Echo Czeladzi_lipiec-sierpień_2022.pdf

lipiec-sierpień 2022 nr 7-8/348

Wydawca: Urząd Miasta Czeladź ISSN 1234-4966

bezpłatny

Miesięcznik samorządowy

760 lat lokacji miasta

Czeladź

Graffiti Jam czyli sztuka ulicy

Aleksander Pietrzykowski: Moje życie z Górnikiem Piaski

„Rynek 22” pełen pomysłów i energii

Historyczne Piaski w miniaturze

Pracowite lato – inwestycje i modernizacje

LATO

760 lat lokacji miasta

Czeladź

W M I EŚC I E

21, 25-29 lipca 10.00, 12.00 Wakacje z Kinem KK, wstęp wolny

30 lipca 19.00 Koncert Vinyl Band, wstęp wolny, Plac Viannaya lub Kopalnia Kultury 16-19, 22-26 sierpnia 10.00, 12.00 Wakacje z Kinem KK, wstęp wolny 27 sierpnia 19.00 Koncert Here On Earth oraz Let See Thin, impreza biletowana

Wakacje na sportowo już w sierpniu. W programie m.in. zajęcia sportowe, gry i zabawy, nauka jazdy na rolkach i hulajnodze oraz wycieczki.

Więcej szczegółów na mosir.czeladz.pl

26, 28 lipca, 2, 4 sierpnia 9.30-11.30 Wakacje z planszówką.

Akcja skierowana do dzieci w wieku od 6 do 12 lat, obowiązują zapisy, MBP Filia nr 2, ul. Nowopogońska 227 d-e

CUSiAL

Rynek 22 20 lipca 9.00-15.00 Warsztaty filmowe i fotograficzne dla osób 50+ 22 lipca Dzień E-Spotu – turniej GRAN Turismo (PS 5) z nagrodami 26 lipca Dzień Gier Planszowych 12 sierpnia 18.00-20.00 Wieczór włoski na Rynku w Czeladzi

Sierpień na sportowo

13 sierpnia I Międzypokoleniowy Rajd Górski – Rysianka (Beskid Żywiecki) 22 sierpnia BINGO na Rynku (animowana zabawa międzypokoleniowa z nagrodami) 27 sierpnia V-lecie Towarzystwa Motocyklowego VOLNI (zlot motocyklowy, koncerty, konkursy z nagrodami, pokazy)

Strefa wodnego relaksu

w Parku Grabek Basen czynny od poniedziałku do czwartku od godziny 10.00 do 19.00 i od piątku do niedzieli od godziny 10.00 do 20.00 Cennik dostępny na wodociagi.czeladz.pl Uwaga! W każdy piątek pierwszych 50 uczniów czeladzkich szkół wchodzi za darmo Harmonogram imprez może ulec zmianie.

Zapraszamy na stronę www.czeladz.pl i organizatorów: Kopalnia Kultury | ul. Trznadla 1 | www.kopalniakultury.czeladz.pl MOSiR Czeladź | ul. Sportowa 2 | www.mosir.czeladz.pl CUSiAL| ul. Rynek 22 (Kamienica Konarzewskich) | mops.czeladz.pl MBP Czeladź | www.mbp.czeladz.pl Filia nr 1: ul. 11 Listopada 8, Filia nr 2: ul. Nowopogońska 227 d-e

WYNAJEM POWIERZCHNI

BIUROWYCH 880 500 452

2

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

Biblioteka do 31 sierpnia II Ogólnopolski CzytelniczoPlastyczny „Projekt okładki do ulubionej lektury”. Wystawa prac uczniów klas I-III Szkoły Podstawowej nr 3 im. J. Korczaka w Czeladzi, MBP Filia nr 2, ul. Nowopogońska 227 d-e

Kopalnia Kultury

22 lipca 10.00 Teatrzyk profilaktyczny, wstęp wolny

od 20 lipca do 31 sierpnia 2022

INWESTYCJE

Czeladź w pierwszej trójce najbardziej gospodarnych i najlepiej zarządzających finansami miast w Polsce

rankingu Finansowym Samorządu Terytorialnego za 2021 rok, w swojej kategorii 236 jednostek samorządowych, znaleźliśmy się w pierwszej trójce. Jesteśmy też najlepsi w województwie. Ranking przygotowywany jest od kilku lat przez naukowców Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu w oparciu o obiektywne dane z RIO, na odbywający się co roku w Polsce Europejski Kongres Samorządów.

To ogromny sukces, który pokazuje, że podążamy właściwą ścieżką rozwoju, należycie gospodarując majątkiem naszego miasta. Co roku, od kilku lat, poprawiamy nasze wyniki finansowe i miejsce w rankingu. Omawiany ranking finansowy samorządów prowadzony jest od 2018 roku i wtedy lokowaliśmy się na 55. miejscu w Polsce. W 2019 roku to było już 39. miejsce, w 2020 roku – co wydawało się już bardzo dużym sukcesem – znaleźliśmy się aż na 21. miejscu w Polsce. No i wreszcie w tym roku wdrapaliśmy się niemal na sam szczyt, zajmując trzecie miejsce w Polsce, w swojej kategorii jednostek samorządowych.

Warte podkreślenia jest to, że opracowywany przez uniwersyteckich naukowców ranking oparty o dane z Regionalnych Izb Obrachunkowych, określa nie tylko zasobność finansową miasta, ale także właściwe gospodarowanie dochodami. Bada bowiem, m.in. relację dochodów do wydatków na administrację, jaki procent budżetu przeznaczany jest na inwestycje, ile gmina pozyskuje środków zewnętrznych, jaki jest stosunek zadłużenia miasta do dochodów. Wszystkie te wskaźniki mamy na najwyższym poziomie, stąd tak wysoka pozycja w rankingu.

Niestety, wielką niewiadomą będzie wynik rankingu za rok 2022, w którym to, decyzjami rządu związanymi z tzw. Polskim Ładem, znacząco zburzono naszą ścieżkę finansowego wzrostu, bo aż o 24 mln zł obniżając dochody miasta z tytułu udziału w podatkach PIT, przyznając w zamian zaledwie 7,6 mln zł rekompensaty.

– Ale dzisiaj cieszmy się z wielkiego sukcesu – mówi burmistrz Zbigniew Szaleniec. Mnie pozostaje tylko podziękować całej społeczności naszego miasta, przedsiębiorcom, pracownikom firm miejskich i prywatnych, urzędnikom oraz wszystkim moim współpracownikom za to, że każdy ciężko pracując dla dobra swoich rodzin, ciężko pracuje także dla dobra naszej małej ojczyzny.

Pełne wyniki wszystkich gmin w Polsce można znaleźć na stronie internetowej www.forum-ekonomiczne.pl.

W Kolejne miliony na remont szpitala owiatowy Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Czeladzi otrzymał z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 dofinansowanie o wartości 6 mln zł, które zostanie przeznaczone na modernizację pomieszczeń Oddziału Chorób Wewnętrznych z Pododdziałem Szybkiej Diagnostyki Kardiologicznej – poinformował starosta będziński Sebastian Szaleniec.

W ramach projektu zaplanowano przeprowadzenie prac remontowo-budowlanych w istniejących pomieszczeniach Oddziału. Sale chorych będą wyposażone w węzły sanitarne dostosowane do osób niepełnosprawnych, aby wyeliminować konieczność przemieszczania się chorych poza sale. Wydzielone zostaną pomieszczenia diagnostyczno-zabiegowe, a także wykonane niezbędne instalacje sanitarne, elektryczne, wodno-kanalizacyjne oraz wentylacyjno-klimatyzacyjne. Pojawi się również wyposażenie w postaci nowych mebli medycznych i niemedycznych oraz niezbędny sprzęt wraz z aparaturą.

P

Zmodernizowany Oddział poprawi jakość diagnostyki i leczenia pacjentów, zwiększy bezpieczeństwo procedur medycznych, a także zapewni właściwą obsługę pacjentów Powiatu Będzińskiego.

Jak się okazuje, czeladzki szpital otrzymał jedną z najwyższych dotacji. Dbałość zarówno o stan techniczny, estetyczny i przede wszystkim o jakość świadczonych usług medycznych stały się wyróżnikiem pozytywnych działań obecnego kierownictwa szpitala. Zachodzące zmiany – tak zewnętrzne w postaci modernizacji elewacji budynku, jak również otoczenia oraz wysoki poziom lecznictwa to zasługa obecnego kierownictwa: dyrektor PZZOZ w Będzinie Aldony Sylwy i Pełnomocnika Dyrektora ds.

Restrukturyzacji dra n. med. Dariusza Jorga, które doprowadziło do tego, że w stosunkowo krótkim czasie czeladzki szpital powiatowy stał się jedną z najnowocześniejszych placówek służby zdrowia w regionie. (wk)

(Oprac. wk)

Święto Metropolii w Czeladzi poro chętnych i to nie tylko z Czeladzi, skorzystało w sobotę, 2 lipca, z możliwości obejrzenia najciekawszych miejsc naszego miasta. A wszystko to w ramach Święta Metropolii.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia ma już 5 lat, setki fantastycznych miejsc i ludzi, których warto poznać, dlatego właśnie w myśl idei „Poznajmy się”! obchodzono po raz pierwszy Święto Metropolii.

Tego dnia na uczestników wycieczek czekały 94 wydarzenia, w tym 68 mikrowypraw, przygotowanych przez 35 gmin GZM. Wśród nich nie zabrakło również Czeladzi, czyli najstarszego miasta Zagłębia Dąbrowskiego.

Odwiedzający – w kilku turach – mogli zobaczyć najbardziej charakterystyczne punkty miasta, w tym, m.in. Rynek Starego Miasta, znakomicie zachowany cmentarz żydowski, który jest jednym z największych tego typu obiektów na terenie województwa śląskiego, osiedle Piaski z ich historyczną zabudową, a także Muzeum Saturn i Galerię Stuki Współczesnej „Elektrownia”. Przewodnikiem grup była Anna Binek-Zajda, kustosz Muzeum Saturn, która z wielkim zaangażowaniem i znawstwem przybliżyła historię miasta. MZ

S

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

3

INWESTYCJE

INWESTYCJE

Kopalniany szyb nową atrakcją placu zabaw

Na

terenie kopalni Saturn, obok remontowanej cechowni, postawiono nowy... szyb kopalniany.

– Nie, nie szykujemy się do wznowienia wydobycia, choć przy aktualnych brakach węgla, może i byłby to dobry pomysł.

Trwają prace remontowe w ulicach Trznadla i Zwycięstwa

Nowy szyb i inne towarzyszące mu urządzenia stawiane właśnie na terenie byłej kopalni Saturn, to przyszły, nawiązujący do górniczej przeszłości, plac zabaw dla dzieci – informuje Zbigniew Szaleniec.

Plac zabaw będzie zewnętrznym uzupełnieniem Postindustrialnego Centrum Dziedzictwa Górnictwa Węglowego w Zagłębiu Dąbrowskim, które znajdzie się w remontowanej cechowni. – Jak widać, robimy wszystko, by nowy muzealny obiekt nie tylko przypominał górniczą historię naszego miasta, ale przyciągał odwiedzających, szczególnie dzieci i młodzież, różnymi dodatkowymi atrakcjami – dodaje burmistrz.

Przypomnijmy. Na terenie dawnej cechowni KWK Saturn

R

w Czeladzi powstaje Postindustrialne Centrum Dziedzictwa Górnictwa Węglowego w Zagłębiu Dąbrowskim.

Gotowy jest już projekt koncepcyjny przyszłej wystawy, która wypełni wnętrza remontowanej cechowni. Planowana ekspozycja poświęcona zostanie historii i rozwoju górnictwa węglowego w Zagłębiu Dąbrowskim oraz etosowi i codzienności pracy górniczej.

– Zgodnie z naszymi wytycznymi, wystawa – wykorzystując techniki multimedialne i interaktywne – w nietuzinkowy i bardzo atrakcyjny sposób przedstawiać będzie historię czeladzkiego i zagłębiowskiego górnictwa oraz pokazywać ciężką pracę górników – mówi Zbigniew Szaleniec.

MZ

ównież Piaski mogą pochwalić się pracami remontowymi dróg. W rejonie ulic Trznadla i Zwycięstwa, gdzie nie tak dawno temu oddano do użytku nowoczesny apartamentowiec i budynek mieszkalno-usługowy, a ma jeszcze powstać kilka nowych budynków mieszkalnych, miasto już wybudowało nowe chodniki i ścieżki rowerowe. Tymczasem zaplecze istniejącego tam spółdzielczego osiedla i pobliskich garaży po deszczu, od lat jest podtapiane. To częściowo miejski teren, który psuje wygląd i utrudnia życie mieszkańcom.

– Od lat jako miasto czekaliśmy z tą inwestycją na porozumienie ze Spółdzielnią Saturn, by jednocześnie uporządkować cały

omawiany teren – komentuje sytuację burmistrz Zbigniew Szaleniec. Postanowiliśmy już dłużej nie czekać i zacząć realizację remontu omawianego terenu. Może nasze działanie zmobilizuje Spółdzielnię Saturn do uporządkowania także swojego terenu i wybudowania tam tak potrzebnych dla mieszkańców, a także dla tamtego osiedla, miejsc postojowych. Apeluję do Zarządu Spółdzielni Saturn o rozpoczęcie prac także na sąsiednim spółdzielczym terenie, bo to przecież dla dobra także mieszkańców spółdzielczego osiedla – dodaje burmistrz.

O uporządkowanie tego miejsca od dawna zabiegała radna Patrycja Juszczyk. (oprac. wk)

Już dziś zapraszamy czytelników do odwiedzenia wyremontowanego budynku. Jego otwarcie nastąpi jesienią bieżącego roku. Jednocześnie zachęcamy do korzystania z naszych pozostałych placówek:

• Filii nr 1, ul. 11 Listopada 8, tel. 32 265 34 08 • Filii nr 2, ul. Nowopogońska 227 D-E, tel. 32 265 29 30 • Filii nr 5, ul. Dehnelów 35, tel. 32 269 64 28

Miejsk iej Bibliotece Publicznej w Czeladzi trwa remont budynku Biblioteki Głównej (ul. 1 Maja 27) finansowany ze środków Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0, Priorytet 2 „Infrastruktura Bibliotek 2021–2025” oraz środków Gminy Czeladź przeznaczonych na inwestycje.

Przebudowa ma na celu dostosowanie bazy infrastrukturalnej biblioteki do współczesnych standardów obiektów użyteczności publicznej i polega na:

W

4

montażu windy i ekologicznego źródła ciepła w postaci pompy i paneli fotowoltaicznych, a także nowej aranżacji przestrzeni wewnątrz biblioteki.

Powyższe działania przyczynią się do oszczędzania energii w przyszłości, a także poprawy standardów ekologicznych i w znacznym stopniu ułatwią dostęp do zasobów bibliotecznych naszym czytelnikom z niepełnosprawnościami. Aranżacja i nowoczesne wyposażenie wnętrza poprawią komfort korzystania z usług biblioteki.

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

Fot. UMCz/ H. Michalski

Remont Biblioteki Głównej

Zdjęcia: UMCz/ H. Michalski

INWESTYCJE

K

iedy ucichł ostatni dzwonek i rozpoczęły się wakacje, do intensywnej pracy przystąpiły ekipy remontowe. W ciągu zaledwie lipca i sierpnia przewidziano modernizacje i remonty w szkołach podstawowych nr 4, 5 i 7, a także w przedszkolach nr 5 i 9.

Miasto na ten cel przeznaczyło kwotę 1,5 mln zł.

I tak w Szkole Podstawowej nr 4 prowadzona będzie modernizacja terenu przyszkolnego, na którą złożą się budowa boiska wielofunkcyjnego oraz placu zabaw, a także miasteczka ruchu drogo-

wego. Przeprowadzony zostanie również remont garażu i schodów wejściowych do budynku. Dla Szkoły Podstawowej nr 5 opracowany zostanie projekt instalacji hydrantowej w obydwu budynkach. Natomiast w „Siódemce” przewidziano modernizację da-

chu małego budynku szkolnego oraz wykonanie nowej instalacji odgromowej. Przebudowany zostanie również fragment kanalizacji sanitarnej.

Poważny zakres prac obejmują remonty w Przedszkolu Publicznym nr 5. W tej placówce przewidziana jest modernizacja schodów i tarasu zewnętrznego, które wreszcie będą spełniać wszelkie wymogi bezpieczeństwa. Zostanie również zakupiony nowy bojler.

W Przedszkolu Publicznym nr 9 remontu doczekają się pomieszczenia kuchni oraz przebudowana będzie wewnętrzna instalacja gazowa. Zaplanowany jest zakup nowej zmywarki i wyparzarki. Z kolei sale i inne pomieszczenia przedszkolne zyskają odnowione parkiety.

Warto dodać, że w maju tego roku prowadzone były również drob-

niejsze prace remontowe, m.in. w SP 1, w której w czterech salach lekcyjnych wyremontowano podłogi i wymieniono oświetlenie w bibliotece, SP 2 otrzymało nowe ogrodzenie terenu szkolnego, podobnie w SP 3 naprawiono ogrodzenie i dach nad salą gimnastyczną. W SP 5 przeprowadzono remont zielonej pracowni, szatni, pomieszczeń stołówki i pomieszczeń gospodarczych, a w SP 7 przeprowadzono prace remontowe w salach lekcyjnych oraz udrożniono kanalizację.

W przedszkolach wykonywano bieżące naprawy drzwi, futryn, pralni i kominów.

Nowy rok szkolny mali czeladzianie rozpoczną w pachnących, kolorowych i bezpiecznych pomieszczeniach.

HENRYK MICHALSKI Główny Specjalista/Pełnomocnik ds. Koordynacji Inwestycji Oświatowych i Sportu

Firma ProMar patronem akwenu w Parku Grabek rzez najbliższy rok patronem zbiornika wodnego w Parku Grabek będzie firma ProMar Systemy Klimatyzacji i Wentylacji Sp. z o.o., która podczas 30. Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Czeladzi, za kwotę 3550 zł wylicytowała możliwość nadania nazwy temu atrakcyjnemu miejscu.

9 czerwca została odsłonięta tablica, która informuje mieszkańców o tym hojnym geście. Burmistrz Zbigniew Szaleniec podziękował właścicielom firmy Marcinowi i Justynie Ochenduszkom. Była to także okazja do rozmowy o terenach zielonych i miejscach wypoczynku, których w naszym mieście nie brakuje.

Firma ProMar Systemy Klimatyzacji i Wentylacji mieści się przy ulicy Dojazd 2 w Czeladzi. W swojej ofercie posiada szeroką gamę urządzeń oraz elementów instalacji do zastosowania w systemach wentylacji i klimatyzacji. MZ

P

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

5

Wizyta u francuskich przyjaciół

Od

31 maja do 7 czerwca przedstawiciele naszego miasta odwiedzili francuskich przyjaciół w Auby. Na zaproszenie mera Christophe’a Charlesa z kilkudniową wizytą w partnerskim mieście Czeladzi gościła delegacja, w skład której weszli: zastępca burmistrza ds. społecznych Beata Zawiła, radne Rady Miejskiej Małgorzata Chojnacka i Jolanta Ptaś, a także zastępca naczelnika Wydziału Spraw Obywatelskich Michał Słomka, strażnik miejski Przemysław Piekoszewski oraz Mateusz Załęski z Wydziału Promocji Miasta, Kultury i Współpracy z Zagranicą.

W czasie pobytu spotkali się z władzami i radnymi Auby oraz odwiedzili różne miejskie instytucje, w tym m.in. Gimnazjum Victora

Zdjęcia: UM/ M. Załęski

WSPÓŁPRACA

Hugo. Wizyta ta była świetną okazją do podzielenia się wiedzą i doświadczeniami w zakresie edukacji. Omówiona została również dalsza współpraca między szkołami. Program wizyty obejmował też, m.in. zwiedzanie zabytkowej górniczej dzielnicy i kościoła Notre Dame w Waziers oraz Starego Miasta w Lille. Ważnym punktem pobytu były liczne spotkania ze stowarzyszeniami. Nasza delegacja była pod ogromnym wrażeniem tego, jak chętnie mieszkańcy Auby zrzeszają się i pracują na rzecz swojej małej ojczyzny. MZ

Sosnowiecki „Elektronik” zawitał do Czeladzi

U

czniów Zespołu Szkół Elektronicznych i Informatycznych w Sosnowcu spotykaliśmy podczas czerwcowych festynów szkolnych oraz przy okazji Dni Czeladzi.

Młodzież nader chętnie wzięła udział w wydarzeniach organizowanych przez czeladzkie placówki oświatowe, a uczestniczyła w nich w sposób szczególny. Na specjalnie przygotowanych i obsługiwanych przez uczniów „Elektronika” stoiskach można było, m.in. zapoznać się z najnowszą technologią druku

3D czy programowania robotów oraz odebrać okolicznościowy upominek, oczywiście w postaci wydruku 3D. Wszystkie zaprezentowane nowinki cieszyły się ogromnym zainteresowaniem uczestników imprez. Okazało się również, że wśród uczniów tej szkoły są nie tylko umysły ścisłe, ale także utalentowani muzycy i artyści. Podczas Dni Czeladzi debiut na wielkiej scenie miały dwa zespoły – KBK (Krzysztof Ćwikła, Bruno Preisner i Klaudiusz Podraza oraz gościnnie Julia

Mika), a także Brak (Maksymilian Zięba, Mikołaj Janikowski, Jacek Białas oraz Michał Białas) prawie w całości składające się z uczniów „Elektronika”. Owacje i oklaski publiczności były dowodem na to, że młodzi artyści świetnie poradzili sobie z występem.

Współpraca pomiędzy szkołą a miastem nawiązała się za sprawą uczącej w niej mieszkanki Czeladzi – mgr inż. Edyty Szozdy oraz mgr Martyny Paździorko, których pasją jest praca z młodzieżą i wprowadzanie innowacyjnych technologii w edukacji.

Obie Panie w przygotowaniu stoiska wspierane były przez zespół nauczycieli: mgr Katarzynę Bańkę, mgr Magdalenę Dyląg, mgr Edytę Madetko-Wanatowicz, mgr Beatę Panuszewską oraz mgra inż. Bartosza Piątkowskiego.

Raz jeszcze dziękujemy uczniom (a wielu spośród nich to czeladzianie) i ich opiekunom oraz dyrektor mgr Marzenie Woli za chęć bezinteresownego dzielenia się swoimi pasjami. (AT)

Wylicytował jeden dzień burmistrzowania

J

Fot.UM/ M. Załęski

ewhen Kulheiko pochodzi z Dniepropietrowska na Ukrainie, a w naszym kraju mieszka od trzech lat. W tym roku podczas finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy na czeladzkim rynku wykazał się wielkim sercem, gdy za znaczną sumę pieniędzy wylicytował możliwość objęcia stanowiska burmistrza Czeladzi na jeden dzień.

– Pierwszy raz w historii miasta stanowisko burmistrza objął obcokrajowiec. Cieszę się z tego powodu, ponieważ Ukraina, pomimo wszystkich problemów związanych z trwającą wojną, stoi obecnie przed ogromną szansą, jaką jest możliwość przystąpienia do struktur Unii Europejskiej. Polacy w przeszłości otrzymali od swoich zachodnich partnerów wiele wskazówek na temat efektywnego zarządzania. Myślę, że teraz nadszedł czas, abyśmy udzielili podobnego wsparcia naszym wschodnim sąsiadom – powiedział burmistrz Zbigniew Szaleniec.

Podczas dnia swojego urzędowania nowy burmistrz Czeladzi odwiedził miejskie inwestycje, wziął udział w spotkaniu kierownictwa urzędu, a także poznał tajniki zarządzania nowoczesnym miastem. Kto wie, może w przyszłości Pan Jewhen zapragnie tworzyć samorząd terytorialny we własnym kraju? MZ, JK

6

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

GRAFFITI JAM

Staneli pod murem juz siedemnasty raz 25 czerwca odbyła się siedemnasta edycja Graffiti Jam – Stań Pod Murem.

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

7

Zdjęcia: Z. Szaleniec/Facebook, Ł. Strojniak „A ten znowu z tym Aparatem”

U zbiegu ulic Poniatowskiego i Mazura sobotniego poranka stawiło się ok. 130 artystów, którzy finalnie wykonali blisko 130 prac.

Podczas Graffiti Jam wyznaczono również odrębne miejsce do malowania dla najmłodszych uczestników wydarzenia.

– Serdecznie dziękujemy Miastu Czeladź i burmistrzowi Zbigniewowi Szaleńcowi za wsparcie i aprobatę oraz Miejskiemu Zarządowi Gospodarki Komunalnej w Czeladzi za przygotowanie otoczenia – mówi Wojciech Walczyk, organizator tego przedsięwzięcia. Wydarzenie objął swoim honorowym patronatem burmistrz Zbigniew Szaleniec. MZ

BIOGRAFIE

leksander Pietrzykowski to prawdziwa legenda Górnika Piaski.

Urodził się 12 grudnia 1938 roku i przez niemal całe swoje życie związany jest z czeladzkim klubem. – Pierwsze kroki stawiałem w trampkarzach. Grałem wtedy na obronie. Miałem 13 lat. W późniejszych czasach grałem już w ataku. Pamiętam, że moim rodzicom nie do końca podobało się, że opuszczałem lekcje, żeby pojechać na mecz – wspomina.

– Ten klub jest dla mnie wszystkim. Jestem z nim cały czas związany. Czułem dumę, że byłem zawodnikiem stąd. Ludzie z Piasków szanowali człowieka. Cieszyli się, jak się grało. Jak się między swoimi grało, no to naprawdę. Ludzie kibicowali nam niesamowicie. Nie zapomina się takich emocji.

Do dziś słyszę dźwięk górniczej orkiestry, która witała nas po każdym wygranym meczu. Pamiętam, że na trybunach przy ul. Mickiewicza potrafiło pojawić się nawet 3 tys. osób, co biorąc pod uwagę niską klasę rozgrywkową, było wtedy fenomenem. Na płotach siedzieli – opowiada.

Grupy Górniczej oraz Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Za jego produkcję odpowiadała katowicka EXA Studio.

A

Wzruszający film O niezwykłej historii 83-letniego kibica Górnika Piaski dowiedziała się kilka tygodni temu cała Polska. Wszystko za sprawą filmu, który pojawił się w sieci. Jego pomysłodawcą jest Paweł Cyz, specjalista ds. promocji klubu.

– Historia pana Olka pojawiła się nieco przypadkiem. Szukaliśmy pomysłu na pokazanie nowych strojów meczowych naszej drużyny.

Bohatera filmu znam od ponad 30 lat i od zawsze kojarzyłem go z przywiązaniem do Górnika i jego ulubionym miejscem przy klubowym budynku, skąd obserwował mecze – mówi Paweł Cyz. – Jeszcze przed startem sezonu spacerowałem z synem w okolicach stadionu. Zobaczyłem pana Olka na balkonie (mieszka naprzeciwko boiska) i pomachałem do niego, aby się przywitać. Niestety, nie odmachał i to mnie nieco zdziwiło. Później okazało się, że właściwie nie widzi dalej, niż na odległość kilkudziesięciu centymetrów. Jak bardzo oddanym trzeba być klubowi, by nie czynić z tego większej przeszkody? – dodaje.

Film o Aleksandrze Pietrzykowskim powstał latem 2021 roku dzięki wsparciu Polskiej

Klubowy kronikarz

83-letni Aleksander Pietrzykowski od 70 lat związany jest z Górnikiem Piaski. Nie przestał go wspierać, nawet gdy stracił wzrok.

Niezwykła historia Aleksandra Pietrzykowskiego

Po zakończeniu kariery piłkarskiej Aleksander Pietrzykowski nadal związany był z klubem. Pomagał budować stadion i całą infrastrukturę klubową. Na przełomie lat 60. i 70. współtworzył również kronikę klubową, która dziś jest jedną z najcenniejszych pamiątek Górnika Piaski. W zeszycie można odczytać, m.in. nazwisko Ryszarda Cyza – dziadka twórcy filmu o Aleksandrze Pietrzykowskim.

– Niesamowite, że w trakcie tworzenia dokumentacji filmowej odkryłem tak wiele wątków, które świadczą o niezwykłym DNA Górnika Piaski – klubu dzielnicy tworzonego siłą społeczników. Jest tu wiele historii rodzinnych dotyczących także moich przodków. Ryszard Cyz grał w tym samym czasie z Aleksandrem Pietrzykowskim w jednej drużynie. Mój tata Jarosław reaktywował klub z Dariuszem Pietrzykowskim – synem Aleksandra. Przykłady można mnożyć. Taką historię trzeba pielęgnować, dlatego cieszę się, że powstał film. Planujemy następne – zapowiada Paweł Cyz.

Bezgraniczna miłość do klubu Pan Aleksander od 2000 roku – kiedy doszło do reaktywacji klubu – stara się nie opuszczać żadnego meczu Górnika. – Ze względu na wiek wzrok mi się zepsuł. No i nie oglądam już swoich zawodników. Przychodzę na stadion słuchać tej atmosfery i kibiców. Dopóki będę tylko mógł, to będę przychodził. Dopóki będę tylko mógł... Zależy od oczu, ale zawsze będę przychodził na boisko. To jest mój ulubiony i jedyny klub – podkreśla legenda Górnika Piaski.

Górnik Piaski z awansem Górnik Piaski to klub, którego historia sięga czasów po I wojnie światowej. Powstał on w 1924 roku i początkowo występował pod nazwą KS „Gwiazda”, by w 1950 roku przyjąć nazwę K.S. Górnik Piaski. Od początku istnienia tworzą go lokalni patrioci.

W 2000 roku K.S. Górnik Piaski został reaktywowany przez grupę piłkarzy społeczników, na czele z Jarosławem Cyzem, Dariuszem Pietrzykowskim, Zbigniewem Marcem czy Dariuszem Mazurem. Klub zarządzany m.in. przez wieloletniego prezesa Andrzeja Grolika na przestrzeni kilkunastu lat odniósł wiele sportowych sukcesów, ocierając się nawet o III ligę w 2013 roku.

Do sezonu 2021/2022 Górnik Piaski przystąpił do rozgrywek po połączeniu z Klubem Sportowym Czarni Sosnowiec. Ekipa z Czeladzi spisała się znakomicie i w pięknym stylu wywalczyła awans do klasy okręgowej.

MATEUSZ ZAŁĘSKI

8

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

CZELADŹ DLA SENIORA I RODZINY

RODZINKA 2+

RODZINKA 2+

Uniwersytet Trzeciego Wieku zakończył kolejny rok akademicki dwuletniej pandemicznej przerwie, 23 czerwca, w Kopalni Kultury odbyło się uroczyste zakończenie roku akademickiego 2021/2022 Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Czeladzi. Słuchacze odebrali dyplomy z rąk burmistrza Miasta Czeladź Zbigniewa Szaleńca i dyrektor Centrum Kształcenia Ustawicznego Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej Agnieszki Dubiel.

W imieniu rektor uczelni prof.

Akademii WSB Zdzisławy Dacko-Pikiewicz głos zabrał prorektor ds. studenckich i współpracy z otoczeniem prof. Akademii WSB Marcin Lis. Podczas wieńczącej rok akademicki gali seniorzy UTW zaprezentowali swoje talenty artystyczne. Jako pierwsze na scenie pojawiły się panie z grupy tańca liniowego „Optymistki”, następnie mieliśmy okazję zobaczyć pokaz wokalnych umiejętności grupy muzycznej prowadzonej przez Konrada Bilskiego.

Nie zabrakło licznych podziękowań kierowanych do osób i instytucji, bez których istnienie i funkcjonowanie UTW nie byłoby możliwe. Szczególne podziękowania seniorzy złożyli na ręce burmistrza Miasta Czeladź Zbigniewa Szaleńca, zastępcy burmistrza ds. społecznych Beaty Zawiły, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Czeladzi Bożeny Podgórskiej, koordynatora UTW Czeladź Elżbiety Bazańskiej-Wolskiej

Po

ście wysłuchali ostatniego w roku akademickim 2021/2022 wykładu pt. „Podróże ze smakiem”, który poprowadził znany dziennikarz i podróżnik Jędrzej Majka.

Czeladzki Uniwersytet Trzeciego Wieku, którego koordynatorem jest Miejska Biblioteka Publiczna w Czeladzi, zrzesza obecnie ponad 350 osób. Jedną z form działalności UTW są, obejmujące szereg interesujących tematów, wykłady. Oprócz wykładów czeladzki UTW oferował bogaty wachlarz zajęć dodatkowych (13 rodzajów zajęć, 25 grup zajęciowych 5 dni w tygodniu): naukę języków obcych (angielskiego, niemieckiego i włoskiego) na różnych poziomach zaawansowania, kurs komputerowy dla początkujących, gimnastykę kondycyjną, zajęcia z rehabilitantem oraz na basenie, warsztaty teatralne, tańca liniowego i mu-

zyczne, a także nordic walking, jogę i Rummikub Cafe. Zainteresowanie poszczególnymi formami zajęć fakultatywnych było bardzo duże.

Czeladzcy seniorzy chętnie korzystali z oferowanych im możliwości. Wyniki przeprowadzonej wśród słuchaczy UTW ankiety satysfakcji pokazują, że są bardzo zadowoleni z działalności naszego czeladzkiego Uniwersytetu i deklarują chęć kontynuacji swojej „naukowej” przygody w nowym roku akademickim. Zapisy ruszają już 10 września 2022 roku. Wszystkie informacje dostępne są na stronie internetowej Miejskiej Biblioteki Publicznej w Czeladzi w zakładce Uniwersytet III Wieku i na fanpage’u UTW Czeladź na Facebooku.

ELŻBIETA BAZAŃSKA-WOLSKA Koordynator UTW Czeladź

Fot. Justyna Leszczyńska

i zastępcy przewodniczącego Rady Miejskiej w Czeladzi Dominika Penara.

Niespodzianką była krótka wizyta gości z partnerskiego miasta Auby we Francji z merem Christophem Charlesem na czele. Im właśnie grupa muzyczna UTW Czeladź i Kopalni Kultury zadedykowała specjalną piosenkę.

Czas zakończenia roku akademickiego był również czasem pożegnania. Po dziewięciu latach pracy jako wolontariusz, opuściła UTW lektor języka angielskiego Marta Szaleniec-Michalik – kompetentna, ciepła i bardzo lubiana przez seniorów osoba.

Będzie nam jej bardzo brakować.

Dziękujemy za wspólnie spędzone chwile i życzymy samych sukcesów, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym.

Na koniec, żeby tradycji stało się zadość, seniorzy i zaproszeni go-

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

9

CZELADŹ RODZINKA 2+

DLA SENIORA I RODZINY

RODZINKA 2+

Projekt

„Rynek – Nowe

Możliwości” już przynosi efekty C

w trakcie trwania projektu, 8 osób znalazło zatrudnienie, a kolejne są na dobrej drodze do przywrócenia na rynek pracy.

Większość działań projektowych realizowanych było w siedzibie Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej mieszczącym się przy Rynku pod numerem 22 w Czeladzi, czyli w tzw. Kamienicy Konarzewskich.

Uczestnicy projektu wzięli również udział w cyklu spotkań.

Podczas zajęć edukacyjnych, sportowo-ruchowych, plastycz-

Zdjęcia: CIUSiAL

ykl inicjatyw realizowanych przy wsparciu środków Unii Europejskiej przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Czeladzi od sierpnia 2020 do lipca 2022 roku już przynosi wymierne korzyści.

W projekcie kierowanym do mieszkańców Czeladzi (w szczególności z terenu rewitalizowanego – Starego Miasta) głównym celem stało się wzmocnienie potencjału społeczno-zawodowego poprzez kompleksowe wsparcie w zakresie podniesienia kompetencji i kwalifikacji zawodowych.

Jak podkreśla Aneta Jóźwin-Rybska – dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czeladzi – uczestnicy projektu wzięli udział w treningu umiejętności społecznych, spotkaniach grupy wsparcia, job-coachingu, pośrednictwie pracy, również w kursie obsługi komputera i internetu oraz szkoleniach i kursach podnoszących kwalifikacje i umiejętności zawodowe, m.in. kursie wózków jezdniowych oraz obsługi kasy fiskalnej. Szczególnie cieszy fakt, że dzięki tym działaniom, jeszcze

10

Kursy specjalistyczne dla osób bezrobotnych, poradnictwo prawne i psychologiczne, ale również wycieczki, wykłady, warsztaty oraz udział w piknikach integracyjnych to tylko część z działań przeprowadzonych w ramach projektu „Rynek – Nowe Możliwości”.

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

nych i integracyjnych do grupy projektowej dołączyły rodziny uczestników projektu oraz zainteresowani warsztatami mieszkańcy naszego miasta. Aby zapewnić komfort rodzicom podnoszącym swoje kwalifikacje, w trakcie zajęć zapewniono opiekę nad dziećmi w specjalnie przygotowanym Klubie Dziecięcym. Znaczącym wsparciem okazały się również konsultacje psychologiczne i prawne.

– Staraliśmy się dopasować nasze działania do sugestii uczestników projektu. To właśnie dzięki ich pomysłom zrealizowaliśmy wyjazdy edukacyjno-integracyjne połączone

CZELADŹ DLA SENIORA I RODZINY

RODZINKA 2+

Pracownicy socjalni MOPS pomagają uchodźcom z Ukrainy Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej „Rynek 22” w Czeladzi od pierwszych dni wojny w UkraRODZINKA inie funkcjonuje punkt wsparcia obywateli Ukrainy. W tym czasie 2+ zorganizowaliśmy pomoc rzeczową (ubrania, żywność, materiały pierwszej potrzeby), a także wsparliśmy ponad 500 osób w poszukiwaniach miejsc noclegowych i stałego pobytu. Z pomocy psychologicznej skorzystało ponad 50 osób. Natomiast w siedzibie CUSiAL, w każdą środę, w godzinach od 12 do 14, w pomoc swoim rodakom angażuje się również znająca język polski wolontariuszka Mariana.

Dostosowując się do obecnej sytuacji pragniemy Państwa poinformować, że w związku z unormowaniami prawnymi oraz przyznawanymi środkami finansowymi do dyspozycji obywateli Ukrainy wyznaczony został Zespół Pracowników Socjalnych:

W z wizytą w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, Łazienkach Warszawskich czy Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Wzięliśmy również udział w Wielkiej Paradzie Smoków na krakowskim Rynku oraz zwiedziliśmy zamek w Pszczynie i Ogrody Kapias w Goczałkowicach -Zdroju – wskazuje Dominik Penar – kierownik Działu Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej, animujący działania w staromiejskim CUSiAL. Dopełnieniem inicjatyw projektowych były cieszące się dużym zain-

teresowaniem pikniki integracyjne, które odbyły się 3 i 24 czerwca na czeladzkim Rynku. Wśród licznych atrakcji oferowanych uczestnikom tych wydarzeń znalazły się, m.in. prezentacja czeladzkich organizacji pozarządowych, pokaz mody, koncerty, degustacje, pokaz sztuki

iluzji, wykład z prezentacją zwierząt egzotycznych, dmuchańce, a także Wielki Test Wiedzy o Czeladzi, w którym nagrodą główną był lot samolotem nad Zagłębiem Dąbrowskim. (wk) PROJEKT W LICZBACH

• Całkowita wartość projektu to 414733,34 zł (wkład Unii Euro-

pejskiej: 352 523,33 zł), ponad 1 500 osób uczestniczących w działaniach projektowych, • ponad 300 godzin zajęć warsztatowych, konsultacji i porad prawnych, • 23 osoby, które podniosły swoje kwalifikacje zawodowe, m.in. poprzez udział w kursach specjalistycznych w zakresie obsługi kas fiskalnych, obsługi wózków jezdniowych oraz podstaw obsługi komputera i internetu – ECDL Base, • 8 osób, które w wyniku projektu znalazły pracę, • 6 wyjść edukacyjno-integracyjnych, w tym, m.in. do Teatru Dzieci Zagłębia w Będzinie, wycieczka do Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, Ogrodów Kapias w Goczałkowicach-Zdroju, Pszczyny, Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie i na Paradę Smoków, • 2 pikniki integracyjne na rynku Starego Miasta w Czeladzi, w których udział wzięło ponad 600 osób, • wsparcie finansowe dla 23 osób uczestniczących w projekcie (zgodnie z ustawą o pomocy społecznej).

•

Projekt pn. „Rynek – Nowe Możliwości” współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 dla osi priorytetowej: IX. Włączenie społeczne dla działania: 9.1.

Aktywna integracja dla poddziałania: 9.1.1. Wzmacnianie potencjału społeczno-zawodowego społeczności lokalnych – ZIT. Całkowita wartość projektu: 414 733,34 zł. Wkład Unii Europejskiej: 352 523,33 zł

1. Zespół Pracowników Socjalnych nr 1 ul. 11 Listopada 8, 41-250 Czeladź tel. +48 32 265 71 39, +48 798 149 441, +48 798 149 442 2. Zespół Pracowników Socjalnych nr 2 ul. Alfreda Biedermanna 2 , 41-250 Czeladź tel. +48 517 660 330, +48 789-143-710 Zespół udzieli wsparcia w zakresie m.in.: pomocy rzeczowej, skompletowaniu wyprawki szkolnej dla ucznia oraz przy uzyskaniu świadczeń 300 zł, a także świadczenia wychowawczego 500+ i innych środków, do których pozyskiwania uprawnieni są obywatele Ukrainy.

MIEJSKI OŚRODEK POMOCY SPOŁEC ZNEJ W CZELADZI

Bezpłatna mammografia ramach lokalnych działań profilaktycznych oraz Programu Profilaktycznego Wczesnego Wykrywania Raka Piersi Miasto Czeladź zaprasza na bezpłatne badania mammograficzne dla kobiet w wieku 50–69 lat. Badania przeprowadzone zostaną w specjalnie do tego przygotowanym mammobusie.

Badania odbędą się 19 sierpnia 2022 roku w godzinach od 9.00 do 17.00. Wykonywać je będzie firma Geneva Trust Polska Sp. z o.o. Obowiązuje rejestracja pod numerem telefonu 58 767 34 44 lub 58 767 34 55.

Warto pamiętać, że rak piersi wcześnie wykryty jest uleczalny.

Nie zwlekaj.

W

INFORMATOR REKREACYJNY – SIERPIEŃ 2022

Wakacyjna edycja FIT SENIOR Zapraszamy wszystkich czeladzkich seniorów do udziału w cyklicznych zajęciach Fit Senior, które poprowadzi Bartosz Brela – instruktor fitness. Spotkania odbywać się będą w każdy piątek sierpnia br. o godzinie 10.00 w Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej w Czeladzi przy ul. Biedermanna 2.

Obowiązują zapisy telefoniczne w Wydziale Edukacji i Polityki Społecznej pod numerem telefonu: 32 76 37 976 w poniedziałki po otrzymaniu wiadomości SMS. Źródło: Wydział Edukacji i Polityki Społecznej Urzędu Miasta Czeladź lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

11

Stare Piaski na makiecie race nad odtworzeniem wyglądu Piasków sprzed 100 lat trwały wiele miesięcy. To była bardzo precyzyjna operacja.

Centralnym punktem jest oczywiście kopalnia „Czeladź”, wokół której rozlokowano, według dawnych planów i map, kolonię domów mieszkalnych i inne obiekty oraz świątynię Matki Bożej Bolesej wraz z otoczeniem. Drobiazgowe odtworzenie obiektów pozwala zobaczyć urok tej górniczej osady.

– Francuscy właściciele zadbali o to, by górnicy pracujący w ich kopalni mieli godne warunki do zamieszkania i wszystko to, co potrzebne jest do życia poza pracą. Na dodatek projektowali i budowali tak, by całość miała swój architektoniczny urok. I trzeba przyznać, że im się to udało, a Stare Piaski do dziś, mimo zniszczenia układu architektonicznego przez powojenną zabudowę,

P

12

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

Od 3 lipca w kościele Matki Bożej Bolesnej przy ulicy Kościuszki można oglądać makietę Starych Piasków z początku XX wieku. Będzie tam wystawiona do czasu otwarcia Postindustrialnego Centrum Górnictwa Węglowego w Zagłębiu Dąbrowskim tworzonego w rewitalizowanej cechowni byłej kopalni Saturn, gdzie stanie się jedym z elementów ekspozycyjnych. mogą konkurować z innymi pogórniczymi osiedlami na Śląsku i w Zagłębiu – opowiada burmistrz Zbigniew Szaleniec.

Prace przy budowie makiety nadzorował Jan Powałka, przewodniczący rady powiatu bę-

dzińskiego, a na co dzień kierownik Galerii Sztuki Współczesnej Elektrownia. Za wykonanie makiety odpowiadała pracownia modelarska z Krakowa pod wodzą Jana Gotwalda.

– Cieszę się, że dzięki przychylności proboszcza parafii ks. kan. Józefa Handerka makieta przez kilkanaście miesięcy będzie mogła być wystawiona właśnie w tym miejscu – w wybudowanym przez kopalnię „Czeladź” przy wsparciu górników, a pięknie dziś odnowionym kościele pw. Matki Bożej Bolesnej.

Wszystkich czeladzian i gości odwiedzających nasze miasto zachęcam do oglądania makiety, bo naprawdę warto – podkreśla burmistrz.

To już druga makieta przybliżająca obraz naszego miasta sprzed ponad wieku. Pierwszą, przedstawiającą Stare Miasto można zobaczyć w holu przy wejściu do Urzędu Miasta.

MATEUSZ ZAŁĘSKI

760 lat Burmistrz Miasta Czeladź Zbigniew Szaleniec oraz PrzewodniCząca Rady miejskiej w Czeladzi Jolanta Moćko zapraszają na uroczyste obchody

760–LECIA LOKACJI MIASTA CZELADŹ 7–11 WRZEŚNIA 2022 ROKU szCzegóły wkRótce na www.czeladz.pl Delegacja Światowego Związku Żydów Zagłębia Dąbrowskiego odwiedziła Czeladź

czerwca na czeladzkim cmentarzu wyznania mojżeszowego, po dłuższej przerwie spowodowanej pandemią koronawirusa, zainaugurowana została oficjalna wizyta delegacji Światowego Związku Żydów Zagłębia Dąbrowskiego mającego swą siedzibę w Tel Avivie na czele z jego przewodniczącym Dovem Pninem. Warto podkreślić, iż wieloletnim szefem Związku był urodzony w Cze-

14

ladzi Abraham Green, który wespół z Ariehem Ben-Tovem (obaj już nieżyjący) zainicjowali na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego stulecia regularne przyjazdy potomków ocalałych z Holocaustu Żydów zagłębiowskich do miejscowości naszego regionu, z których pochodzili, bądź mieszkali ich przodkowie.

Będący kustoszami obecności i postpamięci po bliższych oraz dalszych krewnych uczestnicy

delegacji nie bez emocji kolejno odwiedzali ważne punkty w Będzinie, Sosnowcu, Dąbrowie Górniczej, Pilicy, Zawierciu stanowiące namacalne znaki życia społeczności żydowskiej, z którą niegdyś wspólnie dzieliliśmy nasz dom. Wśród przybyłych znalazła się także, nad wyraz serdeczna, Rina Kahan – członkini Zarządu Związku, jedna z nielicznych osób posługujących się językiem polskim w stopniu umożliwiającym wzajemną komunikację. Zaprzyjaźniona z małżeństwem Abrahama i Blanki Greenów od lat systematycznie przyjeżdża do Polski, do Zagłębia. Szczególnym sentymentem obdarza Będzin, z którego pochodziła jej mama, lecz również wiele pozytywnych uczuć żywi względem Czeladzi.

Istotnym elementem wizyty izraelskiej delegacji ważnym dla podtrzymania owoców dobrej współpracy, prowadzenia otwartego dialogu i podejmowania nowatorskich inicjatyw stanowiących najlepszy sposób na zmierzenie się z bolesną przeszłością, była uroczysta kolacja wydana dla przedstawicieli władz samorządowych utrzymujących przyjacielskie kontakty ze Światowym Związkiem Żydów Zagłębia, m.in. Za-

wiercia, Sosnowca, Sławkowa, Dąbrowy Górniczej, będzińskiego starostwa powiatowego.

Czeladź reprezentowana była przez burmistrza Zbigniewa Szaleńca, dyrektor Muzeum Saturn Iwonę Szaleniec oraz redaktor naczelną „Echa Czeladzi” Wiesławę Konopelską.

Przebiegające w nader kordialnej atmosferze odwiedziny naszego miasta przypadły natomiast na dzień 18 czerwca. Wizyta rozpoczęła się w Muzeum Saturn, które jak żadna inna instytucja w mieście wydobywa z zakamarków niepamięci ważny żydowski komponent historii Czeladzi. Spacer po Rynku, obelisk upamiętniający dawną synagogę mieszczącą się przy ul. Milowickiej (obecnie Katowickiej), granice dawnego getta wyznaczone przez niezmienione nazwy ulic – innymi słowy zbiór materialnych okruchów pozostałych z żydowskiego świata, zostawiających ślad na poziomie pamięci oraz wyobrażeń prawdziwie wzruszył i wywołał refleksję niosącą jednak nadzieję, iż ta fascynująca opowieść o współistnieniu pełnym jasnych, jak też ciemnych stron, mimo Zagłady, się nie zamyka i jest otwarta na teraźniejszość oraz przyszłość.

ANNA BINEK-ZAJDA

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

13

Marcin Sacha, digital

KULTURA

Melancholia – Tajemnica – Samotność – Milczenie

Agnieszka Januszek: Litanie... , 2020

Malarstwo Agnieszki Januszek Od 25 sierpnia w przestrzeni wystawienniczej galerii zagości wystawa Agnieszki Januszek pt. „Wszystko jest pejzażem…”. Autorka jest absolwentką Wydziału Malarstwa ASP w Krakowie, dyplom uzyskała w pracowni prof. Z. Grzybowskiego, studiowała również w pracowniach profesorów J. Nowosielskiego i W. Kunza. Obecnie – jako pedagog i terapeuta pedagogiczny z wieloletnim stażem – pracuje z dziećmi niepełnosprawnymi. – Spośród wielu definicji sztuki odpowiada mi ta: sztuka to emocja, która dba o formę. Muszę jeszcze namalować wiele obrazów, aby wyrazić wszystkie swoje emocje, odczucia i refleksje, to, co pojmuję. To moje marzenie – mówi o swojej twórczości artystka. W galerii zobaczymy obrazy wykonane w technice olejnej, powstałe w latach 2000–2022. Wystawa potrwa do 2 października.

We wrześniu GSW Elektrownia zaprasza na interdyscyplinarną wystawę zbiorową zatytułowaną „Melancholia – Tajemnica – Samotność - Milczenie”, na którą złożą się malarstwo, rysunek, grafika i poezja. To już czwarty cykl wystaw autorstwa grupy (a zarazem strony internetowej o tej nazwie) Ciemna Strona Sztuki – projektu artystycznego, którego założeniem jest wyszukiwanie i promocja artystów, zwłaszcza polskich, a także organizacja wydarzeń kulturalnych. Dotąd zorganizowano pod tym szyldem 14 wystaw (w tym 10 zbiorowych) w kilku miastach Polski: Katowicach, Krakowie, Wrocławiu, Gdańsku, Toruniu, Łodzi i Czeladzi oraz kilkanaście wydarzeń promujących muzykę i poezję.

Prace dedykowane każdej organizowanej przez kolektyw wystawie powstają według określonego klucza powiązanego z symboliką liczby. Tym razem będzie nią liczba cztery uważana za symbol świata ziemskiego, liczbę człowieka powstałego z prochu ziemi.

Perspektywę inicjującą powstanie poszczególnych prac ustanawiają cztery tytułowe słowa ekspozycji: melancholia, tajemnica, samotność, milczenie.

Na wystawie zobaczymy prace 50 artystów. Wśród autorów sztuk plastycznych będą prezentować dzieła, m.in.: Krzysztof Iwin, Sebastian Moń, Zbigniew Oporski, Bartosz Stępiński, Justyna Koziczak czy – pochodzący z Czeladzi – Daniel Hacik, Krzysztof Powałka i Michał Powałka. Swoje utwory poetyckie zaprezentują: Konrad Gromek, Jakub Wac, Agnieszka Moj, Darko de Cades, Tomasz Madej, Emilia Bobrycka.

Na wernisaż Galeria zaprasza wyjątkowo w sobotę, 3 września o godz. 17.00. Ekspozycja będzie dostępna do 2 października.

Bobak Paulina, Nieobecni II, akwaforta, kolaż, 50x66,5cm

„Nieobecni?” Pauliny Bobak Od 8 września br. będziemy mogli obejrzeć wystawę prac Pauliny Bobak pt. „Nieobecni?”.

Ta wszechstronnie utalentowana artystka ukończyła studia na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. – Twórczym impulsem w powstawaniu cyklu moich grafik oraz obrazów były słuchane w dzieciństwie opowieści mojej babci Heleny, a także obecnie uzupełniające je rozmowy z bezpośrednimi lub pośrednimi świadkami wielu rodzinnych wydarzeń. Inspiracją były również fotografie wykonane przez mojego pradziadka Wilhelma Miernika oraz prapradziadka Hugona Gemborka, żyjących na przełomie XIX i XX w. Moje działania oparte o analizę obrazu i słowa wynikały z silnej potrzeby pogłębienia wiedzy na temat życia moich przodków zamieszkujących Śląsk oraz poszukiwań odpowiedzi na pytania o więzi rodzinne i międzypokoleniowe – mówi o swojej twórczości artystka.

W GSW Elektrownia Paulina Bobak zaprezentuje swoje grafiki i obrazy z cyklu dyplomowego. Jako środek wyrazu dla tej refleksji wybrała malarstwo olejne łączone z tkaniną, którą sama przeszywa i pokrywa (ręcznie lub maszynowo) haftem. W grafice posługuje się przede wszystkim techniką akwaforty. Zasługujący na uważność oglądającego będzie też zbiór haftowanych makatek.

Cykl dyplomowy Pauliny Bobak doceniono i uhonorowano prezentacją podczas najnowszej edycji Ogólnopolskiej Wystawy Najlepszych Dyplomów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Artystka była też dwukrotną stypendystką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, brała udział w licznych wystawach zagranicznych.

Ekspozycję będzie można oglądać do 2 października.

14 ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

Industriada – Święto Szlaku Zabytków Techniki W sobotę, 3 września galeria zaprasza na szereg wydarzeń prezentowanych w ramach programu 13. już edycji Industriady – Święta Szlaku Zabytków Techniki, która w tym roku odbywać się będzie pod hasłem „Po szychcie. Czas na fajrant”. W galerii zobaczymy, m.in. spektakl plenerowy „Monsieur Charlie” w wykonaniu artystów teatru HoM z Tychów. Będzie to fascynujący hołd dla epoki kina niemego połączony z niezwykłą, wzbudzającą podziw widzów, wzbogaconą multimedialnie, dramaturgią. Widowisko zostało nagrodzone za kreację zbiorową na XIX Festiwalu Sztuki Teatralnej w Rybniku oraz uhonorowane nagrodą aktorską za rolę tytułową na TopOFFestiwal 2017. Tego samego dnia w Galerii odbędzie się wernisaż interdyscyplinarnej wystawy zbiorowej „Melancholia – Tajemnica – Samotność – Milczenie”.

W ramach tegorocznej Industriady GSW Elektrownia, jak co roku, przygotowała także różnorodne atrakcje dla dzieci – gry, zabawy, animacje, konkursy i warsztaty plastyczne.

Szczegółowe informacje na temat zdarzeń: www.galeria -elektrownia.czeladz.pl oraz facebook.com/elektrownia.

AGNIESZKA TERMIŃSKA

KULTURA

Na czeladzkim Szlaku Jakubowym

To

traktu handlowego Drogi św. Jakuba – Via Regia na odcinku biegnącym po obszarach historycznej zachodniej Małopolski pomiędzy Krakowem a Piekarami Śląskimi obejmującym również Czeladź.

Jako że Camino to nie tylko wędrówka, lecz także zwiedzanie, na trasie nie zabrakło odwołań do burzliwych dziejów naszego miasta, przyciągających uwagę zabytków oraz wciąż żywej opowieści o losach naszych antenatów, których przywoływanie z mroków niepamięci, szczególnie w przypadającej w bieżącym roku 760. rocznicy lokacji Czeladzi, jest zwyczajnie nieodzowne.

Organizatorami wydarzenia, które odbyło się w dniu 9 lipca byli: Muzeum Saturn oraz Zagłębiowski Klub Przyjaciół Camino – sekcja Stowarzyszenia Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego.

Droga św. Jakuba stanowi jeden z najważniejszych chrześcijańskich szlaków pątniczych, a zarazem pierwszy Europejski Szlak Kulturowy. Obecnie Camino de Santiago przebiega niemal przez całą Europę kończąc się w katedrze w Santiago de Compostela, gdzie według tradycji przechowywane są relikwie św. Jakuba – pierwszego męczennika wśród Apostołów. Pośród różnych motywów podejmowania trudów wędrówki po Camino najpopularniejszymi są religijne, ale niemałymi względami cieszą się też poznawcze, kulturalne oraz krajoznawcze.

Z „muszelkowym szlakiem” łączy się więc nie tylko szerzenie idei ruchu pielgrzymkowego, niemniej istotnymi są ponadto wspomaganie oraz pobudzanie inicjatyw na rzecz ochrony zabytków, krajobrazu kulturowego i przyrodniczego, a to wszystko celem odtwarzania wspólnego dziedzictwa kulturowego chrześcijańskiej Europy.

ANNA BINEK-ZAJDA

Rody królewskie w porcelanowe lalki zaklęte Od 29 lipca w muzealnych salach wystawienniczych, w scenerii średniowiecznego grodu obronnego rozgoszczą się rody książęce i królewskie z linii Piastów – od Mieszka I do Ludwika Węgierskiego. Lalki przedstawiające monarchów wraz z rodzinami wykonane zostały ręcznie z masy porcelanowej, z pieczołowitością odtworzono także realia dawnych strojów oraz uzbrojenia sięgając do istniejących wzorców ikonograficznych.

Wystawa wypożyczona z Muzeum Lalek w Pilźnie, dostępna do 4 września, dedykowana jest szczególnie dzieciom, a także wszystkim rozmiłowanym w średniowiecznej historii Polski.

Piękno witraży piaskowskiej Mater Dolorosy Nowy sezon kulturalny w Muzeum Saturn otworzy ekspozycja zatytułowana „Czeladzka Mater Dolorosa wczoraj i dziś”, której wernisaż odbędzie się 7 września (środa) o godz. 17.00. Uświetni go wykład dr Ireny Kontnej dotyczący niezwykłości witrażów, znajdujących się w piaskowskim kościele z jednej strony pełniących funkcje utylitarne jako przeszklenie okienne, z drugiej zaś wykorzystujących światło słoneczne wpadające z zewnątrz do zaprezentowania obrazu zbudowanego z kolorowych szyb i widocznego od wewnątrz.

Na wystawę złożą się zdjęcia archiwalne autorstwa Braci Altman oraz współczesne wykonane przez Jana Powałkę i Marka Mierzwę ukazujące wnętrza świątyni pw. Matki Bożej Bolesnej w Czeladzi-Piaskach.

Fot. W. Konopelska

Wakacyjna oferta Muzeum Saturn

tu chętni przejścia oznaczonego żółtą muszlą i żółtymi strzałkami czeladzkiego, alternatywnego odcinka Camino de Santiago zebrali się, by pod kierownictwem licencjonowanego przewodnika PTTK Tadeusza Feista osiągnąć metę na Górze św. Doroty. Wprawdzie liczącą około 8 km w jedną stronę trasę i przebiegającą ul. Będzińską, Katowicką, przez Rynek, a dalej ulicami: Kombatantów, 17 lipca, Szkolną, Szpitalną, Wojkowicką, następnie polną ścieżką prowadzącą na teren Parku Rozkówka i ulicami Grodźca: Kilara, Miłosza, Chopina nie można z pewnością zaliczyć do wysoce wymagających, niemniej i ona koniec końców zdołała wywołać rozmaite refleksje – od choćby na temat urody naszego miasta, poprzez znaczenia rozmowy ze współtowarzyszami tej specyficznej ekspedycji czy nawet konieczności doświadczenia zmiany życiowej. Idealne zwieńczenie przemarszu czeladzkiego odcinka Camino de Santiago, zwłaszcza że słoneczna aura niezmiennie towarzyszyła wędrowcom, stanowiło wejście do wybudowanego w 1635 roku w stylu romańskim niewielkiego kościółka pw. św. Doroty położonego na wysokości 383 m n.p.m. pełniącego współcześnie rolę kościoła filialnego parafii pw. św. Katarzyny w Będzinie-Grodźcu. Swoistego podsumowania wycieczki w tym majestatycznym miejscu dokonał jeden z jej współorganizatorów – prezes Stowarzyszenia Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego Dariusz Jurek, notabene realizator projektu wytyczenia i oznakowania pokrywającej się z przebiegiem średniowiecznego

Zdjęcia: Dariusz Jurek

Ta wędrówka zaczęła się od progu własnego domu.

Zorganizowaną formę przybrała jednak dopiero od symbolicznego miejsca granicznego, czyli głównego wejścia na cmentarz żydowski przy ul. Będzińskiej 64.

ANNA BINEK-ZAJDA

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

15

EDUKACJA

Święto ekologii, Ziemi i radości w „Siódemce” trzyletniej przerwie Szkoła Podstawowa nr 7 w Czeladzi 11 czerwca powitała gości rodzinnego pikniku – w tym roku odbywającym się pod hasłem „Ekologicznie, czyli logicznie”.

Piknik rozpoczął się występem grupy teatralnej „Myśl-nik” z przedstawieniem „Cztery żywioły”, które powstało pod pieczą Beaty Luty.

Następnie zgromadzonych oficjalnie powitał burmistrz Miasta Czeladź Zbigniew Szaleniec, który objął przedsięwzięcie honorowym patronatem. W swoim przemówieniu podziękował za pomysł połączenia przyjemnego rodzinnego spotkania z edukacją

sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Wszyscy, którzy zechcieli pozbyć się elektrośmieci, otrzymywali w zamian nasiona miododajnych kwiatów. Na stoisku fundacji odbywały się warsztaty trash art-u, czyli tzw. sztuki śmieci. Tuż obok odby-

ekologiczną, której nigdy dość.

Następnie uczestników imprezy do wspólnej zabawy zaprosili dyrektor Szkoły Podstawowej nr 7 Artur Polak oraz koordynatorka i pomysłodawczyni całego przedsięwzięcia – Barbara Wszołek, która podziękowała wszystkim instytucjom i ludziom dobrej woli za wsparcie i organizację pikniku. Wraz z aktorem Teatru Zagłębia Krzysztofem Korzeniowskim zachęcała do odwiedzenia najciekawszych stanowisk – a było ich naprawdę wiele.

W pikniku wzięła udział Fundacja „Odzyskaj środowisko”, która zorganizowała zbiórkę zużytego

wał się EKO-logiczny turniej szachowy prowadzony przez niezawodnego arbitra Łukasza Wesołowskiego. Medale zostały wykonane – a jakże! – z elektrycznych śmieci. Laureaci pierwszych miejsc to: Kacper Sobczyk (U7), Jakub Klepacz (U12), Igor Ciepiela (U18) i Remigiusz Kryszak (Open) otrzymali bilety do EKO-logicznego Międzymiastowego Turnieju Szachowego.

Na pikniku nie mogło zabraknąć Ekolusi, dlatego najmłodsi mieli szansę wziąć udział w konkursie ekologiczno-technicznym, który polegał na wykonaniu z plastiko-

Po

16

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

wych zakrętek makiety parku na podstawie opisu zawartego w historyjce „Spacer z wiosną”.

Z kolei młodzież oblegała stanowisko Zespołu Szkół Elektronicznych i Informatycznych w Sosnowcu. Starsi koledzy pod opieką Edyty Szozdy często goszczą na piknikach okolicznych szkół, nie mogło więc zabraknąć ich również w „Siódemce”.

Przechadzając się wśród stoisk, można było z pomocą pracowników Urzędu Miasta złożyć deklarację do CEEB z informacją o zainstalowanym źródle ciepła i rodzaju spalanych paliw oraz zasięgnąć informacji o programie „Czyste powietrze”. Z kolei przedsiębiorstwo ALBA poprzez konkursy i zabawy zachęcało do prawidłowego gospodarowania odpadami, a ideę oszczędzania wody propagował wieloryb Czesio, czyli uwielbiana przez dzieci maskotka Czeladzkich Wodociągów. Przy okazji, kupując gadżety na stoisku „Pełni Mocy Do Pomocy” oraz przynosząc nakrętki można było wesprzeć zakup wózka inwalidzkiego dla Nadii, która jest mieszkanką naszego miasta.

Znaczną popularnością cieszyło się stoisko „Uwolnij mnie” oferujące za niewielką cenę używane książki, gry, zabawki, a także „Zielony wymienialnik” z roślinami, sadzonkami i odszczepkami oraz „Czeladzka Garażówka”, czyli jarmark szpargałów.

Dużo działo się również na boisku szkolnym, gdzie odbywały się piłkarskie zabawy z Akademią Piłki Nożnej – Football Academy Czeladź oraz wielki turniej „Żywych piłkarzyków”, który po zaciętej walce wygrała drużyna „Dzikich żab”.

W międzyczasie pojawiali się na scenie kolejni artyści: najmłodsi zwycięzcy konkursu recytatorsko-wokalne-

go „Eko Nutki”, uczniowie SP 7 z repertuarem ekopiosenek w różnych językach, Joanna Żołnierczyk z pokazem tańca towarzyskiego, grupa taneczna MAJERY, grupa „Optymistki” z UTW Czeladź, tancerki Akademii Wyobraźni „Kajune”.

Wielkim kunsztem wykazali się aktorzy występujący w spektaklu teatralnym na wesoło „Ekokapturek w poszukiwaniu księcia i ekologicznego morału”. Na scenie odbywały się licytacje voucherów i prawdziwych dzieł sztuki oraz loteria fantowa.

Nie sposób w tym miejscu wymienić wszystkich, którzy tego dnia postanowili poświęcić swój czas w imię szczytnego celu i dobrej zabawy. Wszystkim serdecznie dziękujemy. * Czy jest możliwe, aby za rok zorganizować równie udane spotkanie? Zapytaliśmy o to głównych „sprawców” całego zamieszania. i dyrektora SP7: Barbara Wszołek: – Pomysł na przyszłoroczne wydarzenie już mam! Chwila odpoczynku i po wakacjach zabieramy się do pracy. Będzie się działo!

Artur Polak: – Cieszę się, że zapoczątkowana w 2016 roku akcja organizowania pikników spotyka się z tak ogromnym zainteresowaniem mieszkańców Czeladzi. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do sukcesu: kadrze nauczycielskiej i pracownikom SP 7, rodzicom, uczniom, partnerom i sponsorom za wspólne działanie integrujące i edukujące naszą społeczność.

Piknik okazał się bardzo udanym przedsięwzięciem, na dodatek dopisała pogoda, była moc atrakcji a przede wszystkim liczne grono gości! Policzyliśmy zysk z pikniku – to 20 tys. zł!

ORGANIZATORZY PIKNIKU Szkoła Podstawowa Nr 7

EDUKACJA

Do Irlandii z Erasmusem od koniec roku szkolnego czworo uczniów Szkoły Podstawowej nr 2 wraz z nauczycielami udało się do szkoły partnerskiej Banagher College w Irlandii. Wizyta odbywała się w ramach programu Erasmus+.

W spotkaniu uczestniczyli rów-

FILATELISTYKA

P

nież przedstawiciele placówek szkolnych ze Słowacji, Portugalii, Niderlandów oraz Turcji.

Uczniowie mieli okazję zwiedzić mury irlandzkiej szkoły oraz poznać jej społeczność.

Irlandzcy przyjaciele powitali nas tradycyjną folkową muzyką i tańcem. Szczególnym zainteresowaniem cieszył się narodowy sport, jakim jest hurling. Nasi uczniowie nie omieszkali spróbować swoich sił w tej dyscyplinie i trzeba przyznać, że poszło im całkiem nieźle.

Oprócz realizacji zadań projektowych uczestniczyliśmy w wycieczce do Galway, gdzie przede wszystkim niesamowite wrażenie zrobił na nas

przepiękny ocean. Co więcej, miasto zachwycało atmosferą, urokliwymi uliczkami i kolorową historyczną zabudową. Mieliśmy również okazję zobaczyć Oceanarium Galway Atlantaquarium, gdzie prezentowana jest fauna morska Irlandii.

Nasz pobyt zakończył się wizytą w stolicy tego kraju – Dublinie.

Mimo deszczowej aury urzekł

Ogólnopolski sukces filatelistów z MKF im. Cz. Słani tematyczną związaną z Warmią i Mazurami.

Przydana była też umiejętność posługiwania się Katalogiem Znaczków Polskich „Fischer”.

Każdy z uczestników musiał również zaprojektować znaczek, którego tematem przewodnim miało być piękno Mazur.

Ogrom pracy włożony w przygotowania zaprocentował w finale, gdyż Magdalena Kaleja zdobyła drugie miejsce w kategorii wiekowej VI–VIII, a Wojciech Matras uplasował się w pierwsze piętnastce konkursowej w tej samej kategorii. Oprócz pamiątkowych dyplomów uczestnicy otrzymali również cenne nagrody, ufundowane przez sponsorów konkursu. Uczestnikom gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów filatelistycznych.

KAROLINA WINIARSKA

dniach od 16 do 19 czerwca 2022 roku odbywał się w Iławie finał 60. Ogólnopolskiego Młodzieżowego Konkursu Filatelistycznego pod hasłem „Iława w krainie Warmii i Mazur”. Tegorocznymi reprezentantami Oddziału Sosnowiec byli Magdalena Kaleja i Wojciech Matras, członkowie Młodzieżowego Koła Filatelistycznego im. Czesława Słani przy Szkole Podstawowej nr 1 w Czeladzi. Wraz z opiekunką Karoliną Winiarską spędzili cztery dni w Iławie. W tym czasie uczestniczyli w konkursie, ale też podziwiali piękno miasta i jego okolic.

W programie konkursu uwzględniona została wycieczka po mieście, wyjście na basen oraz przepływ Kanałem Elbląskim. Młodzież mogła również wykazać się wiedzą gromadzoną przez ostatnie miesiące, czy nawet lata.

Uczestnicy biorący udział w zmaganiach filatelistycznych musieli nie tylko posiadać wiedzę z zakresu filatelistyki, ale także wiedzę

W

Medal sir Rowlanda Hilla za promocję filatelistyki

nas spacer wzdłuż rzeki Liffey oraz przechadzka historyczną częścią miasta.

Jednak Irlandia to przede wszystkim prawdziwie zielona wyspa. Łąki, pola oraz najczęściej hodowane zwierzęta, jakimi są owce, stanowią iście malowniczy krajobraz i to on na zawsze pozostanie w naszej pamięci.

MAGDALENA DYRDA

PODZIĘKOWANIE Rok szkolny 2021/2022 dobiegł końca, jest to więc okazja do podsumowań i refleksji dotyczących różnych obszarów życia i funkcjonowania przedszkola. Wiele naszych działań nie byłoby możliwych bez wsparcia, które otrzymaliśmy. W imieniu dzieci, całego personelu Przedszkola Publicznego nr 7 składam serdeczne podziękowania właścicielom Restauracji-Sali Bankietowej Art.Cafe Państwu Mariuszowi i Joannie Cieśniarskim za owocną współpracę. Przekazane rzeczy wzbogacają bazę przedszkola, a tym samym ułatwią organizację wielu przedszkolnych imprez.

JOLANTA KOPEĆ Dyrektor Przedszkola Publicznego nr 7 w Czeladzi

FILATELISTYKA

Z

arząd Główny Polskiego Związku Filatelistów przyznał medal sir Rowlanda Hilla – swoje najwyższe wyróżnienie przeznaczone dla osób niebędących filatelistami redaktor naczelnej „Echa Czeladzi” Wiesławie Konopelskiej oraz Teresie Strojniak – graficzce przygotowującej od wielu lat rozliczne projekty całostek dla czeladzkich filatelistów oraz dla Oddziału Sosnowieckiego PZF. Jak napisano w Dyplomie Gratulacyjnym medale zostały przyznane za popularyzację kolekcjonerstwa filatelistycznego poprzez wspieranie działań jednostek terenowych Polskiego Związku Filatelistów.

Przed laty medalem takim zostało uhonorowane również Miasto Czeladź wspierające działania Młodzieżowego Koła Filatelistycznego im. Czesława Słani przy Szkole Podstawowej nr 1 oraz popularyzujące dorobek patrona Koła – światowej sławy mistrza rylca.

Uroczystość wręczenia medali odbyła się 20 czerwca w CUSiAL Rynek 22. W imieniu Zarządu Głównego PZF dekoracji dokonał Antoni Krawczyk – wieloletni opiekun MKF im. Czesława Słani.

Dodać trzeba, że sir Rowland Hill był brytyjskim nauczycielem, pomysłodawcą wprowadzenia do obiegu znaczków pocztowych – pierwszy wyemitowano w 1840 roku. lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

17

SPORT

14 czerwca 2022 roku Miejski Szkolny Związek Sportowy zorganizował w Parku Jordan VII Lekkoatletyczną Olimpiadę im. Henryka Grabowskiego.

Najlepsi czeladzcy lekkoatleci P

odczas ceremonii otwarcia jeden z uczniów przybliżył sylwetkę czeladzkiego olimpijczyka.

Przypomnijmy zatem, że koronną konkurencją Henryka Grabowskiego stanowił skok w dal, w którym odnotował najwięcej sukcesów. Był również sprinterem.

Uczestniczył dwukrotnie w Igrzy-

skach Olimpijskich w Helsinkach w 1952 i w Melbourne w 1956.

Trzykrotnie – w 1952, 1956 i 1958 roku zdobył mistrzostwo kraju w skoku w dal. Był ośmiokrotnym rekordzistą Polski. W skoku dal osiągnął wynik 7,81 m (1958), a w biegu na 100 m – 10,7 sek.

(1956). Trenował, m. in. w Górniku Czeladź (1949–1950) i w CKS Czeladź (1958–1960).

Burmistrz Zbigniew Szaleniec, życząc uczestnikom rekordowych startów, otworzył olimpijskie zmagania sportowe najlepszych lekkoatletów z czeladzkich szkół. Z uwagi na remont stadionu im. Józefa Pawełczyka dzieci i młodzież rywalizowała w Parku Jordana. Startowali w dwóch kategoriach wiekowych: klas piątych i młodszych oraz klas szóstych, siódmych.

A oto zwycięzcy w poszczególnych konkurencjach: * Szkoły podstawowe rocznik 2010 i młodsi: 1. bieg 60 m – Kinga Baran SP1, Szymon Żakiewicz SP1, 2. bieg 300 m – Amelia Bajer SP4, Kevin Łeń SP1, 3. bieg 600/1000 m – Maja Górska SP7, Kacper Bogisz SP4, 4. skok w dal z miejsca – Klara Zatońska SP2, Mateusz Polakowski SP2, 5. rzut piłką palantową – Marlena Krawczuk SP2, Antoni Skop SP2. * Szkoły podstawowe rocznik 2008–2009: 1. bieg 80 m – Milena Ufel SP1, Mateusz Pluta SP1, 2. bieg 300 m – Wiktoria Pyrć SP1, Mateusz Pluta SP1, 3. bieg 600/1000 m – Milena Ufel SP1, Szymon Bator SP1, 4. skok w dal z miejsca – Blanka Kubak SP2, Szymon Bator SP1, 5. kula 3/5 kg – Wiktoria Płatek SP2,

Seweryn Wojtowiak SP1.

Drużynowo w kategorii młodszej szkół podstawowych zwyciężyła SP2 z 4 złotymi, 4 srebrnymi i 2 brązowymi medalami przed SP1, SP4, SP7 i SP3. W kategorii starszej triumfowała SP1 z 8 złotymi, 3 srebrnymi i 4 brązowymi medalami przed SP2, SP7, SP3 i SP4. Najlepsi zawodnicy nagrodzeni zostali medalami, a zwycięskie szkoły otrzymały puchary i dyplomy.

W tym roku z uwagi na brak skoczni w dal w Parku Jordan zawodnicy rywalizowali w skoku w dal z miejsca. Najdłuższe skoki oddali: w kategorii młodszej Klara Zatońska (184 cm) i Mateusz Polakowski (225 cm) oraz Blanka Kubak (208 cm) i Szymon Bator (235 cm) w kategorii klas 6 i 7.

ANDRZEJ MENTEL

„Rodzic z Dzieckiem” czyli Miniturniej Piłki Nożnej 12 czerwca br. na boisku o sztucznej nawierzchni odbył się Miniturniej Piłki Nożnej 2 vs 2 „Rodzic z Dzieckiem”.

Wzięło w nim udział ponad dwadzieścia drużyn podzielonych na trzy kategorie wiekowe. Spotkania rozgrywane były na sześciu boiskach. Ciekawostką była gra, w której każda drużyna broniła i atakowała na dwie bramki, a te można było zdobywać tylko z wyznaczonych stref dla dzieci i osób dorosłych. Sportowych emocji było bardzo dużo, ale jeszcze więcej uśmiechu i rado-

18

ści, szczególnie po zdobytych bramkach, czy też okrzyków po zwycięskich rozgrywkach. Nade wszystko liczyła się jednak dobra zabawa w rodzinnym gonie.

Po dwugodzinnym turnieju nastał czas na poznanie zwycięzców i rozdanie medali oraz nagród.

Kategoria 2014: 1. Rafał/Dominik Węgrzyński; 2. Bartłomiej/Ksawery Kostka; 3. Janusz/Miłosz Głowacz.

Kategoria 2012/2013: 1. Aleksander/Krzysztof Kolmas; 2. Konrad Iwan/Tymoteusz Rabcia; 3. Piotr Blicharski/Kacper Fatyga

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

Kategoria 2009/2011: 1. Arkadiusz/Piotr Stępień; 2. Damian/Mateusz Ciepliński; 3. Przemysław/Borys Góral.

Organizatorem turnieju był Miejski Szkolny Związek Sportowy i Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Czeladzi. Dziękujemy za ufundowanie

nagród rzeczowych radnym Rady Miejskiej: Jolancie Moćko, Andrzejowi Mentlowi, Marcinowi Gadeckiemu oraz Dariuszowi Pietrzykowskiemu.

MATEUSZ CICHOŃ

SPORT

Rywalizowali siatkarze niedzielę, 19 czerwca w Hali MOSiR Czeladź odbyła się kolejna edycja Amatorskiego Turnieju Piłki Siatkowej, rozegranego w ramach obchodów Dni Czeladzi 2022.

W zawodach wzięło udział siedem zespołów.

A oto klasyfikacja końcowa: 1. AKS NORD LSK Rybnik,

W

2. Chłopaki, 3. Impact Volley Team, 4. Mysie Pysie, 5. Bananas, 6. T.C. Team, 7. Sportowe Świry.

Zwycięzcom gratulujemy, a wszystkim drużynom dziękujemy za przybycie.

Już w listopadzie zapraszamy ponownie do Hali MOSiR w Czeladzi na Andrzejkowy Turniej Piłki Siatkowej.

Zdjęcia P. Pikuta/MOSiR Czeladź

Zwycięzcą Amatorskiego Turnieju Piłki Siatkowej został AKS NORD LSK Rybnik.

Dziękujemy naszym partnerom: Daito Sushi, Budmet Nocoń Konsul Trofea Sportowe, Studio

Fryzjerskie Evolution, Cafe Desa, Cukiernia Piekarnia Maciuś, Huhtamaki.

PATRYK PIKUTA

Grand Prix część druga 5

czerwca br. odbyła się kolejna część cyklicznego biegu I Grand Prix Czeladzi w Biegach i Nordic Walking pod honorowym patronatem Burmistrza Miasta Czeladź Zbigniewa Szaleńca.

Zawodnicy N-W brawurowo pokonali dystans 3 km, a biegacze 5 km, po terenie Parku Kościuszki i Parku Grabek. Na czołowych pozycjach plasują się: w biegach – Sandra Urbańczyk i Paweł Widawski, a w nordic walking Milena Ufel i Beniamin Baryluk. Łącznie ponad 150 zawodników otrzymało pamiątkowy medal za ukończenie zawodów. Zapraszamy na kolejny bieg, który odbędzie się 18 sierpnia 2022 roku.

WALDEMAR BERESZKO

Mistrzowie wędkowania T radycyjnie podczas Dni Czeladzi na czeladzkim akwenie Przetok Polski Związek Wędkarski Koło nr 6 w Czeladzi organizuje zawody o Puchar Burmistrza Miasta Czeladź. Nie inaczej było i w tym

roku – 19 czerwca, skoro świt na nabrzeżu zjawiło się 25 wędkarzy, którzy rywalizowali w łowieniu leszczy, karasi czy płotek.

Zawody trwały do godzin południowych.

Efekty połowów oceniał sędzia Jerzy Hof-

fman. Okazało się, że zwycięzcą, w którego ręce trafił puchar, został Leszek Lak, który złowił ponad 7 kg ryb. Drugie miejsce zdobył Kamil Kowalewski – prezes czeladzkiego Koła, a trzecie miejsce uzyskał Henryk Król. Laureaci otrzymali dyplomy i upominki.

Za rok kolejna edycja zmagań, na którą już teraz zapraszają czeladzcy wędkarze. (wk)

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

19

HISTORIA

swia osk Zabudowania byłego Zastępczego Więzienia Policyjnego w Mysłowicach. Lata 60. XX w. Fot. ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Mysłowicach.

D

la dorosłych „przedmurzem” Auschwitz stało się funkcjonujące od lat Zastępcze Więzienie Policyjne w Mysłowicach. Dzieci przez wiele miesięcy tułały się po Polenlagrach w Pogrzebieniu, Kietrzu, Łodzi i innych obozach jako przymusowi robotnicy, by ostatecznie trafić do Potulic koło Bydgoszczy. Niektóre, ze względu na dobry, aryjski wygląd, zakwalifikowano do zniemczenia.

Losy wielu z nich nie są znane po dziś dzień.

Celem przeprowadzonej przez gestapo „Akcji ODERBERG” było wyłapanie i pozbycie się politycznych działaczy ruchu oporu – członków Związku Orła Białego i Polskiej Partii Socjalistycznej. Obydwie organizacje prężnie działały także na terenie Czeladzi.

Śledztwo wznowione Śledztwo w sprawie zbrodni wojennej będącej zbrodnią przeciwko ludzkości, popełnionej poprzez naruszenie prawa międzynarodowego z motywów narodowościowych i politycznych przez funkcjonariuszy Państwa Niemieckiego, czyli przestępstw popełnionych przez załogę Zastępczego Więzienia Policyjnego w Mysłowicach, funkcjonariuszy gestapo oraz Państwowej Policji Kryminalnej wszczęto 11 sierpnia 1965 roku, a zawieszono 18 stycznia 1974 roku. Zostało wznowione w kwietniu 2010 roku przez prokurator Ewę Koj z Oddziałowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciw Narodowemu Polskiemu Instytutu Pamięci

20

Narodowej w Katowicach. Prowadziła je do kwietnia 2017 roku.

Funkcjonariuszom więzienia zarzucono następujące czyny: dopuszczanie się zabójstw więźniów, znęcania, torturowania i bicia w nieludzki sposób, typowania na egzekucje publiczne bez przeprowadzenia postępowania sądowego, aresztowania i przekazywania do obozów zagłady dzieci i nieletnich, konfiskowania mienia zatrzymanych bez orzeczeń właściwych władz sądowych.

Wobec śmierci sprawców, a także ich niewykrycia, śledztwo zostało umorzone. W liczącym kilkadziesiąt stron Postanowieniu o umorzenie śledztwa zapisane zostały zeznania świadków, opisujących dramaty, jakie się tam rozgrywały, a także opisano zasady funkcjonowania więzienia w Mysłowicach. Wśród wymienianych więźniów jest wielu czeladzian – dorosłych i dzieci, które trafiły tu jako ofiary „Akcji ODERBERG”. Wszystkich aresztowanych przewieziono do Mysłowic. Tu brutalnie rozdzielono dzieci od matek. Wcześniej oddzielono mężczyzn. Jak wynika z Postanowienia..., tylko niektóre kobiety poddano przesłuchaniom. Już 13 i 14 sierpnia zostały deportowane do KL Auschwitz. Dzieci skierowano do tzw. Polenlagrów, przeważnie do Pogrzebienia, a stamtąd, w sierpniu 1944 roku wysłano je do obozu karnego w Potulicach.

Dzieci starsze, tzw. młodociani, oskarżane za popełnione przez nie faktycznie lub z pomówienia drobne wykroczenia, np. kradzież żywności, po pobycie

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

w Mysłowicach transportowano do obozu prewencyjnego w Łodzi.

O krok od Auschwitz Policyjne Zastępcze Więzienie w Mysłowicach zostało uruchomione 13 lutego 1941 roku w pomieszczeniach znajdujących się na terenie byłego francuskiego obozu przesiedleńczego, przy Hermann Gӧringstrasse 23 (obecnie Powstańców 23). Służyło przede wszystkim przetrzymywaniu w celu przeprowadzenia śledztwa osób aresztowanych przez gestapo oraz jako obóz przejściowy i punkt rozdzielczy. Więzienie podlegało prezydentowi policji w Katowicach. Utworzono oddział męski z sześcioma celami (w celi nr 1 oraz nr 1A umieszczano więźniów politycznych, dlatego podlegały odrębnemu regulaminowi), a pod koniec 1940 roku w osobnym budynku oddział kobiecy. Przed zabudowaniami obozowymi stał niewielki budynek murowany – dawna stajnia. W nim urządzono bunkier złożony z pięciu cel o wymiarach 1,70 x 3 m. Do dłuższej ściany wmurowane zostały łańcuchy, w które zakuwano więźniów. Cele w bunkrze były nieoświetlone, a we wzmocnionych drzwiach znajdował się mały otwór, przez który strażnik doglądał więźniów.

W zimie bunkier nie był ogrzewany, a więzień nie otrzymywał nic do okrycia. Czas przebywania w bunkrze wynosił od kilku dni (bez jedzenia i picia) do kilku tygodni, a nawet miesięcy.

Noc z 11 na 12 sierpnia 1943 roku w Zagłębiu, a więc i w Czeladzi, należała do najtragiczniejszych. Wygnani ze swoich domostw mieszkańcy zostali zapędzeni do punktu zbornego, gdzie mężczyzn oddzielono od rodzin i w większości odtransportowano do KL Auschwitz. Matki z dziećmi z przerażeniem oczekiwały na dalsze rozkazy hitlerowskich oprawców. A dramat miał się dopiero zacząć. Nie wiedziały, że podzielą los osa­d zonych w więzie­niu w My­słowicach, że czekają je bestialskie przesłuchania, upodlenie, wywózki do innych obozów, a co najgorsze – niespodziewana rozłąka z własnymi dziećmi.

Ruszyła „Akcja ODERBERG”.

Więzienie było przeznaczone dla maksymalnie 300 mężczyzn i 115 kobiet. Lecz według świadków przebywało w nim nawet około 18–20 tys. osób aresztowanych za przynależność do ruchu oporu, podejrzewanych o przestępstwa kryminalne, wobec których zastosowano areszt prewencyjny (areszt ochronny).

Czeladzianie – ofiary mysłowickiego więzienia

Wśród setek nazwisk aresztowanych, których śmierć nie nastąpiła na terenie więzienia (wpisy miały najczęściej charakter chorobowy, były wynikiem zakażenia tyfusem plamistym, zapalenia płuc, udaru mózgu, ale też postrzału lub pobicia) figuruje nazwisko Eleonory Dworak urodzonej 9 lutego 1905 roku w Józefowie w powiecie

HISTORIA

adkowie karzaja będzińskim (nie sprecyzowano, czy chodzi o Józefów należący do Czeladzi, czy o miejscowość z terenu powiatu niegdyś należącą do powiatu będzińskiego, a potem włączoną do Sosnowca), która uciekła z mysłowickiego obozu.

Jak wynika z Postanowienia..., po tygodniu przywieziono poszukiwaną i wystawiono skatowaną na widok publiczny. Z zeznań świadka wynikało, że zarządzono apel, Dworak przywiązano do masztu i zmasakrowano, a następnie zastrzelono. Był 4 lutego 1943 roku.

W dokumentach zapisano: „zastrzelona podczas ucieczki”. Takich zeznań świadków jest kilkadziesiąt. Wśród nazwisk widnieją czeladzianie, m.in. Romana Gaik (urodzona 21 stycznia 1904 roku, aresztowana pod zarzutem przynależności do Związku Orła Białego, zmarła w Auschwitz w 1943 roku). Z kolei na oficjalnej liście ofiar tyfusu odnotowano Leona Janika, Gotlieba Koniecznego, Jana Wojciechowskiego.

Dramatyczny jest opis przesłuchań, jakim poddawani byli więźniowie. Świadek widział, jak kalifaktorzy (więźniowie funkcyjni): Józef Chejczyk, (?) Sowa, Rudolf Miska bili więźniów ze Śląska z celi 1 i 1A bykowcami, kijami i nogami od stołu. Bili ich też gestapowcy – mówił świadek. Po każdym uderzeniu tworzyła się rana. Po podaniu personaliów każdego pytano, czy jest komunistą i bito do omdlenia. Jeśli ktoś upadł, był polewany wodą z węża.

Po dwóch tygodniach zaczynało się „śledztwo” w „izbie przesłuchań”, do której zatrzymany musiał wejść przez otwór w ścianie o rozmiarach 60 x 60 cm na wysokości 170 cm od podłogi. W czasie przechodzenia przez otwór kalifaktorzy okładali taką osobę kijami.

Kolejne nazwiska ofiar z Czeladzi to: Czesław Maroszek i jego brat Jan Maroszek oraz ich rodzice Leon i Gabriela; Czesław Garczarczyk aresztowany w miejscowej kopalni (jego córka Zofia wraz z matką ukrywała się); Witold Pietrzak uro-

dzony w Czeladzi (aresztowany na Piaskach z rodzicami Józefem i Marią oraz siostrą Ireną) i Halina Skalbmierska – oboje byli więźniami dziecięcego niemieckiego hitlerowskiego obozu w Potulicach. Wreszcie Janina Zachariasz i Czesława Sibielak – pamiętały, że wraz z nimi w Potulicach przebywali Krystyna Jandała (w Postanowieniu... pada błędnie podane przez świadka nazwisko „Janda”) z Piasków lat 6 (zmarła), niespełna roczna Ewa Skrobot (przeżyła), Halina i Olga Kobus z Piasków (wróciły), 3-letni (?) Nowacki z Piasków, Lucyna Sularz, Danuta Milik, Barbara (rocznik 1941) oraz Halina (rocznik 1934) i Edward Kaptacz (rocznik 1933), rodzeństwo Woszczyk (Maria, Józef i Emilia), Henryk Szczupider oraz Lilia i Bartosz (?) z Czeladzi.

W wykazie list transportowych z Pogrzebienia wśród tzw. „Schwangere Frauen” (kobiety ciężarne) pojawia

się nazwisko Zofii Sterczewskiej (w księgach pochówków Polenlagru 82 zapisana została razem z córką Barbarą Sterczewską urodzoną 7 maja 1943 roku) oraz Rozalią Sterczewską (urodzona w 1886 roku w Czeladzi, zginęła w 1943 roku).

Wraz z rodzicami został zatrzymany Józef Waszczyk – matka trafiła do KL Auschwitz, ojciec Leon do obozu

Wnętrze byłej celi w karcerze. Lata 60., XX w. Fot. ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Mysłowicach.

w Gross-Rosen, a on do Pogrzebienia. Ojciec Zofi Skrobot, Stanisław przeszedł obozy w Sachsenhausen, Oranienburgu i Gross-Rosen, matka Władysława przeżyła. Dalsze ofiary aresztowania to: Jerzy Nowak zabrany z domu z rodzicami Piotrem i Zofią, Irena Leokadia Perzyńska z rodzicami i siostrą Alfredą, Barbara Krucz-

kowska (z domu Parka) aresztowana z bratem Jerzym i matką Marią – ojciec Wiktor, również działacz polityczny, który w ukryciu przeżył wojnę, był jednym z tych, którzy przywieźli w lutym 1945 roku dzieci z obozu w Potulicach.

Janusz Królikowski podczas prowadzonego śledztwa zeznał, że jego matka Janina

Borowik została aresztowana z ojcem Mateuszem, matką Józefą i siostrą Izabelą. Z powodów politycznych aresztowano także Krystynę Chmielewską, jej rodziców Jana i Stanisławę Sajdaków oraz brata Mirosława. W sprawie matki Bogumiły Bielskiej, aresztowanej wraz z matką Janiną i ojcem Wale-

rianem oraz bratem Henrykiem zeznawał Witold Janasz.

W dalszej części Postanowienia... pojawiają się kolejne nazwiska ofiar i ich rodzin, potwierdzone przez świadków – najbliższych osadzonych: Olgi Wolnej, Bolesława Kobusa, Zygmunta Bartosia, Czesława Knapa, Tomasza Niedźwiedzia, Ignacego i Stefanii Podwiązków, Adama Szymczaka, Stanisławy i Mariana Fasków, Stanisława Ramienia i wielu innych.

Halina Konopka (de domo Kaptacz) na całe życie zapamięDokończenie na str. 22

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

21

HISTORIA Dok. ze str. 21 ”Świadkowie oskarżają”

Budowa ogrodzenia wokół terenu mysłowickiego obozu, 1943 rok. Fot. ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Mysłowicach

tała bicie twardymi pałkami po całym ciele przez gestapo nawet wtedy, gdy prosiła o kubek wody, ciasne i przepełnione cele. Mimo gehenny, przez którą przeszła jak inne dzieci, każdego roku uczestniczyła w rocznicowych obchodach organizowanych w Czeladzi przy obelisku pamięci „Dzieci Potulic”, tuż obok dawnego sierocińca, a dziś Muzeum Saturn.

Bez przedawnienia W konkluzji Postanowienia... prokurator Ewa Koj zaznaczyła, że przedstawione przestępstwa były zbrodniami przeciwko ludzkości oraz zbrodniami wojennymi.

Za bezpośrednich sprawców uznano funkcjonariuszy policji

Wspomnienie

kryminalnej i gestapo, funkcjonariuszy więziennych i więźniów funkcyjnych (kalifaktorów).

– W większości przypadków udało się ustalić dane personalne sprawców, którzy już nie żyją lub nie ma informacji o ich dalszych losach, jednak biorąc pod uwagę datę ich urodzenia można z absolutną pewnością stwierdzić, że już zmarli – pisała prokurator Ewa Koj. Wśród funkcjonariuszy obozu w Mysłowicach przywołane zostały nazwiska: Wiktor Emanuel Neukirch (urodzony w 1909 roku) – jego zadaniem było uruchamianie urządzenia do grzania wody i pomieszczenia do odwszawiania; Johann Makowka – brak ustaleń, więźniowie funkcyjni: Franciszek Sowa (urodzony w 1899 roku)

– przedwojenny kryminalista, więzień w Mysłowicach, a potem w Oświęcimiu – po wyzwoleniu obozu zabili go więźniowie osadzeni w obozie w Buchenwaldzie, gdzie przebywał na leczeniu; Józef Sobolewski (urodzony w 1911 roku) – skazany na karę dożywotniego więzienia za to, że w więzieniu w Mysłowicach torturował więźniów, w szczególności bił ich w czasie przesłuchań, wlewał wodę do płuc, pogarszał stan zdrowia chorych oblewając ich zimną wodą, wmuszał chorym na biegunkę środki przeczyszczające i stosował inne wyrafinowane tortury.

Inni skazani funkcjonariusze to: Stanisław Skrzypczak (urodzony w 1906 roku), Paweł Ciepły (urodzony w 1915 roku), Maria Szaton (urodzona w 1899 roku)

Ariel Yahalomi (1923–2022)

Przewodnik Żywych do Miejsc Śmierci i Pamięci od koniec czerwca tego roku z Tel-Avivu nadeszła wiadomość o śmierci Ariela Yahalomiego – Ocalałego z Holocaustu. Był niestrudzonym organizatorem i przewodnikiem izraelskich grup Żydów, zwłaszcza tych związanych ze Światowym Związkiem Żydów Zagłębia Dąbrowskiego do Polski, a także częstym gościem w Czeladzi. Wraz z uczestnikami wędrówki po miejscach pamięci odwiedzał nie tylko cmentarz żydowski, gdzie odbywały się skromne uroczystości oficjalne, ale również inne interesujące miejsca, w których toczy się współczesne życie czeladzian, czy mieszkańców innych miast, a zwłaszcza jego rodzinnego

P

Zawiercia. Jako członek ŚZŻZD był prawą ręką ówczesnego przewodniczącego Abrahama Greena. Współorganizował studyjne wyjazdy młodzieży czeladzkiej oraz pochodzącej z innych zagłębiowskich miast do Izraela w ramach „Pamięci trzech pokoleń”.

Ariel Yahalomi urodził się 26 października 1923 roku w Zawierciu jako Artur Dimant. Był synem Leona Dimanta, zawodowego muzyka związanego z orkiestrą Polskiego Radia i zespołem „The Dimant’s Jazz”, kompozytora i także aktora. Kolejnymi miejscami zamieszkania jego rodziny była Częstochowa, a następnie Sosnowiec. Swoje życie, także gehennę niemieckiej

Ariel Yahalomi (pierwszy z lewej) z grupą Światowego Związku Żydów Zagłębia Dąbrowskiego przy obelisku pamięci ofiar Holocaustu na cmentarzu Żydowskim w Czeladzi, 2012 rok.

22

ECHO CZELADZI | lipiec–sierpień 2022

– dozorczyni nad więźniami, Augustyn Kopiec (urodzony w 1902 roku) – volksdeutsch powołany do niemieckiego wojska w 1942 roku.

Przedstawiony ledwie fragmentarycznie dokument zawiera nikłą część nazwisk aresztowanych i osadzonych w więzieniu w Mysłowicach – ofiar hitlerowskiego bestialstwa i działania niemieckich oprawców. Osoby zainteresowane odszukaniem bądź uzupełnieniem nazwisk odsyłam do prowadzonej przez Muzeum Saturn listy „Polskie straty osobowe Czeladzi podczas II wojny”.

WIESŁAWA KONOPELSKA

P.S. Podziękowania dla Muzeum Miejskiego w Mysłowicach za udostępnienie zdjęć.

okupacji, opisał w autobiograficznej książce pt.

Przeżyłem..., której promocja odbyła się w Będzinie. Zawarł w niej zarówno wspomnienia domu swego dzieciństwa, jak i przejście przez 12 obozów zagłady i pracy przymusowej zarówno w Polsce, jak i w hitlerowskich Niemczech, w których – jak podaje w swej biografii – spędził 57 miesięcy życia.

Po wojnie znalazł się w Izraelu, tu przybrał nazwisko Ariel Yahalomi, będące dokładnym tłumaczeniem nazwiska pierwotnego, oznaczającego diament. Jak wszyscy Izraelczycy miał za sobą wieloletnią służbę wojskową, którą zakończył dopiero w 1955 roku. W 1988 roku po raz pierwszy poprowadził Marsz Żywych do obozu – Muzeum Auschwitz-Birkenau. Podobnie jak Moniek Stawski w Czeladzi, tak Yahalomi w Zawierciu odnowił miejscowy cmentarz żydowski i zabiegał o jego utrzymanie. Zawodowo, po odbyciu służby wojskowej, był związany z izraelską Organizacją Pierwszej Pomocy (odpowiednim Polskiego Czerwonego Krzyża) oraz piastował stanowisko dyrektora generalnego MDA (Magen Dawid Adom – Czerwona Gwiazda Dawida), prowadził akcje humanitarną w Zachodniej i Centralnej Afryce, m.in. w Nigerze, Kamerunie, Czadzie, Togo. Życie prywatne dzielił pomiędzy podwarszawskimi Ząbkami i izraelskim Tel-Avivem.

Wspominać Go będziemy jako człowieka niezwykle przyjaznego ludziom, zaangażowanego w działania na rzecz pokoju na świecie, niestrudzonego i zawsze świetnie zorganizowanego przewodnika.

WIESŁAWA KONOPELSKA

BEZPŁATNE OGŁOSZENIA DROBNE

| Bezpłatne ogłoszenia drobne przyjmowane są do końca danego miesiąca. Za treść ogłoszeń Redakcja i Wydawca nie odpowiadają.

KOREPETYCJE • MAT. - FIZ. - CHEM. – korepetycje, tel. 513 381 813; 32 267 66 02.

• PRZEDMIOTY: matematyka, fizyka, chemia, informatyka, elektronika, automatyka, mechatronika. Wszystkie poziomy nauczania. Przygotuję do egzaminu gimnazjalnego, matury, egzaminu na studiach. Dojazd do ucznia.

Tel. 511 24 19 91.

RÓŻNE • CZELADZKA firma sprzątająca oferuje sprzątanie domów, mieszkań, firm, mycie okien itp. Pranie tapicerki meblowej. Tel. 500 483 909 https://bbservice.com.pl • RADCA Prawny Joanna Krzyk, ul. Sączewskiego 27/6A Będzin.

Tel. 575 677 983 (100 m do sądu) • BIURO Nieruchomości Dubrowska, ul. Zygmunta Starego 1/1, 44-100 Gliwice. www.dubrowska.gratka.pl Tel. 512 118 894; 32 300 65 97.

• PODOCOMETIC specjalista podolog, 41-200 Sosnowiec ul. Piłsudskiego 9, pokój 217, II piętro.

Tel. 502 167 702 (dawna przychodnia kolejowa za mostem PKP S-c ).

• NAPRAWA komputerów z dojazdem do klienta. Tel. 513-648-861 • DARKOL Pogotowie Komputerowe, komputer się zawiesza, Internet przestał działać, wirusy prześladują twój komputer, nie chodzi twoja ulubiona gra. Profesjonalna pomoc.

Tel. 511 241 991.

• DIETETYK Blisko Ciebie – Czeladź, ul. Bytomska 50 Centrum – Med oferuje: kuracje odchudzające, diety lecznicze, analizę składu ciała, indywidualne plany żywieniowe bez suplementacji. Kuracje prowadzone są przez dyplomowanego dietetyka klinicznego. Tel. 731 698 373.

• KANCELARIA Adwokacka LCG, adwokat Mariusz Dudała świadczy usługi prawne w zakresie prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego, gospodarczego i handlowego, karnego, prawa spółek.

Czeladź, ul. Trzeci Szyb 12 A, tel.

695 838.pl666; www.lcg.com.pl; e-mail: lcg.mdudala@onet.eu • KUPIĘ antyki i starocia z PRL, od przedwojnia do 1985 r.: pocztówki, zdjęcia, dokumenty zabawki, żołnierzyki, obrazy, ramy, lampy, odznaki, odznaczenia, porcelanę, zegary, fajans, szkło, meble, ozdoby choinkowe, płyty winylowe, monety, bank-

•

• •

•

•

•

•

noty, plakaty, itp. Sam odbieram, płacę gotówką. Tel. 602 699 779.

UBEZPIECZENIA Superpolisa Czeladź w 1 miejscu 30 ubezpieczycieli. Ubezpieczenia: OC/AC; Dom/ Mieszkanie; Firmy; Turystyczne, Życie pon.–pt. 16.00–20.00, sob.10.0014.00. Tel. +48 536 913 046; e-mail: joanna.wrzesniak@superpolisa.pl ODSTĄPIĘ kwaterę na cmentarzu parafialnym. Tel. 603 694 932. ŚWIADECTWA energetyczne, audyty, „Program Czyste Powietrze”, projekty CO, wod.-kan., gaz.

Tel. 606 307 123.

CENTRUM Fizjoterapii Beata Kita.

Sosnowiec, ul. Żeromskiego 8.

Tel. 509 149 828 www.centrum-fizjoterapii.com.pl AKUPUNKTURA dystalna – przeciwbólowa np. bóle głowy, migreny, stłuczenia, urazy sportowe, zwichnięcia, obrzęki. Tel. 501 408 819.

TAXI ZAGŁĘBIE: Będzin, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Sosnowiec.

Cztery miasta – jedna strefa, jedna cena. Tel. 537 441 441.

PODŁOGI i drzwi, Czeladź ul. Zwycięstwa 38A, Sosnowiec ul. Piłsudskiego 44A. Podłogi z drewna, laminatu, vinylu. Drzwi – polscy pro-

•

•

•

•

•

ducenci. Produkty Osmo. Konkurencyjne ceny, montaż. Tel.519 609 021 KLINIKA okien świadczy usługi w zakresie: serwis i naprawa okien, regulacja (regulacja poprzez przeszklenie bez dopłaty), wymiana uszczelek. Regulacja skrzydła 30 zł + dojazd. Tel. 794 768 685.

KURS prawa jazdy kat. A, B, BE, C, D kwalifikacja wstępna i okresowa.

Tel. 602 766 552; 888 555 101. Czeladź, ul. Katowicka 105 (obok sklepu żeglarskiego) szkolimy na: Toyotach Yaris i Suzuki Gladius. Doświadczeni instruktorzy. Jazdy przed egzaminem i doszkalające dla osób posiadających prawo jazdy.

KURSY: obsługa wózków widłowych, operatorów suwnic, HDS-y. Tel. 602 766 552, Czeladź, ul. Katowicka 105 (obok sklepu żeglarskiego).

M.E.R.S.I. – ul. Bytomska 15 zaprasza w godz. 7.00-16.00. Przesyłki kurierskie GLS. Niszowe kosmetyki, jak z PEWEXU, prawdziwe szare mydło, prasa, kadzidła, magnesy, breloczki i widokówki z Czeladzi, doładowania telefonów. Tel. 518 639 888.

AA CZELADŹ – chcesz uratować życie i przestać pić? Spotkania w poniedziałki o godz. 18.00 w Czeladzi, przy ul. Legionów 2 – Dom Diece-

PRACA • FRYZJER. Szukasz pracy jako fryzjer? Salon „MK Cut” – Sosnowiec, ul. Sobieskiego 3C – czeka na Ciebie!. Wymagane minimum 1,5 roku doświadczenia w branży.

Tel. 798 839 370.

ECHO CZELADZI Miesięcznik samorządowy ukazuje się od 1991 roku Nr 7-8/348/2022 wersja elektroniczna na: www.czeladz.pl

ISSN 1234-4966 Wydawca:

Urząd Miasta Czeladź tel. 32 76 37 900 (CENTRALA) Redaktor naczelna: Wiesława Konopelska redakcja@um.czeladz.pl tel. 32 76 37 981

Nie zapominajmy o zwierzętach podczas upałów! ysokie temperatury nie sprzyjają ani ludziom, ani zwierzętom. Zwierzę w mieście jest całkowicie zależne od nas.

W tym okresie, w miejskim środowisku zwierzęta wolno bytujące oraz bezdomne cierpią najbardziej zwłaszcza z pragnienia.

Zatroszczmy się o bezdomne psy, wolno żyjące koty oraz ptaki. Ustawmy miskę z wodą w zacienionym miejscu tak, aby nikomu nie przeszkadzała i dbajmy, by woda zawsze była świeża. Przyniesie to ulgę spragnionym zwierzętom, a może nawet uratuje ich życie.

Zwierzęta, które mają dach nad głową również powinny posiadać w zasięgu wzroku zimną, świeżą wodę, najlepiej w metalowej

zjalny „Szilo”. el. 801 033 242 (Punkt Informacyjno-Kontaktowy).

• AL-ANON. Jeżeli masz bliską osobę, której picie przeszkadza ci spokojnie żyć. Spotkania w każdy piątek, o godz. 18.30, Sosnowiec ul. Niepodległości 17. Tel. 884 674 265 od pon. do piątku w godz. 18.00-20.00.

Redaktor: Mateusz Załęski mzaleski@um.czeladz.pl tel. 32 76 37 914 Opracowanie graficzne, projekt okładki i skład: Teresa Strojniak

W

Zdjęcie na okładce: Adrian Mastek Korekta: Anna Tatarek Portal www.czeladz.pl promocja@um.czeladz.pl 32 76 37 972 lub 32 76 37 914

misce. Nie ograniczajmy spacerów, ale wybierajmy czas większego chłodu i mniejszego słońca. Udając się na dłuższy spacer, należy pamiętać o zabraniu wody zarówno dla siebie, jak i dla czworonoga.

Pod żadnym pozorem nie zostawiajmy zwierząt w zamkniętym samochodzie, ani w nasłonecznionych miejscach.

Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania zmian i skracania dostarczonych materiałów oraz nadesłanej korespondencji.

Za treść ogłoszeń redakcja I WYDAWCA nie odpowiadają Druk: Drukarnia TOP-DRUK Łomża Nakład 5500 egz.

lipiec–sierpień 2022 | ECHO CZELADZI

23

CZAS CZYTANIA

Miejska Biblioteka Publiczna poleca: Anna Gacek:

Ekstaza. Lata 90. Początek Książka Anny Gacek to więcej niż odpowiedzi na pytania, dlaczego Kurt Cobain opluł fortepian Eltona Johna, Agent Cooper uwielbiał słodycze, Anna Wintour nienawidziła grunge’u, Eddie Vedder zdemolował Carnegie Hall, a skromna pracownica wytwórni płytowej z Seattle wkręciła „New York Timesa”. To poruszająca opowieść o młodych ludziach zagubionych w swoim sukcesie, przerażonych niechcianą rolą rzeczników pokolenia. O samotności w adorującym tłumie, o pułapkach sławy, bezlitosnym świecie mediów i show biznesu, wreszcie o nieuchronnej tragedii. Były to czasy najlepsze i były to czasy najgorsze.

Katarzyna Janus:

Opowieści Zuzanny

Zuzanna, urodzona na Kresach Wschodnich, doskonale pamięta realia sprzed wojny oraz jej pierwszych lat. O późniejszej ucieczce, tułaczce, wreszcie niechlubnych latach komunizmu w Polsce, opowiada wnukowi, Arturowi. Chłopak przekonuje się, jakie ma szczęście, żyjąc w czasach znacznie spokojniejszych od czasów wojennych.

Historia Zuzanny z przeszłości, poszukiwanie miłości i mozolne budowanie rodzinnego szczęścia, przeplata się z losami Artura w czasach obecnych. „Opowieści Zuzanny” to książka idealna dla osób, które cenią sobie fabułę historyczną. Jest doskonałą rozrywką oraz odskocznią od rzeczywistości.