Column Maarten van Vliet: Perspectief

MAARTEN VAN VLIET, PARTNER BIJ IM XCLUSIVE

Zo, daar gaan we weer. Strengere maatregelen moeten ons uit de klauwen van de tweede coronagolf houden. De touwtjes worden nog strakker aangetrokken, er wordt wéér minder toegestaan en sociale contacten worden verder beperkt. Hoe langer deze crisis duurt, hoe groter ook de tegenstrijdigheid tussen voor- en tegenstanders wordt. In maart ‘gehoorzaamde’ heel Nederland keurig, maar twee weken geleden dachten veel mensen van: ‘Niet weer, hè?!’ Dit uitte zich in een groter percentage ‘ongehoorzaamheid’.

Waar komt die ongehoorzaamheid nu eigenlijk vandaan? Is het een kwestie van niet willen, of ligt er iets anders aan ten grondslag? Tegelijk met de groter wordende groep mensen die zich minder streng aan de voorgeschreven regels houden, zie je de ontwikkeling van de discussie over de juiste interpretatie van regels en cijfers groter worden. Kortom, het perspectief waarmee we naar de situatie kijken, verandert. In maart wisten we nog niet wat er op ons af zou komen. Nu weten we dat wel. En vanuit dat perspectief kijken we ineens heel anders naar de situatie.

Waar de overheid de richtlijnen baseert op ‘historische gegevens’, willen bedrijven en organisaties juist vooruitkijken. Maar hoe kijk je vooruit, terwijl je niet eens weet hoe volgende week er uitziet.

Afgelopen zomer, toen de eerste maatregelen versoepeld werden, voer ik door de Leidse wateren. De heerlijke zomeravonden gaven Leiden een gezellig aanblik. Niet alleen de zomerzon was hiervoor verantwoordelijk, maar ook de uit noodzaak uitgebreide terrassen van de Leidse binnenstad droegen bij aan de goede sfeer. Bijna Venetiaans, één groot terras doorkruist met water.

De stad bruiste, midden in een pandemie. Best gek, als ik er nu over nadenk. Ik vraag me dan ook af, waarom dat eigenlijk niet altijd zo is… Dat een stad vanaf het water er anders uitziet, weet ik, maar dat dit in een andere tijdgeest echt een ander inzicht geeft, doet mij beseffen dat: “Wanneer je vanuit een ander perspectief kijkt, je een andere visie ontwikkelt. En juist die visie leidt weer tot perspectief voor de toekomst!” n

Land, hout en water. Dat is kort door de bocht gezegd waar GlasGroen zich al 50 jaar mee bezighoudt. Maar alleen deze omschrijving zou de waterbouwers en landschapsarchitecten van het familiebedrijf uit Noordwijkerhout ernstig tekort doen. Wat vader Gerard samen met zijn vrouw Tineke in 1970 begon, hebben zoon Ruud en zijn vrouw Rianne door de jaren heen flink weten uit te breiden. “We zijn gespecialiseerd in het meedenken met, adviseren over, ontwerpen en aanleggen van de buitenruimte zonder concessies te doen aan kwaliteit en esthetiek.”

Vader Gerard Glas voorziet op de Noord-Hollandse Golfclub te Alkmaar de nieuwe baan van verse graszoden (1982).

Afgelopen juli had een leuk feestje moeten worden. Maar de komst van COVID-19 gooide roet in het eten en het 50-jarig bestaan van GlasGroen kon helaas niet gevierd worden. “Wel hebben we alle medewerkers flink in het zonnetje gezet”, geeft Ruud aan, “en wordt dat feestje natuurlijk later gevierd.” Het laatste jaar staat sowieso in het teken van grootse uitdagingen “Eerst kregen we te maken met PAS (stikstof) en daarna PFAS (poly- en perfluoralkylstoffen), waardoor de bouw vertraagd werd en daarna kwam Corona. Het vraagt veel meer energie en creativiteit in onze bedrijfsvoering: werk houden nu er haast geen aanbestedingen worden gedaan. Dat is voor de continuïteit natuurlijk wel belangrijk. Nu zien we echter een verschuiving van enkele grote naar veel kleine projecten, waar we eigenlijk nog meer omkijken naar hebben.”

Maar eigenlijk maken Ruud en Rianne zich daar maar weinig zorgen om. Sterker nog, ambitieus als ze zijn, zijn ze alweer aan het kijken hoe ze het bedrijf naar een hoger plan kunnen tillen. “We weten niet anders dan dat dit bedrijf altijd bezig is met verbeteren en innoveren. De dynamiek van ontwikkelingen in de markt heeft GlasGroen mee laten bewegen in

Gerard Glas en zijn zoon Ruud begin jaren ‘80 op een door GlasGroen gerealiseerde brug te Zeewolde.

Gerard Glas, met zijn kinderen Simone en Ruud, in de jaren ‘80 op projectbezoek bij de Hartekamp Groep te Heemstede

het aanbieden van haar diensten. Dat zit in het bedrijf ingebakken. Dat was al zo toen mijn vader in 1970 vanaf verschillende locaties in De Zilk, Noordwijkerhout en Voorhout met het verkopen van graszoden begon. Eerst verkocht hij veel in Duitsland voor de wederopbouw van dat land, later focuste hij zich op Nederland. Dat groeide al snel uit tot het ontwikkelen van complete sportvelden, waar ook al een stukje waterbouw bij kwam kijken. Toen de handel in graszoden terugliep door de toepassing van graszaden, is GlasGroen zich helemaal op de waterbouw gaan richten.”

Land, tuin, landschap en water Gefascineerd door al dit werk vond Ruud het als kleine jongen al machtig interessant om mee te mogen en in het bedrijf bezig te zijn. “Zo wilde ik na mijn HAVO best een jaartje bij mijn vader werken.” Maar daarna stuurde deze Ruud terug naar de schoolbanken, waarop hij besloot de studie tuin- en landschapsinrichting te gaan doen. Hier ontmoette hij zijn grote liefde en toekomstige vrouw én compagnon Rianne die op dat moment juist de studie land- en watermanagement volgde. Zou het toevallig of juist voorbestemd zijn dat ze op dat moment ieder de studierichting van de ander zijn vakgebied aan het volgen waren? Deze ‘match made in heaven’ zou later nog van groot zakelijk belang blijken. Want waar Ruud calculeert, budgetteert, berekent en adviseert over oeverbescherming, aanlegvoorzieningen en houten verkeersbruggen, ontwerpt Rianne gehele landschappen en kwalitatieve buitenruimtes. Een fantastische combinatie die het bedrijf een unieke positie op de markt geeft. “Waar onze waterbouwers oog hebben voor de natuur, kijken onze landschapsarchitecten naar de omgeving door de ogen van een waterbouwer. Zo kunnen we de ruimtelijke kwaliteit versterken vanuit diverse disciplines. Disciplines die op het eerste gezicht weinig minder met elkaar te maken lijken te hebben, maar die GlasGroen samensmelten tot schitterende eindproducten.”

Hart voor de zaak En dat bleek helaas al snel hard nodig. Hoewel Ruud na zijn studie vol in het bedrijf dook moest hij zich nog bewijzen en gewoon onderop beginnen. “Mijn vader kon heel moeilijk iets uit handen geven, maar toen hij in 2010 op vakantie ging, moest ik het maar laten zien van hem. Vanaf dat moment had ik zijn vertrouwen.” Maar daarna werd zijn

Ook het plaatsen van damwand werd steeds meer een expertise van GlasGroen. Op de foto een project in Harderwijk uit de jaren ‘80 met Gerard Glas (r) en Rob Bakker.

Van oudsher is het plaatsen van beschoeiing handwerk, waar tegenwoordig steeds vaker kranen worden ingezet. Hier ziet u Gerard Glas (l) en Gert Liebeton aan het werk in de jaren ‘90.

Graszoden, maar ook stapelzoden vormden in de eerste jaren de kern van GlasGroen.

vader ziek, overleed hij een jaar later en ging alles in een sneltreinvaart. “Ruud heeft toen alles heel snel moeten leren”, weet Rianne zich nog te herinneren van die hectische tijd waarin het bedrijf ook nog eens met een crisis te maken kreeg. “Maar dankzij onze medewerkers hebben we het gered. Zij hebben gezegd: wij

steunen GlasGroen en we maken er het beste van. Het team heeft echt laten zien dat het hart voor de zaak heeft.”

Gesteund door zijn team en ondanks de crisis besloot ondernemer Ruud juist vol op grote projecten te springen. “Dat konden we ook, want sinds Rianne 2015 een vaste kracht in de zaak is, doen we inmiddels veel meer dan waterbouw alleen. Dat is direct ons voordeel. Wij kunnen goed meedenken met bestaande ontwerpen zodat er een buitenruimte ontstaat zonder concessies te doen aan kwaliteit en esthetiek. Als gemeentes alleen een partij voor de aanleg zouden inhuren, dan zouden ze de meest praktische oplossing geboden krijgen. Maar is dat ook de mooiste oplossing? Of een oplossing die omringende bewoners zouden willen? Met de ontwerpervaring van Rianne, die later haar master aan de Academie voor Bouwkunst haalde en voor diverse ministeries, provincies en gemeentes werkte, zit dat bij GlasGroen wel goed.

Spin-in-het-web Waar Ruud meer de budgetteerder, adviseur en bouwer is, is Rianne meer de bedenker en spin-in-het-web. “Mijn uitdaging?”, stelt Rianne zich de vraag. “Iedereen roept iets naar me en ik knoop alle belangen aan elkaar met een heldere strategie om een goede visie neer te leggen. Daarbij neem ik het landschap eromheen als uitgangspunt en praat ik met allerlei partijen. Zoals met een ontwerp voor een bank in Katwijk waar ik

GlasGroen realiseerde aanmeervoorzieningen en kanosteigers voor de kanovereniging in Lisse.

Afrasteringen en slieten, GlasGroen plaatst ze overal. Op de foto

een sliet gerealiseerd voor Staatsbosbeheer op een strandafgang bij Noordwijk.

natuurlijk een geheel eigen invulling aan had kunnen geven. Maar ik wilde weten wat de bewoners zouden willen. Of het nu om een openbare ruimte gaat of een complete villatuin. Bij ons staat de gebruiker centraal.”

Iets wat ook weer past in hun sterke sociale focus. “Zo sponsoren we diverse lokale buitensportverenigingen, sociale initiatieven en een gehandicaptenbus, maar ook bieden we werk aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en inspirerende stageplekken. Onze focus ligt op duurzaam met elkaar.” Daarnaast zijn ze bijzonder zuinig op hun personeel. “Zij zijn onze ruggengraat. Van onze voorman met jarenlange kennis tot een junior die met zijn nieuwe kennis het bedrijf verrijkt, allen hebben hart voor de zaak en liefde voor het vak. Met elkaar maken we mooiste projecten en hebben

Hoewel hun drie kinderen nog maar net naar de basisschool gaan, zien Ruud en Rianne de toekomst van het familiebedrijf met enthousiasme tegemoet. “We kunnen niet afdwingen dat ze het bedrijf gaan opvolgen, maar ze er wel in sturen.”

we de leukste herinneringen, een insteek die voor ons het allerbelangrijkst is. Zonder plezier met elkaar hadden we dit jubileum nooit kunnen halen.”

Volgend level Hoewel hun drie kinderen nog maar net naar de basisschool gaan, zien Ruud en Rianne de toekomst van het familiebedrijf met enthousiasme tegemoet. “We kunnen niet afdwingen dat ze het bedrijf gaan opvolgen, maar ze er wel in sturen. Maar ook op andere manieren wordt gekeken hoe er weer een stap voorwaarts

gemaakt kan worden. “Zo merken we dat we steeds vaker dat we gevraagd worden mee te denken vanuit onze expertise. Het stukje advies wordt steeds belangrijker. Bij opdrachtgevers zie je dat door de vergrijzing steeds meer geleund wordt op onze kennis. Maar ook door vooruit te lopen op de op stapel staande technische ontwikkelingen tillen we GlasGroen naar een hoger plan. Duurzaamheid en betrokkenheid vinden wij echter het meest essentieel in onze ontwikkeling. Door ons af te vragen wat duurzaam is en dit in te passen in onze adviezen, bedrijfsvoering en inkoop, willen wij de wereld groen en leefbaar houden. De stem en verantwoording van onze medewerkers in te maken projecten, beslissingen en beleid wordt steeds groter. Samen brengen we GlasGroen naar het volgende level.’’ n

Een zeer tot de verbeelding sprekend project van GlasGroen is de ‘waterwalk’ in Keukenhof, waarbij over ronde steigers een rondje over de hoofdvijver kan worden gelopen. GlasGroen is trots om onderdeel te mogen zijn van de FSC-keten van duurzaam bosbeheer. Glas Groen Kerkstraat 27a 2211 RB Noordwijkerhout T 0252 - 37 02 39 E info@glasgroen.nl I www.glasgroen.nl

Ook op de arbeidsmarkt is door corona sprake van golfbewegingen. In de eerste golf (maart t/m mei) waren het vooral uitzendkrachten en werknemers met een tijdelijke aanstelling of oproepcontract die hun baan verloren. Nog even los van de vele zzp’ers die te maken kregen met ingetrokken opdrachten en opdrogende inkomsten.

JAN WASSENAAR SENIOR ADVISEUR WERKGEVERSDIENSTEN - UWV/WERKGEVERSSERVICEPUNT HOLLAND RIJNLAND

De start van de enigszins afgeslankte NOW 2.0 in juni lijkt het begin van de tweede werkloosheidsgolf te markeren: UWV ontving in juni, juli en augustus ruim 9.200 ontslagaanvragen om bedrijfseconomische redenen, meer dan 2,5 keer zoveel als in dezelfde periode vorig jaar. Veel werkgevers beseften dat de coronacrisis nog wel even zal aanhouden en zagen zich daardoor genoodzaakt (ook) afscheid te nemen van vast personeel.

Op 1 oktober ging de NOW 3.0 van start. Het is afwachten wat die opnieuw versoberde regeling gaat betekenen voor het aantal ontslag- en WW-aanvragen, maar het moge duidelijk zijn dat het einde van de malaise nog niet in zicht is. Maar goed dus dat er in het nieuwste steunpakket een flink budget is opgenomen voor omscholing. Meer informatie over dit budget en de inrichting van de mobiliteitscentra worden eind oktober/begin november verwacht.

Van krappe arbeidsmarkt naar gemiddelde arbeidsmarkt in Holland Rijnland De coronacrisis zien we ook duidelijk terug in de UWV spanningsindicator, die de verhouding tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt laat zien. De arbeidsmarkt ging in het 1e kwartaal van 2020 voor het eerst in 2 jaar van ‘krap’ naar ‘gemiddeld’ en de spanning neemt in het 2e kwartaal verder af. De spanningsindicator van UWV meet de verhouding tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt door het geschatte aantal openstaande vacatures te delen door het aantal personen die in de eerste 6 maanden van hun WW-uitkering zitten. De uitkomst van deze rekensom, het aantal vacatures per direct beschikbare werkzoekende, geeft een indruk van de krapte op de arbeidsmarkt. Die informatie helpt werkzoekenden om kansen te benutten en werkgevers om personeel te vinden.

Een jaar geleden groeide de Nederlandse economie nog flink. Zoals de linker landkaart hierboven laat zien was de arbeidsmarkt in het 2e kwartaal van 2019 in vrijwel alle arbeidsmarktregio’s krap. In Zeeland zelfs zeer krap. In al deze (donker)roodgekleurde regio’s waren er (veel) meer vacatures dan werkzoekenden en hadden werkgevers vaak grote moeite om personeel te vinden. Alleen in Groningen, Drenthe en Flevoland was halverwege 2019 sprake van gemiddelde spanning. Hier waren vraag en aanbod op de arbeidsmarkt ongeveer in balans. Hoe anders is de situatie in het 2e kwartaal van 2020. De rechter landkaart maakt duidelijk dat de spanning op de arbeidsmarkt in een jaar tijd flink is afgenomen. In onze regio Holland Rijnland is er sprake van een gemiddelde spanning. In Groningen, Friesland, Drenthe, Flevoland en Zaanstreek/Waterland is de arbeidsmarkt zelfs ruim. Dit betekent dat er in deze regio’s meer werkzoekenden zijn dan vacatures. Hierdoor kan het voor werkzoekenden soms moeilijk zijn om een baan te vinden.

Alleen in Rivierenland, Midden-Utrecht, Zeeland en Zuidoost-Brabant is de arbeidsmarkt in het 2e kwartaal van 2020 nog krap. Maar ook in deze arbeidsmarktregio’s is de spanning vergeleken met het 2e kwartaal van 2019 minder groot. De spanning op de arbeidsmarkt neemt in het 2e kwartaal van 2020 overal af. Dat zien we niet alleen in de verschillende regio’s, maar ook bij de verschillende beroepen. Bij bijna alle beroepsgroepen is de spanning in een jaar tijd afgenomen.

Hierdoor zijn er in het 2e kwartaal van 2020 veel minder krappe beroepen dan in het 2e kwartaal van 2019, en zijn er meer ruime beroepen. Alleen voor mboverpleegkundigen en gespecialiseerd verpleegkundigen neemt de spanning toe ten opzichte van half 2019. In het 2e

kwartaal van 2019 golden in totaal 64

beroepsgroepen als krap of zeer krap. Dat aantal is inmiddels gehalveerd en komt een jaar later uit op 32. In het 2e kwartaal van 2020 zijn er nog maar 8 beroeps- groepen waarvoor een zeer krappe arbeids- markt bestaat. Dit geldt onder andere voor software- en applicatieontwikkelaar, elektricien en elektronica-monteur, machinemonteur, bouwarbeider afbouw en (mbo- en gespecialiseerd) verpleegkundige. Vacatures voor functies in deze beroepsgroepen blijven moeilijk vervulbaar.

Om de ontwikkeling van de arbeidsmarkt in beeld te brengen heeft UWV een dashboard met gegevens uit de spanningsindicator gemaakt. Hiermee is snel, eenvoudig en duidelijk de spanning per kwartaal, regio en beroepsklasse in te zien. Deze is te vinden op:

Verwacht wordt dat de werkloosheid in 2020 en 2021 verder zal oplopen. Hierdoor moeten veel mensen op zoek naar ander werk, zo nodig in een ander beroep. UWV brengt voor het eerst sinds de coronacrisis in kaart welke beroepen nog goede baankansen bieden en in welke beroepen de kansen sterk zijn afgenomen. Dat geeft richting aan van-werk-naarwerkactiviteiten en scholing van werkzoekenden.

Meest kansrijke beroepen: zorg, onderwijs, ICT en techniek In de meest kansrijke beroepen is een tekort aan personeel. Deze beroepen boden ook al voor de coronacrisis goede baankansen. In veel gevallen zullen de kansen in deze beroepen de komende tijd goed blijven, ondanks de coronacrisis.

In het overzicht met kansrijke beroepen staan veel zorgberoepen, zoals verzorgenden IG, (wijk)verpleegkundigen, operatie- assistenten en GZ psychologen. Voor de coronacrisis waren in de zorg al grote personeelstekorten. Het coronavirus heeft extra druk gelegd op de zorg en daarmee ook op de behoefte aan extra personeel. Ook onder bijvoorbeeld leerkrachten, ICT’ers, monteurs, accountants en hoveniers is er nog altijd sprake van een tekort aan personeel. n