KGA Magazine Katten, Gedrag & Welzijn 4 15

Jaargang 13, nummer 4, 3, augustus Juni 2015 2015

HET K AT TENGEDR AGSADVIESBURE AU: ONAFHANKELIJK EN 100% K AT VRIENDELIJK

RAPPORT 16 WEKEN MOEDERZORG AANGEBODEN AAN TWEEDE KAMER

GEBIT REINIGEN ZONDER POETSEN KATER NANO (17 JAAR) OP STRAAT GEZET Foto Elles Nijssen

Rapport

‘16 weken moederzorg’ aangeboden aan de Tweede Kamer

Inhoudsopgave Rapport ‘16 weken moederzorg’ aangeboden aan de Tweede Kamer

2

Terug bij moeder

5

Operatie beste behandeling bij bekkenfractuur

6

Minder stress bij benchrust

8

Waarom spint en miauwt Fiffi niet?

9

Het gebit reinigen zonder poetsen, kan dat echt?

10

Zogende pleegmoeders gezocht

12

Waar blijft de specialisatie kattengeneeskunde in Nederland?

14

Nieuwe rubriek: Hondenleven

16

Vakantietips

17

Haren uitbraken is niet normaal.

Ze uitpoepen wel.

18

Hitte!

Wat moet je doen en wat juist niet?

20

Op 23 juni heeft het Kattengedragsadviesbureau het rapport 16 weken moederzorg. Een solide basis voor kattenwelzijn aangeboden aan de Tweede Kamer. Dit rapport pleit voor het verhogen van de wettelijke minimum scheidingsleeftijd van kittens van 7 naar 16 weken.

In de Nederlandse wetgeving is vastgelegd dat kittens met 7 weken van hun moeder gescheiden mogen worden. Dit is gebaseerd op beperkte criteria, namelijk de (vermeende!) beëindiging van het zoogproces en het eten van vast voedsel door de kitten.

Domesticatie en natuurlijk gedrag Recent onderzoek naar de domesticatie van katten heeft aangetoond dat deze diersoort nog dicht bij zijn wilde voorouders staat. Dat maakt het des te belangrijker om het natuurlijke gedrag als uitgangspunt te nemen voor hoe wij mensen met katten omgaan. Als er voldoende voedsel is, blijven katers in de natuur tot minimaal anderhalf jaar bij hun moeder.

Poezen hun hele leven. Alleen bij voedseltekort kunnen moeder en kittens uiteengaan vanaf de leeftijd van 16 weken, om hun overlevingskansen te verhogen. Een eerdere vrijwillige scheiding komt in de natuur nooit voor, omdat de kittens dan nog niet voldoende ontwikkeld zijn om zelfstandig te kunnen overleven.

Hele zomer open

Het Kattengedragsadviesbureau is de hele zomer open.

Marcellina Stolting van het Kattengedragsadviesbureau biedt het rapport aan. Foto Elles Nijssen

2

Zij nemen het gedrag van hun moeder als eerste over, dus haar aanwezigheid is cruciaal. Ook spelen met broertjes en zusjes zorgt ervoor dat kittens katse sociale vaardigheden ontwikkelen.

De stressreactie De ontwikkeling van de lichamelijke stressreactie speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van angst en stress op latere leeftijd. Als een kitten vóór de leeftijd van 16 weken veel stress ervaart, bijvoorbeeld door het scheiden van zijn moeder, treedt er blijvende schade op in de stressreactie van zijn lichaam. Dit zorgt voor een levenslange verhoogde stressgevoeligheid. De kitten loopt daardoor meer kans op het ontwikkelen van chronische stress. Dat kan tot veel verschillende gedrags- en gezondheidsproblemen leiden. Deze problemen vormen een ernstige aantasting van het kattenwelzijn en kunnen leiden tot uithuisplaatsing of euthanasie. Voorbeelden van problemen door chronische stress zijn onzindelijkheid, agressie, sproeien, krabben aan meubilair, hinderlijk miauwen, blaasontsteking en huidaandoeningen.

Eva de Vette, Marcellina Stolting en Marianne Thieme. Foto Elles Nijssen

Vaccinaties Qua gezondheid is het belangrijk om rekening te houden met de bescherming van het vaccin tegen kattenziekte en niesziekte. De vaccinatie vindt plaats met 9 en 12 weken. Na het vaccineren duurt het 2 weken voordat het lichaam voldoende immuniteit heeft opgebouwd. Een kitten is dus pas met 14 weken volledig beschermd tegen deze ziekten. Op basis van nieuwe inzichten wordt zelfs een derde vaccinatie tegen kattenziekte geadviseerd, om zeker te zijn van de opbouw van voldoende immuniteit. Dit in verband met de zo geheten immunity gap tussen de leeftijd van 10 en 12 weken, waardoor er onvoldoende immuniteit wordt opgebouwd na de eerste vaccinatie op 9 weken leeftijd. Als een kitten eerder wordt gescheiden kan de vaccinatie mislukken omdat het lichaam door de stress van de vroege moederscheiding geen immuniteit kan opbouwen.

Speenproces Bij de ontwikkeling van zuigeling tot succesvol jager, doorloopt een kitten het zogeheten speenproces. In dit proces wordt hij steeds minder afhankelijk van moedermelk. Onder natuurlijke omstandigheden neemt de moeder vanaf een week of 4 gedode prooien mee naar de nestomgeving, zodat haar kittens hun jachtvaardigheden kunnen oefenen. Geleidelijk aan leren ze dan om vast voedsel (gedode prooien) te eten. Met 8 weken zijn ze in staat om vaste voeding te eten. Dat heet ook wel ‘fysiek gespeend’ zijn.

Veel mensen denken dat als een moeder haar kittens tijdelijk de toegang tot haar tepels ontzegt, ze haar kittens verstoot.

Met verstoten heeft dit echter niets te maken. Ze leert haar kinderen zo een belangrijke levensles: omgaan met frustratie.

Daarna mogen ze gewoon weer bij haar drinken.

Zoogproces Het zoogproces is het proces van een zoogdierjong dat na de geboorte borstvoeding van het moederdier krijgt. De zoogperiode duurt geen 7 weken, zoals lang is verondersteld, maar een maand of 6, en minimaal 16 weken.

12 Maanden of langer komt ook voor. De duur van het zoogproces is mede afhankelijk van de levensomstandigheden. Zelfs al komt er geen melk meer uit de tepels, dan nog is het zuigen een kalmerende bezigheid. Het geeft kittens een veilige basis voor hun ontwikkeling.

Twee socialisatiefasen Ook vanwege het socialiseren is het belangrijk dat kittens tot 16 weken bij hun moeder blijven. Op de wettelijk toegestane scheidingsleeftijd van 7 weken hebben ze weliswaar de sensitieve periode (ook wel eerste socialisatieperiode genoemd) doorlopen, maar niet de tweede socialisatieperiode.

Deze duurt van week 8 tot 16 en is eveneens van groot belang.

Kittens leren hierin hoe katten onderling met elkaar omgaan.

Pas vanaf 16 weken maken kittens in de natuur een kans om zonder moeder te overleven.

Leptine en overgewicht/obesitas Uit recent onderzoek in opdracht van het Kattengedrags-

3

en gezondheidsproblemen. De opvang van katten kost Nederland jaarlijks bijna 9 miljoen euro. Het herplaatsen van katten met gedrags- of gezondheidsproblemen is lastig.

Bronnen Het rapport geeft een overzicht van de bronnen die momenteel in Nederland veel worden gebruikt voor advisering over de optimale scheidingsleeftijd, en geeft aan waarom deze niet up-to-date zijn. Bijna de helft van de onderzoeken waaraan het rapport refereert is afkomstig uit de periode 2010-2015.

Uit onderzoek van het Kattengedragsadviesbureau blijkt dat slechts 20% van de sector (dierenklinieken, dierenspeciaalzaken, asielen, gedragstherapeuten en fokverenigingen) zich bij de advisering over de optimale scheidingsleeftijd baseert op wetenschap.

Meer weten?

- Het rapport is te bestellen via info@kattengedragstherapie.nl - Op 29 augustus 2015 is er een cursusdag over de onderzoeken die ten grondslag liggen aan het rapport.

De kitten rechts wil vermoedelijk drinken. Moeder belet dat. Zo leert de kleine omgaan met frustratie.

16 weken moederzorg. Een solide basis voor kattenwelzijn is geschreven door Eva de Vette en Marcellina Stolting, met medewerking van Elles Nijssen, en uit naam van het Kattengedragsadviesbureau aangeboden aan de Tweede Kamer.

Spelenderwijs kattentaal leren in de tweede socialisatieperiode.

adviesbureau is gebleken dat katten een sterk verhoogde kans op overgewicht en obesitas hebben als ze niet tot 13 weken moedermelk krijgen. Ze krijgen dan onvoldoende leptine (verzadigingshormoon) binnen via de moedermelk. Daardoor raakt hun eigen aanmaak van leptine permanent verstoord, met als gevolg een sterk toegenomen kans om zich op latere leeftijd te overeten, en overgewicht of zelfs obesitas te ontwikkelen. Obesitas zorgt voor vele gezondheidsproblemen en is welzijnsverlagend. Marcellina Stolting van het Kattengedragsadviesbureau is coauteur van dit onderzoek en heeft er in mei 2014 een lesdag over georganiseerd. Het KGA Magazine Katten, Gedrag & Welzijn heeft over het onderzoek gepubliceerd in juni 2014.

Foto Linda Beumer

ZESTIEN WEKEN MOEDERZORG EEN SOLIDE BASIS VOOR KATTENWELZIJN

Gedrags- en gezondheidsproblemen Het te vroeg scheiden van kittens verhoogt de kans op gedrags- en gezondheidsproblemen. Deze problemen leiden zoals eerder gezegd vaak tot het afstaan van katten aan een asiel. Ook worden er katten geĂŤuthanaseerd wegens gedrags-

Initiatiefvoorstel van het Kattengedragsadviesbureau voor het verhogen van de wettelijke scheidingsleeftijd van kittens

Eva de Vette Marcellina Stolting hier het hoofdstuk artikel naam

4

23 juni 2015

1

Niet gelezen, wel een oordeel

Het rapport heeft veel bijval gekregen. Velen onderschreven het verzoek aan de Tweede Kamer om de minimale scheidingsleeftijd te verhogen naar 16 weken.

Sommige mensen en instanties gaven echter vóórdat er ook maar iets was geopenbaard over de inhoud van het rapport, een negatieve mening over het verzoek voor een hogere scheidingsleeftijd. Verschillende van deze mensen zijn ook in de media aan het woord geweest. Niet gelezen, wel een oordeel. Dat is op z’n minst opmerkelijk.

Om gangbare opvattingen te veranderen zijn nieuwe inzichten noodzakelijk. Het rapport biedt nieuwe inzichten; de helft van de referenties zijn afkomstig uit de periode 2010-2015.

Op de cover: Eva de Vette met het rapport Eva de Vette heeft zo veel bijgedragen aan het rapport 16 weken moederzorg.

Een solide basis voor kattenwelzijn dat de redactie haar graag in het zonnetje zet.

En waar kan dat beter dan op de cover?

Veel dank aan Eva voor haar vakkundigheid, doorzettingsvermogen, harde werken en niet te vergeten haar hart voor katten.

Deze kittens hebben hun moeder nog een paar maanden nodig.

TERUG BIJ MOEDER Kitten Maeghan is hier 5 en een halve maand. Ze was al geplaatst bij nieuwe eigenaren. Vanwege aanhoudende diarree hebben de eigenaren haar geretourneerd naar de fokker en de moederpoes, Annemette. Ondanks wekenlange scheiding van haar moeder, begon Maeghan zodra ze weer thuis was weer bij haar moeder te zuigen.

Foto Claudia Goovaerts, de fokker van de kitten.

5

Operatie

beste behandeling bij bekkenfractuur Een bekkenfractuur na een aanrijding komt best vaak voor. Monique Schwencke legt uit waarom bij dit type breuken meestal om een operatie vraagt.

Monique Schwencke MONIQUE SCHWENCKE IS CHIRURGISCH DIERENARTS. ZE WERKTE AAN DE FACULTEIT DIERGENEESKUNDE IN UTRECHT EN VOLGDE DAAR EEN DEEL VAN DE SPECIALISTENOPLEIDING CHIRURGIEORTHOPEDIE. DAARNA WERKTE ZE IN EEN GROTERE DIERENKLINIEK WAAR ZE VOORNAMELIJK ORTHOPEDISCHE OPERATIES UITVOERDE. SINDS 2014 IS ZE FREELANCE CHIRURG EN ORTHOPEDISCH DIERENARTS BIJ DIERENKLINIEK KERKELANDEN IN HILVERSUM.

Bij een bekkenfractuur is het erg belangrijk dat de dierenarts de kat goed onderzoekt en kijkt of er naast het kapotte bekken meer schade is.

Bekkenfracturen gaan vaak gepaard met schade aan de borstkas, blaas, of buik. Ook moet er nauwkeurig wordt gekeken of de zenuwen naar de achterpoten, blaas en sluitspier van de anus nog goed functioneren.

Snel herstel Opereren is het allerbeste bij een bekkenfractuur.

Zodra het bekken met een operatie weer stabiel

Chirurgisch dierenarts Monique Schwencke en orthomanueel dierenarts Jacha Heukels schrijven vanaf nu om beurten een artikel.

Foto 1 6

gemaakt is, herstelt de kat zich wonderbaarlijk snel en is hij vaak al snel weer op de been.

BIJ EEN BEKKENFRACTUUR IS OPEREREN HET ALLERBESTE Heupkom Als de heupkom gebroken is, is het advies altijd om te opereren omdat anders het heupgewricht niet meer functioneert. Als een van de ileumvleugels (zie foto 1) gebroken is en er weinig verplaatsing van de botten is, kan soms zes weken benchrust volledig herstel geven. Vaak is het

bekken op meerdere plaatsen gebroken, maar hoeven niet alle plekken vastgezet te worden om het voldoende te stabiliseren.

Gewichtdragende ileumvleugels Op de röntgenfoto zie je een bekken. Een van de plaatsen die vaak breken, zijn de ileumvleugels (linker- en rechter darmbeen) (zie foto 1), het deel van het bekken dat het meeste gewicht draagt. Daarom is stabilisatie van deze breuk erg belangrijk. Katten knappen dan enorm snel op. Een breuk van de ileumvleugels wordt meestal geopereerd met het plaatsen van een ijzeren plaatje met schroeven. Op foto 2 en 3 zie je een ileumbreuk voor en na de operatie.

BEKKENFRACTUREN GAAN VAAK GEPAARD MET SCHADE AAN DE BORSTKAS, BLAAS, OF BUIK

Foto 2

Schroefjes Als de ileumvleugel gebroken is, breekt ook vaak het ischeum (zie foto 1 bij ‘IS’). Dat hoeft meestal niet behandeld te worden. Het kan ook dat het bekken niet breekt maar verplaatst naar waar de ileumvleugels vastzitten aan de rug bij het sacrum (heiligbeen) (fig. 1. S). Dit kan gerepareerd worden door een schroef door de ileumvleugel te boren en dan door het sacrum.

Als laatste breekt het bekken ook nog vaak in het acetabulum (de heupkom) (zie foto 1 bij ‘A’). Breekt het helemaal achterin dan kan het nog wel eens genezen zonder operatie. Maar op alle andere plaatsen moet het bot vastgezet worden met een speciaal rondvorming plaatje en kleine schroefjes.

Rust na de operatie Na de operatie herstellen de meeste katten zeer snel. Na een week willen ze vaak alweer van alles ondernemen. Dat is echter niet erg verstandig. Na de operatie is het dan ook belangrijk dat een kat rust krijgt en vier weken in een wat grotere bench wordt gehouden.

Foto 3. Foto 1 en 2: ileumbreuk voor en na de operatie

Vraag advies Heel soms wordt geadviseerd om de kat niet te laten opereren, maar alleen benchrust te geven. Dit is geen verstandig advies.

Het herstel kan daardoor namelijk lang duren en het bekken kan erg scheef vastgroeien, waardoor de kat hier later last van krijgt. Mijn advies is om zodra er een bekkenfractuur wordt vastgesteld, altijd de röntgenfoto’s te laten bekijken door een dierenarts of -specialist die ervaring heeft met het opereren van bekkenfracturen. Die kan beoordelen of een operatie wel of niet nodig is.

7

MINDER STRESS BIJ BENCHRUST Als je kat benchrust moet houden om op te knappen, is het belangrijk dat hij zo min mogelijk stress ervaart.

Stress is niet goed voor het welzijn, vormt een aanslag op de weerstand en vertraagt het herstel.

-H erstelt je kat in een grote bench en is hij erg mensgericht, kruip er dan eens bij. Laat fysiek contact van je kat uitgaan, begin er zelf niet mee. Anders kun je hem ongewild stress bezorgen of pijn doen. Katten uiten pijn niet of nauwelijks.

-N apijn van een operatie geeft stress. Vraag daarom om voldoende postoperatieve pijnbestrijding als je dierenarts er niet zelf over begint. Een basisprincipe in de diergeneeskunde is dat als een ingreep bij mensen napijn geeft, dit bij zoogdieren ook zo is.

Hoe kun je zorgen voor minder stress?

- Overleg met de dierenarts over de grootte van de bench.

Ruimer is prettiger maar te veel bewegingsvrijheid is niet goed voor het herstel.

- Zorg voor een kattenbak van een behoorlijk formaat waarin de kat zich goed kan keren (altijd belangrijk, maar nu extra!) en een lage instap, zodat hij er gemakkelijk in kan stappen.

- Zet eten, drinken en de kattenbak niet naast elkaar.

- Zet de bench indien mogelijk op een stevige tafel (antislip eronder voor alle zekerheid). Een herstellende kat is kwetsbaar en voelt zich veiliger op een hoge plek.

- Hang een Feliway-verdamper op in de kamer waar de bench staat.

- Zorg dat de kat zich kan verschuilen of terugtrekken in de bench. Dek een deel af met een dekentje.

- Regel krabgelegenheid in de bench. Een kat moet elke dag kunnen krabben. Als dat niet kan, levert dat stress op.

Vraag eerst je dierenarts of krabben geen kwaad kan voor het herstel.

- Uitsluitend als je kat goede maatjes is met andere katten in huis: gun de andere kat(ten) af en toe de gelegenheid om op bezoek te gaan in de bench. Zet ze er niet in, laat ze zelf gaan.

Alleen als het geen kwaad kan, en alleen in overleg met je dierenarts. Het gezelschap van een vriend of een fijne wasbeurt is van groot belang.

- Misschien vindt je kat het leuk als de bench voor een raam staat, zodat hij iets te zien heeft.

Het Kattengedragsadviesbureau adviseert tijdelijke huisvesting in een bench uitdrukkelijk alléén als dit is op advies van een dierenarts(specialist), en dan uitsluitend in verband met fysiek herstel. Nooit en te nimmer om probleemgedrag mee te ‘behandelen’ of als plek om een kat apart te zetten wegens ongewenst gedrag.

Elles Nijssen en Marcellina Stolting

Poes Odina moest 9 weken benchrust houden na een bekkenbreuk. Odina vond het altijd fijn als Linda Beumer haar gezelschap hield.

Odina kreeg regelmatig bezoek van haar vriendin Joy. Het mandje waarin Odina ligt is opgehangen in overleg met de behandelend arts.

8

Een Turkse Van

WAAROM SPINT EN MIAUWT FIFFI NIET? Fiffi spint en miauwt nooit. Moet ik me hier zorgen om maken, vraagt haar eigenaar Martin.

al op volle toeren. Met hun pieperige, schrille miauwtjes laten ze het weten als ze hun moeder nodig hebben.

Kenners hebben Martin verteld dat Fiffi een Turkse angora is. Ik vind dat ze meer weg heeft van een Turkse Van, een natuurras dat van origine helemaal wit is en afkomstig is uit het gebied rond het Vanmeer in Turkije. Deze dieren houden van zwemmen, wat overigens voor meer katten geldt.

Later in het leven miauwen katten onderling niet of nauwelijks, katerpraatjes en krolse geluiden daargelaten. Of ze tegen mensen miauwen is afhankelijk van of ze in week twee tot zeven veelvuldig neutraal of positief contact met onze diersoort hebben gehad. Een wildgeboren, mensenschuwe kat miauwt in de regel niet tegen mensen. Hij zal hooguit grommen, blazen, spugen of krijsen als hij zich door mensen belaagd voelt en niet kan vluchten.

Terug naar de vraag. Waarschijnlijk spint en miauwt mooie Fiffi wel degelijk, maar is dat zo hoog dat het voor mensen niet hoorbaar is (ultrasoon). Katten kunnen veel hogere tonen produceren én waarnemen dan wij. Wij hebben geen idee wat ze allemaal horen! Muizen, de favoriete prooi van katten, communiceren deels ook ultrasoon.

Kittens kunnen direct na de geboorte nog niet horen, maar wel spinnen en miauwen. Bij het drinken bij hun moeder draait hun spinmotortje

Ik zie voor Martin geen reden om zich zorgen te maken. Kijk eens of Fiffi wel eens haar mond opent en sluit als in een miauw, zonder dat er geluid uit komt. Zo ja, dan miauwt ze waarschijnlijk ultrasoon.

Er is meer tussen hemel en aarde dan mensenzintuigen kunnen waarnemen. En dat bedoel ik totaal niet zweverig.

9

Elles Nijssen ELLES NIJSSEN IS VERBONDEN AAN HET KATTENGEDRAGSADVIESBUREAU EN WERKT VOOR DE BUDGETSERVICE GEDRAGSADVIES IN DE REGIO’S LEIDEN, DEN HAAG, HAARLEM, HOOFDDORP EN AMSTERDAM. ZIJ SCHRIJFT OVER KATTENGEDRAG VOOR DE TELEGRAAF EN KATTENBLAD MAJESTEIT. JE LEEST HIER HAAR COLUMN UIT DE TELEGRAAF. facebook. EllesNijssen Kattengedragsdeskundige

Het gebit reinigen zonder poetsen,

kan dat echt?

Poetsen is de beste manier om het gebit en tandvlees schoon en gezond te houden.

Vaak lukt dat niet. Meestal omdat katten in de kittenperiode niet hebben leren wennen aan een poetsbeurt. Gelukkig zijn er ook ‘hands-off’ mogelijkheden.

Marnix Lamberts MARNIX LAMBERTS IS TANDHEELKUNDIG DIERENARTS EN WERKZAAM BIJ DIERENKLINIEK EUROPAPLEIN IN AMSTERDAM. HIJ IS VOORZITTER VAN DE WERKGROEP VOOR VETERINAIRE TANDHEELKUNDE. ZIJN VERDERE EXPERTISEGEBIEDEN ZIJN HET KOPHALSGEBIED, DE KNO EN DE NEUROLOGIE.

Menigeen stapt bij de dierenarts naar buiten met het voornemen om nu écht te beginnen met het tandenpoetsen bij zijn kat. Ook dierenartsen denken na congressen en nascholingen dat ze de mensen werkelijk bij de hand gaan nemen om hun huisdier de tanden te laten poetsen.

Veel van onze feline vrienden zijn het echter niet eens met zo’n ommekeer. Menige eigenaar brengt het er niet zonder lichamelijk letsel vanaf. Het probleem is vaak dat dieren op latere leeftijd een poging tot poetsen krijgen aangeboden, terwijl je dit beter van kitten af aan kunt aanleren.

Herken je jezelf hierin? Dat is niet het einde van de wereld. Er zijn diverse producten voor een zekere mate van plaquepreventie.

REINIGEN EN POLIJSTEN ONDER ANESTHESIE HOORT NIET DOOR EEN STAGIAIR TE GEBEUREN Gebit laten reinigen Je moet met een schone lei beginnen. Dus eerst naar je dierenarts om het gebit goed te laten reinigen en polijsten onder anesthesie. Dit hoort niet door een stagiair te gebeuren, achter in de bijkeuken, zonder het dier te intuberen! Dit laatste wordt veelal goedkoop aangeboden maar betekent vaak dat een dier nóg een keer behandeld moet worden, omdat het niet direct goed is aangepakt. Dus check altijd wat een behandeling voor een bepaalde prijs inhoudt.

Wangmassage Gebit goed gereinigd? Dan kun je beginnen dagelijks de wangen van je kat te masseren. Het idee is dat je zo de natuurlijke reiniging van een

10

schaargebit optimaal benut. Dit zal een onwillige kat echter net zo min accepteren als volledig tandenpoetsen.

Kattenrassen Vervolgens zijn er allerlei producten die met meer of minder succes het gebit kunnen onderhouden.

De katten die wij hebben, pakken misschien nog wel eens een vogel of een muis, maar verschillende rassen zijn zo ‘schattig’ gemaakt dat hun schedelvorm al lang niet meer vergelijkbaar is met die van een tijger. Dus zijn kippennekken en –vlerken en ander slachtafval misschien wel leuk en lekker, maar kunnen sommige kattenrassen hier niet mee uit de voeten. Als de kiezen door ruimtegebrek niet voldoende in elkaar scharen, zal dit de plaque niet voldoende verwijderen.

Zelfs niet als je vers vlees voert.

VOHC-label Naast puurnatuurproducten zijn er spullen die fabrieksmatig geproduceerd worden. Als een firma haar product serieus neemt, probeert zij een VOHC-label op de verpakking te krijgen.

VOHC staat voor Veterinary Oral Health Council, een club van enkele specialisten tandheelkunde die streng geprotocolleerde tests op de werkzaamheid van een product interpreteren en beoordelen. Zo zijn er brokken om de plaque-aanzet te verminderen, zoals T/D van Hill’s en Dental van Royal Canin. Beide hebben een claim op het schoonschrapen van de tand tijdens het inbijten in de brok. In de laatste zitten stoffen die calcium uit het speeksel wegvangen. Daardoor kan de plaque niet meer mineraliseren tot tandsteen. Bij beide producten is het natuurlijk belangrijk dat het dier goed bijt op de brok. Als dat gebeurt claimt de eerste zelfs dat er tandsteen mee af te brokkelen is.

Er zijn verschillende merken brok met een VOHC-label. Maar die zijn vaak alleen in Amerika

te krijgen. Soms ook via de dierenarts en de betere dierenspeciaalzaak. Kijk maar eens op www.vohc.org. Een product zonder deze vermelding is niet per definitie slecht, vaak kunnen alleen maar bepaalde claims ingediend worden.

Er zijn nog talloze andere middelen, zoals Plaque Off. Dat heeft effect op de biofilm door producten uit zeewier. In OraZn is zink de werkzame antibacteriĂŤle component.

Al met al is er veel verkrijgbaar. De basis blijft echter dat je een onbehandeld, smerig gebit kunt beschieten met van alles en nog wat maar dat je dan geen effect zult zien. Alle middelen worden in laboratoria voornamelijk getest op schoongemaakte gebitten. Dus laat eerst het gebit reinigen en probeer dan je kleine tijger zoveel mogelijk hands-off gezond te houden!

Chloorhexidine en xylitol Je kunt ook mondspoelsels met chloorhexidine gebruiken.

Dit onderdrukt de bacteriĂŤn in de mondholte. Voorbeelden hiervan zijn Hexarinse (vloeistof) en Dentisept (gel). De concentraties chloorhexidine zijn veel lager dan in de mondspoelingen voor mensen, omdat dieren een gedeelte vaak doorslikken. Chloorhexidine kan bij langdurig gebruik de tanden een bruine verkleuring geven.

Er bestaat ook een toevoeging voor het drinkwater, Vet Aquadent. Dit bevat naast chloorhexidine xylitol. Xylitol is met name actief tegen streptococcus mutans, de bacterie die gaatjes veroorzaakt. Die zie je echter niet veel bij katten, maar wel bij mensen. Dus of dat een zinvolle toevoeging is?

LAAT EERST HET GEBIT REINIGEN! Onbehandeld gebit De producten van Healthy Mouth bevatten een natuurlijk enzym en zinkgluconaat. Deze helpen bacteriegroei op de tanden te voorkomen. Healthy Mouth heeft zelfs een claim bij paarden!

11

ROOFDIER!

Kater Craig met zijn allereerste zelf gevangen prooi (foto Mary Spuijbroek).

Zogende pleegmoeders gezocht Het komt jammer genoeg regelmatig voor dat mensen kittens vinden van hooguit een paar dagen oud. Goedbedoeld wordt de kitten of het hele nestje dan door hen onder de struiken vandaan geplukt en naar een opvang gebracht. Mensen denken het leven van de kitten of kittens hiermee te redden.

kleintjes te laten krijgen. Je kat laten castreren (zo heet dat bij zowel poes als kater) voordat hij vruchtbaar is, blijft de meest verantwoorde keuze. Maar als je dan toch een moeder met kleintjes hebt of mogelijk in de toekomst je poes een nestje wilt laten krijgen, denk dan eens aan alle weesjes die met smart op zoek zijn naar een pleegmoeder!

De realiteit is anders. Het merendeel van de zeer jonge kittens die zo van de straat of onder een struik vandaan worden geplukt, heeft een stukje verderop een moeder zitten die bevreesd toe zit te kijken wat er met haar kroost gebeurt. Zij houdt het in de gaten maar ingrijpen durft of kan ze niet. Een moederpoes verlaat haar nest niet zo snel, en zeker niet als haar kinderen nog zo klein zijn. Maar zij moet ook eten, dus moet ze het nest soms kort verlaten.

Woon jij in de omgeving van Oss, heb jij op dit moment een zogende moeder en wil je een verweesde kitten een optimale start in zijn leven geven? Of heb je misschien een poes die regelmatig een nestje krijgt maar op dit moment geen kittens heeft? Neem dan contact met ons op.

Wij willen een bestand aanleggen van mensen die hun (toekomstige) moederpoes als eventuele pleegmoeder willen aanbieden. Natuurlijk kijken we altijd wat voor de pleegmoeder haalbaar is. De pleegkittens mogen nooit ten koste gaan van haarzelf of van haar eigen kittens.

Het gevolg: kittens eindigen in een dierenopvang. Als ze geluk hebben kunnen ze daar worden aangelegd bij een zogende moeder. Binnen de opvang ontstaat er echter al snel een tekort aan geschikte pleegmoeders. Daarom is onze opvang altijd op zoek naar goede pleegmoeders. Zijn die er niet, dan moeten de binnengebrachte kittens met de fles worden grootgebracht.

Voor meer informatie kun je bellen met Stichting Dierenopvang Maasland in Oss, 04 12-63 84 97.

Sandra van Rooij Beheer Stichting Dierenopvang Maasland

Uiteraard pleiten wij er niet voor om mensen hun poezen

12

Bakgerij als voerpuzzel Om je kat te laten puzzelen voor zijn eten hoef je niet per se speciale voerpuzzels te kopen, of iets ingewikkelds in elkaar te knutselen. Met een set vormenstekers (voor taart- of koekdeeg) kan je kat zich ook aardig vermaken. Voor het geld hoef je het niet te laten. De vormensteker op de foto bijvoorbeeld kost maar € 1,99 bij Action.

De garanties van het Kattengedragsadviesbureau

Puzzelen met een vormensteker.

Foto Elles Nijssen

• 100% katvriendelijk advies •b ehandeling op basis van de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen • huisbezoeken in heel Nederland en België.

• z orgvuldige anamnese met uitgebreide vragenlijst en drie uur durende kattengedragsobservatie • versuffende middelen als valium en Clomicalm worden niet geadviseerd • a lle katten en problemen worden behandeld voor één duidelijke prijs.

Moeder en kittens scheiden in de natuur met 16 weken

Maak dat de kat wijs!

Katten zijn echte moederskindjes. Als er voldoende voedsel is blijven poesjes levenslang bij hun moeder blijven en katertjes anderhalf jaar, en sommige zelfs levenslang. In onze cultuur van kittens met 7 weken bij de moeder weghalen is dat blijkbaar zo moeilijk te bevatten, dat er regelmatig berichten op social media verschijnen waarin staat dat poezen en hun kinderen in de natuur ‘wel 16 weken bij elkaar blijven’ of ‘pas met 16 weken uit elkaar gaan’.

De werkelijkheid is dat 16 weken de vroegste leeftijd is waarop een moederpoes en kittens in de natuur uiteen kunnen gaan. Dit gebeurt alléén als er voedseltekort is, om de kans op overleving te vergroten. En zo groot is die kans niet eens. Kittens zijn op die leeftijd nog geen volleerde jagers. Hun volwassen hoektanden (hun moordwapens) moeten nog doorkomen. Zonder killertanden en zonder volleerde jaagtechnieken is het lastig om een prooidier te doden.

Gratis Katten Advies Lijn Heb jij een vraag over je kat?

Blijf er niet mee rondlopen!

Bel de gratis Katten Advies Lijn 020-4160883. Elke dinsdag van 17.00-18.00 uur professioneel en katvriendelijk advies.

Lukt het je niet om op dit tijdstip te bellen?

Dan kun je ook gratis je vraag stellen • op de KGA Facebookgroep • aan dierenvriend@telegraaf.nl (mogelijk wordt je vraag dan in de krant beantwoord) • bij de Sophia Kattenbond Wil je liever op een ander moment bellen?

Dan kun je een betaalde bel- of Skypeafspraak maken op een geschikter moment.

Dat kan via info@kattengedragstherapie.nl.

13

WAAR BLIJFT DE SPECIALISATIE KATTENGENEESKUNDE IN NEDERLAND? In 2005 studeerde ik af als een van de laatste ‘duotrajecters’. Dat wil zeggen toegelegd op zowel kleine huisdieren als paarden. Ik dacht dat ik paardendierenarts wilde worden.

Dat veranderde al snel in ‘Ik wil gezelschapsdierenarts worden met een focus op interne diergeneeskunde.’

Marieke Knies MARIEKE KNIES IS DIERENARTS BIJ DIERENZIEKENHUIS DRECHTSTREEK IN DORDRECHT. ZIJ STUDEERT BIJ DE EUROPEAN SCHOOL FOR ADVANCED VETERINARY STUDIES OM EUROPEAN MASTER OF SMALL ANIMAL VETERINARY MEDICINE TE WORDEN. ZIJ IS BESTUURSLID VAN DE NWK (NEDERLANDSE WERKGROEP KATTENGENEESKUNDE).

MARIEKE HEEFT DRIE KATTEN.

De omslag van paarden- naar kattengeneeskunde had allerlei oorzaken. In de kliniek waar ik werkte moesten we op visite om paarden te helpen, hun eigenaren kwamen niet met ze naar de kliniek. Daardoor waren er minder mogelijkheden voor onderzoek en behandeling. Dat vond ik frustrerend. Verder zijn katten een superieure soort en het lijkt wel of ze dat stiekem zelf weten. Ik heb ze altijd gehad, en vind ze ook als dierenarts erg leuk.

Uitdaging Een bekende spreuk is: ‘Een kat is geen kleine hond’. En dat is ook zo. Natuurlijk zijn veel dingen redelijk hetzelfde. Maar vaak zijn de details bij katten nét even anders. Sommige ziektes bij hen komen bij honden niet of nauwelijks voor, bijvoorbeeld leververvetting. Bovendien is het bij katten vaak lastiger om erachter te komen wat er precies aan de hand is, aangezien ze vaak hetzelfde laten zien. Als eigenaren met ze naar de dierenarts gaan, ‘doen’ ze het gewoonweg niet lekker. Een echte uitdaging dus, en daar houd ik van.

Feline medicine specialist De diergeneeskundige kennis over katten in Nederland is de laatste jaren gelukkig toegenomen. Vroeger werd bijvoorbeeld hypertensie (hoge bloeddruk) bij de kat bijna nooit opgemerkt, nu wordt in steeds meer praktijken bij de oudere kat de bloeddruk gemeten. Het wordt steeds beter, al is er nog altijd geen officiële specialisatie tot feline medicine specialist, zoals in Engeland.

Daarom heb ik veel nascholingen gevolgd in het

14

buitenland, zoals de cursussen Feline Medicine van de ESAVS (European School of Advanced Veterinary Studies) en Feline Medicine van de Centre of Veterinary Education in Australië.

Ik hoop in juni 2016 mijn ANZCVS Medicine of Cats-kwalificatie te halen. ANZCVS staat voor Australian and New Zealand College of Veterinary Scientists. Het Medicine of Cats-examen wordt sinds kort gelukkig ook in Engeland aangeboden.

EEN GOEDE OMGANG MET KATTEN IS VRESELIJK BELANGRIJK. ALS HET ELKE KEER EEN DRAMA IS OM NAAR DE DIERENARTS TE GAAN, LAAT EEN EIGENAAR DAT SNELLER ZITTEN. Werkgroep kattengeneeskunde Vanzelfsprekend ben ik lid van ISFM (International Society of Feline Medicine) en lees ik het Journal of Feline Medicine and Surgery graag.

Verder zit ik sinds kort in het bestuur van de NWK, de Nederlandse Werkgroep voor Kattengeneeskunde.

Sinds oktober 2015 werk ik bij het Diergeneeskundig Verwijscentrum in Dordrecht, een superkliniek waar veel mogelijk is. We beschikken over een CT-scan, een MRI-scan, een team van chirurgen en dierenartsen die zich hebben toegelegd op interne diergeneeskunde en echografie, een radioloog, een cardioloog in opleiding, et cetera. Sinds kort hebben we een compleet vernieuwde opname met onder andere volledig gescheiden katten- en hondenopnames, twee quarantaines en aparte trauma-

Marieke Knies met een patiëntje.

kamers voor patiënten die acuut hulp nodig hebben. Door alle mogelijkheden en kennis zien we veel moeilijke gevallen.

Daardoor heb ik nog meer bijgeleerd.

dat sneller zitten. En daardoor worden dingen niet op tijd opgemerkt. Dus: geen katten uit hokjes schudden en met mensen werken die weten hoe ze met katten moeten omgaan.

Dat scheelt zo veel! Natuurlijk, niet elke kat blijft rustig. En ja, ik moet ook wel eens handschoenen aantrekken.

Neem de tijd!

Alle nascholing en literatuur zorgen ervoor dat ik katten beter kan helpen dan vroeger, omdat ik specifiekere kennis heb. Omdat ik erg enthousiast ben over deze dieren en over kattengeneeskunde, kan ik de eigenaren eerder overtuigen van de noodzaak van bepaald onderzoek, en kan ik beter uitleggen wat dat precies betekent voor hun dier en hun situatie. Ik probeer uitgebreid de tijd te nemen. Niet alleen

Nierziekten Omdat ik veel katten met nierziekte zie, heb ik een informatieboekje gemaakt voor eigenaren. Zij kunnen meedoen met ons nierprogramma. Ze krijgen dan extra informatie en begeleiding. Het is erg leuk dat ze nu snappen waarom ik ‘weer’ een bloedonderzoek wil doen en de bloeddruk wil meten. Nog leuker is dat ik veel nierkatten goed op de rit krijg.

Eigenaar blij, kat blij, ik blij!

Ik wil meer van dit soort begeleidingsprogramma’s opzetten, bijvoorbeeld ook voor katten met schildklierproblemen of suikerziekte.

ALLE NASCHOLING EN LITERATUUR ZORGEN ERVOOR DAT IK KATTEN BETER KAN HELPEN DAN VROEGER.

Toekomst Voor de toekomst hoop ik enorm dat er ook in Nederland een specialisatie feline medicine komt, net als in Engeland en Australië. Ook zou het fantastisch zijn als er nog meer erkende katvriendelijke praktijken (Cat Friendly Clinics) komen. We zijn er in onze kliniek druk mee bezig!

voor een eigenaar, ook voor de patiënt. Een goede omgang met katten is namelijk vreselijk belangrijk. Als het elke keer een drama is om naar de dierenarts te gaan, laat een eigenaar

15

Hondenleven NANO VAN 17 MOET VOORTAAN MAAR OP STRAAT LEVEN De broers Nano en Nino zijn zeventien jaar en al vanaf hun geboorte samen. Op een dag begint Nano in huis te plassen.

Zijn eigenaren vinden dat maar vies en vervelend. Nano mag niet meer binnen komen. Ze zetten elke dag buiten een bordje eten voor hem neer, dat de buurkatten vervolgens leeg eten. Ze vinden het ‘best sneu’ dat Nano nu buiten zit, in weer en wind. Ze bellen het Kattengedragsadviesbureau.

ineens klinkt het tuut-tuut-tuut. Opgehangen. De eigenaren hadden een afgeschermd privénummer. Dus het Kattengedragsadviesbureau kon niets meer doen.

En Nano? Die kan buiten wachten tot hij doodgaat, gescheiden van zijn broer. Het telefoontje naar het Kattengedragsadviesbureau was waarschijnlijk zijn laatste kans. Maar zijn eigenaren wilden de adviezen niet horen.

Als ze horen dat de kans groot is dat Nano in huis plast omdat hij ziek is, dat er niet veel katten van 17 zijn die kerngezond zijn en dat katten pijn en ziekte nu eenmaal verbergen, wordt het stil. Een seniorencheck bij de dierenarts? Nee hoor, zo veel geld gaan ze niet meer in hem investeren; daar is hij te oud voor.

Voor degenen die denken dat Nano en Nino een uitzondering zijn: was het maar zo… Bij sommige eigenaren verdampt hun ‘kattenliefde’ acuut als hun portemonnee open moet.

Wekelijks krijgt het Kattengedragsadviesbureau vele vragen over schrijnende situaties. In Hondenleven deelt de redactie een van deze verhalen. Niet om je droevig te maken, maar om je te laten zien hoe belangrijk het is dat het kattenwelzijn in Nederland verbetert. Er is nog een lange weg te gaan.

Kennis op basis van wetenschappelijke inzichten is de sleutel voor welzijn.

Het Kattengedragsadviesbureau legt vriendelijk (eerst tot tien tellen om rustig te blijven!) uit dat Nano zo geen kwaliteit van leven heeft, en dat het bovendien erg treurig is dat de broers niet meer bij elkaar kunnen zijn. En adviseert de eigenaren om dan toch in elk geval een urinetestje te laten doen. En dan

Nano

16

Vakantietips Voor veel mensen is de zomervakantie de leukste tijd van het jaar.

Voor katten niet echt. Onbedoeld is het voor hen vaak een rotperiode.

Wat kun je daaraan doen? Praktische tips!

- Laat je kat thuis. Katten zijn sterk territoriale dieren. Als je ze uit hun territorium haalt maken ze stresshormonen aan. Deze kunnen nog weken actief blijven. Stresshormonen verlagen de weerstand en vergroten de kans op blaasproblemen.

- Houd alles thuis zo veel mogelijk bij het oude. Vraag de verzorger alles zo te doen als de kat gewend is en de normale routine aan te houden. Noteer wat je kat gewend is en wat zijn routine is.

- Kan je kat niet thuisblijven (hotel, meenemen, logeren bij vrienden), neem dan zo veel mogelijk eigen spullen van hem mee, zodat er op zijn vakantieadres toch vertrouwde elementen zijn, en hij zijn eigen geur om zich heen heeft. Dat laatste werkt kalmerend. Kattenbakken, voerbakken, voerpuzzels, krabpalen, speeltjes, mandjes, neem het allemaal mee. En vergeet de vertrouwde voeding en kattenbakvulling niet.

- Uit logeren? Breng je kat naar een rustig huis met rustige mensen, zonder kleine kinderen, zonder andere huisdieren (geen honden, geen katten).

- Blijft je kat thuis en gaat hij normaal gesproken naar buiten? Dat moet ook in de vakantie kunnen! Hij moet zijn territorium immers kunnen inspecteren. In zijn beleving is dat van levensbelang.

- Blijft je kat thuis en blijft hij normaal gesproken binnen? Laat hem lekker in het hele huis, en niet in één kamer. Je moest eens weten hoeveel katten (los van of ze nu wel of niet gewend zijn naar buiten te gaan) de vakantie in één kamer (gevangeniscel!) moeten doorbrengen, in totale verveling.

- De oppas moet niet alleen eten en drinken geven, plus schone kattenbakken, maar ook kunnen beoordelen of je dier ziek geworden en zorgen dat hij zich niet verveelt.

Nieuws over katten, gedrag en wetenschap vind je op onze Facebookpagina. Ook te bekijken als je geen Facebook-account hebt.

Op het Youtube-kanaal van het Kattengedragsadviesbureau vind je veel filmpjes over kattengedrag. Ingedeeld op thema en voorzien van uitleg. Kijken dus!

KGA biedt kennis op eigen locatie Wist je dat het Kattengedragsadviesbureau ook kennis op locatie biedt? Dat kan in allerlei vormen: een incompanytraining, inclinic, scholing op de werkvloer, een lezing op locatie, je zegt het maar!

Elles Nijssen en Marcellina Stolting

Kattenoppasservice ook last minute Niet alleen tijdens vakanties, maar ook daarbuiten staat de Kattenoppasservice voor je klaar. Er zijn oppassers in de volgende regio’s: Aalsmeer, Amstelveen, Amsterdam, Apeldoorn, Breda, Diemen, Haarlem, Purmerend, Roosendaal, Spijkenisse, Uithoorn, Vinkeveen, Wormer, Zaandam en Zoetermeer.

Wilt je vrijblijvend kennismaken met een oppas? Dat kan. Bel dan 020-4230947 of mail naar info@kattenoppasservice.nl

Kater ligt thuis in de tuin lekker te slapen (foto Natascha Vlieland).

17

Haren uitbraken is niet normaal. Ze uitpoepen wel.

Waarschijnlijk denk je dat een haarbal op z’n tijd erbij hoort. Dit is niet zo. Katten met een natuurlijke leefwijze hebben geen haarballen.

Vachtspecialist Jet Bijen legt uit hoe dat zit.

Jet Bijen JET BIJEN IS DOCENT VAKOPLEIDING HONDEN EN KATTEN TRIMMEN EN AUTEUR VAN (VAK)LITERATUUR. DAARNAAST HEEFT ZE EEN TRIMSALON EN IS ZE PARAVETERINAIR.

Katten verzorgen hun vacht met hun tong.

Tijdens het verhaarseizoen worden de meeste haren opgelikt en ingeslikt. Hun stofwisseling maakt dat ze frequent kleine prooien vangen en eten. Tussen de bedrijven door poetsen ze hun vacht. De ingeslikte haren komen daardoor niet in een lege maag terecht, maar mengen zich met voedsel.

Haren uitpoepen Het vacht verwisselen gebeurt van circa maart tot oktober, met een korte pauze. Juist in die periode zijn alle mogelijke prooien beschikbaar: gewervelde dieren (vogels, kikkers, muizen) en insecten. Zij leveren de nodige voedingsen afvalstoffen.

18

Onverteerbare skeletdeeltjes, tandjes, nagels en de chitinepantsers van insecten zijn ‘ruw materiaal’ dat kattenharen in de maag aanhaakpunten biedt. Zodra de maag zijn mix- en kneedwerk heeft gedaan, reizen de voedselproppen vermengd met het ruwe materiaal en haren door naar het duodenum, het eerste deel van de dunne darm. De dunne darm voegt veel vocht toe. Daardoor spoelen de piepkleine, opneembare voedingsstoffen uit en worden zij in de darmbekleding opgenomen. De onverteerbare prooiresten, afgestoten darmcellen en kattenharen vervolgen in een vochtige brij hun weg naar de dikke darm. De dikkedarmwand is zwaar bekabeld met bloedvaten die zo veel mogelijk water uit de natte materie opnemen. Uiteindelijk dikt het ‘afval’ in en verlaat het via de endeldarm en het rectum het lichaam als drol.

Snel weer eten Een kat met bovenstaand leef- en voedingspa-

Viltballen Minder fortuinlijk zijn katten waarbij de harenprop zonder houvast doorschiet naar de dunne en de dikke darm. Als er niet gauw wat transportmateriaal achteraan komt, dikken haarproppen in tot viltballen, die letterlijk muurvast kunnen komen te zitten, zodat er geen voedsel meer kan passeren.

Snoeren van 20 viltballen in de dikke darm zijn geen uitzondering. Ook een kleinere prop kan een levensbedreigende darmversperring veroorzaken. Kunstmatig laxeren heeft dan geen zin meer. Vaak moet er operatief worden ingegrepen, of moet zelfs de dikke darm verwijderd worden.

troon heeft weinig last van haren in zijn maag of darmen. Mocht een opgelikte (dek)haar irriteren in de mond- of keelholte, dan hoest hij die er wel uit. Een akelig gevoel in de maag, door zuur, honger, een opspelend insect of een vreemd voorwerp, kan aanleiding geven tot het eten van gras of andere planten(delen).

Het braken daarna levert meestal verlichting; de irriterende maaginhoud is eruit en er kan weer gegeten worden. Het metabolisme vereist snel een nieuwe energiebron!

Harenmatje voor maaguitgang De huiskat heeft in bijna alles overeenkomsten met zelfvoorzienende katten. Bijvoorbeeld in poetsgedrag, voedingsbehoefte, poetsceremonies en verhaarcyclus. Half- en langhaarkatten willen zichzelf net zo onderhouden als kortharen en slagen daar veelal gedeeltelijk in. Binnen levende katten laten hun ingeslikte vacht via het maagdarmkanaal in de kattenbak achter.

Altijd kunnen eten Huiskatten moeten 24 uur per dag beschikking hebben over voedsel. Hun stofwisseling en kleine maag eisen 15 à 20 eetmomenten per dag. Dat voedsel wordt bij voorkeur uitdagend gepresenteerd (voerpuzzels) zodat ook enige dynamiek vereist is. Bewegen en spelen stimuleert de darmmotoriek.

Versvleesvoeding kan grotere of kleinere karkasdeeltjes bevatten. Heel fijngemalen heeft dit minder effect als ruw materiaal. Er zijn brokjes (compleetvoer) in een antihaarbalvariant. Je kunt ook pasta’s, snoepjes of sticks met dezelfde werking geven. De dierenarts kan siropen of granulaat voorschrijven voor dieren met een dieet of een gevoeligheid voor haarballen. Voor een gezond dier zonder een al te gecompliceerde vacht zijn deze adviezen veelal voldoende.

Zorg altijd voor voldoende water.

SNOEREN VAN 20 VILTBALLEN IN DE DIKKE DARM ZIJN GEEN UITZONDERING Huiskatten zijn afhankelijk van de voedselgift van hun eigenaar. Als ze maar 2 of 3 keer per dag te eten krijgen, hebben ze grote perioden met een lege maag. Afgezien van het negatieve effect op het stofwisselingssysteem, komen er hierdoor opgelikte haren in een lege maag zonder transportmateriaal.

Aanvankelijk vormen de haren een ‘matje’ dat de maaguitgang afsluit. Komen er brokjes in de maag, dan zwellen die op en worden ze gekneed, maar kunnen ze niet verder naar het duodenum. Een braakbeweging zorgt dan voor transport naar de verkeerde kant; de slokdarm! Vaak bestaat het braaksel alleen uit een plasje vocht met opgezwollen brokken, een enkele keer zien we ook een prop haren. Zo’n kat is duidelijk opgelucht, en wil snel weer eten.

Geen gras (Katten)gras is niet zo’n goed idee omdat het geen duurzame oplossing is. Een enkele keer wat gras in de maag en braken is niet erg. Bij veelvuldig gebruik kunnen er echter (chronische) maagontstekingen en -beschadigingen ontstaan. Bied het gewoon niet aan, al zal een kat in tuin of ren niet tegen te houden zijn.

De volgende keer meer over vachtverzorging als samenspel tussen eigenaar en kat.

Haarbal met brokjes en stukje parapluplant (foto Elles Nijssen)

Haarbal met brokjes (foto Elles Nijssen)

19

Hitte!

WAT MOET JE DOEN EN WAT JUIST NIET?

Als het erg warm is, moet je er als eigenaar voor zorgen dat je kat er zo min mogelijk last van heeft. Wat kun je doen, en wat kun je juist beter laten?

∙ Goede omstandigheden creëren (zie hierboven) waarin de kat zelf kan bepalen hoe hij de warmte doorstaat en hem verder met rust laten.

Doen

Niet doen

∙ Zorg voor voldoende frisse lucht als je kat binnen is en jij er niet bent. Na een paar uur met dichte ramen wordt een afgesloten huis erg benauwd. ∙ Houd de zon buiten de deur. Gordijnen dicht, luxaflex naar beneden, zonneschermen omlaag. Je kat moet wel ergens naar buiten kunnen kijken of een plekje hebben om in de zon te zitten als hij dat wil. ∙ Extra waterbakken neerzetten, en dan van een flink formaat.

Het minimumaantal waterbakken dat katten bij alle temperaturen nodig hebben, is het aantal katten dat je hebt plus één, en dan goed verspreid over het hele huis. Hoe meer waterbakken hoe beter. Drinkt je kat bij warmte veel uit de extra bakken? Dan bevallen die bakken of de plekken waar ze staan blijkbaar goed. Een reden temeer om er permanente bakken van te maken! ∙ Een beetje water over het natvoer doen zodat je kat extra vocht binnenkrijgt. Lust hij het zo niet? Weggooien en natvoer zonder extra water neerzetten.

∙ Een natte handdoek over de kat heen leggen of hem bestrijken met een vochtig doekje, zoals veel geadviseerd wordt. Katten willen altijd zelf de controle houden. Opgelegde maatregelen geven stress! Je kunt wel een natte handdoek neerleggen waar de kat zelf op kan gaan liggen als hij dat wil. ∙ Te intensief spelen. Houd speelsessies kort om oververhitting te voorkomen. Vooral bij kittens, oude of zieke katten. ∙ Kantelramen open zetten zonder raambeveiliging. Kantelramen zijn kattenkillers! ∙ Een kat opsluiten in 1 kamer. Dit klinkt als een open deur, maar veel katten worden tijdens de vakantie of als mensen werken opgesloten in 1 kamer. Katten toegang geven tot het hele huis is in alle opzichten beter voor het welzijn.

Bij extreme warmte kunnen ze zo bovendien zelf een aangename plek in huis kiezen.

Elles Nijssen

20

Cursusoverzicht KGA Kattendagen

Het Kattengedragsadviesbureau organiseert cursussen, lezingen en opleidingen door heel Nederland en België, met steeds verschillende verdiepingsthema’s op het gebied van katten, gedrag & welzijn. Deze cursusdagen zijn geschikt voor iedereen die professioneel met katten werkt, en voor kattenliefhebbers. Wat je relatie tot katten ook is, je doet altijd kennis op waarmee je direct aan de slag kunt

Dag

Datum

Waar

Docenten

Wat leer je

Doelgroep

Prijs

Zondag

2 augustus

Amsterdam

Marcellina Stolting

Basiscursus kattengedragstherapie

Professionals en kattenliefhebbers

€ 95,-

Donderdag

27 augustus

Amsterdam

Marcellina Stolting

Lezing: lichaamstaal

Professionals en kattenliefhebbers

€ 27,50

Zaterdag

29 augustus

Amsterdam

Marcellina Stolting

Scheiding moeder-kittens

Professionals en kattenliefhebbers

€ 95,-

Zondag

30 augustus

Amsterdam

Marcellina Stolting

Relaties tussen katten

Professionals en kattenliefhebbers

€ 95,-

Zaterdag Zondag

5 & 6 september

Amsterdam

Marcellina Stolting

5-daagse opleiding katten verzorgen, dag 1 en 2

Kattenliefhebbers en -verzorgers

€ 600,-

Zaterdag Zondag

19 & 20 september

Amsterdam

Marcellina Stolting

5-daagse opleiding katten verzorgen, dag 3 en zondag theorie examen

Kattenliefhebbers en -verzorgers

€ 600,-

Zaterdag Zondag

26 & 27 september

Amsterdam

Jet Bijen, Wendy Govers-van Thiel, Marcellina Stolting

Workshop Vachtspecial

Kattenliefhebbers, trimmers en professionals

€ 190,-

Maandag

28 september

Amsterdam

Marcellina Stolting

Lezing: Angst verhelpen en voorkomen

Professionals en kattenliefhebbers

€ 27,50

Zondag

4 oktober

Amsterdam

Mandy Meijers

Dierendag lezing: Trends in gedragsproblematiek

Professionals en kattenliefhebbers

€ 50,-

Zondag

11 oktober

Amsterdam

Marcellina Stolting

Katse communicatie

Professionals en kattenliefhebbers

€ 95,-

Dinsdag

13 oktober

Amsterdam

Marcellina Stolting

Lezing: Obsessief gedrag

Professionals en kattenliefhebbers

€ 27,50

Zaterdag Zondag

17 & 25 0ktober (individueel op afspraak)

Amsterdam

Natascha Vlieland

5-daagse Opleiding katten verzorgen - dag 4 en 5 incl. praktijkexamen

Kattenliefhebbers en -verzorgers

€ 600,opleiding

Zondag

18 oktober

Dierenambulance Amsterdam (gratis parkeren) op terrein)

Marcellina Stolting

Senior special 1

Professionals en kattenliefhebbers

€ 95,-

Zaterdag

24 oktober

Amsterdam

Esther Plantinga, Anneke Schellingerhout, Eva de Vette, Marcellina Stolting

Voeding

Professionals en kattenliefhebbers

€ 125,-

Zondag

25 oktober

Amsterdam

Marcellina Stolting

Senior special 2

Professionals en kattenliefhebbers

€ 95,-

21

Meer info

MAGAZINE Dit magazine wordt tweemaandelijks kosteloos verspreid vanaf 2002 en heeft inmiddels meer dan 19.000 abonnees, zowel professionals als niet-professionals. Onder de professionals zijn (medewerkers van) dierenspeciaalzaken, asiels, kattentrimsalons, dierenartsenpraktijken, kattenfokkers, en producenten en toeleveranciers van kattenbenodigdheden. Je vindt het Kattengedragsadviesbureau ook op Facebook, Twitter, Youtube en www.kattengedragstherapie.nl.

COLOFON

CONTACTGEGEVENS

Dit magazine is een uitgave van het Kattengedragsadviesbureau.

Websites: http://www.kattengedragstherapie.nl http://www.kattengedragcentrum.nl

Redactie Elles Nijssen en Marcellina Stolting Eindredactie Elles Nijssen Opmaak Karin Jansen Aan dit nummer werken mee Claudia Goovaerts Jet Bijen-Veldhoen Linda Beumer Marieke Knies Marnix Lamberts Mary Spuijbroek Monique Schwencke Natascha Vlieland Sandra van Rooij Auteursrecht De inhoud van dit magazine is beschermd door het auteursrecht. Het delen van informatie uit dit magazine anders dan door het delen van een link naar issuu. com, waar dit magazine gepubliceerd wordt, is niet toegestaan zonder expliciete toestemming van de redactie, plus in geval van teksten van een auteur van buiten de redactie, de betreffende auteur.

Wil je het magazine niet meer ontvangen? Stuur dan een e-mail met in de berichtregel ‘Uit adresbestand verwijderen’. Indien je juist abonnee wilt worden, is het sturen van een e-mail eveneens voldoende.

E-mailadressen: info@kattengedragstherapie.nl kattengedragstherapie@gmail.com (voor grote bestanden: foto’s en filmpjes) Cursusinformatie en inschrijvingen: info@kattengedragstherapie.nl Skype: kattengedragstherapie.nl (op afspraak) Katten Advies Lijn telefonisch spreekuur: 020 - 4160883 (dinsdag van 17.00-18.00 uur) Kattengedragsadviesbureau: 020 - 3308780 Katten Cursus Centrum: 020 - 4160547 Website Kattenoppasservice: http://www.kattenoppasservice.nl Telefoonnummer Kattenoppasservice: 020 - 4230947 Het Kattengedragsadviesbureau is een Aequor-erkend leerbedrijf.

Daarnaast begeleidt het Kattengedragsadviesbureau hbo- en wo-studenten en initieert het wetenschappelijk onderzoek.

Adverteren Wil je meer weten over de mogelijkheden en tarieven?

Stuur dan een mail naar info@kattengedragstherapie.nl of bel: 020-3308780.

22