Vlnr: prof. dr. Marc Hendrikx, prof. dr. Jean-Luc Rummens, Annick Daniëls, dr. Karen Hensen, Leen Willems, Severina Windmolders, dr. Remco Koninckx, Yanick Fanton en dr. Boris Robic
Onderzoekers Jessa Ziekenhuis identificeren Onderzoekers van het Jessa Ziekenhuis zijn erin geslaagd om een nieuw stamceltype te isoleren uit het menselijk hart. Dat opent nieuwe perspectieven voor de toepassing van stamceltherapie na een hartinfarct. De bevindingen van het onderzoeksteam zijn gepubliceerd in het internationaal gerenommeerde tijdschrift Cardiovascular Research.
weefselregeneratie te bereiken (ref. 2). Bovendien zijn er steeds meer aanwijzingen dat getransplanteerde cellen paracriene factoren (cytokines en groeifactoren) vrijzetten die het genezingsproces begunstigen o.a. door het aantrekken van stamcellen. De positieve effecten die in de eerste klinische studie werden beschreven (ref. 1) zijn dus niet toe te schrijven aan veranderingen op celniveau, doch mogelijk wel aan factoren die werden afgescheiden door de ingespoten beenmergcellen. Daarnaast heeft het aanwezige litte-
Het onderzoek van het Jessa Ziekenhuis ka-
Wereldwijd lopen verschillende studies waar-
kenweefsel nog steeds een inhiberend effect
dert binnen de cluster cardiologie van het
bij men na een hartinfarct stamcellen in de
op het functioneel herstel.
Limburg Clinical Research Program, een initia-
hartspier tracht te brengen om zo de groei
tief van de UHasselt, het Jessa Ziekenhuis en
van nieuw hartspierweefsel te bevorderen.
het Ziekenhuis Oost-Limburg (ZOL), dat mede
Ook in ons ziekenhuis is men al meer dan 10
Voorgeprogrammeerd
gefinancierd wordt vanuit de Stichting Lim-
jaar actief in dit onderzoeksdomein.
Ondertussen werd met de ontdekking van
burg Sterk Merk (LSM).
Zo werd in 2004-2006 in ons ziekenhuis een
stamcellen die in het hart zelf aanwezig zijn,
klinische studie uitgevoerd die uitwees dat
het paradigma van het hart als post-mitotisch
het rechtstreeks inspuiten in het hartspier-
orgaan verworpen in de literatuur. Deze hart-
Levenskwaliteit
weefsel (ook wel intramyocardiale injectie
stamcellen zijn mogelijk beter geschikt voor
Bij een hartinfarct loopt het hart altijd onher-
genoemd) van de mononucleaire celfractie uit
cardiaal herstel omdat ze al ‘voorgeprogram-
stelbare schade op. De bloeddoorstroming
het beenmerg, resulteerde in een verbetering
meerd’ zijn om tot effectief werkende hart-
in de kransslagader blokkeert, waardoor de
van de regionale, maar niet van de globale
spiercellen uit te groeien.
hartspier onvoldoende zuurstof krijgt en het
pompfunctie van het hart (ref. 1). De keuze
Uit internationaal onderzoek is de aanwezig-
spierweefsel afsterft. Als gevolg daarvan ver-
voor beenmergstamcellen was destijds ge-
heid van twee belangrijke typen van humane
mindert de pompfunctie en stijgt de kans op
baseerd op talrijke internationale studies die
hartstamcellen aangetoond, namelijk c-kit
hartfalen. De huidige behandelingen, zowel
het potentieel van dat celtype in de cardiale
positieve cellen en CDCs. “Wij hebben de mo-
farmacologische therapieën als chirurgische
setting beschreven. Uitgebreider onderzoek
gelijkheden van die celtypes uitgebreid on-
interventies, verbeteren de overlevingskan-
door onze onderzoeksgroep toonde echter
derzocht. En inderdaad, die hartstamcellen
sen en de levenskwaliteit van de patiënt op
aan dat beenmergstamcellen slechts een be-
bezitten een beter myocardiaal differentiatie-
korte termijn, maar kunnen het verloren weef-
perkte capaciteit bezitten om uit te groeien
potentieel ten opzichte van beenmergstam-
sel niet vervangen en dragen dus niet bij tot
tot functionele cardiomyocyten en dus niet
cellen (ref. 3). Maar de eigenschappen van die
functioneel herstel op lange termijn.
in staat zijn om de verhoopte myocardiale
cellen of de isolatietechnieken om die cellen
16 JESSALINEA