Mazen in de mesh
Actuele ontwikkelingen in het bekken In de uitzending van Radar op 3 december 2012 werd aandacht besteed aan bekkenbodemmatjes. In ons land worden jaarlijks zo’n 13.000 vrouwen geopereerd aan een verzakking van hun blaas, baarmoeder of darmen. Bij een traditionele operatie wordt de verzakking verholpen met eigen steunweefsel. Sinds 2005 is er voor vrouwen die geen eigen steunweefsel meer hebben het bekkenbodemmatje bedacht (mesh). Dit zou de oplossing voor een verzakking zijn. Voor veel vrouwen werd dit matje echter het begin van een leven vol pijn. Tekst: Christa Vorsterman van Oijen
Op zaterdag 3 november 2012 reisden 125 leden van de Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie bij Bekkenproblematiek en pre- en postpartum gezondheidszorg (NVFB) af naar Maastricht voor het NVFB-programma ‘Mazen in de mesh, actuele ontwikkelingen in het bekken’. De eerste spreker, urogynaecoloog dr. C.H. van der Vaart, gaf een overzicht van de indicaties voor mesh en vertelde hoe de resultaten van een meshoperatie zich verhouden tot de resultaten van een klassieke operatie. Verzakkingsoperatie Het doel van een verzakkingsoperatie is om de klachten te laten afnemen. Een achterwandprolaps recidiveert echter in 12-20 procent van de gevallen. Bij een voorwandprolaps is dat zelfs 30-70 procent. Van der Vaart gaf aan dat er in het kleine bekken drie verschillende niveaus van bindweefselondersteuning zijn. De schematische voorstellingen van dr. Delancey brachten dit prachtig en helder in beeld. Een van de zaken die Van der Vaart benadrukte, was dat er na een verzakkingsoperatie altijd rekening moet worden gehouden met een novoprolaps, ofwel een nieuwe verzakking in een ander compartiment. Bij de huidige stand van de wetenschap is, ingeval een operatie nodig is, de klassieke operatietechniek de eerste keuze; mesh wordt alleen toegepast indien het een recidiefoperatie betreft. Uit onderzoek blijkt dat het risico van complicaties als erosie afhankelijk is van de fabrikant van de mesh. Het gebruik van grofmazig weefsel waarbij weefselingroei mogelijk is, blijkt op dit moment de beste keuze te zijn.
In de vragenronde wees dr. Marijke Slieker op het belang van bekkenbodemspiertraining, ook wanneer een meshoperatie geïndiceerd is. Zo’n training stimuleert namelijk de doorbloeding van de bekkenbodem en ondersteunt de patiënt bij het aanleren van een goede buikdrukregulatie. De bekkenfysiotherapeut kan hiermee al voor de operatie de conditie van de musculatuur, de coördinatie en het bewustzijn van de bekkenbodem van de patiënt verbeteren. Don’t mess up ‘Aan vaginale mesh gerelateerde klachten; don’t mess up’, dat was de titel van de lezing van dr. H.S. The, gynaecoloog in het St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein/Utrecht. Ook hij gaf aan dat het erg belangrijk is dat de operatie met mesh pas wordt uitgevoerd wanneer het een recidiefklacht betreft van een klassieke verzak-
kingsoperatie. En dan nog moet goed worden afgewogen of de patiënt bij de operatie gebaat is. Van belang is zeker dat de operatie wordt uitgevoerd door een specialist die veel ervaring heeft met meshoperaties: het resultaat verbetert daarmee met factor 10. Zo heeft van de vrouwen die dr. The opereert slechts een zeer klein aantal een recidief (1-3 procent). Complicaties bij een meshoperatie lijken mee te vallen. Dr. The pleitte overigens ook voor het geven van goede oestrogeenpreparaten, zoals Synapauze E3®, een middel dat geen verhoogd risico op borstkanker geeft. Daarnaast benadrukte hij een goede preoperatieve werkzaamheid.
39
N V F B | N e d e r l a n d s e V e r e n i g i n g v o o r F y s i o t h e r a p i e b i j B e k k e n p r o b l e m at i e k e n P r e - e n P o s t pa r t u m G e z o n d h e i d s z o r g
S p e c i a l i s t e n k at e r n
Christa Vosterman van Ooijen is register bekkenfysiotherapeut en bestuurslid van de NVFB. Ze is bereikbaar via christavosterman@gmail.com. FysioPraxis | februari 2013
SPECIALISTENKATERN.indd 39
05-02-13 13:59