3. KC november 2013

Wat betekent de kerk voor mij?

In een fotolijstje dat op de radio tussen de familiefoto’s stond, keek een man inzwarte toga met witte bef mij met doordringende blik aan. Het was een foto van professor K.S. Schilder, de in 1952 plotseling overleden voorman van de Vrijgemaakte kerk. Een eerste herinnering aan het kerkelijk milieu van mijn vroege jeugd in Utrecht.

Mijn ouders waren in 1944 lid geworden van de Vrijgemaakte kerk en gedachten op deze manier deze charismatische leider van de Vrijmaking. Dit kerkgenootschap vormde een minizuil binnen het verzuilde landschap van die tijd:grote gezinnen, een eigen krant, een eigen politieke partij en eigen scholen. Samen met mijn tweelingbroer Henk, ging ik als zesjarig met de stadsbus naar de Vrijgemaakte lagere school aan de andere kant van de stad. De gedrevenheid van ouders om hun kinderen consequent binnen het eigen gedachtengoed op te voeden, was kenmerkend voor de meeste Vrijgemaakten.In ons gezin waren we gewend om twee keer per zondag naar de kerk te gaan.

Zodra je dat als kind“aankon” werd je in die traditie meegenomen.

Bij elke maaltijd werd Bijbel gelezen, soms uit de kinderbijbel, maar meestal uit de “gewone”Bijbel. Mijn vader ving aan met Genesis en eindigde na verloop van tijd met Openbaring. Daarna begon hij gewoon weer opnieuw bij Genesis. Zo werden wij groot gebracht met de Bijbel, zonder toepassing vancensuur ofdat vervallen werd in persoonlijke voorkeurverhalen. Bidden gebeurde ook hardop aan tafel.

Dat gebed was niet alleen een zegenbede voor het eten, maar een uitgebreid persoonlijk gebed. Als vader er niet was, dan nam moeder die rol waar. Vaste rituelen die de normaalste zaak van de wereld waren.

Toen we in 1965 naar Ermelo verhuisden heerste er veel onrust in de Vrijgemaakte kerken. In het begin begreep ik niet veel van al deze toestanden, maar wat ik als kind wel merkte was dat er grote spanningen ontstonden tussen bepaalde mensen.Van sommige gemeenteleden werd gezegd dat zij zich niet hielden aan de belijdenisgeschriften, een heel belangrijke basis van het geloof in die kerken.

Het leidde er toe dan mijn ouderszelfs de toegang tot het avondmaal werd ontzegd. Ik herinner mij dit als een heel pijnlijk en verdrietig moment. Eind jaren zestig kwam het hierdoor tot een scheuring in de plaatselijke gemeente. Deze breuk betekende tegelijkertijd het einde van vriendschappen, niet alleen vanouderen, maar ook van hun kinderen die met elkaar bevriend waren. Van het ene op het andere moment ging ik niet meer met bepaalde vriendjes om.Onbegrijpelijk, nu ik er weer over nadenk.Wij werden: “Buiten 20