Voerstreek 2011 by John van Hooijdonk

2011 WWW.VOERSTREEK.BE

Moeder de Gans; pittoresk, rustiek en landelijkkleinschalig. In een omgeving waar folklore en traditie bij het dagelijks leven horen. Waar de kwaliteiten van eenvoud heel gewoon zijn. Waar je leeft temidden van de seizoenen en het leven zijn puur足heid heeft bewaard. Waar beide Limburgen elkaar ontmoeten en waar grenzen slechts afspraken zijn, die de natuur negeert.

Boekingsadres: Tel: 04 3812285 Fax: 04 3810572 Teuven-Dorp 60 vanuit het buitenland 0032 4 3812285 3793 Teuven e-mail: moeder@degans.be www.moederdegans.be Dagelijks geopend vanaf 11u00 Sluitingsdag: maandag (Voor informatie zie verder in deze brochure p. 40-41)

2011

De Voerstreek heeft een prachtig golvend landschap, een overvloed aan natuurschoon, rustige dorpjes en wat kastelen en grote hoeven in brede valleien met weilanden en bossen. De Voerstreek bestaat uit zes deelgemeenten, samen goed voor iets meer dan 4000 mensen. De totale oppervlakte bedraagt 50 vierkante kilometer. Als enig stukje van Vlaanderen (Limburg) ligt het aan de oostelijke kant van de Maas, precies tussen Maastricht en Luik. Daardoor is de Voerstreek ook de ideale springplank voor wie de wijdere omgeving wil gaan verkennen. Zowel grote cultuursteden - Maastricht, Luik, Aken - als uitgestrekte natuurgebieden - de Ardennen, de Hoge Venen - liggen vlak bij.

Informatie:

Toerisme Voerstreek vzw Pley 13 3798 â&#x20AC;&#x2DC;s-Gravenvoeren

Tel. 04 381 07 36 - fax 04 381 21 59 e-mail: voerstreek@skynet.be - www.voerstreek.be Openingstijden info-balie, cartografische/historische tentoonstelling en maquette: ma-vr: 9u-17u. Za-zo-feestdagen: 10u-17u. Openingstijden natuur-educatieve tentoonstelling: 10u-16u. gesloten op weekdagen van 08/11/2010 tot 04/03/2011 Weekends en vakanties van 10u-16u. Groepen op aanvraag.

Landschap en natuur

GOLVEND LANDSCHAP In de Voerstreek vinden we hetzelfde golvende landschap als in het Mergelland van Nederlands Zuid-Limburg. Eigenlijk vormt het een overgangsgebied van de Maasvallei, met een sterk Haspengouws karakter, naar het land van Herve. 100 miljoen jaar geleden golfde over dit gebied het water van een ondiepe tropische zee. De huidige ondergrond van de Voerstreek is de zeebodem van toendertijd. Dieren en planten die in het zee-milieu van 100 miljoen jaar geleden leefden, zorgen voor de meest typische gesteenten die deze ondergrond vormen: kalk (ook krijt of mergel genoemd) en vuursteen (of silex). Toen de zee zich terugtrok, ontstonden door erosie van rivieren diepe dalen, die het huidige landschap zijn golvend karakter verlenen. Tijdens de ijstijden - perioden met een veel kouder klimaat dan nu, waarvan de laatste ongeveer 10.000 jaar geleden eindigde - stroomde er veel meer water door de riviertjes. Vandaar de enorm brede dalen in verhouding tot de kleine waterlopen, of zelfs droogdalen, waar nu helemaal geen water meer door stroomt.

Van west naar oost zijn de riviertjes van de Voerstreek: n de Berwijn, die in Moelingen in de Maas uitmondt, n de Voer, die aan de streek en aan drie dorpen haar naam heeft gegeven. Ze ontspringt in Sint-Pieters-Voeren, ontvangt in Sint-Martens-Voeren de Veurs en in ‘s-Gravenvoeren de Noorbeek. In Eijsden (Nl) mondt ze in de Maas uit. n de Gulp, een bijrivier van de Geul. In Teuven stroomt ze de grens over naar Slenaken. Al deze riviertjes hebben een flink verval en dreven in het verleden dan ook tal van watermolens aan. Sommige daarvan zijn nog (gedeeltelijk) bewaard. In het oosten van de streek worden deze waterlopen gevoed door bronnen, die eertijds ook van belang waren voor de drinkwatervoorziening van de plaatselijke bevolking.

EEN RIJKE NATUUR Heel wat bezoekers valt het op dat je in de Voerstreek heel wat soorten planten en dieren kunt aantreffen, die thuis - in Vlaanderen of Nederland - weinig of niet voorkomen. We vinden hier immers nog een vrij gaaf landschapspatroon, kleinschalig en afwisselend. Veel meer plaats dus voor groen en natuur. Voor Vlaanderen is de Voerstreek bovendien het gebied dat het hoogst boven zeeniveau en tegelijk ook het verst van de zee verwijderd ligt. Dat merk je al een beetje aan het plaatselijke klimaat. Ofschoon de zomers er even warm zijn, begint het voorjaar wat later en zijn er in de winter meer koude dagen. Dus een al wat meer ‘continentaal’ klimaat dan in het westen. Tegelijkertijd ook wat meer ‘zuidelijk’, en dat geldt vooral voor de zon beschenen hellingen van de valleien.

Daar vind je planten en dieren die meer naar het noorden niet meer voorkomen, maar het hier nog net kunnen uithouden. Voeg daar nog eens bij dat de ondergrond op vele plaatsen in de Voerstreek erg kalkrijk is - een materiaal dat elders in Vlaanderen of Nederland maar op heel grote diepten aanwezig is - en je hebt alle factoren die ertoe bijdragen dat fauna en flora hier een aantal aparte trekjes vertonen.

Vooral op de steile, naar het zuiden gekeerde dalhellingen zijn de noodzakelijke voorwaarden aanwezig om een rijk en gevarieerd natuurschoon te kunnen herbergen. Boven op de helling is de bodem zuur en voedselarm. Het ‘Eiken-BerkenBos’, dat zich hier van nature ontwikkelt, werd op sommige plaatsen vervangen door aanplantingen van beuken, lorken of sparren. Men kan het herkennen aan het voorkomen van adelaarsvaren en kamperfoelie. Mispel en bergvlier zijn eveneens voor dit bos typische soorten met een continentaal karakter. Lager op de helling, waar kalklagen dagzomen, komen we in het ‘Eiken-Haagbeukenbos’ met veel es en boskriek (of wilde kers). Ook de aanwezigheid van bosrank, die als lianen in de bomen klimt, en een overvloed aan klimop zijn kenmerkend voor dit bos. Langs bosranden en wegbermen bloeien in de zomer marjolein en kruidvlier, van die ‘zuiderlingen’ die het hier nog net doen. Dat is ook het milieu bij uitstek van de wijngaardslak, de ‘escargot de Bourgogne’.

Af en toe cirkelt een buizerd boven het landschap of hangt een torenvalk onbeweeglijk te ‘bidden’. Deze dieren zijn dus wel gemakkelijker waar te nemen dan de schuwe reeën, vossen en dassen. Maar een oplettend natuurliefhebber vindt in het bos wel hun sporen en wissels.

De zes Voerdorpen MOELINGEN Moelingen is het meest westelijke dorp van de fusiegemeente Voeren, gelegen in het Maasdal en doorkruist door het riviertje de Berwijn. De romaanse kerktoren uit de 12de eeuw is een beschermd monument. De kerk zelf vertoont, doordat ze in verschillende fasen tot stand kwam, een combinatie van allerlei stijlinvloeden. Aan het oud-gemeentehuis, langs de brug over de Berwijn, staan naast het dorpskruis uit 1768 enkele grenspalen uit de 18de eeuw, met de wapens van Oostenrijk (waar het huidige België toen toebehoorde) en de Nederlanden. Waar de Berwijn in de Maas uitmondt, stond ooit het kasteel van Elven. Nu zijn er nog enkele resten te zien van de ‘Schans’, een door de Spanjaarden in 1674 gebouwde versterking, en van een Oostenrijks tolkantoor uit de 18de eeuw. Vlakbij ligt een stuwdam over de Maas, die het peil van de rivier stroomopwaarts moet regelen. Aan de oostelijke kant drijft het water een hydro-elektrische centrale aan. Op deze plaats werd een nieuwe brug over de Maas aangelegd.

‘S-GRAVENVOEREN ‘s-Gravenvoeren heeft zich ontwikkeld als een lang lintdorp langs de Voer, met loopbruggetjes over het water naar de huizen. De kerk, de pastorie en verscheidene boerderijen in de onmiddellijke omgeving stammen uit de 18de eeuw. Die (Oostenrijkse) periode was klaarblijkelijk een heel voorspoedige tijd voor dit dorp. Ook de meeste grafkruisen tegen de buitenmuur van de kerk zijn 18de-eeuws. Een heel mooi plekje is het pleintje van Kinkenberg, aan de overzijde van de Voer op 100 m van de kerk.

In het gehucht Schoppem (op de weg naar Sint-Martens-Voeren) ligt het Steenboskapelletje. In 1846 werden hier de resten van een Romeinse villa ontdekt. Met de opgegraven materialen werd deze kapel gebouwd. Het kasteel van de ‘graven van Voeren’ is al lang verdwenen. Er zijn wel nog twee andere kasteeltjes: Altenbroek (te midden van een prachtig parklandschap) en Ottegraven (op de grens met Sint-Martens-Voeren).

SINT-MARTENS-VOEREN Het dorpsbeeld wordt gedomineerd door de 23 m hoge spoorwegbrug. Ze maakt deel uit van de lijn Tongeren-Aken, door de Duitsers tijdens de eerste wereldoorlog aangelegd. Dit viaduct sluit aan op de langste spoorwegtunnel van Vlaanderen (2070 m), van het gehucht Veurs naar Remersdaal. Ook de langste spoorwegbrug van het land, in Moresnet, maakt deel uit van deze lijn. De kerktoren stamt oorspronkelijk uit de 13de eeuw. Links onder de toren bevindt zich het graf van pastoor Veltmans. Hij speelde een belangrijke rol in het behoud van het Neder landstalige karakter van de Voerstreek. Onder de oude grafkruisen op het kerkhof bevindt er zich één uit de 16de eeuw. Het staat achter de graven van de bemanning van een RAF-vliegtuig (neergestort in 1941). Iets verder ligt het Veltmanshuis - genoemd naar pastoor Veltmans -, de vroegere pastorie. Nu doet ze dienst als Cultureel Centrum van de Vlaamse Gemeenschap. Vooral in het gehucht Veurs zijn de voor deze streek zo typische oude huizen in vakwerk en silex (vuursteen) nog bewaard gebleven.

REMERSDAAL Het landschap in het oosten van de Voerstreek vertoont al helemaal de kenmerken van het Land van Herve: verspreid liggende boerderijen temidden van vooral weilanden.

Naast de kerk zijn nog de resten en de hoeve van het kasteel ‘Het Hoes’ te zien. Enkele kilometers buiten de dorpskom, naast de spoorlijn, ligt het veel beter bewaarde kasteel van Obsinnich uit de 17de eeuw, dat nu als vakantieverblijf voor jeugdgroepen wordt gebruikt. Op de weg naar Sippenaken - waar het prachtige kasteel van Beusdaal te bewonderen valt - passeert u op de gemeentegrens een merkwaardig monumentje. Het werd opgericht ter nagedachtenis van de slachtoffers van de elektrische draad, die tijdens de eerste wereldoorlog België en Nederland scheidde.

TEUVEN Teuven ligt in een prachtig golvend landschap, omringd door uitgestrekte bossen. De neogotische Sint-Pieters-kerk uit 1870 steekt opvallend hoog boven de rest van het dorp uit. Teuven bezit twee kastelen. Vooreerst ‘De Hoof’, eertijds de woonst van de plaatselijke heren. Na aankoop in 1985 door de Vlaamse Gemeenschap werd het privé heringericht, en nu wordt het uitgebaat als hotel-restaurant. De voormalige abdij van Sinnich is sinds de Franse Revolutie particulier bezit. Voordien woonden er kanunnikessen van SintAugustinus. De romaanse toren uit de 13de eeuw en de door de Akense architect Couven ontworpen voorgevel (1750) zijn vanaf de weg wel met enige moeite te zien. Net als de andere kastelen van Voeren is ook dit helaas niet voor bezoek toegankelijk.

SINT-PIETERS-VOEREN Het kleinste Voerdorp is vooral bekend om zijn Commanderie. Dit kasteel behoorde tot de Franse Revolutie toe aan de Duitse Ridderorde. Het is in het begin van de 17de eeuw gebouwd in â&#x20AC;&#x2DC;Maaslandse Renaissanceâ&#x20AC;&#x2122;, een stijl die we ook in Luik en Maastricht veelvuldig aantreffen. In het park van de Commanderie ligt de viskwekerij van SintPieters-Voeren met o.a. forellen, een typisch streekproduct.

Het dorpskerkje werd omstreeks 1660 gebouwd in opdracht van Commandeur Willem Quaedt van Beeck, wiens grafsteen zich bij de toegangspoort van het kerkhof bevindt. Even buiten het dorp (in de richting van Sint-Martens-Voeren) ligt de als waardevol monument beschermde Sint-Annakapel uit 1730, eigendom van Erfgoed Vlaanderen. Ze werd als gebouwtje vakkundig gerestaureerd. Van bij het kasteeltje van Magis, op de grens met Aubel, heeft men een prachtig panorama van de Voerstreek en aan de overzijde van de weg, het dal van de Berwijn.

Historische situering Het deel van Europa waartoe de Voerstreek behoort, is van in de prehistorie een plek waardoor mensen zich voelden aangetrokken. Romeinse Tijd

De ondergrond, het landschap, de aanwezigheid van veel water en de ligging in de nabijheid van Maas en Rijn, zal daaraan niet vreemd zijn geweest. Vele duizenden jaren voor onze tijdrekening bewerkten onze prehistorische voorouders er de silexsteen die er voor het rapen lag. De Romeinen exploiteerden er 1 villa, mogelijk zelfs 2, en de Frankische en Karolingische vorsten onderhielden er een koningshoeve. Ons gebied was erg begeerd en in het spanningsveld tussen Oost- en West-Frankenland werd er tussen de lokale leenheren flink geruzied. Toen hertog Jan I van Brabant in de Slag van Woeringen (5 juni 1288) het pleit won, werd ons gebied definitief naar het westen georiĂŤnteerd. Over het prinsbisdom Luik heen werden wij, als Landen van Overmaze, bestuurd vanuit Brabant dat ons later mee deed opgaan in de Bourgondische invloedssfeer en de Nederlanden van keizer Karel V en zijn Habsburgse opvolgers.

Slag van Woeringen

Maar onder Spaans bewind werden wij nogmaals een stuk slagveld in het gevecht met de Hollanders die van Maastricht een garnizoenstad hadden gemaakt. Ook nog na het Verdrag van Munster (Vrede van Westfalen, 1648) bleef de hele regio een echte lappendeken van Spaans en Staats (Hollands) gebied. Hoewel relatief rustig duurde het tot de Vrede van Utrecht (1714) voordat Oostenrijk tijdelijk politieke stabiliteit bracht. Tijdens de Franse bezetting werden de Landen van Dalhem en Limburg, waartoe de Voerdorpen behoorden, ingedeeld bij het departement van de Ourthe, de Zuid-Nederlandse buurdorpen bij het departement van de Beneden-Maas. De scheiding was daarmee voltrokken.

Franse bezetting

Ook het Nederlandse bestuur bracht daarin tussen 1815 en 1830 geen verandering en zo kwamen de Limburgssprekende gebieden (tot en met Eupen) bij het ontstaan van BelgiĂŤ bij de Franstalige provincie Luik (waartoe ze historisch nooit hadden behoord). De druk van het Duits in het oosten en die van het Frans in het zuiden verdrongen stilaan het Limburgs tot er na 1945 alleen nog de Voerdorpen overbleven. De taalgrensregeling en -wetten van resp. 1930 en 1932 zorgden er uiteindelijk voor dat de

Voerstreek op 1 september 1963 deel ging uitmaken van de provincie Limburg en achteraf van het gewest Vlaanderen. Hoewel een administratief Vlaams-Limburgs eilandje, geprangd tussen het Waalse gewest en de Nederlandse grens, is de Voerstreek een ideale ontmoetingsplaats van de haar omringende culturen en volkeren en is haar toekomst gegarandeerd als de Vlaamse overheid ĂŠn de Voerenaars daarin willen investeren.

De Taalgrens

Het Voerens dialect “De tongvallen van de Voerstreek zijn op de dialectologische indelingskaart verbonden met de overige dialecten van BelgischLimburg, van Nederlands-Limburg en van het Germaanse noordoosten van de provincie Luik”, aldus dr. José Cajot. “Met deze dialecten en met andere van het Duitse taalgebied vormen zij de heterogene overgangszone tussen het Brabants in het westen en het Ripuarisch of Keulerlands in het oosten, die wetenschappelijk Oost-Neder-Frankisch, Zuid-Neder-Frankisch of gewoon Limburgs genoemd wordt.” Het is evenwel niet aan te bevelen de term Platdiets toe te passen op de dialecten van de Voerstreek, omdat dit de indruk kan wekken dat ze iets aparts zijn, dialecten die duidelijk te onderscheiden zijn van de streektalen van de aangrenzende plaatsen van Belgisch-Limburg in het westen en van de Nederlands-Limburgse buurdorpen in het noorden. n Het

Nederlands is in het verleden ook Diets/Duuts en Nederduits genoemd. n Diets/Duuts: taal van het volk van in de Middeleeuwen tot ca. 1500 n Nederlands: vanaf ca. 1514, en hoofdzakelijk in de Zuidelijke Nederlanden (Vlaanderen) n Nederduits: vanaf midden 16 de eeuw tot sporadisch nog begin 20 ste eeuw. n Nederlands en Duits zijn twee afzonderlijke Germaanse talen, evenwaardige cultuurtalen. Het Voerens is helemaal geen Duits, maar een plaatselijke verzameling van Nederlandse dialecten. In ons bezoekerscentrum hoor je zelf de verschillen tussen de dialecten uit de oostelijke en westelijke deelgemeenten. En terwijl je op je eten wacht, kan je zelf verschillende, leuke woordjes leren. Drie soorten eetnapjes: Een originele én leerrijke tafelversiering!

De vlag en het wapenschild van de gemeente Voeren Het wapenschild van Voeren is gebaseerd op dat van de vroegere gemeente ‘s-Gravenvoeren. Het wapenschild werd op 9 december 1988 door de Gemeenschapsminister van cultuur bekrachtigd. Heraldisch wordt het als volgt omschreven “Gevierendeeld, 1. En 4. In zilver, een dubbelstaartige leeuw van keel, gekroond, geklauwd en getongd van goud, 2. En 3. In sabel, een leeuw van goud, geklauwd en getongd van keel.” Het wapen is gebaseerd op dat van de hertogen van Brabant en Limburg. Voor 1080 lag het machtscentrum van het land van Dalhem wellicht in ‘s-Gravenvoeren. In de 13 de eeuw kwamen zowel Dalhem als Limburg onder het gezag van de hertog van Brabant. Vooral door de slag van Woeringen op 5 juni 1288 breidden de Brabanders hun gebied aan de oostzijde van de Maas uit. Hertog Jan I van Brabant haalde zijn slag thuis en zo kwamen Limburg en het aangrenzende Rolduc onder Brabants bewind.

HET BEZOEKERSCENTRUM

VOERSTREEK

IS ER VOOR U

Wij staan in voor uw onthaal

Guido Sweron

Guy Born

Christophe Janssen

Shanti Huynen Lindsey Truyers

Patrick Claesen

Cindy Born

Met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (Efro) en van de provincie Limburg hebben wij van Toerisme Voerstreek vzw ons Bezoekerscentrum verder ingericht zodat u van hieruit die prachtige Voerstreek en haar Euregionale ommeland nog beter kan exploreren en zo ten volle van uw verblijf kunt genieten. Openingstijden: info-balie: ma-vr: 9u-17u., Za-zo-feestdagen: 10u-17u. Openingstijden natuur-educatieve tentoonstelling, cartografische/historische tentoonstelling en maquette: 10u-16u. Van 10/01/11 tot 04/03/11 en van 07/11/11 tot 23/12/11 gesloten op weekdagen. Weekends en vakanties van 10u-16u. Groepen op aanvraag.

Enkele “groene regels” n

Spaar onze kostbare fauna en flora. Pluk of verniel geen van de mooie, maar helaas zeldzame bloemen en planten. Laat alle dieren - ook slakken, insekten, salamanders, ... en andere ‘vieze beesten’ - met rust.

Gebruik slechts de toegelaten wandelwegen. Draag er zorg voor niet door weiden en opgroeiende veldgewassen te lopen.

Laat je hond niet loslopen, zo blijf je goede vrienden met de jachtwachters en zorg ervoor dat u steeds een ‘poepzakje’ bij de hand hebt. Hou er bovendien rekening mee dat de Voerstreek behoort tot het gebied, waar hondsdolheid kan voorkomen en dat honden dus ingeënt moeten zijn.

Ook buiten de zomer maanden is de Voer streek een heerlijk wandelgebied. Maar als ‘t een paar dagen heeft geregend, zijn de meeste veldwegen behoorlijk modderig. Stevige wandelschoenen of

STILTEWANDELINGEN De omgeving van het natuurreservaat Altenbroek werd door het Vlaamse Gewest afgebakend als ‘stiltegebied’. Maak kennis met het ‘geluid van de stilte’! Speciaal opgeleide gidsen verzorgen deze stiltewandelingen van 2 à 3 uur. Zij maken gebruik van decibelmeters, bird calls, verrekijkers, en zelfs van een stethoscoop … om de sapstroom van een boom te beluisteren. Natuurbeleving op zijn best! Voor meer info: Toerisme Voerstreek vzw Pley 13 - 3798 ‘s Gravenvoeren 04 381 07 36

BEZOEKERSCENTRUM: perfecte uitvalbasis om de Voerstreek te ontdekken.

Wil je op een speelse en interactieve manier de streek beter leren kennen? Dat kan: De schuiframen, driedimensionele kijkers, tunnels, deurtjes, puzzels, geluiden, lichtjes en fotoâ&#x20AC;&#x2122;s van de natuur-educatieve tentoonstelling geven een aantal geheimen van die prachtige Voerstreek prijs. Wist je bvb. dat dassen en wijngaardslakken echte Voerenaars zijn? En dat maretakken hier als kerstballen in de populieren hangen? Wil je de andere geheimen ontdekken? Kom langs!

Maar de Voerstreek heeft niet alleen een uniek landschap, de geschiedenis getuigt van een even grote complexiteit. De verre voorouders van de Voerenaars maakten pijlpunten uit vuursteen, Fred Flintstone zou verbaasd staan kijken ..... en de Romeinen kenden hier, dicht bij Tongeren en Aken, goed hun weg. Wie de andere bezetters, heersers en bewindvoerders tot op vandaag waren en zijn, zet de cartografische/historische tentoonstelling overzichtelijk uiteen. Zie ook onze website: www.bezoekerscentrum.be

De Voerstreek: ook voor mensen die minder mobiel zijn. Toerisme Voerstreek heeft wandeltrajecten uitgestippeld die gemakkelijk te bewandelen zijn voor rolstoelgebruikers, mensen die moeilijk te been zijn en ouders met kinderwagens. Deze trajecten tonen je de mooie Voerstreek in al zijn aspecten! Voor mensen moeilijk te been staan er twee rolstoelen ter beschikking. Dit boek wordt u aangeboden voor € 5,00.

Op zoek naar Kleine Landschaps Elementen in de Voerstreek. Met behulp van deze nieuwe brochure gaat u op zoek naar kleine landschapselementen in de natuur. Dit zijn kleine eenvoudige dingen die een essentieel deel uitmaken van het landschap en typisch zijn voor de Voerstreek: een poel, hagen, de maretak, holle wegen,... Wandelaars ontdekken aan de hand van deze goed geïllustreerde brochure het unieke karakter van onze streek. Maar niet alleen het bovengrondse landschap is uniek, ook de ondergrond. Dit boek wordt u aangeboden voor € 6,00.

Miljoenen jaren terug in de tijd – Geologische Leerpaden. Aan de hand van 5 beschreven wandelpaden, wordt je aandacht gevestigd op de ondergrond en de vorm van het landschap. Verlaten groeven, zijkanten van holle wegen en de gebruikte bouwmaterialen verraden een eeuwenoude geologie. Dit boek wordt u aangeboden voor € 5,00. Via onze website www.voerstreek.be houden wij je op de hoogte.

Roelof Warrink. De Voerstreek, een zomer lang zwerven en tekenen in de Voerstreek Dit mooie boek staat vol met door Roelof Warrink vervaardigde potloodtekeningen van de zes pittoreske dorpjes van de Voerstreek. Hij zwierf rond in het prachtige golvende landschap en tekende een overvloed aan natuurschoon, rustige dorpjes, een aantal kastelen en grote hoeven in brede valleien met weilanden en bossen. Dit boek wordt u aangeboden voor € 12,50.

Guido Sweron, Voeren, de legpuzzel van een rijk verleden. “Voeren, de legpuzzel van een rijk verleden” is een herwerkte en aangevulde versie van “Voeren, zes verrassingen”, een lesbrochure van dezelfde auteur. Dit boek is een must voor geschiedenisliefhebbers en bezoekers van de cartografische tentoonstelling. Dit boek wordt u aangeboden voor € 6,50.

Wonder Voerstreek, Guido Sweron In dit boek worden de uitzonderlijke kwaliteiten van de streek gevisualiseerd, zonder veel blabla, maar met tal van beelden die voor zichzelf spreken. Boek met voorwoord van Vlaams Minister van Toerisme Geert Bourgeois en Wim van Severen, administrateur-Generaal van Toerisme Vlaanderen. 62 blz. Dit boek wordt u aangeboden voor € 7,00

MET DE AUTO OF FIETS OP ONTDEKKING VANUIT DE VOERSTREEK 4 cultuurhistorische autoroutes (ca. 75 km) met begeleidend boekje. Grensoverschrijdende fietsroutes en fietsroutenetwerk. Door haar unieke geografische ligging kan je de Voerstreek een venster op de Euregio noemen. Om onze gasten te helpen bij het ontdekken hiervan, hebben we een aantal cultuurhistorische autoroutes uitgestippeld met aanduiding van de belangrijkste gebouwen, monumenten en sites. Zo ontdek je ondermeer het rijke Romeins archeologisch verleden tussen Tongeren en Maastricht, de geologische en landschappelijke verscheidenheid en een bijzonder boeiend gebied rijk aan culturele verscheidenheid, dialecten, folklore, streekgastronomie, enz... Met deze dubbelzijdige kaart kunt u zelf beslissen hoe u de streek rond de Voerstreek gaat verkennen. U ontdekt in ieder geval heel wat leuke plekjes en leert bij over de streek. Dankzij de ingenieuze fietsroutenetwerken is het voor de fietsende gast een waar genot om de streek op deze manier te doorkruisen. Deze kaart met begeleidend boekje wordt u aangeboden voor € 8,00

VOEREN MONUMENTAAL De Voerstreek is één groot monumentenpark!! Op een bewoonde oppervlakte van 5000ha werden reeds meer dan 120 kastelen, kerken, grafkruisen, kapelletjes, dorpspompen, spoorwegviaducten, elektriciteitscabines, gevels, dorpsgezichten, landschappen, wegkruisen, vakwerkhuizen,... beschermd en daar staan er nog een hele reeks op het verlanglijstje om geklasseerd te worden. De inbedding van dat historisch erfgoed in een prachtig landschappelijk kader, is wat de streek zo fotogeniek maakt. Deze kaart met het begeleidend informatieboekje is te koop voor € 4,50

TOERISTISCHE DOCUMENTATIE n n n n n n n n n n n n n n n n n n

Voerstreek wandelnetwerk: kaart + begeleidend boekje (1:12 000) Euregionale kaart met 4 cultuurhistorische autoroutes en verschillende fietsroutes en –knooppunten Samen Fietskaart (1:50 000) “Fietsen en toeren in het oude € 9,95 Limburg, tussen Maastricht, Aken en Luik” Monumentenkaart + begeleidend boekje Grensoverschrijdende mountainbike kaart Boek “Voeren Anders” door G. Sweron Samen € 10,00 Boek “Voeren” door G. Sweron Monumentenpaden (2 geïllustreerde wandelingen) Boekje St-Pieters-Voeren Boekje Moelingen, Teuven Boekje ‘s-Gravenvoeren, St-Martens-Voeren, Remersdaal Set 6 kerkboekjes Molenboekje Boek “Kleine Landschapselementen” + stratenplan Boek “Geologie” Boek “Wandelingen voor wie wat minder mobiel is” Euregiokaart/stratenplan Educatieve zoekwandelingen (Teuven, ‘s Gravenvoeren, Sint-Martens-Voeren en Sint-Pieters-Voeren)

€ 8,00 € 8,00 € 8,00 € 4,50 € 4,00 € 6,00 € 8,00 € 2,00 € 2,50 € 3,50 € 3,50 € 12,00 € 1,50 € 6,00 € 5,00 € 5,00 € 2,50 € 1,50

SOUVENIRS EN GESCHENKEN prentkaarten VOERDRUPKE (Sleedoornjenever, 22°) - stenen kruik 70cl - sierfles 70cl - zakfles 20cl Mandje Streekproducten afh. Inhoud

€ 0,40

Bij verzending portkosten: Voor verzending naar buitenland:

€ 2,50 € 3,50

n n

€ 14,50 € 13,50 € 5,50

Info-kantoor van de VVV, Pley 13, 3798 ‘s-Gravenvoeren, tel. 04 381 07 36 (open tijdens kantooruren), fax 04 381 21 59 Bij storting: rekeningnummer van de VVV “De Voerstreek” Voeren 735-0021376-24. Voor overschrijvingen vanuit het buitenland (Euro-zone) dient u het IBAN nummer en de BIC-code te vermelden: IBAN: BE81735002137624 BIC: KREDBEBB. Het gevraagde wordt u toegezonden NA storting.

KINDERHOEKJE Zo is wandelen nooit meer saai! Zoekdoos vanaf 6 jaar Als je de vragen op de zoekdoos kan beantwoorden, dan heb je onze mysterieuze bewoner gevonden! Prijs: 4,25 EUR

Wandelspel vanaf 10 jaar We sturen je eerst â&#x20AC;&#x2DC;aandachtigâ&#x20AC;&#x2122; op pad. Zie je een grote roofvogel? Vind je haar van de das aan de prikkeldraad? Hoor je het vreemde geluid van de vroedmeesterpad? Dan word jij zeker de winnaar van het ganzenspel dat je daarna met zijn allen speelt.

Doespel vanaf 8 jaar Vogels, stenen, zoogdieren, bloemen, vruchten, bomen en insecten beter leren kennen? Trek op ontdekkingstocht en voer de opdrachten uit! Spannend en boeiend. Prijs: 9,50 EUR

Ontdek de mooiste plekjes van de Voerstreek op een speelse manier. Vijf originele natuurwandelingen natuurspelen: De Bovenhoutwandeling (5,9 km) De Noordalwandeling (5,3 km) n De Veursboswandeling (7,8 km) n De Alserboswandeling (8 km) n Moelingen, een boeiend grensgeval (8 km) De vijf wandelspellen worden verkocht samen met een reeks van 100 natuurpunten waarvoor achteraf moet worden gespeeld. Aangeboden voor: 1 natuurspel: 4,00 EURO 2 natuurspelen: 7,00 EURO 1 volledige set + stratenplan: 10,00 EURO n n

HOE GERAAK IK IN VOEREN 1. Voor België: n vanuit

Brussel en Antwerpen: E-40 (richting Aachen tot Cheratte), Maastricht-Visé aanhouden (E-25) tot afrit Moelingen (Mouland). Volg de borden ‘Fourons” en daarna ‘VoerenFourons”.

2. Voor Nederland: n via

Maastricht, richting Luik (E-25), grensovergang EijsdenMoelingen n via Maastricht over Margraten naar Verviers, grensovergang te Sint-Martens-Voeren (De Plank).

3. Met het openbaar vervoer: Er vertrekt om het uur een IC-of IR-trein vanuit Oostende, Blankenberge, Gent, Antwerpen en Schaarbeek naar LuikGuillemins. In Luik-Guillemins neem je de L-trein naar Maastricht en stap je uit in Wezet (Visé). Daar kan je met buslijn 39B: TongerenVisé-Remersdaal , of buslijn 39C: Visé-Montzen verder naar de Voerstreek. Op de lijn 39B rijden de bussen tijdens de week om het uur en tijdens het weekend om de twee uren. De 39C heeft op werkdagen ongeveer om het uur een dienst. Dienstregelingen zijn verkrijgbaar aan de balie van Toerisme Voerstreek. Groepen kunnen desgewenst een speciale bus aanvragen (1 week op voorhand) om vanuit Visé in Voeren te geraken. Meer informatie kunt u krijgen bij “De Lijn” tel.: 011 85 03 03 (van 6u. tot 2l u.), algemeen infonummer van “De Lijn”: 070 220 200, zie ook www.delijn.be

DAGUITSTAPPEN VANUIT DE VOERSTREEK Gelegen in het centrum van het ‘Land zonder Grenzen’, is de Voerstreek het ideale vertrekpunt voor tal van interessante daguitstappen. Vlakbij ligt het Amerikaans militair kerkhof van Henri-Chapelle (Hendrikkapelle), waar 9000 Amerikaanse soldaten op het einde van de tweede wereldoorlog een laatste rustplaats vonden. Juist over de grens, in Margraten, ligt nog een tweede Amerikaanse militaire begraafplaats. In Aubel trekt vooral de abdij van Val-Dieu (Godsdal) heel wat bezoekers. Ze werd hier in de 13e eeuw gesticht op de grens van twee vorstendommen waar de Voerdorpen deel van uitmaakten: het hertogdom Limburg en het graafschap Dalhem. Limbourg, de hoofdstad van het hertogdom, is een bijzonder gaaf bewaard en sfeervol vestingstadje. In Dalhem zijn nog enkele resten van de middeleeuwse burcht bewaard. Niet ver hier vandaan ligt Blegny-Trembleur, waar u een oude steenkoolmijn kunt bezoeken en een rondrit met een toeristisch treintje maken. In Luik, de ‘vurige stede’, kunt u aangenaam winkelen of op zondagmorgen op de markt op de Maaskade (Quai de la Batte) gaan snuisteren. Luik heeft ook fraaie monumenten en rijke musea. U kunt van de gelegenheid gebruik maken om Nederlands-Limburg beter te leren kennen: Maastricht, oudste stad van Nederland, met mooie oude gebouwen en musea, met gezellige winkelen wandelstraten en de Maaskade vanwaar regelmatig boottochten vertrekken. Valkenburg, toeristisch centrum bij uitstek met zijn grotten, ruïnes, sprookjesbos en andere attracties. Vaals, Drielandenpunt en hoogste punt van Nederland. Buurgemeente Eijsden, een oude aanlegplaats aan de Maas, bezit met Dagstrand Oost-Maarland het grootste watersportcentrum van de wijde omgeving om te surfen of te zeilen, of om gewoon aan het water te liggen zonnen. Van mei tot september zet een veerpont u in Lixhe over de Maas naar Eijsden. Voor natuurliefhebbers bevelen we een bezoek aan het Savelbos, natuurreservaat en wandelbos, in Sint-Geertruid, speciaal aan. Ook het Ingendael bij Houthem (natuurbeemden) en het Gerendal met zijn orchideeëntuin (in de lente) bij Oud-Valkenburg, zijn een must voor de natuurliefhebber. In Belgisch-Limburg vind je Tongeren, oudste stad van België met o.a. het bekende Gallo-Romeinse museum. Het openluchtmuseum van Bokrijk geniet een internationale faam. Tientallen hoeves, woonhuizen

en andere gebouwen uit vroegere eeuwen roepen hier het leven in het Vlaanderen van weleer weer op. Ook een vakwerkhuis uit Sint-MartensVoeren werd naar hier overgebracht en heropgebouwd. Vlak over de Maas zijn de mergelgrotten en kampernoeliekwekerijen van Kanne, van de Voerstreek gescheiden door de Maas en de SintPietersberg, een bezoek waard. In het dorpje Lanaye (Ternaaien) kunt u in het museum naast de kerk heel wat informatie over dit natuurgebied vinden. Natuurliefhebbers kunnen vanuit Voeren naar de Hoge Venen trekken, het ‘dak van België’, en het uitgestrektste en mooiste natuurgebied van de Belgische Ardennen. Bezienswaardigheden in deze omgeving zijn de stuwdam van de Gileppe, de waterval van Coo en de grotten van Remouchamps. In een wip bent u in Duitsland. Aken, de stad van Karel de Grote, met o.a. zijn beroemde Dom, ligt op slechts 20 km afstand van Voeren. En waarom niet eens doorsteken naar het bekende stadje Monschau?

Groepsuitstappen naar de Voerstreek voor verenigingen, families, vrienden, bedrijven... Wenst u een groepsuitstap te regelen naar de Voerstreek, laat u dan adviseren bij de uitwerking hiervan door Toerisme Voerstreek. Stel uw programma samen naargelang de interesse van de groep. Een greep uit de mogelijkheden: n Bezoek aan het Bezoekerscentrum Voerstreek n Een becommentarieerde rondrit door de 6 Voerdorpen met ‘afstapjes’ n Natuurwandeling n Dia-voordracht over de bij + imkerij Potpourri n Modern melkveebedrijf n Pomoenologisch onderzoekscentrum ‘Kelders I genne Pley’ n Viskwekerij de Commanderie van Sint-Pieters-Voeren n Wijngaard “De Pietershof” n Boerengolf spelen in Teuven n Ciderfabriek in Thimister n Amerikaans Militair kerkhof van Hendrik-Kapelle n Abdij van Val-Dieu n Stroopfabriek in Aubel n Herve kaas- en stroopmakerij ‘Espace des Saveurs’ n Ambachtelijke brouwerij ‘Abbaye du Val-Dieu’ n Geleide stadswandeling in Maastricht n Limbourg, hertogelijke site Vraag meer informatie en een reserveringsformulier aan de balie bij Toerisme Voerstreek.

GIDSEN Personen die wij aanbevelen om u door onze streek en de Euregionale omgeving te begeleiden. Streekkenners n WIM

DELIEN (< Maastricht) HUYNEN (< Voeren) n WILLY MACHIELS (< Voeren) n FRIDY MAURER (< Voeren) n HANS MAURER (< Voeren) n MIEKE NIJSSEN (< Voeren) n GUIDO SWERON (< Voeren) n SHANTI

‘Erkende gidsen door Toerisme Vlaanderen’ n JULIEN

GEELEN (< Voeren) KLASEN-VOSS (< Eupen) n ELZA NIJSSEN-VANDENABEELE ( < Voeren) n DANIELE VERDYCK (< Diepenbeek) n CLEM VERHEYDEN (< St-Truiden) n HILDE THEUNISSEN (< Voeren) n MAGDA VANTILT (< Herk-de-Stad) n GUDRUN

Natuurgidsen n FRIDY

MAURER (< Voeren) NIJSSEN-VANDENABEELE (< Voeren) n MAGDA VANTILT (< Herk-de-Stad) n ELZA

FOLKLORISTISCHE FEESTEN, EVENEMENTEN EN ANIMATIE 2011 Carnavalstoeten 2011 Gratis Deelname Teuven: Optocht van C.V. De Böschüle, 05.03.2011 - start om 14u11. Moelingen: C.V. De Djimmers 07.03.2011 - start om 14u00.

‘s-Gravenvoeren: C.V. De Waggelerre, 08.03.2011 - start om 14u00. Sint-Martens-Voeren: Optocht van C.V. De Boemelaire, 13.03.2011 - start om 14u30.

OVERIGE WANDELINGEN 2011 Paaswandeling 25/04/2011 (Berg- en boswandelaars)

Vertrek Kursaal, Boomstraat 153, 3798 ’s-Gravenvoeren. Inschrijvingen vanaf 7u30 tot 15u, €1 (incl. Zelfklever). Afstanden: 5-12-20 en 30 km.

Euregio Trophy 17/09/2011 (Berg- en boswandelaars)

Vertrek Kursaal, Boomstraat 153, 3798 ‘s Gravenvoeren. Inschrijvingen vanaf 7u30 tot 15u, €1 (incl. Zelfklever). Afstanden: 5-12-20 km.

Wandel- en fietsdag (VVB) 14/05/2011

Vertrek voetbalstadion, Berneauweg. Inschrijvingen vanaf 08u00 tot 15u00.

VIDEOSHOW “VOEREN, EEN SYMFONIE” Ideaal om uw groepsuitstap in de Voerstreek te beginnen! Toerisme Voerstreek beschikt over een prachtige videomontage, duur: 25 min., die getoond wordt in de projectieruimte van het Bezoekerscentrum. Deze videoshow kan ook aangevuld worden met een inleiding en nabespreking door Guido Sweron, voorzitter van Toerisme Voerstreek. Duur: 1 uur extra. Prijs: Video: 35 EUR/groep (max. 50 pers.) Video met bespreking: 60 EUR/groep (max. 50 pers.) Laat u begeleiden op uw rondrit of wandeling door een ervaren Voergids. Contacteer uw gids of begeleider altijd via het VVVkantoor, alleen dan kunnen wij ons mede verantwoordelijk voelen voor de geboden diensten, er enige controle op uitoefenen en borg staan voor kwaliteit.

GELEIDE WANDELINGEN 2011 Van Toerisme Voerstreek o.l.v. VOERGIDSEN Natuurwandelingen voor het hele gezin van ca. 2 uren o.l.v. een gids. Bijdrage: € 1,00 pp vanaf 12 jaar. Gezinstarief: max. € 3,00

Themawandelingen n Pinksterwandeling

(stiltewandeling) maandag 13/06, vertrek van in Veurs bij Jetteke om 14u

n Fruitwandeling

zaterdag 01/10 met erna een lekker glas verse appelsap, vertrek Bezoekerscentrum Voerstreek, Pley 13, 3798 ’s-Gravenvoeren, om 14u

n Boswandeling,

woensdag 26/10, vertrek kerk Sint-Pieters-Voeren

om 14u n Gluhweinwandeling

maandag 26/12, vertrek Bezoekerscentrum Voerstreek, Pley 13, 3798 ’s-Gravenvoeren, om 14u

n Sage-

en volksverhalenwandeling Zaterdag 16/07 om 21 u, vertrek Bezoekerscentrum Voerstreek, Pley 13, 3798 ’s-Gravenvoeren, Zaterdag 13/08 om 21u, vertrek Bezoekerscentrum Voerstreek, Pley 13, 3798 ’s-Gravenvoeren,

DEFIBRILLATORS In elk Voerdorp hangt er een defibrillator die gebruikt wordt bij hartproblemen. Moelingen: Kerkhofmuur ‘s-Gravenvoeren: Gemeentehuis Sint-Martens-Voeren: VCC Veltmanshuis Sint-Pieters-Voeren: Tegenover de kerk ad bushalte Teuven: tegen de muur van de oude pastorie (Gieveldstraat) Remersdaal: aan de kerk / bushalte 30

Geleide avondwandelingen tijdens de zomermaanden 2011 Vertrek juli: 19u30 – Vertrek augustus: 19u00 Natuurwandelingen van ongeveer twee uren o.l.v. een gids. Bijdrage: € 1,00 pp vanaf 12 jaar. Gezinstarief: max. € 3,00 n 06.07.2011

vertrek: Bezoekerscentrum ‘Voerstreek’, Pley 13, ‘s-Gravenvoeren. n 13.07.2011 vertrek: Kerk van St.-Martens-Voeren n 20.07.2011 vertrek: Kerk van St-Pieters-Voeren. n 27.07.2011 vertrek: Kerk van Teuven n 03.08.2011 vertrek: Bezoekerscentrum ‘Voerstreek’, Pley 13, ‘s-Gravenvoeren n 10.08.2011 vertrek: Kerk van St.-Martens-Voeren. n 17.08.2011 vertrek: Kerk van St.-Pieters-Voeren. n 24.08.2011 vertrek: Kerk van Teuven n 31.08.2011 vertrek: Bezoekerscentrum ‘Voerstreek’, Pley 13, ‘s-Gravenvoeren.

Voor de laatste nieuwtjes, zie het informatiebord bij het Bezoekerscentrum of op www.voerstreek.be

Naast wandelen, nu ook fietsen via knooppunten. In 2009 was het eindelijk zover: het gemeentebestuur van Voeren i.s.m. Toerisme Limburg, Toerisme Vlaanderen en Toerisme Voerstreek zorgden ervoor dat het fietsroutenetwerk aansluit op de netwerken van Belgisch – en Nederlands Limburg! Het fietsroutenetwerk Voeren bestaat uit verschillende fietsroutes die via genummerde knooppunten met elkaar verbonden zijn. Deze worden aangegeven d.m.v. blauwe rechthoekige borden, bewegwijzerd in twee richtingen. Op deze manier fiets je via een eenvoudig systeem van knooppunt naar knooppunt. Het fietsroutenetwerk verken je best met de Euregionale fietskaart. Hierop vind je een gedetailleerd overzicht van het netwerk, met afstanden, bezienswaardigheden enz. De kaart kost € 8,00 en is verkrijgbaar bij Toerisme Voerstreek vzw. Op de achterzijde staan 4 fietsroutes in Het Land van Herve en 4 cultuurhistorische autoroutes van ca. 75 km. Het bijhorend boekje geeft bijkomende info over de monumenten die je onderweg tegenkomt.

het wandelnetwerk Nieuwe en bestaande wandelpaden werden verbonden tot een samenhangend, uniform bewegwijzerd wandelnetwerk. Aan de hand van een handig knooppuntensysteem kan de wandelaar nu zelf zijn wandeltocht uitstippelen over onverharde en verkeersluwe wandelpaden. De startpunten, bewegwijzerborden en grote infoborden maken de wandelaar wegwijs doorheen de streek. Elk traject kan in twee richtingen gedaan worden: een aangename en gezonde manier om kennis te maken met glooiende landschappen, weiden, hagen, pittoreske dorpen, mooie hoeves, bossen, dalen en weidse vergezichten. De gedetailleerde wandelkaart is hierbij een uitstekende hulp. Op deze dubbelzijdige kaart vind je ook toeristische informatie, parkings, infopunten, culturele centra... Deze kaart is verkrijgbaar bij Toerisme Voerstreek vzw., tel.: 04/381.07.36 - fax: 04/381.21.59 kaart + boekje € 8,00

ALLERLEI DIENSTEN Boswachterij Voeren Afdeling Natuur en Groen: Jan Wuytack tel. 0479 67 95 37

Lokale Politie Einde 1, 3790 St.-Martens-Voeren, tel. 04 381 93 00, fax 04 381 24 41, GSM: 0476 97 99 30 e-mail: politievoeren.policefourons@skynet.be

Voorpost Brandweer Bilzen-Voeren: noodnummer: 112 Dokter-Apotheker-Tandarts Rode Kruis Vlaanderen tel. 105 (noodnummer) Antigifcentrum: 070 245 245 (gratis) Dokters: n G. Ernon, Drees 16, 3798 ‘s-Gravenvoeren, tel. 04 381 07 51 n J. Gillon, Schietekamer 15, 3798 ‘s-Gravenvoeren, tel. 04 381 06 02 Apothekers: n R. Thomassen, Withuis 139, 3790 Moelingen, tel. 04 381 12 84 n C. Krausch, Kloosterstraat 7, 3798 ‘s-Gravenvoeren, tel. 04 381 02 93 Kinesitherapeut: n J-M Ernon, Pley 18, 3798 ‘s-Gravenvoeren, tel. 04 381 04 18 n Mathieu Clauwers, Onderdorp 47, 3798 ’s-Gravenvoeren Tel. 04 381 26 31 Tandartsen: n M. Maurissen, Boomstr. 33, 3798 ‘s-Gravenvoeren, tel. 04 381 08 94, n R. Brouwers, Dr. J. Goffinstr. 11, 3798 ‘s-Gravenvoeren, tel. 04 381 02 51 Dierenarts: n Steven Winters, Dorpsstraat 57, 3790 Moelingen, tel. 04 381 04 42

Kerkdiensten In de zes deelgemeenten van Voeren is er elk weekend een kerkdienst.

EUREGIO-INFO-SHOP

een vrijetijdswinkel voor de hele Euregio, in de Voerstreek Met haar centrale ligging wil de Voerstreek haar bezoekers ook wegwijs maken in het omliggende gebied tot Aken, Tongeren, Maastricht en Luik. Als wandelaar of fietser in dit gebied, kan je je er volledig uitrusten met wandelattributen, gespecialiseerde kaarten, fietsherstelkits, kompas,.... Als geschiedenisliefhebber vind je er zelfs Ferrariskaarten uit de 18e eeuw, alles over burchten en forten uit de streek, de geschiedenis van de Landen van Overmaas,.... Ook aan de avondontspanning werd gedacht: handige gezelschapsspellen, bieren uit de streek, én ... zelfs de nodige citronellakaarsen om de muggen van je terras weg te houden! Of een leuk gadget, poster of een chocolade Voerens hartje? Nieuw: Je kunt bij ons nu ook terecht voor allerhande streekproducten: cider, appelsap, appelwijn, Val-Dieu bier, Rick’s bier en kersenbier, Voerense stroop. Wij maken ook geschenkmandjes! Info: Pley 17, 3798 ’s-Gravenvoeren. Tel: +32 (0)4 381 07 40 www.euregioshop.be - euregioshop@skynet.be

In het seizoen kan je bij ons ook terecht voor de huur van elektrische fietsen en daarmee kan je elke helling een héél stuk gemakkelijker aan. Reservatie: 0800/96967, vanuit NL +32 495 52 42 26 of +32 11 33 27 56

“Voer” voor studiehoofden Onderzoekers, journalisten, gidsen, studenten, nieuwsgierige bollebozen... die hun honger naar Voerkennis willen stillen, kunnen bij ons terecht. In onze docutheek is alle mogelijke informatie over de Voerstreek gearchiveerd. Ook voor mensen op zoek naar de meest uiteenlopende foto’s uit de Voerstreek ( monumenten, landschappen, ...) is er de fototheek.

e V o e r d r ù p ke mit Sjlieëkreke

EEN LEKKERNIJ VOOR DE VOERENAARS EN HUN GASTEN! Deze lichte jenever van 22° werd door de distillerie “Leukenheide” (Hechtel) op vraag van Toerisme Voerstreek gecreëerd n.a.v. haar 25-jarig bestaansjubileum. Het is een jenever gestookt met het extract van SLEEDOORNPRUIMPJES die in Voeren werden geplukt. De stekelige sleedoorn (prunus spinosa) vind je in de Voerstreek aan bosranden, graften en wegbermen. Hij bloeit zeer vroeg in het jaar en verschaft zo met zijn teer-witte bloesem aan tal van insekten het eerste voorjaarsvoedsel. In het najaar draagt de struik ronde, blauwe en vreselijk wrange (sleeuwe) pruimpjes, de “sjlieëkreek”. In het Voerens dialect kent men ook de uitdrukking “sjlieë täng”: het gevoel aan de tanden dat je krijgt na het eten van een zure appel, rabarber,... of sleeuwe pruimpjes. De geslaagde combinatie van Limburgse jenever en de pittige Voerense vrucht leverde ons een ware lekkernij op. De Voerense sleedoornjenever wordt te koop aangeboden in zakflesjes van 20 cl voor de prijs van 5,50 euro en in sierflessen van 70 cl voor 13,50 euro. Een stenen kruikje van 70 cl kost 14,50 euro. Voerdrupke wordt verkocht in het Bezoekerscentrum Voerstreek, Pley 13, 3798 ’s-Gravenvoeren. PAS OP VOOR NAMAAK! EEN TIP! Serveer het “Voerdrupke” in een cognacglas met een klontje ijs erin, als aperitief, een tussendoor, als afzakker, of… gewoon, als je trek hebt in iets “lekker”!

is gelegen aan het oude dorpspleintje van Teuven. In het zicht van de neogotische Sint-Pieterskerk ontplooit zich een uniek dorpskader met het oude gemeentehuis (18de eeuw) en het dorpsschooltje met lijlindes uit de vorige eeuw. Vanaf het terras van Moeder de Gans waant u zich in de Provence. Moeder de Gans is gevestigd in een oude vakwerkboerderij uit de 18de eeuw. Het woonhuis is waarschijnlijk het oudste gedeelte van dit hoeve-complex. De oude open haard dateert uit het begin van de 18de eeuw. De stallingen zijn een variatie van bouwstijlen waarvan de Herberg wel het meest in het oog springt. Deze stalling werd gebouwd aan het eind van de vorige eeuw als paardenstal. In het interieur treffen we een veelvuldig gebruik van Naamse steen aan. Zelfs de uit één stuk gekapte drinkbak van de paarden is bewaard gebleven. Een grote open haard in de Herberg is gebouwd op een heuse molensteen, afkomstig uit een graanmolen uit ‘s-Gravenvoeren. Op het kleine binnenhof vinden we nog de oude waterput, het hok van de “courhond” en zelfs “het huuske”, een oude wc, is bewaard gebleven. Direct achter de hoeve bevindt zich een nog altijd drinkbare bron, de centrale plek van het dorp. Nu nog komen de inwoners van Teuven hier heerlijk bronwater drinken. Voor wie niet van bronwater houdt, is een van de 12 bierkranen in de Herberg een ideale oplossing. Herberg Moeder de Gans omvat een

HERBERG MOEDER DE GANS biedt u vele mogelijkheden voor gezonde, ontspannende en educatieve arrangementen.

• Streekgerechten, buffetten en barbecue • Meer dan 100 soorten bier, waarvan 12 op het vat • Capaciteit: ’s zomers 200 zitplaatsen, ’s winters 90 zitplaatsen • Diverse arrangementen mogelijk; van een bezoek aan een ambachtelijke stroopmakerij, een wijnboer, een imkerij/pottenbakkerij en een forellenkwekerij tot aan een brouwerij • Proeverij van trappistenbieren in onze herberg of een trappistenbier-proeftocht in de natuur. • Boerengolf in het prachtige landschap van Teuven • Huifkartochten met een antieke tractor • Houten tafelspelen van over de hele wereld • Natuurwandelingen met of zonder gids • Gratis beschreven wandelingen van 7 en 14 km, met vertrek en eindpunt bij Moeder de Gans • Vertrekpunt van het natuurspel ‘de Veursboswandeling’ van 7,8km in de vorm van een ganzenbordspel met vragen en antwoorden • Mountainbiketocht onder deskundige begeleiding door het Voerense landschap • Beschreven fietsroutes van 20, 30 of 50 km • Vertrek en eindpunt van de vierlanden fietsroute; zie www.fietsroute.com • Tevens kunnen wij zorgen voor een aangepaste muzikale omlijsting Behalve de hierboven genoemde voorbeelden kunnen we ook speciaal op maat gemaakte programma’s organiseren. Precies voor uw groep, als... we het maar op tijd weten. Boekingsadres: Teuven-Dorp 60 3793 Teuven

Tel: 04 381 22 85 - Fax: 04 381 05 72 (vanuit het buitenland 0032 4 381 22 85)

e-mail: moeder@degans.be www.moederdegans.be

Dagelijks geopend vanaf 11u00 Sluitingsdag: maandag Keuken geopend: zo t/m do 12u00 tot 20u30, vr, za van 12u00 tot 21u30

“DE MOLENHOEVE” v a k antieverblijf

gelegen temidden van het natuurreservaat “Altenbroek” LIGGING: het vakantieverblijf de “Molenhoeve” is stilaan uitgegroeid tot een begrip in Vlaanderen. Met zijn unieke ligging temidden van een prachtig parklandschap, in ‘t natuurreservaat “Altenbroek”, biedt het je ‘n decor van vijvers, bossen, weiland, adembenemende vergezichten en rijke natuur. Nederland is vlakbij, op nauwelijks 1 km ligt de grens en binnen een straal van 25 km vind je Maastricht, Valkenburg, Aken, Tongeren en Eupen. Het is een ideaal vakantieverblijf voor wie van stilte, rust en de natuur houdt. Je kunt er naar hartelust wandelen, fietsen, je eigen potje koken, gewoonweg...genieten van ‘t mooiste plekje van de Voerstreek. LOGIES: de Molenhoeve biedt 5 woningen, elk met meerdere slaapkamers, een ruime zitplaats, volledig ingerichte keuken, badkamer met douche, toilet, CV en een eigen terras. Het is uitermate geschikt voor familie- en vriendenreünies. CAPACITEIT: woningen voor 2, 4, 6, 15 en 30 personen. EXTRA: dit riante vakantieverblijf kreeg reeds verscheidene provinciale 1ste prijzen: voor “Hoeveverfraaiing” en “Landschapsintegratie”. Op het terras, het gazon of de ligweide kunnen zonnekloppers lustig hun hartje ophalen terwijl de kinderen, ver van alle verkeer, zich kunnen uitleven op de sport- en speelweide, de zandbak of pétanque spelen. Langs de Molenhoeve zoekt de kabbelende Noorbeek haar weg naar ‘s-Gravenvoeren. De Molenhoeve voldoet op alle gebied aan wat uzelf en uw familie nodig hebben voor een gezellige, gezonde, rustige en actieve vakantiebeleving.

DE MOLENHOEVE

Uw gastgezin: Guy en Albine Born-Halleux Altenbroek 2 - 3798 ‘S-GRAVENVOEREN - VOEREN web: www.molenhoeve.be e-mail: molenhoeve@skynet.be Tel. + Fax: 04 381 06 00 38

RESTAURANT & TERRAS • Gastronomisch restaurant met een Bib Gourmand in de Michelingids • ook voor niet hotelgasten • menu’s vanaf 34,- euro • wijnarrangementen, streekprodukten • prachtig terras met panoramisch zicht • voor diegene die graag tafelen/levensgenieters • openingsuren: 18u30 - 21u00 Reservatie gewenst.

d_2010_LR.indd 1

1/10/10 15:26

HOTEL

d_2010_LR.indd 2

• • • • • •

Hotel met 16 kamers Uitgebreid ontbijtbuffet Bib Hotel vermelding in de Michelingids Verschillende arrangementen. (kijk op onze website) Nieuw ons Vespa arrangement (kijk op onze website) Bronzen médaille als beste hotel van Vlaanderen in privéhanden. • Panoramisch zicht over het dorp en de streek. • Rustig gelegen net buiten de dorpskern. • Fietslabel en A-label voor toegangkelijkheid.

Met vriendelijke groeten vanuit het mooie Voeren, Paul, Wendy en Laura Princen Hotel en restaurant De Kommel Kommel 1 - B-3798 ‘s Gravenvoeren (De Voerstreek) (voor GPS: tik ons oud adres in nl. Kerkhofstraat 117 D

tel.: 04/381.01.85 fax: 04/381.23.30 e-mail: info@dekommel.be

www.dekommel.be 43

1/10/10 15:26

Hoevetoerisme

Pâturages de la Kys

Zéér geschikt voor gezinnen met kinderen ! Geniet van een onvergetelijke vakantie op een actief melkveebedrijf, gelegen aan de rand van het bos in een verkeersvrije zone. U logeert in 2 vakantiewoningen of 2 appartementen met eet- en zitkamer, open haard, ingerichte keuken met alle comfort, vaatwasmachine, microgolf, oven, badkamer, toilet en 1 tot 3 slaapkamers. Voor grote groepen gezamenlijke eetruimte voorzien. De kinderen kunnen zich naar hartelust uitleven in de tuin met speeltuigen. Kinderfietsen zijn beschikbaar. Net als barbecue, ping-pong... Gratis internet. Gratis voorzieningen voor baby’s (bed, kinderstoel, bad, kussen) Er is mogelijkheid tot deelname aan de activiteiten op de boerderij.

Voor info en prijzen: Pâturages de la Kys - Fam. Vanderheyden Kys 47 - 3791 Remersdaal Tel.: 04 381 07 66 vanuit Ned. +32 4 381 07 66 Fax 04 381 07 20 vanuit Ned. +32 4 381 07 20 E-mail: paturagesdelakys@hotmail.com Website: www.paturagesdelakys.be provinciale voor boerderijprijs tuinen

VARN VARN 55 -- 3793 3793 TEUVEN TEUVEN -- 0032(0)479/43 0032(0)479/43 21 21 11 11

Jeugd, Jeugd, familie familie of of vrienden vrienden groepen groepen Team Team building building Scholen Scholen Van Van 18 18 + + 62 62 personen personen

Het Het ideal ideal dag dag uitstap uitstap of of verblijf verblijf plekje, plekje, voor voor

U U zoekt zoekt iets iets origineels origineels en en leuks leuks om om familie, familie, vrienden vrienden of of collega’s collega’s te te verrassen... verbazen... In een een Schitterend Schitterend landschap, landschap, ontdek ontdek de de In

GROEPSACCOMODATIE

BOERENGOLF

Hof de Draeck

Intiem kasteelhotel met schitterende keuken. De 驶place to be始 als u in het meest oostelijke puntje van Vlaanderen echt culinair wil genieten! Interessante menuvoorstellingen voor groepen die net iets meer wensen!

Hoofstraat 6 - 3793 Teuven Tel. 04 381 10 17 - Fax 04 381 11 88 www.hof-de-draeck.be

CHALET “DE COMBERG” CHALET “DE COMBERG”

De Comberg ligt tegen een zuidelijk georiënteerde boshelling die een prachtig Fam. J. Demollin - uitzicht biedt op het Voerdal. Wanders Luxe vakantiewoning Komberg 41 Chalet “De Comberg” 3790 Sint-Martens-Voeren tel.: 04 381 07 94

‘t Maelhof

Vakantieverblijf

3 stijlvolle vakantiewoningen met uitzicht op het molenrad. Twee verblijven voor 8 personen en één voor 5 personen. Bovendorp 37 – 3798 ’s-Gravenvoeren 0032 4381 00 10 – www.maelhof.be

Vakantieverblijf “SCHOPHEMMERHOEVE” Prachtig gelegen aan de rand van het bos en aan de oever van het riviertje “De Voer”, op 2 km afstand van het dorpscentrum Wij beschikken over woningen voor 4, 6, 10 en 12 personen. Totale capaciteit voor 22 pers. Ruime tuin met zitmeubels, afgesloten speelweide, speeltoest..

Mevr. Debougnoux Schophem 81, 3798 ’s Gravenvoeren Tel: (+32) (0)4/381 24 42, web: www.schophemmerhoeve.be

Vakantiecomplex

DE MOT

De rustige lig ging biedt ons weinig of geen verkeer. Binnenamuse ment kan gevon den worden in het verwarmde overdekte zwem bad met sauna. Er zijn verschil lende apparte menten van 6 tot 14 personen. Deze zijn allen zeer comfortabel ingericht met o.a. zitkamer met kabeltelevisie, aparte volledig ingerichte keuken , 3 tweepersoons slaapkamers, centrale verwarming, badkamer met bad of dou che, wastafel en toilet. Elke vakantiewoning heeft een eigen terras en er is een ruime parking.

Familie PINCKERS-HERZET Komberg 37 3790 Sint-Martens-Voeren Tel./Fax: 04 381 08 08

Logies “De Mot” zijn zeer geschikt voor gezinnen met kinderen dankzij de grote tuin met speeltoestellen en barbecue.

Vakantieverblijf (6 pers.)

“OP GEN DÊMKE”

Op ongeveer 2 km van Voeren-centrum, staat gereed. rustig gelegen appartement langs de Indien men dat wenst kan voor een ont‘Voer’, aan de rand van het bos. bijtpakket gezorgd worden. De woning is voorzien van een openingerichte keuken; zit- en eethoek (met Zich melden bij (na 18u.): kleuren tv); badkamer (wastafel, douche, Dodemont-Slenter - Schophem 74 wc); 3 slaapkamers (1 tweepersoonsbed, 3798 ’s Gravenvoeren 4 éénpersoonsbedden); centrale verwarTel.: 04 381 00 86 ming. Vanuit NL: +32 4 381 00 86 Het terras met uitnodigende tuinmeubelen

HOSTELLERIE

Kortom: een zaak waar wij voor u als onze geëerde gast (bijna) alles mogelijk maken.

De Cantarel is elke dag geopend vanaf 9.00u. Voor inlichtingen, offertes, bestellingen, telefoneer: 04 381 09 29 fax: 04 381 09 08, e-mail: de.cantarel@proximedia.be

DE VISKWEKERIJ VAN DE COMMANDERIE IN SINT-PIETERS-VOEREN De vijvers zitten weer vol zalmforellen! maar ook beek-, bron- en rivierforellen en steur worden er gekweekt in het helderste bronwater dat achter in het kasteelpark met een debiet van 4000 liter per minuut uit de bron stroomt. Een geleid bezoek aan de viskwekerij, het kasteelpark en de bron van de Voer is mogelijk. Degustatie en eetgelegenheid van forel.

Informatie: CHANTAL. BALTUS-DROEVEN

Commanderie 12 A 3792 Sint-Pieters-Voeren tel: 04 381 14 30 fax: 087 68 79 92 GSM: 0479 53 90 46

TOEGANGSPRIJS: 2,50 € p/p RONDLEIDINGEN GROEPEN: 3,50 € incl. degustatie KINDEREN (5-12 j): 1,50 € p/p GEOPEND: Alle dagen van 10 tot 18 uur TERRAS + RESTAURATIE

Rick’s Bier

Bier uit Voeren Geschonken in de Voerense cafés.

www.ricksbier.be - tel. 0477 30 28 15 62

groepsaccomodatie - bivakplaats

comfortabele, rustig gelegen kampplaats het hele jaar door beschikbaar ook voor scholen slaapgelegenheid voor 76 personen (60 in de winter) grote speelweide eventueel om tenten bij te plaatsen

Fam. Lemmens-Tossings Drink 51 3792 St-Pieters-Voeren 04/381.11.49 0479/86.59.49 kampplaatsdedrink@yahoo.com www.kampplaatsdedrink.be

Verblijf op de boerderij

“Gîte de la Laschet” Boerderij in het Land van Aubel, ten oosten van de Voerstreek, kortbij de Nederlandse en de Duitse grenzen. Heel mooie ligging in een bosrijke streek. Heel geschikt voor voet- en fietstochten.

Luxe-appartementen voor 12 personen: 5 slaapkamers, 3 badkamers, 3 wc’s, keuken, TV, eetkamer, terras met barbecue.

Inlichtingen en reservatie:

Familie GEELEN Rue Laschet 61 4852 Homburg Tel.: 087-78 54 57

“Gîtes de Chevémont” Vakantieverblijven • Accommodatie voor 2/5/7/9/10 personen • Bijeenkomsten voor 15 en 25 personen • Een gerenoveerde boerderij • Ruimte, luxe, rust, kalmte • Vakantie, familiefeesten • Vriendenbijeenkomsten • Grote, verzekerde speelgelegenheid

Fam. Lamberts Chevémont 21, 4852 Hombourg Tel. 087 78 46 84 GSM: 0473 45 38 60 e-mail: gitedechevemont@scarlet.be website: www.gitedechevemont.be

Folder met prijs op aanvraag.

HET HOTEL VOOR DE ECHTE FIJNPROEVER! Maître Cuisine Suisse

HOTEL DE ZEVENDE HEERLIJKHEID: het hotel voor de echte ﬁjnproever (Zwitserse meesterkok), rustig gelegen temidden van een uniek natuurgebied in het Limburgs heuvelland, in Slenaken, net over de Belgische grens. (Voerstreek) Een ideaal uitgangspunt voor prachtige wandelen ﬁetsroutes. Ideaal ook voor golfers/ acht banen in de omgeving / voordelige greenfee-prijzen tot 25% korting. Shoppen in Aken op 20 km / Maastricht 18 / Luik 25 km afstand van Slenaken. Hotel de Zevende Heerlijkheid / 6277 NA Slenaken de tuin van Maastricht Grensweg 9 / Tel.+31 43457 3259 / www.zevendeheerlijkheid.nl

BUNGALOWPARK

'HET BUSSCHELKE'

Vroelenstraat 18 • 6255AL NOORBEEK • Nederland * * * * * * *

6 persoons bungalows 4 persoons appartementen klein overdekt verwarmd zwembad speeltuintje ruime parkeerplaats kantine met terras telefooncel

In ons kleinschalige bungalowpark, gelegen op een zuidelijke helling in het limburgse heuvelland, op 500 meter van de Belgische grens, met uitzicht naar de voerstreek. Een park waar onze vlaamse zuiderburen van harte welkom zijn! tel. 0031-434571596 fax. 0031-434572599 www.bungalowpark-noorbeek.nl info@bungalowpark-noorbeek.nl

Hotel Klein Zwitserland is een stijlvol en rustig gelegen vier-sterren hotel in het Zuid-Limburgse Slenaken. Gelegen temidden van het prachtige natuurgebied, waar het beekje de Gulp vanuit de Voerstreek ons land binnenstroomt. U beschikt bij ons over een luxe zitslaapkamer, voorzien van alle comfort, lift, verschillende lounges en terrassen omringd door een lommerrijke tuin, vanwaar u kunt uitkijken over de Zuid-Limburgse heuvels. De uitlopers van de Ardennen. In de keuken staat de patron zelf aan het fornuis, en in het restaurant heeft u de keuze uit gastronomische arrangementen, of een keuze uit onze a la Carte kaart. Het restaurant is dagelijks open tussen 18.00 en 20.00 uur. Bij mooi terrasweer is buiten eten mogelijk.

400 m2 Wellness Vanaf 1 augustus aâ&#x20AC;&#x2122;s en beauty met zwembad, saun

Familie Steinschuld Grensweg 11 - 6277 NA Slenaken tel. 0031-(0)43-4573291 www.kleinzwitserland.com E-mail: info@kleinzwitserland.com BTW nr. NL8018.03.676.B01

Slenaker Vallei HOTEL RESTAURANT

een romantische ambiance in het Limburgse Heuvelland Het hotel is voorzien van een lift en beschikt over 20 luxe kamers met bad/douche, toilet, televisie en telefoon. Gelegen in het Heuvelland, grensgebied met de Voerstreek. Wij zijn vooral gespecialiseerd in gastronomische arrangementen. Inlichtingen en folder met prijslijst zijn verkrijgbaar. Hotel â&#x20AC;&#x201C; Restaurant Slenaker Vallei Dorpsstraat 1 Nl â&#x20AC;&#x201C; 6277 NC Slenaken Tel.: +31 43 457 35 41 Fax: +31 43 457 26 28 website: www.slenakervallei.nl e-mail: info@slenakervallei.nl

uw gastheer Wim Teuben

H ot el A pp a r t e m e n t e n S le n a k er H of R ece nt v e r ni eu wd e c o mf o r t a b e le ka m er s & ap pa rt em e nt e n

R o y aal o nt bij tbu ff e t | S f e e r vo l l e b ar & l oun ge Z w em bad , s au n a & w h i r lp o o l | G ra t i s W I FI I dea al s t ar t pun t vo o r w a nd e l- e n f iet s r o ut e s W ij he te n u a lv as t v a n h a rt e we lk o m ! Wat er s t r a a t 1 | 62 7 7 N H S le n a k en w w w.s len ake r h o f . n l | in f o @ s le n ak e r ho f . n l

0 031 (0 ) 4 3 4 5 7 3 3 7 7

brengt je in vervoering!

Tongersesteenweg 145 • B - 3770 Riemst tel +32 (0)12 45 15 38 • fax +32 (0)12 45 57 73 info@malpertuus.be • www.malpertuus.be

VLAAMS Cultureel Centrum VOEREN VCC- VOEREN Coördinatie en secretariaat Aerts Gerda, coördinator VCCV – “DE VOERPOORT” Dorpsstraat 36, 3790 Moelingen-Voeren Tel.: 04 381 08 80 Fax: 04 381 11 78

Een gastvrij onderdak in twee locaties voor het cultureel werk van VOEREN en voor alle vrienden en bezoekers van VOEREN en omgeving:

congres, cursus, repetitie, video,... RESERVEREN: VCCV - “HET VELTMANSHUIS” Gaens P., adjunct-beheerder Kwinten 3, 3790 Sint-Martens-Voeren Tel.: 04 381 11 59 fax: 04 381 23 56 e-mail: pascal.gaens@cjsm.vlaanderen.be

VCCV – “DE VOERPOORT” Aerts Gerda, coördinator Ruette G., hoofdassistent Wintjens M., administratief assistent Dorpsstraat 36, 3790 Moelingen-Voeren Tel.: 04 381 08 80 Fax: 04 381 11 78 e-mail: gerda.aerts@cjsm.vlaanderen.be germain.ruette@cjsm.vlaanderen.be marianne.wintjens@cjsm.vlaanderen.be

VCC – VOEREN VLAAMS Cultureel Centrum VOEREN 74

Gasthof ‘t Gulpdal

F a m. R o e m e r s - J a d o u l l e Nurop 34 3793 Teuven-Voeren arrangementen

Waar de RUST van de natuur U in ALLE seizoenen verwelkomt ! www.devoerstreek.be

0032 - (0)4 381 10 69

Hoeve Carpe-Diem “pluk de dag” F a m. R o e m e r s - J a d o u l l e Les Waides 35 4608 Dalhem-Neufchâteau !!! Nieuw !!!

“Pluk de dag” op een unieke ligging in het noordelijke deel van de Ardennen grenzend aan de Voerstreek en aan het coulissenlandschap Land van Herve. Val-Dieu slechts 5 km.

www.hoevecarpediem.be

0032 - (0)4 381 10 69