ontbreekt het vaak aan kennis over het goed opbouwen van een belastbare knie. Bij een dikke knie aan kracht gaan denken, is echt uit den boze.” “Voor de meeste fysiotherapeuten is de diagnostiek van het posteromediale en posterolaterale complex nieuw. Het is voor veel fysiotherapeuten ook nieuw dat een achterste kruisband in het gips kan herstellen. Zou je zo’n achterste kruisband niet gipsen, dan is de kans groot dat die functioneel instabiel wordt. Dan moet er geopereerd worden en dat is heel ingrijpend. In de kliniek is men helaas niet met alle letsels bekend. Daardoor herkent men ook veel niet. Ingrijpende interventies zijn te voorkomen door goede diagnostiek. De EBS voorziet daarin.”
Frans Brooijmans meet de extensie.
Een net geopereerde VKB.
Brooijmans meet de flexie.
Ontstaansgeschiedenis Het verschijnen van de EBS heeft even op zich laten wachten. Dat komt aan ene kant door de enorme hoeveelheid literatuur die er over acute knieletsels geschreven is. Het duurt even voordat je die allemaal bestudeerd hebt. Aan de andere was er het droevige overlijden van inspirator Gerard Rondhuis. Als fysiotherapeut was hij in de zeventiger jaren betrokken bij het ontwikkelen van revalidatiebeleid rondom de eerste voorstekruisbandoperaties die dr. Hermans in Hilversum uitvoerde. Het opvolgen van zo’n boegbeeld kostte even tijd. Inmiddels zijn de bakens verzet en is de werkgroep KNGF-richtlijn Acute Knie gaan samenwerken met de werkgroep KNGF Evidence Based Statement Revalidatie na Voorstekruisbandreconstructie, uitgevoerd door het Lectoraat Muskuloskeletale Revalidatie van de HAN. Hierdoor hoefden alleen nog de aanbevelingen aan het papier te worden toevertrouwd. Het KNGF werkt steeds vaker met een EBS in plaats van tijdrovende en daardoor kostbare richtlijnen. Door deze samenwerking is er nu voor het werkveld een EBS beschikbaar voor de acute knie met diagnostiek conform de richtlijn Orthopedie en voorstellen voor behandeling, naast een EBS VKB-revalidatie. Oefening baart kunst ‘‘Als ik cursussen geef, zie ik dat het klinisch testen van knieën en het kunnen interpreteren van de bevindingen toch een kunst is”, zegt Brooijmans. “Zeker gezien de nieuwe ontwikkelingen wat betreft het posteromediale en posterolaterale complex. Wat je niet kent, zie je niet. Geoefend onderzoek is moeilijk en vergt ervaring. Daarvoor moet je minstens elke week een paar knieën vasthouden en testen. Zo zijn de consequenties voor een gemist posterolateraal letsel in combinatie met een VKB-letsel dat
De werkgroep KNGF Evidence Based Statement Revalidatie na voorstekruisbandreconstructie bestaat uit: • Nicky van Melick • Camille Meeter • Tony van Tienen • Frans Brooijmans • Robert van Cingel • Wim Hullegie • Erik Hendriks De werkgroep KNGF-richtlijn Acute Knie bestaat uit: • Frans Brooijmans • Ton Lenssen • Igor Tak • Karin Neeleman • Rob Janssen • Wim Hullegie • Erik Hendriks
de gereconstrueerde VKB in deze knie vaak na enkele jaren faalt en weer scheurt. De nieuwe VKB kan de te grote speling niet opvangen en wordt zo te zwaar belast. Deze letsels worden nog vaak gemist. Daarom besteden we er in de EBS zo veel aandacht aan. Uren hebben we daarvoor achter de snijtafel gezeten om de ontwikkelingen op de voet te kunnen volgen en zelf te begrijpen.” Brooijmans raadt alle collega’s aan de EBS eigen te maken. “De EBS gaat in de praktijk echt het verschil in diagnostiek maken. Ga ermee aan de slag. Oefening baart kunst. De patiënt zal je er dankbaar voor zijn.”
53
NVFS | Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Sportgezondheidszorg
S p e c i a l i s t e n k at e r n
Lidwien van Loon is journalist en communicatietrainer bij Van Loon Communicatie Coaching. Ze is bereikbaar via lidwien@vanlooncommunicatiecoaching.nl.
Een interessant artikel over kniediagnostiek is te vinden op www.physios.nl (nummer 1, maart 2011). Daarin wordt de vraag ‘Kan de fysiotherapeut acute knieletsels adequaat diagnosticeren?’ volmondig met ‘ja’ beantwoord.
FysioPraxis | mei 2013
SPECIALISTENKATERN.indd 53
07-05-13 10:32