21
Over PVNS Beschrijving – DtGCT of PVNS is een afwijking van het slijmvlies dat de binnenzijde van een gewricht, peesschede of slijmbeurs bekleedt. Het is een goedaardige tumor. DtGCT is zeldzaam en wordt ongeveer in 2 à 3 op de miljoen mensen per jaar gediagnosticeerd. Landelijk onderzoek naar de incidentie van PVNS waarvan de resultaten eind 2016 worden verwacht, moet uitwijzen of de aandoening vaker voorkomt. Vermoed wordt dat deze 1:100.000 is, dus tien keer vaker dan tot nu toe gedacht. Symptomen – De meeste patiënten klagen over zwelling, stijfheid, pijn en bewegingsbeperking van een gewricht die vaak al langere tijd bestaan. De symptomen lijken op die van meniscusklachten, op een aandoening van de plica, springersknie of patellofemoraal pijnsyndroom. Wanneer de achterzijde van de knie betrokken is, hebben patiënten vaak last van een vol gevoel in de knie, vooral bij het buigen van de knie. Soms zijn er slotklachten. De meeste patiënten krijgen de eerste klachten voor of rond hun veertigste levensjaar. De afwijking komt even vaak bij mannen als bij vrouwen voor. Bij 85% van de patiënten zit de afwijking in of rond het kniegewricht.
2010 Bakerse cyste
twee jaar terugkomt, is ongeveer 40 tot 60%. Wanneer niet al het aangedane weefsel verwijderd kan worden, kan enkele maanden na de operatie het aangedane gewricht bestraald worden. Medicatie heeft mogelijk een effect op de ziekteactiviteit; deze wordt alleen in onderzoeksverband toegediend onder begeleiding van een medisch oncoloog. (vrij naar: www.lumc.nl/org/bot-en-wekedelentumoren)
Ziekteverloop – Wanneer er niets aan de afwijking gedaan wordt, neemt deze meestal langzaam in omvang toe. Sommige patiënten hebben een agressievere vorm van de ziekte, waarbij het gehele gewricht aangedaan is en de tumor ook rondom het gewricht verder groeit. Er zijn geen gevallen bekend waarbij de tumor vanzelf verdween. Vaak wordt een patiënt eerst naar de fysiotherapeut verwezen, maar oefentherapie en andere interventies hebben weinig tot geen effect op de klachten. Behandeling door een reumatoloog heeft ook weinig of geen resultaat. Wanneer er geen behandeling plaatsvindt, kan ook het kraakbeen aangetast worden. Diagnose – Meestal wordt er eerst een röntgenfoto gemaakt, waarop vaak geen afwijkingen te zien zijn. Soms is er wel zwelling van de weke delen of vocht in het gewricht te zien. Alleen wanneer er al artrose zichtbaar is of wanneer er sprake is van ucurering of cystevorming in het bot, is PVNS zichtbaar op een röntgenfoto. Op MRI-beelden is een specifiek beeld te zien waarbij het slijmvlies is verdikt en een anemoonachtige structuur laat zien, waarin zich ijzerdeposities bevinden. Bij twijfel over de diagnose kan een biopt afgenomen worden. Behandeling – De primaire behandeling is een operatie waarbij al het aangedane weefsel verwijderd wordt in een gespecialiseerd centrum voor bot- en weke-delentumoren. Ook afwijkend weefsel buiten het gewricht moet worden verwijderd. Het risico dat de afwijking binnen
2016 Diffuus type reusceltumor van dezelfde knie; lokalisatie rond de kruisbanden dorsaal in de knie (blauw), anterieur in de suprapatellaire bursa (oranje) en rond de menisci (groen)
Eline de Lange-Braat (41) is ondernemer, sportfysiotherapeut en regiocoach NVFS, arbeidsfysiotherapeut en praktijkeigenaar van centrumFIT in Etten-Leur en Hoogerheide. Mijn dank gaat uit naar dr. M.A.J. (Michiel) van de Sande, orthopedisch chirurg LUMC, en drs. M.J.L. (Monique) Mastboom, promovendus orthopedie LUMC.
FysioPraxis | oktober 2016