27
Tabel 1. Enkele provocatietesten van het TFCC Test
Uitvoering
Provocatie/structuur
Waarde
Ulnar Fovea Sign
Palpatie in ulnaire snuffbox. De ulnaire snuffbox is gelegen tussen het processus styloïdeus ulnae en het triquetrum en tussen de ECU en de m.flexor carpi ulnaris (FCU).
Positief bij gevoeligheid/ pijn in de ulnocarpale regio.
Sensitiviteit 95%, specificiteit 87% voor Palmer 1B- letsel (TFCClaesie ter plaatse van ulna) en ulnotriquetraal letsel.17
UMTDG
De onderzoeker plaatst de duim op de ulnakop, wijsvinger op pisotriquetraal gewricht. Onderarm patiënt in neutraalstand. De onderzoeker maakt een ‘knijpbeweging’ waardoor het PT-complex naar dorsaal transleert t.o.v. de ulna.
Positief bij provocatie van pijn en laxiteit. Beschreven als TFCC- test, maar test niet het hele TFCC maar de ulnocarpale regio.
Sensitiviteit 66%, specificiteit 64%. Positief voorspellende waarde 58%. Negatief voorspellende waarde 69%.
TFCC-stresstest of DRUJ instability test of Piano Key Test
De ulna wordt ten opzichte van de radius getransleerd in maximale pro- en supinatie. In pronatie komen de diepe palmaire en de opp. dorsale vezels onder spanning en bij supinatie komen de diepe dorsale en palmaire opp. vezels onder spanning.
Positief bij gevoeligheid, pijn en een vergrote mobiliteit in vergelijking met de niet-aangedane zijde voor een laesie van dorsale of palmaire radio-ulnaire ligamenten.
Negatief diagnostische waarde 30%.
neutraalstand van de onderarm provoceren12.
TFCC-stresstest Dit is een veelgebruikte test, die betrouwbaar is voor nader diagnostisch onderzoek en pijnlijke instabiliteit kan provoceren2. In volledige pro-en supinatie hangt de stabiliteit af van het TFCC omdat er minimaal botcontact is. Als er geen laesie is van het diepe deel van het TFCC zal de patiënt geen pijn ervaren. Is er een ontsteking of een relatief klein letsel dan zal de onderarm redelijk stabiel zijn bij het testen, maar ervaart de patiënt pijn. Wanneer de diepe vezels niet intact zijn en niet meer aan de fovea gehecht zijn, zal deze test, afhankelijk van de grootte van het letsel, behalve pijn ook een subtiele luxatie of een instabiliteit laten zien (zie tabel 1).
UMTDG-test De test UlnoMeniscoTriquetral Dorsal Glide Test (UMTDG) is door Hertling en Kessler in 1990 in eerste instantie beschreven als mobiliserende techniek om de beweeglijkheid tussen distale ulna, de meniscus en het triquetrum te vergroten, maar wordt ook gebruikt om het TFCC te onderzoeken. De test is positief als de symptomen pijn en laxiteit geprovoceerd worden.16 Vanzelfsprekend moeten bevindingen van pijn, instabiliteit of beide bij alle testen altijd vergeleken worden met de niet-aangedane zijde. Bij instabiliteit moet differentiaal-diagnostisch gedacht worden aan een laesie van het MI, lunotriquetrale en ulnocarpale ligamentrupturen, midcarpale instabiliteit en ECU-problematiek. Artrose of artritis van het pisotriquetrale complex, discuslaesies en ulnocarpal abutment veroorzaken pijn, maar geen instabiliteit.
Conclusie Voor de dagelijkse praktijk is het van belang om de hierboven beschreven klachten te kunnen herkennen. Bij vermoedens van TFCC-problematiek wordt aanbevolen de patiënt door te verwijzen naar een plastisch/handchirurg of een gecertificeerd handtherapeut.
Elske Bonhof-Jansen, fysiotherapeut, ergotherapeut, handtherapeut CHT-NL. Gertjan Kroon, fysiotherapeut, handtherapeut CHT-NL. Isala Hand- en Polscentrum Zwolle. De literatuur en de twee oorspronkelijke artikelen staan op FysioNet, www.fysionet.nl. Dit artikel is in 2011 in twee delen verschenen in het Nederlands Tijdschrift voor Handtherapie onder de titels ‘Laten we er niet omheen draaien: Instabiliteit van het DRU nader bekeken’ en ‘Provocatietesten van het TFCC; een overzicht’ en zijn in 2015 beknopt herschreven voor dit nummer van Fysiopraxis.
FysioPraxis | juni 2015