Διαφθορά, Διαπλοκή και άλλα συνώνυμα του Αστικού Κράτους του Αλέξη Αλέκου (Μέλος Επιστημονικού Συμβουλίου Προμηθέα)
Σκάνδαλα δεξιά κι’ αριστερά, σύγκρουση συμφερόντων ο ένας, διαπλοκή ο άλλος, με λίγα λόγια η καθημερινή ειδησιογραφία. Όλα αυτά βέβαια υπάρχουν, δεν είναι στη σφαίρα της φαντασίας, όμως σίγουρα δεν κυριαρχούν στον καθημερινό τύπο επειδή οι πολιτικοί συντάκτες κόπτονται για την «ηθική». «Η διαπλοκή και η διαφθορά, πρέπει να αντιμετωπιστούν από όλους τους πολιτικούς φορείς και να υπάρξει συναίνεση στην αντιμετώπισή τους». Βαρύγδουπη δήλωση μεν, χιλιοειπωμένη δε. Και σε αυτή τη δήλωση δεν υπάρχει κάτι στο οποίο να διαφωνεί κανείς. Μόνο που για να αντιμετωπίσει κανείς μια ασθένεια, θα πρέπει να γνωρίζει την αιτία που την προκαλεί. Και το έργο γίνεται ακόμα πιο δύσκολο αν αυτός ο «κανείς» γνωρίζει την αιτία της ασθένειας και θέλει να την κρύψει. Πρόσφατο παράδειγμα το «περίφημο» σύστημα Δικαιοσύνης της Ισλανδίας. Αυτό που δήθεν οδήγησε σε ειδικό δικαστήριο τον πρωθυπουργό της Γκέιρ Χάρντε, μετά την κατάρρευση του τραπεζικού τομέα της χώρας το 2008. Επιχειρήθηκε να παρουσιαστεί ως παράδειγμα υποδειγματικής και διαφανούς λειτουργίας της δικαιοσύνης προτάσσοντας έμμεσα ότι σε μια καπιταλιστική χώρα εάν λειτουργούν οι κανόνες και οι θεσμοί, όλοι ελέγχονται και οι ένοχοι για τα δεινά του λαού τιμωρούνται. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα της δίκης; Ο Ισλανδός πρωθυπουργός κρίθηκε ένοχος όχι για την πολιτική φτώχειας και λιτότητας που έπληξε το λαό του, αλλά γιατί καθυστέρησε να συναντηθεί με τους υπουργούς της κυβέρνησής του όταν ξέσπασε η τραπεζική κρίση. Πταίσμα για το οποίο δεν προβλέπεται καμία τιμωρία. Για όλα τα άλλα -δηλαδή, για τη μεταφορά των ζημιών των τραπεζών στις πλάτες ενός λαού, προκειμένου να διατηρηθεί η κερδοφορία τους - δε βρέθηκε ένοχος, ούτε ο Ισλανδός πρωθυπουργός, ούτε κανείς άλλος. Γιατί αυτή ακριβώς η λειτουργία, η μεταφορά του κόστους της εκάστοτε κρίσης του συστήματος της εκμετάλλευσης στις πλάτες των εργαζομένων, είναι όχι απλά νόμιμη αλλά επιβεβλημένη
σε οποιοδήποτε καπιταλιστικό κράτος. Όσο «σύγχρονο» και όσο «διάφανο» ή «αδιάφθορο» και αν παρουσιάζεται. Για την ακρίβεια, αυτός είναι ένας από τους όρους της ύπαρξής του. Η διαφθορά και η διαπλοκή είναι εγγενής για το αστικό κράτος. Καθώς αυτό το κράτος αποτελεί όργανο της αστικής τάξης για την επιβολή και τη διαιώνιση της κυριαρχίας της και των όρων εκμετάλλευσης, είναι εξ ορισμού διαπλεγμένη μ` αυτό. Όπως γράφουν οι Μαρξ και Ένγκελς στο «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» απευθυνόμενοι στους αστούς, «το δίκαιό σας είναι η θέληση της τάξης σας που αναγορεύτηκε σε νόμο, θέληση που το περιεχόμενό της καθορίζεται από τις υλικές συνθήκες ύπαρξης της τάξης σας». Επομένως, δεν υπάρχει νομιμότητα γενικά, αλλά νομιμότητα εκπορευόμενη από την κυρίαρχη τάξη και ασκούμενη υπέρ αυτής, δηλαδή υπάρχει ταξική νομιμότητα που εκφράζει και στηρίζει τις κυρίαρχες σχέσεις παραγωγής. Οι επιχειρηματίες δεν βολεύονται μόνο με τους “νόμιμους” όρους εκμετάλλευσης που εγκαθιστά το κράτος προς όφελός τους, αλλά επιδιώκουν και επιπρόσθετες παράνομες μορφές “ενίσχυσης” τους, με κυριότερη τη διαπλοκή αστικής πολιτικής εξουσίας και επιχειρηματιών, με αντικείμενο την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των τελευταίων με οφέλη ασφαλώς για τους πολιτικούς. Το αστικό κράτος παραμένει, ο πιο μαζικός και σταθερός πελάτης της αστικής τάξης. Η εξασφάλιση των διαγωνισμών και των προμηθειών του αστικού κράτους ήταν και παραμένει το μήλον της έριδος ανάμεσά στους εγχώριους καπιταλιστές και η εξασφάλιση αυτή οδηγεί αναπόφευκτα στη διαπλοκή με την πολιτική εξουσία και τον κρατικό μηχανισμό που διαχειρίζεται. Με πιο απλά λόγια, η «μίζα» ποινικοποιείται πρώτιστα διότι πλήττει τον