdagen tussen studenten en vertegenwoordigers uit alle sectoren van de textielindustrie. www.eurotexnord.fr
Expofil
Vakbeurs voor Europese garenfabrikanten voor interieur- en meubelstoffen, maar intussen als beurs geïntegreerd in Decosit.
FBT
De Federatie van de Belgische Textielverzorging is een federale, overkoepelende beroepsvereniging die een 400-tal leden vertegenwoordigt die aan textielverzorging doen. Met textielverzorging bedoelt men wasserijen, linnenverhuurdiensten, strijkdiensten enz. Het FBT geeft o.a. advies over wasproblemen en reinigingsproducten. www.fbt-online.be
FEBIC is de officiële federatie van de Belgische schoeiselindustrie en vertegenwoordigt de Belgische schoenfabrikanten. www.febic.be
Febeltex
De Belgische Textielfederatie, samen met Febelhout opgegaan in Fedustria.
Fedustria
Fedustria vertegenwoordigt de ondernemingen uit de Belgische textielsector en de hout- en meubelindustrie en is het resultaat van de fusie tussen Febeltex en Febelhout. Fedustria heeft als doel ondernemingen van beide sectoren bij hun ontwikkeling te helpen door vrijwaring en versterking van hun competitiviteit. Dit gebeurt door op te treden als vertegenwoordiger van de textielsector en de houtindustrie, door een actieve verdediging van de gemeenschappelijke belangen van de aangesloten bedrijven, door allerlei gespecialiseerde diensten aan te bieden, door het creëren van een gemeenschappelijke vormings- en ontmoetingsplaats voor de leden en door een duidelijke informatieverstrekking. www.fedustria.be
Fibrenet
Om het ontwikkelen van nieuwe textielmaterialen te bevorderen, werden meer dan duizend referenties van vezels door Centexbel geïnventariseerd, ingedeeld en geanalyseerd in een databank. De fysische, thermische, mechanische en chemische eigenschappen en de klassieke toepassingsgebieden van vezels werden in kaart gebracht. www.fibrenet.org
Floorsymbols
Grafisch overzicht van de gestandaardiseerde symbolen die de verschillende soorten vloerbekleding en hun specifieke eigenschappen illustreert. www.floorsymbols.com
FuTex
Europees Congres gewijd aan technisch textiel en georganiseerd door Clubtex (Noord-Frankrijk). De derde editie heeft plaats op 21 en 22 januari 2009 in Marcqen-Baroeul (Frankrijk) en heeft als thema ‘technisch textiel in de woonsfeer’.
Futurotextiel
intussen geïntegreerd in Decosit.
Indutech
Technisch textiel dat wordt gebruikt in industriële toepassingen. Voorbeelden zijn transportbanden, doeken voor polijstschijven en schuurbanden, doeken voor soepele laminaten, gecoate of gelamineerde technische weefsels, gecoate garens voor industriële toepassingen, drijfriemen, textiel voor droge filtratie, materialen uit brandwerende of temperatuursbestendige garens, smeltdraden, klittenband, naaldvilt, poetsdoeken, linten, banden of koorden, textiel voor de papiernijverheid, touwwerk voor offshore toepassingen, vezels of garens voor composieten enz.
Intelligent textiel
Zogenaamde smart textiles zijn programmeerbaar en interactief. Het is textiel dat substanties zoals deodoriserende producten, vitamines, medicijnen of microprocessoren bevat. Enkele voorbeelden: militair ondergoed dat bestaat uit optische vezels die de plaats en de ernst van verwondingen kunnen herkennen en die deze informatie doorgeven aan een verder gelegen medische bron; textiel dat ‘ademt’ en een maximale bewegingsvrijheid biedt wordt gebruikt in aerodynamische sportkledij; stents (prothesen) en pleisters die bepaalde farmaceutische producten vrijgeven.
Intirio
Intirio is een vakbeurs voor interieurdecoratie en huislinnen. www.intirio.be
Industrie Vlaanderen
Een samenwerkingsplatform voor de sectorale organisaties van de belangrijkste industrietakken in Vlaanderen. www.industrievlaanderen.be
IVOC
IVOC ondersteunt opleidingsactiviteiten in Belgische kleding- en confectiebedrijven en in de textielverzorging. www.ivoc.be
Macramé
Handwerktechniek verwant aan kant waarbij draden zodanig geknoopt worden dat er een patroon verschijnt.
Futurotextiel wordt georganiseerd door de Stad Kortrijk, Designregio Kortrijk en Lille3000. De beurs wil het publiek laten kennismaken met vernieuwende toepassingen in textiel. Een tentoonstelling laat het publiek kennismaken met de textieltoepassingen van bedrijven uit de regio Kortrijk-Lille en zoomt dieper in op het belang van onderzoekstechnieken en -ontwikkelingen in de textielindustrie. Er is ook een off-programma met conferenties en voorstellingen rond textiel. De beurs loopt van 15 oktober tot en met 15 december 2008. www.futurotextiel.com
Master of Linen
Geotech
Medtech
Benaming voor technisch textiel dat wordt gebruikt in combinatie met grond en in water- en wegenbouwkundige toepassingen. Voorbeelden zijn kunstgras, doeken voor water-, wegen- en bodemwerken, drainagedoeken, afdichtingsdoeken, waterfilterdoeken, grondversterkingsdoeken, vijver- en zwembadfolie, versterkingsdoeken voor oevers, dijken en kusten, oppervlaktedoeken voor de aanleg van sportterreinen.
Ginetex
Groupement international d 'étiquetage pour l'entretien des textiles stelt zich als taak het bevorderen van een systeem van etiketteren voor het onderhoud van textielwaren op mondiaal niveau. Etitex vertegenwoordigt België in deze vereniging. www.sartex.ch/ginetex_web
GUT
Een Europees ecolabel dat in 1991 werd ingevoerd door de Europese tapijtfabrikanten. GUT staat voor Gemeinschaft Umweltfreundlicher Teppichboden. Het label verzekert de consument dat het tapijt op een milieuvriendelijke manier werd geproduceerd.
Hogeschool Gent
De Hogeschool Gent biedt een bacheloren masterprogramma aan in de Industriële wetenschappen: Textieltechnologie, met daarnaast nog een professionele bachelor in de textieltechnologie. In de schoot van de Hogeschool Gent opereert ook het TO2C-Centrum, het textielopleidings- en ontwikkelingscentrum. Het centrum is vooral gericht naar praktijkgericht onderzoek en dienstverlening in de textielveredeling (behandelen, verven, bedrukken, coaten en lamineren).
Indigo
Indigo is een internationale vakbeurs voor de creatie en de vormgeving van mode -en binnenhuisinrichting, maar is
Promotiekanaal van het West-Europese kwaliteitsvlas, zie ook Confédération Européenne du Lin et du Chanvre. www.mastersoflinen.com
Med@tex
Geldt als dé organisatie van alle bedrijven en onderzoeksinstellingen actief in medisch textiel. Med@tex profileert zich als informatiebron en ondersteuningsorgaan inzake de textielketting, de normen, vragen en vooral de ‘zorg’ voor de patiënt en de geneesheer. www.medatex.be Technisch textiel dat wordt gebruikt in de medische sector. Voorbeelden: luiers, manchetboorden voor chirurgenpakken, matras- en hoofdkussenbeschermers, medische korsetten, orthopedische weefsels, therapeutische elastische kousen, maandverbanden, onderleggers tegen doorligwonden, barrièreweefsels voor operatiekwartieren, hydrofiel verbandgaas, materialen voor brandwondverzorging, medische hechtdraad, draagverbanden voor armbreuk of neksteun, chirurgische watten.
Microvezels
Extreem fijne draden waarvan de doorsnede minder dan 0,012 mm bedraagt. Microvezels zijn licht, sterk, zacht, kreuken niet, zijn makkelijk wasbaar en kunnen tegen extreme temperaturen. Deze eigenschappen maakt hen perfect voor sportuitrustingen (zeildoeken, fitnessuitrustingen enz.), waarvoor ze aanvankelijk ook geproduceerd werden. Vaak worden ze gecoat of gecombineerd met natuurlijke weefsels. De consument kent microvezels waarschijnlijk het best van de microvezeldoeken in de schoonmaak.
Mobiltech
Technisch textiel dat gebruikt wordt in voertuigen. We denken dan aan zetelbekleding, airbags, filtersystemen, geïmpregneerde weefsels voor autobanden, binnenbekleding (dashboard, deurpanelen enz.), veiligheidsgordels, allerlei hoezen, geluids- of warmte-isolatie, matten en tapijten voor autobussen, vliegtuigen en schepen.
Non-wovens
Non-wovens zijn de meest ‘primitieve’ vormen van textiel. Van losse vezels wordt een lap stof gemaakt zonder gebruik te maken van geweven draden.
Nylon
Nylon is een generieke naam voor een
groep synthetische polymeren. Nylon was het eerste commercieel succesvolle polymeer en wordt o.a. gebruikt in vislijnen, schoenveters, borstels en tenten.
Tex.in
Packtech
Texpress
Technisch textiel dat gebruikt wordt in de transport- en verpakkingssector. Voorbeelden zijn postzakken, big bags, cargo- en containernetten, elastische netten, buitenbekleding en voering van reiskoffers, geldzakken, zandzakken, polyolefineweefsels voor verpakking, allerlei soorten canvas of dekzeilen, transportbanden, trossen, hijs- en sjorbanden.
Polymeer
Polymeren zijn stoffen die bestaan uit lange ketens van zich herhalende moleculaire groepen (monomeren). Het woord polymeer is een samenvoeging van twee Griekse woorden: poly (veel) en meras (delen). Plastiek en nylon zijn voorbeelden van polymeren.
Polyolefine
Een synthetische vezel die gepolymeriseerd wordt uit polypropyleen en polyethyleen, allebei plastic harsen. Polyolefine wordt in een brede waaier van producten gebruikt. Het meest bekend is de vezel wellicht van (inpak)folies en plakbanden maar het wordt ook gebruikt in de textielproductie, o.m. in kunstgras, tapijten, tassen, wegwerpluiers en autointerieurs.
Protech
Technisch textiel dat wordt gebruikt voor beschermings- en veiligheidsdoeleinden. Voorbeelden zijn paraplu’s en parasols, antistatische garens, camouflagedoeken, blusdekens, windbreekschermen, interventie- en gevechtskleding, kogel- of scherfwerende toepassingen, douchegordijnen, uniformen, vuur- en hittebestendige touwen, brandwerende materialen, brandslangen, fluorescerende weefsels, kleding voor clean rooms, reddingsvesten, motorpakken, antislipvilten.
PTI
Het Provinciaal Technisc Instituut is een Kortrijkse school die – samen met het VTI en VIBSO in Waregem – een specifieke opleiding ‘textiel’ in het technisch secundair en/of beroepsonderwijs aanbiedt. www.pti.be
Punniken
Een handwerktechniek om met een woldraad, een klos en een haaknaald een streng te maken die vervolgens gebruikt wordt als basismateriaal om opnieuw te verwerken.
Rayongarens
Ook wel kunstzijde genoemd en tegenwoordig aangeduid met de moderne naam ‘viscose’. Het is een kunstmatig vervaardigde vezel op basis van een natuurlijk grondstof, cellulose, die gewonnen wordt uit bijvoorbeeld houtpulp.
Sporttech
Technisch textiel voor sporttoepassingen. Voorbeelden zijn biljartlakens, kunstgras, labels en insignes in kunststof, vlaggendoeken, judomatten, elastische koorden, sporttassen en –kleding, monofilamenten voor racketbespanning, doek voor parachutes en luchtballons, zeildoeken, oppervlaktedoeken voor sportterreinen.
Textielindustrie
De textielindustrie kan men in een aantal sectoren indelen. Interieurtextiel omvat alle vormen van meubel- en decoratiestoffen, huishoudlinnen, matrastijken, dekens, dekbedden, tapijten enz. De sector van het kledingtextiel houdt zich bezig met weefsels en stoffen voor kleding. De sector van het technische textiel omvat textiel voor de landbouw, de medische sector, de auto-industrie enz. Ten slotte zijn er de toeleveringssectoren: enerzijds de spinnerijen die de garens leveren die nodig zijn om tot het uiteindelijke textielproduct te komen; anderzijds de veredelingsbedrijven, de ververijen en de drukkerijen.
Technopolis
Technopolis is een permanent platform voor wetenschap en technologie in Vlaanderen en is gegroeid uit de Stichting Flanders Technology International, een vzw die in 1988 door de Vlaamse regering werd opgericht met als belangrijkste doelstelling de organisatie van de internationale technologiebeurs Flanders Technology International. Technopolis is een doe-centrum voor jongeren om kennis te maken met de boeiende wereld van wetenschap en technologie. www.technopolis.be
Techtextil
Techtextil is de grootste beurs voor technisch textiel en non-wovens georganiseerd door de Messe Frankfurt. Techtextil vindt plaats in Rusland, China, NoordAmerika, Duitsland en India.
Beknopt textielglossarium
Een synthetische vezel die wordt verkregen uit polymerisatie (samenvoegen van kleine koolwaterstoffen tot een lange keten) en acrylonitril (kleurloze, sterk ontvlambare, extreem giftige, organische vloeistof). De vezel bestaat uit lange lineaire moleculen waardoor ze zeer geschikt zijn voor het gebruik als textielvezel.
Uitvoerige online gegevensbank van alle aan textiel gerelateerde begrippen. www.tex.in Vakblad voor de interieurtextielsector en voor de tapijt- en kledingsector. www.texpress.nl
Texstream.be
Webinitiatief om de textielindustrie op een positieve manier in het nieuws te brengen. Men vindt er o.a. informatie over de textielindustrie, een overzicht van textielopleidingen en getuigenissen uit de sector. www.texstream.be
Textielforum
Platform om in alle anonimiteit nietcommerciële informatie uit te wisselen met collega’s uit de textielsector. www.textielforum.be
Textivision
Textivision assisteert sinds 1992 bedrijven door continu en met grote knowhow op zoek te gaan naar trendgevoelige invalshoeken en deze op een functionele wijze aan te bieden. Omdat een sterk verhaal ook andere sectoren kan inspireren, gooide Textivision ook zijn deuren open voor niet-textiele producten. Als informatiecentrum neemt het het volledige interieur als uitgangspunt en oriënteert het zich naar alle andere branches die raken aan het interieurgebeuren zoals meubelen, verlichting, muurbekleding, verven. www.textivision.be
TO2C-Centrum
Textielopleidings- en ontwikkelingscentrum van de Hogeschool Gent en vooral gericht naar praktijkgericht onderzoek en dienstverlening in de veredeling van textiel.
Tuften
Tuften is het vervaardigen van kamerbreed tapijt door middel van een tuftmachine die parallel lopende soorten garens in een draagweefsel of gronddoek prikt.
Twijnen
Twijnen is het om elkaar heen draaien van twee of meerdere draden. Het verschil met spinnen is dat er twee of meerdere draden worden gebruikt, bij het spinnen slechts één draad.
UCRC
De Unie van de Collectieve Research Centra promoot en verdedigt het collectief onderzoek ter bevordering van de technische vooruitgang in de verschillende sectoren van de economie en wil daartoe de samenwerking en uitwisseling tussen haar leden stimuleren.
Unitex
Vereniging van (technische) kaderleden uit de textielindustrie en organisator van tal van beroepsgerelateerde lezingen over technische en algemenere onderwerpen. www.unitex.be
Universiteit Gent
Biedt een opleiding in de Toegepaste wetenschappen (Burgerlijk Ingenieur) met specialisatie in textiel binnen de richting Materiaalkunde. Naast onderwijs wordt er ook aan onderzoek en dienstverlening gedaan.
VBO
Het Verbond van Belgische Ondernemingen is de overkoepelende werkgeversorganisatie, waarvan o.m. Fedustria lid is.
Veredelen
Met ‘veredeling’ bedoelt men het coaten, verven of bedrukken van textiel, zodat een stuk textiel bijvoorbeeld waterafstotend wordt.
VIBSO
Waregemse school die – samen met het VTI in Waregem en het PTI in Kortrijk – een specifieke textielrichting aanbiedt in het technisch secundair en in het beroepsonderwijs.
Viscose
Een stroperige organische vloeistof die gebruikt wordt bij de productie van rayongarens en cellofaan. De naam viscose wordt vaak als synoniem gebruikt voor rayon.
VLOOT
Vlaamse Overkoepelende Organisatie van Technologieverstrekkers. VLOOT heeft als doel structurele overkoepelende samenwerking te promoten tussen 18 technologisch-wetenschappelijke innovatiecentra in Vlaanderen. www.vloot.be
VTI
Waregemse school die – samen met het VIBSO in Waregem en het PTI in Kortrijk – een specifieke textielrichting aanbiedt in het technisch secundair en in het beroepsonderwijs.
Kwintessens design
e
Acryl
19
Concise glossary of textiles
Acryl
A synthetic fibre derived through the process of polymerisation (formation of small hydrocarbons into a long chain) and from acrylonitrile (a colourless, highly flammable, extremely toxic, organic liquid). The fibre is made up of long, linear molecules, making it extremely suitable as a textile fibre.
Agrotech
Technical textile used in horticulture, agriculture and fishing. Examples include fishing nets, carrot packaging fabrics, protective sheeting for greenhouses, netting twines, tying cords and twines, covers for mushroom growing or rabbit breeding, partitions, ground covers, canvasses, drainage and irrigation systems, fencing twine, and ventilation nets.
Belgian Linen
Quality label for the Belgian linen used in clothing and decorative textiles. www.belgianlinen.com
Buildtech
Technical textile used in the construction industry and in light constructions. Examples include insulation sheets, brick line, antistatic weaving yarns, drainage sheets for buildings, fibres to reinforce concrete and plaster, fire safety and rescue equipment, heat insulation sheets for buildings, Velcro, reinforced textiles, textiles for roofing, sound insulation for buildings, technical sewing threads, textiles for air distribution and air conditioning systems, textiles for wall structures, marquee canopies, projection screens, weather strips for windows and doors, canvasses for advertising boards, sunblinds, blackout curtains, tent materials.
Carpet Recycling Europe
Umbrella organisation for the European carpet manufacturers dealing with the ecological and economically justified recycling of used carpets. www.carpet-recycling-europe.de
CarpetTeam
Forum for the seven main carpet manufacturers in Belgium, which was set up to enhance the reputation of Belgian-made, wall-to-wall carpets. www.carpetteam.be
CEFRET
Training centre for workers in the textile sector and French-speaking equivalent of Cobot. www.cefret.be
CELC
Confédération Européenne du Lin et du Chanvre (European Federation of Linen and Flax). The federation groups together all sectors of the flax industry. The CELC is also the founder of the “Masters of Linen” - a promotional label for West-European quality flax. www.mastersoflinen.com
Centexbel
Scientific and technical research centre for the textiles industry. Centexbel has laboratories in Ghent and Verviers and employs approximately one hundred highly qualified staff. Among other services, Centexbel carries out applied scientific research and gives advice on technological matters. www.centexbel.be
CIRFS
International Rayon and Synthetic Fibres Committee (Internationaal Comité van Kunstzijde en Synthetische Vezels) is the European association of synthetic fibre manufacturers. www.cirfs.org
CLUBTEX
Northern French association of technical textile manufacturers, to which many Belgian companies belong. CLUBTEX cooperates with educational institutions and research centres, and organises workshops, conferences and meeting days for companies. www.clubtex.com
Coating
Kwi nt e sse ns de sig n
Coating is the provision of a protective layer on a textile fabric to make it breathable, water-tight, fire-retardant or printable. Coatings are applied to textiles, metal, wood, glass, plastics or paper and consist of a pigment, a solvent and a binding agent. The result is a technical textile which offers protection from the wind, water, cold and chemicals.
20
Cobot
The Centrum voor Opleiding, Bij- en Omscholing voor de Textiel- en Breigoednijverheid (Centre for Training, Continued Training and Retraining for the Textile and Knitwear Industry) is a non-profit organisation established in 1984. It is a sectoral training centre for blue and
white collar workers in the textile sector. The Cefret is the organisation’s French speaking equivalent. www.cobot.be
Febeltex
Composite materials
FEBIC
Composite materials are generally fibrereinforced synthetics in which the fibres are embedded in a synthetic matrix. They involve a combination of two or more materials which differ from each other in terms of form or composition, but together form a new, stronger material. The most common fibres are glass, carbon and aramide. Fibre-reinforcing constructions made with aramide are applied in the making of bullet-proof vests, for example, because aramide is extremely tough. New developments make use of natural fibres such as hemp and flax. These materials can be recycled and are therefore environmentally friendly. They also lead to very significant reductions in weight; flax, for example, is only half the weight of glass.
DecoContract
Formerly a trade fair with a specialist range of products for the hospitality sector, DecoContract is now incorporated in Decosit.
Decosit
A trade fair held in Brussels, which unifies five trade fairs: Decosit, DecoContract, Decotec, Indigo and Expofil. The trade fair aims to make an international breakthrough as the best event in the sector catering to both the residential and the contract market. www.decosit.com
Decotec
Formerly a trade fair for innovative materials and techniques. Now part of the Decosit trade fair.
DS Textile Platform
For more than twenty years, DS Textile Platform has been in search of ecologically justified production methods and products. In 2003, the company started making fibres from recycled PET bottles, used in applications such as door panels, ceiling coverings for cars and filling materials for sleeping bags and cushions. The company is also the first manufacturer to produce biodegradable carpeting. www.dstextileplatform.com
EATP
The European Association for Textile Polyolefins represents, promotes and looks after the interests of the European polyolefin textile industry. www.eatp.org
Etitex
As a non-profit organisation, the Belgisch Comité voor de Etikettering der Textielwaren (Belgian Textile Labelling Committee) is a member of Ginetex (Groupement international d’étiquetage pour l’entretien des textiles) [International Textile Care Labelling Group] and has the task of promoting a labelling system for textile care at a global level. www.etitex.be
ETSA
The European Textile Services Association represents and promotes textile rental organisations in Europe. Textile rental organisations provide textiles for professional end-users, such as linen for hospitals or special work clothing for industrial companies. www.etsa-europe.org
Euratex
Euratex is the coordinating employers’ organisation for the European textile and clothing industry. www.euratex.org
Europôle Textile
An organisation which groups together textile companies from Northern France and Belgium and provides information on the sector. Europôle also holds annual meeting days between students and representatives from all sectors of the textile industry. www.eurotexnord.fr
Expofil
Trade fair for the European manufacturers of yarn for interior and furniture fabrics, which has since been incorporated in Decosit.
FBT
De Federatie van de Belgische Textielverzorging (Belgian Textile Care Federation) is a federal, umbrella trade association representing approximately 400 members in the area of textile care. Textile care includes laundries, linen rental services, ironing services, etc. Among other things, the FBT gives advice on laundry problems and cleaning products. www.fbt-online.be
The Belgian Textile Federation, which merged with Febelhout to form Fedustria. FEBIC is the official federation of the Belgian footwear industry and represents the Belgian shoe manufacturers. www.febic.be
Fedustria
Fedustria represents companies from the Belgian textile sector and the timber and furniture industry, and results from a merger between Febeltex and Febelhout. Fedustria aims to help the companies in both sectors develop by safeguarding and strengthening their competitiveness. It does this by acting as a representative for the textile sector and timber industry, by actively looking after the shared interests of its member companies, by offering all kinds of specialist services, by creating a shared training and meeting place for its members and by providing clear information. www.fedustria.be
Fibrenet
To promote the development of new textile materials, Centexbel has listed, classified and analysed more than a thousand fibre references in a databank. It has mapped out the physical, thermal, mechanical and chemical properties of these fibres and the traditional areas of fibre application. www.fibrenet.org
Floor symbols
Graphic overview of standardised symbols illustrating the various types of floor coverings and their specific properties. www.floorsymbols.com
FuTex
European Congress dedicated to technical textiles and organised by Clubtex (Northern France). The third edition takes place on 21 and 22 January 2009 in Marcq-en-Baroeul (France) and has, as its theme, “technical textiles in the home”.
Futurotextiel
Futurotextiel is organised by the City of Kortrijk, Design Region Kortrijk, and Lille3000. The trade fair sets out to familiarise the general public with innovative textile applications. An exhibition introduces the public to the application of textiles produced by companies in the Kortrijk-Lille region, and focuses on the importance of research techniques and developments in the textiles industry. It also runs an off-programme involving conferences and presentations on textiles. The trade fair runs from 15 October to 15 December 2008 inclusive. www.futurotextiel.com
Geotech
The name of the technical textile used in combination with soil, and in water and road building applications. Examples include artificial grass; sheeting for water, road and ground works; drainage sheets; sealing sheets; water filter sheets; ground reinforcement sheets; lake and pool films; reinforcement sheets for banks, embankments and coastal areas; surface sheets for the laying of sports grounds.
Ghent University
Offers a course in Applied Sciences (Civil Engineer) with a textiles specialisation in the area of Materials Science. In addition to its educational services, it also performs research and provides other services.
Ginetex
branches of industry in Flanders. www.industrievlaanderen.be
veyor belts, hawsers, lifting straps and lanyards.
Indutech
Polymer
Technical textile used in industrial applications. Examples include conveyor belts, materials for polishing discs and sanding belts, fabrics for flexible laminates, coated or laminated technical fabrics, coated yarns for industrial applications, transmission belts, textiles for dry filtration, materials made from fire-resistant or temperature-resistant yarns, fuse wire, Velcro, seam felt, polishing cloths, tape, ribbon or cord, textiles for the paper industry, rope for offshore applications, fibres or yarns for composites, etc.
Intelligent textile
So-called smart textiles are programmable and interactive. These textiles contain substances such as deodorising products, vitamins, medicines or microprocessors. A few examples: military underwear made from optical fibres, which are able to recognise the location and severity of wounds and pass this information on to a remote medical source; textile which “breathes” and offers maximum freedom of movement is used in aerodynamic sports clothing; stents (prostheses) and plasters which release certain pharmaceutical products.
Intirio
Intirio is a trade fair for interior decoration and house linen. www.intirio.be
A platform for cooperation between sectoral organisations from the main
Technical textiles used for protective and safety purposes. Examples include umbrellas and parasols, antistatic yarns, camouflage sheets, extinguishing blankets, windbreakers, emergency or protective dress, bullet or shrapnel proofing applications, shower curtains, uniforms, fire and heat-resistant rope, fire-resistant materials, fire hoses, fluorescent fabrics, clothing for clean rooms, life jackets, motorcycle clothing, anti-slip mats.
PTI
Rayon yarn
Handiwork technique related to lace, in which pieces of string are knotted in such a way as to produce a pattern.
Master of Linen
Promotion channel for West-European quality flax, see also Confédération Européenne du Lin et du Chanvre. www.mastersoflinen.com
Med@tex
The primary organisation for all companies and research institutions in the field of medical textiles. Med@tex advertises itself as a source of information and a support body for textile labelling, standards, questions and, in particular, “care” of the patient and the physician. www.medatex.be
Medtech
Technical textiles used in the medical sector. Examples: nappies, cuffs for surgical gowns, mattress and cushion protectors, medical corsets, orthopaedic fabrics, therapeutic elastic stockings, sanitary napkins, mats to help prevent bedsores, barrier fabrics for operating suites, hydrophilic gauzes, materials for the care of burns, medical suture, slings, neck supports, surgical wadding.
Microfibers
Extremely fine fibres with a diameter of less than 0.012 mm. Microfibers are light, strong, soft, do not crease, and are easy to wash and are resistant to extreme temperatures. These properties make them perfect for sports equipment (sails, fitness equipment, etc.), which was actually their first application. They are often coated or combined with natural fabrics. The consumer is probably most familiar with microfibers through the microfiber cloths used for cleaning.
Mobiltech
Non-wovens
Industrie Vlaanderen (Industry Flanders)
Protech
Macramé
GUT
Indigo was formerly an international trade fair for the creation and design of fashion and interior architecture, but has since been incorporated in Decosit.
A synthetic fibre polymerised from polypropylene and polyethylene, both of which are plastic resins. Polyolefin is used in a broad range of products. The fibre is possibly best known for its use in (packing) films and adhesive tapes, but it is also used in textile production, in applications such as artificial grass, carpets, bags, disposable nappies and car interiors.
IVOC supports training activities in the Belgian clothing and ready-to-wear clothing industries, and in textile care. www.ivoc.be
Groupement international d’étiquetage pour l’entretien des textiles (International Textile Care Labelling Group) sets itself the task of promoting a labelling system for textile care at a global level. Etitex represents Belgium in this association. www.sartex.ch/ginetex_web
Indigo
Polyolefin
Het Provinciaal Technisch Instituut (Provincial Technical Institute) is a school in Kortrijk, which - together with the VTI and VIBSO in Waregem - offers a specific textile course in technical secondary education and vocational education. www.pti.be
IVOC
Technical textile used in vehicles. Applications include seat upholstery, airbags, filtering systems, impregnated fabrics for car tyres, interior finish (dashboard, door panels, etc.), safety belts, all kinds of sleeves, noise and heat insulation, and mats and carpets for buses, airplanes and ships.
A European eco label introduced in 1991 by the European carpet manufacturers. GUT stands for Gemeinschaft Umweltfreundlicher Teppichboden (The association of environmentally friendly carpet manufacturers). The label guarantees consumers that the carpet was manufactured in an environmentally friendly manner.
Polymers are substances consisting of long chains of repeating molecular groups (monomers). The word polymer is a composite of two Greek words: poly (many) and meras (parts). Plastic and nylon are examples of polymers.
Non-wovens are the most “primitive” form of textile. A length of cloth is made from loose fibres that do not utilise woven threads.
Nylon
Also known as artificial silk and currently given the modern name of “viscose”. This in an artificially produced fibre made from a natural raw material, cellulose, which extracted from wood pulp, for example.
Spool knitting
A handiwork technique in which woollen yarn, a spool and a crochet hook are used to create a skein, which is then taken as the basic material for further processing.
Sporttech
Technical textile for sports applications. Examples include billiard table cloths, artificial grass, synthetic labels and badges, bunting, judo mats, elastic cords, sports bags and clothing, monofilaments for stringing rackets, cloth for parachutes and air balloons, sailcloth, surface sheeting for sports grounds.
Technopolis
Technopolis is a permanent platform for science and technology in Flanders and grew out of the Flanders Technology International Foundation, a non-profit organisation set up in 1988 by the Flemish government, with the principle aim of organising the international technology fair, Flanders Technology International. Technopolis is a hands-on centre to familiarise young people with the fascinating world of science and technology. www.technopolis.be
Techtextil
Techtextil is the biggest trade fair for technical textiles and non-wovens, and is organised by the Messe in Frankfurt. Techtextil takes place in Russia, China, North America, Germany and India.
Tex.in
Extensive online databank containing all textile related concepts. www.tex.in
Texpress
Trade journal for the interior textile sector and for the carpet and clothing sectors. www.texpress.nl
Texstream.be
Web initiative to bring the textile industry into the news in a positive manner. Among other things, it contains information on the textile industry, an overview of textile courses and testimonials from the sector. www.texstream.be
Nylon is a generic name for a group of synthetic polymers. Nylon was the first commercially successful polymer and is used for fishing line, shoelaces, brushes, tents, etc.
Textile Forum
Packtech
Textiles industry
Technical textile used in the transport and packaging sector. Examples include post bags, big bags, cargo and container nets, elastic nets, external coverings and linings for suitcases, purses, sandbags, polyolefin fabrics for packaging, all kinds of canvas or tarpaulins, con-
Platform on which to exchange information with colleagues in the textile sector in complete anonymity. www.textielforum.be The textiles industry breaks down into a number of sectors. Interior textiles cover all forms of furniture and decorative fabrics, household linen, mattress ticking, sheets, eiderdowns, carpets, etc. The clothing textiles sector deals with fabrics and materials for clothing. The
technical textiles sector involves textiles for agriculture, the medical sector, the automobile industry, etc. Finally, we have the supply sectors: on the one hand, the spinning mills that supply the yarns needed to obtain the final textile product and, on the other, the textile improvement companies, the dyeing factories and the print shops.
Textivision
Textivision has been offering help to business and industry since 1992 by employing its know-how to search for prospects which are subject to changing trends and offer these in a functional manner. Since a good story can be inspirational to other sectors, Textivision has also opened its doors to non-textile products. As an information centre, it takes the full interior as its starting point and covers all other branches relating to the interior, such as furniture, lighting, wall coverings and paints. www.textivision.be
TO2C-Centrum
Textile training and development centre at the University College Ghent, which concentrates on practical research and services in the field of textile improvement.
Trade Fairs
See “Decosit”, “Decotex”, “Expofil”, “Indigo”, “Intirio” and “Techtextil”. A complete list of textile trade fairs can be found at the Expo Database website, www.expodatabase.com/index.html.
Treating
By “treating” is meant the coating, dying or printing of textiles, to make a piece of textile water-resistant, for example.
Tufting
Tufting is the manufacture of wall-towall carpeting using a tufting machine, which inserts parallel threads through a primary base.
Twining
Twining is the process of winding two or more threads around each other. It differs from spinning in that two or more threads are used, whereas spinning involves only one.
UCRC
De Unie van de Collectieve Research Centra (Union of Collective Research Centres) promotes and supports collective research to stimulate technical progress in the various sectors of the economy, and to this end encourages cooperation and exchange between its members.
Unitex
Association of (technical) executives from the textile industry and organiser of many profession-related lectures on technical and more general subjects. www.unitex.be
University College Ghent
University College Ghent offers a Bachelor’s and Master’s course in Industrial Sciences: Textile Technology, along with a professional Bachelor’s in textile technology. University College Ghent also has the TO2C textile training and development centre. The centre focuses on practical research and service provisioning in the field of textile improvement (treatment, dying, printing, coating and laminating).
VBO
The Verbond van Belgische Ondernemingen (Federation of Enterprises in Belgium) is the employers’ umbrella organisation, of which Fedustria is a member.
VIBSO
A school in Waregem which - together with the VTI in Waregem and the PTI in Kortrijk - offers a specific textile course in technical secondary education and vocational education.
Viscose
A viscous organic liquid used in the production of rayon thread and cellophane. The name viscose is often used synonymously with rayon.
VLOOT
Vlaamse Overkoepelende Organisatie van Technologieverstrekkers (Flemish Umbrella Organisation of Technology Providers). VLOOT aims to promote structural coordinating cooperation between 18 technological-scientific innovation centres in Flanders. www.vloot.be
VTI
A school in Waregem which - together with the VIBSO in Waregem and the PTI in Kortrijk - offers a specific textile course in technical secondary and vocational education.
Eline Robin
[Centexbel]
Het woord ‘textiel’ doet ons spon-
vooral in België, waar het onder-
Say the word “textiles” and you immediately think of clothing, and possibly
taan denken aan kleding en mis-
tussen al 30% van de totale tex-
furniture fabrics, or bath towels, or then again wall-to-wall carpeting. But
schien ook nog aan meubelstoffen,
tielproductie inneemt, een sterk
did you know that your car is full of textiles too, from the seat upholstery,
badhanddoeken en een enkele keer
groeiende markt. Dit succes is
and the floor mats, to the safety belts, airbags, drive belts and tyres? Did
aan kamerbreed tapijt. Maar wist u
zowel te danken aan de bijzondere
you know that the big football stars at Arsenal, Feyenoord and Real Madrid
dat bijvoorbeeld uw auto boordevol
eigenschappen van het materiaal
don’t play on natural grass, but on artificial grass mats tufted in Belgium, in-
textiel zit, van zetelbekleding en
als aan de economische aantrek-
cluding the white lines and the penalty spot? Did you know that the artificial
vloermatten over autogordels, air-
kingskracht van technisch textiel
islands off the coast of the United Arab Emirates are held in place by giant
bags, aandrijfriemen tot en met de
voor westerse textielbedrijven die
textile sheets produced in Zele? That sixty percent of all the car seatbelts in
banden? Wist u dat de grote voet-
zich willen specialiseren en diffe-
the world are made in Ypres? That textile cables made in Hamme are used to
balsterren van Arsenal, Feyenoord en
rentiëren van de massaproductie
stop offshore oil rigs from drifting? That Roger Federer’s racket strings are
Real Madrid niet op natuurlijk gras
in lagelonenlanden.
examples of cutting-edge product development in Antwerp in the field of polymer extrusion? But this is just the tip of the iceberg, and, talking about
spelen maar op kunstgrasmatten die in België worden getuft, inclu-
Textiel verenigt zeer uiteenlopen-
icebergs, did you know that textiles may provide us with a solution for deal-
sief de witte grenslijnen en de pe-
de eigenschappen in één enkel ma-
ing with the thawing of the polar ice caps?
naltystip? Wist u dat de kunstma-
teriaal, een combinatie die we niet
tige eilanden voor de kust van de
onmiddellijk terugvinden in an-
Arabische Emiraten op hun plaats
dere basismaterialen zoals hout,
worden gehouden door reusachtige
metaal, steen, plastic of keramiek.
textieldoeken uit Zele? Dat zestig
Textiel is tegelijk sterk, elastisch,
procent van alle autogordels ter
soepel en drapeerbaar. Het is rela-
wereld in Ieper worden gemaakt?
tief eenvoudig te verwerken en te
Dat textielkabels uit Hamme ver-
voorzien van allerlei bijkomende
hinderen dat boorplatformen op
eigenschappen en functies. Tex-
drift slaan? Dat de tennissnaren
tiel bestaat in allerlei vormen,
van Roger Federer hoogstandjes
kwaliteiten en gewichten: een
zijn van Antwerpse productontwik-
verscheidenheid aan grondstoffen
keling op het vlak van polymeerex-
(van plantaardige of dierlijke, over
trusie? En dit alles is nog maar het
synthetische tot minerale vezels),
topje van de ijsberg. En van ijsbergen gesproken, wist u dat textiel
Highly functional textiles like these, which we hardly ever get to see, are known as “technical textiles”. They are
een mogelijke oplossing biedt voor
textiles made not so much to be beautiful, or to provide attractive decoration for people, interiors and objects, but
het smelten van de poolkappen?
rather to be functional and efficient. Technical textiles are finding applications in a growing number of business sectors, from agriculture, through a variety of industrial sectors, to medical applications and sports items. Technical
Dergelijke vormen van hoogfunc-
textiles are a vigorously growing market in Europe, and in Belgium in particular, where they now account for 30%
tioneel textiel dat we bijna nooit
of our total textile production. This success is due as much to the special properties of the material as it is to the
te zien krijgen, noemen we ‘tech-
economic attractiveness of these technical textiles to western textile companies, who aim to specialise and differ-
nisch textiel’. Het is textiel dat
entiate from the textiles mass produced in low wage countries.
Kwi nt e sse ns de sig n
niet zozeer dient om mooi te zijn
22
of om mensen, interieurs of voor-
Textiles bring together extremely different properties in a single material - a combination we don’t generally find in
werpen aantrekkelijk en gezellig
other basic materials such as wood, metal, stone, plastic and ceramics. Textile is strong, elastic and supple, and can
aan te kleden, maar om functioneel
be draped at the same time. It is relatively simple to process and endow with all kinds of other properties and func-
en nuttig te zijn. Technisch textiel
tions. Textile exists in all kinds of forms, qualities and weights: a variety of raw materials (from plant or animal to
wordt in een groeiend aantal sec-
synthetic or mineral fibres), in combination with different production techniques (such as weaving, knitting, tufting,
toren en toepassingen aangewend,
knotting, membrane formation, etc.) results in an almost limitless number of products. Add to this all manner of addi-
van landbouw over verschillende
tives, pre-treatments, interim-treatments and post treatments, and we have a myriad of products each with their own
industriesectoren
medische
specific properties and applications. In this way, we can produce flat fabric from basalt fibres in which an extra layer
toepassingen en sportartikelen.
of dilatant material can be incorporated to produce an excellent bullet-proof vest. But we can also make nano-thin
Technisch textiel is in Europa en
membranes, so small they are invisible to the naked eye, but extremely well suited to the growth of human tissue.
tot
More than
meets the eye
Kwintessens design
GINA Light Visionary Model. Foto Š BMW AG
23
gecombineerd met verschillende
Meer melk met textiel
Belgian textiles stabilise the ground
productietechnieken (zoals weven,
In de landbouw zijn warmte en
Bonar Technical Fabrics supplied hundreds of thousands of square metres
breien, tuften, knopen, vliesvor-
licht
groeifactoren
of “geotextile” fabric for the luxurious, artificial palm islands off the coast
men enz.) geeft een schier oneindig
voor gewassen. In serres gebrui-
of Dubai. Geotextile fabric was laid between the sea floor and the raised
aantal producten. Voegen we daar
ken telers steeds meer textieldoe-
sand mounds to stabilise the islands. It reinforces the sea floor with textile
nog eens alle soorten additieven,
ken, samengesteld uit verschil-
fibres capable of withstanding pressures of up to sixty tons per metre. By
voor-, tussen- en nabehandelingen
lende materialen naargelang de
separating the different layers, it is possible to retain all the properties of
aan toe, dan komen we uit bij een
toepassing, zoals gealuminiseerde
the sand, stone or gravel layers. Without separation, these layers would mix
myriade van producten met elk
doeken om het zonlicht te reflec-
with each other, causing subsidence, and this would ultimately lead to ero-
hun specifieke eigenschappen en
teren of verduisteringsdoeken om
sion. In exactly the same way, geotextile fabrics are used to stabilise the
toepassingen. Op die manier kun-
de groei van bloemknoppen te
foundations of motorways, railway tracks, airport runways and other struc-
nen we vlakke weefsels produceren
stimuleren. Bovendien resulteert
tures, a technique already applied by the Egyptians and ancient Romans,
uit basaltvezels waarin een extra
het gebruik van ‘agrotextiel’ in ser-
but which, thanks to modern materials and production techniques, has now
laagje dilatant materiaal wordt
res tot grote energiebesparingen
been perfected. Geotextile fabrics are also used in landfills to prevent toxic
verwerkt, wat een prima kogelvrije
doordat het de warmte ’s nachts
substances from leaching into the soil. And they can be fitted with sensors
vest oplevert. Maar ook nano-dun-
binnenhoudt, wat in deze tijden
to immediately signal and pinpoint leaks.
ne vliezen zijn mogelijk, zo klein
van dure energieprijzen een dui-
dat we ze met het blote oog niet
delijk economisch voordeel ople-
More milk through textiles
kunnen waarnemen maar uiterst
vert. Bovendien stellen we vast
In farming, heat and light are important factors in crop growth. In green-
geschikt voor de cultuur van men-
dat er ook in agrotextiel steeds
houses, growers are using more and more textile coverings which, depend-
selijke weefsels.
meer slimme materialen worden
ing on the application, are made from different materials such as aluminised
toegepast. Fotochrome materialen
sheets to reflect the sunlight or sheets that block out the sun to stimulate
Belgisch textiel stabiliseert de aarde
veranderen bijvoorbeeld van kleur
bud growth. Furthermore, the use of “agrotextile” fabrics results in huge
naargelang het licht, zodat ener-
energy savings for greenhouses because they keep the heat in at night, of-
Bonar Technical Fabrics leverde
gierijke en schadelijke lichtstralen
fering a clear economic advantage in these days of high energy prices. We
honderdduizenden vierkante me-
kunnen worden omgezet in groei-
are also increasingly seeing smart materials being used in agrotextiles. For
ters ‘geotextiel’ voor de luxueuze,
bevorderende stralen. Hydrofiele
example, photochromic materials change colour depending on the light,
kunstmatige palmeilanden voor de
(wateropnemende) doeken zorgen
enabling energy rich and harmful light rays to be converted into rays that
kust van Dubai. Geotextiel wordt
op hun beurt voor een ideale voch-
stimulate growth. In turn, hydrophilic (water absorbent) sheets create ideal
tussen de zeebodem en het opge-
tigheidsgraad van de teelaarde.
levels of humidity in the cultivation soil. Geotextile fabrics are applied in
hoogde zand gelegd om de eilan-
Geotextiel wordt in alle landbouw-
all agricultural activities. Winegrowers, for instance, place reflecting films
den te stabiliseren. Het versterkt
activiteiten toegepast. Zo plaatsen
under the vine branches to direct the sunlight right down to the lowest
de bodem met textielvezels die
wijnboeren reflecterende doeken
bunches of grapes, thereby considerably increasing yields. Also, protective
een kracht tot zestig ton per me-
onder de wijnranken om zonlicht
sheets can be used to minimise the effect of wind on fruit trees, so that less
ter aankunnen. Door de verschil-
tot bij de onderste druiventros-
of the fruit is lost.
lende grondlagen van elkaar te
sen te krijgen en zo de opbrengst
scheiden, blijven de eigenschap-
aanzienlijk te verhogen. Bescher-
But did you know that textiles also have a positive impact on milk produc-
pen van zand- steen- of grindlagen
mende doeken kunnen er dan weer
tion? Sheets can be set up to provide shade, so that the cows in the fields
behouden. Zonder scheiding zou-
voor zorgen dat de windimpact op
can cool off, and, in the cowshed, textiles are used to make the animals more
den de grondlagen zich met elkaar
fruitbomen beperkt wordt, zodat
comfortable when they sleep. The Belgian company Recticel had developed
vermengen waardoor er allerlei
er minder vruchten verloren gaan.
Animate®, a mattress for cows in the shed. This is all because a happy,
belangrijke
healthy cow gives more milk. The cow mattress feels soft, is springy and
Kwi nt e sse ns de sig n
verzakkingen ontstaan wat uitein-
24
delijk tot erosie leidt. Op dezelfde
Maar wist u dat textiel ook een
insulates the cow from the cold floor. The comfort it provides increases the
manier stabiliseert geotextiel de
positieve impact heeft op de melk-
amount of time the cows spend lying down, reduces stress and stimulates
ondergrond voor het aanleggen
productie? Schaduwdoeken zorgen
milk production. Not only that, but the mattress provides a secure foothold
van autosnelwegen, spoorwegen,
ervoor dat koeien in de weide de
when the animal gets back on its feet.
landingsbanen of andere bouw-
koelte kunnen opzoeken en in de
werken, een techniek die al door
stal verhoogt textiel het slaap-
Food for thought while on the road
de Egyptenaren en de oude Ro-
comfort van de koeien. Het Belgi-
Textiles are continuing to gain ground in our cars. The number of airbags
meinen werd toegepast maar die
sche bedrijf Recticel ontwikkelde
per car is growing spectacularly, and some makes are even fitting them
dankzij hedendaagse materialen
Animate®, een matras voor koeien
on the outside to protect pedestrians in case of an impact. On top of that,
en
geper-
op stal. Een gelukkige, gezonde
car manufacturers are eagerly looking forward to the latest textile de-
fectioneerd is. Daarnaast wordt
velopments, such as light-emitting fabrics on the car ceiling, or fabrics
geotextiel ook gebruikt in afval-
koe geeft immers meer melk. De koematras voelt zacht aan, is veer-
stortplaatsen om te verhinderen
krachtig en isoleert de koe van de
improvements in the way electrically conductive fibres can be processed
dat giftige stoffen in de bodem
koude ondergrond. Het geboden
are paving the way for heated seats in the winter.
dringen. Bovendien kunnen ze uit-
comfort verhoogt het aantal ligu-
gerust worden met sensoren die de
ren, vermindert de stress en stimu-
Fibre reinforced composites offer an economically and ecologically in-
precieze locatie van een eventuele
leert de melkproductie. Bovendien
teresting alternative to the standard metal bodywork found on cars and
lekkage onmiddellijk kunnen door-
heeft de koe door de matras een
on trucks in particular. Composittrailer in Lokeren produces lightweight
seinen.
stevig houvast bij het opstaan.
trailers made from composites that weigh only half as much as steel con-
productietechnieken
that absorb and break down smells and volatile components. Constant
Stof om over na te denken onderweg
structions, thereby significantly increasing their carrying capacity. As
Textiel wint steeds meer terrein in de wagen. Zo neemt het aantal airbags
an added advantage, these trailers do not rust and they insulate against
per wagen spectaculair toe en sommige automerken monteren ze zelfs
road noise because vibrations are not conducted through the material.
aan de buitenkant om voetgangers te beschermen bij een aanrijding.
In turn, canvasses containing metal fibres or made from cut resistant ma-
Daarnaast kijken autoconstructeurs gretig uit naar de nieuwste textiel-
terials such as Kevlar® are used to protect the freight in heavy goods
ontwikkelingen, zoals lichtgevend textiel als plafondbekleding of textiel
vehicles against theft.
dat geuren en vluchtige componenten opneemt en afbreekt. De steeds betere verwerkbaarheid van geleidende vezels zorgt dan weer voor warme
Again in the automobile sector, we are seeing a growing interest in
autostoelen in de winter.
“smart” or “stimuli-responsive” materials. These materials change (colour, shape, structure, conductivity, etc.) when affected by external
Vezelversterkte composietmaterialen bieden een economisch en ecolo-
factors (light, impact, temperature, etc.). Dilatant materials in traction
gisch interessant alternatief voor de gebruikelijke metalen carrosserieën
systems are a fine example of this. The smart material “stiffens” as the
van wagens en vooral van trucks. Composittrailer uit Lokeren produceert
result of friction when disengaging the clutch, and so transmits power
lichtgewicht opleggers uit composietmaterialen die maar half zo zwaar
more efficiently. When in its rest state, a dilatant material is pliable and
zijn als constructies uit staal, waardoor hun laadvermogen fors verhoogd
flexible, like a paste. On impact (contact or friction) it becomes as hard
wordt. Bovendien zijn deze opleggers niet onderhevig aan corrosie en
as stone, but returns to its original, pliable state afterwards. This prop-
zijn ze geluidsisolerend omdat ze de trillingen niet overbrengen. Dekzei-
erty also makes it particularly suited to applications such as bullet-proof
len waarin metaalvezels zijn verwerkt of die bestaan uit snijbestendige
vests or protective clothing.
materialen zoals Kevlar® voorkomen op hun beurt ladingdiefstallen uit
From niche product to everyday application
vrachtwagens.
The relentless advance of technical textiles is just as prevalent in the Ook in de automobielsector zien we een groeiende belangstelling voor
non-industrial sectors, such as the medical and care sectors, the leisure
‘slimme’ of ‘stimuli-responsieve’ materialen. Deze materialen ondergaan
industry and the sports world. Consider, for example, the media hype
een verandering (van kleur, vorm, structuur, geleidbaarheid enz.) onder
surrounding the latest Speedo® swimsuit, a piece of textile engineer-
invloed van externe factoren (licht, impact, temperatuur enz.). Hiervan is
ing which has caused one world record to fall after another. We are also
dilatant materiaal in tractiesystemen een prachtig voorbeeld. Dit slimme
seeing technical textiles break through into traditional sectors such as
materiaal ‘verstijft’ door de frictie bij het ontkoppelen en zorgt zo voor
clothing and interiors, which are more than happy to apply some of the
een betere krachtoverbrenging. In rusttoestand is een dilatant materiaal
functional properties in more everyday products. Consider, for example,
kneedbaar en flexibel zoals een pasta. Bij impact (contact of wrijving)
clothing incorporating sensors and electronic gadgets, light-emitting
wordt het hard als steen waarna het opnieuw overgaat in zijn originele,
textile wallpapers for use as wall lighting, moisture and temperature
kneedbare toestand. Deze eigenschap maakt het ook bijzonder interes-
regulating mattresses containing adaptive materials, baby clothing con-
sant voor toepassingen als kogelvrije vesten of beschermkleding.
taining breathing sensors, etc.
Van nicheproduct tot alledaagse toepassing In niet-industriële sectoren is de opmars van technisch textiel evenmin te stuiten, zoals in de medische en verzorgingssector, de vrijetijdssector en de sportwe-
GINA Light Visionary Model. Foto © BMW AG
reld. Denken we maar aan de me-
Op die manier wordt technisch textiel, nu nog vaak aan
And so technical textiles, still for the most part out of
diahype rond het nieuwste zwem-
het oog onttrokken, opnieuw zichtbaar en gebruikt als
the public eye, are becoming visible again and finding
pak van Speedo®, een staaltje van
decoratief designelement. Zo onthulde BMW zopas de
uses as decorative design elements. BMW, for exam-
textielengineering waardoor het
GINA Visionary Model, een met textiel beklede auto die
ple, has just unveiled the GINA Visionary Model, a
ene na het andere wereldrecord
van vorm kan veranderen door een simpele druk op de
fabric-covered car which changes shape at the push of
sneuvelt. Bovendien stellen we
knop. De ‘carrosserie’ bestaat uit een lycraweefsel dat
a button. The “bodywork” is made from Lycra fabric
ook een doorbraak van technisch
over een aluminium frame is gespannen. Dankzij een
textiel vast in traditionele secto-
elektrisch en hydraulisch aangedreven controlesysteem
stretched over an aluminium frame. By operating an electrically and hydraulically driven control system,
ren als kleding en interieur, die
kan de chauffeur de vorm van de auto zelf bepalen.
the driver is able to decide the shape of the car him-
eigenschappen toepassen in meer
Ondanks de opmerkelijke successen en schitterende re-
alledaagse producten. We denken
alisaties – waarvan we hierboven slechts enkele voor-
Despite the remarkable successes and fantastic
hier bijvoorbeeld aan kleding met
beelden hebben aangehaald – is technisch textiel nog
achievements – of which we have covered only a few
ingewerkte sensoren en elektro-
maar pas de mogelijkheden beginnen aftasten. Nieuwe
in the pages above – technical textiles are only just
nische gadgets, lichtgevend tex-
mogelijkheden en uitdagingen zullen enerzijds aange-
beginning to explore their potential. New possibilities
tielbehang als wandverlichting,
reikt worden door ontwikkelingen op het vlak van ICT,
and challenges will arise in tandem with new devel-
vocht- en temperatuurregelende
materialen, grondstoffen en nanotechnologie, maar ook
opments in the areas of ICT, materials, raw materials,
matrassen met adaptieve mate-
door maatschappelijke kwesties als de vergrijzing van
and nanotechnology, as well as in response to social
rialen, babykleding met ademha-
de bevolking, de energieschaarste en de opwarming
issues such as the aging of the population, shrinking
lingssensoren enz.
van de aarde.
sources of energy, and global warming.
Kwintessens design
self.
met plezier bepaalde functionele
25
of: hoe de dode vezel tot leven kwam Het gebruik van synthetisch textiel was in een niet zo ver verleden not done, zowel in de ogen van de ontwerper als van de consument. In het laatste decennium van de vorige eeuw maakte het innoverende textiel een inhaalbeweging. De synthetische garens werden een stuk beter en de vervaardigde producten werden fraaier. De forse stijging van de olieprijzen dreigt
Kwi nt e sse ns de sig n
echter roet in het eten te werpen.
26
In het licht van de economische realiteit lijkt de terugkeer van de Kostuum van Krarin Scalabrin, in een workshop van Anita Evenepoel. Foto: Roger Dyckmans
natuurlijke draad onvermijdelijk.
Henk Van Nieuwenhove or: how the fibre that died
came back to life Rabanne made rubber raincoats in one piece, cast in a mould like latex gloves. The first inflatable furniture arrived on the market. You could buy flat-packed furniture, and when you removed the valve the foam inside filled with air. The elastic swimsuit appeared on the scene. The eruption of new materials and new shapes we witnessed
Geef ons machines
back then is unparalleled today.”
Baanbrekend in ons land op gebied van innoverend textiel is onge-
In the not so distant past, synthetic
A few exceptions aside, these were
twijfeld ‘totaalontwerpster’ Anita Evenepoel geweest. In de ban van
textiles were simply not done, and
often no more than commendable
de vinyl jasjes van Courrèges, de jurken uit plastic plaatjes van Paco
this was the case in the eyes of the
experiments that never caught on
Rabanne en de eerste composieten in het werk van Verner Panton en
designer and consumer alike. But in
with the general public and were
Niki de Saint Phalle, begon zij in de jaren ’70 te experimenteren met
the final decade of the last century
quickly forgotten, only to be re-
nieuwe materialen. “Paco Rabanne maakte rubberen regenjasjes uit
innovative uses of textile made up
vived many years later by collec-
één stuk, in een vorm gedompeld als latex handschoenen. De eerste
ground. Synthetic yarns became a
tors. Anita Evenepoel also had to
opblaasmeubelen kwamen op de markt. Je kon zetels kopen in een
lot better and the products manu-
wait years for her big breakthrough,
platte verpakking en bij het verwijderen van het ventiel zoog het
factured with them a lot prettier.
and for recognition. Her biggest
schuim zich vol lucht. De elastische badpakken verschenen op het
However, the sharp rise in the price
claim to credit is that she never
toneel. De eruptie van nieuwe materialen en nieuwe vormen zoals
of oil is threatening to throw a
strayed from her path, and that
we die toen kenden, heeft zich niet meer herhaald.”
spanner in the works and given the
she continued to experiment in the
Uitzonderingen niet te na gesproken, bleef het vaak bij lovenswaar-
economic realities, the return of
margins of great design. “Fashion
dige experimenten die niet het grote publiek bereikten en snel in
natural yarn seems inevitable.
always harks back to the 1970s or
verzamelaars werden bevrijd. Ook Anita Evenepoel heeft jaren
Give us machinery
never happened is a return to the
op de grote doorbraak en erkenning moeten wachten. Haar grote
There can be no doubt that in our
1960s, followed by further explo-
verdienste is dat ze nooit afgeweken is van haar pad en is blijven
country, “total designer” Anita
ration with that attitude in mind.
experimenteren in de marge van het grote design. “Mode grijpt al-
Evenepoel has always been a pio-
This is because fashion is conserva-
tijd terug, naar de jaren ’70 of ’80 bijvoorbeeld. Teruggaan naar
neer in innovative textiles. Fol-
tive in se, and always harks back to
de jaren ’60 en op basis van die demarche verder zoeken, is echter
lowing on from the vinyl jackets by
the same labour intensive produc-
nooit gebeurd. Dat komt omdat mode in se conservatief is, steeds
Courrèges, the plastic-disc dresses
tion processes. In all these years
teruggrijpt naar dezelfde arbeidsintensieve productieprocessen. In
by Paco Rabanne and the first
I have tried to find other methods:
al die jaren heb ik gepoogd om andere methodes te zoeken: stoffen
composites in the work of Verner
rubbing fabrics with polyurethane
insmeren met polyurethaan om ze te verharden en een extra dimen-
Panton and Niki de Saint Phalle,
to harden them and give them an
sie te geven, kleding vervaardigen in gestanst neopreen, zodat met
she started experimenting with
extra dimension, creating cloth-
één slag het volledige stuk klaar is. Kleding tegelijkertijd versmel-
new materials in the 1970s. “Paco
ing in punched neoprene, so that
Kwintessens design
1980s, for example. But what has
een vergetelheid geraakten waaruit ze pas vele jaren later door
27
Eenzelfde gevoel vertolkt textiel-
rie. De synthetische draad heeft
Maar voor al die nieuwigheden zijn er telkens andere machines nodig en dat
ontwerpster Martine Gyselbrecht,
het voor mij mogelijk gemaakt om
is een onmogelijke strijd.” In haar zoektocht heeft Anita Evenepoel de tra-
die tot 1995 uitsluitend met na-
een derde dimensie aan te boren.”
ditionele paden verlaten om te gaan experimenteren met nieuwe materialen
tuurlijke draden werkte, maar
Gyselbrecht heeft dit jaar een 3D-
voor dans- en theaterproducties. De vrijheid die ze daar genoot, heeft haar
uiteindelijk de stap zette naar de
collectie ontworpen door gebruik
na vele jaren dan toch de nodige erkenning gebracht.
wereld van het synthetische. “Dat
te maken van linnen gecombineerd
was voor mij een heel moeilijke
met acryl-krimpvezels. Het resul-
Het mengen van natuurlijk en synthetisch
stap”, zegt Gyselbrecht. “Natuur-
taat daarvan is te zien in het Ste-
Pas kort geleden is de doorbraak van de synthetische vezel in een stroom-
lijke materialen voelden beter
delijk Museum in Deinze.
versnelling gekomen. Tapijtontwerpster Ann-Marie Jonckheere drukt de om-
aan, zeker op de huid. Maar ik
mezwaai treffend uit: “Voor
beken: ik had oogkleppen op. Van-
Ecologisch experimenteren
enkele jaren zou ik nooit synthetische draden hebben gebruikt. De synthe-
daag vind je synthetische garens
Ook Maxime Szyf van MAXIMAL-
tische vezel was een dode vezel. Nu is hij zodanig geavanceerd dat hij niet
die fijner en sterker zijn dan zijde
design is gewonnen voor nieuwe
meer minderwaardig is. Ik combineer nu naar hartenlust natuurlijke en syn-
en elastischer dan wol. Dat schept
technologieën. “Maar wij hebben
thetische vezels. De mogelijkheden zijn oneindig. Van verschillende draden
nieuwe combinatiemogelijkheden
het proces omgedraaid. Wij zijn
maak ik er één. Ik gebruik wol, papier, chenille of linnen met synthetische
waarbij ik synthetische draden
vertrokken vanuit de behoeften
draden en krijg nieuwe en boeiende effecten. Ik moet eerlijk toegeven dat
verweef met natuurlijke draden
van de markt en van de consument.
ik daarvoor een mentaal knopje heb moeten omdraaien. Maar dat geldt ook
om een extra look te geven. Ik zie
Als designer heb je daar niet altijd
voor de consument die vroeger zwoer bij natuurlijke draden. Ik ben van oor-
de synthetische draad als een toe-
zicht op. Teveel ontwerpers ver-
deel dat we vandaag de top bereikt hebben qua kwaliteit van de draden,
voeging, een ondersteuning, een
trekken vanuit nieuwe technolo-
maar ook qua creativiteit en esthetische uitvoeringen. Het mengen van na-
meerwaarde van de natuurlijke
gieën.” Bagagekoffers, rugzakken,
tuurlijk en synthetisch is vandaag een hype, maar tegelijkertijd kondigt de
draad. Het creatieve zit voor mij
tassen, allerlei zeilen behoren tot
nieuwe tendens zich al aan: de terugkeer naar het natuurlijke materiaal, dit
in twee dingen: het thematische
de core business van MAXIMAL-
als gevolg van de marktmechanismen onder invloed van de oliecrisis.”
en het onderzoek naar de mate-
design, maar daarnaast denken ze
Kwi nt e sse ns de sig n
ten en versieren door middel van ultrageluid, of nonwovens gebruiken …
28
Nike Verge rugzak, MAXIMALdesign. Foto © Nike
bijvoorbeeld ook na over ecologi-
the whole piece is ready in one go.
“It was a really difficult step for me”, says Gyselbrecht.
sche crematiekoffers. “Ecologie
Melting and decorating clothes at
“Natural materials felt better, certainly on the skin. But
heeft voor een belangrijk deel de
the same time by means of ultra-
I must confess: I had blinders. Today we have synthetic
technische
gestuurd”,
sound, or the use of nonwovens…
threads which are finer and stronger than silk and more
zegt Szyf. “Vroeger werd veel ge-
But these new departures always
elastic than wool. This creates new combinations that
werkt met allerlei pvc’s die slechts
call for new machinery, and that is
have allowed me to weave synthetic yarns with natural
moeilijk te scheiden zijn en waar-
like fighting a losing battle.” In her
ones to give a special look. I see synthetic yarn as an
bij verbranding de enige optie is.
quest, Anita Evenepoel abandoned
addition, a support, an added value to be used with nat-
Die zijn nu uit den boze. Europese
the traditional paths in order to
ural yarns. For me, the creativity resides in two things:
normen maken dat de gebruikte
experiment with new materials for
the thematic and research into the subject matter. Syn-
materialen grotendeels recycleer-
use in dance and theatre produc-
thetic yarn has made it possible for me to operate in a
baar moeten zijn. De fabrikanten
tions. The freedom this gave her
third dimension.” This year, Gyselbrecht has designed a
moeten volgen. Vooral Koreaanse
is what finally brought her the rec-
3D collection by using linen in combination with acrylic
bedrijven staan aan de spits inzake
ognition she deserved after many
de ontwikkeling van pvc-vrije eco-
years.
shrink fibres. The results are on display at the Municipal Museum in Deinze.
Szyf vestigt ook de aandacht op
Mixing natural with synthetic
Ecological experimentation
een ander aspect van innoverend
The breakthrough in synthetic fibres
Maxime Szyf of MAXIMALdesign is another one of
textiel, en dat is het functionele.
didn’t really gain momentum until a
those designers who have been won over by new
“Veel research gaat vandaag in de
short while ago. Carpet designer
technologies. “But we turned the process around. We
richting van zonne-energie, isola-
Ann-Marie Jonckheere describes the
based our work on the needs of the market and con-
tie en bescherming. De resultaten
turnaround nicely: “For quite a few
sumers. As a designer, this is not always something
komen stilaan uit de laboratoria
years I just would never have used
you are aware of. Too many designers start out on the
en zitten nu in een testfase. Ik zie
synthetic yarns. The synthetic fibre
basis of new technologies.” Suitcases, rucksacks,
hier veel mogelijkheden voor de
was a dead fibre, but now it has ad-
handbags and the like – these are all part of the core
kledingindustrie. Anderzijds heeft
vanced so much that it is no longer
business of MAXIMALdesign, but they also have their
elke vernieuwing ook een tegenre-
an inferior product. I combine natu-
minds on ecological coffins for cremations, for exam-
actie als gevolg. Vanuit het com-
ral fibres and synthetic ones to my
ple. “Ecology has driven a significant portion of the
fortgevoel zie ik nu bijvoorbeeld
heart’s content these days. The pos-
technical evolution”, says Szyf. “We used to make a
de archetypen weer opduiken
sibilities are endless. I take several
lot of things out of all kinds of different PVCs, which
waarin natuurlijke materialen een
yarns and turn them into one. I use
are difficult to sort, and incineration is the only op-
hoofdrol spelen. Daarnaast zijn er
wool, paper, chenille or linen with
tion. They are now out of the question. Under Eu-
de niet meer weg te denken com-
synthetic yarns and this gives me
ropean standards, the materials we use have to be
posietmaterialen die slechts aan
new and fascinating effects. To be
recyclable for the most part, and manufacturers will
het begin van een evolutie staan.
honest, I have to admit that doing
have to follow suit. At present, Korean manufacturers
Door het samen gebruiken van
this involved reversing a mental
are at the very top when it comes to developing PVC
carbon en vlas heeft men bijvoor-
switch. But this is also true for con-
free, ecologically sound textiles.” Szyf also turns our
beeld nieuwe mogelijkheden aan-
sumers, who used to swear by natu-
attention to another aspect of innovative textiles,
geboord die inzake mobiliteit een
ral yarns. Today, in my opinion, we
and that is the functional side. “These days, a lot of
belangrijke rol kunnen spelen. La-
have reached the very pinnacle in
research is being done in the fields of solar energy,
ten we wel wezen: het natuurlijke
terms of the quality of these yarns,
insulation and protection. The results are gradually
product zal altijd een belangrijke
and in terms of creativity and aes-
making their way out of the labs and reaching the
rol blijven spelen.”
thetic finish. These days the mixing
test phase. I can see plenty of possibilities for the
of natural and synthetic fibres is all
clothing industry here. On the other hand, every in-
hype, but at the same time there is a
novation has a counter reaction. Where the feeling
new trend emerging: a return to nat-
of comfort is concerned, I can see the old archetypes
ural materials as a result of market
resurfacing, and they are based primarily on natural
forces influenced by the oil crisis.”
materials. And then again, it would be hard to imag-
evolutie
logisch verantwoorde textielen.”
early days of their evolution. By using carbon in com-
tile designer Martine Gyselbrecht,
bination with flax it has been possible, for example,
who used natural yarns exclusively
to explore new possibilities with an important role
until 1995, but in the end stepped
to play in the area of mobility. To be honest though,
over to the world of the synthetic.
natural products will always play an important role.”
Kwintessens design
ine life without composites, and these are just in the The same feeling is expressed by tex-
29
Kwi nt e sse ns de sig n
Nathalie Verlinden 30
Na een opleiding in ambachtelijk schoenmaken in Brussel, trekt Nathalie Verlinden op aanraden van ontwerpers naar Indonesië, waar ze een eerste collectie schoenen voor vrienden en familie produceert. Haar carrière neemt echter pas een hoge vlucht wanneer ze in 2000 beslist om met haar ontwerpen naar de Marchestreek in Italië te trekken, het mekka van de schoenfabrikanten. Sindsdien woont ze enkele maanden per jaar in Italië. In 2001 verschijnt haar eerste collectie dames- en herenschoenen. Het is een collectie klassieke, degelijke schoenen waarin het artisanale karakter duidelijk benadrukt wordt. In 2004 produceert Nathalie Verlinden de eerste handtassen- en schoenencollectie van Raf Simons en in 2006 werkt ze samen met modeontwerper Bruno Pieters. Dit jaar stelt ze haar vijftiende collectie voor, met handtassen, damesen kinderschoenen.
After her training in traditional shoemaking in Brussels and on the recommendation of designers, Nathalie Verlinden went to Indonesia, where she produced a first shoe collection for friends and family. Her career really took off in 2000 when she decided to take her designs to the Marche region in Italy, the centre of the Italian shoe manufacturing industry. Since then, she has been living in Italy for several months of the year. In 2001, her first collection of women and men’s shoes was released. It was a collection of classic, reliable shoes that clearly emphasised traditional craftsmanship. In 2004, Nathalie Verlinden produced the first handbag and shoe collection for Raf Simons, and in 2006, she collaborated with fashion designer Bruno Pieters. This year, she will be launching her 15th collection, with handbags, women and children’s shoes.
Nathalie Verlinden Martine Gyselbrecht Diane Steverlynck Katrien Rondelez MichaĂŤl Verheyden Ann-Marie Jonckheere Anne Masson
Kwintessens design
Weyers & Borms
31
Martine Gyselbrecht 32
De technische kennis en het doorgedreven experiment van textielkunstenares Martine Gyselbrecht worden alom geprezen. Na een studie kunstweven en pre-industriële weefkunde en jacquard aan het Textielinstituut van Gent, start ze in 1989 haar activiteiten als freelance textielontwerpster. Ze ontwerpt meubelstoffen, bed- en tafellinnen, kledingstoffen en decoratiestoffen voor binnen- en buitenlandse opdrachtgevers. In 2004 brengt ze een eigen collectie uit onder de naam Trait d’Union, waarmee ze in 2000 een Henry Van de Velde Award voor Beste Product wint. Aanvankelijk werkt ze louter met natuurlijke materialen maar daarna opteert ze vaak voor een combinatie van synthetische en natuurlijke draden. Afgelopen jaar realiseerde ze een collectie met een driedimensionaal effect door de combinatie van linnen met acrylkrimpvezels. Martine Gyselbrecht heeft ondertussen een expertise uitgebouwd in weefprocedés en materialen, een kennis die ze nu ook tracht door te geven aan haar studenten aan de Academie voor Schone Kunsten van Gent.
The technical knowledge and cogent experimentation of textile artist Martine Gyselbrecht have won universal acclaim. After studying art weaving and pre-industrial and Jacquard weaving at the Textile Institute in Ghent, she began as a freelance textile designer in 1989. She designs furnishing materials, bed and table linen, clothing materials and decorative materials for customers at home and abroad. In 2004, she brought out her own collection under the name of Trait d’Union, with which she won the Henry Van de Velde Award for Best Product in 2000. Initially she worked only with natural materials but since then she has often opted for a combination of synthetic and natural fibres. Last year she produced a collection with a three-dimensional effect by combining linen with acrylic fibres. Martine Gyselbrecht also has developed expertise in weaving processes and materials, a knowledge that she is now attempting to pass on to her students at the Royal Academy of Fine Arts in Ghent.
Diane Steverlynck graduated as a textile designer in 2002 with great distinction from the National Institute of Decorative Arts at the former La Cambre Abbey in Brussels. Since then, she has worked singlemindedly on a personal body of work that revolves around textiles. Her designs testify to an intensive quest for form and content and for new applications of the material. She attracted a great deal of attention with Modul_le, a tapestry made from felt balls held together with Velcro. The tapestry is flexible; the balls can be moved around or removed as desired. One of her latest designs is Length, a chair consisting of a wooden frame and a piece of fabric for the seat and backrest. The material can be removed or replaced by means of a zipper and offers ideal support since the fabric adjusts itself to the contours of every body.
Diane Steverlynck
Diane Steverlynck studeert in 2002 met grote onderscheiding af als textielontwerpster aan het Brusselse La Cambre. Sindsdien werkt ze gedreven aan een persoonlijk curriculum waarin textiel centraal staat. Haar ontwerpen getuigen van een intensieve zoektocht naar vorm en inhoud en naar nieuwe toepassingen van de materie. Ze gooit hoge ogen met de Modul_le, een tapijt gemaakt van vilten ballen die door klittenband bij elkaar worden gehouden. Het tapijt is flexibel; de ballen kunnen naar wens verplaatst of weggenomen worden. De Length is ĂŠĂŠn van haar laatste ontwerpen. De stoel bestaat uit een houten frame en een stuk textiel voor het zitvlak en de rugleuning. De stof kan verwijderd of vervangen worden door middel van een ritssluiting en biedt een ideale steun doordat het textiel zich aanpast aan de vorm van elk lichaam.
33
Katrien Rondelez
Katrien Rondelez’ interesse in textiel ontstaat na een ontmoeting met de art director van het Finse textielbedrijf Finlayson, waar ze een jaar meedraaide en een passie ontwikkelde voor textieldesign. Ze behaalt vervolgens een diploma textielontwerp aan La Cambre in Brussel in het begin van de jaren ’90 en vult dat daarna nog aan met een diploma textielzeefdruk. Katrien Rondelez begint haar carrière als textielontwerpster bij – onder meer – Pur Design en DecoPur en haalt zelfs een opdracht binnen in New York, waar ze voor het bedrijf Stillwater aan een muurbekledingsproject werkte. Vanaf 1995 ontwikkelt ze stoffen voor de textielindustrie bij De Witte-Lietaer. Ze ontwerpt stoffen voor autostoelen voor General Motors, Saab en Chevrolet. Daarnaast werkt ze ook aan een persoonlijke collectie waarin ze experimenteert met productietechnieken en materialen. Kenmerkend zijn haar kleine matjes waarin ze natuurlijke materialen zoals katoen, vlas en linnen combineert met rubber of plastic. In 1997 wint ze de Henry Van de Velde Award voor Jong Talent.
Katrien Rondelez’s interest in textiles arose from a meeting with the art director of the Finnish textile company Finlayson, where she worked for a year and developed a passion for textile design. She later earned a diploma in textile design from La Cambre in Brussels in the early 90s and subsequently added to it a diploma in silk screen printing of textiles. Katrien Rondelez began her career as a textile designer with brands including Pur Design and DecoPur and even got herself an assignment in New York, where she worked on a wall-covering project for the firm of Stillwater. Since 1995, she has been developing fabrics for the textile industry with De Witte-Lietaer. She designs fabrics for car seats for General Motors, Saab and Chevrolet. In addition to those projects, she has also been working on a personal collection in which she experiments with production techniques and materials. Typical of this work are the small mats in which she combines natural material like cotton, flax and linen with rubber or plastic. In 1997 she won the Henry Van de Velde Award for Young Talent.
Michaël Verheyden
Michaël Verheyden’s career began immediately after he completed his studies in Industrial Design in Genk in 2002. Along with fellow student Jan Kuppers, he designed his first collection of accessories under the name Kuppers/Verheyden. Not long after that, Michaël designed the Raf Simons handbag collection. Since then he has been gaining more and more recognition with his original bags in which detailed attention to materials and functionality is obvious. Verheyden describes his style as understated chic. He therefore generally applies his label to the inside of the bag, very discreetly. The field that Verheyden works in is not limited to accessories alone. He also designed the information desk at the Z33 art centre and has put on a number of exhibitions for the Fashion Museum in Hasselt. In 2007, Verheyden – along with graphical designer Geoffrey Brusatto – won the Initial Fashion Award, a prize for the most aesthetic and functional workwear. The Jolene soft L handbag consists of a combination of shrunk calfskin and woven paper and is available in white or black.
Kwintessens design
De loopbaan van Michaël Verheyden vangt aan meteen na het afronden van zijn studie Industriële vormgeving in Genk in 2002. Samen met studiegenoot Jan Kuppers ontwerpt hij een eerste accessoirecollectie onder de naam Kuppers/ Verheyden. Niet lang daarna geeft Michaël de handtassencollectie van Raf Simons vorm. Sindsdien verwerft hij meer en meer bekendheid met zijn originele tassen waaruit een grote zorg voor materialen en functionaliteit blijkt. Verheyden omschrijft zijn stijl als understated chic. Zo brengt hij zijn label doorgaans aan de binnenkant van de tas aan, erg discreet. Het werkterrein van Verheyden beperkt zich niet alleen tot accessoires. Hij ontwierp ook de infobalie van het kunstencentrum Z33 en realiseerde een aantal tentoonstellingen voor het Modemuseum in Hasselt. In 2007 wint Verheyden – samen met grafisch vormgever Geoffrey Brusatto – de Initial Fashion Award, een prijs voor de meest esthetische en functionele bedrijfskleding. De Jolene soft L-handtas bestaat uit een combinatie van gekrompen halsleder en geweven papier en is verkrijgbaar in wit of zwart.
35
Ann-Marie Jonckheere 36
Ann-Marie Jonckheere studeerde kunstweven en textielontwerp in Gent en is sinds het begin van de jaren ’80 actief als textielontwerpster. Ze legt zich niet toe op één product maar ontwerpt tegelijkertijd wandtapijten, kleding en interieurtextiel voor binnen- en buitenlandse bedrijven. Ook de beeldende kunst schuwt ze niet: gekend zijn haar installaties waarin ze linnen of katoenen doeken rond ijzeren hekken bindt. In 1994 richt ze het bedrijf Jam Creations op, dat zich toelegt op het ontwerp van industrieel tapijtontwerp. Ze produceert er tapijten die synthetische materialen combineren met natuurlijke vezels. De Ombre is een wollen, handgetuft tapijt met een tekening die verloopt van donker naar licht en omgekeerd. Viscosegarens worden gecombineerd met zwarte wol waardoor het tapijt een moirépatroon krijgt.
Ann-Marie Jonckheere studied artistic weaving and textile design in Ghent, and has been active as a textile designer since the ’80s. She does not focus on one product but simultaneously designs wall tapestries, clothing and interior textiles for local and foreign companies. She also does not shy away from expressive art: she is known for her installations whereby she ties linen or cotton cloths around metal fences. In 1994, she founded the company Jam Creations, which focuses on industrial carpet design and where she produces carpets that combine synthetic fabrics with natural fibres. The Ombre is a wool, hand-tufted carpet with a pattern that fades from dark to light and vice versa. Viscose yarns are combined with black wool, which gives the carpet a moiré pattern.
Anne Masson
Anne Masson graduated from La Cambre as a textile designer in 1993. After her studies she was taken on as an intern by the famous trend researchers Li Edelkoort in Paris. For several years, she worked as a freelancer and worked on textile magazines such as the well known View. At the same time, she designed accessories and became a senior lecturer at the art college where she studied. Anne Masson has been working with the designer Eric Chevalier since 2003. They develop amusing, playful accessories that are the result of on-going experimentation with different materials and structures. Knitted fabrics are among her favourite materials because form and volume are created at the same time as the fabric. Her collection includes functional objects such as caps, scarves and tablecloths as well as playful trifles such as the Poeny shirt, a striped T-shirt and socks that are pressed together into the shape of a ball. Blowing is a 100% wool ball for indoor use.
Kwintessens design
Anne Masson studeert af als textielontwerpster aan La Cambre in 1993. Na haar studies wordt ze aangeworven als stagiair bij het befaamde trendbureau van Li Edelkoort in Parijs. Ze werkt er enkele jaren als freelancer en gaat aan de slag bij textielmagazines als het gerenommeerde View. Ze ontwerpt ondertussen accessoires en wordt hoofddocente Textiel aan de kunsthogeschool waar ze studeerde. Sinds 2003 werkt Anne Masson samen met ontwerper Eric Chevalier. Ze ontwikkelen leuke, speelse accessoires die het resultaat zijn van een voortdurend experiment met verschillende materialen en structuren. Gebreide stof behoort tot hun favoriete materiaal omdat vorm en volume gelijktijdig met de stof ontstaan. Tot hun collectie behoren functionele voorwerpen zoals mutsen, sjaals en tafellakens maar ook ludieke speeltjes zoals het Poeny-shirt, een gestreept T-shirt en sokken die werden samengedrukt tot een balvorm. Blowing is een bal uit 100% wol voor in het interieur.
37
Kwi nt e sse ns de sig n
Weyers & Borms 38
Het is onmogelijk om de werken van het duo Hans Weyers & Klaas Borms onder één hoed te vangen. Hun creaties zijn vaak uniek en op maat gesneden van de opdracht, zoals bij de talloze lichtarmaturen en luchters die ze al op bestelling maakten. Een constante is dat het altijd om fantasievolle producten gaat, metaforische objecten die doen wegdromen naar een ietwat naïeve, sprookjesachtige wereld. Het lijken wel objets trouvés, geplukt uit een bizar parallel universum, voorzien van een patina dat hen een sfeer van authenticiteit en vanzelfsprekendheid geeft. Humor – van luchtig cynisme tot tongue-in-cheek allusie – is essentieel, evenals zelfrelativering. Maak echter niet de vergissing om hun werken te beschouwen als gimmicks; Weyers&Borms durven kritische vragen stellen en ze vertrekken altijd van een conceptuele benadering, net als van een gedisciplineerde aandacht voor detail. De exacte wetenschappen vormen vaak een inspiratiebron en hightech materialen worden artisanaal aangewend. Porcupine bestaat uit gepolijst composietmateriaal (glasvezel en polyester), verchroomd messing, leder, 3 halogeenlampen en 30 rode leds.
It is impossible to classify the works of the duo of Hans Weyers & Klaas Borms under a single heading. Their creations are often unique and tailor-made for the job, as in the numerous light fittings and candelabras that they made to order. One constant factor is that the products are always highly imaginative, metaphorical objects that carry you away in your dreams to a somewhat naïve and fairy tale-like world. They seem like objets trouvés, plucked from a bizarre parallel universe and given a patina that gives them an air of authenticity and natural familiarity. Humour – from flippant cynicism to tongue-in-cheek allusion – is of the essence, putting things in their proper perspective. It would be a mistake to think of their works as gimmicks, though; Weyers&Borms dare to ask critical questions and always start out from a conceptual approach and executed with a disciplined attention to detail. The exact sciences often provide a source of inspiration and hightech materials are used in a craftsmanlike manner. Porcupine consists of a polished composite material (glass fibre and polyester), chromium plated brass, leather, 3 halogen lamps and 30 red LEDs.
Frank de Roover
&
Kwi nt e sse ns de sig n
Reopening of the Audax Textile Museum in Tilburg
Mieke De Lombaerde
Heropening van het Audax Textielmuseum Tilburg
40
Garenbank in het TextielLab. Foto: Joep Vogels
TextielLab. Foto: Joep Vogels
Als tastbaar bewijs van wat werklust en volharding teweeg kunnen bren-
Proof positive of what willingness to work and perseverance can do, the
gen, torent de hoge schoorsteen van wijlen C. Mommers & Co. boven de
chimneystack of the late C. Mommers & Co. towers high above the 19 th
19de-eeuwse arbeiderssite ‘Mommerskwartier’ uit. Tilburg ging altijd prat
century labourers’ site known as the “Mommers quarter”. Tilburg has al-
op zijn noeste werkers zonder praatjes. Christiaan Mommers, aanvankelijk
ways been proud of its down-to-earth, industrious workers. Christiaan
een simpele weversjongen, was daarvan het levende bewijs. In 1885 richtte
Mommers, who started out as a simple weaver’s boy was living proof of
hij de grootste – en met haar 5 verdiepingen ook de hoogste – fabriek in
this. In 1885, he built the biggest - and, at 5 stories, the highest - fac-
Tilburg op. De impact op het sociaaleconomische weefsel van de regio was
tory in Tilburg. Its impact on the socio-economic fabric of the region was
immens. Het fabriekscomplex zoals het er nu bij staat, is allerminst een uit-
immense. As it now stands, the factory complex is anything but an ex-
gestorven, leeggelopen brok industriële archeologie. Het huisvest immers
tinct, run-down piece of industrial archaeology. It is home to a jubilee-
een jubilerend textielmuseum dat niet nostalgisch terugblikt, maar met een
celebrating textile museum, which, rather than harking back on the past
jeugdig elan ‘de rode draad’ van klos trapt, de toekomst tegemoet.
with nostalgia, pedals the “thread” from the bobbin towards the future with youthful zeal.
Aanvankelijk was het Tilburgse Textielmuseum in een voormalige villa ondergebracht, maar de uitdijende collectie van precieuze dameszakdoekjes,
Originally, the Tilburg Textile museum was housed in a former villa, but
lijvige boekdelen en indrukwekkende machines begon de villa zo strak te
the growing collection of precious ladies’ handkerchiefs, bulky book vol-
zitten, dat men naar een nieuwe locatie uitkeek. In de jaren ’70 rijpte het
umes and impressive machinery was becoming so cramped that they start-
plan om het museum in een leegstaand, monumentaal fabriekspand onder
ed looking for new premises. In the 1970s, a plan came to fruition to house
te brengen. In 1986 was het dan zover en binnen de kortste tijd herleefde
the museum in an empty, monumental factory building. By 1986, the move
de fabriek. Een “museum in bedrijf”, noemde voormalig directrice Carin
had been made and the factory was brought back to life in next to no time.
Reinders het. Het Audax Textielmuseum is geen depot, geen kijkkast met al-
Former director Carin Reinders described it as a “museum in operation”.
lerhande dingen die van ver of dichtbij met textiel te maken hebben. Neen,
The Audax Textile museum is no depot, no display cabinet of all things
de damastwasserij ruikt naar bruine zeep om de eenvoudige reden dat er
closely or remotely related to textiles. No, the damask laundry smells of
nog damast gewassen wordt. Met bruine zeep. U en ik kunnen er net zo goed
brown soap for the simple reason that they still wash damask here - with
met een duur tafelkleed of precieuze servetten terecht. Ook de damastwe-
brown soap. And you and I both can bring our expensive table cloths and
verij is operationeel, net zoals de breierij, de passement- en de tapijtweve-
precious serviettes here. The damask weaving mill is operational too, as
rij. Geen spin ziet er de kans een web af te maken, zo druk.
is the knitting shop, and the passementerie and carpet mill. No spider gets the chance to spin its web here - the factory is much too busy for that.
Alleen al voor het machinepark is het museum een bezoek waard. Ook al
Machinery
wordt ze door pure ratio gedicteerd, de machinatie van een gewone breima-
The museum is worth a visit for the machinery alone. Although dictated by
chine biedt een fascinerend schouwspel; een oogstrelende choreografie van
pure reason, the machinations of an ordinary knitting machine make for a
stalen armen en gewrichten, oogjes van porselein, haspels met kleurig ga-
fascinating show; a delightful choreography of steel rods and joints, por-
ren, kartonnen bobijnen, stalen naaldjes en wielvormige blokjes paraffine.
celain eyelets, spools of colourful yarn, cardboard bobbins, steel needles
De bemanning van de weefgetouwen en van de kaard-, spin- en twijnmachi-
and wheel-shaped blocks of paraffin wax. The people operating the looms
nes werd gerekruteerd in de textielsector. De machines hebben voor hen
and the teasing, spinning and twining machines have been recruited from
geen geheimen en een bezoeker met belangstelling krijgt het hele proces
the textile sector. They know all the ins and outs of the machinery, and any
met plezier gedemonstreerd en van naaldje tot draadje uitgelegd, alles in
interested visitor is happily shown and explained the entire process from
begrijpelijke taal.
needle to thread, all in a language that is easy to understand.
Kwintessens design
Machinepark
41
Whereas the Textile Museum is dedicated to conservation, the adjacent Textile Lab focuses on experimentation. It challenges the inventiveness and creativity of product developers, students, designers and artists, who come here from far and wide to produce their designs. By offering its tools and expertise to unknown artists, the Audax sets out to discover talent. Some have even become inspiring names today. The visitor is again introduced to the “aesthetics of creation” in the textile laboratory: weaving, tufting, embroidering, knitting, printing, laser treatments, etc. Hi-tech and low-tech go handin-hand, and often occur together in a single project, piece or installation. New, contemporary machines have been added. Machine builders Dornier made the Easy Leno Gripper Loom especially for the Textile Museum. In a new area, at the back of the Textile Lab, there is the Yarn Bank. As its name suggests, the Yarn Bank stores a broad range of yarns, and everything you need to know about them (composition, durability, sales addresses, etc.).
A museum with a face The plans to give the building a facelift date back to 1999. Cepezed, a renowned architectural bureau from Delft, was given the job. The first design was rejected because its height would make it too dominant a feature above the surrounding historical buildings. It was agreed that, out of respect for the late C. Mommers & Co., the new building would be no higher than the original factory. The welcome result is that the new architecture does blend hitech with futuristic design, but that the little textile street, the workshops and the warehouses still have the spirit of the 19 th century. The Entrance Building presents the hypermodern face of the museum. Visitors are addressed via a giant LED screen: an exhibition title, a key word, a geometric shape, a … surprise. It goes without saying that textiles are omnipresent in the inte-
Kwi nt e sse ns de sig n
rior (managed by studio Müller van
42
Tol). The sleeves over the strips in the sunblind were knitted in-house Museumfoyer. Foto: Joep Vogels
and finished by hand.
Terwijl het Textielmuseum zicht richt op conserveren, focust het aanpalende
From Labyrinth to Big Mama, projects from the Textile Lab
TextielLab op experimenteren. Het daagt de inventiviteit en creativiteit uit
Obviously the museum also has its semi-permanent exhibitions. The first
van productontwikkelaars, studenten, designers en kunstenaars, die van
exhibition in the renovated museum is named From Labyrinth to Big Mama
heinde en verre komen om hun ontwerpen te produceren. Door zijn exper-
and can be visited until 9 November. It brings together 14 pieces of work
tise en instrumentarium ter beschikking te stellen aan onbekenden, komt
created in the Textile Lab. A history of how each of these works came about
het Audax talent op het spoor. Sommigen onder hen zijn vandaag ronkende
is also given. Labyrinth by Studio Job is an interior, which carries through
namen. In het textiellaboratorium wordt de bezoeker alweer getuige van de
the theme of a “maze” from the deep-pile carpet to the serviettes. Big Mama
‘esthetiek van het maken’; weven, tuften, borduren, breien, printen, lase-
by Pieke Bergmans is an immense sock (with lobes) which can be pulled
ren … Hightech en lowtech gaan hand in hand, komen vaak in één project,
over the top of seating elements. The diameter of the circular knitting ma-
werkstuk of installatie aan bod. Nieuwe, eigentijdse machines zijn erbij
chine was too small for Pieke Bergmans’s liking, so the Textile Lab went
gekomen. Speciaal voor het Textielmuseum vervaardigde machinebouwer
in search of a technical solution. We find a revelation in the “lamps by the
Dornier de Easy Leno Grijperweefmachine. In een nieuwe ruimte, achterin
metre” by Niels van Eijk & Miriam van der Lubbe. Metal rings are applied
het TextielLab, komt een Garenbank. Zoals de naam doet vermoeden, ver-
between layers of textiles to create a lamp of the desired shape and size.
zamelt de Garenbank een breed scala aan garens en de nodige informatie
Fashion designer Jan Taminiau exhibits clothes which can be worn in two
daarover (samenstelling, duurzaamheid, verkoopadressen enz.).
ways, meaning a tufted jumper can change in an instant into a flitting lace dress - and vice-versa.
Een museum met een gezicht De plannen voor de facelift van het gebouw dateren uit 1999. Cepezed, een
Texture is an essential element of textiles. And there is plenty of scope to be
vermaard architectenbureau uit Delft, kreeg de opdracht. Het eerste ont-
tactile - in this museum you are allowed to touch the exhibits. You can even
werp werd afgekeurd omdat het door z’n hoogte de omringende historische
rub shoulders with top designers - who you will find here in their natural
gebouwen al te zeer zou domineren. Men maakte toen de afspraak dat men,
habitat, or so museum director Ton Wagemakers tells us.
uit respect voor wijlen C. Mommers & Co., de nieuwbouw niet hoger zou maken dan de oude fabriek. Het geslaagde resultaat is dat de nieuwe architec-
Audax Textile Museum Tilburg, Goirkestraat 96, Tilburg, Nederland.
tuur weliswaar hightech en futuristische vormgeving samenbalt, maar dat
www.textielmuseum.nl
het textielstraatje, de werkplaatsen en de pakhuizen nog steeds de geest van de 19de eeuw uitademen. Het EntreeGebouw vormt het hypermoderne gezicht van het museum. Via een reusachtig LED-scherm wordt de bezoeker aangesproken; met een tentoonstellingstitel, een kernwoord, een geometrisch figuur, een … verras-
TextielShop. Foto: Joep Vogels
sing. Vanzelfsprekend is textiel alomtegenwoordig in het interieur (onder regie van studio Müller van Tol). De hoezen over de lamellen van de zonnewering zijn bijvoorbeeld breiwerk van het huis, met de hand afgewerkt.
Van Labyrinth tot Big Mama, projecten uit het TextielLab Het museum heeft natuurlijk ook zijn semi-permanente tentoonstellingen. De eerste tentoonstelling in het vernieuwde museum heet Van Labyrinth tot Big Mama en is nog te bezoeken tot 9 november. Het verzamelt 14 werken die in het TextielLab gerealiseerd werden. Van alle werken wordt een stuk ontstaansgeschiedenis getoond. Labyrinth van Studio Job is een interieur dat van het hoogpolige tapijt tot aan de servetten uitgevoerd is in een ‘doolhofmotief’. Big Mama van Pieke Bergmans is een immense sok (met bobbels) die over zitmeubelen getrokken kan worden. De rondbreimachine had een te kleine diameter naar Pieke Bergmans’ zin en dus heeft het TextielLab naar een technische oplossing gezocht. Een revelatie vinden wij de ‘lampen aan de lopende meter’ van Niels van Eijk & Miriam van der Lubbe. Een aantal metalen ringen worden aangebracht tussen lagen textiel om er zo een lamp van gewenst formaat van te maken. Modemaker Jan Taminiau toont kleren die je op twee wijzen kunt dragen. Zo verandert een getufte overgooier in een handomdraai in een vlinderachtige kanten jurk. En andersom. Bij textiel speelt textuur een essentiële rol. Het tactiele komt ruimschoots aan z’n trekken, je mag in dit museum de dingen voelen. Zelfs de topontwerpers die je – aldus directeur Ton Wagemakers – hier in hun natuurlijke habitat tegenkomt, mag je aanraken. Audax Textielmuseum Tilburg, Goirkestraat 96, Tilburg, Nederland.
Kwintessens design
www.textielmuseum.nl
43
Futurotextiel wil de dynamiek van
tor nochtans een enorme evolutie
van een open deur. Dat textiel echter ook een belangrijk deel is van het
de textielsector weerspiegelen. En
doorgemaakt heeft. Men zoekt er
heden en de toekomst, is minder geweten, ook al omdat we ons niet meer
daar zijn twee goede redenen voor;
nu ook even goed mensen met een
bewust zijn van het vele textiel dat ons dagelijks omringt. Daar wil Futuro-
allereerst wil het evenement de
achtergrond in chemie of elektro-
textiel, een grootse tentoonstelling in Kortrijk, iets aan doen.
kennis over textiel bij het grote pu-
nica. De tentoonstelling legt dan
bliek vergroten. Textiel is immers
ook een grote nadruk op het techni-
Gek genoeg vinden we de aanzet voor de tentoonstelling niet binnen de
zoveel meer dan huishoudlinnen,
sche textiel, met zijsprongen naar
grenzen van het huidige Vlaanderen, maar wel in die van het historische
ook al (her)kennen we zijn toepas-
hedendaagse, vernieuwende tex-
Vlaanderen. Nadat Rijsel culturele hoofdstad was in 2004, werd het ini-
singen niet altijd. Daarnaast staat
tielcreaties.
tiatief Lille3000 opgericht, om de regio te blijven voorzien van culturele
de textielnijverheid bekend als een
impulsen. In dat kader werd in 2006 de tentoonstelling Futurotextiles ge-
‘knelpuntsector’ die dringend nood
De expositiestukken in de tentoon-
maakt, een initiatief dat ook de industrie rond Kortrijk – uiteindelijk maar
heeft aan nieuw en gepassioneerd
stelling zijn nieuw, om de dynamiek
een boogscheut van Rijsel – niet ontgaan was. Al snel waren er contacten
personeel. Vele mensen hebben
en de evolutie van de sector te il-
tussen de Designregio Kortrijk en Lille3000 en werden de plannen gesmeed
nog altijd een 19de-eeuws beeld
lustreren. Voor de opbouw van Fu-
voor Futurotextiel 2008.
van textielfabrieken, terwijl de sec-
turotextiel werd gezocht naar een al
Bie Luyssaert
Zeggen dat Vlaanderen een roemrijk textielverleden heeft, is het intrappen
To say that Flanders has an illustrious past in textiles is stating the obvious. That textiles are however also an important part of the present and the future is less well-known, also because we are no longer aware of many of the textiles that are around us every day. Futurotextile, the spectacular exhibition in Kortrijk, wants to do something about this. Strangely enough, we do not find the initiative for the exhibition within the borders of Flanders as it exists today, but within the historic borders of Flanders. After Lille became the capital city of culture in 2004, the initiative Lille3000 was started, to continue providing the region with cultural inspiration. In this framework, the exhibition Futurotextile was started in 2006, an initiative that was also not lost on the industry around Kortrijk - which is ultimately just a stone’s throw from Lille. Contacts were quickly made between the design region Kortrijk and Lille3000, and the seeds were sewn for Futurotextile 2008. Futurotextile wants to reflect the dynamics of the textile sector. There are two good reasons for this: firstly, the event would like to increase the general public’s knowledge of textiles. After all, textiles are so much more
Kwint e sse ns de sig n
than household linens, even if we don’t always recognise its applications.
44
The textile industry is also known as a “bottleneck sector”, which has an urgent need for new and passionate personnel. Many people still have the 19th century image of textile factories, even though the sector has
even dynamisch ontwerper en die
verhit in een oven. Vervolgens haal
evolved enormously. People with backgrounds in chemistry or electron-
werd gevonden in de persoon van
je het door een rooster, waardoor je
ics are now also sought. Therefore, the exhibition puts a great deal of
Arne Quinze. Hij maakt een ‘lees-
lange vezels krijgt die superstevig
emphasis on technical textiles, with sideways jumps to contemporary, in-
bare’ tentoonstelling, weliswaar
zijn en gebruikt kunnen worden in
novative textile creations.
met de nodige spektakelwaarde.
gewapend beton, thermische isola-
Arne Quinze laat in de oude loods
tie of zelfs snowboards.
een nieuwe stad verrijzen, geheel
The exhibition pieces are new, to illustrate the dynamics and the evolution of the sector. An equally dynamic designer was sought for the organisa-
in textiel, met onder meer futu-
Doorheen de tentoonstelling lopen
tion of Futurotextile, and this person was found in the form of Arne Quinze.
ristisch ogende tenten. Iedereen
enkele rode draden. ‘Linnen/vlas’ is
He is making a “legible” exhibition, which also has the necessary specta-
kan zijn eigen route uitstippelen
zo’n thema, maar ook ecologie, slim
cle value. Arne Quinze resurrects a new city from the old shed, made com-
doorheen de verschillende zones in
textiel en hedendaagse artistieke
pletely from textiles, including, among other things, tents with a futuristic
deze gelegenheidsstad, tussen de
creaties komen aan bod. Isabelle
appearance. Everyone can make their own route through the various zones
herkenningspunten door.
De Jaeghere, conservatrice van het
and between the recognised points in this city of opportunity.
Broelmuseum in Kortrijk en artistiek directeur van Futurotextiel, wil
Seven zones highlight different aspects of textiles: “Safety”, “Mobility”,
lende aspecten van textiel: ‘Be-
ons met de tentoonstelling doen na-
“Clothing”, “Health”, “Home”, “Architecture” and “Geotextiles”. There is
veiliging’, ‘Mobiliteit’, ‘Kleding’,
denken over textiel. Zo zal er textiel
also a large zone in which adults and children can be introduced to the
‘Gezondheid’, ‘Huis’, ‘Architectuur’
te zien zijn dat gemaakt wordt van
world of textiles. All possible types of textiles are shown, which you can
en ‘Geotextiel’. Daarnaast is er een
de schalen van een welbepaalde
spend all the time you like touching and comparing. Particular attention is
grote zone waarin volwassenen
krabbensoort. De krabbenschalen
paid to basalt fibres. Basalt is a volcanic igneous rock and so is very strong
en kinderen ingeleid worden in de
hebben een helende werking bij
and resistant to heat, properties which are very useful in textiles. How-
wereld van textiel. Alle mogelijke
brandwonden en zijn dus uitermate
ever, it is possible to process the raw material into a substance that can
soorten textiel worden er getoond
geschikt om te verwerken in gaas.
be used in the production of textiles. The basalt must first be milled and
en kunnen naar hartenlust betast en
Natuur en technologie slaan zo op
then heated up in an oven. It is then put through a grate, which gives you
vergeleken worden. Zo wordt er bij-
een zeer directe manier de handen in
long fibres that are super strong and can be used in reinforced concrete,
zondere aandacht besteed aan ba-
elkaar. Maar textiel is vaak ook het
thermal insulation or even snowboards.
saltvezels. Basalt is een vulkanisch
‘tweede leven’ van een materiaal en
stollingsgesteente en dus zeer ste-
ook daarvan wil de expositie ons be-
There are several themes running though the exhibition. “Linen/flax” is
vig en hittebestendig, eigenschap-
wust maken. Zo is het bijvoorbeeld
such a theme, but ecology, intelligent textiles and contemporary artistic
pen die heel erg bruikbaar zijn in
boeiend om de ecologische impact
creations are also focused on. Isabelle De Jaeghere, curator at the Broel
textiel. Het is echter moeilijk om
van fleece uit gerecycleerde PET-
Museum in Kortrijk and artistic director of Futurotextile, wants to make us
het basismateriaal te verwerken
flessen te vergelijken met die van
think about textiles with this exhibition. There will be textiles on display
tot een stof dat bruikbaar is in de
katoen, dat vaak op agressieve wijze
that are made from the shells of a certain species of crab. The crab shells
textielproductie. Het basalt moet
gebleekt wordt en waarvan de plant
have a healing effect on burns and so are extremely suitable for process-
eerst gemalen worden en daarna
bijzonder veel water nodig heeft.
ing into gauze. Nature and technology go hand in hand in a very direct
Kwintessens design
Zeven zones belichten verschil-
Gingko Carbon Table, Ross Lovegrove. Foto: John Ross
45
Germination, LucyandBart (Lucy McRae en Bart Hess). Foto © LucyandBart
Greening the city, Desso BuenaVista kunstgras. Foto © Desso Sports Systems
Dergelijke pragmatische bedenkin-
haar 2D-3D- sculpturen: uitsnijdin-
way here. But textiles are also of-
the garment and the walls will be
gen worden gekoppeld aan een stel
ten the “second life” of a material
made from a canvas that is nor-
boeiende textielkunstenaars, met
gen in plat, nonwoven materiaal, die ze op verschillende punten aan
and the exhibition also wants to
mally used in freight transport.
onder meer werk van Walter Van
elkaar hecht. Met industriële tech-
make us aware of this. So it is, for
By playing around with the prints,
Beirendonck,
Sperber,
nieken zoals versmelting kan dit
example, exciting to compare the
you will be able to make it appear
Berlinde De Bruyckere en Bertrand
sneller gebeuren, maar omdat het
ecological impact of fleece made
as if the garment is disappear-
Gadenne. De Bruyckere maakte
om unica gaat, zullen ze voor deze
from recycled plastic bottles with
ing into the environment. Romy
voor de gelegenheid een ‘deken-
keer met kleine nietjes aan elkaar
those made from cotton, which is
Smits sees the optical game with
huis’ en Gadenne zal een film over
gehouden worden. Eens de stukken
often aggressively bleached, and
clothing and the environment as
dieren projecteren op verschil-
aan elkaar gehecht zijn, worden
for which the plant needs a great
an ultimate atmosphere creation.
lende soorten textiel. Afhankelijk
de platte uitsnijdingen plots een
deal of water.
Anita Evenepoel has been experi-
van het gebruikte textiel zal de film
sculptuur, kostuum of gordijn, die
er telkens anders uitzien. Zo laat
in niets meer doen denken aan de
Such pragmatic concepts are linked
She is displaying her 2D-3D sculp-
een slak een spoor na op fosfortex-
oorspronkelijke uitsnijding.
to a set of exciting textile artists,
tures at Futurotextile. Cut-outs in
with work from, among others,
flat, non-woven material, which
Devorah
tiel of illustreert de kunstenaar de natuurlijke camouflage-technieken.
Meer dan redenen genoeg dus om
Walter Van Beirendonck, Devorah
are attached to each other in vari-
Het textielproject van Daniel Buren
tussen 9 oktober en 7 december af
Sperber, Berlinde De Bruyckere
ous places. This can be done more
is onlangs in productie gegaan.
te zakken naar de hal NMBS, Mag-
and Bertrand Gadenne. De Bruy-
quickly using industrial techniques
De stof heeft een egale kleur maar
dalenastraat in Kortrijk. De ten-
ckere has made a “blanket-house”
such as blending, but because this
door middel van optische vezels
toonstelling is open van dinsdag
for the occasion, and Gadenne will
is about uniqueness, they will be
kan je er – met een druk op de knop
tot en met zondag van 10 tot 18 uur.
project a film about animals onto
held together using small staples
– de typische strepen van Buren
Tijdens Interieur is de tentoonstel-
various types of textiles. The film
on this occasion. Once the pieces
op toveren. Romy Smits is al lan-
ling open van 10 tot 21 uur. Nadien
will appear different each time, de-
are attached to each other, the flat
ger bezig met haar Wooky Concept,
kan dan nog nagekaart worden in
pending on which textile is used.
cut-outs suddenly become a sculp-
het organische mensenvormpje dat
de Lounge, waar Extremis en Dark
So a snail can leave a trail behind
ture, costume or curtain, which
herhaald en gecombineerd wordt in
hun Exterieurlounge (1500 m²)
it on a phosphorus textile or the
no longer makes you think of the
prints waardoor telkens een heel
inrichten. Bij de tentoonstelling
artist can illustrate the natural
original cut-out.
andere gewaarwording optreedt.
hoort ook een boek, uitgegeven
camouflage-techniques. The tex-
Speciaal voor Futurotextiel maakte
door Stichting Kunstboek. De gra-
tile project from Daniel Buren has
So there are more than enough
ze de Wooky Samura, een uitver-
fische vormgeving van het boek
recently gone into production. The
reasons to come to the NMBS hall,
groting van de Wooky Barbie. Spe-
gebeurt door Tim Oeyen en Sanny
material has a very even colour,
on Magdalenastraat in Kortrijk,
ciaal voor de gelegenheid wordt
Winters.
but, by using optical fibres, you
between 9 October and 7 Decem-
het miniatuurformaat van de Bar-
can - with one press of a button -
ber. The exhibition is open from
bie vergroot tot op mensenmaat,
conjure up Buren’s typical stripes.
Tuesday to Sunday from 10 a.m. to
Romy Smits has been working with
6 p.m. The exhibition is open from
richt zal zijn met een stof met een
her Wooky Concept for some time.
10 a.m. to 9 p.m. during Interior. It
Wookyprint. Zowel het kleedje als
The organic human shape is re-
can still be seen afterwards in the
de muren zullen gemaakt worden
peated and combined in prints so
Lounge, where Extremis and Dark
van een zeildoek dat doorgaans
that there is a very different per-
are setting up their Exterior lounge
gebruikt wordt in vrachtvervoer.
ception each time. She is making
(1,500 m²). There is also a book,
Door te spelen met de prints, zal
the Wooky Samura, an enlargement
published by Stichting Kunstboek,
het lijken alsof de jurk verdwijnt
of the Wooky Barbie, especially for
to accompany the exhibition. The
in de omgeving. Romy Smits ziet
Futurotextile. The miniature format
graphic design of the book is done
het optische spel met kleding en
of the Barbie is being enlarged up
by Tim Oeyen and Sanny Winters.
omgeving als een ultieme sfeer-
to real-life human size especially
schepping. Anita Evenepoel expe-
for the occasion, in a space that
rimenteert al decennialang met
will be decorated completely in a
textiel. Zo toont ze op Futurotextiel
material with a Wooky print. Both
Kwi nt e sse ns de sig n
in een ruimte die helemaal inge-
46
menting with textiles for decades.
www.futurotextiel.com
www.futurotextiel.com
Costume Vulcain, Alain Germain. Foto: Marc Roussel
Kwintessens design
Germination, LucyandBart (Lucy McRae en Bart Hess). Foto © LucyandBart
47
Op 19 en 20 november 2008 orga-
On 19 and 20 November 2008, Flan-
niseert Flanders DC, de Vlaamse
ders DC, the Flemish organisation
organisatie voor ondernemings-
for business creativity, is to hold
creativiteit, de vijfde editie van
the fifth edition of the CREATIVITY
het CREATIVITY WORLD FORUM.
WORLD FORUM. This is no confe-
Dit is geen conferentie over cre-
rence on creativity, as Magritte
ativiteit, om het met Magritte te
would say. The 2008 CWF sets out
zeggen. Het CWF 2008 wil men-
to inspire people to become more
sen inspireren om
creatiever te
creative themselves, to think be-
worden, om verder te denken dan
yond the boundaries to which they
u gewoon bent. Makkelijker ge-
are accustomed. Easier said than
zegd dan gedaan. Maar Flanders
done. But Flanders DC is entering
DC gaat de uitdaging aan met een
into the spirit of this challenge by
tweedaagse
werkon-
offering a two-day creative break
derbreking met oogkleppen-af-
from work at which the blinders
garantie. Verwacht inspirerende
will definitely be off. Expect inspi-
sprekers die u zich nog lang zal
ring speakers whose words are sure
herinneren en zo’n 1200 boeien-
to stay with you and 1200 or so fas-
de deelnemers die ervoor zorgen
cinating participants who will send
dat u thuiskomt met een pak prak-
you home with a thousand and one
tische ideeën.
practical ideas.
Ook design en kunst komen aan
The subjects of art and design will
bod op het Creativity World Fo-
also be covered at the Creativity
rum. Eén van de sprekers is TOM
World Forum. One of the speakers
KELLEY, General Manager van
is TOM KELLEY, General Manager
IDEO, het designbedrijf dat in-
of IDEO, the design company that
stond voor de Apple-muis, de
gave us the Apple mouse, the PALM
PALM V, de Miele stofzuiger en
V, the Miele vacuum cleaner and
3000 andere innovatieve ont-
3000 other innovative designs.
werpen. Het geheim van IDEO?
What is the secret of IDEO? Its un-
De achterliggende filosofie: je
derlying philosophy: you don’t have
hoeft geen genie te zijn om een
to be a genius to have a good idea,
goed idee te hebben en bedrijven
and companies that encourage cre-
die creativiteit stimuleren, zullen
ativity are bound to find success.
succes kennen. Tom Kelley schreef
Tom Kelley has written a number of
o.m. de bestseller The Ten Faces of
books, including the bestseller The
Innovation.
Ten Faces of Innovation.
creatieve
Kwi nt e sse ns de sig n
Tom Kelley.
48
PalmV, een product van Tom Kelleys IDEO.
Zegt de naam THEO JANSEN u iets? Deze Nederlandse kunstenaar maakte 7 jaar lang enkel schilderijen, tot hij de tijd rijp achtte voor iets nieuws. Hij bouwde een grote vliegende schotel, die echt kon vliegen, en zette er de stad Delft mee in rep en roer. Zo’n 25 jaar later bouwt Jansen ‘STRANDBEESTEN’, gigantische skeletstructuren die zich in de wind voortbewegen. Uiteindelijk doel is om hele kuddes strandbeesten uit te zetten op verschillende stranden, waar ze een zelfstandig leven kunnen leiden.
Does the name THEO JANSEN mean anything to you? This Dutch artist did nothing but paint for 7 years, until he decided it was high time for something new. He built a huge flying saucer, which really could fly, and got the whole of Delft up in arms with it. Twenty five years on and Jansen now makes “BEACH CREATURES”, gigantic skeletal structures propelled by the wind. The ultimate aim is to create entire herds of these creatures on different beaches, where they can live independently.
Kwintessens design
World Strandbeest, Theo Jansen.
49
Dat de combinatie van kunst en wetenschap tot boeiende vernieuwing kan leiden, bewijst DAVID EDWARDS. Edwards is stichter van LE LABORATOIRE, een nieuw innovatielab in Parijs, waar designers, kunstenaars en wetenschappers samen experimenten uitvoeren. Het resultaat van die proeven wordt aan het publiek getoond in de vorm van hedendaagse kunsten designinstallaties. Over LE LABORATOIRE als katalysator van innovatie schreef David Edwards het boek ARTSCIENCE: CREATIVITY IN THE POSTGOOGLE GENERATION.
DAVID EDWARDS is living proof of how the combination of art and science can lead to fascinating innovation. Edwards is the founder of LE LABORATOIRE, a new innovations lab in Paris where designers, artists and scientists experiment together. The results of these experiments are revealed to the general public through contemporary art and design installations. On the subject of LE LABORATOIRE as a catalyst for innovation, David Edwards wrote the book ARTSCIENCE: CREATIVITY IN THE POSTGOOGLE GENERATION.
Een volledige lijst van sprekers vindt u op www. creativityworldforum.be, maar we vermelden hier nog:
The complete list of speakers can be found at www.creativityworldforum.be, but we give just a few more names below:
- STEVE WOZNIAK, de computeringenieur die in 1976 APPLE oprichtte, samen met commerciële man STEVE JOBS. De ‘Wizard of Woz’ werkt nog steeds voor Apple en richtte een aantal kleinere hightechbedrijven op.
- STEVE WOZNIAK, the computer engineer who set up APPLE in 1976, along with commercial talent STEVE JOBS. The “Wizard of Woz” still works for Apple and has set up a number of smaller hi-tech companies.
- JOHN CLEESE kent u vooral van tv-programma’s als MONTY PYTHON’S FLYING CIRCUS en FAWLTY TOWERS. Maar de Brit is ook een groot pleitbezorger van creativiteit en geeft overal ter wereld zeer gesmaakte bedrijfsopleidingen rond dit thema.
- JOHN CLEESE, who you will recognise from television programmes like MONTY PYTHON’S FLYING CIRCUS and FAWLTY TOWERS. Yet this Brit is also a great champion of creativity and he organises extremely enjoyable business courses on this subject around the world.
- MARTIN HEYLEN, journalist en tv-maker, trok voor het programma MAN BIJT HOND door China, Siberië en de VS op zoek naar de ‘gewone man’. Wat leerden die reizen hem over het omgaan met mensen en culturen?
- MARTIN HEYLEN, journalist and TV producer who, in making the programme MAN BIJT HOND, set off on a journey through China, Siberia and the US in search of the “ordinary man”. And what did he learn about people and cultures during his travels?
- DAN HEATH, auteur van MADE TO STICK, het boek dat in de VS tot beste businessboek van 2007 werd verkozen. Hij legt uit waarom sommige ideeën beter blijven hangen dan andere, en vooral: hoe je daaraan kan werken.
Kwi nt e sse ns de sig n
- CHRIS ANDERSON, auteur van de bestseller THE LONG TAIL en hoofdredacteur van WIRED MAGAZINE, werkt nu aan het boek FREE!. Daarin beschrijft hij ‘gratis’ als businessmodel en de impact die de gratis aangeboden diensten op internet op onze economie hebben.
50
- DAN HEATH, author of MADE TO STICK, which was voted best business book of 2007 in the US. He explains why some ideas stick around longer than others, and more particularly: how to work on them. - CHRIS ANDERSON, author of the bestseller THE LONG TAIL and editor-in-chief of WIRED MAGAZINE, is now working on the book FREE! In it he describes the “free-of-charge” business model and how services offered free on the internet affect our economy.
OP HET AT THE
World Forum
Als partner van het CWF verzorgt Design Vlaanderen de inrichting van de loungeruimte in de Lotto
Arena. Bent u als ontwerper of ontwerpbedrijf geïnteresseerd om een aantal van uw meubels in die lounge te plaatsen, neem dan zeker contact op met
Bie Luyssaert (bie.luyssaert@designvlaanderen. be). Wie producten ter beschikking stelt, wordt nadrukkelijk vermeld in de programmabrochure, via
labels aan de producten en op de website. Daarnaast ziet niet alleen een grote groep binnen- en buitenlandse bedrijfsleiders uw producten, maar
As one of the CWF’s partners, Design Flanders is fitting out the lounge area in the Lotto Arena. If you are
is er ook een grote interesse van de pers, die al-
a designer or design company and are interested in setting up a few items of your furniture in this lounge,
tijd op zoek is naar interessante beelden van het
please feel free to contact Bie Luyssaert (bie.luyssaert@designvlaanderen.be). Anyone who provides fur-
evenement.
niture for the event will be clearly mentioned in the programme brochure, on the product labels and on the website. And, besides exposing your products to a large group of business managers from home and
Inschrijven
abroad, you will attract plenty of interest from the press, who are always keen to find new and interesting pictures for the event.
U kunt tot en met 10 oktober inschrijven aan het vroegboektarief van € 295 i.p.v. € 395. Als u zich
Register
bovendien gratis registreert als Flanders DC-lid krijgt u een extra korting. Zo betaalt u maar € 275.
Until 10 October, you can register at the early booking rate of EUR 295 (instead of EUR 395). Register
Inschrijven kan op www.creativityworldforum.be.
free of charge as a Flanders DC member and you will get an extra discount on top, making the fee just EUR 275. Please register at www.creativityworldforum.be.
Creativity World Forum, 19-20 november 2008, Creativity World Forum, 19-20 November 2008, Lotto Arena, Antwerp Kwintessens design
Lotto Arena, Antwerpen
51
Vier Vlaamse keramisten werden geselecteerd voor de Biennale Internationale de Céramique Contemporaine Vallauris, die nog loopt tot 17 november 2008. Die opmerkelijke Vlaamse aanwezigheid wordt nog geaccentueerd door de uitnodiging die Piet Stockmans te beurt viel om de Chapelle de la Miséricorde aan te kleden. “Van een Vlaamse school zou ik niet durven gewagen”, zegt curator Yves Peltier. “Wel zie ik dat de grote vernieuwing in de keramiekkunst uit het noorden komt en daartoe reken ik de Belgische kunstenaars.” De ‘Vier van Vallauris’, dat zijn Lut Laleman, Anne Marie Laureys, Ann Van Hoey en Hugo Meert. Niet toevallig gaat het om vier kunstenaars die al geruime tijd in de klei zitten. “De keramiekkunst is zo technisch dat het vele jaren duurt voor je de techniek in de vingers hebt, en precies dát is voor velen het grote struikelblok”, zegt Hugo Meert in dat verband. “Als je als kunstenaar je technisch kunnen wil tonen, dan ben je fout bezig. De techniek staat louter in functie van de inhoud.” Met andere woorden: je moet over een groot technisch ‘arsenaal’ beschikken waaruit je voortdurend kan putten om uit te drukken wat je wil. Zo komen we meteen tot de essentie van wat de vier Vlamingen in Vallauris bindt en wat hen op de Biënnale ook samenbrengt: de inhoud. Alle vier werden ze immers geselecteerd in de categorie ‘Contenant’. De dualiteit zit in het woord vervat: contenant betekent ‘vat’ of ‘houder’ maar ook ‘inhoudend’. Heel simpel gezegd: alle vier tonen ze ‘potten met inhoud’. Die inhoud slaat op de plastische realiteit en/of de symbolische waarde. Het wedstrijdreglement van de Biënnale in Vallauris spreekt bij de afbakening van het begrip contenant van “een ‘traditionele’ visie op
Kwi nt e sse ns de sig n
de keramiek, wat niet belet gebruik
52
te maken van alle registers, alle denkbare grensoverschrijdingen die het medium toelaat”.
Michael Geertsen (Prix de la Ville de Vallauris). Foto: Claude Germain
Henk Van Nieuwenhove De vier Vlaamse keramisten stellen
Four Flemish ceramic artists have been selected for the Biennale Interna-
Ann Van Hoey cuts into the perfect
potten tentoon in Vallauris en dat
tionale de Céramique Contemporaine Vallauris [International Biennale of Con-
shape of the hemisphere to achieve
is – in het licht van de hedendaagse
temporary Ceramics - Vallauris], which is running until 17 November 2008.
new constructs. The water drop-
keramiek waarin alles kan – tege-
This remarkable Flemish presence has been accentuated even further by an
let, for example, issues from the
lijk traditioneel én heel gedurfd.
invitation that came Piet Stockmans’s way in order to decorate the Chapelle
confrontation between sphere and
Vooral omdat de Biënnale onder
de la Miséricorde. “I would not go so far as to refer to a ‘Flemish school’,”
point. Inundated by mathematics
impuls van de dynamische curator
says curator Yves Peltier, “but what I would say is that the big ceramic arts
as part of her commercial engineer-
Yves Peltier het muffe pottenbak-
revival comes from the regions of the North, and that I would count Belgian
ing studies, Ann Van Hoey’s drive to
kersaureool kwijt wil en aanslui-
artists among its ranks.”
describe the world in formulas still smoulders in her ceramic art.
ting zoekt bij andere kunsttakken. De ‘Vier van Vallauris’ ondernemen
The “Vallauris Four” consists of Lut Laleman, Anne Marie Laureys, Ann Van
de moeilijkste artistieke zoektocht,
Hoey and Hugo Meert. It is no coincidence that these are four artists who
The refined design of Lut Laleman’s
elk volgens hun eigen instinct en
have been working with clay for a considerable time now. “Ceramic arts are
objects calls to mind ethnic patterns
inzicht. Ze vertrekken immers van
so technical that it takes many years to develop the technique in your fin-
from Africa or Australia as much as
het traditionele gegeven van de
gers, and for many people, it is precisely this fact that is the major stumbling
nano- or information technology.
pot en gaan binnen dat domein op
block,” says Hugo Meert on the subject. “If your goal is to show off your
Her work defies the laws of grav-
zoek naar diepere inhouden. Die
technical prowess as an artist, you are barking up the wrong tree. Technique
ity at the micro level. Lut Laleman
inhouden situeren zich op totaal
is nothing more or less than a function of content.” In other words, if you are
- who studied as a chemist - goes in
verschillende domeinen, van de ho-
going to be able to express what you want, you will need a huge technical
search of the outermost boundaries
gere Euclidische wiskunde tot het
“arsenal” at your disposal, into which you can delve on an ongoing basis.
of transparency, fragility and lightness. This has the surprising effect
louter organische, het erotische, het dierlijke in de mens; van een
And this brings us nicely to the essence of that which connects the four
of making her objects appear to
onthechting bereikt door minuti-
Flemings in Vallauris and that which draws them together at the Biennale:
capture light and hold it there. She
eus monnikenwerk tot de basale,
content. All four were actually selected in the category of “Contenant”. The
works with extremely small pieces
evocatieve kracht van het woord.
duality is contained within the word itself: the French word contenant means
of porcelain measuring 1 to 2 mil-
“container”, but it also means “containing”. To put it very simply: all four
limetres, which she weighs on a
Ann Van Hoey slaat met haar werk
produce “containers with content”. This content refers to expressive reality
chemist’s scale and then tacks to-
een brug tussen de westerse wis-
and/or symbolic value. In defining the concept of contenant, the competition
gether. Tiny black and white pieces
kunde en de oosterse filosofie. In
rules for the Vallauris Biennale talk of “a ‘traditional’ vision of ceramic arts,
alternate in a head-to-face pattern
haar Étude Géométrique vertrekt
but one which does not preclude the use of every register, of every conceiv-
of the kind seen in bricklaying. It
ze van de meest eenvoudige vor-
able transgression of boundaries that the medium allows”.
is reminiscent of a piece of pointillism which lightens the subject. The
men, de cirkel en het vierkant, en zoekt ze vervolgens naar raakpun-
The four Flemish ceramic artists are exhibiting pots in Vallauris and - in the
work of Lut Laleman is a tricky exer-
ten tussen de twee ogenschijnlijk
light of modern ceramic arts, in which anything goes - this is both traditional
cise in balance, for if one tiny point
tegengestelde vormen. Deze ui-
and extremely bold at the same time. This is above all because the dynamic cu-
is missed out the rest is in danger
terst delicate (ver)vorming van de
rator Yves Peltier wants the Biennale to throw off the stuffy aureole of the pot-
of splattering apart. The almost
vorm mondt uit in een symbolische
maker and seek interconnections with other art forms. The “Vallauris Four”
Buddha-like detachment required
speurtocht naar de relaties tussen
are setting out on the most difficult of artistic quests, each following their own
to make these little works of art can
het ronde en het hoekige, tussen
instincts and insights. Indeed, they are starting from the traditional idea of
plainly be seen in the end result.
natuur en construct. De mens die
the pot and going in search of deeper contents within that domain. These con-
op deze wereld geworpen is, wil die
tents lie in completely different areas, from higher Euclidian mathematics to
Anne Marie Laureys starts out from
wereld naar zijn hand zetten, kne-
the purely organic, the erotic, the animal in man; from a detachment achieved
a gut feeling. In shrill contrast with
den. Een keramist kent dit gevoel
through meticulous work, to the fundamental, evocative power of the word.
the precision work of Lut Laleman,
menteert met de vorm van de halve
Ann Van Hoey’s work builds a bridge between western mathematics and east-
pressionist. “Clay is excrement, it
bol. Geïnspireerd door de origami-
ern philosophy. In her Étude Géométrique [Geometric Study] she starts out
sticks to your fingers, festers, is
kunst, knipt en plooit ze het mate-
from the simplest of shapes, the circle and the square, and goes in search
unruly, stiff, wet, filthy, dirty, obsti-
riaal tot een nieuwe geometrische
of common ground between these two apparently opposite forms. This ex-
nate, but through my work I get it
harmonie. Net zoals Lucio Fontana
tremely delicate (de)formation of the shape turns into in a symbolic quest
under control,” she once said in an
met een mes littekens aanbracht in
for the relationships between the rounded and the angular, between nature
interview. Anne Marie Laureys aims
het canvas, zo verwondt Van Hoey
and construct. Man, who is thrown into this world, seeks to bend the world
to breathe new life into the clay,
de perfecte vorm van de hemisfeer
to his will, to mould it. The ceramic artist knows this feeling better than any-
create an organic work, which leads
om nieuwe constructen te berei-
one. Ann Van Hoey experiments with the shape of the hemisphere. Inspired
ken. Uit de confrontatie van bol- en
by the art of origami, she trims and folds the material to create a new geo-
the eye along imaginary bodies and hallucinogenic shapes. Through
puntvorm volgt bijvoorbeeld de
metrical harmony. Just as Lucio Fontana scarred the canvas with a knife, so
this the beholder is overcome by an
Kwintessens design
she sets about the clay like an im-
als geen ander. Van Hoey experi-
53
waterdruppel. In haar opleiding
Anne Marie Laureys gaat uit van een buikgevoel. In schril contrast met het
tot Handelsingenieur kreeg Van
precisiewerk van Laleman, gaat zij als een expressionist tekeer met klei. “De
Hoey de wiskunde ingelepeld. De
klei is stront, blijft aan de vingers kleven, ettert, is onhandelbaar, stug, nat,
zoektocht om de wereld in formules
vies, vuil, weerbarstig, maar door mijn arbeid krijg ik hem bedwongen”, zei
te vatten, blijft nazinderen in haar
ze ooit in een interview. Laureys wil de klei nieuw leven inblazen, een or-
keramiekkunst.
ganisch werk neerzetten dat het oog leidt langs imaginaire organen en hallucinante vormen. De toeschouwer wordt daarbij bevangen door een haast
De verfijnde vormgeving van Lut
onweerstaanbare drang om de klei te betasten, te voelen, te ruiken, ja, zelfs
Lalemans objecten doet evengoed
verder te kneden. Het kunstwerk lijkt een levende vorm die plots gestold is,
denken aan etnische patronen uit
zoals de afgietsels die we kunnen bekijken in Pompeï, eeuwig gevangen in
Afrika of Australië als aan nano- of
een verstilde beweging. Haar bijna surrealistische vormentaal doet je verge-
informatietechnologie. Haar werk
ten dat het nog steeds om een pot gaat, een recipiënt. De kunstwerken zijn
tart de wetten van de zwaartekracht
eerder getuigenissen van een emotioneel ritueel waaraan de kunstenares
op microniveau. Lut Laleman – van
zich heeft overgegeven in de strijd met de materie.
opleiding apotheker – gaat op zoek naar de uiterste grenzen van trans-
Hugo Meert neemt het adagio dat je met klei alles kan doen, wel heel
parantie, broosheid en lichtheid.
letterlijk. Hoewel hij heel gedurfde ontwerpen heeft gerealiseerd – denk
Het verrassende effect daarvan is
maar aan zijn tafelverlichting in de vorm van gedroogde hammen – ver-
dat haar objecten het licht lijken te
trekt hij hier van het klassieke containermodel, de pot, waarvan de in-
vangen, vast te houden. Ze werkt
houd niet tussen maar in de oren zit. Het object is namelijk afgeboord
met uiterst kleine stukjes porselein
met een aantal oortjes, in de vorm van letters die samen een woord
van 1 of 2 millimeter, die ze op een
vormen: nice, lovely of crafty. Meert speelt met woorden die gevoelens
apothekersweegschaal afweegt en
ontlokken aan de toeschouwer, gevoelens die vervolgens afstralen op
vervolgens aan elkaar rijgt. Zwarte
het kunstvoorwerp. Vorm, woord en betekenis zijn onderling afhanke-
en witte stukjes volgen elkaar op in
lijk. Het is klassiek draaiwerk op de schijf, maar met een verrassende,
een kop- en strekpatroon, ontleend
inhoudelijke demarche die helemaal past in de filosofie van de biënnale
aan de baksteenarchitectuur. Het
van Vallauris.
doet denken aan een pointillisme Curator Yves Peltier vat het Vlaamse succes in Vallauris als volgt samen:
van Lut Laleman is een moeilijke
“De jury hield bij zijn keuze uitsluitend rekening met de kwaliteit van het
evenwichtsoefening, vermits bij één
werk en met de zoektocht van de kunstenaar. Met vier artiesten is België
mislukt punt alles uit elkaar dreigt
goed vertegenwoordigd op deze biënnale. Toch gebruik ik liever niet de
te spatten. De bijna boeddhistische
term ‘school’, die eerder gedateerd is. In een breder kader is het wel dui-
onthechting die nodig is bij het ver-
delijk dat Noord-Europa de selectie beheerst. Die suprematie wordt onder-
vaardigen van deze kunstwerkjes
steund door een reeks scholen van hoog niveau, zeer actieve galeries en een
zie je ook in het eindresultaat.
groot aantal verzamelaars en liefhebbers.”
Kwi nt e sse ns de sig n
dat de materie verlicht. Het werk
54
Hugo Meert. Foto: Claude Germain
Lut Laleman. Foto: Claude Germain
Vallauris brengt ook hommage aan
almost irresistible urge to handle
Hugo Meert takes the saying that you
gastkunstenaar Piet Stockmans, die
the clay, feel it, smell it, and even
can do anything with clay to its quite
voor de gelegenheid in de Chapelle
manipulate it further. The artwork
literal extreme. Although he has cre-
de la Miséricorde een begrafenis-
looks like a living form that has
ated a few very bold designs - such
plechtigheid evoceert met lijkkist,
suddenly solidified, like the casts
as his table lighting in the shape of
lijkwade, pastoor en publiek. “Zijn
we see in Pompeii, captured for
cured hams - here he sets out from
staat van dienst is verbazingwek-
centuries in a frozen state of move-
the traditional container, the pot,
kend”, zegt Yves Peltier. “Zijn demar-
ment. Her almost surrealistic form
whose content lies not between but
che vertoont geen enkele gedwon-
language makes you forget that this
in the handles. The trim around the
genheid, ook geen enkele limiet. Hij
is still a pot, a recipient. The pieces
object namely contains a number of
is er werkelijk in geslaagd het me-
are more like the witnesses of an
little handles, in the shape of let-
dium keramiek open te breken. Zijn
emotional ritual to which the artist
ters that spell a word: nice, lovely or
aanwezigheid in Vallauris was een
has abandoned herself in her strug-
crafty. Hugo Meert plays with words
noodzaak, een evidentie … .”
gle with the material.
that elicit feelings from the beholder - feelings which then project onto the piece. Form, word and meaning are mutually dependent. The pieces involve traditional pot throwing on the turntable, but follow a surprising intrinsic course which ties in perfectly with the philosophy of the Vallauris Biennale. Curator Yves Peltier sums up the Flemish success at Vallauris as follows: “In making its selection, the jury looked only at the quality of the work and the journey taken by the artist. With four artists, Belgium is well represented at this Biennale. But I prefer not to use the term ‘school’, which is a little dated. In the broader scheme of things it is nevertheless perfectly clear that the selections are dominated by Northern Europe. This supremacy is supported by a series of high level academies, extremely active galleries and a huge number of collectors and ceramic arts admirers.” Vallauris also pays homage to guest artist Piet Stockmans, who evokes a funeral for the occasion in the Chapelle de la Miséricorde, featuring a casket, a shroud, a pastor and a congregation. “His CV is just amazing,” says Yves Peltier. “His approach has nothing forced about it, and also no limits. He has truly succeeded in breaking open the medium of ceramic arts. His presence at Vallauris was self-evident,
Kwintessens design
a necessity...”
Clémence Van Lunen (Grand Prix de la Ville de Vallauris). Foto: Claude Germain
55
Design als uniek object of uitgegeven in beperkte editie is opvallend actu-
Design as a unique object or lim-
or road markings transcend their
eel. Beurzen als Design Miami focussen op het fenomeen en benadrukken de
ited edition is glowingly topical.
banality and scream for attention.
culturele dimensie van vormgeving. Design is hier niet langer een betaalbaar
Fairs like Design Miami focus on
The line structures in the paint-
massaproduct, maar veeleer een verzamelobject dat in de richting van kunst
this phenomenon and emphasise
ings are based on photos which
beweegt. Voorstanders van deze ontwikkeling argumenteren dat de trend het
the cultural dimension of design.
he takes on his travels. He points
designbegrip niet uitholt, maar net verruimt. De kleine reeksen vormen een
Here design is no longer an afford-
his camera at the patterns or
apart segment met een eigen publiek en verdringen de gewone massaproduc-
able mass-marketed product, but
shadows in a street or landscape:
ten niet. Aan de basis van de ontwerpen ligt vaak een conceptuele benade-
more a collectable, pointing in the
geometric or jagged interrelations
ringswijze, die vervolgens ruime aandacaht krijgt in de media als culturele
direction of art. Supporters of this
of lines which people don’t usu-
inhoud. Het vormgegeven object behoort dus niet alleen toe aan zijn koper
development argue that the trend
ally notice, even though they are
maar krijgt – net als kunst – een plaats in het publieke domein.
is not undermining the concept of
forever there. Dirk Lauwaert has
design, but rather broadening it.
aptly put Koen van den Broek’s
Designed by Artists is een Belgisch label dat sinds 2006 een dergelijke col-
Small series are part of a separate
specific outlook into words: “[He
lectie van beperkte reeksen of unica op de markt brengt. Het aanbod groeit
segment with its own adherents,
places] himself outside and oppo-
voortdurend en wordt van dichtbij gevolgd door een geïnteresseerd pu-
and do not sideline ordinary mass
site the motif, antagonistic, sharp
bliek. Aan de basis van het label ligt D&A Lab en zijn initiatiefnemers Dirk
products. At the basis of the de-
and unfeeling. His amazement is
Meylaerts en Bruno Rouffaer, die met hun keuze aan kunstenaars altijd we-
signs we often find a conceptual ap-
remarkably cold. This is because
ten te verrassen. Een van de meest recente ontwerpen in hun collectie is een
proach, which is then given plenty
in these pictures he does not look
lichtobject van de schilder Koen van den Broek, uitgebracht in een oplage
of coverage in the media under the
van 15 one-offs. Koen van den Broek is een jonge kunstenaar die hedendaagse
heading of culture. Therefore the
around, but down. He is not out to meet people, but avoids them.
landschappen schildert, waarin onder meer stoepranden, barsten in het weg-
designed object belongs not only
He doesn’t go looking for themes
dek of wegmarkeringen hun banaliteit overstijgen en de aandacht opeisen. De
to its buyer, but is given a place -
to make the country he is visit-
lijnstructuren in de schilderijen zijn gebaseerd op foto’s die hij tijdens zijn
just like art - in the public domain.
ing specific and recognisable, but sticks fast to motifs that might be
Kwi nt e sse ns de sig n
reizen maakt. Zijn camera richt hij op patronen of schaduwen in een straat
56
found anywhere.”
of landschap: geometrische of grillige lijnenspellen die men meestal niet
Designed by Artists is a Belgian
opmerkt, ook al zijn ze er voortdurend. Dirk Lauwaert heeft Koen van den
label
Broeks specifieke blik treffend verwoord: “[Hij zet] zich buiten en tegenover
such small series collections and
This is also true of the lamp which
het motief, vijandig, scherp en gevoelloos. Zijn verwondering is opmerkelijk
unique pieces to market in 2006.
Koen van den Broek developed in
koel. Hij kijkt in deze beelden nl. niet rondom zich, maar naar beneden. Hij is
The
constantly
association with D&A Lab. The
niet uit op ontmoetingen, maar ontwijkt ze. Hij zoekt niet naar motieven die
growing and is followed closely
minimal, rigid shapes of the metal
het bezochte land specifiek en herkenbaar maken, maar klampt zich vast aan
by an interested clientele. At the
construction reduce the familiar
motiefvormen die men overal kan terugvinden.”
root of the label we find D&A Lab
silhouette of the streetlamp to a
and its initiators, Dirk Meylaerts
smaller scale. Here, the imperson-
Dit geldt ook voor de lamp die Koen van den Broek in samenwerking met D&A
and Bruno Rouffaer, who always
al light found on a desolate street
Lab heeft ontwikkeld. De minimale, harde vormen van de metalen constructie
produce a few surprises through
or motorway is reconstructed in a
vertalen het gekende silhouet van straatverlichting naar een kleiner formaat.
their selection of artists. One of
lamp of 1.40m in height. As such
Het onpersoonlijke licht van een desolate straat of snelweg wordt hier gere-
the most recent designs in their
the lighting object does not seem
construeerd in een 1,40 m hoge lamp. Het verlichtingsobject lijkt dan ook niet
collection is a lighting objet by
to be designed as a cosy read-
ontworpen als een gezellige leeslamp. De lamp vraagt een blik die naar een
painter Koen van den Broek, is-
ing lamp. The lamp requires the
lege scène kijkt, waardoor de gebruiker in de rol van toeschouwer geduwd
sued in an edition of 15 one-offs.
onlooker to peer into an empty
wordt. Enkel een anonieme, detailloze schaduw tekent zich af in het licht dat
Koen van den Broek is a young art-
scene, as a result of which he is
op de vloer geworpen wordt. Het verklaart waarom het object Shadow of Light
ist who paints contemporary land-
thrown into the role of spectator.
heet. Maar welk object werpt een schaduw af? De lamp kan haar eigen scha-
scapes, in which things like kerb-
But an anonymous shadow lack-
duwbeeld toch niet projecteren? De geabstraheerde lijn op de vloer hoort niet
stones, cracks in the road surface
ing all detail appears in the light
which
started
assortment
is
bringing
Recente ontwerpen in de collectie Designed by Artists
spanning tussen de twee polen bepaalt
bij de lamp als projectieapparaat.
elke kunstenaar zelf. Of hun gebruiks-
De vreemde schaduw hoort in die
voorwerpen design of kunst zijn, is op
zin niet bij de reële lamp, maar bij
zich niet interessant. Boeiender is de
de lamp als idee en beeld. Koen van
vraag vanuit welk denkkader ze zijn ont-
den Broek denkt ook hier als een
staan en dan blijkt dat deze voorwerpen
schilder die met een fotografische
in een context van ideeën staan, dat ze de
blik registreert. Met een ruimtelijk
gebruiker aanzetten om ook op een niet-
object weet hij evengoed een ste-
functionele manier met de objecten om te
delijke verlatenheid te ‘schilderen’.
gaan. Hun plaats is niet enkel een dagda-
Shadow of Light is een verlichte
gelijkse woonruimte, maar eveneens – of
scène uit een filmisch verhaal, een
misschien nog meer – een mentale ruimte
Recent designs in the Designed by Artists collection
leeg en onderkoeld gebeuren, en
waarin beelden ongeremd andere beelden
thrown onto the floor. This explains why the object is called Shadow of Light. But what object casts
volgt dezelfde kijkstrategie die ook
oproepen. Wat Dirk Lauwaert besluit voor
the shadow? The lamp cannot project its own shadow, can it? The abstracted line on the floor does
Koen van den Broeks fotografie en
de schilderkunst van Koen van den Broek,
not belong to the lamp as a spatial object, but as a projector. In this sense the strange shadow
schilderkunst bepaalt.
typeert ook Shadow of Light: “Hitchcock
belongs not to the real lamp, but to the lamp as an idea and as an image. Here too, Koen van den
en Lynch zijn nooit ver weg. Het fascine-
Broek thinks like a painter who records events with a photographic eye-view. He is able to “paint”
D&A Lab moedigt de kunstenaars
rende is dat beiden zo vaak hebben aan-
urban desolation through a spatial object. Shadow of Light is a lighted scene from a film story,
aan om te experimenteren met tech-
getoond dat het dreigende niet alleen in
an empty and uninvolved event, and follows the very strategy that defines Koen van den Broek’s
nieken waarmee ze niet vertrouwd
een verlaten straat van een metropool,
photography and painting.
zijn. Consequent ontwerpen ze ech-
maar zeker ook – en dan nog heftiger – in
ter gebruiksvoorwerpen die in de
een landschap kan gegenereerd worden.
D&A Lab encourages the artists to experiment with techniques that are unfamiliar to them. As a
lijn van hun artistieke onderzoek
Geen melancholische en introspectieve
result they tend to design consumer items that lie in the vein of their artistic research. These are
liggen. Het zijn geen objecten die
natuur – zo lang de idee van de land-
not objects that set out be simply beautiful or theatrical, although a few of the objects in the col-
eenvoudigweg mooi of theatraal
schapstraditie – maar de terreur van een
lection do relate explicitly to the theatrical. The designs tend to look sober and nondescript, and
willen zijn, ook al gaan enkele ob-
overvolle leegte waarin tevergeefs naar
only come into their own when you look again.
jecten uit de collectie expliciet over
een identificeerbare vorm wordt uitge-
het theatrale. De ontwerpen zijn
keken. Daarmee knoopt Koen van den
The possibility of this in a design context depends not only on the openness out there in the design
eerder sober, onopvallend, en tonen
Broek weer aan bij die grote traditie van
world for these “disturbances”, in which functionality is party abstracted, but on the creatives who
zich pas voluit in een tweede blik.
vertellende beelden waarin steeds de ver-
keep on placing their unruly designs in a design context. Designed by Artists seeks the boundaries
houding van figuren tot hun omgeving een
and sets out to enrich design by coupling the non-functional to the functional. Each artist decides
Dat dit al geruime tijd kan in een
uniek moment van waarheid insluit. Niets
for himself the intensity of the tension between the two poles. Whether their consumer items are
designcontext hangt niet alleen af
is daarover duidelijker dan het werk van
design or art is not relevant in itself. More fascinating is the question of from which framework of
van de openheid die in de design-
Poussin. Alleen is Koen van den Broek een
thought they were conceived, and then it transpires that these objects exist in the context of ideas,
wereld is gegroeid voor deze ‘sto-
schilder van onze tijd: de personages zijn
that they spur the user on to interact with the objects in a non-functional way. Their home is not
ringen’ waarin functionaliteit voor
uit het beeld verdwenen en hebben zich
just the day-to-day living room, but also - or perhaps more appropriately - a mental room in which
een deel wordt geabstraheerd, maar
voor het doek geschaard, kijkend naar
images call up other images without restraint. Dirk Lauwaert’s conclusions on the painting of Koen
ook van de creatievelingen die hun
hun decor, de voor hun drama uitgekozen
van den Broek are also characteristic of Shadow of Light: “Hitchcock and Lynch are never far away.
tegendraadse ontwerpen in een
locatie waar ze straks hun miserabele rol
The fascinating thing is that both have so often shown that the menacing can be generated not just
designcontext blijven situeren. De-
zullen moeten uitspelen als evenzoveel
in a deserted city street, but certainly also - and even more so - in a landscape. No melancholic and
signed by Artists zoekt de grenzen
Cary Grants verdwaald in een Eric Fischl.
introspective depiction of nature - which was for so long the landscape tradition - but the terror
op en wil design verrijken door het
Misschien is grote kunst toch af te lezen
of an overcrowded emptiness in which the viewer searches in vain for an identifiable shape. With
niet-functionele aan het functionele
uit de droogte waarmee angst en onleef-
this, Koen van den Broek again taps into that great tradition of telling images in which it always
te koppelen. De intensiteit van de
baarheid worden gerapporteerd.”
the relationship of the characters to their environment that encapsulates a unique moment of truth.
Shadows Colored, Simon Siegmann.
Kwintessens design
bij de lamp als ruimtelijk object, wel
57
zones uit te proberen in een scena-
Nothing is more poignant in this
installations of Simon Siegmann
rio waar bepaalde dingen vastlig-
respect than the work of Poussin.
are open to human presence. The
gen maar de speler zelf ook zijn ac-
But Koen van den Broek is a paint-
user becomes a participant in a
tie bepaalt. De parallellen met zijn
er of our time: the figures have
performance, something which is
installatie Agora zijn herkenbaar.
disappeared from the picture and
becoming more commonplace in
Hier werd niet alleen het publiek
gathered together in front of the
contemporary
actief betrokken, maar werden ook
canvas, looking at their decor, the
The scene set by the lighting and
andere kunstenaars gevraagd voor
location selected for their drama,
the decor become the setting for
gastperformances. De lichtinstal-
where soon they will have to play
a lively round-the-table session,
laties creëren ook het gevoel dat
out their miserable roles like just
with room for the spontaneous,
een deel van het scenario reeds is
as many Cary Grants going astray
as well as the rehearsed, as is the
opgevoerd en een leeg toneel ach-
in an Eric Fischl. Perhaps great art
case with a dinner party. The lit
terblijft. In de opstelling is de tafel
can after all be read off from the
table arouses certain expectations.
nog onaangeroerd, maar het ritme
aridity with which angst and intol-
The stage is set and the tension of
van de schaduwen lijkt geanimeerd
erability are reported.”
what is about to happen is tangi-
De sporen zijn nog zichtbaar, maar
Simon Siegmann’s Shadows Colored
are invitations for spectator to
Shadows Colored en Hot&Cold van
van wie en wanneer? Het spel is
and Hot&Cold play with artistic
become performer, to test out the
Simon Siegmann spelen op een
reeds voorbij en een geladen stilte
ideas in a similar way. The light
coloured reflections and warm and
soortgelijke wijze met artistieke
vult het decor, na de catharsis, na
objects are simple black boxes con-
cold zones in a scenario in which
ideeën. De lichtobjecten zijn een-
het inzicht.
taining bulbs and different colour
certain things are fixed, but where
filters. But the bulbs are only aids,
the player can decide his own ac-
voudige zwarte dozen met lampen met
verschillende
kleurfilters.
De ervaring van het kijken is even
technical devices to create situa-
tions too. There are parallels here
Maar de lampen zijn slechts hulp-
intens bij het object van Ann
tions in which the light colours a
with his Agora installation. In this,
stukken, een technische uitrusting
Veronica Janssens. Vierenzestig
scene and points the way in a cer-
not only are the visitors actively in-
om situaties te creëren waarin het
massieve glazen blokken vormen
tain direction. Himself a stage set
volved, but other artists are invited
licht een scène kleurt en in een
een 20 cm hoog Object van 1 m².
and lighting designer who works
to give guest performances. The
bepaalde richting dirigeert. Als
Elk blok herhaalt eenzelfde ba-
on dance and theatre productions,
light installations also create the
scenograaf/lichtontwerper
die
sismodule die in haar opbouw de
Simon Siegmann is accustomed to
feeling that part of the scenario has
meewerkt aan dans- en toneel-
gulden snede volgt. Het gesmolten
the light used to define and trans-
already been performed and what
producties is Simon Siegmann
glas werd afgekoeld op koud me-
form a space and actively support
remains is an empty stage. In the
vertrouwd met licht dat ruimte
taal, waardoor kleine rimpelingen
the dramaturgy. Shadows Colored
setup the table is still untouched,
definieert en transformeert en de
en oneffenheden in de oppervlak-
uses its filters to colour various
but the rhythm of the shadows ap-
dramaturgie actief ondersteunt.
ken ontstaan. Zo wijkt elk glasblok
zones of a table and creates shad-
pears animated by what has taken
Shadows Colored kleurt een tafel
door
onregelmatigheden
ows around the objects on which
place. The traces are still visible,
via zijn filters in verschillende
af van de rest, maar tegelijkertijd
the light falls. Hot&Cold divides
but of whom and when? The action
zones en creëert schaduwen rond
wordt het idiosyncratische van elk
the space into hot and cold poles.
is over, and a pregnant silence fills
de objecten waarop het licht valt.
blok getemperd, doordat ze sa-
As opposed to Shadow of Light
the decor, after the catharsis, after
Hot&Cold verdeelt de ruimte in een
men een streng vierkant vormen.
by Koen van den Broek, the light
the insight.
kleine
warme en koude pool. In tegenstelling tot Shadow of Light van Koen van den Broek staan de lichtinstallaties van Simon Siegmann open voor menselijke aanwezigheid. De gebruiker wordt deelnemer in een opvoering, zoals dit steeds gebruikelijker wordt in de hedendaagse podiumkunst. De lichtenscenering en het decor worden het kader voor een levendig tafelgebeuren, met ruimte voor het spontane maar ook steeds het gespeelde, zoals dat eigen is aan een feestelijk diner. De belichte tafel roept bepaalde verwachtingen op. Het podium staat klaar en de spanning van wat komen gaat, is voelbaar. Shadows Co-
Kwi nt e sse ns de sig n
lored en Hot&Cold zijn uitnodigin-
58
arts.
ble. Shadows Colored and Hot&Cold
door wat er zich heeft afgespeeld.
Hot&Cold, Simon Siegmann.
performing
gen naar de toeschouwer toe om performer te zijn, om de gekleurde reflecties en de warme en koude
Hot&Cold, Simon Siegmann.
The experience of looking is just as intense with Ann Veronica Janssens’s object. Sixty-four solid glass blocks form an Object 20 cm high and 1 m square. Each block repeats the basic module, whose construction follows the golden cross section. The molten glass was cooled on cold metal, creating tiny wrinkles and irregularities in the surfaces. These little irregularities make each glass block differ from the rest, but at the same time the idiosyncrasy of each is softened, because together they form a rigid rectangle. The mathematical grid is somehow wrong and the repetitive rhythm is less a sum than a repetition of tactile mass. Object is intriguing because of the material used. The glass contains uranium and phosphor. The light-emitting effect makes the table glow, like amorphous lava extruded through a press. The glass has hardened but still looks soft. The paradox of chaos in order finds its parallel in another antithesis. Object looks like a pliable light mass: light becomes volume, takes on tangible form, is “canned”. And yet the onlooker never really comes to grips with the object. The light intensity seems inarticulate in its movement. The material finish gives the structure an internal dynamic, a liveliness that differs from what minimal art once called the death of the monotone structure. Object is both visually simple and complex. It commands a space where the spectator becomes involved in the melting down and hardening of the boundary between “sublime pedestal, low table and Shadow of Light, Koen van den Broek.
sculpture” as an active sensory experience.
Het mathematische raster wringt enigszins en het repetitieve ritme is minder een optelsom dan wel een herhaling van tactiele massa. Object intrigeert door het gebruikte materiaal. In het glas zijn uranium en fosfor verwerkt. Het lichtgevende effect laat de tafel gloeien, als amorfe lava die door een persmachine is gehaald. Het glas is gestold en lijkt toch nog zacht. Het paradoxale van chaos in orde vindt nog een parallel in een andere tegenstelling. Object lijkt een kneedbare lichtmassa: licht wordt volume, neemt een tastbare vorm aan, is ‘ingeblikt’. Toch krijgt de toeschouwer niet echt vat op het object. De lichtintensiteit lijkt onderhuids te bewegen. De materiële uitvoering geeft de structuur een interne dynamiek, een levendigheid die verschilt van wat bij de minimal art wel eens het doodse van de monotone structuur werd genoemd. Object is visueel eenvoudig én complex. Het eist een plek op waar de toeschouwer het versmelten en uitharden van de grens tussen ‘sublieme sokkel, lage tafel tuiglijke ervaring mee realiseert. Object, Ann Veronica Janssens.
Kwintessens design
en sculptuur’ als een actieve zin-
59
Tournai Triennial e Triënnale van Doornik
Kwi nt e sse ns de sig n
th
60
Doornik behoort tot de oudste steden
Tournai is one of the oldest towns
van ons land. Getuigen van dit roem-
in this country. The Notre Dame
rijke verleden zijn de Onze-Lieve-
Cathedral, the bell tower and the
Vrouw-kathedraal, het belfort en de
Pont des Trous bridge bear wit-
Pont des Trous. Men weeft er tapijten
ness to its glorious past. Tapes-
sinds de 15de eeuw en ooit waren er
tries have been woven here since
meer dan 200 wevers actief. Doornik
the 15th century and there were
gaat er prat op dat het de enige Belgi-
once more than 200 weavers in
sche stad is die nog zoveel aandacht
operation at the same time. Tour-
besteedt aan textiel en textielkunst.
nai is proud of the fact that it is
In het Museum en Centrum voor Ta-
the only Belgian town that still
pijtweefkunst en Textielkunst is er
pays so much attention to textiles
een werkplaats waar tapijtwevers
and textile arts. The Museum of
nog hun werk uitvoeren en oude
Tapestry and Textile Arts houses a
wandtapijten herstellen. Tevens
workshop where tapestry weavers
bevindt er zich een onderzoekscen-
continue to restore old tapestries.
trum waar jonge textielontwerpers
There is also a research centre
en –kunstenaars gedurende een jaar
where young textile designers and
kunnen werken.
artists can work for a year.
Sinds 1990 wordt er de Triënnale
Tournai has been staging the Triën-
Internationale des Arts du Tissu et
niale Internationale des Arts du Tissu
de la Tapisserie georganiseerd. De
et de la Tapisserie since 1990, fo-
triënnale stelt telkens een ander
cussing on a different country or
land of regio centraal en in het ver-
region each time. Eastern Europe,
leden kwamen Oost-Europa, Scan-
Scandinavia, the Netherlands and
dinavië, Nederland en Japan al aan
Japan have all been highlighted in
bod. Dit jaar is Italië te gast. Waar-
the past. This year it is Italy’s turn.
om juist Italië? “Italië is een fas-
So, why Italy, precisely? We read
cinerend land. Zowel op ons bord,
somewhere that “Italy is a fascinat-
op ons lichaam, op lambriseringen
ing country – on our dinner table,
[sic], op sportvelden,” lezen we er-
on our bodies, on wood panelling
gens. Dat Italië kan bogen op een
[sic], on the sports field”. The fact
lange artistiek traditie is natuur-
that Italy can boast of a long artistic
lijk een beter argument. Kijken we
tradition is obviously a better argu-
bijvoorbeeld naar de wandtapijten uit de 15de, 16de en 17de eeuw uit
ment. For example, let’s take a look at the 15th, 16th and 17th century tap-
het Hertogelijk Paleis van Urbino,
estries, manufactured in Tournai,
Enghien and Brussels, from the
en Brussel. Dit thema vormt het
Ducal Palace in Urbino. This theme
historische luik van de textieltriënnale in het Musée de la Tapis-
provides the historic contribution
serie.
um of Tapestry and Textile Arts.
Wij interesseren ons meer voor
We are more interested in the
het hedendaagse werk, een mix
contemporary work, a mixture
van oudere kunstenaars en jong
of older artists and young tal-
talent. Werk kon je bekijken op 8
ent. You can see their work in
locaties: Lakenhalle, Musée de la
8 places – the Cloth Hall, the
Tapisserie, Maison de la Culture
Museum of Tapestry and Textile
en het Musée des Beaux-Arts zijn
Arts, the Maison de la Culture and
de belangrijkste. In de kathedraal
the Museum of Fine Arts are the
was nog een reusachtige instal-
most important. There was also a
latie van de in Londen wonende
gigantic installation by London-
Elena Cologni te bewonderen.
based Elena Cologni to admire
Het Fort Rouge en het belfort zijn
in the cathedral. The Fort Rouge
waarschijnlijk in het circuit opge-
and the bell tower were probably
nomen om de bezoekersaantallen
included in the circuit to inflate
wat op te schroeven en het Centre
the visitor count a little and the
Culturel des Collines ligt – helaas
Centre Culturel des Collines is –
– ver buiten de stad. Toch loont
unfortunately – a long way out of
het geheel de moeite, alleen al
town. It is all worth the trouble,
omdat het binnen de textielkunst
however, if only because it is the
het belangrijkste evenement is dat
most important textile art event
in België georganiseerd wordt.
to be organised in Belgium.
to the textile triennial in the Muse-
Kwintessens design
Christian Oosterlinck
vervaardigd in Doornik, Edingen
Il Sarto Immortale, Alba D’Urbano.
61
Installatie in de kathedraal van Elena Cologni.
Kwi nt e sse ns de sig n
Tasje van Mauro Molinari.
62
The work of twenty artists - established
selecteerd, gevestigde namen maar ook jong
names but young talent, as well - was selected
talent. Arlette Vermeiren-Zucoli, Brussels tex-
for exhibition. Arlette Vermeiren-Zucoli, the
tielkunstenares, was coördinator in Italië. In
Brussels textile artist, was the coordinator
het Musée de la Tapisserie valt vooral het werk
in Italy. In the Tapestry Museum, the work of
op van Alba D’Urbano. Door middel van textiel
Alba D’Urbano was particularly striking. She
weet ze haar personages net uit te kleden. Een
uses textiles to get her characters undressed.
blikvanger is ook het werk dat de affiche siert,
Another eye-catcher is the work that adorns
van Lucia Flego, een kleed gemaakt van enkele
the poster, by Lucia Flego, a dress made out
duizenden spanbandjes. Ook de schoenen en
of several thousand ties. The shoes and hand-
handtassen van Mauro Molinari strelen het
bags by Mauro Molinari are also a delight to
oog. In het Maison de la Culture waren vooral
the eye. The Maison de la Culture was prima-
de Italiaanse geselecteerden te zien van de
rily devoted to showing the Italian finalists of
internationale wedstrijd Premio Valcellina. De
the Premio Valcellina competition. The dazzling
schitterende locatie van de Lakenhalle vormde
venue of the Cloth Hall provided the setting
het kader voor enkele grotere installaties,
for some larger installations including work
van onder meer Gina Morandini en Domenico
by Gina Morandini and Domenico Carella. The
Carella. Het Musée des Beaux-Arts confron-
Museum of Fine Arts juxtaposed textile art
teerde textielkunst met enkele schilderijen uit
with some paintings from its collection, al-
de collectie, maar de opstelling van de objec-
though the positioning of the objects did not
ten maakte het verband niet altijd duidelijk.
always make the connection clear.
Een tweede deel van de Triënnale bestaat uit
A second part of the Triennial consists of an
Dia-logue, een internationale textielwedstrijd.
international textile exhibition called ‘Dia –
De opdracht bestond erin om een tweedimen-
logue’. The assignment was to create a two-
sionale diptiek te maken in geweven textiel.
dimensional diptych of woven textiles. Thir-
36 van de 98 inzendingen werden geselec-
ty-six of the 98 submissions were selected for
teerd voor de tentoonstelling. Laureaat werd
the exhibition. The winner was Emese Csokas
de Hongaarse Emese Csokas met Meadow, een
of Hungary with Meadow, a work executed in
werk uitgevoerd in de traditionele haute-lisse-
the traditional haute-lisse technique. It is a
techniek. Het is een staaltje van vakmanschap,
small sample of craftsmanship but perhaps
maar naar hedendaagse creativiteit mis-
not the best choice in terms of contempo-
schien toch niet de beste keuze. Dan vond ik
rary creativity – for example, I found Meta-
Metamorphosis van de Canadese Anna Torma
morphosis by Anna Torma of Canada much
bijvoorbeeld
veel interessanter. Het werk
more interesting. The work harks back to the
verwijst naar de oorsprong van de tapijtkunst,
origins of tapestry arts, ‘telling a tale’, as we
zijnde het ‘brengen van een verhaal’, zoals we
see it in the Bayeux tapestry. The figures in
dat zien bij het tapijt van Bayeux. De figuren in art brut-stijl refereren naar volksgeloof en
art brut style refer to folk religion and culture. In terms of use of materials, the work
cultuur. Naar materiaalgebruik viel vooral de
of France’s Danielle Boisselier was particu-
Franse Danielle Boisselier met haar werk op;
larly striking; woven banana fibre and copper
bananenvezels en koperdraad geweven op een
wire on a polyester backing. So were Monas
polyesterdrager. Ook Monas and Lisas Sisters
and Lisas Sisters (tulle and various cloths,
(tule en diverse stoffen, genaaid) van de Duitse
sewn) by the German Susanne Klinke and The
Susanne Klinke en The Proposal (synthetische
Proposal (synthetic cloth, metallic thread,
stof, metaaldraad, digitale prints en borduur-
digital prints and embroidery) by Laima
werk) van Laima Orzekauskiene uit Litouwen.
Orzekauskiene from Lithuania.
Voor wie de tentoonstelling gemist heeft, be-
For anyone who missed the exhibition, there
staat er zowel van La Fibra sensibile als Dia-
are catalogues of La Fibra sensibile and Dia
logue een catalogus met veel beeldmateriaal.
- logue with plenty of pictorial material.
Ook op www.triennaletournai.be kunt u nog
You can also see a great deal of work at
heel wat werk bekijken.
www.triennaletournai.be.
Self-confident Bride, Lucia Flego.
Kwintessens design
In totaal zijn een twintigtal kunstenaars ge-
63
Gezocht: een creatieve webdeveloper Ên een DTP’er. Bel ons of mail je CV.
post@oskard.be | www.oskard.be | kloosterstraat 13 | b-2000 antwerpen | t +32(0)3 222 92 92
Vlaams tijdschrift voor vormgeving en mode Jaargang XVII 3 e trimester 2008 Abonnement: € 23,55 Los nummer: € 6,25
01
Column
02
Martin bouwt een huis
Valerie Steele
Martin builds a house Jesse Brouns
06 10
Shoot: Kaarsjes blazen bij AF Vandevorst Shoot: Blowing out candles at AF Vandevorst
Afstudeerprojecten tonen talent: creatief mag Graduation projects reveal talent: it’s good to be creative Veerle Windels
15
Nieuws en telex News and telex
Valerie Steele Avant-garde mode dragen is niet per se eenvoudig. Een aantal jaren gele-
It’s not necessarily easy to wear avant-garde fashion. Several years ago, I
den kocht ik een rok van Martin Margiela uit een collectie die geïnspireerd
bought a skirt by Martin Margiela from a collection that appeared to be in-
leek te zijn op de idee dat je je kleren aantrekt terwijl je nog half slaapt.
spired by the idea of pulling your clothes on while you’re still half-asleep.
De zoom ervan is omhooggetrokken en vastgemaakt aan de rokband. Tel-
Specifically, the hem is pulled up and tacked onto the waistband. Every
kens ik die rok draag, dan is er wel iemand die naar me toekomt en zegt:
time I wear this skirt, someone comes running up to me, saying, “Miss!
“Mevrouw! Mevrouw! Uw rok!” Elke keer dat dit gebeurt (elke keer als ik
Miss! Your skirt!” Each time this happens (which is every time I wear the
die rok aanheb dus), dan moet ik opnieuw uitleggen: “Dat is de bedoeling,
skirt), I have to explain again: “It’s supposed to look like that. It’s by
het is een Martin Margiela.”
Martin Margiela.”
Martin Margiela is het voorbeeld van de avant-garde ontwerper. In een we-
Martin Margiela is the paradigm of the avant-garde designer. In a world
reld waar de nieuwste mode nagevolgd wordt, is hij een van de weinigen
of fashion conformity, he is among the very few who create something
die met iets compleet onverwacht uit de hoek komt. Wie zijn kleren draagt,
genuinely unexpected. The people who wear his clothes, who tend to be
meestal artiesten of fashion insiders, voelt zich aangetrokken tot het onge-
artists and fashion insiders, are those who are drawn to the unusual. Yet
wone. En toch slagen zelfs zijn meest eigenaardige ontwerpen er vaak in
very often even his most peculiar offerings have a way of influencing more
hun stempel te drukken op de meer alledaagse mode.
mainstream fashion.
Zijn bekende witte label - een rechthoek uit witte stof, met 4 steekjes vast-
His famous blank label – a rectangle of white fabric sewn in place with four
genaaid - is al bijna zo herkenbaar als de dubbele C van Chanel of het logo
stitches – has become almost as instantly recognizable as Chanel’s double
van LVMH. Toch behoudt het een soberheid die de iconoclastische status
C’s or the logo for LVMH. Yet it also retains an austerity that augments
van Margiela versterkt. Het stelt een soort van weigering voor, die ironisch
Margiela’s iconoclastic status. It represents a kind of refusal that ironi-
genoeg als reclame voor zichzelf dient.
cally serves as an advertisement for itself.
In tijden dat iedereen bijna wanhopig op zoek is naar publiciteit en iedere
When almost everyone desperately seeks publicity and it seems that
ontwerper tracht om de mantel van de ‘ontwerper-als-genie’ te dragen,
every designer aspires to wear the mantle of the-creator-as-genius,
geldt Margiela als de Greta Garbo van de mode. Hij wil niet gefotografeerd
Margiela is the Greta Garbo of the fashion world. He declines to be
worden en de vraag om een interview af te nemen wordt beantwoord met
photographed and journalists’ requests for interviews are met with
een anonieme fax, verstuurd vanuit het Maison Martin Margiela. Omdat ze
anonymous responses from the Maison Martin Margiela. Lacking even
zelfs geen herkenbare inrichting hebben, zijn zijn winkels even anoniem als
rudimentary signage, his boutiques are equally anonymous and obscure,
onopvallend, hoewel je – eens binnen – toch op een vreemde manier onder
although once inside, they are oddly compelling. The same can be said
de indruk raakt. Hetzelfde kan je zeggen van zijn kleding.
of his clothes.
In het begin was Margiela de opvolger van de Japanse avant-garde maar in
In the beginning, Margiela was the successor of the Japanese avant-garde.
de deconstructie is hij nog een stap verder gegaan. Hij kent de geschiedenis
Yet he has carried deconstruction even further. Well-grounded in the his-
en de stiel van het kleermaken door en door en bezat ook de intellectuele
tory and craft of making clothes, Margiela also had the intellectual rigor
accuratesse om te gaan ontdekken wat deconstructie zou kunnen beteke-
to explore what deconstruction might mean. The Museum at FIT (Fashion
nen. The Museum at FIT [Fashion Institute of Technology] is trots om een
Institute of Technology) is proud to have in its permanent collection an
olijfgroene sweater van Margiela in zijn permanente collectie te hebben,
olive-green sweater by Margiela, which was made from unraveled and re-
die gemaakt is van uitgerafelde en opnieuw gebreide legersokken.
knitted army socks.
Zijn live modeshows hebben altijd al nieuwe deuren geopend. Een show uit
His live fashion shows have always opened new possibilities. One early
het begin van zijn carrière, bijvoorbeeld, vond buiten plaats, in een verarm-
show, for example, took place outside in an impoverished Parisian suburb.
de Parijse voorstad. De kinderen uit de buurt waren er aan het spelen naast
Local children played alongside the fashion models. A collection of greatly
de modellen. Een collectie van veel te wijde kleding inspireerde Margiela’s
oversized clothes inspired Margiela’s fellow designers to reassess volume
collega-ontwerpers om volume en silhouet opnieuw in vraag te stellen.
and silhouette.
Als curator kwam ik vooral onder de indruk van Margiela’s concepten voor
As a curator, I have been especially impressed by Margiela’s concepts
modetentoonstellingen in musea. In 2001 liep in The Museum at FIT de ten-
for museum fashion exhibitions. In 2001, the Museum at FIT present-
toonstelling Belgian Fashion/Antwerp Style, met onder andere een rij etalage-
ed Belgian Fashion/Antwerp Style, an exhibition which included a row
poppen die door Margiela gekleed waren. De kleren waren vreemdsoortige poëtische autopsieën van haute couture, of ze nu gebaseerd waren op het concept
of mannequins dressed by Martin Margiela. The clothes were strangely
van de paspop van de kleermaker, dan wel gevonden voorwerpen incorporeer-
dressmaker’s dummy or incorporating “found objects” such as recycled
den zoals gerecycleerde kleren van vlooienmarkten en scherven aardewerk.
flea-market garments and shards of broken pottery.
Het meest buitengewoon waren misschien wel de tentoonstellingen waarin
Perhaps most extraordinary, however, were the exhibitions in which
Margiela de kleding opzettelijk infecteerde met schimmel en meeldauw. In
Margiela deliberately infected clothing with mold and mildew. Over the
de loop van de tentoonstelling kleurden de kleren groen en grijs en vielen ze
course of the installation, the clothes turned green and grey, visibly disin-
zichtbaar uiteen. Het effect was bevreemdend mooi – en beangstigend.
tegrating. The effect was strangely beautiful – and terrifying.
Valerie Steele is modehistorica en werkt als curator en directrice bij het
Valerie Steele is a fashion historian working as a curator and director of
Fashion Institute of Technology (FIT) in New York. Ze schreef verschillende
the Fashion Institute of Technology (FIT) in New York. She wrote several
boeken over mode en is hoofdredactrice van Fashion Theory.
books on fashion and is editor-in-chief of Fashion Theory.
Kwintessens mode
poetic autopsies of haute couture, whether based on the concept of the
1
Martin Margiela is both the most famous and least famous of Belgian designers. Portrait of an enigma.
Jesse Brouns
builds a house Martin Margiela is tegelijk de bekendste en de onbekendste Belgische ontwerper. Portret van een enigma. Martin Margiela is de onbekendste ontwerper van het land. Hij heeft twintig
renlang artistiek directeur geweest
jaar lang zijn beeltenis uit de pers gehouden. Zijn foto is slechts één keer
van Hermès, toch een van de meest
gepubliceerd, in zwart/wit, op postzegelformaat, in een thans onvindbare
behoudsgezinde merken van de sec-
geschiedenis van de Belgische mode. Het boek verscheen in 1989, het jaar
tor (hij heeft er voortreffelijk werk
van zijn debuut.
geleverd). Maison Martin Margiela is sinds een aantal seizoenen ook
Margiela is tegelijk ook de bekendste ontwerper van het land, of toch daar-
actief tijdens de coutureweek, nog
omtrent. Hij behoort met onder anderen Dries Van Noten en Ann Demeule-
zo’n gevestigd, ietwat stoffig mode-
meester tot het handjevol Belgische ontwerpers van wie het imperium en de
bastion. En naar het voorbeeld van
reputatie reiken tot in de verste hoeken van de wereld. Zijn rijk, dat winkels
Yves Saint Laurent en Pierre Bergé
en corners telt in elf landen, strekt zich uit van Sint-Petersburg tot Beverly
had Margiela steeds een sterke
Hills, van Brussel tot Taipei.
man achter zich, of in zijn geval een vrouw, Jenny Meirens.
Het mysterie van Margiela — zijn koppig volgehouden, enigszins Garboeske onbeschikbaarheid voor de buitenwereld — draagt vermoedelijk bij
Margiela heeft de voorbije twintig
tot de duurzaamheid van zijn succes. Een enigma verveelt immers minder
jaar wel degelijk de mode gerevolu-
snel dan, zeg maar, Karl Lagerfeld. Misschien omdat je van een enigma geen
tioneerd. Hij was onder meer de eer-
grote uitspraken of amusante kwinkslagen verwacht. Een enigma geraakt
ste ontwerper om van oude kleren
bovendien nooit uit de mode en dat is al net zo handig.
nieuwe kleren te maken (recyclage is nog steeds een belangrijk ingrediënt
Margiela studeerde in 1979 af aan de Academie van Antwerpen en zette zijn
in zijn mode). Maar net zo belangrijk
eerste stappen als assistent van Jean-Paul Gaultier. Sindsdien is het asiel
is de manier waarop hij zijn kleren,
in de anonimiteit van de ontwerper een van de fundamenten van het Maison
zichzelf en zijn merk in scène heeft
Martin Margiela; een bedrijf dat iets heeft van een fascinerend spiegelpa-
gezet. Margiela heeft – meer dan om
leis, grotendeels gebouwd op variaties van dezelfde slimme gimmick: de
het even welke andere ontwerper –
grote verdwijntruc. Een typisch voorbeeld — en tegelijk zijn grootste, geni-
van mode theater gemaakt.
aalste vondst — is zijn logo: vier witte steken op de rug van elk kledingstuk. Anoniem, zeker, discreet, dat ook, maar je kunt er niet naast kijken.
Hij heeft zijn medewerkers in witte
Kwi nt e sse ns mode
stofjassen gestopt, als anonieme
2
De ontwerper wordt doorgaans beschreven als een buitenstaander. Het Ame-
stagehands (een verdwijntruc). Hij
rikaanse vakblad Women’s Wear Daily noemde hem enkele maanden geleden
heeft – vooral in de beginperiode
nog the ultimate industry outsider. Maar net als bijvoorbeeld Rei Kawakubo
– zijn collecties gepresenteerd op
van Comme des Garçons (met wie hij een keer samen heeft geshowd, in 1997)
ongewone, zeg maar alternatieve
heeft Margiela in feite steeds duidelijk voor de mainstream gekozen. Hij
locaties, ver van de klassieke cat-
heeft koppig zijn eigen koers gevaren, maar steeds binnen een welomlijnde
walks van de concurrentie (nog
structuur, wat we gemakkelijkheidshalve de ‘Paard-van-Troje-strategie’ kun-
een verdwijntruc): een min of meer
nen noemen. Het Maison Martin Margiela is in Parijs gevestigd, de officiële
vervallen supermarkt, een braak-
modehoofdstad, waar het voor elk van zijn lijnen netjes twee collecties per
liggend terrein of een ongebruikt
jaar presenteert, zoals voorgeschreven door de industrie. Margiela is ook ja-
metrostation.
Martin Margiela is the country’s
for example, (with whom he once shared a show in 1997), Margiela has ac-
least famous designer. For the last
tually gone for the mainstream every time. He has obstinately sailed his
twenty years he has kept his pic-
own course, but always within predefined limits which, for the sake of con-
ture away from the press. Only once
venience, we can call the “Trojan Horse strategy”. Maison Martin Margiela
was his photo published, in black &
is based in Paris, the official fashion capital, where for each of its lines it
white, the size of a postal stamp, in
assiduously presents two collections a year, as laid down by the industry.
a now untraceable history of Bel-
For years Margiela has also been artistic director for Hermès, surely one of
gian fashion. The book appeared in
the most conservative brands in the sector (and he has done outstanding
1989, the year of his debut.
work for them). A few seasons ago, Maison Martin Margiela started participating in couture week, another well established, rather stuffy bastion
At the same time, Margiela is the
of fashion. And, following the examples of Yves Saint Laurent and Pierre
country’s most famous designer, or
Bergé, Margiela has always had a strong man behind him, or in this case a
thereabouts. Along with the likes of
woman, Jenny Meirens.
Dries Van Noten and Ann Demeulemeester he is among the handful of
In the last twenty years Margiela has completely revolutionised fashion.
Belgian designers whose empire
Among his other achievements, he was the first designer to make new
and reputation stretches to the
clothes from old (recycling is still an important element in his fashion). But,
far flung corners of the planet. His
equally important, is the way in which he has placed himself, his clothes
realm, which includes shops and
and his brand on the scene. Margiela - more than any other designer you
corners in eleven countries, reach-
care to mention - has turned fashion into theatre.
es from St. Petersburg to Beverly Hills, from Brussels to Taipei.
He has dressed his workers in white dustcoats, as anonymous stagehands (a vanishing trick). He has presented his collections - particularly in the early
The mystery of Margiela - his ob-
days - at unusual, say alternative locations, far from the traditional cat-
stinately maintained, somewhat
walks of his competitors (another vanishing trick): a more or less derelict
Garbo-esque unavailability to the
supermarket, an undeveloped piece of land, or a disused metro station.
outside world - may well have contributed to the longevity of his
His shops have something theatrical about them. At first sight they appear
success. An enigma wears thin less
to be laid out in an anarchical way, with patched-up second-hand furniture
rapidly than, say, Karl Lagerfeld.
and plain cotton, but at the bottom of it all there is something uniform about
This might be because you expect
them, like the best chain stores. Just like the designer they are hidden in
no great utterances or snappy wit-
plain sight. An excellent example of this is the shop on Léon Lepagestraat
ticisms from an enigma. Moreover,
in Brussels (run since 2002 by Sonja Noël of Stijl, where his clothes have
an enigma never goes out of fash-
been sold since the very beginning): near, but not on the trendy Dansaert-
ion, which is just as convenient.
straat. Or: in the vicinity of the Palais-Royal in Paris, a few shops with whitewashed windows. The locations of more recent businesses are much
Margiela graduated in 1979 from
less obscure. Via della Spiga is probably the most expensive street in Milan.
the Antwerp Academy and took
And on the Omotesando, the Champs-Elysées of Tokyo, the brand shares a
his first steps in the business as
shopping centre with the flagship for Chanel. In these cases, the vanishing
Jean-Paul Gaultier’s assistant. Since
trick is conceptual.
then, the designer’s asylum in anonymity has been one of the funda-
Also typical: Margiela doesn’t give interviews. At the very most, if serious-
ments of Maison Martin Margiela; a
ly pressed, the House speaks collectively and therefore anonymously. For
company that has something about
years all communication with the House went through a fax machine. At the
it of a hall of mirrors, largely based
present time, Maison Martin Margiela employs a battalion of press attachés
on variations of the same clever
to say nothing of any importance, yet in a friendly and helpful manner.
gimmick: the vanishing trick. A typical example - and at the same
Margiela remains true to himself. He appears less serious - perhaps - than he
time his biggest, most brilliant
ever was. But times have changed, and Martin Margiela has been there: done
discovery - is his logo: four white
it all. His current winter collection contains a series of jackets and sweat-
stitches on the back of every item
ers where the shoulders have been replaced by a high collar covering half of
of clothing. Anonymous, certainly,
the head (during the show the models’ heads look like eggs in their shells or
discreet, that too, but you can hard-
houseplants in their pots). But aside from “difficult” pieces like this, Maison Martin Margiela has something for everyone: printed leotards for fashioni-
ly miss it.
Lente-zomer 2008, Maison Martin Margiela. Foto: Marina Faust
that there is no style they will have forced upon them for the sake of fashion.
as an outsider. A few months ago in
The men’s line is even reassuringly macho: a favourite for those creative types
fact, the American journal Women’s
who love looking down on fashion. In this area Margiela has created a new
Wear Daily named him the ultimate
standard. The men’s line has been around for ten years. The collection for the
industry outsider. But just like Rei
coming summer, which was presented in Paris in July, makes reference to this
Kawakubo of Comme des Garçons,
anniversary with confetti prints and a series of disco mirror ball elements.
Kwintessens mode
sta’s, punky dresses for women who like to deceive themselves into believing The designer is usually described
3
Zijn winkels hebben iets thea-
Ook typisch: Margiela geeft geen
traals. Ze zijn op het eerste gezicht
interviews. Hoogstens, na veel
bijna anarchistisch ingericht, met
aandringen, spreekt het Huis zich
opgelapt tweedehands meubilair
collectief uit, en dus anoniem. De
en blank katoen, maar uiteindelijk
communicatie van het huis verliep
hebben ze toch iets uniforms, als
jarenlang met een faxmachine. Te-
de eerste de beste winkelstraat-
genwoordig heeft Maison Martin
keten. Net als de ontwerper zijn
Margiela een bataljon persatta-
ze hidden in plain sight. Een uit-
chés in dienst om, vriendelijk en
stekend voorbeeld is de winkel in
behulpzaam, niets van enig belang
de Léon Lepagestraat in Brussel
te zeggen.
(uitgebaat sinds 2002 door Sonja Noël van Stijl, waar zijn kleren van bij het begin werden verkocht): vlakbij, maar toch niet in de trendy Dansaertstraat. Of: in de buurt van Palais-Royal in Parijs, een koppel winkels waarvan de vitrines zijn witgelakt. De locatie van recentere zaken is dan weer een stuk minder obscuur. Via della Spiga is ongeveer de duurste straat van Milaan. En langs Omotesando, de ChampsElysées van Tokyo, deelt het merk een winkelcentrum met het vlaggenschip van Chanel. De verdwijntruc is in die gevallen voor alles conceptueel.
De 4 streepjes van Maison Martin Margiela. Foto: Julien Oppenheim
Margiela blijft essentieel. Hij lijkt minder zwaar op de hand – misschien –
Martin Margiela is sindsdien een normaler, efficiënter modebedrijf gewor-
dan ooit het geval was. Maar de tijden zijn anders, en Martin Margiela has
den, dat meer dan ooit in de mainstream lijkt verankerd, met winkelope-
been there: hij heeft alles wel al eens gedaan. In de huidige wintercollectie
ningen die elkaar in sneltempo opvolgen en straks een eigen parfum, het
zit een reeks jassen en truien waarvan de schouders zijn vervangen door
gevolg van een deal met de cosmeticagigant L’Oréal.
een kombuiskraag die de helft van het hoofd verhult (tijdens de show leken de hoofden van de modellen als eieren in hun dopjes, of kamerplanten in
Het bedrijf heeft grotendeels zijn goede reputatie kunnen bewaren (“Art
hun bloempotten). Maar naast dat soort ‘moeilijke’ stukken heeft het Mai-
Versus Commerce”, kopte Women’s Wear Daily onlangs, “Can Margiela Ex-
son Martin Margiela voor elk wat wils: bedrukte maillots voor fashionista’s,
pand Without Selling Out?”), daarbij flink geholpen door de onzichtbaarheid
punky rokjes voor vrouwen die zichzelf graag wijsmaken dat zij zich geen
van de man Margiela. Die heeft – nog steeds – enorm veel invloed (zie onder
stijl laten opdringen door de mode. De mannenlijn is zelfs geruststellend
anderen Bless, A.F. Vandevorst en Jun Takahashi van Undercover, en dan
macho: een favoriet van creatieve types die graag neerkijken op mode. Mar-
noemen we uitsluitend ontwerpers die uit zijn schaduw zijn geraakt. Mar-
giela heeft op dat gebied een nieuwe standaard gecreëerd. De mannenlijn
giela blijft een schoolvoorbeeld voor elke onafhankelijke ontwerper (waar-
bestaat straks tien jaar. De collectie voor komende zomer, die in juli in Pa-
bij ‘onafhankelijk’ een zeer rekbaar begrip is).
rijs is voorgesteld, verwijst naar die verjaardag met confettibedrukkingen en een reeks elementen in discobalspiegeltjes.
Het Maison is effectief steeds meer een huis. Het huidige hoofdkwartier van het merk, een voormalig schoolgebouw van drieduizend vierkante meter
De artisanaal gemaakte couturecollectie van deze herfst staat grotendeels
in het elfde arrondissement van Parijs, zet dat collectieve aspect nog in de
in het teken van een ander blij evenement: de twintigste verjaardag van het
verf. Het Maison Martin Margiela kan intussen wellicht gemakkelijk verder
bedrijf. Met een jurk gemaakt van persknipsels over Margiela, of een jas van
zonder de man Margiela. Hoe weet je of een enigma present is of niet? Het
opgeblazen ballonnen. Hip hip!
huis is gebouwd. Het heeft, in de persoon van Rosso, een fiere nieuwe eigenaar. Het huis kan tegen een stootje. Het is niet van stro gemaakt. Af en toe
Kwi nt e sse ns mode
Sinds juli 2002 wordt Neuf SA, de structuur boven Maison Martin Margiela,
4
gecontroleerd door Renzo Rosso, de Italiaanse entrepreneur van de groep Diesel, die ook Dsquared2 en Sophia Kokosolaki in handen heeft. Maison
een lik witte verf, en het kan nog jaren mee.
This autumn’s traditional handmade couture collection largely celebrates another happy event: the company’s twentieth birthday. It features a dress made of press clippings about Margiela, or a jacket of inflated balloons. Hip hip! Since July 2002, Neuf SA, the structure above Maison Martin Margiela, has been under the control of Renzo Rosso, the Italian entrepreneur from the Diesel group, which also owns Dsquared2 and Sophia Kokosolaki. Since that time Maison Martin Margiela has become a more normal, more efficient fashion company, which seems anchored in the mainstream more than ever - it has shops opening one after the other in quick tempo, and a perfume to be launched soon following a deal with cosmetics giant L’Oréal. For the most part, the company has been able to keep its good reputation (“Art Versus Commerce”, went the headline in Women’s Wear Daily recently, “Can Margiela Expand Without Selling Out?”), helped a great deal by the invisibility of the man Margiela. He - still - has a huge influence (see, among others, Bless, A.F. Vandevorst and Jun Takahashi of Undercover, and here we are only mentioning the designers who have emerged from his shadow. Margiela is still a textbook example for every independent designer (and I use the term “independent” loosely here). The Maison is in fact becoming more and more like a house. The brand’s present headquarters, a former school building of three thousand square metres in the eleventh arrondissement of Paris, highlights that collective aspect even more. It is possible that Maison Martin Margiela will be able to get along quite nicely without the man Margiela. How can you tell if an enigma is present or not? The house has been built. And it has, in the person of Rosso, a proud new owner. It can withstand a blow, since it is clearly not made of straw. A bit of white paint now and then, and it could go on for years.
Lente-zomer 1997, Maison Martin Margiela. Foto: Ronald Stoops
Stockmans Homme, Maison Martin Margiela. Foto: Julien Oppenheim Foto © Maison Martin Margiela.
Herfst-winter 1997-1998, Maison Martin Margiela. Foto: Marina Faust
Kwintessens mode
Herfst-winter 2008-2009, Maison Martin Margiela. Foto: Giovanni Giannoni
5
Filip Arickx en An Vandevorst vieren het tienjarige bestaan van A.F. Vandervorst met een uitstekende herst-wintercollectie 2008-2009. Filip Arickx and An Vandevorst celebrate the 10-year anniversary of A.F. Vandervorst with a fantastic
Kwi nt e sse ns mode
autumn-winter 2008-2009 collection.
6
Vandevorst
Kwintessens mode
viert Celebrates
7
Kwi nt e sse ns mode
8
Backstage Photography A.F. Vandevorst 2008-2009: P6-7 Ann VallĂŠ, P8- P9 SonnyPhotos.typepad.com Make-up: Inge Grognard & The M.A.C. Pro Team, Hair: Rudi Cremers
9
Kwintessens mode
Graduation projects reveal talent
Kwi nt e sse ns mode
Afstudeerprojecten tonen talent
10
Anne Eckers
The less is more principle is not what occupies the fashion designers of tomorrow. Their vision of the ultimate creation implies accessories, and
onvoorstelbaar veel fantasie. Bovendien zorgt de diversiteit aan nationali-
beyond that, incredible imagination. Also, the sheer diversity of nation-
teiten voor een esthetica die vaak verbaast. Talent uit Antwerpen, zoveelste
alities gives rise to often amazing aesthetics. The nth series of talent from
jaargang.
Antwerp.
De ontwerpers van morgen denken groots en rijkelijk, eerder dan intimis-
The designers of tomorrow think big and abundant, rather than intimate
tisch en basic. En waarom niet? De modeopleiding aan de academie van
and basic. And why not? The fashion training at the Antwerp academy
Antwerpen wil dat studenten het talent in zichzelf ontsluiten, zonder nood-
aims to get students to release the talent within them, without necessarily
zakelijk stil te staan bij de haalbaarheid van hun project in de winkel. Dat
stopping to think about how feasible their project is for the stores. Year-
levert elk jaar weer fantastische hoogstandjes op en ook nu waren de su-
on-year this delivers fantastic tours de force, and this year, the superla-
perlatieven meer dan terecht. Maar liefst zestien studenten (en dat zijn er
tives were again more than justified. Approximately sixteen students (and
heel veel) werkten dit jaar hun master’s degree af. We identificeerden enkele
that is a lot) finished their Master’s degree this year. We identified a few
overkoepelende thema’s in de afstudeerprojecten.
generic themes in their graduation projects.
Zo onderzochten enkele studenten wat de toekomst kan brengen. Damien
A few of the students looked into what the future might bring. Damien
Ravn droomt van de ruimte, wat boeiende melkweg-prints opleverde, maar
Ravn dreamed of space, which resulted in fascinating Milky Way prints,
ook uitstulpingen in de nek en hulpstukken aan schouders en boezem. An-
as well as bulges in the necklines and pads in the shoulders and bosoms.
drea Cammarosano speelde met zijn serenada moleculare in op de onuitput-
With his serenada moleculare, Andrea Cammarosano capitalised on the in-
telijke creativiteit van de natuur en liet zich inspireren door de tabel van
exhaustible creativity of nature, and found his inspiration in Mendeljev’s
Mendeljev. Hij beschouwt onze planeet als een spel zonder grenzen. Lluis
table. He views our planet as a game with no boundaries. Lluis Corujo
Corujo Besga zag het pessimistischer; zijn exodo staat voor het vluchten uit
Besga had a more pessimistic outlook; his exodo stands for fleeing the
het thuisland, met theepot of rieten mand op het hoofd, met mooie capes en
homeland, with teapot or wicker basket on the head, beautiful capes and
bollende volumes op de rug.
bulging volumes on the back.
Enkele studenten trokken resoluut de kaart van de poëzie. Yuima Nakazato
A few students resolutely played the poetry card. Yuima Nakazato, for
bijvoorbeeld: elementen van zijn ingenieuze bodysuits, jasjes en rokken kon
example: elements of his ingenious bodysuits, short coats and dresses
je openvouwen om een heel andere dimensie te geven aan het kledingstuk.
could be folded to give the clothing a completely different dimension. Call
Noem het een kleerkast vol geheimpjes. Ek Thongprasert weet dat liefde
it a wardrobe full of little secrets. Ek Thongprasert knows that love can
hard en zacht kan zijn en voorzag zijn koppeltjes van broeken in intarsia,
be both hard and soft, and gave his couples trousers in intarsia, coats of
mantels van doorkijktule en heel poëtische prints. Narelle Doré speelde met
see-through lace and very poetic prints. Narelle Doré played around by
de afbakening van hoekige volumes, dozen van schouders, sjaals en rokken.
defining angular volumes, boxy shoulders, shawls and dresses. She used
Ze werkte met mooie kleur-op-kleur-tonen in klassiek ogende ensembles
beautiful colour-on-colour tones in classic-looking ensembles, which she
die ze opsmukte met opvallende, hoekige pruiken. Simon-Pierre Toussaint
embellished with striking, angular wigs. Simon-Pierre Toussaint started
begon met een boeiend lijnenspel op wit herenondergoed en eindigde bij
out with a fascinating set of lines on white men’s underwear and ended up
een heuse ridder van hout: de ultieme bescherming in nood.
with a real wooden knight: the ultimate protection in emergencies.
Meer nostalgie kregen we bij Antonin Tron, die applaus kreeg voor zijn he-
We got more nostalgia from Antonin Tron, who was applauded for his
dendaagse dandy. Dit leken de Roaring Twenties maar dan in de nachtclub
modern-day dandy. It seemed like the Roaring Twenties, only in the
van nu: met (letterlijk) schitterende kamerjassen, mooi afgewerkte maatpakken met een nieuwe versie van de cummerbund (band rond de taille on-
nightclub of today: with (literally) glittering dressing gowns, beautifully finished made-to-measure suits with a new version of the cummerbund
der een smoking [red.]) en satijnen sous-pulls. Al even dandyesk oogden
(band around the waist under a tuxedo [red.]) and satin sous-pulls. Equally
de heren van Romain Brau, die vooral applaus oogstte voor zijn imposante
dandy were the men of Romain Brau, who was applauded for his imposing
hoeden. Weer extra applaus bij Ann Eckers, voor de kindmodellen maar ook
hats. Extra applause also went to Ann Eckers, for the child models and
voor het exquise breigoed en een zorgvuldig gekozen kleurenpalet. Tonia
also for the exquisite knitwear and carefully chosen colour palette. Tonia
Geissbuehler koos voor oversized blousons en overladen, lekker ouderwetse
Geissbuehler opted for oversized blousons and extravagant, beautifully
prints. Joeri Van Yper appliqueerde houten noppen op jurken en mengde
old-fashioned prints. Joeri Van Yper appliquéd wooden studs onto dresses
het beeld met dikke, gewatteerde jassen en mutsen. The Collector van Yu
and mixed the image with thick, padded coats and hats. The Collector, by
Fukumoto kon alles verzamelen in de zakjes van zijn mantel of jas. Slim
Yu Fukumoto, could gather up everything in the pockets of his cloak or
gevonden was alvast de tuinbroek met boekentas op borsthoogte. Haaks
coat. We thought the dungarees with the satchel at chest level were clever.
daarop stonden de hiphoppers van Hung Qui La; eerst hadden ze nog over-
Diametrically opposed to this were the hip-hoppers by Hung Qui La; at
maatse apenkoppen op, maar toen ze die nadien afzetten, bleek de collectie
first they wore oversized monkey heads, but when they took them off later,
ook te blijven staan.
the collection stayed as it was.
Twee laatstejaarsstudenten sprongen eruit door hun stille performance:
Two final year students stood out for their quiet performances: Laurence
Laurence Bruyninckx, en wel omdat ze een geheel eigen signatuur leek neer
Bruyninckx, because she appeared to show a signature all of her own, full
te zetten, vol mooie stoffen, in nachtblauw op goud, rood op oranje, met als
of beautiful fabrics, in midnight blue on gold, red on orange, with just
extra’s alleen wat festons en cirkelelementen. Glenn Martens balanceerde
a few festoons and circular elements as extras. Glenn Martens stuck the
tussen zwart en wit, speelde met volume door een opeenstapeling van la-
balance between black and white, and played with volume by building up
gen, maar deed dat onderkoeld én gedetailleerd. Hij had geen spektakel
layers, but did this in a cool and detailed way - he had no need to put on a
nodig om te overtuigen.
spectacle to make his point.
Kwintessens mode
Veerle Windels
Het less is more-principe is niet wat de modemakers van morgen bezig-
houdt. Hun visie op de ultieme creatie impliceert hulpstukken maar vooral
11
12
Antonin Tron
Kwi nt e sse ns mode
Romain Brau
Kwintessens mode
Sfeerbeeld backstage
13
Kwi nt e sse ns mode
14
Laurence Bruyninckx
DANCE IN HASSELT
Wat Diaghilev begin vorige eeuw deed met zijn Ballets Russes opende
What Diaghilev did early last century with his Russian Ballets has
een nieuwe kijk op dans. Voor het ontwerpen van decors en kostuums
opened a new view of dance. He brought in artists and designers for
deed hij een beroep op kunstenaars en ontwerpers; baanbrekend voor
his stage sets and costumes - pioneering for the times, but nothing out
die tijd, de voorbije decennia niks ongewoons. In de tentoonstelling Ten
of the ordinary in recent decades. In the exhibition entitled Ten dans
dans gevraagd wil het Hasseltse Modemuseum enkele mooie voorbeel-
gevraagd (Asked to Dance), the Hasselt Fashion Museum aims to show
den brengen van zulke boeiende samenwerkingen. Denk bijvoorbeeld
a few fine examples of fascinating collaborations like these. Consider,
aan Anne Teresa De Keersmaeker en Anke Loh, Marc Vanrunxt en Mar-
for example, Anne Teresa De Keersmaeker and Anke Loh, Marc Vanrunxt
tin Margiela, het Koninklijk Ballet van Vlaanderen en Walter Van Bei-
and Martin Margiela, the Royal Ballet of Flanders and Walter Van Beiren-
rendonck. In de zalen van het museum zullen originele danskostuums
donck. The museum halls will be exhibiting original dance costumes and
en ontwerpschetsen te zien zijn van 35 producties. Ook foto’s en films
design sketches from 35 productions. It will also be showing photos and
zullen worden getoond, in een totale scenografie van Lien Wauters, sce-
films in an overall scenography by Lien Wauters, who works for, among
nografe bij onder meer Het Toneelhuis en Het Paleis.
others, Het Toneelhuis and Het Paleis.
Ten dans gevraagd, van 13 september tot 4 januari 2009 in het Mode-
Ten dans gevraagd, from 13 September to 4 January 2009, at the Fashion
museum van Hasselt.
Museum in Hasselt.
www.modemuseumhasselt.be
www.modemuseumhasselt.be
HEIMWEE MET ERIK VERDONCK
NOSTALGIA WITH ERIK VERDONCK
Modeontwerper Erik Verdonck is aangezocht als curator van de ten-
Fashion designer Erik Verdonck was offered the job of curator for the
toonstelling Heimwee in het Zeeuws Museum van Middelburg. Verdonck
Heimwee (Nostalgia) exhibition in the Zeeuws Museum in Middelburg.
studeerde in 1993 af aan de modeafdeling van de Antwerpse acade-
Verdonck graduated in 1993 from the fashion department of the Antwerp
mie en beweegt zich regelmatig ín of net búiten het modecircuit. Ver-
Academy and regularly operates in or just outside the fashion circuit.
donck heeft lak aan modeconventies en pakt geregeld het systeem van
Verdonck could not care less about fashion conventions and regularly
de mode op de korrel door bijvoorbeeld een collectie uit te brengen
thumbs his nose at the fashion system by bringing out a collection, for
en die cash-and-carry te verkopen onder de leuze ‘op is op’. Hij is ook
example, and selling it cash-and-carry under the slogan of “everything
hoofddocent aan de modeafdeling van de academie van Den Haag. Voor
must go”. He is also senior lecturer at the fashion department of the
het Zeeuws Museum keert hij terug naar zijn afstudeercollectie, Multi,
Academy of The Hague. He is returning to his graduation collection,
twaalf silhouetten in een mix van etnische stijlen. Voor Heimwee zal
Multi, twelve silhouettes in a mix of ethnic styles, for the Zeeuws Mu-
hij deze silhouetten herinterpreteren en omringen door stukken die hij
seum. For Heimwee, he will reinterpret these silhouettes and surround
kiest uit de rijke collectie van het Zeeuws Museum. Verwacht een mooi
them with pieces chosen from the rich collection at the Zeeuws Museum.
spel tussen mode en anti-mode, met de nadruk op experiment, onder-
Expect a beautiful interplay between fashion and anti-fashion, with the
zoek en kennis.
emphasis on experiment, investigation and knowledge.
Heimwee, van 11 oktober 2008 tot 2 april 2009 in het Zeeuws Museum.
Heimwee, from 11 October 2008 to 2 April 2009 in the Zeeuws Museum.
www.zeeuwsmuseum.nl
www.zeeuwsmuseum.nl
www.erikverdonck.com
www.erikverdonck.com
CULTUURINVEST WILD VAN BELGISCHE MODE
CULTUURINVEST: WILD ABOUT BELGIAN FASHION
CultuurInvest, een onafhankelijk investeringsfonds dat beheerd wordt
CultuurInvest, an independent investment fund run by the Participa-
door de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV), investeert steeds
tiemaatschappij Vlaanderen (PMV) [Flanders Investment Company], is
meer in Belgische mode. Recent werd aangekondigd dat het fonds een
investing more and more of its resources in Belgian fashion. It recently
achtergestelde lening op lange termijn aangaat met Ann Eyckmans voor
announced that it was granting Ann Eyckmans a long term subordinated
haar Luxperience-project, een verhuurconcept voor designermode. Eer-
loan for her Luxperience project, a designer fashion lease concept. Ear-
der al raakte bekend dat ook financiële injecties gegeven werden aan
lier, it also came to light that financial injections had been given to Véro-
de NV James van Véronique Branquinho, aan de bvba N.T.E. van Les
nique Branquinho’s NV James, to the bvba N.T.E. run by Les Hommes, to
Hommes, aan cvba KNIT van Sigi en Hilde Frunt en aan de NV Beehive
Sigi and Hilde Frunt’s cvba KNIT and Christophe Coppens’s NV Beehive.
van Christophe Coppens. “Onze investeringen in mode gaan tot één
“Our investments in fashion account for one-third of our budget”, says
derde van ons budget”, stelt Peter Leyder, die uitstekende contacten
Peter Leyder, who maintains excellent contacts with the FFI, which regu-
onderhoudt met het FFI, dat geregeld modedossiers voorstelt aan Cul-
larly presents fashion files to CultuurInvest. “We look for companies
tuurInvest. “We zoeken naar bedrijven die investeringsrijp zijn, gaan
that are ripe for investment, set up talks with them, and in this way,
met hen praten en proberen op die manier zuurstof te geven aan cul-
provide oxygen for cultural entrepreneurs.” In recent months, Cultuur-
turele ondernemers.” CultuurInvest ging de voorbije maanden samen-
Invest has entered into partnership agreements with approximately 30
werkingsakkoorden aan met een 30-tal cultuurprojecten, van muziek
cultural projects, from music to computer games, from the expressive
tot computergames, van beeldende kunst tot musical, van design tot
arts to musicals, from design to fashion. Note: CultuurInvest will be or-
mode. Te noteren: op 23 september organiseert CultuurInvest i.s.m.
ganising the De Zaak Cultuur workshop at the Vooruit in Ghent in associa-
het Agentschap Kunsten & Erfgoed de studiedag De Zaak Cultuur in de
tion with the Agentschap Kunsten & Erfgoed (Arts and Heritage Agency)
Vooruit in Gent.
on 23 September.
www.cultuurinvest.be
www.cultuurinvest.be
www.dezaakcultuur.be
www.dezaakcultuur.be
Kwintessens mode
DANS IN HASSELT
15
BELGEN OP PITTI IN FLORENCE
BELGIANS AT PITTI IN FLORENCE
Diverse Belgische designers maakten het mooie weer op de herenmo-
A variety of Belgian designers have been showing off their work at the Pit-
debeurs Pitti Uomo in Florence. Dirk Bikkembergs lanceerde er zijn
ti Uomo men’s fashion trade fair in Florence. Dirk Bikkembergs launched
nieuwe, ‘lichtgevende’ voetbalschoen Tirosegno en deed dat door 88
his new “reflective” football boot, the Tirosegno, and did so by getting 88
voetballers in smoking van een podium te laten komen (met de voetbal-
footballers to come down off the stage in tuxedos (wearing the boots on
schoenen aan de voeten uiteraard). Ook Walter Van Beirendonck viel op,
their feet, of course). Walter Van Beirendonck also stood out, thanks to
met de show van zijn nieuwe lente-zomercollectie 2009. Explicit heet de
the show for his new 2009 spring-summer collection. The line is called
lijn, een voor de herengarderobe grensverleggende collectie met onder
Explicit, a collection designed to push back the boundaries of the men’s
meer doorkijkjassen, T-shirts en jumpsuits met ribbenprints en pyjama-
wardrobe, which includes transparent coats, T-shirts and jumpsuits with
broeken waarin een korset vervat zit. De Belgisch-New Yorkse Diane Von
rib prints and pyjama trousers containing a corset. The Belgian New York-
Fürstenberg bracht hier dan weer haar cruise-collectie: een stralende
er, Diane Von Fürstenberg, introduced her cruise collection: a radiant line
lijn vol pit en kleur, geïnspireerd op de Amerikaanse jeunesse dorée.
full of spirit and colour, inspired by the American jeunesse dorée.
www.pittimmagine.com
www.pittimmagine.com
FASHION
Veronique Branquinho heeft in
Op ITS#SEVEN, de modewedstrijd
Veronique Branquinho has de-
ITS#SEVEN, the fashion competi-
opdracht van deFilharmonie en in
van Diesel in Trieste, zijn weer wat
signed an umbrella for deFilharmo-
tion run by Diesel in Trieste, we
samenwerking met het FFI een pa-
modestudenten van de Antwerpse
nie in collaboration with the FFI.
have again seen several fashion
raplu ontworpen. De paraplu is een
Academie voor Schone Kunsten in
The umbrella is a magnificent ref-
students from the Antwerp Acad-
prachtige knipoog naar haar col-
de prijzen gevallen. Elise Gettliffe
erence to her collections and will
emy for Fine Arts among the priz-
lecties en zal verkrijgbaar zijn van-
won de Fashion Special Prize en
be available in September. More
es. Elise Gettliffe won the Fashion
af september. Meer info op www.
Yuima Nakazato ging naar huis
info from www.ffi.be/filharmonie
Special Prize and Yuima Nakazato
ffi.be/filharmonie *** Axelle Red
met de Vertice Award. Tijdens het
*** Axelle Red is the new face of
scooped the Vertice Award. Last
is het nieuwe gezicht van Hamp-
evenement mocht de winnaar van
Hampton Bays, the Belgian fashion
year’s winner, Ek Thongprasert -
ton Bays, het Belgische modehuis
vorig jaar, Ek Thongprasert – ook
house owned by the Santens fam-
no stranger to the Antwerp Acad-
in handen van de familie Santens.
al geen onbekende aan de Ant-
ily. We hear that the female vocal-
emy either - presented his Diesel
De zangeres is naar verluidt wild
werpse academie – er zijn Diesel-
ist is wild about the items, which
mini collection at the event. www.
van de items die ze zich sinds
minicollectie voorstellen www.its-
she has been able to make her own
itsweb.org *** Andrea Cammaro-
een paar maanden helemaal mag
web.org *** Andrea Cammarosano
in the last few months. The Hamp-
sano will present his collection
toe-eigenen. Voor de fotosessie
mag zijn collectie voorstellen in de
ton Bays team went out onto the
in the MoMu Galerij on the ground
trok het Hampton Bays-team naar
MoMu Galerij, op de benedenver-
streets of Brussels for the photo
floor of the ModeNatie. www.
de straten van Brussel. Fotograaf
dieping van de ModeNatie. www.
session. The official photographer
momu.be *** Ghent-based hat de-
van dienst was Kurt Stallaert. ***
momu.be *** De Gentse hoeden-
was Kurt Stallaert. *** Christo-
signer Els Robberechts unveiled
Christophe Coppens heeft enkele
ontwerpster Els Robberechts pakt
phe Coppens has come up with a
her first line for men. The items
creaties gerealiseerd voor de cata-
uit met een eerste mannenlijn. Te
few creations for the La Redoute
are available from her shop in
logus van La Redoute. Het gaat om
koop in haar winkel in Gent. www.
catalogue. These include a few
Ghent. www.acesoir.be *** More
enkele mannenaccessoires zoals
acesoir.be *** Via de job-site van
men’s accessories, such as a tie
and more young designers are
een das en een paar handschoe-
het FFI vinden steeds meer jonge
and a pair of gloves. *** Recently
finding work for Belgian fashion
nen. *** Zijn recent opgemerkt
ontwerpers werk bij Belgische
spotted wearing Belgian fashion:
houses through the FFI job site.
TELEX
Kwi nt e sse ns mode
MODE 16
TELEX in Belgische mode: Rod Stewart
modebedrijven. De NV Vandevelde
Rod Stewart (in a short coat by Les
NV Vandevelde (known among
(in een jasje van Les Hommes) en
(bekend van onder meer lingeriela-
Hommes) and Maggie Gyllenhaal
other things for its lingerie label,
Maggie Gyllenhaal (in een zwarte
bel Marie Jo) ging in zee met drie
(in a black evening dress by Dries
Marie Jo) took the plunge with
avondjurk van Dries Van Noten).
ontwerpers, Mayerline met twee.
Van Noten). *** PLATO Mode will
three designers, Mayerline with
*** PLATO Mode is vanaf 11 ok-
Annette Kölling werd met succes
two. Annette Kölling was success-
tober aan zijn tweede editie toe.
geïntroduceerd voor een stage bij
start its second edition on 11 October. This time the god-parenting
Het peterschapproject binnen de
de NV James van Veronique Bran-
project in Belgian fashion will be
riod at Veronique Branquinho’s NV
Belgische mode rekent deze keer
quinho. www.ffi.be/career/index.
counting on twenty young fashion
James.
op twintig jonge modebedrijven
ashx *** Nog steeds met stip in
companies, who will be coached
ashx *** Worth noting in your di-
die voor hun groei en internatio-
agenda te noteren: de tweede edi-
on growth and international ex-
ary: the second edition of Fashion
nale expansie gecoacht worden
tie van Fashion with Flavour, het
pansion by fashion godmother
with Flavour, the fundraising din-
door modemeter Anne Chapelle
fundraising dinner van het MoMu,
Anne Chapelle (business advi-
ner for the MoMu, the fashion de-
(zakelijke rechterhand van Ann
de modeafdeling van de Academie
sor to Ann Demeulemeester) and
partment of the Academy and the
Demeulemeester) en modepeter
en het Flanders Fashion Institute,
fashion godfather Jan Delmote
Flanders Fashion Institute, in the
Jan Delmote (zelfstandig consulent
in de ModeNatie op donderdag 23
(independent consultant in the
ModeNatie on Thursday, 23 Octo-
in de modewereld). Bij de vorige
oktober 2008 om 19u30. Foto’s
fashion world). In the last edition,
ber 2008 at 7:30 p.m. Photos of
editie werden acht ontwerpers ‘ge-
van de editie 2007, meer info en
eight designers were “linked in”,
the 2007 edition, more info, and
koppeld’, waaronder Michaël Ver-
inschrijvingen op www.modena-
among whom Michaël Verheyden
registrations at www.modenatie.
heyden en Hilde Frunt en Sigi. ***
tie.com/fashionwithflavour
and Hilde Frunt and Sigi. *** At
com/fashionwithflavour
fully introduced for a training pewww.ffi.be/career/index.