VOORSTELLING JAARVERSLAG “TE VEEL GESCHILLEN OVER VERSCHILLEN” 16 NOVEMBER 2016
Mijnheer de Voorzitter, Mijnheer de Minister, Geachte parlementsleden, Dames en heren, Van harte welkom op de presentatie van het jaarverslag 2015-2016 van het Kinderrechtencommissariaat. Het is dit jaar ons achttiende jaarverslag. Ik heb het voorbije jaar op heel veel plaatsen over diverse thema’s lezingen gegeven, we zijn verschillende keren uitgenodigd om in de commissies van het Vlaams Parlement adviezen toe te lichten en we kwamen ook regelmatig naar buiten met nieuwe rapporten en opiniestukken. Jullie weten waar we voor staan. En toch blijft het jaarverslag iets speciaals. Voor ons, maar duidelijk ook voor jullie. Samen met het hele team van het Kinderrechtencommissariaat doet het me enorm plezier dat jullie het de moeite waard vinden om vandaag tot hier te komen. Het jaarverslag is voor ons een unieke gelegenheid om te rapporteren over ons ombudswerk. Tegelijk proberen wij ieder jaar voorbij de individuele dossiers te kijken en op zoek te gaan naar dieperliggende tendensen. In het voorbije, vaak woelige jaar, stelden we vast hoe krampachtig we soms omgaan met verschillen tussen mensen. Vandaar de keuze voor ‘te veel geschillen over verschillen’ als titel voor het jaarverslag van dit jaar. Ik kom daar in het tweede deel van mijn presentatie op terug. Het voorbije werkjaar namen 1141 personen contact met ons op. In drie op vier van de gevallen gaat het om een privépersoon. Meestal is dat de ouder (43%), soms de minderjarige zelf (15%) of een ander familielid of kennis van de familie. Daarnaast weten ook professionals ons te vinden. Een derde daarvan komt uit de onderwijssector, een vierde uit welzijn of jongerenwelzijn. Maar ook professionals die werken in de gezondheidszorg, asiel en migratie en justitie contacteerden ons regelmatig. De jongste persoon die ons benaderde was 8 jaar, de meerderheid van de jongeren is tussen 13 en 17 jaar oud. Voor het eerst staat onderwijs op één in de top drie van de meest behandelde thema’s. Geweld en het sanctiebeleid op school komen daarbij het vaakst aan bod. Conflicten in het gezin en meer specifiek de problematiek van vechtscheidingen is het tweede meest voorkomende thema. Vragen over de jeugdhulp sluiten de top drie af. Ik wil bij het begin van de presentatie van ons jaarverslag graag vertrekken van de vaststelling dat de aandacht voor kinderrechten groot is in onze samenleving. Kinderrechten zijn vandaag duidelijk zichtbaar. Ze vormen in eerste instantie een belangrijke kapstok voor het beleid. En dat op alle niveaus. Op Europees niveau speelt de Raad van Europa een centrale rol. In het voorjaar van 2016 keurde de Raad de nieuwe Strategy for the Rights of the Child voor de periode 2016-2021 goed. Diezelfde Raad van Europa maakte de voorbije jaren werk van de ontwikkeling van richtlijnen rond kindvriendelijke justitie en gezondheidszorg. Op federaal niveau staat men de komende maanden voor een belangrijke oefening want voor de zomer van 2017 verwacht het VN-Kinderrechtencomité het nieuwe officiële rapport van ons land. Dat België dit jaar als eerste werd gerangschikt op de child friendly justice ranking van CRIN, het Child Rights International Network, was alvast een opsteker. Op Vlaams niveau is er het Vlaamse Jeugden Kinderrechtenbeleidsplan. Dat plan zoekt nog wat zijn weg in het Vlaamse beleid, maar