Laajf magazine

CHARLOTTE VAN BRABANDER,

DE GAMING GIRL VAN BELGIË:

“DOOR P-MAGAZINE NOEMT MEN MIJ EEN BABE”

FOTOREPORTAGE

NOT SO MUCH INTERVIEW

BEATBOXEN REPORTAGE

OPERA & JEUGD

PRIJS: 4,95

Beste lezer

IN DEZE EDITIE UITZONDERLIJK GAMING GIRLS 4-7 RESEARCH GAMING GIRLS 8 BEATBOXEN 10-12 WERELDRECORD TEGEN RACISME 13 LEVEN MET KUNSTHART 14-15 CULTUUR NOT SO MUCH 16-17 OPERA 18-19 LITERATUUR RECENSIES 20-22 GEDICHT VAN DE MAAND 23 REIZEN STEV VAN THIELEN 24-27 LIEVEN MICHIELSEN 28-29 MODE BERLIJNPORTRET 30-32 LOW BUDGETSHOPPING 33

Er bestaan veel vooroordelen en tegenslagen in de wereld. Toch kan je positief in het leven staan. Gaming girls hoeven geen nerds te zijn, leven met een pacemaker hoeft geen last te zijn en beatboxen is ook kunst. Het leven kan mooi zijn. Enjoy Laajf.

4-7

COLOFON Redactie en eindredactie: Sarah De Kinder Jasper Kuylen Siene Roels Adres redactie: Zandpoortvest 13 2800 Mechelen Adres drukker: Nijverheidsstraat 7 1930 Zaventem

24-27

Links: www.laajfmagazine.be www.trippen.com www.vlaamseopera.be Met dank aan: Docenten Lessius Hogeschool Mechelen Trippen Sheila De Kinder Matthias Van Barel

13 3

Uitzonderlijk - Gaming Girls

“Door gamen ben ik open gebloeid” CHARLOTTE VAN BRABANDER (24) IS DE GAMING GIRL VAN HET JAAR. ZIJ ZIT AL IN HET VAK SINDS HAAR KINDERTIJD, NU STREEFT ZE NAAR INTERNATIONALE BEKENDHEID. Het stereotiep van een meisje dat gamet is graatmager, heeft vettig haren en brilglazen die lijken op een jampot.

Deze meisjes zijn asociaal en hebben geen leven. Charlotte is het bewijs dat deze vooroordelen niet kloppen.

Charlotte: “Veel jongens probeerden vroeger toen ik nog niet bekend was mij te kwetsen door te zeggen dat ik dik was. Ik weet beter, zo’n dingen kwetsen mij niet. Er zijn veel vooroordelen.

Je kan niet knap zijn, gamen en slim zijn tegelijk.

Iedereen denkt dat ik dom ben. Ik sta ook bekend als “babe” door foto’s die verschenen zijn

Studie: gamen

Als je een gamer wilt worden, moet je studeren.

Het is een studie bovenop andere studies die Charlotte doet. Zij doet Criminologie en Rechten, twee universitaire studies. Ze is tot nu toe altijd geslaagd, hoewel haar vader betere resultaten zou willen zien. Maar Charlotte steekt liever meer tijd in het gamen. Ze zou haar levensstijl toch eens moeten aanpassen, maar dat zijn zorgen voor later. “Gamen is heel wiskundig en je moet veel tijd steken om uw tactieken met je team te bespreken. Het is heel strategisch en moeilijk. Je moet echt bijleren. Dit doe je door te spelen met gamers die beter zijn. Of je neemt je spel op en achteraf haal je uw fouten uit die opname.” vertelt Charlotte. Het team waar zij in speelt heeft een coach die de gamers kan bijsturen. “Iemand die achter u staat heeft veel meer overzicht over het spel dan de gamer die erin zit”, zegt ze.

De strategie die Charlotte gebruikt in haar games merkt ze ook op in het dagelijkse leven.

Haar manier van denken is helemaal veranderd. In moeilijke situaties gaat ze stappen vooruit denken voor ze bepaalde dingen gaat ondernemen. Zij is iemand die constant nadenkt en dat is niet altijd gemakkelijk om op die manier te leven.

Bloederig

Charlotte: “Mijn vriendinnen zijn jaloers op mij.”

in de P-Magazine. Er zijn wel veel gamers die er slecht uitzien, maar wij zijn niet dom.”

4

Charlotte gelooft niet dat je van gamen agressiever wordt. Zij zegt: “Voor mij is het een uitlaatklep. Het is wetenschappelijk bewezen dat het mensen niet agressiever maakt. Agressiviteit zit in je of niet. Er zijn wel games die erover gaan, maar je beslist zelf of je die speelt. Je raakt uiteindelijk wel gewend aan de bloederige taferelen. Een leuke anekdote: een politieman werd ooit beschoten en durfde niet meer op straat. Hij is dankzij mij Counter Strike (een computergame,nvdr.) beginnen spelen en nu kan hij terug op straat komen zonder angst.

Deze wereld maakt mensen hard.

Onderwerp - Rubricering

5

Uitzonderlijk - Gaming Girls

“IK WAS NOOIT ECHT EEN MEISJE. IK SPEELDE NOOIT MET POPPEN” Charlotte is altijd een verlegen meisje geweest, maar door het gamen is ze heel open geworden. Poseren voor de foto is geen probleem meer en ze is zelfs testen gaan doen om VJ(Visual Jockey, nvdr.) te kunnen worden op televisie. Dat is een grote stap voor haar.

Charlotte ziet een carrière in de media wel zitten, maar gelooft dat het moeilijk is om zover te komen. Charlotte:”Ik ben nooit een écht meisje geweest. Ik speelde niet met barbiepoppen, tenzij met Pocahontas, want dat was een stoere madam. Ik kan ook beter praten met jongens dan met meisjes. Volgens mij zit er een jongen schuil in mijn lichaam.”

Meisjesniveau

Charlottes grootste probleem is dat ze niet in een jongensteam kan spelen. Het meisjesniveau is veel lager dan dat van de jongens. Jongens willen geen meisjes in hun team, want zij vormen een zwakke schakel. Het zou wel een goede manier zijn om beter te worden dan andere jongens. Charlotte: “Het is echt mijn bedoeling om het niveau van jongens te evenaren. Het is zalig om te laten zien dat een meisje even goed kan zijn als hen. Wij krijgen altijd gelijke kansen, behalve bij gamen. Ik probeer te streven naar gelijkheid bij het gamen. Maar nu wil ik mij eerst focussen op het pokeren.”

Er zijn weinig meisjes echt geïnteresseerd in gamen. Dit komt omdat je er veel tijd in moet steken. Als je echt goed wilt zijn in een spelletje, zou je het zeker twee jaar moeten spelen. Dan wordt je nog altijd niet de beste. Veel meisjes kunnen hun tijd hier niet voor opofferen. Zij gaan liever uit dan tot ’s nachts te gamen.

Het grote verschil tussen jongens en meisjes, is dat jongens agressiever spelen. Meisjes zijn voorzichtiger. De communicatie tussen meisjes gaat veel stroever dan bij jongens. Zij draaien rond de pot, terwijl jongens direct zeggen wat ze moeten doen. Communicatie is bij gamen heel belangrijk. “Het ene moment leef je nog, het andere ben je dood”, zegt Charlotte. “Dat is een reden waarom jongens nog altijd neerkijken op meisjes, wat een beetje zielig is. Ze zouden ons

6

moeten aanmoedigen. Maar meisjes moeten ook de kansen grijpen. Je krijgt veel commentaar en je moet dat achter je te laten. Jongens zijn gewoon bang dat meisjes beter worden.”

Jaloezie

Charlotte zegt: “Mijn vrienden zijn ook voornamelijk jongens. Zij tonen veel respect voor wat ik al bereikt heb. De paar vriendinnen die ik heb, schuiven mij aan de kant. Ik denk doordat ik er niet veel meer kan bij zijn of door jaloezie.

Maar echte vrienden blijven vrienden, ook al zie je ze niet vaak en ze tonen respect voor wat je doet.” Charlotte is nu voornamelijk bezig met poker. Dit moet je lang spelen voor je resultaten kan zien. Ze heeft in het pokeren nog niet veel bereikt. Haar vriendinnen vergeten wel dat ze er constant mee bezig is. Ze pokert tot twee uur ’s nachts en moet echt blokken om te kunnen gamen. Charlotte wordt niet vaak herkend op straat. Mensen kijken wel eens of herkennen haar, maar ze wordt nooit aangesproken. Dit vinden haar vrienden ook positief, want op die manier kan ze nog steeds een rustig leven leiden samen met hen.

In de gamewereld moet je veel tijd steken. Vroeger stak Charlotte nog meer tijd in het gamen dan nu. Ze was verslaafd, maar zij vindt het geen verkeerde verslaving. Charlotte: “Gamen is niet asociaal zoals iedereen denkt. Je moet sociaal zijn, want als verlegen meisje kan je niets in deze wereld doen. Dat heb ik zelf ervaren. Ik heb heel veel mensen leren kennen. Je ziet ze niet vaak in het echte leven. Daarom zijn LANparty’s een heel goed initiatief. LAN staat voor Local Area Network. Daar speel je samen met twee of meer computers die rechtstreeks of via een gedeeld medium met elkaar verbonden zijn.” Op deze party’s kan je veel contacten leggen. Je kan echt in de wereld verzeild geraken.

Na het gamen gaat het team ’s avonds vaak iets doen. Gamen is dus niet asociaal.

LAN-party

Op zo’n LAN-party zijn meestal ongeveer 400 computers met elkaar verbonden. Dan worden er onderling competities gehouden met verschillende spelletjes. Het lijkt op een voetbalstadion en de tribunes zitten vaak helemaal vol met mensen die €17 geven om andere mensen te zien gamen. Als gamer moet je proberen om jezelf hier te bewijzen. Charlotte: “Ik ging mee met mijn ex-vriend. Zo ben ik in deze wereld terecht gekomen. Ik merk dat het publiek niet

Gaming Girls - Uitzonderlijk

breed is. Ik probeer daaraan te sleutelen. Je hebt veel gameprogramma’s op televisie, maar mensen die er niets van kennen, die zappen weg. Er moeten meer interviews met gamers worden afgenomen. Zo wordt het aantrekkelijker voor iedereen, ook voor meisjes.”

“MIJN OUDERS ZOUDEN FIER ZIJN ALS IK DE WERELDKAMPIOENSCHAPPEN WIN”

is (hoofdredacteur EOS). Hij vindt Charlottes schoolresultaten belangrijker. Toch gelooft Charlotte dat haar ouders heel fier zijn op haar.

Ze vertelt: “Ik wil graag de wereldkampioenschappen winnen. Dan krijg je ook veel geld.

Ik wil daar wel maximum één jaar voor trainen.

Ik wil niet te ver gaan, als ik moe ben dan ga ik slapen. Ik ben heel competitief en dat is niet slecht, want op die manier leer je heel veel bij.”

Als ze de wereldkampioenschappen zou winnen, zouden haar ouders heel fier zijn maar nog niets laten merken.

Poker

Voor het gamen heeft ze niet onmiddellijk een event in aantocht, maar voor het pokeren wel.

Charlotte zit in een meisjesteam, maar heeft Zo gaat Charlotte meedoen aan de eerste Belde laatste keer dat ze in competitie speelde gium Poker Series. Dat is een pokertour die nu in geen goede prestatie kunnen neerzetten. Toch België rondgaat. Charlotte: “Ik ben nu één jaar is haar team binnengeraakt bij de Electronic aan het pokeren. Ik ga naar Ibiza en Las Vegas.

Sports Worldcup. Hier kan je enkel binnen als je Dit komt ook allemaal door de sponsoring anteam enige status heeft verkregen online. Het is ders zou ik zover niet geraken.” een eer voor het team dat ze werden uitgenodigd. tekst : sarah de kinder

Schietspelletjes

foto’s : siene roels

Er zijn verschillende favoriete spelletjes onder de gamers. Charlottes voorkeur gaat naar Coun- Charlotte: “Mensen noemen mij babe, door P-magazine.” terStrike. Dit is een schietspel en niet zo bloederig als het klinkt. Het is één van de bekendste spelletjes online. Ondanks de bekendheid is er weinig vrouwelijke competitie op internationaal niveau. “Je hebt bij dit spel veel samenwerking met je team nodig. Je moet heel strategisch nadenken en bepaalde tactieken onder de knie krijgen. Je kan dus niet als een kip zonder kop rondlopen. Het is een echte uitdaging: je kan nooit goed genoeg worden in het spel.” vertelt Charlotte. Maar ze is CounterStrike nu toch een beetje beu gespeeld. Er zijn niet veel meisjes in België die gamen dus moet ze altijd naar beurzen. Op die beurzen moet ze altijd alleen spelen. Na zeven uur spelen wordt dit saai.

In competitie werk je samen met je team en dat is leuker. Daarom probeert Charlotte nu te focussen op het pokeren. Hiermee verdient ze nog niet veel geld, maar ze wordt gesponsord door PokerStars. Dat is de reden waarom ze kan meedoen aan toernooien. Om echt geld te verdienen moet je lang spelen en veel winnen.

Resultaten zie je pas op lange termijn.

De ouders van Charlotte stonden niet achter haar keuze om zo ver te gaan in het gamen.

Dit komt doordat haar vader een kritisch man

7

Uitzonderlijk - Research Gaming Girls

Onderzoek: meisjes en gamen Meisjes en videogames. Niet veel mensen zien de connectie tussen deze twee begrippen. Toch zijn er redelijk wat meisjes die gamen. Daarom niet op professioneel niveau, zoals Charlotte Van Brabander doet. Vaak spelen meisjes gewoon thuis een spelletje, ofwel op de pc ofwel op een andere manier. Omdat het verschijnsel minder frequent voorkomt dan jongens, is er veel onderzoek naar gedaan.

Zo werd ook onderzocht wat het effect is als ouders met hun kleine meid mee spelletjes spelen.

De resultaten verschenen in Journal of Adolescent Health, een wetenschappelijk tijdschrift. De associatie tussen het gedrag en gameverbruik van jongeren was de aanleiding voor deze research. Het doel van het onderzoek is een verband te vinden tussen het meespelen van ouders met hun kinderen en de gedrags- en familieresultaten hiervan.

De onderzoekers hadden een steekproef van 287 deelnemers. Deze groep bestond uit jongeren en hun ouders. Ze moesten allemaal verschillende vragenlijsten invullen: lijsten met betrekking tot aantal videospellen, met betrekking tot gedrag in het algemeen en met betrekking tot familiegedrag. Deze lijsten voltooiden bredere studies, die niet in het artikel opgenomen werden.

Het onderzoek had duidelijke resultaten. De tijd die wordt gespendeerd aan gamen staat in verhouding met verschillende negatieve resultaten.

Voorbeelden van die resultaten zijn: zichzelf opsluiten, agressief en asociaal gedrag bij meisjes.

Als meisjes met hun ouders samenspelen, zie je duidelijk tegenovergestelde resultaten. De conclusie van dit onderzoek is kort: als klein meisje samen gamen met je ouders, beïnvloedt je gedrag als jongere.

Uit een tweede rapport vonden we volgende bevindingen: ▪▪ Meisjes gamen op jonge leeftijd evenveel als jongens, maar minderen hiermee naarmate ze ouder worden ▪▪ De voorstelling van vrouwen in computer games

8

▪▪ De verhouding tussen het gamen en de schoolprestaties ▪▪ De negatieve effecten van gewelddadige computer games ▪▪ Inhoudelijke voorkeuren van meisjes bij computer games ▪▪ Voorkeuren met betrekking tot vormgeving van meisjes bij computer games Onderzoekers hebben een duidelijke conclusie kunnen trekken uit dit rapport. De mensen moeten weten dat meisjes meer gestimuleerd moeten worden om computer games te gaan spelen. Men hoopt ook dat de designers van games rekening zullen houden met deze bevindingen, zodat ze hun spelletjes meer aanpassen naar meisjes. Zo kunnen ze bijvoorbeeld meer spelletjes ontwikkelen waarin de karakters een relatie met elkaar aangaan, waarin vriendschappen kunnen ontstaan, enzovoort. Tot dit gebeurt, hopen de onderzoekers dat meisjes zich aangemoedigd voelen om zich op te werken tot gelijke speler in de wereld van computer games. tekst : siene roel s

roseMamuze, dé cadeaushop Dé cadeaushop voor jong en oud

Je vindt voor ieder wat wilt, in alle categorieën.

De leukste, unieke cadeau’s van bekende en minder bekende merken..

O.a. Rice, Rie Elise Larsen, Menu, Stelton, PiPStudio, Djeco,... en nog veel meer!

Laat je inspireren door puurheid en de eenvoud van Denemarken, het inspirerend, creatieve en leerrijke speelgoed voor de kleintjes, het ruime assortiment wijnaccesoires en als kers op de taart het lederwaren en accessoires en unieke juwelen.

Uitzonderlijk - Beatboxen

Door: “Het zou fantstisch zijn als ik bekend word”

10

Beatboxen - Uitzonderlijk

Door Schuermans (18) is al ongeveer acht jaar een beatboxer. Hij wilt niet bekend worden, maar het zou altijd leuk zijn om eens op een festival te beatboxen.

“Ik ben al bijna flauwgevallen” Door (artiestennaam: Darius) is ongeveer acht jaar bezig met beatboxen. Het is begonnen door de bekende Eminem met zijn film 8Mile, die hij samen met zijn vrienden had bekeken.

Hoe leer je beatboxen?

Door Schuermans: “Eerst moet je juist leren ademen. Je moet tegelijk door je neus en je mond kunnen ademen. Als je dat kunt, kijk je voornamelijk naar televisie. Ik zocht eerst zelf uit wat je met je keel moet doen om bepaalde klanken te krijgen. Het begint bij een simpele klank, maar als ik een klank wou kunnen die niet lukte, zocht ik op internet naar filmpjes voor te kunnen kijken wat bekende beatboxers doen met hun keel. Zo vind je andere klanken.”

Beatboxen is dus echt muziek?

Door: “Absoluut! Ik weet natuurlijk niet wat andere mensen daarover denken.”

Dus er zijn verschillende genres…

Door: “Er zijn in beatbox verschillende muziekstijlen die je ook in het dagelijkse leven hoort. Het gaat van hiphop tot drum ’n bass. Hier hou ik mij ook voornamelijk mee bezig. Drum ’n bass is wel heel moeilijk. Vroeger deed ik vooral hiphop, maar nu is dat te gemakkelijk.”

Evolueer je dan snel in het beatboxen?

Door: “Dat duurt ongeveer een jaar. Er gebeurt veel op een jaar. Er komen veel liedjes bij en die probeer je na te doen. Zo creëer je nieuwe klanken die je kan gebruiken de repetities en zo word je altijd beter.”

Je bent dus een gevorderde.

Door: “Dat zou ik niet durven zeggen. Want wat je zelf doet, doe je altijd goed. Als ik een liedje zing, klinkt dat ook goed, maar ik zing echt vals.

Ik probeer altijd vrienden mee te nemen waar ik kritiek van kan verdragen om te weten of het ook echt goed is. Anders zou ik geen vorderin-

gen maken. Ik weet dat ik goed ben, maar natuurlijk niet de beste.”

Wie is dan wel de beste beatboxer?

Door: “Mijn grote idolen zijn Roxorloops en Fatty K. Het zijn allebei Belgen en voor mij zijn dit de beste beatboxers van de wereld. Om te kunnen beatboxen moet je er veel tijd insteken,maar ik ben nu met andere dingen bezig die voorrang krijgen.”

Heb je dan geen ambities om bekend te worden?

Door: “Het zou fantastisch zijn als ik bekend zou worden, maar het gaat vooral om de muziek.

Voor mij is dat het belangrijkste. Het maakt niet uit hoeveel volk er naar mij komt kijken. Meestal hebben mensen mij een keer gezien en dan is het afgelopen. Het is nog altijd maar een hobby, ik wil er geen geld mee verdienen. “

Wat zijn de reacties dan van je vrienden, familie en onbekenden?

Door: “Hun reacties zijn altijd zeer positief en zij proberen mij daar altijd in te steunen. In het begin werden mijn moeder en kleine broer er nerveus van, maar toch steunden ze mij. Mijn vrienden zijn me een beetje gevolgd. Het is veel leuker om te beatboxen met een paar vrienden dan alleen. Hoewel je dan in het middelpunt van de belangstelling staat en dat vind ik toch leuk.”

“BEATBOXEN IS EEN GEWOONTE GEWORDEN” Je hebt een nieuwe mentos-reclame met beatboxers met een paar jongens. Wat vind je hier dan van?

Door: “Dit vind ik echt belachelijk. Dat zijn zeven jongens die beatboxen. Ik wil niet opscheppen, maar dat kan ik ook alleen. Wat deze jongens doen, dat kan iedereen. Ik kan er niet tegen

11

Uitzonderlijk - Beatboxen

want er zijn betere beatboxers als dat. Hoewel die zich hier misschien gewoon niet mee bezighouden.”

Heeft het dan ook lichamelijke gevolgen?

Door: “Geen idee, je kan het leren. Je begint bij de ademhaling en dat leer je gewoon door filmpjes op het internet maar echt moeilijke klanken daar moet je aanleg voor hebben. Ik kan ook niet alles vanaf de eerste keer dat ik dat doe maar je leert het wel.”

Door: “Als beatboxer mag je eigenlijk niet roken want het maakt je stem helemaal kapot. Maar een rokersstem heeft wel leuke effecten. Ik krijg er ook een hoest van. Dat komt als ik verkeerd geademd heb maar mensen horen dit niet als je beatboxt. Je moet het dan ook wel niet laten merken. Je kan ook niet echt dansen terwijl je beatboxt want dan gaan de klanken die je maakt verspringen en dan trekt het op niets meer. “

Er zijn dus moeilijke klanken.

Je bent met andere dingen bezig. Zoals?

Kan dan niet iedereen beatboxen?

Door: “Net zoals je bij een gitaar moeilijke noten heb, heb je bij het beatboxen moeilijke klanken.

Zo zijn er klanken die ik al acht jaar kan maar die nog steeds moeilijker zijn dan klanken die ik nog maar net kan maken. Een voorbeeld is de didgeridoo (Australisch blaasinstrument, nvdr.).

Dat blijft een heel moeilijke klank die ik moet blijven oefenen bij elke repetitie, maar dat is heel uitputtend.”

Waarom zijn die klanken uitputtend?

Door: “Je moet dubbel ademen. Dat betekent dus dat ik tegelijk door mijn neus en mond adem. En bij bepaalde klanken die ik produceer is dit moeilijker dan bij andere. Als ik drum’n bass maak dan ben ik echt kapot. Ik ben al een paar keer bijna flauwgevallen. Het is warm en je hebt weinig adem. Daarom drinken beatboxers heel veel water. Vroeger dronk ik wodka om mijn keel zolang mogelijk nat te houden want je hebt echt veel speeksel nodig.”

Door: “Ik draai nu vooral op fuiven samen met een paar vrienden. Ik blijf in het middelpunt van de belangstelling staan.”

Kan je beatboxen hier niet in gebruiken?

Door: “Dat hangt af van de reacties, maar ik denk niet dat dit gaat gebeuren. Mijn vrienden en mijn vriendin zeggen wel dat ik het eens moet proberen, maar ik durf niet goed. Ik ben er ook niet zoveel meer mee bezig als vroeger en heb schrik dat het niet goed zal zijn.”

Denk je aan stoppen met beatboxen?

Door: “Ik ben beatboxen een beetje aan het verwaarlozen. Zelfs mijn moeder begint het te missen. Ik zou nooit willen stoppen met beatboxen. Het is een gewoonte geworden. Dat kan ik niet missen. Beatboxen blijft plezant. Dat ben ik gewoon geworden. Take it or leave it!” tekst en foto’s : sarah de kinder

Door: “Er zijn moeilijke en makkelijke klanken.”

12

Wereldrecord Tegen Racisme - Uitzonderlijk

Schoolopdracht wordt mogelijk record NAAR AANLEIDING VAN INTERNATIONALE DAG TEGEN RACISME PROBEERT GENT EEN WERELDRECORD TE BEHALEN. Mariska D’hondt is een eerstejaarsstudente sociaal werk in Gent heeft een heus project lopen in verband met diversiteit. Dit brengt ze met een paar medestudenten en leerkracht Martine Deneckere tot een goed einde.

Mariska D’hondt gelooft niet dat België goed bezig is. België heeft een wereldrecord verbroken met het vormen van een regering dat ondertussen al te lang duurt maar ook in verband met racismebestrijding is België helemaal niet goed bezig.

Symbolische betekenis

Onder leiding van Martine Deneckere en een collega moeten de studenten, zoals Mariska, een actie uitschrijven waardoor je een welbepaalde organisatie meer bekendheid geeft binnen het sociaal werk. Mariska vertelt: “Het is ontstaan met een lach en een zwans. We hebben lang over dit project nagedacht. Uiteindelijk wilden we een wereldrecord bereiken met handen schudden tegen racisme. Handen schudden heeft ook een symbolische betekenis. We tonen dan dat we respect hebben voor elkaar en dat niet iedereen racistisch is.”

ander beeld in de media komt die positiever staat tegenover multiculturaliteit. Je wordt overstelpt met een negatieve boodschap”, gelooft Mariska waarin Martine haar steunt. Het doel van deze actie is een verandering in de denkwijze van veel mensen brengen. Racisme is ook een denkwijze. Er zou meer vergeving moeten zijn, zelfs voor mensen die een misdrijf hebben gepleegd.

Samenhorigheidsgevoel

Er is al een wereldrecord handen schudden tegen racisme. Dit staat ook in het Guiness Book of Records. Hier waren 5.268 mensen aanwezig.

De studenten moeten dus zeker 5.300 mensen aanspreken om naar de vrijdagmarkt in Gent te komen. “Als we het wereldrecord niet halen, maakt dit niet uit. Het gaat erover dat je een doel moet hebben om naar te kunnen werken”, zegt Martine. “We willen gewoon een statement bereiken tegen racisme.” Hier slaagt ons duo in met gemak.

“Ik bel elke dag met mijn leerkracht. Ze heeft mij dan ook nog eens gebuisd. Dat geeft een beetje een raar gevoel”, vertelt Mariska. Een project zoals dit organiseren brengt een groot samenhorigheidsgevoel bij. Het schept ook vriendschappen bij de leerlingen. Zij steunen elkaar en proberen samen eenzelfde doel te bereiken. Mensen moeten meedoen aan het project met een visie in hun achterhoofd. Het heeft betekenis, het gaat niet over het wereldrecord. Het gaat erover dat we veel diversiteit in de samenleving hebben en elkaar de handen moeten schudden om zo op een aangename manier met elkaar samen te leven.

Positiever beeld

tekst en foto’s : sarah de kinder

In België moet er meer werk gemaakt worden tegen racismebestrijding. “Ik hoop dat er een

13

Uitzonderlijk - Leven met kunsthart

“Ik voel me geen patiënt” Tom Vos (20) heeft al acht jaar een pacemaker en een kunstklep.

Ondanks dit mankement ziet hij zichzelf niet anders dan zijn leeftijdgenoten. Hij gaat nog steeds uit en heeft evenveel plezier in zijn leven als zijn vrienden.

Tom: “Op mijn twaalfde hebben ze bij mij een endo carditis vastgesteld. Dat is een directe bacteriële infectie op het hart. Ik had een Stafe Lecock-infectie, één van de gevaarlijkste dat je kan krijgen. Als volwassenen is de kans op sterven groter dan op mijn leeftijd. Mijn ouders schrokken zich dood. Dat net hun zoon dat overkwam, daar moet je even van slikken. Maar ze zijn er altijd voor mij als ik het moeilijk heb. Ik zal er de rest van mijn leven last van hebben. Tenzij de stamceltheorie uitgewerkt wordt. Maar dat is onmogelijk omdat het op dit moment nog taboe is. Dus loop ik met een pacemaker voor de rest van mijn leven.

Geen donorhart

“Een mogelijk oplossing voor mijn pacemaker zou een donorhart kunnen zijn. Maar dat wil ik eigenlijk niet. Zolang mijn eigen hart werkt, wil ik dat houden. Als een donorhart toch nodig is, dan moet het maar. Want een spuitje krijg ik toch niet. Door de medische wet mogen doktoren geen euthanasie toestaan zolang er kans is dat een mens kan overleven. Het is zogezegd onmenselijk om patiënten euthanasie te geven, terwijl het erger is om die mensen in leven te laten.” vertelt Tom.

“ALS IK MORGEN DOOD GA, IS DAT ZO” “Ik moet elke zes maanden op controle in ziekenhuis. Daar maken ze een cardiogram.

Door middel van een machine dat met radiogolven werkt, kunnen dokters mijn hart bekijken en controleren of de kunstklep nog naar behoren werkt.” zegt hij. “Als dit niet het geval is, moet de klep vervangen worden, maar dat zou normaal niet mogen gebeuren. Ik heb het echter wel al

14

meegemaakt. Bij de eerste operatie werd mijn hartklep vervangen door een klep van een varken. Later bleek dat de infectie nog niet helemaal weg was en dan moest de klep opnieuw vervangen worden. Toen heeft de chirurg per ongeluk het weefsel dat ervoor zorgt dat het hart samentrekt, beschadigt. En zo kom ik aan mijn pacemaker. Nu moet ik ook medicijnen nemen die mijn bloed ontstollen. Hoe meer dit gestold is, hoe meer pillen ik moet nemen. Dus kochten mijn ouders een machine om te meten hoeveel medicijnen ik elke dag moet nemen.”

Normale jeugd

Tom: “In het algemeen heb ik een fijne jeugd gehad. Rekening houden met mijn pacemaker doe ik zoveel ik zelf wil. Eigenlijk mag ik geen overtollige hoeveelheden alcohol meer drinken sinds ik die echte kunstklep heb. Maar twee weken na mijn ontslag uit het ziekenhuis was ik al zo zat als maar kon. Ik heb nooit ergens last van gehad. Het enige gevaar voor mij is betrokken geraken bij een gevecht. De combinatie van alcohol en mijn medicijnen zorgt ervoor dat mijn bloed enorm ontstolt is. Als ik dan een klap zou krijgen, kan dat echt heel gevaarlijk zijn. Vanbinnen doodbloeden is dan zelfs een mogelijk gevolg. Maar, als ik morgen doodga, is dat zo.

Ik kan zeggen dat ik heb geleefd. Hoewel ik nooit mijn absolute droomjob zal kunnen beoefenen. Ik wou graag bij het leger gaan, maar zij weigeren mensen met een pacemaker.”

“De definitie van het woord hartpatiënt beslis je zelf”, vertelt Tom. “Ik zie mezelf niet als een patiënt. Iemand die wekelijks op de bank bij de psychiater ligt, dat is een patiënt. Het feit dat mijn vrienden mij niet als patiënt zien, wilt zeggen dat mijn doel geslaagd is.” tekst en foto: siene roel s

Leven met kunsthart - Uitzonderlijk

Tom: “Ik hou rekening met mijn pacemaker zoveeli k wil.�

15

Cultuur - Not So Much

Mortsel – Stevige punkrock met razendsnelle gitaarsolo’s en maatschappijkritische teksten, zo klinkt Not So Much. Op 13 mei presenteert de band zijn debuutalbum in Tjok, Hove. Dankzij het zelf georganiseerde Back On Track, een reeks optredens, kan de groep dat eerste album financieren. Not So Much is een jonge band, de leden zijn niet ouder dan 17 jaar. Toch winnen ze steeds meer aan bekendheid. Zo deelden ze het podium al met grote namen zoals The Kids, Willie Wartaal (van De Jeugd Van Tegenwoordig, nvdr.) en The Opposites. Dit zijn de foto’s van hun optreden tijdens Back On Track in jeugdhuis Centraal.

TEKST EN FOTO’S: JASPER KUYLEN

16

Not So Much - Cultuur

17

Cultuur - Opera

VLAAMSE OPERA WIL MEER JONGEREN AANTREKKEN

“De jeugd heeft een fout beeld over opera” Jozefiene Schreiber werkt aan de educatieve dienst van de Vlaamse Opera en maakt er haar missie van om opera aantrekkelijker te maken voor de jeugd.

Opera is geen cultuurvorm die tot de leefwereld van jongeren hoort. Jonge mensen gaan feesten, naar de bioscoop en dergelijke. Het zijn ouders en grootouders die de opera bezoeken.

“Als scholen op bezoek komen, merk je tijdens een vragenronde al snel op dat jongeren een fout beeld hebben over opera”, vertelt Schreiber. “Het beeld dat ze hebben is een oud, middeleeuws beeld.” Jongeren lijken niet gemakkelijk af te stappen van de idee dat opera een zeer klassieke kunstvorm is. Uiteraard zijn de bekende en typische opera’s nog steeds klassiek, maar we leven wel in de 21e eeuw. En dat beseft de Vlaamse Opera.

Mozart en urban

Urban staat voor elke straatkunst: van graffiti tot skateboarden en van hiphop naar breakdance.

Om zichzelf aantrekkelijker te maken, integreren steeds meer cultuurhuizen dit genre in hun programma, ook de Vlaamse Opera. In november van vorig jaar brachten negen urban dansers een persoonlijke versie van Die Entfühurung aus dem Serail van Mozart. Schreiber: “Dit was een succes. Ze konden ook een kijkje achter de schermen nemen. Dit sloeg blijkbaar aan.” In De Standaard zei choreografe Sihame El Kaouakibi dat de ticketverkoop als een trein liep. “We hebben de prijs wel gedrukt. Een operakaartje is veel te duur voor onze jongeren”, beweerde El Kaouakibi.

Maar een te hoge prijs vindt Schreiber geen argument voor jongeren om niet naar de opera te komen. “Er zijn genoeg initiatieven waardoor je goedkoop naar een voorstelling kan komen.”

Sinds begin jaren 2010 bieden Antwerpen en Jozefiene Schreiber: “Je vindt ons ook op sociale netwerksites zoals Facebook en Twitter.”

18

Opera - Cultuur

Gent hun studenten cultuurcheques aan. Hiermee kunnen de studenten voor slechts anderhalve euro naar een operavoorstelling gaan.

“Daarnaast kan je tot je 26 jaar van de last minute aanbiedingen genieten. Als je op het laatste nippertje een ticket voor een opvoering koopt, betaal je niet meer dan acht euro. Je kan ook een jongerenabonnement nemen”, zegt Schreiber. Met zo’n abonnement krijg je tot 75 procent korting op een ticket. Er zijn dus genoeg manieren voor jongeren om niet de volle pot te moeten betalen voor een avondje opera.

Maar niet veel jonge mensen weten dit. “Het staat duidelijk in onze eigen communicatie, maar als je niet in opera geïnteresseerd bent, surf je ook niet naar onze website”, legt Schreiber uit. “We hebben nu wel activiteiten georganiseerd met Maks!, het jongerenmagazine. Ik ben zeer benieuwd wat dat zal geven.”

“JONGEREN KUNNEN VOOR € 1,50 NAAR DE OPERA GAAN” Facebook en Twitter

Met jongerenmagazines werken, is trouwens niet de enige stap die de Vlaamse Opera richting jong Vlaanderen zet. “Sinds kort hebben we iemand aangesteld die zich volledig met de website en met sociale netwerken bezighoudt”, geeft Schreiber te kennen. Operahuizen in het buitenland zijn al lang actief aanwezig op Facebook en Twitter en hebben hun site degelijk uitgebouwd. Schreiber geeft toe: “De Vlaamse Opera is wat dat betreft inderdaad trager. Maar een inhaalbeweging is begonnen. Ongeveer een half jaar geleden werd de Vlaamse Opera lid op Facebook. En de formule werkt. Zo vraagt bijvoorbeeld Judith S. raad bij de invulling van haar laatste cultuurcheque.” Sinds december 2010 gebruikt de Vlaamse Opera ook Twitter.

Gelukkig zijn goedkope opera en online services niet de enige maatregelen die getroffen worden. “Vanuit de educatieve dienst organiseren we rondleidingen en workshops. Tijdens zo’n activiteiten worden de deelnemers volledig ondergedompeld in het concept opera. De jongeren maken kennis met alle aspecten van het wereldje,” vertelt Schreiber, “We tonen hoe de kostuums worden gemaakt, het orkest, de hele

Jozefiene Schreiber: “Sommigen vinden dat opera niets voor hen is.”

voorbereiding, kortom: we tonen alles.” Op het einde van de dag nestelen de groepen zich in de rode pluche en krijgen ze de voorstelling te zien.“Aan het begin van een rondleiding bots ik steeds op heel wat weerstand, maar bijna altijd wordt die doorbroken,” vertelt Schreiber uitgelaten. “Het is leuk als jongeren die voorheen niets van opera moesten weten, dat ze na zo’n dag komen zeggen dat ze meer willen.”

Cherubino

“Slechte commentaar heb ik nog niet gehad,” zegt Schreiber. “Er zijn natuurlijk wel mensen die zeggen dat ze het heel leuk vonden en blij waren dat ze meegedaan hadden. Toch komen zij niet terug, want het is niets voor sommigen. Dat is geen probleem. Ieder diertje zijn pleziertje.”

Voor jongeren die wel weg zijn van opera en een stapje verder willen gaan, richtte Schreiber in 1988 Cherubino op. Dit is een jongerenorganisatie die activiteiten plant rond opera. “Toen ik voor de Vlaamse Opera begon te werken, wilde ik opera toegankelijker maken voor jongeren,” volgens Schreiber, “Makkelijk was dat niet. Je hebt eerst jongeren nodig die graag naar de opera komen.” Hoewel het nu bijzonder stil is rond Cherubino, maar de organisatie heeft wel degelijk gewerkt. Ze is zelfs lid van de Europese jongerenvereniging Juvenilia. Dat is de organisatie voor Young Opera Friends. Tot slot licht Jozefiene haar doel toe: “Het is niet mijn missie om jongeren in de zalen te krijgen. Ik wil opera gewoon aantrekkelijker maken. Toch vind ik dat je minstens één keer in je leven naar de opera moet zijn geweest.” online: www.vlaamseopera.be

TEKST EN FOTO’S: JASPER KUYLEN

19

Literatuur - Recensie

Mijn leven tussen seriemoordenaars (in het brein van de beruchtste killers)

Wat bezielt iemand om tientallen mensen te vermoorden? Waar denkt hij aan? Het jij je dit ook al eens afgevraagd? Dan is Mijn leven tussen seriemoordenaars (in het brein van de beruchtste killers) een echte aanrader.

Morrison komt in contact met de meeste beruchte seriemoordenaars op de wereld. Ze heeft meer dan 70 seriemoordenaars gesproken. Ze probeert erachter te komen waarom deze mensen anderen hun leven afnemen en daar geen emoties bij kunnen tonen.Ze heeft veel vragen en in haar boek komt ze tot een aantal bevindingen. Eén daarvan is dat seriemoordenaars verslaafd zijn aan moorden. Ze schrijft brieven naar veel van de moordenaars, waarvan ze enkele antwoorden in het boek zet Er wordt letterlijk verteld door de moordenaars hoe ze hun slachtoffers hebben gemarteld, verkracht, vermoord en daarna gedumpt op een plaats waar niemand het lijk zou vinden.Dit grijpt je aan, want over heel de wereld kun je zulke mensen tegengekomen. Daarom is het nodig dat het boek meer publiciteit krijgt, meer mensen moeten het boek lezen.

Het boek is een echte aanrader. Het is psychologisch zwaar en je moet lef hebben om het te lezen, omdat het zo gedetailleerd is.

Maar je krijgt inzicht in wat mensen drijft in hun doen en laten. Volgens Morrison is het begrip seriemoordenaar genetisch bepaald en als de wetenschap nog verder evolueert dan kunnen deze problemen opgelost worden. De angst om zelf een seriemoordenaar te verwekken is groot. De kans bestaat. tekst : sar ah de kinder

Auteur: Helen Morrison In samenwerking met: Harold Goldberg Uitgavejaar: 2010

De laatste liefde van mijn moeder

Een moeder, een kind en een vader die drinkt en zijn handen niet kan thuishouden. Typische personages in een boek van Dimitri Verhulst.

De laatste liefde van mijn moeder gaat over een vrouw, Martine, die een kind heeft, Jimmy. Zijn vader en haar echtgenoot is een echte dronkenlap en kan zijn handen niet thuishouden. Het verhaal speelt zich af in de jaren ’80 , toen het nog een schande was te scheiden. Uiteindelijk kiest Martine toch om te scheiden van haar echtgenoot. Ze leert een nieuwe vriend kennen, Wannes.

Wannes en Jimmy kunnen niet zo goed met elkaar opschieten.

Toch besluiten Martine en Wannes om met het gezin op reis te gaan. Martine zal moeten kiezen tussen de twee mannen van haar leven.

De titel raakt je wanneer je verder in het boek komt. Het is de naam die Jimmy geeft aan een parfum voor zijn moeder, Martine.

Uiteindelijk betekent deze titel veel meer dan slechts een naam voor een parfum.

Dit boek is een aanrader. Het einde is onvoorspelbaar en je wordt helemaal meegenomen in het verhaal. Het is een verhaal dat je een heel andere kijk op een samengesteld gezin geeft. Het loopt dan ook op een lugubere manier af. Toch is het laatste hoofdstuk nog een prachtig deel, dat niet mag ontbreken aan het verhaal.

Hierdoor krijg je toch nog een “eind goed, al goed”. tekst : sar ah de kinder

20

Auteur: Dimitri Verhulst Uitgavejaar: 2010

Recensie - Literatuur

Het spijt me mam

Auteur: Claire Rainwater Jacobs Originele titel: Mom, may I sleep with danger?

Uitgavejaar: 1997

Het verhaal gaat over Jessica Lewisohn en haar dochter Laurel.

Laurel heeft een relatie met Billy Owens.

Billy Owens veranderde zijn naam naar Kevin Glade toen hij zijn geboortestad ontvluchtte.Billy had een meisje vermoord en een ander aangerand.

Alles gaat goed tussen Kevin en Laurel, totdat hij aan Laurels moeder Jessica wordt voorgesteld. Zij vindt dat er iets niet klopt aan Kevin, maar ze weet niet wat. Gedurende het verhaal passen alle gevonden puzzelstukjes in elkaar en groeit Jessica’s vermoeden dat haar dochter gevaar loopt. Niemand gelooft haar, dus ze staat er alleen voor.

Je leest het boek niet alleen vanuit deze standpunten, er zijn veel verschillende verhaallijnen. Zo zie je het verhaal door de ogen van Sandy Ungar, de agente die het onderzoek naar de moord leidt.

Ook het standpunt van Gary en Marjorie Owens, de ouders van Billy, wordt weergegeven. Dit zijn maar enkele voorbeelden van de vele verhaallijnen. Tegen het einde van het boek lopen ze allemaal samen en krijg je de afloop waarop je hoopte.

Het boek leest enorm vlot. Dankzij de verschillende standpunten wil je, eens je begonnen bent met lezen, niet meer stoppen. Het einde is er voor je het beseft, maar je komt niet van een kale tocht thuis. tekst : siene roel s

Seks, drums & videoclips

Auteur: Ilse Beyers In samenwerking met: Bob Savenberg Uitgavejaar: 2004

Het boek vertelt het levensverhaal van Vlaanderens populairste band: Clouseau. De namen worden allemaal vervangen, omdat het geen biografie is van de groep. Maar iedere fan herkent meteen over wie en wat het gaat.

Een man die van drummen houdt, besluit samen met wat vrienden een beetje te jammen op het dorpsfeest onder de naam Inspector. Het groepje kameraden weet echter niet dat wat klein begon zal groeien tot een fenomeen. Uiteraard met de nodige moeilijkheden, maar ook met periodes van pure gelukzaligheid.

Waar ze echter niet aan denken, is hun leven achter de schermen.

Zal dit nog hetzelfde kunnen blijven? Hoe reageert hun omgeving op het succes van Inspector?

Eerst komt het verhaal moeizaam op gang en duurt het erg lang tegen dat de pointe van het boek bereikt wordt. Maar eens er verteld wordt over het succes van Inspector, leest het boek als een trein.

Er wordt geschreven in de ik-vorm, zodat je het verhaal precies zelf beleeft. Je wordt doorheen alle problemen gesleurd, maar alle vreugdevolle momenten voel je ook.

De manier waarop Ilse Beyers het verhaal schrijft, zorgt ervoor dat het boek heel vlot leest. Dit boek is een echte aanrader voor alle fans van Clouseau, die graag eens het verhaal achter de schermen willen kennen. tekst : siene roel s

21

Literatuur - Recensie

The World According to Clarkson.

Jeremy Clarkson, bekend van Top Gear, schrijft columns voor de Sunday Times. Dit boek is een verzameling van zijn beste werken tussen 2001 en 2003. De Daily Telegraph omschreef deze bundel als “extremely funny”. En terecht.

Typisch voor Clarkson zijn z’n sarcasme en simpele logica. Dit leidt tot een eigenzinnige kijk op de wereld, die volledig begrijpbaar is als je de gedachtegang van de auteur volgt. En dat is absoluut niet moeilijk.

Tijdens het lezen lijkt het of Clarkson zijn eerste ideeën even neerpende en niet verder werkte aan de columns. Niets is minder waar.

De teksten lezen zo vlot dat het haast niet anders kan dat er hard aan gewerkt is. In het boek wordt niets of niemand gespaard.

Op zijn harde, soms grove manier analyseert Clarkson Europa, het studentenleven, David Beckham. Toch wordt hij nooit onbeleefd en blijft zijn commentaar hilarisch droog.

Motorheads die hopen op een verlengstuk van het autoprogramma Top Gear halen dit boek beter niet in huis. Clarkson laat zijn liefde voor auto’s en snelheid wel doorschemeren, maar gaat er nooit dieper op in. Fan zijn van Clarksons humor is mooi meegenomen om een leuke leeservaring op te doen, maar iedereen zal zichzelf herkennen in de talloze situaties die hij beschrijft. Een echte aanrader voor wie kan genieten van humor die de alledaagse vanzelfsprekendheden op de korrel neemt. tekst : jasper kuylen

Auteur: Jeremy Clarkson Uitgavejaar: 2005

Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij

Het boek is een soort verhalenbundel. Elk personage heeft zijn eigen verhaal. Je zou de hoofdstukken volledig los van elkaar kunnen lezen. Maar er blijkt toch een rode draad in het boek te zitten.

De personages maken stuk voor een stuk een evolutie door, ten goede of ten kwade. Ondanks die aparte verhalen, introduceert Vandecasteele toch een hoofdpersonage. Jack is een typisch kind van de consumptiemaatschappij en steeds op zoek naar seks – al dan niet met een ex – en een serieuze job.

Net zoals de andere mensen in het boek leeft Jack in de toekomst.

Een realistische toekomst waarin enkel nog steden bestaan. Mensen leven in appartementen boven winkelcentra. Zo hoeven ze nooit meer buiten te komen. Terroristen zaaien dood en verderf zonder reden.

Op die manier levert Vandecasteele staalharde kritiek op de huidige samenleving. Zij die hopen op een donkere, sombere roman komen bedrogen uit. De personages leven weliswaar in een deprimerende wereld, maar de auteur houdt zijn boek leesbaar met een flinke dosis subtiele humor.

Tijdens het lezen merk je duidelijk dat over elk woord is nagedacht, wat zeer imposante proza oplevert. Naast schrijver is Joost Vandecasteele ook komiek en theatermaker. Ongetwijfeld speelt zijn ervaring in de theaterwereld een rol bij de imposante opvoering van personages en de sterke plotopbouw. Dit bejubelde debuut is de bevestiging van zijn talent. tekst : jasper kuylen

22

Auteur: Joost Vandecasteele Uitgavejaar: 2009

Gedicht Van De Maand - Literatuur

GEDICHT VAN DE MAAND VOLGENS PAUL VAN OSTAIJEN:

ZEER KLEINE SPEELDOOS Amarillis hier is in een zeepbel Iris hang de bel aan een ring en de ring aan je neus Amarillis Schud je ‘t hoofd speelt het licht in de bel met Iris Schud je fel breekt de bel Amarillis Waar is Iris Iris is hier geweest Amarillis aan een ring en de ring aan jouw neus

In de ontwikkeling van de dichter is het één van de eerste voorbeelden van wat hij zuivere lyriek heeft genoemd.Wat de dichter wil zeggen, wordt niet uitgesproken, het moet uit het gedicht klinken.

Als je de kleine speeldoos - het gedicht - opent, hoort je innerlijk oor een geraffineerd spel met woordklank en woordbetekenis. Het gedicht suggereert het zuivere, breekbare, speelse.

En zoals een kind met blokjes speelt, bouwt de dichter zijn gedicht met tekstblokjes (strofen) in het ijle, omringd met veel wit. Het gedicht heeft een betoverende kracht en bezorgt de lezer de ervaring alsof hij de dingen voor het eerst ziet: als nieuw. De tijd heeft geen vat op dit gedicht..

23

Reizen - Stev Van Thielen

STEV VAN THIELEN REIST VER VOOR MAN BIJT HOND, MAAR ZOEKT HET ZELF DICHTERBIJ.

“In Madrid ben ik thuis” Stev Van Thielen is journalist voor Man Bijt Hond. Hij maakte Radio Congo, Radio Cuba en een boel andere reportages in het buitenland. Als hij zelf op vakantie gaat, zoekt hij het iets dichter bij huis. Een gesprek over verre reizen, gemixte kikkers en een enorme liefde voor Spanje.

Reizen begint met het verlangen naar een andere horizon. Naar waar gaat u het liefst op reis?

Stev: “De meeste reizen die ik gedaan heb, waren voor mijn werk. Maar als ik voor mezelf op reis ga, ga ik niet ver. Het liefst naar Spanje. Ik ben hispanofiel. Ik heb iets met Spanje, ik weet niet hoe dat komt. Ik geloof niet in reïncarnatie, maar de eerste keer toen ik naar het land ging – ik was een jaar of 20 – dacht ik: “Ik ben hier al geweest”. En het enige dat ik toen van Spanje wist, was dat er stranden waren en dat er mensen lagen te zonnebaden. Iets wat ik zelf niet graag doe. Spanje is het enige land, samen met misschien een stukje Engeland, waar ik me thuis voel. Als ik een tussenvlucht moet nemen, vlieg ik meestal naar Spanje. Wanneer ik dan land in Madrid, ben ik thuis.

U bent zo vol van Spanje, kan u dan nog genieten van de reizen voor uw werk?

Stev: “Ja en neen.Het nadeel is dat ik zo’n landen in een heel andere context zie. Ik heb Bangladesh gezien in zwaar geconcentreerde vorm. Op tien dagen moest ik zoveel mogelijk indrukken opdoen. De kans om het totaalpakket te zien, krijg ik niet. Ik zie de mensen, de drukte en het vuil.Maar ik heb wel het voorrecht om op plaatsen te komen, mensen te zien, dingen mee te maken en ervaringen op te doen die niemand anders ooit zal meemaken.“

Welke reiservaring is u het meeste bijgebleven?

Stev: “Ik ben op plaatsen in Senegal en Vietnam geweest waar de mensen voor de eerste keer een blanke zagen. Dan vraag je jezelf af: “Wat doe ik hier?”Maar de reiservaring die mij het meest heeft geraakt, houdt verband met ‘De weg naar Compostela’, een rubriek die nu op Man Bijt Hond loopt. Dat was oorspronkelijk een idee waarmee ik gespeeld heb. Zes jaar geleden ben ik drie maand bezig geweest met

24

een systeem op punt te zetten om helemaal alleen met een camera naar Compostela te stappen. Dat heb ik tien dagen hier uitgeprobeerd.

Het was de bedoeling om die tocht als dagelijkse rubriek in Man Bijt Hond te stoppen, maar er was al een dagelijks item. Dat vonden ze hier (bij Woestijnvis, red.) een overdosis aan dagelijkse rubrieken.”

Wat is er toen gebeurd?

Stev: “Het idee is apart gezet. Maar ik was er wel drie maanden mee bezig geweest. Dus besliste ik om voor mezelf door te stappen. Zo ben ik in vijf jaar naar Compostela gestapt. Niet aan één stuk, ik moest werken. Maar om de zoveel maanden nam ik verlof, reisde naar het punt tot waar ik de vorige keer geraakt was en zette m’n weg verder. Dat was een geweldige ervaring.

Alleen al het idee uit je achterdeur te stappen met alleen een rugzak en 110 dagen later Spanje binnen stappen, vind ik al een ongelooflijk maf idee. Ik ben blij dat ik het voor mezelf gedaan heb en niet met die camera. Natuurlijk is de idee hier blijven liggen en nu, zes jaar later, stapt Arnout Hauben het, voor Man Bijt Hond. En die doet dat geweldig, ik zou het niet kunnen.”

Zijn er plekken op de aarde waar u zeker nog wilt komen?

Stev: “Als ik mag kiezen? Ik zou zeker nog eens in Australië willen komen. Vroeger was ik graag naar daar geëmigreerd. En Argentinië wil ik heel graag bezoeken. Dat is niet per se iets wat moet.

Maar daar wil ik wel komen. De uitgestrektheid, de tango en de link met Spanje spreken mij enorm aan. Het is ook het meest Europese land van Zuid-Amerika. Mocht ik daarbij nog twee landen kiezen uit de reeks waar ik al ben geweest, ik zou Zuid-Afrika en Cuba nog eens willen bezoeken.”

Waarom?

Stev: “Toen we Radio Cuba draaiden, had ik enorm goede contacten met de Cubanen. Het was daar heel leuk. Ik ben met een open geest vertrokken en heb zeer veel van de mensen daar gekregen. En dan Zuid-Afrika. Dat is een prachtig land, hé. Die natuur is gewoon prachtig.In Man Bijt Hond hebben we al mensen in-

Stev Van Thielen - Reizen

Stev Van Thielen: “Ik ben voor mezelf naar Compostela gestapt.�

25

Reizen - Stev Van Thielen

secten zien eten en in Peru werden zelfs kikkers gemixt en opgedronken.”

Doet u op zo’n momenten mee met de lokale bevolking?

Stev: “Die kikkers heb ik niet gedronken. Wat ik wel gedronken heb, was tchitcha. Dat is een drank uit het Amazonewoud die wordt gemaakt van de yuccaplant. Men snijdt de wortel van de yucca af en laat die koken. Daarna stoppen de oude vrouwen de wortels in hun mond en kauwen erop. Als ze er genoeg op hebben gekauwd, spuwen ze alles uit. Het uitgespuwde goedje begint na een tijd te gisten. En dat ferment, is de zure tchitcha. De drank is vrij veilig, omdat hij gegist heeft. Het was raar om die mensen dat te zien klaarmaken, uiteindelijk heb ik er toch van meegedronken.”

Die gemixte kikkers verkochten wel als limonade.

Stev: “Ja, maar ik ben geen avonturier in eten.

Hier wel, maar daar niet. Ik ben daar om te werken, ik kan het mij niet permitteren om ziek te worden. En ik heb het al twee keer meegemaakt. In Ecuador en Congo. Ik verzeker het je: dat is geen lachertje.”

Zijn al uw reizen aangenaam verlopen?

Stev: “Neen, er is één droevige reis bij geweest.

Toen ik nog voor NV De Wereld werkte, gingen we negen maanden na de genocide naar Rwanda. Om op zoek te gaan naar kinderen die geboren werden uit verkrachting.

Op heel die reis is niet gelachen. Als je veertien dagen lang verschrikkelijk wrede verhalen te slikken krijgt, dan stop je met lachen. Tijdens het avondeten valt gewoonlijk het moment waarop stoom wordt afgelaten en wordt gelachen.

Zelfs toen was niemand zo vrolijk. De teneur van die verhalen kwam gewoon terug naar boven.

Maar ik heb geen spijt dat ik die reis heb gemaakt.”

Heeft die reis u beïnvloedt?

Stev: “Ik heb geen immuniteit gekregen. Wat ik zie, raakt me nog steeds. Wat er nu gebeurt in Japan raakt mij ongelooflijk, hoewel ik er nog nooit ben geweest. Het voordeel is dat de reportages die ik nu maak anders zijn dan welke ik voor NV De Wereld maakte. Bij Man Bijt Hond ga ik meestal opzoek naar toffe televisie, positieve dingen die gebeuren in de derde wereld.

Met NV De Wereld lag de nadruk op de zware verhalen. Het voordeel aan zo’n reeks maken is dat je daarna moet monteren. Je bent daar constant mee bezig, maar er is ook een verwerkingsproces. Wat ik gedraaid heb in Rwanda, het verhaal over een adoptie in Vietnam of een product over drugsbaby’s in Baltimore kan ik verwerken tijdens de montage.”

Op welke reportage bent u het meeste trots?

Stev: “Radio Congo, dat ik gemaakt heb voor Man Bijt Hond. Dat is een beeld van Congo dat normaal niet getoond wordt. En op de reportage in Rwanda ben ik ook heel trots. Maar dat kan ook in heel kleine dingen liggen. Ik kan best trots zijn op een kort portret voor Man Bijt Hond.”

Hoe ervaart u het reizen an sich, het onderweg zijn?

Stev: “Dat is het belangrijkste wat er is. Een mens is gemaakt om onderweg te zijn. Blijven stilstaan is een vorm van weten. Sta je stil, dan weet je alStev Van Thielen: “Als je onderweg bent, leer je bij.”

26

Stev Van Thielen - Reizen

les al. Als je onderweg bent, zie je dingen, leer je bij. Mensen voelen zich ook beter als ze onderweg zijn.”

“IK KAN HET RISICO NIET LOPEN OM ZIEK TE WORDEN OP HET WERK” Hebt u last van de reismicrobe waardoor reizen een must wordt?

Stev: “Als ik hier te lang zit, wordt het wel tijd dat ik ergens anders heen ga. Voor een stuk heeft dat te maken met de drang om van tijd tot tijd een andere horizon te verkennen. Wat daar ook een rol in speelt, is de ongelooflijke luxe die eraan is verbonden. En dan heb ik het vooral over reizen voor het werk. Je hoeft dan met niets anders bezig te zijn dan met je werk. In het dagelijkse leven moet je met veel meer dingen rekening houden. Maar reizen voor het werk is wel niet zo rustig als op vakantie gaan voor mezelf.

Reis ik in mijn vrije tijd, dan bezoek ik dingen, lees ik een boek en drink ik een wijntje.”

U moet ooit al een paar stevige cultuurshocks gehad hebben.

Stev: “De eerste keer dat ik in Afrika kwam, schrok ik enorm van de manier van leven. Maar nu heb ik daar steeds minder last mee. Er is een mechanisme in mij dat die shock opvangt. Ik focus mij altijd direct op wat de lokale bevolking doet, op wat hen drijft.”

Kan het buitenland, na zoveel reizen, nog verrassingen voor u in petto hebben?

Stev: “Natuurlijk! Ik geloof dat wat je krijgt in het leven, beter is dan wat je neemt. Als je met een open geest in het leven staat, krijg je meer.

En wordt je dus ook vaak aangenaam verrast.

Stel: je gaat op restaurant en de ober vraagt of je lekker hebt gegeten. Dan kan je zeggen: “Ja, heel lekker. Ik heb ervan genoten.” Op dat moment hoort de ober dat compliment, maar dat gaat het ene oor in en het andere weer uit.

Want hij heeft het moeten nemen. Roep je uit jezelf de ober naar je tafel en zeg je hetzelfde, dan hecht die man er veel meer waarde aan.

Want je hebt het compliment uit eigen beweging gegeven. Hij heeft het gekregen.”

U vertrekt op reis met een open geest.

Stev: “Inderdaad. Als je met een bepaald idee naar een land vertrekt, om bepaalde dingen te zien, dan neem je die dingen. Wanneer je met een open geest vertrekt en je hebt oog voor de dingen die gebeuren, is die reis veel leuker.

Want je krijgt iets.”

Bent u de typische toerist of gaat u eerder op

verkenningen in de minder toeristische delen van een land?

Stev: “Ik ga ook naar de aanraders die iedereen wel eens gezien moet hebben. Als ik naar Parijs ga, ga ik ook naar Centre Pompidou en de Quai d’Orsay. Je kan niet naar Rome gaan zonder het Colosseum gezien te hebben. Maar ik heb ook wel plaatsen gezien die niet in de reisgidsen staan, dankzij lokale gidsen. In Peru ben ik op plaatsen geweest waar amper toeristen kwamen. Zo ben ik ook ooit gorilla’s gaan zien. Daarvoor gaan de meeste mensen naar Rwanda, waar het nog redelijk veilig en georganiseerd is. Maar ik ben in Congo een berg opgeklommen met de lokale bevolking. Dezelfde berg waar de week ervoor nog mensen waren doodgeschoten. En veertien dagen nadat wij er waren, is onze begeleider daar in z’n achterwerk geschoten.”

U lijkt een zeer rustig man. Heeft het vele reizen daar een rol in gespeeld?

Stev: “Misschien wel. Hoewel er toch een zekere rusteloosheid is als ik te lang hier blijf. Dus er zal ook wel een zekere onrust in mij zitten.”

Wat is voor u de perfecte reis?

Stev: “Dat is een moeilijke vraag. Dan zou ik terug te voet naar Compostela gaan. Dat is uiteindelijk de eerste manier van reizen die de mens kende. En als je loopt, of sneller gaat, beleef je de reis niet zoals wanneer je te voet gaat. Stappend kan je alles in je opnemen, je ziet veel meer, doet een pak meer ervaringen op.”

Tot slot: welke landen raadt u onze lezers aan?

Stev: “Cuba en Zuid-Afrika. Het centrum van Zuid-Afrika en de Kalahari-woestijn zijn enorm mooi. Maar je hoeft zo ver niet te gaan. Het Spaanse binnenland is prachtig. Neem nu Andalusië. Niet aan de kust, maar landinwaarts is dat een geweldige streek.” tekst en foto’s: jasper kuylen

27

Reizen - Lieven Michielsen

LIEVEN MICHIELSEN (19) STUDEERT BIOLOGIE EN VINDT NATUUR ONMISBAAR OP ZIJN REIZEN

Een leven lang reizen Met zijn ouders en broer reisde Lieven al heel wat kilometers af. In de zomervakantie van 2010 trokken ze met caravan door Canada. “Ik droomde altijd al van een reis door Canada.

Afgelopen zomer kwam die droom uit”, vertelt hij.

Sinds 2005 maakt de familie Michielsen regelmatig grote reizen. Maar ook daarvoor gingen ze al nieuwe horizonten ontdekken. “Vroeger gingen we nog op hotel en ontdekten we van daaruit de streek of het land,” vertelt Lieven, “Zo hebben we bijvoorbeeld de natuur op Tenerife ontdekt.” Zijn verste reizen brachten hem tot in Amerika, Australië en Canada. Het concept was jaar na jaar hetzelfde: met een mobilhome door het land trekken. “Het voordeel van zo rond te trekken, is dat je veel kan zien. Je slaapt en gaat waar je zelf wil.”

Sprookjeswater

In 2009 trok Lieven met het gezin te voet rond in Schotland. Een land waar hij altijd al gek op was. Maar zijn reis naar Canada was een absolute topper. “Het was een droom die uitkwam.

Beeld je enorme bergen, uitgestrekte dennenbossen en grote meren met sprookjesachtig blauw water in. Dat is Canada.” Lieven was dan ook absoluut niet teleurgesteld na deze vijf weken rondtrekken. Het was zelfs de reis waaraan hij de mooiste herinneringen overhield. “Vooral omdat het de recentste reis was, maar ook omdat ik al ouder was. Ik was zelfstandiger, dus ik mocht al eens alleen met mijn broer iets gaan doen. En de temperatuur was dragelijker dan in de woestijn. Ik ben geen hittemens.”

Lieven: “De natuur ontdekken blijft het belangrijkste.”

Lieven: “De natuur ontdekken blijft het belangrijkste.”

28

Een ervaring in Canada waar hij nog steeds van overdonderd is, was de rit door de Icefields Parkway. Dat is een lange weg doorheen een bergketen die nog uit de ijstijden stamt. Ooit was het daar een noordpoolgebied, bedekt met een dik pak ijs. “Op het moment dat we daar reden was ik overweldigd. We reden in een dal op 2.400 meter hoogte, tussen bergen van 4.000 meter hoog.” Toch was Lieven niet meteen ondersteboven van de Icefields. “Toen we aan de Parkway begonnen, was het slecht weer. De wolken hingen op 3.000 meter, dus we zagen niets.” Maar uiteindelijk kwam alles goed.

“De volgende ochtend stonden we op en was het weer opgeklaard. We konden alles zien. Een blauwe lucht, met hier en daar nog een wolkenflard en verse sneeuw op de bergtoppen. Dat

Lieven Michielsen - Reizen

was geweldig.” En zeker voor Lieven: “Ik houd enorm veel van de bergen.”

Lege batterijen

Lieven was vijf weken lang aangewezen op de drie zelfde mensen en zat voornamelijk in de natuur. Velen onder ons zouden dat niet zo lang uithouden, maar hij heeft daar totaal geen probleem mee. “Ik kom goed overweg met mijn ouders en heb een fantastische relatie met mijn broer, Jeroen. Het is één van mijn beste vrienden.” Lieven en zijn broer zijn twee handen op één buik. “We vullen elkaar perfect aan,” vertelt hij, “We weten wanneer we elkaar met rust moeten laten, we hebben dezelfde interesses en vinden hetzelfde leuk.” De broers hebben zelfs dezelfde vrienden. “Vroeger hadden we elk onze eigen vrienden. Daar zat het leeftijdsverschil voor veel tussen.” Maar dat is nu anders.

“Als mijn vrienden langst komen, vragen zij zelfs waar Jeroen is. We zijn ook alle twee ouder geworden. Dat leeftijdsverschil van drie jaar maakt niet meer uit.”

En dat ouder worden heeft niet alleen de relatie met zijn broer verbeterd. Lieven ergert zich nu minder aan het onderweg zijn dan toen hij bijvoorbeeld 12 was. “Op die leeftijd associeer je boeken nog te hard met schoolwerk. Dus alles wat je meenam was een Gameboy. Waarvan na een tijdje de batterijen leeg liepen.” Nu neemt hij drie boeken mee op vakantie, kaart hij met Jeroen en loopt hij wat rond op de luchthaven. “Maar als ik het me goed herinner, had ik nog steeds m’n Gameboy bij”, lacht Lieven.

Culturen ontdekken

“Ik ben iemand die moet reizen”, bekent Lieven.

“Dat is echt iets waar ik mijn geld aan wil uitgeven. Liever mooie verre reizen maken dan een chique huis, een iPhone en al die tralala hebben.” Naar eigen zeggen, moet Lieven echt wel één keer per jaar zijn weggeweest. “Niet omdat ik iets ontvlucht, ik wil gewoon de wereld zien.”

Maar als hij te lang in België zit, wordt hij zeker niet onrustig. “Ik ben niet verslaafd aan reizen of ik wil niet perse uit België weg. Ik kan evenveel genieten van met mijn vrienden buiten in de zon te zitten.”

Op de vraag of hij bepaalde streken nog wil zien, heeft Lieven niet onmiddellijk een antwoord. Wel weet hij welk soort reis hij in de toekomst nog wil maken. “Niet dat ik me eraan stoor, maar ik ben met mijn ouders alleen nog maar op plaatsen geweest waar de cultuur overeen kwam met de onze.” Overal waar hij kwam, kon hij televisie kijken en frieten eten als hij niets anders lustte. “Ik wil eens naar een land met een andere cultuur. Wat bijvoorbeeld mijn tante nu doet, lijkt me wel wat.” Lieven’s tante reist naar ontwikkelingslanden en brengt steeds foto’s en prachtige verhalen mee naar huis.

Lieven verduidelijkt: “Als ik dat allemaal zie en hoor, krijg ik zin om hetzelfde te doen. In primitievere omstandigheden andere culturen leren kennen. Maar de natuur ontdekken blijft het belangrijkste.” tekst en foto’s : jasper kuylen

Lieven (midden): “Ik hou van de bergen.”

29

Mode - Berlijnportret

“Werknemers bij Trippen vormen een kleurrijk en jong team.” carola unruh, medewerkster bij trippen, werkt al enkele jaren bij het bedrijf. zij geeft ons een woordje uitleg bij dit bijzondere ontwerp.

Bij het woord ‘trippen’ denk je misschien niet meteen aan schoenen. Toch is het de naam van een merk dat al sinds 1992 bestaat en ondertussen wereldwijd verkocht wordt. In het prille begin stonden Angela Spieth en Michael Oehler er helemaal alleen voor, maar ondertussen werkt een uitgebreid team mee aan de productie van deze schoenen.

Oehler en Spieth, de stichters van Trippen

In het kort

In 1994 startten Angela Spieth en Michael Oehler een bedrijf op, Trippen BVBA. Twee jaar eerder werd het idee voor de schoenen al gelanceerd, en in 1995 opende de eerste winkel.

Deze winkel bevindt zich tot vandaag de dag in het hartje van Berlijn. Niet veel later gebeurden de eerste uitbreidingen naar Tokyo. In 1998 was het bedrijf zo groot, dat het nodig was een fabriek te openen. Zo kon de productie sneller verlopen.

Trippen BVBA heeft succes gekend vanaf het begin. Er openden meer en meer internationale bedrijven en verschillende van hun lijnen won-

30

nen awards. Zo kreeg de Closed collection een award van het Design Centrum in Stuttgart. In 2002 werden er nog twee Trippen winkels geopend in Berlijn. Een jaar later startte het bedrijf een samenwerking met Issey Mikaye. In 2004 sleepte Trippen weer eens een award en nominatie in de wacht. Dit jaar maakt Trippen nog plannen om verder uit te breiden in Azië.

Groot succes

Unruh: “Trippen bewijst dat een bedrijf kan werken met meerdere factoren dan alleen een economisch succesvolle manier van produceren. Het bedrijf combineert milieuvriendelijkheid met duurzaamheid en sociale verantwoordelijkheid. Het is deze formule die Trippen tot het grote succes heeft gebracht. Wereldwijd worden er in 450 winkels Trippen-schoenen verkocht.” Dit succes wordt extra onderstreept door samenwerking met internationaal bekende ontwerpers, zoals Mikaye.

“WIJ HEBBEN AL EEN PAAR AWARDS GEWONNEN MET ONZE STIJL” “De grootste uitdaging voor Trippen ligt in de patroontechniek van hun schoenen. In de loop der jaren heeft het bedrijf zich een eigen stijl toegekend, die in niets gelijkt op het traditionele schoenenpatroon. Deze stijl vormt de basis van elke schoen die geproduceerd wordt. Ook blijft deze basis steeds hetzelfde, ze wisselt niet naargelang het seizoen.” vertelt Unruh.

Collectieve filosofie

Het idee van de Trippen-schoenen is steeds hetzelfde gebleven: een duurzaam product dat de consument verscheidenheid biedt. “De milieuvriendelijke en ecologische productiemethodes hebben een directe invloed op het ontwerp.”

Berlijnportret - Mode

aldus Unruh. “Bovendien zorgt de korte afstand van productiefaciliteiten ervoor dat de klanten persoonlijke aandacht krijgen en dat de bestelling op korte termijn geleverd kunnen worden.

Sociale verantwoordelijkheid is een andere centrale pijler binnen het bedrijf. Omwille van deze verantwoordelijkheid steunt Trippen de lokale productie. De bouw van een eigen fabriek zorgt voor een minimum aan vervoer en creëert nieuwe banen.”

In 1992 bestond Trippen BVBA uit twee werknemers: Michael Oehler en Angela Spieth, de stichters van het bedrijf. Unruh: “Het concept ‘houten zolen’ werd op een tentoonstelling bekendgemaakt en werd met groot succes ontvangen. De schoenen werden toen geproduceerd in een kleine ruimte bij Oehler thuis, door een handvol studenten en Michael Oehler zelf.”

Carola Unruh: “Het bedrijf is al enkele keren verhuisd.”

In de loop der jaren werd de productiekamer veel te klein, en in 1996 verhuisden ze naar een grotere werkplaats. “Met behulp van een grote groep studenten steeg de vraag naar de Trippen-schoenen naar 20 000 schoenen per jaar. Maar hier stopt het nog niet. De vraag bleef stijgen, dus moest er gezocht worden naar een mogelijkheid om te produceren op lange termijn.” zegt Unruh. “Hierom opende Trippen in 1998 zijn eerste fabriek in Zehdenick. Vanuit dit kleine dorpje naast Berlijn worden de schoenen over heel de wereld verzonden.”

Unruh: “In 2008 verhuisde de ontwerpstudio naar nieuw gebouw in het nabijgelegen Park Treptow. In Trippen vormen de werknemers en de studenten van diverse landen een kleurrijk en hoofdzakelijk jong team.”

“ONZE GROOTSTE UITDAGING IS HET PATROON VAN DE SCHOENEN” Prijs-kwaliteit verhouding

Voor goede schoenen betaal je uiteraard een hogere prijs. Voor één paar Trippen-schoenen moet je tussen de €120 en €400 neerleggen.

Maar de schoenen gaan wel langer mee dan een gewoon paar. “Trippen-schoenen worden ontworpen volgens de anatomie van de voet.

Maar aangezien geen enkele voet hetzelfde is, is het onmogelijk een exacte levensduur van de schoenen te geven.” vertelt Unruh.

Trippen maakt niet alleen gespecialiseerde schoenen, maar verkoopt ook handtassen die een speciale ritssluiting hebben. Deze sluiting moet het moeilijker maken voor pickpockets om iets uit de handtas te kunnen stelen. “Het idee om handtassen te verkopen moet je niet ver zoeken. Als je met schoenen en leer bezig bent, is het een logische stap om andere lederwaren te produceren. Vandaar de handtas.” vertelt Unruh. tekst : siene roel s

foto’s mensen : www. trippen . com foto winkel : jasper kuylen

“Het kleine bedrijfje dat eerst uit vier vaste werknemers bestond, groeide al snel uit naar een grote onderneming met meer dan 100 werknemers. Begin 2001 verhuisde het bedrijf, bureau en fabriek, naar een nieuw gebouw in Treptow.” vertelt ze. Nu bevonden het pakhuis, de toonzaal en de bureaus zich onder één dak.

31

Mode - Berlijnportret

32

Low budgetshopping - Mode

T-shirt: H&M - € 4,95 Schoenen: Bianco - € 35 Rok: H&M - € 4,95 Sjaal: Berlin Souvenir - € 5

Kleedje: H&M - € 14,95 Schoenen: Bianco - € 35

Top: H&M - € 4,95

foto’s : siene roel s

33

Onderwerp - Rubricering

35

Rubricering - Onderwerp

36