Самандова Ivana Samandova Ана Трајковска Ana Trajkovska
Младите уметнички Ивана Самандова и Ана Трајковска со своите досегашни изложбени активности ни потврдуваат дека за создавање на курентно уметничко дело не е важен медиумот, туку приодот кон медиумот, неговиот третман, контекстот... Во прилог на оваа теза треба да се истакне фактот дека на минатогодишното Биенале на млади уметници кое што се одржа во Музејот на современа уметност, Ана Трајковска се претстави со традиционална графичка техника (сито печат на метализиран картон) и на тој начин ги демантираше скептиците во нивните уверувања дека традиционалните ликовни дисциплини се депласирани анахронизми од минатото кои што егзистираат под радарот на рецентната уметничка сцена. Овие авторки ги карактеризира истрајност, ентузијазам, непоколеблива вера во цртеж и афинитет кон примена на класичните ликовни дисциплини во контекст на една поширока, нетрадиционална уметничка практика којашто истовремено егзистира во зоните на рационалното и ирационалното, интелектуалното и интуитивното, саинтифичкото и поетското... Постојано го прошируваат полето на изразни можности на графичките техники и цртежот во спрега со другите медиуми, трпеливо изнаоѓајќи и апсолвирајќи нови начини на визуелна комуникација. Цртежот е ликовна дисциплина која овозможува експресивен, непосреден, и спонтан израз (катализатор на примордијална, сирова, нескротлива енергија) - идеален медиум за изразување на нивните длабоки противречни емоции исполнети со љубов, ентузијазам, амбиција, катарза, но и несигурност, анксиозност, егзистенцијален немир – емоции својствени за младите луѓе кои живеат и творат во Македонија. Во Отвореното графичко студио при Музејот на град Скопје, Самандова и Трајковска за првпат ќе се претстават со својот заеднички проект ФЛУКС - интерактивна графичка инсталација* со која што ги продлабочуваат своите
прикажаниот социјалниот слој. Врз изгравираните површина на фолите е нанесена црна боја за да се истакне цртежот**. Ѕидот до влезната врата е свеста - его ( донесување на одлуки, свесно мислење, расудување ), слојот со којшто секојдневно се претставуваме. Егото е во служба на ид-от, супер егото и надворешниот свет. Вториот ѕид е манифестација на совеста - супер его (вина, срам, гордост), бариера помеѓу првиот и третиот слој, начин на којшто не’ опсервираат и доживуваат другите. Овој ѕид е празен. Сеќавањето е потиснато и потполно избришано заради срамот или чувство на вина. Транспарентната желатинска фолијата е поставена во висечка положба. Публиката е поканета активно да партиципира во проектот, исцртувајќи или испишувајќи врз изложените објекти свои импресии, забелешки и сл. Цртајќи на фолиите, посетителите неминовно ќе се соочуваат еден со друг, небаре станува збор за огледална слика во која што ги проектираат своите потиснати емоции и избледени сеќавања. Желатинската фолија го разграничува галерискиот простор на два дела: ѕидот до влезната врата, его(свесен ум) и фронталниот ѕид, ид ( инстинкти и нагони, принцип на задоволство, силни емоции, импулсивност, желби и искушенија,) лоциран на десната страна од галеријата на кој што се изложени шест вералитни плочи изгравирани со цртежи и текстови коишто драматично ги изразуваат потиснатите чувства, стравови и трауми на авторките. Со овој проект, уметничките решиле да ги рационализираат симболички своите емотивни состојби, соочувајќи се при тоа со своите психолошки проблеми и делумно ублажувајќи ги, свесни за терапевтската моќ на уметничката пракса.
Атанас Т. Ботев
*Изгравираните пластичните фолии изложени во ОГС
објектот ги раскинува сите врски со традиционалните графички дисциплини. Во таа смисла, предзнакот “графичка” треба да се сфати само условно. **Постапката на гравирање е карактеристична за графичката техника сува игла - техника на длабок печат којашто се состои од механичко гребење со игла врз бакарна или алуминиумска плоча.
Stories, images from behind the mirror
In their preceding exhibiting activities the artists Ivana Samandova and Ana Trajkovska proved that it is not the medium that’s important for the creation of a quality and current artwork, but the approach towards the medium, the context...
In favor of this thesis stands the fact that the last year Biennial of Young Artists, held at the Museum of Contemporary Art, Ana Trajkovska exhibited her artworks made in traditional graphic technique (silk screen on a metal-plated cardboard), thus disproving the skeptics and their viewpoints that the traditional artistic disciplines are objectionable anachronisms from the past century existing under the radar of the official art scene.
These young artists are known for their persistence, enthusiasm, unwavering confidence in the drawing and their affinity for applying the classical artistic disciplines in a context of a wider, nontraditional art practice that is concurrently existing within the zones of the rational and the irrational, the intellectual and the intuitive, the scientific and the poetic... They are continually expanding the field of expressive possibilities of the graphic techniques and the drawing in accord with the other media, patiently pursuing and mastering new ways of visual communication.
The drawing is an art discipline that provides expressive, immediate and spontaneous idiom (a catalyst of the primordial, rude, untamed energy) - an ideal medium for expressing their deep, contradictory emotions filled with love, enthusiasm, ambition, catharsis, but also with uncertainty, anxiety, existential restlessness - emotions pertaining to the young people living and working in Macedonia.
At the Open Graphic Studio of the Museum of the City of Skopje Samandova and Trajkovska presented for the fist time their mutual project FLUKS - an interactive graphic installation* where they deepen their artistic-esthetic researches and reexamine their philosophical-scientific views through the prism of the psychoanalytic discourse, searching for new poetic relation between the dream and the reality, the beautiful and the ugly, the creepy and the grotesque.
The artists are challenging the Freudian views on the Unconscious, prompted by their own personal experiences. The concept of the unconscious mind that Sigmund Freud visualized as an iceberg composed of the id (instincts and urges), ego (the conscious mind) and superego (conscience) - social layers of our personality that are conditioned by each other and are in a constant confrontation - are interpreted by Samandova and Trajkovska with their cite specific display in the gallery of the Open Graphic Studio where each wall symbolizes a particular social layer, depending on its position.
The walls are covered with transparent foils engraved with automatic drawings (graphic images in art brut manner) that suggest a psychological state specific of the presented social layer. The engraved surface of the foils is coated with black paint to emphasize the drawing.**
The wall of the entrance is the consciousness - superego (decision making, conscious thinking, reasoning), the layer through which we usually present ourselves. The ego is providing for the id, the
superego and the outside world. The second wall is a manifestation of the conscience - the superego (guilt, shame, pride), a barrier between the first and the third layer, a way in which we are observed and experienced by the others. This wall is empty. The memory is suppressed and completely erased because of the shame or the feeling of guilt. A transparent gelatin foil is set hanging from the ceiling. The visitors are invited to actively participate in the project by drawing or writing their impressions and comments on the displayed objects. While drawing on the foils, the visitors would inevitably face each other as if in a mirrored picture where they project their suppressed emotions and withered memories.
The gelatin foil separates the gallery showroom in two: the wall of the entrance, the ego (the conscious mind), and the frontal wall, the id (instincts and urges, the pleasure principle, strong emotions, impulsiveness, desires and temptations), located on the right side of the gallery which includes six veralite sheets engraved with drawings and texts that dramatically express the suppressed feelings, fears and traumas of the artists.
With this project Samandova and Trajkovska decided to “strip” themselves and to show symbolically their emotional states, aware of the therapeutic power of the artistic practice.
Atanas T. Botev* the engraved plastic foils displayed at the OGS remind of the graphic technique drypoint, yet they are not treated as matrices for printing a particular number of graphic sheets (the key feature of the graphic art, its differentia specifica), but shown as objects - drawings. Contextually altered as such, the object breaks all the relations with the traditional graphic disciplines. In that sense, the prefix “graphic” should be taken only conditionally.
** The procedure of engraving is typical for the graphic technique drypoint - an intaglio technique that includes mechanical incising using a needle over a copper or aluminum plate.
Ана Трајковска Ивана Самандова
Ана Трајковска (родена 1995, Скопје) е дипломиран графичар на факултетот за ликовни уметности, во класата на проф. М-р. Зоран Јакимовски, отсек графика со модул конзервација и реставрација. Магистрира на истиот факултет во 2021 год. кај проф. Зоран Јакимовски, смер графика. Главно е насочена кон графиката како медиум и различните можности кои може да ги даде, експериментирајќи се обидува да пронајде нов начин на визуелно комуницирање применувајќи ја оваа техника и интегрирајќи со други медиуми и визуелни форми, трагајќи по начини да ја оддалечи од нејзиното традиционално восприемање.
Ana Trajkovska (born 1995, Skopje) is a graduated printmaker at the Faculty of Fine Arts in Skopje, under mentorship of prof. M-r. Zoran Jakimovski, in the printmaking department with module conservation and restoration.
She completes her master’s degree at the same faculty at the year of 2021 under mentorship of prof. Zoran Jakimovski, printmaking department.
She’s primarly focused on printmaking as an art medium and the diffrent possibilities it may offer, as well as via experimenting she looks forward to find new ways of visual communication, applying this technique and integrating it with other mediums and visual forms, especially to diffirentiate printmaking from it’s traditional perception.
Иванa Самандова (родена 1997, Скопје) дипломирала на Факултетот за ликовни уметнoсти во 2020, на отсек сликарство под менторство на Слободанка Стевческа, со модул конзервација и реставрација. Нејзината уметничка практика се фокусира на процесите на набљудување и истражување на социо-општествени проблематики, однесување и интерконекции помеѓу специфични ситуации на една заедница или индивидуа. Нејзиното уметничко творештво често третира тематики на почувствуван и поттикнат интерес кој доаѓа од внатрешен и надворешен извор на самата уметница, подоцна пренесени преку интердисциплинарна уметничка практика која се состои од истражување на различни комбинирани и нови медиуми.
Ivana Samandova (born 1997, Skopje) graduated at the Faculty of Fine Arts at the year of 2020, at the painting department with module conservation and restoration. Her artistic approach focuses on the process of observation and research towards societal issues, behavior and interconnections among specific situations of one community or a person that might find themselves in. The specific situations are often a topic of felt and piqued interest, coming from an altogether inner and outer source of the artist herself, which are later conveyed through interdisciplinary art practice, often consisting of the exploration of different combined techniques and medias that fully envelop the idea.
издавач: Музеј на град Скопје за издавачот: Д-р Панче Велков организација: Атанас Т. Ботев текст: Атанас Т. Ботев превод на англиски: Маја Хаџимитрова Иванова дизајн на каталог: Ивана Самандова фотографии:Јана Луловска техничка поддршка: Душко Николовски печати: Винсент графика тираж: 300 примероци поддржано од град Скопје ноември 2022 год
Publisher: Museum of the City of Skopje
Editor-in-chief: Dr. Panche Velkov Organization: Atanas T. Botev Text: Atanas T. Botev
Translation to English by: Maja Hadzimitrova Ivanova Catalogue design: Ivana Samandova Photographs: Jana Lulovska Technical support: Dushko Nikolovski Printed by:Vincent Grafika Circulation: 300 samples
Supported by the city of Skopje November 2022
ISBN: 978-608-233-168-3
