Carol G - Patricia Highsmith by kalandraka.com

Era a hora punta do xantar na cantina do persoal dos grandes almacéns Frankenberg.

Non quedaba sitio en ningunha das mesas longas e cada vez había máis xente a agardar detrás da barreira xunto á caixa rexistradora.

Quen xa tiña a bandexa da comida deambulaba á procura dun oco onde meterse ou dun lugar que fose quedar libre, pero non había ningún. O barullo dos pratos, cadeiras e voces da xente que arrastraba os pés e o trac-trac dos tornos naquel comedor de paredes núas resoaban coma o estrépito dunha soa máquina xigante.

Therese comía inqueda, co folleto de «Benvidos a Franken berg» apoiado diante dela contra un azucreiro. Xa lera o groso folleto a semana anterior, no primeiro día da clase de formación, pero non tiña máis nada que ler e alí, na cantina, necesitaba concentrarse en algo. Así que releu os privilexios das vacacións, as tres semanas que se lles concedían ás persoas que levaban quince anos traballando nos grandes almacéns, mentres engulía o prato quente do menú do día: unha tallada gris de carne asada cunha bóla de puré de pataca

recuberta dun prebe marrón, ervellas e mais unha cunquiña de papel con ravos picantes. Trataba de imaxinar o que sería levar quince anos en Frankenberg e concluíu que se vía incapaz. Segundo o folleto, os traballadores cunha antigüidade de vinte e cinco anos na empresa podían gozar de catro semanas de vacacións. Frankenberg tamén dispuña dun campamento de vacacións de verán e inverno. Deberían ter tamén unha igrexa, pensou ela, e unha maternidade. Aquel centro comercial organizába se máis ou menos coma un cárcere e, de cando en cando, Therese asustábase ao comprender que formaba parte del. Pasou rápido as páxinas e viu en letra grosa negra un titu lar a dobre plana: «Es ti material Frankenberg?». Botou unha ollada a través do comedor cara ás fiestras e procurou pensar noutra cousa. No precioso xersei noruegués encarnado e negro que vira en Saks e que igual lle mercaba a Richard para o Nadal, se é que non atopaba unha billeteira máis xeitosa ca as que xa vira por vinte dólares. Na posibilidade de ir no coche a West Point ao partido de hóckey cos Kelly o vindeiro domingo. Na gran vidreira cadrada ao outro lado do salón, que parecía un cadro de… como se chamaba? Mondrian. O pequeno canto cadrado da fiestra abríase a un ceo branco. Ningún paxaro entraba nin saía por ela. Que clase de decorado lle iría ben a unha obra que se desenvolvese nuns grandes almacéns? Xa estaba nela outra vez. Contigo a cousa é moi distinta, Terry, dixéralle Richard. Ti tes a convicción absoluta de que o deixarás dentro dunhas semanas, mentres que as outras persoas non. Richard dixéra lle tamén que ela ía poder estar en Francia o vindeiro verán. Quen lle dera! Richard quería que fose con el e, a verdade,

11 nada lle impedía acompañalo. Phil McElroy escribíralle a Richard para dicirlle que igual lle conseguía a Therese tra ballo nun grupo de teatro para o mes. Therese a Phil, o amigo de Richard, non o coñecía, pero tiña moi pouca fe en que lle fose conseguir traballo. Levaba peiteando Nova York desde setembro, tíñao peiteado varias veces e non atopara nada. Quen lle ía dar traballo nun estudio de escenografía en pleno inverno a unha aprendiz novata de todo? Non lle parecía moi realista tampouco que puidese estar con Richard en Europa para o vindeiro verán, sentada con el na terraza dun café, pa seando por Arles, percorrendo os lugares que pintou Van Gogh, ela e mais Richard escollendo as cidades nas que deterse a pintar unha tempada. A perspectiva semelláballe menos real aínda neses últimos días, desde que empezara a traballar nos grandes almacéns. Sabía que era o que a molestaba dos grandes almacéns. Eran eses detalles que nin trataría de explicarlle a Richard. Era que alí se intensificaba todo aquilo que sempre a molestara, desde que tiña memoria. Eran as angueiras inútiles, as tarefas sen sentido que parecían impedirlle facer o que quería facer, o que podería facer –e aquí entraban as medidas complicadas coas bolsas dos cambios, os rexistros de abrigos e os reloxos de fichar, que incluso impedían que a xente atendese a clientela coa eficiencia debida–, a sensación de que todas as persoas estaban illadas entre si e vivían nun plano falso, de forma que a mensaxe, o amor ou o que queira que fose que contiña cada vida nunca chegaba a encontrar a forma de ex presarse. Recordáballe esas conversas arredor dunha mesa, en sofás, con xente cuxas palabras flutuaban sobre cousas mor tas, incólumes, xente que nunca tocara unha corda que soase.

E cando algunha persoa trataba de tocar unha corda viva, mi rábana coa mellor das máscaras e facían un comentario dunha banalidade tan absoluta que era imposible crer que se tratase dun subterfuxio.

Theresesibilantes.endereitou

A figura corpulenta e osuda de sor Alicia xurdía dobrando unha esquina nun corredor ou por entre as mesas de esmalte branco do refectorio. Sor Alicia en mil sitios, os seus olliños azuis sempre buscándoa entre as outras raparigas, véndoa, Therese sabíao, dun modo diferente ás outras e, non obstante,

Esa soidade incrementábase polo feito de que nos grandes almacéns unha vía as mesmas caras un día e o outro tamén, as poucas caras coas que se podería falar e non se falaba ou non se tiña ocasión de falar. Nada que ver coa cara que vai nun autobús que pasa e parece dicir algo, que se ve unha vez e ao cabo desaparece para sempre.

Cada mañá, no soto, mentres agardaba na cola para fichar e, inconscientemente, distinguía dunha ollada o persoal fixo do temporal, preguntábase como fora parar alí –respondera a un anuncio, claro está, pero iso non explicaba o destino– e cal sería o seguinte emprego que encontrase en lugar do de esce nógrafa. A súa vida era una serie de zigzags. Tiña dezanove anos e estaba impaciente. «Tes que aprender a confiar nas persoas, Therese. Recórdao», dicíalle a miúdo sor Alicia, consello que Therese tratara de pór en práctica con frecuencia, con bastante frecuencia.

–Sor Alicia –musitou Therese amodo, reconfortada polas sílabas

as costas e colleu o garfo ao ver o rapaz da limpeza avanzando cara a ela. Vía a cara de sor Alicia, osuda e colorada coma unha pedra rosa cando lle dá o sol, e o mar azul amidonado do seu peito.

cos finos labios rosas sempre na mesma liña recta. Vía a sor Alicia entregándolle unhas luvas verdes de calceta envoltas en papel de seda, sen sorrir, limitándose a ofrecerllas direc tamente, sen apenas pronunciar palabra, cando fixo os oito anos. Sor Alicia dicíndolle con esa mesma boca severa que tiña que aprobar a aritmética. A quen máis lle importaba se aprobaba ou non a aritmética? Therese conservou esas luvas verdes no fondo do baúl metálico no colexio, durante moitos anos despois de que sor Alicia marchara para California. O papel de seda volvérase brando e xa non renxía, coma un tecido antigo, e ela non estreara as luvas. Cando se decidiu, xa non lle valían. Alguén moveu o azucreiro e o folleto caeu. Therese mirou o par de mans que tiña diante, mans inchadas e envellecidas de muller que remexían no café, que partían agora un pan con trémula ansiedade e mollaban a metade con gula no prebe marrón do prato que era idéntico ao de Therese. Eran mans cuarteadas e había sucidade nas gretas paralelas dos cotelos, pero a dereita lucía unha sortella rechamante con filigra nas de prata e unha pedra glauca, e a esquerda unha alianza de ouro, e quedábanlle restos de laca vermella polos cantos das uñas. Therese observou como a man levantaba un garfo de ervellas e non tivo que levantar a vista á cara para saber como sería. Sería coma todas as caras de muller de cincuenta anos que traballaban en Frankenberg, aflixidas por unha mestura imperecedoira de esgotamento e terror, os ollos deformados por detrás das lentes que aumentaban ou reducían, as fazulas cuns borranchos de colorete que non alegraban o ton cincento subxacente. Therese non era quen de mirar.

Recordaba esa cara. Era a cara cuxo esgotamento a levara a ver as outras caras todas. Era a da muller que Therese vira baixar lentamente pola escalinata de mármore desde o entresollado unha tarde a iso das seis e media cando os almacéns estaban desertos, deixando esvarar as mans pola ancha varanda de mármore para aliviar parte do peso dos pés con xoanetes. Therese pensou daquela: non está enferma, non é unha esmoleira, é só que traballa aquí.

Alí estaba a muller a sorrirlle, coas mesmas engurras atroces por baixo dos ollos e arredor da boca. Agora tiña, en cambio, unha mirada viva e bastante agarimosa.

–E que tal o levas?

–Que que tal o levas? –repetiu a muller, pois había moita algazara de voces e louza.

Therese humedeceu os labios.

Un–Rematou?mozocun

mandil branco agarráralle o prato á muller cun polgar imperativo. A muller apartouno cun xesto trémulo.

–Ben, Therese–Gústachegrazas.isto?asentiu

A voz soaba aguda e clara no medio do rebumbio, case me lodiosa.–Son, si –respondeu Therese e levantou a vista.

cun aceno.

Achegou a cunca de pexegos en lata cortados. Os pexegos, coma peixiños alaranxados, viscosos, esvaraban pola culler cada vez que a levantaba, todos menos o que a muller comía.

–Estou na terceira planta na sección de xerseis. Se me queres preguntar algo –dixo a muller cunha inseguridade nerviosa,

–Ti es nova, ou?

–Moitas grazas –dixo Therese.

E de súpeto a fealdade da muller desapareceu, porque os ollos cobreados por detrás das lentes eran amables e interesábanse por ela. Therese percibía como lle latexaba o corazón, coma se cobrase vida. Observou como se levantaba a muller da mesa e observou como a súa figura chaparra se afastaba ata que se perdeu entre a multitude que agardaba por detrás daTheresebarreira.non

coma se tratase de transmitir unha mensaxe antes de que lles cortasen a comunicación ou as separasen–, sube a falar comigo de vez en cando. Son a señora Robichek, Ruby Robichek, cinco corenta e catro.

O tren sempre estaba en marcha cando saía do ascensor pola mañá e cando remataba a xeira á tarde. Therese barruntaba

foi visitar a señora Robichek, pero buscábaa coa mirada cada mañá sobre as nove menos cuarto no goteo incesante de empregados que entraban no edificio e buscábaa nos ascensores e na cantina. Nunca a vía, pero era agradable ter alguén a quen buscar nos grandes almacéns. Iso cambiá bao todo e moito. Case cada mañá, cando ía para o seu posto de traballo na sétima planta, Therese detíñase uns instantes a ver certo tren de xoguete. O tren estaba nunha mesa sen máis nada, pre to dos ascensores. Non era un tren grande e bo coma o que discorría polo chan ao fondo do departamento de xoguetes, pero había unha furia no bombeo dos seus pistóns diminutos da que os trens meirandes carecían. A súa cólera e frustración sobre o circuíto oval cerrado enfeitizaba a Therese. «Arr rr rr rrgh! –bradaba mentres enfilaba ás cegas polo tú nel de cartón pedra. E cando emerxía bradaba–: Orr rr rr rrgh!»

16 que maldicía a man que lle daba ao interruptor a diario. Therese percibía nas sacudidas do seu morro nas curvas, nas acometidas feroces polos tramos rectos da vía, a persecución frenética e fútil dun dono déspota. Arrastraba tres coches cama nos que unhas figuras humanas minúsculas mostraban pétreos perfís nas fiestras, logo un vagón descuberto de madeira serrada auténtica en miniatura, un vagón de carbón de mentira e un furgón de cola que daba un estalo nas curvas e se aferraba coma unha criatura ás saias da nai ao tren que fuxía. Semellaba un ser que enlouquecera encerrado nunha prisión, un ser que xa morrera e que nunca se rendería, coma os delicados raposos de pés lixeiros do zoo de Central Park, cuxo complexo xogo de patas se repetía unha e outra vez mentres daban voltas nasEsagaiolas.mañá Therese non se entretivo moito co tren e proseguiu cara ao seu posto de traballo na sección de bonecas. Ás nove e cinco, o enorme bloque cadrado do departamento de xoguetes cobraba vida. Retirábanse os panos verdes das longas mesas. Os malabaristas mecánicos lanzaban pelotas ao aire e recollíanas, soaban estoupidos nas barracas de tiro e as dianas xiraban. Na mesa dos animais de curral ouvíase grallar, cacarexar e ornear. Por detrás de Therese, desatárase un débil rat-tat-tat-tat-tat:

os redobres de tambor dun soldado de chumbo xigante que encaraba combativo os ascensores e toca ba o día enteiro. A mesa de artes plásticas e artesanía despren día o cheiro do barro de modelar, que lle recordaba a aula de traballos manuais de cando era moi pequena e tamén unha especie de panteón que había no recinto do colexio, onde se rumoreaba que estaba enterrado alguén e a través de cuxos barrotes de ferro ela tiña a manía de meter o nariz.

–Os bonecos Bebé-Pipí son todos deste tamaño?

A señora Hendrickson, a encargada da sección, sacaba bonecos dos andeis de existencias e sentábaos, coas pernas separadas, na tampa de vidro dos mostradores.

Therese saudou a señorita Martucci, que estaba de pé diante do mostrador contando os billetes e moedas da bolsa dos cambios con tal concentración que lle respondeu só cun ace no máis acusado entre os rítmicos acenos da cabeza. Therese contou vinte e oito con cincuenta da súa bolsa, apuntou a cifra nun anaco de papel branco que gardou no sobre dos recibos de vendas e distribuíu moedas e billetes por valores no caixón da caixa rexistradora.

Therese virouse e colleu dun andel de existencias a boneca que lle pedían. Reparou en que a muller tiña a boca e as fazulas coma as da súa nai, unhas fazulas con marcas das vexigas baixo un colorete intenso, separadas por unha boca fina encarnada repleta de sucos verticais.

Non era preciso dominar a arte de vender. A xente quería unha boneca, calquera boneca, para regalar polo Nadal. Era cuestión de agacharse, de sacar caixas á procura dunha de ollos castaños en vez de azuis, de chamar pola señora Hen drickson para que abrise un dos expositores coa súa chave

Nese momento os primeiros clientes emerxían dos ascen sores, dubidaban uns instantes coa expresión desorientada e un tanto sorprendida que puñan sempre ao verse no depar tamento de xoguetes e deseguida emprendían un percorrido serpeante.–Teñenbonecas que fagan pipí? –preguntoulle unha muller.

–Quería esta boneca, pero co vestido amarelo –díxolle unha muller achegándolle unha boneca.

Porén, as mulleres de abrigo barato de pano e os homes tímidos arroupados cunha bufanda esfarrapada marchaban, dirixindo olladas melancólicas a outras seccións mentres se abrían paso cara aos ascensores. Quen viña por unha boneca non quería outra cousa. As bonecas eran un regalo moi especial nesas festas, algo case vivo, o máis parecido a un bebé. Case nunca viñan criaturas, pero de cando en cando entraba unha, polo xeral unha nena, moi raras veces un neno, da man firme do pai ou a nai. Therese mostráballe as bonecas que cría

(cousa que facía de mal grado se estaba convencida de que esa boneca concreta non a había en existencias), cuestión de es capulirse á ala que había por detrás do mostrador para depositar unha boneca vendida sobre a montaña, sempre inestable, de caixas destinadas a envolver que non paraba de aumentar, por moito que os mozos do almacén viñesen seguido retirar os paquetes. Ao mostrador non se achegaba case ningunha criatura. Era Santa Claus quen ía levar os regalos, Santa Claus representado polos rostros desesperados e as mans rapaces. Con todo, tiña que haber algo de boa vontade neles, pensaba Therese, incluso nos rostros fríos, maquillados, das mulleres con abrigo de visón ou marta, polo xeral as máis arrogan tes, as que mercaban apresuradas as bonecas máis grandes e máis caras, as que tiñan pelo natural e distintos conxuntos de roupa. Sen dúbida tiña que haber amor na xente pobre, que agardaba pola vez e preguntaba baixiño canto custaba tal boneca, meneaba a cabeza con pesar e daba media volta.

Trece dólares con cincuenta céntimos por unha boneca que nin trinta centímetros medía. «Lévea –apetecíalle a Therese dicirlles–. É cara de máis, pero regálolla eu. En Frankenberg non lle han notar a falta.»

–dixo Therese en ton tranquilizador. Therese abriu paso para as dúas ata a porta. Ela tamén collía o metro da liña de Independent. Ambas uníronse á multitude indolente da boca do metro, que as absorbeu gradual e inevi tablemente escaleiras abaixo, coma refugallos que aboian ao escoar polo desaugadoiro. Descubriron que tamén se apea ban as dúas na estación da avenida Lexington, se ben a señora

19 que lle poderían gustar. Tiña paciencia e por fin unha das bo necas obraba a metamorfose na cara da nena, esa reacción á fantasía que era o obxectivo de todo aquilo, e polo xeral era esa a boneca coa que a nena marchaba.

Therese abriuse paso cara a ela entre a masa de rapazas e cuncas de café e rosquillas. Ao chegar á altura da señora Robichek, murmurou un «ola» e virouse para a barra, coma se o seu único propósito fose tomar un café.

–Ola –respondeu a señora Robichek, con tanta indiferenza que Therese quedou chafada. Therese non se atrevía a mirala. Pero é que estaban practi camente ombro con ombro! Therese levaba o café pola meta de cando a señora Robichek dixo nun ton monótono: –Vou coller o metro da Independent. Non sei eu se daremos saído de aquí algún día. Tiña a voz apagada, non coma a do outro día na cantina. Volvía ser a vella alombada que Therese vira baixar lentamente a escalinata.–Si,muller

Ata que unha tardiña, ao rematar a xeira, Therese viu a seño ra Robichek na cafetaría ao outro lado da rúa. Therese paraba alí a miúdo a tomar un café antes de volver á casa. A señora Robichek estaba ao fondo, ao final da longa barra curva, en sopando unha rosquilla no café.

A Therese o impulso dunha protesta cortés duroulle só uns instantes.–Grazas.

–Xaatreveu.tespara cear na casa? –Non, despois mercarei algo. –E por que non vés cear comigo? Estou soa. Anda –propúxolle a señora Robichek e encolleu os ombros, coma se ese xesto lle supuxese un esforzo menor ca un sorriso.

Vou encantada.

Entón viu no mostrador un biscoito envolto en celofán, un biscoito de froitas que parecía un gran ladrillo castaño, recuberto de cereixas confeitadas, e mercouno para regalarllo á señora Robichek.

A casa era similar á de Therese, só que toda de ladrillo castaño e moito máis escura e sombría. Non todos os corredores tiñan luz e, cando a señora Robichek prendeu a do corredor do terceiro andar, Therese viu que non estaba moi limpo. Tampouco o cuarto da señora Robichek estaba moi limpo e tiña a cama sen facer. Talvez se levantase tan cansa como se deitaba, pensou Therese.

Robichek vivía na rúa Cincuenta e Cinco, ao leste da Terceira avenida. Therese entrou coa señora Robichek na chacina ría, onde ía mercar algo para a cea. Therese, se non mercou nada para cear ela, foi porque diante da señora Robichek non se

Quedou plantada no medio do cuarto mentres a señora Robichek, coa bolsa da compra que lle collera das mans a Therese, arrastraba os pés en dirección ao recuncho da co ciña. Agora que estaba na casa, presentía Therese, onde nin guén a vía, podíase permitir mostrarse tan cansa como estaba realmente.

A señora Robichek ergueuse da mesa e dirixiuse a un baúl pequeno que tiña contra a parede. Abriuno sen parar de falar e empezou a sacar vestidos dun pano escuro, de aspecto pesado, que ía deixando caer no chan. A señora Robichek sostivo en alto un de veludo granate, co colo branco e botonciños brancos que facían un v na dianteira do estreito corpiño. –Non ves? Teño montes deles. Deseñeinos eu. Copiáronmos noutros talleres. –A señora Robichek suxeitaba co queixo o colo branco do vestido e ladeaba a fea cabeza dun

–A señora Robichek pasou as mans irtas, con dificultade, pola cintura. As mans non lle abranguían toda a dianteira. Parecía moi vella á tenue luz da lámpada que volvía negras as sombras por baixo dos ollos–. Chamábanlles vestidos Caterina. Acórdanche? Deseñábaos eu. Saían do meu taller de Queens. Moi famosos se fixeron!

Foi ese murmurio incesante, o feble sorriso de desculpa e a fealdade terrible, escandalosa, do corpo chaparro e pesado, co abdome prominente e a cabeza ladeada coma desculpándose e mirándoa, mesmo así, tan cortés, o que lle impediu escoitar.

–Eu tiña un taller de confección en Queens. Si, un grande e dos bos –dixo a señora Robichek, e Therese captou o ton de fachenda e púxose a escoitar de mal grado, con certa re pugnancia–. Non sabes eses vestidos co v na cintura e a fila toda de botonciños? Levábanse haberá tres ou cinco anos.

A Therese non lle acordaba como empezou. Non lle acor daba de que falaran antes e tanto tiña de que, claro está. O que aconteceu foi que a señora Robichek se apartou dela, dun xei to estraño, coma se estivese en transo, e de súpeto en vez de falar murmuraba, e deitouse de costas sobre a cama sen facer.

verde? Próbao. –No instante no que Therese vacilou, deixouno caer e colleu outro, o granate–. Vendinlles cinco a unhas rapazas dos grandes almacéns, pero a ti regálocho. Son restos, pero aínda están de moda. Gústache máis este? A Therese gustáballe máis o granate. Gustáballe a cor vermella, sobre todo o ton granate, e encantáballe o veludo vermello. A señora Robichek empurrouna cara a unha esqui na, onde se podía espir e deixar a roupa nunha butaca. Pero non quería o vestido, non quería que llo regalase. Recordáballe a roupa que lle daban no Lar, roupa usada, porque a con sideraban case unha das orfas, que eran máis da metade do colexio e que nunca recibían paquetes de fóra. Therese quitou o xersei e sentiuse completamente núa. Agarrou os brazos por riba do cóbado e notou a carne alí fría e insensible. –Eu cosía –dicía para si, arroubada, a señora Robichek–. Se che conto como cosía, da mañá á noite! Tiña catro mozas

modo grotesco–. Gústache este? Regáloche un. Ven aquí. Ven, anda, próbao.

A Therese repelíaa a idea de probar un. Por que non se dei ta ría a señora Robichek a descansar outra vez? Therese obedeceu e ergueuse, coma se carecese de vontade propia, e achegouse a ela.

A señora Robichek, con mans trémulas e importunas, púxolle un vestido de veludo negro contra o corpo e Therese soubo de pronto como atendía a xente nos grandes almacéns, chantándolles os xerseis enriba de mala maneira, porque era imposible que realizase esa acción doutro modo. Therese recordaba que a señora Robichek lle dixera que levaba catro anos en –GústacheFrankenberg.máiso

–Que tal? –preguntoulle, confiada, a señora Robichek.

Therese mirouse no espello da porta do armario. Víase unha figura alta e delgada cunha cabeza estreita rodeada coma dun lume amarelo brillante que baixaba ata as franxas vermellas brillantes de cada ombro. O vestido caíalle en pregos rectos case ata os tornecelos. Era o vestido das raíñas dos contos de fadas, dun vermello máis intenso que o sangue. Recuou un paso e recolleu a tea que lle sobraba por detrás, para que se lle axustase ás costelas e a cintura, e volveu mirar para os seus ollos castaños no espello. Acababa de encontrarse. Esa era ela, non a moza da saia plisada gris e o xersei beixe, non a moza que traballaba na sección de bonecas de Frankenberg.

–Lévao, se che gusta –instouna, impaciente, a señora Robi chek, observándoa a distancia, espreitando contra o armario como espreitan as dependentas mentres as mulleres proban abrigos e vestidos diante dos espellos dos grandes almacéns.

23 ao cargo. Pero empezou a fallarme a vista. Quedei cega dun ollo, deste. Pon o vestido. Contoulle a Therese o da operación do ollo. Non o tiña cego de todo, só en parte. Pero doíalle moito. Glaucoma. Aínda lle doía. O ollo e as costas. E mais os pés. Os xoanetes. Therese decatouse de que lle falaba dos seus alifafes e da súa mala sorte para que entendese por que caera tan baixo como para ter que traballar nuns grandes almacéns.

–Gústache?

–preguntoulle a señora Robichek. Therese estudou a boca, sorprendentemente tranquila, cuxas liñas distinguía con claridade aínda que non levaba máis lapis de labios do que levaría despois de que a bicasen. Sentiu gana de bicar a persoa que estaba no espello para que cobrase vida, pero permaneceu inmóbil, coma un retrato pintado.

–Que foi? Picácheste cun alfinete?

A falta de esperanza do corpo achacoso da señora Robi chek e o seu traballo nos grandes almacéns, do monte de vestidos do baúl, da súa fealdade, a falta de esperanza que conformaba o final da súa vida. E a súa propia falta de es peranza de ser algún día a persoa que quería ser e facer o que esa persoa faría. Acaso fora toda a súa vida un soño e isto era a realidade? Era o terror desa falta de esperanza

Non lle chegaba á presilla da parte de atrás do colo. A señora Robichek tivo que axudala e morría de impaciencia. Era coma se a esganasen. Que facía alí? Como se lle ocorrera pór ese vestido? De súpeto, a señora Robichek e o seu apartamento tornáronse un soño espantoso, e acababa de decatarse de que soñaba. A señora Robichek era a gardiá chepuda do alxube. Metérana alí para atormentala.

Tratou de imaxinar o vestido no seu armario, entre as outras pezas de roupa, e non foi capaz. Comezou a desa botoalo, a desabrochar o colo.

–Si –respondeu Therese con firmeza, recoñecéndoo.

A Therese abríronselle os labios para falar, pero tiña a mente moi lonxe. Tiña a mente nun punto distante, nun vórtice distante que se abría no escenario do cuarto mal iluminado e terrorífico onde parecían librar as dúas un combate de sesperado. E na punta do vórtice onde tiña a mente, sabía que o que a aterrorizaba era a desesperanza e máis nada.

–Gústache?

Aquilo non había durar, Therese sabíao. Apenas se move se, esvaeceríase. Esvaeceríase, aínda que aceptase o vestido, porque era cousa dun instante, ese instante. Non quería o vestido.

Si? –preguntoulle a señora Robichek máis confiada ca nunca.

fose tarde. Coma nun pesadelo, Therese estaba no cuarto coas bragas brancas, tremendo, incapaz de moverse.

Pero non podía deixarse estar. Se quedaba alí, estaba perdida. As cadeas fecharíanse e sería ela a da corcova. Therese tremía con violencia. De súpeto, perdera o control.

forcexaba contra a butaca, consciente de que ía su cumbir e incluso sabendo que a atraía por esa razón. Deixouse caer na butaca, notou como a señora Robichek tiraba da saia para quitarlla de embaixo, pero era incapaz de moverse. Con todo, seguía no mesmo punto de consciencia, tiña a mesma liberdade para pensar, por moito que os brazos da butaca se alzasen sobre ela.

–Botas moito tempo de pé na tenda –dicíalle a señora Robichek–. É duro este Nadal. Xa pasei por catro. Hai que aprender a reservar enerxías.

25 o que a inducía a querer rachar o vestido e fuxir antes de que fose tarde, antes de que lle caesen enriba as cadeas e quedase encerrada.Talvezxa

Non era só cansazo ou medo, era frío. –Senta –dixo a voz da señora Robichek, distanciada, cunha despreocupación e fastío chocantes, coma se estivese habi tuada a que as mozas se lle desmaiasen no cuarto, e, tamén distanciada, apertoulle coas puntas ásperas e secas dos dedos osTheresebrazos.

–Que foi? Tes frío? Se vai calor… Ía calor. O radiador fervellaba. O cuarto cheiraba ao allo e ao balor da vellez, a medicinas e ao peculiar olor metálico da señora Robichek. Therese tiña ganas de estomballarse na bu taca onde deixara a saia e o xersei. Quizais se se deixaba caer sobre a súa roupa, pensou, aquilo deixaría de ter importancia.

Aferrándose ao pasamáns das escaleiras ao baixar. Reservar enerxías xantando na cantina. Descalzando os pés con xoa netes coma a fileira de mulleres que se empoleiraban no ra diador nos aseos, disputándose un anaco de radiador no que colocar un xornal e sentar cinco minutos.

Therese recordou un verso do Eliot de Richard: «Non é iso o que quixen dicir. Non é iso, en absoluto».1 Quixo recitalo, pero non foi quen de mover os labios. Tiña algo doce e quente na boca. A señora Robichek estaba diante dela, dándolle algo dun frasco cunha culler e meténdolle a culler entre os labios. Therese, ben guiada, tragou, sen importarlle se era veleno. Agora sería capaz de mover os labios, sería capaz de levantarse da butaca, pero non quería moverse. Por fin, recos touse na butaca, deixou que a señora Robichek a arroupase coa manta e finxiu que adormecía. No entanto, non perdía de vista a figura corcovada que se movía polo cuarto, arrom bando as cousas da mesa, espíndose para deitarse. Observou como a señora Robichek quitaba un gran corpiño de encaixe e despois unha especie de faixa que pasaba polos ombros e en parte polas costas. Therese fechou os ollos horrorizada, 1 Do poema «The love song of J. Alfred Prufrock» [Cantiga de amor de J. Alfred Prufrock] de T. S. Eliot, publicado por primeira vez en 1915 na revista de poesía A Magazine of Verse. (N. da T.)

A Therese a mente funcionáballe moi ben. Era sorprenden te o ben que lle funcionaba, aínda que sabía que se limitaba a fitar coa mirada perdida no espazo que tiña diante e que non se podería mover aínda que quixese.

–Estás cansa, neniña –díxolle a señora Robichek, botándolle unha manta de la polos ombros–. Tes que descansar. Non se pode botar todo o día de pé e agora á noite seguir de pé.

fechounos con forza ata que o renxer dun resorte e un quei xume fondo lle indicaron que a señora Robichek se deitara. Iso non foi todo. A señora Robichek collera o espertador, déralle corda e, sen incorporar a cabeza do traveseiro, co relo xo na man tenteou á procura da cadeira de respaldo recto que tiña a carón da cama. Therese, ás escuras, apenas distinguía como o brazo se lle levantaba e caía catro veces antes de que o espertador atopase a cadeira. Agardo quince minutos ata que adormeza e marcho, pensou Therese.

E como estaba cansa, tensouse para conter o ataque, o rau to súbito que era coma afundir, que a acometía cada noite moito antes do sono, do sono anunciado. Non chegou. Así que, cando calculou que pasaran quince minutos, vestiuse e saíu en silencio pola porta. Era fácil, ao cabo, abrir a porta e fuxir sen máis. Era fácil, pensou, porque en realidade non fuxía de nada.