Η αρχαιολογία, όπως και η αρχαιότητα, ανήκει σε όλους μας. Είναι απολαυστική, συγκινητική, τρομακτική, χιουμοριστική, μας εμπνέει και μας δείχνει τι θα πει άνθρωπος στο σύνολο της ύπαρξής του σε αυτή τη γαλάζια μπίλια που πλέει στο σύμπαν και λέγεται Γη. Η αρχαιολογία είναι μια πανανθρώπινα ψυχοθεραπευτική επιστήμη. Οι τόσοι αιώνες αρχαίας πολιτιστικής κληρονομιάς στον ελλαδικό χώρο συχνά μοιάζουν δύσκολοι στην κατανόηση. ∆εν είναι. Ξεκινώντας από τα κοινωνικά δίκτυα, ο Archaeostoryteller, ένα project Επικοινωνίας της Επιστήμης, «σπάει τους κανόνες» και φέρνει την αρχαιολογία στο ευρύ κοινό με εύθυμο τρόπο. Αυτό το βιβλίο παρουσιάζει ολόκληρη την ελληνική αρχαιότητα, από τη βαθιά προϊστορία μέχρι το τέλος της. ∆ύο άγνωστοι συναντιούνται σε ένα ασανσέρ, το οποίο σταματά μεταξύ ορόφων. Ο ένας είναι αρχαιολόγος, ο άλλος όχι. Με αφορμή την ερώτηση «με τι ασχολείσαι» ξεκινάει ένας συναρπαστικός διάλογος και ένα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο. Παράλληλα δίνονται απαντήσεις στις πιο κοινές ερωτήσεις για την επιστήμη της αρχαιολογίας. Μια απολαυστική διαδρομή στις πιο μεγάλες στιγμές αλλά και στις πιο μικρές ιστορίες ανθρώπων της ελληνικής αρχαιότητας, η οποία, ακόμη κι αν δεν χωράει στο ασανσέρ, χωράει σίγουρα στη φαντασία μας.
ISBN 978-618-5265-50-2
Χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ; Αrchaeostoryteller
ΔΡ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ
ΦΩΤΟ: ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ
Τι πήρε στις αποσκευές της μια Μινωίτισσα πριγκίπισσα για να πάει στην Αίγυπτο; Πώς περνούσε την ώρα του όταν βαριόταν ένας Μυκηναίος δημόσιος υπάλληλος; Πώς τραυμάτισε το πόδι του ένας κένταυρος; Πώς ένας άσεμνος χορός οδήγησε τυχαία στη δημιουργία της Δημοκρατίας; Ποιος ξένος σκλάβος έγινε πλούσιος τραπεζίτης; Γιατί ο Ηράκλειτος πρότεινε να χαστουκίσουμε τον Όμηρο; Γιατί τις Κυκλάδες τις λέμε Κυκλάδες;
Ο ∆ρ Θεόδωρος Παπακώστας είναι αρχαιολόγος. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Πήρε το πρώτο του πτυχίο στην αρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ στη Βρετανία και το μεταπτυχιακό του στην προϊστορική αρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. Έχει συμμετάσχει σε ανασκαφές στην Ελλάδα και τη Βρετανία και έχει εργαστεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και στην Αρχαιολογική Υπηρεσία Κιλκίς. Oλοκλήρωσε το διδακτορικό του στην κλασική αρχαιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 2017. Έκτοτε, θεωρώντας ότι η επιστήμη έχει ουσία μόνο όταν επικοινωνείται, και με τη βαθιά πεποίθηση ότι η αρχαιότητα και το παρελθόν μάς αφορούν όλους και πως η γνώση γι’ αυτά είναι δύναμη, δημιούργησε το Αrchaeostoryteller. Εκεί μεταφέρει την αρχαιογνωστική πληροφορία με τρόπο απλό, άμεσο και διασκεδαστικό.
9 786185 265502
KB21_1_1_Papakostas_Cover.indd All Pages
8/6/21 12:42 PM
Εισαγωγή
ΣΤΕΚΌΜΑΣΤΑΝ Ο ΈΝΑΣ ΑΠΈΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΆΛΛΟ, δυο
άγνωστοι σε έναν ανελκυστήρα, όταν με κοίταξε, γούρλωσε τα μάτια και φώναξε με ενθουσιασμό: «Τα πάντα ρει!». Αντιλαμβάνομαι ότι αυτό από μόνο του μοιάζει λίγο σουρεαλιστικό, καθώς αντικειμενικά μια τέτοια φράση δεν είναι κάτι που συνηθίζεται να ακούγεται μεταξύ αγνώστων, πόσο μάλλον σε ένα ασανσέρ. Όλα ξεκίνησαν από ένα απρόοπτο, αλλά πολύ απλό συμβάν: Είχαμε κλειστεί μέσα στο ασανσέρ! Δεν υπήρχε λόγος πανικού. Το ασανσέρ ήταν ευρύχωρο, μοντέρνο και γυάλινο, από εκείνα τα εντυπωσιακά των εμπορικών κέντρων· αυτά που μπαίνεις μέσα και στην άνοδο χαίρεσαι σαν μωρό παιδί, αλλά κρύβεις επιμελώς τον ενθουσιασμό σου γιατί είσαι, βεβαίως, ενήλικας. 19
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 19
7/6/21 2:29 PM
ΧΩΡΑΕΙ ΟΛΗ Η ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΑΣΑΝΣΕΡ;
Από τους γυάλινους τοίχους του ανελκυστήρα φαινόταν το αίθριο του εμπορικού συγκροτήματος με τον ήλιο να μπλέκεται ανάμεσα στους φίκους και στις φτέρες των παρτεριών. Από τα ηχεία ακούγονταν διακριτικά ελληνικά χιτ. Κι όπως είπαμε, δεν ήμουν μόνος. Είχα παρέα. Μπροστά μου στεκόταν ένας τύπος που προφανώς δεν είχα παρατηρήσει καθόλου φυσιογ νωμικά όταν μπήκα στο ασανσέρ, ο οποίος με κοιτούσε με ψύχραιμο αλλά αμήχανο βλέμμα. Μετά τις πρώτες κουβέντες ειδοποιήσαμε μέσω τηλεφώνου να έρθει βοήθεια. Έπειτα από αυτό δεν είχαμε πολλές επιλογές, κι έτσι αποφασίσαμε να κάνουμε το μόνο πράγμα που μπορούσαμε: Να σκοτώσουμε την ώρα μας μιλώντας. Συστηθήκαμε και με ρώτησε με τι ασχολούμαι. «Αρχαιολόγος είμαι». «Αρχαιολόγος, ε; Μια χαρά! Μικρός ήθελα να γίνω αρχαιο λόγος. Από αρχαία, βέβαια, δεν θυμάμαι τίποτα, κάτι για Περικλή, Σωκράτη, τους θεούς του Ολύμπου. Α, θυμάμαι ακόμη εκείνη τη φράση που έλεγαν οι αρχαίοι… Αχ, να δεις πως τη λένε… Έβαλε το χέρι στο πρόσωπο συλλογισμένος. «Τα πάντα ρει!» αναφώνησε με ένα χαμόγελο ικανοποίησης. «Βασικά δεν την “έλεγαν” οι αρχαίοι έτσι γενικά… Είναι απόφθεγμα ενός αρχαίου φιλοσόφου, του Ηράκλειτου. Και για την ακρίβεια, δεν την είπε ακριβώς έτσι. Απλώς έτσι συνόψισε ο Πλάτωνας τη φιλοσοφία του Ηράκλειτου. Αλλά έστω. Είναι όντως μια όμορφη και σοφή φράση». Με κοίταξε με το βλέμμα του ανθρώπου που προσπαθεί να καταλάβει αν είμαι τρελός ή nerd. Πιθανώς αποφάσισε να μη δώσει μεγάλη έκταση και γέμισε την αμηχανία λέγοντας: «Έλεγαν ωραία πράγματα οι αρχαίοι, ε; Όλο σοφίες». «Ε, καλά, δεν ήταν και όλα σοφίες, απλά υπάρχουν πολλές ατάκες που έμειναν στην ιστορία». «Η δική σου αγαπημένη;» 20
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 20
7/6/21 2:29 PM
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
«Χμ… Αγαπημένη δεν νομίζω ότι έχω. Υπάρχει μια του Ηράκλειτου που μου έκανε εντύπωση πάντα». «Του ίδιου που είπε “τα πάντα ρει”;» «Ακριβώς. Είχε ακόμη μια “ατάκα” που έλεγε ‟Ὅμηρος ἄξιος ἐκ τῶν ἀγώνων ἐκβάλλεσθαι καὶ ῥαπίζεσθαι καὶ Ἀρχίλοχος ὁμοίως”». «Α. Μάλιστα. Μας φώτισες. Περιμένεις δηλαδή εσύ, για να καταλάβω…» Αντιλαμβάνομαι το δίκαιο της διαμαρτυρίας του και εξηγώ: «Η ατάκα λέει: “Του Ομήρου τού αξίζει να τον διώχνουν από τους αγώνες και να τον χαστουκίζουν, και του Αρχίλοχου επίσης”». «Αυτό ήταν όλο; Τι βλακεία ήταν αυτή που είπε ο φιλόσοφος;» Το μάτι του σπινθήρισε από περιέργεια πάντως. «Δεν ήταν βλακεία». «Ε, εντάξει, δεν είναι και φράση να την κάνεις τατουάζ! Κι εγώ νόμιζα ότι θα έλεγε κάτι “σοφό”». «Ήταν μια άλλη οπτική. Εννοούσε ότι οι αυθεντίες, οι διασημότητες και οι πολύ δοξασμένες προσωπικότητες δεν είναι πάντα και αυτομάτως άξιες δόξας απλά και μόνο επειδή έτσι μάθαμε από τους γονείς και τους παππούδες μας». Υπέθεσα πως κάπου εδώ θα διακόψει τον διάλογο. «Δηλαδή, δεν αξίζει ο Όμηρος; Αυτό προσπαθεί να μας πει ο τύπος; Δεν πάμε καλά». Θα μπορούσα να μην απαντήσω. Αλλά έχω κι αυτό το σαράκι μέσα μου, να τρώγομαι να μιλάω για τη δουλειά μου και την επιστήμη μου, και να με πιάνει μια παράξενη φαγούρα όταν βλέπω ότι κάποιους τους τσιγκλάει η άλλη οπτική. Και αυτή τη φαγούρα θέλω να την ξύνω. (Να θυμηθώ να το συζητήσω στην ψυχοθεραπεία μου.) 21
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 21
7/6/21 2:29 PM
ΧΩΡΑΕΙ ΟΛΗ Η ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΑΣΑΝΣΕΡ;
«Το τι λέει ο… “τύπος” είναι σχετικό. Απλώς σου λέω μια ερμηνεία. Ο Ηράκλειτος ήταν της γνώμης πως δεν είναι όλα θαυμαστά και υπέροχα στους δοξασμένους, ούτε στην κληρονομιά που έχουμε παραλάβει από τους προγόνους μας και την τιμούμε άκριτα επειδή έτσι μας έμαθαν. Γενικά είναι μια δήλωση ενάντια στις αυθεντίες. Ο Ηράκλειτος τόλμησε να εκφράσει μια άλλη γνώμη και να αμφισβητήσει μέχρι και τον μεγαλύτερο όλων των Ελλήνων ποιητών. Ίσως και του κόσμου». «Μάαααλιστα». Σήκωσε τα φρύδια του με ύφος δυσπι στίας. «Και άντε, τον Όμηρο τον ξέρω. Ποιος ήταν αυτός ο άλλος, ο Αρχίλοχος που αναφέρει;» «Ο Αρχίλοχος ήταν λυρικός ποιητής. Προτιμούσε να γράφει ερωτική ποίηση». «Αγαπησιάρικα ρομαντικά ποιηματάκια;» Χαμογέλασε. «Όχι αισθηματική. Erotica. Κανονική ερωτική ποίηση». Ήταν η στιγμή που το βλέμμα του άλλαξε. Συνέχισα: «Δυστυχώς, δεν μας σώθηκε κανένα από τα “πονηρά” του ποιήματα. Καταγόταν από την Πάρο». «Λυρικός τι θα πει;» «Μη σε ψαρώνει το “λυρικός”. Εννοώ τη μουσική με συνοδεία λύρας. Ήταν ένα είδος μουσικής που δεν ασχολούνταν με δόξες του παρελθόντος όπως ο Όμηρος, ο οποίος συνέθετε έπη, αλλά με το σήμερα και την καθημερινότητα του ανθρώπου. Σαν να λέμε, λαϊκά». «Α, άρα μουσικός ήταν! Από την Πάρο είπες; Και ερωτικός; Σαν τον Γιάννη τον Πάριο;» «Ε, πες το κι έτσι. Ένας αρχαίος Πάριος. Ο Αρχίλοχος, που λες, είχε διαφορετικά πρότυπα από αυτά που ξέρουμε για τους αρχαίους. Για την ακρίβεια, σε μια μάχη φοβήθηκε, τα έκανε πάνω του, οπισθοχώρησε, παράτησε την ασπίδα του και έτρε22
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 22
7/6/21 2:29 PM
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
ξε να σωθεί. Όχι μόνο δεν ντράπηκε που δείλιασε στη μάχη, αλλά έγραψε και ποίημα γι’ αυτό». «Πλάκα μού κάνεις! Το ξέρουμε το ποίημα;» «Ναι». «Και τι λέει; Μη μου το πεις πάλι στα αρχαία», βιάστηκε να με προλάβει. «Μπορείς να πεις πως λέει περίπου: “Την ασπίδα μου τη χαίρεται ο εχθρός, στον θάμνο που την πέταξα, και πήρα τα τσακίδια! Και τι με νοιάζει άραγε; Αφού εγώ είμαι μια χαρά, θα πάρω μια ίδια”». «Παράτησε την ασπίδα του κι έφυγε; Αποκλείεται! Ή ταν ή επί τας έλεγαν οι αρχαίοι. Ήταν ντροπή να δειλιάζεις!» «Το ‟ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς” μας σώζεται ως φράση που έλεγαν οι Σπαρτιάτες. Όχι οι πάντες. Πέρα από αυτό, σε πληροφορώ ότι ο Αρχίλοχος ήταν εξαιρετικά δημοφιλής ποιητής σε όλη την αρχαιότητα. Κι ας έκανε μέχρι και πλάκα για το πόσο δειλός ήταν στη μάχη. Αφού λέμε ότι τον βάζει ο Ηράκλειτος ισάξιο του Ομήρου!» «Ωχ, πολλά ονόματα μου βάζεις και με μπλέκεις. Πότε έζησε ο καθένας από αυτούς; Και βασικά, να σου πω κάτι; Γιατί τόση υπερανάλυση εσείς οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί και δεν ξέρω ποιος άλλος ασχολείται με τα αρχαία. Ωραία ήταν τότε, σπουδαία εποχή, χτίσαμε Παρθενώνες, φιλοσοφία, τώρα τι σημασία έχει; Σε δουλειά να βρισκόμαστε». «Ε, μην ακυρώνεις έτσι ολόκληρη επιστήμη! Έχει λόγο ύπαρξης η αρχαιολογία». «Τι λόγο έχει; Πού χρειάζεται;» ρώτησε με ύφος πειρακτικό. «Οκέι, καλή ερώτηση. Θα σου απαντήσω. Πες πως μια ωραία πρωία ξυπνάς και έχεις χάσει τη μνήμη σου. Δεν θυμάσαι ποιος είναι ο πατέρας σου και η μητέρα σου. Δεν θυμάσαι ποιοι είναι οι παππούδες σου και οι γιαγιάδες σου. Ε, το προφανές είναι πως θα πήγαινες σε γιατρό. Έτσι δεν είναι;» 23
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 23
7/6/21 2:29 PM
ΧΩΡΑΕΙ ΟΛΗ Η ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΑΣΑΝΣΕΡ;
«Ναι». «Ωραία. Τώρα ας υποθέσουμε ότι ο γιατρός σού λέει πως όλα καλά και μην ανησυχείς, διορθώνεται αυτό. Αλλά σου αντιπροτείνει κάτι. Σου δίνει δύο επιλογές. Η πρώτη είναι να κάνεις θεραπεία για να ανακτήσεις τις χαμένες μνήμες σου για το παρελθόν σου, ενώ η δεύτερη είναι να παραμείνεις συνειδητά και κατ’ επιλογή με αμνησία. Απλώς καλείσαι να επιλέξεις. Θες να θυμηθείς και να ξέρεις το ατομικό παρελθόν σου ή προτιμάς να το κρατήσεις άγνωστο;» «Ε, φυσικά θα θέλω να θυμηθώ!» «Γιατί να θυμηθείς;» «Γιατί, οκέι, ρε φίλε, μπορεί το παρελθόν μας να μην είναι πάντα ευχάριστο, και ιδανικά δεν θέλουμε να θυμόμαστε κάθε λεπτομέρεια από τις δυσλειτουργικές οικογένειές μας, αλλά τη γνώση για το τι συνέβη και ποιοι είναι οι άνθρωποι που με έφεραν στη ζωή και ποιοι έφεραν αυτούς στη ζωή, και τι άνθρωποι ήταν όλοι αυτοί, τις καλές στιγμές μας και τις στιγμές που χρειάστηκα ή έδωσα βοήθεια, αν μη τι άλλο, θα ήθελα να την έχω. Για το ιατρικό ιστορικό τουλάχιστον, βρε παιδί μου! Άλλο αυτό όμως. Αφορά τη ζωή μου την ίδια!» «Ακριβώς! Εφόσον θα επέλεγες να ανακτήσεις τις μνήμες που είχες χάσει εκείνο το πρωινό, για τους ίδιους λόγους η ανθρωπότητα έχει ανάγκη την αρχαιολογία. Γιατί θέλουμε να ξέρουμε από πού ήρθαμε. Συλλογικά δεν μπορούμε να διατηρούμε τις μνήμες μας με τον ίδιο τρόπο που το κάνουμε ατομικά. Και γι’ αυτό χρειαζόμαστε την επιστήμη. Γιατί μας βοηθάει να καταλάβουμε τι έφταιξε και φτάσαμε ως εδώ. Κι αν μπορούμε, κάτι να αλλάξουμε, μπας και προλάβουμε να σωθούμε!» «Και γιατί, όμως, να με αφορά το συλλογικό παρελθόν;» «Δεν ανήκεις σε μια κοινωνία; Θέλεις να ζήσεις διεκπεραιω τικά, σαν ρομπότ; Ή γενικά έχεις την ανάγκη να καταλάβεις 24
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 24
7/6/21 2:29 PM
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
τον κόσμο γύρω σου και να φτιάξεις τη δική σου κοσμοθεωρία; Αν θέλεις να ζήσεις σαν μηχάνημα σε μια εργασία χωρίς καμία σκέψη, να κοιμάσαι, να ξυπνάς, να τρως, να δουλεύεις και ξανά το ίδιο, τότε είναι δικαίωμά σου. Αλλά σου αρκεί αυτό; Ό,τι δουλειά κι αν κάνεις, με όποιον τομέα κι αν ασχοληθείς, θα θέλεις να μάθεις τι έχει γίνει ήδη. Δεν μπορείς να ξεκινήσεις στα τυφλά. Θα φας τα μούτρα σου! Ε, αυτό όσο το ανοίγεις και το προεκτείνεις, φτάνει να περιλαμβάνει όλη την ανθρωπότητα». «Οκέι, ωραία όλα αυτά. Ωραία η αρχαιολογία. Αλλά είναι και χάος. Δεν μας τα δίδασκαν και σωστά…» «Κοίτα, αυτό το “δεν μας τα δίδασκαν και σωστά” είναι γνωστή καραμέλα. Αλλά είναι και δικαιολογία. Δεν πρόκειται και για κβαντική φυσική. Πόσο λογικό σου φαίνεται να αρκούμαστε ως κοινωνία στο τι διδαχτήκαμε στο σχολείο; Έχουμε λανθασμένα την αντίληψη πως η επιμόρφωση ξεκινά και σταματά στα μαθητικά χρόνια. Αλλά η γνώση είναι πάντα διαθέσιμη. Και η αρχαιολογία είναι προσιτή. Είναι απλό να την καταλάβεις και να την ανακαλύψεις. Έψαξες να την ανακαλύψεις από μόνος σου ως ενήλικας;» «Τι να ψάξω, ρε συ; Από πού να ξεκινήσω; Δεν είναι χάος; Εγώ, για παράδειγμα, δεν ξέρω τι έγινε πρώτα, τι έγινε μετά, πότε ήταν ο Μεγαλέξανδρος, πότε ο Οδυσσέας, ο Σωκράτης, οι Μυκήνες, ο Μινώταυρος. Ακόμη κι εσύ δηλαδή που τα σπούδασες, μπορείς να τα πεις με απλά λόγια και με τη σειρά;» Χαμογέλασε πονηρά, πιστεύοντας προφανώς πως με αποστόμωσε και η φράση του θα με αποθάρρυνε και θα έπαιρνε αρνητική απάντηση. «Φυσικά! Και τώρα μπορώ να σ’ τα πω. Με απλά λόγια. Χρόνο έχουμε». Ξαφνιάστηκε. Με κοίταξε καλά καλά, με ύφος απορημένο, σαν να προσπαθούσε να μαντέψει αν του έκανα πλάκα. Πα25
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 25
7/6/21 2:29 PM
ΧΩΡΑΕΙ ΟΛΗ Η ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΑΣΑΝΣΕΡ;
ρέμεινα σιωπηλός, αλλά χαμογελαστός. «Καλή φάση», είπε μετά από μια μικρή παύση. «Πεινάω όμως. Να είχαμε και τίποτα να τσιμπήσουμε». Στρώθηκα στο πάτωμα του ασανσέρ, έκατσε κι αυτός και βολευτήκαμε οκλαδόν. Έχωσα το χέρι στην τσάντα μου, έπιασα ένα σακουλάκι πατατάκια που είχα, το άνοιξα, το έβαλα στη μέση και του πρόσφερα. Τα ηχεία του ανελκυστήρα έστρωναν το μουσικό χαλί της κουβέντας που επρόκειτο να ξεκινήσει με διάφορα τραγούδια του ελληνικού ρεπερτορίου. Ενώ έμπαινε το επόμενο κομμάτι, πήρε ένα πατατάκι, το έβαλε στο στόμα και με το πρώτο κρατς άρχισα να μιλάω…
26
ΚΒ21_1_288_Papakostas.indd 26
7/6/21 2:29 PM
Η αρχαιολογία, όπως και η αρχαιότητα, ανήκει σε όλους μας. Είναι απολαυστική, συγκινητική, τρομακτική, χιουμοριστική, μας εμπνέει και μας δείχνει τι θα πει άνθρωπος στο σύνολο της ύπαρξής του σε αυτή τη γαλάζια μπίλια που πλέει στο σύμπαν και λέγεται Γη. Η αρχαιολογία είναι μια πανανθρώπινα ψυχοθεραπευτική επιστήμη. Οι τόσοι αιώνες αρχαίας πολιτιστικής κληρονομιάς στον ελλαδικό χώρο συχνά μοιάζουν δύσκολοι στην κατανόηση. ∆εν είναι. Ξεκινώντας από τα κοινωνικά δίκτυα, ο Archaeostoryteller, ένα project Επικοινωνίας της Επιστήμης, «σπάει τους κανόνες» και φέρνει την αρχαιολογία στο ευρύ κοινό με εύθυμο τρόπο. Αυτό το βιβλίο παρουσιάζει ολόκληρη την ελληνική αρχαιότητα, από τη βαθιά προϊστορία μέχρι το τέλος της. ∆ύο άγνωστοι συναντιούνται σε ένα ασανσέρ, το οποίο σταματά μεταξύ ορόφων. Ο ένας είναι αρχαιολόγος, ο άλλος όχι. Με αφορμή την ερώτηση «με τι ασχολείσαι» ξεκινάει ένας συναρπαστικός διάλογος και ένα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο. Παράλληλα δίνονται απαντήσεις στις πιο κοινές ερωτήσεις για την επιστήμη της αρχαιολογίας. Μια απολαυστική διαδρομή στις πιο μεγάλες στιγμές αλλά και στις πιο μικρές ιστορίες ανθρώπων της ελληνικής αρχαιότητας, η οποία, ακόμη κι αν δεν χωράει στο ασανσέρ, χωράει σίγουρα στη φαντασία μας.
ISBN 978-618-5265-50-2
Χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ; Αrchaeostoryteller
ΔΡ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ
ΦΩΤΟ: ΛΕΩΝΙ∆ΑΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ
Τι πήρε στις αποσκευές της μια Μινωίτισσα πριγκίπισσα για να πάει στην Αίγυπτο; Πώς περνούσε την ώρα του όταν βαριόταν ένας Μυκηναίος δημόσιος υπάλληλος; Πώς τραυμάτισε το πόδι του ένας κένταυρος; Πώς ένας άσεμνος χορός οδήγησε τυχαία στη δημιουργία της Δημοκρατίας; Ποιος ξένος σκλάβος έγινε πλούσιος τραπεζίτης; Γιατί ο Ηράκλειτος πρότεινε να χαστουκίσουμε τον Όμηρο; Γιατί τις Κυκλάδες τις λέμε Κυκλάδες;
Ο ∆ρ Θεόδωρος Παπακώστας είναι αρχαιολόγος. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Πήρε το πρώτο του πτυχίο στην αρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ στη Βρετανία και το μεταπτυχιακό του στην προϊστορική αρχαιολογία από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. Έχει συμμετάσχει σε ανασκαφές στην Ελλάδα και τη Βρετανία και έχει εργαστεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και στην Αρχαιολογική Υπηρεσία Κιλκίς. Oλοκλήρωσε το διδακτορικό του στην κλασική αρχαιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 2017. Έκτοτε, θεωρώντας ότι η επιστήμη έχει ουσία μόνο όταν επικοινωνείται, και με τη βαθιά πεποίθηση ότι η αρχαιότητα και το παρελθόν μάς αφορούν όλους και πως η γνώση γι’ αυτά είναι δύναμη, δημιούργησε το Αrchaeostoryteller. Εκεί μεταφέρει την αρχαιογνωστική πληροφορία με τρόπο απλό, άμεσο και διασκεδαστικό.
9 786185 265502
KB21_1_1_Papakostas_Cover.indd All Pages
8/6/21 12:42 PM