Το Παραδοσιακό μας Ρεπερτόριο

ΚΕΝΤΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ – ΝΕΑΠΟΛΗΣ

Το Παραδοσιακό Ρεπερτόριό μας

Δ/νση: Οδυσσέα Ελύτη Ιεράπετρα Τηλ.: 2842023103 – 2842024684, FAX: 2842023160 email: mail@kpe-ierap.las.sch.gr url: http://kpe-ierap.las.sch.gr

Περιεχόμενα Φιλεντέμ (Φίλε Edem) ........................................................................................... 1 Θαλασσάκι (Θάλασσα τους Θαλασσινούς) ............................................................ 2 Ερωτόκριτος ........................................................................................................... 3 Μήλο μου κόκκινο ................................................................................................. 5 Το δικό μου πάπλωμα ............................................................................................ 5 Όσο βαρούν τα σίδερα .......................................................................................... 6 Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία.................................................................................... 6 Πότε θα κάμει ξαστεριά ......................................................................................... 7 Γιαλό – γιαλό πηγαίναμε........................................................................................ 8 Μενεξέδες και ζουμπούλια (1)............................................................................... 9 Απόψε την κιθάρα μου την στόλισα κορδέλες ..................................................... 11 Βάρκα στο γιαλό .................................................................................................. 12 Μεσοπέλαγα αρμενίζω ........................................................................................ 13 Στο ‘πα και στο ξαναλέω ...................................................................................... 14 Ανάθεμά σε .......................................................................................................... 15 Πέρα στους πέρα κάμπους .................................................................................. 16 Στης Γραμβούσας τ’ακρωτήρι .............................................................................. 17 Της θάλασσας κρατώ κακιά ................................................................................. 18 Μπέλα Τσάου (Bella Ciao) .................................................................................... 19 Καληνύφτα........................................................................................................... 21 Άντρα μου πάει .................................................................................................... 23 Γιάννη μου το μαντήλι σου .................................................................................. 25 Δεν μπορώ μανούλα μ’ δεν μπορώ ...................................................................... 26 Καραγκούνα ......................................................................................................... 27

2

Περιεχόμενα αλφαβητικά

Ανάθεμά σε .................................................................... 15 Άντρα μου πάει .............................................................. 23 Απόψε την κιθάρα μου την στόλισα κορδέλες ............... 11 Βάρκα στο γιαλό ............................................................ 12 Γιαλό – γιαλό πηγαίναμε ................................................ 8 Γιάννη μου το μαντήλι σου ............................................ 25 Δεν μπορώ μανούλα μ’ δεν μπορώ ................................ 26 Ερωτόκριτος ................................................................... 3 Θαλασσάκι (Θάλασσα τους Θαλασσινούς) ................... 2 Καληνύφτα ..................................................................... 21 Καραγκούνα ................................................................... 27 Μενεξέδες και ζουμπούλια (1) ....................................... 9 Μεσοπέλαγα αρμενίζω ................................................... 13 Μήλο μου κόκκινο ......................................................... 5 Μπέλα Τσάου (Bella Ciao) ............................................ 19 Όσο βαρούν τα σίδερα ................................................... 6 Πέρα στους πέρα κάμπους ............................................. 16 Πότε θα κάμει ξαστεριά ................................................. 7 Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία ............................................ 6 Στης Γραμβούσας τ’ακρωτήρι ....................................... 17 Στο ‘πα και στο ξαναλέω ............................................... 14 Της θάλασσας κρατώ κακιά ........................................... 18 Το δικό μου πάπλωμα .................................................... 5 Φιλεντέμ (Φίλε Edem) ................................................... 1

3

Φιλεντέμ (Φίλε Edem) Παραδοσιακό (διασκευή από τον Νίκο Ξυλούρη)

Μια παντρεμένη αγαπώ, Θεός να την φωτίσει μωρό μου, (x2) Τον άντρα της ν’ απαρνηθεί κι εμένα ν’ αγαπήσει, (x2) Φιλεντέμ, (x5) …., ω κι αμάν αμάν, (x2) Άσπρα ρόδα στην αυλή σου, πώς κοιμάσαι αμοναχή σου; Πώς κοιμάσαι αμοναχή σου; Άσπρα ρόδα στην αυλή σου. Φιλεντέμ, (x5) …., ω κι αμάν αμάν, (x2) Ω μια παντρεμένη αγαπώ, έχει και δυο παιδάκια γιάλα γιάλα, Το `να θα στέλνω για νερό τ’ άλλο για ξυλαράκια, Φιλεντέμ, ….…., ω κι αμάν αμάν, Άσπρα ρόδα και μεγάλα, βρε πώς κοιμάσαι δίχως άντρα; Πώς κοιμάσαι δίχως άντρα; άσπρα ρόδα και μεγάλα. Φιλεντέμ, ….…., ω κι αμάν αμάν, ---------------------------------------------------------------------------Παραδοσιακό (διασκευή από τον Στέλιο Φουσταλιέρη)

Μια Τουρκοπούλα στο τζαμί, πάει να προσκυνήσει, γιαλελέλι, τοάδες κάνει στο θεό για ν' αλλαξοπιστήσει. Φίλε Edem ……., ωχ αμάν, αμάν. Τουρκοπούλα, ο φερετζές σου, κρύβει μέσα τσ' ομορφιές σου, κρύβει μέσα τσ' ομορφιές σου, Τουρκοπούλα, ο φερετζές σου. Φίλε Edem …….., ωχ αμάν, αμάν. Μια Τουρκοπούλα στο τζαμί, "Αλλάχ, Αλλάχ" φωνάζει, γιαλελέλι, Κι όταν θα πει το "μπιρ Αλλάχ" μεσ' στην καρδιά με σφάζει. Φίλε Edem ….…., ωχ αμάν, αμάν.

1

Θαλασσάκι (Θάλασσα τους Θαλασσινούς) Στίχοι: Πόπη Παπανικήτα - Μουσική: Νικόλαος Τάλιας

Θάλασσα, θάλασσα τους θαλασσινούς θαλασσάκι μου μη τους θαλασσοδέρνεις, θαλασσώνουμε για σένα ξημερώνουμαι. Ροδόσταμο, ροδόσταμο να γίνεσαι ωχ κι αμάν αμάν, τη ρότα τους να ραίνεις θαλασσάκι μου και φέρε το πουλάκι μου. Θάλασσα κι αλμυρό νερό - να σε ξεχάσω δεν μπορώ. Να σε ξεχάσω δεν μπορώ - θάλασσα κι αλμυρό νερό. Θάλασσα, θάλασσα που τον έπνιξες ωχ κι αμάν αμάν της κοπελιάς τον άντρα, θαλασσώνουμε για σένα ξημερώνουμαι. Κι η κοπελιά κι η κοπελιά είναι μικρή θαλασσάκι μου και δεν της παν τα μαύρα θαλασσάκι μου και φέρε το πουλάκι μου. Θάλασσα κι αλμυρό νερό - να σε ξεχάσω δεν μπορώ. Να σε ξεχάσω δεν μπορώ - θάλασσα κι αλμυρό νερό.

2

Ερωτόκριτος Στίχοι: Βιτσέντζος Κορνάρος - Μουσική: Χριστόδουλος Χάλαρης

Ήκουσες Αρετούσα μου τα θλιβερά μαντάτα, π’ ο κύρης σου μ’ εξόρισε στης ξενιτιάς τη στράτα; Τέσσερεις μέρες μοναχά μού δωκε ν’ ανιμένω Κι απόκει να ξενητευτώ πολλά μακρά να πηαίνω και πώς να σ’ αποχωριστώ, και πώς να σου μακρύνω, και πώς να ζήσω δίχως σου στο ξορισμόν εκείνο; Κατέχω το κι ο κύρης σου γλήγορα σε παντεύει Ρηγόπουλο, Αφεντόπουλο, σαν είσαι συ γυρεύει και δεν μπορείς ν’ αντθισταθής στα θέλουν οί γονείς σου νικούν τηνε τη γνώμη σου κι αλλάσσει η όρεξή σου Μια χάρη Αφέντρα σου ζητώ κι εκείνη θέλω μόνο καί μετά κείνη ολόχαρος τη ζήση μου τελειώνω την ώρα π’ αρραβωνιστής να βαραναστενάξης κι’ όντε σα νύφη στολιστής σαν παντρεμένη αλλάξης

3

ν’ αναδακρυώσης καί να πής, «Ρωτόκριτε καημένε τα σού ’ταξα λησμόνησα, τό ’θέλες μπλιό δέν έναι και κάθε μήνα μια φορά μέσα στην κάμερά σου λόγιαζε τα ’παθα γιά σε, να με πονή η καρδιά σου καί πιάνε καί τη ζωγραφιά, πού βρες στ’ αρμάρι μέσα και τα τραγούδια πού ’λεγα κι όπου πολλά σ’ αρέσα και διάβαζέ τα θώρειε τα κι αναθυμού κι εμένα πως με ξορίσανε για σε πολύ μακριά εις στα ξένα κι’ όντε σού πούν κι απόθανα λυπήσουμε και κλάψε και τα τραγούδια πού βγαλα μες’ στη φωτιά τα κάψε Όπου κι αν πάω κι ά βρεθώ κι ότι καιρό κι ά ζήσω τάσσω σου άλλη να μη δώ μηδέ ν’ ανατρανίσω Κι ας τάξω ο κακορρίζικος πως δε σ’ είδα ποτέ μου Ένα κερίν αφτούμενο ακράτουν κ’ ήσβησέ μου Κάλλια `χω σε με θάνατο παρ’ άλλη με ζωή μου Για σέναν εγεννήθηκε στον κόσμο το κορμί μου.

4

Μήλο μου κόκκινο Παραδοσιακό

Μήλο μου κόκκινο ρόιδο βαμμένο (x2) γιατί με μάρανες τον πικραμένο (x2) Πηγαίνω κι έρχομαι μα δε σε βρίσκω βρίσκω την πόρτα σου μανταλωμένη Τα παραθύρια σου φεγγοβολούνε ρωτώ την πόρτα σου "πού είν’ η κυρά σου;" Κυρά μ’ δεν είναι δω πάει στη βρύση πάει για να πιει νερό και να γεμίσει

Το δικό μου πάπλωμα Στίχοι - Μουσική: Γιώργος Μητσάκης

Η καρδιά μου είναι μεγάλη η καλύβα μου μικρή από σένα κι από μένα άλλος δε χωράει να μπει Το δικό μου πάπλωμα, είναι για δυο άτομα και δεν παίρνει μπάλωμα το δικό μου πάπλωμα Τ’ άλογο του καβαλάρη ξέρει ένα αφεντικό στην καλύβα την δική μου νοικοκύρης είμ’ εγώ Το δικό μου πάπλωμα………… Το τραπέζι είναι στρωμένο για τα μάτια π’ αγαπώ και το πάπλωμα θα φτάσει να σκεπάσει και τους δυο Το δικό μου πάπλωμα…………

5

Όσο βαρούν τα σίδερα Στίχοι - Μουσική: Στέλιος Φουσταλιέρης

Όσο βαρούν τα σίδερα αμάν αμάν βαρούν τα μαύρα ρούχα γιατί τα φόρεσα κι εγώ κόσμε ψεύτη για μια αγάπη που `χα Αμάν είχα και υστερήθηκα το μωρό μου θυμούμαι και εστενάζω άνοιξε γης μέσα να μπω κόσμε ψεύτη κόσμο να μην κοιτάζω

Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία Στίχοι - Μουσική: Αριστείδη Μόσχου

Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία, σ’ αγαπώ γιατί είσαι εσύ Αγαπώ, αγαπώ κι όλο τον κόσμο αγαπώ κι όλο τον κόσμο, γιατί ζεις κι εσύ μαζί Το παρα- το παράθυρο κλεισμένο το παράθυρο κλεισμένο, το παράθυρο κλειστό Άνοιξε, άνοιξε το ένα φύλλο άνοιξε το ένα φύλλο. την εικόνα σου να δω 6

Πότε θα κάμει ξαστεριά Παραδοσιακό

Πότε θα κά- πότε θα κάμει ξαστεριά, πότε θα φλεβαρίσει, να πάρω το- να πάρω το ντουφέκι μου, την έμορφη πατρόνα, να κατεβώ- να κατεβώ στον Ομαλό, στη στράτα του Μουσούρου, να κάμω μά- να κάμω μάνες δίχως γιους, γυναίκες δίχως άντρες, να κάμω και- να κάμω και μωρά παιδιά, να κλαιν’ δίχως μανάδες, να κλαιν’ τη νύ- να κλαιν’ τη νύχτα για νερό, και την αυγή για γάλα, και τ’ αποδια- και τ’ αποδιαφωτίσματα τη δόλια τους τη μάνα...

7

Γιαλό – γιαλό πηγαίναμε Παραδοσιακό

Ας χαμηλώ- ας χαμηλώναν τα βουνά να `βλεπα το- να `βλεπα το Μπουρνόβα να `βλεπα την αγάπη μου τι άλλο θέλω ακόμα. Γιαλό γιαλό πηγαίναμε - κι όλο για σένα λέγαμε γιαλό να πας γιαλό να `ρθείς - τα λόγια μου να θυμηθείς. Εις τον αφρό- εις τον αφρό της θάλασσας η αγάπη μου- η αγάπη μου κοιμάται παρακαλώ σας κύματα μη μου την εξυπνάτε. Να `ταν η θα- να `ταν η θάλασσα κρασί και τα βουνά- και τα βουνά μεζέδες κι οι βάρκες κρασοπότηρα να πίνουν οι γλεντζέδες. Να χαμηλώ- να χαμηλώναν τα βουνά να `βλεπα το- να `βλεπα το Λεβάντε να `βλεπα την Κεφαλονιά με ωραίο Ζάντε. Ζάκυνθος και - Ζάκυνθος και Κεφαλονιά Κέρκυρα και - Κέρκυρα και Λευκάδα αυτά τα τέσσερα νησιά στολίζουν την Ελλάδα

8

Μενεξέδες και ζουμπούλια (1) Παραδοσιακό

Μενεξέδες και ζουμπούλια και θαλασσινά πουλιά σαν θα δείτε την καλή μου χαιρετίσματα πολλά. Έϊβαλα έϊβαλα ωωω πάμε γιαλό γιαλό, έϊβαλα έϊβαλα ωωω μόνον εσένα αγαπώ. Πέντε φύλλα του σφεντάμου κι άλλα δυο του μενεξέ μες τον κόσμο δεν ξανάδα ωραιότερη από σε. Έϊβαλα έϊβαλα ωωω πάμε γιαλό γιαλό, έϊβαλα έϊβαλα ωωω μόνον εσένα αγαπώ. θα τ'ανοίξω τα φτερά μου να πετάξω σαν πουλί να βρεθώ στην κάμαρά σου να σου πάρω ενά φιλί. Έϊβαλα έϊβαλα ωωω πάμε γιαλό γιαλό, έϊβαλα έϊβαλα ωωω μόνον εσένα αγαπώ. κι αν εσύ δεν μου το δώσεις το φιλί που σου ζητώ θα το πάρω με το ζόρι και θα είναι πιο γλυκό. Έϊβαλα έϊβαλα ωωω πάμε γιαλό γιαλό, έϊβαλα έϊβαλα ωωω μόνον εσένα αγαπώ.

9

Μενεξέδες και ζουμπούλια (2) Παραδοσιακό

Μενεξέδες και ζουμπούλια και θαλασσινά πουλιά αν τη δείτε την καλή μου χαιρετίσματα πολλά... Η κιθάρα μου να σπάσει και τα τέλια να κοπούν και τα χέρια που την παίζουν μες στη μαύρη γη να μπουν. Πες μου γιατί σαν ξένο με κοιτάς, δεν είμ' εγώ εκείνος π' αγαπούσες; με λάτρευες - με λάτρευες πιστά και με αγνοφιλούσες. Τι ωραία πουν' τα βράδια μια βαρκούλα με πανί ένας νέος ν' ακομπανιάρει και μια νέα νατραγουδεί... Πες μου τη δασκάλισσά σου που σε μάθαινε χορό και σταυρώνεις τα ποδάρια σαν την πάπια στο νερό Πες μου γιατί σαν ξένο με κοιτάς, δεν είμ' εγώ εκείνος που αγαπούσες; με λάτρευες - με λάτρευες πιστά και με αγνοφιλούσες. Αν εσύ δε μου το δώσεις το φιλί που σου ζητώ απο κει κι ας με περάσουν απ' την πόρτα σου νεκρό. Μενεξέδες και ζουμπούλια και θαλασσινά πουλιά αν τη δείτε την καλή μου χαιρετίσματα πολλά...

10

Απόψε την κιθάρα μου την στόλισα κορδέλες Παραδοσιακό

Απόψε, την κιθάρα μου, τη στόλισα κορδέλες και στα καντούνια περπατώ, για τσ’ όμορφες κοπέλες Απόψε, να μην κοιμηθείς, παρά να καρτερέψεις Ν’ ακούσεις την κιθάρα μου, και έπειτα να πέσεις Για σε, τα γιούλια μάζεψα, για σε και τ’ άλλα τ’ άνθη Απόψε σ’ ονειρεύτηκα, κι ο ύπνος μου εχάθη Ανήφορος κατήφορος, είναι βαρύ σεργιάνι Κι όπου αγαπάει μελαχρινή, ποτέ να μην πεθάνει Ψαράς θα γίνω στη στεριά, με δίχτυα μπαλωμένα Για να ψαρέψω μια καρδιά, που δεν πονά για μένα

11

Βάρκα στο γιαλό Στίχοι - Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης

Πέντε πέντε δέκα δέκα δέκα ανεβαίνω τα σκαλιά για τα δυο σου μάτια για τις δυο φωτιές που όταν με κοιτάζουν νιώθω μαχαιριές. Βάρκα στο γιαλό βάρκα στο γιαλό γλάστρα με ζουμπούλι και βασιλικό. Πέντε πέντε δέκα δέκα δέκα θα σου δίνω τα φιλιά. Κι όταν σε μεθύσω κι όταν θα σε πιω θα σε νανουρίσω με γλυκό σκοπό. Πέντε πέντε δέκα δέκα δέκα κατεβαίνω τα σκαλιά φεύγω για τα ξένα για την ξενιτιά και μην κλαις για μένα αγάπη μου γλυκιά

12

Μεσοπέλαγα αρμενίζω Παραδοσιακό (διασκευή από τον Κώστα Μουντάκη «Αποχαρετισμός»)

Μεσοπέλαγα αρμενίζω κι έχω πλώρα τον καημό κι έχω την αγάπη πρύμα κι άλμπουρο τον χωρισμό Θάλασσα, μη με διώχνεις μακριά Χωρισμέ, μου ματώνεις την καρδιά Την κορφή του Ψηλορείτη με παράπονο θωρώ και με δάκρυα απ’ την Κρήτη φεύγω κι αποχαιρετώ Θάλασσα, μ’ εξορίζεις μακριά Χωρισμέ, μου ‘χεις κάψει την καρδιά Μαύρη μοίρα το ‘χει γράψει, να μακραίνω, να χαθώ και να ζω μακριά απ’ την Κρήτη κι από κείνη π’ αγαπώ Θάλασσα, μη με διώχνεις μακριά Χωρισμέ, μου ‘χεις κάψει την καρδιά

13

Στο ‘πα και στο ξαναλέω Παραδοσιακό

Στο ‘πα και στο ξαναλέω στο γιαλό μην κατεβείς κι ο γιαλός κάνει φουρτούνα και σε πάρει και διαβείς Κι αν με πάρει που με πάει κάτω στα βαθιά νερά κάνω το κορμί μου βάρκα τα χεράκια μου κουπιά το μαντήλι μου πανάκι μπαινοβγαίνω στη στεριά Στο ‘πα και στο ξαναλέω μη μου γράφεις γράμματα γιατί γράμματα δεν ξέρω και με πιάνουν κλάματα

14

Ανάθεμά σε Στίχοι - Μουσική: Παντελής Θαλασσινός

Σ’ έχω ώρες ώρες μα το Θεό τόσο πολλή ανάγκη που τρέχουν απ’ τα μάτια μου θάλασσες και πελάγη Στείλε ένα γράμμα μια συλλαβή αν έχεις το Θεό σου που κρέμομαι απ’ τα χείλη σου κι είμαι στο έλεός σου Ανάθεμά σε δε με λυπάσαι που καίγομαι και λιώνω που μ’ έκανες και σ’ αγαπώ και τώρα μαραζώνω Κλειδώθηκαν οι σκέψεις μου μες στου μυαλού τα υπόγεια αχ πόσα θέλω να σου πω μα δεν υπάρχουν λόγια Ανάθεμά σε δε με λυπάσαι που καίγομαι και λιώνω που μ’ έκανες και σ’ αγαπώ και τώρα μαραζώνω 15

Πέρα στους πέρα κάμπους Παραδοσιακό

Πέρα στους πέρα κάμπους (x3) που είναι οι ελιές είν’ ‘να μοναστηράκι (x3) που παν’ οι κοπελιές Πάω και `γω ο καημένος (x3) για να λειτουργηθώ να κάνω το σταυρό μου (x3) σαν κάθε Χριστιανός Στο περιβόλι μπαίνω (x3) και βλέπω μια μηλιά με μήλα φορτωμένη (x3) και πάνω κοπελιά Της λέω έλα κάτω (x3) να χτίσουμε φωλιά μα εκείνη κόβει μήλα (x3) και με πετροβολά Ρωτώ ξαναρωτώ τη (x3) `πο που `σαι κοπελιά από εδώ κοντά `μαι (x3) π’ αυτόν τον μαχαλά Μα έχω γέρον άντρα (x3) και δυο μικρά παιδιά π’ ολημερίς με δέρνει (x3) έχει σκληρή καρδιά Βαρύ σταμνί μου δίνει (x3) κι ένα κοντό σχοινί ν’ αργήσω να γεμίσω (x3) για να `βρει αφορμή

16

Στης Γραμβούσας τ’ακρωτήρι Στίχοι - Μουσική: Κώστας Μουντάκης

Στης Γραμβούσας τ’ακρωτήρι - στης Γραμβούσας τ’ακρωτήρι εγλεντούσα μια φορά μ’ένα Κρητικό ψαρά Μ’ ένα γέρο καπετάνιο – μ’ ένα γέρο καπετάνιο που ’χε βάρκα τη χαρά, στης Γραμβούσας τα νερά Πλανέφτρα θάλασσα, πλανέφτρα θάλασσα. Θάλασσα λεβεντοπνίχτρα - θάλασσα λεβεντοπνίχτρα που ’ναι ο γέρο μερακλής ο παλιός τραγουδιστής Ν’αρματώσει τη χαρά του - ν’ αρματώσει τη χαρά του, το τραγούδι του να πει, το τραγούδι του να πει. Πλανέφτρα θάλασσα, πλανέφτρα θάλασσα. Όλα τ’άρμενα αρμενίζουν - όλα τ’άρμενα αρμενίζουν με πανιά και με κουπιά - με πανιά και με κουπιά. Μα του Τζέκα τ’αρμενάκι, - μα του Τζέκα τ’αρμενάκι, δεν ξαναγυρίζει πια, στης Γραμβούσας τα νερά Πλανέφτρα θάλασσα, πλανέφτρα θάλασσα.

17

Της θάλασσας κρατώ κακιά Παραδοσιακό:

Της θάλασσας κρατώ κακιά – αμάν αμάν Του βαποριού αμάχη Που πήρε την αγάπη μου – αμάν αμάν Και την εχαίρονται άλλοι Και γιατί δε μας το λες Και γιατί δε μας το λες Και γιατί δε μας το λες Τον πόνο πού’χεις κι όλο κλαις Και γιατί δε μ’άνοιξες Και γιατί δε μ’άνοιξες Και γιατί δε μ’ανοιξες Παρά το τζάμι σφάλισες Ανάθεμά τη την στιγμή – καρδούλα μου Ανάθεμα την ώρα Όπου σε πρωτογνώρισα – αμάν αμάν Σε τούτη εδώ τη χώρα

18

Μπέλα Τσάου (Bella Ciao) Παραδοσιακό Ιταλικό

Una mattina mi son svegliato O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao Una mattina mi son svegliato - Eo ho trovato l'invasor O partigiano porta mi via O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao O partigiano porta mi via Che mi sento di morir E se io muoio da partigiano O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao E se io muoio da partigiano - Tu mi devi seppellir Mi seppellire lassù in montagna O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao Mi seppellire lassù in montagna Sotto l'ombra di un bel fiore E le genti che passeranno O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao E le genti che passeranno - Mi diranno: "Che bel fior" È questo il fiore del partigiano O bella ciao, bella ciao, bella ciao ciao ciao È questo il fiore del partigiano Morto per la libertà 19

Μετάφραση Ένα πρωί ξύπνησα Ω! όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια Ένα πρωί ξύπνησα - και βρήκα τον εισβολέα Ω αντάρτη πάρε με μακριά Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια Ω αντάρτη πάρε με μακριά Γιατί αισθάνομαι πως θα πεθάνω Και αν πεθάνω σαν αντάρτης Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια Και αν πεθάνω σαν αντάρτης - Πρέπει να με θάψεις Αλλά να με θάψεις στο βουνό Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια Αλλά να με θάψεις στο βουνό Κάτω από τη σκιά ενός όμορφου λουλουδιού Και οι άνθρωποι που θα περάσουν Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια Και οι άνθρωποι που θα περάσουν να μου λένε "τι όμορφο λουλούδι" Αυτό είναι το λουλούδι του αντάρτη Ω όμορφη γεια σου, γεια σου όμορφη, όμορφη γεια γεια Αυτό είναι το λουλούδι του αντάρτη Που πέθανε για την ελευθερία

20

Καληνύφτα Παραδοσιακό Κάτω Ιταλίας. Ποίηση: Βίτο Ντομένικο Παλούμπο

Τ(ι) έν γκλυτσέα τούση νύφτα τι έν ώρια τσ’ εβώ ε πλώνω πενσέοντα σε σένα τσ’ ετού μπει στη φενέστρα σου αγάπη μου της καρδίας μου σου `νοίφτω την πένα Λαριό λαριό λαλέρο, λαριό λαριό λα λα Λαριό λαριό λαλέρο λα λα λα λα λα λά. Εβώ πάντα σ’ εσένα πενσέω γιατί σένα φσυχή μου `γαπώ και που πάω που σύρνω που στέω στην καρδιά μου πάντα σένα βαστώ Λαριό λαριό λαλέρο, λαριό λαριό λα λα Λαριό λαριό λαλέρο λα λα λα λα λα λά. Καληνύφτα σε ’φήνω και πάω πλάια σου `τι `βω πίρτα πρικό και που πάω που σύρνω που στέω στην καρδιά μου πάντα σένα βαστώ Λαριό λαριό λαλέρο, λαριό λαριό λα λα Λαριό λαριό λαλέρο λα λα λα λα λα λά.

21

Μετάφραση Τι γλυκιά είναι τούτη η νύχτα, τι ωραία και γώ ξαγρυπνώ και σε σκέφτομαι και κάτω από το παραθύρι σου, αγάπη μου, της καρδιας μου σου βγάζω τον πόνο Λαριό λαριό λαλέρο…. Εγώ σε σκέφτομαι πάντα γιατί σένα, ψυχή μου, αγαπώ και οπού κι αν πάω, που φεύγω, που στέκομαι στην καρδιά μου πάντα σένα βαστώ Καληνύχτα σε αφήνω και φεύγω Κοιμήσου συ και εγώ πάω θλιμμένος και οπού κι αν πάω, που φεύγω, που στέκομαι στην καρδιά μου πάντα σένα βαστώ Και σου μάι μ’ αγάπησε ώρια μου, ε σου πόνησε μάι άσσε μένα, είττα χείλη σου εν άνοιτσε μάι πει τα λόγια τσ’ αγάπης βλοημένα Λαριλό... Κ’ είττ ’ αμμάι σου, άτσε μάγο, γκλυτσέο, εν άνοιτσε μάι για μένα φτεχό, μα που πάω, που σύρνω, που στέω εις την καρδιά μου πάντα σένα βαστώ Λαριλό...

22

Άντρα μου πάει Παραδοσιακό Κάτω Ιταλίας:

Τέλω να μπιακεφτώ να μη πενσέφσω να κλάφσω και να γελάσω τέλω αρτεβράι. Μα μάλι’ αράτζια έβο ε’ να κανταλίσω στο φέγγο ε’ να φωνάσω ο άντρα μου πάει. Άντρα μου πάει - Άντρα μου πάει. Τσ’ ε οι αντρώποι στε μας πάνε στε ταράσσουνε ντ’ άρτει καλοί ους τωρούμε του σ’ ένα χρόνου. ’Ετο ε ζωή μα ε του, ε ζωή Κριστέ μου; Μας πα και στη Γκερμάνια κλαίοντα μα πόνο. Κλαίοντα μα πόνο - Κλαίοντα μα πόνο. Τάτα γιατί εν να πάει, πέ μα γιατί; Γιατί έτο έν’ ναι ζωή μαρά παιδία ο_ο τεκούντη πολεμά τσ’ ιδρώνει Να λιπαριάσει ου σινιούρου μου τη φατία. Μου τη φατία - Μου τη φατία. Στέκω τη μπάντα τσαι στέκω εντώ σόνο. Στέω πουμμα σαν τσαι στε, πένσεω στο τρένο. Πένσεω στο σκοτεινό και στη μινιέρα που πολεμώντα εκεί πεθαίνει ο γένο. Πεθαίνει ο γένο - Πεθαίνει ο γένο.

23

Μετάφραση

Θέλω να μεθύσω για να μη σκέφτομαι να κλάψω και να γελάσω θέλω τούτο το βράδυ με πολλή οργή να τραγουδήσω στο φεγγάρι να φωνάξω: ο άντρας μου πάει Ο άντρας μου πάει, - ο άντρας μου πάει Οι άντρες μας πάνε, φεύγουν αν πάνε όλα καλά, θα ιδωθούμε σ’ ένα χρόνο Αυτή είναι η ζωή μας, Χριστέ μου; Πάνε στη Γερμανία με κλάμα και πόνο Με κλάμα και πόνο, - με κλάμα και πόνο Μπαμπά γιατί πρέπει να πας; Πες μου γιατί; Γιατί έτσι είναι η ζωή, καημένα παιδάκια ο φτωχός δουλεύει και ιδρώνει για να παχύνει τα αφεντικά με τη δουλειά μου Με τη δουλειά μου, - με τη δουλειά μου Ακούω την μπάντα, ακούω τη μουσική είμαι εδώ μαζί σας μα σκέφτομαι και το τρένο σκέφτομαι το σκοτεινό ορυχείο όπου δουλεύοντας εκεί πεθαίνει ο κόσμος Πεθαίνει ο κόσμος, - πεθαίνει ο κόσμος...

24

Γιάννη μου το μαντήλι σου Παραδοσιακό

Γιάννη μου το, Γιάννη μου το, άιντε, Γιάννη μου το μαντήλι σου, έλα. Τι το ‘χεις λερωμένο βρε Γιάννη, Γιαννάκη μου, τι το ‘χεις λερωμένο βρε παλικαράκι μου; Το λέρωσε, το λέρωσε, άιντε, το λέρωσε η ξενιτιά, έλα. Τα έρημα τα ξένα βρε Γιάννη, Γιαννάκη μου, τα έρημα τα ξένα βρε παλικαράκι μου. Για δεν το πλέ- για δεν το πλε-, άιντε, για δεν το πλε-νεις με νερό, έλα Για δεν το σαπουνίζεις βρε Γιάννη, Γιαννάκη μου, για δεν το σαπουνίζεις βρε παλικαράκι μου. Δως μου το ‘μέ- δως μου το ‘μέ -, άιντε, Δως μου το ‘μένα Γιάννη μου, έλα Να σου το μοσχοπλήνω βρε Γιάννη, Γιαννάκη μου, Να σου το μοσχοπλήνω βρε παλικαράκι μου. Πέντε ποτά- πέντε ποτά- , άιντε, πέντε ποτάμια το ‘πλυναν, έλα. Και βάψαν και τα πέντε βρε Γιάννη, Γιαννάκη μου, και βάψαν και τα πέντε βρε παλικαράκι μου. Και βάψαν και, και βάψαν και, άιντε και βάψαν και τη θάλασσα, έλα Και όλα τα καράβια, βρε Γιαννή, Γιαννάκη μου και όλα τα καράβια, βρε παλικαράκι μου. Πέρασε κι έ-, πέρασε κι έ-, άιντε πέρασε και ένα πουλί, έλα Και βάψαν τα φτερά του, βρε Γιαννή, Γιαννάκη μου και βάψαν τα φτερά του, βρε παλικαράκι μου.

25

Δεν μπορώ μανούλα μ’ δεν μπορώ Παραδοσιακό

Δεν μπορώ μανούλα μ’, δεν μπορώ, αχ συρε να φέρεις το γιατρό. Αχ συρε να φέρεις το γιατρό, μην πεθάνω η δόλια και χαθώ. Αγάπησα μανα μ’ αγάπησα, πικρά η μαύρη το μετάνιωσα. Πικρά η μαύρη το μετάνιωσα, αχ μανούλα μου δε σ’ άκουσα. Ζήλεψα μανα μ’ την ομορφιά, τώρα είμαι άρρωστη βαριά. Τώρα είμαι άρρωστη βαριά, θα πεθάνω η δόλια κι είμαι νια. Σώπα τσούπρα μ’ και μην κλαις εσύ, θα φέρω το γιατρό ταχιά πρωί. Θα φέρω το γιατρό ταχιά πρωί, να σου γιάνει κόρη μ’ την πληγή.

26

Καραγκούνα Παραδοσιακό

Αιντε Καραγκού-, γκούνα Καραγκούνα Αντε με σαγιά, σαγιά και με σιγκούνια. Αιντε πέρασ’ έ- ένα καλοκαίρι Αιντε και δε μού- μου ‘δωσες χαμπέρι. Αμ’ πώς δα, αμ’ τι δα, κάνα καλό δεν είδα (x2) Αιντε Καραγκού-, γκούνα τ’ όνομά σου Αιντε και γλυκό- γλυκό το φίλημά σου. Αιντε τι χαμπέ- χαμπέρι να σου στείλω Αιντε που ‘πιασες –σες καινούργιο φίλο. Αμ’ πώς δα, αμ’ τι δα, στο παραθύρι σ'είδα. (x2) Αιντε κι αν το έ- έπιασα το φίλο Αιντε το παλιό- παλιό δεν τον αφήνω. Αιντε Καραγκούνα, γκούνα Καραγκούνα. Αιντε δε σου πρέ-, σου πρέπουν τα σιγκούνια. Αμ’ πώς δα, αμ’ τι δα, στο παραθύρι σ'είδα. (x2)

27