Bosaanplant
Boerderijverplaatsing
Verspreid over diverse locaties binnen het blok is het areaal bos met ongeveer 30 ha nieuwe beplanting uitgebreid. Deze uitbreiding is deels aangeplant naast bestaande bebossing. Tevens zijn er naast de aanleg van bescheiden dorpsbosjes, recreatieve objecten en landschappelijke beplantingen ingepast. Inclusief bijbehorende gebruikelijke voorzieningen zoals de aanleg van paden, dammen, rasters en slagbomen. Er is ook een dassentunnel aangelegd.
Om de doelstellingen van de verkaveling in het landinrichtingsplan te realiseren zijn in het blok via de regeling boerderijverplaatsing een drietal nieuwe melkveebedrijven gebouwd. Een bedrijf aan de Tsjûkemarwei te Sint Nicolaasga (Slotmolenpolder), een bedrijf aan de Wielwei te Doniaga (Polder de Twaalf Voeten) en een bedrijf aan de Houtvaartsweg nabij Langweer (Polder Boornzwaag).
Natuurgebieden Na de aktepassering heeft de inrichting, uitbreiding en overdracht van de natuurgebieden langs de oevers van het Tjeukemeer, de Uilesprong, de Teroelster Zijpen en de Polder Boornzwaag zijn beslag gekregen. Binnen de bandbreedte van het plan van toedeling is de landinrichtingscommissie er in geslaagd de in het landinrichtingsplan genoemde natuurgebieden, substantieel uit te breiden. Deze zijn door de landinrichtingscommissie ingericht en overgedragen aan de terreinbeherende instanties. Zij heeft hiermee een belangrijke bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de Ecologische Hoofdstructuur in de provincie Fryslân. De omgeving heeft zich voor zover en op basis van deze nieuwe en soms ingrijpende omstandigheden aangepast. Het lijkt net of het landschapsbeeld altijd al zo is geweest.
Sipesicht, de grens tussen de dorpen Dijken/Teroele De ruilverkaveling Doniawerstal is, zoals eerder gememoreerd, één van de laatste klassieke landinrichtingsprojecten in de provincie Fryslân. Dat is voor de Landinrichtingscommissie een bijzondere reden geweest – ondanks de huidige periode van weinig economische groei - bij de afsluiting van dit project in de streek een duurzaam aandenken met een monumentaal karakter, als herinnering achter te laten. Langs de Troelstraweg en de Houtvaart, loodrecht op de grens tussen de dorpen Teroele en Diken, is een belevingsplek aangelegd. Deze plek heeft vanwege zijn uiterlijke vorm, ordening en materiaalkeuze een uitstraling met intrinsieke waarde. Abstract, functioneel en duurzaam. Een bijzondere landschappelijke markering, bestaande uit verschillende elementen van beton, die dient als rust-en bezinningspunt, halteplaats voor o.a. automobilisten, fietsers, wandelaars, vissers en kanovaarders. Kortom een plek waar je als bewoner, toevallige voorbijganger of toerist kunt genieten van het beeld van het landschap. Een belangrijk leefgebied voor o.a. de beschermde zeldzame waterspitsmuis en de modderkruiper. Het verkavelde en opnieuw ingerichte agrarische gebied in de Teroelsterpolder, de uitbreiding van het natuurgebied de Teroelsterzijpen, de eeuwenoude structuurlijnen in de landerijen, de Houtvaart en de oevers van de Koevorde, bieden een prachtig panorama.
Nieuwsbrief
Dit is een uitgave van de landinrichtingscommissie Doniawerstal
Landinrichting Doniawerstal
Het secretariaat en projectmanagement wordt verzorgd door: Dienst Landelijk Gebied, Postbus 2003, 8901 JA Leeuwarden Tel: 058-2955255 Bezoekadres: Zuidersingel 3 in Leeuwarden
Kijk ook op: www.dienstlandelijkgebied.nl
Inleiding
Redactie, foto’s en vormgeving:
I n d eze n i eu wsb ri ef i s een b el an g ri j ke p l aats i n g eru i md vo o r een to el i ch ti n g o p d e l i j st d er g el d el i j ke reg el i n g en . Vo o rts ko men d e vo o rz i tter d e h eer Wi ep ke Sch u kken en een l an d i n ri ch ti n g sco mmi ssi el i d d e h eer S j o erd Zo n d erl an d aan h et wo o rd . De l an d i n ri ch ti n g sco mmi ssi e b esch ri j f t o p h o o f d l i j n en d e g ep l eeg d e i nvesteri n g en en l aat ze i n h et ko rt n o g een keer d e rev u e p asseren . De l an d i n ri ch ti n g sco mmi ssi e vo o r d e ru i l verk avel i n g Do n i awerstal k an z i ch med e o p b asi s van h aar ervari n g en met b etrek k i n g to t d e p ro ced u re van d e b ez waren b eh an d el i n g van o.a. g ed u ren d e d e LG R n i et aan d e i n d ru k o n ttrek ken , d at er i n d e l aatste j aren , i n to en emen d e mate sp rake i s van d e j u ri d i seri n g van d e samen l ev i n g . A l s een van d e l aatste k l assi eke l an d i n ri ch ti n g sp ro j ecten i n d e p rov i n ci e F ry sl ân k an h et p ro j ect Do n i awerstal i n 2 0 1 4 n a een vo o rtvaren d e u i tvo eri n g sp eri o d e, een sti l stan d vanweg e h et S au werd -arrest en vervo l g en s n a een l an g d u ri g e termi j n van d e b ez waren b eh an d el i n g , wo rd en afg esl o ten . H et ci rca 4 7 0 0 h a g ro te l an d i n ri ch ti n g sb l o k i s i n teg raal o p d e sch o p g en o men . De vo o raf g estel d e d o el en z i j n n ag en o eg g eh aal d . Een d eel van d e ko sten h i ervan wo rd en o mg esl ag en over d e k avel s n aar d e mate van h et n u t d at d e l an d i n ri ch ti n g vo o r d e ei g en aar h eef t g eh ad . M et an d ere wo o rd en : Wi e h et meest van d e ru i l verk avel i n g h eef t g ep ro fi teerd , mo et o o k h et meest b etal en . Wi e wei n i g o f g een n u t van d e verk avel i n g h eeft g eh ad h o eft meestal wei n i g o f n i ets te b etal en .
Dienst Landelijk Gebied Landinrichtingscommissie Doniawerstal
In opdracht van:
Bezwarenbehandeling lijst der geldelijke regelingen
www.fryslan.nl
De landinrichtingscommissie voor de ruilverkaveling “Doniawerstal” kan zich mede op basis haar eigen ervaringen met betrekking tot de procedure van de bezwarenbehandeling van de lijst der geldelijke regelingen niet aan de indruk onttrekken, dat er in de laatste jaren, in toenemende mate sprake is van de juridisering van de samenleving. We zijn bijzonder verheugd, dat we de bezwarenbehandeling van de lijst der geldelijke regelingen tot een goed einde hebben weten te brengen. Ook de nasleep in een drietal procedures bij de Hoge Raad is tot tevredenheid van de commissie verlopen. Deze procedures hebben geruime tijd geduurd. Te lang! Toch is zij van mening, dat het eindresultaat van het project gezien mag worden.
Januari 2014 Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden ontleend.
Uitnodiging
Toegezonden documenten In verband met de formele tenaamstelling en de automatische verwerking van de documenten, ontvangt u mogelijk meerdere poststukken op één adres. Bij overlijden kunnen wij helaas niet uitsluiten, dat de tenaamstelling nog op naam van de overledene staat. Wij vragen u hiervoor begrip!
Landinrichting Doniawerstal
Deze unieke belevingsplek ziet de commissie als een metafoor voor de uitstekende samenwerking tussen de provincie Fryslân, de Dienst Landelijk Gebied, Wetterskip Fryslân, de gemeente Skarsterlân en de gemeente Lemsterland gedurende de totstandkoming van het gehele landinrichtingsproject Doniawerstal.
Op vrijdag 21 maart 2014 van 9:00 uur tot 12:00 vindt in Hjir Ist, Huisterheide 6, 8521 ND te Sint Nicolaasga (t) 0513850739 de officiële afsluiting plaats van het landinrichtingsproject Doniawerstal. Wij nodigen u hierbij van harte uit deze bijeenkomst bij te wonen. Bij eventuele belangstelling hiervoor, gelieve u zich telefonisch aan te melden bij mevrouw H. Roos van de Dienst Landelijk Gebied te Leeuwarden (t) 0654256133
Maart 2014
Opdrachtgever
Van de voorzitter Dit is de laatste nieuwsbrief aan u als betrokkene in de ruilverkaveling Doniawerstal. In een van de vorige nieuwsbrieven ben ik begonnen met een droevige gebeurtenis in de persoonlijke sfeer. Opnieuw begin ik met de nagedachtenis aan ons zeer gewaardeerd commissielid, de heer Meint Tjallings Postma, waarvan wij als gevolg van noodlottigheid vroegtijdig afscheid hebben moeten nemen. Meint toonde altijd een grote betrokkenheid bij de gebeurtenissen in de streek. Door zijn vele contacten verwierf hij veel inzicht en bezat kennis van zaken, die van grote waarde zijn geweest bij het proces van de toedeling in de ruilverkaveling Doniawerstal. Een markante persoonlijkheid ook. Een man met een groot gevoel voor rechtvaardigheid. Dat is één van de vele herinneringen aan hem, die wij bij de afsluiting van dit project node zullen missen. Onvermijdelijk overgaande tot de orde van de dag, kan ik u met buitengwoon genoegen vertellen, dat de landinrichtingscommissie de voorlopige puntwaarde van de nutsfactor van € 39,00 nu definitief heeft vastgesteld op € 31,95. Deze significante verlaging is het gevolg van de afgeronde bezwarenbehandeling van de LGR en van het feit, dat bepaalde kosten niet meer kunnen worden toegerekend aan de gezamenlijke eigenaren. Doniawerstal is de op één na laatste verkaveling in Friesland, die onder de oude Landinrichtingswet gestemd en tot uitvoering is gekomen. De vooraf gestelde doelen zijn grotendeels gehaald, maar de ontwikkelingen gedurende het proces, vooral de schaalvergroting van de landbouwbedrijven, zijn soms lastige opgaven voor de commissie gebleken om de gewenste doelstellingen rond de toedeling te realiseren. De grote landschappelijke diversiteit in het plangebied heeft daarbij ook een belangrijke rol gespeeld. In 146 landinrichtingscommissievergaderingen zijn ontzettend veel zaken aan de orde geweest Dit alles in het belang van een goede voortgang van het proces, met daarnaast nog vele overleggen en de behandelingen over de uitgebrachte bezwaren met betrekking tot de toedeling en de financiële afdoening, vooral de lijst der geldelijke regelingen. Recht en redelijkheid zijn onze motivatie geweest om tot de breed scala aan oplossingen te komen. Met de medewerkers van Dienst Landelijk Gebied en het Kadaster als onmisbare steunpilaren hebben wij constructief en plezierig samengewerkt. Daarvoor onze welgemeende dank. Ook het klankborden met de LTO en de Provincie Fryslân heeft daar in belangrijke mate aan bijgedragen. In deze nieuwsbrief wordt u geïnformeerd over de laatste uitvoeringszaken en het uiteindelijke financiële resultaat van de ruilverkaveling, resulterend in de uiteindelijke omslag per ha. De verantwoording en vaststelling daarvan was de laatste besluitvormende actie van de landinrichtingscommissie Doniawerstal. Afsluitend wil ik u allen bijzonder danken voor de plezierige samenwerking. Wij moesten soms lastige hobbels met elkaar nemen. Altijd met met de wens en de achterliggende gedachte, dat het uiteindelijke resultaat u in de toekomst veel goeds mag brengen.
De laatste loodjes van Sjoerd Zonderland uit Doniaga De heer Sjoerd Zonderland, stapte gedurende de eindfase in de landinrichtingscommissie. Tijdens de bezwarenbehandeling van de lijst der geldelijke regelingen. Toen de LTO mij in de zomer van 2008 vroeg zitting te nemen in de commissie voor de rvk Doniawerstal als vervanger voor Thomas Bergstra, heb ik daar niet zo lang over na hoeven te denken. Het is ons gezamenlijk doel, verbetering van verkaveling en ontsluiting van onze landerijen met een betere beheersing van het waterpeil te verkrijgen. De heer Ricus Grondsma, adviseur van het Kadaster bracht destijds een autolading vol mappen en ordners bij mij thuis met de stand van zaken van de bezwarenbehandeling. Vele bezwaren waren dan wel opgelost maar de moeilijkste gevallen bleven nog wel even doorsudderen. Het duurde zelfs tot de in de winter van 2013, voordat dat het laatste probleem door de Hoge Raad kon worden opgelost na al meerdere behandelingen voor de Rechtbank in Leeuwarden. Hoewel het resultaat van de toedeling niet overal een schoonheidsprijs verdient, zijn bedrijven er behoorlijk goed uitgekomen. Sommigen moeten nog veel reizen naar hun veldkavels. Ook het effect van de inrichting van natuurge-
lingskamer. De uitkomsten van alle afgehandelde bezwaren zijn in de LGR verwerkt. Hierna heeft de rechtbank op 3 december 2013 de lijst gesloten. Binnenkort ontvangt u een formulier met opgave van de definitieve kosten in de ruilverkaveling Doniawerstal. De LGR is opgemaakt naar de peildatum van 1 november 2002. Iedereen die op deze datum eigenaar of erfpachter was krijgt een LGR formulier toegestuurd, ook indien het eigendom ondertussen is verkocht. Bij verkopen na de peildatum gaan de kosten (deze rusten op de grond) mee over naar de nieuwe eigenaar. Deze verkopen (of mutaties) vindt u op de achterzijde van het LGR formulier. Ook degene die na de peildatum gekocht/verkocht heeft, ontvangt een formulier. De verkopen tussen de peildatum en de datum waarop de ruilverkavelingakte gepasseerd is op 18 december 2007 worden op het LGR formulier vermeld. Bij alle transacties na 18 december 2007 gaan de kosten óók over naar de nieuwe eigenaar, maar deze worden niet meer verwerkt in de LGR en staan dus niet op het formulier. Hierover dient u zelfcontact op te nemen met de verkoper. De definitieve kostenberekening is aan de hand van voorgeschreven regels opgesteld. Daaruit komt naar voren dat door de gezamenlijke eigenaren binnen het ruilverkavelingsgebied een bedrag van € 1.315.914,-- moet worden betaald. De voorlopige puntwaarde bedroeg € 39,00. De definitieve puntwaarde is thans vastgesteld op € 31,95. Aan de hand van de definitieve puntwaarde zijn de kosten per eigenaar/ erfpachter opnieuw berekend. Daaruit blijkt of u landinrichtingsrente moet betalen of dat u een bedrag kunt ontvangen.
Definitieve puntwaarde van € 39 naar € 31,95 Bij het bepalen van de voorlopige factor is een schatting van de uitvoeringskosten gemaakt. Verder is destijds rekening gehouden met een bedrag voor het oplossen van de bezwaren tegen de LGR. De definitieve kosten zijn nu bekend en ook de kosten van de bezwarenbehandeling.
Renteberekening bieden o.a. nabij de Teroelsterzijpen vallen voor de aangrenzende landbouw niet altijd in het voordeel uit. Bepaalde bezwaarpunten en het eindeloos rekken daarvan in de procedure vond ik persoonlijk echt te vergaan. Toch hebben we als landinrichtingscommissie Doniawerstal in dit blok best veel bereikt. We moeten als streek zeker niet meer terug willen naar de oude toestand. De verwachting was dat de eindfase van het project eerder in zicht zou komen en misschien was het beter geweest landinrichtingscommissieleden te vervangen. Ik denk zelf hierbij aan een termijn van 5 a 10 jaar. Ik ben van mening, dat met de komst van de heer Wiepke Schukken als voorzitter we als Landinrinrichtingscommissie echt grote stappen konden maken. “We kinne best grutsk weaze” op en met het behaalde eindresultaat.
Lijst der Geldelijke Regelingen en renteberekening Tegen de ter inzage gelegde LGR zijn 100 bezwaren ingediend, in de bezwarenbehandeling heeft de Landinrichtingscommissie (LC) 48 bezwaren zelf kunnen oplossen. Er zijn 52 bezwaren voorgelegd aan de rechter-commissaris en een deel daarvan is doorverwezen naar de meervoudige ruilverkave-
De landinrichtingsrente bedraagt 6% ( 3,625 % rente en 2,375 % aflossing) van de totale kosten gedurende 26 jaren. Op het toegezonden formulier staat ook de landinrichtingsrente per jaar aangegeven. De te betalen kosten per eigenaar/ erfpachter worden evenredig naar oppervlakte verdeeld over de toegedeelde percelen van de eigenaar/erfpachter op de peildatum van 1 november 2002. Ingediende verzoeken tot een onevenredigeverdeling zijn indien mogelijk al verwerkt op het formulier. Als dit nog niet mogelijk was door vernummering van percelen zal dit later bij de juiste kadastrale percelen alsnog verwerkt worden. Nieuwe verzoeken kunnen niet meer in behandeling worden genomen. De gegevens per perceel vindt u op de achterzijde van het formulier. De te betalen rente wordt in de kadastrale registers bij de percelen aangetekend. Iedereen die in het vervolg kadastrale informatie vraagt, kan dan zien hoeveel landinrichtingsrente op een perceel rust.
Te betalen landinrichtingsrente Het Kadaster geeft de gegevens van de landinrichtingsrente door aan de Belastingdienst. De Belastingdienst dienst zorgt jaarlijks (te beginnen in 2015) voor de inning van de land-
inrichtingsrente bij de eigenaar/erfpachter van het belaste perceel. In enkele gevallen is door de belanghebbende verzocht om de verschuldigde rente in één keer te betalen. Iedereen die alsnog besluit tot contante betaling zal zich bij de Belastingdienst moeten melden.
Te ontvangen landinrichtingsrente
Ophogen Kaden Gedurende de uitvoeringsperiode heeft het Wetterskip Fryslân, deels in samenwerking met de Landinrichtingscommissie werken aan oevers en kaden uitgevoerd. Langs het Tjeukemeer in de Donia-en Follegaasterpolder, de Houtvaart en langs de Scharsterrijn zijn kaden in het kader van het herstelprogramma oevers en kaden op hoogte gebracht.
De LC heeft na de aktepassering al een voorlopige uitbetaling gedaan voor wat betreft de onderbedeling. Dit voorschot is verwerkt in de berekening van de landinrichtingsrente. De definitieve nog te ontvangen bedragen zullen door DLG zo spoedig mogelijk worden uitbetaald aan de betrokkenen.
Nadere informatie Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Yt de Groot van het Kadaster, e-mail: yt.degroot@kadaster.nl of telefoon 088-1835287 Kantoor Groningen
verzoek van de gemeente Skarsterlân rekening gehouden met mogelijke toekomstige recreatieve ontwikkelingen.
Uitvoering van Werken
Wegen
De periode van uitvoering en aanleg van de concrete werken ligt alweer geruime tijd achter ons. De streek is al aan de gerealiseerde voorzieningen gewend geraakt. In meer of mindere mate plukt iedereen daar nu de vruchten van. Onderstaand beschrijft de landinrichtingscommissie op hoofdlijnen de gepleegde investeringen en laat ze, zonder echt volledigheid te willen nastreven in het kort nog eens de revue passeren.
De Boarnsweachsterdyk naar Langweer, de Wielwei/Westend naar Doniaga, Finkeburen, S. Hepkemalaan, de Heide en de Noeddijk richting Prinses Margrietkanaal hebben een grondige opknapbeurt gehad. Er zijn bij melkveebedrijven in Doniaga en in Scharsterbrug een tweetal boerderijontsluitingswegen aangelegd.
Waterbeheersing Voor de aktepassering van het plan van toedeling in 2006 zijn nagenoeg alle voorgenomen werken op het gebied van de waterbeheersing zoals nieuwe aanleg, verruiming, verdiepingen (inclusief baggeren) en verbreding uitgevoerd. Door verbreding van sommige waterlopen met de aanleg van natuurstroken is de ecologische samenhang, op de gronden die hoofdzakelijk in landbouwkundig gebruik zijn, aanzienlijk verbeterd. Nieuwe gemalen voor de verbetering van het stelsel van waterbeheersing zijn gebouwd nabij de Scharren-Noord, Dijken, Scharsterrijn, Slotmolenpolder en de Noedvaart. De waterbeheersing die in het kader van de ruilverkaveling is aangelegd, is formeel al verankerd in peilbesluiten.
Verkaveling De (kleinschalige) werken met betrekking tot de verkaveling (kavelaanvaarding) zijn grotendeels via een nieuwe werkwijze, in de vorm van een afkoopsom met de eigenaren/ gebruikers gerealiseerd. Het grote voordeel hiervan was, dat betrokkenen voor de vaststelling van het definitieve plan van toedeling duidelijkheid kregen over de hoogte van de investeringen op hun ruilpercelen. Het meest in het oogspringende kavelaanvaardingswerk is de realisatie van een betonnen landbouwbrug over de Sint Niekstervaart. Deze brug is een onmisbare schakel in een huiskavel en is onder regie van de landinrichtingscommissie Doniawerstal voorbereid en tot stand gekomen. Bij het bepalen van de doorvaarthoogte van 2.50 m is op
Fietspaden Voorts zijn er een viertal belanrijke fietspaden tot stand gekomen. Woudfennen-Tramwei, Scharsterbrug langs Scharsterrijn, Scharsterbrug-Oldeouwer en Heide-Uilesprong. Voor het fietspad tussen Idskenhuizen en Tjerkgaast langs het zanddepot en het Prinses Margrietkanaal, zijn alleen de gronden voor de gemeente vrijgemaakt.