KALVINO sel_final_Layout 1 24/03/2011 2:31 μ.μ. Page 18
ΙΤΑΛΟ ΚΑΛΒΙΝΟ
προηγείται και που μοιάζει να το σέρνει πίσω του και να το καθοδηγεί προς την ακτή και το οποίο κάποιες φορές επιστρέφει ενάντιά του, σαν να θέλει να το σταματήσει. Αν, άλλωστε, θελήσει κανείς να υπολογίσει το –παράλληλο προς την ακτή– εύρος του κάθε κύματος, είναι δύσκολο να καθορίσει μέχρι ποιο σημείο παραμένει αρραγές το συνεχές μέτωπο που προχωρά ακάθεκτο, και σε ποιο σημείο διασπάται και μοιράζεται σε κύματα διαφορετικά σε ταχύτητα, μορφή, δύναμη, κατεύθυνση. Δεν μπορείς, με λίγα λόγια, να ατενίσεις ένα κύμα χωρίς να λάβεις υπόψη σου όλους εκείνους τους σύνθετους παράγοντες που συμβάλλουν στη διαμόρφωσή του, καθώς κι εκείνους τους επίσης σύνθετους παράγοντες που το ίδιο δημιουργεί. Οι παράγοντες αυτοί μεταβάλλονται συνεχώς, γι’ αυτό και το κάθε κύμα είναι διαφορετικό από το άλλο· είναι όμως επίσης αλήθεια πως το κάθε κύμα είναι ίδιο μ’ ένα άλλο κύμα, ακόμα κι αν τα δύο αυτά κύματα δεν είναι γειτονικά ή συνεχόμενα· υπάρχουν, δηλαδή, μορφές και αλληλουχίες που, αν και σπαρμένες ακανόνιστα στο χώρο και το χρόνο, επαναλαμβάνονται. Επειδή, όμως αυτό που θέλει να κάνει τούτη τη στιγμή ο κύριος Πάλομαρ είναι απλώς να κοιτάξει ένα κύμα, να συλλάβει, δηλαδή, όλες τις συνιστώσες του χωρίς να παραλείψει ούτε μία, το βλέμμα του θα κοντοσταθεί στην κίνηση του νερού που σκάει στην ακτή, έως ότου μπορέσει να εντοπίσει κάποιες πλευρές του θέματος που δεν είχε αντιληφθεί πριν· μόλις αντιληφθεί ότι οι εικόνες επαναλαμβάνονται, τότε θα είναι σίγουρος πως είδε όλα όσα ήθελε να δει και θα μπορέσει να σταματήσει. Άνθρωπος νευρικός που ζει σ’ ένα φρενιτικό και συμφορητικό κόσμο, ο κύριος Πάλομαρ τείνει να συρρικνώσει τις σχέσεις του με τον έξω κόσμο· για να αμυνθεί ενάντια στη γενική νευρασθένεια προσπαθεί, όσο μπορεί, να ελέγχει τις αισθήσεις του. Καθώς το κύμα προχωρά, η καμπούρα του φτάνει στο ψηλότερο δυνατό σημείο κι εκεί αρχίζει να γίνεται κάτασπρη. Αν αυτό συμβεί σε κάποια απόσταση από την ακτή, ο αφρός έχει τον και-