JessaLinea nr. 30

MMER NE

O ASS CIA

NU

&

ERKEN TW

H ES T EMA TI

MEDISCH INFORMATIEBLAD JESSA ZIEKENHUIS NR. 30 JANUARI 2019

JESSA ERKEND ALS HIV-REFERENTIECENTRUM

ER BEWEEGT WAT ROND ERECTIELE DYSFUNCTIE

LAAGDREMPELIGE PAAZ BIEDT ANTWOORD OP CRISISSITUATIES

HOSPI-AVONTUUR BEREIDT KINDEREN VOOR OP OPERATIE Hogeschool PXL, Jessa en CM lanceren HospiAvontuur, een serious game voor patiënten van 4 tot 7 jaar. De kinderen spelen dit spel op smartphone of tablet als voorbereiding op een operatie. “HospiAvontuur sluit aan bij de leefwereld van onze patiëntjes. Zo kunnen we beter aan hun noden voldoen”, zegt Leen Coremans, orthopedagoge in het Jessa Ziekenhuis.

Ze doorlopen het pre- en postoperatieve traject: thuis de koffer inpakken, de rit naar het ziekenhuis, de inschrijving, de ingreep … tot aan het ontslag. “Een ziekenhuisopname is voor veel kinderen behoorlijk spannend. HospiAvontuur maakt hen ermee vertrouwd”, zegt Sandra Meijer van Jessa & Wetenschap.

Momenteel voert Hogeschool PXL samen met NKO-artsen en anesthesisten van Jessa een effectiviteitsstudie uit. Ze onderzoeken of de effecten van de game minstens even goed zijn als een kalmerend siroopje. De eerste resultaten zijn positief, laten PXL-onderzoekers Jo Vrancken en Liesbeth De Gryse weten.

HospiAvontuur is beschikbaar via de en

Google Play.

2 JessaLinea Gescand

Apple App Store

GESCAND

VANAF 1 MAART LEEST DE PATIËNT MEE Patiënten kunnen vanaf 1 maart 2019 via

Andere documenten – zoals verslagen van

mijngezondheid.belgie.be zelf een aantal

verpleegkundigen en paramedici, pathologie,

verslagen uit hun medisch dossier raadplegen.

radiologie en nota’s – kan de patiënt voorlopig nog

Aan de manier waarop er data met jou als

niet consulteren. Hij of zij kan deze informatie wel

huisarts gedeeld wordt via het zorgver-

opvragen via de huisarts en het medisch secreta-

lenersportaal en de HUB (eHealth), verandert er

riaat van het specialisme. Gegevens van derden

niets.

blijven privé.

Welke gegevens deelt Jessa met de patiënt?

Belangrijk om te weten: een zorgverlener kan

Het gaat altijd om goedgekeurde medische

aangeven dat de patiënt geen toegang krijgt tot

verslagen. Denk aan operatieverslagen, maar ook

bepaalde verslagen. Bijvoorbeeld wanneer het

ontslag- , raadplegings- of expertisebrieven. Deze

verslag informatie bevat over andere personen

worden een week na goedkeuring door de

dan de patiënt zelf of in het kader van therapeu-

specialist online gezet.

tische exceptie.

JESSA-URGENTIEARTS MAG COMMANDOPOST LEIDEN BIJ RAMPEN Urgentiearts dr. Pieter Jan Van Asbroeck behaalde begin oktober het bekwaamheidsattest Directeur Commandopost Operaties (Dir-CP-Ops).

Dit attest geeft hem de bevoegdheid om tijdens een ramp de commandopost te leiden. Van Asbroeck volgde hiervoor de opleiding Dir-CP-Ops van het Kenniscentrum voor de Civiele Veiligheid. Hij is de enige arts in Limburg die de bekwaamheid van Directeur Commandopost Operaties heeft.

dr. Pieter Jan Van Asbroeck

JessaLinea Gescand

3

GEZOCHT:

SPORTIEVE 45-PLUSSERS ‘Hoe kan ik verantwoord intensief sporten op oudere leeftijd?’ Het is een veelgestelde vraag. Masters@Heart – een initiatief van UZ Leuven, UZ Antwerpen en het Jessa Ziekenhuis – zoekt het antwoord.

Sport houdt cardiovasculaire risicofactoren beter onder controle, maar zijn intensieve uithoudingstrainingen wel gezond? Wat is de optimale dosis lichaamsbeweging? En welk effect heeft intensieve duursport op het hart?

Een team van drie Vlaamse ziekenhuizen buigt zich de komende jaren over het grootste hartonderzoek ter wereld. Via een online vragenlijst nemen de onderzoekers 2000 vrijetijdssporters onder de loep. “We zijn vooral op zoek naar mannen tussen 45 en 70 jaar, vrouwen zijn hormonaal al beter beschermd tegen hart- en vaatziekten”, zegt cardioloog dr. Lieven Herbots van Jessa.

“Elke deelnemer krijgt een gratis hartonderzoek met een elektrocardiogram, een inspanningsproef met echocardiografie, een bodyscan en een CT-scan naar de verkalking van de kransslagaders.”

WIE KAN DEELNEMEN AAN DE STUDIE? > Wielrenners of triatleten die meer dan 10 uur per week sporten (45-70 jaar) > Lopers of roeiers die meer dan 6 uur per week sporten (45-70 jaar) > Gezonde personen die minder dan 3 uur per week sporten (controlegroep/45-70 jaar) De resultaten van het onderzoek worden binnen 3 jaar verwacht.

Ex-veldritkampioen Sven Nijs is peter van het project.

Je patiënten kunnen zich registreren via www.masteratheart.be

4 JessaLinea Gescand

GESCAND

JESSA OPENT HULPLIJN PSYCHOGERIATRIE Sinds maandag 5 november kunnen huisartsen tele-

de patiënt. Vaak heeft hij of zij concrete vragen bij een

fonisch advies inwinnen voor oudere patiënten met

specifieke casus: van moeilijk hanteerbaar gedrag tot

geestelijke gezondheidsproblemen. Ouderenpsychiater

psychoses. Soms is er ook nood aan een bijsturing van een

dr. An Hulstaert van Jessa en Asster maakt hiervoor

behandeling of een doorverwijzing binnen de geestelijke

elke maandag een uur vrij.

gezondheidszorg. Voor dit soort vragen reserveert ouderenpsychiater Hulstaert haar agenda, elke maandag van 12 tot

“We bieden hiermee een extra service aan de huisartsen,

13 uur.”

zonder dat er een rekening volgt”, zegt Anita Jans, zorgmanager psychogeriatrie van het Jessa Ziekenhuis. “Als

Rechtstreekse hulplijn psychogeriatrie voor huisartsen:

eerstelijnsdoorverwijzer staat de huisarts het dichtst bij

011 33 78 16.

PROEFPROJECT AMBULANT BLOEDPRIKKEN

verscheidene uren voordat de bloedbepaling bekend is

Een twintigtal Limburgse huisartsenpraktijken start in

In dit proefproject nemen we de dag voor de toediening van

februari met een proefproject ‘ambulant bloedprikken’

de chemo bloed af bij de patiënt aan huis. “Alles gebeurt in

voor kankerpatiënten. Het initiatief loopt in samenwer-

overleg met de oncoloog en de huisarts”, zegt dr. Rik Carlier,

king met het Jessa Ziekenhuis en zijn locoregionale

voorzitter van de Herkenrode Huisartsenkring. “Samen

partners.

hebben we een mooie workflow uitgewerkt. We voorzien

en de chemo bereid kan worden. Dat betekent onnodig wachten voor de patiënt.

ook een opleiding over de correcte afname van het bloedWie naar het ziekenhuis komt voor chemotherapie, laat

staal via een poortkatheter. Na 6 maanden evalueren we

eerst ter plaatse bloed prikken. Het duurt dan vaak

het project op kwaliteit en waardering door de patiënt.”

JessaLinea Gescand

5

dr. Jeroen van der Hilst, dr. Janneke Cox en dr. Peter Messiaen

INHOUD 2

Gescand

25

Familiale hypercholesterolemie vroegtijdig opsporen

7

Voorwoord

26

Structurele opvolging GUCH’s noodzakelijk

8

Jessa erkend als hiv-referentiecentrum

28

Het Vragenkabinet

10

Dossier: netwerken en associaties

32

Uitgelicht: Jessa in beeld

16

Nieuwe artsen

34

PAAZ: lage drempel, robuuste hulp

18

Excellente radiotherapie binnen vzw LOC

35

Handige telefoonnummers

20

Cruciale tijdswinst dankzij ‘On the shelf’BEVAR

nr. 30 - januari 2019

COLOFON VERANTWOORDELIJKE UITGEVER: vzw Jessa Ziekenhuis, Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt HOOFD- EN EINDREDACTIE: dienst communicatie Jessa Ziekenhuis, Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt tel. 011 33 53 50, jessalinea@jessazh.be in samenwerking met ZINNIG

22

Jessa & Wetenschap

LAYOUT: Sigrid Beunckens DRUKWERK: Chapo www.jessazh.be

info@jessazh.be

www.facebook.com/jessaziekenhuis www.twitter.com/jessaziekenhuis

6 JessaLinea Inhoud

Sinds 25 mei zijn de nieuwe privacyregels van kracht. Dit heeft ook voor Jessa consequenties.

Je krijgt daarom de mogelijkheid om aan te geven dat je dit magazine enkel nog digitaal wenst te ontvangen. Vraag dit aan via de (gratis) app ‘Quick Scan’. Scan met je smartphone deze QR-code, je komt meteen op de juiste plek terecht.

ZORGKWALITEIT, MEER DAN EEN SLOGAN? Transparantie van zorgkwaliteit was

intentieverbintenis. Toch kan je je de

de voorbije jaren de weg vooruit in

vraag stellen waarom sommige artsen

Vlaanderen. In de algemene ziekenhuizen

of multidisciplinaire teams excelleren.

kijken we er al lang niet meer van op als

Is het intelligentie? Gouden handen?

er opnieuw kwaliteitsindicatoren over

Toeval?

borstkanker, patiëntidentificatie, maar ook patiëntervaring gepubliceerd

Voorheen kon Jessa al uitpakken met

worden op www.zorgkwaliteit.be.

excellente cijfers voor o.a. borstkanker.

Recent mochten we ons bij de besten

Het publiek maken van die indicatoren

van de klas presenteren voor hoofd- en

luidde de kracht van de verandering in.

halstumoren. Wat maakt het verschil?

Sommige ziekenhuizen stopten met de

Dat heeft te maken met gedreven

behandeling van borstkanker of gingen

artsen en de tomeloze inzet van een

netwerken. De cijfers van handhygiëne

heel team. Jessa herbergt een aantal

maakten een abrupte sprong. Patiënten

collega’s die maniakaal zijn op het vlak

stellen zich vragen als een chirurg de

van kwaliteit. Mijn moeder zou ik er met

safe surgery checklist niet toepast

een gerust gemoed naartoe sturen.

omdat hij ‘nog nooit een probleem heeft gehad’.

Dat streven naar kwaliteit blijkt ook het cement in de vorming van het klinisch

De huisarts is vaak dé cruciale schakel en dé barometer.

Met de opstart van het Vlaams

ziekenhuisnetwerk samen met

Instituut voor de Kwaliteit van Zorg,

Sint-Franciscus, az Vesalius en sinds

kortweg VIKZ, wordt de zorgkwaliteit

kort Sint-Trudo. De ziekenhuismuren

ook transparanter in andere sectoren.

zijn van weinig tel om zorgkwaliteit te

Initieel zal dat net zoals in de zieken-

leveren. De huisarts is vaak dé cruciale

huizen leiden tot paternalistische

schakel en dé barometer. De digitale

uitspraken zoals ‘de patiënt is daar te

(r)evolutie zal de weg voor de patiënt

dom voor’. Om die angst te overwinnen

uitstippelen en dat kan een disruptieve

is er maar één advies: niet kankeren,

impact hebben op kwaliteit en patiënt-

gewoon doen.

ervaring. Het kan anders. Menselijker,

eerlijker, gezonder.

Indicatoren zijn maar een stuk van de puzzel. Elke zorgverlener wil op het

Mochten we mekaar niet ontmoet

vlak van kwaliteit zekerheid voor

hebben op de nieuwjaarsreceptie, bij

iedereen bieden. Maar geneeskunde

deze een gezond 2019 namens alle

is geen exacte wetenschap maar een

Jessa-artsen.

prof. dr. Dirk Ramaekers

JessaLinea Edito

7

v.l.n.r.: Eveline Van Steenkiste, dr. Jeroen van der Hilst, dr. Janneke Cox, dr. Peter Messiaen, Elien Achten en Shauni Gilis

Jessa erkend als hiv-referentiecentrum Sinds 1 januari is het Jessa Ziekenhuis erkend als HIV-referentiecentrum – het eerste in Limburg. Het nieuwe hiv-referentiecentrum zal naar schatting tussen 220 en 250 patiÍnten opvolgen. Dat gebeurt met een uitgebreide multidisciplinaire zorg. Ons land telt nu in totaal twaalf referentiecentra.

8 JessaLinea Jessa erkend als hiv-referentiecentrum

Het Jessa Ziekenhuis en haar artsen investeerden al

Long-term survivors en PrEP

geruime tijd geleden in een afdeling Infectieziekten en

In de RIZIV-overeenkomst gaat ook bijzondere aandacht

Immuniteit. Daar werken intussen verschillende algemeen

naar de zogenaamde ‘long-term survivors’: mensen die al

internisten met subspecialisatie in infectieziekten. Een

vele jaren leven met hiv en nu vijftigplusser zijn. Zij krijgen

groot aantal hiv-patiënten kon dus al in Jessa terecht. Maar

vanaf nu extra ondersteuning, onder meer voor psycholo-

in het verleden gingen ze voor specifieke gespecialiseerde

gische begeleiding, en in de preventie en behandeling van

zorg toch nog vaak naar bijvoorbeeld Antwerpen (Instituut

comorbiditeit (verhoogd risico op cardiovasculaire en

voor Tropische Geneeskunde). Met de erkenning als

neurocognitieve problemen).

hiv-referentiecentrum is een verre verplaatsing niet meer

De nieuwe overeenkomst stippelt bovendien een follow-

nodig.

upprogramma uit voor patiënten die PrEP (Pre-expositie profylaxe) nemen. Dit is bedoeld voor hiv-negatieve

“De erkenning geeft ons nog meer slagkracht, ook op

mensen met een hoog risico om een hiv-infectie op te

financieel vlak”, zegt dr. Peter Messiaen, diensthoofd

lopen. Het preventieprogramma heeft onder meer tot doel

Infectieziekten en Immuniteit. “Voor de patiënten biedt ze

individuen te informeren over aanbevelingen rond preven-

de zekerheid van een integrale en kwalitatief hoogstaande

tie, screening rond SOA’s te organiseren en de mogelijke

zorg. Ze moeten zich bovendien geen zorgen meer maken

ongewenste bijwerkingen op te volgen.

over eventuele bijkomende financiële lasten als ze bij ons aankloppen. De overheid voorziet een tegemoetkoming in de begeleidings- en behandeltrajecten.”

MULTIDISCIPLINAIR TEAM

Screening niet uitstellen

Een multidisciplinair team is de motor van een hiv-

Als hiv-referentiecentrum heeft Jessa een overeenkomst

referentiecentrum. Naast de hoogkwalitatieve medische

met het RIZIV. Die is zopas voor alle soortgelijke centra

zorg en behandeling gaat ruime aandacht naar de

vernieuwd. Zo krijgen hiv-referentiecentra nu ook een

psychosociale context van patiënten met een hiv-

opleidingsopdracht voor hiv-screening. De jongste jaren

besmetting.

zijn nieuwe vormen van screening beschikbaar, zoals sneltesten of het gebruik van speekselstalen in plaats

In het Jessa Ziekenhuis bestaat het

van bloedstalen.

team momenteel uit drie internistinfectiologen: dr. Janneke Cox,

Messiaen: “Ik wil zorgverleners alvast het signaal geven

dr. Jeroen van der Hilst en

om niet te lang te wachten met een hiv-screening, vooral

dr. Peter Messiaen.

niet als bijvoorbeeld een onverklaarde hoge koorts of een ander verdacht symptoom optreedt. Nog 40 tot 45 % van de hiv-gevallen krijgt een late diagnose. Ons land telt naar schatting tweeduizend mensen die niet weten dat ze drager zijn van hiv. Vooral deze personen geven de infectie door.”

JessaLinea Jessa erkend als hiv-referentiecentrum

9

DOSSIER

Netwerken en associaties Meer dan de som van de delen

Kliniek voor urologie win-win-winwinsituatie

spoort ziekenhuizen al enige tijd

Jessa heeft een sterke traditie van

Met 12 urologen is de Kliniek voor

aan om de krachten te bundelen

netwerken, al lang voordat er van

Urologie de grootste urologen-

in locoregionale netwerken. De

enige wetgeving hierrond sprake

associatie van het land. Ze beschikt

meeste kregen groen licht om

was. Zo is er de samenwerking met

over vijf erkende opleidingsplaat-

alvast van start te gaan met hun

az Vesalius, Sint-Franciscuszieken-

sen en heeft een goede reputatie.

zorgstrategische planning. Op

huis en Sint-Trudo Ziekenhuis, die

Dat blijkt uit het aantal kandidaat-

een concreet juridisch en

we intussen onze locoregionale

urologen.

operationeel kader voor zieken-

partners noemen.

Netwerken staan momenteel hoog op de agenda in de zorgsector. Minister Maggie De Block

huisnetwerken moeten we nog

De verschillende urologen binnen de

even wachten. Intussen staat er

Daarnaast zijn er de associaties waar

associatie spitsen zich toe op één of

wel een nieuwe wet in de

onze artsen hun expertise bundelen.

meer subspecialismen,

steigers.

Zo ontstaat er een dynamische

zoals oncologische

wisselwerking van gedeelde

urologie, behandeling

infrastructuur en (hyper)gespeciali-

van nierstenen,

seerde knowhow en kunde. Goed

robotgeassisteerde

voor de patiënt, de ziekenhuizen én

chirurgie en kinderuro-

de overheid. “Die spaart door de

logie. De Ageing Male

optimale zorg geld uit”, zo schetst

Clinic is een ‘kliniek in

dr. van Renterghem verderop.

de kliniek’ en richt zich tot mannen vanaf 40

De Kliniek voor Urologie, de dienst

jaar. Verleden jaar nog

Vaat- en Thoraxchirurgie, het

kreeg de Kliniek voor

Borstcentrum en de afdeling

Urologie een erkenning

Pathologische Anatomie zijn vier

als Europees referentie-

treffende voorbeelden van hoe Jessa

centrum voor erectie-

netwerkt. In dit dossier brengen we

prothese-chirurgie.

ze samen.

10 JessaLinea Dossier: netwerken en associaties

problemen door recidives of compli-

De Kliniek voor

“Onze kliniek levert een win-win-

caties. En dan kost het opnieuw

Urologie is een

win-winsituatie op”, zegt prof.

geld.”

ziekenhuisoverschrijdende artsenasso-

dr. Koenraad van Renterghem.

“Diverse partijen halen er voordeel

Ook de uroloog wint. “Hij kan zich

ciatie onder de vorm

uit. In de eerste plaats natuurlijk de

volledig toeleggen op zijn subspecia-

van een cvba.

patiënt, omdat hij uiterst gespeciali-

lisatie. Vroeger kreeg ik vaker te

seerde en kwalitatief hoogstaande

maken met gevallen waarmee ik niet

De urologen

zorg ontvangt. Ook het ziekenhuis

zo vertrouwd was. Dat zorgde voor

Dr. Kurt Dilen, dr. Bert Goossens,

wint met een sterke artsenassoci-

extra stress.”

dr. Dirk Herremans, dr. Peter

atie. De goede reputatie van onze

Martens, dr. Dries Mortier,

kliniek straalt uit naar de ziekenhui-

Eind vorig jaar belegden de urologen

prof. dr. Koenraad van Renterghem,

zen waarin we actief zijn. Patiënten

van de associatie nog een belang-

dr. Jo Stragier, dr. Tom Tuytten,

uit Limburg, maar ook van ver

rijke vergadering. “Daarin bespraken

dr. Jan Vanderkerken, dr. Kristiaan

daarbuiten, komen hier op consultatie.”

we de strategie voor de volgende

Vekemans, dr. Frank Verduyckt,

vijf jaar”, aldus van Renterghem.

dr. Patrick Willemen.

“Bovendien bespaart de overheid

“Komen er bijvoorbeeld nieuwe

kosten door onze associatie”,

subspecialisaties in het vizier?

De ziekenhuizen

vervolgt van Renterghem. “We willen

En moeten we ook denken aan

Het Jessa Ziekenhuis (Hasselt en

alleen de beste zorg en behandeling

verjonging? Met vijf erkende

Herk-de-Stad), Sint-Franciscus-

aanbieden. Zo verzeilen we nooit in

opleidingsplaatsen houden we in

ziekenhuis (Heusden-Zolder),

de suboptimale zorg, waar de patiënt

elk geval voeling met het potentieel.

Sint-Trudo Ziekenhuis (Sint-Truiden)

– maar vooral de overheid – dezelfde

Zo verzekeren we ook in de toe-

en az Vesalius (Tongeren).

rekening krijgt gepresenteerd. Bij

komst de hoge zorgkwaliteit in de

suboptimale zorg ontstaan ook vaker

associatie.”

v.l.n.r.: dr. Dirk Herremans, dr. Kurt Dilen, dr. Jo Stragier, dr. Kristiaan Vekemans, dr. Jan Vanderkerken, dr. Tom Tuytten, dr. Peter Martens, dr. Patrick Willemen, dr. Bert Goossens, prof. dr. Koenraad van Renterghem, dr. Dries Mortier en dr. Frank Verduyckt.

DOSSIER

Uiterst gespecialiseerde zorg

Vaat- en thoraxchirurgie Pioniers en visionairs

operatiezaal voor zowel endoprocedures als open chirurgie.”

Voldoende instroom Als lid van het Permanent Onderwijs Comité ManaMa Specialistische Geneeskunde (KU Leuven) houdt Vandekerkhof de vinger aan de pols.

De vaat- en thoraxheelkunde in

aorta- en carotis-chirurgie, endovas-

Hij is bovendien stagemeester voor

ons ziekenhuisnetwerk heeft grote

culaire behandelingen, AV-fistelchi-

acht assistenten heelkunde.

aandacht voor het comfort van de

rurgie en behandeling van spataders.

Vandekerkhof: “Belangrijk is dat er

patiënt. De behandeling of ingreep

voldoende instroom van jonge

vindt doorgaans plaats in zijn of

Binnen 20 minuten aanwezig

chirurgen is, ook in onze associatie.

haar ‘thuisziekenhuis’. Bovendien

Lacquet: “Destijds hebben we ook

Ze leren van ervaren dokters,

staat de klok rond een chirurg

twee geografisch logische wacht-

brengen zelf ook nieuwe inzichten

paraat dankzij een uitgekiend

kringen uitgedokterd: enerzijds

aan en zorgen voor de continuïteit

wachtsysteem.

Heusden-Zolder en Diest; anderzijds

en hoge kwaliteit in de groep.”

Tongeren en Sint-Truiden. Jessa in “Al in 1997 begonnen we onze

Hasselt ligt hierin centraal en

krachten te bundelen over verschil-

verenigt de twee kringen. Voor vijf

De vaat- en thoraxchirurgie is een

lende Limburgse ziekenhuizen heen”,

ziekenhuizen zijn we elke dag de

associatie van 9 chirurgen ver-

zegt dr. Jean-Pierre Lacquet, vaat- en

klok rond met twee vaat- en

spreid over 5 ziekenhuizen.

thoraxchirurg. “In 2011 hebben we

thoraxchirurgen van wacht. In

de samenwerking tussen de artsen

dringende gevallen moet de chirurg

De chirurgen

contractueel vastgelegd.” Dr. Jos

binnen twintig minuten bij de

Dr. Jos Vandekerkhof, dr. Jean-Pierre

Vandekerkhof, diensthoofd vaatheel-

patiënt kunnen zijn. De wachtkrin-

Lacquet, dr. Isabelle Baeyens,

kunde in Jessa: “We waren pioniers

gen maken dit mogelijk.”

dr. Ludo Verougstraete, dr. Gerrit

en visionairs, zo blijkt nu. We

Arjan Koppert, dr. Frédéric Libeer,

beschikken momenteel over een

“We werken erg patiëntgericht. Ook

dr. Pieter van de Gender, dr. Sarah

instrument dat uitstekend functio-

in niet-dringende gevallen verplaatst

Van Loo en dr. Helge Dom.

neert.”

de chirurg zich. Zo kan de patiënt in zijn of haar vertrouwde ziekenhuis

De ziekenhuizen

De chirurgen in de associatie

blijven. Dat geldt voor alle patholo-

Het Jessa Ziekenhuis (Hasselt),

beschikken elk over uitgebreide

gieën. Alleen de plaatsing van

Sint-Trudo Ziekenhuis (Sint-Truiden),

expertise in hun subspecialisme. Ze

geavanceerde endoprotheses zoals

Sint-Franciscusziekenhuis (Heusden-

bieden hoogkwalitatieve zorg aan bij

FEVAR en BEVAR vindt plaats op de

Zolder), az Vesalius (Tongeren) en

onder meer videoscopisch geassis-

campus Virga Jesse. Hier beschikken

AZ Diest (alleen voor wachtdienst).

teerde ingrepen bij longresecties,

we over een ultramoderne hybride

12 JessaLinea Dossier: netwerken en associaties

DOSSIER

Borstcentrum Zuid-West Limburg

Multidisciplinaire zorg voor de patiënt Het Borstcentrum Zuid-West

150 pelviene tumoren. Die worden

wekelijkse MOC-overleg (Multidisci-

Limburg verenigt artsen uit

in Jessa gecentraliseerd, vanwege de

plinair Oncologisch Consult, nvdr.)

verschillende disciplines. Samen

complexe pathologie.

bespreken we de individuele

met borstverpleegkundigen,

gevallen vanuit de diverse medische

oncocoaches en sociaal assistenten

Slots en handboek

invalshoeken.”

staan ze de patiënt bij. “In 1996

Orye: “De verschillende disciplines

De artsen van het borstcentrum

zijn we van start gegaan met een

zijn in het Borstcentrum op elkaar

hebben ook een oncologisch

centrum voor borst- en gynaecolo-

afgestemd. Zo reserveren we

handboek uitgewerkt. Dat beschrijft

gische aandoeningen”, zegt dr. Guy

bijvoorbeeld slots met gespeciali-

in detail de gemeenschappelijke

Orye. “We vormden een groepje

seerde radiologen op de NMR voor

behandelingsstrategie bij de

van vier of vijf artsen; nu zijn we al

patiënten van het Borstcentrum. Dit

uiteenlopende pathologieën. Zo

met meer dan twintig.”

levert een snelle diagnose op. In het

krijgt elke patiënt, in welk ziekenhuis

>>

Het Borstcentrum Zuid-West Limburg is uitgegroeid tot een sterk multidisciplinair team, verspreid over vier ziekenhuizen. Het is meteen ook één van de grootste van Vlaanderen.

Elk jaar worden in Jessa meer dan 350 nieuwe borstkankers gediagnosticeerd. Samen met de satellietcentra zijn er dat ongeveer 500.

Het Borstcentrum telt

Vooraan: Boudewijn Dullens, Rivera Espinoza, Heleen Bollen (assistenten) — Midden: dr. Jeroen

jaarlijks ook ongeveer

dr. Nathalie Van den Rul — Achter: dr. Guy Orye, dr. Sophie Marquette, dr. Paul Bulens, Kristel

Mebis, dr. Maria Drijkoningen, dr. Lieve Vansteelant, Christine Vanhoof (borstverpleegkundige), Mulders (psychologe) en dr. Carlo Thywissen.

JessaLinea Dossier: netwerken en associaties

13

zij zich ook bevindt, altijd dezelfde

elk jaar maken de eerstejaars

In het Borstcentrum Zuid-West

kwalitatieve zorg.

geneeskunde van UHasselt kennis

Limburg werken artsen uit 4

met onze aanpak. Na een theoreti-

ziekenhuizen samen. Zij worden

Orye: “We beschikken over een

sche uitleg krijgen ze een rondlei-

bijgestaan door borstverpleeg-

Borstcentrum dat bijzonder goed

ding op de afdelingen die aan het

kundigen, klinisch psychologen,

functioneert. We zijn vaak een

Borstcentrum zijn gelieerd.”

oncocoaches, sociaal assistenten en diëtisten.

voorbeeld voor andere. Trouwens,

De artsen

Gynaecologen

dr. Guy Orye, dr. Sophie Marquette, dr. Lieve Vansteelant, dr. Nathalie Van den Rul

Radiotherapie-oncologie

dr. Paul Bulens, Prof. dr. Johan Menten, dr. Annelies Maes, dr. Leen dr. Paul Bulens, dr. Leen Noé, dr. Katleen Verboven Noé

Medische oncologie

prof. dr. Jeroen Mebis, dr. Daisy Luyten, dr. Eric Joosens

Reconstructieve heelkunde

Medische beeldvorming

dr. Els Beckers

dr. Christa Eerdekens

dr. Marc Brosens

dr. Paul Bulens, dr. Leen Noé

dr. Katherine Vandenborre, dr. Eric Joosens

Prof. dr. Jeroen Mebis

dr. Jolanda Verheezen, dr. Elke Van Mieghem, dr. Elien Dewaele

dr. Thomas Muyldermans, prof. dr. Paul-Julien Guelinckx

dr. Bruno D’Hondt, dr. Iris Debats

dr. Luc Bosmans

dr. Thomas Lauwers

dr. Ria Vervloesem, dr. Carlo Thywissen, dr. Edith Bleus, dr. Rik Vanwyck, dr. Anne-Sophie Vliegen

dr. Erik Hendrickx, dr. Philippe Poppe, dr. Bart Maes, dr. Rudi Stokmans

dr. Kathleen Weemaes

dr. Geert Vandenbosch, dr. Stefaan Verhamme

Pathologische anatomie Nucleaire geneeskunde

dr. Nathalie Minten, dr. Paul Bex, dr. Miriam Henskens, dr. Paul Viaene, dr. Guy Orye

dr. Maria Drijkoningen dr. Jean-Philippe Cambier

14 JessaLinea Dossier: netwerken en associaties

dr. Lieve Vanheeswijck

dr. Sigrun Delvaux dr. Jean-Philippe Cambier

meerdere malen per dag vervoerd door een koerierdienst. Voor snel-

DOSSIER

Pathologische Anatomie Nieuw samengesteld gezin draait uitstekend

transport van niet-gefixeerde stalen (o.a. vriescoupes) doet de PA een beroep op een ambulancedienst.

Afstand kost inderdaad tijd. Maar dit tijdsverlies wordt tot een minimum beperkt. Bovendien levert de samenwerking van de verschillende

De dienst Pathologische Anatomie

acht pathologen samen, elk met hun

pathologen naast tijdswinst ook

(PA) van het Jessa Ziekenhuis is

subspecialisatie (zoals borstpatho-

kwaliteitswinst op. Moeilijke of ondui-

één van de grootste diensten PA

logie, dermatopathologie, hemato-

delijke casussen worden immers door

van Vlaanderen. De omvang laat

pathologie …). Sinds 2013 is de

meerdere pathologen bekeken.

toe om met de meest gesofisti-

dienst PA van het Jessa Ziekenhuis

ceerde apparatuur te werken en

geaccrediteerd.

om continu aan kwaliteitsborging

De dienst Pathologische Anatomie van het Jessa Ziekenhuis bestaat

te doen. Bovenal schuilt de kracht

Leren uit onze fouten

uit 8 pathologen. Zij worden

in de bundeling van de verschil-

“Lang voordat het een ‘hot item’

bijgestaan door 14 medisch labo-

lende expertises van de patholoog-

werd, waren wij al ijverig aan het

ratoriumtechnologen, 5 secreta-

anatomen. Efficiënte dienstverle-

netwerken”, zegt dr. Katrin Wouters,

riaatsmedewerkers, 1 macroscopie-

ning en kwaliteit zijn prioritair.

diensthoofd PA en laboratorium-

assistent en 1 kwaliteitscoördinator.

directeur. “De voorbije jaren hebben Bij de fusie van de Hasseltse

we geleerd uit onze fouten. Nu

De pathologen

ziekenhuizen Virga Jesse en Salvator/

plukken we de vruchten van samen-

Dr. Ruth Achten, dr. Lieve Cappelle,

Sint-Ursula in 2010 smolten de

werken. Ik vergelijk de fusies weleens

dr. Maria Drijkoningen, dr. Marleen

bestaande diensten PA logischer-

met een nieuw samengesteld gezin.

Dubin, dr. Michel Vanbockrijck,

wijze samen. In 2011 fuseerden

Alle medewerkers moesten effectief

dr. Jacques Vanwing, dr. Erika

beide diensten lijfelijk en kregen zij

verhuizen en kregen plots ‘nieuwe’

Wisanto en dr. Katrin Wouters.

het gezelschap van de dienst PA

collega’s. Verschillende technische

van het Sint-Franciscusziekenhuis

werkwijzen en bedrijfsculturen

De ziekenhuizen

in Heusden. In 2016 sloot ook de

moesten op elkaar afgestemd

De dienst Pathologische Anatomie

dienst PA van het az Vesalius

worden. Na enige aarzeling aanvan-

onderzoekt stalen van het Jessa

Tongeren aan.

kelijk, loopt dit nu uitstekend.”

Ziekenhuis Hasselt, het Sint-Franciscusziekenhuis Heusden, het az Vesalius

De activiteiten zijn vandaag

De grootste uitdaging is het

Tongeren (associatief verband van

gebundeld op één locatie, op de

transport van de stalen uit de

3 ziekenhuizen) en van het AZ Diest

derde verdieping van Huis 9, naast

verschillende locaties naar de dienst

en huisartsenpraktijken uit de brede

campus Virga Jesse. Hier werken

PA. Gefixeerde stalen worden 1 of

regio.

JessaLinea Dossier: netwerken en associaties

15

NIEUWE ARTSEN

16 JessaLinea Nieuwe artsen

Dr. Martin Herklots

Dr. Laura Van Ginderachter

Neuroloog

Gastro-enteroloog

Dr. Martin Herklots studeerde

Dr. Laura Van Ginderachter behaalde

geneeskunde aan de KU Leuven en

in 2011 haar diploma als arts aan

behaalde zijn diploma in 2011.

de KU Leuven. Hierna startte zij

Nadien specialiseerde hij zich tot

haar specialisatie in de inwendige

neuroloog in het ETZ Elisabeth

geneeskunde. Na drie jaren

Tilburg en in het Erasmus MC

basisopleiding koos ze voor een

Rotterdam. Tijdens deze periode

verdere specialisatie in gastro-

verdiepte Herklots zich verder in de

enterologie. Deze opleiding volgde

epilepsie en klinische neurofysio-

Van Ginderachter in het

logie (EEG, EMG, zenuwechografie

OLV Ziekenhuis in Aalst en het

en EP). Ook maakte hij een informa-

UZ Leuven. Vervolgens was zij

tieve website over EEG’s (EEGpedia.

gedurende 1 jaar als fellow werk-

org), met in 2018 meer dan 20000

zaam aan het universitaire zieken-

bezoekers. Wetenschappelijk deed

huis UCL in Sint-Lambrechts-

Herklots meerdere onderzoeken

Woluwe voor een bijkomende

naar intracraniĂŤle drukmeting en

bekwaming in de interventionele

hoofdtrauma bij ouderen. Als

endoscopie. Deze opleiding zet zij

neuroloog werkte hij nog een

in 2019 nog deeltijds (1 dag per

periode in Expertisecentrum

week) verder. Sinds 5 november

Epilepsie Kempenhaeghe in het

2018 is Van Ginderachter werkzaam

Nederlandse Heeze. Sinds

op de dienst gastro-enterologie van

1 januari 2019 versterkt hij

het Jessa Ziekenhuis. De arts zal

de dienst neurologie van het

zich vooral toeleggen op de

Jessa Ziekenhuis.

(interventionele) endoscopie.

Brede ervaring in plastische chirurgie

Sinds 1 november versterkt dr. Jan Fabré het team

naar correcties van borst en gelaat. Ook is er de ambitie

van de afdeling Plastische, Reconstructieve en

om de handchirurgie verder uit te bouwen, in samen-

Esthetische Heelkunde. Hij bouwde in de loop der

werking met alle betrokken partijen. Het betreft zowel

jaren een brede ervaring op in de plastische

het herstel na trauma, als electieve handchirurgie zoals

chirurgie.

carpale tunnel, triggerfinger of Dupuytren. Ik ben ervan overtuigd dat ik zo mijn bijdrage kan leveren aan een

Fabré behaalde zijn diploma geneeskunde aan de

sterk team van plastisch

KU Leuven (1994) en volgde nadien vijf jaar specialisa-

chirurgen.”

tie in de algemene chirurgie. Tijdens zijn specialisatiejaren deed hij ervaring op in de VS, Groot-Brittannië en Zuid-Afrika. Daarna volgde hij een driejarige opleiding tot plastisch chirurg aan de Universiteit Gent. Hun afdeling Plastische Heelkunde geniet wereldwijde bekendheid op vlak van microchirurgische borstreconstructies.

In Taiwan bekwaamde Fabré zich verder in microchirurgie. Daarna volbracht hij drie jaar lang fellowships in Londen in de pediatrische plastische heelkunde, de handchirurgie en de esthetische chirurgie. Vanaf 2005 was hij actief in het Nederlandse Nijmegen, eerst als staflid van het UMC St.-Radboud, vervolgens als plaatsvervangend opleider in het Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis.

Drie speerpunten Met de overstap naar Jessa start Fabré een nieuw hoofdstuk in zijn carrière. Hier wil hij zijn aandacht richten op drie speerpunten: microchirurgie, esthetische

Handchirurgie verder uitbouwen samen met alle betrokken partijen is de ambitie.

chirurgie en handchirurgie. “In de eerste plaats denk ik aan de microchirurgische ingrepen, en dan vooral de borstreconstructies met eigen weefsel. Binnen de esthetische heelkunde gaat mijn interesse vooral uit dr. Jan Fabré

JessaLinea Nieuwe artsen

17

Excellente radiotherapie binnen vzw LOC

Het Limburgs Oncologisch Centrum blijft een regionaal ‘center of competence’ in radiotherapie. Dat blijkt uit de B-QUATROaudit die op de twee locaties – het Jessa Ziekenhuis en ZOL – is uitgevoerd. Een auditteam bezocht het centrum vier dagen. Het eindrapport noemt het LOC een state-of-the-art afdeling die excellente zorg verleent in Limburg. In 2012 kreeg het centrum al een gelijkaardige beoordeling.

De Belgische radiotherapeutische centra laten zich elke vijf jaar onderwerpen aan een externe audit. Dat gebeurt onder impuls van het College van geneesheren voor de centra voor radiotherapie. QUATRO staat voor QUality Assurance Team for Radiation Oncology. Hiermee reikt het internationale atoomagentschap IAEA een methodologie aan voor deze audits.

B-QUATRO is de Belgische variant.

De federale overheid stelt een extern en

v.l.n.r.: Marc Orlandini, Luc Pannekoeke en dr. Paul Bulens

18 JessaLinea Excellente radiotherapie binnen vzw LOC

multidisciplinair auditteam samen. Zo kreeg het LOC in

Eén goed georganiseerd team

Hasselt en Genk bezoek van een radiotherapeut-onco-

Ook op vlak van personeel en zorgkwaliteit scoort het

loog, een verpleegkundige, een fysicus en een kwaliteits-

centrum goed. “Het rapport stelt dat de medewerkers van

manager. Zij schonken onder meer aandacht aan de

het LOC gemotiveerd en goed georganiseerd zijn”, zegt

infrastructuur, de procedures, de radioprotectie, het

fysicus Marc Orlandini. “Ze werken samen als één team.

personeel en de kwaliteit van de zorg voor de patiënt.

Natuurlijk zitten er ook nog enkele werkpunten in het

Als center of competence staan we model voor andere centra voor radiotherapie.

Het Jessa Ziekenhuis en ZOL werken met verschillende

verslag, zoals de integratie van de medische dossiers. systemen die niet optimaal matchen. Dat is alvast een uitdaging voor de toekomst.”

Luc Pannekoeke, hoofdverpleegkundige radiotherapie: “We schenken al verschillende jaren bijzondere aandacht aan kwaliteit en veiligheid. Een fulltime stafmedewerker Volwaardig competentiecentrum

waakt hierover. We hebben bovendien een eigen kwali-

Het IAEA stipuleert dat een center of competence moet

teits- en veiligheidsteam. Ook de zorg en ondersteuning

beschikken over EBRT (uitwendige bestraling), brachy-

van de patiënt zijn prioriteiten. In het QUATRO-rapport

therapie (inwendige bestraling), dosimetrie en apparatuur

staat dat de patiënt in het LOC uitvoerige en begrijpelijke

voor imaging (beeldvorming) en treatment planning. Het

informatie krijgt. Daar maken we inderdaad de nodige tijd

moet ook beschikken over voldoende trainingsmogelijk-

voor vrij.”

heden voor de medewerkers. Een center of competence staat kortom model voor andere centra voor radiotherapie.

Het rapport van deze audit besluit dat het LOC aan al

VOOR DE HELE PROVINCIE

deze criteria voldoet. Het geldt als een volwaardig

Het LOC bedient de facto heel Limburg; het heeft

competentiecentrum voor Limburg. “Dat is alvast het

goede contacten met alle ziekenhuizen in de pro-

bewijs dat we de boot niet gemist hebben”, zegt dr. Paul

vincie. De hernieuwde kwalificatie bewijst dat het

Bulens. “De voorbije twintig jaar is de behandeling van

centrum uitstekend werk aflevert. “Het LOC werkt

kanker sterk geëvolueerd. Radiotherapie verloopt

als één entiteit verspreid over twee campussen”,

preciezer en meer doelgericht, onder andere door alsmaar

zegt Bulens. “Voor de patiënten is dit belangrijk.

meer verfijnde apparatuur, accurate software en beeld-

Waar ze zich ook aandienen, ze krijgen op beide

vormingstechnieken. Daarin hebben we de jongste jaren

locaties dezelfde hoogstaande kwaliteit van be-

onophoudelijk geïnvesteerd.”

handeling en zorg.”

JessaLinea Excellente radiotherapie binnen vzw LOC

19

dr. Frédéric Libeer

‘On the shelf’-BEVAR levert cruciale tijdswinst op

In juli plaatste dr. Frédéric Libeer een ‘on the shelf’-BEVAR bij de hersteloperatie van een uitgebreid aorta-aneurysma. De “BEVAR” (afkorting van branched EVAR) is een endoprothese met vier gestandaardiseerde vertakkingen. Hierdoor moet de patiënt niet langer wachten op een prothese ‘op maat’. Deze tijdwinst kan van levensbelang zijn. Jessa is het tweede ziekenhuis in België waar dit type van endoprothese werd geplaatst.

20 JessaLinea ‘On the shelf’-BEVAR levert cruciale tijdswinst op

EVAR (EndoVascular Aneurysm Repair) is intussen een

huidige BE-VAR is meteen beschikbaar. Het is een ‘on the

klassieke techniek bij de behandeling van een infrarenaal

shelf’-endoprothese met vier branches (vertakkingen) voor

aorta-aneurysma. In sommige gevallen is de hals van het

de viscerale vaten.

aneurysma evenwel te kort. Een EVAR is hierdoor niet mogelijk of levert op korte termijn problemen op, zoals

“Zowat 50 % van de patiënten met een aneurysma met

een slechte verankering of lekkages.

proximale uitbreiding heeft een geschikte anatomie voor

Sinds 2016 maakt het Jessa Ziekenhuis bij deze proximaal

dit type endoprothese”, zegt vaatchirurg Libeer. “Hierdoor

uitbreidende aorta-aneurysma’s gebruik van FEVAR en

wint de patiënt kostbare tijd. Dit is vooral cruciaal bij een

BEVAR.

uitgebreid aneurysma waarbij een grote kans bestaat dat het scheurt.”

Een FEVAR (Fenestrated EVAR) is een endoprothese met ‘uitsparingen’ voor de vertakkende vaten, zoals de

De BEVAR wordt stapsgewijs geplaatst. Dit gebeurt deels

nierslagaders (arteria renalis links en rechts). Een BEVAR

percutaan via een liesprik en deels met een kleine incisie

(Branched EVAR) is aangewezen wanneer er viscerale

ter hoogte van de andere lies (arteria femoralis communis).

vaten (arteria renalis links en rechts, arteria mesenterica

Bovendien is er via incisie een toegang ter hoogte van de

superior en truncus coeliacus) vervat zitten in het aneurysma.

linker bovenarm (arteria axillaris). Als de prothese op zijn

De endoprothese heeft in dat geval ‘vertakkingen’ die via

plaats zit, wordt ze distaal afgewerkt met een endopro-

een gecoverde stent aansluiten op de viscerale vaten. De

these bij de aortabifurcatie en twee vertakkingen in de

plaat-sing van een FEVAR of BEVAR is een aanzienlijk

arteria iliaca communis (heupslagader) links en rechts. Via

complexere ingreep dan EVAR. Het vergt extra deskundig-

de arm worden de viscerale vaten één voor één gekathete-

heid en ervaring van de chirurg.

riseerd. Gecoverde stents verbinden ten slotte de branches met de viscerale vaten.

Strenge monitoring

50 % van de patiënten is geschikt voor dit type endoprothese.

De plaatsing van een endoprothese bij een aneurysma is niet zonder risico. Zo bestaat de kans op paraplegie door ruggenmergischemie, omdat tijdens de ingreep de lumbale arteriën mogelijk afgesloten worden. Dit risico kan oplopen tot 15 %. Vooral peroperatief of tot enkele uren na de ingreep treedt deze complicatie op.

Libeer: “Een goede neuromonitoring, drainage van cerebrospinaal vocht, een strenge bloed-drukcontrole en het maximaliseren van de bloedvoorziening naar het ruggenmerg zijn daar-om vereist. Zo kunnen we deze complicatie

Maatwerk

tot een minimum beperken.”

Bij elk individu verschilt de anatomie van de viscerale vaten. Daarom wordt een BEVAR of FEVAR doorgaans op

In 2018 zijn in het Jessa Ziekenhuis 8 FEVAR’s en

maat gemaakt. Dat kost tijd – vaak tot twee maanden. De

4 BEVAR’s geplaatst.

JessaLinea ‘On the shelf’-BEVAR levert cruciale tijdswinst op

21

JESSA, CENTRUM VOOR

WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK!

Zoektocht naar nieuwe behandeling voor erectiele dysfunctie

Uroloog prof. dr. Koenraad van Renterghem besteedt al jarenlang bijzondere aandacht aan erectiele dysfunctie. Hij is een autoriteit in erectieprotheses en levert een belangrijke bijdrage in internationaal wetenschappelijk onderzoek.

Van Renterghem is uroloog sinds 1993. Door de jaren heen zag hij de behandeling van impotentie sterk evolueren. “Vroeger dacht men vooral dat impotentie psychisch was, iets dat tussen de oren zat. De hulpmiddelen waren beperkt tot vacuümpompen, injecties of protheses. Pas in 1998 kwam het eerste echte medicijn voor impotentie op de markt: Viagra (sildenafil). De PDE5-inhibitor, intussen volledig ingeburgerd, verhindert de afbraak van cGMP (cyclisch guanosinemonofosfaat).

Hierdoor blijven in het corpus cavernosum de bloedvaten gedilateerd en de gladde spiercellen ontspannen.

Krachten bundelen Intussen gaat de zoektocht naar nieuwe behandelvormen voort. Van Renterghem: “We doen onder meer weefselonderzoek van het corpus cavernosum. Bij de plaatsing van een prothese nemen we een fractie van het weefsel weg. Onderzoek in orgaanbaden met dit weefsel leert ons bijvoorbeeld dat sGC (soluble guanylaatcyclase) de gladde spiercellen relaxeert. Ook de biochemische ‘pathways’ van Rho kinase-inhibitors bestuderen we verder.” Dit uitgebreide weefselonder-

22 JessaLinea Jessa & Wetenschap

zoek gebeurt in internationaal verband: o.a. het Jessa

camerastandpunten kunnen volgen. Er is ook een ‘dry lab’

Ziekenhuis, KU Leuven, de universiteit van Madrid, Bayer en

waarin de arts een ingreep kan oefenen met 3D-prints. Dit

Boston University bundelen hiervoor de krachten.

alles past in een aantal opleidingstrajecten die leiden naar een ESSM-certificaat.”

Student biomedische wetenschappen Lore Raets (UHasselt) werkt ook aan een masterproef rond erectiele dysfunctie.

PENIS ALS ‘ANTENNE VAN HET HART’

Ze onderzoekt de activiteit van genen in het corpus

Tegenwoordig blijkt dat in meer dan 50 % van de

cavernosum. Zo vergelijkt ze het gedrag van genen bij

gevallen een vasculair probleem aan de basis ligt van een

erectiele dysfunctie ten opzichte van controles. Dat levert

erectiestoornis. Een man met erectiele dysfunctie heeft

meer inzicht op in de moleculaire mechanismen van

bovendien zes keer meer kans op een belangrijk cardio-

erectiele dysfunctie. Deze kennis kan dan weer leiden tot

vasculair event. “Een bloedvat in de penis is erg dun,

interessante, nieuwe therapeutische targets.

gemiddeld 1 mm. Een erectieprobleem is vaak een signaal van een meer algemeen ziektebeeld. Daarom zeg

Polsen naar (seksueel) geluk

ik weleens dat de penis de antenne van het hart is.”

Samen met seksuoloog prof. Marieke Dewitte van Universiteit Maastricht neemt van Renterghem ook deel aan een psychosociaal onderzoeksproject dat focust op mannen met prostaatkanker die na een behandeling impotent werden. De studie vergelijkt drie groepen: mannen die een prothese krijgen zonder psychoseksuele begeleiding, mannen die een prothese krijgen mét psychoseksuele begeleiding en ten slotte mannen die hun seksuele activiteit voortzetten via niet-penetratieve weg en alleen psychoseksuele begeleiding krijgen. Ook de partner wordt betrokken in de studie.

Van Renterghem: “De vraag die we willen beantwoorden is: welke van de drie groepen voelt zich als man en als koppel het meest (seksueel) gelukkig?”

Hoogste standaard Ten slotte werkt van Renterghem mee aan een internationaal project van de European Society of Sexual Medicine (ESSM). Deze organisatie streeft via educatie en research naar de hoogste standaard van evidence-based geneeskunde. Het bewuste ESSM-project spitst zich toe op genitale chirurgie, zowel voor mannen als vrouwen. “We streven naar topkwaliteit”, zegt van Renterghem. “We stellen bijvoorbeeld samen met ESSM een theoretisch handboek samen.

Daarnaast bouwen we een videotheek uit, met interactieve filmpjes waarbij artsen een ingreep vanuit vier verschillende

prof. dr. Koenraad van Renterghem en Lore Raets

JessaLinea Jessa & Wetenschap

23

VKF-patiënten testen screeningtoestellen slaapapneu Welk toestel voor respiratoire

“Onderzoek toont aan dat tot 62 %

eerste indicatie krijgen van slaap-

polygrafie is het meest geschikt

van patiënten met voorkamerfibril-

apneu en indien nodig gerichter

om thuis slaapapneu op te

latie ook aan slaapapneu lijdt. Toch

doorverwijzen naar het slaaplabo.

sporen bij patiënten met voor-

wordt deze factor weleens vergeten.”

kamerfibrillatie (of VKF)? Dat is het onderwerp van een nieuwe

Gebruiksvriendelijk en accuraat

studie in het Jessa Ziekenhuis en

In het onderzoek testen patiënten

UZ Antwerpen in samenwerking

met VKF drie verschillende toestel-

met de universiteiten van

len voor (cardio-)respiratoire

Hasselt en Antwerpen.

polygrafie. De toestellen registreren onder andere zuurstofsaturatie,

Voorkamerfibrillatie is de meest

hartslag, ademhaling en beweging

frequente hartritmestoornis.

van de borstkas. Twee types voeren

Risicofactoren zijn onder meer hoge

ook een holteronderzoek uit om het

bloeddruk, obesitas en diabetes.

hartritme op te volgen.

“Maar ook slaapapneu”, zegt Lien

Accuraatheid en gebruiksgemak zijn de belangrijkste parameters.

Een toestel voor respiratoire polygrafie is voor de patiënt namelijk

Desteghe, postdoctoraal medewerk-

Desteghe: “We kijken vooral naar de

minder belastend dan een onderzoek

ster en coördinator van de studie.

accuraatheid – op basis van gege-

in een slaaplabo.”

vens uit het slaaponderzoek in het

24 JessaLinea Jessa & Wetenschap

ziekenhuis – en de gebruiksvriende-

De studie startte in mei 2018 en

lijkheid. Een patiënt met VKF is al

loopt waarschijnlijk tot het najaar

iets ouder, gemiddeld 72 jaar. Hij of

van 2019. Meer dan 20 patiënten

zij gebruikt het toestel thuis. Het

van het Jessa Ziekenhuis en UZ

aanbrengen van het toestel mag dus

Antwerpen namen al deel. Verschil-

zeker niet te ingewikkeld zijn en

lende afdelingen werken samen in

moet kunnen zonder professionele

het onderzoek: cardiologie van

hulp. Uiteindelijk willen we te weten

Jessa (o.l.v. prof. dr. Dendale) en

komen welk toestel het meest

UZ Antwerpen (o.l.v. prof. dr.

geschikt is, zodat we het als

Heidbuchel) en het slaaplabo van

screeningtoestel kunnen meegeven

Jessa (o.l.v. dr. Weytjens) en het

aan patiënten van de afdeling

slaapcentrum van UZ Antwerpen

cardiologie. Zo kunnen we een

(o.l.v. prof. dr. Verbraecken).

Familiale hypercholesterolemie

vroegtijdig opsporen

De afdeling cardiologie van het

voor de opsporing en behandeling

Eén tot twee FH-patiënten per

Jessa Ziekenhuis werkte een

van FH. Ze zijn gebaseerd op de

huisarts

eigen richtlijn uit om familiale

Europese richtlijnen. Naast

Huisartsen vormen een belangrijke

hypercholesterolemie (FH)

screeningscriteria bevatten ze ook

schakel in de vroege opsporing van

vroegtijdig op te sporen. Zo

behandelingstrajecten. Na een

familiale hypercholesterolemie.

kunnen patiënten al op jonge

vroege diagnose moet natuurlijk

Gemiddeld heeft elke huisarts één

leeftijd het risico op hart- en

ook een optimale behandeling

tot twee FH-patiënten. “We willen

vaatziekten beperken.

volgen.”

de huisartsen daarom actief

FH is een erfelijke aandoening. Ze

Een erg belangrijke stap in het

verduidelijkt Janssen. “De richtlij-

treft ongeveer 1 op 250 mensen.

proces is de zogenoemde cascade-

nen helpen hierbij. Zowel op

“Dat is vaker dan oorspronkelijk

screening. “Dat is het screenen van

Vlaams, nationaal als Europees

gedacht”, zegt Arne Janssen,

(gezonde) familieleden van een

niveau werken we mee aan

coördinator van het studiesecreta-

FH-patiënt. Op die manier sporen

FH-projecten.

riaat cardiologie in het Jessa

we ook patiënten op die nog niet

In een volgende stap kunnen we

Ziekenhuis. “In ons land wordt

cardiovasculair belast zijn.”

bijvoorbeeld klinische biologie

betrekken bij de opsporing”,

daarvan amper 1 tot 3 % opge-

inschakelen. In samenspraak met

spoord. De meeste Europese

ons labo hebben we een extra

landen scoren even laag. Enkele

alarmsignaal geïntroduceerd zodat

landen halen een cijfer boven 20 %.

we vanaf bepaalde cholesterol-

Nederland is de absolute uitschie-

waarden ook aan FH denken.”

ter met 70 %.”

Cascadescreening Een vroege diagnose én behande-

De richtlijnen voor FH staan

ling – liefst al in de kinderjaren

online via:

– zijn belangrijk en kunnen later

www.hartcentrumhasselt.be

diverse cardiologische aandoenin-

Kies ‘Professioneel’ en klik vervolgens door naar ‘Richtlijnen

gen voorkomen. Janssen: “Daarom hebben we richtlijnen uitgewerkt

Arne Janssen

en publicaties’.

JessaLinea Familiale hypercholesterolemie vroegtijdig opsporen

25

Volwassenen met een aangeboren hartafwijking kunnen nu ook bij Jessa terecht voor check-up of counseling dr. Alexander Van De Bruaene

Structurele opvolging GUCH’s noodzakelijk Steeds meer mensen met een aangeboren hartafwijking bereiken de volwassen leeftijd dankzij de medische vooruitgang. We spreken intussen van GUCH: Grown-Up with Congenital Heart disease. Sinds september kunnen deze patiënten ook in het Jessa Ziekenhuis terecht voor counseling en/of een check-up. GUCH is een chronische conditie: een levenslange opvolging is noodzakelijk.

26 JessaLinea Structurele opvolging GUCH’s noodzakelijk

INNOVATIE

“Eén op de honderd zuigelingen wordt geboren met een hartafwijking”, zegt prof. dr. Van De Bruaene. “Het gaat doorgaans om problemen in de kamers, met de kleppen of de bloedvaten. Vroeger hadden baby’s met een congenitale hartafwijking slechts een beperkte overlevingskans.

GUCH EN ZWANGER?

Dat is nu volledig anders. De jongste twintig jaar is er op

Bij een GUCH verdient zwangerschap bijzondere

medisch en chirurgisch vlak grote vooruitgang geboekt.”

aandacht. En wel om een dubbele reden. Enerzijds is er een kans dat de baby de hartafwijking overerft.

De cijfers spreken voor zich. In 2000 telde ons land 33 000

Anderzijds wordt het hart tijdens een zwangerschap

GUCH’s; in 2010 maar liefst 53 000. Een studie uit 2002

extra belast, onder meer door fysieke en hormonale

wees bovendien uit dat er in België op één jaar tijd

veranderingen. Na de gynaecologische oorzaken is

ongeveer duizend baby’s werden geboren met een

een cardiovasculair probleem overigens de belangrijk-

aangeboren hartafwijking. Daarvan bereikte ongeveer

ste oorzaak van mortaliteit bij de moeder. Een

90 % een volwassen leeftijd (16 jaar en ouder).

intensieve begeleiding tijdens de zwangerschap dringt zich bij GUCH dus zeker op. Bij Jessa werken de

Chronisch

gynaecoloog en de cardioloog hiervoor samen.

Van De Bruaene: “Het aantal GUCH’s stijgt met andere

“Ook een voorafgaande counseling is hier cruciaal”,

woorden exponentieel. De levensverwachting van een

zegt Van De Bruaene. “Is het bijvoorbeeld wel veilig

persoon met een milde hartafwijking ligt even hoog als

genoeg om zwanger te worden? Of hoe groot is de

die van iemand zonder afwijking. Veel van mijn patiënten

kans op een erfelijke hartafwijking bij de baby? Dat

voelen zich trouwens prima. Toch moeten ze beseffen dat

zijn soms moeilijke gesprekken, maar vaak is er een

hun hart destijds – door een operatie – hersteld is maar dat

positieve uitkomst.”

dit allicht niet definitief is. Je ‘geneest’ niet. GUCH ben je je hele leven lang; het is een chronische conditie.”

Controle

BIO

Een regelmatige check-up is aangewezen. Een tot drie keer

Sinds september versterkt prof. dr. Alexander Van

per jaar, afhankelijk van de ernst van de afwijking. Belang-

De Bruaene het cardiologenteam van Jessa. Tijdens

rijke aandachtspunten zijn onder meer het hartritme en

zijn opleiding verbleef hij twee jaar in Canada. Daar

ritmestoornissen, hartzwakte en klepproblemen. “Daar-

volgde hij aan de University of Toronto een Fellowship

naast zit de patiënt vaak met tal van vragen. Kan ik een

Congenital and Structural Cardiology (met de steun

marathon lopen? Mag ik diepzeeduiken? Is het mogelijk om

van het Frans Van de Werf Fonds). Hij deed er veel

een vrachtwagen te besturen? Welke anticonceptie is

praktijkervaring op in een kliniek met specialisten

aangewezen? Via counseling en educatie kunnen we in het

die zich hoofdzakelijk met GUCH bezighouden. Van

Jessa Ziekenhuis antwoorden geven of moeilijke kwesties

De Bruaene is ook staflid cardiologie in UZ Leuven.

met de patiënt bespreken.”

JessaLinea Structurele opvolging GUCH’s noodzakelijk

27

Het Vragenkabinet dr. Benedicte Lambrechts

Voor het eerst zetelen twee huisartsen in ons

dr. Dirk Peeters

Vragenkabinet. Het artsenkoppel dr. Benedicte Lambrechts en dr. Dirk Peeters heeft sinds 1988 een duopraktijk in Hasselt. In dit magazine speuren ze naar antwoorden op het vlak van eHealth en psychofarmaca.

28 JessaLinea Het Vragenkabinet

ZIT JE ZELF OOK MET VRAGEN VOOR JESSA? Mail ze naar communicatie@jessazh.be

VRAAG 1

VERSLAG GERIATRIE

(Patiëntconsent), die de therapeutische relatie (van 1 jaar) tussen de GMD-houder en de patiënt automatisch afcheckt.

Met andere woorden: bij elke nieuwe inschrijving voor een

De actualisatie van de GMD-houdende arts van vooral

opname moet de patiënt (of de familie) de huisarts/

bejaarden geeft problemen. Doen we bijvoorbeeld een

GMD-houder als verwijzend arts correct doorgeven aan de

verwijzing naar de dienst geriatrie, dan belandt het

dienst inschrijvingen. De geriatrische patiënt wordt door-

verslag bij de vroegere huisarts, niet bij ons. De

gaans als spoedpatiënt opgenomen en passeert in zo’n

therapeutische relatie met de behandelende huisarts

geval de dienst opname niet. De gewijzigde huisarts wordt

staat nochtans geregistreerd op eHealth, net zoals het

dan ook niet aangepast – ook niet binnen GEMS.”

GMD-houderschap. We hebben ook geen direct aanspreekpunt. Waarom krijgen we geen verslag als

We hebben deze problematiek op 26 november besproken

verwijzer en hoe kunnen we de correcte therapeutische

binnen het cluster geriatrie. Bij de opmaak van een ontslag-

relaties vlotter aanpassen in het EPD?

brief kijken we voortaan na of de verwijzende arts voor de patiënt overeenstemt met de huisarts in ons administratief

Myriam Jamaer, projectmedewerker

systeem. Als er een verschil is, vragen we sinds 26 novem-

Jessa KWS-nexuzhealth: “Bij een

ber naar wie we de brief moeten versturen.”

(eerste) inschrijving of opname vraagt Jessa elke patiënt om een

Direct aanspreekpunt geriatrie: Anita Jans. Bij (blijvende)

‘geïnformeerde toestemming’. Die

problemen of opmerkingen over dit onderwerp neem

geldt voor alle zorgverleners,

je contact met haar op: 011 33 51 85,

ziekenhuizen en gezondheidsnetten.

anita.jans@jessazh.be

Eens digitaal geregistreerd in het administratief pakket, stellen we de vraag niet meer opnieuw. Het initiatief om de toestemming aan te passen, vertrekt vanuit de patiënt. De verwijzend arts voeren we in voor elk nieuw ‘contact’ of elke opname. Meestal is dat de huisarts. Patiënten bij wie de inschrijving van een nieuwe opname niet volgens de ‘geplande procedure’ verloopt – bv. een spoedopname – geven niet altijd deze huisarts aan als verwijzend arts of ‘nieuwe’ huisarts.

Er is vandaag geen link tussen het administratief pakket van Jessa en de geregistreerde toestemming via eID-kaart

OM OVER NA TE DENKEN Verbeteridee van Benedicte Lambrechts Het zorgportaal is voor ons een belangrijke bron van informatie. Soms zien we op het portaal dat een verslag niet verstuurd werd naar onze eHealthBox. In zo’n geval zou het helpen dat we met een vinkje de verzending kunnen initiëren.”

JessaLinea Het Vragenkabinet

29

VRAAG 2

PREOPERATIEVE VRAGENLIJSTEN

Begin 2020 moet dit rond zijn bij de eerste dienst, eind 2021 zou het voor heel Jessa operationeel zijn.

Intussen zitten we niet stil. Zo lanceren we binnenkort de gloednieuwe Jessa-app. Met algemene info over het

Preoperatieve vragenlijsten betekenen voor de huisarts

ziekenhuis en een module om vlot afspraken te boeken. De

soms nodeloos extra werk. Bij verschillende ingrepen

app krijgt ook een link naar een vragenlijst die de patiënt

binnen een beperkt tijdsbestek moeten ze opnieuw

digitaal kan invullen. Dat scheelt alvast schrijfwerk. Let wel:

ingevuld worden. Het medium is ook minder up-to-date:

ook deze lijst wordt voorlopig gewoon als PDF bij het

veel info kan direct vanuit het elektronisch patiënten-

huidige EPD gevoegd.”

dossier (EPD) geplukt worden en via de eHealthBox worden verstuurd. Zijn er plannen om dit te vereenvoudigen?

Thijs Nelis, programmamanager KWS-Jessa: “Jazeker. Vandaag nemen we de vragenlijsten nog op papier af en voegen we ze als PDF bij het patiëntendossier. Hierdoor is de informatie moeilijk te hergebruiken en aan te passen. Bijgevolg moet een patiënt bij een heropname de hele procedure opnieuw doorlopen. Sommige diensten, zoals oncologie waar patiënten frequent terugkomen, houden een kopie van het dossier bij. Zij kunnen de patiënt gewoon vragen of er wijzigingen zijn ten opzichte van zijn of haar vorige bezoek. Maar dat zijn uitzonderingen.

OM OVER NA TE DENKEN Verbeteridee van Dirk Peeters Soms zijn spoedartsen niet op de hoogte van belangrijke actieve ziekten, antecedenten, allergieën of vaccinaties. Een groeiende groep artsen probeert geactualiseerde Sumehrs (Summarized Electronic Health Records) op te laden. Vaak blijven die onbenut.

Frustrerend. Misschien zou het handig zijn om die Sumehrs toch in het ziekenhuis te kunnen consulteren.”

Thijs Nelis: “Momenteel is er een overleg tussen Vitalink en de softwareleveranciers om de onderlinge codering op elkaar af te stemmen en de raadpleging van data

Op termijn willen we de vragenlijsten aan het EPD van

mogelijk te maken. Een belangrijk obstakel: de

nexuzhealth koppelen. Met digitale invulvelden zodat de

Sumehrs en Vitalink zijn een initiatief van Vlaanderen,

informatie ook meteen gestructureerd is. Dan stuur je bij

het eHealth-platform van de federale overheid.

een heropname gewoon een link naar de patiënt zodat hij/

Bovendien ontbreken momenteel duidelijke richt-

zij of de huisarts de antwoorden vlot kan updaten. Die

lijnen over het beheer van de Sumehrs.”

koppeling voeren we stelselmatig door – dienst per dienst.

30 JessaLinea Het Vragenkabinet

VRAAG 3

PSYCHOFARMACA

syncopes, familiaal voorkomen van QTc-verlenging of van plotse dood. Je vermijdt best een combinatie met andere QTc-verlengende medicatie. Daarnaast is waakzaamheid geboden bij gelijktijdig gebruik van kaliumuitdrijvende diuretica.”

Het gebruik van psychofarmaca stijgt. Vaak worden cardiovasculaire neveneffecten beschreven. Onder

Hoe opvolgen? “Start zoals dokter Estercam zegt met een

andere de Hoge Gezondheidsraad adviseert een goede

ECG. Bij een lang QTc is na enkele weken een bijkomende

cardiale en metabole opvolging. Wat betekent dit

controle aangewezen. Toont het nieuwe ECG een QTc van

concreet voor de huisarts? Hoe volgen we deze patiën-

langer dan 500 msec of een toename van 60 msec ten

ten best op?

opzichte van het start-ECG, staak dan de medicatie.”

Dr. Sven Estercam, hoofd psychiatrie

2. Orthostatische hypotensie. “Dit komt frequent voor.”

Jessa: “In de praktijk merken we

Hoe opvolgen? “Voer bij elke klinische controle een meting

weinig problemen op met psycho-

uit. Vertoont de patiënt na 3 minuten rechtstaan een

farmaca, de theoretische problemen

bloeddrukdaling van meer dan 20 mmHg systolisch? Of is

vertalen zich niet altijd in de kliniek.

hij of zij duizelig bij het rechtkomen of rechtstaan? Staak

Belangrijk is wel om de patiënt

dan de vermoedelijk oorzakelijke medicatie.”

vooraf te screenen op een congenitaal verlengd QTc-syndroom. Niet

3. Metabole problemen. “Denk bijvoorbeeld aan een

meten is niet weten. Een eenmalig ECG voor de opstart van

gewichtstoename, glycemiestijgingen die tot diabetes kun-

de medicatie is voor de meeste patiënten voldoende. Extra

nen leiden en een verslechtering van de lipiden. Zij treden

opvolging is ook geboden in geval van polymedicatie met

in dalende graad op bij clozapine en olanzapine, quetia-

risicoproducten. Het is belangrijk om te weten hoe

pine, risperidon, amisulpride en aripiprazol. Starten van

bepaalde somatische medicatie als bijvoorbeeld bètablok-

deze atypische antipsychotica bij diabetici, obesen of in

kers interageert met psychofarmaca.”

geval van metabool syndroom is gecontraïndiceerd.”

Dr. Dirk Mertens, cardioloog, sluit

Hoe opvolgen? “We raden een controle van de metabole

zich hierbij aan: “Psychofarmaca is

factoren aan vóór de start van de behandeling en na 6, 13,

een breed begrip. Ik focus me hier

26 en 52 weken. Daarna minstens jaarlijks. Behandel zo

even op drie aandachtspunten bij het

nodig de metabole bijwerkingen door een andere levens-

gebruik van antipsychotica.”

stijl, met statines of antidiabetesmedicatie. Eventueel voorzie je een alternatieve antipsychotische behandeling.”

1. QTc-verlenging met kans op torsades de pointes. “Dat risico bestaat bij alle producten van de tweede generatie.

Contra-indicaties zijn een bekende hartziekte, aritmieën,

OM OVER NA TE DENKEN Verbeteridee van Benedicte Lambrechts “Het zou fijn zijn als we de ECG’s ook via de eHealthBox konden bezorgen.”

JessaLinea Het Vragenkabinet

31

Uitgelicht:

Op het allereerste kindersymposium van Jessa leren kinderen met astma en allergie aan de hand van interactieve workshops

Jessa in beeld

hoe ze beter kunnen omgaan met hun ziekte.

18/11/2018

Jessa, az Vesalius en het Sint-Franciscusziekenhuis halen met hun actie Oscaar&Odette for life 5789,91 euro op voor de Vlaamse Vereniging voor Ouders met Couveusekinderen.

De cheque wordt overhandigd op de Warmste Week in Domein Puyenbroeck in Wachtebeke.

19/12/2018

Dit is de nieuwe medische raad van Jessa. Voorzitter blijft dr. Jos Vandekerkhof (2de van links, 1ste rij). De andere artsen die lid zijn van de raad: dr. Ruth Achten, dr. Peter Aerssens, dr. Edith Bleus, prof. dr. apr. Peter Declercq, dr. Tom Dejagere, dr. Jan Dewandre, prof. dr. Jeroen Mebis, dr. Peter Martens, dr. Agnes Meersman, dr. Didier Nolens, dr. Patrik Peene, dr. Bruno Termote, dr. Philippe Timmermans sr. en dr. Michiel Van Tornout.

4/12/2018

Op 28 september is in campus Virga Jesse de aftrap gegeven van Studio Jessa: de huisradio is 24/7 te beluisteren in de drie campussen. Dit radioconcept (168 uur uitzending/week) is uniek voor een Vlaams ziekenhuis en wordt gerealiseerd door 22 vrijwilligers.

Ook online te beluisteren via http://player.studiojessa.be/

28/9/2018

32 JessaLinea Uitgelicht: Jessa in beeld

Jessa viert de 10de verjaardag van de diabetesconventie met een academische zitting en de tentoonstelling Sugar Sugar.

Er wordt even stilgestaan bij de 5000ste aferese-

Liefst 40 werkjes van kinderen met diabetes type 1 zijn te

behandeling in campus Virga Jesse. De eer is weggelegd

bewonderen in de inkomhal van campus Virga Jesse.

voor patiënt Johan Molenberghs uit Ham. Hij heeft zelf

14/11/2018

al ruim 220 plasmafereses gekregen.

14/12/2018

Jessa en het Belgische Helicus ondertekenen een samenwerkingsovereenkomst met als inzet: urgent medisch transport per drone tussen eigen campussen en andere ziekenhuizen uit het netwerk Zuid-West-Limburg. Het gaat om een proefproject. Op de foto: voor Jessa: dr. Yves Breysem, prof. dr. Dirk Ramaekers, dr. Katrin Wouters, prof. dr. Jean-Luc Rummens en Roel Cleenders.

Voor Helicus: Mikael Shamim en Didier Lauwerys.

10/12/2018

Fried Ringoot brengt een aangrijpende voorstelling vol humor als opwarmer voor het symposium Op zijn grote jaarlijkse symposium licht Hartcentrum Hasselt de nieuwste ontwikkelingen toe binnen het domein en binnen het Hartcentrum zelf.

Dat gebeurt met een aantal interactieve sessies.

8/12/2018

‘Praten over Kanker’, een initiatief van Levensloop Hasselt, Jessa met de ondersteuning van Stichting Tegen Kanker.

18/11/2018

JessaLinea Uitgelicht: Jessa in beeld 33

Dr. Sven Estercam

PAAZ: lage drempel, robuuste hulp

Met een goed uitgebouwde en

De PAAZ van het Jessa Ziekenhuis

psychose en persoonlijkheidsstoor-

laagdrempelige PAAZ speelt Jessa

vormt sinds 2011 een associatie

nissen. Ongeveer de helft komt op

in op dringende psychiatrische

met het Sint-Franciscusziekenhuis.

de PAAZ terecht via spoed, de

hulp. Een multidisciplinair team

Jaarlijks zijn er 2300 opnames.

andere helft is vooraf aangemeld

biedt antwoord op crisissituaties

“Zowel in Heusden-Zolder als in

door de huisarts of familie.

en zet de patiënt op weg naar een

Hasselt hebben we een topteam”,

vervolgtraject.

zegt medisch diensthoofd dr. Sven

Estercam: “Een telefonische aanmel-

Estercam. “Onze aanpak is holistisch,

ding is voor de patiënt de meest

met aandacht voor het psychische

gunstige startpositie. We kunnen de

en het somatische. Zo sluiten we

opname dan optimaal voorbereiden

aan bij de context van een complexe

en plannen. Uiteraard moeten we

multiproblematiek. Onder meer

inschatten hoe dringend de situatie is.

psychische, sociale en financiële

Een aanmelding via spoed zorgt soms

elementen spelen hierin een rol. De

voor frustratie als er op dat ogenblik

opname duurt gemiddeld 2 tot 4

geen opnamemogelijkheid is.”

weken. We wijzen de patiënt ook de weg naar een vervolgtraject: een

In principe kan iedereen vanaf 18

ander ziekenhuis voor langere

jaar op PAAZ terecht. “Mensen met

gespecialiseerde behandeling,

een uitgesproken drugsproblematiek

RELING, CGG, een ambulante

vinden elders hun specifieke zorg”,

psycholoog of psychiater, CAD,

zegt Estercam. “Net zoals personen

zelfhulpgroep …”

met een mentale beperking, trouwens. Uiteraard laten we deze

Situatie inschatten

mensen niet in de kou staan – acute

40 % van de patiënten op de PAAZ

gevallen kunnen hier tot een week

kampt met depressie en angst; 30 %

verblijven. Maar we verwijzen hen zo

is alcohol- of medicatieafhankelijk.

snel als mogelijk door voor gespecia-

De overige patiënten ressorteren

liseerde zorg.”

onder algemene psychiatrie, zoals dr. Sven Estercam

34 JessaLinea PAAZ: lage drempel, robuuste hulp

INGEBLIKT

Filmpje tepelhoftatoeage

HANDIGE TELEFOONNUMMERS JESSA Callcenter Medische beeldvorming 011 33 55 66

Nefrologie 011 33 87 00

Callcenter (voor afspraken)

Neurochirurgie

011 33 55 77

011 33 75 70

Abdominale heelkunde

Neurologie

011 33 75 00 Cardiologie 011 87 11 87

Na een borstreconstructie kiezen vrouwen alsmaar vaker voor een tepelhoftatoeage. In het Jessa Ziekenhuis tatoeëert Elvy Cleeren de tepelhoven bij

Cardiothoracale en vasculaire heelkunde 011 33 71 00 Endocrinologie 011 33 72 80

reconstructies van eigen weefsel. RIZIV betaalt in dat geval de kosten van een eerste tatoeage terug.

Hoe zo’n ingreep in zijn werk gaat? Dat ontdek je in een kort videofragment waar ook Elvy aan meewerkte. Het Jessa Ziekenhuis verspreidt het filmpje via de eigen communicatiekanalen en sociale media. Je kunt het ook bekijken via deze QR-code.

Scan de QR-code en bekijk het filmpje.

Fysische geneeskunde 011 33 88 00 Gastro-Enterologie 011 33 76 00 Geriatrie 011 33 78 00 Gynaecologie 011 22 82 19 Infectiologie 011 33 76 50 Klinisch laboratorium en ambulante bloedafname Campus Virga Jesse: 011 33 82 00 Campus Salvator: 011 33 83 00

011 33 78 70 Nucleaire geneeskunde 011 33 81 90 ORL 011 33 74 20 Orthopedie 011 33 77 40 Pneumologie 011 24 11 81 (privépraktijk) Psychogeriatrie (enkel op maandag tussen 12u en 13u) 011 33 78 16 Spoedgevallen Travel Clinic 011 33 83 38 (9-16u) Urologie 011 33 76 70

Specialismen die niet in deze lijst opgenomen zijn, bereik je via het secretariaat raadplegingen: 011 33 55 70

Materniteit/Kraamkliniek Balie verpleegafdeling: 011 33 93 20 Medische oncologie, hematologie en radiotherapie 011 33 79 79

JessaLinea Contactgegevens 35

SYMPOSIA 2019 SYMPOSIUM JESSA & WETENSCHAP ‘ZIN EN ONZIN VAN PREVENTIE EN SCREENING‘

16 maart 2019

DATUM:

LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Salvator

MINI-SYMPOSIUM ‘NEUROMODULATIE VOOR NEUROPATHISCHE PIJN‘

28 maart 2019

DATUM:

LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Salvator

SYMPOSIUM ‘UPDATE IN URO-ANDROLOGICAL SURGERY - 25 YEARS

PENILE IMPLANT SURGERY’

DATUM:

26 & 27 april 2019

LOCATIE: Jessa Ziekenhuis, aula campus Salvator

8

&

19 MEI

LE

HA

S TE U N

!

S S E LT

1

Dit is een voorlopige lijst van symposia. Voor een geactualiseerd overzicht en inschrijvingsmodaliteiten kan je terecht op www.jessazh.be/symposia

VE

N S LO O

P

Meer info www.jessazh.be/levensloop

36 JessaLinea Rubriek

Doe mee of kom ons aanmoedigen in het Jessa-dorp!

Dr. Yves Breysem ambassadeur