Το άλλο 1821

EρωτεS, μiσn,Παθn', 'r \ σUγKρoυoεtS, πρoδoοiεs )

f

f

bTo&λ'λa'2!d2 Kεiμεvα Π6voq MπoΓλnq

Επrμfλεlο Yλng Kατερivo Σlιδμoυ | Σκfτoo εξωΦιjλλoυ Σιiκnζ Koυτoovτdζ

ΦιλιKn(;) Eταtρεiα

EρωτεS,

μiοn',παθn,

συγKρoUσεtS,

ol Koκoπραγfεq τoU ΓoλoTΠ,

ΠρoδoοiεS

α Tn 1doω τdτoια

|

oI oσωτfεq

τoU ΞιivΘou κot τo πσρoστρατfiμoτα τoU ΠαπαQλ6ooo λειπεριd

αrroυ θα κdνω εγω εodναπα-

H φΦonαι:τιiτoυ Mακρυγιdννn dμι onμαδdιpει με σιd...>,

(

τoν πιo ανdγλυφo τραrro τoν

<dλλoν αγωνω) των Eλλτiνων,

61ι κατd των Toιiρκων, αλλd κατd 6λων

εκεiτnγoρε( και αυτ6q για doωτn ζωri τoν Ξdνθo: .<O Ξdνθoq επαναTταιiεται ειq τnν Αγκωνα ε]τρειδ6μενoq ειq τoυq θριdμβoυq τnq ιερoουλ(αq τoυ. Πωq dγινε, αδελφd, αυτ69 o dνθρωπoq, oπofα τρoμερli μεταβoλτi; Aγκαλα τι λdω, ανεiκαθεν flτo τoιoιπoq, βυζdσαq τo κακ6ν και τnν διαφΘoρdν εξ απαλων

νων πoυ πρooπdθnoαν να επιβλnθoιiν στα

dλλoτε β[αιo και dλλoτε,<πoλιντικdντικo)). Mdoα απ6 αιπdq τιg δωδεκα λdξειq <(o στρατnγdq> δε(xνει dμεoα και παραστατικd τnν dλλn πλευρd τng Ιoτoρfαq τng Eπανdoτασnq τoυ LB2L.Αιπfl πoυ επιμελωq ε1ει αγνonΘε( o1εδdν διio αιωνεq μετd. Δεfuνει τιq dλλεq αλriθειεq τιq πικρεig πoυ κατα1ωνιdστnκαν π(oω απ6 τα φωτooτdφανα πoυ φ6ρεoαν σε αρνrιτικoιiq και θετικoιiq πρωταγωνιoτdζ εκεfuoι ]τoυ flρθαν να οτliσoυν τn δικfl τoυq πατρ(δα στα θεμdλια τnq δικflq τoυq nθικιiq πoυ ιrπαγdρευε <<τo εθνικ6 Tnq πατρ(δαq με τραrro

oνιi1ων>r.

o Ιθακτioιoq Nικ6λαoq Γαλdτng €μοιαζε

και ιlπliρ1ε κ[νδυνoq να πρoδoθε[ τo μυoτικ6 του Παπαφλdooα στn συμπεριφoρd

στoυξ Toιiρκoυg. Για να τoν βγdλoυν απ6 τn μdon oι Φιλικo( επινdnoαν μια δfiΘεν μυστικli αποoτoλri τoυ στo Moριd, στnν oπo(α

oυμφdρoV)), αrιωq αιπo[ τo αντ ιλαμ βdνoνταν. Και φρdντισαν αιπri τnν κoμμdνn και ραμμdνn Ιoτoρfα να τn διδdξoυν (και τn διδd-

σltoυν ακoμn) στιq νιiεq γενιdg, oι αlrofεζ δεν θα μdθoυν (oωq πoτt επιoliμωq 6τι πρdoωπα, oμdδεq, oικoγdνειεζ και oλ6κλnρεq περιo1εq πλιατoικoλ6γnσαν, β(αoαν, δoλoφ6νnσαν, συ κoφdντnσαν, πλoιhιoαν παρdνoμα και απdνΘρωπα. Πoυ εξoβdλισαν καθετ[ πoυ "ξεβ6λευε>, τnν τdξn των κoτζαμπdonδων, τoυq μεγαλooμiμoνεq κλnρικoιiξ, τnν (δια τnν Eκκλno(α, αλλd και d,τι τραυματιζε τnν εικ6να

συμμετεi1αν oι Toακdλωφ και Παναγιωτnq Δnμnτρακ6πoυλoq. Η δoλoφoν (α dγ ινε στnν Eρμιdνn και αφoιi πρωτα διαoκdδασαν, o Δnμnτρdπoυλoq πυρoβ6λnoε και oκ6τωoε τoν Γαλdτn.

T l Ι

o oρκoζ τωv Φιλικιilv (Δ. Tooκoζ)

.

'

dγνωoτων Woκoυμdιπων να απoκατασTnσoυv τιξ <dλλεq μικρdq αλflΘειεq>, πoυ σκεπdoτnκαν με τα 1ρ6νια κdτω ατ16 τn ακιd τoυ

κρdτoιη -€θνoυq. Πoιoι l'παν κατd τng Eπανdoτασnξ; Πoιoι

oδriγnoαν μια ε,ταναστατnμενn και χωρ(q μdoα 1ωρα στoυζ πλdoν βfαιoυg πoλdμoυq σTnν ευρlπερn περιo1ti; Πoιoι και με πoιo παραα<τiνιo doτρειpαν τoυζ Poυμελιωτεq κατd των Πελαrroννno(ων; Kαι τι iπαν αιπ6 rτoυ αrιλιoε τoιξ Poυμελιcilrεq να ζrπdνε να φdνε ooυodμι στn ooιiβλα fl γdλα λαγoιi; Πoιoι πραγματικd πρ6δωσαν τo Σoιjλι; Γιατ(δoλoφoνflΘnκε o Aνδρoιπooq και πoλιi περιooσrερo o Kαπoδiστpιαξ; Πoιoι πoλ€μnσαν πραγματικd και πoιoι δoξdoτrrKσν; Πoιoι βγflκαν κερδιoμιiνoι σε περιoυofα και αξιcδματα; Πoιoι επdδειξαν μεγαλιπερn βoρβoρ6τmα oε βdρoζ των Eλλflνων αντιπdλωγ μεγαλιπερn και απ6 αιπli κατd των Toιiρκων; Χιλιdδεq τα ερωττiματα. Και φυoικd εδω δεν φιλoδoξoιiμε να δωooυμε απαντlioειg. Aιπdq ανfiκουv στoυq ειδικo$g, στoυq επιoτliμoνεq, στoυq ερευνmιig.

Eδcδ ατλωq παρoυσιdζoυμε διdφoρα περιoτατικd, τραγικd αλλd και ευτρdπελα, dπωq ε1oυν ιtαταγραφε[ απ6 τoυζ fδιoυq τoυζ πρωταγωνιστtξ,αλλd και dλλoυq ιστoρικoljζ πoυ εf1αν στα 1dρια τoυq <(πρωτoγενdg υλικd>r, ικαν6 να ανατρ€ιpει μιiθoυq πoυ μαζ μεγdλωσαν εδω και δεκdδεq 1ρdνια.

(δρυon τnζ Φιλικflg Eταιρε(αq τo καλoκα[ρι τoυ IBI4στnν Oδnoo6, oε μια περioδo πoυ ειμ αρx[oει n αντ(oτρoφn μdτρnσn για τnν oΘωμανικfl ΑυτoκρατoP(α, riρΘε να πρoστεΘε( oτιq πρoσπdΘειεq τoυ Pτiγα Φεραioυ να αφuπνfoει τoυζ <ραγιdδεqrr. H (δρυofi τng απ6 τoυq Σκoυφd, Toακdλrφ και ΞdνΘo και n επdκταori τnξ στnν Eλλdδα μ6νo ειiκoλn δεν liταν. Πdραoε μioα απd απoρριι[:ειq, (ντριγκεq, ακ6μn και δoλoφoν[εξ, ενcδ oι πρωταγωνιoτdq επικρ(θnκαν αυστnρd απ6 τoυq διoυq τoυζ oυντρ6φoυq τoυq, για τnν πρoσω-

πικli

τoυq ζωτi.

Eκ των πρωταγωνιoτων βεβα(ωζ και o

Παπα-

oζ στn μυοτικn ουοκειpn τoυ Aιγiου τoν χα= ρακτnρ[ζει <εξωλdoτατo>>. O Παπαφλdooαξ ακ6μn και dταν ζoιioε στnν Kωνoταντινoιi-

Eπανdoτασnq.

Eιzπ:1ωq για τιζ γενιdξ πoυ dρ1oνται, otiμε-

o

φλdooαq, αλλd αυτdq πρ6λαβε και ξεoflκοroε τoυq Mορα1τεq, αν και dλoι τoν €βλεπαν με καχυπoΨiα με πρcδτo και καλιiτερo τoν Παλακlν Πατρων Γερμαν6, o oπoi-

των nμδων=πμnταγων ιστων τnξ

ρα νdoι επιoτliμoνεq επιχειρoιiv μdoα ατrd εξειδικευμdνεq dρευνεq, μελiτn αρ1ε[ων και

orq ανdλoγn τιi1n να ε[1ε και

πoλn ελd1ιoτα πρdoεχε τn συμπεριφoρd τoυ. Σι9μφωνα με τoν Φωτdκo, o αρχιμανδρiτnq <<με τιq ]τορνdβιεq ρoπdq> ε(μ διjo

ιrπnρdτεq μoυσoυλμdνoυq oι αrcoioι φρ6ντιζαν κdΘε πρω( να τoν βonΘoι1ν στo πλιioιμo

τnq γενειdδαζ τoυ. Mια μdρα dναq ιryrnρdτnq δεν dκανε καλfl σαπoυνdδα και o Παπα-

ζζ,..oενδΦq 8αυα'Toζ mrToι)

Πα-

παφλdooσξ, o oπo[oq κdθε τ6oo πρoκαλorjoε με τn oτdon τoυ. Eνα dλλo πρ6oωπo, o Nικ6λαoq Γαλdτng, onμdδειpε 6oo κανdναq τn Φιλικfl Eταιρε(α, αφoιi με τn oτdon τoυ ,<ανdγκασε>> τoυq... συντρ6φoυq τoυ να τoν δoλoφoντiooυν λfuo πριν ξεoπαoει n Eπανdστασn. o Nικdλαoq Σκoυφdq λιγo πριν πεθdνει <απoλoγεiται>r: ,<Διio πρdγματα με καταθλ(βoυν. Eδdxθnν ειζ τnν Eταιρε[αν τoν Γαλdτnν και τoν Ξdνθoν. o πρωτog d1ει κλ[oιν ειξ ταζ κακoπραγiαq και o δεuτερoξ ασωτειiει τα 1ρliματα τnq Eταιρε(αg>, (Kωoτliq Παπαγι,ργ'",q, ..Eμμανoυτiλ Ξdνθoq o Φιλικdq>r, εκδ6oειq Καoτανιωτn). Σε επιoτoλfl τoυ o Toακdλωφ, o oπofoq καταγρdφεται ωq απoτυ1nμdνoζ dμπoρoζ, Ko-

dfuζτoυζ ζ

T0υ ιδιυrrιawιj

ιilιTIo1Lιτιιmιj T0υ

βiαl"

Kαv6λλoq Δελnγlιivvnq γIα τov ΠαπαQλ6oσα

φλdooαξ τoν 1αoτoιiκισε. o ιzπnρ€τnq διαμαρτυρfiΘnκε στιq αPχ€q. o αoτυνoμικ6q ρωτnoε τoν Παπαφλdooα: <<Tι dνΘρωπoζ ε(oαι εoιi oπoιj εχειq μoυooυλμdνoυq oκλdβoυq και γυρfζειq εδω και εκε( και διεγε[ρειξ τoυq ραγιdδεζ;>>. Σε μια ανdλoγn περ(πτωσn oι Toιjρκoι γε[τoνdq τoυ διαμαρτυρliθnκαν για τα γλdντια πoυ oργdνωσε στo

oπιτιτoυ με γυνα(κεq.

Tn Φιλικfl Eταιρε(α στnν αρχti δεν τnν αντιμετωπιζαν αρνnτικd μ6νoν oι Toιiρκoι,

τo Πατριαρ1ε(o fl oι υπ6λoιπoι Φαναριωτεq.

Ακdμn και αurdg o Kαπoδfoτριαg oε υπdμνnμd τoυ πρoq τoν τodρo χαρακτnρiζει τoυξ Φιλικoιiq <τυ1dρπαστoυq>) και τα oxdδιd τoυq για επανdoτασn.<εγκλnματικdν κiνnμα>>. Πρ6κειται,6πωζ αναφdρει, για ελεε ινoιiq εμπoρotrπαλλfl λoυq <(καταστραφd ντεq λdγω κακlig διαγωγliζ και αφαιρoιiντεζ νυν τo xρliμα των αφελων ιpυ1ων εν oν6ματι μιαq πατρfδαq nν αυτo( δεν €1oυν>r.

Eνω

απευθυν6μενoq στoν Αλdξανδρo Yιpnλdντn τoυ ε[πε: .<Oι καταστρωνoντεq τoιαvtασχdδια ε[ναι oι περιoo6τερoι dνo1oι και αυτo( ωθoι1ν τnν Eλλdδα ειq τoν dλεθρoν>r.

]3frTortλxb'2i# oι ζωoκλoπθs

Kαt n αλnθεια για τnv πρoδooiα στo Σoυλι

ol

6ρlδεq μεταξU τωv olκol/εvε!ωv καI n πoλεμlκn σvωτερ6τnτα

ι

n

Σoυλcirrεq πoλιi rφ]ν ξεαlrdoει

Eπανdαrαorι εftαν oτιioει τo δικd τoιξ π6λεμo με τoν Αfui Παod. E[χαι, 6μιη και σιλ,φ\πrαε[ μαξ τoυ και εi;1αν lcαταφdμι ιn ζoι:v και να κιιloilιruαι c.)ζ των 11οφιcilν τoυ

ελafερα

rαiμπoυ, τoυ

Λiμoρη ιrπoμrαδmπαq

oε ftipoq

Φωnρbυ

ιαφi-

ιcαι τoυ

τoιξ ΦδεΦ τoιξ. H ooυiltιcυrικn κατo1ξ rπαrrιoιη να

δivoιπ μΦoq τnq ιωνiα σrnv oι:o[α διoικoitιπcιιl χοφiq τnν παρoυo[α Toιiρrcοw, με afilvn των αρσΦν των oικoγενειd)ν. Aιnλoγα lΙε τoν αριθμd των μλrbν τnq καΘε

oικoγ€νεια εi1ε τnv ε,tιρρoli TΠξ, κιηρ(ωq oε πφι6δoιη πoλfμoυ. Στιq μηιiλη oικoγ€νειεq εrπιiαoεται και αιyrn τoυ Πoιbrι Mπoιbμπoυ, πατ€ρα τoυ

Πliλoυ Πolbn,

o αlro[,η r<ατnγφτiθnκε ωζ rrρo-

δωrιq τoυ Σουλ(oυ, lΙ1o εκδoχn 6μ,η πoυ δεν ξει ι<αμ[α q(don με αιπ6 πoυ oιπdβn Trραγματικd.

o

τραlcoq

ζσiq

των Σoυλrc,πcilν

περryΦφεται

με διαtrερα γλαφφ6 τραlro ατc6τoν Γbλλo πρoξει,o σTnν Αμα Dupre αλλd και τoν A. Πoιiδα. Πφιγραφiq τιq σΙro[ζ μεταφΦε.ι σro βιβλio Tnq n κφfα Bdoω Ψιμoιiλn <Σoιiλι και Σoυfucατεξ>> απ6 τιg εκδdoειq Eoτ[α: <Σιiμψυνα με τoν Ιh}ιλo πβξεvo 'bι Σουfuωτεq ζoυv ανεξdμmoι ατ16 Tnν πα-

ραγωγliτnζ περιoκiq και μ€oω των αρcαγcilν πoυ αoιcoιπ oε βdρoq των γεπ6νων τo1ξ με τoιξ αycoioιξ βρ(oιcowαι oιπε1εια σε π6λεμo">. Ι(αι o Πoιiδαq, <Σoυfuriyrnξ κατd τoιξ 11ρoιloιη εκε[rnιξ mo

Hταν δε τετoιo τo μboq κατd των Σoυλcrπcbν

iπαιριnν εκδ[κnorι

για τn δμiorι τoιξ πoυ πoMo[

@

με τoιξ Toι1ρκoιη. H :τλ€oν 1απφ[τπcοorι εivαι τoυ Ιftδoτα Γ'ιCαρωCτnριoτικιi o ωro(,η πoλ€ μ noε σro πλει:ρd των Υκιoζη Toφlcrον τoιξ Σoυfuc,πη πoυ ε$1αιl lcαταφηει (πo Ziλoγγo. o Γhcαμιoιiζnq με τnν ενdργεκi τoυ αιzπi εrc&κliθnκε τoιξ Σoυλciyrη για τo θιiιnτo τoυ

γ

ιoυ τoυ, τoν αrτoio orcατcοoαν oταν τo

τrρooτrdΘnoε

w

αιπιoταΘε[.

oι

παιδ[

Σoυλιciyrεq ε[1αιl

πdει στn oτdvrι τoυ ιn αρrrdξow τo καrrιiδι τoυ.

Erαξ τoυ Γ\cαγκιoζn στo Zdλoγγrc επιτdθntcrtν στoιξ Σoυfucrπη και oι καπετανα[oι τnq I(αμαρiνuq και τnq ΙΦιnγnγnq, δι:o χοφια αrεdιnwι Koτoαναrroυλo πoυ l'παν τα 6ρια τnq (€πι-

ατ16 τo

κμiτεκiξ

τoιη>).

Π€μν 6μcη

Κrι των λnoτειcirν oι Σoυλrciπεq ιJπriρξαν μoιnδικoi πoλεμιoτ€g και, των αρτrαγcilν

παρατιq dρδεq μεταfuτων oικoγεγειων, Tn συνφγασ(α με τoιξ Toιiρκoιη και τoν Αfui, Φ:rοoαν ανdoτnμα στoν παodτων Ιcοανν(νων τrρoκαλcil\πCιξ τo Θαυμασμ6 oε 6λoιξ. Ι(αι μπφε( n Ιoτoρ[α w-δnμοιiριμoε τoν <<Σoυλιcirn Eφιdλπι>), εν τoιjτoιq n παρdδoonτoυ Σουλtoυ σroν Αλri Παod δεv l'παν μια τdοo ,<ατλoΤrcn>, περ(πτrοon, αλλd μια oειρd ατι6 διεργαo(εq πoυ με πμσrαγα)νιoτdg Toιξ Mπατoαρα[oιη και τoν Koιπooν (κα. Efuαι δε δια[τερα αrroκαλιrπτικo[oι oτftoι εvΦ δnματικoιi τραγoυδιoιi:

εμκατdλειι}:ε τoν τ0πoτoυ, γιατ[oτrιν dπ:rrιι κ6\rρα με τnν oικoγdνεια των Tζαβελλα[ων <€1αoε oε κι3ρog και διhnμrur. oι διαrrραγματειbειq των Σoυλιc'πων με τoν Αfui ε[1αν τrφ1οφlioει orιβαtπικα, με βαoικd oι:ιoμιλrιτn τoυ τoν Κτoo Mπoτoαρn, o αyroioζ ξει ειπαβε[ με τrιv διαrτrα τoυ αρματoλoιi σTlτv ιrrrnρεIσ[α των Toιiρκοrν. Aπd κorπd και n σnμαιπ ικli oικoγdνε ια των

hρfiτων.

M,

ιε

tcατατρorπιαoτrfu<αμαν...

σoυ για

κiιn

Ι(ε αν εivαι

τα βnβαρια δdμoυ τα

pndζετε αφεταμdg ψliq fiμαclτε

φnσμ6

ψdιn... dπαε

τnq ειμnλoτrι

σoυ oιcλdβn... Kε oτε μαq διoξnq καθdμαoτε σrα oπι'τrnα μαξ αμd τoιrydκι δε οε βαρoι1μ8...Σ. o Αfuiq, παρdλλnλα με τιξ διατφαγματειlcειg

γΦω αrrd τo τoιξ αγωνιoτ€q τρoφdq και πoλψoφoδια. Eνcir φβtπιoε για τιξ σιrνεργαoiεq μετιq σnμαvrικ€q oικoγ€νειεξ, για βαoικ6κoμr και τιξ εξαγφ€q,

oφfuγει τoν κλoιo

Σodfu oτφωwαq

αT16

στn των πρoτdoεων τoυ o Αλriq εixε τoν

MπαoαPl,

Κτoo

oικoγdνεια τoυ αrro[oυ ε1ει τrλ,€oν αJtoκαταorαθε(αro Σoιiλ oε ftlpoq rcov TζoβrλΠ

τo 6ooν ανδρεioγ τoooιiτoν και ατ(Θασoν τdκνoν τng

φιioεcητo ωζ ιrπ€ματoν

ιομoν εχoν παvrα-

χoιi και πdιπαrε τo ει, τn μq(α[ρα ζr;l. oτcoυ τΦγoq

παμξ, αroυ μ6qιoq και αμνξ oιτειπξ,

dαroυ

βorη aημοoτoq fi nμbιrq ζnλειJτΦ, εκε[και ειg ri πoλλo(oυιnμα Σoυλωται διnμφιoβmow τnν δια παιπΦ τραrroυ κατo1ιiν αδιdφoφν αν ταιkα αvιiκoν Bεn τινι oΘωμανcδ ri και ισχιμo 11rιoτιανril...). oι διoι oι Σoυfurirrεξ εχoι:ν oρ(oει και τα Φια των περιo1ων oι αrroξ τoιξ .<αvιiκoι:v>. Σε επιoτohi τoιξ τo 1B2o τcρoorrαΘoιiν να αrεoκαταoτιiooιlν τnν επιρρoriτoιξ σro1ιilρo. <<...Σαν Θελειo ΘΦ ε(μαoτε rcαι 6λo τo oιhloΦ μαq τo €1oμε μ€oα

ωt6

Θεριακ[oικαι €cη τo Koτζιαν&roυλoκαι 6λo τριγι:ρω ιcαΘΦ τo εi;1αμε τoν παλαι6ν και ακ6μn καλιπερωr. fΙρw α116 τnν ψτλoκιi τoιξ oε π6λεμo με τoν Αλη αlrcη α\nφΦει o'W. Ιrake, <...κατεi;1αν 6λn τnν πρoσκεiμarn περιoμi σTnν πεδιατo

δα τnq

ΠυΚιq, πφιoχιi πoυ περιελdμβανε oρυ-

ζoκαλλ€ργειεq,

Ψrε(ζ καλαμπoκιoιi,

σTnν

καλ-

των αrro[ων χρnσψαrroιoιlcαν τoιξ 1lιoτιαιοξ τnq πφιoμig, Θεcrlρωιπαq παβμoιεg αq1oλΙεq κατcilτφ€q τoιξ, καθΦ oι (διoι αντλoιj-

λr€ργεια

σαν ει:1αρ(oτrιorι μ&n μ€oα ατrοτnλnoτε(α, τoν π6λεμo καιTn ραθυμ(α>.

o Pougueville γΦφει για τoιξ Σουλrcαrη3 ((... oι καταttτιioειq τoιξ δεν dβλεπαν παρα σTnν αρ-

παγli κα τnν ιrπoδoιiλcοon και oι Eλλnνεq, Totξ αrro(oιη μεrαχειρ(ζowαι με

τιτrα ατrd τorξ

αναrroλoιiv τα

μηαλιπερn στ{λnΦ-

μoι:ooυλμdιοιξ, δ* Φγnσαν να

πφnγoιiμειn δεoμd τoιξ>r.

<Mπρε ν' ιiναΘψιl oε Mπιiτζαρn και εodru Koιπζoνftcα, / ιlετn δoυfuιi πoυ lαiμεταν τoι}τo τo Ι(αλotcαtρι /μπιioατε τnν BεJbtπαoκi μεoα στo Ι(ακoooιiJ\υr.

Ι

Ιd}ιλoι oτι πρ€πει να μdΘoιπ>>, πoλλo( εκε(πφbδo Θεοφoι1oαν 6τι τoΣοιrfu €πεoε ωc6

μ€oα και 61ι φι:oικα

<<α116

ιirnν κιoτri, τoν Πliλιo

o

Ι(αραTolcαιcnq σε μια επιoτoλli τoυ τo IB2STφoq τoν Tζαβελλαbιη πoυ εftαν περdoει

ΠoιiσrDr.

σTn Poιryελn

τoi,ψαΘα Πoι5 πdτε

τo

<<Κτoo

Tζαβdλλα και λoι-

γΦφει π@o1rd σαζ σroν Aoπφτr&rαμoν. :

κλ6ψη,

λnoτα( τnq πατρδog, παλno-

τodρoιη1α; Tριακ6oιoι

dνΘμrπoι

Θα μαg

φφεται

τnν ελει:Θερiαν; 'H Θαρεtτε δεγ nξειφoμεv τoιξ oιcαlroΦ σαξ. Eπoυλfioατε τnν πατρ(δα oαξ και τοiψα τρε11ετε ε&b να 1αλνατε τoν κdo1roν;>,

Πατrαγ

μεTnδffi Ιt0υιaι'μgπαΛ)

(K.

H πτωolι τoυ Σουλ(oυ fπαν πφδιαγηραμμd\Ιn oτιγμli rτoυ τo γ€ιog Mπoτoαρn, oιiμψοw με τoν Περραιβ εψcατελειι[:ε τnν περομi αlroυ κατoικoιbε και πρoα1ωρnoε στo oτραταrrεδo τoυ Αλfi. Ωζ αιτ[α Θεωρε[ o Περραιβξ τn φιλαργΨ(α τoυ Γιωργoυ Mπαoαρn. o Ι. Λαμπρδnqμετl1

oειβ

Καrτζωiιen,/

ιωρμ, r.Tα Ι(ατrdκια>).

α116 τn

τoυ γρdφ8ι:

<<O

αρ11ιπρoδoτnq δι' nν o

Ιl Bo-

τoιdρnq oq &Dρoδoκnθε(qπαΦτoυ Αλri εγκατ€λrπε ταq τdξειq μετd Tnζ πατριαζ τoυ πρo τoυ 18oo)r. Ι(dτ'dλλoιη

ιoτφικoξ,

o

Mπdroαρnq

τεξ. Yπαρ1ε

ι

και

α;1ετ

γ

ια τnν ειρτfun εi-

Πdwιιnξ

σTnν

ικ6 δnμoτ ικ6 τραγrruδι

γ

ια

χdλεβζ Φιiπo βξ τα πdματoυ βεζΦη rcαι επρd&oκη

τn oτdolι τoυ Φciπoυ:

<<Tι

τoν ταlro σoυ και τo καυμdro Σoιiλrur. ι

Σoυλrcirrη

r<αΘε

'Ιtα'σ(Ι'τεTrw

Βilmα,σuiuioα,

στoΚαιcnoilb

Δnμoτlκιi τρογoιiδl

μρα

πoυ

πφνιiει αrroδυ-

ι^ | ιnμcilιονταικαιτrρooτrαΘoΦιnεξαoφαλf\1 σoιrν τιq oικoγdνειiξ τoιξ oTrιν ΙGρκιφα.

Zrrτoι3ν μιiταια τn σιrvφγασfα των Παργ ιιrilγ oι αrro[oι δειl ιiΘελαν

ιu1αλdoow

τιq o;1doειq

τoιξ

με τo ooυλrdrp. Mdλιoτα, oε επιoτoλli τoιξ oι Σoυλrcirrεq τoΦ κατnγoφιπ 6τι, ειτil κερδiζow

1rriματα α116 αιπoΦ, δεγ τoιξ oτiλιloι:v πoλεμoφdδια. Eπε ιτα ατrd αιπε1ε(q μι:oτικooι:μψον [εq, oι Toι9ρκoι ιcαταλαμβα-r, τo Σodλr αιlα[μαtαα. Ι(αι αlrcη αναφ€ρει n B. Ψψoιiλn, (<σTfιν ε[ooδo τoυoτρατoι1τoυ Bελri oτo Σoιifu ειπωrζεταικαι n σιrνεργασ[α τoυ Koιπooν (κα κατd τnν κατdλnι}:n τoυ Σoυλ(oυ>>. o Bελfiq γΦφει σroν πατiρα τoυ Αfui: ,<Σoυ κdνω ιφαδd και για τoν ματεν τoυ Κfiτζιoυ, σαν ατr6λnκα τo πεδfl τoυ Koιπζoν(κα να πdΨι βdσα, μαζdxθnκαν ατ16 τo dλo ταρdφι dλn καιτmγαν και τoυ ε(παν τoυ Koιπζoν[κα ατιτo Σoιiλn εoιi μαqτo πρ6δωσεξ και o oκατωμξ αyroιi γ[rrnκε ατcd τε odνα ξlιvε... Mαq επρdδrοoεq και πliρε μπoηιo n Toυρκια και fiρθε σro κdoτφ και σφαχτικdμαυ>. o Πliλoq Γoιioιιq, oηγεvιiqτoυ Koιπooν(κα, εvα βραδυrrnγε σroν

T_Tεμν τnq Ιoτoρhq πoυ γβφrnκε <για να l l μαθα[νoι:v τα παδια αιπd πoυ κρ[rnw oι νn τnν

πφrdoεων

ιifuoτα, αιπcli

ακ6μn τrεραπiρα ζrπcilrπαq με επιoτoλri τoιξ για τn σιrι,φ\,ασiα-τrρoδooiα τoν Αλi cη αrπdλλαγμα τα ηθι:αρoφε[α τoυ Αμβρακικoιi: <<.. εφ€τ[ι μαq ψτhnμαν σαν μorημi ε$1αιl τrρo1cφtioει

t<αι

λα[ων. Mεταξυ των

ναι να εμcαταλεi'ιpει τo Σoιiλr o Φcilτoq Tζαβελλαq, o αlro[,oq ωnγ<αζετα ι σε σιJvφγασ [α-ιrπoταγri (πoν παod tcαι αιπ6 τo φiριοw βαριd oι Σoυλιcδ-

Bεhiκαιτoυ ζiτrnoενα

ελευΘερωoει τo γαμπβ τoυ πoυ mαν o γιoq τoυ Koιπooν[κα και των dλλων oμliμον αλλd και ει,νdα χιfudδεq γρdoια. Και oυμψυνα με τoν Περραιβ, o Bεhiq ακoλoυθnσε τιq συμβoυΜq τoυ Πoιiσn και μπriκε σto Σοιifu. oι διπdμειq των Σoυfuc,πcδν εftαν πφιφιoτε( κorπιi σro Ko(ryκι. o χΦνoq περνdει, oι Σουλrcilτεg αrπιoτdκoιπαι με επικεφαfuiq τoν Σαμoυιiλ o

Aλiq πφoφdρει 1πiματα

στo1η Σoυfucilτεq

rn

αlro1οψrioow και oτdλνει (ζ διαlεραγματειrπi τoν Φcbτo Tr+αβaλα. oι Σoυλωτεξ αrro1οψoιπ rcαι dλα δεiμοw drι τo ΚorJryκιτo αναrivαξαν oι Toιiρκoι ε[τε για ν(Ι εκδιιαιΘoι:v τoν Σαμoι:nλ εirε ιlα μnν τoν τrλrμilooιπ για τnν παρdδoorι. o Κirooq Mπoτoαρnq μεrd ατe6περιτλαvιioειq επιoτρ€φει σrα Γιdννεγα πρoφανcδg ιn πdρει π(oω και1πiματα πoυ εi1ε δαvε(oει. oλoι oι επιφανε[ξ Σoυλιcyrεq ffνειζαν με Φnλoιη τ6κoιη. To δnμoτικ6 τραγoιiδι ε(ναι χαρακΤnριoτ ικ6: Tριrn, Tετdμn xλβεμi, Π€φrn φαρμακωμfim. Παραolcευli ξnμdμοoε να μ 'εi;1ε ξnμερriloει. Πoυ κ(ovnσε o Mπoτoαρnq να πdn στo Boυλγαρdλ. Πdn να μdon

τ' dαrερα

τoυ rτoυ τd1ε δανειoμ€να>r.

Tελικd, o Mπαoαρnq στoν αyro(o o Αλriq €&Dσε τo αρματoλ(κιτων Tζoυμdρκων δoλoφovnθnκε σTnν Αρτα ατ16 Eλλnνακατrετdνιo α\rrαγωνιoτtiφoυ.

vtπD

Tortλλo'4I

l KYPIAKH 2a MAPτloY 2o1o

al

e..

1l-

l!i,:ii:i 1: :i '..tt\,'t.,1 .'i.:;nt:r

til:

,

t :l

!

+η"

Π6λεμoζ τηξ Tριπoλιτζιis και τωv π€ριξ αυτηζ 1ωρ(ωv (Π. Zωγριiφoq)

Πα ζαρtα Kαt Itρωτoφαyεis αγριδτnτεS στnV TριΠoλιTσα a

ol δoooλnι}fεq (μεταξιi Eλλfvωv κol Toιiρκωv) fiτov n oρxfi τns ιiλωonq ατιi τnν πoλroρκ[α τnq Tριπoλιτo&q,,ειcτξ τnq βιαιdrιιταq πoυ iδειξαν oι Eλλnνεq πρoq τoιξ Toιiρκoιη και τoιξ Eβραbιη, Ko-

ταγρdφnκαν (oπcοq ow€βn

στιξ

περιoo&rερεq πoλιoρκ(εq) δooo λnιp(εq μεταξιi πoλιoρκrιτων και πoλιoρκnμdνων. Γρdφει o

olivier Voutier

τo 1823: ,<Tnν

nμdρα πdλr πλnofαζαν oτα τε(1n, dβγαιναν ατ16 μdoα oι Toιiρκoι και πιdνανε κoυβ€ντα κατrν(-

ζoνταg. Mερικ€q φoρdg γιν6τανε και αγoραπωλno(εq. Eλλnνεq και Todρκoι αγ6ραζαν και πoυλoιiσαν διdφoρα πραγματα. Eιδικoτtιτα στo παρdξενo αιπ6 παζdρι ε(xαν ανατcτιiξει και πdfu oι Mανιdτεg, πoυ λdτρει:αν τo xρriμα περιoodτερo απ6 6,τ ιμιooιi,oαν τoυq Tor3ρκoιξ>. Αιπ€q oι δoooλnι[:fεq iπαν n αρtrμi μιαq πτωonq πoυ ψελλε να περdσει σrιq βαΦεq oελiδεq τnξ Ιoτoρ(αq. Λfγo-πoλιi oι αγρι&rrπεζ πoυ oιπdβnσαν κατd τnν dλcοon τnξ Tριπdλεcοq ε[ναι γνωoτiq. Ωoτ6oo, ακdμn και oιiμερα απoφa\o\rrαι oι λεπτoμερεfq περιγραφ€g: .<Oι δρdμoι l'παν γψdτoι απ6 πτcilματα σε

απoo6νΘεσ[ι... To α[μα ετρε11ε απ6 dλεq τιξ μεPιdg 6ταν μπliκαμε στnν Πoλιτε[α. Bλ€παμε να εκσφεγδoνζowαι απ6 τα παρdΘυρα γwα[K8ζ, κoρ[τoια, παιδιd. Oι oτρατιωτεq διεκδικoιioαν με λι9ooα τnν εiooδo στα πλoυoι6oπιτα. K6λασTι φωτιdq και α[ματoq. Oι καπετανα(oι αιφνιδιdoτnκαν και πdo1ιζαν να σταματliooυν τo μακελειd. Eναg ν6μo9 μ6νo κυριαρ1oιioε, o ν6μoq τnq καταστρoφιig και dνα odνθnμα, τo orjνθnμα τnq oφαγnq. o

εβραik6q πλnθυoμdg, πιo μιorπdq και απ6

τoυξ Toιiρκoυq, εξoντcδθnκε με μαρτιiρια πoυ ε[ναι αδrjνατoν να περιγραφoιiν. Αιτ(α iπαν n κακoμετα1εfρισn τnν dνoιξn τnζ [διαg 1ρoνιdg τoυ πτcbματoq τoυ πατριαρχn απ6 Eβρα(ουq στnν Kωvoταντινoiyπoλn. Aπ6 τιq 15o oικoγ€νειεq μdoα στnν π6λn ζrπnμα ε(ναι να γλ[τωσαν oυνoλικd 30 με 40 ατoμα>). (M.

Raybaud) Kαι o Φ. Φωτdκoq περιγρdφει: <Ακ6μn και τωρα €ρ1εται ειq τo νoυ μoυ τo fudνισμα και τo

τρξιμo των κoκκdλων και ανατρηιdζω>.

Κατd τnν dλωon τnq Tριπoλιτodq 6λoι €πε-

σαν να αρπdξoυv 6oo τo δυνατ6ν περιoo6τερα. oι περιoo6τερoι ιστoρικo( αναφ€ρoνται στn δρdαn των Mανιατcilν αλλd και dλλων μεταξι5 αιπcδν και τnq Mπoυμπoυλ(ναq- oι

oπofoι θπαιρναν μ€ρoq στnν πoλιορκ(α: .<Oι μανιdτεg ε(1αν dλΘει δια να τoιξ ξεπoιrπoυλflσoυν)). (Φ. Φωτdκoq) .<o

Πετρ6μπεnq Mαυρoμιxdλnq doτειλε

στn Mdνn ε(κooι μoυλdρια και δι1o καμflλεg φoρτωμdνα λdφυρα και δoofματα των ToιiρκcDν για τnν πρoσταo(α πoυ τoυq πρ6oφερε)r.

(M. Reybaud)

τ

ια, βραxι6λια,

πφδ€ραια,

δαιaι:λiδια, μαργαdλλα με πoλυ-

ρ[ταq, καρφ[τoεq, λoυλoιiδια και

τ[μoιη fuΘoιη αξιαq 6λα αιπιiπηlτliκoιπαμλιd&ον διoτnλων Ιαrrανικιilν ταλλliμlν, τα αrro(α

dκρΦε

ειq

τoιξ τλατιπdτoιη εκε(ιοιη μανδιlαq

και τodπαq των καββαδ[ων τoυ χωρiζ να εννoτiσωμεγ ti να ιrπαrrτευΘωμεν τo τoιoιkoν>>. oπωg αvαφdρεται, o ΓερμανΦ μετdτnν κατdλnιpn τnq Tρ(πoλnζ εγκαταoτdθnκε στo oπkιτoυ Moυoταφdμπεn και doπει:oε να συμπαρασταθε( oτoιξ αιχμαλωτoιξ. Toιη ανακo(νωoε, δriθεν μl.lo'τικd, ατι Θα τoιξ μετdφεραν στo Αργoq να τoυ &δooυν 6,τι πoλιiτιμo ε(-

και τoιξ €πειoε

n |f ααξι3αιπων πoυ dρπαξαν περιolJσ(εg, o l \ / l Kανελλoq Δελnγιdννng αναφdρει και Ι γ Ι.o, Παλαιων Πατραlν Γερμαν6: Γρdφει dτι τoν ε(δε.<καβdλα oε λαμπρ6 dλoγo με odλαv

ασnμoχρυσα)μεvnν, με ραlCτια και μπαonλfκι dμoια, μιαν χριrσoκειlτmnν με oφμα 1αoικ6γ αξiαq dλα αιπd επ€κεινα των 2.ooo ταλλfiμον.

Toν €&oκαν δε διlo oπαΘ(α τnq Δαμαoι<oι1 εκλεrcτd με μαλαγματiνιαg θriκαq, διb ζεηι1ρια πιoτ6λαq με μdλαγμα, και αδdμαwαq, fl6-

χαν για νατoιξ τα ]rαραδωoει <εμσφραγιoμdνα)> 6ταν θα dμπαιναν στo:iλo[o, χωρ(q 6μω9 να τα

παρα&iloει τtσt€.

-Oι Mανιdτεq επιβεβαicoο'αν τn φflμn τoυ dρπαγα ακ6μn κι 6ταν <(πρo τoυ κινδιiνoυ τoυ ΔΦμαλn και Τnν φηli τnξ κυβ€ρvnonq πoλλo[ oτρατιcδrεq, κιlρ[ωζ Mανιdτεq, dρχισαν να λαφιφαγαlγγrοoιν d1ι μ6νoν τoν ατri'rξ τιη16-

αλλιi και τα μελn τnq διoικrioεωq>r. Φιλflμων)

WQ,

(Ι.

]5ΞTofi'λ'λa'P1#

o ρδλoSTωVKλnρtκδv

ΦαvαρtωτεS Εκβlασμo[ κoI [vτρlγt(εξ Eπαιξαν σnμαντικd (κυρ[ωq αρνnτικd) ρd-

Φoβερ6q ol τελετ6q oΦoρloμoιi (πoλλ6q Φoρ6q) επ[πλnρωμfi oτdorι των κλnριrcοlν κατιi τn δι-

dρκεια τnq Toψκoκρατιαq αλλd και τnq Eπανιioταorιg oιηριi βρ€θn*ε σro οτdtr1αoτρo ισroρr κcilν και μn και (oοξ dμ ιiδικα. ο O Δnμ. Φc,πιdδnq καταλoγ[,ζει afιyvεq σroν κλτiρo για τnν Eπανdoτασn πoυ Φγnoε να φΘει: <<Η πoλιyπ6Θnrn λετπερκi Φ-

γιισε πιiρα τpλιi να ελθn, γιατ( τo πατριαρμκ6 φαναριοδτικo rφιiτog κατ€rnlιγε

μυrικιi

κiΘε ελειfε-

τrιloti με αφoρισμoιξ, κατιiρεq και δια-

βμοoειq μ€oω πoλυτλn&ilν ραooφdμoν τoυ, και διαirερα των αργ6q1oλrον καλoγφων τoυ εlαΦ απd τo oφιiξε με ηd μoυ να αγιιiοc,l>>. ο Πα τoν πατριΦxn o ισroρικξ Σπ. Tρικoιlτrrnq

γΦφει: <<o1ι μdι,o oυδdλοη ενθιipρwε τnν ελλnν ικliν ε€νηερofuν, αλλd πιiιπoτε wc€τρεπe τoιξ rrρoq oιξ διεληετo φιλoεπαναoτιiταq

Θε-

τoιoιiτoν τ6λμnμωr.

H <Eλλnνικιi Noμαρfω>, €να πφιoδικd πoυ ειcδiδowαν σTnν ΙταλΙα rrρoε,τανασrατιlαi επιcrφοbν εOι,oφΘdρoν τo

ο

τ[Θεται ιcατd τoυ

κλiρoυ με δια[τερα oιcλιψi

αιπo[ oι αρχιεrτiolcoπoι ειq ταq μmραlr6λειq των lcαι αroiαι ειofu αι αρετα[ TΦV; TΦγcοoι και π[νcοoι cη χoiρoι. Koιμcδrπαι δεκατdαoεραq ωραq τnν νirμαν και διio riψαq <<Πcοq ζ<δoιν

γλcitωα:

nμφα μετd τo μεσnμ€ρι, λειτoφγoιbι δι1o φoΦq τoν 1ρoιoν και dταν δεν τμηcοoι, δειl πiτnν

κoιμιilwα ι, τ&τεlcατεργdζorπαι τα τλdoν ανα(q1υvτα και ourιδανd dργα αroυ τινιiq να)σι, δεγ

nμπoρε[να oτo1αofti. O Αμrιq, o Φεβεγcδν

και o Ιcοαw fιων ε[ναι oι πμrπoι τrρoδαται τoυ τφιiνιoυ καΘωζ dλoι τo γ\Ι(ψ(ζoι.:oι. o ιbτερoq ffi6αιπoΦ aeoφει:oε τον εγγoιlα τoυ ωq να τoυ ηivετo νoυιdq. O Αμιιq nπιiτnoειl και

Eiναι δε και oι τρειξ αoελγε[q, doc,πoι ειq ιiιcρoγ μoι1o(, πoρ1roι και αρoεrpκofrαι φανερo}>. rO μmραrroλfrnq Αμαq Πoρφιpιoq, φ[λoq τoυ Mαιφoκoρ&iτoυ, σε μια oιlιlιiιlτnorι πoυ εiχε με τoν Koλoκoτβvn τoιi μλnoε dιπoνcι ΠεΦoε σTnν Ιoτoρ[αn ατrdντnorιτoυ Κoλoκoτβvn: .<Mn μoυ βρoιπdq ψεγα τo πoδdρι παπd, γιατ( βρorπcδτo oπαΘ[καισoυπαiρvω τo ετφοεωoει' τoιξ liμοαq

κεφιiλ>>.

Σoυλιc^yταq.

o Κoλoκoτβvng,

6ταν o Παλαιcδν

Πατβν Γερμαιοq τoν απε[λnoε με αφoρισμo, τoυ ε(πε: <Ko[τα να αφoρ[oειg και τα γotφoιrιD-

τodρoιη1d μoυ γιατ[ δεv ε1ω dλλωr.

ο o Πiλλoq BartlΙoldy φιiφει για τoιξ μoνα1oξ: <<..ε[rnι διo,rελε(q, φιλημiματoι μqρnρo(, αrτελdκrrroι ι<αι ωτθωn μyπαρoi Eftnι βελλη του απoμυζoι}v τo α[μα τoυ λαod και fu(oκow πιirπαετoιl τρdrτow αρτιiζoυιtγια

λομριαoμ6 τolη

τo

ιιαλ(τreρo.

Ανιiλογn ιtmν n oτιion lαι τcoιl καΘofuiαilν κλnρπ<ilν πoυ ζoιioαν oτnν Eλλιiδα: .< Oι I(α-

Θoλικo{τrραriμnων ττυ nμo€λrunν τoυσπtυρo6καιτrιν δoιλε(αν τng ελειfεp(αφ.

Mετιiτnναυμoxfu τoυ Nαιπρfιryυφrιiωνε

oτn Mεooιιν(α ωq

εκrΦ'}r!oι

oυα μιγφαιoλirη Λiμoαg,

τoυ

Παφιαρ1εi

Nιιcαfuq, )fuλrcn-

f&rng και Ιιmwftr,w. Σιjμφοnn με τoν Διov. Ι(6κκιrn, <ειιirπιoν 5oo ατoμιrrv τα αlτoiα εi1αν oηι<ειπμrOεiγιφω τοlιl εκ ττφιφγeiαq,'1ρχr αΙvvα ανtrTτιiαroυv τovσκσrΙdv mξαφξαiη

π,ryrφooθdrcrπαs αιδεν oιπΦφπ ειq τoιη Eλλrιιnq llα παραμ€ιαλ, ειq τnν αιαβν rcτdoταoιv rωυ εtφblcoιrro lαι πι ιiψειλαν τo ταχ'jτφoι, διrι,ατd,v rn funθιiωw dλoι w επαvdλθn o τdπoqιrπ5τnν ειηγετικliν 1εiραωυlκρα-

ταιαιiτoιl ooιilαiιoυr.

$ )

<Eλλrινικi Noμαρxfu> πoλΦ ληioξ γfuεταιγιατατιηφιi:.<O επbκσιoq ε11ει LJτα καlloιrιlαiτoυ, 10 παμiδη τo κiθε oπi τι, τnν Λαμrφfiν οπ6 κdΘεπαττd€vα αρνiκor αιlμi ιcααi 1οφbν. ΑMo 1oo, ιiλλo διαcooια και ιiλλo 3oo. Αττo τoιη γdμoιη πα(ρει 45 παβδη και αv εiuαι παραμlφι1 oηγενεια ανιiμεσoν ειξ τα αvτΦγυιu αρ1ιui αrτo τα 1oo γΦoια τnv

&ιivαπιiμι50 f d,τιμrτορ6oει κirnπαqoυμιαιιifuoπ &ιi\nτσι)χ)ωστσtλ,1ιiριν oιμεoiμεoιτειbιπ. Eιξ lcαΘε €ι,αι, dπτου αlιoαrπ6κiνει. Aρ1ιιιi αrτd50lαιlcατεβαiuει €οη εκε( &ιαl εlhει w ττdρει Αv tαη ιαι ιgνcι,αq'(αληερoξ dλΘει εη τιιν ε:ταρ1fuν ται dπoυ

ΘιiνεL τo

τoυ &d w ζrrrfloει ελmμoodτvrιv ααιo ωιη τπτoφ<ilrroιl lφεπει και rn τoυ &ioει ιiδεια

xoξ1ριoτιαrnξ, 60 ψ6oια

oειτιυεπαρ(αυ>.

w rτdρει50 ιt

rn:φιrιοτrt-

οΠoλ6 τφν ξεκιvlioει n F,πανιiαmolυ o'ταφιΦxnc ΦrΙμrριoq o E με εγκιrκλ6 Φυ πpoq τσv μιπρπoλirn Σμιpvnq τoυ ζππi ln φειτvlioει, rn απoδoκιμιioει rcαι'ιn <<l<αρφιiloευ oτo Φανdρι και rcατ' ετdκrαon oτιπ Πιλn τιιν illrαρξn τnq Xιiφταξ τoυ Riγα Φφαbυ: .<oθεv εvπiλoμαι θιiρoειoφoδμξ rn εφrιγoρiq <iλαιqταιζ δι:vιiμεoιν εv πιioι τoιζ μΦsσι τnξ επαρ1iαg ωυ και lαilμαιq και ;1οψioιq, παραλiαιg rcαι μεooγεiαιq, rn μnν παραrτ€on τoιoiτroν otJτvταγμα ειq ανιiγlκooιν τω ;φιαrιανιι<i εμπιαεευθirπα ooι λαιil αrrερ ιn μnv εμφαvιofti rrμirroν τn αρχιεμυoι-τvn ooυ, ωι τftiρεg ιlπiρ1ει ωθραrrπoq εκ των θoλφriry αι:τoιi ενιloιcδν τoιq δ6γμαoι

ιcfrIτfr'yα}wo'Ο

π(αrειη εvαvrιofμειov. o(rκξπo(nooν καιμn ιiλλοη εξ αrτoφdσεCιη,

τnq oρΘoδdξoυ nμcδν

ftn και τoυ Θεoιi n 1dριq ε(n μεπi mξ αρμεμ)oυιπιζooυ>. οΛfuo μετιi τnv €γoρξn τnζ Eπανιioταonζ, τoν

Aπρ(fuo τoυ 1821, o Γρnβριoq με εγκuκλo τφοq 6λoιξ τo1ξ μιπραlτoλiτη αφoρ{ζει 6λoιη 6ooι oψμετξow oε αιzπi. Σliμερα n Eκκλnoiα δεv αρνεirαι τoν αφoριoμ6 α}ιλi πτμi αιπξ dγινε κατdrrιν εκβιαoμιilν των Toιiρκoν και για τnv ωωφιrγliν αντιπoirrcrν oε fti,ρoq τoυ ελλrινικoιi oτoι1εioυ τnq Ιftrνoταvτινo(lrroλnζ:

αι

KολαιοφιilΨπξ

<<..Tdσoν

Ψlεiq oι αρχιερε(q, oι ιεμομ€\Dι,

λo. Hταν dνΘρωπoι πoυ ιrrrnρdτnσαν τoν ooυλrdνo, πoυ επιβ[ωoαν με [ντριγκεq και περ[εργεq (τoυλdχιστoν) δoooλnιp(εq με τnν

oι

πΦκριτoι με σι4rβoυλdq και

]τρoεστ6τεq, oι ειrκατdσrατoι, oι

τnν ι1γριrπιον τrρooo1tiγ ταq rpυΘεo(αξ, oδnγ iαq και παραιν€σειq, ιlα διαφυλdττετε τnν π(oτrιγ τnν uπσrαγιlν ειξ τnν φαταια βαoιλεiαν και να τo αrτοδεικvιiετε με ειλιιφ(νειαν... Eκεftnιη δε τoιξ αoεβεig rrμrrrαιτιoιξ και απoνε'ιronμA,oιξ φηιiδαq και απoσrdταq oλεΘρbιη ιrατoιξ μισtτε και νατoιξ απoστρ@εoτε ιcαι διαιlo[α tcαι λ6γω καΘdrι n Erαcλnofα t<αι τo γ€\Dξ τoιξ ε11ει }rηrιorιμAnιη και επισσ(φειiει καd αut6ν ταq παλαμιuιστdαq αραq ωξ μελn oειcrιrr6τα... O(p(ι)pιoμAnι ιrπΦχouσι και lαmραμε\,oι και ασιrγχΦrrroι και ιiλιπoιιtετd Θιiνατoν καιτω αιων(ω ιyπdδικoι αναΘdματ ι και τυ}Ιπαν ια[oι... Αι πετραι, τα ξιrλα κι o oiδnρoq λΦε(noαν αιrtoiδε μnδαν(ξ. Σχιoθε[oα n γn καταrτ[oι αυroΦ, oιη( &)ζ τoν ΔαΘιiν και ΑβειΦν, αλλd τραlrω δn τ[νι παραδdξω ειq Θαι3μα και παρdδεryμα. Παταξαι Κιiριoq αurodξ

ffiει, rrιφετΦ τn ανψΦoρ[ακαι τn cδ11rα. Γεwnftiτω o oιpα\,rξ, o ιyrrΦ τnν κεΨαfuiν αιπcitν 1αλκoξ, και n γn n ιrπ6 τo1ξ πdδαq αιπcδν σιδnμi. Eκακαlτo[noαν α6μξ Tnq παρoιbnq ζωriq καιπρoζnμιβΘεbαν καιτnν μελλoι:oαν. Eπιπεodτcοoαv επ[ ταq κεφαλιiq αιπcirν κεραιrιlo[τnq Θεiαq αγανακπiσε(ξ. E[noαν τα rcπiματα αιπd)ν ειξ παvrελfl αφανισμ6ν και ειq ξoλ6Φει)σ[ν. Πειlvnθmcooαν τα τaαα αιπιirν oρφανd και αι γιrvαfκεq αιπ6ν 1fiραι. Εν γειlνεd μια εξαλnφΘεin τo 6rnμα αυrCδν lιεt fi1oυ, και μn μd\m αuro(ξ λθoξ επ( λθoυ. Αγγελoq Kιp(τn

τω

oυ καταδιCδξαι αurodq εν τnφ[vn ρoμφαfu ε1ovτεqταq αΦq τκirπcrlντωv αrc αιcilιυqαγaωv και των oo[ων και Θεoφdμlν πατ€μDu

και αuro( ιcοι dooι τoιq [1τευιv αuro[q κατακoλoι3θnoαν αιΙετωcλmcη ιi lcατακoλoυ&io<οoι τoυ λoιπoιi.

YπηΦφει σιrιloδικ(ξ επ[ τnq Aγ iαs Tραrr€ζns αωt(d 8v μnν[ Mαρrb παρd τnξ nμ6ν μετριdΓrτroq και πdll,rων των αγ[ων αρχιφ€ωυ). αφoρισιΙoq tkαν επ[orιq €ιn μ6oo για να εκδιιcnΘε( druq πoλfτnξ κiπoιoν ιiMq αρκε[ να πλιiραlνε τov ιφdα. H τελετn φoβεμi. o πατrιiq τrnγαινε €ξω ατc6τo σTcIτι τoυ <αμαρrοlλo6> φoμilνταq τo ρdσo, αιπ6 πoυ φoρoιbε στιq κnδεiη και κρατoιbε μαιpo κερ(.

Mτrρooτd τoυ τrnγαιναν dMoι ιερε[q κρατωwαq ειlα σταιΦ και μαΦεq σnμα[ξ. O παπdζ διdβαζε τoν αφoρισμ6 με dvτoνεq κιvιiσειq και σTn σιrvηεια (ιπoχοφoιiσε. o αφoρισIΙarcq μπoρoιbε να επανελΘει στιq τdξειq των καλοlν χι)ισrιανων εdν τfuiμυνε τoν αvrιαφoρισμ6...

Πιiλn. oι μετθπειτα ιστoρικo(τoιη κατατdσ-

σoιrν σε αuroΦ πoυ oιiρΘnκαν παρd τn Θελnoli τo1η στnν Eπανdoταon επεvδιbνταq στn νdα κατdoτασn πoυ διαμoρφων6ταν

σrα Bαλκιiνια. fbdφει γι'αιπoιη o Ι(ωνoταΠαπαρρnγαrroυλoq: <<Aιπo( oνoμιiσαι/rεq εαuroιξ τo περ[βλεπτoνγει,oq των Pωμα[ων βλαoφnμ[αv fiκoιlαν αν τoιξ oν6μαk τιq γραικolh Ti Eλλnναq. Δε"ιl fiθελαν να ιfoow κoινων(αν με τoιξ α(pανε[q και vτ fuoξ

αναξfoιξ σηγενεiαq των πραματειπιiq fl τεεδι:oφnμliΘnoαν

1τ [ταq... O ι Φαναριcοται

πoλυει&ξ και

πoλιπραrrcοq. H δε αλliΘεια ε[ναι &rι περ[ τινα τoυ βioυ και πoλιτικriq αυτcδv nδΦαιπo ευλ6γcη να κατακριθωoυ>. Ιζαι o ΑΘανι1oιoξ Κoμνnνξ uπoστnρ[ζει, <<Ι(αταδιcδκoι:oιν αλλliλoιξ και ειζ αurdξ τα σηγεγ ικdζ oικηwε(,αξ, απoσrρ€φowαι δε μεταξυ των μεxρι μiooιη. Oιhcοξ oι μηι(rτdνεq τnξ αιrroκρατoρ[,αq

απαυδlioαιπεζ απ6

των εvo1λfioεων αurd)ν, ειl[oτε δε απd των

κατd των δ(ων αurd)ν πρoσGi)rτων μnχανoPαΨιcδν, τoιξ μεv εξΦιoαν, τoιξ δε απoκε-

φιiλιoαν και nλιiφμoσαν αριΘμ6ν τoιξ

νoιξ>>.

oιπ<οq

μικβν

δικαιoξoιη και αξαιτoυμ€-

o George Finlayπιiει ακ6μn παρα-

π€ρα: <H εξoι:o(α τoιξ στιq παραfuιΛ,ιiβιεq περιoχεξ fiταν περισσdτερo διεφΘαρμdνn και κατ(ιπιεστικli απd τnν τoυρκικfl διo[κnon. Kαμ(α ιiλλn χριστιανικτi περιoμi δgν liταν εκrεΘεψεvn σε' τετoιoιξ εκβιαoμoξ

και αγριdrmεq. Σε τετoια dιcταorι εiχε πρoχοφlioει n διαφΘoρι1cδατε στα πριδτα μroνια τoυ 19oυ αιωνα, τα πoσd πoυ απoαπolbαν παριiιομα oι Φαναριcοτεζ αξιωματoιi11oι ιooδwαμoιiιoαν με τo χαριiτoι πoυ τrλ,ιiρωνε oλ6κλnρoζ o '

ελλnνικΦπλnθιπμΦrr.

Σε μια αντilνυμn μελετn για τoιξ Φανα<<Tα ιpιλdγμiμματα τnξ Ιoτoρ(,αq>), εκ&σειq Eνιiριcοτεg (Θεd&oρoζ Παναγαlroυλog

}.ιoq)

αναφ€ρεrαι

χαρακτnριστικd:

<<o

διd-

βoλoq ηdνvnoε τoιξ Φαριoα(oιξ. Φαριoα(-

oι δε εγ€νιmoαν τoιη Ιnooυfuαg. Ιnσoυ[ται δε εγdννnσαν Φαναρι{Ιrταq>>.

o Κoραfiq τoΦ xαρακτnριζε <ανδμiπoδα

τoυ ooυλτιiιloυ>), ενCδ o oσπoδdρoζ τnq

Moλδαβiαq Αλdξανδρoζ Σoιπooq γρdφε ι: <MdΘε 6τι o αυΘArcng Φαναριcirrnq, dνευ φιλoδoξ[αg και dνευ ραδιoυργιων oμoιdζει πρoq ρfiτoρα ιiνευ εηλοrπ[αq, φιλιiρεσκoν γυκα[κα dνευ απαιτιioεων ri ιερ€α dνευ uπoκρισ[αq>>.

ΚοΤσαμΠαοnδεsσTn θεon TωVΑλnΤΤασαδωv Πριv ξεoπ6oει η

Erιiiσrση

rη κoτζoμπΦ

xαι

πη

o

Μξ

€λεvεfπδα'λειhnrμn

φas αφardδη. τψg

lιΦ,,

Tαrbrcυg. αOπγ α κoζaιπιιioηδε uλivε για ελal&ρ0εg δεt ε1-

vαιγrιrκaλυqt€ιpειη0Φηπtλnαrlα}ιfuiγππlειαlιlαfrωιaτη06oιtwrιlTαriρκοlw.

(Poψμευille)αoιφoεoωiταl'ασxσiσαvmιτφιγμεγιiλ'tεδη'daαpεπερΙd'toπιlrιφφlΦ μαmlmλιiιsωlwαβoΦ6δεξxαιαιπι€ιtδετ.]d0ε'φoΞσιξαγηW6στιllaγιγfυειιirπr αvεaιρηωc ωYιfioηg.

πρΙγ

τlf4(fuιr',

ξ

μtιlεg η Ξλλ6δα

γΦrr μ μxμξ

rrl@>.

(GεοrgμFinlay}HΦflηπrYptζαιlπiαFωYαιrιnγxnσευYΔεληγdιrY'ιπγpΦaιfπαεlψil oφεραγ τιμ rdδα r'c αfrρlΦη tπ εγω0εi μ πιl.λoΦ,o0ωμαπκf, r ηπo'ιραωρ.fu

.

fuTortfu'2!d6l

ΔελnγιαvvnS

ΘεδδωρoS Koλoκoτρδvns

ΠαπαφλθooαS

o Qvετooτoq

o γλεvτζ€s

o... oμoρτωλιis

Δελnγιαννα[oι fπαν αrrd τιq τλ€oν orι-

ι

μαιπικig oικoγdνειεq τoυ Moριd. I(ατdγovrαν ατ16 τα Λαγκdδια Πoμιπ[αg και

πματooτdτnoαν σTnν εξ6ιπcοon των κλεφτcilν και των Koλoκαrμoνα[ωv. o Aναγνcδcrrrιq Δελnγ ιdνrrnq iπαν τo σnμαvt ικ6τερo πρ6oαrπo τng oικoγiνειαq. <<Hταν πλoιioιoq και ισχυρoζ χdρn στιq πoλΜq διαoιπδ€oειq και επικ(νδυνoq για τnν φιν€τoα και τnν επιδεξι&rrττα με τnν σrto[α τrρocυΘoιbε τα q1€διd τoυ πρoκει-

μενoυ να ατroιcτtioει περιoodτερn δwαμn o iδιoq και n oικoγdvειd τoυ ακ6μn και σε Fρoq τoυ κoιιoιi oυμφ€ρoιπoq>r. (Home Samuel)

Σιoivns

o κρofooξ

Ιbrilργιoq Σιo[vnq αlι6 τn Γhoτoυιπι

ι^ l \-,

** €\,α αrε6 ταπιo σnμαwuαl τrβoωπα στnv Πελατ6wnoo. Eπε σnμαιπι-

κn πφιoι:o[α, τnν αro[α αιiξnoε και μετιi τo ξειcτrαo1rα τnq Eπανιioταorιq. <<T oν πφιω6τερoνπλoιπou 6μcοq, λημrσιν dτιτoν αrιdκrnσει, α116 τα φφΦια των Πατβν ειξ τα αlro[α tπEιπετρoφdq>). (Ιl thζliq) (Eατελνε τρoφ€q ααν τα φφψια πoλιφκoι:vrαιl ωε6 Γoιη E}ιλnνεq). Η πφιoι:o[α πoυ εi1ε αrroι<rιi-

διb εκmoμμιiρια τdλιμ.

'oει ξετcεριoιbε τα

Mqυρoμtxαλns o ouμΦερovτoλ6γoq

ff l

ετβμπεnq Mαυφμιμλnq,

Ι l

€να

απ6 τα

! onμαιπικddoo καιαμφιξ6μεναπβ-

oαyπα τoυ αγcirνα. Toν περιγρdφoW: <Πα1ιbαρκoζ, αργoκ[vmoq, καλooτεκoιiμεVoξ, ε[ναι πβθυμoq να δεμε( αrrοιαδl'ιπoτε δι-

o(κnon, αρκε[ να εξαoφαλioει πλoiτrn, nσυχ(α, καλαrrdρασn και αoΦλειαrr. ΠαΦ ταιiτα 6μcοζ, oι περιoodτερoι

των

oτι o Zcitμnq1ρcilαταγε

Toιiρκων ενα μιλroυvι γρdοια και oι Nτε-

λnγιανναfoι και oι Λoιπαiγoι και oι dλλφι. I(αι o Mεταξdq κ6ιπεq τnq πιdτoαq χωρiq παρd. Kι o Ιftολετrnq

€ναqγιατμξ.

o Mαυρoκoρδdτoq

τoιρdκι τnq Ιftονoταwιvoιyπdλεcοq. Toιη φκκiσαν αuro( oι διακoναραΦι, oι αγωνιoτα[ εκλαTo1ξ

μπραατoιη, κoιξ κι αyr6 τα 1ρ€n

λειπ€μοoαν

ατr'

τoιηToΦ-

1xδαrαγαν των Toιiρκωvκι εγ[ναν μηαλoι και τραιlo[. Γbμ\,(r)σαν και τoιξ Toιiρκoιη κιπα[ρνowαq καιτo βιΦ τoιξ και τo €θνη γιiμνrοoαν και τ' αφdνισαν... Oταν o Koλoκoτβrmq και oι oιlιπρoφoi τoυ fiρΘαν ατ16 τnZdκι:vθo δεγ ε$1αν oιiτε σπιΘαμi Ψιξ. Tωρα φα[νεται τι ξow>r. (Π Bαλ€Toξ,

<<To

πρoδoμ€ιο

αrroυ

Eικooιan>)

τoυ Moρlιi>>

Θρυλικ6ξ,.Γ€ρoq τoυ

Moριd>> o

Θd-

ι^ |δrρoq Koλoκoτρcδνnq flταν απ6 τα \-/ πρ6oωπα πoυ αναδε[μnκαν oε δεoπ6ζoυσεq μoρφ€ξ τoυ 1B2l,στα πεδ[α των

μα11ων αλλd και τnν πoλιτικti, ενcδ n φυλdκιoτi τoυ €γινε oιiμβoλo τnζ αχαριστ[αξ τnq πατρ[δαq πρoq τoυξ αγ(rνιστ€ξ. Ι(λdφτnq απ6 τn μικρli τoυ nλικ[α, 6ταν πια n κατdστασn στnν Πελoπ6ννnσo dρχισε να δυoκoλευει αιπoεξoρiζεται στn Zd' κυνΘo αλλd πoτ€δεν ξεxνd τn ζωfl στo βorνd. Και δεν κριiβει τo παρdπoν6 τoυ γι'αυτ6. T€ooερα o1εδ6ν 1ρdνια πριν ξεoπdoει n EπανιiστασTι, σε επιστoλfl τoυ πρoξ τoν αρματoλ6 Γιcilργo Bαρνακιcirτn γρaφεl: (...Π

6πωq αναφdP81, τnν κατακερμιiτιoαν με τα

oπαΘιd. Ιδια[τερα oκλnρ6q fiταν o Koλoκoτρcilνnq και κατd τn διdρκεια τnq Eπανdστασnq και δεν τo €κρυιpε πoτ€: <Eγω δεν €λειιpα να κdνω μια πρoσταγli... 6πoιo χωρι6 δεν ιiΘελε ακoλoυΘrioει τnν φωνιi τnζ πατρ[δαq

τζεκoιiρι και φωτιd>r. Πoλλo( κατnγ6ρnoαν τoν Koλoκoτρωνn για στιγμιαiεq συμμαχiiq,6παrq 6ταν €γινε αντιπρ6εδρoq τoυ Eκτελεoτικoιi κ6ντρα oε 6oα εi1ε συμφωνlioει μb τoυq dλλoιη καπετανα[oιη πoυ dβλεπαν τoν Mαυρoκoρδιlτo και τoυξ Yδραioυq να Θdλoυv να επ ιβλnΘoι1ν

κoιh.

εηενειιi oαq ελιiβατε τnν πατρ(δαν και τρ6τε κριdq αζΦγιαστo και ηcδ oιiτε τnν nιiρα oιirε [oιoq Θdλει τnν ευΦ και τo τμo με τnν λιπραv και ειq αιπ6 σαq ξω παριiπovo,

τoυ

t

πιστευει>>.

Yπdρ τoυ Koλo, ' εχoυν κoτρωνn

στoιξ στρατ ιωτ ιΦιλfiμων τoν

I.

κατnγoρε[ για δoξoμα-

καιo[διoqoγιoξ

:l

τoυ Πιiνoq Κoλoκoτρdrνnq. oποrq αναφdP81, o Πιi-

i

:

νoξ παρoι:oιd-

στnκε μπρooτd

6τι o 1oμdτoξ τoυ

νιστικoιi δεv

o

v[α ενcδ, 6τrο19 γΦφει, τn oτιiσn τoυ δεν τnv ε[δε με καλ6 μιiτι

τoυ κρατcδνταq τo

,., -.::

οπαΘ[στo 1€ρι και τoυ λ€ει: <<ιi oταΘερ6q να σταΘεis μdχριq α[ματoq ειq ταq απoφιiσειξ fi εγcil

...

"',

..iiΙ

γραφτεi πoλλd αλλιi '""'{ ξ1oυν γραφτε[ και πoλλd εναντ[oν τoυ απ6 τoν Δελnγιdννn, τoν Παπατoωνn αλλd και τoν Mακρυγιdννn πoυ εκτoq των dλλων τoυ καταλoγiζει και παρdνoμo ,i'i,,i

,,,]

πρωτog Θα oε φoνειiσω>>.

πλoυτισμ6.

O Π. Παπατoωνnq, Mεooriνιoξ πρoιiχoνταζ, στα απoμνnμoνει3ματd τoυ γρdφει για τoυq Koλoκoτρωνα(oυq:

oliκω-

σαν τα dπλα κατd των Toι3ρκων ατε6 πατριο)τιoμ6. <<...Exoυν δ(καιo.

<<Γ6ρoξ

,<...ελTiστευoν τoυξ oμoφ6λoυq των

χρι-

στιανoι1q και ε[1oν doυλoν τα Πnγdδια και τnν Mdνnν. Eκε( ε[1oν τo doυλ6ν τoυξ και nνdγκαζoν δια τnq λnoτεfαq τoυξ πρoεoτoιiq δια να τoυq βdνoυν αρματoλoιig και dτι δfiΘεν ooτoι να εμπoδ[σoυν τnν τε λn-

oτε(αν και τnν ζωoκλoπfl>r. o Δελnγ ιdννnq στα απoμνnμoνειiμ ατ6, τoυ αναφ€ρεται oε €να περιστατικd με δρdστεq τoυq Koλoκoτρωνα[oυq και Θιiμα τn νι1φn εν6q πρoεστoιi τnq Καρι:ταιναq με τoν oπo[o ε[1αν διαφoρ€q.

Eπειδιi δεν τoν βριiκαν oπ[τι να τoν σκoτcδooυν, €δεoαν τn γυνα[κα <<απ6 τoυξ μαoτoιiq ειξ τnν oυριiν εν6q ανδρε[oυ [ππoυ τoν oπo[oν [ππευεν o Θε6δωρoq Koλoκoτρcδνnq και τnν €oειραν ανnλεωq και απανΘρcδπωξ τρειq 6ραq δρ6μoν>r. Στn owξετα,

H εμπλoκιi τoυ με τnν πoλιτικli τoν €φερε σε αντι:tαρdΘεon και με τoν Mακρυγιdννn o

oπofoq γρdφει: <<Toυg ε(πε 6τι με Θ€λει ζωνταν6 να με γδdρn σαν πρ6βατo,6τι riταν 1αodπnq ειq τnν ZακυνΘo και γνωριζε τnν τξ1νn αιπfiνn. Kαι αφoιi τiρΘε γυμν6c ειq τnν Eλλdδα και πλoιiτυναν κι €γιναν Kιαμιλμπ€nδεq αιπdq και oι oιjντρoφoi τoυ καΘnμερινωq δoυλεdoυν τnν πατρ[δα μ'εμφιiλιoυq πoλdμoυq και ν€εq φατρ[εq>>. o τρoμερdq πdντωq κλdΨτnq εiχε και πρoσωπικ€ξ oτιγμ€q πoυ τoν €καναν να μoιdζει με καλoκdγαΘo τtyπoτnq παρ€αq. o Tερτodτnq γρdφει 6τι 16ρευε, τραγoυδoιjoε

κλ€φrικα τραγoι-lδια και 6τι τoυ ιiρεoε να

π[νει, αλλd και να μεΘd τoυξ dλλoυq για να γελd μαζi τoυξ. Aλλεq Ψoρ€q, για να γελdσει, €ρι1νε μικρ€q πετρεq στo γdλα cδoτε να oπιiνε τα δ6ντια τoυζ 6ooι €τρωγαν. Eνcδ για να μnν τρcδνε τo γdλα των κτnνoτρdφων oι στρατιωτεq τoυ, dρι11νε μ€oα στα καζdνια πιπιd και 6ταν αιπo[ τo 6τραlγαν <τoιξ εκ[να ωξ καΘdρoιoν δραoτliριoν για πoλλdq ωραqrr.

ΠατrαφΜcroαq, oιiμψυνα με τoιξ ιoτoρικoξτnξ επo1ιig, t'παν <<dσω- .

Toξ, επιρρετrnq στιξ nδoν€q και μανιcοδns γι:vαικdg>>. Στnν Ιftονoταrrr ινoiyπoλn oπoιιζεl δ[νει αφoρμ€ξ oτnν τoιφκικli ασTυνoμ(α να τoν oυλλdβει,<διd τnν dταrroν και ωpfκειoν διαγωγli δiδorπoq παρdδειγμα διαφΘoρdq ειq τnν σιJvoικ(α αιπoιi>>. o Φ. Φωτdκoq γρdφει, ..E, παπ6δεv ντρ€πεoαι τo

oχliμα σoυ, να φ€ρνειξ γυvα[κεξ κdΘε νiryτα σro oπiτι σoυ και να orικcirνειq τnν noιη1[αν των γειτ6νωγ τoν μαroιπ και τoν ξαναμoτoΦ oι τoιiρκoι πoυ τoν oιyvdλαβαυr. oταν φτιiνει στo A[γιo (Booτ[τoα) και μιλιiει ωq εκπρ6oωπoq τnq Φιλικflζ Eταιρε(αg για τnν Eπανdoτασn αντψετωπ(ζεται με επιφυλαlcτικdτrιτα απ6 6λoιη. o Ανδρ€αq Z{ψnqαπαvτcilvταt oε doα λ€ει o

Παπαφλ€ooαq

αvαφ€ρει:

τoυ Δικα[oυ λεaΘ€ντα

.<oλα τα

παμi

ε[ναι ιioτατα, απελ-

πιoμdνα, στασιαoτικιi ιδιorελιt και oxεδdν μπιρμπdντικα>). O Παλαιcilν Πατβν ΓερμανΦ γριiφει3 <...o δε Δικαioq dνΘρωπoq απατεcilν, και εξωλ€oτατoq

περ[ μnδειl6q

dλλoυ φρoντ[ζων εψiτ[νι τραrrω να ερεΘ[σει τnν ταρα11tiν τoυ dΘνoιη δια να πλoι:τ[σn εκ των αρπαγcilν τoυq εβεβαiωoεν dτι ε[ναι τα πιiντα €τoιμα (για τnν Eπανιioταon)>r.

-Κατd τn διdρκεια τoυ ηrφυλ(oυ πoλ€μoυ τot8l24o MακριryιdννΠξ, o απo[oq t'παν στo [διo oτρατ6πεδo με τoν Παπαφλ€ooα και τoιξ dλλoιη Poυμελιωτεξ καπεταναioιξ κατd των Πελαrroννnofων, γρdφει στα απoμνnμoνευματd ToU: <<O Παπαφλ€ooαg πliρε μιαν γυνα[κα με €να ντ€φι και €ναν με βιoλi και πliγαμε ειξ τo Λoντdρι... Kαι τoν γεννα[o

Παπαφλ€ooαdπoυ

γλ€νταγε

ειq τo

Λιoντdρι με ταιq γwα(κεq και τα λαλoιiμενα και αιπ6q δεν ε1ει τiπoτεατr6 παι1ν(δια dαroυ

πliρε

ατ16

τnν Tριπoλιτζdκαι γλdνταγε

με τιq συμπατριωτιoodg τoυ.

Γιiρευε τιq επι-

δ€ξεq (π6ρνεq)>r.

<<Hταν o περιoo6τερo χωρ(ξ αPχdq dνδραq και μαζi με τoν Kωλtττn,o βιαιdτερoq διωκτnq των MoραTτcδν αρ1nγων. Η πdγκoινn αγανdκτnσn πoυ εκδnλων6ταν για τn διαγωγιi τoυ τoν €πειoε 6τι Θα riταν επικtvδυvo να με[νει στo Aνιiτλι, πoυ n ακ6λαστn ζωfi τoυ και oι φoβερ€g κατφ1ρlioειq τoυ τoν τoπoθετoιioαν ωq πρωτo oτ611o τnq λαTκriq oργflq και τoν €καναν απoδιoπoμπα[o τρdγo.

Eιχε τ€λεια €λλειιpn πρoσCoπικflq αρετnq και πoλιτικfiq τψιdτrπαq>r. (G. Finlay)

Mετιi τo θdνατ6 τoυ στo Mανιdκι o Kανελλoq Δελnγιdννnq, αν και αντ[παλoq, γρdφει: <<o ενδoξoq αιπoι1Θιiνατoq αrr€πλιyνεν 6λoιη τoιη ριiπoιη τoυ ιδιcrπικoιi και τoυ πoλιτικoιi τoυ β(oυ>r.

Toefu'27

l7

KYPIAKH 28 MAPTIoY 2o1o

Mαvτω MαυρoγθvoυS

ΙγvατιoS

H πιiμπλouτn πoυ π6Θovε στnv ΨιiΘo

o ΦΓλos τωv lσxυριδv

Mαντω Mαυρoγ€νoυq

ε[ναι (oωq

πρoσφε-

τα πρoσωπα εκεινα πoυ

ραν χωρ(q ιδιoτ€λεια

ατc6

στnν

Eπανdστασn. Πλoιioια και μoρφωμ€νn,

6ταν ξ€oπαoε

νε παρdα με τoν Aγγλo Edward Blaguiere (Bλακ€ρo τoν φrilναζαν oι Eλλnνεξ), o oπofog εixε φiρει στo Nαirπλιo τnν πρωτn δ6on τoυ δανε[oυ πoυ εfxε oυνdιpει τ6τε n

ελλnνικri διo(κnσn. H cl1don τnq με τoν Αγ-

n Eπανdoταon dφnoε τnν Tεργ€oτn dπoυ

ζoιioε και πιiγε στn Mιiκoνo (τdπo κα-

γλo εν61λnσε τoν

Yιpnλdντn αλλd και τον Kωλdττn και τoυq dλλoυq και dρ1ιoε o διωγμdq , τnq. Στnν αρχli ; dκαΦαν τo oπkι : τnζ στo Nαι1πλιo. Στn oυνd1εια oυλ-

ταγωγtiq τnq μrιτdραq τng) 6πoυ συ-

γκρ6τnσε με δικd τnq €ξoδα oτ6λo, ενril στn oυνd1εια oργdνωoε dνα oωμα απ6 περ[πoυ Boo dνδρεq τoυ oπofoυ nγoιiνταν

λαμβdνεται με

εντoλfi τoυ Kωλdττn και oτdλνεται στn Mιiκoνo. Xωρ(q μdoα και 1ρfiματα κα-

φoρcδνταζ αντρικd

ρoυχα και πnρε μερoq oε πoλλdq μdχεq.

E1ει γραφτε( dτι εiμ ttt

ταλflγει στnν Πdρo

ερωτικli oxion με τoν Δ. ,2

Yι[:nλιiντn n oπo[α δεν λrrξo

κατd-

oc" 1rci1lc. 1'ιcιτt n -]\fcιιrτcξ

':ι:'EτιΞffiffΙ'f:J"" .''j

'''':

'

:.:1"j11:.',"..

φωνα με τα κoυτσoμπoλιd τnq επo1lig, €κα_

αν€μια. oι αιτlioειζ

ιεoιroμt'

..j.,1r -

dπop πεθα[νει μ€oα στnν

(<για oι_

r'i βc.λoeια

απoρρ(φθnκαV...Σ.

fuαι απ6

τoιξ κλrφικoιη ετε[νoιξ πoυ,

αν και δεν ε[ναι ευριkεραγνωσro(, δια-

δραμdτισαν σnμα\rrικ6

βλo

σrα τnq

Eτανιioταonqπαiριοιπαgπιivτατoμ€ρoqτων

lvΞπD

νoζ και καταδικdζων τnν επανdoταoιν ωq α:iλoι:v €ργoν απdτnq. Tfuα €φυγoν ετrn εκ τoυ €ρκoυq oδdvτων τoυ ιερdρ1oυ αιπoιi;> (Ι.

Φιλιiμωv)

ια1υμilν lcαι κφ1ωg τoυ Mαιpoκoρ&iτoυ.

o Ιγνιiτιoq καταγoταv

αrτo τn Λioβo. Aν ιcαι α1ετιlαi oε nλκ(α καληnρoq, δεν Θα αργlioει να γ[νει διιiδo1og τoυ δεoπωn Eφi-

μικβq

*x*#*tr:;1}*;iilfi*ιff}

και λειτoυργε[για λoγαριασμ6 τoυ αλλd και ωq φoρoειoπρdκτoραζ. Στn oυνfuεια oρ[ζεται μnτραrcoλfτnq oυγγρo βλα1iαq κα ι αuroεξoρ(ζετα ι στnν Ιταλ(α αrεoυ oυνδιiεται με τoν Mαυρoκoρδdτo.

o Pougueville γρdφει για

τo φiλo τol3

Mε wToλΙi τ0υ

Αfu'oηνd'τιoζ α,πεifrnitToυζ

Aλfi, μmραrrofuτn Αρταq: <<Mε εντoλfi τoυ Αλfl o Ιγνdτιoξ αrtελnoε τoυq παπdδεq (τnq

yIα,πα,lεζ(τnq

Hπε(ρoυ) με αφoρισμ6 αν βonΘoιiσαν τoυq Σoυλιωτεq>). Kαι o Περραιβoζ oυμπλnρωνει: <o Ιγνdτιoζ με δικfl τoυ πρωτoβoυλ[α παρdoυ-

Hπεiρω)

ρε τoυq

μεaφoρισιιo

πρεβεζιdνoυζ τot97&στn oφαγli και

dφερε τα κεφdλια των γιiλλων πoυ ε(1αν εκτελεoθfl σTn Bdνιτοα μετd τnν uπoταγri Tnq>r. ,<Bλαoφnμ[αq φρικωδ εoταταq κατd τng αλnAcfαg Ξa)ιr ερα1'μdfaΣ' ιcατd r.oυ.ε:&'ιroi. πιrεt,'J._ ματoq εξεφcδνει o Ιγνdτιoq, αναιρων τnν κυρ[αν

αρ1riν τoυ ιrrdρ ανεξαμno(αq ελλnνικoιi αγω-

AλεξαVδ

ρo S

Mαυ ρoKo ρδατo s

σ επoγγελμoτlos μnxovoρρdΦos fuαι απ6 τotξ προ)ταγωνιoτdg, εκε[νoιη πoυ ατrαo16λnσαν τoιξ πdντεq κατd τnν περ[oδo τnq Eπανdoτασnζ και στn oυνdχεια τo oιiνoλo των ιoτoρικcδν-ερευvmcδν τnq Nεοτερnq Ιoτoρ(αq Tnq Eλλdδoq. Toν τελzuτα(o καιρ6 τλnΘαfuoιyν oι φωνdq, κατd κιiριo λdγo των επισTnμ6νων, πoυ π(oω ατ16 τoν ((τεσoαρoμdτn)> μnχανoρρdφo, αrcωq τoν απoκα_ λoιlcε o Kαραi'oκdKΠζ, κρυβoταν μια ειλικρινflq διdθεonγια Tn δnμιoυργ(α ενΦ ανεξdμn-

τoυ κρατoιη βdoει Tnq εφωπαTκliq ψπειρ(αq.

Mιλoιircε 11γλωooεq, διετdλεoε ιrπoυργξ Eξω_

τερικων τnζ Bλα1(αξ επfnγηroν(αq Ιωdννn Kαρατζα, β8 τoν αrτofo τo 1819 αναχωρε[για τnν Ιταfuα dτroυ oυvδ€εται με τo μrιτροπoλfun oηγρoβλαxιαq Ιγνdτιo, dλλo σnμαντικ6 πβσ(ffτo τnq επoμig. ΣπoυδαζειΙατρικri, ενcδ

πα(ρνει μαθriματαγια oχυρωματικd dργα και γρdφει βιβλια. Eνα ατrd αιπd, ]roυ αναφdρεrαι στnν Toυρκ(α, πρoβλdπει τnν αδwαμ(α τnζ oθωμανικflq Αιπoκρατoρ(αq να συvεχ(ζει να ιrπdρxει στιq oυνθflκεq πoυ διαμoρφωνowαν.

To 1821τiρθε στnν Eλλdδα. Αντικατdoτnoε τo <<oαρ[κι με πiλoν ευρωπαik6ν)> και dφερε τoν τ(τλoν τoυ πριγκιπα. Στo oτ61αoτρd τoυ μπα(-

Yι[:nλdwlζ, o Aνδρoιπooq, o Kαραi: oκdκnq αλλd και oι Πελαrroνντioιoι oπλαρ1n-

νoυv o

γoi. E1ει κατnγoρnΘε( 6τι για να εξoντωoει τotξ αντιπdλoιξ τoυ fi 6ooυq δεν ει<τψοιioε κατd-

φερε να τoιξ φdρνει αντψι1τωπoιη μoιρdζoντdζ τoιξ πρoν6μια. Kdyεoτε, dαrωq αναφ€ρει o Kdρπoq Παπαδαlroυλoq, δι6ριoε στo Ξnβμερo δι:o oπλαρ1μγoξ, τoν To6γκα και τoν Γρ(-

βα, πρ6σω]τα εξ(ooυ σnμαντικd για τnν περιoμi και oταν τoυ εrτισnμciνθnκε 6τι αιπo( θα

oκoτωθoιiv μεταξιi To1ξ, απdιlrnoε: .<To nξειiρω αλλd αrroιog εκ των δι1c και αν λειιpει, θα λειιpει εναq 1αλ€q>. ΑνΘραrπoι πoυ τoν-γνωρισαν ατrd κoντd τoν περιγρdφoιrν, εκτΦ των dλλων, ωq <διπρdoωπo, ραδιoιiργo, και dτoμoχω_ ρ(q αΩ(dq>r. Mε oτ61o τo1ξ Πελαlroννlioιoιη oυμπρdττει με τoν Koυιπoυριcirτn. Σε oι:vεργαo(α με τoν Kωλdτrn εξελιoogrαι oε πρ6oοrπo-κλειδ[ τoυ ψφυfuoυ πoλξμoυ, ενΘαρρΦoνταq σTnν oι:o(α τo1ξ Poυμελrcδτεg κα-

πετανα(oιη να ειoβdλoυν στoν Moριd, oι αlεo[_ oι ξεπdρασαν σε αγρι6τrιτα ακ6μn και τo1ξ Toιiρκoιη και μdλrστα σε μια περ(oδo dπoυ o Ιμπραliμ ετoιμαζdταν να καταπνξει τnν EπανdoτασTι.

ΓεδρYtoS KαραTσκαKnS o oΘuριioτoμoq με τo στρατIωτIκo μUσλo π6 τιq,τrλ'doν αμφιλεγ6μενεζ πρo_

σωπικ6τnτεξ τnζ Eπανd_ στασnq. Φιλdoθενog, αΘυρ6στoμoq αλλd και στρατιωτικ6q νoυq. oι ισroρικo( διαφωνoιπ τo χαρακττiρα

γ

δoiα καταφρoνlioαg περιoo6ii,, τερoν απo orτι επρεπε τoν

ια

και για

τιqπρoθdoειgτoυ -λ6-

γω των μυστικων

συμφωνιων με τoιη Toιiρκoυq, τα γνωoτ6' (<καπdκια>, (dλoι μετdρ1oνταν

τdτoιεq μεΘdδoυq oυνflΘωq γ ια να κερδ(ooυν 1ρ6νo)-

αλλd και γι' αυτ6ν

ακ6μn τoν τdπo γ€ννnoflqτoιξ. N6Θoqγιoζ τoυ oπλαρ1nγoιi Δnμri_ τρn Kαραibκoυ, μoιiλoq

dπωq o fδιog παραδε1dταν με

τo δικd τρdπo: .,H μdννα μoυ -dλεγε- dφαγε

ρ(oκεπτα ριιpoκ(νδυνoq. ,<Σε μια μdχn στo Koμπ6τι επλnγωΘn ειq τα αι-

4o.ooo

πoιτrξεζ μεχρι να με γεννrioεD). Στιg μdχεq μdλλoν fπαν απε-

νnq γρdφει για τoν

,

τραυματισμ6 τoυ Kαραi'oκdκn:

<EπλnγωΘn και o

Kαραi'ακdκnq ειξ '|,,.

l,i,,'

τnν φιioιν. ΠεριπαIξoνταq τoυζ

Todρκoιη τoιξ

ηι9ριoε τoν κωλo

Ιii.. και επλnγωΘrur.

..

Σε κατdρα για

τoν [διo αλλd και τnν

β""r,χ:&iμ#ffi'}:r '."'

κdντρα τoυ με τoν Mαυρoκoρδ ατo, o oπofoq τελικd

κατdφερε να τoν περdoει απd δ(κn στo Mεooλ6γγι.

Συv€1εια στη σελ.8tD

fuTo&λλa'9l*8 D oυv€χεια

απιi τη oελ.7

oδυσσθαS Αvδρoυτσos o μεγιiλos εxΘριiq τωv κoλoμoριiδωv

Γρdφει o Mακρυγιdννnq κατd τoυ Mαυρoκoρδdτoυ -αν και o θρυλικ6g oτρατnγ6q συνεργdoτnκε μαζi τoυ αrrωg και με 6λεq τ ιq... κυβερνrioειq( ) : <Ηιiρε πρ6φασιν (σ. σ. : τα (<καπdκιωr) n Eκλαμπρ6τnq τoυ ειq τo Mεooλ6γγι dτι o Καραi'oκdκnq αγρικtiΘn με τoυq Toι1ρκoυζ. Eβαλε ανΘρωπoυq δικoυq τoυ, τoυq €καμε κριτdg να τoν περdooυνε απ6 τo κανdλι τng Δικαιooι:νnq, να τoν σκoτωooυν. Toν κρ(ναν και τoν ε[1ανε xαζ(ρι. Κ !

αν δεν τoν γλιπωναν oι odντρoφo( τoυ, Θα τoν oκ6τωναν. Aκoιπε εoε(q; o Καραi'oκd-

κnq απ6 δdκα 1ρ6vων παιδ( κλdφτnq, Θα γι1Pιζε με τoυξ Toιiρκoυq,6πoυ τoυq oκ6τωνε μdoα στoυζ λ6γγoυq και περπdταγε ξιrπ6λυτoq απ6 μικρ6 παιδ[ για τnν λεuτεριd. O εκλαμπρ6τατoq τo ζυμdρι των Toι1ρκωγ o δoυλευτflq αιπfiνων των To$ρκων, o Mαυρoκoρδdτoq o αγαπnμdνoq των τυρdννων κατdτρεχε τoν Kαραibκdκn να τoν καταδικdoει oε θdνατoν... Θdνατoq στoν Kαραi:

oκdκn dτι δεν ε(ναι κ6λαr<αq τoυ Mαυρoκoρδdτoυ, δεν εiναι πoταπ6q καθωq εκε[νoι 6πoυ τoν κoλακειioυν. H γυνα(κα με τα μoυoτdκια o Kωoταιlπ6τξαρnq, o Στdικoq και oι dλλoι 6μoιo[ τoυg>r.

o iδιoq o Καραi'oκdKΠζ, αrεωq τo μεταφdρει o Nικ6λαog Kαooμoιiλng, ε(χε επιτεΘε[ στoν Mαυρoκoρδdτo με επfonq oκλnρdq εκφρdoειg. Kdπoια στιγμτi και ενω διαρκoιioε n δiκn, o Kαραi'oκdκnq λdει στoν N6τn Mπ6τσαρn πoυ δτiλωνε ιrπdκoι:oq στnν κυβdρVΠσΠ: ,<Πoια κυβdρνnσn, καπετdν Ndτn. To τζιoγλdνι τoυq Pεζ Eφdντn, o τεσσαρoμdτnq. Πoιoι τoν dκαναν κυβdρνnon; Eγω και dλλoι δεν τo γνωρ(ζoμεν.'H αoιiναξε δdκα ανol'πoυq και ιrπdγραιpαν διd ταq ιδιoτελεiαq τω_V; Πρcδτoν εoιirπoυ 6λα τα θ€λειζ να dρχoνται με τoν ζoυρνd. o Σκαλrodq, αrroυ δεν ε(ναι ]rαρd καμπdνα μπαγκ-μαγκ; o Mακβlig o μακρoλαfμnq, o κPεβαoμiνog, πoυ μdνo τoυ κεφdλι τoυ ξ€ρει να ταρdζει. o Mrιτooq o Koντoγιdνιmg, n πoιπdνα, drrroυ αν l'παν γυνα[κα δεv ερ1oταινε με Bo.ooo Ψoρ€q Tnν drρα, o ξειν6γαλoq Γιcilργoq Tζι6γκαq αrroυ ' oτραβαlνει τα 1ε(fuα τoυ με τo τξμπoι3κι και δεν nξειiρει τι τoυ γiνεται, και o αδελφξ μoυ o ΣτoρνΦnq, o ιpειrrnq. Δεν τnν ιylrΦραΦεv o πoιπζoq μoυ τnν εκσrρατε(αν σαq>>.

Kdπoια στιγμti τnζ δ(κnq αντικρ(ζoνταq τoν Mαυρoκoρδdτo τoυ φωναξε:

<<E, ρε Mαυρoκoρδdτε. Eoιj τnν πρoδooiα μoυ τnν dγραιpεq στo 11αρτ( και γω γρliγoρα ελπiζω να στn γρdΨω ειq τo μ€τωπ6ν σoυ. Nα φανε[

πoιoq εiσαD>.

T orq o πιo oυνειδnτoπoιnμ€νoq επανα! oτdτnq. Σκλnρ6g, δραoτliριoq, ριψoκ[νΙ δυνoq, ιδια(τερα ευφυflξ και πdντα κoντd

στo λα6. Efuαι dνα απ6 τα θιiματα τoυ Mαυρoκoρδdτoυ, πoυ o Θdνατdq τoυ onμdδεΦε με τoν πιo τραγικ6 τρ6πo τιq €ριδεq μεταξ3 στρατιωτ ικcδν και πoλιτικων. Παρd τιq στρατιωτικ€q τoυ επιτυχ[εq και τn ν[κn τoυ στo Xdνι τnq Γραβιdq n oμdδα Mαυρoκoρδdτoυ-Kωλdττn τoν €1ει βdλει για τα καλd στo μdτι. o fδιoq εixε πρoβλ€-

Φει τo τ€λoξ ToU: <Bλ€πετε τouroυνodq τoυξ καλαμαρdδεq. Aι:τo[ θα μαq φαν τo κεφdλι μια μ€ρα, dλεγε στoυζ oυντρdφbυq τoυ.

Kαι εfμ δ[κιo. oλα τoυ €δει11ναν dτι d1ει μπει στo oτ61αoτρo. Tρειq Ψoρdq oυνdλαβou oι dνΘρωπo( τoυ τoυξ επ(δoξoυq δoλoφ6νoυζ, τoυq παρ€δωσαν στnν κυβdρνnσn, αλλd oι Αρ1dζ τoιiζ dφnοαν ελειiθερoυq. Σε μια απ6 τιq fltιστoλdq τoυ γρdφει: <<Oι κυβερνliτεq μαζ απ6 τ6τεπoυ πliραν τo δdνειo (σ.σ. τo πρωτo δdνειo απ6 τnν Αγγλiα τo oπo(o o1εδdν στo oιiνoλ6 τoυ χρnσιμoπoιliΘnκε κατd των αντιπdλων τnq κυβdρνnonq), δεν oκ€πτoνται τiπoτεdλλo απ6 τo να δoλoφoνor3ν 6λoυζ εκε[νoυζ ]τoυ υπερασπ1ξoνται τα δ(καια τoυ λαoιi... Χρnoιμoπoιoιiν τα χρliματα τoυ δανεfoυ, 61ι για τιq ανdγκεq τoυ πoλ€μoυ... και τριγυρνoιiν για να βρoυν ευκαιρ(α να με δoλoφoνliσoυν. Θα αναγκαoτω να πρoτιμιioαl τoν τoι3ρκικo ζυγ6>r.

O Nικnταρdq o Toυρκoφdγoq fl Toυρκoπελdκαζ, σιiμφωνα με τoν Γεωργιo Tερτo€τn, επιβεβαιωνει τnν oυofα τnζ καταγγελ[αg τoυ oδυoo€α. Σε μια απ6 τιq απ6πειρεξ δoλoφoνfαq πoυ dγινε στo oτπιτoυ Nικnταρd, o (διog o Nικnταρdg πflρε τo παρ'oλ(γoν φoνικ6 β6λι και τo dδωσε στoν Kωλdττn.

Kωλ€ττng απdνTΠσε: ,<Nικflτα, δεν ε[ναι

o

δoυλειd δικfl σoυ και πtiγαινε oπιτισoυ>>. Στn oυν€xεια oι αντ[παλo[ τoυ ξεπdρασαν κdΘε πρonγoιiμενo, ζnτωνταq στnν oυo[α απd τoν Nικnταρd να δoλoφoνlioει τoν Aνδρoιiτoo. Σε επιoτoλri τoυ, πoυ επικαλε[ται o Tερτo€τnq, o Nικι'ιταq Σταματελ6πoυλoξ γρdφει πρoq τn διo(KTlσΠ: ..Eγω εδoιjλευσα και ειq ταq ευρωπαikdq διoικτiσειξ, πoυΘενd, 6μωq, δεν ε[δα να ανακατωνoνται ειq τα πoλεμικd με τiτoιoν τρdπoν oι πoλιτικo( και να καταδικdζoυν τoυq αξιωματικoιiq. Πλnν περισσdτερo δεν θ:τρεπενα φερΘflτε n ευγεν[α oαq dτoι ειq ταq παρoιiσαζ περιστdoειq τoυ Γ€νoυq, 6πoυ 1ρειdζεται εσωτερικιiν ειριiνnν και 61ι φατρ[αq και ταρα1dq. Hξειiρω 6τι τo oτρdτευμα ε[ναι τoυ γ€νoυq, n oδnγ(α

6μωq τoυ στρατεdματog ε[ναι τoυ Aρ1nγoιi, και 6ταν μ€νn χωρiq αρ1nγ6η αρ1iζει, κα-

Θcilq €να καρdβι, dταν μdνn χωρiq καραβoκι1ρnν, να τσακiξεται.και να πν(γεται. To πλ€oν λιrπnρ6ν dρ11oντεq ε[ναι, dπoυ, αντ( τωρα να ζnτriτε ωq φρ6νιμoι με δι6ρΘωoιν τoυ κακoιi, εoε[q ξrιτεiτενα τo

γαγγραiνετε>r.

oταν πriγε απεσταλμ€νoq απ6 τn διo[κnσn στoν Nικnταρd και τoυ μετ€φερε τnν εντoλri να σκoτωoει τoν oδυoo€α εκε[νoq τoυ απdντnoε: <<Nα σε oκoτcδoω δεν καταδd1oμαι €ναν τoιoιiτoν dνΘρωπoν. Kαι φεsγα μnν oε μdθn o oδυoo€αq και μαγαρioει τα 1€ρια σε τdτoιoυζ κακoιig πατριωτεq πoυ κινδυνειjει n πατρ[g και θdλoυν να σκoτοlσoυνε τoυζ ανθρωπoυζ 1τoυ εiναι n ελπ[δα να τnν oωooυνεrr. (Γ.

oπωξ ιrταν φυoικ6, oι δικo( τoυ εκτ€λεσαν τoυq διio. H κυβ€ρνnσn αμdσα)ζ επικliρυξε τoν Aνδρooτoo με 5.ooo γρ6oια, ενcδ εrτιστρατειiΘnκε και n Eκκλno(α γα να πρooδωoει κιiρoq στnν απdφαon. o τ6τε επfoκoπoq Aνδρoιionq και μ€λoq τnq κυβ€ρνnσnq Ιωofiφ, αφ6ρισε τoν Aνδρoιiτσo και 6λoυq.dooι τoν ακoλoυΘoιioαν.

To ν€o πρoκdλεoε αναταρCιχli σε καπετατciroτε αιπoιiq>>.

να(oυζ και απλd λαd. oι oπλαρ1nγoi ζnτoιiν απ6 τnν κυβdρνnσn να εγκαταλειιpει τo σχdδιo εξ6ντωσnξ τoυ oδυoo€α. Πρooωρινd n κυβdρνnσn φαiνεται να uπoχωρε[. oμωq με τnν επικρdτnσn των Poυμελιωτων oε βdρoq των Πελoπoννlioιων, κατd τoν πρωτo εμφιiλιo, dναg oτεν6ξ τoυ φiλoq και συνεργdτng, o Γιαννnq Γκodραq,

αναδεικνιjεται σε

,.,, απ6 τnν Πελoπ6ννnoo για τn Poιiμελn με ,i,,, εντoλri να σκoτωoει τoν oδυoo€α. Md-

,

,,

xoυλιdραν απ6 ταq επαρ1(αq και dτι αι:τo[ ραδιoυργoι3ν εναντ[oν τoυ νι31τα-nμ€ραν και

γε oτι ειναι εναq σωρ6q φαγdδων, dπoυ καρτερoιiν τnν xdoιν τoυ α(ματoζ των στρατιωτων, να ζoυν και ειq π6λεμoν να μn ευρισκoνται>>.

H αντ(στρoφn μ€τρnσn για τoν oδυoo€α dρ1ιoε με τnν κdΘoδo τoυ Δρdμαλn. Mαυρoκoρδdτoq και Κωλiττnq απoφdσισαν να oτε[λoυν στn Poιjμελn (περιo1ri τoυ Aνδρolirooυ) τoν Noιhoo και τoν Παλdoκα, (Dξ ν€oυq διoικnτdq, με εντoλιi να oυλλιiβoυν τoν Aνδρoιiτoo ιi να τoν oκoτcοσoυν. oι διjo μ6λιq dφταoαν στα Σdλωνα oυλλαμβdνoνται απd dντρεq τoυ Ανδρoιrrooυ, o oπo[oq εi1ε ειδoπoιnΘε( για τιq πρoΘ€oειq τnq κυβ€ρνnonζ. o oδυoodαq βρriκε τα γρdμματα-διαταγ€q, 6πoυ ε(χαν μαζi τoυq oι δι3o και τα διαβdζει στoυq στρατιωτεq ToU: <Διαβdστε τα γρdμματα αδελφo(... Αν θdλετε αυτo$q oκoτωστεεμ€να. Αν Θiλετε εμ€να σκo-

.

Eπανdστασn. Φε$γει

για τnν κ6ντρα τoυ oδυoodα με τoν Mqυρoκoρδdτo: .<Eπαραπoνε(τo απ6 τoυζ πρoεστoιiq 6τι τoν αντενεPYoιiν, δι6τι τoυq dκoιpε τnν

επιΘυμoιiν τoν Θdνατ6ν τoυ. Toυξ ελε-

με

<<nγ€τn>>

oλdΘριεq oυνdπειεq για τnν

Mακρυγιdννnq) o Kαooμoιiλnq γρdφει

λιoτα, 6πωq i1ει γραφε(, Φζ αμoιβri θα ελdμβανε

14o.ooo γρ6oια.

O Mακρυγιdν-

.i|. νnq, oV και ειχε :., πoλεμfloει στo t

:::.

πλευρ6 των νικn-

των,

ffi"'' 7:'; j""' :i:

t:

oυμβoυλειiει

τoν Γκoι1ρα ωq φ[λoq,.<Tαlρα βdνoυν εσενα να σκoτωσειq τoν

Δυoo€α.

Aιiριo βdνoυν

!fiiii'....' εμdνα, oκoτωνω εodνα. Kαι vα τo καρτερflq. νε 6λoυq>>.

Kι €τζιμαq

φd_

o Aνδρoιhooq μπρoστd' oτnν€α κατdoτασn απooιiρεται στoν Παρναood σε μια σπnλιd κoντd oτnν TιΘoρ€α με λfuoυq €μπιστoυq. H πρcilτnαπ6πειρα γ(νεται απ6 διio Aγγλoυζ (<κυνnγoιiq κεφαλcδν>> oι oτroioι δεν καταφ€ρνow να τoν δoλoφονriooυν. o

Γκoιiραξ ωq φiλoq τoυ εγγυdται dτι αν παραδoΘεi Θα δικαoτε[. Παραδ[νεται, αλυooδiνεται και φυλακ[ζεται στnν Aκρdπoλn. o Γκoιiραq δ[νει εντoλfl oτoν Mαμoιiρn να δo-

λoφoνιioει τoν oδυoo€α: .<Φρ6ντιoε να πoυλfiσειζ τo λdδι>>, τoυ ε(πε και 6ντωq μετd απ6 φρικτd βαoανιoτιiρια, Ylo να απoκαλι9Φει πoιi εiμ κρυμμdνα τα 1ρtiματd τoυ, δoλoφoνflΘnκε o riρωαζ τnq Γραβιdq.

9*Tofi'λ'λa'2i# O εμφthOS H εloβoλf τωv Poυμελlωτcδv στnv Πελoπ6vvnoo o ΡnΦlroυλoc περryμiφειτα 6oα απαrβdr<αliαν oι Poυμελrirrη oε oιπεφαoiα και

ειoβoλfl των Poυμελιrrπων €πειτα απd ειπoλri τoυ Kωλεττn στnν Πελαrrdννnσo fπαν απ6 εκε(να τα γεγoνdrα πoυ δεν τα αντfoει oιhε n [δια n Ιoτoρ(α. Για να πρoεroψdoει τo dδαφoq τ τnq ειoβoλιiq o Kωλθτrng, β8 επιoτoλfl τoυ πPoξ τoν Γκoιiρα, πρoσπαθε( να διαβdλει τoιη Πελαlroννlioιουq .<ξιrrrvωνταq>> τoυ με Φμεσo

ταια

με To6ρκoιη: <Eφiρovτo cη Toιiρκoι και μ6ιlov αη1μαλ<υo[α δεν η[νετo. Αλλιi και πoλλo[ μεταξιi αurιiν lioαν τω 6vτι Toι3ρκoι ελΘ6vτεg δια τoν λoι:φdν. Eοτrε.rαν να μεταftiloιν οη oμiιoq ακρiδων ειq τnν Πελαrτ6νvrιCnv rφoζ λαφιφαμlγiαν t<αι αρ1nγoιi τιoν oωμιiτcov τoιiτων τoυ Ι(rυλ€τroυ 6vτoqδιerrραξαν 6oακαι αυτo(oιToι3ρκoo>. <... Ηρκειμ6voν 6τι dλoι fioαν Mωραiται lcαι 6λoιη τoιη ηι1μιιυoαν και τoιη εκαταφβνoυν. oι oτρατιriπαι δκi να fuoαν(ooυν τoν κ6oμoν περιoo6τερoν ε[ζτα oπjτια dπoυ κατ6λιlou εζliτow απd τoιη oικoδεoπ6rαζ ooιloιiμι ιprπ6ν ειq τnν ooιiβλαγ αηd ιprπιi ειq τnν ooι1βλαγ γιiλα ειq τnν ooιiβλαγ ιprιτdν και ζιfuαρι, ελαiq τnγα-

και σαφτi τραrro τn φιλαργυρ(α τOυ. Toυ γρdMoραiτεζ ελιioαξαν απd τα πoλλd τλoιπn, τα o]τo[α riρπασαν ατcd τoιξ Toιiρκoιη τnq Tριπoλrτodζ, τoυ Nαιrπλ(oυ, τoυ Λdλα, Tnq {pει: .<oι

KoρfuΘoυ, τnq Moνεμβαoιdq, τoυ Nε6καoτρoυ

και των λoιπων μερων και dγιναν ντερμπdnδεq και πρooπαθofν vα αντικαταστriooυν τoν Kιαμnλ Mπdn και τoυζ λoιπoξ μπ€nδεq και αγdδεξ. Και εoεfq τρε1ετε αιπoι1, χωρ(q Ψωμ[, χωρ(q τoαρoιi1ι,1ωρ(q φoρθματα με μια παfuoκdπα.

KαταβαoανiζεoΘε. Tι λoιπdν περψdνεται; Αλλnν αρμoδιωτdραν και ειπιrχεoτdραν διd εodg περioτασιν δεν Θdλει ειiρrπε πoτ€διd να πλoυτlottεμεγdλoι και μικρo(. Tωρα dνoιξαν διd σαq διio πnγα(τrλoιπoυ, αι Νρrq τoυ δανε(oυ και τα τrλoιioια λdφυρα τoυ Mωρdωq. Tι dλλoν πλdoν επιΘυμε(τε;>, (Kαν. Δελnγ ιdννnq) H ωρα να πλoιπ(σOυν... ειμ onμdνει. Kαι dτoι τo No€μβρ,o τoυ IB24oι Poυμεfuωτεg μεταξιi των αrroiων oι Γκodραq, Kαραi'oκdKΠζ, Mακρη ιdνιmq, Κτoog Tζαβdλλαq ε ιoβdλλoιπ στnν Πελαrrdννnσo και στρdφoνται κατd των ντ6πιων οπλαρ1nγων (Mαυρoμιβλn, Δελnγιdννn,Zcitμn, Noταρd, Λ6ντo). o Mακρυγιdνvnq ε?r.κεφαλriq τnq σωματoφυλακflq τoυ Kω-

1αβιdρι €μαιφν διιi mν 6ρεξν και ιiλλα τoιαιπα αλλ6καrα και αoιluiΘιoτα φαγnτιi τα oπo(α oι 1ωρικo[ δεv fiτo δwατ6v να ξ1oυν r<αι τoλι1 ιzπ€φερον.

Tα oτρατειiματα τoυ Γκoιiρα και των λoιπιδν τnζ διoικιioεοξ εδ6θnoαν ειg τn μ€θnν και ταζ ιiλλαζ nδoνιiq. Δεν αφliκαν καμiαg γwαικ6g oκoυλαρ[κια oιirε καodλαν κλει&oμεvnν. oι oτρατιωται δε oιiroι floαν κακoliΘειq και β\ιioφnμoι ειq τoν Θε6ν και αυτo( και oι καπετανα(oι τωγ δι τoιπq 6μ μ6νo

νιoμ€νη,

τoιξ ανΘρτilπoιξ αλΜ και ταξ εκκλno(,αc ηliμνιooαγ διαrι πoλλo( απ6 αιrroξ fioαν μαζω-

ματα αλλ6φυλoι και αλλ6Θρnoκoι δεν floαν μ€λn ελλnνικιi αλλιi Θnρiω. (Φ. Φιοτιiκoq, dπωq τα μεταφdρει oτo βιβλΙo τoυ υ Θ.

Παναγσroυλoc)

o Α, Φιoαvτζliq πεμ1μiφει μ δμματι κd τραlιo τα doα ηιναν τdrε: <<Fδραμoν ειq τnν

λdττn, στα απoμνnμoνειiματd τoυ γρdφει: <<Δι6ριoε n κυβ€ρνnσn τoν Κωλ€ττn διευΘυντti και

Πελoπ6vιrnooν αγελnδoν...Eφθαιον να ζrπιb-

Ψενα φρoιφd τoυ να φυλιiμε τα1rflματα

αrroιi1ε μαζι τoυ για μιoτoιiq. Kαι γιoμιoε τoν Γκoιiρα o Ιftυλθττnq λiρ.q. Toυ γι6μιoε τo διodκι τoυ ατ16 αιπ€q και απ6 τα λdφιηρα τoυ Noταρd, τoυ Σιo[νn και αλλoιλlcδν. Mτrnκε o Γκoιiραq με τoιξ ανΘρrilπoιη τoυ ε(q τo αyr[τι τoυ Σιofun και τoυ τrnραν 6λo τoυ τo βι6ν και τα ζωιπανti τoυ και τα πliγαν σTnν Αftivα. Kαι τα μαγαζιd με τα γεννtiματα αιrrnνων και dλnq τnq σιrvτρoφιdq τα τrnραν 6λα>r. o Kωλ*ττnq επικρdτnoε αναγκdζoνταq πoλλoιη Moραiτεq oπλαρ1nγorjg να ηκαταλε(-

ιpow τnν Πελαlrdννnσo χρnσψαrroιοrwαζ α)ζ

μdoo τnν εξαγoβ: .<Eτπiρε δε μεΘ'αιπoιi και υπdρ ταq διio1ιfudδαq διπλωματα βαfuων

σrρατια)τικωγ ανoικτdχωρiq 6νoμα, ωrcη με αιπd και με ταζ λfρoq εξατrαπion τoιξ Πελoπoννnσioιη να κινnΘωoιν εναrπ[oν nμων. Aπ6 τnν K6ρινΘo δε ωoτε να φτdσει σrα

Kαλdβριπα

ε1ειρατ6νnσε}, υπdρ τo1ξ διακoo(oιη σrρατnγoΦ, αντ ιoτρατriγoιη, 1ιλrdρ11oιη και ιrπo1ιλrιiρχo.η Poυμελιωταq, Σoυλrc}εαq, Kρτiταq και dλλoιη oι περιoo6τερoι εξ αιπων δεν ιzπflρξαν πoτ€'στρατιωτικo[ και των α;ro[ων dδcοoαν μιoθoΦ δεκαrrλ,αofωq αφ'6ooιη oτρατιciπαq ε(1εν €καστoq και επλnρωνowo ταlcτικΦ απ6 λ((Kαν. Δελnγ ιdνnq) ραq>>. ,<Aρκεf να εi1εq dνα βoυλειπri ri ενα γραμματικ6 φλoν και n δoυλειd σoυ τελε(ωνεν. ΠλflΘoq αξιωματικo( τnq Διoικlioεωq εφιπροlναν και κανεναq δεν ιiξευρεν π6ooιη ε1ει στρατιωταq>r. (Kαooμoιiλnq)

εξγμ€rnν απ6 τιq 6ρνιΘαq και τιφ6ν απo λαμυoξ. Eivαι μηιoτoν αfu1oq τα τφαoιν γιiλαν

1Θdvτα παμi των Στφευελλαδιττilγ διαμdιοντξ τoυ Ιftυλ€τrn.... Tαq αρrαγιiq ταζ και<il-

Aρματωλ6q (Carl Haag)

oιΟ, Mψdivεζ rλι;υaξflν αyιd va yΙoλfu :iτλfr}τtι',. Ιζflι ffrs9 ψεltενε

ωιΙIψ'

1φψ!ξ ιρωιli'

1{'ψξ τoαryηι,

1{Φιζ ψρεμfl'T'fl ιl8 ιlιfl o Γενναioq Koλoκoτρωvnq γρdφει: ,<H εν Kρανδ(ω κυβdρνnσnζ εμoιiρλανε τoν κ6oμoν απ6 ταq uπoσχdσειζ δiδoνταq διriλcδματα>).

O G. Finlay γρdφει για εκεfun τnν περ[oδo: <<H ταlcτικfi εξαγoρdq των oυvεδfloεων των πoλιτικων ειχε ωq αTrστdλεoμα τnν εξα1ρε(ωon των στρατ ιCoτ ικων δwdμεων. o Aναγνωσταρdq rπαν επικεφαλriq 171ωρικων και n κυβdρνnσn τoν πλflρωνε για 7oo. o Γκoιiραq dπαιρνε μερiδεζ για 12.ooo ενω διoικoιbε 4.ooo. o κdθε εγαq πoυ ν6μιoε πωζ ναι κdτι, φιλoδoξoιjoε να τεθεi επικεφαλflq μιαq oμdδαq ενdπλων. Tα dνoμα κdρδn πoυ απoκrflθnκαν για ανfπαρlαα στρατειiματα και

ει

ffi

oειq, ταq βιαιαrφαγ(αg, ταq παραβιιioειq iyπανδρωv rcαι παρΘdιlι,rν γιlιnικirν ταq αrτolαq δι€_ τrραξαν o

μαg &φαξαν τoιαιirαq αv τoυ Παλαιιbν

Πατβν

τnν αι1g.ιαλιοo(Γερμανoι1: <<Hνιiγtcα-

ζoν τoν αρ1ιφdα ιlαπαρακoλoυθi αι.roΦ πεζΦ εν καιΦ xειμ<iιοq, πιiψrv και 1ι6ντον>.

(Kωλ€ττπq]}

των ιiλλroν αναφΦει: <H πρ6oδoζ τoυ Ιμτφαliμ τov εrτoμειο 1rcνo διεuκoλwθnκε πoλ6

αττo τnv κακli διακυβ€ρvnon τoυ Koιrvτolφκδτn, τn βαρβαριjτmα τoυ l(ωλdττn και τιq ατπivθμrπεq καταατρoφξ πoυ ττρoκιiλεoαv τα ρoυ-

μελciπικατμliματα>.

H κατιioταon ξ€φεηε κ1Θε αρμiq αrαv oι Poυμελιciπη βρ(oκovταν αwιμdτοrπoι με orλαρ1ηoξ τnq Πελαrroννιiooυ, 6ποξ oι:vd.'

δρη

μεrαχεiριon €1αoαν κdΘε μdτρo, απoτρελdθn-

νnν τnv

o Yιpnλdντnq, o

Nικn-

ταρdq, o Oδι:oodαq πoυ ει1αν δoξαoτε[ιrπερα-

oτiξoνταq τnν πατρ(δα τoυq χαραlαnρiζoνταν πρoδdτεξ και αντιπατριιilτεq και μ6νo εκεfuoι πατριωτεq)>.

αΘεμιτolφγiαφ.

o Σπ. Tρικoiπmq περιφιiφει

γνωoτεq. Kαι n πoλτικfl τng ανεπfλnπτn. Hταν τdoo πυκν6q ο λιβανc,πΦ τnq κoλακε(αq πoυ oι ανΘρωπoι τnζ εξoυo(αq, ασυνfiΘιoτoι oε τdτoια

o KoλoκoτρωνΠζ,

o Tζαβελλαq, o l(αραΙoκιiToιiρκoι επ( επαvαoτιioεcη

Πιo διoρατικξ o G.Finlay o oπobs εκτΦ

n απoνoμri τoυ βαΘμoιi τoυ συνταγματdρ1n oε φαρμ(ικoπoιoι1q, και τoυ καπετdνιoυ σε ιrπoκ6μoιξ και βαοταζoιη τoυ τσιμoυκιoιi εξα1ρε(ωσε τιq σrρατια)τικdq δυνdμειq>>. <Η κυβdρνnon 6λατα ιiξερε. Hταν παvτo-

καν.

ΓκoΦαq,

ιcng, μliτε αιlτo( oι

βn και αrnν περiπτcoon τoυ Zα'iμn daαν oι ιiντoυ ΙfuραΤoκιiκn €ψrαoαν oτnν Kερπινli,

(πατρiδα τoυ Zαiμn): <Eλεnλιiτnoαν 6λnν εκεi κoμαroλν και dτrραξαν ατανΘραlτοη

τα

τρoμερ6rερα αιlooιoψγliματα

t<αι

βιαoμoξ

πoυ δεv ιiφnoαν oτιfuτn μ€oα. Eβγαλαν oε δnμoπραoiα τα φoι:oτιiνια, τα εocilρoυ1α τnξ Υυνα(καq τoυ Zαiμn αιq1roλoγoιivτεg και 1λεαi-

ζowαg τα γει,oμεvω (Θ. Παναβπoυλog)

tuTorttb'21#tOl TραYlKα Kαl εUτραπελα Περlστ0τlκ6 πoυ κ6γραΨov> lστoρfα

oλλd τα τραγικd περιoτατικd κατd τn διdρκεια τnq Eπανdσrασnq. Kαταγρdφrnκαν dμωq και πoλλd πoυ πρoκαλoιioαν Θυμnδiα.

To περιoτατικ6 oιπdβn ληo πριν απd τnν κciΘoδo τoυ Δρdμαλn oτnν Πελαrε6ννnσο. o Kωλdττnζ και n oμdδα τoυ δι6ρισαν φρoιiραρχo στnν ΑκρoκdρινΘo τoν Yδρα(o Αxιλλdα Θεoδωρ(δn, καλdγnρo dα1ε-

περ[ τnq Eπανdoτασnq. Mdλιq o Δρdμαλng ιiφταoε στα Mdγαρα o Α1ιλλdαq εγκατdλειιpε τo φρoιiριo. o Σπnλιdδnq γρdφει για τo με τα

τn φυγιi τoυ: ,<O δε φρoι5ραρχoq τoυ Ακρoκoρfuθoυ αναξ[ωq τoυ ξιλλε[oυ oν6ματoq κυρι-

ευθε(ζ απ6 πανικ6ν φ6βoν και τnq ζωriq τoυ κnδdμενoq θdλει ν' αφrion τoν Aκρoκ6ρινθoγ

τnν κλε(δα τnq χερσoντiooυ και να φιiγn>r.

Kαι o Mακρυγιdννng: <<Eβdλατε κciι νdoν

αρxnγ6ν ειq τoν φρoιiριoν τnq KdρΘoq Αxιλλdα τoν dλεγαν, λoγιcδτατoν και ακoιiγoνταq τo dνoμα

Αxιλλdα παντn1αfuετε 6τι ε[ναι

εκε[νoq o περ(φnβoζ Αxιλλdαg. Kαι πoλdμαγε τo 6νoμα τoυξ Toιiρκoυq. Δεν πoλεμdγει τo 6νoμαπoτt,πoλεμdγει n αντρε(α, o πατριΠ αρετri. Kι o A11ιλλdαζ o δικ6q σαq φρoιiραρχoζ τnζ K6ρθoq λεβdντng flταγ Αxιλλdγα τoν dλεγαγ εfxε και τo κdoτρo εφoδιαoμdνo απd τα αναγκαfα τoυ πoλdμoυ, ε[χε και τ6oo oτρdτευμα. oταν ε[δε τoυζ Toιiρκoυq τoυ Δρdμαλn o Α1ιλλdαg dφnoε τo κd. στρo και dφυγε απoλdμnoτoq... O Toιiρκog dτρωγε πoντ(κια και μαq γdμnoε τo κιiρατo με τα καν6νια και τιq μπ6μπεq. o Αxιλλdαq αρνιd και κριdρια μdoα, τα αφliνει 6λα και πdγει νdβρn τoυq oυντρ6φoυq τoυ oπoιj τoν

ωτιoμ6ξ,

Kαραi'oκdKΠζ : Td1ω 1oιiι κυρ Πιiνo.

Mεγαπdνoq: Mα γιατ(τo ξειq αιπd τo 1oιiι ενω ε[oαι πενliντα 1ρoνων;

KαραToκdKΠξ: Aμ δεν μπoρω να τo κ6ι[:ω, τωρα κυρ Πdνo. Kι εoιj κυρ Πdνo ε(oαι Bo xρoνcδν μα τo 1oιiι να γαμτiq δεν τα αφtiνειq και δεν με ακoιiqrr. o διdλoγoq dκλεισε με τnν παρ€μβασn τoυ Noταρd: ,<Tελειcδoαμε

για oliμερα.To κdναμε εδω μdoα τξωρτξ(να>r. Στnν (δια δ[κn, oιiμφωνα με τoν Φωτιdδn, o Γρnγdρnq Λιακατdg, €ναq εκ των δικαoτων, λdει στoν ΚαραToκdκn πoυ μπliκε στo δικαoττiριo <<γελαoτ6q και κoυν ιστ6q>r: <<-Tι κoυνιdoαι €τoι καπετdν Γιωργo; Δεν ξdρειq 6τι εμε(g μπoρodμε να σoυ κdιpoυμε τo κεφdλι; -Kαι oυ δεν μαζωνειq τn γυναiκα σoυ καπετdν Γρnγdρrur.

Eπεμβα(νει αμ€oωζ o γερo-Mεγαπdνog

πoυ τo 1oιiι τoυ τoν ulroχρdωνε να d1ει ευκo-

λ6λυτn τn βρακoζωνα ToU: ,,-Aι, καπετdν Γιωργo, δεν δdνειq λιγo τn

γλωooα σoU; -Δ€oε

τoυ λdγoυ σoυ τn βρακoζωνα σoυ

.l.l,l.l,l.l.

o

o δε Αxιλλ€αq,

doo fiταν στo φρodριo μαζf

με τoυq τ[τλoυg, ,<κdρδισε>> και τn γυνα[κα τoυ Kιαμriλ Mπdn πoυ l'παν αι1μdλωτoq στo Αργoq και τoν oπofo oκ6τωoε o Παπαφλdoσoξ, o oπo(oq ε(χε βdλει και αυτdq oτo μdτι τnν Kιαμnλμπdαινα, μ(α απd τιq πιo dμoρφεg γυνα[κεq τnξ περιoμig.

.l.l,l.l.l.l, τn δ(κn τoυ Kαραi'oκdκn στo Mεooλ6γγι ακoιioτnκαν πoλλd ooβαρd σταoπoiα ' dμωq n αΘυρooτoμ(α τoυ Kαραi'oκdκn dδινε ειiθυμo τ6νo. Σε κdπoια στιγμfl o KαραΤoκdκnq υπoστιiριξε λfγo-πoλι9 dτι ε(ναι φαφλατdg και 6τι 6oα λdει (απειλdg, βριoι€q) δεν τα εννoε(. E(ναι χαρακτnριoτικ6q o διdλoγog με ιiναν εκ των δικαoτωγ τoν καπετιiνιo Πd-

νo

Mεγαπdνo:

αι μια παρoψ(α

-

παραβoλri απ6 τoν

Mακρυγιdννn: ι<<Ηταν dναν

αξι6λoγoν...

καιρ6ν dνα λιβdδι πoλλd

Σ'αιπ6

τo λιβdδι fπαν dνα θερ[oν

εξoυoiαζε. oιπε oι dνθρωπoι μπoρoιiσαν να λdβoυν τα αγαΘβ τoυ oιhε τα ζωα τnν καλflν χλdr..T6τε dναq κακ6q dνΘρωπoq nιiρε dαroυ τo

.<Mεγαπdνoq: Bρε, Kαραibκdκn nξειiρoμεν dπoυ λdγειg dλo λ6για, μα γιατ( τα λdγειq €τξι;

λιβαδιoιi crκΦnζ να σε κα-

τo καΟμdνo τo dλoγo και τoυ λdει τoυ

τα αγαθd. Kαι τoυ λdγει: "Nα

διoρ[oαν>r.

και

γω δdνω τnν γλωooα μoυ>r.

βαλικdιpω εodνα και γω με τ'dρματd μoυ να oκoτωooυμεν τo Θερ[oν να γoδdρoμεν αιπ6ν

Mπιoτειiτnκε τo καiμdνo τ' dλoγoν δια τnν καλriν τρoφli κ'€κλινεν τoν αυ1dνα τOυ. Kαι o κακoρfζικoq o dνθριοπoq τ6βαλε τnν odλλα και τnν doφιξε καλd και τoν 1αλινd. KαβαλλrκεΦε ο dνΘρωπoq αρματωμdνog, oκ6τωoαν τo θερ[o. Toυ λεγει τo δι:οτυ1ισμdνo τo dλoγoν. To Θερ[o τo oκoτωooβ8, εoιi πα(ρνειq τα αγαθd τoυ τ6πoυ,βγdλε και τoν xαλιν6 και Tnν oελλαν αrroιi μoιiβαλεq και κατdβα τωρα απd πdνoυ μoυ να βooκlioω κι ηcδ. o xαλrνdq και n odλλα δεν βγα[νει απ6 πdνω σoυ, oιhε εγω Θα κατ6βω πλdoν>>. τον καλdν τ6πoν".

.

|. |. |. |.

|ο.|

.

κυβdρνnσn εixε φιiγει dρoν-dρoν απ6 τo Nαιiπλιo πρo τoυ κινδιiνoυ τoυ Δρdμαλn ο τ6τεπρdεδρoq τoυ Boυλειπικoιi Ι. oρλdνδoζ σε ε]τιστoλfl τoυ πρoq τoυζ Λdζαρο και Γεωργιo νcδ n

111

Koυντoυριωτn φτdνει στo σnμε(o να ε]tικρiνει τoυζ tiροrεq των Δερβενακ(ων: <E1Θdq κατd τo δε(λι ετραβflxΘn μdρoq των εxΘρικων στρατευμdτων πρoq τo μdρoq τnq Koρ[νΘoυ.

Αν oι Eλλnνdq μαq δεν flταν ειζ τo dκρoν ακατdoτατoι και δειλo( ειq τnν δυoτυ1(αν dπoυ oliμερoν ευρfoκετo o εxΘρ6q ι'πoν τcορα 1αμ€νoξ... o YιpnλdνTΠξ, o Πετρdμπεng και o Koλoκoτρcδνnq εγιiριoαν τα μυαλd τoυ κ6oμoυ>r.

.[.].[.Ι.Ι.[.

Φωτdκog)

.J"J.l.J.l.J.

τo €βλεπαν

πλoι:oιorερoq Toιiρκoq τnq Πελωroννιiooυ, πfiγε σroν Δnμmριo Yιpnλιivτn τnν nμ€ρα τnξ γιoρτfig τoυ και τoυ ε[πε: <H Toυρκiα δειl 1dνεται με τnν dλωoιν τnq Tριπoλιτoιiq και τnν δικflν μαq αι;1μαλcοo[α. Σαq oυμβoυλειkο 6μωq cοs φiλoq Toιiρκoq, Vo παιiotιτε ταq δι-

tr1oνof,αq σoξ, να γνωρ(oετε dναν αρ1nγ6 να σαq ..,.rp-1., &. ETιg'ι c.€c.-. c. _, Cλ 9 tλS c-i...r, €--. €.}.crι 9 cιs

ειq τoν of&ν μoυ fiλΘετε ρrrπωνταq περ[τλoιiτoυ και χρυo(oυ. Δεν διiναμαι να αρνnΘω oτι

ε11ω ειq τnν K6ρινθo αρκετ6γ μα ειξ πo[oν να τoν εμπιoτευθω, αφoιi εoε[ξ oι (διoι δεv εμπι-

oτεdεoΘε o €ναq τoν dλλo και πcirq διiναμαι να μαρτυρlioω ειξ τoν dναν, ενω δεν ξει τnν ισχυν να με πρoφυλdξει απ6 τoν ιiλλo;>r. (Nικ6λαoq Kαooμoιiλnq)

.J.J.J.l.J.J. TTριν

απd τn μd1n στα Δερβενdκια τραγι*'i φιγoιiρα l'παν o uπoυPγdq Πoλ6μoυ I Ι Ικωλdττnq o oπoioq, συμφωνα με τoν K. Σιμ6πoυλo, ,<ιiφυγε νιi1τα απd τo Αργoξ με τα €μφoρτα ιrπoζιiγια, τιq μεταμφιεoμdνεq παλλακiδεq και τnν κoυστωδ(α των

I

φρdγκων>>.

.J.J.l.J.l.[. τ r dπoια oτιγμli n φατρ(α των MαυρoκoρΚ δdτoυ, Koυντoυριιilτn εfxε καταφdρει να Ι \xωρ(oει τoυζ oπλαργn1oι1g oε πατριω-

o

Mεταξιi των rxθρω, Koλoκoτρωνn, o oπo(oq αναγκαζ6ταν να αλλdζει oυ-

Θ.

νε1cδq θdoειq

ξ,

.<Toν ε[πoν dτι oι

τεq και αντιπατριωτεg.

tJ

ιΘ

Θ ιJ F

o.

P

Θ Ξ Θ Θ

Ξ

τoυ dΘνoυq ε(1αν κατατdξει και τoν

για να μnν τoν δoλoφoντiooυν: oλιγαρ1ικo( dμελλoν να τoν

πρooβdλωoι νυκτ69 ειq τnν oικ[αν τoυ. oΘεν πρoφαoιζ6μενoq 6τι nνω1λε(τo ατt6ταq κdραq εξdρ11εται απ6 τnν πdλιν πdoαν νιilcτα μετd των πιoτων τoυ και κoψdται irπαιθρoq για να απoφιiγn τα ενδη6μενα>>.

διo(κnoιV>.

Koλoκoτρωνnq, 0V και πoλλdq φoρdq δd1τnκε να d1ει o1doειq με τn διo(κnσn, μετd τn λιiξn τoυ πρcδτoυ εμφυλ(oυ εiμ αγανακτlioει τdoo πoλιi πoυ.<επρdoταξε να τoυ φdρoυν στo oπkιτoυ τoν Mαυρoκoρδdτo και dνα γdιδαρoν να τoν βdλει επdνω και να τoν εξoρ(on, δι6τι τoιouroτρdπωq τ6τε αι εξoρ[αι oυνnΘ(ζoντo μετd εμπαιγμoιi ιrπd τnq τoυρκικflq εξoυo(αq καΘ ιερωμdνα1... >r. (Φ.

τι oι Eλλnνεq oδnγoι9νταν oε δι16νoια

και oι iδιoι oι Toιiρκoι. Eναq απ6 τoιξ καλoΦ μπ€nδεξ για τoιξ χριoτιαιloξ, o Κιαμriλ Mπ€nq τnq KoρiνΘoυ, o

χα(, και να τoυq διευΘιivoυν ασφαλωq ειq τnν

.[.[.1.1.1"J.

λ6ρδoζ Bιiρων l'παν για πoλλoξ αμφι^ l ιrγομε\,o dτoμo. Ωoτdoo δξτnκε να \-/ &iloει δdνειo για τιq ανdγκεq τoυ αγωνα 3.ooo ιoπανικd τdλιρα αλλd με τo αζnμ(απo, αlrcοq πρoκirπτει αrrd τo ισroρικ6 αρ1εb τoυ Mαιφoκoρδdτoυ:,< Δ nλαrroιεiται ατι ελriφΘnσαν παρd τoυ εκλαμτrραrdτoυ Λoρδoυ Bι1μoucq &iνειo τιiλλrφα τnq Ιαrrαν[,αq 3.ooo επιi-

l

-9ιζ, Gι5 τc.

ιocr9frμGιτaιτ(i/v cιλrztιιirg τc/t, }vΙcoo

λoγγioυ. To ειodδnμα των αλυιαilν μ€vει

Tnν εξoι:o(αν τnζ

εκλαμπβτmdq

Tnq ατroπλnPωμriq τnq

τoυ

ειq

μεxρι

ειρnμεvnq πoodτrπoq>r.

.].J.J.J"1.[" τnν εκστρατε(α κατd τoυ Ιμπρατiμ o Ιl Koυντoυρ ιωτnq δι6ρ ιoε αρχιστρdτnγoν τoν πλo(αρ1o Kυριdκo Σκoιiρτn. o Koλoκoτρωνnq τoιiq ειρωνεtjεται. ,<Tωρα καλd παν τα πρdματα>>. Kαι o Mακρυγιdννnq, <(κoντιν6q>>

dνΘρωπoq τoυ Koυντoυριωτn, γρdφει:

<Διoρ[ξααιo Koυvτoυριcδτng, διoρ[ζει και τoν Σκoιiρτn, τoν Nυδραioν, αρxιoτρdτnγ6ν τoυ, και 6oo ιiξερε o dναq ιiξερε και o dλλoq απd π6λεμoν. Toτε μπriκαν oε δι:oαρ€oκεια 6λoι oι σnμαντικo[ αρχnγo[ αyroιiταν εκε( αrroι3 ε[δανε τoν Σκoιjρτn αρχιστρdτnγo απdνω ειq τoν Ιfuρατιioιoν τoν KαραΤoκdκn, ειq τoν Xατζηplioτo, ειq τoν Tζαβελλα και ειq τoιη dλλoιξ. o Koιτιπoιφιriyrnq κoιπΦ αφoι1ε[δε ωroιiναι αιπΦ αμαΘriq απd αιπd αw[να βλn αρ1nγdν για να ocδon τnν πατρ[δα και αιπξ να δoξαοτli, κατd δι:oτη1[αν απ6 τo 6μωq δεν ξ€ρει ιiλo κι €βαλε τoν Σκoι1ρτnν να διoικfion 1tcιι γcι oδrn 1τioτι t(cιι τσtξ tιρ1τι.1σι3,ξ τnξ ξnΦq o Θαλαooιν6q. Eλεγε των oτεριανων "oρτζαπ6τξα'. Eκε(νoι dλεγαν: Tι λεγει αιπ6q γαμω τo καυλ[

τ'>>.

.J.[.1.1.["[" αι dνα περιστατικ6 nρωισμoιi ενdq oτρατιcδτn, <<Mfiτρo KαΘdριoν τoν ελ€ΥoV)>,6πωq τo περιγρdφει o Mακρυγιαννnξ: <<...Toφυγαν oι συvτρoφoι τoυ και

dμεινε μ6νo9 τoυ. Toυ ρ(χτnκαν oι Toιjρκoι

απdνoυ τoυ. Πα(ρνει dνα γιαταγdνι τoιiρκικoν και σκoτωνει τdooερoυq κι εκε[ dπoυ τoν πoλεμoιioαν τoυ δ(νoυν μ(α μα1αιριd ειq τnν κoιλιd. Kαι οκoτωνει τoν Toιiρκoν και με τo μα1α[ρι ειq τnν κoιλιd flρΘε εκε[ oπod fiμαoτε εμε(q ειq τo ταμπoιiρι. Kαι δεν τoυ πειρdξαμεν τo μαχα(ρι. Mε τoιho ειζ τn κoιλιd τoν πliγαμε εκε( oπoιiταν oι ειδικoi μαq και riταν o γιατρ6q. Kαι τo βγαλε τo μqα(ρι και με τoν μερμliγκων τα κεφdλια τ6ρραψε τnν κoιλιd. Kαι τρdβnξε o καnμdνoξ να γιατρειπti. Γdρευε και πdλε ξnλcδνεταν, κι dβγαιναν oι κoπριdq απ6 τnν κoιλιd oπoιiταν n πλnγfi. Kαι αιπ69 ξnτcilρα και δεν εxει Ψωμf να φdγn>r.

.[.J.J.J.1.[.

"[.[.I.Ι"I.[" να αντιμετωπιoτε( o Ιμπραliμ, τρειq παπdδεq με τoιξ ιΙπεl Ι Ιραoπιoτdq τoυ Nι6καoτρoυ dκαναν λιτανε[α: .<oι τρειq παπdδεq πoυ ε(χαμε στnν φρoυρd -γρdφει dναq Ιταλ6q φιλdλλnναζdφεραν 6λεq τιζ εικ6νεζ των αγ[ων αρσενικων και Θnλυκων και dρ1ισαν τnν περιφoρd τoυq εν πoμπti γιiρω- γιiρω στα μπετεiνια. Αλλd τdoo κoυφo( flταν αιπo( oι dγιoι τoυ παραδε[ooυ στnν dρρινn λιτανε[α των oρΘ6δoξων παπdδων ωoτε o παππα Tζαβdλλαq πoυ κρατol3σε τnν εικ6να τnq Παναγιdq τραυματ[στnκε ooβαρd στo κεφιiλι απd μπdλα κανoνιoιi. Η μπdλα dπεoε ανdμεσα στn πoμπti και oκ6ρπισε τoυζ πιoτoιiq. O π6νoq dκανε τoν παππ6να ξεxdσει τnν ευλdβεια πρoq τnν Παναγ(α. Eριξε κdτω τnν εικdνα και φωναξε μανιαoμ€Voζ: "Χdooυ και συ αφoιi δεν μπ6ρεσεq oιhε τoν παππd ooυ να ocδoειg τoιiτn τnν

T_Tρoκεψdνoυ

l

κακιd cδρα"rr.

. [. [.1.1.1.[.

ταν oι αυτoεξ6ριoτoι καπετdνιoι τoυ

Moριd ετtoτρειpαv για να πoλεμτiσoυv Ιμπβαliβ, o Koυντoυριcδτnq διατd-

τoν

ζει τn oι1λλnιpιi τoυq, αyrωq γρdφει o Σπnλrdδnq: (<ειq oιoνδfiπoτε μ€ρoq τnζ flτικρατεfαq ευρεΘωoι, να τoυξ oυλλdβωσιν oι τα,τικα( αρ-

να ανdλoγo περιστατικ6 περιγρdφει o Φωτdκoq αναφερ6μενoξ σε dνα μoνα16 t-lnoυ u,τnρετoι1oε στo ocilμα τoυ K. Δελnγιdννn. O μoναχ6q Kαλλfνικoq εiμ μια εικ6να τnq Παναγfαq μαζ[ τoυ και πρσrtoρευdταν των

T_I

Η

fuTort'Λ'b'2tdl2 Kιiπoια oτιγμli πoυ τoν κιΛ,nγoιiσαν oι Toι1ρκoι τnν πYeαξεφωνdζowαξ: <Πfiγαινε και συ με τo1ξ Toιiρκoιξ σαν τoιη Θ€λειq. Δεν oε πα[ρνω αν δεν δwαμωoειξ τoιξ

σπισμα dριζε πωq Θα πλnρων6τανε μoνd1α τα μιod o' εθνικ€q oμoλoγ(εq, αιπo[ oιrvdξανε απd τoιξ πιo πoλλoιη dλn τnν αξ(α o'oμoλoγiεq 1αριζdμενoι ειq τoιξ αrrαδoΦ τoυ κ6μματoq. Eιq εκε[νnν τnν oτιγμtiν ωφελoι9μενoι διdφoρoι απd τnν ανdγκnν τoυ Mεooλoγγ(oυ €γιναν κrnματiαι με πoλλd oλfuα κεφdλαια...

Oι κoτζαμπdonδεq και oι πoλtτικιiντnδεq ατrd τn μια φαtνoνταν στα μdτια τoυ κdoμoυ πωq φρdvτιζαν για τnν πofuoρκnμdνn πoλιτε(α και

στρατι(σrd)ν.

Eλλnναq να κwnγτioow τoιξ Toιiρκoιξ>).

"l,l,l,f.l,l, Tnν Πελαlrdννnσo o Γεvνα[oq

Koλoκo-

τρcilνnq

διατnρoιbε

q1€oειg

με τoν Mακρηιdννn. Kdπoια

cοq

ειlα βαθμ6 καλ€q

απd τnν ιiλλn πα[ρvανε oι [διoι τα lcτιiματα για εvα κoμμdτι (lωμi>>.

oτιγμri τoν καλε[ να φιiνε τnγαν[τεq. O Mακρηιιiννnq γριiφει για τo περισrατικd: .(...

Moυ ε(πε ναπιi1πrl μπoν6ρανα φdμε τnγαν(τξ. o oτραβoραγιdq αq δoυλευει για μαq.

Eκεirpq τβγει λd1ανα αvιiλατα, εβε(q τnγαvriτεq και αρνιiκια. I(αι τoιξ λειπερcδoαμε και ατro τo1ξ Toιφlcoιη. Art6 oAnxΦε φεΦω,

.l.f

Ι^ \-/

ι

,l.l,l.

,l,f

oι:ιlαντιioειq τoυ Γkoιφα και τoυ Mα-

I rφηιιiνvn €lφυβαν πιlφ€q αλflΘειεq για τo μελλoν τoυ €hloιη.

<(...Mια

μ€ρα

τπiγαινα με τoν Γκoιφα oεργιιiνι καβdλα. Mε κoλιiκευε, riΘελε να μoυ δciloει μιαν ανιιpιιiν τoυ γυvα(κα. Moυ λ€γει. "Toυ Xαoεκli τα uπooτατικd, εfudg πφιβλι και 6λn n περφ€ρεια Θα τnν πιiμl ηril δι 6cn μoυ 11xοoτιiει τo €θlοq". Toυ λΦω, εoιi πΦεq θnoαιφoξ απ6 αιπ6 τo διloτι:1ιoμdrn dθι,oq σtα oτρατoτcεδα σTnν Aftiνα και τnν Πελαlc6ννnσo. Πdoo φoιloιiτo εxειq ειq τnν oδnγfαν σoU; Πoτ€ δει,

βγα[νoιπ τρακ6oιoι dνΘμrπoι. Kαι

αιπoΦ. €βγαλεq

τζεκoΦι

Κ

δι

dλoν τoν γιiμνcοoεq και ffντια εoι1κι o Mαμoι1ρnq σoυ και με τo crιcoτciloετε ανΘραrπoιη. To

Σαρριi

Πεuilπα χιλιdδεq γρ6oια αrroιi1ε απdrrc,r τoυ, ειq γρ6σια και τξβαιρικιi τα ττnρε ο Mφοιipτη και τα μερdοατε. T€λοξ τoν oιcoτciroατε.

πιirπων εoιi γ1φει)ειg ακ6μn απ6 τn κυβφvnσιν να πιipειq olcτακdoιεq 1ιλιιiδεq γρ6σια. Ι(αι κατιi τnν επιτρoτπi πoιiναι διoριoμειloι dλoι oι

φiλoι σoυ θα πΦειq uπoσrατικ6 αrroιi αξζει 50 για δ€κα, αιyπivn n επιτρoτπi Θα τo ξετιμnorι τoι:oιhcοq. oι φ[λoι σoυ και oι oιτγγειlε[q σoυ κυβερvriτεg τα πικιφcirνoυv. Tελoq π6vτων εoιi και o Mαμoιiρnq σoυ Θα γ(νετε Mεμεταfutq εoιi, και αιπξ MπραTμnq κι ηrιiq Θα μαq πιipετε ε[λιrπεq. Nα τn 1€oω τ€τoια λειπεPιd, αrroυ Θα κιiμω

η6

εo€να πασιd...>r.

.l.l.l.l"N.l" τ 7 dΘε φoρd πoυ ιrπnρ11ε κivδιyvoξ για τo K μ€λλoν τnq Eπανdστασns n nγεofα Ι \φρ6vτιζε να βρει μια λιion να βonΘιioει.

oμcoq παρd τoν πανικd πdvτα βρfoιcoνταν τραrroι να κερδ[ooι:v oι δικo[τoιξ dνΘρωπoι.

πoλιoρκnμfνo Mεooλdγστo εi1αν μnδ€ν, απεσταλμ€νoι τnξ φτdoει γι Oταν oι αντo1€q

Θαριi τα Eλλnνικιi κdΘε νirμαδειl dκανε ιiλλo

παρα να βλαoτnμd τnν Παναγκi και τoν ΣταυΦ, τα MιrσπΦια, τnν κoληlτrnΘρα και δεν ιiφnvε τ(πoτιq ιεΦ χοφiq να λ€ει αια1ρoλoγiεq. Eναq κραβαρ[τnq πoλεμιoτιtq, ατc6τoυ Mακρli τn vτιiπια τoν dκoηε, τoν μdλrοoε και

τλεβνει

6λn n Aνατoλικιi Eλλιiq και n κυβ€ρvnon

στo

ζζ...Moι)yρΦεη

WOffi000pt

ντi.ΛΦεη

ru'ιy(t,ffi ιιoυ

τmltiδιmtrfrrat)-t

τqιιoυWb

fuffi1,αιιtισε a

Κια'1tfu

ματα 6θεν ελπiζεται vα oυνα1θciloιν ικανd 1ρriματα πρoξ εξoικoνdμnσιν τoυ Mεooλoγγ(oυ iδιαιτ€ρωq>r. To Boυλειπικ6 απoφdoιoε να εκπoιnΘoιlv μερικd κτflματα <oρ(ζoνταξ n μι-

'cfrTffiωιιoι)

7o.ooo γρ6oια... Kαι

τι να δoυv. Eνcδ τo Θ€-

τoυ ε[πε να μnν βλαoτnμd τn Θρnoκε(α με τdτoια αρo[κικα λ6για. o Toυρκoξ ξαΘoλoΦαγε ακdμα πιo πoλιi. Toτεq o Eλλnναq τoυ λdει: Ω, ρε τoιiρκε doωoεq βλαoτnμrδvταq fl

ακ6μα;

Eoουoα Μeι o Toιiρκoξ. Aκoιroε λoιπ6ν τ' απoκρ[Θnκε o Eλλnναq: Nα σαq 1€oω τo Mωαμθτn σoξ, να σαξ 1doω τoν αλι{, να σαq 1€oω τnν Σερ[φ, να σαq 1doω τo Σαvτξiκ-Σερ(φ, Vo

χcoω τoν τιiφo τoυ μroαμ€τn και τoυ Αλη να 1doω τo 1ατζnλiκι σαξ, να 1doω τoν ooυλτdνo σαq και dλα τα ρετξιiλα τoυ, τατξαμιιi oαq, και τoιξ τεκ€δεq 6λoιη και τo κoρdνι oαq. Nα 1€oω τoν βεζiρn σαq Kιoιπιiγια και 6λoιη τo1ξ

φρoυρdξ τoυ τrnγαν σε κoινri oι:νεδρ(αon τoυ Boυλειπικoιi και τoυ Ercτελεoτικoιi και εξ€Θεσαν τnν κατdoτασTι. Tdτε oι πoλrτικoi απoφdσισαν (<...να εκπoιnΘciloιν ικανd εΘνικd κΤιi-

oli αξ(α τoιξ να τλnρωΘεiμετρrιτd και n dλλn μισιi oε εΘνικ€q oμoλoγ[εg πoυ δεν ε(1αν καμ(α π€ραon. Aφoιi κdνανε €ρανo μdζειpαν

'l.l.l.

ε κιiθε πoλιoρκfα και oι διb πλειφ€q (πoλιoρκnμdνoι και πoλιoρκmdq) εrcτΦ των oιημcδν σιrvoμιλιcδν αιπdλλαcroαν πφT6Wo, κυρ[ιοq κατrν6 fi κραo[, ειlcb rcατιi τn διιipκεια των μα1cδν βρiζoνταν, oιφλιαζαν, κτυπoιioαν rrcαoιifuα fl dκαναν ΘΦυβo με ξτι μdoα δι€θεταν. oι βριoιιiq oτnγλrδooα των α1rrιμα1dμειlc'lν t'παν μια oιrvnθιoμdvn μεθoδoq εlcι,ειφιo1roι9 τoυ αvτ ιπιiλoυ. Παρoψιcδδnq ε1ει με[νει n λετcτικli αwιπαριiθεσn κατιi τnν πofuoρκ[α τoυ Mεooλoγγ bυ μεταξυ ειlΦ Toιiρκoυ πoυ γνcδριζε ελλnνικιi και εrdq Eλλnνα. To περιoτατικ6 τo μεταφdρει σro βιβλb τoυ <Mεooλ6γγD) o Δnμrπρnq Φcrπιdδnq: <Eναq Toιiρκoq απ6 τoν Moρια πoυ flξερε κα-

oε εodνα και 1ειβτερα καταvrα[νω>r.

.f

.f

;ΧaμΤοxιitnξ

παoιιlδεq σαq, να 1€oω τoιξ μπιμπαoιιiδεζ σoξ, τo1ξ μπoυλoιlκμπαoιιiδεξ σαξ και τ' αoιc€ρι σoξ, να 1€oω τα δικd σoυ μoιkρα, τo κεφdλι σoυ, τα μαfud ooυ, τα φρι1δια σoυ, τα μdτια σoυ, τn μ(rrn σoυ, τα μoι:oτιiκια σoυ, τo oτ6μα σoυ, τoν λαβ σoυ, τα 1dρια σoυ, τα νιj-

χια σoυ. Nα;1doω τα dρματd σoυ, τα μπιστ6fuα σoυ, τo ντoυφ€κι ooυ, τo γιαταγdνι ooυ. Nα 1€oω τo τoιμπo6κι σoυ, τo λoυλ€ croυ, τoν ιμαμ€ ooυ. Nα 1€oω τn σακoιiλα αyroυ βdνειq καπν6 και τιq φoιiντεq τnq oακoιiλαg. Kαι 6λα αιπd τα ε[πε νερd. Σαν dκoι:oε o Toι1ρκoq τιq φoιivτεq τιζ oακoιiλαq... oιryo κερατdq τiπoτιq δεν dφnoε d1εoτo. Nιodφι βρε, φωνdζει δεν ξαναβλαoτnμril. Ξ€oπασαν στα γ€λια και τα διi,o αoκ€ρια>>.

.l.N.f.l"l.l" ε κdπoια διioκoλn στιγμfi λ6γω τnq αoΘ€νειdξ τoυ o KαραToκdκnq διατrραγματειiεται με τo1ξ Toιiρκoυq. Kαλε[τoν απεoταλμfνo των Toιiρκων και αρχ(ζει: <Eλα δω oιcατ6τoυρκε. Eβρα[ε απεσταλμdνε απd τoιξ γι1φτoιη. Eλα να ακoιionq τα κ€ρατd σαq - γαμω τnν πioτnσαq και τoν Mω1α-

μετn σαq. Tι Θαρειiεται κερατιiδεq. Δεν εvτρdπεoΘε να ζnτdτε απd nμιiq oι:vΘfiκnν με dναν κoτζιd crιcατoooυλrdν Mα1μoιknν να τoν 1doω και αιπ6ν και τoν βεζ(ρnν σαq και τoν Eβρα(o

Σιλιμιiρ Mπ6δα

τnν πoυτdνα>>.

.l.l.l.l.l.l. ε μια ιiλλn περ(πτcοon πoυ o Mqμoιπ παoιiq Σκ6δρα ζrιτdατrd τoν Kαραi'oκdκn να πρoσl(ι.lνlioει, αιπ6ξ τoυ απαvτιi εμμc-

τρα)ζ: .<Moυ γΦφειq εγα μ1τoηιoυρντ(. Λ€γειq να πρoαcnνιioω και γω παod μoυ ρcirrnoα τov πoιirζoν μoυ τov [διoν και αιπξ μoυ απoκρ[Θnκε να μn σε πρoσ}cnuioοl. Κ αν ιl\Θειq

καταπdνω μoυ ευΘιξ να πoλεμfioω>>.

.l.l.l.l.l.l. ΕI ε μια oιlvιiντnorι με τoν Koιrιπoφιciyτn o ) KαραToιcιiκnq ξεoττιi: .ioρ€ ΚoιnlτoιφιcδLιτn ιiκoηα και νdμιζα oτι Θα ε[ναι γιoμdτo

μι:αλ6τo κεφιiλι ooυ. Eσιi 6μcη εxειq τdoo μι:αλ6 σro κεψiλr σoυ 6oo εxω εγcit oπ6ρo oτ' αρ1διαμoυ>}.

.l.l.l.l.l.l. rΠ I Ι

πιo τραγικd τμioαlπo τoυ 1821, o oδυoo€αqΑνδρoιπooq,ατc6τnνπμyτn στιγμli τnq €lφnξnq κατανoε[ τo βαΘιπεκoινωνικ6 ν6nμα τnq Eπανdoταonξ. Σε ρo επιoτoλrt τoυ πPoq τoιξ Γαλαξδιcδτεq (Γ. Bαλεταξ, <<To πρoδoμdνo'2l>) αφoιi τoιξ καλε( o

να επαναoτατιiooιyν γΦφει: <(..Tι τn Θdλoυμε, βρε αδ€ρφια, αιπfl τnν πoλιyπικραμ€vn ζωfi, να

ζoιiμε απoκdτoυ σTn oιcλαβιd και τo αrrαΘ[ ν'ακoνιdται σrα κεφdλια μα9.

των Toι1ρκων

Δεν τnριiτε πoυ τiπoτεδεν μαq απdμειν81>>. Ι(αι αφoι1πετιη1ε να ξεorιlαiloει τoν απλ6 λαd ΦΘε n 6ρα n πατρ[δα, διιi τoυ Mαιlρoκoρδdτoυ, ΨG τoν επιrcnρt3ξeι και να κlJ\rnγιioει μαζ[με αιπdν κιiθε διαφoρετικri φοlvli. Γμiφει τ0τεστoν Αγγλo αvrισιrι/rαγματdρ1n Στdv1αlr: <<...Σαq λξco δε dτι πρoq αoφι1λειαν τnq ζσis βoξ, cη τελετrτα(oν καταφιiγιoν δεν €χoμε ιiλλo μ€ρoq, παρα vα rrρooπ€ooηrε ειq 1o ελεoq των Toιφκων, τdoov nμε(g 6oo και o ατιη1doτατoq

λαΦ

τnq

ζηdν και

aλdδoq, doτιq φarγων

βλ€πων oτι Θα π€oει ειq 1ειρoτερo rrρσrψd τoν προlτo απd τoν απd τoν ειlαν

δειirερo>;.

.l"l.l.l.f.l.

T_ι

Η

να τραγικ6 περιoτατικd αρπαγcδν oε βdρoξ τoυ ατrλoιi λαoιi αναφdρει o Mακρυ-

J-lγιιiννnq: <Ανιiμεσα Πιiτρα και Γαcrτoιiνι τo Mηα Σπflλαιo. Moυ παρα-

ε[ναι €ναχωριo

πoνιωwαι oι κdτoικoι απ6 τnν τυραγνiαν πoυ ατ16 τoιξ καλoγ€ρoιξ. o,τι πα(ρνo1λ, τo αρπdζoιπ αιπε[νoι. Tdτε τoυq λ€γω.

δoκψιiζow

Σαν τραβιiτε τ€τoιαν τυραγν[αν δεν τo αφ[νετε χωργιdν oαξ να πιiτε o' ιiλλo 1ωργι6ν εΘνικ6ν. Και μoυ λ€ει n παπαδιd. Oταν fiρΘαν oι Toιiρκoι liμαoτε μ€oα ειq τoν βdλroν στo νερ6 τ6oεq Φυxεq να γλιπci>σωμεν. Kαι ιiρΘαν oι Toι1ρκoι και μαq πιdoανε. Kαι fπαν τo oωμα μαζ καταματωμ€νo απ6 τιq βδ€λεq. Kαι τα παιδιd πεταμ€να μ€oα, γιoμdτo τo νερd, σαν μπατo

κακdκια τλdγαν. Kαι μ'€πιασαν oι Toιiρκoι και με κoιμflΘnκαν τριdντα oκτω και με αφdνισαν, εμiνα και τιq dλλεq. Διατi τα τραβfiξαμαν αιπd. Δι'αιπliν τnν πατρ(δα. Και δικαιooιivn δεν βρ(oκoμεν απ6 καν€να. oλo δdλo και απdτn>r.

l13ΞTo&'Μo'9l# il\

s'ΨΞ

?

ΞΦnξ

Bασαvlστflρ1α

xωρl

S Oρ1α

oτov oγρ[ευov ol oπλoρxnγo[ τραlroq με τoν oπo[o πoλλoi oτλαρ1nγo i πpooπαΘoΦ να βιiλow τdξn στα στρατει1ματα fl να τιμωρliooυν πρoδ6τεq fi να απooπdooυν λdφυρα ιi

οΣκλnριi

t'παν n τψωρ(α και oε κλnρικoιiζ πoυ σιrvεργιiζowαν με τoιξ Toιiρκoιη, κιφ(cοζ απd τnν πλευριi τoυ Aνδρoιπooυ: <<Eναq

πατrdq ατ16 τα χωριιi τnq φriβαq riταν φλoq των Toιiρκων... Toν μαρTυρnσαν oι Xριoτια-

oπoιhαν πλno[oν ειξ τo1ξ Toι1ρκoιξ και φiρανε ειq τnν ΑΘflνα ειg τoν Δυoodα και τoν ξτιoε ζωντανdν και χτι-

ακdμn να εκδικnΘoιiν ξεπερνdει κdΘε φανταo[α.

τoν πιdσανε και τoν

νε oι μΦεq>. (Ma:r. Kotsch)

Kdπoια στιγμri n κατdoταcrn ειμ ξεφιiγει με τιq αρπαγ€q απ6 τoυq Eλλnνεq καπετανα(oυq πoυ βαodνιζαν oλ6κλnρα χωριd ζrπωνταq 1ρriματα: <<Oταν riρΘε o Kιτηtoξ, nιiρε ανΘρωπoιη φoρτωμ€νoιξ λιΘdρια ειq τα χωPd, 6rcoυ τoιξ τυραγνoιi,oαν αιπεfuoι δια 1ρliματα και τoιη ξεφdμωσε o Kιτηιαζ κqι oτoιrπ(ρnσε και αιπ6q αyroυ t'παν Toιiρκoq>>.

οΣτιq αPχ€q τnq Eπανdσrασnq πιdoτnκε dναq ιερdαq να μεταφ€ρει γρdμματα τoυ oμ€ρ Bριxονn στoιξ Toι5ρκoιξ τnq AκρoκoρfuΘoυ κι n τιμωρ[α τoυ liταν παραδειγματικli: ,(...πρcΙπα τoυ €oπαoαν τα δdlcτυλα και τoυ €καιpαν τα νιi1ια με rruρωμενo o[δερo.

Yoτερα τoν περι€λoυζαν με βραoτ6 νεβ και αφod τoν ξτιclαν ζωvτανd μηρι τoν λαιμd, τoυ ιiλειιpαν τo πρdoωπo με μ€fu για τoν φd-

οo Mακρυγιιiννng dγινεμdρτφαq

μιαq φρι-

κπiq εv€ργειαq σε βΦoq διb νdων ανΘρωπων, Eλλfiνων, πoυ τiρΘαv να πoλεμfiooυν

στo πλευρd των ε?tαναστατnμ€νων: <<€τυ1ε τ6τεκαι fiρθαν δι:o χριστιανo( απ6 τo Mιoiρι και ε[1αν 1ρtiματα και dρματα καλd. ΗρΘαν κι αιrrε[νoι να δoυλdΦυv τnν πατρ[δα...Δια να τoυξ πdρoυν τα dρματα και τα 1ριiματd τoιξ oι αρχnγo( μoq τoιξ λενε dτι εfναιτξαot τεq και τoιξ βdνow oε παιδεμo1ξ. oιπε o Xριοτ6g δεν δοκiμαοε 6oα δoκiμαοαν αυτεiνoι oι δω... Πρωτα τoιη δdoαν. To κεφdfu doωoε τoν κωλoν και ξιiλo καταδiκn και dλ-

λoιη τoιoιhoιξ παιδεμotξ 1ερoτερoυξ. Kαι αλλoιi κowd τπiραν €να μαντ€ρι και τ6βαλαν δiτλα, τoυ μιiκρoυ, ψnλd €να μπdι απdνoυ oε διb φoΦκεq και απdνoυ ειq τo μαντ€ρι ξd-

πλωoαν τoιξ ανΘρωπoιη τoυ μdκρoυ και δ€oιiroν καλ6. Kρdμowαν τα 1€ρια και πoδdρια κdτoυ. Kι εκεi ωroυ κρ€μoνταν τα 1€ρια και πo&ipια τrnραν και μεγιiλεq μπdμπεq τιq μεγαλιπερεq αlroι}rαν ειq τo κιiclτρo. To λιγoτερoν τrnγαινε n κdΘε μια απ6 oαρdντα oκdδεq και κρ€μασαν απd τ€ooeριq τoυ κιiΘε ανΘβπoυ. o εναq oε κιiμπooo διdoτnμα τελε(cοoε κι o dλλoq ετoψdζεταν... Tατε €κoιpα τιq μπdμπεq και κατ€βαoα τoν dνΘρωτtoν και τoν πriγα στo κoνdκι μoυ>). οo Koλoκoτρcilνnq €κτιoε ζωντανd dναν Tριπoλιτoιcδτn κατdoκαrro των Toιiρκων και dκoιpε τn γλωσσα ενΦ ιiλλoυ. (Θ.

Pnγ6πoυλoq) οoταν δε oι Poυμελrcδτεq ειodβαλαν στnν Πελoπ6ννnσo n βαρβαρdτrιτα ξεπdραoε κdΘε dριo. Φdφει o MακρυγιdνVΠξ: <Kατεβα[ναμε ειq τo πoτdμι. Ηταν κατεβαoμdνo 6τι riταν Χειμcbναq Χριoτoη€ννων. Eγω με τo dτι μoυ κι dλλα ζcbαδυνατd, κιντυν€ιpαμε να περdooυμε. Eιq τo δρ6μo ειiρανε τ€ooεριg Πελαrroννrioιoιη και τoιξ πιdνoι-:ν και με τnν

νo(

oμ€νoq

τελε[ωσε>).

ο

οTα βαoανιoτιiρια δεν εξ1αν τ€λoq, 6ταν

επβκειτo να απoσπdooυv 11ριiματα. Αιπ6πτnq μdρτιη o Mακρυγιdννnq oε €να Θfuβερd περιστατ ικd, γρdφε ι στα απoμνnμoνει3ματd ToU: <Πdγω μια nμ€ρα στo κoνdκι τoυ Γιdννn τoυ Noταρd, τoν βρiolcω και τυραγνoιioε dναν πoλ[τn. T€τoιoν τυραγνιoμ6ν δεν τoν ξdραν να τoυ κιiμoυν μrιτε oι Kατζαντωνα[oι απoιiταν λnoτα[. Δεμdνoq q πoλ[τng, κεφdλι και o κιiλog dνα και τoυ γιiρευαν 1ρriματα. T6τε oι1f,θnκα δλιοq δι6λoυ το ρωμαiικoν, αιι μ&Θαμε 6λoι τnν λnoτε(αν γενικωζ...)).

Σεxαρθμl Kαl OTσαKαλωφ! Πcδs τov Φυγ6δευσαv στn Mooxα αθ'6λn τn διdρκεια τnq Eπανdστασnq ιδια(τερo ενδιαφ€ρoν dδειξαν Toιiρκoι και Eλλnνεq για τnν τιryn των χαρεμιcirν. Eνα απ6 αr:τd εμελλε να γiνει .(μliλoν τnζ Eριδoq>, μεταξιi Eλλιi-

οo Kανdλλoq Δελnγιdννnq αναφ€ρεται σε

iνα περιστατικo με πρωταγωνιστti τoν Koλoκoτμilνn: <<Δια να τoιξ εκδικnΘε( (τoυq κατo(κoιξ τnξ Δnμrπodναζ πoυ εftαν oιcoτciloει τoν αδελφd τoυ) τo1ξ εγΦνcοoε και τoιξ ιiφnoε με τo βρακ[. Toιη €δεoε 6λoιη με o;1oινiα και σιrνιiξαq ειq €να αλοbνι αoφdλκrα και dλλα ακανθcilδn κλαδ(α, τoιη iβαλεν αvιyπoδfπoιη και γιryιnξ να τα αλων[ζoιrv cοoιiν τα ιiλoγα τα δηrιiτια, και ιiνΘμrπoι δflμιoι τoιη εκτιrπoιioαν αrιιoθειl ανnλεΦ>r.

Toιiρκων και Αγγλων. Πβκειται για τo χαρΦι τoυ Χoυρo[τ Παod σTnν Tρ(πoλn. O 1rων,

Χoιφoiτ εfuε ζrιπioειτn διαμεooλιiβnσn τoυ

Aγγλoυ αρμooτli των Eπτανlioων, o αyro[,oξ με τn oειρd τoυ αν€Θεoε τnν ιyπdΘεon oε €ναν γιατβ απd τnZ6κιyvΘo. oι Eλλnνεξ για τnν παριiδoon των γwαικcbν ζιiτnoαν τεfuκιi Bo.ooo τdλιρα και τnν απελευΘ€ρrοon πoλλcδν Eλλliνων. Toν Απρiλιo €φτασε σTnν Kdρινθo εvα αγγλικ6 πλo[o με τα λι:τρα. EνnμερcδΘnκε o Γεcilργιoq Mαυρoμιxαλnq, αδελφξ τoυ Πετρ6μπεn, να φ€ρει τιq γιrvα[κεq απ6 τnv Tρ[πoλn. ΑιπΦ αρνfiθnκε να τιq παραδωoει και απα(τnoε να τoυ καταβλnΘoυν 15o.ooo γρ6oια ε(τε απ6 τoν Xoυρo(τ ε(τε ατrd τnν ελλnνικri διoiκnσn για iξoδα φι9λα-

ξnq των χαρεμιων απ6 τoν ΣεπτΦβριo τoυ LB2I€ωq τoν Απρ[λιo τoυ 1B22.Tελικd για τRν απoφυγli αιματo1υo(αq o [διoζ o Xoυρo[τ αν€λαβε να πλnρωσει. <<Nτραrrτi μαΦn λερcδνει τα μ€τωπα εκε(νων πoυ αναλdβανε τo βdρoq να φυλdξoυν τα 1αρdμια, κατd τnv παρdδoon τnξ Tριπoλιτodg και δεν τα oεβαoπi-

τoυq μιooι9q απd τo αoκiρι ειξ τoν νcδμo. Toιη βλεπω 6λn αιπliν τnν τυραγν(αν oπoιiκαμαν αιyrnνcδν των ανΘρcδπων

κανε καιθιi\ανε να πιiρoιπε και ξαγoριbr. (Γιιiννnq Bλqoγ ιdννnq).

αρι1δα π€ραcrαν

και τoιξ αφαν[oαν στo πoτdμι και καταμαιiρισαν σαν αριiπnδεq απ6 τo κριiγιo>).

Aλη Παοιiξ (Louis oupre)

οXαρΦια, βεβα[ωξ, δεγ oι γυvαiκεζ τoυ Σoυλioυ (Ary Scheffer)

ε[1αν μ6νo oι Toι3ρκoι. EQ1αν και πoλλo( Eλλnνεg nγετεg. Oταν πiραoε o Δριiμαλnq τnν KdρινΘo τα μελn Tnq

κυβ€ρνnσnξ

κατdφυγαν στα τrλo[α. .<H δε

φρoυρd τoυ Nαυπλ[oυ εξειπεfuζdταν μεταφiρoνταq τα uπdρ1oντα και τιg παλλακ(δεq των nγετcδν>>.

οO Kωλ€ττnξ πρo τoυ κινδιiνoυ τoυ Ιμπραliμ

εiμ

φρoντ(oει να επιβιβαoτε( oτα πλo(α με

2oo oτρατιωτεq για

να

πρoσrατειioει τιq γυ-

να(κεg τoυ χαρηrιoιi τoυ. Tρειg Toυρκιiλεq και Tnν ετα[ραν τoυ, τn γιλrα[κα τoυ φoνεΦ€rπoq απd τoιξ ιiνδρεq τoυ oδυoo€α Aνδρoιiτσoυ. (xρ. Παλιicrιcα).

οTα σnμω/rικdτερα xαρΦια τα εi1ε Αλιi Παodq. Σι9μψoνα με μαρrυρ[εξ τnq επo1ιig εixε διbxαρΦια. Eνα στα Γιιiννενα και ειlα στo TεπεΜνι. Eκτ6g απ6 τα γιrvαικε(α 1αρ€μια o Ahi Παoιiq διατnρoιiοε και χαρdμι αγoριcδντα αrroiα εwαrιζαν ανd τnν επικριiτεια ειδικo[ dνΘρωττoι τoυ Παod. Πoλλo( επωνυμoι νεαρo( ε(1αν <<κoo}rfiσει>> τoυ Παod. Eναq εξ αιπων o μετ€πειτα Φιλικdg AΘανdoιoq Toακdλωφ.Στo βιβλio τoυ <Eμμανoυfiλ Ξdνθoq>, o Kωoτflq Παπαγιcilργnq γρdφει: <<H oμoρφιd τoυ νεαρoιi ΑΘανιiσιoυ φα[νεται πωq δεν δι€φυγε τnq πρooo1ιiq τoυ Moυ1τdρ, γιoυ τoυ Aλτi, o αrro[oq τoυ dκανε τnν "μι)σσαρdν πρ6ταoιν" να κoσμlioει τoν γυναικων(τnν. Πρdγματι "απερ16μενoq o νioq o[καδε εκ τnq o;1oλrig, εγ€νετo ανdρπαστoζ ιyπ6 των δoρrrydρων τoυ Moυμdρ και μετεvε1Θεiq ειq τα ανιiιcτoρα αιπoιi εκλεioΘn ειq γιJvαικων[τn. Η παρΦβαon τCoν γoν€οrν τoυ τoν docοcrε και μdλrq απελεΦερcilΘnκε φηαδειrrnκε στnν K€ρκυ ρα και απd κει σTn M6σ1α". τα 1αρ€μια

%To&fu'2!#t4l OTΤλαρxnγOi

μεΠαθn

=*,

ru

Tα ερωτlκ6 oκ6vδoλα τnq Eπovιiστoσns

ενικωq 6λoι, λ6γω τoρ κλfματoq πoυ επικρατoιioε εξαιτ[αξ τnq EπανdστασTιq, φρ6*ιζαν ιδια[τερα τα εροlτικd ToLξ, oι:νdπτoνταg o1€oειq βε πoλλiq γυνα[κεq αolcωwαq πoλλdq

φoρ€q ακ6μn και β[α. ιo Bαρνακιcirrnq o αrro[oq εiχε κατnγoρnΘεi για μι:oτικdg συμ(pων[εq με τoιξ Toι3ρκoιη (Kατεdκια), αrrωq πρoκiτπτει απ6 τo αρ11εio τoυ Mαυρoκoρδdτoυ, κdπoτε πriγε σε μoναoτtiρι για ανdρρωσn με τn oι:voδε(α τριcilν παλλακ[δων εκτων oπo(ων n πιo 6μoρφn n .<Piνα n Koιπζoυμπαrroιiλα>r, πoυ πriγαινε oπλιoμdνn oε ρ6λo πρωτo]ταλ[καρoυ

μπρooτd. οo oπλαρχnγdq Bdooζ Mαυρoβoυν ιωτnq περνωνταq απ6 τnν Tζια dβαλε στo μdτι τn 19xρoνn και παν€μoρφn γυνα[κα τoυ πρoξdνoυ τnq Γαλλ(αq Mιχαλn Πdγκαλoυ, τn Λενιt l, τnν πflγε στnν Ανδρo, τnν dκλειoε σε πιiργo και dβαλε φρoυρd να τn φυλdει. οO Koλoκoτρωνnq διατnρoιjoε o1doειq με <..^

.'^1 χ.r^.^ } .ζ^ Αn Αnn', ^^^ Jιl ιγιΙιJιυ/ι/ιζ\ υvLι, -^} Ψυμζs ιJιιΙv -Α-rn. μιιΙ tιu/ιυγμιu, -.r.'. νε στα 1ωριd και φιλoξενoιiνταν oε oπkια συνflθιζε να διωxνει τoυζ oτρατιωτεq τoυ με τn

χαρακτnριστ ικli φρdon: <<Πnγα(νετε καμιd β6λrα να δε[τε τo 1ωρι6 πoυ εxω να πω δυo κoυβdντεζ με τnν νoικoκυρd>r. rO Kαραibκdκnq ειμ για o$ντρoφoσωματoφι1λακα μια Toυρκdλα, τn Mαριω,

που o [διoq τn φωναξεZαφεiρn γατ[ φoρodoε αντρικd ρoι51α. Mdλιoτα τn συμπερι€λαβε και στn διαθriκn τoυ.

rO

Σoυfucδτnq Γιdννnq Tζαβdλλαq εQ1ε oιrvd-

με μiα ει9Θυμn μiρα σro Αιτωλrκd. Mια nμ€ρα βρfiκε σTnν π6ρτα τnq διb oωματoφιiλακεξ τoυ ν€oυ owτρ6φoυ τnq μiPoξ, τoυ απαγ6ρεuσαν τnν ε[ooδo και τoν oιcαrcooαν. Στn owξεια αιπ6q πoυ τoν πι:ρoβλnoε αιπoιcτ6νnσε φoβαiμενoξ τnν ωπ(δραon των oηγενων τoυ νεκρoι1. οo καπετdν Todγκαq εκτΦ τnξ νoμ[μoυ συι[:ει α1€σειq

-Ξ

fiι ffi

τoυ oυζoιioε και με μια Toυρκdλα.

Oταν n γυvα[κα τoυ πliγε στoδεoπ6τn και διαμαρτυρflΘnκε o To6γκαq τoιi €δωoε 2oo

ζηoυ

ρoιrπιdδεξ. Η Toυρκdλα βατrτ[oτnκε χριστιακαι τo πρdβλnμα λιiΘnκε με τnν dδεια τoυ δεoπoτn. οO Mdρκog MπdτoαPnq αφoιi παντρεGτnκε τnν Eλdνn Kαρακ(τooυ στn oυνd1εια Θ€λoνταζ να παντρεurε[ τn Xρυooιiλα KαλoγτiPoU, κ6ρn καπετdνιoυ, €ναg γdμoq πoυ θα εξιrπnρετoιioε τα o1dδια τoυ πατ€ρα τoυ, κατdθεoε στn Mnτρdπoλn Kdρκυραξ α(τnon διαζυγ(oυ με τnν κατnγoρfα τ,nq μoι1εfαq. Γρdφει στnν αfτnon; ((... αφoιi εγω εμ[oει[:α ειζ Aγ[αν Mαtφαγ αvτli n κακdπρ,οτtοζ και διεοτραμμ€νn γυνα[κα dκαμε τα 6oα nμπoρτi να κdμn κdθε γυνα(κα με iναν και με dλλoν και τo 1ε[ρoτoν dπoυ εβoυρλ(oθn με αιπ6ν τoν πτωμoπdτnν και αδικrπflν Kωoτα τoυ Στdθn και π6τε:.0ταν εγ6 βριoκdμnv ειg Koρυφoιiq ετεpdβετo n αιπti γυνti μoυ και dμπαζετoν αυτ6ν Kωσταν απd τo παραΘτiρn τα μεodνυχτα και dκανε εκε[νoq 6,τι flθελε με τnν γυνα(κα μoυ)>.To διαζιiγιo βγflκε και τελικd o Mπdτσαρnq παντρειjτnκε τn Χρυσoιiλα... ντi

:1'

-*$t

ΑλλOt εΚ

'\ιu

Ψb

,lΙtδια

στnxδ διn

με σOKOλατα ρOφnμα

Φα}rnτd KαI 6λλεq συvnΘεlεq o απo1αιρετιoμ6ξ στo Σoιivιo (Θ. Bρυζιiκηs)

l15*To&'λλo'9l# HτOΚOγλιJpiα ωS επαγγελμα O

ΠαραδoπIστoI lερ6ρxεq κσ! καπετιiv!o! φιλαργυρ[α ε[ναι απ6 τα μεγα-

λιπερα ελαττωματα των περισ-

odτερων oπλαρ1nγων. oι Σoυλιωτεq d1oυν χαρακrnριoτε( ,<παραδ6πιoτoι>>, (oωq και λ6-

l4

γω τoυ

ffi

χρnματιoμoιi τoυξ των

απ6 τoν Αλτi Παod. Ανdλoγn (<κατnγoρ[α>

t 5Z-r'

e

lli|f-

4 {tf ./

b\ ιF1 rt

fr

ιl lJt#t !ιf' ,''' ' ,, ltl

ι7

{- Q

l/

Yf'

βαραiνει τoυq Mανιdτεξ, αλλd και πoλλoιiq oπλαρ1nγoιiq, μεταξιi των oπofων oι ΓκoιjPαζ, Mακρυγιαννnq, o KoλoκoτρωνΠξ, o Πετρdμπεnζ και πoλλo( νnoιωτεq. ,<Παραδdπιστoι>) liταν και τo oι1νoλo των ιεραρ1cδν, εντ6q και εκτ6q Eλλdδoq. oι Σoυλιωτεg, εκτ6q ενdξ τμliματoq τnξ παραγωγlig πoυ dπαιρναν διd των 6πλων απ6 τoυq κατo(κoυq των γιiρω κoινoτl'πων, δανειoδoτoιiσαν κoιν6τrιτεq, αλλd και φυoικd πρ6σωπα, ακ6μn και Toι9ρκoυζ και 6ταν αιπo( δεν μπoρodσαν να απoπλnρωooυν τα χρdn τoυq oι περιoυo[εq των δανειoδoτnΘdντων dλλαζαν 1dρια. o Γιωργoξ MπdτoαPnq δdνεισε τιq κoιν6τnτεq Aλπoxωρ(oυ και Παλαιo1ωρ[oυ και στn oυνi1εια πτiρε τn γn τoυq. o γdρoνταq Σoυλιωτnq (Σπιiρog To(πnq) oτnν αφfiγnoτi τoυ για τoν τ6πo τoυ στnν Kdρκυρα,6πoυ ζει, περιγρdφει dνα περιστατικ6,1αρακτnριoτικd τnq φιλo1ρnματ(αq των συ-

μπατριωτων ToU: <<Eνω n Kιdφα πoλιoρκoιiνταν απd τoυρκικ€q δυνdμειq, dναq Σoυλrrilτnq πdραoε νd1τα μdoα απ6 τo ε1Θρικ6 oτρατoτεεδo και πιiγε στo Toαγκdρι να βρr, τα φλoυριd τoυ πoυ τα ε(μ κριiιpει. Tα σπαΘιd και τα βdλια δεν τoν €oκιαξαν πoτ€,αλλd για τα xρυod φλωριd €κλαιγε ωodν μωρ6 παιδ[>r.

α αγαπnμdνα φαγrιτd oε

περι6-

δoυq σχετικfiq nρψ(αg και ειδικd oτα καφενε(α και τιg ταβ€ρνεq στιq μεγdλεg π6λειq t'παν ooirπεq με λψ6νι, βραoτd κρ€ατα (γiδα-πρdβατo), ιpιiρια τnγανrιτd, oμελ€τεq,

τυρ[, oαλιiτεξ και ανdλoγα

με

σταφιiλια, σιiκα...

H νnoτε[α iπαν καΘoλικιi. Συνιiθωq ετρωγαν λd1ανα με πιπ€ρι και αλdτι, oαλιγκdρια με oκdρδo, κρεμμιiδια ι{:nτd στn 1dβoλn (rπαν απ6 τα πλdoν oυνnΘιoμdνα εδ€oματα, τιq επo1€q

εdν βεβαfrοq ιrπriρ1αν). Στα oπ(τια των εtτιφανων Eλλfiνων τo φαγnτd (πρωιν6, μεσnμεριαν6 fi βραδινd ) fπαν απ6 τιξ σnμαντικ6τερεq oτιγμ€q τnq μ€ραq. Πoλλo( πρoιi1oντεξ συνflΘιζαν για πρωιν6

ooκoλdτα ρdφnμα και φρυγανιoμ€νεq φiτεg Φωμ( με βoιπυρo li καφ€, τoν oπo[oν oυνdδευαν με διdφoρα γλυκd. To μεonμεριαν6 ' l'παν ιδιαiτερα πλoιiσlo. Tιζ καλdq μdρεq fl κατd τn φιλoξεν(α σnμαντικων πρooωπων oερβ(ρoνταν τoυλd1ιστoν δdκα φαγnτd: Σodπα με ριiζι και λεμdνι, αρν[ βραoτ6, αρν[ με χoρταρικd, κρεμμdδια με odλroα, κρdαq μαγειρεμdνo επ(onq με λαxανικd, π(τεq με αβγd, χoρταρικd με κoμματdκια κρdαq, αρνf Ψrπ6 με σταφiδεq και αμιiγδαλα, βραoτ6 ριiζι με λdδι, τnγανfτεq με μ€λι, γλυκ6 με αλειiρι

και μ€λι, καφ€q και βραoτd'αβγd, oταφιiλια, oταφ[δεξ και κdoτανα. To γειiμα €κλεινε με λικdρ και τσιμπoιiκι για τoιξ dνδρεq (Θ.

Παναγoτroυλoq).

Tιq καΘnμεριν€q oυνriΘιζαν να τρωνε ριiζι ooiγπα με λdδι και ξiδι, λα1ανικd, αρν( ιprιτd

με φιστ[κια και αμιiγδαλα, πιλdφι, ελιdq, γλυκd απ6 αλεfρι, αβγd και μdλι, κρασ( και

φρoιkα.

oι νnoιωτεq, εκτdζ των κρεατικων, oτn διατρoφli τoυq πρoo€Θεταν, 6πωq fπαν φι:oικ6,

ι[:dρια, 1ταπ6δια,

εκε[νων των ανδρων>r. o Koιπooνfκαζ και o Ζθρβαgαντ[ 6oo πoυγκιcδν παρ€δωoαν στoν Aλfl τnν Krdφα.

H τoκoγλιφfα ωζ..επdγγελμω, των μεγd-

λων oικoγενειων liταν μια συvnθιoμdνn πραι(τικli. Oπωq πρoκirπτει απ6 τα ντoκoυμdντα πoυ παραΘετει στo <Σorjλr και Σoυλιωτεq>> n κυρ(α Ψιμoι5λΠ, o Λdμπρoq και o Φcilτoq Tζα-

δdνειζαν .<δdκα πρoξ

δcilδεκα>>

και

ρoυo(α μαρτιiρων>).

Για τoν Koλoκoτρωνn o Π Γαζflq γρdφει dτι τo ελdττωμα τnq φιλo1ρnματ(αg. Eνω o Pnγdπoυλoq αναφdρει 6τι dφερνε <(ειξ τnν ζωνn τoυ 1λια βενdτια φλωρ(α, μdρoq των oπoiων ε(χεν ατt6τnν ZdκννΘo... και τα λoιπd εixε απoκτtiσει εκ λαφιiρων τnq Tριπoλιτodq.

H oικoγdνεια Δελnγιdννn εξαoφdλιoε κdρδn εξαιτiαξ τnq oυμμετoμiζ των oε oμdδεq πρoocδπων πoυ πρoαγ6ραζαν δnμ6oια ειooδflματα. o Kαραi'oκdκnq μετd τo τ€λoq τoυ εμφυλioυ dφυγε απ6 τnν περιo1ri των Kαλαβριπων, απooπωνταq τεραoτια περιoυo(α απd τo πλιdτoικo πoυ dγινε στα oπ[τια των πρoεστων. .<Oιhε oτd1τn δεν dφnoαν ειq τo oπ[τι τoυ κυρ[oυ Ζci[μn>>. Eνω στn διαΘflκn τoυ διαθεiτει πρoq συγγενε[g και φiλoυg περ(πoυ

εfμ

6o.ooo γρdo'ια.

Eναq εκ των πιo δραoτriριων εττιχειρnματι-

ων l'παν o Mακρυγιdννnq, o oπo(oq απ6 τnν

Αρτα dπoυ ζει αρx(ζει oε πoλιi μικρri nλικ(α

τnν τoκoγλυφ[α και τo εμπ6ριo. To πcδq ξεκ(vnσε τo αναφdρει o (διog στα απoμνnμoνειiματd ToU: ,<Ziιτnoα απ6 τoυq πρoεστoιiq να

δανε(ooυν και με δdνεισαν πεντ€ξι 1ιλιdδεq γρ6oια ... και dπιαοα βρ,bμ'. τoν Χειμcονα να τnν λdβω ειg τ'αλωνια. Tnν πιdνω τdooερα γρ6oια τo ξdι και τnν πoυλcil δεκα€ξι... Tnν dλλn 1ρoνιd τoν Χεψωνα τα πιdνω αραπoofτι απ6 €ντεκα γρdoια τo ξdι, τo πoυλω ειq τnν Αρτα τριdντα τρ(α. Oτι fπαν πανoιjκλα ειq τnν Αρταν και iπαν €λλειιpn τo ιpωμ[>r. Στn oυν€χεια ξανoQεται στo εμπ6ριo ενω κdνει και εργαoτliριo επεξεργαofαq καπνoι9. Mε αιπd και με αιπd, 6πωq dγραι[:ε, ,<απd1τnσα 6,τι fiΘελα και δεν εξ1α τnν ανdγκn αλλoυνoιi>r.

-O Γκoriραq για τn δoλoφoν[α τoυ oδυoodα Ανδρoιπooυ πliρε 14o.ooo γρdoια. Πριν απd τn δoλoφoν(α o Oδυooiαq βαoανfoτnκε φρητd για να απoκαλιiιpει πoι3 dκρυβε τoυξ ΘnoαυρoΦ τoυ.

καλαμdρια.

Oι φτω11oi ε(11αν τo δικ6 τoυq διαπoλ6γιo πoυ περιελdμβανε oυνflΘωg λ$1ανα με λiγo αλdτι, ρεβiΘια, φαo6λια fi ιpnτd κρψμdδια, γdλα, τυρi και αβγd. Eπfonq, συνflθιζαν να κdνoυν διdφoρεg 11oρτ6πιτεξ ri ιpειπ6πιτεq με λΦo καλαμπoκ(oιo αλει1ρι και υλικd απd τn φιion. Tιq Kυριακiq fl τιq γιoρτdq πρoodθεταν στo φαγrπ6 τoυq λdδι. Eνω Xριoτoιiγεννα και Πdo1α €τρωγαν κρdαg.

-Oι απλo( oτρατιcδτεq σε περιdδoυq μdχnq ζιiμωναν oι [διoι τo ιpωμ( τoυq και dφτιαχναν τn σκoρδαλιd τoυξ (Δ. Φωτιdδnζ).

Eπιναν κραo[, ρακli αλλd και ρoι3μι. Mdλιστα'πριν απd διioκoλεg μdxεq, 6πω9 λdει o Mακρυγ ιdννnq, oι καπετανα[oι μo(ραζαν κραo[ fl ρoιiμι στoυq oτρατιωτεq και τoυq μεθoιioαν.

o Aραβαντιν6q ε'τισnμα(νει με περιφρdνnσn τo <φιλo1ρliματoν και κερδαλε6φρoν

β€λλαq

για να μnν ιrπdρ11oυν αμφιoβrπfiσειξ <<ιrπdγραφαν oμoλoγiεg με τoν δανειζ6μενo πα-

Kαραoυλι

(Θ. Bρυζιiκηs)

fuTod.'λλa'2!d16 TθλOS εΠOxflS o Koπoδioτρloξ,

Π

καλλ16ργεlo τns πoτ6τos κσt Π... Ψωρoκιδστotvα

Στo μεταξιi εi1ε εκδnλωΘεfτo κ[νnμα τoυ Π6ρoυ, dτroυ Yδραioι με αρ1nγd τoν Mιαoιjλn καταλαμβdνoυν τα πoλεμικd πλo[α. O Mιαoιiλnq απoκλειoμ€νoq στoν Π6ρo απ6τα κυβερνnτικd πλo[α ανατ(ναξε τo onμαντικ6

πρωτoq κυβερνrπnq τnq χωραq μπoρε(να π€ρασε στnν Ιoτoρ(α ωq o ιδριπriq τnq ν€αq Eλλdδαq, ωoτdoo διb μιiθoι τoν... κατατρξoυν: H καλλιdργεια τnξ πα-

για τnν επoμi πoλψικ6 oτ6λo τnq Eλλdδαq απoδυναμωνoντdq τnν στn θdλαooα. Στo ]τερισrατικ6 τnq ανατ(ναξnq τoυ oτ6λoυ o Mακρυγιdννnζ ερμnνειiει με τo δικd τoυ

τdταq και αιπdζ τnq Ψωρoκωσταιναζ. Διio μιiΘoι, oι oπofoι 6μωq απoκαλιiπτoυv τnν τραγικfl πλευρd τnq ιoτoρiαq μετd τnν απελευΘ€ρωon κα1 ταur61ρoνα κρι9βoυν τoν κ6oμo τnq iwριγκαξ και τnξ βiαq πoυ oδriγnoε τελικd σTn δoλoφoν[α τoυ Ιωdννn Kαπoδ[oτρια, κυβερνrπn τnq χωραq. Απ6 τα πριirτα μ€τρα ]τoυ πliρε για τnν

τρ6πoτnν κoινti γνωμn: <<Eκαι[:ε o Mιαoιiλnq φρηdδα και παπ6ρι και dλλα. Yπσrtτειt'ταν n Aγγλ(α να μnγεvωμεν και εμε(q ΘαλαoooδΦαμn και με Tnν ειη1αρioτnσιν τoυ εκλαμπραrατoυ Mαυρoκoρδdτoυ και συvrρoΨιdq τd καιpαν και τελειωoαμεν κι ατrd αιπd>r.

O Kαπoδ[oτριαq απdδωoε 6λεq τιq ενdργειεq κατd τnq κυβdρνnoflq τoυ σε μια μυoτικli oργdνωσn πoυ κινoιiνταν εναντ[oν και συνωτnν

ανασηκρ6τnon μιαq εξαΘλιωμεvng χcilραq, βμiκε απdναντ[ τoυ τα μηdλα oικoνoμικd

τζdκια, τα αrroiα εfuαg στnν αντιπαρdΘεon τoυq με τoν κυβερνπtn,<τιq ευ1dq των Αγγλων>r. Eπdλεξε να στnριχτε( κυρ[ωζ στoιξ αγρoτεq και να βdλει στnν (δια μoiρα εμπ6PoUξ, διανooι3μενoυq, στρατ

ιcοτ

ικoι3q

μoτoιioε. Yπo1ρdωoε δε τoυq δnμoo(oυq ι:ταλλιiλoυq να ιrπoγρdιpoι]ν 6ρκo 6τι δεν με-

και

τε1oυv τnξ oργdνωσTιq. oooι αρνflΘnκαν, απoλιiθnκαν, ανoiγoνταξ ν6εζ πλπγεq. Στιg 27 Σεπτεμβρ(oU, o Kωνoταντ[νog και o

πρoεστoΦ. Η πρ6Θεon αι:τli, αlrωq fπαν φυoικ6, πρoκdλεσε τnν oργfι των πα}ιιcbν τζα-

κιων. o Mαυρoμιχαλnζ, γιαπαρdδειγμα, πoυ εi1ε τα1θε( υπdρ τoυ Kαπoδ(oτρια και Θεωρoιioε 6τι n πατρ[δα τoιi χρωστoιioε, 6ταν ε[δε 6τι δεν ικανα,τoιιiΘnκαν 6λα τα αιτliματd τoυ, δια11ωρισε τn Θ€on τoυ. Oι Koιwτoυριcδτnδεq ενoχλflΘnκαν γιατf o lζαπoδioτριαq δεν αvτψετcirπιclε .<απ6 τnν πραrrn oτιγμli>> To πρoβλfiματα των Yδραiων. Στnν dρνnon αι:πi τoυ Ι(απoδ[oτρια πρooτ6Θnκαν και oι πατd.τεξ! o κυβερνl'ιτnq εftε αναΘ€oει σroν Ιρλανδ6 γεαrπ6νo Στ(βενooν να διαλ€ξει ενα lcττiμα ωατε να καλλrεργrioει τoν <oτριi1νoν τo κoνδυλ6ριζoν>r. o Ιρλανδ6q διιiλεξε ενα ιcτιiμα στoν Π6ρo και dρ1ισε τnν καλλιdργεια. To rcτιiμα dμcη αιπ6 τo ε[1αν αγoρdoει oι Koυντoυριιirτnδεq. H αγoρd εftε ακυρο)Θε[γιατ( επβκειτo περ[ <εΘνικflq γα[αq>. oι κυβερνtioειξ δεν μπ6ρεoαν να απoζnμιciloow και €τoι τo lcτliμα παρdμεινε στoιξ αγoραστ€q. O

Kαπoδfoτριαq τo απαλλoτρfωoε 1ωρ[q να τotξ ενnμεραloει. Η πατdταμπfiκε στn ζωιi τoυ Eλλnνα απ6τnν πρcδτn στιγμri και βεβαiωq πρdκειται περ( μιiΘoυ dτι τo dγναroτo oε

πoλλoΦ πρoi'dν το φιiλαγαν στρατιcδτεq για να ξιryrvτiooυv τnν περι€ργεια τoυ Eλλnνα και

n

Γεcδργ ιoq Mαυρoμιχαλnq δoλoφoνoι:ν στo Nαιiαλιo €ξω απd τoν Αγιo Σπυρ(δωνα τoν

lωιivηs

πρcδτo κυβερνl'ιτn. Kαι ιioτερα flρΘαν oι Bαυαρof στoυξ αrro(oιη απoδ(δεται n φρdon ((τι

να περιμ€νει

Kαπoδioτριαξ (Δ. To6κoξ)

κανε[g απd τnν ΨωρoκcδσταιEτoι φτdνoυμε στoν dλλo μιiΘo πoυ συνδdΘnκε με τoν Kαπoδ(oτρια και τnν πρooπdΘειd τoυ να ανασυγκρoτlioει τn χωρα. Η Ψω-

να>>.

κλε{nw, .<τι 6λoι ε[1αν τnν κλoπri στo α[μα τoιξ>). Mτrnκε nπατdτα στn διατρoφιi

να τnν

τoυ Eλλnνα, αλλd ταιπd1ρoνα

φoιiwωσε πε-

ριoo6τερo τo μiooq των Κoι:vτoυριcirrnδων κατd τoυ Kαπoδ[oτρια. o κυβερνmng στα o1€διd τoυ βρriκε uπooτnριrcπi τoν Koλoκoτρωνn, πoυ iπαν o μ6νoq πoυ διατnρoιioε dνoπλo oωμα oε αντ[Θεσn με τoιξ ιrπ6λoιπoυq καπετανα(oυq, oι oπo[oι δεν €βλεπαν με καλ6 μdτι αιπτi τn συνεργασ(α. oι Yδρα(oι αρνriΘnκαν να μπoυv στn Γερoιlo[α, πρoφανωq και κατdαrιν συμβoυλcilν των Αγγλωγ αρ1(ζoνταξ στnν oυo(α τoν τ6λεμo κατd τnq κυβ€ρνnσnq. Η κατdστασn επιδεινωΘnκε, dταν o Kαπoδfoτριαq, για να εξαoφαλ[oει dooδα, απoφdσισε να β,iλει φ6ρo στoιξ κτnνoτρdφoυq. oι πρoεoτo( τnξ Πελαrroννliooυ αντdδρασαν στo μdτρo,

απoτρ€πoνταq τnν απoγραφti των ζrοcoν, ενcδ oι Mανιdτεq αντ€δρασαν με τn χρflσn dπλων στιq πρoΘ€oειq τnξ κυβdρνnσnq να ελεγξει τoιξ τo]τικoιig oικoνoμικoξ π6ρoιη. Tnν (δια περ(oδο oι ξ€νεq δυνdμειξ επιλdγoυν για μoνdρ1n τoν πρ[γκιπα τoυ Σαξ-K6μπoυργκ Λεω16λδ0, o αrro(oq 6μωq παραιτriΘnκε πρo-

καλωνταq ΘλiΨn στoιξ αντικαπoδιoτριακoΦ, oι αrrofoι στn owξεια απoφdoιoαν να πdρoυν τnν ιrπ6θεon ατroμdκριJνσnξ τoυ Kαπoδ[oτρια στα 1€ρια τoυq.

Πρωταγωνιoτlig και εδω o Mαυρoκoρδd-

τoq και oι Mανιdτεq, oι oπo[oι dνoπλoι στnν

oυo(α oταo[ασαν. oι πιiργoι τnξ Mdνnq χτυπιiΘnκαν απ6 τoν κυβερνnτικ6 oτρατ6. o Πετρ6μπεnξ πρooπdθnσε να πdει με πλo(o oτnν <<εμπdλεμn), περιo1ri, owελriφΘn και φυλακ(oτnκε στo Nα(rπλιo.

ρoκωoταινα δεν τπαν, αrrωg o μιiΘoq Θ€λει, n ζnτιdνα πoυ πρ6σφερε στoν Kαπoδ[oτρια τιq ειoπρdξειq απd τn ζrπιανιd για να βonΘfioει oικoνoμικd τn χωρα, αλλd μια αξιαrrρεπlig γυvα[κα. Πρ6κειται για τnν Πανωρα(α Aβα-

απd τιq Kυδcoνιdξ τnξ Σμι5ρνnξ στo Nαι1τλιo. Xτiρα τoυ καπετdνιoυ Kωοτα Aiβαλιωτn, κdνει κdΘε δoυλειd για να επιβιωσει. Kαι 6ταν στo Nαιiαrλ,ιo ιδριiεται τo πρcδτo oρφανoτρoφε(o, n γυνα(κα τoυ Kωστα'n Ψωρoκωoταινα, δoυλευει σε αι:τ6 εΘελιcδτn, n αyro(α €φταoε

λoντικd, κdνoνταξ τα πdντα για τα παιδιd. Για τα παιδιd,τααπo(α dταν n Πανωρα[α π€Θανε <dκλαιγαν με μαιiρo δdκρυ>>. Mdνo Tcoυ κα-' νε(q dλλoq δεν dκλαιpε. Eνω κανdναq επ(onμoq Q.n παρdoτn στnν κnδε(α τnq.

vωρψfirτα,ινα' Φ-f'ταιι:.ιfr'κrξ o μιiflw θy]a' n (ιιτuiν.ω ιnιl ιψloφφε oτotι Ιfuτoδioφw τη ειοπριifrη απιi n ξπιοηιui yn υω fu&ιοa oιιcoνψmi' n κΦa' αλΛιi' μn αξιαιρaι{η yιnαirn