BILİŞSEL PSiKOLOJİ 185
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
'' ''
Psikolojik bir kuramın denenmesi, ahlaki gerekçesi gibi, somut, pratik durumlara uygulanmasında yatar. Donald Broadbent
Broadbent'e göre karmaşık sanayi
psikolojinin uygulanması yoluyla verimlilik dönüştürülebilirler. Broadbent kendini bu konuda gerçekten yararlı araştırmalar yapmaya
işlemleri,
adamıştır.
Her seferinde deneylerinin sonuçları kuramlarının gelişmesine yol açmaktadır. 1971'de filtre kuramının genişletilmiş ve ayrıntılı bir versiyonu olan ikinci kitabı Karar ve Stres'i yayımlar. Önceki gibi bu kitap da bilişsel psikolojinin klasik kitaplarından biri olur. yapılmasıyla sonuçlanır.
adamı
olarak tüm bilimsel kuramlar ın geçici olduğunu, ortaya atı ldık ları zaman erişilebilen kanıtlardan türetildiklerini, bu yüzden de yeni kanıtların ışığında değişime açık
ve bilimin böyle ilerlediğini bilmektedir. APU'nun çalışmaları Broadbent'in dikkat araştırmasını merkez almıştır ama bu da sürekli genişleyen bir uygulama alanları yelpazesine yol açmıştır. Broadbent çalışmalarının pratikte yararlı olmasını garanti etmek için dur durak bilmeden çalışmaktadır; çalışma ortamlarındaki dikkat üzerinde ses, ısı ve stresin etkilerini inceler ve araştırmaları sırasında düşüncelerini de sürekli olarak yeniden değerlendirir. Zamanla fikirleri için devletin desteğini ve buluşlarının işe yaradığı pek çok sanayi dalının da itibarını kazanır. Bu destek, bireyler a rasında dikkat farklılıkları, dikkat kaymala rı ve nedenleri gibi a lanlarda daha fazla araştırma olduklarını
Bilişsel yaklaşım
Broadbent'in kitapları halka ulaşma maktadır ama farklı disiplinlerden pek çok bilim insanı tarafından okunur. İnsan beyninin işleyişi ile elektronik makineler arasındaki kıyasla ması, bilgisayarlara olan ilgi arttıkça popülerleşmiştir. İnsan bilgi işlemi nin çeşitli evrelerini -edinme, depolama, bulup çıkarma ve kullanmaiçeren modeli zamanında yapay araştırmalarında etkili olmuştur. Bilişsel bilimin gelişimini şekillendirmeye yard ımcı olan Bilişsel Bilim ve İnsan-Bilgisayar Etkileşimi Üzerine Birleşik Kurul İnisyatifi'nin başlatılmasında
büyük rolü olmuştur.
Çalışmaları
zamanda uygulamalı psikolojiyi sorun çözmede önemli bir yaklaşım haline getirmiş, etkisini laboratuar sınırlarının aynı
dışına çıkararak artırmıştır. Bilişsel
psikolojinin yerleşmesinde önemli bir figür olan Broadbent'in araştırmaları, bugün de zengin sonuçlar alınmaya devam edilen yeni bir sorgu alanı için zemin hazırlamıştır. •
'' ''
Onun psikolojisi topluma ve sorunlarına yönelikti, sadece fildişi kulelerinde oturanlara değil. .. Fergus Craik and Alan Baddely