Duurzaamheid & Innovatie
Juul Martin, HIER OP DE PLEK WAAR ZIJN ZOGEHETEN HUIS VAN OVERVLOED WORDT GEBOUWD, VINDT DAT WE SAMEN zo veel ideeën en spullen HEBBEN, dat we door die te verbinden bergen kunnen verzetten.
Heerlijk zullen we alles delen De economische crisis leidt tot nieuwe ruilnetwerken. Juul Martin over de voordelen van de ‘deeleconomie’: zo besparen we geld, vergroten onderlinge verbondenheid en verlagen de milieudruk. door Linda Vermeulen
G
‘
eld doet iets met de dyna miek tussen mensen’, legt Juul
Martin uit. Om dit te illustreren vergeleek hij tijdens een presentatie bij TEDx in Wageningen het lenen van tijd en geld met elkaar. Hij vroeg de aanwezigen wie wel eens 3 euro had uitgeleend en wie dat bedrag later had teruggevraagd. ‘Vrijwel iedereen stak zijn hand op’, vertelt hij lichtelijk verbaasd. Maar toen hij vroeg wie een dag tijd had teruggevraagd aan een vriend die ze hadden
4 0 www. o d e .nl oktober 2012
g eholpen met verhuizen, bleven de handen in de schoot. Het bewijst volgens Martin dat ‘geld handig is om de boodschappen en je hypotheek mee te betalen, maar dat het ook een hoop gedoe geeft’. We hebben allemaal spullen in overvloed: de auto die de helft van de week ongebruikt voor de deur staat en een oud kinderbedje dat op zolder staat te verstoffen. Evenmin ontbreekt het ons aan contacten en kennis: vrienden helpen verhuizen, raad vragen aan familie en advies
geven hoe je een fiets kunt repareren. Martin heeft een term voor die overvloed: ‘sociale overwaarde’. In een zogeheten deeleconomie wordt deze overwaarde volgens hem opnieuw verdeeld. De voordelen? Goede ideeën kunnen goedkoop worden gerealiseerd, problemen kunnen snel worden verholpen en spullen kunnen door anderen worden gebruikt. Zelfstandig ondernemer en voorvechter van de deeleconomie Juul Martin ontmoet regelmatig mensen met een idee
foto: Piet Heijsen; illustratie: Samy .g/Dreamstime.com
De deeleconomie die allerlei obstakels zien bij de uitvoering van hun plannen. ‘Ze denken dat ze toestemming nodig hebben van de gemeente of dat ze veel geld nodig hebben,’ vertelt de energieke Martin, ‘maar niets is minder waar.’ Moeiteloos somt hij een reeks projecten op waarbij hij op de een of andere manier betrokken was en waar zaken werden verbeterd zonder dat er geld aan te pas kwam. In Duiven regelden buurtbewoners zelf dat de bussen voortaan
langzamer langs hun school rijden door borden te plaatsen en scholieren met de chauffeurs te laten praten. De gemeente Utrecht en duurzaam consumentenplatform Nudge maakten in een paar uur een compleet marketing- en communicatieplan om autodelen te promoten. En leden van de Facebookgroep ‘Ikgeefweg’ bieden hun overtollige spullen, zoals boeken, kleding of konijnenhokken, aan om gratis af te halen. Ofwel: Martin, die zichzelf omschrijft als ‘spreker en
aarmaker’, kent als geen anw der de kracht van deze overvloed en de energie die vrijkomt als deze overwaarde wordt gedeeld. Martin gebruikt hierbij de methode Durftevragen, waarbij iemand een gerichte hulpvraag stelt. Dat kan aan een vriend of kennis, maar ook aan een onbekende, bijvoorbeeld via Twitter. De meeste mensen zijn niet zo gewend om anderen om hulp te vragen, maar het is volgens Martin toch echt de gemakkelijkste manier om oktober 2012 www.o de .nl 4 1