Jaarverslag ZXZW 2007 by Incubate Festival

ZXZW PO Box 327 5000 AH Tilburg 013 590 483 9 www.zxzw.nl joost@zxzw.nl

Jaarverslag/ evaluatie ZXZW 2007 Inhoud 0. voorwoord 1. kwalitatieve gegevens 2. de organisatie 3. communicatie en marketing 4. relatiemanagement 5. programma 6. ZXZW producties 7. positiebepaling

“ZXZW is heel snel groot geworden.” De Volkskrant “ZXZW ALS URBANE CULTURELE SPEELPLAATS” “ZXZW is in drie edities gegroeid tot leukste onafhankelijke festival van Nederland.” OOR “Το ZXZW είναι ένα ετήσιο φεστιβάλ που διοργανώνεται τα τελευταία 3 χρόνια στη νοτιοολλανδική πόλη Tilburg.” Uit een recensie van de Griekse webzine Lernaiamera “Staat van verwondering in Tilburg.” “”Een groep Duitsers had zelfs een tourbus gehaald om naar Tilburg te komen.” Brabants Dagblad “Geen bank meer te krijgen in Tilburg tijdens ZXZW.” VPRO 3voor12 “Dat maakte dat een weekend lang het gezapige provincienest Tilburg overwoekerd werd door muziekvormen die normaal gezien veel kleinschaliger en obscuurder beleefd worden.” Urbanmag is een Belgische webzine. “I’ve spent a good deal this weekend reading various materials on the Netherlands and Noord Brabant and Tilburg, and I’m getting very excited about representing the M.O.S.T. in the festival. I still need to practice saying “alstublieft” and “dank u wel” some more.” “Nie Fokke Mee Brabant! That title is "Don't Fuck With Brabant", by the way. North Brabant is the state that Tilburg is in. I saw that on a shirt to-day.” Khris Soden is een kunstenaar uit Portland, Oregon. “Tilburg (Pays-Bas) vous convie à un autre rendez-vous musical de choix : le ZXZW.” Noisemag is Frankrijks grootste muziekwebzine. “I was the Israeli journalist hanging out with the Monotonix in the early hours of the afternoon. Anyway. I really had a great time and saw some really great bands. I would love to write an article about the fest.” Yishai Kiczales schrijft voor Ha-Ir Magazine, het Israelische Volkskrant Magazine. “Eine äußerst juvenile und weltoffene 200.000er-Stadt, in der ich an einem Wochenende mehr Gespräche mit Leuten aus aller Herren Länder geführt habe als in der Heimat auf 10 Parties zusammen.” Khanatist op een internetforum “The festival looks overwhelming. 120 groups in 2 days, plus films and art programmes? My God! And tickets only 10 Euros!! I’m not sure how you do it.” The Wire is het grootste experimentele muziektijdschrift ter wereld. “Wat een festival! Ik had het program al een beetje bekeken en ik werd er heel erg vrolijk van. Alleen al voor Niobe en Ignatz zou ik bijna speciaal naar Nederland afreizen. Ook jullie zijprogramma is erg erg interessant en bevat precies de goede toon en insteek. En dat allemaal nota bene in Tilburg, dat waarschijnlijk de lelijkste en saaiste stad is waar ik ooit ben geweest. (..) Ik vind het een prachtige impuls.” Thijs Menting is journalist voor De Groene Amsterdammer en woont in Berlijn.

0. Voorwoord Gestructureerder aan de achterkant, vrijer aan de voorkant. Dat was misschien wel dé ontwikkeling van ZXZW in 2007. Een ontwikkeling waar wij trots op zijn. In 2005 ontstond het festival vanuit de behoefte van muzikanten. Het festival moest een plek worden voor muziek die anders nauwelijks op Nederlandse podia aan bod kwam. ZXZW kon meteen op steun rekenen van locaties, artiesten en publiek. De eerste editie werd zonder subsidie georganiseerd, de organisatoren namen een persoonlijk risico. Die ondernemingszin is gebleven, wat binnen drie jaar een totaal andere organisatie opleverde. In 2007 is ZXZW uitgegroeid tot een diverse kijk op independent cultuur, van muziek tot dans tot theater tot beeldende kunst tot film. Onder “independent cultuur” verstaat ZXZW een artistieke en economische werkhouding die niet gebonden is aan genres of disciplines. Het richt zich op inhoudelijke gedreven en artistiek onafhankelijke kunstenaars die zich kenmerken door een hoge zelfredzaamheid: ze creëren hun eigen circuit en zijn bij voorbeeld hun eigen agent/ platenbaas/ designer/ distributeur/ galeriehouder. Door een nauwe samenwerking met partners van totaal verschillende signatuur biedt het festival een vrijplaats voor kunstenaars en publiek. Door internationale artiesten, bezoekers en pers wordt ZXZW als een bijzondere plek erkend. ZXZW laat zien dat independent cultuur op volle zalen kan rekenen. Tijdens de editie 2007 van het ZXZW festival vonden binnen een week zo’n 200 optredens plaats van 175 artiesten uit 14 landen verspreid over 27 podia. ZXZW realiseerde 17 eigen producties. ZXZW maakt heel Tilburg tot een urbane speelplek voor independent cultuur. Het festival trekt bezoekers en pers uit heel Europa. Door een nauwe samenwerking met bij voorbeeld hotels en sponsoren laat het zien dat autonome kunst ook een economische betekenis heeft. Met artiesten werkt het aan nieuwe producties, met internetbedrijf Freshheads werkt het aan een nieuwe communicatiestrategie en met gemeente Tilburg ontwikkelt het een alternatieve stadsbenadering. In alles is ZXZW een actieve en inspirerende partner die vanuit de inhoud tot onconventionele toepassingen komt. Hoogtepunten uit het programma waren een installatie die de Deense geluidskunstenaar Jacob Kirkegaard maakte in NS16, de serie hedendaags gecomponeerde muziek in een kraakpand, een headbangend optreden van de kersverse Prix Ars Electronica-winnaar Drumcorps en een samenwerking van gitaarmuur-pionier Rhys Chatham met Tilburgse muzikanten. Op het gebied van beeldende kunst sprak vooral Tilburg Plakstad tot de verbeelding. Opvallende eigen producties waren het akoestische noise project, waar noise-artiesten zonder versterking in de buitenlucht speelden en de dansvoorstelling “je bent al bijna dood” van Vloeistof met live muzikanten. Naast deze dadendrang reflecteert ZXZW over haar eigen positie. Als consultant in residence volgde Mark Hosler het festival een week lang. Hierover schreef hij een rapport. Socioloog Theo Ploeg was journalist in residence en onderzocht nieuwe vormen van webkritiek. Aan de voorkant is ZXZW uitgegroeid tot een internationale community die via fora als festivalinfo.nl en media als Myspace en Last.fm over het festival communiceert. ZXZW koppelt de underground aan de überground. Relatief onbekende festivalartiesten haalden de landelijke pers. Nieuwe Revu vond de geluidskunst van Tom Verbruggen op de kamer van Ruud Vreeman het “beeld van de week”. Blowfly kreeg aandacht bij De Wereld Draait Door en Patchman Marco kwam bij Man bijt Hond. (Inter)nationale media als Brabants Dagblad, NRC Handelsblad, De Volkskrant, The Wire, Gonzo Circus en het toonaangevende Amerikaanse Pitchfork pikten ZXZW op. Financieel was 2007 een jaar van investeringen. De ambitie van het beleidsplan 2007 is meer dan waargemaakt, vooralsnog binnen een financieel beperkt kader. Dat kon dit jaar omdat het festival op

veel goodwill kon rekenen van artiesten, vrijwilligers en sponsors. ZXZW draaide bij voorbeeld op geleende versterkers en er waren veel mensen die, CAOâ&#x20AC;&#x2122;s negerend, werkervaring wilden opdoen. Het relatief kleine budget leverde daardoor tot een maximale output. Hierdoor werd de organisatie wel ongezond overvraagd. Een kleine staf draaide het festival en er werd voor een schamel loon nachten en weekenden doorgewerkt. Om de kwaliteit van het festival te waarborgen zal meer geĂŻnvesteerd moeten worden in de organisatie en in research om up to date te blijven. Al met al kunnen we terugkijken op een bijzondere ontwikkeling. Binnen drie jaar tijd heeft Nederland er een internationaal kunstenfestival bij gekregen. De editie 2007 van ZXZW zal de geschiedenis ingaan als de editie waarin het festival definitief vorm kreeg, en het zal de blauwdruk vormen voor verdere ontwikkeling. Met dank aan de vele mensen, podia, fondsen en instellingen die mee wilden doen en in het plan geloofden en geloven.

Namens ZXZW

Joost Heijthuijsen

Frank Kimenai

Vincent Koreman

1. Kwalitatieve gegevens 2005

2006

2007

175

aantal nationaliteiten acts

aantal locaties

1300

2600

2700

aantal bezoekers gratis voorstellingen

16000

aantal eigen producties

internationale persaandacht (landen)

aantal mediapartners

aantal medewerkers

aantal partner-organisaties

aantal logeeradressen

6500

25000

125.000

aantal dagen aantal acts

aantal betalende bezoekers

aantal vrijwilligers

totaal budget

2. De organisatie ZXZW begon als een enthousiaste kern, bestaand uit Frank Kimenai, Vincent Koreman, Ries Doms en Alex van Wijk. Het was een festival georganiseerd op zolderkamers, dat uit aan de voorkant uit zijn professionele jasje groeide. Begin 2007 werd gekozen voor uitbreiding en professionalisering van de organisatie. Joost Heijthuijsen stapte in de organisatie. Van Wijk richtte zich op andere werkzaamheden en Doms nam een plek in de raad van toezicht. In 2007 werden beleidskaders uitgestippeld, vond een professionalisering en personele uitbreiding plaats, kwam er een kantoor en werd een raad van toezicht geformeerd. Beleidskaders uitstippelen Begin 2007 werd een beleidsplan ontwikkeld. Belangrijkste punten waren dat ZXZW een kunstenbrede community wordt op het gebied van independent culture. Vanuit dit plan wordt de komende jaren gewerkt. Professionalisering Er vond een structurering plaats en een duidelijkere taakafbakening. Er kwam een afdeling productie en een afdeling publiciteit. Op de productieafdeling werden Chris van Looij en Cees Thomassen aangetrokken. Gijs van de Burgt nam de promotie voor zijn rekening. Vanwege persoonlijke omstandigheden haakte Van de Burgt in een later stadium af. Hij werd opgevolgd door Tijs

Heesterbeek. Erik Luyten zette de digitale organisatie op. 2007 was ook het jaar waar stagemanagers en geluidstechnici voor het eerst betaald kregen. Wel een geringe vergoeding (€75,- per dag), maar het leverde de noodzakelijke professionelere houding van de crew op. Inhoudelijke investering Ook inhoudelijk vond een omslag plaats. Door de diversiteit en veelomvattendheid van het programma is de rol van curator/ programmeur veranderd. Naast een programmerende taak krijgt die steeds meer een faciliterende functie. Externe expertise werd veelvuldig ingeschakeld. De Engelse curator Marc Webber nam het filmprogramma voor zijn rekening. De kunstenaarsinitiatieven Helbaard (Den Haag), Popzero (Brussel) en Enfant Terrible (Amsterdam) cureerden hun eigen plek, evenals de artiest Steffan de Turck. Gerton Govers nam de singer-songwriter programmering voor zijn rekening. Huisvestiging ZXZW betrok een kantoor op NS Plein 16 in Tilburg. NS16 is een centraal gelegen ateliercomplex. Naast efficiëntere interne communicatie, een plek voor stagiaires en een plek voor de ontvangst van relaties, leverde deze omgeving ook een inhoudelijke bijdrage aan ZXZW van pandgenoten: kunstenaar Roel Sloot exposeerde nieuw werk op ZXZW en de bijdrage van illustratrice Marthe Merel Nagengast aan het stoepkrijtproject kwam op de voorpagina van Brabants Dagblad. Raad van Toezicht De directie van ZXZW was ook de dagelijkse leiding. De stichting werd omgevormd naar Raad van Toezicht model volgens Cultural Governance model. In de raad van toezicht namen kwamen Pascal Bouma (directeur Hedon, Zwolle), Floor Boumans (beleidsmedewerker UvT), Jasper van de Dobbelsteen (programmeur De Groene Engel, Oss), Ries Doms (muzikant en oprichter ZXZW) en Han van Houts (managing director DocData). Er is gekozen een Raad van Toezicht te installeren om met de toekomstige ontwikkelingen en ambities van stichting ZXZW in het achterhoofd, de transparantie van de interne en externe beleidsvoering te waarborgen. Conclusie ZXZW heeft een flinke stap voorwaarts gemaakt. Aan de voorzijde staat een professioneel festival. Aan de achterkant vielen nog veel steken, door overdracht of door werkdruk. Daarom zal de komende jaren geïnvesteerd moeten worden in de interne stabiliteit. Enerzijds door het bestaande team vast te kunnen houden en verder te ontwikkelen. Anderzijds door uit te breiden. De functie van bureaumanager wordt nu bij voorbeeld met node gemist. Daarnaast zal meer nadruk moeten komen te leggen op structurering van het interne proces. Doelen -

Opzetten professionele organisatie

Meer werken met externe programmeurs

Bestaand team en expertise behouden

3. Communicatie en marketing Externe communicatie De marketing is gebaseerd op het vormen van een community en op het versterken van het merk ZXZW. Tevens is het programma soms marketing. Van daaruit worden de juiste publicitaire middelen ingezet. De eerste twee jaren opereerde ZXZW in relatieve luwte. Dit gebeurde bewust, om in alle rust aan een eigen identiteit te kunnen werken. In 2007 werd een marketingstrategie uitgestippeld. Die bestond uit nauwere samenwerking met mediapartners, het ontwikkelen van een sterke digitale basis en het ontwikkelen van programma als marketing. Media werden gefaciliteerd om zoveel mogelijk free publicity te krijgen en om een langdurige band op te bouwen. Voor journalisten opende ZXZW bij voorbeeld een medialounge met computers in NS16, waar zij ongestoord aan hun verslag konden werken. Hier werd veel gebruik van gemaakt. Met internetbedrijf Freshheads werkt ZXZW aan een web 2.0 strategie. Dit betekent dat digitale middelen als site, blog, Myspace, Hyves etc. op zoâ&#x20AC;&#x2122;n manier worden ingezet dat ze elkaar versterken. Tijdens de festivalperiode trok de site 1600 unieke bezoekers per dag, de blog 600. Op mediagebied is ZXZW stevig ingebed. Er werd samengewerkt op verschillende niveaus, zowel plaatselijk, regionaal als (inter)nationaal en digitaal. Alles versterkte elkaar en leverde veel free publicity op. -

Plaatselijke mediapartners: Stadsnieuws Een stevige partner binnen Tilburg, die structureel aandacht aan het festival besteedde. Fontys College Radio Volgde het festival een week lang het festival. Het deed voorbeschouwingen, interviews met artiesten en zond concerten uit. In het ZXZW weekend verzorgden zij continu radio vanuit V39.

Nationale mediapartners: Kink FM Leverde radiospotjes en free publicity, tevens besteedde het veel aandacht aan het festival in programmaâ&#x20AC;&#x2122;s als Lopend Vuur en X-Rated. Vice Leverde advertentieruimte en nam ZXZW op in de nieuwsbrief. Tevens leverde het 200 exemplaren van de glossy Vice Photo Issue. LiveXS Ondersteunde met gratis advertentieruimte en besteedde veel redactionele aandacht.

Internationale mediapartners: Gonzo Circus Leverde 500 exemplaren van het blad om uit te delen. Daarnaast leverde het korting op advertentieruimte en gaf het een voorbeschouwing met 2 paginaâ&#x20AC;&#x2122;s redactionele aandacht. The Wire In 2007 besteedde The Wire redactionele aandacht aan ZXZW. In 2008 wordt het blad structurele mediapartner.

Digitale mediapartners: Kindamuzik Gaf maximale aandacht en bouwde een ZXZW-dossierpagina op. Daarmee kwam het festival in dezelfde categorie redactionele aandacht als Lowlands en Pinkpop. Last.fm Binnen het beleid van Last.fm werd ZXZW een van de Europese priority-festivals. Het kreeg een customized groep, via Last.fm werd een winactie opgezet en ZXZW kreeg 100.000 banners die via speciale tags direct bij de doelgroep terechtkwamen. 3voor12/ Tilburg De redactie van 3voor12/Tilburg legde een dossier aan met 38 artikelen over ZXZW. Bijna alle concerten werden geregistreerd en ze benutten hun Youtube kanaal voor filmpjes. Myspace Myspace meldde zich op het laatste moment als sponsor. Vanwege tijdgebrek kon die samenwerking niet meer op poten worden gezet. Voor 2008 worden wel al plannen ontwikkeld.

Conclusie De marketingstrategie van ZXZW is zondermeer gelukt. Relatief onbekende festivalartiesten haalden de landelijke pers. Nieuwe Revu vond de geluidskunst van Tom Verbruggen op de kamer van Ruud Vreeman het “beeld van de week”. Blowfly kreeg aandacht bij De Wereld Draait Door en Patchman Marco kwam bij Man bijt Hond. (Inter)nationale media als Brabants Dagblad, 2x NRC Handelsblad, De Volkskrant, The Wire, Gonzo Circus en het toonaangevende Pitchfork pikten ZXZW op. Doelen -

Professionele marketeer

Meer internationale mediapartners

Meer coördinatie met zalen

Persaandacht volhouden

4. Relatiemanagement ZXZW werkt met partners van heel diverse aard. Locaties varieerden van instituten als de Openbare Bibliotheek Tilburg en 013, tot horecagelegenheden als Cul de Sac, tot a-typische locaties als een synagoge, een kraakpand of een bowlingbaan. Daarnaast waren er vele facilitaire partners, zoals geluidsverhuurbedrijven, hotels en cateraars. De communicatie met de partners ging over het algemeen soepel, maar er werd veel dubbel werk verricht door onvolledige informatie. Door een tijdelijk liquiditeitsprobleem konden sommige rekeningen ook niet tijdig worden betaald. Dit zette de relatie met sommige partners onder druk. In 2008 wordt meer nadruk gelegd op de structurering van de communicatiestromen. Ook zal er een liquiditeitsplanning gemaakt moeten worden, zodat in de directe periode na het festival alle rekeningen voldaan kunnen worden. Doelen -

EfficiĂŤnter maken communicatie met partners

Maken liquiditeitsplanning

5. Programma ZXZW begon als een festival voor uitgesproken muzikale genres als noise, hardcore/ punk, elektronica, jazz en singer-songwriters. Snel is het programma uitgegroeid tot een volwaardige kijk op independent cultuur. Muziek bleef in 2007 nog de basis. Er vonden optredens plaats binnen alle mogelijke genres, van black metal tot free jazz tot hedendaags gecomponeerd. Vanuit een innerlijke noodzaak, maar ook omdat de artiesten waar ZXZW zich op richt vaak op raakvlakken van de kunsten actief zijn, werd gekozen om kunstenbreed te gaan. Deze keuze pakte inhoudelijk erg goed uit. Het bracht op het eerste oog totaal verschillende kunstvormen naast elkaar en wist tegelijkertijd een gemeenschappelijkheid te presenteren. ZXZW besteedt ook veel aandacht aan de onderlinge ontmoeting. In NS16 werd door de week een ruimte ingericht waar artiesten elkaar konden ontmoeten en samen konden eten. In het weekend werd in V39 een artiestenlounge ingericht, waar kon worden gegeten en gemaild. Ook het tafelvoetbal draaide overuren. Muziek In totaal traden er 175 groepen op tijdens ZXZW 2007. Het programma kwam meer in balans, door de jonge garde te presenteren in een kunstenbreed historisch kader, door aanstormend talent te presenteren tussen grotere namen. Daaruit ontstond een bijzondere interactie op verschillende niveaus: artiesten bleven bij artiesten slapen, in de artiestenlounge werden verhalen uitgewisseld, maar er was ook veel ruimte voor spontaniteit, wat bij voorbeeld bleek uit het optreden van noisepioniers The Haters, die spontaan samenwerkten met lokale artiesten als Bas Welling, Wouter Jaspers, Sonja Augart en Steffan de Turck. Ook artiesten wisten ZXZW te vinden, wilden er graag spelen. De Belgische gitarist Dirk Serries (Fear Falls Burning) sprong bij zijn Australische vrienden Grey Daturas op het podium en de Amerikaan John Wiese belde een paar dagen voor het festival dat hij op de BiĂŤnnale in VenetiĂŤ was en graag op ZXZW wilde spelen. Backstage werd ook de Engelse house-grootheid Squarepusher gespot, die met zijn broer meekwam omdat hij ZXZW een geweldig festival vond. Beeldende kunst 2007 was het eerste jaar waarin ZXZW beeldende kunst programmeerde en integreerde. Er was al langer de wens, maar door de inspanning van cultuurmakelaar Edwin Jacobs van CBKT en door de ondersteuning van een IKA-subsidie van Gemeente Tilburg kon een start worden gemaakt met de ontwikkeling van een beeldend programma. Het programma bestond ondermeer uit de performancekunst van het Amerikaanse kunstenaarscollectief Mostlandia, dat een week lang in de Openbare Bibliotheek te gast was. Daarnaast werd Het Duvelhok omgetoverd tot tentoonstellingsruimte waar lokale kunstenaar Roel Sloot, de postermakers van het Groningse Vera en internationale graffitikunstenaars als Haze hun werk presenteerden. Tilburg had er voor eventjes een volwaardige expositieruimte bij! Ook vermeldenswaardig was de tentoonstelling over punk- en hardcorfanzines in Scryption. Maar nog belangrijker: De kunst zocht de openbare ruimte op. Tilburg Plakstad, een project waar kustenaars een week lang een legale plakplek bij hielden, leverde prachtige werk op. Daarnaast leverde het een discussie op over het gebruikt van de publieke ruimte, wat zelfs resulteerde in een plakoorlog. Dans/ theater ZXZW besteedde het eerste jaar aandacht aan dans en theater. ZXZW produceerde voorstellingen van Wouter Jaspers, Vloeistof en Fragmenta. Deze projecten staan nader uitgewerkt bij ZXZW producties. De voorstellingen verhielden zich op een goede manier tot de rest van het programma.

Ook het publiek pikte de voorstellingen goed op, wat bij Vloeistof leidde tot 5 volle voorstellingen op de zondag, en een boeking op het slotgala van de Dansweek Brabant. Film Mark Webber cureerde een serie films over de relatie tussen beeld en geluid in De Filmfoyer, de film Our Favorite Things van Negativland ging op ZXZW in wereldpremière en Vice bracht de Tilburgse première van Vice Guide to Travel. De publieke opkomst was prima, maar door de wisseling van locatie en tijdstip was de programmering niet congruent genoeg. Markt Samen met Alles Los Agency organiseerde ZXZW een beurs voor kleine muziekorganisaties (labels, boekers, platenwinkels) in de grote zaal van 013. Doel was om de scène inzichtelijk te maken. Uiteindelijke werd de markt maar door 10 organisaties bemand. Door het samenwerken met een externe organisatie die een andere, vaak wat negatief geformuleerde insteek hanteerde, en daarnaast ook een geringe voeling hadden met de doelgroep van deze markt, had dit project niet impact die verwacht werd. Daarnaast kreeg de markt vanuit ZXZW te weinig aandacht wegens tijdgebrek, waardoor het productioneel gezien behoorlijk stroef liep. Volgend jaar wordt de beurs opnieuw opgepakt, vanuit een andere benadering. Forum Op zondagmiddag vond het forum “depending on the independent” plaats. ZXZW, dat zelf de ondertitel Independent Culture hanteert, hoopt met de discussie wat rumoer los te krijgen en tegelijkertijd haar eigen naam te rechtvaardigen. Voor een redelijk publiek ontstond een interessante discussie over te ervaringen in de sector. De panelleden waren: Gerard J. Walhof(programmamaker, journalist VPRO), Johan Prenger (eigenaar Reflections Records), Jeroen van den Bogert (medeeigenaar Alles Los Agency), Mike van Gaasbeek (financieel manager WORM) en Jan Borchers (AU, Soft Posh,State X/ New Forms). Het is de vraag of een enkel forum binnen het overvolle programma voldoende aandacht krijgt. Daarom moet een nieuwe manier worden gezocht om dit soort discussies te faciliteren. Doelen -

Uitbreiden dans/ theater

Inhoudelijk verzwaren beeldende kunst/ muziek

Uitbreiden en congruenter maken van filmprogramma

Betere vormen zoeken voor markt en forum

6. ZXZW producties Op alle niveaus besteedt ZXZW aandacht aan artistieke ontwikkelingen: naast de “voorkant”, de publiekskant van de kunsten, heeft ZXZW ook een “achterkant” de proceskant: het is een vrijplaats waar kunstenaars een week lang kunnen werken en met andere disciplines in contact kunnen komen. ZXZW ontwikkelt om kunstenaars en om het publiek uit te dagen. Het festival stelt vragen aan artiesten of de artiesten vragen ZXZW om dingen mee mogelijk te maken. Naast de vraagkant van ZXZW is er ook nog een aanbodkant: binnen het circuit waar ZXZW zich in beweegt zijn te weinig kant en klare producties, die gemakkelijk uit te kopen zijn. De enkele producties die er zijn, zijn te duur. Ook daarom ontwikkelt ZXZW zelf. Mostlandia De Amerikaanse kunstenaar Khris Soden maakte zijn Europese debuut op ZXZW. Een week lang richtte hij in Bibliotheek Tilburg een consulaat in van het land Mostlandia. Bezoekers konden kennis maken met de gebruiken en gewoontes van het land, een paspoort aanvragen en postkaarten vanuit Mostlandia versturen. Dit project trok een nieuw publiek voor performancekunst. Mostlandia is in maart 2008 geboekt door Das Arts. Fanzine tentoonstelling In samenwerking met Scryption, museum voor schriftelijke communicatie, werd door curatoren een tentoonstelling ontwikkeld over de kracht van de fanzinecultuur . De kritische houding, die fanzines van nature hebben, werd ook op het eigen subject toegepast. Ook leverde de tentoonstelling veel nieuwe bezoekers op voor Scryption. Dit project wordt verder nog geëxposeerd in Amsterdam (OCCII), Amersfoort en in Eindhoven (De Effenaar). Tok Tek/ Tom Verbruggen Geluidskunstenaar Tom Verbruggen maakte geluidskunst voor de kamer van burgemeester Ruud Vreeman, de meest bijzondere expositieruimte van Tilburg. Jacob Kirkegaard De Deense geluidskunstenaar Jacob Kirkegaard werkt normaal in een museale setting. Voor ZXZW werkte hij een aantal dagen in de centrale ruimte van kunstenaarscomplex NS16. Hij nam de eigenfrequenties van het gebouw op waarmee hij een concert gaf. Volgens de pers was het een van de hoogtepunten van het festival. De mogelijkheden naar het uitbrengen van een CD van het project worden onderzocht. Stoepkrijt City Als een ludieke protestactie werd gestoepkrijt in De Schouwburgpromenade. Het gebruik van de openbare ruimte voor publiciteitsacties, is in Tilburg streng aan regels gebonden. Over stoepkrijten staat niets in de wet. Beeldend kunstenaars FormAddict, Loulou, Joppe Roovers en Marthe Merel Nagengast gingen samen met een stuk of 30 amateurs aan de slag. Het leverde een 40 meter lange en diverse stoeptekening op. De winkeliers reageerden vol enthousiasme en de volgende dag was een stoepkrijtversie van Vincent van Gogh voorpaginanieuws bij Brabants Dagblad. Vloeistof Samen met dansgezelschap Vloeistof produceerde ZXZW de voorstelling “je bent al bijna dood,” een onderzoek naar muziek en beweging. ZXZW leverde de muzikanten Bas van Huizen, Jason Skeet en Sebastian Schatz, de locatie en de publiciteit. De muzikanten maakten een live-soundtrack. De bezoekers konden via koptelefoons tijdens de voorstelling wisselen van soundtrack. Voor de artiesten leverde het een interessant onderzoek op, de componisten werkten nog nooit eerder met dans. Poster Rock De kunstenaars / vormgevers Lee Renaldo, Rik van Iersel, Rob Middelton, Mara Piccione, Tom Gauld,

Lea Cummings en Konx-om-pax ontwierpen posters voor hun favoriete ZXZW-artiest. Het leverde een prachtige en diverse serie posters op. Tevens bracht het grafici met muzikanten in contact. Ook bracht het werk van deze kunstenaars in de Tilburgse publieke ruimte. Kraaklink Kraakpand aan de Langestraat werd een week lang een locatie voor hedendaags gecomponeerde muziek. In Concertzaal Tilburg werd op vrijdagavond een kraakfeest georganiseerd in samenwerking met free techno collectief Wirwar. Het kraakpand trok een nieuw publiek voor hedendaags gecomponeerd. Voor jonge uitvoerders en componisten was het een nieuwe plek om hun muziek te laten horen. Daarnaast leverde het binnen Wirwar een fundamentele discussie op, of hun muziek wel in concertzalen hoorde. Rhys Chatham Chatham is een Amerikaans klassieke componist die de link legde tussen punk en minimal music. Chatham schreef eind jaren ’70 het stuk “G3”. Ondermeer Glenn Branca speelde in zijn ensemble. Branca en Chatham zijn van grote invloed geweest op artiesten als Sonic Youth. Chatham tourde de afgelopen jaren in Amerika en Canada met G3. In verschillende steden voerde hij G3 uit met lokale muzikanten. Naast New York, Toronto, Chicago en Detroit, werd G3 nu op Europees grondgebied uitgevoerd in Tilburg, wederom met lokale muzikanten. Akoestische noise Muzikant Steffan de Turck cureerde een middagprogramma op De Heuvel. Noisemuzikanten die normaal elektronisch opereren onderzochten, als een nieuw soort straatmuzikant, de grens van hun medium en de grens van de openbare ruimte. Het leverde spraakmakende voorstellingen op. De performance van Kapotte Muziek is inmiddels op cd uitgegeven. Tilburg Plakstad Het gebruik van de stedelijke ruimte wordt steeds meer gereguleerd. Kunstenaars Hans Stevens, Sofie Boon, Ontwerpconcurrent (Theo Maassen en Marc Coppen), Space 3 en Emilie Borking adopteerden een publieke plakplek voor een week. Het project leverde naast een prachtig bewegend canvas ook een discussie op over het gebruik van de publieke ruimte: in Tilburg ontstond een plakoorlog. Tilburg Plakstad vormde samen met Stoepkrijt City de basis voor deze discussie. Scherven De jonge muzikant/performer Wouter Jaspers maakte zijn eerste toneelstuk, gebaseerd op een eigen tekst, met eigen muziek. Het was de eerste keer dat hij met theater werkte. Het resultaat was wisselend, maar daagt ZXZW uit om in de toekomst meer kunstenaars in het diepe te gooien. Jaspers kreeg voor dit project ondersteuning van het Katta fonds. Zeloot/ Helbaard Het Haagse kunstenaarscollectief Helbaard werkte een week lang in Ruimte X. Voor de aankleding van de ruimte werden zij bijgestaan door de Belgische kunstenaar Jelle Krama en de Amerikaan E*Rock. Op de slotdag nodigden ze een aantal bevriende kunstenaars uit, die in een ruimtevullend kunstwerk speelden. Dit was een van de stille parels van het festival. The Haters Deze Amerikaanse noise/ performance pioniers werkten een week lang in tentoonstellingsruimte Argument. Ook traden zij solo op in Paradox en Theaters Tilburg. Ze gaven een optreden met lokale kunstenaars in Hall of Fame. Polsbandjes Kunstenares Suzan Kolen ontwierp de ZXZW polsbandjes, zodat elke bezoeker een uniek kunstwerk kreeg. Het leverde prachtige stoffen bandjes op. Helaas waren de bandjes praktisch niet goed te bevestigen, waardoor enkel de eerste 500 festivalbezoekers een uniek bandje kregen. Voor 2008 zal aan kunstenaars weer worden gevraagd om bijzondere toegepaste kunst te maken.

Space here I come Met Fragmenta ontwikkelde ZXZW een dansvoorstelling op een springkussen. De financiering kwam helaas niet rond. Daarom werd gekozen voor een kleine performance voor V39, waar het publiek zelf de danser was. Doelen -

Meer aandacht voor verkoop eigen producties.

Externe financiering zoeken voor eigen producties.

7. Positiebepaling ZXZW brengt kleinschalige cultuur op een grootschalige manier. Daardoor vervult het binnen Nederland een unieke positie: het brengt het circuit dat normaal in relatieve luwte opereert naar de bovengrond. Er is binnen dit circuit geen enkel festival op deze schaal. Daarnaast vervult het festival een scharnierfunctie tussen het plaatselijke en het internationale. ZXZW als lokaal festival Door de samenwerking met meer dan 25 podia is ZXZW automatisch een festival in heel Tilburg: de stad is festivallocatie en door de doelgroepen van alle podia wordt de hele stad bediend. Daarnaast wordt veel programma, vooral op het gebied van beeldende kunst, in de publieke ruimte aangeboden. Er werken 45 vrijwilligers aan het festival en meer dan 30 gezinnen bieden zich aan als logeeradres. Naast deze formele banden werkt ZXZW met een divers aantal partijen zoals Stadsnieuws, free tekno collectief WirWar en De Link, podium voor gecomponeerde muziek. Ook werkt het samen met commerciĂŤle partners als hotel Mercure, platenwinkel Sounds etc.. ZXZW als internationaal festival ZXZW werkte met artiesten uit 14 landen, kreeg persaandacht uit 10 landen en trok bezoekers uit heel Europa. Van die bezoekers was ook een stevig gedeelte professioneel werkzaam binnen de cultuursector. Voor veel buitenlandse artiesten is ZXZW een bruggenhoofd naar Nederland, soms zelfs naar Europa. ZXZW boekt artiesten bewust vroeg, en brengt ze in een vroegtijdig stadium in contact met ander festivals/ zalen om ze zo tot een Europese tour te verleiden. Die internationale ontwikkeling blijkt ook uit het groeiende aantal samenwerkingsverbanden: Voor het eerste kreeg ZXZW ondersteuning van Le Bureau Export de la Musique FranĂ§aise, Wallonie Bruxelles Musiques en Pro Helvetia. Er waren een aantal buitenlandse mediapartners als Last.fm en Gonzo Circus. Er was intensief contact met buitenlandse boekingskantoren als Toutpartout, Southern, Conspirancy Records en Paper & Iron.Het bureau Exile on Mainstream nam de Duitslandpromotie voor haar rekening.