jazzmozaïek 2007 nummer 2 by Jazzmozaiek

België - Belgique

Driemaandelijks tijdschrift - Zevende jaargang - nr . 2 - juni 2007 Afgiftekantoor: Gent X – P409123

P.B. 9099 GENT X BC 9585

een brede kijk op jazz in Vlaanderen en de wereld

Kenny Werner Erik Truffaz Zomerfestivals Blue Note Records Festival North Sea Jazz Festival Brosella Jazz Jazz Middelheim Jazz bij de zuiderburen Jazzmozaïekjes

Columns Nieuw op CD Jazzhistorie (8) Jazz op internet Muziektheorie

foto: ©Jos Knaepen

Muziekmozaïek-nieuws

Kenny Werner

Verantwoordelijke uitgever en afzendadres: Peter Heyndrickx • Wijngaardstraat 5 • 1755 Gooik

www.jazzmozaiek.be

voorwoord T

oegegeven, de veelkleurige regenboog van jazz en aanverwante muziek is langs om aan moeilijker te benoemen. Vraag is of dit überhaupt wel zin heeft. De tijd waarin jazz uitsluitend in de Amerikaanse smeltkroes vorm kreeg, is lang voorbij. De ‘roots’ zijn er nog wel, maar stilaan heeft de jazzboom zoveel nieuwe wortels en zoveel takken erbij gekregen dat eerdere definities van jazz te kort schieten en eventueel nieuwe op korte termijn voorbij gestreefd zijn. Jazzmuziek is - rudimentair gezien - de koppeling van de polyritmiek van de Afro-Cubaanse aan de traditie van de Europese muziekcultuur. Het improvisatie-element maakt echter dat jazzmuziek zich voortdurend vernieuwt en invloeden uit andere culturen opzuigt. Muzikale grenzen vervagen en jazz manifesteert zich op wereldschaal, waarin de invloeden uit andere culturen steeds belangrijker worden. De wereld is één groot dorp geworden. Bovendien is jazz van in het begin van vorige

Jazzmozaïek Jazzmozaïek is het gratis driemaandelijks magazine uitgegeven door de vzw Muziekmozaïek met de steun van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Het motto is ‘een brede kijk op de jazz in Vlaanderen en de wereld’. Secretariaat (abonnementen en administratie): Muziekmozaïek vzw, Wijngaardstraat 5, B-1755 Gooik, tel. 02 532 38 90, fax 02 452 34 94 e-mail: info@muzmoz.be Op het web: www.muziekmozaiek.be of www.jazzmozaiek.be Redactie: Jazzmozaïek, Bruggestraat 105, 8755 Ruiselede e-mail: redactie.jazzmozaiek@skynet.be • Samenstelling: Luc De Baets en Bernard Lefèvre • Hoofdredacteur: Luc De Baets • Eindredactie: Bernard Lefèvre • Werkten mee aan deze uitgave: Mischa Andriessen, Paul W. Blair (USA correspondent), Peter De Backer, Dirk De Gezelle, Christine De Keersmaeker, Arne Depoorter, Frederik Goossens, Leon Lhoëst, Jaap Ludeke, Albert Michiels, Jeroen Revalk, Georges Tonla Briquet, Marc Van den Hoof, Marc Van de Walle, René Vandewalle, Jack van Poll, Marinus Vromans, Bert Vuijsje. • Fotografie: Jos L. Knaepen • Redactiesecretariaat: Vincent De Laat • Grafisch ontwerp: Brigid Sullivan Jazzmozaïek graag in de brievenbus? Stuur je adres naar het secretariaat (zie hoger). U ontvangt ons magazine gratis in de bus. Voor adressen in het buitenland wordt een vergoeding voor de verzendingskosten gevraagd. Contacteer het secretariaat!

Disorder at the border! Het is festivaltijd. Bij het overlopen van de programma’s of het aanhoren van de muziek stellen muziekliefhebbers zich en ons vaak de vraag “Is dit nu jazz?”

eeuw de voedingsbodem geweest van de populaire muziek en ook daar vervagen de grenzen tussen beiden. Disorder at the border! Coleman Hawkins wist het al meer dan een halve eeuw geleden. Vandaar dat een programma van een jazzfestival steeds meer bevolkt wordt door een mix van groepen uit de vele vormen van wereldmuziek – what’s in a name? - die eerder een allegaartje zijn van artistieke bands uit de jazz en modieuze groepen uit de populaire wereldmuziek. Het evenwicht in de programma’s tussen die twee is soms ver te zoeken en wordt almaar meer beïnvloed door commerciële factoren. Festivals zijn grote ondernemingen geworden, die qua affiche, infrastructuur, en bijhorende regelgeving handenvol geld kosten. Maar of de muziek die wij gemakshalve jazz noemen nu een naam heeft of niet, één ding is zeker. Grote muzikale persoonlijkheden zullen altijd de

creatieve vrijheid van deze muziek gebruiken om zich artistiek te profileren. Zo zijn nu eenmaal grote jazzidolen als Louis Armstrong, Duke Ellington, Charlie Parker, Miles Davis, John Coltrane de geschiedenis ingegaan. Jazz en muziek in het algemeen is eerder een kwestie van artistieke persoonlijkheden, dan van stijlen en genres. Duke Ellington: “These large words like ‘modern’ don’t mean anything. Everybody who has anything to say in this music – all the way back – has been an individualist.” Tot wanhoop van de hokjesmentaliteit van muziekliefhebbers in het algemeen en de platenhandel in het bijzonder.

Luc De Baets Hoofdredacteur

Inhoud Voorwoord

blz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Interview: Kenny Werner

“Ik zie mezelf niet als een jazzartiest maar als een componist, die een muzikale omgeving ontwerpt.”. . . . . . . . . . . Luc De Baets 4

Erik Truffaz

“Eerlijk gezegd, ik voel mij niet zozeer een jazzmuzikant!” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Frederik Goossens 8

Blue Note Records Festival

Fiesta in Blue. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bernard Lefèvre 9

North Sea Jazz Festival

Uitdagend!. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mischa Andriessen 12

Brosella Jazz & Folk

Ambiance in openlucht. . . . . . . . . . . . . . . . . Georges Tonla Briquet 13

Jazz Middelheim

Zingen, swingen, dansen, chillen . . . . . . . . . . . . . Bernard Lefèvre 15

Festivals bij de zuiderburen

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Jazzmozaïekjes/JazzLab series/Jazzstages. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 De fotopagina van Jos

Lee Konitz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jos L.Knaepen 25

Columns

• Jack’s Groove: Lionel Hampton . . . . . . . . . . . . . . . . Jack Van Poll 26 • Album Souvenir: De Jazzspeler. . . . . . . . . . . . Marc Van den Hoof 27 • Swing Streets of New York. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Paul W. Blair 28 • Holland Muziekland: Kinnesinne. . . . . . . . . . . Mischa Andriessen 29

Nieuw op CD/Jazzwinkels/cd-mozaïekjes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 De Jazzlezer

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bert Vuijsje 43

Jazzhistorie (8)

De oorlogsjaren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Albert Michiels 44

Muziekmozaïek Nieuws

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Jazz op internet

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Arne De Poorter 48

Contrabasmethode

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luc De Baets 49

Muziektheorie

Metatonale muziek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Leon Lhoëst 50

In Memoriam Sim Simons

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luc De Baets 53

Laatste Noot

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54

© Copyright (teksten en foto’s): Zonder voorafgaandelijke en schriftelijke toestemming van vzw Muziekmozaïek mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook. Iedere redacteur is verantwoordelijk voor de inhoud van zijn tekst. Publiciteitsteksten en bijhorende illustraties vallen onder de verantwoordelijkheid van de betrokken adverteerder. Teksten en fotomateriaal kunnen door de redactie van Jazzmozaïek geweigerd worden zonder dat deze beslissing dient te worden gerechtvaardigd.

Jazzmozaïek 2/2007

Kenny Werner “Ik zie mezelf niet als een jazzartiest maar als een componist, die een muzikale omgeving ontwerpt” Luc De Baets

Halfweg de vijftig is hij nu en hij heeft in ruim dertig jaar een enorme muzikale bagage opgebouwd, die hem nu eindelijk een plaatsje biedt bij de groten van de hedendaagse jazz. Kenny Werner is hier vooral gekend als de muzikale partner van Toots Thielemans, maar wie hem daar wil op vastprikken is fout, want de man is zo veelzijdig, zo fantasierijk en creatief, dat hij op geen genre of stijl is vast te pinnen.

et zijn opeenvolgende trio’s (zie verder) mocht ik hem in een vroeger leven boeken in mijn favoriete jazzclub Porgy & Bess in Terneuzen, waar hij ondertussen een graag geziene gast is gebleven, zowel met Toots als met zijn eigen trio’s. Het Blue Note label gaf hem dit jaar een kans met het album ‘Lawn Chair Society’, dat hoge ogen gooit. Het is een kwintetalbum met een uitgelezen gezelschap: bassist Scott Colley, drummer Brian Blade en blazers Dave Douglas en Chris Potter.

Kenny Werner Clinic op IAJE New York januari 2007

(foto: © Jos Knaepen)

De meeste van uw albums zijn opgenomen in trio. Is deze Lawn Chair Society uw idee of een suggestie van Blue Note? Helemaal niet, het is mijn idee! In feite waren ze in het begin bij Blue Note zelfs bang van dit project. Maar dit is een conceptalbum dat ik al een hele tijd wou doen. Ik kreeg uiteindelijk groen licht voor deze experimentele cd, gedeeltelijk akoestisch, gedeeltelijk elektronisch, maar niet op een conventionele manier, ik wilde beide werelden gewoon in elkaar laten overgaan en de grenzen tussen de twee laten vervagen. Mijn laatste cd’s waren ‘live’ en veelal in trio. Ik wou al langer met synthesizers, laptops en elektronica werken, maar dat kan je niet zomaar om ’t even waar. Dus verlangde ik naar een gelegenheid om de studio in te gaan en van de ruime studiomogelijkheden gebruik te maken.

Quincy Jones (over Kenny Werner): “Perfection. 360 degrees of soul and science in one human being. My kind of musician.”

Jazzmozaïek 2/2007

Een gelijkaardige bezetting was er in 1990 op de cd ‘Uncovered Heart’ (Sunnyside), maar de muziek is hier toch wel anders. Is ‘Lawn Chair Society’ een evolutie of gewoon een ander facet van de muziek van Kenny Werner? Ik zou zeggen dat je een lijn kan trekken van deze cd naar een andere cd, ‘Paintings’, die niemand heeft gehoord omdat hij alleen in Japan is uitgebracht, en verder door naar deze ‘Lawn Chair Society’. ‘Paintings’ is wellicht het beste wat ik ooit heb opgenomen.

(foto: © Jos Knaepen)

Ik ken je zin voor humor. Heeft ‘Lawn Chair Society’ een betekenis of is het gewoon nonsense? Het is mijn eigen mysterieuze manier om over Amerika te spreken, een land dat bezig is met triviale dingen, zo gefocust is op zichzelf, dat we als natie ons niet eens bewust zijn van de miserie en het lijden dat aan de gang is in zowat de halve wereld. De ‘andere helft’ zoals men hier zegt. Ik heb het gevoelen dat ik een satire heb gecomponeerd op onze eigen maatschappij, in het bijzonder op onze regering (zoals in Inaugural Balls), maar de cd eindigt met de muziek die je hoort bij het einde van de film The Constant Gardener, een mooi lied gezongen door Ayub Ogada. Wanneer ik dat had gehoord, wist ik dat ik dit album op Afrika moest richten, naar het hart van deze planeet met de boodschap deze niet te laten sterven. Dit had ik in gedachte toen ik ‘Lawn Chair Society’ creëerde.

Kenny Werner en Toots Thielemans

Je houdt er blijkbaar meer van te componeren voor een grotere bezetting dan zelf te spelen in trio of solo? Ik denk het wel. Er is een evolutie aan de gang van spelen, iets wat ik lange jaren heb gedaan en nog altijd graag doe, naar componeren. Ik heb een première achter de rug van een stuk voor een blazersensemble met Joe Lovano, Judy Silvano en mezelf, getiteld No Beginning, No End, gebaseerd op een gedicht dat ik heb geschreven. Het was een grote productie met 5 bewegingen, in totaal 25 minuten lang. Ik vind zulke projecten meer uitdagend. Zij vereisen meer groei van mij als persoon en als muzikant. Toots zou zeggen: ‘Al waar wij op focussen is groeien, beter worden, meer inventief zijn…’. Hij houdt er niet van te spelen met iemand die alleen maar zijn job doet en ik ook niet. Juist daarom zijn hij en ik collega’s.

Toots Thielemans: “Kenny Werner is a total musician. He feeds my heart and my brain and pushes me into fresh territories.”

Een podium heeft niet dezelfde mogelijkheden als een studio. Ook Toots is aangekondigd, maar maakt zo te zien geen deel uit van de groep. Wat kunnen we op 6 juli in Gent verwachten? Ik vermoed dat Toots en ikzelf los van de groep zullen optreden in duo. Het kwintet zal de muziek brengen van de cd ‘Lawn Chair Society’. Wij speelden deze muziek een week lang in Dizzy’s Coca Cola Club en het leek alvast een grote indruk na te laten bij het daar aanwezige publiek. Wij hopen in Gent natuurlijk ook op bijval.

“Kenny Werner is a total musician. He feeds my heart and my brain and pushes me into fresh territories.” is een citaat van Toots dat op je website staat te lezen. Nogal wat mensen zijn verrast dit soort muziek te horen van de ‘soulmate’ van Toots. Hoe leg je hen dit uit? Ik heb vele kanten en voel een grote behoefte om deze ook uit te drukken. Nu ik van Blue Note de kans kreeg, vond ik de tijd rijp om dit te doen. Maar met Toots speel ik al ruim tien jaar samen en dat heeft iets te betekenen. Dat is een unieke relatie. Met hem spelen heeft altijd iets fris. Hij probeert altijd nieuwe dingen uit op standards en heeft een sterk gevoel voor melodie en harmonie. Dat is vandaag bijna verdwenen. Met Toots kan ik mij in deze melodische en harmonische wereld uitleven. Dat heb ik ook nodig. (Kenny Werner op BNRF-radio) Op BNRF-radio vertelde Kenny Werner: “Ik zie mijzelf niet als een jazzartiest – wat gek is want al mijn albums zijn jazzplaten - maar eerder als een componist die een muzikale omgeving ontwerpt. Ik wil verschillende stemmingen en werelden creëren, die mij niet identificeren met één soort muziek.” Dit versterkt nog eens het beeld van de muzikale avonturier, die Kenny Werner in wezen is. • Lees ook de recensie van deze top-cd in de rubriek Nieuw op CD in deze Jazzmozaïek. • Kenny Werner treedt op met zijn kwintet en met Toots Thielemans op 6 juli op het Blue Note Records Festival in Gent. • Meer op www.kennywerner.com en www.bluenoterecordsfestival.com

Jazzmozaïek 2/2007

Kenny Werner: pocketbio

Kenny Werner

Jazzmozaïek 2/2007

Diverse opdrachten brachten hem naar voor als componist. Hij schreef muziek en bewerkingen voor diverse orkesten als The Mel Lewis Orchestra (nu the Vanguard Jazz Orchestra) en voor diverse radioorkesten in Europa (WDR, Danish Jazz Orchestra, Metropole Orchestra, UMO Jazz Orchestra en ook het BJO. Met het BJO nam hij in 2002 de cd ‘Naked in The Cosmos’ (Jazz ’n Pulz) op met muziek en bewerkingen van zijn hand. In 1981 formeerde Kenny Werner met bassist Ratzo Harris en drummer Tom Rainey zijn eerste vaste trio. Dit gezelschap bleef maar liefst 14 jaar samenwerken. Dit trio zou trouwens erkend worden als één van de meest creatieve en vernieuwende trio’s in die jaren. Net voor de eeuwwisseling vormde hij zijn huidig trio met twee jonge krachten: bassist Johannes Weidenmüller en drummer Ari Hoenig. Zulke langdurig partnerships getuigen van wederzijds vertrouwen en respect, maar ook van zin voor avontuur. Tom Rainey vertelde me dat de concerten met Kenny Werner vaak unieke ervaringen waren en hij zich in al die jaren geen minuut heeft verveeld. Met Kenny Werner was speelplezier gewaarborgd.

In 1996 schreef Werner het boek Effortless Mastery, dat ondertussen een klassieker geworden in de muziekwereld. Het is een handleiding en hulp voor heel veel artiesten, waar Kenny de technische, psychologische, fysieke en spirituele aspecten van het vak uitspit. Vandaar dat hij ook heel wat workshops en masterclasses geeft aan universiteiten en conservatoria over de ganse wereld. Aan de New York University en The Berklee School of Music in Boston is hij leraar en vaak ook artist in residence. Eindeloos is de lijst van bekende jazzartiesten waarmee hij in zijn loopbaan heeft samengewerkt.

(foto: © Jos Knaepen)

Al heel vroeg openbaarde de jonge Werner zich als een buitengewoon talent, virtuoos, intelligent en avontuurlijk. In de jaren tachtig was hij de gezel van vrije vogel Archie Shepp, waarmee hij toerde en opnam. Maar hij was toen ook lange tijd de pianist in het Mel Lewis Orchestra, speelde in duo met bassisten als Rufus Reid of Ray Drummond, in een pianoduo met wijlen Jaki Byard en met groepen van Tom Harrell en Joe Lovano. Vanaf 1995 was hij de gezel van Toots Thielemans over de ganse wereld, meestal in duo, ook in trio met gitarist Castro-Neves en in kwartet met daarbij percussionist Airto Moreira.

VRI

06/07

WOE

11/07

15/07

ZON

ALL THAT JAZZ.

DJ MARC VAN DEN HOOF & ZOON

ALL THAT JAZZ?

DJ MAESTRO

ALL THAT JAZZ?

DJ 2SOUNDS

17.00 - 18.15

ARTET CHARLES TOLLIVER BIG BAND VANGUARD JAZZ ORCHESTRA FEAT. BERT JORIS KENNY WERNER QUINTET FEAT. TOOTS THIELEMANS

17.00 - 18.15

KOOP ERIK TRUFFAZ FEAT. ED HARCOURT THE CINEMATIC ORCHESTRA DJ SHADOW

17.00 - 18.15

CHROMA FEATURING PETER HERTMANS, PETER SCHNEIDER & TUUR FLORIZOONE MET SPECIAL GUEST GEIKE ARNAERT RICHARD BONA CRISTINA BRANCO WILLY DEVILLE AND THE MINK DEVILLE BAND

21.00 - 22.15 23.00

ZAT

07/07

ALL THAT JAZZ.

DJ MIEL VAN ATTENHOVEN & JEROEN REVALK

17.00 - 18.15

GIANLUCA PETRELLA INDIGO 4 VAGANÉE / DEL FERRO GROUP BELMONDO SEXTET FEAT. YUSEF LATEEF JAZZ AT LINCOLN CENTER ORCHESTRA W/ WYNTON MARSALIS

19.00 - 20.15 21.00 - 22.15 23.00

ZON

08/07

19.00 - 20.15 21.00 - 22.15 23.00

DON

19.00 - 20.15

12/07

21.00 - 22.15

ALL THAT JAZZ?

DJ GODEVILLE

17.00 - 18.15

OTHIN SPAKE FEAT. TREVOR DUNN & SHELLEY BURGON MEDESKI, SCOFIELD, MARTIN & WOOD BILL LASWELL / NILS PETTER MOLVAER QUINTET AMON TOBIN

19.00 - 20.15 21.00 - 22.15 23.00

VRI

ALL THAT JAZZ?

DJ TOM BARMAN & MAURO PAWLOWSKI

DJ’S WULFERT & VON RIBBENTROP

16.00 - 17.00

17.00 - 18.15

JEF NEVE TRIO FEAT. FLAVIO BOLTRO KURT ELLING SOLEDAD FEAT. PHILIP CATHERINE CHICK COREA & GARY BURTON

17.30 - 18.45

JERBOA BALOJI ZAP MAMA INDIA.ARIE GURU’S JAZZMATAZZ

21.00 - 22.15 23.00

DIN

10/07

19.30 - 20.45 21.30 - 22.45 23.30 - 1.00

ZAT

14/07

ALL THAT JAZZ.

DJ BORN TO JAZZ MOVEMENT

ALL THAT JAZZ?

DJ ZAKI

17.00 - 18.15

TRIJNTJE OOSTERHUIS E.S.T. STACEY KENT CHARLIE HADEN QUARTET WEST

17.00 - 18.15

N8N AND BLUNK THE RHYTHM JUNKS MO & GRAZZ LIVE BAND SLY & THE FAMILY STONE

19.00 - 20.15 21.00 - 22.15 23.00

MAA

16/07 JOHN COLTRANE TRIBUTE DJ BIG TRAIN & WHITE JAZZ

17.00 - 18.15 19.00 - 20.15 21.00 - 22.15

13/07

ALL THAT JAZZ. 19.00 - 20.15

23.00

DIN

JEROEN VAN HERZEELE PROJECT RASHIED ALI QUINTET “COMPANY OF HEAVEN” ARCHIE SHEPP / ROSWELL RUDD QUARTET SAN FRANCISCO JAZZ COLLECTIVE

17/07 SPECIAL NIGHT DJ JAAK BEBOP

20.00 - 21.15 22.00

ANJANI ELVIS COSTELLO WITH THE ALLEN TOUSSAINT BAND & HORNS FEATURING STEVE NIEVE

TICKETS 0900 09 000 006 0 00 / FNA AC

(€0,45 , /MIN) /MIN

19.00 - 20.15

Frederik Goossens

Erik Truffaz “Eerlijk gezegd, ik voel mij niet zozeer een jazzmuzikant!” Erik Truffaz is bijna een vaste waarde op het Gentse Blue Note Records Festival. Dit jaar komt de Franse* trompettist en zijn kwartet, featuring de Britse singer-songwriter Ed Harcourt.

en aantal maanden tevoren, op een erg zonnige lentemiddag, praatten we met hem over zijn relatie met het beruchte jazzplatenlabel, waarmee hij veeleer toevallig in contact kwam.

Wat betekende Blue Note voor jou? Ik hield destijds vooral van de muziek van MC Solaar, die tien, vijftien jaar geleden muziek begon te maken waarin hij veelvuldig gebruik maakte van samples uit de oude Blue Note opnames van muzikanten als Lou Donaldson. Het was in de jaren zestig ook het eerste echte jazzlabel dat de overstap durfde te maken naar andere genres en andere muziekstijlen. Hun muziek was vooral heel erg groovy, hip en gericht op een nieuwe markt van zwarte jongeren. Daarom is de muziek op dit label later ook zo belangrijk geweest voor de ontwikkeling van de acid jazz. Thuis had ik zelf ook nog een aantal oude vinylplaten van John Coltrane of Miles Davis, die al-

Na de dood van Francis Wolff en Alfred Lion, de twee stichters en bezielers, leek het of Blue Note ten dode was opgeschreven. In de jaren tachtig kende het echter opnieuw een revival, met de bekende resultaten. Wat is volgens u tegenwoordig typisch Blue Note? Tja, wat maakt bijvoorbeeld een stad als Rome zo bijzonder? Het is de geschiedenis die nog steeds op elke straathoek op te snuiven is. Zo bestaat veel van de uitstraling van Blue Note uit wat ze in de jaren vijftig en zestig hebben op plaat gezet. De muziek die ik zelf maak zou nu eerlijk gezegd op om het even welk label kunnen verschijnen. Anderzijds, wat dan weer mijn muziek typisch Blue Note maakt en in die decennialange traditie zou

(foto: © Jos Knaepen)

“Ik was volledig onbekend toen ik midden jaren negentig een oud-leerling van me die voor EMI was beginnen werken tegen het lijf liep. Hij beloofde me te introduceren bij de mensen van Blue Note die een Europese tak wilden oprichten en daarvoor artiesten zochten. Zo gaat dat vaak in het leven. We leven van toevalligheid naar toevalligheid. Je ontmoet iemand en plots verandert je hele leven…”

lebei nog heel even voor Blue Note opnames hadden gemaakt. Die platen hadden een onmiskenbare uitstraling. De sound was erg herkenbaar en de hoezen ware kunstwerkjes. Het leek me dus echt onwezenlijk om bij dat label te kunnen tekenen en me in die lange traditie in te schrijven. Het was echt een geschenk uit de hemel! Ik werd de allereerste Franse muzikant bij Blue Note France. Tevoren was hun werkterrein uitsluitend beperkt tot de Verenigde Staten. De enige Fransman die me voor was, was de gitarist Biréli Lagrène. Maar die woonde toen in New York. Dat maakt mij dus de eerste Fransman, die ook effectief in Frankrijk woonde.

Erik Truffaz

Erik Truffaz: “Ik bepaal volledig hoe mijn muziek moet klinken.”

Jazzmozaïek 2/2007

kunnen inschrijven, is dat ik ook erg groovy thema’s schrijf en ritmes ontleen aan de elektronische muziek, de rock, de drum and bass, de hiphop. Tekent het label nu nog steeds een artistieke of muzikale lijn uit, waaraan je moet voldoen? Ikzelf produceer mijn eigen opnames. Ik en niemand anders bepaal volledig hoe mijn muziek moet klinken. EMI, waarvan Blue Note al jarenlang deel uitmaakt, zorgt eenvoudigweg voor de promotie en distributie. De enige voorwaarde waaraan ik moet voldoen is dat er genoeg van mijn platen worden verkocht om het voorschot dat mij wordt uitbetaald om de studio-opnames te kunnen maken, te kunnen terugbetalen. Gelukkig lukt dat totnogtoe. Maar ik spring heel erg zuinig met mijn voorschot om, weet je. Een nieuwe cd maken kost mij in vergelijking met heel veel andere artiesten erg weinig. Sommigen zitten wekenlang met een heel symfonisch orkest in de studio. Hun platen kosten stukken van mensen! Er mogen dan nog tienduizenden exemplaren van worden verkocht, vaak is dat nog te weinig om de investering van de platenmaatschappij te rechtvaardigen. Dat probleem heb ik niet. Destijds putte het label uit een echte familie van muzikanten, die op mekaars platen en in mekaars ensembles speelden. Koestert u niet de ambitie om met andere Blue Note artiesten de studio in te duiken? In de jaren vijftig woonden al die muzikanten bij wijze van spreken in hetzelfde dorp, bij elkaar om de hoek in Manhattan of Brooklyn. Nu is het een mondiaal label geworden, waarbij veel muzikanten elkaar niet meer kennen, laat staan de kans krijgen om met elkaar te spelen. Maar afgelopen maand speelde ik nog samen met Joe Lovano, de beroemde Amerikaanse saxofonist, in de groep van Harald Haerter. Hij nodigde me achteraf uit om samen met hem in New York te gaan spelen. Daar kijk ik echt naar uit. En natuurlijk ooit samen met gitarist John Scofield platen te kunnen maken. Daarnaast hou ik heel erg van de muziek van Pat Martino of Billy Hart. Maar toch droom ik er meer van om samen met popmuzikanten te kunnen spelen. Ik zou bijvoorbeeld dolgraag eens met Björk samenwerken. Eerlijk gezegd, ik voel me niet eens zozeer een jazzmuzikant. *nvdr: Erik Truffaz is een geboren Zwitser, maar hij is een onafscheidelijk deel geworden van de Franse jazzscene, dus is hij ‘Franse trompettist’. Die Fransen toch: de in Belgïe geboren Django Reinhardt werd ook al snel tot Fransman ‘genaturaliseerd’.

Bernard Lefèvre

Fiesta in

Blue

van 1968 in vervulling. Toen vroeg drummer Mel Lewis hem naar New York te komen om te spelen met de Vanguard Jazz Orchestra. Maar die keer lukte het niet en bij een volgende uitnodiging ging het helaas niet door, omdat Mel Lewis kort daarop overleed. Maar nu komt het Vanguard Jazz Orchestra op speciaal verzoek in een project van Bert Joris naar het festival. Een uitzonderlijke gelegenheid om deze in New York verankerde bigband aan het werk te zien.

Het festival heeft met deze editie een artistieke peter gevonden in een van onze vooraanstaande jazzartiesten: Bert Joris. “Hij vroeg wel even bedenktijd”, zegt Bertrand Flamang, ”maar dat typeert zijn bescheidenheid. We kennen zijn muzikale integriteit en hebben hem voorzichtig kunnen overtuigen.” Op het festival gaat voor Bert Joris een droom

Het valt op, al is het volgens Bertrand Flamang zuiver toevallig, dat trompettisten goed vertegenwoordigd zijn in het programma.

Trompettisten

Het begint al op 6 juli na het openingsconcert van Artet met Charles Tolliver, een icoon uit de jaren zestig die, na bijna dertig jaar stilte, ‘With Love’ uitbracht met een nieuwe bigband (zie

Stéphane Belmondo

(foto: © Jos Knaepen)

n de vertrouwde en unieke site van de Bijloke vindt dit jaar van 6 tot 17 juli het Blue Note Records Festival plaats. Dit is vroeger dan vorige jaren en daardoor voor de Gentse feesten. “Het meest consistente programma ooit,” aldus organisator Bertrand Flamang, die hieraan toevoegt: “we verwachten dan ook geen mindere dagen, want elke dag heeft zijn publiek. Het is moeilijk hoogtepunten te programmeren.” Nu al is zeker dat een themaavond rond Coltrane en een bonusconcert met Elvis Costello en Allen Toussaint zullen scoren.

JM 2006/4). De jonge fel geprezen pianist Robert Glasper, vorig jaar te gast op BNRF, maakt er deel van uit. Dan volgt het project van Bert Joris met het Vanguard Jazz Orchestra. De eerste dag eindigt met het Kenny Werner Quintet, waarin de befaamde trompettist Randy Brecker, verder David Sanchez (s), Scott Colley (b) en Cindy Blackman (d - bekend van Lenny Kravitz). Kenny Werner (zie ook het interview in dit nummer) nodigt zijn goede partner Toots Thielemans uit. Een concert dat beslist zal nazinderen! Als we over trompettisten spreken, dan is Wynton Marsalis natuurlijk een referentie. En voor de tweede keer komt hij met zijn geweldige Jazz at Lincoln Center Orchestra naar Gent. Diezelfde dag (7 juli) treedt ook trompettist Stéphane Belmondo met als speciale gast Yusef Lateef op. De volgende dag verwelkomt Jef Neve de

Yusef Lateef

Jazzmozaïek 2/2007

Stacey Kent

(foto: © Jos Knaepen)

Vocalisten

Van haar laatste cd ‘The Boy Next Door’ verkocht Stacey Kent alleen al in Frankrijk

100.000 exemplaren. trompettist Flavio Boltro, een speciaal voor het festival opgezette samenwerking. In het All that Jazz?-gedeelte zullen verder Erik Truffaz (11/07), die de zanger Ed Harcourt meebrengt (cfr. zijn jongste album ‘Arkhangelsk’) en Niels Petter Molvaer (12/07) bewijzen welke richtingen je zoal uit kunt met trompet.

Voor het eerst live op BNRF (8 juli) en volgens Downbeat momenteel nog altijd de beste jazzzanger is Kurt Elling, die na verschillende Blue Note albums nu op Concord met een nieuw album verrast: ‘Nightmoves’. Hij treedt op na Jef Neve en voor Soledad/Philip Catherine, nog een bijzonder attractief project. De volgende dag opent Trijntje Oosterhuis en volgt na het avontuurlijke E.S.T. de van New York afkomstige, maar door haar Britse partner Jim Tomlinson (ts) in Europa doorgebroken zangeres Stacey Kent. In september verschijnt haar eerste opname op Blue Note. Van haar laatste cd ‘The Boy Next Door’ verkocht ze alleen al in Frankrijk 100.000 exemplaren. Ze is ook te horen op het album van Tomlinson ‘The Lyric (token)’ (2005) dat de BBC Jazz Award als beste album won.

Maar een bijzondere themadag wordt de veertigste verjaardag van het overlijden (17 juli 1967) van John Coltrane. “We konden dit onmogelijk aan ons laten voorbijgaan”, stelt Bertrand Flamang, “de optredens zijn op 16 juli maar beleven dan een hoogtepunt naar middernacht”. Jeroen Van Herzeele bijt de spits af met een speciaal project, gevolgd door de legendarische Coltrane drummer Rashied Ali met zijn Company of Heaven Quintet. Archie Shepp brengt zijn ‘Four for Trane’ hommage met Roswell Rudd (trombone), Andrew Cyrille (b) en Reggie Workman (d). En het feest eindigt met het San Francisco Jazz Collective dat een indrukwekkende bezetting kent: Joe Lovano (ts), Dave Douglas (tp), Andre Hayward (trombone), Miguel Zenon (as), Stefon Harris (vib), Renée Rosnes (p), Matt Penman (b) en Eric Harland (d). Recent nam Joshua Redman nog een album op met deze groep.

Gewaagd Verjaardagen Het is 35 jaar geleden dat Chick Corea met vibrafonist Gary Burton het legendarische album ‘Crystal Silence’ opnam. Het wordt dus op 8 juli een verjaardagsconcert. Op 10 juli krijgen we een andere verjaardag, dan treedt het Charlie Haden Quartet West op, een formatie die 20 jaar geleden werd opgericht. Naast Charlie Haden (b) bestaat het kwartet uit Alan Broadbent (p), Ernie Watts (s) en Rodney Green (d).

“Op 12 juli hebben we de meest gewaagde programmering ooit”, stelt Flamang, “ik kan mezelf daar in uitleven, het wordt een dag vol avontuurlijke high energy muziek”. Othin Spake, de groep rond drummer Teun Verbruggen met Jozef Dumoulin (kb) en Mauro Pawlowski (g) gaan improviseren met twee gasten uit de New Yorkse avant-garde: Trevor Dunn (b) en Shelly Burgon (harp). De zaal wordt dan helemaal verhit met achtereenvolgens Medeski, Scofield, Martin & Wood en Niels Petter Molvaer/Bill Laswell Group. En het zou ons niet verbazen mocht het onweer losbarsten als Amon Tobin zijn draaitafels beroert en de electronics ten top drijft.

Hoogtepunten

Chick Corea

Jazzmozaïek 2/2007

(foto: © Jos Knaepen)

“Het is moeilijk om hoogtepunten te voorspellen”, stelt Bertrand Flamang, “maar zelf kijk ik naast de al genoemde avontuurlijke momenten verder uit naar de tandem Frank Vaganée/Mike Del Ferro, één van de sterkste kwartetten ooit in onze contreien. En verder ben ik fan van Gianluca Petrella, vind ik Belmondo heel sterk (vooral die jongste dubbel-cd met Yusef Lateef) en is Kenny Werner niet te missen. Onze verwachtingen zijn niet alleen muzikaal zeer hoog gespannen, we hopen op zo’n 35.000 bezoekers (vorig jaar waren er 29.000 bezoekers – nvdr).

Het duo Corea-Burton viert hun samenwerking die 35 jaar geleden begon.

Het enige nevenpodium van het BNRF, in opdracht van Duvel-Moortgat en i.s.m. JazzLab Series, is de 7de editie van de muziekwedstrijd Jong Jazztalent Gent. Volgende groepen nemen deel op volgende data van 14u tot 16u op het Gouden Leeuwplein in het hart van de Gentse feesten. De winnaar speelt het openingsconcert van BNRF in 2008, het slotconcert van Jong Jazztalent en wordt mee opgenomen in de programmatie van JazzLab Series. 15/07 Steven Delannoye Trio 16/07 Christian Mendoza Trio 17/07 The Flying Fish Jumps 18/07 Pieter Vandergooten Quartet 19/07 Collapse 20/07 Jasper Huysentruyt Trio 21/07 Brazzaville 22/07 Fables of Fungus 23/07 Slotconcert winnaar vorig jaar: Artet

Kurt Elling is geboren op 2 november 1967 in Minnesota en getogen in Chicago. Daar houden ze van een potje stevig swingende jazz. Denk aan Von Freeman of Gene Ammons. Zo ook Kurt Elling. Sinatra is een van de grote invloeden, maar Elling heeft Mark Murphy als voorbeeld, vooral in de manier waarop hij zijn verhaal vertelt, waarbij hij zijn soepele baritonstem vaak theatraal maar ook heel lyrisch kan laten Kurt Elling klinken. Hij zingt, swingt, scat en vertelt een verhaal, vaak met zijn eigen woorden Kurt Elling zingt, swingt, ter plaatse ingevuld. Zijn repertoire is scat en vertelt een verhaal, vaak zeer gevarieerd. Hij schrijft zelf, bewerkt songs van componisten als Duke Ellington met zijn eigen woorden ter plaatse en Fred Hersch, voorziet solo’s van grote ingevuld. jazzmen als Wayne Shorter, Keith Jarrett, Dexter Gordon, Pat Metheny van een tekst (vocalese), waarbij hij dichterlijke toespelingen en referenties uit de wereldliteratuur niet schuwt (Jack Kerouac, Pablo Neruda). Kortom Elling is hot en dat zal het publiek kunnen constateren op het komende BNRF op 8 juli. Ook op het NSJF op 15 juli. (foto: © Jos Knaepen)

Jong Jazztalent Gent 2007

Het recente album ‘Nightmoves’ is het eerste voor Concord Records, nadat hij in de afgelopen tien jaar zeven albums heeft opgenomen voor Blue Note Records. Hij werd ook zeven keer genomineerd voor een Grammy en werd Down Beat’s vocalist van het jaar in 2006.

Zie in volgende Jazzmozaïek de bespreking van ‘Nightmoves’ op Concord (half juni uit).

Online radio Vanaf deze editie is het festival gestart met online radio-uitzendingen. Intussen zijn al verschillende interviews en muziek te beluisteren via streaming op de website. Tijdens het festival zal dagelijks een programma online gaan. De focus ligt vooral op artiesten van bij ons. Interviews zijn voorzien van Artet, Bert Joris & VJO, Toots & Werner, DJ’s radio en Blue Note, Vaganée/Del Ferro, Jeroen Van Herzeele, Soledad, Chroma, enz. “Daarmee hopen we vooral ook jongeren aan te

Luc De Baets

Jeroen Van Herzeele bijt de spits af van de Coltrane themadag met een speciaal project.

spreken, zegt Flamang, “want zij zijn vooral online bereikbaar en die manier van communiceren ontbrak nog.” Er valt nog heel wat meer te beleven, vooral ook onder het jazz met een vraagteken-gebeuren, waar soms moeilijk te plaatsen artiesten staan zoals Richard Bona, The Rhythm Junks, Chroma (Peter Hertmans met als gaste Hooverphonic boegbeeld Geike Arnaert) .

De website www.bluenoterecordsfestival.be geeft een volledig overzicht. Info en tickets via de website of fnac, VVK € 25/dag, € 63 driedagenpas. Aan de kassa dagticket € 29.

(foto: © Jos Knaepen)

Terwijl andere grote jazzfestivals zoals Montreux hun jazzpodia afbouwen en almaar meer de jazz verloochenen, hebben wij van in het begin een duidelijke lijn getrokken tussen jazz en al wat aanleunt bij jazz. Dat jazz inboet aan populariteit, heeft zo zijn redenen, o.a. dat minder en minder grote namen van vroeger nog leven. Het wordt daardoor moeilijker voort te bouwen op de traditie. We houden heel sterk aan de jazz en dan in al zijn vormen, de meer gewaagde programmatie wordt gecompenseerd met publiekstrekkers.”

Jeroen Van Herzeele

Jazzmozaïek 2/2007

Mischa Andriessen

32ste North Sea Jazz Festival

Uitdagend! Twee namen op de zoals gebruikelijk weer overvolle affiche van het North Sea Jazzfestival zullen volop ophef maken: Ornette Coleman en Snoop Dogg. De laatste doet meer nog dan in andere jaren de vraag rijzen in hoeverre een groot deel van de programmering iets met jazz te maken heeft. De eerste is gelukkig goed nieuws. Een van de belangrijkste vernieuwers van de jazz is voor het eerst sinds lang, heel lang, weer in Nederland te zien.

Het programma biedt een uitstekende doorsnee van wat de Nederlandse jazzscene allemaal te bieden heeft. Eric Vloeimans’ Gatecrash is er, net als het kwartet van Tineke Postma, de jonge crooner Wouter Hamel, de groep van de heel jonge hoornist Morris Kliphuis, Wim Bronnenbergs Connected, Talking Cows, Franz von Chossy Trio, het ICP Orkest, Joost Lijbaart /Wolfert Brederode, Bert van de Brink / Jesse van Ruller en een aantal samenwerkingsprojecten met buitenlandse artiesten. Michiel Borstlap speelt met popzanger Gino

Wynton Marsalis

Jazzmozaïek 2/2007

Vannelli, cellist Ernst Reijsiger met de Franse blazer Louis Sclavis en Misha Mengelberg treedt op met twee fantastische Amerikaanse muzikanten: bassist Greg Cohen en drummer Ben Perowski. Jazz uit Amerika moet stilaan de duimen leggen voor de aanstormende garde uit Europa. De vrijdag brengt in de Madeira-zaal opnieuw een programma rond ECM artiesten en niet de minste: Christian Wallumrod, Tomasz Stanko, Stefano Bollani en Enrico Rava. Veel goede acts uit

Tineke Postma

(foto: © Jos Knaepen)

Martial Solal

(foto: © Jos Knaepen)

et schijnt dat de gage die Coleman vraagt doorgaans onbetaalbaar is. Dat hij als plusconcert is geboekt mag dus geen verrassing heten. De muziek van Coleman zal ook nog eens worden belicht in een van de vier concerten die de artist-in-residence Wynton Marsalis geeft. Behalve twee concerten met het Lincoln Center Jazz Orchestra treedt de trompettist op met zijn kwintet en met Christian Scott. Hoewel de spoeling dunner wordt, zullen ook op deze editie weer een aantal oude grootheden hun opwachting maken. Hank Jones, hard op weg naar de negentig, komt met zangeres Roberta Gambarina. De virtuoze Franse pianist Martial Solal treedt op met zijn vaste trio dat voor de gelegenheid wordt uitgebreid met Lee Konitz. Charles Tollivers Big Band speelt, het McCoy Tyner trio, Toots Thielemans, Paul Anka met orkest, de Engelse pianist Stan Tracey met een kwintet waarin ook de Nederlandse saxofonist Benjamin Herman speelt.

(foto: © Jos Knaepen)

heel Europa. E.S.T., Nils Petter Molvaer met Bill Laswell, Ketil Bjørnstad Quartet en het kwartet van trompettist Mathias Eick uit Scandinavië. Uit Duitsland onder meer Erdmann 3000 met gitarist Frank Möbus en de veelbelovende saxofonist Daniel Erdmann. Uit Frankrijk Henri Texier en uit België onder meer Mâäk’s Spirit, Jef Neve, Bert Joris en Othin Spake met Fred van Hove. Grote Amerikaanse namen zijn er natuurlijk wel. Dave Holland, Chick Corea met Gary Burton, Ron Carter, Randy Brecker, Marcus Miller, Randy Weston, Roy Hargrove en Joshua Redman. Op zondag treedt dan ook nog een allstar band op onder de naam SF Jazz Collective met in de gelederen onder andere Miguel Zenon, Stefon Harris, Eric Harland, Dave Douglas en Joe Lovano. Zeker op de vrijdag en zondag wordt het de bezoeker niet erg moeilijk gemaakt een goed programma samen te stellen. Ook voor wie vindt dat popacts als Katie Melua, Elvis Costello, idoolwinnaar Boris en Steely Dan niet op een jazzfestival thuis horen. Er is genoeg klasse aanwezig, met name ook in de kleinere zalen. Als voorproefje op het festival zal Steve Coleman op 11 juli bovendien een optreden geven in de Lantaren-Venster in Rotterdam.

n gezelschap van Henri Vandenberghe, artistiek directeur en algemeen coördinator van Brosella, bekijken we wat er dit jaar te beleven valt.

Na al de voorbije hoogtepunten en de climax vorig jaar met het concert van Toots staan jullie voor de haast onmogelijke taak om dit alles minstens te evenaren met de 31e editie? 2006 was inderdaad een memorabel jaar met Toots op zijn best. Achteraf zei hij zelf dat het voor hem een fantastische avond geweest was vooral mede door de jonge muzikanten die hij toen bij zich had (Ewout Pierreux-Manolo Cabras-Steven Cassiers, gtb). We gaan in elk geval in dezelfde lijn verder, alleen doen we het nu eens met minder bekende artiesten. Zo pakken we het wat low profile aan op gebied van naambekendheid maar aan kwaliteit zal het zeker niet ontbreken. Met Philip Catherine hebben jullie anders wel terug een gedroomde afsluiter, zeker omdat hij met een onuitgegeven trio komt? Dat klopt. Net als Toots vorig jaar wordt hij door jonge muzikanten vergezeld: Alexandre Cavaliere en Quentin Liégeois. Bovendien presenteert hij een nieuw programma. Ondertussen zullen de opnamen van zijn solo-cd achter de rug zijn zodat ook daaruit wel enig materiaal gebracht zal worden. Ik denk dat Philip, net zoals wij bij Brosella, zich wil herbronnen. Bij ons is dat gebeurd door in het bestuur enkele jonge mensen aan te trekken die ons aanporren om een aantal zaken te

in openlucht

Brosella is een van de oudste festivals in ons land en op verschillende gebieden nog steeds een buitenbeentje. Eigenwijs en vooruitstrevend als ze daar zijn, prijken sinds 1982 jazz en folk op eenzelfde affiche zonder dat ze hier een hetze of hype rond creëren. Bovendien slagen ze erin om in tijden van crisis in het sponsoringmilieu het hele evenement nog steeds gratis aan te bieden zonder aan kwaliteit in te boeten.

herbekijken. We hebben ondertussen al een goede samenwerking met Peter Van Rompaey van Muziekpublique en met Koen Maes, manager van het BJO. De grote vernieuwing dit jaar is dat de clubstage verplaatst wordt zodat er meer ruimte is. De artiesten die daar optreden komen op die manier beter tot hun recht. Ook voor het publiek wordt het aangenamer. Laten we even de rest van de affiche overlopen wat het jazzluik betreft. Zondag opent Lady Linn & her Magnificent Seven de festiviteiten. Heb je geen schrik dat de specifieke ambiance van hun muziek wat verloren zal gaan in openlucht? Integendeel. Het is de ideale groep om van meet af aan voor de nodige sfeer te zorgen. Meteen zullen de habitués ontdekken dat het terrein heringedeeld werd. Nadien is er het Orquestra Jazz de Matosinhos uit Portugal, het land dat toevallig (grijnslacht) vanaf 1 juli het voorzitterschap van de EU waarneemt. De aanpak van die bigband kan je vergelijken met deze van het BJO. Zij werken eveneens rond bepaalde thema’s en projecten zodat de klankkleur telkens verschilt. Frank Vaganée en Nico Scheepers hebben trouwens samen met hen een opname gemaakt. Centrale gast was tenorsaxofonist Chris Cheeck die er op 15 juli ook bij zal zijn. Vervolgens krijgen we het Fabien Degryse Trio met Bart Denolf en Bruno Castellucci. De nieuwe cd is net verschenen, een goede reden om hen uit te nodigen. Met Ivo Papasov staat een van de grote klarinettisten uit

Chris Joris en Bob Stewart

(foto: © Jos Knaepen)

AmBiance

(foto: © Jos Knaepen)

Georges Tonla Briquet

Brosella Folk & Jazz

Fabien Degryse

de Oostbloklanden op de affiche. Met zijn wedding band zal hij er zeker voor zorgen dat er een heus feestje gebouwd wordt. Het idee achter het Vancomezi Quartet ontstond bij de meest recente editie van Djangofolllies. Ik had toen aan de Brusselse gitarist Sjoerd Mentens gevraagd om iets te brengen met een trio. Dat was zo goed geslaagd dat ik hem meteen uitnodigde voor Brosella op voorwaarde dat er een meerwaarde bijkwam. Met Jan de Haas als vierde man is dat natuurlijk zo. Bovendien brengen ze naast een aantal Djangocomposities eveneens sonates van Ludwig van Beethoven! The Chris Joris & Bob Stewart Band komen naar aanleiding van de recent verschenen cd ‘Rainbow Country’. Trouw aan onszelf hebben we bovendien een kers op de taart gevraagd. Die is er onder de vorm van zangeres Marie-Line Dahomay en percussionist Olivier Juste. Om het geheel nog een extra Europees tintje te geven in het kader van 50 jaar Europa is er ook nog het Karl Seglem Quintet uit Noorwegen. Hun muziek is net iets meer gespecialiseerd. Dat mag ook wel eens hoewel het allemaal binnen de perken blijft. Ik wil het publiek ook niet naar huis jagen. Brosella op 14 en 15 juli in het Groentheater te Brussel (Ossegempark vlak naast het Atomium) www.brosella.be

Jazzmozaïek 2/2007

Jazz Middelheim 2007

swingen dansen chillen

Bernard Lefèvre

Zingen H

(foto: © Jos Knaepen)

et kon moeilijk anders dan starten op moederdag met een Ladies day. De flamboyante Nederlandse saxofoniste Tineke Postma mag het festival openen in kwartet: Randal Corsen (p), Frans Verhoeven (b) en Dré Pallemaerts (d). De Braziliaanse zangeres Tania Maria (voluit: Correa Reis) is van vele werelden thuis en zal voor de nodige Latin sfeer zorgen. Dan volgt de première van het nieuwe Myriam Alter project. Deze Belgische pianiste van joods-Spaanse afstamming laat de uitvoering van haar composities aan top-

musici over. Zo zocht ze voor haar vorige projecten ‘Alter Ego’ (1999) en ‘IF’ (2003) Kenny Werner op piano aan. Nu komt ze naar Middelheim om de composities voor haar nieuw album uit te voeren met de Italiaanse pianist Salvatore Bonafede (p), Pierre Vaiana (s) en de in vorige projecten betrokken topmusici: John Ruocco (kl,s), Greg Cohen (b), Joey Baron (d). Verder ook nog cellist Jacques Morelenbaum, een bekende arrangeur/componist/muzikant uit Brazilië, die o.a. veel met Caetano Veloso heeft gewerkt.

(foto: © Jos Knaepen)

Na de denderende feesteditie in 2005 maakt Jazz Middelheim zich weer op in het vertrouwde park Den Brandt in Antwerpen voor vijf dagen jazzplezier van 15 tot en met 19 augustus 2007. Het is een hele opgave telkens opnieuw te verrassen, maar Miel Vanattenhoven kent als geen ander de jazzscene en speelt dan ook opnieuw zijn troeven uit.

Myriam Alter

Die dag kan niet meer stuk als de immer stralende en veelzijdige topdiva Dianne Reeves met haar vertrouwd trio (Peter Martin-p, Reuben Rogers-b en Greg Hutchinson-d) ‘A Little Moonlight’ belooft. Ze is net de vijftig voorbij en won sinds ze tekende bij Blue Note liefst vier grammy’s. Eén ervan – The Calling (2002) – was een album opgedragen aan Sarah Vaughan. Nog onlangs werd ze alom geprezen om haar album ‘Good Night, and Good Luck’ (2006), de soundtrack van de film rond het leven van Billy Strayhorn. Zelf wil ze zich niet echt vastpinnen op een bepaald genre en houdt ze evenzeer van Motown (ze is afkomstig van Detroit) en verwerkt al die invloeden in haar muziek. In 2008 mogen we na meer dan 6 jaar een nieuw album met eigen composities van haar verwachten. Misschien laat ze al iets in première horen.

Bigbandplezier Twee tachtigers - Toots werd 85 in april en Lee Konitz wordt 80 in oktober – maken er een feest van, want de peter van het festival krijgt een passende happy birthday-avond (vrijdag 17/08) en mag op Konitz rekenen als gast. Toots wordt begeleid door Bert Van den Brink (p), Bart Denolf (b) en Hans Van Oosterhout (d).

Dianne Reeves

Lee Konitz brengt de avond daarvoor (16/08) met het Brussels Jazz Orchestra een passende evocatie van zijn composities. Deze titaan stond nog met zijn nonet op Jazz Middelheim 1979. “Het Lee Konitz nonet was en blijft ongetwijfeld een van de mooiste bands die de al-

Jazzmozaïek 2/2007

(foto: © Jos Knaepen)

ben zeker wat gemeen, want ze willen met hun bigband het swingelement eer aandoen. Het brein achter Briskey is Gert Keunen die met 14 muzikanten gerecruteerd uit diverse bands zoals FES, Hermes Ensemble, Billie King, Daan, enz. aan het improviseren slaat.

Lee Konitz

tist ooit had, met een gevarieerd en uitermate boeiend repertoire en schitterende solisten…” schreef Marc Van den Hoof in het boek Jazz Middelheim (BRT 1991). Met Lee Konitz en het BJO mogen we ons verwachten aan een zinderende memorabele avond. Andere grote formaties die leven in de brouwerij brengen: Briskey’s Big Band (17/08) en Matthew Herbert Big Band (18/08). Beide heb-

De Britse house-dj en sampler Matthew Herbert geeft een maatschappijkritische invulling aan bigband (‘Goodbye Swingtime’ - accidental 2003). Live zorgt hij voor verrassende acts met het verscheuren van kranten, vallen van boeken en haalde ooit al eens pakjes chips boven. Hij is gefascineerd door geluid – op de Swingtime cd zouden 3000 geluiden staan! – en wil daarin zijn woede kwijt rond de maatschappij. Hij laat zich in vlijmscherpe lyrics duidelijk uit over bijv. het Irak-beleid. In

2004 ging hij hierop verder in het album ‘Plat du Jour’ en hekelde naast de voedingsindustrie ook de doodstraf en het beleid van Bush. Zijn reputatie is groeiend en als producer hebben Björk, REM, John Cale en Yoko Ono hem ontdekt. En dan is er nog uit eigen land de populaire Buscemi alias Dirk Swartenbroeckx. Hij mixt alle mogelijke latin grooves met zelfs flarden balkan en flamenco (jongste cd ‘Retro Nuevo’) en zal de tent wel al dansklaar maken voor het Toots happy birthday concert.

Avontuur Met het collectief van Mâäk’s Spirit mogen we op 16/08 een cocktail van wereldjazz verwachten. Een prima opwarmer is Le Monde de Kota met Olivier Goulet (hca), Stéphane Montigny (tb), Julien Omé (g) en Guido Zorn (cb). Deze eigenzinnige band won in 2005 het Jazz Hoeilaart International Contest en kreeg ook de eerste Elias Gistelinck prijs.

(foto: © Jos Knaepen)

Een beproefde samenwerking opent op 18/08: het duo Nils Wogram (tb) en Simon Nabotov (p), die worden ondersteund door het klassieke jazzkwartet van Wogram Root 70. En aansluitend de wervelende grooves van het Eric Legnini trio (cfr. jongste cd Big Boogaloo, zie JM 2007/1). Het wordt hoogstwaarschijnlijk daarop gespannen ondergaan wat Dez Mona, het kwintet rond Gregory Frateur (stem) en Nicolas Rombouts (contrabas), brengt. In het Goddam!-project rond Nina Simone viel Frateur op met zijn karakteristieke vertolking van gospel & soul en de naam Antony (Antony & The Johnsons) valt al eens bij vergelijking van zijn stemgeluid. Met het Jef Neve trio en het Bert Joris Quartet (voor het eerst in kwartet op Middelheim!) krijgen we een soort ‘best of Belgium’ op de slotdag. En daartussenin concerteert Nicolas Thys, die na jaren New York teruggekeerd is naar ons land en een aantal gasten vandaar in zijn band The 68 Monkeys heeft verenigd: Tony Malaby (ts), Andrew D’Angelo (as), Ryan Scott (g), Jon Cowherd (p), Eric Harland (d). Een gelegenheid om deze uitzonderlijke band te leren kennen.

Ornette! Wanneer één enkele naam volstaat (denk maar aan Miles, Toots), dan behoor je tot de legendes. Ornette Coleman, intussen 77, is zo een levende legende. Het is al ruim 10 jaar geleden dat hij

Eric Legnini

Meer info en volledig programma: www.jazzmiddelheim.be

Jazzmozaïek 2/2007

Workshops i.s.m. Muziekmozaïek zie www.muziekmozaiek.be

Randevenementen: jamsessions in deSingel na de concerten, afterparty in Petrol met Tip Toe Topic, Flat Earth Society, en dj’s Makossa and Megablast (G Stone) dj Jules Deelder.

en hij meteen een Pulitzer Prize won. Het is een liveconcert opgenomen in 2005 in Ludwigshafen en in een bijzondere bezetting met zijn zoon Denardo als vaste pion op drums en twee bassisten, Greg Cohen en Tony Falanga.

(foto: © Jos Knaepen)

nog in de lage landen passeerde. Hij was ooit op Jazz Middelheim (1974) en heeft natuurlijk een geweldig parcours afgelegd. Jaren was het stil rond hem tot vorig jaar een nieuwe cd ‘Sound Grammar’ (zie recensie in dit nummer) uitkwam

Ornette Coleman

Méér dan 1 reden om ook als muziekliefhebber te surfen naar onze themareizen Andalusië, Moorse Contouren & Flamenco / Turkije, Klanken uit Sultansteden New York, De hele wereld op een eiland / Cuba, Swingend Cuba Mali, Magie van Dogons & Touaregs / Zuid-Afrika, Diamant tussen 2 oceanen Argentinië, Passie voor Tango & Andes / Brazilië, Tropicalismo tot Mangue Beat tel: 09 223 00 69 - www.divantoura.be

Ornette Coleman, geboren in Fort Worth, Texas, verloor zijn vader als hij zeven was. Zijn moeder schonk hem op 14-jarige leeftijd een saxofoon. Hij speelde in plaatselijke vooral blues en honky tonk georiënteerde bands tot hij in Pee Wee Crayton’s band belandde en naar Los Angeles trok. Daar zou zijn eigen muziek gestalte krijgen met kompanen als Don Cherry (tp), Charlie Haden (b), Ed Blackwell en Billy Higgins (d). In 1959 kwam de opname ‘The Shape of Jazz to Come’ met het tijdloze nummer Lonely Woman en een jaar later ‘Free Jazz’met Eric Dolphy (rieten), Freddie Hubbard (tp), Scott LaFaro (b) naast Cherry, Haden, Higgins en Blackwell. Na zijn vertrek bij Atlantic studeerde Ornette drie jaar trompet en viool. In de jaren zestig trok hij door Europa. Dat resulteerde in de Blue Note albums At the Golden Circle 1 & 2 (1965). Enkele orchestrale composities ‘Sun Suite’ en ‘Skies of America’ volgden in de jaren 70. In New York gaat hij eind de jaren 80 de elektrische toer op en vormt Prime Time met o.a. James Blood Ulmer. Gitaristen boeien hem, want in 1986 neemt hij met Pat Metheny misschien de meest commerciële plaat ooit op ‘Song X’ en in 1988 met Grateful Dead gitarist Jerry Garcia ‘Virgin Beauty’ (CBS/Portrait). Uiteindelijk creëert hij zijn eigen label ‘Harmolodic’ in samenwerking met Polygram Frankrijk. In ‘harmolodic’ zit het hele concept van zijn muziek vervat. Hij filosofeert dat iedere speler vrij moet improviseren in een unieke en niet-hiërachische interactie om een harmonisch geheel te vormen. Dat kan je zelf komen ervaren op de slotdag. Greg Cohen zal er helaas niet bij zijn, maar wel de elektrische bassist Albert McDowell naast Tony Falanga (b), Denardo Coleman (d) en Ornette Coleman (s,tp,v).

28ème Festival de Jazz et de Blues

Gouvy

à la Ferme Madelonne 3, 4 & 5 août 2007

- Formule chapiteau/club - camping gratuit et petite restauration. - Logements à l’hôtel ou chez le particulier : 00/32(0)80.51.77.69

Vendredi 3 août dès 19 heures

Samedi 4 août dès 17 heures

Dimanche 5 août dès 16 heures

Sous chapiteau

• The Gabor Bolla quartette (H)

• Tineke POSTMA quartet (NL)

• Ana Popovic & band (S/NL)

Jeunes prodiges (jazz bebop) Gabor Bolla : ts Robert Szakcsi : p Gyorgy Orbun : db Andréas Mohay : dr

• Le trio Rosenberg (NL)

Swing manouche (Hommage à Django) Stochelo Rosenberg : g Nous’che Rosenberg : g Nonnie Rosenberg : db

• Jesse Davis quartette (USA/NL)

Jesse Davis : as H. van de Geyn : db H. van Oosterhout : dr Bert van den Brink : p

Dans le club

• SQUEEZE ME (B) Renaud Patigny : p Bob Dartsch : dr Joan Valcke : db

• Christophe ASTOLFI Trio (B)

featuring Alexandre Tripodi (jazz manouche) Chr. Astolfi : g Alexandre Tripodi : v Sam Gertmans : db Xavier Bronchard : g

Jeunes prodiges (jazz bebop) Tineke Postma : as Randal Corsen : p Frans van der Hoeven : b Martijn Vink : dr

• Mulgrew MILLER Trio (USA) Mulgrew Miller : p Ivan Taylor : db Rodney Green : dr

• Florin Niculescu LATCHO DROM (R/Fr)

Hommage à Stéphane Grappelli Christophe Lartilleux : g Florin Niculescu : v Philippe Cuillerier : g Jean Wellers : db

• JAZZ TRIBE (USA)

Ray Mantilla : perc Bobby Watson : as Jack Walrath : trumpet Ronnie Mathews : p Curtis Lundy : b Victor Lewis : dr Dans le club

• FUNK SINATRA (B)

Emmanuel Louis : g + vocals Jean-François Debry : b Anne Gennen : as + vocals Martin Lauwers : v Emmanuel Godinot : fl

• DOMGUÉ (B)

Domgué : ts OM : synthés

Aarlenstraat 75-77 B-1040 Brussel Tel: 02/286 82 11 Fax: 02 230 05 89 http://www.sabam.be e-mail: info@sabam.be

Ana Popovic : g + vocals Ronald Jonker : b + b-vocals Remco van der Sluis : dr + b-vocals

vendredi: 30 € samedi: 33 € dimanche: 20 € 3 jours: 75 €

• Jean Jacques Milteau Acoustic Trio (Fr) JJ Milteau : hca Demi Evans : vocals Manu Galvin : g

• Sax Gordon Blues quartet (USA) Sax Gordon : ts + vocals Leo Boni : g Anacleto Orlandi : b Matteo Sodini : dr

• Nine Below zero (UK)

Dennis Greaves : g Brendan 0’Neil : dr Gerry Mc Avoy : b Mark Feltham : hca + vocals Dans le club

• YEW-Celtic Rock (B) Gregory Dessart : dr Julien Mouyart : g Damien Chierici : v Philippe Lecrenier : b JP Kasprzyk : g

• MIKA (B) - reggae

Sophie Michalakoudis : lead-vocals Sista Diwa : b-vocals Stephane Lakhal : g Harold Garnistchnig : keyboards II Faman : keyboards I Bruno Floridia : dr Jean-Paul Izizaw : b

www.gouvy.be/jazz&blues

Gouvy is Groovy !!!

Geniet het vertrouwen van duizenden auteurs

Festivals

bij de zuiderburen

28e Festival de Jazz et de Blues de Gouvy 3, 4 en 5 augustus 2007

Mulgrew Miller

(foto: © Jos Knaepen)

an de rand van het G-H-Luxemburg midden de Haute Ardenne ligt de Ferme Madelonne (Gouvy-Sterpigny) waar in augustus

23ste Gaume Jazz Festival

steevast al sinds 28 jaar jazz en blues in een grote happening worden samengebracht. In het kader van de oude hoeve en de groene omgeving, dichtbij het drielandenpunt met Luxemburg en Duitsland, stelt Claude Lentz elke keer een programma samen dat vrij dicht bij de jazzroots aansluit en een internationaal publiek aantrekt. Van Hot Club de France tot bebop. De familiale ongedwongen sfeer, de gratis camping, de eetstandjes met landelijke producten en trappisten bieren en niet in het minst de vonkende jazz en blues zijn het aloude recept van dit festival dat kan bogen op een jarenlange traditie. Gratis camping, een familiale sfeer, wat kleine streekgerechten en genieten van concerten in een grote tent in de ruime tuin, wat wil je nog meer? Ooit zou de zoon van Duke Ellington (Mercer) over dit festival gezegd hebben: “That’s the nowhere jazz festival here”. Op vrijdag 3 augustus start om 19u het festival met de Hongaarse wonderboy Gabor Bolla (www.thebollaquartet.com) en zijn kwartet, gevolgd door een hommage aan Django door

het Rosenberg Trio (www.rosenberg-trio.com). In de club treedt Jesse Davis (altsax) op, die met het Hein Van den Geyn trio (met Hans Van Oosterhout en Bert Van den Brink) zal musiceren. Op zaterdag 4 augustus opent Tineke Postma met in haar kwartet de bijzondere pianist Randal Corsen en verder Frans Vanderhoeven op bas en Martijn Vink op drums. Daarna treedt de fantastische Mulgrew Miller, een geweldige pianist die we hier al te zelden zien, in trio op en het jazzluik wordt dan besloten met Jazz Tribe (Ray Mantilla-perc, Bobby Watson-sax, Jack Walrath-trompet, Ronnie Mathews-piano, Curtis Lundy-bas en Victor Lewis-drums). De bluesdag op zondag staan op het programma: Ana Popovic & band, Jean Jacques Milteau Acoustic Trio, Sax Gordon, Nine Below zero, YEW-Celtic Rock. Noteer dat bij het ter perse gaan het programma nog onvolledig was en ook de clubconcerten op de hooizolder van de hoeve nog niet rond waren. Info: www.gouvy.be/jazz&blues

10de Dinant Jazz Nights

Speciaal concert 20 juli, festival van 21 tot 30 september 2007

Het Gaume Jazz Festival vindt plaats te Rossignol, in wat wel eens de Belgische Provence wordt genoemd (in het microklimaat te Tintigny, tussen Florenville en Aarlen). Vrijdag 10 augustus brengt Fabian Fiorini zijn project ‘Le Voyage de St-Mathieu’en op zondag gaat Fiorini in duo spelen met Jozef Dumoulin. Ook Jef Neve is met zijn trio van de partij (11/08) en diezelfde dag gaan Jean-Louis Rassinfosse en Jean Philippe Collard samenspelen. En Phil Abraham/Mino Cinelu hebben een carte blanche om die dag luister bij te zetten. Phil Abraham treedt ook op vrijdag aan met Jazz Me Do. Op zondag speelt Phil Abraham, die hier duidelijk artist in residence is, nog een soloconcert. Info: Phil Abraham www.gaume-jazz.be

Deze feesteditie kent een prelude met een buitengewoon concert op 20 juli. Na het Eric Legnini trio volgt Rhoda Scott die een aantal gasten uitnodigt zoals Toots Thielemans en andere muzikanten die een belangrijke rol in de geschiedenis van het festival hebben gespeeld, zoals David Linx, Stéphane Belmondo, Steve Houben en Dré Pallemaerts. Dit concert zal in Parc Saint-Norbert (tuinen van

(foto: © Jos Knaepen)

10, 11 en 12 augustus 2007

de Abdij van Leffe) in Dinant plaatsvinden vanaf 19.15u. Na zijn buitengewone editie van 2006, volledig beheerst door het ECM Label, viert het festival dit jaar zijn 10de verjaardag gespreid over twee weekends. Het eerste weekend zal in Ciney plaatsvinden (21 en 22 september) waar de eerste edities van het festival doorgingen, terwijl het tweede weekend (28, 29 en 30 september) in Dinant is voorzien. De stem zal het hoofdthema van deze jubileumeditie zijn, met David Linx als peter. Nieuw is dat de ceremonie van de Django d’Or, uitreiking van de prijzen voor de beste Belgische jazzmuzikanten, tijdens het evenement zal plaatsvinden (29 september). Dit evenement zal naast de muzikanten en journalisten voor de festivalbezoekers en jazzliefhebbers toegankelijk zijn. Meer in onze volgende editie en op www.dinantjazznights.org of via mail info@dinantjazznights.org

Jazzmozaïek 2/2007

JAZZ-mozaïekjes Harbour Jazz & Soulfestival op 12 mei in de Waagnatie in

taurant, multimedia leeszaal, artshop, architec-

kan de festivalbezoeker ongeveer 60 concerten

tuurinstituut als lokalen voor het conservato-

meemaken waarbij een muzikale sprong ge-

Antwerpen telde ongeveer 3.000 bezoekers.

rium. Het nieuwe jazzseizoen opent op 12 sep-

maakt wordt van klassiek naar wereldmuziek

Het accent lag eerder op latin jazz, soul en blues

tember met twee trio’s: Achim Kaufmann (met

tot jazz.

(een schitterende Robben Ford). In de rand

Frank Gratkowksi en Wilbert de Joode) en The

De benoeming van Fabrizio Cassol als curator

werd door Gazet Van Antwerpen een jazzwed-

Art of Sound (John Law, Sam Burgess en Asaf

voor vijf avonden tien late-nightconcerten in

strijd gelanceerd. Die werd gewonnen door

Sirkis). In oktober komt het Marty Ehrlich Sextet

de KVS garandeert een klassevol programma

drummer Pieter Vandergooten en zijn kwartet,

en in december vindt de derde editie van Come

met internationale topacts uit de jazz- en we-

dat pas in juni 2006 werd opgericht met Andy

Sunday plaats met Stefano Bollani Quintet, Jef

reldmuziekscene: 15 jaar Aka Moon, een Pales-

Declercq (s), Roman Korolik (b) en Pierre Anc-

Neve/Piet Van Bockstael, Eric Watson/Christof

tijnse (Crossing Point) en Congolese avond (Ma-

kaert (p). Ilse Duyck Groep en Nilfisq eindigden

Lauer en de NDR Big Band o.l.v. Eric Watson.

tongé-Matonge), samen met de Kaai BigBand.

tweede en derde. Op dezelfde locatie (Rijnkaai

Voor meer info, ga naar de prachtig vernieuwde

Het glamoureuze einde en tevens hoogtepunt

Antwerpen) zal volgend jaar in mei opnieuw het

website: www.desingel.be

van deze editie wordt een afsluitende ontmoe-

De eerste editie van het

festival en ook de jazzwedstrijd (inschrijven via

ting tussen alle genres onder het dak van het

KlaraFestival, het eerste Belgische om-

Paleis voor Schone Kunsten: een wereldse op-

roepfestival sinds 2004, bereikt telkens een bui-

voering van Flat Earth Society, symfonieorkest,

deSingel wordt omgedoopt tot Internatio-

tengewoon groot publiek: gemiddeld 90.000

kamermuziekconcerten, jamsessies en naast

nale Kunstcampus en start nog dit najaar met

luisteraars in België en dankzij de captatie door

professionele ook straatmuzikanten in de wan-

de nieuwbouw. Dat moet leiden tot een trefpunt

de European Broadcasting Union zelfs 3 miljoen

delgangen.

met zowel zalen, tentoonstellingsruimte, res-

luisteraars per dag. Van 1 tot 14 september 2007

Het

(foto: © Jos Knaepen)

www.antwerpjazz.be) plaatsvinden.

Fred Van Hove

Het Festival Free Music XXXIV wordt van 21 tot 23 september in deSingel gehouden en wil de ‘founding father’ Fred Van Hove (70) in de bloemetjes zetten. Hij zal met Jim Black musiceren. Verder worden verwacht: Michiel Braam en zijn ensemble Nopera, de trompettist Peter Evans en Fabian Fiorini met Benoît Delbecq in duo. Info: www.desingel.be.

Interesse in

Neem een kijkje op

Jazzmozaïek 2/2007

Jazzmozaïek activiteiten?

www.jazzmozaiek.be

Jazzstages

in ‘t Park

Muziekmozaïek organiseert workshops

Jazz-studio organiseert van 2 tot 6 juli in zijn lokalen aan De Vrièrestraat 17-19 in Antwerpen zijn jaarlijkse zomerse stages. Dat zijn workshops met o.a. Koen Nijs (sax), bas Cooymans (bas) en Marek Patrman (drs). De inschrijvingsprijs bedraagt 185 Euro. Voor verdere informatie en ook over de dagopleidingen kan je terecht bij Ondine Quackelbeen, tel. 03/248 24 68, e-mail: ondine. quackelbeen@skynet.be en op de website www.jazzstudio.be Bij de Académie Internationale d’été de Wallonie (of kort AKDT) worden er iedere zomer 180 stages aangeboden waaronder 3 weken muziek. Alle genres van klassiek, hedendaags, Jazz tot R&B en traditionele muziek.... Je kan alles bekijken op de site www.akdt.be

Jazz au vert of de Stage d’initiation et de perfectionnement au jazz heeft plaats van 23 tot 29 juli 2007 in het Centre Culturel Marcel Hicter «La Marlagne», chemin des Marronniers, 26 - 5100 Wépion – Belgique. Het is een organisatie van Les Lundis d’Hortense. Lesgevers: een team bekende muzikanten van Phil Abraham tot Mimi Verderame. Info : www.jazzinbelgium.com

Traditioneel liggen onze tournees stil in de zomer, maar dat betekent niet dat we jouw oren niet verwennen met Belgische jazz. We hebben twee blikvangers.

anaf juni kan iedere jazzliefhebber terecht op www.wabjazz.be voor de aankoop van Belgische jazz. JazzLab Series slaat de handen in elkaar met The WAB, het eerste onafhankelijke e-label voor Belgische muziek. Wens je zelf compilaties met je favoriete stukken samen te stellen of volledige cd’s te downloaden, het kan allemaal via dit nieuwe medium. Labels als W.E.R.F., Talia, Jazzhalo en RATrecords vind je naast vele uitgaven in eigen beheer terug op deze site. Snuister, zoek en ontdek op wabjazz. be en koop de muziek meteen aan via iTunes. De meest gespecialiseerde en volledige winkel voor Belgische jazz bevindt zich bij jou thuis!

Jazz in ’t park, het gezellige Gentse openluchtfestival in het Koning Albert I park aan het Zuid, vroeg aan JazzLab Series om een handje toe te steken bij de programmatie. Jazz in ’t park breidt weer uit en dus kan je het laatste weekend van augustus en het eerste van september komen genieten van jazz van eigen bodem. Samen kozen we voor jong talent als Trio Rosso, Fables of Fungus en Tricycle, maar je kan ook de première bijwonen van het nieuwe kwartet ‘Jazzhood’ van Bart Defoort, dat in september met JazzLab Series op tournee gaat. Mik Torfs www.wabjazz.be - www.gent.be/jazzintpark

Bart Defoort

(foto: © Jos Knaepen)

op zomerfestivals. Daarnaast gaan er ook na de zomer lessencycli van start in GC De Bosuil in Jezus-Eik en in de Stedelijke Academie voor Muziek en Woord in Maaseik. Van 28 oktober tot 2 november gaat in het Verloren Bos in Lokeren de 5de Folk & Jazz Stage door. Zie voor meer info verder in dit nummer van Jazzmozaïek of nog meer actuele info: zie www.muziekmozaiek.be

In het diepe zuiden van ons land, in Virton loopt in het kader van het Gaume Jazz Festival een gelijkaardige stage. Organisatie: Jeunesses Musicales du Luxembourg en Belgique. Zie www.jazzinbelgium.com Van 7 tot 15 juli vindt de 2e editie van de Codarts Summer School Jazz Around The World plaats. Negen docenten (Rick Margitza, Gerard Presencer, Dena DeRose, Philip Catherine, Billy Hart, Carlos Werneck, Hein Van de Geyn, Cyro Baptista, Harold Danko) werken voor een kleine week met een 55-tal internationale, geselecteerde studenten. De studenten vormen direct groepen, elke groep gecoacht door een van de docenten. Deze bands spelen al na enkele dagen op 4 podia in de stad Rotterdam. Op 13 juli opent de bigband van Codarts (Rotterdams conservatorium) het Northsea Jazz Festival met een speciaal project rond de muziek van de Braziliaan Nelson Faria. In deze Big Band do Brasil nemen een aantal docenten van de summerschool plaats. Tijdens het NSJF zijn er masterclasses van o.a. Franse drumheld André Ceccarelli. http://www.codartssummerschool.nl http://web.mac.com/heinvandegeyn/

De volledige kalender met concerten van JazzLab Series voor het najaar van 2007 vind je op

www.jazzlabseries.be

Jazzmozaïek 2/2007

JAZZ AND BEYOND VOORUIT EN MUZIEKCENTRUM DE BIJLOKE SLAAN DE HANDEN IN ELKAAR EN PRESENTEREN SAMEN HET VOORDELIGE JAZZABONNEMENT JAZZ.VOOR.BIJ. VIER VONKENDE AVONDEN VOL EIGENTIJDSE JAZZ! GEBUNDELD TEGEN EEN ZACHTE PRIJS.

DO 18/10 VR 02/11 WO 05/12 ZO 20/01

JIM HALL FABRIZIO CASSOL & VSPRS ORCHESTRA PIET VAN BOCKSTAL & LOUIS SCLAVIS MICHEL PORTAL, BRUNO CHEVILLON & DANIEL HUMAIR

(DE BIJLOKE) (VOORUIT) (DE BIJLOKE) (VOORUIT)

€ 46 / 40 (RED –26/60+/AV)

INFO & TICKETS: T. 09 267 28 28 – WWW.VOORUIT.BE

Bezoek ons op

c . z z a j s t c a f e t r a www. FABLES OF FUNGUS “Tribute to the music of Charles Mingus”

BOBO STENSON TRIO (S) “European Jazz Prize 2006” (ECM Records)

31/08/07: Jazz in ‘t Park, Gent - i.s.m. JazzLab Series 01/09/07: coStA, Antwerpen - showcase met live projecties 13/11/07: CC Hasselt, Hasselt - locatie: bootconcert Kanaalkom 25/01/08: CC ’t Getouw, Mol - locatie: Jazzclub Onder den Toren

02/11/07: De Roma, Antwerpen 10/11/07: CC De Bogaard, Sint-Truiden - locatie: Academiezaal

TOMASZ STANKO QUARTET (POL) - “Lontano” (ECM Records)

MELANIE DE BIASIO - “A stomach is burning” (Igloo)

23/11/07: CC De Kimpel, Bilzen - i.s.m. Motives for Jazz 24/11/07: CC De Warande, Turnhout

25/08/07: Bimhuis, Amsterdam 22/09/07: Dinant Jazz Nights, Dinant 25/10/07: CC De Zeyp, Ganshoren 17/02/08: CC ’t Getouw, Mol - locatie: Hotel Corbie

BESTER QUARTET (POL) formerly known as The Cracow Klezmer Band! (Tzadik)

PASCAL SCHUMACHER QUARTET - “Silbergrau” (Igloo)

SENSUÀL (NL) - “Sensual healing”

16/08/07: Festival d’Eté, Brussel - locatie: Place des Espagnols 03/10/07: Hopper, Antwerpen - feestelijke seizoensopening 07/12/07: CC De Bogaard, Sint-Truiden - locatie: Academiezaal 07/03/08: CC De Spil, Roeselare 20/03/08: Dommelhof, Neerpelt - Jazz Case concert

09/07/07: Venlo, - i.k.v. Zomerfestival Vlaanderen 15/08/07: Blankenberge - i.k.v. Zomerfestival Vlaanderen

19/01/08: CC De Warande, Turnhout

ArteFacts vzw, Bergstraat 127/1, B-2220 Heist-op-den-Berg Telefoon: 015-24 88 96, E-mail: artefacts.dirk@telenet.be

JAZZ-mozaïekjes “The Association for Recorded Sound Collections (ARSC) is pleased to announce the winners of the 2007 ARSC Awards for Excellence in Historical Recorded Sound Research.” Voor BEST RESEARCH in RECORDED JAZZ MUSIC kreeg All of Me: The Complete Discography of Louis Armstrong van de Vlaming Jos Willems (Scarecrow Press) het cerificaat van verdienste. In diezelfde categorie werd Rhythm Is Our Business: Jimmie Lunceford and the Harlem Express van de Nederlander Eddy Determeyer gelauwerd als Best History. Beide werken werden onlangs in Jazzmozaïek besproken: het eerste in JM N°4/2006 (december) en het tweede in JM N°1/2007 (maart). De bekende jazzessayist en -dichter Willem Roggeman werd bekroond met de jaarlijkse Internationale Poëzieprijs Premio Tratti 2007 voor zijn bundel jazzgedichten Blue Notebook. Bij de Italiaanse vertaling van deze bundel hoorde ook een cd met de poëzie en enkele jazzcomposities. De prijs wordt in oktober op het poëziefestival in Faenza uitgereikt. Onze Nederlandse medewerker Bert Vuijsje verzorgt een radioprogramma, geheten Bebop Business – hoe kan het anders? - , voornamelijk gewijd aan recente heruitgaven van jazz… uit de tijd van de jazz. Elke donderdagmiddag van half

een brede kijk op jazz in Vlaanderen en de wereld

zes tot zes uur via Radio 6 (helaas alleen kabel, internet en satelliet, geen fm).op internet te vinden via http://radio6.nl/index.php?sitewide=jazz Een jazz club, die zijn rijk gevulde seizoen afsluit met een jazzdiner inclusief concert ligt in Vlaanderen niet zo voor de hand. De Lokerse Jazzklub doet dit reeds jaren en met succes. Onder de tonen van het huisorkest The N.O. Train – geen drank, geen klank! – serveert het Lokerse team op 26 juni een viergangenmenu dat alweer bijzonder lekker oogt! www.lokersejazzklub.be In West-Vlaanderen gebeurt wat. Net zoals in Limburg is een uitbreiding van de jazzpodia bezig. Na Ardooie (Roeselare) met de maandelijkse gratis zondagmiddagconcerten in de Cultuurkapel (nog eentje op 24/6 om 16 u – zie www.deschaduw.net) is nu ook Tielt aan de beurt. In het Vossenhol, de stemmige theaterkelder onder het CC Gildhof (St. Michielsstraat) wordt op initiatief van saxofonist Steven Delannoye (Jazz Hoeilaart-laureaat 2006) een concertreeks gestart, met première op vrijdag 6 juli om 20u30 met vooral jong talent : het Steven Delannoye Trio en de Delvita Group. Info: http://www.stevendelannoye.com en http://www.myspace.com/delvitagroup

Tonic, de club van John Zorn in NYC, heeft zijn deuren definitief gesloten op 13 april.

(foto: © Jos Knaepen)

Het olieconcern Shell heeft na de orkaan Katrina dankzij een belangrijke financiële injectie het Jazz & Heritage Festival in New Orleans gered. Shell blijft sponsor tot 2010. De jazzcoalitie is geboren! Het is een bundeling van de jazzactiviteiten in de regio Kortrijk, een initiatief van Buda kunstencentrum, C.C. De Schakel, het Conservatorium Kortrijk, De Kortrijkse Schouwburg, De Kreun, Jeugd & Muziek Kortrijk, ParkJazz en Muziekcentrum TraCK*. Jazz van de meest diverse pluimage in de regio kan zijn aankondiging kwijt via TraCK*, Conservatoriumplein 1, 8500 Kortrijk. Tel. 056/27 79 10, fax 056/27 79 09, e-mail muziek.centrum@ kortrijk.be. De jazzcoalitie staat in voor de promotie van alle activiteiten via een gemeenschappelijke folder. Amina Figarova

Pianiste Amina Figarova was 8 mei te gast in het Amerikaanse radioprogramma Piano Jazz. In dit vermaarde programma van National Public Radio (NPR) praat de 89-jarige pianiste/gastvrouw Marian McPartland al ruim 25 jaar met jazzmusici van naam over het vak. Het programma wordt in de VS op verschillende radiostations uitgezonden. (bron: www.jazzflits.nl)

The Hague Jazz in het Nederlandse Den Haag op 18 en 19 mei is al bij al een succes geworden. De door financiële problemen geteisterde festivalorganisatie, heeft de tweede editie in het WFCC, de vroegere locatie van het North Sea Jazz festival, dank zij een flinke financiële injectie van de gemeente Den Haag en de bevredigende publieksopkomst in 2007 tot een goed einde gebracht. Met trots kondigt de organisatie de editie 2008 aan op 23 & 24 mei 2008.

In volgend nummer (september 2007) Philip Catherine 65! Michel Bisceglia Michel Hatzigeorgiou over Jaco Pastorius Karel Van Marcke over Chroma Dossier: Wat met de jazz in Vlaanderen?

Jazz Hoeilaart Herfstfestivals The Flemish Jazzmeeting 2007 Jazzmozaïekjes Columns Nieuwe boeken Nieuw op CD/DVD

en nog veel meer… Acteur/regisseur Clint Eastwood produceert een film over pianist/componist Dave Brubeck (86). De documentaire omspant de hele loopbaan van Brubeck, tot en met zijn jazzopera Cannery Row Suite uit 2006. Ook wordt de acteur voorzitter van een comité dat zich inzet voor het behoud en beheer van Brubecks levenswerk, waarin ook Wynton Marsalis zitting neemt. (bron: www.jazzflits.nl)

BJO Concert Alert en webshop! BJO heeft sinds enkele weken een webshop waar je online kan bestellen en betalen met credit card. Op die manier worden alle BJO producten nu internationaal aangeboden. Bezoek de BJO webshop. Ook kan je inschrijven voor de BJO Concert Alerts, die telkens enkele dagen voor het gebeuren je via SMS verwittigen. Helemaal kosteloos uiteraard. (www.brusselsjazzorchestra.com) Op vrijdag 20/04/07 speelde het BJO o.l.v. Bert Joris en met vocaliste Tutu Puoane de première van Writing Billie in het Kaaitheater tijdens het Passa Porta Festival. Bert Joris stond in voor de arrangementen en nieuwe composities die gebracht werden in interactie met het tekstmateriaal van zes internationale auteurs. (www.brusselsjazzorchestra.com/nieuws.html)

Jazzmozaïek 2/2007

(foto: © Jos Knaepen)

Meer armslag voor

jazz?

Nota over ondersteuning en stimulering van de jazzscene in Vlaanderen en Brussel. Deze studie*, uitgevoerd door de Nederlander Simon Korteweg, werd in opdracht van het Agentschap Kunsten en Erfgoed uitgevoerd. Ze is bedoeld als voorzet voor discussie en reflectie.

Ewout Pierreux

The Flemish

Jazz Meeting

The Flemish Jazz Meeting heeft tot doel de export van Vlaamse jazzmuzikanten naar het buitenland te stimuleren. Daarom lieten de organisatoren 14 muzikanten of groepen selecteren door een jury van een zestigtal Vlaamse jazzkenners.

ij werden gevraagd 10 namen van muzikanten of groepen door te geven, in vrijwillige volgorde, die volgens hen een plaats verdienen op de podia van Europese clubs of festivals en die daarvoor een extra duwtje in de rug verdienen. De muzikanten en groepen die geselecteerd werden zijn (in alfabetische volgorde): Michel Bisceglia, Flat Earth Society (Peter Vermeersch), Tuur Florizoone (Tricycle), Franco Saint De Bakker, Bert Joris, Mâäk’s Spirit, Bart Maris, Carlo Nardozza, Jef Neve, Othin Spake (Teun Verbruggen, Jozef Dumoulin),  Ewout Pierreux,  Ben Sluijs, Robin Verheyen en V.V.G. Trio.

Erratum!

Jazzmozaïek 2/2007

Bert Joris kan er omwille van praktische redenen niet bij zijn. Het volledige programma en meer info over de muzikanten vindt u op www.flemishjazzmeeting.be. De Meeting is een professioneel gebeuren, wat wil zeggen dat de meeste activiteiten enkel op uitnodiging bij te wonen zijn. De Werf in Brugge neemt het leeuwendeel van de activiteiten voor zijn rekening op 6, 7 en 9 september, zaterdag 8 september is Vooruit in Gent het centrum van het gebeuren. De meeting wordt georganiseerd door: De Werf, Jazz Brugge, Muziekcentrum Vlaanderen, JazzLab Series en Vooruit.

e studie is een vlot leesbaar en overzichtelijk document van een 20-tal bladzijden, dat werd vrijgegeven eind 2006, net te laat voor ons eindejaarsnummer, waarvan de redactie al was afgesloten. De Vlaamse kwaliteitskranten hebben daar terecht uitvoerig aandacht aan besteed. Omdat Jazzmozaïek pas ruim drie maanden nadien – een periode eigen aan een kwartaalblad – daarop kon inspelen hebben we eerder gedacht dit beter te laten rusten en enkele maanden later eens na te gaan of deze nota al iets heeft opgeleverd bij de betrokken partijen. In het septembernummer dat traditioneel de Vlaamse jazz wat meer in de verf zet, willen we een aantal van de betrokken partijen polsen en vooral eens kijken wat de organisatoren van kleine en grote podia daarvan denken. Is men het eens met de studie, willen organisatoren de handen in elkaar slaan, zijn er concrete initiatieven? Zijn er nog meer klachten? Bijvoorbeeld i.v.m. de complexiteit van de subsidieaanvragen en de daaraan verbonden administratieve rompslomp. Vorig jaar besloot de Vlaamse regering tot een vereenvoudiging van de regels van het verenigingsleven en de vrijwilligers. Is daar al wat van te merken? De aanbevelingen van Korteweg, die het Vlaamse (en Nederlandse) cultuurbeleid goed kent (hij verblijft in ons land en was tijdelijk directeur van De Morgen) zijn niet mis te verstaan en hebben reeds aanleiding gegeven tot een parlementaire vraag. Wie over deze ganse problematiek een boom wil opzetten, kan bij de redactie van Jazzmozaïek terecht, redactie.jazzmozaiek@skynet.be of tel. 0477/28 56 75. Wij zijn benieuwd naar uw reactie! Luc De Baets * De studie is te vinden en te downloaden via www.wvc.vlaanderen.be/muziek/documenten en bestand: meer armslag voor jazz okt 2006. De studie plus de daaraan gekoppelde parlementaire vraag van Dany Vandenbossche en het antwoord van minister Anciaux kan U ook lezen op www.muziekcentrum.be/news/newsdetail.asp?Id=4904

Dat Bert Joris zijn vijftigste verjaardag vierde begin dit jaar, kon je lezen in de intro van het uitgebreide interview dat we met hem hadden in ons lentenummer. Helaas speelde de zetduivel ons parten in de biografie, waar hij ineens 10 jaar ouder werd. Dus zijn geboortejaar is niet 1947, maar 1957.

Lee Konitz Op Jazz Middelheim 2007 samen met het BJO foto: ÂŠ Jos Knaepen

Jack’s Groove

Lionel Hampton was eigenlijk best een toffe gast

Jack Van Poll Ik heb in ieder geval veel aan hem te danken en dus een hommage aan deze grootmeester op de vibrafoon is voor mij wel op zijn plaats. Het begon met een telefoontje van Linda van de ‘Brussels Jazzclub’ of ik op 1 mei (1985) met m’n trio daar wilde

ie Dag van de Arbeid viel toen op een woensdag en ik waarschuwde Linda nog dat er geen kat zou komen. Tot half twaalf zaten we daar (inclusief Hein Van de Geyn en Dré Pallemaerts) met nog geen handje vol bezoekers te spelen, totdat in één keer de tent vol liep. Lionel Hampton had die avond een optreden in het Paleis van Schone Kunsten en na afloop haalde Marc Danval en Jean Marie Peterken hem over om een nightcap te gaan drinken in de ‘Brussels’. Ineens zag het zwart van de muzikanten en wij begrepen op het podium niet meteen wat er aan de hand was, totdat een aantal muzikanten met instrumentenkoffers op ons af kwamen en ons vroegen om met ons mee te jammen. De garçon, wiens naam mij even ontvallen is, kwam tijdens de pauze naar me toe en vroeg of ik even naar die oude mijnheer in de hoek wilde gaan, want die had me iets te vragen. In die hoek zat Lionel Hampton en vroeg me of ik de pianist was. Hij pakte een bierviltje en vroeg me om mijn telefoonnummer op te schrijven. Hij vroeg hoe ik heette en hij schreef onder mijn telefoonnummer ‘Jackson’ en dat was voor hem sindsdien mijn naam. “I will call you” waren volgens mij zijn laatste woorden. Stiekem hoopte ik op de terugweg dat hij me inderdaad zou bellen, want Hein was met Chet Baker aan de haal en Dré was voor de tweede keer op weg naar Seattle en Dee Daniels stond op het punt een carrière te starten met Monty Alexander; een carrière die achteraf strandde na het eerste optreden in Edinburgh en dus kwam mij een avontuur met Lionel Hampton wel goed uit. Twee weken later lag er een voucher van mijnheer Hampton voor mijnheer Jackson bij American Express op de Frankrijklei in Antwerpen en ik was maar eens weg. Ik had in een stoere bui m’n creditcards bewust thuis gelaten en ook vergeten mijn smoking in te pakken. (Big Band= Black Tie)

(foto: © Jos Knaepen)

komen spelen.

Lionel Hampton

Jazzmozaïek 2/2007

Gelukkig zat er een bouwvallige zangeres in de band, die me tijdens de eerste repetitie geld voorschoot om die smoking te kopen, plus een paar man-made zwarte schoenen van Florsheim; dat zijn schoenen die uit een stuk gemaakt zijn en waar geen water in of uit kan. Plus een wit teflon overhemd, dat tijdens de tournee een gele glans kreeg. Enfin, ik was niet het eerste grensgeval, dat in de Lionel Hampton Corporation bus stapte, want een van mijn nieuwe collega’s vertelde me dat Kris Defoort mij al was voorgegaan. We speelden elke avond voor volle zalen en omdat ‘Gates’ (Lionels bijnaam omdat hij steeds met open mond speelde) gek was op toegiften, legden we geheid elke avond te laat in een van de Holiday Inn’s aan. Als pianist droeg ik dus geen instrument en met m’n blank zwaargezicht werd ik steeds voor de manager aangezien, tot grote ergernis van mijn meer gekleurde mede bandleden. Plus waren er meestal op dat late tijdstip al een aantal kamers ‘weggegeven’, dus moest ik de kamer delen met twee andere boys, die in bed kropen en voor mij bleven er twee fauteuils over, die ik tegen elkaar mocht schuiven, maar wat vervelender was; er hingen ook maar twee sets handdoeken op de badkamer en roomservice was na middernacht niet beschikbaar. U raadt het al, de bouwvallige zangeres. Het gaat hier toch om de muziek?! Nou ja, de muziek was prima. Van Moonglow tot Flying Home, elke avond weer, maar ik heb er veel geleerd en ik kon goed overweg met Lionel, zolang ik maar geen gemene akkoorden (Hancock) speelde, dan ging het goed vooruit. Hoe is het geëindigd? Omdat we s’morgens, s’middags en s’avonds uit de muur moesten eten, groeide ik langzaam maar heel zeker uit m’n intussen glanzende smoking. Ene dokter Hudson onderzocht me in Detroit en zijn diagnose was “Young man you are grounded”. Hij was zo vriendelijk Lionel zelf te bellen en met een schuldgevoel ben ik met m’n green card achtergebleven in het Pontcherain Hotel. Ik heb de bouwvallige zangeres terugbetaald en toen ik weer op een toelaatbaar gewicht was teruggekeerd, ben ik uit Detroit vertrokken richting Flint, waar ik Dee Dee Bridgewater weer ontmoet heb. Twee weken later gaf ze mij een contract voor een week in NYC. Na afloop van een van de optredens ben ik met Dee Dee en Kenny Garrett nog even naar de Blue Note gegaan. Toen ik daar binnenkwam riep de hele band “Hi Jackson!”; Lionel stelde het weerzien niet zo op prijs, ook al deed hij heel vriendelijk tegen Dee Dee. Dat neemt niet weg dat ik met een goed gevoel terugkijk op die periode. Want die tijd komt niet meer terug. Gelukkig blijft het leven van een jazzmuzikant spannend, vraag het maar aan Jefke! (Jef Neve)

Album Souvenir

De jazzspeler Marc Van den Hoof Mooi is het, de ondertoon van zoveel

literatoren die het over jazz hebben. Wat ze eigenlijk zouden willen – en het ligt er zo vingerdik op – dat is dat ze zelf jazzspelers zouden zijn. En meer dan een enkele keer zijn ze ‘t ook, of

et Maurice Roelants ( De Jazzspeler, 1928) zal dat misschien wel niet het geval geweest zijn. Hoewel: ik heb Roelants niet echt gekend, maar hem gadegeslagen. Hij was, toen ik een kleine jongen was, conservator van het kasteel van Gaasbeek, een kwartiertje fietsen bij ons vandaan en de oom van m’n beste vriendje was er gids en m’n moeder had een gedichtje voorgedragen in het Frans toen de d’Arconti Visconti’s het kasteel aan de Belgische staat hadden geschonken. ‘s Zondags, na de hoogmis, maakte de conservator en schrijver de dienstdoende clerus graag deelgenoot van z’n bedenkingen bij het sermoen: dat het niet duurbare, maar dierbare gelovigen was. Maar hoe groot was de verbazing toen Roelants, na z’n pensionering, ergens op de top van een helling een hypermoderne woning liet bouwen, een soort schelp die de natuurlijke ronding van het landschap voortzette en op sierlijke wijze voltooide: het was voorwaar even wennen. Met artiesten wist je toch nooit. Later – Maurice Roelants is gestorven in 1966 – is het huis verkocht aan een ingenieur, een vreemde volgens de lokale bevolking, misschien wel afkomstig uit ‘de Vlaanders’, maar een vreemde die tenorsaxofoon speelde in de koninklijke harmonie. Eén keertje heb ik via een vriend z’n instrument van hem ge-

(foto: Steve De Prince © JK’s JazzArchives)

althans: hebben ze ‘t geprobeerd.

Sonny Rollins

leend, omdat mijn tenor – ach lezer, ik ben ook zo iemand die misschien het liefst van al een jazzmuzikant zou geweest zijn! – stuk was en we in de Beursschouwburg moesten spelen in het kader van een Brusselse variant van het ‘One World Poetry’-festival. (Behalve tenor speelde ik ook sopraan en een tandenloze en wat beschonken Lawrence Ferlinghetti vertrouwde me toe dat Lucky Thompson altijd al één van z’n helden was geweest, en Remco Campert fluisterde me in het oor hoe hij ons benijdde, dat wij jazz konden spelen, hoeveel leuker hem dat leek dan er alleen maar gedichten over te maken, en Bernlef durfde ik niet aan te spreken, en Arno kwam even meedoen, maar was te gedrenkt om er echt iets van terecht te brengen.) Het moet een Selmer Mark VI Balanced Action geweest zijn. Hij was niet helemaal in orde: één klep ging met een elastiekje open en toe. Maar nooit heb ik op een welluidender en gewilliger tenorsaxofoon gespeeld. John Lewis’ Afternoon In Paris was de vanzelfsprekendheid zelve. De Windows van Chick Corea gingen plots voor me open. Heel even ben ik toen in de vergetelheid gesukkeld en heb ik het gevoel gehad dat ik een jazzman was: het ging vanzelf, als in een droom. Het leven dat wij droomden, Maurice Roelants, 1931. Dat is wellicht wat men noemt: een samenloop van omstandigheden. Later leerde ik de jazzdichters kennen van Labris, het ‘literaris tijdschrift der zestigers’. Max Kazan, alias Jef Bierkens, die in begenadigde momenten Jordu kon spelen alsof hij het zelf had bedacht en z’n verdere leven er van afhing – maar dan zonder de ‘middle part’ die heel de kwartencirkel rondfietst. Mon Devoghelaere die z’n teksten reciteerde, zichzelf begeleidend op een conga, ter aanvulling van wat Fred Van Hove, Kris Wanders en Ronnie Dusoir er aan toevoegden. En nog later was er Willy Roggeman die echt speelde, de ziel uit z’n lijf, en die op Jazz Bilzen en op de eerste Poetry International in Rotterdam de dichters en hun toehoorders van hun sokkels blies, maar die er met al z’n hoekige free muziek toch niet in slaagde ambtenaar/dichter Bert Decorte wakker te houden tijdens een ‘Middag van de Poëzie’ in de Koninklijke Bibliotheek. (Decorte was nog met Roelants, Minne en Herreman bij ‘t Fonteintje betrokken geweest. En Willy Roggeman was via Boon bij het dagblad Vooruit terecht gekomen, waar Minne o.m. literair chroniqueur was of was geweest. Zo blijven de omstandigheden samenlopen.) Bernlef wil ik wel eens piano horen spelen. En Henk Romijn Meijer gitaar. Hij droomt wel eens, denk ik, dat hij René Thomas is. En daar wou ik het over hebben : dat ik van z’n boek met jazzherinneringen Een blauwe golf aan de kust twee exemplaren heb. Allebei eerste druk, maar het ene het exemplaar dat ik indertijd heb gerecenseerd, het andere een exemplaar waarin de auteur eigenhandig met potlood alle drukfouten heeft verbeterd. Dan voel ik me ook een beetje René Thomas. Of Sonny Rollins, komaan.

Jazzmozaïek 2/2007

Swing Streets of New York

Hammondorgelstad Paul Blair (correspondent Jazzmozaïek in New York)

Het zijn goede tijden voor jazzliefhebbers die, net als ik, houden van de

sound van het Hammond B3 orgel. Natuurlijk missen we Jimmy Smith, Jack McDuff, Shirley Scott, Groove Holmes, Charles Earland, Larry Young en Big John Patton die de scene verlieten. En Jimmy McGriff sukkelt met zijn gezondheid. Maar bij de heroplevende belangstelling voor het instrument bieden zich een hele resem beloftevolle jonge orgelspelers aan.

oey DeFrancisco is misschien wel het meest bekend. Maar heb je Sam Yahel al gehoord? Dan moet je zijn cd ‘Truth and Beauty’ (2007) op het Origin label zeker ontdekken. Niemand minder dan Joshua Redman (saxen) en Brian Blade (drums) zijn de begeleiders. Een ander schitterend album is ‘Organic Lee’ op Steeplechase. Hierop speelt Lee Konitz in duo met organist Gary Versace. New York is opnieuw een geweldige hammondorgelstad sinds Yahel en Versace naast Larry Goldings, Mike LeDonne, Dr.Lonnie Smith en nog vele minder bekenden hier geregeld optreden. Neem nu bijvoorbeeld LeDonne, die elke dinsdagavond op Organ Night te horen is bij Smoke (Upper West Side). Op woensdag is organist Kyle Koehler aan de beurt. Showman’s Bar (Harlem) is een andere locatie waar momenteel Hammond B3 furore maakt.

(foto: © Akiko Tsuruga - www.akikotsuruga.com)

Dankzij geavanceerde technologieën is de authentieke B3 sound nu ook op compacte, draagbare instrumenten beschikbaar en is het niet meer nodig het Hammondmonster van de ene plaats naar de andere te versleuren. Wil je horen Akiko Tsuruga hoe het nieuwe Hammond XK-3 model klinkt? Oké, zet je computer en de luidsprekers aan en surf naar dit adres: http://www.youtube.com/ watch?v=mUf89vmLawg. Je hoort en ziet dan één van die jonge beloftevolle orgelspelers: Akiko Tsuruga. Zes jaar geleden verhuisde Akiko van Osaka naar New York. “Thuis in Japan was ik pianist”, vertelde ze me onlangs. “Rechttegenover de Blue Note in Osaka bevond zich een andere jazzclub die een orgel in huis had en waar ik graag op speelde. We hielden daar jamsessions. Toen Grady Tate in de Blue Note langskwam, nodigde ik hem uit om me orgel te zien spelen. Daarop drong hij aan hem op te zoeken in

Jazzmozaïek 2/2007

New York. Dat deed ik in 2001. Ik kreeg een studentenpas met de bedoeling mijn Engels te vervolmaken, maar ik kon toen ook een artiestenvisum bemachtigen. En dat bleek net op tijd, want na 9-11 ging het niet meer zo vlot daaraan te geraken.” Akiko concentreerde zich op orgel nadat iemand haar vertelde dat bij pianotrio’s goede bassisten moeilijk te vinden zijn. Nu is ze haar eigen bassist. En het ontbreekt haar niet aan gigs in het clubcircuit van New York. Ze is meestal vergezeld van gitarist Eric Johnson (ook te zien op die wel erg korte videoclip). Onlangs trad ze nog op in The Bar Next Door, The Garage en Cachaca (alle in Greenwich Village), in Charlie O’s (midtown Manhattan), in Showman’s (uptown), in verschillende clubs langs de Hudson rivier (New Jersey) en in Carnegie Hall waar ze tijdens het JVC Jazz Festival Lou Donaldson begeleidde. Zowel Donaldson als Tate doen geregeld beroep op haar. Maar het is vooral geweldig dat haar tweede cd ‘Sweet and Funky’ heel wat radio airplay geniet. Wie bij een track als Meanie Queeny nog stil kan blijven zitten, zal wel altijd moeilijk te bewegen zijn. Haar eerste album ‘Harlem Dreams’ met gasten als Tate en Frank Wess is ook de moeite waard. Terloops wil ik nog kwijt dat ik echt verwonderd ben hoe een videosite als YouTube een hele revolutie heeft ontketend in het documenteren en commercialiseren van jazz. Met een beetje zoeken hoor en zie je er een heleboel interessante organisten. En terwijl je toch bezig bent, kun je achterhalen welke schoenen Barbara Dennerlein en Rhoda Scott droegen bij hun optredens. Dennerlein verkiest puntschoenen terwijl Scott helemaal geen schoenen draagt. Hoe dan ook, de jazzorgeltraditie is weer helemaal terug. En wij, New Yorkers, hopen dan ook dat Akiko Tsuruga blijft.

Onze correspondent Paul Blair woont in Brooklyn, brengt maandelijks in New York het jazz magazine Hot House uit en gidst groepen langs minder bekende en historisch belangrijke paden door The Big Apple. Voor meer info over de walking tours: www.SwingStreets.com.

(vertaling: Bernard Lefèvre)

Holland Muziekland

Kinnesinne Mischa Andriessen Het is feest in Terneuzen. Porgy ’n Bess bestaat vijftig jaar. Wie het zo lang volhoudt, is een feestje gegund. Er zijn niet veel jazzclubs in Nederland die zo oud zijn. Sterker nog, er zijn niet zo veel Nederlandse jazzclubs. Niet meer. Stond de teller een paar jaar geleden nog op zo’n 120, nu is dat aantal teruggebracht tot 35. Beschamend lage cijfers, want als er iets noodzakelijk is voor een gezond jazzklimaat, is het voldoende gele-

(foto: © Jos Knaepen)

genheid om te kunnen spelen.

John Engels

at het zo niet langer kan, moge duidelijk zijn. Gelukkig werd onlangs de eerste Nederlandse jazzdag georganiseerd; een lofrijke poging om organisatoren en muzikanten bij elkaar te brengen. Journalist Koen Schouten deed voor de Volkskrant verslag en bracht haarscherp de verdeeldheid in de Nederlandse jazzscene in beeld: sommige genres zijn beduidend beter in trek dan andere en dat zorgt voor flink wat kinnesinne. Een nieuw fenomeen is dat niet. In de jaren zestig groeide er een grote animositeit tussen de vertegenwoordigers van de meer commerciële jazz, die door Willem Breuker ooit smalend de jongens uit Hilversum met hun mooie auto’s werden genoemd en de muzikanten die zich gingen toeleggen op de vrije improvisatie en de grondleggers waren van het Amsterdamse Bimhuis. Op die manier kon het decennia duren eer de Grand Lady van de Nederlandse jazz Rita Reys in het Bimhuis op mocht treden. Vroeger was alles beter dat is bekend. Oké, misschien niet de gages en de omstandigheden waarin muzikanten optraden, maar zij traden op. In het prachtig uitgegeven en zorgvuldig gedocumenteerde Muziek in zwart-wit schetst de Haagse schrijver Cor Gout aan de hand van gesprekken met toonaangevende musici die in de jaren dertig hun carrière startten een helder beeld van het toenmalige Nederlandse muziekleven. De muzikanten speelden overal. In cafés, restaurants, lunchrooms, theaters, nachtclubs en waar het verder ook maar kon. Het is de tijd van showorkesten en van kleine swingensembles. Pia Beck opende haar eigen club in Scheveningen en ging jaarlijks op tournee in de States. Met de rode sportauto die zij daar kocht, reed zij zo het schip van de Holland-Amerikalijn op om hem met onhollandse allure in Rotterdam weer van dek te rijden. Afgunst was er ook toen volop.

Zoals violist Gregor Serban verklaart: “[…] er heerst veel jaloezie in de muziek. Dan zeggen de mensen: ‘Hij kan niet meer spelen’”. Wie succes heeft, wordt scheef aangekeken. Sommige zaken veranderen nooit. Kinnesinne is van alle tijden. Twee jonge jazzdiskjockeys die onder de naam Jazzdiggers schuilgaan, brachten onlangs een heruitgave uit van de eerste langspeler van de groep The Diamond Five. The Diamond Five was het Nederlandse antwoord op Art Blakey’s Jazz Messengers. Zij waren eind jaren vijftig / begin jaren zestig actief in hun eigen jazzclub De Sherezade aan het Rembrandtplein in Amsterdam. Fenomenale hardbop met de magnifieke drummer John Engels, de overdonderende trompettist Cees Smal en saxofonist Harry Verbeke die in het spetterende openingsnummer Johnny’s birthday moeiteloos voor Hank Mobley doorkan. Nederlands bescheiden was het kwintet niet. The Diamond Five is al een naam die blijk geeft van een blakend zelfvertrouwen. Zij noemden hun ook nog eens Briljant. Hoewel daar geen woord aan gelogen is, zal hun gepoch vast niet door iedereen zijn gewaardeerd, maar nu, veertig jaar later, mogen we ongegeneerd jaloers zijn op dit fantastische vijftal.

Cor Gout – Muziek in Zwart-wit, Gesprekken met pioniers van de lichte muziek in Nederland, Aprilis Zaltbommel ISBN 9789059941441 www.aprilis.nl The Diamond Five – Briljant. Universal 1720 www.jazzdiggers.com Het artikel van Koen Schouten over de eerste Nederlandse Jazzdag is te lezen op http://www.volkskrant.nl/kunst/article425257. ece/Eindelijk_een_breed_platform_voor_de_jazz

JAZZFLITS DE JAZZNIEUWSBRIEF LEES HET NIEUWSTE NUMMER OP

www.jazzflits.nl

Jazzmozaïek 2/2007

CHARLES MINGUS SEXTET WITH ERIC DOLPHY CORNELL 1964

BLUE NOTE 3922102

Deze merkwaardige opname van een concert uit 1964 wordt op 25 juni 2007 voor het eerst uitgebracht. We horen bassist Charles Mingus op de creatieve top van zijn carriere samen met een uniek ensemble: Eric Dolphy (altsaxofoon, fluit en basklarinet), Clifford Jordan (tenor saxofoon), Johnny Coles (trompet), Jaki Byard (piano) en Dannie Richmond (drums). Deze dubbel-CD bevat klassiekers van Mingus als “Fables of Faubus”, “Meditations” en “So Long Eric”, een ode aan Eric Dolphy, amper 3 maanden voor deze op 36-jarige leeftijd overleed.

JOE LOVANO & HANK JONES

KIDS: LIVE AT DIZZY’S CLUB COCA-COLA BLUE NOTE 3702812

Pianist Hank Jones is bijna 89, saxofonist Joe Lovano bijna 55: deze twee jazzmuzikanten vonden elkaar in kwartet-formatie op twee eerdere Blue-Note albums, hun derde “Kids” is een intmistisch live-album van het duo, nu eens lyrisch, dan weer speels, bewogen of relaxed. Verkrijgbaar vanaf 7 mei.

THE BILL CHARLAP TRIO

LIVE AT THE VILLAGE VANGUARD BLUE NOTE 5970442

Eerste live-opname van de New Yorkse pianist Bill Charlap voor Blue Note, opgenomen in The Village Vanguard, samen met zijn vertrouwde trio (met bassist Peter Washington en drummer Kenny Washington). Op het programma tunes van jazzcomponisten als Gerry Mulligan en Jim Hall en uit het Great American Songbook. Release is 21 mei.

PAOLO FRESU QUINTET

ROSSO, VERDE, GIALLO E BLU BLUE NOTE 3912522

“Rosso, Verde, Giallo e Blue” is de afsluiter van het vijfdelige CD-project van trompettist Paolo Fresu en zijn kwintet. Elk lid van het ensemble componeerde de muziek voor een album, nu is het de beurt aan Fresu zelf die ons niet enkel zijn favoriete kleuren verklapt maar ook zijn kwintet muzikaal typeert: grote elegantie, buitengewone techniek en fijne melodieën. Verkrijgbaar vanaf 7 mei.

www.bluenote.com

Jazzmozaïek klasseert in deze rubriek de cd’s (nieuwe releases en heruitgaven) in alfabetische volgorde en illustreert het betere werk met de afdruk van de hoesjes. Een eenvoudig sterrensysteem staat symbool voor de globale beoordeling van iedere plaat door de ondertekenende recensent.

Redactie:

* = ontgoochelend beter ** = kon *** = goed **** = beter ***** = CD

Mischa Andriessen I Luc De Baets I Peter De Backer I Dirk De Gezelle I Frederik Goossens I Bernard Lefèvre I Jaap Ludeke I Jeroen Revalk I Marc Van de Walle I René Vandewalle

DEADLINE: Te bespreken cd’s, dvd’s en ander audiovisueel materiaal graag ten laatste op 1 augustus 2007 op de redactie: Jazzmozaïek, Bruggestraat 105, 8755 Ruiselede

Smaken verschillen!

azzmozaïek heeft nog maar eens meer ruimte gereserveerd voor deze rubriek. Toch zijn er nog een

aantal besprekingen moeten sneuvelen! Andere hebben we noodgedwongen doorgeschoven naar onze volgende editie, vaak omdat ze pas na het sluiten van de redactie uit waren, hoewel ze bij het lezen van deze lijnen ondertussen op de markt zijn. Zie in de cd-mozaïekjes enkele bijzondere releases die in een volgende editie worden besproken. Laat ons nog eens wijzen op het feit dat alle recensenten steeds in eer en geweten een oordeel vellen, maar hou er rekening mee dat iedere bespreking toch een zekere mate van subjectiviteit inhoudt. Smaken verschillen en dat zie je zwart op wit (sorry, rood op wit) in de quotering, maar neem daar geen genoegen mee en lees ook de bijhorende recensie. Daar vind je vaak meer details en nuances en kan je beter inschatten of het betreffende album bij jou in de smaak kan vallen. Treffend zijn de dubbelbesprekingen van Erik Truffaz en Eric Vloeimans. Veel luistergenot en een prachtige festivalzomer toegewenst! Luc De Baets

Rabih Abou-Khalil Songs For Sad Women

Enja Records/Codaex – 55:53

*** Op eerdere platen probeerde

de Libanese oud-speler Rabih Abou-Khalil een mengvorm tussen jazz en Arabische volksmuziek te creëren. Zijn samenwerking met o.a. Kenny Wheeler, Sonny Fortune en Charlie Mariano leverde een aantal indrukwekkende opnamen. Abou-Khalils laatste cd ‘Journey to the centre of an egg’ werd opgenomen in een veel kleinere bezetting dan tot dan toe bij hem gebruikelijk was. ‘Songs For Sad Women’ zet door op de ingeslagen weg. Hij koos voor een instrumentatie met naast oud en percussie twee opmerkelijke blaasinstrumenten: de duduk en de serpent. Hoewel de prestaties van respectievelijk Georg Dabaghyan en Michel Godard op deze instrumenten indrukwekkend zijn, heeft de keuze voor deze bezetting als nadeel voor jazzliefhebbers dat de klankkleur duidelijk is opgeschoven naar de volksmuziek. Zowel de composities als het spel zijn altijd erg sterk en Abou-Khalil brengt hierop opnieuw muzikanten met een heel verschillende achtergrond bij elkaar. ‘Songs For Sad Women’ mist echter de sensatie dat iemand bezig is een nieuwe vorm te ontdekken, hoewel dat feitelijk wel gebeurt. Mischa Andriessen

Fred Anderson/ Hamid Drake From the River to the Ocean

Thrill Jockey Records/Bang Distribution – 63:30

** Op zijn 77ste is Fred Anderson

aan een nieuw leven begonnen. In Chicago moest zijn jazzclub Velvet Lounge wijken voor een appartementsblok, maar op een andere locatie kan hij gewoon verder jazzconcerten en jamsessies organiseren. Anderson is als medestichter van de muzikantenorganisatie AACM een grijze eminentie in Chicago. Zijn gespierde en wat rauwe saxgeluid maakt ook vandaag nog indruk. Maar op deze cd heb je de indruk dat hij permanent met de handrem op speelt. Anderson begint almaar opnieuw mooie frasen, maar net als je denkt dat hij gaat losbarsten, houdt hij er alweer mee op. Dat is zeker zo in Strut Time, een stuk dat met zijn 21 minuten veel te lang aansleept. Gelukkig vrolijkt drummer Hamid Drake de boel wat op. En enkele gastmuzikanten brengen ook wat leven in de brouwerij. Leuk zijn de bijdragen van gitarist Jeff Parker (bekend van Chicago Underground). Josh Abrams zorgt met de guimbri – iets als een Afrikaanse luit – in het slotnummer voor een snuifje wereldmuziek. Peter De Backer

Artaud La Tour Invisible B-Flat Recordings/Bang Distribution – 49:51

*** * De Franse ( )

bassist Vincent Artaud speelde eerder met o.a. Julien Lourau en Baptiste Trotignon. ‘La tour invisible’ is zijn debuut als bandleider. Met een uitgebreide bezetting waarin fluit en viool een vooraanstaande plaats innemen, begeeft hij zich met zijn eersteling op de grens tussen geïmproviseerde en gecomponeerde muziek. De composities herinneren aan musical- en filmmuziek, bijvoorbeeld die van Leonard Bernstein. Artauds smaakvolle arrangementen benutten de klankkleur van de bezetting optimaal. Zeker bij de eerste luisterbeurten maakt deze plaat een grote indruk. Eenmaal gewend aan de prachtige, onalledaagse sound – helder van kleur en strak van smaak als goede Sancerre – valt wel op dat een enkele compositie op den duur wat voorspelbaar wordt. Het merendeel van de stukken zoals het intrigerende Emeutes en het ingehouden swingende Mes Pleurs blijven echter keer op keer verbazen met hun fijnzinnige melodieën en hoge mate van originaliteit. Mischa Andriessen

Jazzmozaïek 2/2007

vervolg ...

Stefano Battaglia Re: Pasolini

ECM Records/Universal Music – 2 cd – 1:58:46

*** De Italiaanse pianist/componist

Stefano Battaglia stelde zichzelf voor de uitdaging om artistieke duizendpoot Pier Paolo Pasolini muzikaal te vertalen. Dan bots je meteen op de complexiteit van een persoonlijkheid die op vele vlakken actief was; op een dichter die de uitzonderlijke capaciteit had om tegenstellingen te verzoenen. Dat laatste is precies wat Battaglia nastreeft. Op de eerste cd brengt hij een klassiek jazzkwartet in stelling, aangevuld met klarinet en cello. De toon is overwegend helder en poëtisch met duidelijke melodielijnen. Qua sfeer doet het een beetje denken aan het project dat Tomasz Stanko ooit opzette rond Kristof Komeda, of aan de filmmuziek van Eleni Karaindrou. Cd twee leunt dichter aan bij hedendaags klassiek en bevat ook enkele vrije improvisaties. Vijftien stukken in totaal, die variëren van solo tot kwintet. De line-up bestaat uit piano, viool, cello, contrabas en percussie. Dirk De Gezelle

Michael Brecker Pilgrimage

sicus. Niettegenstaande zijn fabelachtige techniek, toon, precisie en wendbaarheid, miste zijn spel wat van de menselijke warmte en diepgang van de meester. Op de opnames van dit album met allemaal eigen composities - amper vijf maanden voor zijn dood -vertoefde hij blijkbaar in een van zijn betere periodes. Je hebt het gevoel dat, ondanks de beperkingen die de ziekte hem oplegde, zijn muzikale vrienden, Hancock of Mehldau (p), Patitucci (b), DeJohnette (d) en niet in het minst zijn vriend Pat Metheny (g), hem zelfs boven zijn toenmalige mogelijkheden doen uitstijgen: bijtend en agressief in sterke nummers als Anagram, Tumbleweed en het titelstuk Pilgrimage, zalvend en berustend in het visionaire Five Months from Midnight en het aandoenlijke When Can I Kiss You Again? Een opmerkelijk testament van deze merkwaardige saxofonist, die in de omgang een vrij rustige en bescheiden man was. Luc De Baets

Joey Calderazzo Amanecer

Marsalis Music/Universal Music – 57:51

****

WA Records/Universal Music – 77:48

****

Michael Brecker was een muzikant die in ieder muziekgenre en in elke situatie zijn man kon staan, kortom de perfecte studiomuzikant. In een tijd waar de jazzopleidingen aan muziekscholen en conservatoria met bosjes uit de grond rezen, was Brecker voor een hele generatie saxofonisten het grote voorbeeld. De erfenis van Coltrane had zich vertaald in het spel van deze polyvalente eigentijdse mu-

Jazzmozaïek 2/2007

Tijdens de solotournee in 2006 stond het openingsnummer Midnight Voyage steevast op de playlist van Joey Calderazzo. De herinnering aan het concert dat A Jazz Experience in Rijkevorsel organiseerde, staat al wie toen aanwezig was nog helder voor de geest. Ook het tweede stuk op de plaat, Sea Glass van Michael Brecker, stond toen op het programma. Die gevoelige ballade werd opgedragen aan de intussen overleden saxofonist/componist. Sea Glass staat in schril contrast met het viriele openingsstuk waarin Calderazzo in een heerlijk

ouderwetse stijl over de toetsen walst. Het ritme gaat vervolgens opnieuw de hoogte in met het zelfgeschreven Toonay om vervolgens bij het titelnummer aan te belanden. Amanecer (Spaans voor ‘dageraad’) introduceert de Chileense vocaliste Claudia Acuña. Haar zuivere, zachte stem verleidt Calderazzo tot enkele verfijnde, in zuiders licht badende, songs. Eén van de absolute hoogtepunten van deze plaat is ongetwijfeld de geraffineerde versie van Waltz For Debbie (B. Evans) die wat ons betreft de perfecte symbiose vormt tussen het eigen solowerk en de samenwerking met Acuña en, nog niet vernoemd, gitarist Romero Lubambo. Deze bij ons zo goed als onbekende Braziliaanse gitarist werkte o.m. met Diana Krall, Dianne Reeves en Herbie Mann. In The Lonely Swan duelleert hij delicaat met de piano alvorens Lara met zijn gitaarklanken naar een zomers strand te loodsen. Een zeer geslaagde ‘ménage à trois’. En warm aanbevolen. Dirk De Gezelle

Nefertiti (Wayne Shorter), Nardis en Solar (Miles Davis) en Giant Steps (John Coltrane). Feit is dat dit opnieuw een cd is die een ganse muzikale regenboog laat horen van bluesy funk als de opener Just Now en Hurry Up and Wait, fijne ballades als My Secret Place, A Place in Time en het fascinerende Liquid Cristal en pittige swingers als Repercussions, waar de vonken afspatten. Het titelstuk Spirit of The Moment spant voor ons de kroon omdat de melodische kracht en de harmonische verfijning van Camilo hier perfect ingebed zijn in dat complexe netwerk van Ca-

ribische ritmes. Michel Camilo is niet alleen een ongelooflijke virtuoos, maar ook een sterk componist en vertolker. Jammer dat de vier tribute-stukjes niet wat meer uitgesponnen zijn, te meer daar dit album met 54 minuten nog ruimte genoeg over laat. Luc De Baets

Scott Colley Architect of the Silent Moment

CamJazz/ZYX Records - 56:30

*** *

( )

Enkele jaren geleden maakte Scott Colley op het Gentse Blue Note festival een solide indruk aan de

Michel Camilo Spirit of the moment Telarc/Codaex – 54:43

****

Pianovirtuoos Michel Camilo is van vele markten thuis. Hij is een pianist, die zijn strepen in jazz, folk en klassieke muziek ruimschoots heeft verdiend. Nadat hij in 2003 een Grammy had gewonnen voor zijn laatste trioplaat ‘Live At The Blue Note’, besloot hij iets anders te doen en begon hij een periode, waarin hij vooral de klassieke toer opging. Begin 2006 vormde de pianovirtuoos uit de Dominicaanse Republiek een nieuw trio met twee Cubaanse talenten, bassist Charles Flores en nieuwkomer Dafnis Prieto op drums. In de lente van 2006 ging dit trio uitgebreid toeren, de tijd waarin dit gezelschap goed op elkaar ingespeeld raakte. Toen achtte Camilo het tijd om de studio in te gaan, maar dan wel met een totaal nieuw repertoire. De ‘spirit of the moment’ van dit trio moest de rest doen. “Latin jazz is meer dan wat percussie onder wat gesofistikeerde akkoorden”, zegt Camilo, “het betekent jazz spelen met onze roots als instrument om iets nieuws te creëren.” Naast een achttal uitgesponnen eigen stukken komen er merkwaardige, maar vrij korte bewerkingen van vier legendarische stukken uit de jazzgeschiedenis:

Avishai Cohen As Is… Live At The Blue Note

Razdaz Recordz/Halfnote – 62:14 We hoefden niet lang te twijfelen: dit is een superproduct. Meteen waren we in de ban van het werk van deze 37-jarige bassist van absolute wereldklasse. Downbeat noemde hem ‘a jazzy visionary of global proportions’, en daar hebben we geen moeite mee. Dit is zijn achtste album als bandleader, en meteen zijn eerste liveplaat. Je krijgt er ook een – qua klank middelmatig opgenomen – dvd bij met de full-length performance in de Blue Note. Cohen’s stijl is niet in een hokje te stoppen. Nadat we bekomen waren van ’s mans mindblowing techniek, begonnen we kritischer en kritischer te luisteren. Het bleek dus niet de techniek alleen te zijn die je onderuit haalt. Alles wat hij doet blijft uitermate muzikaal, maar getuigt van een enorme beheersing van het instrument, een fijnzinnige dosering, goede smaak in de compositie. Cohen is één van die zeldzame muzikanten die zo virtuoos speelt dat je het bijna niet meer merkt. Op de dvd valt op hoe lijfelijk hij zijn instrument wel benadert: tikken op de klankkast, allerlei aanslagtechnieken, alsof die bas aan hem is vastgegroeid, alsof ze al jaren één zijn. Fenomenaal! Het woord ‘virtuoos’ gebruiken we spaarzaam, maar hier is het werkelijk op zijn plaats. Voeg daarbij de schitterende composities, de fantastische ruggensteun van pianist Sam Barsh, drummer Mark Guilliana (een aparte vermelding waard: sober, puur en efficiënt, klasse!), trompettist Diego Urcola en vooral Jimmy Greene op saxen, en je zit uren geboeid te kijken en te luisteren naar het beste van het beste. Rennen naar die platenboer, je bent geen echte als dit in je collectie ontbreekt! Marc Van de Walle

zijde van Herbie Hancock. Dat zo’n superster op hem een beroep doet, bewijst dat Colley een van de betere bassisten van het moment is. Deze cd bevestigt dat hij ook als leader zijn mannetje kan staan. Colley schrijft sterke composities, met pakkende melodieën. Opener Usual Illusion laat je na één luisterbeurt al niet meer los. Colley heeft met trompettist Ralph Alessi, de bijzonder inventieve pianist Craig Taborn en Pat Metheny-drummer Antonio Sanchez een droomgroep rond zich. En dan zijn er nog gastrollen voor o.a. harmonicavirtuoos Gregoire Maret, gitarist Adam Rogers en pianist Jason

Moran. Die laatste neemt samen met de elektrische piano van Taborn Smoke Stack onder handen, een klassieker van Andrew Hill, een van Colley’s grote helden. Het resultaat is een heel bijzondere mix van akoestische en elektrische klanken, typisch voor heel deze cd trouwens. Al blijft Colley exclusief zijn akoestische bas trouw. Hoogtepunt is het slotnummer (met David Binney op altsax), dat langzaam op gang komt en uitgroeit tot een stevig rockende knaller, fors onderlijnd door Taborn’s Hammond B3-orgel. Peter De Backer

Randal Corsen Armonia

Aja Records/Bertus – 74:14

*** *

( )

Dat de naam Randal Corsen in België nog geen belletje doet rinkelen, mag deze Antilliaanse pianist, geboren op Curaçao, op eigen rekening schrijven. Aan gebrek aan talent zal het vast en zeker niet liggen. Zijn eerste cd onder eigen naam ‘Evolushon’ was in 2004 in Nederland al goed voor de prestigieuze Edison Jazz Award. Aan gebrek aan ambitie ligt het evenmin. Zijn tweede jazzcd, ‘Armonia’, nam deze virtuoos

in New York op met een all-star band, waarin bassist Scott Colley, drummer Antonio Sanchez, percussionist Pernell Saturnino, trompettist Roy Hargrove en altist/klarinettist Paquito D’Rivera de dienst uitmaken. Voor deze sessies componeerde Corsen een groot aantal uitstekende stukken (titelstuk Armonia of het tegendraadse Kokobiá) waaruit zijn brede interesse voor Caribische jazz, Antilliaanse folklore en Europese klassieke muziek straalt. Ondanks het overaanbod aan talent op dit schijfje, zijn de echte glansrollen weggelegd

voor percussionist Saturnino en Corsen zelf, die het verloop stevig in handen houdt. Een uitstekende cd, nu wat meer naar deze contreien afzakken! Frederik Goossens

Carsten Daerr & Daniel Erdmann Berlin Calling

ACT/Challenge Records 52:15

*** In de serie*Young German Jazz van ( )

het ACT label is een cd verschenen van een sextet dat onder leiding staat van pianist Carsten Daerr

records Het toplabel voor jazz en world Recente en belangrijke uitgaven

Ornette Coleman Sound Grammar Sound Grammar/ Abeille Musique – 59:19

SAD SONGS FOR WOMEN Rabih Abou-Khalil ENJ 94942

Sinds het verschijnen in 1958 van de lp ‘Something Else!!!! The Music of Ornette Coleman’ is jazz nooit meer hetzelfde geweest. Tevoren was de jazzmuziek mooi omlijnd. Je wist wat je kon verwachten en er waren onuitgesproken regels over wat aanvaardbaar was. Maar dat was buiten de excentrieke saxofonist uit Fort Worth, Texas gerekend. Hij had een ijle, snerpende toon op zijn plastic altsax en leek wel de hele tijd vals te spelen. Zijn muziek betekende vrijwel het begin van de avant-garde. Vijftig jaar lang al wordt de jazz het tapijt van onder de voeten getrokken, maar Coleman lijkt zich in het oog van de storm die hij zelf mee heeft helpen ontketenen te bevinden. Er is slechts weinig veranderd in zijn muziek. Zijn bluesy, lyrische frasering en aparte, aanstekelijke gevoel voor swing is op den duur zelfs voorspelbaar geworden, maar heeft niet aan hypnotiserende kracht verloren. Na een hiaat van maar liefst een heel decennium, was er vorig jaar eindelijk een gloednieuwe cd-opname. ‘Sound Grammar’ is de registratie van een concert in oktober 2005 in het Duitse Ludwigshafen met Greg Cohen en Tony Falanga op respectievelijk geplukte en gestreken bas en zoon Denardo Coleman op drums. Deze bezetting met twee bassen doet denken aan de tandem Charlie Haden/Scott LaFaro op de befaamde ‘Free Jazz’ lp uit 1960 of Haden/David Izenzon uit de periode 68-70. Deze twee bassisten spelen echter niet minder dwingend dan hun illustere voorgangers. Nog steeds schrijft Coleman bedrieglijk eenvoudige en onbeschrijfelijk mooie pastorale thema’s als Sleep Talking of Waiting for You. Op het klassieke Turnaround bewijst hij dat hij meer doordrongen is van de blues dan om het even welke andere levende jazzlegende. Dit is geen zwanenzang, maar een uitdagend startpunt om de muziek van Coleman te leren kennen. Heel eigentijds en absoluut tijdloos. Frederik Goossens

ZAMAZU Roberto Fonseca ENJ 94992

THE MUSIC OF COLEMAN HAWKINS Bennie Wallace Nonet ENJ 95062 Codaex / Cadenza verdeelt ook nog volgende jazz labels: Telarc jazz Heads Up Palmetto Cryptogramophone Living Era MaxJazz

SILVER BLUE Charlie Mariano & CholetKänzig-Papaux trio ENJ 95702

België | Belgique Larenstraat 58 3560 Lummen Tel +32 (0)13 35 20 60 Fax +31 (0)13 55 67 50 be@codaex.com

Jazzmozaïek 2/2007

vervolg ... en saxofonist Daniel Erdmann. In twaalf, veelal korte, stukken geeft de groep een uitstekende proeve van haar kunnen. De zes blinken uit in energieke nu-jazz die vooral krachtig is omdat de melodische thema’s niet worden uitgemolken. De beide bandleiders buiten de contrasten in hun spel bovendien zeer kundig uit. Daerr is een lyrische pianist met een breed geluid. Erdmanns spel op de sax is op een goede manier gejaagd en brengt daarbij soms bijna schmierend een luchtige toon aan die in combinatie met de pittige ritmes erg opzwepend werkt. Niet alle twaalf composities zijn helaas even sterk en gitarist Ronny Graupe dissoneert nu en dan met zijn te drukke spel. ‘Berlin Calling’ is over de gehele linie echter een plaat die een zeer goed gevoel achterlaat en doet uitkijken naar nieuw materiaal. Mischa Andriessen

Lars Danielsson & Leszek Możdżer Pasodoble ACT/Challenge Records 55:27

** *

( )

Een charmante ontmoeting tussen de lyrische grooves van de Zweedse bassist Lars Danielsson en de voor ons volkomen onbekende Poolse pianist Leszek Możdżer. Danielsson arrangeerde één folksong, Eja Mitt Hjärta. Voor het overige bestaat het repertoire uit eigen werk van beide heren. Aan inspiratie duidelijk geen gebrek. Beide muzikanten voelen elkaar perfect aan en er ontstaat een mooie dans. De muziek is erg Europees van aard, met een duidelijk waarneembare klassieke toets in het pianospel. Muziek waar je naar kan luisteren, die nooit stoort, maar die anderzijds ook niet ‘bijt’. Dirk De Gezelle

Melanie De Biasio A Stomach is Burning Igloo/AMG – 49:30

**** Jazzzangeressen zijn bij ons dun

gezaaid. Maar bij de jonge generatie komt er verandering. Hier is de debuut-cd van Melanie de Biasio. Ze komt uit de regio van

Jazzmozaïek 2/2007

Charleroi en is de dochter van een Italiaanse vader en Belgische moeder. In een tiental nummers, waarvan de meeste van haar zelf zijn i.s.m. twee van haar muzikanten, Pascal Mohy (p) en Pascal Paulus (toetsen), laat ze een fris en nieuw geluid horen in ons jazzwereldje. De Biasio heeft een sterk inlevingsvermogen. Met haar zachte ingetogen stem moduleert ze als een volleerde vocaliste iedere lettergreep van de lyrics indringend, zoals pakweg Patricia Barber of Juliette Gréco. Haar vertolkingen zweven als nachtvlinders in een waas van sensualiteit en magie. In dit eigen wereldje van dromerige ballades weet ze haar beperkte stembereik in haar voordeel om te zetten met een nagenoeg perfecte intonatie en indringende frasering. Een vocaliste met sterke en zwakke punten, maar met klasse en persoonlijkheid! Ze heeft zich omringd met een ongewoon kwartet (plus gast Steve Houben), die de aparte sfeer voorbeeldig en sober inkleurt. Naast pianist Pascal Mohy, speelt toetsenman Pascal Paulus met wat effecten, functioneel en helemaal in de sfeer van deze droom van een cd. Ook Bassist Axel Gilain en drummer Teun Verbruggen zitten helemaal op dezelfde lijn. Zelfs de ervaren Steve Houben, hier op sax en fluit, hebben we zich zelden zo weten aan te passen. Een debuut dat kan tellen! Luc De Baets

Rein de Graaff Trio with Gerb Heller & John Marshall Blue Lights: The Music of Gigi Gryce Blue Jack Jazz Records/AMG 52:17

*** Altsaxofonist Gigi Gryce had een

reputatie in de jaren vijftig voor werk met Max Roach, Tad Da-

meron en Clifford Brown. Maar hij ontpopte zich al snel tot een goede componist met stukken als Nica’s Tempo, Social Call en het vrij bekende Minority, die ook hier geïnterpreteerd worden. Pianist Rein de Graaff is vooral gekend om zijn stijlzuivere bebop. Met zijn trio met Marius Beets (b) en Erik Ineke (d) heeft hij ontelbare tournees achter de rug met Amerikaanse solisten, die ook in die boptraditie uitblinken. Vandaar dat ook deze opname vele luisteraars op het verkeerde been zal plaatsen in het idee dat het hier gaat om een Blue Note of Prestige heruitgave. Hier heeft hij twee Amerikaanse solisten uitgenodigd, die allebei in Duitsland hun basis hebben, alto Herb Geller en trompettist John Marshall, die al geruime tijd deel uitmaakt van de bigband van de WDR. Zij zijn beiden opgegroeid met deze muziek en maken er hier een swingende sessie van die perfect past in de filosofie van het Blue Jack Jazz label. Luc De Baets

Fabien Degryse Trio The Heart of the Acoustic Guitar

Midnight Muse Records 56:08

**** *

( )

Met deze cd gaan we terug naar de essentie: naar het hart van de gitaarjazz. Degryse gaat er rustig en trefzeker tegenaan op zijn akoestische steel-string. Elke noot zit op de juiste plaats, heeft de juiste aanslag. Recht uit de ziel krijg je melodieuze frasen met alle punten en komma’s die vereist zijn, en met heel verrijkende tussenakkoorden die het geheel gewoon àf maken. Dat er zoveel potentieel huist in een eenvoudig ‘folk’instrument, bespeeld op een virtuoze manier, daar word je stil van, één en al oor. Degryse blijkt een meester in het bouwen van muzikale zinnen, hij beheerst de interpunctie tot in de fijnste details. Bart de Nolf profileert zich als een bassist die technisch heel sterk is en die heel goed kan luisteren naar de anderen. Dat resulteert in mooie, muzikaal gave baslijnen. Soms sober, maar heel functioneel en volledig (in)passend. Hij is een glasheldere soulmate van Degryse. Hetzelfde geldt voor Castellucci. Zijn drumwerk is muziek op zich, rustig en ingetogen soms, uitbundig en krachtig ook, maar altijd beheerst en mooi geïntegreerd in het ge-

heel. Wie houdt van akoestische gitaarjazz op hoog niveau, moét deze schijf gewoon in de kast hebben. Het behoort gewoon tot het beste dat we de laatste maanden mochten aanhoren. Marc Van de Walle

Wayne Escoffery Veneration/Live at the Smoke

Savant/ZYX Records – 62:05

*** Hij maakte al naam bij de Mingus

Big Band en als frontman naast trompettist Tom Harrell in diens kwintet. Saxofonist Wayne Escoffery blijkt inderdaad een man om te volgen, bewijst deze leuke cd. Escoffery, pas 32, heeft een scherpe tenorklank en dubbelt ook op sopraan. Zijn tegenspeler hier is vibrafonist Joe Locke, die de jongste jaren hoge ogen gooide. Locke’s cd ‘Four Walls of Freedom’ van 2002 werd de hemel ingeprezen, al was het maar omdat die de allerlaatste noten bevatte van de betreurde saxofonist Bob Berg. Escoffery schreef maar één stuk zelf. Voor de rest kiest hij hier voor een vrij traditioneel programma, met twee stukken van Booker Little, eentje van Ellington, Hubbard en Gillespie. Kers op de taart is het slotnummer van de onlangs overleden Jackie Mc Lean, leermeester van Escoffery. Hij werkt dat mainstreamprogramma gedreven af, maar het is vooral Joe Locke die leven brengt in de brouwerij. Met bassist Hans Glawischnig en drummer Lewis Nash heeft Escoffery trouwens een gedroomde ritmetandem in huis. Escoffery beschikt over voldoende kwaliteit om nieuwsgierig te blijven naar zijn volgende stap. Peter De Backer

Sammy Figueroa and his Latin Explosion The Magician

Savant/ZYX Records – 55:03

****

het titelstuk The Magician, … en bopthema’s als Firm Roots (Cedar Walton), Seven Steps to Heaven (Miles Davis/Victor Feldman) en een minder bekend thema van Horace Silver, Gregory is Here. Sammy Figueroa is, net als zijn voorgangers Ray Barretto en Tito Puente, hier letterlijk de drijvende kracht, die zijn horde jazzspelers uit Miami voor zich uit jaagt, daarbij geholpen door de ervaring van de broers Orta, Mike op piano en Nick op bas. Allen hebben ook Toots Thielemans op hun referentielijstje staan. Toots goes Latin? René Vandewalle

Paolo Fresu 5et Plays the Music of Paolo Fresu: Rosso, verde, giallo e blu Blue Note Records/EMI 67:31

*** Paolo Fresu is een erg bezig baasje

in de Europese jazz. De laatste jaren verschijnt gemiddeld zo’n tweetal cd’s onder zijn naam. Hij speelt bovendien vaak samen met muzikanten als John Taylor, Nguyen Le, Diederik Wissels, Gianluigi Trovesi of Stefano Bollani. En hij is al meer dan 20 jaar de leider van zijn eigen kwintet. Sinds hun debuutplaat, ‘Ostinato’ uit 1985, is de bezetting onveranderd gebleven. Nog steeds zijn er reminiscenties aan Miles Davis, al is het enkel door dat herkenbare, van Davis geleende geluid dat Fresu heeft op trompet of bugel. Want meestal speelt dit kwintet eigen composities en op Rosso, verde, giallo e blu staat de compositorische output van Fresu centraal. De titel verwijst naar zijn lievelingskleuren en die staan symbool voor de persoonlijkheden van de leden van zijn kwintet. Het zijn kleuren die zich gemakkelijk laten mengen, schrijft de trompettist uit Sardinië in de begeleidende hoestekst. Inderdaad, de interactie is hecht, de band tussen de leden van het kwintet solide. Maar nog steeds zijn de solo’s boeiender dan de thema’s. Goede, pure en eerlijke jazz, die jammer genoeg nooit echt weet te verrassen. Frederik Goossens

Cesarius Gadzina Saxafabra W.E.R.F./AMG – 59:17 Latin is hot in Miami, Florida, dat meer en meer op ‘Cuba Libre’ begint te lijken, door de vele immigranten uit Fidel Castro’s land. Na ‘And Sammy Walked In’, een album dat genomineerd werd voor een Grammy Award in 2006, heeft meester percussionist Sammy Figueroa een nieuw album uit: ‘The Magician’. Hetzelfde recept van de Afro-Cubaanse jazz, dat hardbop combineert met de Afro-Cubaanse traditie, maar met een stel jonge spelers, die al hun energie ventileren in vinnige salsa stukken als Together, The Three Marias,

** Luc Mishalle richtte in 1998 de

Krijtkring op: een muziekeducatieve organisatie waar hij al zijn muzikale bagage kon in onderbrengen. In de jaren 70 en 80 werkte Mishalle voornamelijk in de vrij geïmproviseerde muziek en experimenteel theater. Hij toerde de wereld rond als lid van het BL!NDMAN-saxofoonkwartet en speelde samen met Fred Van Hove, Peter Kowald en Misha Mengelberg. Mishalle heeft duidelijk een onverzadigbare en brede belangstelling voor andere muzikale culturen. Saxafabra is één van

zijn initiatieven in het kader van de Krijtkring. Saxofonist Cesariusz Gadzina zorgde voor de composities en bewerkingen voor dit nonet. Hij laat hedendaags geïmproviseerde muziek samengaan met Noord-Afrikaanse ritmes in overwegend strakke, dicht geweven bewerkingen voor vier saxofoons, een tuba en vier man percussie. Het herinnert ons aan Blindman en andere saxofoonkwartetten maar de toevoeging van de tuba en de percussie laten hier toe het klankenpalet breder te spreiden en te onderbouwen met een ritmisch weefsel. Toch vinden we dat er met dergelijke bezetting veel meer inzat, ook de ritmesectie acteert vrij zwak. Luc De Baets

Robert Glasper In My Element

Blue Note Records/EMI 73:22

*** Pianist Robert Glasper heeft een

obsessie voor bepaalde repetitieve loopjes en clusters. Zijn nerveuze spel met kort geknipte, drukke frasering en een obsessie voor bepaalde repetitieve figuren gaat al gauw vervelen. Ook een soort collage effect in stukken als J Dillalude zet de luisteraar voortdurend op het verkeerde been. Dat hij roots heeft in hiphop en gospel is duidelijk, maar wie van deze jonge, zwarte generatie heeft dat niet? Net als Jason Moran gooit hij bepaalde fragmenten van gesprekken en geluiden tussen en in zijn interpretaties. Kan betekenisvol zijn, maar hier lijkt vaak alle logica zoek. Wanneer je denkt dat je alles hebt gehoord, komt er dan toch iets moois, zoals een in elkaar overlopende interpretatie van Maiden Voyage en Everything in its Right Place of Hancock en Radiohead gezien door de bril van Glasper. Ook Silly Rabbit heeft iets fascinerends. En One For Grew (voor Mulgrew Miller?) leeft helemaal op door de harmonische en melodische rijkdom van dit stuk. Alle stukken zijn van Glasper, behalve de genoemde medley. Met Jason Moran maakt Glasper deel uit van een nieuwe generatie, die vernieuwing tracht te brengen. Luc De Baets

Tord Gustavsen Trio Being There

ECM Records/Universal Music – 59:39

*** Het derde album van de Noorse pianist verschilt in wezen weinig van zijn voorgangers ‘Changing Places’ en ‘The Ground’. Het trio bouwt met voorbedachten rade aan continuïteit en lijkt het onbeweeglijke vooralsnog te koesteren. Introspectieve, verstilde composities worden ook nu weer als cocons rond de hymnische melodieën

van Gustavsen gewikkeld. Bassist Harald Johnsen en drummer Jarle Vespestad voegen een subtiele toets toe. Ze versterken enerzijds de stilte, maar vergezellen de pianist ook wanneer de muziek zich verheft. Het drietal geniet ervan om met een klein gebaar steentjes in de vijver te gooien en te kijken hoe zich cirkeltjes vormen aan het wateroppervlak. ‘Being There’ is een statement over aanwezig zijn in het moment en exploreert de betekenis van stilte in de muziek. Het is opletten dat die niet verwordt tot synoniem voor leegte. Benieuwd of de toekomst een nieuwe wending zal brengen. Dirk De Gezelle

Frode Haltli Passing Images

ECM Records/Universal Music – 51:00

*** *

( )

Enkele jaren geleden debuteerde Frode Haltli op ECM met nieuwe, speciaal voor accordeon geschreven muziek van componisten uit Finland, Zweden, Denemarken en thuisland Noorwegen. Voor zijn tweede album onder eigen naam, dat de toepasselijke titel ‘Passing Images’ meekreeg, vond hij inspiratie in de traditionele Noorse muziektraditie. Frode Haltli heeft net zoals zijn metgezellen Arve Henriksen (trompet), Garth Knox (altviool) en Maja Ratkje (vocals) een pak ervaring in folk en hedendaagse muziek op de bagagedrager. Het viertal fietst op deze opname weg van donkere pijnboombossen, met hun elfen en trollen. De jonge frontman kiest resoluut voor een speelse aanpak waarin verbeelding, sfeeropbouw en improvisatie de sleutelwoorden zijn. Zijn interpretaties van een psalm en een collectie walsen lijken op het eerste zicht radicaal maar in de arrangementen zitten behalve inventiviteit en zin voor avontuur ook respect voor de wortels van de muziek. Haltli en co schilderen met ongewone klankcombinaties. Hun benadering werpt een nieuw licht op een stukje NoordEuropese muziekgeschiedenis. Dirk De Gezelle

Fred Hersch Trio Night & The Music

Palmetto Records/Codaex 62:07

**** Wie anders weet overbekende standards (op dit album o.a. So in Love, How Deep is the Ocean) om

te toveren tot ze zelfs voor kenners bijna onherkenbaar worden? Met Monk (hier Boo Boo’s Birthday en Misterioso) kan hij ook zo vernieuwend overweg. Daar voegt hij enkele eigen composities (Rhythm Spirit, Heartland en Gravity’s Pull) aan toe en met zijn subtiele kompanen Drew Gress (b) en Nasheet Waits (d) is de interactie compleet. Hersch weet met lichte maar kordate en vingervlugge toetsen zo veel spanning in te bouwen dat je op het puntje van je stoel gaat zitten. Luister maar naar het merkwaardige Galaxy Fragment/You and The Night and the Music maar ook Berlin’s Change Partners. Opnieuw een voortreffelijk trio-album. Bernard Lefèvre

John Hicks-Buster Williams-Louis Hayes On the Wings of an Eagle Chesky Records/Challenge Records – 61:46

****

Vorig jaar op 10 mei overleed pianist John Hicks plotseling. Hij werd 64. Exact twee maanden eerder op 10 maart heeft hij dit album, waarschijnlijk zijn laatste, opgenomen samen met twee andere veteranen bassist Buster Williams en drummer Louis Hayes. Dit zijn drie heren van stand, die heel wat jazzwaters hebben doorzwommen. Het album start als een raket met een kokende versie van Gigi Gryce’s compositie Minority. Ook de rest van het repertoire bestaat uit stevig boppende nummers, van de hand van Donald Byrd, Monk, Dexter Gordon en John Hicks en Buster Williams zelf, maar ook twee oorstrelende ballades, Strivers Jewels en de Broadway-song Dedicated to You, waar de natuurlijke balans in het trio het best is. In de andere nummers pikt de drummer een groot deel van het klankbeeld in. John Hicks en Buster Williams storen zich daar niet aan en spelen de pannen van het dak. Hicks laat een uitgebreide discografie na. Luc De Baets

Jazz Hoeilaart 2006 Evil Pinguin Records/LC Music – 66:31

*** Niettegenstaande Jazz Hoeilaart

straks de 29e uitgave plant van zijn internationale wedstrijd voor jonge groepen, heeft dit concours in eigen land nog lang niet de verdiende reputatie, die het verdient.

We all love

Ella

Ella Fitzgerald zou op 25 april 2007 90 geworden zijn, was ze niet op 15 juni 1996 overleden. Met de release van een tribute album wil het Verve label de zangeres eren die zoveel betekend heeft voor het label van Norman Granz.

lla Fitzgerald wordt vandaag nog steeds de First Lady of Jazz genoemd. Terecht, want geen enkele jazzzangeres was tegelijk zo klasrijk en zo populair. Haar soepel, mooi stemgeluid, was precies en tijdloos en had een groot bereik. Ze kon swingen en scatten als de beste. Ze was dus niet alleen de topvocaliste in de jazz, maar kon met haar talent nagenoeg elke song uit het American Songbook een interpretatie meegeven, die nauwelijks nog kon verbeterd worden en het voorbeeld werd voor velen. Haar eerste succes had ze al in 1938 met A Tisket A tasket en het ging alleen maar crescendo tot ze het in de jaren 80 wat kalmer aan moest doen. In de jaren vijftig, op het toppunt van haar kunnen, trok ze regelmatig de studio in, o.a. voor een ambitieus project: ‘The Songbooks’, een verzameling van de beste liedjes van de top van de Amerikaanse songwriters. Deze reeks op het Verve-label liet Ella toe het repertoire van vele grote componisten, zoals Cole Porter, Rodgers & Hart, Irving Berlin, Harold Arlen, Jerome Kern, Johnny Mercer en George Gershwin te vereeuwigen in uitvoeringen, die een groot publiek konden bereiken. De albums (vaak dubbel) waren telkens gewijd aan één componist en zijn al vele keren heruitgegeven en nog altijd beschikbaar in de Verve cataloog. De all-star cd die op 4 juni verschenen is, bevat bijdragen van een aantal zangeressen en zangers, die nummers vertolken die sterk verbonden waren met Ella: Queen Latifah, Natalie Cole, Diana Krall, Chaka Kahn, KD Lang, Gladys Knight, Linda Ronstadt, Lizz Wright, Etta James, Dianne Reeves, Ledisi, Michael Bublé en een toetje met een duet van Stevie Wonder en Ella zelf. Diana Reeves steekt er voor de zoveelste keer met kop en schouders boven uit. Zij is pure klasse, heeft een warme flexibele stem, een

perfecte intonatie, heeft een natuurlijk swinggevoel en kan scatten als de beste, zeg maar als Ella. Haar interpretatie van Oh, Lady Be Good is een gebalde hulde aan the First lady of Jazz. Diana Krall zingt een ingetogen Dream a Little Dream met de hulp van pianist Hank Jones. Een sterk koppel. Ook de onderschatte Gladys Knight brengt een knappe interpretatie van Someone to Watch over Me. Anderen zijn minder te identificeren met de erfenis van Ella Fitzgerald, maar leveren knappe prestaties af: Etta James met Do Nothing till you hear from me, Lizz Wright met Reaching for the moon en ook de minder bekende Ledisi met Blues in The Night. Zelfs K.D. Lang doet het niet onaardig met het ontroerende Angel Eyes. Chaka Khan en Queen Latifah horen in een andere wereld thuis en dat kan je duidelijk horen. Ook Michael Bublé met zijn mooie croonerstem (Too Close for Comfort) weegt wat licht voor dit werk. Stevie Wonder zou van de partij zijn met een onuitgegeven duet met the Lady of Jazz in 1977 in New Orleans, maar was op de pre-release nog niet te horen. ‘We all love Ella – Celebrating The First Lady of Song’ is vanzelfsprekend een uitgave van Verve. Wellicht mogen we later nog een DVD verwachten van een all-star concert, waar deze artiesten aan deelnamen en dat op PBS (net van TV-stations in de V.S.) bij het verschijnen van de cd is uitgezonden. Luc De Baets

Jazzmozaïek 2/2007

Steve Kuhn Trio Live At Birdland Blue Note Records/EMI 75:46

*** Twintig jaar na datum bracht

vervolg ... De release van de cd van de 28e uitgave van 2006 brengt ons muziek van vier van de zes finalisten, live opgenomen op dit concours, plus een uitvoering door het BJO van de winnende compositie van de Zweed Klas Lindquist, winnaar van het 4e BJO ICC. Een mooie selectie van wat deze wedstrijd te bieden had. Het Israëlische Duet, dat hier met de palm ging strijken, is van een uitzonderlijk hoog niveau, maar ook het spetterende Duitse Magnus Mehl Quintett, het verbluffende Belgische Steven Delannoye Trio en het Nederlandse We Ride Bikes laten ons horen, dat ze al heel wat hebben te bieden. De Vlaamse tenorsaxofonist Steven Delannoye heeft met bassiste Yannick Peeters en drummer Lionel Beuvens een sterk trio, dat gerust wat meer op onze podia mag te zien zijn. Recent verscheen een cd van de winnaars Omer Klein en Haggai Cohen (Duet) op het Fresh Sound New Talent label, die we in een komende uitgave zullen bespreken. Luc De Baets

Joachim Kühn/ Majid Bekkas/ Ramon Lopez Kalimba

ACT/Challenge Records - 63:07

*** De Duitse musicus Joachim Kühn re-

sideert tegenwoordig op Ibiza. Geografisch ligt het eiland zowat tussen Europa en Afrika. Het verschafte de pianist de inspiratie voor dit album. Aan de ene kant nodigde Kühn de zanger en multi-instrumentalist Majid Bekkas uit. De Marokkaan bespeelt verschillende luiten. Naast de oud ook een basvariant, de guembri, en de kalimba. Het trio wordt vervolledigd met de Spaanse drummer Ramon Lopez. Eigenlijk is deze uit Alicante afkomstige musicus op de eerste plaats een percussionist. Aan zijn drumstel voegt hij verschillende etnische instrumenten toe. De drie muzikanten laten de muziek ademen. Hun samenspel klinkt organisch, en leidt niet tot geforceerde trucs of vrijblijvend exotisme. Een leuke zomerplaat kortom, die het ontdekken waard is. Dirk De Gezelle

pianist Steve Kuhn nog eens hetzelfde trio met bassist Ron Carter en drummer Al Foster samen voor een weekje in de huidige Birdland in Manhattan. In 1986 hadden ze voor het eerst samen gespeeld en opgenomen in The Village Vanguard, wat toen resulteerde in twee lp’s. Dit is dus een merkwaardige verjaardag. Vertrouwd klinken alvast stukken van Kuhn, als Clotilde en Two by Two, die toen ook op het programma stonden. Maar verder is het een brede keuze met o.a. Fats Waller’s Jitterbug Waltz en bopstukken als Lotus Blossom, Stella by Starlight, If I Were A Bell… Merkwaardig is ook de combinatie van Debussy’s La Plus Que Lente en Billy Strayhorn’s Passion Flower: ouderwetse romantiek op zijn best. Dit is ook een typische live-opname met de interactie van spelers en publiek, van de intro van de opener If I Were A Bell tot enkele leuke quotes in het solowerk. Tot slot spelen Kuhn, Carter en Foster Parker’s welbekende Confirmation. Een geloofsbelijdenis die kan tellen. René Vandewalle

Biréli Lagrène Gipsy Project – Just the way you are

****

rist, die in de voetsporen van

Pirly Zurstrassen piano Kurt Budé clarinet Alexandre Cavalière violin Tuur Florizoone accordeon Daniel Stokart sax Piet Verbist acoustic bass Fred Malempré percussions

Mélanie De Biasio vocal Pascal Mohy piano Pascal Paulus keyboards Teun Verbruggen drums Axel Gilain acoustic bass special guest Steve Houben sax & flute

IGLOO

SOWAREX asbl • label IGLOO • bvd Léopold II, 153 • 1080 Bruxelles T 32 2 538 90 01 • F 32 2 537 57 96 • sowarex@arcadis.be • www.sowarex.be

corbi

PASCAL SCHUMACHER QUARTET «Silbergrau» Pascal Schumacher • Jef Neve • Christophe Devisscher • Jens Düppe

Jazzmozaïek 2/2007

Verve/Universal Music 59:43

*** Biréli Lagrène is een knap gita-

MELANIE DE BIASIO «a stomach is burning» New CD IGL193

Abbey Lincoln Abbey sings Abbey

Dreyfus Jazz/Foreign Media 64:47

MUSICAZUR «prend l’air» New CD IGL192

Coming soon

Django is opgegroeid, maar meer en meer de deur wijd open zet voor andere invloeden. Hij is daarbij een amusante crooner met Sinatra als grote voorbeeld. Hier krijgt zijn reguliere groep bovendien een frisse injectie door de deelname van de ervaren drummer André Ceccarelli, die maakt dat de traditionele pompe tsigane minder overheerst en de ritmische basis meer variatie bezit. Ook de muziek evolueert voorzichtig naar mainstream en bebop, mede door saxofonist Franck Wolf. In dat opzicht is de titel Gipsy Project dus misleidend. Ook het repertoire verwijst, op een paar stukken na, amper naar de muziek van Django, de rest komt uit diverse hoeken, zelfs werk van George Benson, Billy Joël en Elvis Presley staat op de playlist. De versie van Presley’s Love Me Tender is zelfs één van de verrassingen van dit plezierige en pretentieloze album. Het slotstuk Tim and Zoé, een eigen compositie van Lagrène, op elektrische gitaar, laat ons horen dat Lagrène meer pijlen op zijn boog heeft. René Vandewalle

Abbey Lincoln komt op eerbare leeftijd (77) terug naar haar roots, met eerder akoestische bluesy plattelandsmuziek, die trouwens perfect samen gaat maar haar diepe warme stem. Het album opent met een rurale versie van Blue Monk, waarbij de steel guitar van Larry Campbell (Bob Dylan, Elvis Costello) de sfeer zet. Het is de enige compositie, die niet van Lincoln is, hoewel ze er wel de lyrics heeft voor geschreven. Al de andere stukken hier heeft Abbey Lincoln zelf geschreven (muziek en tekst) en vertolkt. Dit album ligt helemaal in de heersende singer-songwriter traditie, van Cassandra Wilson tot pakweg Norah Jones. Haar indringende stem, aparte intonatie, gevoel voor dramatiek en sterke dictie kleuren dit repertoire, niettegenstaande een totaal andere verpakking, toch helemaal en onmiskenbaar Abbey Lincoln. Net als Billie Holiday is ze geen vocaal wonder naar onze klassieke Westerse normen. Des te sterker is de Afrikaanse in-

slag en de sociale betrokkenheid in haar teksten. Andere medeplichtigen zijn bezige bijen Scott Colley en Gil Goldstein. Luc De Baets

Joe Lovano and Hank Jones Kids Blue Note records/EMI 69:39

****

We hoeven Hank Jones en Joe Lovano niet meer voor te stellen. Sinds 2004 stemmen beiden hun overvolle agenda’s graag op elkaar af. Na twee kwartetopnames (Blue Note) is hier nu een live-opname van een optreden in duo, zoals ze begin 2006 ook in deSingel in Antwerpen optraden. Jones was ten tijde van deze opnames, in april 2006, in Dizzy’s club Coca Cola in Manhattan, op weg naar zijn 88ste verjaardag. De manier waarop deze pianoreus al meer dan een halve eeuw de jazzliefhebber verblijdt met zijn elegante spel is vrijwel uniek. Joe Lovano is een generatie jonger (53), maar heeft er ook al ruim dertig jaar ervaring opzitten. Het repertoire is een voorbeeld van de gemeenschappelijke muzikale bagage van beiden: Hank Jones eigen Lullaby, een aantal stukken van (broer) Thad Jones, van Bud Powell, Tadd Dameron, Thelonious Monk, en het heerlijke slotstuk Lazy Afternoon (J.Latouche–J.Moross), waar Lovano sopraan speelt. Hun beider sterke gevoel voor melodie, harmonie en dynamiek versmelt in een heerlijk vrij traditioneel getint duet, de pure essentie zonder franjes. Ach, woorden zeggen zo weinig, luister liever naar de muziek. Luc De Baets

Charlie Mariano Silver Blue Enja/Codaex – 51:46

*** Muziek is hun leven, zelfs al zijn ze

op leeftijd. Hank Jones (88), Toots Thielemans (85), Yusef Lateef (87) - deze zomer op het Gentse Blue Note Records festival -, en ook deze Charlie Mariano (83) weet van geen ophouden. Mariano is een bopper in hart en nieren. Hij groeide op met de muziek van Charlie Parker. Vandaag klinkt zijn melodieuze sax als een kruising tussen Parker en Lee Konitz. De Amerikaan woont nu al dertig jaar in Duitsland en maakt bijna exclusief cd’s met Europese muzikanten. Op deze nieuwe op Enja wordt hij begeleid door de Franse pianist Jean-Christophe Cholet en een

Zwitserse ritmetandem. Maar alles draait hier rond dat warme, zo herkenbare altsaxgeluid dat we lang geleden ook in de groepen van Philip Catherine mochten smaken. Naast vier Mariano-stukken speelt het kwartet ook vier standards. Je kan je afvragen waarom Mariano voor de zoveelste keer My Funny Valentine opneemt. Maar het blijft dan wel een afgewerkte, doorleefde versie. Mooi, maar weinig verrassend. Peter De Backer

Medeski, Scofield, Martin & Wood Out Louder Indirecto/Universal Music 61:18/34:25

****

Op het internet vind je een bijzonder interessante top 100 van de beste cd’s die de jongste tien jaar hebben opgeleverd. Op nummer vijf staat ‘A Go Go’ van John Scofield. Die eerste samenwerking van de stergitarist met het toen nog aan de weg timmerende trio Medeski, Martin & Wood is vandaag inderdaad een klassieker van de jazz-electro-funk. MMW geldt intussen als de jamband bij uitstek. Het belet niet dat ze moeilijke jaren achter de rug hebben, waarin ze na enkele halfgeslaagde cd’s hun contract bij Blue Note kwijtspeelden. Logisch dat ze naar die succesformule met Scofield teruggrijpen. De samenwerking verliep dit keer helemaal anders. ‘A Go Go’ was een project van Scofield, met MMW als begeleidingsgroep. Dit keer integreert de stergitarist zich in de groep, en zijn de meeste composities groepswerk, dat pas in de studio tot stand kwam. Het resultaat klinkt niettemin alsof er maandenlang aan de composities is gesleuteld. Deze cd wemelt van de heerlijke riffs en vettige grooves. Scofield verrast door zijn eeuwige Ibanez-gitaar op sommige nummers in te ruilen voor een Fender, een primeur. Zijn stijl blijft niettemin heel herkenbaar. De groep verrast met merkwaardige covers van Julia (John Lennon) en Legalize It (Peter Tosh). Als extraatje krijgen we nog een korte live-cd bijgeleverd, waarin het funky viertal onder andere A Go Go herneemt. Een concert van MSMW is hoorbaar een belevenis. Dat belooft voor hun passage deze zomer op het Gentse Blue Note Records Festival. Peter De Backer

Charles Mingus Sextet with Eric Dolphy Cornell 1964

Blue Note records/EMI – 2cd 71:21/63:04

****

In 1964 verliet Eric Dolphy de groep van Charles Mingus om in Europa zijn geluk te gaan beproeven. Door de onachtzaamheid van Duits ziekenhuispersoneel overleed hij echter onverwacht op 29 juni van dat jaar. Een ongehoord verlies. Dat Dolphy met Mingus samenwerkte, was logisch. Beide muzikanten zochten vanuit de traditie naar nieuwe vormen. Op de onlangs ontdekte en nu op dubbel-cd uitgebrachte opnamen van een concert op Cornell University uit dat rampzalige jaar 1964 valt ondanks de matige geluidskwaliteit goed te horen welk een hoog niveau Mingus’ sextet kon bereiken. De toevoeging ‘with Eric Dolphy’ is om commerciële redenen begrijpelijk, maar eigenlijk zouden Clifford Jordan (ts), Johnny Coles (tp), Jaki Byard (p) en Dannie Richmond (d) allemaal bij naam genoemd moeten worden, zo formidabel is hun spel. De geweldige urgentie en inventiviteit van Mingus’ muziek heeft ruim veertig jaar later helemaal niets aan kracht ingeboet. Dat de stem vaak nauwelijks hoorbaar is en de piano nogal eens in het geluidsbeeld wordt weggedrukt door de blazers, is terecht geen reden gebleken om deze opnamen op de plank te houden. Met het ruim een half uur durende Meditations als hoogtepunt is ‘Cornell 1964’ een zeer gewenste aanvulling in de Mingus-discografie. Mischa Andriessen

trio rond drummer Paul Motian, gitarist Bill Frisell en tenorsaxofonist Joe Lovano. Het betekende niet alleen het voorlopige einde van Motians samenwerking met het label, maar tegelijk de geboorte van een groep die de jazzimprovisatie en de geraffineerde interactie tussen creatieve improvisatoren op een heel ander niveau heeft getild. Na al die jaren hebben ze, hoewel we onderhand wel mogen verwachten wat dit superieure trio te bieden heeft, niks aan dwingende zeggingskracht of noodzakelijkheid ingeboet. Wanneer in 2005 Motian opnieuw het trio samenbracht voor de micro’s van ECM, was hun cd ‘I Have the Room Above Her’, een evenement. Nu worden we op relatief korte tijd terug getrakteerd op ‘Time and Time Again’; andermaal een evenement. Weinig verrassingen waar het de selectie van composities betreft: opnieuw staan de dromerige hymnen van Motian centraal en wordt de balans gemaakt met een enkele Broadway ballad (This Nearly Was Mine), een enkele Monk (Light Blue) en een thema van Lovano (Party Line). Maar de kracht van de muziek schuilt in de manier waarop drie topmuzikanten alle grenzen van melodie, ritme en harmonie opzoeken, het zwaartepunt van de muziek steeds verleggen zonder allerminst de richting kwijt te raken of het doel te missen. Dit is geen eenvoudige muziek: het klinkt nooit voor de hand liggend, nooit voorspelbaar, maar ook nooit vervelend. Indrukwekkend, hoeveel dimensies, hoeveel kleuren en schakeringen, hoeveel muziek deze drie kunnen te voorschijn toveren. Frederik Goossens

Dré Pallemaerts Pan Harmonie

B-Flat Recordings/Bang Distribution – 73:32

****

Paul Motian, Bill Frisell, Joe Lovano Time and Time Again ECM /Universal Music 51:51

**** In 1984 verscheen bij ECM ‘It

Should’ve Happened A Long Time Ago’, de eerste lp van een

Wie de carrière van de 42-jarige Pallemaerts heeft gevolgd, weet dat hij zich niet meer hoeft te bewijzen. Zijn invloed op talloze albums, waaronder recent nog Octurns ‘21_emanations’ en Erwin Vanns ‘Let’s Call Ed’, is onmiskenbaar. Het is verwonderlijk dat dit zijn eerste eigen album is. Doordat hij in Parijs doceert, kwam hij daar in 1996 Bill Carrothers tegen en vormde met hem en Nic Thys op bas een succesvol trio (‘Swing Sing Songs’ en ‘I

love Paris’). Carrothers is prominent aanwezig op dit album en staat in schril contrast met de elektrische piano/fender van Jozef Dumoulin. Voeg daar nog als blazers Stéphane Belmondo (tp, bugel) en Mark Turner (ts) aan toe, dat geeft met het indrukwekkend complexe weerwerk op drums en elektronica van Pallemaerts zowel vonken (MJ Rules en Afternoon) als harmonische passages (Where was I en For Anne). Een hoogst bijzondere bezetting (zonder bas) maar het werkt. De laatste track Orgue de Barbare heeft nog een prachtig (tenor en orgel) staartje. Pallemaerts composities roepen sfeervolle beelden op, ze bewijzen dat hij voor alles een klanktovenaar is. Bernard Lefèvre

spetterende interacties op in deze eerste studio-opname met zijn van ‘Live at Iridium’ bekende trio (Thomas Bramerie op bas en Mark Mondesir op drums). Voor een aantal standards (But Not for Me, A Child is Born, Satin Doll, Straight No Chaser) en ook de titeltrack doet Pilc hier beroep op zijn vroegere vaste drummer Ari Hoenig. Het wervelende en soms tegendraadse pianospel van Pilc klinkt in zijn nieuwe composities (The Meadow, Burning Path, The Brook, Simplicity) opvallend ingehouden, zelfs hoogst dromerig. Maar voor het tot dromen komt, steekt het trio een tandje bij en houdt Pilc met fijne maar scherpe nuances de aandacht wakker. Bernard Lefèvre

Nicholas Payton, Bob Belden, Sam Yahel, John Hart, Billy Drummond Mysterious Shorter

Tutu Puoane Song

Chesky Records/Challenge Records – 60:40

** * heeft de voorbije Bob Belden ( )

vijftien jaar de muziek van Puccini, Bach, Rachmaninoff e.a. bewerkt. Zelfs Prince en de Beatles ontsnapten niet aan zijn aandacht. Met deze cd graaft hij voor het eerst naar de essentie van een jazzmuzikant. Dit album met een ronkende ondertitel: An investigation and exploration of the groove Music of Mr. Wayne Shorter, kan ons maar matig overtuigen: je krijgt een overdosis funky groove, met drukdoende musici, maar de explosieve kracht van Shorter is verdwenen. Op zich is deze cd best te smaken, maar hij maakt niet waar wat hij in de ondertitel belooft. Naar onze smaak is de essentie van Shorter’s muziek zoek. Het gebruik van een Hammond B3 (Yahel) en een soms stevig uithalende jazzgitaar (Hart) kunnen daar niets aan veranderen. Nicholas Payton kan nu en dan wél indruk maken: door zijn goed gestructureerde en melodische improvisaties weet hij sfeer te scheppen. Maar Wayne Shorter verdiende véél beter. Een nummer als Teru laat perfect horen wat we bedoelen: misschien wel te smaken op zichzelf, maar de wat verwaterde trompetsolo en de soms zelfs wat goedkoop klinkende Hammond maken het geheel minder verteerbaar. Deze cd mist gewoon niveau. Marc Van de Walle

Jean-Michel Pilc New Dreams

Dreyfus Jazz/Foreign Media 50:16

*** Wie Pilc solo zag op jazz Brugge

2006 weet dat hij verrassend en krachtig uit kan halen. Zijn pianospel is complex. Het levert

Saphrane/Music & Words 50:24

*** * Het Zuid-Afrikaanse zangeresje ( )

Tutu Puoane dat nu al een tijd op onze podia actief is heeft heel wat pijlen op haar boog. Ze heeft een ontwapenende frisheid, een aangename wat fragiele stem en een natuurlijke muzikaliteit. Met de ervaring en de leeftijd zal haar stem wellicht nog wat aan maturiteit winnen, ook de dictie in het Engels is nog niet perfect. In het openingsstuk, het snelle Just About Everything van Bob Dorough, zitten lastige tekstfragmenten, waarover je makkelijk kan struikelen. Maar ze is absoluut een aanwinst in ons jazzlandschap, waar goede zangeressen van eigen bodem dunnetjes zijn gezaaid. Ze kan een song doen leven, luister maar naar de interpretatie van For The Time Being, van tekst voorzien door Suzie Scragg. Deze compositie van Bert Joris is nu al uitgegroeid tot een eigentijdse klassieker. Bovendien komt Bert hier een stukje meeblazen. Ook in het overbekende You Are My Sunshine, dat hier een ander tempo en arrangement meekrijgt en in het slotstuk Ke A Go Leboga of I Thank You klinkt zijn trompet. Haar fragiele stem leent zich uitstekend voor het zingen van ballades. Topklasse is hier He Needs Me (A. Hamilton), waar ook Ewout Pierreux een heerlijke solo speelt. De repertoirekeuze is er trouwens één naar ons hart, met naast de genoemde o.a. Joni Mitchell’s A case of You en het Afrikaans gekleurde The Mango Picker, dat ze in haar moedertaal zingt en het relax swingende Song van de Nederlandse pianist Jeroen Van Vliet. Gesteund door de uitstekende pianist Ewout Pierreux, bassist Guus Bakker en drummer Jasper Van Hulten mag Tutu tevreden zijn over

Jazzmozaïek 2/2007

vervolg ... haar eerste cd! Tutu Puoane was ook te zien en te horen in een Tribute to Nina Simone en in Writing Billie met het BJO. (www.tutupuoane.info) Luc De Baets

Thomas Quasthoff The Jazz AlbumWatch what happens Deutsche Grammophon/ Universal Music – 49:35

*** Of je jazz hier met hoofdletters

moet schrijven, laten we in het midden. Het is in ieder geval een dure productie met de beste studiomuzikanten en arrangeurs. Hier hebben twee perfectionisten mekaar gevonden, enerzijds de Duitse basbariton Thomas Quasthoff, die vooral naam heeft in klassieke muziek middens en zijn landgenoot trompettist Till Brönner. Quasthoff heeft een fabelachtig mooi stemgeluid, dat perfect harmonieert met een dozijn glanzende Broadway hits. Trompettist Till Brönner is momenteel een van Duitslands betere jazzartiesten, die zijn talent niet alleen in de jazz wil verzilveren. Hij houdt blijkbaar evenzeer van dit chique muzikaal entertainment, met in de bezetting ervaren rotten als Alan Broadbent (p-arr), Frank Chastenier (Fender Rhodes), Chuck Loeb (g), Dieter Ilg (b) en Peter Erskine (d). Heel wat stukken krijgen dan nog steun van een wat ruimere bezetting met de inzet van het Deutsches Symphonie-Orchester uit Berlijn o.l.v. arrangeur Nan Schwarz. Quasthoff kwijt zich swingend en ontspannen van zijn taak en geeft de crooners van vandaag grandioos het nakijken. René Vandewalle

Red Rocket Mitten

RAT Records/The WAB – 55:29

*** * is de groepsnaam Red Rocket ( )

waaronder de jonge, Belgische rietblazer Joachim Badenhorst zijn krachten bundelt met twee Ierse muzikanten: Simon Jermyn (g) en Sean Carpio (d). ‘Mitten’ werd al eerder in eigen beheer uitgebracht, maar kwam onder

Jazzmozaïek 2/2007

de aandacht van Teun Verbruggen die de plaat nu op Rat Records uitgeeft. Red Rocket is dan ook een bijzondere groep. Het trio maakt vrije jazz die opvalt door zijn grote ruimtelijkheid en de even speelse als intelligente manier waarop de rieten en de gitaar elkaar afwisselen in het spelen van melodische en ritmische patronen. Badenhorst speelt daarbij zowel tenorsax als klarinet. Vooral op laatstgenoemd instrument heeft hij een mooi, breekbaar geluid dat door de prettig, rafelig klinkende gitaar een fraai contrast krijgt. Carpio is een bescheiden drummer in de goede zin van het woord. Hij treedt nergens op de voorgrond, maar is met zijn open spel een volwaardig onderdeel van het sferische en originele groepsgeluid. Het is te hopen dat Red Rocket met deze heruitgave het grotere publiek vindt dat deze jonge groep verdient. Mischa Andriessen

Knut Rössler – Johannes Vogt (with Miroslav Vitous) Between The Times ACT/Challenge Records 54:33

**** *

( )

Wat gebeurt er indien je een volbloed jazzsaxofonist samenbrengt met een specialist in luitmuziek uit de middeleeuwen? Welke alchemie ontstaat er indien je daar nog Vitous aan toevoegt, die zijn sporen heeft verdiend bij Weather Report en Miles Davis en die de bas vooral als solo-instrument naar voor bracht? Dat is niet eenvoudig in woorden uit te drukken, de muziek vertelt zelf het hele verhaal. De luitpassages krijgen geen jazzy bewerking, maar worden

klassiek gespeeld, en dienen als uitgangspunt, tussenspel of introductie voor eigen werk. Rössler, Vogt en Neumeier (percussie) voegen dus hun eigen ding toe, ze transformeren niets. De titel van de cd verwijst naar de periode tussen renaissance en barok, en de muziek valt daar ook ergens tussen, maar is in feite tijdloos. De prachtige dialogen tussen de luit en de zurig warm klinkende sopraan van Rössler, ondersteund door de melodieuze bas van Vitous maken deze muziek tot een ware luisterervaring. Een delicatesse! Het zoveelste bewijs dat classificatie in muziek eigenlijk niet werkt… Let wel op met je geluidsinstallatie: op het hoesje staat een uitdrukkelijke waarschuwing de loudness af te zetten, en de basregelaar op neutraal te draaien: de bas van Vitous klinkt ongelooflijk diep en warm, net als de hele plaat trouwens. Een must voor elke muziekliefhebber. Marc Van de Walle

te noemen. Van later datum zijn de registraties met Lee Konitz en Johnny Griffin. Solals trio’s, door de jaren heen, zijn bekend. En nu dus eens solo, om nog maar een keer te bewijzen dat de balans tussen denken en doen bij hem in goede handen is. Zijn ideeën springen dartel van de hak op de tak en houden deze luisteraar volledig in de ban. Als gezegd, Martial Solal is een ware improvisator die ook nog eens met zijn tijd is meegegaan. Hulde. Met het oog op de titel van deze aanbevolen cd is Ellingtons (?) Caravan ook opgenomen. Maar volgens mij is het stuk echt van Juan Tizol. Het zal Solal worst zijn. Op 23 augustus wordt hij 80 jaar. Zullen ze daar in Frankrijk, of elders, iets aan doen? Hij verdient het ten volle. Jaap Ludeke

John Surman The Spaces In Between

ECM/Universal Music 61:42

****

John Surman is een sterkhouder van de Europese avant-garde en daarom misschien niet heel erg bekend bij het grote jazzpubliek. Als baritonsaxofonist bezit hij echter een souplesse en een lichtheid die vaak erg dicht bij spelers als Harry Carney, Serge Chaloff

Arturo Sandoval Rumba Palace Telarc/Codaex – 54:04

*** De flamboyante Cubaanse trom-

pettist is de studio ingetrokken met een latin band, waarin hij door rerecording alle trompetpartijen speelt. Het zijn nagenoeg allemaal nieuwe stukken van Sandoval en gearrangeerd door saxofonist Felipe Lamoglia. Vanuit zijn stekje in Florida bedenkt Arturo ons met een zekere regelmaat met wat Cubaanse sfeer, hier zoals de titel suggereert, geïnspireerd op de rumba. Trek je dancing shoes maar aan en laat het vuurwerk knallen. René Vandewalle

Martial Solal Solitude

CamJazz /ZYX Records 48:02

****

Om maar met de deur in huis te vallen: het wezen van de ware improvisator zit verpakt en is toch hoorbaar in twee versies van Jimmy van Heusens Darn That Dream. Ze verschillen als broer en zus en zijn ondanks dat verenigd in het akkoordenschema. Martial Solal heeft al een mooie carrière achter de rug. Geboren in Algiers (1927) kwam hij in 1950 naar Parijs, maakte er opnamen met Django Reinhardt, Don Byas en Lucky Thompson, om er een paar

The Tierney Sutton Band On the Other Side CD Telarc/Codaex – 60:03

Tierney Sutton mag hier dan al niet zo bekend zijn, in de V.S. scoort ze aardig. Na studies aan de Berklee School of Music in Boston, was ze halve finaliste in het Thelonious Monk concours in 1998. Van toen af was ze gelanceerd en werd ze door Telarc vastgelegd. Dit is al haar zevende album. Het sleutelwoord is geluk, niet zo zeer het bereiken er van, maar wel het zoeken ernaar. Ze doet dat aan de hand van een aantal Broadway hits, die allemaal rond het geluk draaien en zowaar bijna allemaal ‘happy’ in de titel dragen. Het zijn opvallende interpretaties met een merkwaardige vrijheid in de muzikale uitwerking en soms ook in de lyrics. Eerder de vertwijfeling van iemand die met ups en downs op zoek blijft naar het ultieme geluk. Het zijn stuk voor stuk juweeltjes geworden. Haar vaste band met de uitstekende pianist Christian Jacob, van Franse origine, is daar zwaar aan medeplichtig. Get Happy, Happy Days are here Again, Sometimes I’m Happy, Haunted Heart, enz… zijn de sprekende titels, die het kwartet hier vertolkt. Soms met een extra bassist, soms ook in duo met Jacob alleen, twee verwante zielen, twee klasbakken. Extra gast is de veteraan trompettist/zanger Jack Sheldon (Glad to be Unhappy en I Want to be Happy). René Vandewalle

of Gerry Mulligan aanleunt. Die zachte kant van de Brit is ten volle te genieten op deze nieuwe cd, het vervolg op zijn ECM cd ‘Coruscating’ uit 1999. Opnieuw schreef Surman een elftal ingetogen en intrigerende composities voor zichzelf, zijn oude compagnon de route, de bassist Chris Laurence en het exclusief voor deze opnames samengestelde strijkkwartet met de wat kleffe naam Trans4mation. Samen maakt deze hechte groep muziek met echo’s van klassiek impressionisme, volksmuziek en improvisatie. Maar vrees niet, in tegenstelling tot heel wat ontmoetingen tussen klassiek geschoolde en jazzmusici, klinkt het resultaat bijzonder fris, elastisch en betrokken. Centraal staat het titelstuk, een beklijvende solo voor eerste violiste Rita Manning, die herinnert aan de folkloristische invloeden en donkere in-

tensiteit van Janacek of Bartók. Maar Surman is bovendien ook een meester van de eenvoudige, directe melodie. Het stuk dat hier onmiddellijk op volgt, Now See, klinkt als een montere dageraad na een onheilspellende nacht. Meer folklore hoor je in het Arabische exotisme van Mimosa – oorspronkelijk geschreven voor een trio met de oudspeler Anouar Brahem - waarover een dansante Surman een ragfijn tapijt van fiorituren weeft. Ook Laurence demonstreert doorheen de hele cd een delicaat gevoel voor understatement, balans en kleur. Uit heel disparaat en diachronisch materiaal weten Surman en de zijnen een coherente suite te puren die je in één ruk zal willen uitluisteren. Meer dan de moeite waard! Frederik Goossens

Henri Texier Strada Sextet Alerte à l’Eau Label Bleu/Harmonia Mundi 56:23

David Torn Prezens

ECM/ Universal Music 72:45

** David * Torn is een gitarist /com( )

ponist die in het verleden heeft samengewerkt met uiteenlopende figuren als Jan Garbarek, Terry Bozzio en Ryuichi Sakamoto. Voor zijn nieuwe plaat op het ECM label heeft hij de hulp ingeroepen van saxofonist Tim Berne, drummer Tom Rainey en toetsenist Craig Taborn. Alle drie muzikanten met wie je veel verschillende kanten op kan. Dat moet ook Torns bedoeling zijn geweest, want op ‘Prezens’ verkent hij diverse stijlen, variërend van vrije jazz tot rock en dance. Torns muziek is sterk atmosferisch met een typische grootsteedse gejaagdheid die de krachtige spelers Berne en Rainey op het lijf geschreven is. De grote diversiteit werkt hier echter nadelig. Door het veelvuldig gebruik van effecten en Torns zwaar vervormde gitaargeluid hebben de elf stukken een sterk vervreemdend karakter waarvan je je kan voorstellen dat deze in ondersteuning bij een film erg goed werkt. Er gebeurt heel veel. Dat maakt de muziek onrustig, zij komt daarnaast nogal fragmentarisch en richtingloos over. Daar staan een aantal geslaagde passages tegenover, waarin het kwartet een zinderende spanning oproept. ‘Prezens’ lijkt in eerste instantie te wisselvallig, maar heeft misschien meer tijd nodig om echt begrepen te kunnen worden. Mischa Andriessen

Trio X Roulette at location One

Cimp Records – 63:27

****

Een mens moet zuinig zijn met extreme loftuitingen, maar dit is echt wel een zéér geslaagde cd, een bescheiden meesterwerkje zelfs. Henri Texier bewijst in ieder geval dat de Europese jazz vandaag springlevend is. De Franse superbassist heeft een diepwarme, solide klank. Hij schrijft prachtige, pakkende melodieën vol diverse invloeden, van Franse chansons over folk en reggae tot Afrikaanse ritmes. Zijn muzikale reisverslagen over Afrika samen met Aldo Romano en Louis Sclavis zijn trouwens juweeltjes. De instrumentatie van dit sextet zorgt voor een heel bijzondere klankkleur, met zoon Sebastien die excelleert op altsax en klarinet, François Corneloup op baritonsax, Guéorgui Kornazov op trombone, Manu Codjia op gitaar en drummer Christophe Marguet. De sfeer varieert van stevige rechttoe rechtaan jazz, als de blazers loos gaan, tot forse rockjazz, met een Codjia die afwisselend aan John Scofield en zelfs onze Philip Catherine doet denken. Henri Texier blijft een zeer melodieus solist. Heel bijzonder zijn vier duetjes tussendoor, waarin telkens twee andere muzikanten een boeiende dialoog aangaan. Dat die al bij al vrij onbekende namen zo sterk presteren, zal voor velen een verrassing zijn. Peter De Backer

Trio X is de naam van het trio waarmee rietblazer Joe McPhee nu al jaren speelt. Joe McPhee is een rusteloos vernieuwer die bijvoorbeeld deel uitmaakt van Peter Brötzmann’s Tentet. Zoals veel freejazz blazers kan McPhee behoorlijk te keer gaan, maar McPhee heeft zeker ook een heel zachte kant. Bovendien is hij iemand die de traditie in zijn spel heeft opgezogen. Hij weet zich omringd door twee topkrachten uit de vrije improvisatiescene; bassist Dominic Duval en drummer Jay Rosen. Twee spelers met eenzelfde temperament als McPhee, spelers ook die weten dat impact niet automatisch

gelijk valt met power. Op deze ruim een uur durende registratie van een concert in het New Yorkse Location One is te horen hoe perfect dit trio op elkaar ingespeeld is geraakt. McPhee speelt voor de gelegenheid uitsluitend op sopraansax en pockettrompet waardoor zijn toon ongewoon kwetsbaar is. Duval legt daar zorgvuldig geplaatste, donkere baslijnen onder, terwijl Rosen voor een stevige drive zorgt die zelden tot druk wordt. De vijf langgerekte improvisaties leggen soms wat van hun inspiratiebronnen – Ellington, Monk – bloot, maar bovenal de bijzondere kwaliteit van dit trio. Mischa Andriessen

Trovesi/Petrin/ Maras Vaghissimo Ritratto

ECM Records/Universal Music – 58:53

**** De Italiaanse rietblazer Gian-

luigi Trovesi is allang geen onbekende meer in ons land. Nog

Trio Töykeat One Night in Tampere Blue Note Records/EMI – 65:16

In 1988 was het Finse Töykeat Trio de winnaar van Jazz Hoeilaart. Dit was het prille begin van het fantastische parcours van dit trio met Iira Rantala (p), Eerik Siikasaari (b) en Rami Eskelinen (d), dat sindsdien ongewijzigd is gebleven. Dit trio is niet te vergelijken met de vaak koele romantische trio’s uit de Scandinavische landen. Hier geen wazige romantiek, maar overrompelende dynamiek met een heel eigen profiel. Pianist Iiro Rantala is een supertalent, dat ongelooflijke virtuositeit koppelt aan een sterke persoonlijkheid. Hij bepaalt de muziek van dit trio. Het trio start op deze cd met een drietal stukken, die je op het puntje van je stoel dwingen. Het begint met een fascinerende interpretatie van Kenny Barron’s bekende Voyage, holt met gierende banden ‘fast forward’ door Final Fantasy, Bach in overdrive. Even later krijgen we een merkwaardig rustpunt met een beklijvende interpretatie van Leonard Bernstein’s Some Other Time, sober en rustig in opbouw, helder qua frasering, uitlopend in een sterke climax. Ook eigen stukken als Karate en Perfect Out Music leggen de nadruk op een sterke structuur en de krachtige statements van pianist Iira Rantala. Dat de groep houdt van extreme contrasten, bewijst ten overvloede een ingetogen interpretatie van In A Sentimental Mood, met een harmonisch sterk gewijzigde basis, en bassist Eerik Sikasaari toelaat even in de spots te treden. Een oase is het slotstuk Insane In Seine, dat uitloopt in een dromerige rust. E.S.T. en The Bad Plus kennen er ook iets van maar kunnen wat ons betreft hier een punt aan zuigen. Dat is overduidelijk in deze live opname in de stad Tampere in het zuiden van Finland. Luc De Baets

Jazzmozaïek 2/2007

een song van Gainsbourg (Manon). Twee concertfragmenten zijn als bonus via pc te bekijken. Jazz? So What?, Truffaz zal met zijn groep feat. Ed Harcourt op BNRF in Gent op 11 juli koud en warm blazen. Kippenvel gegarandeerd. Bernard Lefèvre

vervolg ... niet zo lang geleden viel hem internationaal grote bijval te beurt voor zijn project Round about Weill met accordeonist Gianni Coscia. Samen met Umberto Petrin (piano) en Fulvio Maras (percussie, elektronica) vormt Trovesi een spitsvondig triumviraat, met de maestro op altklarinet. Het basismateriaal voor ‘Vaghissimo Ritratto’ gaat deels terug naar de 15de en 16de eeuw, met werk van componisten als Josquin Desprez, Orlando di Lasso, Luca Marenzio en Claudio Monteverdi. Maar het trio springt ook vrolijk van de renaissance naar de 20ste eeuw, met interpretaties van Luigi Tenco (Angela) en Jacques Brel (Amsterdam). Deze eersteklas improvisatoren maken geen

onderscheid tussen heden en verleden; ze zoeken naar mooie melodieën die ze vervolgens aanraken, transformeren en die ze met een kwinkslag tot iets heel persoonlijks omtoveren. Heel delicaat en smaakvol gedaan. Virtuoos, pretentieloos en met een vleugje humor. Een knap plaatje van de vriendelijke reus uit Bergamo! Dirk De Gezelle

Erik Truffaz Arkhangelsk

Blue Note Records/EMI 57:56

**** De titel is ontleend aan de Rus-

sische stad Archangelsk, 900 km ten noorden van Moskou, nabij de Witte Zee. Het vriest

er dat het kraakt. De beelden van krakkemikkige woningen in de eeuwige sneeuw spreken boekdelen. Een betere sfeer kan je niet bedenken bij het etherisch-trancematige en aan fusion refererende (Miles) trompetgeluid van Erik Truffaz. Maar al is de vaste kerngroep (Patrick Muller-p, Hammond en Fender Rhodes, Marcello Giuliani-b, Marc Erbetta-d) samen met Truffaz grotendeels verantwoordelijk voor de composities, dit album wordt overheerst door vocalisten. Op het voorplan treedt de Britse singersongwriter Ed Harcourt die Red Cloud, Snake Charmer Man en Nobody Puts Baby in the Corner vocaliseerde en daarnaast ook tekende voor de compositie van Anonymus. Daarnaast doet Truffaz beroep op de rapper Nya (Trippin’ The Lovelight Fantastic) en de Franse zanger Christophe (L’Un dans l’Autre). Ed Harcourt sluit de cd af met

*** Wie de naam Truffaz hoort,

weet wat hij kan verwachten. De Franse trompettist heeft met dit album een ietwat dromerige easy-listeningschijf geproduceerd. Pretenties of aanspraken op vernieuwing en revolutie moet je hier niet verwachten. Hier en daar merk je invloeden van uptempo gespeelde lounge, gecombineerd met een snuifje pop en rock, zelfs hiphop. Mooie deuntjes, netjes afgewerkt, zonder al te clean te worden: er is een ziel aanwezig, zo veel is zeker. En daar helpt ook de stem van Ed Harcourt bij, die trouwens op vijf nummers een mooie prestatie neerzet. Het is evident dat dit een heel sterk popgerichte plaat geworden is. Op de slottrack Manon hoor je duidelijk een Je t’aime moi non plusmotief opduiken, wat de hele cd in een wat laconiek daglicht plaatst. Van muzikale ironie is

hier geen sprake, dus je kijkt er eerder bedenkelijk van op. Maar we geven het toe: er zijn geslaagde tracks, en die maken echt wel veel goed. Niet direct om naar de platenboer te hollen, maar eerder een driekwart geslaagde release. Marc Van de Walle

Bert van den Brink Bert’s Bytes Challenge Jazz/Challenge Records – 64:11

*** Pianist Bert Van den Brink heeft

al een heel parcours afgelegd, vaak in het gezelschap van bassist Hein van de Geyn en drummer hans Van Oosterhout, waarmee hij een basistrio vormde voor heel wat jazzartiesten en gelegenheden. Hij speelde en nam op met Dee Dee Bridgewater, Toots Thielemans, Philip Catherine en Jesse van Ruller. Met deze laatste maakte hij onlangs een knap album in duo: ‘In Pursuit’ – Aja Records. Maar Bert is een veelzijdig artiest. Zijn klassieke basis en aangeboren nieuwsgierigheid maken van hem een pianist met heel wat pijlen op zijn boog. Op zijn website kan je luisteren naar wekelijks veranderende miniconcertjes, waarbij Bert variaties op een of ander thema speelt. Deze concertjes op het

HAAL NU UW FAVORIETE ACT IN HUIS

De gehele ACT catalogus is t/m 30 juli 2007 verkrijgbaar voor een speciale prijs

LARS DANIELSSON Libera Me ACTSACD 9800-2

SOLVEIG SLETTAHJELL

HET FENOMEEN E.S.T. ESBJÖRN SVENSSON TRIO Eerst was het Zweden, daarna Europa en nu de wereld! Niemand twijfelt meer aan hoe origineel, pakkend en dynamisch deze band is.

e.s.t.

Tuesday Wonderland

ACT 90162

Good Rain ACT 97132

[EM] WOLLNY / KRUSE / SCHAEFER [em] II ACT 96552

Nu ook verkrijgbaar als SACD

DISTRIBUTION & MARKETING BY CHALLENGERECORDSINT.

Jazzmozaïek 2/2007

HOME OF CREATIVE MUSIC

internet zijn toepasselijk Bert’s Bytes genoemd. Met datzelfde idee in gedachte ging Bert de studio in en het resultaat is deze gelijknamige cd, op 11 en 12 september 2006 opgenomen in alle intimiteit, net alsof het in Bert’s huiskamer was. Slechts voor een paar stukjes ging hij te leen bij één van zijn favorieten, Clare Fisher. Het resultaat is een verzameling improvisaties met enkele summiere parameters in gedachte. Tijdloze en sfeervolle muziek, waar geen etiket op te kleven is. De jury die hem dit jaar met de prestigieuze Boy Edgar prijs bedacht, zegt terecht: ‘Van den Brink soleert niet vanuit een bepaalde stijl, maar vanuit de melodie. Altijd op zoek naar die ene noot die kan worden weggelaten.’ Luc De Baets

Pierre van Dormael/Octurn North Country Suite W.E.R.F./AMG – 66:18

*** *

( )

Er bestaat de laatste tijd weer meer belangstelling voor jazz met elektrische instrumenten. Veel muzikanten gaan verder waar de jazzrock in de jaren zeventig doodliep. Helaas lukt het lang niet altijd om die muziek nieuw leven in te blazen. In Octurn, de band van gitarist Pierre van Dormael worden elementen uit de fusion versmolten met tal van andere stijlen, wat op ‘North Country Suite’ niet direct toegankelijke, maar wel zeer intrigerende muziek oplevert. De composities van Van Dormael zijn opgebouwd uit over elkaar schuivende melodielijnen, een procédé dat aan de minimal music doet denken. De bezetting is met negen muzikanten zeer uitgebreid, maar er wordt zo compact gespeeld dat de muziek niet te druk wordt. Van Dormaels composities getuigen van een goed oor voor klankkleur. Hij kan daarbij beschikken over prachtige blazers als Bo van der Werf en Guillaume Orti. De complexe ritmische patronen zijn in goede handen Jean-Luc Lehr (b), Christophe Minck (b) en Chander Sardjoe (d). De onalledaagse bezetting met Fender Rhodes, gitaar én piano draagt bovendien bij aan het zeer originele groepsgeluid dat net als licht uit tal van nauwelijks waarneembare kleurschakeringen is opgebouwd. Fraai. Mischa Andriessen

Van Veenendaal/ Kneer/Sun Predictable Point Of Impact

Evil Rabbit Records – 62:28

*** Het nieuwe Nederlandse label

Evil Rabbit Records blinkt uit in een vormgeving die even

eenvoudig als fraai is. Diezelfde criteria passen naadloos op de muziek van het trio Van Veenendaal/Kneer/Sun. Pianist Van Veenendaal heeft een voorliefde voor transparante, ongecompliceerd klinkende melodieën die door de opgeruimde ondertoon bijzonder pakkend blijken. Hij is een zeer fantasievolle speler die een perfecte match heeft gevonden in de jonge drummer Yonga Sun. De diepe baslijnen van Meinrad Kneer fungeren daarbij als het noodzakelijke cement dat voorkomt dat de muziek alle kanten uit springt. De enthousiaste verkenningen van dit trio blijven zo op de juiste manier in het gareel. De geestige speelsheid krijgt alle ruimte, maar verzandt niet in meligheid of spielerei. In niet alle composities lukt het nog om de spanning de volledige duur van het nummer vast te houden. Dat deze groep een zo herkenbaar eigen geluid heeft weten te creëren, is echter een opmerkelijke prestatie. Binnen het format van het pianotrio lijken immers wel heel veel bands op elkaar. Mischa Andriessen

Eric Vloeimans Gatecrashin’

Challenge Jazz/Challenge Records – 59:00

** * voor het eindeloos herEen man ( )

halen van succesformules is Eric Vloeimans niet. Hij is terecht meermaals gelauwerd als een van de beste trompettisten die de jazzscene op dit moment rijk is, maar op ‘Gate Crashin’’ slaat hij voor de zoveelste keer in zijn carrière een nieuwe weg in. Dit keer heeft hij de elektrische Miles van begin jaren zeventig als inspiratiebron gekozen en geprobeerd naar zijn eigen hand te zetten. Vloeimans zucht naar avontuur is lovenswaardig, maar pakt niet optimaal uit. Veel nummers komen nogal freakerig en door de sound zelfs wat gedateerd over. Samen met onder meer pianist Jeroen van Vliet die hier Fender Rhodes en keyboards speelt, probeert Vloeimans nadrukkelijk dansmuziek te maken. Dat vergt een krachtiger manier van spelen die Vloeimans wel beheerst, maar die ten koste gaat van zijn breekbare lyriek. In Images of Washington, Vloeimans poging een popliedje te schrijven, komt die wel weer naar voren, maar de compositie ontbeert spanning waardoor de muziek wat voortkabbelt. De tweede helft van de cd bevat gelukkig sterker materiaal. Over het algemeen maakt ‘Gate Crashin” echter de hoge verwachtingen die alles wat Vloeimans doet aankleven, helaas niet helemaal waar. Mischa Andriessen

CD-mozaïekjes Ocd Jazz Hoeilaart 2007 p maandag 21 mei werd in the Music Village in Brussel

de voorgesteld. Dit zijn opnamen van het concours van 2006 met The Duet - Magnus Mehl Quintet - Steven Delannoye Trio - We Ride Bikes en het BJO met de winnende compositie van de 4de BJO ICC van de hand van de Zweed Klas Lindquist. Wij konden vaststellen dat dit een knap geheel is geworden met de hoogtepunten van de laureatenconcerten, goed opgenomen en met zorg uitgegeven. Meer info: www.jazzhoeilaart.be - www.muziekmozaiek.be, waar je ook tegen een zeer democratische prijs dit kleinood kan bestellen. Saxofonist/componist Ornette Coleman heeft de Pulitzer Prize for Music gekregen voor zijn album ‘Sound Grammar’. Het is voor het eerst dat een jazzalbum de prijs krijgt. Eerder ontving Wynton Marsalis de prijs voor zijn oratorium ‘Blood on the Fields’. (bron: www.jazzflits.nl)

BJO plays the Music of Michel Herr. Eind mei heeft het BJO het oeuvre van Michel Herr opgenomen in Studio Toots (VRT) o.l.v. componist Michel Herr. Dit album, vermoedelijk een dubbel-cd, met als werktitel ‘The Music of Michel Herr’ komt in het voorjaar 2008 uit op het W.E.R.F label. De Amerikaanse zangeres Judy Niemack heeft een nieuw album uit, onder de titel ‘Blue Nights’ (Blujazz Productions), een soort celebratie van de bluesinvloeden op de jazz, met o.a. Bluesette, All Blues, Night in Tunisia, een lied van Joni Mitchell’s ‘Blue’, en nieuwe versies van blues van Monk en Bill Evans. Het album werd in

**** Vanaf de

openingsnoot kon deze opname ons bekoren: dit is zeer vlot beluisterbare muziek

New York opgenomen met Jim Mc Neely (p), Dennis Irwin (b), Victor Lewis (d), en Jeanfrançois Prins als gitarist/producer/arrangeur. Don Sickler en Gary Bartz treden op als gasten. (www.jazzinbelgium.com) Het laatste concert van saxofonist Art Pepper wordt op cd uitgebracht. Pepper gaf dat concert op 30 mei 1982 tijdens het Kool Jazz Festival te Washington, twee weken voor zijn dood. Naast Pepper zijn David Williams (b), Carl Burnett (d) en Roger Kellaway (p) te horen. Het concert duurde een klein uur en werd indertijd door de Voice of America opgenomen. De cd ‘The Last Concert’ verschijnt op het Widow’s Taste label. (bron: www.jazzflits.nl)

Foreign Media Jazz Records is het nieuwe jazzlabel van Foreign Media Music. Naast het bestaande Brilliant Jazz label, zal dit label zich richten op de top van de hedendaagse generatie Nederlandse jazzartiesten en Foreign Media Jazz Records zal zo’n 5 à 6 (internationale) releases per jaar gaan doen. De allereerste release in juni is de nieuwe cd van Tineke Postma, ‘A Journey that Matters’, die 12 juni uitkomt. Terri Lyne Carrington, Rob van Bavel, Marc van Roon, Randal Corsen, Frans van der Hoeven, Eduardo Righini en Morris Kliphuis zijn op de cd te horen. Johan Plomp maakte drie arrangementen. (bron: www.jazzflits.nl)

kwartet in september 1955 twee concerten in het Scheveningse Kurhaus en het Amsterdamse Concertgebouw, die grote indruk maakten. Deze cd is de eerste uit de nieuwe serie ‘Jazz At The Concertgebouw’ met exclusieve live opnamen die impresario Lou van Rees in de jaren vijftig maakte tijdens de door hem georganiseerde jazzconcerten. Net bij afsluiten van de redactie van Jazzmozaïek viel de cd ‘Radea’ van de groep Chroma van Karel Van Marcke in de bus. Een veelbelovend, grensoverschrijdend project van een groep met Karel Van Marcke (p), die tekent voor de composities, Joachim Badenhorst (rieten), Lionel Beuvens (d), Pascal Schumacher (vib), Cédric Waterschoot (b) en met gasten als Geike Arnaert, Ingrid Weetjens en David Linx (zang), Peter Hertmans (g), Tuur Florizoone (acc), Peter Schneider (perc). In de zomer zullen zij op heel wat podia te vinden zijn, ook op Blue Note Records Festival in Gent op 15/7. In een volgend nummer meer over Chroma.

Bespreking in volgende editie: (redactie afgesloten op 15 mei)

Met de cd ‘Indian Summer - The Complete 1955 Concerts In Holland’ brengt het Nederlands Jazz Archief nu voor het eerst de complete live opnamen van het Chet Baker Quartet. Met pianist Dick Twardzik gaf dit

• Chroma – Radea (Homerecords/AMG) • Phil Abraham – Jazz me do 2 (Alone Blue records/AMG) • Omer Klein & Haggai Cohen – Duet (Fresh Sound New Talent) • Kurt Elling – Nightmoves (Concord Jazz/Universal Music) • Jaki Byard – Sunshine of my soul (Highnote/ZYX) • Zoot Sims – Zoot Suite (Highnote/ZYX) • Roberto Gatto - Traps (Camjazz/ZYX)

die de brug slaat tussen jazz en pop, zonder ook maar ergens aan kwaliteit in te boeten. Vloeimans behoudt zijn zachte maar doordringende sound, en de composities zijn strak en uitgebalanceerd. Dit is een heel wat toegankelijker plaat dan wat we van de trompettist gewoon zijn. Geen mirakel: de lounge-invloeden zijn opvallend, en de solist kan quasi ongestoord zijn gangetje gaan over de door keyboards, bas en drums netjes gespreide grooves. Deze live-opnames lijden niet

onder het klassieke euvel van de lang uitgesponnen solo’s. De nummers hebben een eerder relaxerende invloed, want dit is zeker geen provocerende muziek, maar veeleer knap verwerkt en laid-back materiaal. In Laurine steekt de pianist het vuur aan de lont, en het daaropvolgende nummer, Images of Washington, kan doorgaan voor een onvervalste popsong. Fay Lovsky zingt prachtig de tekst in: we dachten zowaar aan een Norah Jones-track. De trompetsolo laat echter dui-

Jazzmozaïek 2/2007

Diederik Wissels Together – piano solo

E-motive Records/www. nemomusic.com – 49:32

*** *

( )

vervolg ... delijk horen dat het Vloeimans altijd menens blijft. Dit mag commercieel dan wel aantrekkelijk zijn, maar muzikaal is dit absoluut geen stap naar beneden. Het materiaal op deze cd is van een egaal hoog niveau. Een heuse prestatie. Marc Van de Walle

Eberhard Weber Stages Of A Long Journey ECM Records/Universal Music – 73:36

****

Bennie Wallace Disorder at the Border The Music of Coleman Hawkins Enja Records/Codaex 65:24

*** Deze opname is van 2004, en de

kenners weten het dan wellicht al: het was de viering van Coleman Hawkins 100ste geboortejaar. Het JazzFest Berlin wilde daar wat aan doen en vond tenorsaxofonist en Hawkinsadept, Bennie Wallace bereid eraan mee te werken. En als ze dan een stevig kwartet hadden verlangd was het goed geweest. Maar nee. Er moest een heel nonet (9 man) opdraven en dan moet er ook het een en ander op papier staan, anders wordt het een ratjetoe. Anthony Wilson, zoon van Gerald, werd gevraagd te arrangeren. Helaas is het zo – in dit geval – dat Anthony z’n vader op dat gebied nog niet voorbij is gestreefd. Zijn magere vondsten, uitgezonderd Honeysuckle Rose, konden de overige solisten nauwelijks inspireren. Uitzonderingen waren de schaarse bijdragen van trompettist Terell Stafford en trombonist Ray Anderson. Drummer Alvin Queen is altijd in vorm. De leider nam het merendeel van de soloruimte in beslag, op zijn bekende heel persoonlijke manier en dus inclusief de felle passages die soms met horten en stoten op je worden afgevuurd. In Body and Soul zit een fraaie deels onbegeleide solo van Wallace met geen enkele verwijzing naar de beroemde uitvoering uit 1939 van de meester. Zo hoort het. Daar zal Coleman Hawkins wel tevreden over zijn geweest. Jaap Ludeke

Jazzmozaïek 2/2007

Wie ECM door de jaren heen heeft gevolgd, kent ongetwijfeld titels als ‘The Colours of Chloë’, ‘Silent Feet’ en ‘Yellow Fields’. Drie composities (en tevens albumtitels) van bassist Eberhard Weber die nauw verbonden zijn met de jaren 70, én dus met de beginperiode van het platenlabel waarop de innovatieve opnames het levenslicht zagen. Naar aanleiding van zijn 65ste verjaardag kreeg Weber voor de 20ste editie van de Jazztage in zijn geboorteplaats Stuttgart de gelegenheid om aan de slag te gaan met het SWR Stuttgart Radio Symphony Orchestra o.l.v. Roland Kluttig. De componist arrangeerde een aantal van zijn baanbrekende stukken voor een 80-koppig ensemble. Voor de uitvoeringen die plaatsvonden in maart 2005 deed hij een beroep op enkele ‘compagnons de route’. De concertopname waarvan we nu getuige kunnen zijn, wordt voor een belangrijk stuk mee gekleurd door onder meer saxofonist Jan Garbarek, de pianisten Wolfgang Dauner en Rainer Brüninghaus (sinds jaren vast lid van de Jan Garbarek Group maar ook de pianist met wie Weber sinds de eerste ECM sessie in 1973 samenspeelde), vibrafonist Gary Burton en slagwerkster Marilyn Mazur. ‘Stages Of A Long Journey’ klinkt op alle vlakken bijzonder uitgebalanceerd. Deze productie is niet alleen een toegevoegde waarde voor de verzamelaars maar richt de schijnwerpers op een musicus die zijn instrument in letterlijke zin heeft bevrijd en het geluid van de elektrische bas in de jazz heeft getransformeerd. Dirk De Gezelle

Pianist en componist Diederik Wissels (°1960), winnaar van de Gouden Django in 2006, is waarschijnlijk het best gekend door zijn samenwerking met zijn vriend en zanger David Linx, vaak in duo, maar ook in diverse ruimere bezettingen. Wissels is een pianist en componist met een brede visie. Hij noemt onder de pianisten Bill Evans, Lennie Tristano en Keith Jarrett zijn voornaamste invloeden, maar in één adem ook Miles Davis, Hermeto Pascoal, Egberto Gismonti, Ravel, Bach, Scriabin en Fauré. Op deze solo-cd hoor je Diederik Wissels in zeventien stukken, waarvan zestien van zijn hand, vrij wisselend van architectuur en sfeer. Het kortste duurt nog geen minuut, het langste zo’n 5 minuten. Hij speelt rustig en doordacht, lyrisch en vrij doorzichtig, met vaak repetitieve herkenbare melodieën over een beweeglijke harmonische onderlaag. Luister o.a. naar Fado en Bridges Built and Burned. We drijven het langst op een wolkje in het toepasselijke Upon A Cloud. Vaak hoor je hier doorheen de performance ook de pedagoog, zoals in Chromatically Yours. De sfeer herinnert mij sterk aan een soloconcert van Paul Bley, jaren terug. Luc De Baets

Frank Woeste Trio Untold Stories Challenge Jazz/Challenge Records – 45:03

*** Deze Duitse pianist, die in Pa-

rijs zijn conservatoriumstudies afwerkte, maakte al een aantal opnames, o.a. in duo. Dit is de tweede cd met zijn trio. De schijf start met Mother Adrenaline, en onmiddellijk valt de hechte sound op. Luchtig en bijna funky illustreert deze opener het potentieel van de drie muzikanten, zowel muzikaal als ritmisch. Het zweverige geluid van de Fender Rhodes (mooi gepingpongd van links naar rechts) wordt mooi geïntegreerd en zorgt voor een aangenaam contrast – spaarzaam gebruikt – met de akoestische piano. In de daaropvolgende knappe composities wordt deze slagkracht behouden. Naked Moon illustreert wat dit pianotrio vermag: het is een zeer sfeervolle, trage jazzwals, waarin intimiteit en intensiteit mét swing gecombineerd worden. Maar halverwege de cd

begint het wat bergaf te gaan. Blijkbaar slaagt men er niet in de spanningsboog vol te houden tot de laatste noot. Laten we zeggen dat het allemaal wat meliger gaat klinken, braaf binnen de lijntjes gekleurd.

Another Perspective bijv. laat een té weinig overtuigende dialoog tussen de bas en de piano horen. One For The Road is een zwakke afsluiter. Marc Van de Walle

Kenny Werner Lawn Chair Society Blue Note Records/EMI – 61:23

Kenny Werner is van vele markten thuis. Hij is vooral gekend van zijn samenwerking met Toots Thielemans en hier wellicht wat minder van zijn pianotrio’s, eerst dat met Ratzo Harris (b) en Tom Rainey (d) (1981-1995) en nu met Johannes Weidenmüller (b) en Ari Hoenig (d). Maar hij heeft ook voor grotere ensembles gewerkt, bijv. het BJO (‘Naked in The Cosmos’). Dat hij niet bang is van een experiment, kan je horen op ‘Unprotected Music’ met Marc Johnson en Joey Baron, maar ook op de alleen in Japan uitgegeven ‘Paintings’, waar hij met een uitgelezen tentet al eerder muziek in de zin van ‘Lawn Chair Society’ heeft gecreëerd. Op ‘Lawn Chair Society’ maakt hij voor het eerst gebruik van elektronica, een gedurfde stap voor zijn debuut op het eerder traditionele Blue Note. Maar om de risico’s te beperken heeft hij zich verzekerd van medewerkers als trompettist Dave Douglas, saxofonist-klarinettist Chris Potter, bassist Scott Colley en drummer Brian Blade (laatste twee ook al op ‘Democracy’, 2006). Werner schreef een zevental nieuwe stukken met uitzondering van Uncovered Heart. Twee korte stukken van producer Lenny Picket zijn elektronische frivoliteiten, die niet echt veel bijdragen aan het geheel, maar het accent leggen op de speelsheid waarmee Kenny met dit materiaal omspringt. Sommige stukken zoals Inaugural Balls zijn eerder een politiek statement, andere leggen zijn ziel bloot (Uncovered Heart, opgedragen aan zijn verongelukte dochter, Katheryn), met het slotstuk Kothbiro uit de film The Constant Gardener en gezongen door de West-Afrikaanse folkzanger Ayub Odaga verschuift het accent naar het lijdende Afrika. Dit album is een statement van een artiest, die vertolkt wat er in hem leeft: zijn persoonlijke gevoelens en politieke en sociale opvattingen. In al deze stukken laat Werner horen hoe hij zijn muzikale bagage in compositie en uitvoering kan ‘blenden’ tot een smaakvol geheel. Enerzijds zijn kwikzilveren elegantie en melodische lyriek, anderzijds de pittige dynamiek en nuchtere dissonanties met behulp van de synthesizer en laptop. Ik las ergens het beeld van Kenny Werner, die zich in zijn muzikale wereld gedraagt als een spin in het web, telkens vertrekkend vanuit het centrum, die alle uithoeken steeds verder uitbouwt en verkent. Luc De Baets

ij had een merkwaardige gewoonte waar wij niets van afwisten”, schrijft Schrama, die destijds werkzaam was bij het platenconcern Polygram. “Steeds als hij een concert gaf dat werd opgenomen, wilde hij na afloop de banden hebben om die later zelf bij de hoogst biedende op plaat en later op cd uit te brengen. Rechtentechnisch lag dat vrij ingewikkeld, maar daaraan stoorde Getz zich niet. Hij tekende er altijd grif voor dat hij de eigenaar van alle rechten was als hij een opname kwam aanbieden.” Zo gebeurde het dat Getz eind jaren tachtig bij Polygram aankwam met de tape van zijn optreden in de jazzclub Montmartre in Kopenhagen uit juli 1987. Hij hield bij hoog en bij laag vol dat het zíjn tapes waren en vroeg er tachtigduizend dollar voor. In werkelijkheid waren het opnamen van de Deense radio, die Getz zich dus wederrechtelijk had toegeëigend. Maar Polygram betaalde, de tenorist zette zijn handtekening, en zo zijn twee van de allermooiste Stan Getz-albums tot stand gekomen: ‘Anniversary!’ en ‘Serenity’. Gevreesd moet worden, dat niet alleen de Deense omroep, maar ook Getz’ sidemen Kenny Barron, Rufus Reid en Victor Lewis daarmee schaamteloos

“

Het boeiendste hoofdstuk in de jazzmemoires van de Nederlandse presentator, pianist en platenproducer Cees Schrama (70) handelt over Stan Getz.

Stan Getz

Bert Vuijsje

Achter de schermen van de jazzbusiness

werden bestolen. Anderzijds mogen de jazzliefhebbers Getz dankbaar zijn dat deze prachtige muziek niet verloren is gegaan. Schrama’s boek It don’t mean a thing bevat meer van dit soort inside-verhalen, die duidelijk maken dat de helden van de jazz lang niet altijd edele zielen zijn, zeker niet wanneer het om geld draait. Als jarenlange presentator van het radioprogramma TROS Sesjun en als vaste aankondiger in

de PWA-zaal tijdens de Haagse decennia van het North Sea Jazz Festival heeft Schrama natuurlijk ruimschoots achter de schermen kunnen kijken. Wie meer wil weten over het ware karakter van, bijvoorbeeld, Jimmy Smith, Ray Charles en Nina Simone, vindt in It don’t mean a thing veel leerzame informatie. Daarnaast bevat het boek ook een cd waarop de muzikant Cees Schrama aan bod komt, samen met onder anderen klarinettist Tony Scott, de saxofonisten Hans Dulfer en Ferdinand Povel, gitarist Jan Akkerman en drummer John Engels. Dat de auteur soms wel erg breedvoerig verhaalt over zijn eigen (familie)historie, moet de lezer dan maar voor lief nemen. • Cees Schrama: It dont’t mean a thing Leven met jazz (inclusief cd). Uitgeverij Tirion, Baarn, Nederland; € 19,95 - ISBN 978-90-4390-992-1 www.tirionuitgevers.nl www.bebopbusiness.com Bebop Business is ook elke donderdagmiddag vanaf 17.30 uur te horen via http://studio6.radio6.nl/

The new Tineke Postma album features: Terri Lyne Carrington Rob van Bavel Marc van Roon Randal Corsen Frans van der Hoeven Edoardo Righini Morris Kliphuis Bart Platteau Janine Teepen Tobias Klein Johan Plomp Cat. no. 93524

June 29, Tineke Postma Quartet, Festival Jazz Pote, Thionville (France) July 14, Tineke Postma Quartet, North Sea Jazz, Rotterdam August 8, Tineke Postma Quartet, 28e Festival de Jazz et de Blues, Gouvy (Jazzclub de la Ferme Madelonne) August 15, Tineke Postma Quartet, Middelheim Jazz Festival, Antwerpen September 9, Tineke Postma Quintet, De Bijloke, Gent

Foreign Media Jazz is a label of Foreign Media Music, Leeuwarden, The Netherlands. www.foreignmediamusic.com

Jazz in België De oorlogsjaren vanaf 1920 Tijdens de oorlogsjaren 1940-45 bereikte de Belgische jazz onvergetelijke hoogtepunten. orkesten en onze solisten werden in alle grote Europese steden uitgenodigd. Maar niet (8) Onze alleen hun optredens, ook hun composities kenden een enorm succes. De platenfirma’s

aast de ‘drie groten’ van de Belgische jazz, Fud Candrix, Jean Omer en Stan Brenders, waren David Bee en Peter Pacquay bekend. Maar we mogen ook gitarist en componist/arrangeur Frank Engelen niet vergeten. Hij volgde een klassieke opleiding aan het Antwerps conservatorium, maar werd zeer vroeg door de jazzmicrobe gebeten. Hij maakte deel uit van talloze Belgische formaties en trad op in Nederland, Duitsland, Tsjecho-Slowakije en Italië. Hij was zelden solist en eerder actief als componist en arrangeur. Zijn naam blijft voornamelijk verbonden aan de jaren veertig met composities zoals Badinage, Bagatelle, La piste, Avondschemering en vooral Studio 24 dat in die jaren door ieder Europees orkest werd uitgevoerd.

Europa Sender Brüssel De jazzmuziek van Europa Sender Brüssel bestond voor een groot deel uit Amerikaanse succesnummers. Commentaar en aankondigingen voor de niet-bezette gebieden gebeurden in het Engels. Alles was er op gericht om aan te tonen dat de jazzliefhebbers hier breed aan hun trekken kwamen. In het programma zaten ook veel eigen werken van het Radio-Orkest van Sender Brüssel o.l.v. Stan Brenders. Volgens Arthur Saguet die van 1936 tot 1944 deel uitmaakte van het orkest, werd op verzoek van Stan Brenders zijn naam nooit aan die buitenlandse uitzendingen toegevoegd. Wat niet belette dat na de oorlog én Stan Brenders én al de leden van zijn orkest van culturele collaboratie werden beschuldigd. Ook volgens Arthur Saguet maakten hoge Duitse beambten van Europa Sender Brüssel opnamen van de BBC-jazzprogramma’s. De voornaamste nummers werden aan de leden van het orkest bezorgd om er een eigen arrangement van te maken. En zo kregen de meest gekende jazzthema’s van o.a. Count Basie, Fats Waller, Jimmie Lunceford nieuwe titels en componisten. Zo werd Frank Churchill, componist van Some Day My Prince Will Come, omgedoopt tot Kerkheuvel (Church = kerk en Hill = heuvel). (*) http://www.radiobremen.de/magazin/kultur/musik/ charlie_orchestra/index.html

Jazzmozaïek 2/2007

Telefunken en Brunswick (omringd door talloze kleinere labels) draaiden op volle toeren. Bij aankoop van een nieuwe plaat moesten wij twee oude platen inleveren. De oorlogsindustrie had immers gebrek aan schellak, de grondstof voor de platen.

Germany Calling Via Europa Sender Bremen* zond Duitsland tijdens de oologsjaren eenmaal per week en daarna dagelijks Engelstalige propaganda uit. Het programma heette Germany Calling. Het werd gepresenteerd door William Joyce alias Lord Haw Haw. Joyce, geboren in 1906 in New York uit Ierse ouders, kwam in 1921 in Engeland terecht. Hij sloot zich aan bij de Oswald Mosley’s British Union of Fascists in 1933. Van simpele militant groeide hij vrij vlug uit tot de leider van deze fascistische beweging. Vier jaar later stichtte hij zijn eigen National Socialist League. In augustus 1939 vluchtte hij met zijn tweede vrouw Margaret naar Berlijn. Hij genoot er al snel het vertrouwen van propagandaminister Goebbels die hem aanstelde als hoofd van Germany Calling tegen een maandwedde van 12.500 Duitse mark. De bedoeling was de vijand te demoraliseren. Alles was zodanig voorbereid en geënsceneerd alsof het programma rechtstreeks vanuit Engeland werd uitgezonden.

Volgens opiniepeilingen van de BBC luisterde in 1940 26% van de Engelsen naar Germany Calling. In Joyce’s cynische commentaren stond de vermeende corruptie van de Engelse premier Winston Churchill en zijn joodse vrienden centraal. Volgens opiniepeilingen van de BBC luisterde in 1940 26 % van de Engelsen naar die uitzendingen. Germany Calling had ook in Duitsland een zeer hoge reputatie. Daarvan getuigt nu nog mijn Duitse vriend Günther von Fehleisen (°1924) die ruim 25 jaar in Hoeilaart woont. Toen hij in 19401942 op de Duitse school Engels als vreemde taal studeerde, werd hij door zijn leraren aangespoord om Germany Calling te beluisteren. Nu nog herinnert Günther zich de uitzendingen: “het was een waar genot om naar die keurige taal van Joyce te luisteren en zich zodoende in de Engelse taal te perfectioneren.”

(archief Albert Michiels)

Albert Michiels

Jazzhistorie

Stan Brenders

Dr. Goebbels’ Jazz Orchestra De programma’s van Joyce werden voor de overzeese uitzendingen opgeluisterd met jazzmuziek als dekmantel. Het waren grotendeels swingnummers van Engelse en Amerikaanse origine en evergreens. Ze werden gespeeld door Charlie and his Orchestra, een studio-orkest dat door propagandaminister Goebbels voor dat doel speciaal werd opgericht. Het orkest ontleende zijn naam aan de zanger Karl ‘Charlie’ Schwedler (°Duisburg 3 augustus 1902). Violist/saxofonist Lutz Templin (°Düsseldorf 18 juni 1901) werd aangesteld als leider/arrangeur, hoewel hij niet aangesloten was bij de Nazi-partij. Om de luisteraar op het verkeerde been te zetten, hield zanger Charlie zich in het eerste couplet van een bekend nummer vaak aan de originele tekst, om dan vervolgens in de tweede strofe uit te pakken met anti-joodse commentaren of toespelingen op de actualiteit. Met The Man with the Big Cigar bedoelde hij vanzelfsprekend de Engelse premier Winston Churchill. Dat ging als volgt: “Who is that man with the big cigar, whose greatest friend is the USSR, enz.” Op 12 januari 1942 klonk de song Alexander’s Ragtime Band (Irvin Berlin, 1911) zo: “Come on and hear, come on and hear the latest news from Soviet land. Come on and hear, come on and hear Stalin, Roosevelt and Churchill go hand in hand,…”

In september 1940 bombardeerde de Luftwaffe verschillende nachten Londen. Met St. Louis Blues (William Christopher Hany, 1914) klonk het zo: “A negro from the London Docks sings the black out blues: I hate to see the evenin’ sun go down, I hate the evenin’ sun go down, ‘cause the German, he done bombed his town,…”

Patriot of collaborateur? Jazzmuzikanten moesten er ook aan geloven.

In de herfst van 1940 werd in de song Stormy Weather (Harold Arlen-Ted Kehler, 1933) het kelderen van Britse schepen door de Luftwaffe weergegeven: “Here is Mr.Churchill’s latest song: life is bare, gloom and mis’ry everywhere, Stormy weather, can’t keep my poor ships together, they’re sinking all the time, O, bIimey, they’re sinking all the time!....” En met het Franse chanson Boum - Quand notre coeur dit Boum (Charles Trenet, 1938) werd de overwinning van de Duitse onderzeeërs op de Engelse vloot in de herfst van 1942 bejubeld als: “Boom, why did my ship go boom?Me and my ship go boom-di-di-boom and under,….” Een laatste voorbeeld uit de ongeveer honderd opnamen uit mijn archief is Slumming on Park Avenue (Irving Berlin, 1937), dan wel de tweede versie in het midden van 1943 uitgebracht als Let’s go bombing:“Oh, let’s go bombing, like United Nations air men do - in the night when peaceful citizens are sleeping, far from any AA gunfire we are keeping,...” De opnamen, beperkt tot 50-100 exemplaren, kwamen niet in de handel. Ze waren alleen bestemd voor kortegolfzenders, gericht op het buitenland, radiozenders in de bezette gebieden en de krijgsgevangenkampen met Britse en Amerikaanse soldaten. Het orkest draaide rond een vaste kern van muzikanten die vrijgesteld waren van militaire dienst. Maar ook tientallen anderen uit het buitenland zorgden regelmatig voor versterking of vervanging.

en Jean Robert (sax); Nederland: voornamelijk solisten van het Ernst van ’t Hoff orkest: Rinus Van den Broek (trompet), André Smit (trombone) en Joop ‘Tip’ Tichelaar (trompet).

Het einde van Joyce De laatste uitzending van Germany Calling vond plaats in Hamburg op 30 april 1945. Met het oog op de komst van de geallieerde legers, had het ministerie van propaganda (ProMi) William Joyce en zijn vrouw al in maart 1945 valse paspoorten bezorgd. Op Joyce’s paspoort stond de naam Wilhelm Hansen, leraar, geboren in Galway, wonende in Hamburg. Hij hoopte te vluchten naar neutraal Zweden via Denemarken, maar door de landing van de Britse troepen werd die uittocht onmogelijk. Toen het hotel in Flensburg, waar ze in mei verbleven, door de Britse strijdkrachten werd opgeëist, gingen ze er stiekem vandoor. Met een andere ex-nazi vluchteling, Edward Bowlby, en zijn Duitse vriendin vonden ze een veilig onderkomen in Kupfermühle (Wasserleben). Op 25 mei 1945 kwam William Joyce toevallig twee Britse officieren tegen. Hij kon het niet nalaten ze aan te spreken. Ze herkenden zijn stem en vroegen naar zijn papieren. Toen meenden ze dat hij een wapen wou grijpen. Ze trokken hun revolver en Joyce werd gewond. Hij werd gearresteerd en voor verzorging naar het militair hospitaal van Lüneburg overgebracht. Na zijn herstel werd hij op 16 juni 1945 via Brussel naar Engeland overgebracht en opgesloten. Margaret Joyce werd op 17 november 1945 uit Brussel verhuisd naar de vrouwengevangenis Holloway in Londen. Ze mocht haar echtgenoot in de Wandsworth gevangenis bezoeken. Daar werd William Joyce ter dood veroordeeld en opgeknoopt op 3 januari 1946. Dertig jaar later, in augustus 1976, werden zijn stoffelijke resten op aanvraag van de familie van het gevangeniskerkhof overgebracht naar het Broher More Cemetary in Galway. Margaret kwam na de dood van William in Sennelage (Duitsland) terecht in afwachting van een onderzoek. Ze werd onschuldig bevonden en kwam vrij op 1 januari 1948. Ze vestigde zich onder de naam Margaret Brooke Joyce in Hamburg en werd als vertaalster en supervisor aangeworven door het voedingsbedrijf Deutsche Maizena Werke. Op kerstdag 1962 trad ze in Gibraltar in het huwelijk met een zakenman. Later keerde ze naar Engeland terug waar ze in Hammersmith (Londen) op 19 februari 1972 overleed.

Ook buitenlandse artiesten van het allerhoogste niveau werden aangetrokken. Ze kwamen uit Italië: Primo Angeli (piano) en Giuseppe Impallomeni (trompet); België: Josse Breyre (trombone)

(Foto: Hitler’s Airwaves - archief A. Michiels)

De vaste kern bestond uit: Lutz Templin (sax/leider/arrangeur), Karl ‘Charlie’ Schwedler (zang), Fritz ‘Freddie’ Brocksieper (drums), Eugen Henkel (tenorsax), Teddy Kleindin (klarinet), Willy Berking (trombone), Charly Tabor (trompet), Otto Tittmann (contrabas) en verder Walter Leschetitzky (eerste viool), Heinz Munsonius (accordeon), Franz Mück (piano), Detlev Lais (tenorsax), Helmut Zacharias (viool), Margot Friedländer (zang).

William Joyce werd in mei 1945 door de Britten opgepakt.

Eigen weg De val van Duitsland betekende ook meteen het einde van Charlie and His Orchestra. De muzikanten gingen hun eigen weg. Lutz Templin bleef in Stuttgart, waar de Reichssender Stuttgart gevestigd was. Hij stichtte een nieuw orkest en trok in 1947 met zangeres Lale Andersen op tournee in Lindau, Konstanz en omgeving. In 1950 werd hij korte tijd muzikaal directeur van het dansorkest van de Suddeutscher Rundfunk in Stuttgart. Op aanbeveling van orkestleider Bert Kaempfert werd hij benoemd tot A & R manager van de platenfirma Polydor in Hamburg. Tijdens deze periode stichtte hij ook zijn eigen muziekuitgeverij. In 1960 trok hij zich met zijn vrouw terug in Wander, een klein dorpje in Schleswig-Holstein. Hij overleed op 7 maart 1973. Zijn vrouw overleefde hem nog acht jaar. Pianist Primo Angeli vestigde zich in Karlsbad in Tsjecho-Slowakije, de geboorteplaats van zijn vrouw. Drummer Brocksieper had zich gedurende de laatste weken voor het einde van de oorlog teruggetrokken in een hoeve in de buurt van Tubingen. Daarna keerde hij terug naar München waar hij een band stichtte en er optrad in Amerikaanse clubs. Zijn vroegere collega’s, trompettist Charly Tabor en tenorsaxofonist Eugen Henkel, maakten er deel van uit. Hij maakte talloze opnamen en bleef actief tot aan zijn plotselinge dood in 1990. Altsaxofonist Teddy Kleindin en zanger Karl Schwedler werkten na 1945 als croupier in het Europa Paviljoen in Berlijn. In 1951 vestigde Schwedler zich in Schwanenkirchen (Beieren) en dan in Düsseldorf. In augustus 1960, op 58-jarige leeftijd, trok hij met zijn vrouw en twee kinderen, Bernd en Scarlet, naar de Verenigde Staten. Daar stierf de vroeger beroemde Nazi-crooner in de grootste anonimiteit.

Culturele collaboratie Na de oorlog werd ook bij ons als in de vroegere bezette gebieden alles zwart-wit bekeken. Patriot of collaborateur? Jazzmuzikanten moesten er ook aan geloven. Stan Brenders, leider van het vroegere NIR-Jazzorkest, en zijn muzikanten werden in september 1944 door het uit Londen teruggekeerde NIR-INR-bestuur ontslagen. Ze werden beschuldigd van culturele collaboratie al was algemeen bekend dat geen enkele van de jazzmuzikanten nazisympathieën had gekoesterd. Stan Brenders had in 1936 het Jazzorkest van het NIR-INR (later BRT-RTBF) opgericht. Hij was in 1940 met zijn orkest blijven spelen voor Sender Brüssel. Bij de bevrijding werd beweerd dat hij in Duitsland had gespeeld en er ook platen had opgenomen. Allemaal onzin. Brenders had sinds 1940 geen enkele dag België verlaten, omdat hij de dagelijkse radiouitzendingen verzorgde. Stan Brenders, één van de voornaamste jazzkoningen uit de swingperiode, een groot componist, dirigent en arrangeur, een fijngevoelig en braaf man, werd vals beschuldigd en verguisd. Hij stierf eenzaam en verlaten. Dat was in juni 1969. Hij was net 65 geworden.

Jazzmozaïek 2/2007

Muziekmozaïek

nieuws Bigband Workout

Folk- en Jazzstage voor jongeren

Op zondag 11 en zondag 18 november geven Muziekmozaïek, Vlamo en het Brussels Jazz Orchestra hun jaarlijkse bigbandworkshops.

Van zondagavond 28 oktober tot vrijdagavond 2 november vindt voor de vijfde keer de folk- en jazzstage voor jonge muzikanten (15 tot 25 jaar) plaats in domein Verloren Bos, Nijverheidsstraat 17, Lokeren.

emotiveerde amateur-jazzmuzikanten worden dan twee dagen lang ondergedompeld in een heus bigbandbad. De coaches van dienst zijn niet van de minste: Frank Vaganée, Dieter Limbourg en Bart Defoort. Het geheel wordt afgesloten in De Warande (Turnhout) met gratis concerten van de deelnemers. Meer info op www.muziekmozaiek.be, www.brusselsjazzorchestra en www.vlamo.be

Frank Vaganée

Le Monde de Kota op Jazz Middelheim

Voor de tweede maal na hun overwinning op Jazz Hoeilaart Intern’l Contest 2005, speelt Le Monde de Kota in België.

Le Monde de Kota

eptember vorig jaar toerde de groep door ons Belgenland. Nu is ze terug. De jury van Radio 1 besloot de eerste editie van de Elias Gistelinck Prijs toe te kennen aan deze Franse groep. Ze treedt op tijdens het Jazz Middelheim Festival, dat plaatsvindt van 15 tot 19 augustus in Park Den Brandt in Antwerpen. Meer info op www.lemondedekota.com en www.jazzmiddelheim.be

Jazzmozaïek 2/2007

Jazzacademie Maaseik De Stedelijke Academie voor Muziek en Woord en de vzw Sjruur uit Maaseik gaan samenwerken met vzw Muziekmozaïek.

anaf volgend schooljaar, september 2007, kan op die manier in de schoot van de Stedelijke Academie voor Muziek en Woord Maaseik de Jazzacademie Maaseik gestart worden. De cursus richt zich tot alle muzikanten, van beginners tot gevorderden, die interesse hebben in jazzmuziek. Elke serie van 10 lessen bestaat uit een cursus instrument (piano, saxofoon, drums, enz.) en een cursus theorie of samenspel.

Praktisch: • Er wordt gemusiceerd op 10 zondagnamiddagen vanaf september 2007. • Deelnemen kost € 220. Info en inschrijven: Stedelijke Academie voor Muziek en Woord Maaseik Boomgaardstraat 10 Maaseik, Tel. 089 560 862 vzw Sjruur René Meuris, Kleine Kerkstraat 19 Maaseik Tel. 089 85 13 95

iet alleen samenspel komt aan bod, er wordt ook aandacht besteed aan muziektheorie, harmonie, improvisatie en het bewerken van melodieën. De avonden worden muzikaal opgevuld met workshops, een concert en leuke ontspanningsactiviteiten. Alle instrumenten zijn welkom, wel zelf mee te brengen met eventuele versterker. Iedereen is verantwoordelijk voor zijn eigen instrument(en). Van de muzikanten wordt wel al een behoorlijk niveau verwacht. Lesgevers: Wouter Vandenabeele, Tom Theuns en enkele gastdocenten. Info en inschrijving Mail of schrijf naar Muziekmozaïek, Wijngaardstraat 5, 1755 Gooik, T 02 532 28 38, info@muzmoz.be met vermelding van naam en voornaam, adres, postcode en gemeente, tel/gsm, geslacht, mailadres, geboortedatum en de instrumenten die je meebrengt.

Prijs: Deelnemen kost € 200 (incl. volpension), € 185 voor het tweede en volgende gezinslid. Het inschrijvingsgeld moet worden gestort op rekening 734-0064446-47 van Muziekmozaïek, Wijngaardstraat 5, 1755 Gooik. De inschrijving is pas definitief na ontvangst van de betaling.

The Duet speelt laureaatconcerten Als aanloop naar de 29ste editie van Jazz Hoeilaart, krijgt de laureaat van vorig jaar – The Duet - een tiental concerten af te werken, gespreid over het gehele land.

mer Klein (piano) en Haggai Cohen (contrabas) speelden vorig jaar onder meer in de legendarische concertzaal Carnegie Hall in New York en sleepten als klap op de vuurpijl de Downbeat Student Music Award for Best Group in de wacht. Het Israëlische duo zal in september dit jaar live te beluisteren zijn op, Festival van Vlaanderen, Gent (15/9), Festival Verviers (21/9), De Werf, Brugge en Jazz Station, Brussel (22/9), Jazz onder den Toren, Mol (23/9), De Sjruur, Maaseik (23/9), MIM, Brussel (25/9), De Zeyp, Ganshoren (27/09), De Singer, Rijkevorsel (28/9), gc De Bosuil, JezusEik (29/9) en cc Den Egger, Scherpenheuvel (30/9). Meer info op www.jazzhoeilaart.be

Jazz Middelheim Workshops Net als tijdens de vorige festivaleditie organiseert vzw Muziekmozaïek, de festivalorganisatie, Internationaal Kunstcentrum deSingel, het conservatorium van Antwerpen & Jazz Studio, een reeks van workshops & masterclasses.

oor middel van workshops, gegeven door artiesten die op de affiche prijken en andere professionele muzikanten, krijgen muziekstudenten en amateurmusici de gelegenheid hun muzikale en instrumentale kennis te verrijken. De inhoud van de workshops lopen parallel met het festivalprogramma. Momenteel zijn volgende workshops (onder voorbehoud) gepland: Masterclasses met John Ruocco & Lee Konitz, piano workshop met Jef Neve, Bigband-coaching door Michel Herr & Richard Rousselet (met afsluitend kort concert). Praktische informatie & updates vind je op www.jazzmiddelheim.be en www.muziekmozaiek.be

Philip Catherine

Bert Joris

Philip Catherine en Bert Joris op Jazz Hoeilaart De moeder van alle jazzconcours in ons land, Jazz Hoeilaart Intern’l Contest, is zonder veel poeha geëvolueerd tot een volwaardig muzikaal gebeuren.

e wedstrijd werd hervormd en gespreid over drie dagen met maar twee finalisten per dag, en wordt bovendien omkaderd door concerten van topartiesten. Donderdagavond 27 september wordt feestelijk geopend door het Philip Catherine Trio. Vrijdag 28 september

is het podium niet alleen voor twee 2 finalisten maar ook voor het Bert Joris Quartet met onder meer Dado Moroni. Zaterdag 29 september volgt na de laatste twee finalisten een ereconcert door The Duet en de prijsuitreiking.

Meer info op www.jazzhoeilaart.be

We are pleased to announce that as of 1 May 2007 DE KEERSMAEKER VROMANS is operating under a new name

bRIGHT LEGAL

SOLUTIONS

Our contact details remain otherwise the same: Wetstraat 67 Rue de la Loi B-1040 Brussels (Belgium) Tel.: +32 2 235 03 00 Fax: +32 2 235 03 03 www.brightls.eu

Jazzmozaïek 2/2007

Jazz op internet

W.E.R.F.-cd’s downloaden De muziekwereld wordt tegenwoordig bepaald door de mp3-revolutie. iPods en aanverwante muziekspelertjes regeren het straatbeeld en muziek wordt massaal gedownload van het internet. Ook het W.E.R.F.-label, een van de grootste jazzlabels van Vlaanderen, laat zich niet onbetuigd in deze evolutie en wil zijn klanten de mogelijkheid bieden om muziek, tegen betaling, te downloaden. Jazzmozaïek vroeg Filip Delmotte, labelmanager van het W.E.R.F-label, naar het hoe en waarom.

anwaar dit initiatief om cd’s van het W.E.R.F.-label als downloads aan te bieden? Het initiatief kwam eigenlijk vanuit de WAB of Wack Attack Barrack, een stel jonge gasten die een site hadden opgestart waarop allerlei podcasts over hiphop terug te vinden waren: www. thewab.be. Hun site werd ontdekt door iTunes, de grootste zoekmachine op het internet voor online muziek tegen betaling. Dat bedrijf was zeer geïnteresseerd om de WAB-site te incorporeren en hun podcasts ook via de iTunes-site aan te bieden. WAB ging vervolgens zelf op zoek om hun site nog uit te breiden met meer muziekgenres en kwam zo uiteindelijk bij het W.E.R.F-label terecht. Zij stelden ons de vraag of we geïnteresseerd zouden zijn om mee op de kar te springen en zo ging de bal aan het rollen. Hoe zal alles nu precies in zijn werk gaan? De cd’s van het W.E.R.F.-label zullen zowel via de WAB-site als via de site van iTunes te downloaden zijn. Klanten zullen slechts € 0,99 betalen voor het

downloaden van een track of € 9,99 voor een heel album. Het artwork zal ook gedownload kunnen worden. Dat kunnen de klanten dan zelf uitprinten. De betaling zal verlopen via credit card maar in de toekomst zal het ook mogelijk zijn om te betalen via je gsm. Groot voordeel naar de klanten toe is dat die nu zelf hun cd’s kunnen samenstellen. Klanten kunnen bijvoorbeeld alle muziek van Bert Joris opvragen, ook buiten het W.E.R.F.-label, en daaruit hun eigen selectie maken. Uiteindelijk komt dit alles ten goede van de muzikanten die zo hun muziek makkelijker aan de man kunnen brengen. Het W.E.R.F.label blijft zo trouw aan haar eigenlijke opzet een musicians-label te zijn. Dat muzikanten hier zelf voor te vinden zijn, blijkt onder andere uit het feit dat het BJO en de Hendrik Braeckman Group al zelf naar deze mogelijkheid hadden geïnformeerd. Vanaf wanneer mogen we dit initiatief verwachten? Eind mei zou het systeem op punt moeten staan.

Presenteren ...

lessenreeks van 10 lessen op zondagnamiddag (periode september ’07 – december’07)

Vind je dit zelf een goede evolutie? De vraag bestond zowel bij het publiek als bij de muzikanten om dit initiatief op te starten. Zelf ben ik hier ook heel enthousiast over omdat het ons en de muzikanten de mogelijkheid biedt om een breder publiek aan te spreken en zo de drempel om met jazz in contact te komen opnieuw wat te verlagen. Maar uiteindelijk mag dit niet de enige manier worden waarop we muziek aan de man brengen. Het W.E.R.F.-label zal haar cd’s ook op de reguliere manier blijven uitbrengen met dezelfde kwaliteit en dezelfde exclusiviteitswaarde. Arne Depoorter www.thewab.be www.apple.com/nl/itunes/store www.dewerf.be

JAZZacademie

Cursus JAZZ

Jazzacademie Maaseik

(leslokatie: Stedelijke Muziekacademie Maaseik)

Vzw Sjruur Live

Vanaf dan zou je in principe alle W.E.R.F.-cd’s moeten kunnen downloaden. Bij de lancering zal er zeker de nodige ruchtbaarheid aan worden gegeven.

Kleine Kerkstraat 19, 3680 Maaseik 089 85 31 95 – sjruur@skynet.be – www.sjruur.be

Jazzacademie Jezus-Eik (leslokatie: GC De Bosuil,Jezus-Eik)

Vzw Muziekmozaïek

Wijngaardstraat 5,1755 Gooik 02 532 38 90 – info@muzmoz.be – www.muziekmozaiek.be

Contrabasmethode Hein van de Geyn publiceert unieke handleiding voor jazzbassisten Enkele jaren terug hadden wij de komst van een nieuwe contrabasmethode van topbassist en gewaardeerd docent Hein Van de Geyn in Jazzmozaïek aangekondigd.

ein was in 2001/2002 tijdens een lange rusten vakantieperiode (in muzikantentaal een sabbatical period) in zijn vakantiestekje in Zuid-Afrika beginnen nadenken over hoe dat zou moeten worden opgebouwd! Hij begon met het uitzetten van de krijtlijnen van dit werk en het verzamelen van gegevens uit de vele oefeningen, die hij als docent aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag had opgesteld en zijn jarenlange ervaring als internationaal bassist. In de volgende jaren werd deze methode verder uitgewerkt. In mei 2007 heeft de nieuwe contrabasmethode van ‘s Nederlands meest succesvolle bassist of-

ficieel het levenslicht aanschouwd. Na 5 jaar en zowat 3000 uur werk is de methode uitgegroeid tot het meest complete boek voor de jazzbassist. In twee delen - 950 Engelstalige bladzijden – worden heel wat aspecten van het basspel beschreven. Het zijn twee lijvige boeken geworden. Boekdeel I staat vol informatie over de vele kanten die aan de praktijk van het basspel zitten; daarnaast worden een kleine 200 oefeningen uitgelegd en in voorbeelden getoond. In boekdeel II worden dezelfde oefeningen in hun totaliteit uitgewerkt, compleet met vingerzettingen. Ook worden ze als midi-file meege-

leverd op een bijgesloten cd. Dat dit in de nabije toekomst wel eens het standaardwerk voor docenten en jonge contrabassisten zou kunnen worden, was al af te meten aan de reacties op onze redactie ter gelegenheid van de aankondiging in 2002. Luc De Baets Comprehensive bass method for jazz players is te bekomen in gespecialiseerde muziekwinkels en via de internetsite www.comprehensivebassmethod.com

organiseren

FRANK VAGANÉE

DIETER LIMBOURG

BART DEFOORT

ZONDAG 11 & 18 NOVEMBER TURNHOUT

* SCHERPENHEUVEL * GENT

INFORMATIE & INSCHRIJVINGEN:

gen Inschrijvin ULI VANAF 1 J

info@muzmoz.be - (T) 02 532 38 90 - www.muziekmozaiek.be - www.vlamo.be - www.brusselsjazzorchestra.com

Bigband workshops 2007

Muziektheorie

Metatonale muziek Er is al enkele decennia een polarisatie in de muziekwereld tussen degenen die improvise-

Leon Lhoëst

ren vanuit de harmonie, en zij die zuiver melodisch denken. Metatonale muziek nu is een

etatonal Music is een term bedacht door trompettist/componist Randy Sandke. In zijn boek Harmony for a new Millennium ontvouwt hij zijn nieuwe systeem ter ordening van harmonisch materiaal van waaruit geïmproviseerd wordt. Metatonale muziek houdt zich bezig met akkoorden waar de traditionele harmonieleer geen afdoend notatiesysteem voor heeft. Metatonale akkoorden zijn doorgaans dissonanter en instabieler dan de gebruikelijke akkoorden (fig.1). Metatonale muziek biedt de mogelijkheid tot ontwikkeling van de melodische lijn op iedere verticale structuur. In de Index van metatonale akkoorden (fig.2) worden alle mogelijke akkoordstructuren in kaart gebracht. De 4-noten structuur is de basis van het systeem, maar alle combinaties van twee tot twaalf noten zijn mogelijk; akkoordtypen worden aangeduid met de letters A t/m G . In ieder akkoord komt minstens één kleine secunde voor, en wel tussen de eerste twee noten. Verder zit het verschil tussen akkoorden met een verschillende beginletter hem in de afstand tussen de 2e en de 3e noot; in de akkoorden uit de A-serie is dit een kleine secunde, uit de B-serie een grote secunde etc. Verder zijn er de variaties binnen iedere serie, zoals A1, A2, etc. Deze verschillen zitten hem in de afstand tussen de laatste twee noten van het akkoord; beginnend met een kleine secunde en vervolgens stijgend per halve stap. Waar er van de A-serie nog acht variaties zijn, zijn er dit in de F-serie nog maar twee; dit komt omdat sommige akkoorden omkeringen zijn van al eerder gebruikte akkoorden. Aangezien de benamingen slechts type akkoorden aanduiden, dienen we ook de tonica aan te duiden. In fig.2 is het eerste akkoord aldus C(A1). Akkoorden zijn soft of hard afhankelijk van het aantal halve stappen. Drie-noot akkoorden krijgen de toevoeging omit, en akkoorden met vijf of meer noten de toevoeging add. Het symbool ‘U’ wordt gebruikt voor de samenvoeging van twee of meer akkoorden (fig.3).

Jazzmozaïek 2/2007

systeem waarin een brug wordt geslagen tussen beide denkwerelden, waarin tonaal centrum en toonladders aan de kant worden gezet, maar waarin harmonie toch een plaats heeft als melodische onderbouwing.

# _w bw (n()n) _ww ß l======= & (n) ww =l ##ww l l w Í w ll======= ? =ll fig.1 fig. 1

fig.2 fig. 2 A1

======================= & _w # _w w #w l _w # _w w w l _w # _w w w l _w # _w w #w =l 1/2 A5

1/2

======================= & _w # _w w w l _w # _w w #w l _w # _w w w l _w # _w w #w =l l A6

w l ======================= & _w # _w #w w l _w # _w #w w l _w # _w #w #w l _w # _w #w = B1

w l ======================= & _w # _w #w #w l _w # _w #w w l _w # _w #w #w l l _w # _w w = B5

1 1/2

w l ======================= & _w # _w w #w l _w # _w w w l _w # _w w #w l _w # _w w = C2

======================= & _w # _w w #w l l _w # _w w #w l _w # _w w w l _w # _w w #w=l D2

======================= & _w # _w w w l _w # _w w #w l l _w # _w #w w l _w # _w #w #w =l D5

2 1/2

======================= & _w # _w #w w l _w # _w #w #w l l _w # _w w w l _w # _w w #w=l l E3

====== & _w # _w #w #w=l l G2

3 1/2

fig.3 fig. 3 C(A2) U F#(B1) w bw w ======================= & l l _w # _w #w w #w l l _w # _w w w #w w w #w=l l A(E1)omit Eb

C(E1)add G#

De volgende stap is het creëren van een melodie; een mogelijke manier is een 4-noot akkoord te kiezen, en de resterende acht noten te verdelen over twee andere, complementaire akkoorden. Deze drie akkoorden vormen pitch sets die ons het melodisch materiaal verschaffen. Zowel de drie akkoorden onderling als de noten binnen een akkoord kunnen in willekeurige volgorde gespeeld worden. Ook hoeven niet alle noten van ieder akkoord steeds gespeeld te worden. Een vaak gebruikte akkoordcombinatie (fig.4) is I(C1), II(E1), bV(C1). In fig.5 is een voorbeeld te zien van een melodie gebruik makend van deze drie akkoorden; in 5a worden akkoorden volledig gespeeld alvorens van akkoord te wisselen; in 5b worden akkoorden niet meer volledig gespeeld. In fig.6 ten slotte een fragment uit de compositie Seven for Luck, eveneens gebruik makend van deze drie akkoorden. Dit artikel is slechts een zeer oppervlakkige uiteenzetting van het systeem van metatonale muziek. Voor een diepgaande studie verwijs ik naar het boek Harmony for a new millennium van Randy Sandke, waaruit ook de meeste van de hier gebruikte voorbeelden zijn genomen.

fig.4

fig. 4

======================= & _w # _w w w l l w #w #w w l l #w w #w w= ll 1 C(C1)

D(E1)

F#(C1)

« « « « « » b_»œ 44 «« «« «« «« ««« ««« ˆ«««« bˆ««« «««ˆ« bˆ«««« «««« ««ˆ #ˆ««« ««« nˆ««« ˆ«« œ» #œ»»» bœ» œ»»»» _»»»œ »»»» bœ»»» œ»»» ˆ« bˆ« ======================= & _««ˆ #_«ˆ« ˆ« ˆ« _««ˆ« #ˆ« =l l l l »» »» »» » etc. fig. 5b fig.5b œ»»» #œ»» __œ»»»» _œ»»» b_œ»»» ««« «« ««ˆ« «««ˆ« ««« bˆ««« ««« ««« «««« ««ˆ« #ˆ«««« ««ˆ« nœ» œ» #œ»»» bœ» _œ»»»» bœ»» »»» »» »» »» l »» »» bœ»» »» » » » »=l l ˆ« ˆ« bˆ« l bˆ«« ======================= & «ˆ« «ˆ« » » » etc. fig.5a fig. 5a

fig. 6 fig.6

b_»œ»» b_ _»»»»œ £ « #œ » #œ nœ » J #œ » » J » œ « « » œ J » œ bœ » bœ » œ» 4 ‰ » #ˆ« « nœ» »» ‰ » #œ» nœ» » ‰ »» »» #œ»» (n) œ»» »»» œbœ » l » » »»» »»» œ»»» »»»» bœ»»» »»» l #œ»»» ««ˆ« bœ»»» »» £ =” ======================= & 4 » «ˆ« »» » » l »»»» œ»»» »»»» »»»» L. Lhoëst

C(C1)

Literatuur: Randy Sandke: Harmony for a new millennium - Hal Leonard Corporation - ISBN: 0634044265 www.halleonard.com - www.randysandke.com

In Dialoog

ZAT 17-11-2007 Lemmensinstituut

LEUVEN

DOCENTEN:

www.muzes.be/dagvandeschoolmuziek

o.a. EVA DE ROOVERE FRITS EVELEIN SARAH GOLDFARB LENNAERT MAES PAUL TIMMERMANS JO ZANDERS

met medewerking van

Jazzmozaïek 2/2007

Jazz Hoeilaart 2007

Twe n t y n i n t h Ja z z H o e i l a a r t I n t e r n ’ l C o n t e s t

CC De Bosuil - Jezus-Eik

27 - 28 - 29 sept.

Philip Catherine Trio Bert Joris Quartet feat. Dado Moroni

6 wedstrijdfinalisten - The Duet (winnaar 2006)

www.jazzhoeilaart.be Een organisatie van vzw Muziekmozaïek +32 (0)2 532 38 90 info@muzmoz.be www.muziekmozaiek.be

In memoriam

Sim Simons

(Hoboken, 30/3/1939 – Antwerpen, 20/3/2007)

verlost van de pijn, op weg naar het eeuwige ‘Lush Life’. Stilletjes weggeglipt… zegt het droeve bericht. Zo was Sim, stil, rustig en bedachtzaam, een fijne man met zachte humor en onnavolgbare woordspelingen: gaven die ook zijn bezielende liefde voor de jazz in zijn uitzendingen voor de radio en zijn werk voor de tijdschriften Swingtime en later Jazzmozaïek, gloedvol kleurden.

oen hij de VRT na vele jaren trouwe dienst rond de eeuwwisseling moest verlaten, net als vele andere trouwe medewerkers in die jaren, was ik zeer blij dat hij zijn ervaring en kennis wilde inbrengen in de redactie van Jazzmozaïek. Hij vond er een stuk levensenergie door terug. Hij had immers nog zo veel te vertellen. Zijn gezondheid ging er de laatste tijd echter gestaag op achteruit. Ach, wij, zijn vrienden hebben node die stille aftakeling meegemaakt. Maar elke keer dat we contact maakten, was hij de rust zelve en gingen zijn eerste gedachten steeds uit naar ons gezamenlijk troetelkind, Jazzmozaïek. Hij voelde zich zo betrokken dat hij zich zelfs schuldig voelde

toen hij zijn medewerking noodgedwongen hoefde stop te zetten. Sim Simons was met zijn enorme kennis van de jazz van gisteren en vandaag een bijzonder waardevolle medewerker voor Jazzmozaïek. Maar boven alles was hij een uitzonderlijk warm mens, steeds vol kleine attenties en milde humor. Wij zullen hem missen! Toen jazzkenner en journalist Mon Devoghelaere op Sinterklaasdag 1995 overleed, verloor ik voor ’t eerst een echte vriend en iemand die in de jaren zestig voor mij de jazzwereld had geopend. Samen met Sim heb ik die nog verder kunnen verkennen. Nu is het alsof die rijke bron van de jazzhistorie is opgedroogd.

Luc De Baets (hoofdredacteur Jazzmozaïek) en Sim Simons

Luc De Baets over Sim Simons: “Sim, stil, rustig en bedachtzaam, een fijne man met zachte humor en onnavolgbare woordspelingen…”

Luc De Baets

Aan de vooravond van de lente, gestrand op enkele dagen van zijn 68ste verjaardag, is Sim ‘stilletjes weggeglipt’ voor immer

Denkend aan

Sim…

komt me een veelheid van kwaliteiten voor de geest, en daarin kan ik zijn gulle, algemeen menselijke, tot vriend-makende eigenschappen moeilijk gescheiden houden van die specifieke kwaliteiten waarin ik hem nader mocht leren kennen: als medewerker aan de jazzuitzendingen bij aanvankelijk BRT 3, en daarna nog heel wat jaren Radio 3. In vaste rubrieken als ‘Jazz voor de jeugd’, ‘Duke’s Place Plus’, ‘Criss Cross’, ‘Jazzimut’, en speciale programmaseries over ‘Burgundy & St. Philip’ (New Orleans-tradities), de Ellington-suites, de indringend-educatieve ‘School Days’, over Miles Davis, Parker, Dolphy en enkele Belgische coryfeeën (Jack Sels, Jean Warland, Etienne Verschueren…) kwamen zijn engagement en gedrevenheid steeds opnieuw bovendrijven. Het was week na week, maand na maand, jaar na jaar een groot genoegen om op iemand als Sim beroep te kunnen doen. Betrouwbare mensen van zijn kaliber kwam je niet zo vaak tegen: betrouwbaarheid, niet alleen in de zin van het nakomen van gemaakte afspraken, maar ook in de betekenis van: op een wetenschappelijk onderbouwde manier de luisteraars van informatie voorzien, met een taalgrapje waar het kon, met een didactisch kneepje waar het moest, dat alles geschraagd door een indrukwekkende gedocumenteerdheid, en een onaflatende nauwgezetheid. Denkend aan Sim wordt een bezonken, low down blues mijn deel.

For all the things he was I loved him madly. Johan Vandenbossche producer jazz BRT 3

Jazzmozaïek 2/2007

larinettist Tony Scott is op 29 maart in Rome op 86-jarige leeftijd overleden aan prostaatkanker. Tony Sciacca, Scott’s werkelijke naam, wordt op Sicilië begraven. Scott was een van de weinige klarinettisten in de bebop gedurende de jaren veertig. Hij speelde met Ben Webster, Duke Ellington, Sarah Vaughan en Billie Holiday. De Amerikaan vestigde zich in de jaren zestig in Rome.

Met het overlijden van Tony Hostens op 19 maart ll. verdween, na Maurice Van De Vennet (De Spiegel Brugge), een tweede icoon uit het (West-)Vlaamse jazzlandschap. Tony was al maanden aan bed gekluisterd ten gevolge van een terminale kanker. Ik zag hem laatst t.g.v. een soloconcert van Joëlle Léandre in Lille (F). Dankzij zware medicatie werd het hem moge-

lijk gemaakt dit subliem optreden van een van zijn grote helden bij te wonen. De plannen voor het duoconcert van Joëlle met Anthony Braxton op 17 maart in zijn eigen Gasthof Heidelberg in Loppem waren toen nog in een beginstadium. Maar hij heeft er a.h.w. naar toegeleefd en het de avond zelf live op een scherm (vanuit zijn bed) mee gevolgd. Twee dagen later was hij er niet meer. In Gasthof Heidelberg zijn vele concerten doorgegaan in een warme, intieme sfeer. Het Cedar Walton Trio was er in de beginjaren met of zonder gast één van de vaak terugkerende trekpleisters. Ook de zomerse festivalletjes in de tuin waren puur genieten. Alles ademde zowat de sfeer op als de Ferme Madelonne in Gouvy, waar die andere eigenzinnige jazzbard Claude Lentz nog altijd koppig doorzet. (Jos Demol)

Jean Claude Deschamps is overleden. Deze klarinettist en saxofonist reisde o.m. met The N.O. Train Jazz Band in 2005 mee naar Burghtann in Duitsland en naar de Wereldtentoonstelling in Japan. De datum van overlijden is ons niet bekend. Er werd een rouwdienst gehouden op 30 maart in Ukkel. Drummer Danny Barcelona, een geboren Hawaïaan, volgde uiteindelijk zijn landgenoot trombonist Trummy Young naar Louis Armstrong All Stars in 1958 en speelde met hem tot Armstrong’s dood in 1971. Hij stierf op 1 april 2007. Hij werd 78. Zangeres Dakota Staton overleed op 10 april in New York City. Ze werd 76. In Down Beat 1955 werd ze gecatalogeerd als meest belovende nieuwe artiest. Haar carrière verliep verder nogal onopgemerkt, hoewel ze optrad met George Shearing en Benny Goodman. Pianist Andrew Hill stierf aan longkanker op 20 april 2007. Hij was al langer ziek en moest de laatste tijd vele optredens afzeggen. Hij werd 75. Zijn loopbaan verliep in twee fasen. In de jaren zestig nam hij een vijftal lp’s op voor Blue Note Records. Dan bleef het lang stil tot hij eind van de jaren tachtig terug in de belangstelling kwam en opnieuw tekende voor Blue Note. Eind van de jaren negentig was hij in de weer met een kwartet, een sextet en een bigband.

Klarinettist Alvin Battiste stierf op 6 mei op 74-jarige leeftijd ten gevolge van een hartaanval, enkele uren vooraleer hij zou optreden met Branford Marsalis en Harry Connick Jr. op het New Orleans Jazz & Heritage Festival 2007. Hij was een van de vaders van de moderne jazzscene in New Orleans. Hij had een zeer gevarieerde loopbaan, die hem enerzijds aan de zijde bracht van Ornette Coleman en anderzijds bij zijn leerlingen uit The Crescent City: Branford Marsalis, Donald Harrison en Herlin Riley. Een optreden dat ophef maakte in New York in 1984 was The Clarinet Summit met Jimmy Hamilton, John Carter (initiatiefnemer) en David Murray (basklarinet).

Andrew Hill

Jazzmozaïek 2/2007

Op 9 mei stierf Carla White, een vocaliste die halfweg de jaren negentig bekend werd. Zij had onmiskenbare klasse en maakte vorig jaar nog een album o.a. met drummer Matt Wilson en trompettist Claudio Roditi. Zij werd amper 55 en stierf tengevolge van borstkanker.

NIEUW NIEUW SEIZOEN!

Vraag de gratis brochure via www.debijloke.be of info@debijloke.be Bestel nu uw

aBONNEmENtEN LOSSE KaartEN en wees zeker van een goede plaats Info en tickets 09/269 92 92

DE BIJLOKE MUZIEKCENTRUM GENT WWW.DEBIJLOKE.BE

07/08

Bier drink je met verstand.