Opgroeien in Brussel

an

d

op e n a

bo

on

ning teu rs

Open aanbod januari - juni 2018

de

Met ‘Opgroeien in Brussel’ verhogen we samen verder de kwaliteit van de Nederlandstalige gezinsinitiatieven in Brussel.

Het is onze missie om samen met onze partners een vruchtbare leeromgeving te creëren voor jou en je medewerkers.

Zo bouwen we mee aan de weg naar een sterke opvoeding die kansen creëert en waarin kinderen zich goed en betrokken voelen. Omdat kinderen in Brussel alle kansen op ontwikkeling en geluk verdienen.

INTRO /

2

Wat?

Contact:

Het Open aanbod bevat een selectie praktijkgerichte cursussen, werkgroepen, studiebezoeken, lezingen en intervisies. Het aanbod is kosteloos.

opgroeieninbrussel@vgc.be 02 563 03 76

 opgroeieninbrussel.be

Voor wie?

Voor Nederlandstalige gezinsinitiatieven in Brussel: • Kinderopvang van baby’s en peuters, aangesloten bij het Lokaal Loket Kinderopvang Brussel KDV • Initiatief buitenschoolse kinderopvang IBO • Organisaties uit de preventieve gezinsondersteuning zoals consultatiebureaus en ontmoetingsplaatsen Baboes van Huis van het Kind Brussel PGO

Aan elke vorming kunnen maximum 2 personen per vestiging of locatie deelnemen.

Praktisch Dit is het open aanbod van januari - juni 2018.

Inschrijven kan van 15 november tot 15 december 2017 via het inschrijfformulier.

Het Open aanbod van september - december 2018 verschijnt in mei 2018.

Cursuslocatie De vormingen vinden plaats in het Administratiehuis van de Vlaamse Gemeenschapscommissie (tenzij anders vermeld): Emile Jacqmainlaan 135, 1000 Brussel 3

\ INTRO

Intervisies Tijdens intervisie gaan leidinggevenden, pedagogisch coaches of kinderbegeleiders met elkaar in gesprek. Intervisie vindt plaats in een vaste groep. Onder begeleiding van een moderator bespreekt en analyseert de groep specifieke werkgerelateerde ervaringen en/of casussen

4

Š Joram Van Holen

5

1. LEIDING GEVEN IN DE KINDEROPVANG BABY’S EN PEUTERS

KDV

Deze intervisie vertrekt van vraagstukken uit de werkcontext. Alle onderwerpen waarmee een leidinggevende kan te maken krijgen zijn bespreekbaar. De intervisie is gericht op leren van elkaar als collega’s, op meedenken.

Tijdens de intervisie leer je de juiste vragen te stellen om via zelfreflectie tot eigen oplossingen te komen. Indien het nuttig is, krijg je bijkomende input uit een aantal theoretische modellen. De intervisie verloopt in gesloten groep. Je maakt bij de start samen afspraken over werkwijze, taakverdeling en omgangsvormen. Het leerproces leidt tot deskundigheidsbevordering.

Franky De Meyer, VCOK vv di.23/01/2018, di.20/02/2018, di.20/03/2018 di. 17/04/2018, di. 22/05/2018, di. 19/06/2018 (+di. 18/09, di. 23/10, di. 20/11 en di. 18/12/2018)

2. WERKEN IN EEN KINDERDAGVERBLIJF

## 9u15 - 12u30  10 Halve dagen

Werken met kinderen vraagt bijzondere vaardigheden.

Deze intervisie geeft je de kans om jouw ervaringen te delen met collega’s. Ook vragen uit je werkcontext komen aan bod. Samen met de groep gaan we op zoek naar mogelijke oplossingen.

Enkel voor leidinggevenden

B ritt Destaerke, pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv vr. 26/01/2018, di. 6/03 /2018, vr. 22/06/2018 (+ di. 18/09 en di. 20/11/2018) ## 9u15 - 12u30  5 Halve dagen Enkel voor kinderbegeleiders

INTERVISIES /

KDV

6

© Joram Van Holen

NIEUW!

3. COACHEN IN EEN KINDERDAGVERBLIJF

KDV

4. COACHEN IN EEN IBO

IBO

Als pedagogisch coach werk je dagelijks samen met het team om de pedagogische kwaliteit in jouw kinderdagverblijf te optimaliseren. Tijdens deze intervisie bespreken we vraagstukken uit je werkcontext. De groep deelt ervaringen en zoekt samen naar mogelijke oplossingen voor elk vraagstuk.

Als pedagogisch coach werk je dagelijks samen met het team om de pedagogische kwaliteit in jouw IBO te optimaliseren. Tijdens deze intervisie bespreken we vraagstukken uit je werkcontext. De groep deelt ervaringen en zoekt samen naar mogelijke oplossingen voor elk vraagstuk.

C aroline Vos, pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel

M arie Lindemans, pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel

vv di. 16/01/2018, di. 13/03/2018, di. 12/06/2018 (+di.11/09 en di. 13/11/2018)

vv vr. 19/01/2018, do. 15/03/2018, do. 14/06/2018 (+ do. 14/09 en 16/11/2018)

## 9u15 - 12u30  5 Halve dagen

## 9u15 - 12u30  5 halve dagen

Enkel voor pedagogisch coaches

Enkel voor pedagogisch coaches

7

\ INTERVISIES

5. REGIOGROEPEN SOCIALE FUNCTIE

KDV

De verantwoordelijken van opvanginitiatieven ontmoeten elkaar in 8 regionale groepen. Binnen de regiogroepen kunnen leidinggevenden van naburige voorzieningen elkaar en elkaars werking beter leren kennen en regionaal kennis en ervaring uitwisselen. De agenda en werkwijze worden grotendeels bepaald door de deelnemers aan het overleg en de inhoudelijke focus is de toegankelijkheid en de sociale functie van de kinderopvang.

Een evenwichtig opnamebeleid en het centraal registratiesysteem komen regelmatig aan bod, maar evengoed kan er gewerkt worden rond specifieke thema’s of kan een concrete casus besproken worden.

JJ

In overleg te bepalen

6. REFLECTEREN MET COLLEGA’S OVER SOCIALE FUNCTIE KINDEROPVANG

Vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel vv Via doodle

KDV

Tijdens deze intervisie krijg je de kans om stil te staan bij de uitbouw van de sociale functie in van je opvang.

De deelnemers zijn collega-leidinggevenden van verschillende organisaties. We komen zes keer samen met eenzelfde groep om te reflecteren en kennis en ervaring uit te wisselen rond de sociale functie van kinderopvang. De onderwerpen worden door de deelnemers aangebracht.

Ook concrete casussen kunnen aan bod komen. We werken samen in een context waar respect en vertrouwen centraal staan.

Enkel voor leidinggevenden

JJ

Vooruitgangstraat 323 bus 9, 1030 Brussel

Vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel vv do. 18/01/2018, do. 22/02/2018, do. 22/03/2018 do. 19/04/2018, do. 24/05/2018, do. 21/06/2018 ## 9u30 – 12u30  6 halve dagen Enkel voor leidinggevenden

INTERVISIES /

8

7. INCLUSIE IN EEN KINDERDAGVERBLIJF

8. INCLUSIE IN EEN IBO

KDV

Wil je graag starten met de opvang van kinderen met specifieke zorgen? Wil je jouw ervaringen delen met collega’s? Heb je specifieke vragen over inclusieve kinderopvang? Elmer organiseert een intervisie voor kinderdagverblijven, die wordt begeleid door een medewerker van vroegbegeleidingsdienst Resonans. Als Centrum voor Inclusie voor de Brusselse regio deelt Elmer graag zijn expertise met de Brusselse sector kinderopvang.

IBO

Wil je graag starten met de opvang van kinderen met specifieke zorgen? Wil je jouw ervaringen delen met collega’s? Heb je specifieke vragen over inclusieve kinderopvang? Elmer organiseert een intervisie voor de buitenschoolse opvang (IBO), begeleid door een medewerker van De Rijtak. Als Centrum voor Inclusie voor de Brusselse regio deelt Elmer graag zijn expertise met de Brusselse sector kinderopvang.

B etty Commeyne, vzw Elmer, Centrum voor Inclusie, en een medewerker van De Rijtak

B etty Commeyne, vzw Elmer, Centrum voor Inclusie, en een medewerker van Resonans

vv do. 8/02/2018, do. 17/05/2018 (+ do. 18/10/2018)

vv ma. 5/02/2018, ma. 14/05/2018 (+ ma. 15/10/2018)

## van 9u30 - 12u  3 halve dagen

© Caroline Boudry

## 13u30 - 16u  3 halve dagen

9

\ INTERVISIES

Werkgroepen In een werkgroep werk je rond een specifiek thema en ga je samen al doende leren.

Je vertrekt vanuit een kader, krijgt concrete opdrachten waarmee je in je eigen organisatie aan de slag kan en reflecteert elke bijeenkomst met andere organisaties over de verschillende manieren van aanpakken en de effecten ervan

GROEPSBEGELEIDING /

10

Š Joram Van Holen

11

NIEUW!

1. SOCIALE STEUN EN COHESIE KDV

IBO

PGO

In voorzieningen voor gezinnen met jonge kinderen kunnen gezinnen uit de buurt elkaar tegenkomen. Maar betekent dat ook dat gezinnen elkaar echt ontmoeten?

In deze werkgroep gaan we in op de cruciale rol die het team van vaste medewerkers en vrijwilligers speelt in het bieden van sociale steun en het werken aan sociale cohesie. Een eerste stap is je bewust worden van je huidige praktijk en onderliggende overtuigingen. We dagen je uit om je visie te versterken. Verder nodigen we je uit om de inrichting van de ruimte gericht te bekijken. We gebruiken werkvormen die je in je eigen praktijk kan uitproberen.

NIEUW!

2. SPELPRIKKELS: INSPIRATIE UIT REGGIO EMILIA

KDV

Wat boeit kinderen? Welke materialen dagen hen uit om zichzelf en de wereld te ontdekken? Wat is jouw rol als professionele opvoeder? In de werkgroep ‘Spelprikkels’ laten we ons leiden door de pedagogische ideeën van Loris Malaguzzi en de kinderopvang in Noord-Italië en we onderzoeken enkele inspirerende voorbeelden. Je gaat praktisch aan het werk. Samen met andere deelnemers stel je bijvoorbeeld speldozen samen met prikkelende materialen. Tussentijds voer je een opdracht uit in de eigen praktijk die we bespreken in de werkgroep. Je krijgt nieuwe inzichten en plannen voor een spelaanbod dat echt inspeelt op de interesses van kinderen.

Naomie Geens, VCOK vv do. 18/01/2018, do. 22/02/2018, do. 29/03/2018 d o. 3/05/2018, do. 24/05/2018 ## 9u15 - 12u30  5 Halve dagen Enkel voor leidinggevenden

Annelies Roelandt, VCOK vv di. 17/04/2018, vr. 18/05/2018, vr. 15/06/2018 ## 9u15 - 12u30  3 halve dagen Enkel voor kinderbegeleiders

WERKGROEPEN /

PGO

12

NIEUW!

3. EEN ANDERE KIJK OP MOEILIJK GEDRAG

5. SPEL MAKEN

KDV

Probeer moeilijk gedrag eens anders te bekijken en verras jezelf. Je merkt dat je anders reageert en je kunt hierdoor ook het kind en de ouders motiveren. In de inleidende sessie presenteren we een kader en oefenen we een alternatieve kijk op moeilijk gedrag. Tijdens de vervolgsessies bespreken we praktijksituaties van de deelnemers. Samen met de lesgever en de andere deelnemers analyseer je die situaties en zoek je naar gepaste reacties. Zo komen heel wat praktische handvatten aan bod.

IBO

We bedenken samen een groot spel en begeleiden dit op de Spin-Off van 4 mei 2018. Spelers tijdens de Spin-Off zijn kinderbegeleiders, pedagogisch coaches en verantwoordelijken uit alle IBO’s van Brussel. In de werkgroep wissel je spelbagage uit met collega’s en leer je wat er nodig is voor een geslaagd spel. Je haalt hier zonder twijfel veel plezier en inspiratie uit!

JJ

Werkhuizenstraat 3, 1080 Sint-Jans-Molenbeek

JES vzw

Els Merlevede, VCOK

vv do. 8/03/2018, do. 22/03/2018, do. 19/04/2018 d o. 26/04/2018, do. 3/05/2018, vr. 4/05/2018 (D-DAY)! Spin-Off do. 24/05/2018

vv vr. 23/03/2018, vr. 20/04/2018, vr. 25/05/2018 ## 9u15 - 12u30  3 halve dagen

## 9u15 - 12u30  8 halve dagen

Enkel voor kinderbegeleiders

NIEUW!

4. EEN FIT EN GEZOND KINDERDAGVERBLIJF

KDV

Je deelt je eigen ervaringen met collega’s uit andere kinderdagverblijven en je hoort van hen zelf hoe zij omgaan met de thema’s ‘beweging’ en ‘gezondheid’.

Samen met de lesgever onderzoeken jullie wat er nog kan veranderen en verbeteren. Na de eerste sessie experimenteer je in je leefgroep met verbeteracties. Tijdens de volgende sessies brengt iedereen telkens verslag uit over zijn ervaringen. Zo leer je van je collega’s en worden jullie een bron van inspiratie voor elkaar.

Veronique De Vries, Solidariteit voor het Gezin Reeds gestart zijn met acties omtrent voeding en beweging in de organisatie strekt tot aanbeveling.

vv di. 06/02/2018, di. 13/03/2018, di. 15/05/2018 ## 9u15 - 12u30  3 halve dagen

13

\ WERKGROEPEN

Studiebezoeken Je verkent praktijkvoorbeelden om inspiratie op te doen voor je eigen werking

14

14. OP BEZOEK BIJ HET CENTRUM VOOR INCLUSIEVE KINDEROPVANG ELMER KDV

IBO

PGO

Alle kinderen hebben recht op kinderopvang, ook kinderen met specifieke zorgbehoeften. Maar wat betekent dit in de praktijk? Elmer is een Centrum voor Inclusieve Kinderopvang en heeft hierover heel wat inspirerende verhalen te vertellen. Wat hebben kinderen met een specifieke zorgbehoefte nodig? Hoe ontwikkel je een ouderbeleid dat de inclusieve werking ondersteunt en ouders respecteert in hun ouderrol? Hoe ervaren kinderbegeleiders een inclusieve werking? Door te luisteren naar de verhalen, ervaringen en tips van de medewerkers van Elmer krijg je misschien wel nieuwe en belangrijke inzichten over inclusief werken. Na het bezoek is er ruimte voor gezamenlijke reflectie op wat we hebben gezien en gehoord.

JJ

15. HUIS VAN HET KIND ANTWERPEN-NOORD DE WIJK

PGO

Dit studiebezoek neemt je mee naar het Huis van het Kind de Wijk in Antwerpen-Noord. Er is heel wat expertise in huis over het ondersteunen van gezinnen op diverse levensdomeinen vanuit een geĂŻntegreerde samenwerking tussen diverse organisatie. Daarnaast neemt het Huis van het Kind ons ook mee in hoe zij ontmoetingskansen tussen diverse gezinnen mogelijk maken in alle facetten van hun werking. Ze laten je kennismaken met hun visie, manier van werken, delen ervaringen en tips.

Na het bezoek is er ruimte voor gezamenlijke reflectie over wat we hebben gezien en gehoord.

vzw Elmer, Centrum voor Inclusie

JJ Fien Lannoye, VCOK vv vr. 23/03/2018 ## 9u15 - 12u30 Enkel voor leidinggevenden & pedagogische coaches

JJ

Huis van het Kind, Antwerpen Noord

Fien Lannoye, VCOK vv do. 15/02/2018 ## 9u15 - 12u30

15

\ STUDIEBEZOEKEN

Lezingen Een gastspreker licht een thema toe.

Nadien is ruimte voor een nabespreking met de spreker. Iedereen is welkom op de lezingen!

GROEPSBEGELEIDING /

16

16. JEZELF VERTROUWEN IS EEN LEERPROCES

KDV

IBO

PGO

Een kind wordt niet geboren met zelfvertrouwen, al lijkt het ene kind wel meer aanleg te hebben voor het ontwikkelen ervan dan het andere kind. Zelfvertrouwen krijgen is een ontwikkelingsproces dat tijd neemt en tot in de volwassenheid loopt. Ook al heeft een pasgeboren baby nog weinig besef van zichzelf en van de wereld, toch is de eerste omgang tussen ouders en kind al van invloed op het gevoel van eigenwaarde. Een kind dat je liefdevol behandelt, ontwikkelt een ander gevoel van eigenwaarde dan een baby die het met minder liefde en aandacht moet stellen. Al vanaf de eerste dagen heeft een baby drang om te leren en zich te ontwikkelen.

Wanneer de ouders het kind hierin stimuleren, helpen en iedere ontwikkelingsstap van het kind waarderen, stimuleren zij het zelfvertrouwen van hun kindje al.

17. PARTNERSCHAP MET OUDERS: INSPIRATIE UIT NOORD-ITALIË KDV

IBO

PGO

Nima Sharmahd vertelt over haar ervaringen als onderzoeker en pedagogisch coördinator in Toscaanse kinderdagverblijven.

Binnen het pedagogisch gedachtegoed van deze voorzieningen krijgen de familie en de buurt een centrale plaats.

Focussen op het krachtige kind betekent immers ook rekening houden met de omgeving en met de gemeenschap waarin het kind opgroeit. We bekijken hoe professionals en ouders een partnerschap kunnen creëren, wat dit kan betekenen voor kinderen en volwassenen en wat kansen en uitdagingen zijn om tot zo’n partnerschap te komen. Door middel van concrete voorbeelden reflecteren we over instrumenten die dit proces kunnen faciliteren. Tenslotte ontdekken we ook verschillen en gelijkenissen tussen de situatie in Brussel en die in het noorden van Italië.

Bram Touchant, Solidariteit voor het Gezin vv di. 23/01/2018 ## 17u – 19u30

Nima Sharmahd, VCOK vv wo. 25/04/2018 ## 17u – 19u30

17

\ LEZINGEN

Cursussen Je ontwikkelt en versterkt je competenties en koppelt die terug naar je organisatie.

In een basiscursus komen thema’s aan bod die een interessant pakket vormen voor nieuwe medewerkers of leidinggevenden. Een basiscursus kan ook een opfrissing zijn voor meer ervaren medewerkers

18

© Caroline Boudry

19

TEAM EN ORGANISATIE

18. BASISCURSUS LEIDING GEVEN IN KINDEROPVANG

19. BASISCURSUS COMMUNICATIE IN TEAM

KDV

Deze meerdaagse opleiding bestaat uit 8 sessies, verdeeld over het hele jaar 2018. We baseren ons op het Selfleadcompetentiemodel voor eerstelijnsleidinggevenden uit de nonprofit. Dit model beschrijft acht competenties om de veelzijdige taak van een verantwoordelijke te vatten.

Dit voorjaar analyseren we de competenties Coachen, Coördineren, Controleren en Strategisch handelen. In het najaar zoomen we in op de competenties Samenwerken stimuleren, Resultaatsgericht handelen, Netwerken en Innoveren. Wie in 2017 reeds aan deze opleiding deelnam, kan in het voorjaar zijn opleiding verderzetten en volgt vier dagen over Coachen, Coördineren, Controleren en Strategisch handelen. Leidinggevenden die nieuw inschrijven voor deze opleiding, kunnen in 2018 beide delen volgen (4 dagen voorjaar en 4 dagen najaar).

IBO

PGO

We zoomen tijdens deze interactieve basiscursus in op de verschillende onderdelen van teamwerking. Je leert meer over hoe communicatie in een team verloopt, hoe je tot een goede taakverdeling komt, hoe je omgaat met feedback, conflicten en problemen. We werken met de casussen van de deelnemers en oefenen in de namiddag via rollenspelen en het zogenaamde ‘inspringtheater’.

Jef Scheirlinck, VCOK vv ma. 28/05/2018 ## 9u15 – 16u30 Enkel voor kinderbegeleiders

F ranky De Meyer, Ellie Kuipers en Jef Scheirlinck, VCOK vv ma.30/01/2018, ma. 26/02/2018, do. 22/03/2018, ma. 23/04/2018 (+4 data in het najaar) ## 9u15 - 16u30  8 halve dagen Enkel voor leidinggevenden

CURSUSSEN /

KDV

20

KDV IBO 20. KENNISMAKING MET VGC: REGIE EN OPGROEIEN IN BRUSSEL

PGO

KDV

22. CREATIEF DENKEN

De Vlaamse Gemeenschapscommissie ondersteunt Nederlandstalige gezinsvoorzieningen in Brussel via dit vormingsaanbod ‘Opgroeien in Brussel’. Maar er is nog meer. Je kan bijvoorbeeld ook subsidies aanvragen voor de organisatie van studiedagen en voor verfraaiing van infrastructuur. Tijdens deze introductie hoor je er alles over en kan je meteen ook kennismaken met collega-leidinggevenden.

Je maakt kennis met het proces van creatief denken en wat dit in de praktijk kan betekenen. Je probeert allerlei creatieve denktechnieken uit zoals patroondoorbrekend denken, flexibel associëren en brainstormen. Je leert ook hoe je deze manier van denken kan begeleiden in je organisatie (bv. tijdens overlegmomenten of teamvergaderingen). Je gaat naar huis met een koffer vol methodieken en een aantal concrete en uitgewerkte ideeën voor jouw praktijk.

Medewerkers Entiteit Gezin

Veerle Derave, VCOK

vv ma. 29/01/2018

vv di. 5/06/2018

## 9u15 - 12u30

## 9u15 - 16u30

Enkel voor leidinggevenden

23. BEGELEIDEN VAN VERANDERING 21. IN DE JUISTE VERSNELLING

KDV

IBO

PGO

KDV

IBO

Tijdens deze meerdaagse opleiding bespreek je samen met andere leidinggevenden en pedagogisch coaches hoe je veranderingen in de werking kan begeleiden. Je leert hoe je je medewerkers motiveert en hoe je je team kan ondersteunen, met de waarderende benadering als referentiekader. Je brengt je eigen voorbeelden en casussen mee.

We bespreken timemanagement-vaardigheden, stresshanteringstechnieken en andere maatregelen die je veerkracht bevorderen. We zoeken naar middelen om weer een evenwicht te vinden, om stressbronnen in de werkomgeving of persoonlijke levenssfeer aan te pakken, om effectief en efficiënt aan het werk te gaan.

Ellie Kuipers, VCOK

Erna Claes, VCOK

vv do. 8/02/2018, do. 8/03/2018, do. 31/05/2018

vv vr. 2/02/2018 of di. 6/03/2018

## 9u15 - 12u30  3 halve dagen

## 9u15 - 16u30

Leidinggevenden en pegagogisch coaches

max. 15 deelnemers

21

\ CURSUSSEN

24. HYGIËNE OP DE WERKVLOER EN IN DE KEUKEN

KDV

PGO

PEDAGOGIE

Persoonlijke hygiëne en het schoonmaken van leef- en slaapruimte, speelgoed en ander materiaal staan centraal. We besteden daarnaast aandacht aan voedselveiligheid: Waarop let je als je maaltijden (ook moedermelk) bereidt of opwarmt? Of als je samen kookt met de kinderen? We nemen in deze vorming ook multiculturele aspecten van voeding en bereiding onder de loep. We wisselen praktijkverhalen uit en je keert met veel nieuwe kennis en inspiratie terug naar je werk.

JJ

Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg

Geertrui Van De Walle, Solidariteit voor het Gezin

25. BASISCURSUS SPELEND REFLECTEREN OVER HET PEDAGOGISCH RAAMWERK

vv do. 11/01/2018

In deze basiscursus over het pedagogisch raamwerk spelen we een spel met allerlei opdrachten, vragen en reflectieoefeningen. Spelenderwijs maak je kennis met de inhoud van het pedagogisch raamwerk, reflecteer je over wat dit voor jouw kinderopvang kan betekenen en word je uitgedaagd om concrete acties te formuleren voor je eigen praktijk.

## 9u15 - 12u30

Fien Lannoye, VCOK vv ma. 19/03/2018

© Joram Van Holen

## 9u15 - 12u30

CURSUSSEN /

KDV

22

NIEUW!

NIEUW! KDV

26. MEMOQ

28. GORDON: HET KIND ALS GELIJKWAARDIGE PARTNER

In 2017 stelde Kind en Gezin de resultaten van MeMoQ voor. MeMoQ staat voor Meten en Monitoren van de pedagogische kwaliteit (Q) van kinderopvang van baby’s en peuters. Tijdens deze cursus kijken we naar de resultaten en instrumenten. We bespreken hoe je het pedagogisch raamwerk en het zelfevaluatie-instrument kan gebruiken in je kinderdagverblijf.

IBO

Volgens de pedagoog Thomas Gordon is luisteren belangrijker dan praten en zijn kinderen gelijkwaardige gesprekspartners. In deze cursus maak je kennis met Gordons ideeën over communicatie. We staan stil bij actief luisteren, omgaan met conflicten, ik-boodschappen, werken met zelfoplossend vermogen, …

M arie Lindemans, pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel

Nicky Ingels, VCOK vv di. 8/05/2018

vv do. 1/03/2018

## 9u15 - 12u30

## 9u15 - 12u30 Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches

27. KIJKEN NAAR KINDEREN INTRODUCTIE VIB

KDV

IBO

29. OMDENKEN: MAAK VAN LASTIG GEDRAG KDV EEN NIEUWE MOGELIJKHEID

PGO

Wat als we lastig gedrag niet als ongewenst zouden zien, maar anders zouden bekijken, als het ware zouden ‘omdenken’? Tijdens deze vorming werken we met eigen praktijkvoorbeelden van lastig gedrag en proberen we nieuwe mogelijkheden te zien. We gebruiken het Omdenkspel van Berthold Gunster en leren vragen stellen zoals: Wat zou het kind zeggen dat het probleem is? Wat gaat er wél goed? Is het wel écht een probleem?

Samen reflecteren we op deze creatieve manier en zo ontstaan er andere betekenissen, inzichten en ideeën voor actie.

VIB is een activerende werkvorm, die vertrekt bij positieve pedagogische situaties en voortbouwt op de kracht van elke begeleider. Het doel is meer inzicht te verwerven in de basiscommunicatie met jonge kinderen en zo het pedagogisch klimaat aan te passen aan de ontwikkelingsbehoeften van elk kind.

K rista Donckers, pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv do. 21/06/2018

Fien Lannoye, VCOK

## 9u15 - 12u30

vv do. 22/02/2018

Enkel voor leidinggevenden en pedagogisch coaches

## 9u15 - 12u30

23

\ CURSUSSEN

NIEUW!

30. HELP, EEN BIJTER IN DE GROEP!

KDV

PGO

32. RUIMTE EN MATERIALEN ALS PEDAGOOG KDV

Bijten of gebeten worden? Het overkomt heel wat baby’s en peuters. In deze vorming krijg je een kader om bijtgedrag beter te kunnen begrijpen en om er zo goed mogelijk op te reageren zowel ten aanzien van het kind, de andere kinderen als de ouders.

We buigen ons de hele dag over het belang van de ruimte en materialen in de opvang. We staan stil bij het maken van speelhoeken of -zones, het aanbieden van spelmateriaal, de manier van presenteren, …. Je vertrekt terug naar je leefgroep met een hoop inspiratie om er een nog interessantere speel- en experimenteerruimte voor de kinderen van te maken.

Hilde Van Durme, VCOK vv do. 22/03/2018 of do. 31/05/2018

Jana Delagrange, VCOK

## 9u15 - 12u30

vv di. 27/03/2018 ## 9u15 - 16u30

NIEUW!

31. RUIMTE EN MATERIALEN ALS PEDAGOOG

Enkel voor kinderbegeleiders en pedagogisch coaches

IBO

33. REGELMAAT EN STRUCTUUR IN DE DAGINDELING

We buigen ons de hele ochtend over het belang van de ruimte en materialen in de opvang. We staan stil bij het maken van speelhoeken of -zones, het aanbieden van spelmateriaal, de manier van presenteren, …. Je vertrekt terug naar je leefgroep met een hoop inspiratie om er een nog interessantere speel- en experimenteerruimte voor de kinderen van te maken.

Tijdens deze vorming krijg je een overzicht van de betekenis en het belang van regelmaat en structuur in de dagindeling geïllustreerd met tal van inspirerende voorbeelden uit de praktijk. Waar kan je als kindbegeleider op letten? Hoe kan je structuur en een gevoel van veiligheid geven door je begeleidershouding, in de ruimte, in de regels en afspraken,… ? Je stelt je eigen werking kritisch in vraag en maakt een persoonlijk actieplan.

Annelies Roelandt, VCOK vv vr. 16/03/2018 ## 9u15 - 12u30

Domien De Schrijver, VCOK

Enkel voor kinderbegeleiders en pedagogisch coaches

vv do. 8/03/2018 ## 9u15 - 16u30 Enkel voor kinderbegeleiders en pedagogisch coaches

CURSUSSEN /

KDV

24

NIEUW!

NIEUW! KDV

34. FOCUS OP BABY’S

36. VAKANTIEWERKING

In deze vorming zoomen we in op het pedagogisch werken met baby’s in de kinderopvang. Zowel tijdens verzorgings- als spelmomenten kan je baby’s ondersteunen in hun ontwikkeling en interactie. Door middel van praktische oefeningen, ervaringsuitwisseling en het bespreken van casussen en filmpjes leer je waaraan baby’s behoefte hebben en hoe je hierop kan inspelen.

In deze vorming analyseren we de sterktes en groeipunten van de huidige vakantievoorbereiding. We staan stil bij: vakantiethema’s en inkleding, activiteiten voor groot en klein, een gevarieerd programma samenstellen,… Je gaat naar huis met heel wat concrete ideeën voor de speelweken en creatieve technieken om samen met je team te gebruiken.

Veerle Derave, VCOK

Fien Lannoye, VCOK

vv di. 20/03/2018, di. 22/05/2018

vv di. 29/05/2018 of vr. 22/06/2018

## 9u15 - 12u30  2 Halve dagen

## 9u15 – 16u30

Enkel voor kinderbegeleiders en pedagogisch coaches

Enkel voor kinderbegeleiders

35. BABYMASSAGE

IBO

KDV

PGO

Tijdens deze cursus maak je via audiovisueel materiaal kennis met “Shantala babymassage”, die darmkrampjes makkelijk wegmasseert en de baby in staat stelt om in rust en veiligheid de wereld te verkennen. We letten tijdens het inoefenen op de communicatie tussen baby en kindbegeleider. Je maakt ook kennis met de voor- en nadelen van bepaalde massageoliën. Daarna oefen je op een babypop. Draag loszittende kledij en breng ook een handdoekje en een ‘verzorgingskussen’ mee om de massageoefening zo realiteitsvol te kunnen ervaren.

JJ

Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg

Elodie Grootveldt, Solidariteit voor het Gezin vv do. 1/02/2018 ## 9u15 - 12u30 Enkel voor kinderbegeleiders 25

\ CURSUSSEN

37. WAT IS KINDERMISHANDELING? KDV

IBO

39. COMMUNICATIE EN TAAL

PGO

KDV

Hoe leert een kind ons begrijpen en hoe leert het zich uitdrukken? Hoe kunnen we kinderen hierbij helpen?

Tijdens deze cursus buigen we ons over de praktijk van warme en wederzijdse interactie, non-verbale en verbale communicatie, contact leggen met en luisteren naar kinderen, communicatievaardigheden enz. We analyseren ook enkele videofragmenten die dit wonderlijke verhaal van taal en communicatie illustreren.

Het is belangrijk dat verontrustende signalen van geweld en verwaarlozing bij jonge kinderen tijdig worden opgemerkt, zodat de nodige hulp geboden kan worden.

De kinderopvang kan hier een grote rol vervullen. Tijdens deze interactieve voormiddag gaan we dieper in op het thema ‘kindermishandeling’. Wat is kindermishandeling? Wat zijn de gevolgen voor de ontwikkeling van kinderen? Wat zijn signalen? We koppelen de theorie aan de praktijk via casussen, inleefoefeningen en ervaringsuitwisseling tussen de deelnemers.

K rista Donckers, pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv di. 6/03/2018

E vi Verdoodt en Karolien François, Vertrouwenscentrum Kindermishandeling

## 9u15 - 12u30

vv do. 8/03/2018 ## 9u15 - 12u30

40. MEERTALIGHEID

Enkel voor kinderbegeleiders

Als je de cursus 39 Communicatie en taal volgt, kan je in de namiddag verder verdiepen in het thema ‘meertaligheid’. Hoe kan een kind twee of meer talen tegelijk leren?

En hoe kunnen we kinderen hierbij helpen? We werken ook met jullie eigen praktijkverhalen en casussen.

NIEUW!

38. ZINTUIGLIJK PRIKKELEN MET BOEKJES

KDV

Boeken en verhalen zijn niet weg te denken uit de kinderopvang. In deze vorming leer je hoe je kinderen hongerig kunt maken voor boekjes, taal en verhaal. Je krijgt enkele simpele trucjes om creatief voor te lezen en de kinderen te laten klappertanden van spanning of kriebelen van plezier.

K rista Donckers, pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv di. 6/03/2018 ## 13u15 - 16u30

Isabelle Deseghere, VCOK vv di. 20/02/2018 of do. 24/05/2018 ## 9u15 - 12u30 Enkel voor kinderbegeleiders CURSUSSEN /

KDV

26

FIT & GEZOND

42. BASISCURSUS WAT MOET JE WETEN OVER ETEN EN BEWEGEN? © Joram Van Holen

Via interactieve en praktische oefeningen leer je kiezen voor een gezonde en gevarieerde voedings- en bewegingsstijl. Deze vorming is sterk praktijkgericht. Dit betekent dat je een maand vooraf je vragen, casussen en problemen aan de trainer bezorgt via ‘Opgroeien in Brussel’. Je zet onmiddellijk de theoretische kennis om naar praktisch uitvoerbare acties op het werk.

Trek loszittende kledij aan zodat je bewegingsoefeningen ook zelf kan ervaren!!

NIEUW!

41. MEERTALIGHEID IN HET IBO

KDV

IBO

In deze cursus bespreken we meertaligheid in het IBO. Wat zijn de kansen? Wat zijn de valkuilen? We staan stil bij het gebruik van het Nederlands en bij de plaats van andere talen in je werking. We werken ook met jullie eigen praktijkverhalen en casussen.

JJ

Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg

Lieselot Temmerman, Solidariteit voor het Gezin vv di. 20/03/2018 ## 9u15 - 16u30

M arie Lindemans, Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv vr. 23/03/2018 ## 9u15 - 12u30

27

\ CURSUSSEN

43. AU! MIJN RUG… ERGONOMISCH WERKEN IN DE KINDERZORG KDV IBO PGO

45. MUZIEK: CHECK! SPOTS: CHECK! IEDEREEN KLAAR VOOR DE DANS? KDV IBO PGO

Je krijgt eerst een korte theoretische inleiding over het menselijk skelet en spierstelsel. Dan volgen heel wat praktische oefeningen. Zo leer je je eigen lichaam en de grenzen ervan beter kennen. Je leert actief anticiperen op de pijnlijke gevolgen van verkeerd heffen en tillen. Met deze kennis en ervaring kan je bij je collega’s een echte ambassadeur van een beter hef- en tilbeleid worden. Trek loszittende kledij aan voor de praktische oefeningen!

Een beknopt theoretisch overzicht toont het verband tussen dansexpressie en de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Dan neemt het ritme van de muziek je mee. Al dansend en zingend beleef je welke stimulansen deze lichaamsexpressie voor jonge kinderen betekent.

Je gaat ook creatief aan de slag met ballen, knuffels en hoepels. Je leert de vele danstips te vertalen naar concrete toepassing in je leefgroep. Je gaat na deze cursus ongetwijfeld goed gezind en met een actief plan terug naar je werk.

Draag dus loszittende kledij!

JJ

Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg

Christel Caulier, Solidariteit voor het Gezin

Leen Van Den Heede, Solidariteit voor het Gezin

vv di. 13/02/2018

vv di. 17/04/2018

## 9u15 - 12u30

44. BABY’S EN PEUTERS IN ACTIE

## 9u15 - 12u30 Enkel voor kinderbegeleiders van peuters en kleuters

KDV

Deze introductiecursus geeft je meer inzicht in alles wat de gezondheid en fitheid van jonge kinderen kan beïnvloeden. We oefenen actief met materialen en spelletjes zodat je zelf ervaart wat bewegen voor de allerkleinsten betekent. Deze inspirerende oefeningen ben je helemaal klaar om samen met je collega’s acties te ontwikkelen in het kinderdagverblijf.

Doe alvast makkelijke kledij aan en breng een handdoek mee!

Solidariteit voor het Gezin vv di. 20/02/2018 ## 9u15 - 12u30 Enkel voor kinderbegeleiders CURSUSSEN /

28

46. YOGA EN ONTSPANNING

IBO

PGO

47. MINDFULNESS

KDV

IBO

PGO

Door zelf leuke en eenvoudige yoga-oefeningen op maat van kinderen te doen, ervaar je hoe dit is voor jonge kinderen. Je kan van een gespannen houding overschakelen naar een meer ontspannen houding en denkpatroon. Door middel van audiovisueel materiaal krijg je meer inzicht in de filosofie van kinderyoga. We doen ook reflectie-oefeningen om beter naar elkaar te luisteren.

Draag loszittende kledij en breng een handdoek en indien mogelijk ook een yogamat mee. Zo kan je deze cursus op een comfortabele wijze meemaken.

In deze cursus leer je hoe je kinderen respectvol opvoedt vanuit een niet-oordelende maar aanvaardende houding.

We gebruiken hiervoor de methodiek van Mindfulness, een aandachtstraining. Je beleeft zelf wat focus en inzicht betekent, je test stress-reducerende technieken uit enz. Deze en andere reflectie-oefeningen stellen je in staat om je eigen gedachten bij te sturen en zodoende nog bewuster met je job om te gaan.

Draag loszittende kledij en breng een handdoek en indien mogelijk ook een yogamat mee. Zo kan je deze cursus op een comfortabele wijze meemaken.

Dirk De Backer, Solidariteit voor het Gezin

JJ

vv di. 08/05/2018

Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg

Dirk De Backer, Solidariteit voor het Gezin

## 9u15 - 12u30

vv do. 07/06/2018

Enkel voor kinderbegeleiders van peuters en kleuters

## 9u15 - 12u30

48. VEILIG SLAPEN EN WIEGENDOODPREVENTIE

KDV

Je leert wat de mogelijke oorzaken van wiegendood zijn.

We reiken concrete maatregelen aan die wiegendood helpen voorkomen (richtlijnen van Kind en Gezin) en staan stil bij het gebruiken van bewakingsapparatuur. Verder bekijken we hoe we kunnen omgaan met wensen van ouders die afwijken van de algemene adviezen. Al deze onderwerpen worden besproken vanuit praktische ervaring. Zo versterk je je psychologische, sociale, emotionele ĂŠn praktische bagage en kan je die delen in je eigen organisatie.

Š Joram Van Holen

JJ

Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg

Thais Goossens, Solidariteit voor het Gezin vv di. 29/05/2018 ## 9u15 - 12u30 29

\ CURSUSSEN

49. ZINDELIJKHEID

KDV

DIVERSITEIT & INCLUSIE

In deze vorming gaan we dieper in op de voorwaarden om te starten met ‘zindelijkheidstraining’. Een stellingenspel, audiovisueel materiaal, casussen en reflectie-oefeningen maken deze thematiek bijzonder ervaringsgericht. Kleine probleempjes worden praktisch vertaald naar een actieplan.

Zo ga je terug naar je werk met duidelijke adviezen op maat.

JJ

Vrijheidslaan 34, 1081 Koekelberg

Thais Goossens, Solidariteit voor het Gezin vv di. 27/02/2018

50. BASISCURSUS JIJ BENT JIJ EN IK BEN IK WAARDERING VOOR DIVERSITEIT

## 9u15 - 12u30

KDV

In deze basiscursus buigen we ons over het thema diversiteit. Om rond dit thema te werken, starten we met zelfreflectie. Je staat stil bij je eigen achtergrond. Wat zijn jouw waarden en normen? En hoe beïnvloeden die jou in het opvoeden van kinderen of het werken met gezinnen? Je leert welke vaardigheden nodig zijn om diversiteit te waarderen en te respecteren. We bespreken ook concrete manieren om elk kind, elke ouder en elke collega in hun eigenheid te appreciëren en hen het gevoel te geven dat ze erbij horen.

Linds De Maere, VCOK vv vr. 30/03/2018

© Lander Loeckx

## 9u15 - 16u30

CURSUSSEN /

30

© Caroline Boudry

51. BASISCURSUS SOCIALE FUNCTIE KINDEROPVANG

52. CENTRAAL REGISTRATIESYSTEEM OPFRISSING

KDV

Deze vorming geeft je praktische ondersteuning en tips om aan de sociale functie van je kinderdagverblijf te werken. Komen onder meer aan bod: de sociale functie van kinderopvang in cijfers, mogelijke drempels in de je opvang en hoe je deze kan wegwerken, hoe kan je ervoor zorgen dat iedereen zich welkom voelt in jouw opvang?

Je mag je verwachten aan een vorming waarin je ervaringen kan uitwisselen met collega’s en je concrete tips krijgt waarmee je nadien onmiddellijk aan de slag kan.

JJ

KDV

De medewerkers van het Lokaal Loket overlopen de basics van het registratiesysteem en leggen de nieuwigheden uit. Hoe weet je of een opvangvraag voldoet aan de 20 % voorrangscriteria? Wat betekenen de punten die een opvangvraag krijgt en waar vind je daar meer info over? Hoe hou je jouw opnamebeleid evenwichtig? Op welke manier kan je een noodaanvraag beantwoorden?

Klinken deze vragen herkenbaar? Dan is deze opfriscursus iets voor jou! Jij kan terecht met al je vragen en krijgt tegelijk een pak tips en tricks mee om vlot met het systeem te werken. De vorming is aangepast aan jouw situatie (minimodel, maximodel, facturatie, …).

Vooruitgangstraat 323 bus 9, 1030 Brussel

Vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel

JJ

vv Groep 1: do. 8/02/2018 (tweede sessie op do. 18/10/2018) Groep 2: di. 15/05/2018 (tweede sessie op di. 11/12/2018)

Vooruitgangstraat 323 bus 9, 1030 Brussel

Vzw Samenwerken aan Kinderopvang Brussel vv di. 13/02/2018 of di. 29/05/2018

## 9u30-15u30

## het startuur hangt af van de modules die je wil volgen (mini-maxi of facturatie)

E nkel voor leidinggevenden / in de eerste plaats voor leidinggevenden die de voorbije twaalf maanden gestart zijn

Enkel voor: leidinggevenden

31

\ CURSUSSEN

NIEUW!

53. MEISJES ZIJN ANDERS, JONGENS OOK: OVER GENDERBEWUST OPVOEDEN

55. KIND MET OUDERS DIE APART WONEN, KIND IN EEN NIEUW GEZIN

Gender speelt in de opvoeding van jonge kinderen nog steeds een grotere rol dan we zelf soms denken. Aan de hand van beeldmateriaal, taal- en interactie-analyses en observaties van ervaringen nemen we het eigen denken en de eigen praktijk onder de loep. In groep en individueel gaan we na waar clichés nog steeds schering en inslag zijn en of we stereotypen wel altijd zo goed kunnen herkennen.

We verkennen een aantal praktische voorbeelden om genderstereotypen tegen te gaan.

Kinderen groeien op bij apart wonende ouders, of in een nieuw samengesteld gezin. Dat is een maatschappelijke realiteit. In deze vorming onderzoeken we wat zo’n nieuwe leefsituatie kan betekenen voor kinderen en ouders. Je leert hoe jij als professional een steun kan zijn voor zowel de kinderen als hun ouders. Je maakt kennis met de website ‘www.tweehuizen.be’ en krijgt juridische en praktische informatie die van belang zijn in de kinderopvang.

KDV

IBO

PGO

V eronique Moors en Catherine Strijpens, CAW Brussel

RoSa vzw

vv di. 24/04/2018

vv di. 15/05/2018

## 9u15 - 16u30

## 9u15 - 12u30

54. OOK KINDEREN HEBBEN VOOROORDELEN

56. EEN KIND MET SPECIFIEKE ZORGBEHOEFTE IN DE OPVANG. WAT OUDERS ONS VERTELLEN KDV IBO PGO

IBO

Via allerlei creatieve werkvormen leer je vooroordelen en discriminatie nog beter te herkennen en tegen te gaan. Je leert hoe je kinderen kan opvoeden om op te komen voor zichzelf en voor de andere. Je screent je eigen organisatie op genderbewustzijn en cultuursensitiviteit: uitspraken, boeken, speelgoed, activiteiten en de inrichting van de ruimte.

Aan de hand van citaten, casussen en filmfragmenten verwerf je in deze vorming meer inzicht in de denkwereld van een ouder met een kind met specifieke zorgbehoefte. Je krijgt tips en theoretische kaders om in je ouderbeleid aandacht te hebben voor de inclusieve werking en respect voor de rol van ouders. We analyseren beeldfragmenten over communicatie bij het vermoeden van een ontwikkelingsprobleem. Je kan ook eigen casussen en vragen inbrengen.

Linds De Maere, VCOK vv di. 6/02/2018, di. 27/02/2018

Fien Lannoye, VCOK

## 9u15 - 12u30  2 halve dagen

vv do. 25/01/2018 ## 9u15 - 12u30

CURSUSSEN /

KDV

32

SAMEN OPVOEDEN 57. BASISCURSUS SAMENWERKEN MET OUDERS: WAAROM, WAT EN HOE?

59. OMGAAN MET VRAGEN VAN OUDERS

KDV

KDV

PGO

We gaan na waarom en hoe we met ouders kunnen samenwerken. Hoe kunnen we het best communiceren tijdens de dagelijkse breng- en haalmomenten, tijdens de intake, tijdens het wennen ‌? Hoe werken we in de opvang aan een wederkerige relatie? Je reflecteert hierover samen met anderen en onderzoekt je eigen praktijk.

In deze vorming geven we je bruikbare kaders over opvoedingsondersteuning en handvatten in het omgaan met vragen van ouders over de opvoeding van hun kinderen. Hoe vermijd je valkuilen, zoals een goedbedoeld advies geven, dat vaak toch niet blijkt te werken? Hoe ga je om met vertrouwelijke informatie?

Nicky Ingels, VCOK

Katrien Royaert, VCOK

vv di. 13/03/2018 of do. 19/04/2018

vv ma. 7/05/2018

## 9u15 - 16u30

## 9u15 - 16u30

58. OUDERS EN HUN KIJK OP KINDEROPVANG

60. TIJD VOOR WENNEN

KDV

KDV

Tijdens het wennen wordt er samen gezocht naar afstemming tussen thuis en de opvang. In deze vorming staan we stil bij het belang van wennen zowel voor het kind, de ouder als de opvang en hoe je het wennen, zowel bij de start als bij de overgang van de ene leefgroep naar de andere, kan aanpakken.

Je ontdekt wat een ouder belangrijk vindt in een gesprek met jou als kinderbegeleider. In deze vorming zetten we de bril van ouders op. We bekijken filmfragmenten en bespreken citaten van ouders en casussen. Zo vinden we samen sleutels voor een succesvolle samenwerking met ouders.

Katrien Royaert, VCOK

Fien Lannoye, VCOK

vv ma. 19/02/2018

vv do. 26/04/2018

## 9u15 - 12u30

## 9u15 - 12u30 Enkel voor kinderbegeleiders 33

\ CURSUSSEN

NETWERKEN EN SAMENWERKEN MET DE BUURT NIEUW!

61. BASISCURSUS WARME TRANSITIES

KDV

We focussen op de talrijke overstappen die een jong kind doet: starten in een kinderdagverblijf, overstappen naar een andere groep, uit een kinderdagverblijf instappen in de school? We kijken door de ogen van het kind en gaan op zoek naar meer warmte en meer continuïteit voor het kind bij elke overstap.

C aroline Vos - Pedagogisch ondersteuner Opgroeien in Brussel vv di. 24/04/2018 ## 9u15 - 16u30

CURSUSSEN /

34

35 \ CURSUSSEN © Joram Van Holen

Ontdek ons op

opgroeieninbrussel.be

depotnummer D/2017/7025/21 VU Eric Verrept, leidend ambtenaar, E. Jacqmainlaan 135 1000 Brussel MADE IN JOSWORLD Fotografie: Lander Loeckx, Joram Van Holen en Caroline Boudry