Zapraszamy, zobacz z nami zabytki i pomniki w Czeladzi
Drodzy przyjaciele! Mamy w Czeladzi trzy rodzaje zabytków i memoriałów: pomniki, kościoły i ciekawe budynki, a w sąsiednim mieście Będzin jest średniowieczny zamek. Jego historia i legendy pobudzają wyobraźnię - i o nim opowiemy najpierw.
Gotycki zamek królewski Królewski Zamek Będziński to średniowieczna warownia obronna wzniesiona przez polskiego króla Kazimierza Wielkiego. W1683 r. zamek gościł króla Jana III Sobieskiego z żoną Marysieńką oraz poselstwo cesarza Leopolda I Habsburga. Sobieski zmierzał z odsieczą pod Wiedeń, walczyć z armią turecką zalewającą wówczas Europę. W 1696 r. na zamek przybył polski król August II Mocny, a w 1797 r. ostatni król polski Stanisław August Poniatowski. W czasie prac budowlanych prowadzonych w latach 1883–1948 odnaleziono wiele zabytkowych przedmiotów (ostrogi, miecze, mizerykordie, topory, toporek kamienny, klucze, grosze), Nazwę miasta i zamku tłumaczy kilka legend. Według jednej z nich, pewnego razu król Kazimierz Wielki, jadąc przez Śląsk, zauroczony krajobrazem wskazał na wzgórze i rzekł "Tu będziem odpoczywali". Obóz czeladzi wędrującej z królem znajdował się niedaleko i stąd nazwa pobliskiej osady – Czeladź. Teraz jest to miasto, w którym znajduje się nasza szkoła.
Królewski Zamek Będziński
KOŚCIÓŁ ŚW. STANISŁAWA To najpiękniejszy obiekt sakralny w okolicy, niezwykły pod względem architektury i bogactwa wnętrz. ► Parafia św. Stanisława BM w Czeladzi istniała już z pewnością w 1260 roku. ► W 1595 roku parafianie wybudowali nowy kościół murowany. Był on remontowany w latach 1863 - 1864, ale wkrótce stał się za mały dla rozwijającej się miejscowości, gdyż właśnie w tym okresie zaczęto wydobycie węgla, budowano kopalnię i obiekty przemysłowe, zwiększyła się liczebność mieszkańców. ► Obecna świątynia została wybudowana w latach 1904 - 1913, w stylu neoromańskim. ►
Kościół św. Stanisława-Biskupa Męczennika Jest klejnotem naszego pięknego miasta.
Czeladzki Rynek
Stare Miasto to najstarszy rejon Czeladzi. Pochodzi z XIII wieku, kiedy Czeladź uzyskała prawa miejskie i jest jedynym tego typu zachowanym bez większych naruszeń wewnętrznych średniowiecznym układem miejskim w Aglomeracji Katowickiej.
KOŚCIÓŁ PARAFII MATKI BOSKIEJ BOLESNEJ w Czeladzi-Piaskach Kościół został zbudowany w dwudziestoleciu międzywojennym, w kilka lat po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, co nastąpiło w 1918 roku. Fundatorami byli francuskie Towarzystwo oraz pracownicy kopalni "Czeladź". Jest kościołem trzynawowym umieszczonym na planie krzyża i posiada aż 5 ołtarzy. Umieszczona na dziedzińcu kościoła figura św. Barbary - patronki górników, została pierwotnie postawiona przez górników w kaplicy podziemnej. Górnicze dzieje miasta mają swoje odbicie w historii wielu obiektów.
Stuletni Pałac Saturna w Czeladzi Na naszym terenie rozpoczęto poszukiwanie węgla w połowie XIX wieku i dalsze losy miasta związane były właśnie z rozwojem górnictwa. Zabudowa Kolonii "Saturn" wyróżnia Czeladź pod względem architektonicznym spośród innych miasta Zagłębia. Tu właśnie zaczęły powstawać zabudowania realizujące najnowsze ówcześnie założenia urbanistyczne "miasta idealnego", mającego zaspokajać wszelkie potrzeby ludzi, nie tylko mieszkaniowe, ale także socjalne i rekreacyjne - powstające obiekty miały być przyjazne ludziom. Koncepcja miast - ogrodów zakładała, że osiedla mieszkaniowe powinny zajmować zaledwie 1/6 powierzchni miasta, pozostała część powinna być przeznaczona pod tereny zielone, w tym ogrody. Wszystkie założenia zostały zrealizowane przez projektantów Kolonii Saturn. Ważne miejsce w architekturze i kompozycji osiedla zajmowały parki. Neoklasyczny, otoczony parkiem Pałac przeznaczono do wielu nowoczesnych funkcji. Niedawno budynek zyskał blask i nowe przeznaczenie, stając się centrum konferencyjno-biznesowym oraz rekreacyjnym. W podziemiach pałacu znajdują się termy rzymskie (sauny i łaźnie), zbudowane w oparciu o starożytne ryciny.
Górnicze dzieje Czeladzi Po odzyskaniu niepodległości przez naród polski (po 123 latach zaborów austriacko-prusko-rosyjskich) i powstaniu niepodległego państwa nastąpił powrót do wznowienia wydobycia węgla. W czeladzkiej kopalni produkcja węgla w pierwszym powojennym pięcioleciu wzrastała. Większość zrealizowanych inwestycji przypadała na okres rozkwitu w wolnej Polsce- wystarczy wspomnieć o inwestycjach na powierzchni kopalni. Składały się na nie: kotłownia, sortownia, budynki biurowe, mosty; wzniesiono także budynki mieszkalne dla robotników i urzędników oraz szkoły. Na przykład w kolonii Piaski w latach 19201924 wzniesiono 45 domów mieszkalnych dla robotników, 12 domów dla urzędników, 2 hotele robotnicze, 2 budynki szkolne.
Galowy G贸rniczy Mundur
Zabytkowe osiedle g贸rnicze Piaski
Wśród wielu pomników znajdujących się w Czeladzi, chcemy wam przedstawić trzy. Dwa pierwsze odnoszą się do tragicznych lat II Wojny Światowej, kiedy to Polska została straszliwie wyniszczana przez dwa wrogie totalitaryzmy: faszystowskie Niemcy i Stalinowski reżim sowiecki.
Pomnik „Katyński” W 2006 roku, w 66 rocznicę akcji mordowania polskich jeńców z obozów sowieckich w Ostaszkowie, Kozielsku i Starobielsku, na cmentarzu parafialnym w Czeladzi został odsłonięty pomnik, będący hołdem, jak głosi napis na obelisku, "złożonym oficerom wojska polskiego, funkcjonariuszom policji państwowej i osobom cywilnym - mieszkańcom Czeladzi zamordowanym w czasie II wojny światowej na terenie Związku Sowieckiego w Katyniu, Twerze, Charkowie i innych miejscach kaźni Narodu Polskiego". U stóp trzech krzyży, symbolizujących miejsca sowieckiej kaźni, składane są wiązanki biało - czerwonych kwiatów.
Pomnik Związku Orła Białego Jest to obelisk poświęcony upamiętnieniu poległych w czasie II Wojny Światowej działaczy Związku Orła Białego – organizacji konspiracyjnej, której działania skierowane były przeciwko niemieckiemu okupantowi. W jej skład wchodzili również mieszkańcy Czeladzi. Około 100 członków, wraz z rodzinami – mieszkańców naszego miasta – zostało zamordowanych przez gestapofaszystowską policję, na przełomie 1940 i 1941 roku.
Nasi uczniowie przy pomniku Związku Orła Białego
Naszą wycieczkę po historycznych miejscach w Czeladzi zakończymy wizytą u podnóża pokaźnego monumentu, choć poświęconego drobnemu wydarzeniu historycznemu. Pomnik Złamanych Sztandarów.
Dziękujemy Wam za to, że cierpliwie towarzyszyliście nam w przechadzce po zabytkowych miejscach w Czeladzi.
Dzięki temu i my odkryliśmy wiele nowych ciekawostek związanych z historią naszego miasta.