Zazwyczaj komiksy opisują dzieje jednej postaci – bohatera – kogoś, kto wyrasta ponad zwykłych ludzi. Czy zatem jest to opowieść o Janie Pawle II? W jakimś stopniu zapewne tak, ale przede wszystkim to historia o nas samych, mieszkańcach Pomorza i Kujaw. Tych wszystkich, którym dane było uczestniczyć w spotkaniach z Papieżem Polakiem. I o tym, jak wpłynęło to na nasze życie. O tym, jak w czerwcu 1991 roku we Włocławku i osiem lat później w Bydgoszczy i Toruniu, setki tysięcy wierzących i niewierzących skupiło się wokół Ojca Świętego, którego obecność, jak to genialnie ujął arcybiskup Jan Romeo Pawłowski, stała się wezwaniem do jedności, do wspólnej troski o dziedzictwo, któremu na imię Polska (...). Jakie to były dni! Duch Święty obficie wiał swoją łaską przemieniając serca i oblicze, także tej kujawsko-pomorskiej ziemi. Słowa te abp Pawłowski, syn Kujaw i Pomorza, wygłosił rok temu, podczas uroczystej mszy świętej w toruńskiej katedrze, gdy oficjalnie ogłoszono decyzję Watykanu o ustanowieniu św. Jana Pawła II patronem województwa kujawsko-pomorskiego. Z inicjatywą w tej sprawie wystąpił sejmik. Wcześniej zaś, w 2008 roku, również decyzją samorządu regionu, 7 czerwca – rocznica pielgrzymek Papieża do Włocławka, Bydgoszczy i Torunia – stał się dniem Święta Województwa. Za sprawą tej publikacji powróćmy do tych niezwykłych dni i poczujmy tamtą jedność.
Piotr Całbecki Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego
scenariusz
Maciej Jasiński rysunki
ISBN 978-83-949231-9-8
Jacek Michalski
scenariusz Maciej Jasiński
fot. Andrzej Goiński
rysunki Spotkania z Janem Pawłem II Spotkania z papieżem Janem Pawłem II były zawsze wydarzeniem. Wiele obecnie żyjących osób posiada je w swoich życiorysach. Po latach widzimy, że nie tylko możemy odwoływać się do nich, ale w pewnym sensie także budować na nich przyszłość. Nie są więc one tylko coraz bardziej odległą historią, ale dotykają teraźniejszości, w której żyjemy i podejmujemy różne decyzje. Spotkania z papieżem naznaczyły nie tylko życiorysy konkretnych osób, ale także i dzieje miejscowości. W województwie kujawsko-pomorskim były to przede wszystkim miasta, które Ojciec Święty nawiedził podczas swoich pielgrzymek, czyli Włocławek, Bydgoszcz i Toruń. Nie zapominajmy też, że dziedzictwo papieskie na Kujawach i Pomorzu to także spotkania z przyszłym papieżem, czyli wydarzenia sprzed 16 października 1978 roku. Ksiądz, biskup, kardynał Karol Wojtyła gościł w naszych progach, przyjeżdżając na różne wydarzenia, czasami bardzo prywatne. Bywał we Włocławku, na przykład w 1963 roku podczas konsekracji biskupiej ks. Kazimierza Majdańskiego, a w 1966 roku podczas uroczystości milenijnych. Na terenie diecezji włocławskiej posługiwał jego kolega kursowy ks. Andrzej Baziński. W związku z tym, jako arcybiskup krakowski, przebywał 27 czerwca 1968 roku w parafii Służewo, gdzie przeżywał wspólny zjazd koleżeński. W Toruniu miał bliskich przyjaciół Joachima i Klemensa Gudlów, których poznał w prowadzonym przez siebie duszpasterstwie akademickim w Krakowie. W 1953 roku odwiedził ich dom rodzinny na toruńskiej Winnicy, kiedy ze swoimi młodymi przyjaciółmi, właśnie z duszpasterstwa, udawał się na Kaszuby. Z miastem Mikołaja Kopernika wiązały go także więzy rodzinne. Tu w kościele św. Józefa w 1971 roku pobłogosławił związek małżeński swojego krewnego Marka Wiadrowskiego z Kazimierą Passowicz. W Bydgoszczy, w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Szwederowie, uczestniczył 29 maja 1966 roku w koronacji obrazu Matki Bożej Pięknej Miłości z bydgoskiej fary. Następnego dnia odprawił mszę świętą w kościele św. Wincentego á Paulo. Wydarzenia te stanowiły główne odsłony obchodów Milenium Chrztu Polski w Bydgoszczy. Jako duszpasterz akademicki, a następnie arcybiskup krakowski, podziwiał piękno przyrody w okolicach Bydgoszczy w gronie studentów i przyjaciół z duszpasterstwa akademickiego podczas spływów kajakowych Brdą w latach 1953 i 1966. Czas pontyfikatu papieża Jana Pawła II, czyli lata 1978–2005, to przede wszystkim czas spotkań w największych miastach naszego obecnego województwa podczas pielgrzymek do Polski w 1991 oraz 1999 roku. Pobyty te pozostawiły po sobie najwięcej pamiątek, nie tylko w pamięci ludzkiej, ale także śladów materialnych. Pielgrzymka w 1999 roku miała miejsce w nowym, aktualnym do dzisiaj, podziale administracyjnym Polski, tak więc województwo kujawsko-pomorskie wpisało się na trwałe w historię pielgrzymek papieskich. Cechą spotkań z Janem Pawłem II jest to, że one powracają, w jakiś dziwny sposób przypominają się, a nawet domagają kontynuacji. Nie mam wątpliwości, że to doświadczenie stoi także u genezy komiksu poświęconego papieżowi. Jak wielu mieszkańców naszego województwa, uczestniczyłem w kilku spotkaniach z papieżem Janem Pawłem II, przede wszystkim wtedy, gdy przybywał jako pielgrzym do swojej ojczyzny. Pierwszy raz miało to miejsce w Gdyni w 1987 roku, ostatni raz na krakowskich Błoniach w 2002 roku. Każde z tych spotkań pozostawiło po sobie jakiś ślad. Muszę jednak przyznać, że najintensywniejszy czas spotkania z Ojcem Świętym przeżywałem podczas VI Światowych Dni Młodzieży, które miały miejsce w dniach 14–15 sierpnia 1991 roku na Jasnej Górze. Podczas wieczornego Apelu Jasnogórskiego z Ojcem Świętym stałem na szczycie jasnogórskim. Pamiętam, jak papież wywoływał młodych z poszczególnych krajów. Takiego doświadczenia wspólnoty Kościoła nie przeżyłem nigdy – wyglądało to tak, jakby pasterz przywoływał swoje owce, doglądał, czy wszystkie są w stadzie i ogromnie cieszył się z ich obecności. Cały czas dodawał nam wszystkim odwagi i przekonywał, że czuwa nad nami Bóg Ojciec. Hasłem Światowych Dni Młodzieży były wówczas słowa św. Pawła: Otrzymaliście Ducha przybrania za synów (Rz 8,15). W czasie tych wyjątkowych dni spotkałem wiele młodych osób ze Wschodu. Niezapomnianym pozostanie dla mnie moment, kiedy tuż przed odlotem papieża 16 sierpnia rano ta właśnie grupa przywoływała usilnie Ojca Świętego, aby wyszedł do niej na szczyt jasnogórski. Papież pojawił się i skierował do nich specjalne słowo. Myślę, że było to jedno z ważniejszych spotkań papieża z młodzieżą z Białorusi, Ukrainy, Rosji i Litwy. Stałem wtedy na szczycie, niedaleko tronu papieskiego i miałem świadomość, że uczestniczę w czymś wielkim. Do dzisiaj pamiętam to intensywne przywoływanie papieża i pragnienie spotkania się z nim. Mam przed oczyma także osobę abpa Tadeusza Kondrusiewicza, który wraz z młodzieżą oczekiwał i wręcz przynaglał papieża do wyjścia na wały jasnogórskie. Jestem przekonany, że tamto spotkanie wydało duże owoce. Zachęcam do lektury komiksu, a właściwie do kolejnego, może trochę innego, spotkania z papieżem Janem Pawłem II, który od zeszłego roku jest dla mieszkańców naszego województwa kimś wyjątkowym – świętym patronem i orędownikiem. dk. prof. Waldemar Rozynkowski
Jacek Michalski konsultacja historyczna prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski ISBN 978-83-949231-9-8 rok wydania 2018 nakład 2000 szt. wydawca Agencja Reklamowa GALL sc ul. Szosa Chełmińska 50, 87-100 Toruń gall@gall.torun.pl na zlecenie Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Kontakt: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń, tel. 56 62-18-600, 56 62-18-610 e-mail: punkt.informacyjny@kujawsko-pomorskie.pl www.kujawsko-pomorskie.pl facebook.com/WojewodztwoKujawskoPomorskie twitter.com/lubietubyc instagram.com/kujawskopomorskie youtube.com/user/umwkp issuu.com/kujawsko-pomorskie flickr.com/photos/kujawskopomorskie
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
scenariusz Maciej Jasiński
fot. Andrzej Goiński
rysunki Spotkania z Janem Pawłem II Spotkania z papieżem Janem Pawłem II były zawsze wydarzeniem. Wiele obecnie żyjących osób posiada je w swoich życiorysach. Po latach widzimy, że nie tylko możemy odwoływać się do nich, ale w pewnym sensie także budować na nich przyszłość. Nie są więc one tylko coraz bardziej odległą historią, ale dotykają teraźniejszości, w której żyjemy i podejmujemy różne decyzje. Spotkania z papieżem naznaczyły nie tylko życiorysy konkretnych osób, ale także i dzieje miejscowości. W województwie kujawsko-pomorskim były to przede wszystkim miasta, które Ojciec Święty nawiedził podczas swoich pielgrzymek, czyli Włocławek, Bydgoszcz i Toruń. Nie zapominajmy też, że dziedzictwo papieskie na Kujawach i Pomorzu to także spotkania z przyszłym papieżem, czyli wydarzenia sprzed 16 października 1978 roku. Ksiądz, biskup, kardynał Karol Wojtyła gościł w naszych progach, przyjeżdżając na różne wydarzenia, czasami bardzo prywatne. Bywał we Włocławku, na przykład w 1963 roku podczas konsekracji biskupiej ks. Kazimierza Majdańskiego, a w 1966 roku podczas uroczystości milenijnych. Na terenie diecezji włocławskiej posługiwał jego kolega kursowy ks. Andrzej Baziński. W związku z tym, jako arcybiskup krakowski, przebywał 27 czerwca 1968 roku w parafii Służewo, gdzie przeżywał wspólny zjazd koleżeński. W Toruniu miał bliskich przyjaciół Joachima i Klemensa Gudlów, których poznał w prowadzonym przez siebie duszpasterstwie akademickim w Krakowie. W 1953 roku odwiedził ich dom rodzinny na toruńskiej Winnicy, kiedy ze swoimi młodymi przyjaciółmi, właśnie z duszpasterstwa, udawał się na Kaszuby. Z miastem Mikołaja Kopernika wiązały go także więzy rodzinne. Tu w kościele św. Józefa w 1971 roku pobłogosławił związek małżeński swojego krewnego Marka Wiadrowskiego z Kazimierą Passowicz. W Bydgoszczy, w parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Szwederowie, uczestniczył 29 maja 1966 roku w koronacji obrazu Matki Bożej Pięknej Miłości z bydgoskiej fary. Następnego dnia odprawił mszę świętą w kościele św. Wincentego á Paulo. Wydarzenia te stanowiły główne odsłony obchodów Milenium Chrztu Polski w Bydgoszczy. Jako duszpasterz akademicki, a następnie arcybiskup krakowski, podziwiał piękno przyrody w okolicach Bydgoszczy w gronie studentów i przyjaciół z duszpasterstwa akademickiego podczas spływów kajakowych Brdą w latach 1953 i 1966. Czas pontyfikatu papieża Jana Pawła II, czyli lata 1978–2005, to przede wszystkim czas spotkań w największych miastach naszego obecnego województwa podczas pielgrzymek do Polski w 1991 oraz 1999 roku. Pobyty te pozostawiły po sobie najwięcej pamiątek, nie tylko w pamięci ludzkiej, ale także śladów materialnych. Pielgrzymka w 1999 roku miała miejsce w nowym, aktualnym do dzisiaj, podziale administracyjnym Polski, tak więc województwo kujawsko-pomorskie wpisało się na trwałe w historię pielgrzymek papieskich. Cechą spotkań z Janem Pawłem II jest to, że one powracają, w jakiś dziwny sposób przypominają się, a nawet domagają kontynuacji. Nie mam wątpliwości, że to doświadczenie stoi także u genezy komiksu poświęconego papieżowi. Jak wielu mieszkańców naszego województwa, uczestniczyłem w kilku spotkaniach z papieżem Janem Pawłem II, przede wszystkim wtedy, gdy przybywał jako pielgrzym do swojej ojczyzny. Pierwszy raz miało to miejsce w Gdyni w 1987 roku, ostatni raz na krakowskich Błoniach w 2002 roku. Każde z tych spotkań pozostawiło po sobie jakiś ślad. Muszę jednak przyznać, że najintensywniejszy czas spotkania z Ojcem Świętym przeżywałem podczas VI Światowych Dni Młodzieży, które miały miejsce w dniach 14–15 sierpnia 1991 roku na Jasnej Górze. Podczas wieczornego Apelu Jasnogórskiego z Ojcem Świętym stałem na szczycie jasnogórskim. Pamiętam, jak papież wywoływał młodych z poszczególnych krajów. Takiego doświadczenia wspólnoty Kościoła nie przeżyłem nigdy – wyglądało to tak, jakby pasterz przywoływał swoje owce, doglądał, czy wszystkie są w stadzie i ogromnie cieszył się z ich obecności. Cały czas dodawał nam wszystkim odwagi i przekonywał, że czuwa nad nami Bóg Ojciec. Hasłem Światowych Dni Młodzieży były wówczas słowa św. Pawła: Otrzymaliście Ducha przybrania za synów (Rz 8,15). W czasie tych wyjątkowych dni spotkałem wiele młodych osób ze Wschodu. Niezapomnianym pozostanie dla mnie moment, kiedy tuż przed odlotem papieża 16 sierpnia rano ta właśnie grupa przywoływała usilnie Ojca Świętego, aby wyszedł do niej na szczyt jasnogórski. Papież pojawił się i skierował do nich specjalne słowo. Myślę, że było to jedno z ważniejszych spotkań papieża z młodzieżą z Białorusi, Ukrainy, Rosji i Litwy. Stałem wtedy na szczycie, niedaleko tronu papieskiego i miałem świadomość, że uczestniczę w czymś wielkim. Do dzisiaj pamiętam to intensywne przywoływanie papieża i pragnienie spotkania się z nim. Mam przed oczyma także osobę abpa Tadeusza Kondrusiewicza, który wraz z młodzieżą oczekiwał i wręcz przynaglał papieża do wyjścia na wały jasnogórskie. Jestem przekonany, że tamto spotkanie wydało duże owoce. Zachęcam do lektury komiksu, a właściwie do kolejnego, może trochę innego, spotkania z papieżem Janem Pawłem II, który od zeszłego roku jest dla mieszkańców naszego województwa kimś wyjątkowym – świętym patronem i orędownikiem. dk. prof. Waldemar Rozynkowski
Jacek Michalski konsultacja historyczna prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski ISBN 978-83-949231-9-8 rok wydania 2018 nakład 2000 szt. wydawca Agencja Reklamowa GALL sc ul. Szosa Chełmińska 50, 87-100 Toruń gall@gall.torun.pl na zlecenie Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Kontakt: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu Plac Teatralny 2, 87-100 Toruń, tel. 56 62-18-600, 56 62-18-610 e-mail: punkt.informacyjny@kujawsko-pomorskie.pl www.kujawsko-pomorskie.pl facebook.com/WojewodztwoKujawskoPomorskie twitter.com/lubietubyc instagram.com/kujawskopomorskie youtube.com/user/umwkp issuu.com/kujawsko-pomorskie flickr.com/photos/kujawskopomorskie
Zazwyczaj komiksy opisują dzieje jednej postaci – bohatera – kogoś, kto wyrasta ponad zwykłych ludzi. Czy zatem jest to opowieść o Janie Pawle II? W jakimś stopniu zapewne tak, ale przede wszystkim to historia o nas samych, mieszkańcach Pomorza i Kujaw. Tych wszystkich, którym dane było uczestniczyć w spotkaniach z Papieżem Polakiem. I o tym, jak wpłynęło to na nasze życie. O tym, jak w czerwcu 1991 roku we Włocławku i osiem lat później w Bydgoszczy i Toruniu, setki tysięcy wierzących i niewierzących skupiło się wokół Ojca Świętego, którego obecność, jak to genialnie ujął arcybiskup Jan Romeo Pawłowski, stała się wezwaniem do jedności, do wspólnej troski o dziedzictwo, któremu na imię Polska (...). Jakie to były dni! Duch Święty obficie wiał swoją łaską przemieniając serca i oblicze, także tej kujawsko-pomorskiej ziemi. Słowa te abp Pawłowski, syn Kujaw i Pomorza, wygłosił rok temu, podczas uroczystej mszy świętej w toruńskiej katedrze, gdy oficjalnie ogłoszono decyzję Watykanu o ustanowieniu św. Jana Pawła II patronem województwa kujawsko-pomorskiego. Z inicjatywą w tej sprawie wystąpił sejmik. Wcześniej zaś, w 2008 roku, również decyzją samorządu regionu, 7 czerwca – rocznica pielgrzymek Papieża do Włocławka, Bydgoszczy i Torunia – stał się dniem Święta Województwa. Za sprawą tej publikacji powróćmy do tych niezwykłych dni i poczujmy tamtą jedność.
Piotr Całbecki Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego
scenariusz
Maciej Jasiński rysunki
ISBN 978-83-949231-9-8
Jacek Michalski