Incident December 2008

Jaargang 8, nummer 10, 2008

Multidisciplinair vakblad voor hulpverleners

Oefening voor ‘Ergst Denkbare Overstroming’

Waterproef!

Congres Binnenbrandbestrijding

‘Risicovolle gebouwen bestaan niet’ Prestatiemeting voor de veiligheidsregio

‘Aristoteles’ wordt straks ‘Eureka’?

Colofon

8e jaargang nr 10, december 2008 Incident verschijnt tien keer per jaar, rond de 24e van de maand De juni/juli en augustus/september­ nummers zijn gecombineerd.

Vakblad Incident is een uitgave van Sdu Uitgevers

Redactieadres

Sdu Uitgevers, Locatie Prinsenhof Kamer P24.038 Telefoon +31 (0)70 378 99 11 info@vakbladincident.nl www.vakbladincident.nl

Redactie

Marcel Debets (hoofdredacteur) redactie@vakbladincident.nl Gerard Pijnenburg (webredacteur) webredactie@incidentonline.nl

Uitgever

Sdu Uitgevers: R.W. Roos Postbus 20025 2500 EA Den Haag e-mail: r.roos@sdu.nl

Bladmanagement en marketing

bladmanagement@vakbladincident.nl

Advertentie-exploitatie

Bureau van Vliet B.V. Postbus 20 2040 AA Zandvoort Tel. 023-5714745 Fax. 023-5717680 zandvoort@bureauvanvliet.com

Account managers Mariëlle Groot Ruud F. van Viersen

Opmaak

Dupuis Communicatie BV, Rotterdam

Druk

JB&A drukkerij van driel, Rotterdam

Aan dit nummer werkten mee

Rob Jastrzebski, Jan-Willem Kempeneers, Estella Kuppens, Ko van Leeuwen, Tina Reinders

Abonnement

Uw abonnement wordt automatisch ­verlengd aan het einde van jaar.

Wilt u uw abonnement opzeggen, dan moet u dat schriftelijk doen, minimaal twee maanden voor het einde van het jaar, naar: Sdu klantenservice Postbus 20014 2500 EA Den Haag Telefoon (070) 378 98 80 Fax (070) 378 97 83 e-mail: sdu@sdu.nl www.sdu.nl

Voorwoord

1953

Het is de nacht van 31 januari op 1 februari. Springtij en een noordwesterstorm stuwen het Noordzeewater op tot recordhoogte. Op diverse plaatsen breken de dijken door. In één nacht verandert 165 duizend hectare land in een rampgebied. De overstromingen zetten grote delen van Zuid-Holland, Zeeland, West-Vlaanderen en Noord-Brabant onder water. Ook in Engeland, België en Duitsland vinden overstromingen plaats en vallen er slachtoffers.

In Nederland komen bijna 1800 inwoners om het leven. Nog in dezelfde nacht komt een enorme reddingsoperatie op gang. 72 Duizend mensen worden geëvacueerd. De schade aan veestapel, gebouwen en infrastructuur is enorm. Nog in hetzelfde jaar 1953 krijgt het plan uit 1946 voor de verbetering van de kustverdediging voorrang boven alle grote bouwprojecten in Nederland. De Deltawerken vormen de grootste onderneming die ooit in dit land heeft plaatsgevonden.

Na bijna 50 jaar – in 1997 – is het met de oplevering van de Maeslantkering eindelijk klaar. Helaas wordt Nederland door de ontwikkelingen ingehaald. Tegen gewoon hoogwater, nou vooruit: ook bij springtij in combinatie met een fikse storm (de combinatie die in 1953 fataal bleek), is ons land behoorlijk beschermd. Anders wordt het, wanneer in de kansberekeningen de klimaatveranderingen worden meegenomen. Dan lijkt het erop dat Nederland kwetsbaarder is dan ooit. Bij een volgende dijkdoorbraak zijn niet tienduizenden, maar honderdduizenden direct in gevaar. Een evacuatie zou niet 72 duizend, maar miljoenen mensen voor een ware volksverhuizing in gang zetten.

Het is dan ook goed om met de ergst denkbare scenario’s in het achterhoofd de hulpdiensten aan het oefenen te zetten. De vraag is alleen wat je moet oefenen. Ga er maar gerust vanuit dat de Ergst Denkbare Overstroming nog steeds Erger Dan We Kunnen Bedenken zal zijn. Van de getallen mensen die geëvacueerd moeten worden kan ik me niet eens een voorstelling maken. En ook uit de oefening Waterproef blijkt eens te meer dat Nederland eigenlijk niet klaar is voor een dergelijke watersnood. Aan de andere kant: kun je je ooit voorbereiden op rampen van een dergelijke omvang?

In 1953 kregen we hulp van Franse, Belgische, Amerikaanse, Engelse en Duitse troepen. Het meest realistische scenario is dat het daar bij een eventuele ramp ook weer op zal uitdraaien. Misschien moeten we wat meer op de internationale samenwerking oefenen? Dus de volgende keer graag een oefening Waterproof/Wasserprobe.

Marcel Debets, hoofdredacteur

incident

10-2008

3

Inhoud

6 Kennemerland voor tweede jaar op rij snel

Ko van Leeuwen Voor de tweede keer op rij scoort de regio Kennemerland hoog als het gaat om de aanrijtijden van de ambulance. Wat is het geheim?

“Voorwaardescheppende posten” en ook: “Vertrouw niet alleen op GIS, maar zorg dat je de regio kent”.

10 Binnenbrandbestrijding moet anders, maar hoe?

Rob Jastrzebski De branden op de scheepswerf in De Punt en de Technische Universiteit van Delft hebben het thema ‘veilige repressieve inzet’ in brandweerland weer een flinke impuls gegeven. De brandweer is zoekende naar veiliger inzetstrategieën voor brandbestrijding in complexe gebouwen. Maar wat zijn dat eigenlijk? En is een veilige binnenaanval in dergelijke gebouwtypen überhaupt wel mogelijk?

8 Ambulance Nieuwe Stijl voor Kennemerland

9 ‘Het einde der tijden’ Column JSTRZBSK!

16 Foto’s Waterproef

22 Nieuwe tankautospuit voor Velsen

23 Kinderen geconfronteerd met de gevaren van brand

25 Kort Nieuws

13 Waterproef: Grootste overstromingsoefening ooit

Rob Jastrzebski en Ko van Leeuwen Als morgen het water komt zijn we er nog niet klaar voor. Die conclusie mag worden getrokken na de eerste indrukken van de nationale overstromingsoefening ‘Waterproef’ in de eerste week van november. Aan de inzet en motivatie van de rampenbestrijders op de werkvloer zal het niet liggen. Verbeteringen moeten vooral worden aangebracht op het niveau van nationale regie en commandovoering. Want bij een megaoverstroming van het formaat ‘1953’ voldoet de voor lokale rampen bedachte regionale en nationale coördinatiestructuur bij lange na niet.

18 Aristoteles - prestatiemeting binnen de veiligheidsregio

Estella Kuppens Wat is ervoor nodig om optimale veiligheid te kunnen bieden aan mens en dier binnen deze veiligheidsregio en wat kost dat? Wat moet beter en hoe we kunnen we ervoor zorgen dat het ook beter wordt? Hoe brengt deze veiligheidsregio of organisatie het er eigenlijk vanaf in vergelijking met andere veiligheidsregio’s of soortgelijke organisaties? Het project Aristoteles moet een instrument opleveren waarmee straks op al deze vragen een eenvoudig en duidelijk ‘eureka’ zal klinken.

20 Bedrijfsbrandweer Avebe Foxhol

Tina Reinders Het aardappelverwerkingsbedrijf Avebe in het Groningse Foxhol hoeft volgens de regels geen bedrijfsbrandweer te hebben. Maar omdat de dichtstbijzijnde korpsen er langer dan vijftien minuten over doen om het terrein te bereiken, heeft het bedrijf er toch een. Paradepaardje is de oldtimer, een Opel Blitz.

*AARGANG NUMMER

-ULTIDISCIPLINAIR VAKBLAD VOOR HULPVERLENERS

23 Brandweer Zoetermeer met één been de trap op Rob Jastrzebski De brandweer Zoetermeer heeft als eerste korps in Nederland het certificaat ‘Basistraining verminderd zelfredzaamheid’ ontvangen van de Taakgroep Handicap en Lokale Samenleving / Rvarium. De Taakgroep wil de zelfredzaamheid bevorderen van mensen met een geestelijke of lichamelijke beperking. Onder de naam ‘Rvarium’ ontwikkelt zij diverse activiteiten en producten die de zelfredzaamheid en de veiligheid van verminderd zelfredzamen stimuleren.

Sdu Uitgevers

/EFENING VOOR ³%RGST $ENKBARE /VERSTROMING´

7ATERPROEF

#ONGRES "INNENBRANDBESTRIJDING

³2ISICOVOLLE GEBOUWEN BESTAAN NIET´ 0RESTATIEMETING VOOR DE VEILIGHEIDSREGIO

³!RISTOTELES´ WORDT STRAKS ³%UREKA´

Waterproef is de grootste oefening ooit in Nederland met betrekking tot overstromingsscenario’s.

Bij Nijkerk werd een hele woonwijk op het water nagebouwd, om het redden van daken te oefenen.

Foto: Rob Jastrzebski.

incident

10-2008

5

Voor de tweede keer op rij scoort de regio Kennemerland hoog als het gaat om de aanrijtijden van de ambulance. Wat is het geheim? “Voorwaardescheppende posten” en ook: “Vertrouw niet alleen op GIS, maar zorg dat je de regio kent”.

Kennemerland voor tweede jaar op rij snel

‘GIS is niet zaligmakend’ Foto: VRK

Tekst en foto’s: Ko van Leeuwen

Mandy Drenth op de meldkamer.

A

mbulance- en Meldkamerpersoneel in de regio Kennemerland kan zich op de borst kloppen. Op het gebied van responstijd voor spoedeisende ritten scoren ze heel goed volgens het rapport ‘Ambulances in-zicht 2007’. Waar de responstijd een landelijk gemiddelde kent van 9,94 minuten komt Kennemerland op 8,26 minuten.

Als men uitgaat van 15 minuten komen de ambulances in Kennemerland in 97 procent van de gevallen op tijd. Dat percentage ligt fors hoger dan het landelijk gemiddelde van 91 procent. De meldkamer waar elke spoedmelding begint heeft gemiddeld 1,39 minuten nodig, waar het landelijk gemiddelde op 1,92 minuten ligt. Dit betekent dat de Regionale Ambulance Voorziening Kennemerland i.o. voor het tweede achtereenvolgende jaar hoog scoort binnen Nederland.

is de gemeente Castricum, die officieel onder de regio Noordholland-Noord valt. Voor spoedritten wordt deze vaak vanuit Heemskerk bediend, omdat dit sneller is dan vanuit de dichtstbijzijnde post van Noordholland-Noord.

Besteld vervoer wordt daarentegen wel gewoon door Noordholland-Noord verzorgd.

Kennemerland heeft een uitgestrekt gevarieerd gebied, met stedelijke bebouwing, zware industrie, landelijke dorpen, polders, bossen en aan de westkant het Noordzeestrand. Het wordt doorsneden door een aantal snelwegen en uiteraard het Noordzeekanaal. Aan de medewerkers van post Velsen-Zuid en de meldkamer de vraag hoe ze het voor elkaar krijgen om altijd snel ter plaatse te zijn en wat de knelpunten zijn.

Regionaal

Locatiehoofd Carlo Bakkernes noemt het een samenhang van factoren: “De samenwerking tussen de meldkamer, de teams en het management is heel belangrijk. Iedereen denkt mee om tot een efficiënte organisatie te komen.

Daarnaast is het gebruik van voorwaardenscheppende posten (VWS) heel belangrijk. Onze meldkamer kan vrijwel alles live zien en grijpt meteen in als een bepaald gebied niet binnen vijftien minuten kan worden aangereden.

VWS-posten als het Rode Kruisziekenhuis in Beverwijk, locatie Zuid van het Kennemergasthuis en de brandweerkazernes in Heemstede en Zandvoort garanderen dat we altijd voldoende dekking hebben. In principe hoort een ambulance wel in zijn eigen gebied, maar de meldkamer

De ambulancevoorziening in de regio Kennemerland wordt verzorgd door drie bedrijven. Het noordelijke gedeelte (Castricum, Uitgeest, Heemskerk, Beverwijk en Velsen) wordt bediend door Connexxion Ambulancezorg in Alkmaar, met uitrukposten in Heemskerk en Velsen-Zuid.

De gemeentes Haarlem, Haarlemmerliede, Bloemendaal, Zandvoort, Heemstede en Bennebroek worden bediend door de GGD Kennemerland vanaf de Zijlweg in Haarlem (gebouw Veiligheidsregio Kennemerland), terwijl in de Haarlemmermeer ambulances rijden van de VZA uit Amsterdam. Die laatste hebben hun post op de Jacobus Spijkerdreef in Hoofddorp. Een buitenbeentje

6

incident 10-2008 10-2008

vreemde locatie: Zuidpier van IJmuiden

Samenhang van factoren

Sdu Uitgevers

verspreid de wagens over de VWS-posten op basis van efficiëntie, waarbij de herkomst veel minder een rol speelt.”

Tijdwinst

Niet alleen Bakkernes, maar ook de medewerkers op de ambulances zijn zeer lovend over hun meldkamer.

Centraliste Mandy Drenth over de werkwijze: “Optimaal gebruikmaken van GMS is heel belangrijk. De aannamecentralist is er op gefocust om binnen dertig seconden te beslissen of er een ambulance moet gaan rijden of dat er iets anders nodig is. In die tijd is de rit ook al aangemaakt en heeft de uitgiftecentralist gezien wie er beschikbaar is.

Vaak kan ook binnen deze dertig seconden al een alarmering worden gedaan via P2000, zodat de ambulance kan gaan rijden. Vervolgens worden de meer specifieke vragen gesteld en wordt er telefonisch advies gegeven. Dat wordt vervolgens aan de ambulance doorgegeven via C2000.

Overdag doen we dit met drie en ‘s avonds met twee centralisten en dat is soms hard doorwerken. Gelukkig voelen we elkaar feilloos aan, want dat heb je ook wel nodig.”

Chauffeur Jan Ros: “Deze manier van werken levert voor ons weer tijdwinst op. Overigens houden we ons wel aan de brancherichtlijn waar het gaat om het snelheden bij spoed. Sneller dan dat gaan we niet.” Verpleegkundige Niels Blüm: “Dat moet ook wel, want we blijven we zitten met het probleem dat mensen soms rare bewegingen maken of ons te laat zien.” Chauffeur Mark Meijer: “Lastige locaties zijn het strand en recreatiegebied Spaarnwoude.

Voor locaties op het strand geldt de responstijd tot de plek waar we de ambulance verlaten en overstappen op een strandauto van bijvoorbeeld de Reddingsbrigade.”

Blüm vult aan: “Daarnaast komen we veel op het terrein van Corus en op Schiphol. Dat zijn dermate uitgestrekt terreinen dat we altijd vanaf de poort begeleiding krijgen naar de juiste plek.” Waar weinig aan te doen is, is dat er bij flatgebouwen altijd enige tijd zit tussen de aankomst van de wagen en de aankomst in het appartement vanwege trappen en liften.

GIS-systeem

Teamleider Ruud Blokdijk: “De regiokennis vrij groot en ons geografisch informatiesysteem CityGIS wordt goed bijgehouden. Daarnaast krijgen we van de gemeenten alle benodigde informatie en wordt per wagen het regioboek met bereikbaarheidskaarten altijd actueel gehouden.”

Oude rot Jan Ros: “Ik werk nu 34 jaar op de ambulance en toen ik begon wist ik niets. Nu ken ik negentig procent van de regio, door altijd met een stratenboekje te werken.

CityGIS is een goed systeem, maar je leert er niet van. Bij nieuwe chauffeurs letten we erop dat ze zich de regio eigen maken.” Een collega vult aan: “Het gebied is voor ons eigenlijk vrij compact. Voordeel is dat de ziekenhuizen in de regio voor ons vrij gunstig zijn aan te rijden, inclusief de academische ziekenhuizen in Amsterdam. Dit heeft tot gevolg dat we onze ambulances weer snel inzetbaar hebben, wat de responstijd ten goede komt.”

Voor een goede responstijd is goede informatie van de melder zoals een juiste locatie zeer belangrijk. Vooral op de locaties A9/Wijkertunnel en A22/Velsertunnel is dit een probleem, omdat mensen niet goed kunnen vertellen waar ze zijn. Doordat de ambulances beschikken over pasjes Sdu Uitgevers

om diverse slagbomen langs de snelwegen te openen, kan een verkeerde plaatsaanduiding snel worden gecorrigeerd. Zo kan men bij Zijkanaal-C via noodafslagen heel snel wisselen van A9-Rechts naar A9-Links.

Daarnaast hebben ze, los van CityGIS, uiterJan Ros en Niels Blüm aan het werk. aard een map met kaarten bij zich, onder meer van alle hectometerpalen langs de snelwegen. Van verschillende campings beschikken de ambulances over gedetailleerde kaarten met alle nummers van de huisjes.

Tijdregistratie

Sinds kort kunnen de medewerkers hun eigen score zien op de computer. Binnen de software Ambuweb kunnen ze lezen wat de gemiddelden zijn van hun regio en wat hun eigen gemiddelde is. Deze tijden worden berekend aan de hand van de statuscodes. Blokdijk: “Los van de computergegevens houden de teams dit ook zelf bij en geven op hun rittenstaat aan waar een overschrijding aan te wijten is. Zo worden de overschrijdingen vanwege een vergeten statuscode snel uitgefilterd. Daarnaast worden ook de uitruktijden vastgelegd. Het nut van deze gegevens wordt door iedereen ingezien en niet gebruikt om de persoon te beoordelen, maar elke medewerker kan zien hoe lang hij erover doet om uit te rukken. Vervolgens gaat men zelf reageren om deze tijd te bekorten in plaats van te wachten tot het management met vragen komt. Dit wordt als iets zeer positiefs gezien.” Toch is er ook wel wat kritiek. Een van de verpleegkundigen merkt op dat dit soort registraties niet mag uitmonden in een wedstrijdje wie het snelst in de wagen zit. Meijer noemt daarentegen weer een voordeel van de twee noordelijke posten: “Qua uitruktijd zitten we al vrij gunstig. In Velsen-Zuid en Heemskerk zitten we op tien meter afstand van de wagens. We hoeven niet, zoals op sommige posten, eerst twee trappen af te vliegen en de hele garage door te hollen.” Volgens Bakkernes wordt bij tijdsoverschrijding uitgezocht wat daar de oorzaak van is: “Dat varieert van een lastig te vinden adres, plotselinge uitval van een wagen of dat een wagen nog niet beschikbaar is als de rit wordt uitgegeven. Dat komt bijvoorbeeld voor als men een nieuwe rit krijgt, terwijl men nog bezig is om een patiënt bij een ziekenhuis af te leveren. Op deze wijze krijgt we een compleet beeld en kunnen we goed bijsturen.”

Aanvullende informatie volgens het rapport ‘Ambulance in-zicht, 2007’: De responstijd valt in drie delen uiteen: • Tijdsduur aanname en uitgifte: Van het opnemen van de telefoon tot het moment dat de ambulance wordt gealarmeerd.

• Uitruktijd: Vanaf het moment van alarmeren tot het moment dat de ambulance gaat rijden.

• Aanrijtijd: Vanaf het moment dat de ambulance gaat rijden tot het moment dat de ambulance arriveert op de aangegeven plaats, zo dichtbij mogelijk.

incident

10-2008

7

Pilot krijgt nu serieus vorm

Ambulance Nieuwe Stijl Tekst en foto’s: Ko van Leeuwen

De pilot ‘ambulance nieuwe stijl’ begint langzaam maar zeker vorm aan te nemen. Twaalf van de negentien beoogde ANSen rijden nu rond in Nederland. 24 November jongsleden was het de beurt aan de regio Kennemerland.

M

aandag 24 november presenteerde de GGD Kennemerland in Haarlem zijn nieuwste ambulance. Het woord nieuw is extra op z’n plaats omdat het in tegenstelling tot de gebruikelijke Chevrolet nu om een ambulance van het type ‘Ambulance Nieuwe Stijl’. Daarbij gaat het niet om een aangepaste bestelbus maar om een wagen waarbij ambulanceverpleegkundigen aan de wieg hebben gestaan.

Verpleegkundige Gerben de Lange heeft het hele ontwerpproces meegemaakt: “Enkele jaren geleden kwam een collega met het idee om van de grond af een ambulance te ontwerpen specifiek aan de hand van onze ervaringen.” De deelnemende regio’s gingen met de firma Terberg om de tafel zitten. “Voor Terberg is ambulancebouw nieuw en dat had tot gevolg dat we vrijwel blanco konden beginnen vanuit onze ideeën”, zegt De Lange.

“Ergonomisch veilig vervoer voor patiënt en medewerkers heeft daarbij centraal gestaan.”

Uitgekiend

De ANS is smaller dan de gebruikelijke

Gerben de Lange toont zijn eigen bijdrage aan het ANS-project.

8

incident 10-2008 Incident 9-2008

Chevrolet, maar volgens De Lange wordt dit binnenin goedgemaakt door de uitgekiende indeling: “Veel apparatuur is laag in de wagen geplaatst op de handigste plaats.” Als voorbeeld van zijn eigen inbreng toont hij de bovenste kleppen van een van de ladekasten.

In plaats van een lade is het een kantelklep wat in de praktijk veel handiger werkt. Ook een op zich simpele oplossing als een vuilnisbakje aan de schuifdeur werkt handig. Vanuit zijn stoel kan De Lange goed bij alle materialen in de ladekast recht voor hem: “We kunnen de brancard naar voren en naar links bewegen zodat de patiënt beter bereikbaar is. Indien naar links geschoven, is er rechts nog een klapstoel beschikbaar. Samen met een klapstoel tegen het tussenschot zijn er drie stoelen direct rondom de patiënt. Bovendien voldoen alle stoelen aan de 20G-norm in plaats van aan de 10G-norm.” Een ander groot voordeel is de instap van 35 cm, die een stuk lager is dan bij veel andere ambulances, waar een extra trede noodzakelijk is. In plaats van deuren heeft de wagen een grote klep. Niet alleen

De achterkant is een klep die tevens dient als waarschuwingsbord.

geeft deze enige bescherming tegen regen, maar het onderste deel hangt naar beneden en dient met de reflectiestrepen als waarschuwingsbord. Daarnaast is een aantal zaken via aparte buitendeuren bereikbaar, zodat men daarvoor niet in de wagen hoeft te stappen.

De wagen voldoet aan de meest recente ARBO-eisen. Zo zijn de sirenes weggewerkt in het front van de wagen, zodat het geluid veel minder doorklinkt in de cabine.

Kunststof

Volgens Hans Poot van Terberg is er bewust gekozen voor de Volkswagen T5, omdat het een van de weinige onderstellen is met een voorwielaandrijving, die binnen het eisenpakket valt. Bovenop dit onderstel is een kunststof opbouw geplaatst, die voldoet aan de eisen van de regio’s. Poot: “Dit heeft een aantal voordelen, zoals kunststof zijkanten die bij een aanrijding naar binnen veren en eventueel snel te vervangen zijn. Tevens is er een zeer laag zwaartepunt op 70 cm boven de grond en luchtvering.”

Voor Terberg is de Europese markt uiteraard belangrijk. Daarom is er veel tijd gaan zitten in het goedkeuren van de wagen door Volkswagen: “Binnen Nederland kunnen we zelf voor onderdelen zorgen, maar in Duitsland is het veel handiger als men lokaal de onderdelen kan betrekken.”

Momenteel worden er verspreid over heel Nederland 19 ANS ambulances in gebruik genomen. Twaalf hiervan rijden al, onder andere bij de RAV’s Brabant Midden-WestNoord, Noord- en Oost-Gelderland en Flevoland. Voor de post Haarlem blijft het bij één wagen. Alle andere ambulances zijn of worden vervangen door een Chevrolet.

Sectormanager Frank Kuntz: “De ANS is een nieuw concept en we verwachten twee jaar nodig te hebben om tot een oordeel te komen.

Vandaar dat de rest van het wagenpark blijft zoals het is.”

Sdu Uitgevers

JSTRZBSK!

Safety Equipment bv leverancier van diensten en materialen voor BEDRIJFSHULPVERLENING * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

AED alarm nooduitgang alarmbel anglia evacuatiedoek armbandherkenning bedrijfsnoodplan bedrijfsnoodplankoffer blusdekens brancards brandblustoestellen brandmeldcentrale brandslanghaspel brandwondenkompres break a light cursus BHV cursus brandbest. cursus EHBO deurcontroller eerste hulppaneel eerste hulptas m/cap evacuatiestoel handstaaflantaarns helmen heuptas BHV instructieplaten isolatiedekens keybox kiss of life koolmonoxyde meld. mag charger megafoon metaaldetector micro mask mini-pictogrammen nalichtende borden noodsleutelkastje noodverlichting omikron ontruimingsplattegronden oogspoelhulppost oogspoeldouche ontruimingssticker opbergkast BHV opslagkast chem.stoffen personenzoeksysteem pictogrammen portofoons powerflare rook/vluchtmaskers rookmelders safety firestop signalisatie sirenes sleutelbeveiliging smokeXcape stroboscoopflitser veiligheidsbrillen veiligheidsmes veiligheidsvesten verbandtrommels vluchtladders vluchtweganalyse vluchtwegmarkering vluchtwegplattegronden "wat te doen bij brand"

Vraag brochure: Safety Equipment bv Bosrand 29 3121 XA Schiedam tel.010-4705354 / fax 010-4490137 E-mail: info@safetyequipment.nl Internet: www.safetyequipment.nl

Sdu Uitgevers

incident-safety equipment.indd 1

Het einde der tijden W

ie nog leuke dingen wil doen in zijn leven moet een beetje opschieten. Nog vier jaar en dan is het allemaal voorbij. Wist u het nog niet? Op 21 december 2012 beleven we het einde der tijden.

De Maya’s, een legendarisch Midden-Amerikaans volk dat bekend stond om zijn nauwkeurige tijdrekeningen en kosmische kennis, voorspelden het 5000 jaar geleden al.

Nu zijn er in de loop der eeuwen talloze groeperingen, genootschappen en sekten geweest die het einde der tijden voorspelden. So what’s new? Alle onheilsprofeten die tot dusver de alarmbel luidden en zich en masse opsloten in onderaardse grotten en bunkers, konden tot dusver rekenen op hoongelach... Èn op een bittere teleurstelling omdat zij, toen de wereld uiteindelijk toch niet verging, wel hun baan, hun geld en soms hun hele sociale omgeving waren kwijtgeraakt.

De afgelopen jaren zijn tal van boeken en studies verschenen over de onheilsprofetieën van de Maya’s en de achtergronden daarvan. De Maya’s, zo kunnen we in die schrijfsels lezen, rekenden in tijdperken van duizenden jaren, die allemaal eindigden met een verschrikkelijke wereldschokkende ramp die de mensheid uitroeide. En uit de as van de vergane wereld herrees steeds een nieuw mensenras in een nieuw tijdperk. Astronomische samenstanden van sterren en planeten zouden ten grondslag liggen aan het ontstaan van de rampspoed die een eind maakte aan ieder tijdperk. En de Maya’s, pietjesprecies als zij waren, hadden het allemaal op de dag nauwkeurig berekend in hun al even nauwkeurige kalenders.

Voor veel moderne onheilsprofeten onder ons is het naderende ‘einde van de Maya-kalender’ olie op het vuur. De Maya-kalender stopt op 21 december 2012 en er komt géén nieuw tijdperk meer. Voor sommige pseudo-wetenschappers een teken dat de hoogintelligente Maya’s duizenden jaren geleden al wisten dat de wereld op die datum zou vergaan en dat idee laat hen niet meer los. Sommige verkondigers van het laatste oordeel zien in de rampspoed die de wereld momenteel treft een signaal van de naderende ondergang. De terroristische aanslagen van 2001 en daarna, de oorlogen in de Golf en Afghanistan, de Tsunami in Azië, de hurricanes in de Golf van Mexico, de klimaatverandering, ziekten als AIDS en SARS, de naderende grieppandemie en zelfs de economische crisis; ze worden door onheilsprofeten gezien als het ‘voorgerecht’ van de Apocalyps die ons over vier jaar onvermijdelijk wacht.

17-01-2007 13:47:36

De wereld is vol doemdenkers, zo mogen we opmaken uit de vele berichten over mensen die zich vol overtuiging voorbereiden op het einde der tijden. De eerste noodvoorraden worden al aangelegd om barre tijden te overleven als 95 procent van de mensheid wordt uitgeroeid door... ja, wat eigenlijk? Niemand die het weet. De wereld vergaat, maar hoe? Ontploft de zon? Of gaat hij juist uit omdat het gas op is? Wordt de Aarde gekliefd door een komeet? Wat mij ontgaat is wat de talrijke ‘apocalypsvluchtelingen’ nog denken te zoeken in hun ondergrondse schuilplaatsen als er van de aardkloot toch niks meer overblijft.

Persoonlijk peins ik er niet over om met mijn ‘overlevingspakketje’ en wijze regels uit de crisiscampagne ‘Denk vooruit’ van onze rijksoverheid af te dalen in de Limburgse grotten. Schei uit zeg! Ik ben rampenjournalist, dus ik wil erbij zijn als het gebeurt! De ondergang van de wereld is de ultieme ramp; een gebeurtenis van epische proporties, zoals we die sinds de zondvloed niet meer hebben meegemaakt.

Zo’n kans laat je toch niet voorbijgaan? En het bijzondere is dat het de eerste ramp in de geschiedenis is die we al jaren vooruit in de agenda kunnen plannen. Zo’n luxe maak je maar zelden mee!

En over agenda’s en kalenders gesproken... Zou het niet gewoon zo kunnen zijn dat de Maya-kalender ophoudt, niet omdat de wereld ophoudt te bestaan, maar gewoon omdat het bewuste volkje zichzelf met eindeloze onderlinge oorlogvoering naar de filistijnen heeft geholpen en er niemand meer over bleef om een nieuwe kalender voor het volgende tijdperk op te stellen?

Ik wens u vredige en veilige kerstdagen en een voortreffelijk jaar 2009. En wees voorzichtig in het verkeer, zodat u de ondergang van de wereld in 2012 niet mist!

Rob Jastrzebski

incident Incident 10-2008 9-2008

9

De branden op de scheepswerf in De Punt en de Technische Universiteit van Delft hebben het thema ‘veilige repressieve inzet’ in brandweerland weer een flinke impuls gegeven. De brandweer is zoekende naar veiliger inzetstrategieën voor brandbestrijding in complexe gebouwen. Maar wat zijn dat eigenlijk? En is een veilige binnenaanval in dergelijke gebouwtypen überhaupt wel mogelijk?

Binnenbrandbestrijding moet anders, maar hoe?

‘Risicovolle gebouwen bestaan niet’

Tekst en foto’s: Rob Jastrzebski Faculteit Bouwkunde, TU Delft, 13 mei 2008. Een complexe brand in een complex gebouw.

C

omplexe gebouwen kunnen een nachtmerrie zijn voor brandbestrijders. René Hagen, lector Brandpreventie aan het NIFV, wijdde er tijdens het NVBR-congres in oktober een workshop aan. Hij vindt dat het tijd is voor een nieuwe visie op binnenbrandbestrijding èn voor nieuwe bestrijdingsstrategieën. Met als hoofddoel te voorkomen dat nog langer onnodig slachtoffers vallen onder brandweerpersoneel. Geen enkel gebouw is een mensenleven waard.

Risico

Eerst maar even een misverstand wegnemen. Complexe of ‘risicovolle’ gebouwen bestaan eigenlijk niet. Risicovolle brandweerinzetten wel. Het feit dat een gebouw groot is, met lange inwendige loopafstanden en veel kamers, gangen en trappen, maakt het niet per definitie risicovol.

Het wordt pas link als een brandweerploeg zo’n gebouw betreedt terwijl er binnen brand woedt en het oriëntatievermogen door dikke rook ernstig wordt belemmerd. Dan kunnen brandweerlieden tijdens de verkenning gemakkelijk de weg kwijtraken, met alle gevolgen van dien als hun ademlucht opraakt of de brand zich plotseling snel uitbreidt.

De brandweerwereld zou zich volgens René Hagen dan ook veel vaker dan nu het geval is nadrukkelijk de vraag moeten stellen: Welk doel willen we bereiken met de brandweerinzet? Moeten er mensen gered worden of gaat het alleen maar om het beperken van economische schade? Naar aanleiding van de lessen van de brand in de scheepswerf in De Punt zijn binnen het brandweerveld al stemmen opgegaan om bij brand in een industrieel object, zonder dat mensenlevens in gevaar zijn, helemaal geen binnenaanval meer te doen.

10

incident

10-2008

Procedures werken niet

De Nederlandse brandweer kent een specifieke procedure voor brandbestrijding in complexe gebouwen. Die is in het leven geroepen na een tweetal branden waarbij brandweerlieden omkwamen: de brand in het cellencomplex in het hoofdbureau van politie in Den Haag in 1987 en de brand in een loods aan de Amsterdamse motorkade in 1995. De procedure voorziet in het werken met een ‘bruggenhoofd’ en het aanlijnen van brandweerlieden aan een zogenaamde ‘loodslijn’, zodat zij in een noodgeval snel de weg naar buiten kunnen vinden of gemakkelijker door hun collega’s kunnen worden teruggevonden.

“Het is echter een illusie dat procedures per definitie leiden tot een veiliger inzet”, stelt René Hagen. “Een lijnprocedure is geen garantie voor veiligheid. In andere landen zijn brandweerlieden omgekomen, juist dóór het gebruik van loodslijnen. Ook het gebruik van een warmtebeeldcamera als risico-indicator heeft zijn beperkingen. En wat kan een standby-ploeg, die gereed staat om in actie te komen als een brandweerploeg in een gebouw vermist is, werkelijk uitrichten?

Procedures zijn goed voor het structureren van de inzet, maar de keerzijde is dat brandweerlieden geneigd zijn meer risico te nemen, omdat ze denken dat hun veiligheid goed geregeld is. Met procedures alleen zijn we er dus niet. We moeten inzetten op een gedragsverandering in het brandweerveld.”

Hagen gaat zelfs nog een stap verder met de stelling dat de noodprocedure die voor risicovolle inzetsituaties in het leven is geroepen, niet goed werkt. Die noodprocedure bestaat in hoofdlijnen uit ‘terugtrekken, koppen tellen en versterking afwachten’. Maar die versterking komt per definitie te laat om nog een succesvolle redding van de vermiste brandweerlieden te kunnen uitvoeren. Ook is de redtijd doorgaans langer dan de beschikbare hoeveelheid ademlucht van de ingezette redploegen.

Sdu Uitgevers

De enige optie voor veilige binnenbrandbestrijding in complexe gebouwen is volgens René Hagen te voorkomen dat een risicovolle inzet kan ontstaan. Dat kan door maatregelen in de preventieve sfeer, zoals snelle melding door branddetectie, sprinkler en rook/warmteafvoer, maar ook door het aanpassen van de inzetstrategie. De brandweer moet innovatieve manieren voor brandbestrijding van buitenaf ontwikkelen, waarbij de risico’s voor het brandweerpersoneel beperkter zijn. “En voor de goede orde, dat is iets anders dan een gebouw ‘gecontroleerd’ laten afbranden”, aldus Hagen.

Basisprincipe

Een nieuwe brandbestrijdingsstrategie voor complexe gebouwen vraagt een flinke cultuurverandering in brandweerland, voorziet Hagen. “Brandweerlieden kennen eigenlijk maar één basisprincipe. Al sinds jaar en dag worden zij getraind volgens de methode van de binnenverkenning, waarbij een ploeg van twee man op zoek gaat naar de brandhaard en eventuele slachtoffers en dan terugkeert naar buiten om verslag uit te brengen bij de bevelvoerder.

Dit principe passen we toe bij kleine binnenbranden in simpele gebouwen zoals woningen, maar ook in grote complexe panden. Dat is eigenlijk niet verantwoord. Grote branden gedragen zich anders dan kleine brandhaarden en daarom is wat we leren in het klein niet zondermeer toepasbaar in complexere situaties.”

Wat een brandbestrijdingsinzet volgens Hagen risicovol maakt is het feit dat repressief brandweerpersoneel te weinig kennis heeft van het gedrag van bouwconstructies en bouwmaterialen bij brand èn van de aanwezige brandpreventieve voorzieningen in een gebouw. Hierdoor kunnen zij inschattingsfouten maken en worden verrast door gevaren die zij niet of te laat herkennen. Een goed voorbeeld is volgens Hagen de brand op de scheepswerf in De Punt. De brand in de werfloods werd door de als eerste aankomende eenheid niet als ‘risicovol’ ingeschat. Het gebouw was niet bijzonder complex, het zicht in de loods was goed en in de loods zelf was slechts sprake van een lichte rookontwikkeling. Meer rook was zichtbaar uit het dak, waar de brand zich, zonder dat de brandweerlieden het beseften, had genesteld in de brandbare isolatie tussen de dubbele sandwichpanelen. Toen de hel losbrak, was het voor de verkenningsploeg te laat om zich nog te kunnen terugtrekken.

Overigens leidt een vergelijking tussen de complexiteit van gebouwen en incidenten met dodelijke slachtoffers onder brandweerlieden volgens Hagen tot een verrassende conclusie. De meeste slachtoffers die in de afgelopen decennia onder brandweerlieden zijn gevallen, vielen niet in gebouwen die voldoen aan de criteria voor een ‘complex’ gebouw, maar in andere gebouwtypen zoals woningen en winkelpanden. Ook vielen de slachtoffers, op twee gevallen na (Den Haag en Harderwijk), allen bij andere typen werkzaamheden dan ‘redding’, zoals bij de eerste verkenning of de nablusfase.

Buitenaanval tenzij

Hoe nu verder? Is ieder gebouw, waaruit geen mensen meer hoeven te worden gered, gedoemd om bij brand volledig af te branden, omdat de brandweer niet meer naar binnen gaat? Zo zwart-wit ligt het niet. Wel moet volgens René Hagen de stelregel worden ‘buitenaanval, tenzij’. Het risicobesef van brandweerlieden moet omhoog en de te bereiken doelen moeten goed worden afgewogen tegen Sdu Uitgevers

Rook uit een grote loods. Naar binnen gaan of niet?

Hoe ver kunnen we veilig naar binnen?

de risico’s. Een binnenaanval doen in een groot industrieel object met slechte oriëntatiemogelijkheden en veel rook en hitte, zonder dat mensenlevens moeten worden gered, is vragen om moeilijkheden. In dergelijke objecten, maar ook in andere kleinschaliger gebouwen, zal daarom bij een fors ontwikkelde binnenbrand met een andere strategie moeten worden gewerkt. Hoe die strategie eruit moet zien, weet Hagen ook nog niet. Het is aan het brandweerveld om op innovatieve manieren een alternatief te vinden voor de huidige binnenaanval met hoge druk, die met zoveel risico’s is omgeven.

“Waar we naar moeten zoeken is een methode waarmee we ook van buitenaf effectief kunnen blussen. Maar omdat alle aandacht in de brandweeropleidingen en de inzetprocedures altijd gericht is geweest op de klassieke binnenaanval, hebben we brandbestrijding van buitenaf als optie min of meer verwaarloosd. Tot slot zullen er altijd situaties zijn met vermiste personen, waarbij we niet aan een binnenaanval voor verkenning en redding ontkomen. Voor die situaties moeten we goed bekijken of de veiligheids- en noodprocedures waarover we beschikken wel geschikt zijn. De Procedure inzet in complexe gebouwen kan alleen werken in combinatie met een hoog risicobesef, kennis van brandgedrag van materialen, de loodslijnprocedure, betrouwbare verbindingsmiddelen en een veiligheidsofficier, die zich niet met de inhoud van de brandweerinzet hoeft te bemoeien, maar die uitsluitend let op de veiligheid van de ingezette manschappen. Ook moeten we zorgen voor noodprocedures die werken en die daadwerkelijk uitvoerbaar zijn.” incident Incident 10-2008 9-2008

11

Bemanningen van reddingsboten moeten leren hoe een drenkeling uit zee wordt opgepikt. Daarvoor zijn er oefeningen en demonstraties. Medio november was er zo een in IJmuiden. Ko van Leeuwen zag een spektakel, voornamelijk veroorzaakt door de storm.

Demonstratie man-overboord

Spectaculaire demo door storm Tekst en foto’s: Ko van Leeuwen

Z

aterdag 21 November 2008 was er op het KNRM hoofdkantoor in IJmuiden een bijeenkomst voor de EHBO-instructeurs die de opleidingen voor de bemanningen van de reddingsboten verzorgen. Gerard van Broekhuijsen, coördinator EH-opleidingen van de KNRM, had voor zijn collega’s een demonstratie ‘man-overboord’ georganiseerd. Vanaf de museumreddingboot Johanna Louisa konden de instructeurs zien hoe de bemanning van de snelle reddingboot Koos van Messel in stormachtig weer iemand uit zee oppikt.

Van Broekhuijsen: “Het is belangrijk om onderkoelde slachtoffers horizontaal aan boord te nemen omdat de vochtverdeling in het lichaam door het enige tijd verticaal drijven in het water uit balans is gebracht en plotseling ernstige problemen kunnen ontstaan als iemand verticaal uit het water wordt getrokken.” Alle bemanningsleden van de reddingboten van de KNRM en de hulpverleners van de Reddingsbrigades krijgen hierover, bovenop hun EHBO-diploma,

12

incident 10-2008 Incident 9-2008

uitgebreide aanvullende informatie en oefening, de zogenoemde EHplus.

Klep

De grotere reddingsboten, zoals de Koos van Messel, hebben achterop een hydraulische klep, waarmee men slachtoffers horizontaal aan boord kan nemen. Met deze boten zijn er twee manieren om iemand aan boord te nemen.

Mensen die nog zelfredzaam zijn wordt een lijn toegeworpen en vervolgens naar de boot getrokken. In andere gevallen gaat een van de bemanningsleden overboord om het slachtoffer naar de reddingsboot te begeleiden. Bij de demonstratie werd de eerste methode toegepast. Van Broekhuijsen: “De schipper probeert zijn boot eerst zo dicht mogelijk bij het slachtoffer te krijgen. Omdat de klep achterop zit en deze het manoeuvreren beperkt, wil de schipper deze pas op het laatste moment naar beneden doen. Zodra het slachtoffer de toegeworpen lijn vast heeft wordt hij voorzichtig

Gerard van Broekhuijsen, coördinator EH-opleidingen van de KNRM.

naar de boot getrokken. Twee bemanningsleden klimmen op de klep en helpen het slachtoffer zo horizontaal mogelijk op het rooster van de klep. De rol van de derde man is zeer belangrijk. Hij houd zijn collega’s in het oog, bedient de klep en heeft via een intercom constant contact met de schipper. Bovendien heeft de schipper ook, door middel van een camera, zicht op de situatie. Zodra het slachtoffer op de klep ligt, wordt deze weer omhoog gehaald, waardoor het slachtoffer nog steeds horizontaal op het dek terecht komt. Daarna kan de bemanning met de verzorging beginnen.”

Volgens Van Broekhuijsen is deze demonstratie voor de instructeurs van belang omdat de meesten van hen geen bemanningslid zijn, maar wel weet moeten hebben van de gebruikte werkwijze. Het feit dat het stormachtig weer was maakte de demonstratie tot een spectaculair gebeuren.

Sdu Uitgevers

Waterproef!

Grootste overstromingsoefening ooit

Een week lang stond hulpverlenend Nederland in het teken van de overstromingsramp. Met vier scenario’s werd getest en geoefend of ons land klaar is voor een nieuwe watersnood.

Incident was er natuurlijk bij!

Militaire bijstand bij dijkversterking in Hagestein.

‘Waterproef’ onthult manco’s in rampenvoorbereiding Tekst en foto’s: Rob Jastrzebski

Als morgen het water komt zijn we er nog niet klaar voor. Die conclusie mag worden getrokken na de eerste indrukken van de nationale overstromingsoefening ‘Waterproef’ in de eerste week van november. Aan de inzet en motivatie van de rampenbestrijders op de werkvloer zal het niet liggen. Verbeteringen moeten vooral worden aangebracht op het niveau van nationale regie en commandovoering. Want bij een megaoverstroming van het formaat ‘1953’ voldoet de voor lokale rampen bedachte regionale en nationale coördinatiestructuur bij lange na niet.

V

ijf dagen fictieve watersnood, vijf scenario’s, vijf thema’s. De oefenleiding van oefening Waterproef, onder regie van de landelijke Taskforce Management Overstromingen (TMO), heeft zijn best gedaan om Nederland onder te dompelen in waterige rampspoed. Er stond heel wat op het spel. De oefening moest antwoord geven op de vraag of Nederland organisatorisch goed is voorbereid op een ‘Ergst Denkbare Overstroming’. Bij zo’n Sdu Uitgevers

‘EDO’ moet worden gedacht aan een overstromingsramp die groter is dan de watersnoodramp van 1953.

De oefening viel uiteen in vier verschillende scenario’s: een kustoverstroming in West- en Noord-Nederland, een rivierscenario in de Rijn-Maas-IJsseldelta, een ‘merenscenario’ rond een dijkdoorbraak in Flevoland en een grote slotdemonstratie op het Nijkerkernauw bij Nijkerk. Op die laatste oefendag stond bovendien ook het thema risico- en crisiscommunicatie rond overstromingen centraal.

Dijkversterking

Het grootste deel van de oefening speelde zich af in coördinatiecentra van gemeenten, regio’s en ministeries.

Rampbestrijdingsplannen voor overstromingsrisicogebieden werden getoetst en er moesten lastige besluitvormingsvraagstukken worden opgelost achter vergadertafels. Daar liggen bij een (dreigende) overstromingsramp de grootste dilemma’s. Je zou maar in de schoenen van de minister van BZK staan als het besluit genomen moet worden om wel of niet 2 miljoen mensen uit de westelijke Randstad te evacueren. incident Incident 10-2008 9-2008

>

13

Militaire bijstand bij dijkversterking in Hagestein.

In dat verband hadden de hulpverleners op straat in ZuidHolland-Zuid op 4 november een heel wat eenvoudiger opgave. Hun klus was ‘behapbaar’. In Zuid-Holland-Zuid en deels in het grensgebied van de regio Utrecht werden wel operationele processen in het veld beoefend. Zo moest een deel van de Lekdijk ter hoogte van Hagestein worden versterkt, omdat de dijk volgens het scenario als gevolg van hoog water en stormachtige wind dreigde af te kalven.

Omdat het Waterschap, dat zelf ook een calamiteitenorganisatie heeft, niet over genoeg menskracht beschikt voor zo’n grootschalige operatie, werd via de hiervoor gebruikelijke kanalen een beroep gedaan op militaire bijstand. Een genie-eenheid leverde personeel en materieel om met behulp van kunststof matten en zandzakken het dijklichaam ‘in te pakken’ om verdere afbrokkeling door de golfslag en stroming tegen te gaan. Een operatie zoals die tijdens de hoogwatercrisis in 1995 in Ochten daadwerkelijk werd uitgevoerd. Maar toen stond het water echt tot aan de kruin van de dijk en ontsnapte het rivierengebied maar op het nippertje aan een ramp. Nu werd wel erg veel inlevingsvermogen van de militairen en waterschappers gevraagd, aangezien de uiterwaarden droog stonden. Maar de dichte mist gaf de oefening wel een sinister sfeertje.

Evacuatie in Leerdam

Evacuatie in Leerdam.

Verminderd zelfredzamen eerder waarschuwen!

In het geval van een daadwerkelijke overstroming lopen mensen met een lichamelijke of verstandelijke handicap een groot risico om ten prooi te vallen aan het water. Dat bleek uit een workshop die op de slotdag van oefening waterproef in Nijkerk werd gehouden door de Taakgroep Handicap en Lokale Samenleving. Tijdens de workshop werden enkele (oud)-bestuurders en leidinggevenden uit de hulpverleningssector geconfronteerd met een scenario van een dreigende kustoverstroming, met als startpunt de eerste verwachtingen van een mogelijk gevaarlijke weerssituatie zeven dagen vooruit. De deelnemers werd gevraagd welke beslissingen zij zouden nemen op basis van de verwachtingen, die iedere dag concreter werden. De bevolking informeren of niet? Oproepen tot vrijwillige evacuatie of niet? Verplicht evacueren of niet? En zo ja, op welk moment en hoe?

Een lastig vraagstuk voor de deelnemers, omdat zo ver vooruit in de tijd de waarschijnlijkheid dat zich een ramp zal voordoen nog erg laag is. Hoe korter de termijn, hoe groter de zekerheid dat de situatie gevaarlijk wordt, maar dan is de tijd om nog ingrijpende beslissingen te nemen al te kort. Een deel van de mensen komt dan niet meer op tijd weg. Dat bleek ook tijdens de workshop in Nijkerk, waar met name de groep verminderd zelfredzamen min of meer ‘vergeten’ werd. Op het moment dat de overstromingsdreiging acuut werd, bleek namelijk geen hulpverleningscapaciteit van de overheid meer beschikbaar te zijn om deze mensen met een extra zorgvraag in veiligheid te brengen.

Duizenden verminderd zelfredzamen bleven dus achter in het overstroomde gebied. De conclusie is dat verminderd zelfredzamen in een veel eerder stadium gewaarschuwd moeten worden, zodat ze in hun eigen sociale omgeving om hulp kunnen vragen om veiliger oorden op te zoeken.

14

incident 10-2008 10-2008

Volgens het draaiboek van de oefening hield de bewuste dijk het helaas toch niet en na een niet meer te voorkomen doorbraak raasde een watervloed richting de ‘glasstad’ Leerdam. Evacueren! Hier was vooral de ‘blauwe kolom’ actief. Politie en militairen van de Nationale Reserve kregen de opdracht om een woonwijk te evacueren. Circa 200 Leerdammers hadden zich aangemeld om als vrijwilliger aan de oefening deel te nemen en zich te laten registreren en te laten vervoeren naar een opvangcentrum in Zwijndrecht. Niet helemaal realistisch, want bij een echte waterdreiging van zo’n zwaar kaliber zou Zwijndrecht zelf ook in de gevarenzone liggen en zullen daar geen evacués worden opgevangen.

Elders in Leerdam werd het verpleeghuis Lingesteyn geëvacueerd. Althans, enkele tientallen ingehuurde figuranten die verminderd zelfredzame patiënten speelden. Dit deel van de oefening was het domein van de ambulancezorg en de GHOR en ook hier leverde Defensie ondersteuning.

In dit geval met een ziekenautocompagnie. Net als met de dijkversterking was ook deze operatie afgeleid van een werkelijke hulpoperatie in 1995. Toen moest in Tiel het volledige ziekenhuis Rivierenland worden geëvacueerd. Aan die mega-operatie namen destijds vele tientallen ambulances uit heel Nederland deel.

Woonwijk te water

Op de laatste oefendag, vrijdag 7 november, kwam de hele rampbestrijdingsketen in actie tijdens de slotoefening bij Nijkerk, georganiseerd door de TMO in samenwerking met de Veiligheidsregio Gelderland-Midden. Een echte oefening was het eigenlijk niet. De oefenleiding koos voor een demonstratie met een publiek karakter, zodat ook de bevolking zelf kon aanschouwen welke hulpdiensten en overheidsinstanties allemaal een rol spelen in geval van een overstromingsramp.

Om de oefening een realistisch tintje te geven wilde men mensen daadwerkelijk uit een overstroomde woonwijk redden met varende en vliegende reddingscapaciteit. Maar omdat het onder water zetten van een bestaande woonwijk Sdu Uitgevers

voor oefendoeleinden wel erg rigoureus is, werd met medewerking van defensie een woonwijk naar het water gebracht en ‘afgezonken’. Op enkele pontons waren daken van huizen nagebouwd, waarop enkele tientallen mensen angstig op hulp wachtten. Notoire achterblijvers die de evacuatieopdracht van de overheid in de wind hadden geslagen.

Hier kwam het hele spectrum van hulpdiensten in actie.

Van politie, brandweer en ambulancedienst tot en met reddingsbrigades, genie-eenheden van de landmacht en een reddingshelikopter van de Koninklijke Marine. Ook de traumaheli verleende ondersteuning bij de aanlanding van de onderkoelde en deels gewonde slachtoffers.

Grootschaligheid was geen oefendoel bij de slotdemonstratie. Het doel was om het publiek zo breed mogelijk te laten zien over welke mensen en middelen de overheid beschikt en hoe die diensten in het rampterrein samenwerken. De reddingsoperatie zelf had daarom qua omvang een beperkt karakter.

De eerste lessen

Deze maand wordt de eerste officiële evaluatie van oefening ‘Waterproef’ verwacht. De eerste indruk van de TMO en de ministeries van BZK en Verkeer en Waterstaat is dat

de oefening zeer nuttig is geweest. Twee jaar planvorming door de TMO, de rijksoverheid en de veiligheidsregio’s hebben ervoor gezorgd dat de voorbereiding op overstromingsrampen in een hogere versnelling is gekomen en daarmee is ten opzichte van twee jaar geleden een enorme vooruitgang geboekt.

Maar er zijn ook nog veel verbeterpunten. Zo pleit minister ter Horst van BZK voor een nieuwe structuur voor operationele leiding en commandovoering op nationaal niveau.

Want bij een nationale ramp van deze omvang moet ook de operationele hulpverlening op nationale schaal aangestuurd worden, om te voorkomen dat regio’s elkaar in de haren vliegen omdat ze allemaal een beroep doen op dezelfde bijstandseenheden. Die nationale commandovoering op nationaal niveau is nu niet goed geregeld.

Waterproef was een succes, ook al zijn er op het ‘strategisch coördinatieniveau veel verbeterpunten. De belangrijkste wist is dat de hele rampenbestrijdingsorganisatie in Nederland zich collectief een week lang heel intensief met een overstromingsscenario heeft bezig gehouden. Het is de eerste keer sinds 1953 dat door zoveel partijen in de hulpverleningssector, het waterbeheer en de rijksoverheid rond het thema overstromingsrampen is geoefend.

Kustverdediging per shovel Tekst en foto’s: Ko van Leeuwen

De oefening Waterproef hield zich ook bezig met onze kustverdediging. Onder het motto ‘zo snel mogelijk de gaten dichten’ werd er geoefend in het aanbrengen van zandzakken en het sluiten van de waterkeringen.

Naast de grote oefeningen in Leerdam en Nijkerk was er ook een aantal kleine deeloefeningen. Zo is er in Katwijk geoefend op het afsluiten van twee van de vier zwakke plekken in de kustverdediging. Het betrof het Andreasplein en de B.J. Blommerstraat, die beiden aansluiten aan de Boulevard. Aan de Binnenwatering ter hoogte van de Buitensluis werden zandzakken gevuld. Wie denkt dat dit met scheppen gaat komt bedrogen uit. Medewerkers van het Hoogheemraadschap Rijnland hebben een constructie bedacht die aan een shovel van een lokale aannemer wordt gehangen. Twee grote zakken met ongeveer 1m3 inhoud worden aan deze constructie gehangen waarna een tweede shovel binnen twintig seconden de zakken kan vullen. Er passen zestien zakken op een platte wagen, die vervolgens door een tractor naar de bewuste locatie wordt gereden. Voor een volledige afsluiting van de vier locaties zijn zo’n 180 zakken nodig. Hiervan staan er 80 permanent klaar in een depot, de rest wordt via de bovenstaande procedure gevuld. Volgens woordvoerster Pascale de Leijer van het Hoogheemraadschap Rijnland kunnen de vier straten in Katwijk binnen 3 uur worden afgesloten.

de acht waterkeringen binnen de Katwijkse regio en dient niet alleen om overstromingen te voorkomen. Hij wordt ook gebruikt om water vast te houden als men na een overstroming bezig is om het waterpeil in de regio weer normaal te krijgen. Voor het sluiten van de vier openingen onder de brug wordt gebruik gemaakt van een loopkat en een aantal kettingtakels. Alles wordt met spierkracht bediend, omdat er vanuit wordt gegaan dat er bij een overstroming geen elektriciteit aanwezig is. In dit geval bestaat de waterkering uit een aantal pijpen die gestapeld in een uitsparing worden gehesen. De pijpen en vier loopbruggen zijn opgeslagen in beide leeghoofden.

Waterkering

Vrijwel tegelijkertijd is enkele kilometers verderop de waterkering in het Oegstgeesterkanaal ter hoogte van de Voorhouterbrug in Rijnsburg deels gesloten. Dit is een van Sdu Uitgevers

Dijkgraaf Gerard Doornbos van het Hoogheemraadschap Rijnland.

incident

10-2008

15

16

incident 10-2008 10-2008

Sdu Uitgevers

Sdu Uitgevers

incident

10-2008

17

Foto’s: Rob Jastrzebski en Ko van Leeuwen

Wat is ervoor nodig om optimale veiligheid te kunnen bieden aan mens en dier binnen deze veiligheidsregio en wat kost dat? Wat moet beter en hoe we kunnen we ervoor zorgen dat het ook beter wordt? Hoe brengt deze veiligheidsregio of organisatie het er eigenlijk vanaf in vergelijking met andere veiligheidsregio’s of soortgelijke organisaties? Het project Aristoteles moet een instrument opleveren waarmee straks op al deze vragen een eenvoudig en duidelijk ‘eureka’ zal klinken.

Aristoteles - prestatiemeting binnen de veiligheidsregio

Hopelijk straks een ‘eureka’ Tekst: Estella Kuppens

“A

l jaren wordt in de wereld van brandweer en GHOR gesproken over het maken van een productbegroting in het kader van de veiligheidsregio,” vertelt controller Mariëlla Dreessen, die namens de GHOR Zuid Limburg deel uitmaakt van het landelijke team dat zich bezighoudt met het project Aristoteles. “En al jaren wordt er gesproken over het ontwikkelen van een landelijk model voor die begroting, zodat je regio’s met elkaar kunt vergelijken. Aan zo’n landelijk model werken we nu. Maar dat model levert straks wel een heel ander beeld op dan de huidige productbegrotingen van brandweer en GHOR. Straks wordt namelijk niet alleen financieel verantwoording afgelegd over hoe de door het Rijk en de gemeenten beschikbaar gestelde gelden zijn besteed, maar ook aan de hand van prestaties en kwaliteit.

Zodat voor bestuurders en beslissers snel duidelijk wordt waar ze op moeten sturen. En zodat de mensen in het veld kunnen zien: Dit is hoe ons team ‘t doet.”

Teamgedachte

‘Sturing Veiligheidsregio op basis van prestaties en kwaliteit’: dat is de eigenlijke naam van project Aristoteles, dat 19 november is gestart. Het is een initiatief van het netwerk Finance & Control van de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg & Rampenbestrijding (NVBR) en is verder uitgebouwd in samenwerking met de GHOR, het netwerk Kwaliteitszorg van de NVBR en het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Ook de Inspectie voor de Gezondheidszorg en de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid zijn erbij betrokken. De uitvoering van het project zal worden begeleid door Berenschot. Aristoteles moet dus één uniform model voor prestatiemeting en prestatieverantwoording opleveren voor de 25 Nederlandse veiligheidsregio’s. En dat moet - als het kan al in het begrotingsjaar 2011 - worden verankerd in de planning & control cyclus (begroting, managementrapportages en jaarrekening) van de veiligheidsregio’s en geborgd in een kwaliteitszorgsysteem met prestatie-indicatoren op basis van landelijke en regionale eisen. Maar hoe meet je de prestaties van de ‘spelers’ binnen de veiligheidsregio? En welke prestaties meet je?

Tijdens een inzet kun je - behalve als het om zaken als uitruken aanrijtijd gaat - de kwaliteit van de prestaties niet meten, want dat verstoort de hulpverlening. Er moet dus een toetsing vooraf plaatsvinden.

“Het uitgangspunt van het voorlopige model dat we gaan ontwikkelen en dat vanaf voorjaar 2010 in een vijftal pilot-

18

incident 10-2008 10-2008

Sdu Uitgevers

regio’s zal worden getoetst, is de teamgedachte,” zegt Mariëlla. “Want waar het uiteindelijk allemaal om draait, als je het hebt over paraatheid of het bieden van optimale veiligheid, is om het goed functioneren van de verschillende bij de veiligheidsregio betrokken teams, of die nou mono- of multidisciplinair zijn samengesteld. En dan heb ik het niet alleen over de mensen in het veld, maar ook over de ondersteunende diensten. Werkt bijvoorbeeld je ICTinfrastructuur niet, dan ben je nergens.”

Processen

Voor een goed functionerend team, of dat nou de bemanning van een tankautospuit is, een SIGMA-team (Snel Inzetbare Groep ter Medische Assistentie), een gemeentelijk actiecentrum of een regionaal operationeel team, zijn vier zaken van belang: personeel, materieel, geoefendheid en processen.

Dat personeel heeft de juiste competenties, is functioneel opgeleid en is bij een inzet op tijd aanwezig. Het kan beschikken over goed werkend materieel (auto’s zijn volgens de norm uitgerust, de benodigde apparatuur is aanwezig en werkt naar behoren, het actiecentrum is adequaat ingericht en tijdig bereikbaar et cetera). Het personeel is vertrouwd met dit materieel, omdat er regelmatig op een zo realistisch mogelijke manier wordt geoefend. Die geoefendheid geldt uiteraard ook voor een regionaal beleidsteam. En het kan als team de verschillende processen in de rampenbestrijding in samenwerking met de andere teams goed uitvoeren.

Mariëlla Dreessen: “Je kunt het een niet los zien van het ander. Als je als multidisciplinair team heel goed oefent, maar een partij oefent steeds niet mee, dan kun je uiteindelijk geen goed werk leveren. Dat kun je ook niet als de afstemming van de processen tussen de verschillende teams niet goed is, ook al doet elk team afzonderlijk het nog zo goed.”

brandweer en geneeskundige hulpdiensten), ook een eventuele bijdrage van bijvoorbeeld de waterschappen, de provincie, het Openbaar Ministerie, defensie of de Milieudienst meegenomen. Op die manier wordt het gezamenlijk presteren van overheden, hulpdiensten en partners in veiligheid inzichtelijk gemaakt.

Regionale verschillen

Aristoteles moet een landelijke prestatiemonitor opleveren, die de verschillende doelgroepen op landelijk, regionaal en lokaal niveau (van het Rijk tot OVD) actuele sturingsinformatie geeft over de prestaties van en binnen de veiligheidsregio. Dat betekent dat regionale en lokale verschillen mogelijk moeten zijn. Wordt deze monitor in eerste instantie ontwikkeld om de mono- en multidisciplinaire prestaties van de brandweer en de GHOR binnen een veiligheidsregio helder in beeld te brengen, het streven is dat straks ook de politie en de gemeentelijke kolom van het instrument gebruik kunnen maken.

Maar eerst moet er nog veel gebeuren. Mariëlla: “En daarbij hebben we de mensen in het veld hard nodig. Want zij weten wat er allemaal bij komt kijken als je op een goede manier je werk wilt doen. De prestatienormen de we straks gaan hanteren, gaan we dus in de pilotregio’s samen met de werkvloer bepalen.”

Voor meer informatie over Aristoteles kunt u contact opnemen met Mariëlla Dreessen (mariella.dreessen@ggdzl.nl) of met de projectleider, Rieks Schuinder (Rieks.Schuinder@RBD-Drenthe.nl).

2DVD

Dashboard

De prestaties van de mono- en multidisciplinaire teams binnen de veiligheidsregio worden straks gepresenteerd in een zogenoemd ‘dashboard’, dat werkt als een verkeerslicht. In één oogopslag is dan bijvoorbeeld te zien hoe een bepaald team (of een bepaalde eenheid) scoort op de onderdelen personeel, materieel en geoefendheid en hoe het totale proces wordt beoordeeld. Staat het licht op groen, dan voert het team zijn taken goed uit en is de kwaliteit voldoende. Staat het licht op oranje, dan voert het team zijn taken goed uit, maar is de kwaliteit niet altijd voldoende. En staat het licht op rood dan zijn zowel taakuitvoering als kwaliteit onvoldoende. Bij rood of oranje worden in een korte toelichting de oorzaken en eventuele oplossingen van het probleem aangegeven. Zo is voor bestuurders, management, commandanten en medewerkers heel snel duidelijk wat niet goed gaat en dus verbetering behoeft. Als de kwaliteit van de teams voor de inzet meetbaar voldoet en de teams onderling goed kunnen samenwerken, dan mag eenieder erop vertrouwen dat de feitelijke inzet effectief zal zijn. De prestaties van een team of eenheid en de manier van samenwerken zullen dus periodiek en onder realistische omstandigheden getoetst moeten worden. Een (gecertificeerde) evaluatieorganisatie kan met een standaard scenario op een realistisch oefenterrein zo’n toets afnemen.

In het model dat de projectgroep gaat ontwikkelen, wordt behalve het functioneren van de voor de hand liggende partners binnen de veiligheidsregio (gemeenten, politie,

Nu te koop op DVD! Grootschalige rampen en incidenten, zoals de vuurwerkramp in Enschede en de brand in het Hemeltje in Volendam, krijgen vaak nationale bekendheid. In deze 8-delige serie maakt u kennis met de daarbij betrokken brandweermensen.

Sdu Uitgevers

www.eo.nl/shop incident

Door het vuur adv 90x131.indd 1

10-2008

04-08-2008 13:12:43

19

Het aardappelverwerkingsbedrijf Avebe in het Groningse Foxhol hoeft volgens de regels geen bedrijfsbrandweer te hebben. Maar omdat de dichtstbijzijnde korpsen er langer dan vijftien minuten over doen om het terrein te bereiken, heeft het bedrijf er toch een. Paradepaardje is de oldtimer, een Opel Blitz.

Bedrijfsbrandweer Avebe Foxhol

Blitz maakt de brandweer Tekst en foto’s: Tina Reinders

betekent dat ze op deze locatie de aardappels niet verwerken tot zetmeel, maar met het zetmeel andere producten maken, zoals lijmen, behanglijm, stijfsel voor boorden van overhemden en producten voor voeding, papierindustrie en de olie-industrie.

Metalen pop

Henk Hoving op zijn prachtige Opel Blitz die nog steeds in perfecte staat verkeert.

E

nkele duizenden boeren in de noordelijke provincies van Nederland en in het noordwesten van Duitsland verbouwen aardappelen voor verwerking tot zetmeel.

Sinds 1919 zijn deze boeren gezamenlijk eigenaar van de coöperatie Avebe. Het zetmeel van de aardappelen verwerkt de onderneming tot talloze producten. Tijdens deze productieprocessen gebruikt Avebe diverse chemische stoffen die risico’s met zich meebrengen.

Om deze risico’s te beperken heeft Avebe een goed uitgeruste bedrijfsbrandweer onder leiding van Henk Hoving.

“Onze aardappelen zijn niet te eten. Sterker nog, ze zijn niet lekker. De structuur is zo dat er geen smaak aan zit,” vertelt Henk Hoving, brandweercommandant bij Avebe in Foxhol, Groningen.

Het bedrijf heeft in het noorden Na een brand in een productiegebouw van het land drie locaties waarvan vond Henk Hoving de stukken van Foxhol de grootste is. De locatie de gasfles van de dakdekker zo’n Foxhol is een producerend bedrijf vijfhonderd meter van het gebouw. en geen ‘campagnebedrijf’. Dat

20

incident

10-2008

Bij Avebe in Foxhol werken circa 560 mensen. Het merendeel hiervan heeft een kantoorfunctie. De productie wordt zoveel mogelijk automatisch gedaan en daar zijn maar zo’n vijfentwintig mensen voor nodig. Alle medewerkers trainen minimaal eenmaal per twee jaar op kleine blusmiddelen. Ook oefenen de medewerkers met een zelfgemaakte metalen pop die in brand gestoken kan worden.

Daarmee leren ze bijvoorbeeld dat ze iemand eerst moeten neerleggen, voordat ze vlammen doven met een deken.

De bedrijfsbrandweer bestaat uit twaalf vrijwillige medewerkers uit de dagdienst. Henk Hoving is de enige met een fulltime functie. Naast Henk werkt een parttime medewerker mee met het voorbereiden van de scenario-oefeningen en het begeleiden van de BHV. De brandweervrijwilligers oefenen minimaal een dag in de twee maanden. Daardoor oefenen zij vijf dagen per jaar.

Vier van deze oefendagen zijn op de eigen locatie met de eigen instructeurs. Een dag per jaar gaat de brandweer naar een locatie elders voor warmte- en rooktraining.

Brandweer

Avebe is niet verplicht een bedrijfsbrandweer te hebben, maar omdat er gevaarlijke stoffen op het terrein aanwezig zijn wel een BHV+. Maar omdat de brandweer uit Hoogezand-Sappemeer of uit Groningen er circa vijftien minuten over doet om naar het terrein van Avebe te komen, heeft het bedrijf een eigen brandweer voor de eerste inzet.

Henk Hoving: “Overdag heb ik gemiddeld negen personen in het bedrijf waarmee we de eerste inzet kunnen doen.

Alle vrijwilligers zijn goed opgeleid. Er zijn vier bevelvoerders, die ook instructeur zijn, en een aantal mensen die hoofdbrandwacht zijn. Ieder nieuw lid krijgt drie jaar de tijd om Eersteklas te worden. De basisopleiding doen we in drie weken bij Ricas in Delden. Het voordeel daarvan is dat iemand na die drie weken ademlucht kan gebruiken.

Anders moeten ze de opleiding in de avonduren volgen en dan duurt het zo’n anderhalf jaar voor ze inzetbaar zijn.”

Sdu Uitgevers

Om de uitrukken naar behoren uit te voeren beschikt de bedrijfsbrandweer van Avebe over een tankautospuit. Deze is inmiddels wat verouderd en wordt binnenkort vervangen.

Ook volledig inzetbaar is de brandweerklassieker, een Opel Blitz met aanhangerspuit. Maar deze wordt vooral ook vaak ingezet bij optochten en festiviteiten. Voor de inzet in de gebouwen met gevaarlijke stoffen heeft Avebe vier gaspakken.

Risico’s

Op het terrein van Avebe zijn gevaarlijke stoffen aanwezig.

De gevaarlijkste is propyleenoxide. Dat is een lichtontvlambare stof, die dermate gevaarlijk is dat de gemeente er een rampenbestrijdingsplan voor heeft gemaakt. Propyleenoxide gebruikt Avebe om lijm te maken. Propyleenoxide is niet te blussen en de beveiliging bestaat uit preventie.

Een andere stof op het terrein is ethanol. Die tankopslag kan bij potentieel gevaar op risico gekoeld worden. Daartoe heeft Avebe 800 duizend m3 water op voorraad en twee pompen kunnen daar twee uur op draaien.

Een andere groep gevaarlijke stoffen zijn de zuren en logen zoals zwavelzuur, salpeterzuur, zoutzuur, natronloog, azijnzuuranhydride (AZA) en monochloorazijn (MCA). Van deze stoffen heeft Avebe gemiddeld 25 tot 50 m3 per stof op voorraad.

In het gebouw waar MCA ligt opgeslagen hangt een camera die constant het gebouw afspeurt. Ziet deze camera iets verdachts, dan wordt er alarm geslagen. vervolgens gaat er een hele procedure in werking en de brandweer gaat alleen naar binnen in gaspakken. Naast het gebouw staat altijd een verwarmd bad klaar. Mocht iemand onverhoopt in aanraking komen met de MCA, dan moet hij onmiddellijk in het bad met de antistof om te neutraliseren.

Bij deze logen en zuren bestaat het risico dat tanks of leidingen gaan lekken. Gebeurt dit dan dekt de brandweer dit af met schuim.

Bedrijfsrisico zware ongevallen

Propyleenoxide, ethanol, AZA en MCA vallen onder de regeling bedrijfsrisico zware ongevallen en staan onder toezicht van de provincie. Er is een veiligheidsrapportage gemaakt en aan de hand daarvan zijn diverse veiligheidseisen opgelegd. Zo moet Avebe de tanks, waar de gevaarlijke stoffen in opgeslagen zijn, extra beveiligen. Sinds 2005 staan er automatische sprinklerinstallaties op vier tanks.

Daarnaast zijn er voor het lossen van vrachtwagens grote putten gemaakt. De vrachtwagens staan daar bovenop en de hele lading kan in de put wanneer er lekkage is. Over de put heen staat een automatische sprinkler.

Een andere eis van de provincie is dat alle meldingen automatisch naar Groningen gaan. Daar hoort bij dat alle installaties gecertificeerd moeten zijn en daarvoor is een fulltime inspecteur op het terrein aan het werk, die continu alle installaties controleert. Ook controleert hij de gasblusinstallaties die Avebe heeft staan in de laagspanningsruimtes waar de elektrische installaties staan, de vijfendertig ondergrondse brandkranen en de eigen voorraadtank water.

Henk is op dit moment druk bezig met het brandveilig maken van de gebouwen. Dat zijn zo’n tachtig gebouwen, waarvan diverse uit het begin van de vorige eeuw. Die krijgen nu allemaal brandmeldinstallaties, ontruimingsinstallaties, noodverlichting en vluchtwegaanduiding.

Henk: “We hadden dat allemaal nog niet omdat het oude Sdu Uitgevers

Sprinklers over de put waarin vrachtwagens hun lading kunnen lozen.

gebouwen zijn en het tot voor kort niet zeker was of deze locatie van Avebe open zou blijven. Toen de nieuwe directie in 2006 besloot de locatie open te houden, zijn we direct begonnen met het brandveilig maken van de gebouwen.”

Incidenten

De bedrijfsbrandweer van Avebe rukt circa dertig keer per jaar uit. Meestal zijn het loze meldingen, kleine brandjes en kleine lekkages. De meest recente grote uitruk was begin dit jaar, toen er brand was op het dak van de warmtekrachtcentrale. Binnen vier minuten was de bedrijfsbrandweer aanwezig en heeft de brand kunnen blussen. De energievoorziening is van cruciaal belang voor de continuïteit van het bedrijf en door het snel blussen van de brand leed Avebe geen economische schade. De brandweergroep van Henk Hoving had zijn nut weer eens bewezen!

‘Onze aardappelen zijn niet te eten. Sterker nog, ze zijn niet lekker. De structuur is zo dat er geen smaak aan zit.’ incident

10-2008

21

Het is altijd weer een belevenis voor een brandweerkorps: de nieuwe tankautospuit is gearriveerd! Dat was niet anders bij de brandweerkazerne van Velsen-Zuid, waar vorige maand de nieuwe inzetwagen te bewonderen was.

Nieuwe tankautospuit voor Velsen-Zuid

Spuitwagen met extra’s Tekst en foto’s: Ko van Leeuwen

Chris Buitenhuizen van MAN geeft uitleg.elkaar.

De oude en de nieuwe 646 naast elkaar.

V

orige maand is bij de brandweerkazerne in Velsen-Zuid de nieuwe tankautospuit gearriveerd. Alhoewel brandweer Velsen lang met Iveco voertuigen heeft gereden is de nieuwe wagen van het merk MAN en voldoet deze aan alle geldende Europese normen en richtlijnen van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De wagen is voorzien van de modernste technieken, zoals led-verlichting, sireneversneller en in de achtercabine hebben de brandweerlieden meer beenruimte.

Daarnaast is de wagen sneller met optrekken

Aan de linkerzijde een gele slang om deze te onderscheiden van de zwarte slang aan de rechterzijde.

22

incident

10-2008

en heeft hij een maximumsnelheid van 110 kilometer per uur. Aangezien de regionalisering er voor zorgt dat brandweer Velsen-Zuid een groter werkgebied heeft, kan dit goed van pas komen.

Kleur

Links en rechts heeft de wagen twee slangen van negentig meter lang, die beide een andere kleur hebben. Dit is gedaan om beter te kunnen zien wie met welke slang bezig is. De pomp kan op hoge druk 250 liter per minuut

geven en op lage druk 3000 liter per minuut.

Inmiddels is de wagen verder ingericht met onder meer extra brandslangen en allerlei hulpmiddelen. Tevens krijgen alle brandweerlieden nog een uitgebreide instructie.

Over enkele weken wordt de wagen de eerste uitruk voor de beroepsbrandweer van Velsen-Zuid. Hun oude wagen gaat naar de vrijwilligers van de post IJmuiden/Zeewijk op de Eenhoornstraat in IJmuiden. De Iveco tankautospuit die daar nu nog staat is verkocht, omdat deze niet meer aan de huidige ARBOregels voldoet en al redelijk op leeftijd is. Deze wissel zorgt er ondermeer voor dat beide posten nu een wagen hebben met vierwielaandrijving, waarmee men op het strand kan rijden.

De technische gegevens van de nieuwe wagen zijn: - Tankautospuit opbouw HDS/MAN type MAN TGM 15.280 4x2 LL(F) - Europese norm EN 1846 (M-1-9-2000-8/3200+40/250-1) - Ingericht volgens de bestekken en richtlijnen directie Brandweer BZK - De pomp is een Hale/Godiva WTA 30/10 HD/LD pomp, - Hogedruk: 43 bar/250 liter per minuut - Lage druk: 10 bar/3.000 liter per minuut

Sdu Uitgevers

Brandweer Zoetermeer met één been de trap op Tekst: Rob Jastrzebski / Foto: Taakgoep Handicap en Lokale Samenleving

De brandweer Zoetermeer heeft als eerste korps in Nederland het certificaat ‘Basistraining verminderd zelfredzaamheid’ ontvangen van de Taakgroep Handicap en Lokale Samenleving / Rvarium. De Taakgroep wil de zelfredzaamheid bevorderen van mensen met een geestelijke of lichamelijke beperking. Onder de naam ‘Rvarium’ ontwikkelt zij diverse activiteiten en producten die de zelfredzaamheid en de veiligheid van verminderd zelfredzamen stimuleren. Het certificaat is uitgereikt door Taakgroepvoorzitter Hannie van Leeuwen.

I

n Nederland valt ruim twintig procent van de Nederlandse bevolking onder de categorie verminderd zelfredzaam. Het gaat om lichamelijk en geestelijk gehandicapten, ouderen en kinderen jonger dan 12 jaar. Zij lopen bij calamiteiten zoals een brand, een verhoogd risico.

“Zo’n 90 procent van deze groep woont bij u en mij in de straat en om de hoek, en zit dus niet in een instelling,” benadrukte mevrouw Van Leeuwen bij de uitreiking van het certificaat.

“Doel van de Taakgroep is de kennis over deze

groep bij onder andere hulpdiensten en werkgevers te vergroten en de zelfredzaamheid van de verminderd zelfredzamen te verbeteren.”

De training voor hulpdiensten is één van de activiteiten die door de Taakgroep/Rvarium is ontwikkeld. Bijzonder is dat de hulpdiensten worden getraind door mensen die zelf een beperking hebben. Zo leerde de Brandweer Zoetermeer wat het betekent om met één been de trap op en af te komen en hebben zij ervaren hoe het is om met dove mensen in gesprek te gaan. Tevens hebben zij ervaren wat

Het korps Zoetermeer, dat als eerste korps in Nederland het certificaat heeft gekregen. In het midden Hannie van Leeuwen.

het betekent om een zwaar spastisch persoon op een eenvoudige wijze te evacueren en de wijze hoe je kan communiceren met iemand die een autistische beperking heeft.

De Taakgroep Handicap en Lokale Samenleving/Rvarium bevordert de zelfredzaamheid van mensen met een beperking. Ook streeft de Taakgroep ernaar dat professionele hulpdiensten hun aanpak en handelen afstemmen op deze doelgroep. Daartoe ontwikkelt de Taakgroep onder de naam Rvarium activiteiten en praktische hulpmiddelen.

Kinderen geconfronteerd met de gevaren van brand Tekst en foto’s: Jan-Willem Kempeneers

Branden blussen, auto’s openknippen, mensen redden en een kat uit de boom halen. Dat zijn de taken van de brandweer volgens leerlingen van basisschool de Eevliet in Poortvliet. Maar niet alleen dat, maar ook het geven van voorlichting aan leerlingen behoort tot het takenpakket van de brandweer, aldus brandweerman Arco Kunst die samen met zijn collega Sjaak Steijn onlangs een gastles gaf op de school.

O

p soms confronterende wijze maakten de brandweerlieden de kinderen bewust van

Sdu Uitgevers

de gevaren van brand. Zo werd duidelijk dat een ogenschijnlijk onschuldig sterretje binnen enkele seconden de kleding in lichterlaaie kan zetten. Een jongen die vraagt of hij bij brand zijn hagedis mag redden, krijgt een teleurstellend antwoord. Bij een brand moet je zo snel mogelijk proberen om buiten te komen. Een mens kan slechts een halve minuut in de rook blijven. Deze korte tijd heb je hard nodig om een brandend gebouw te verlaten en er is dan geen tijd om zelf in het huis nog op zoek te gaan naar achtergebleven dieren. “Je moet bij aankomst van de brandweer wel direct vertellen dat er nog dieren binnen zijn, en zij zullen

dan als het mogelijk is de dieren uit het pand halen.”

In het kader van de Nationale Brandpreventieweek hebben de scholieren van de hogere groepen van alle basisscholen in de gemeente Tholen in oktober een checklist ontvangen.

Aan de hand van deze lijst konden de leerlingen aangeven hoe het bij hen thuis gesteld was met de brandveiligheid. Op iedere school wordt onder de leerlingen, die de lijst hebben ingeleverd, een blusdeken verloot. Ook onder de drie scholen die meegedaan hebben is een blusdeken verloot.

incident

10-2008

23

De Landelijke Meldkamer Ambulance Zorg (LMAZ) is sinds 1 juni 2007 operationeel. De LMAZ is ondersteunend, laagdrempelig en informatief ten dienste van de reguliere meldkamers ambulancezorg in Nederland. Een professioneel team centralisten opereert vanaf een moderne werkplek in Driebergen. De LMAZ centralisten werken op detacheringbasis: centralisten werken veelal op reguliere meldkamers of zijn gedetacheerd via specialistische uitzendbureaus.

DE LMAZ ZOEKT: PROFESSIONELE PIONIERS Voor een volledige bezetting van de tweede bedienplaats is de LMAZ op zoek naar professionals uit de acute zorg die binnen het meldkamerwerk hun horizon willen verbreden en over pioniersgeest beschikken. Zo nodig wordt u met opleiding en scholing op maat de LMAZ centralist die wij zoeken. De afstand naar Driebergen hoeft geen bezwaar te zijn: de LMAZ biedt in voorkomende situaties overnachtingsmogelijkheden in de omgeving.

Nieuwsgierig? Voor meer informatie kijkt u op de website http://www.meldkamer.nl Voor de details neemt u contact op met Peter Hartog, manager, tel: 0343-536733.

Mailen kan uiteraard ook: info@meldkamer.nl MAR300806112

31-08-2006

incident-lmaz 080902.indd 1

12:39

Pagina 1

12-09-2008 13:05:22

MARELKO SIGNALERINGSSYSTEMEN KOM JE OVERAL TEGEN! Marelko benelux garandeert de levering van: • Kwaliteitsproducten & deskundige adviezen • Eigen technische dienst & uitstekende service • In- en opbouw en service van de apparatuur zowel op locatie als in eigen werkplaats

Leveringsprogramma: Daksets, draailampen, flitslampen, sirenes, handlampen, black boxen, veiligheidsmarkering, verkeersvideo apparatuur, ademanalyse apparatuur.

Importeur van:

Daksets uit te voeren met o.a.: - LED lampen - draailampen - luidsprekers - flitslampen - 3-lens optiek lampen - verlicht middenstuk - hoogtes van 90 mm, 117 mm, - zijlichten 130 mm en 138 mm.

- werklichten - lengtes van 150 mm tot 2550 mm - richtingaanwijzers

Marelko, dat zit safe Postbus 2674, 6026 ZH Maarheeze Tel: + 31(0)495-592290, Fax: + 31(0)495-591014 info@marelkobenelux.nl www.marelkobenelux.nl

Kort Nieuws

Eagle One wint Publieke Veiligheid Award 2008 Het project Eagle One is donderdagavond 4 december uitgeroepen tot winnaar van de Publieke Veiligheid Award 2008. In het project Eagle One heeft de veiligheidsregio Gelderland Midden in samenwerking met de overheid en het bedrijfsleven een informatiesysteem voor rampen gerealiseerd. Met de woorden “De burger vertrouwt erop dat in tijden van rampen de overheid hen redt”, van juryvoorzitter Ben Ale, werd de prestigieuze Award uitgereikt aan Paul Joosten, directeur Brandweer van Hulpverlening Gelderland Midden. In een grootschalige oefening in Arnhem én in de dagelijkse praktijk is aangetoond dat dit innoverende informatiesysteem werkt. Zo motiveerde de jury haar besluit om de prijs aan Gelderland Midden uit te reiken.

Zowel het publiek als de jury waren unaniem in hun keuze voor Eagle One. De award wordt jaarlijks toegekend aan een vooruitstrevend project dat bijdraagt aan de publieke veiligheid.

Eagle One: getest en geslaagd

Begin maart heeft Gelderland Midden deze nieuwe manier van samenwerken in de rampenbestrijding uitvoerig en succesvol getest tijdens de rampenoefening Eagle One. Het doel van de oefening was de rampenbestrijders te voorzien van hulpmiddelen die ervoor zorgen dat de betrokken partijen allemaal hetzelfde en juiste beeld van de crisissituatie hebben. Paul Joosten was na afloop van de oefening zeer tevreden: “Niet eerder is er zoveel verschillende geografische informatie bij elkaar gebracht. De praktische toepasbaarheid is groot door de mogelijkheid veel verschillende gegevens te combineren.

Zo zijn onder andere gegevens door de GHOR (Geneeskundige Hulpverlening Ongevallen en Rampen) in het systeem ingevoerd van alle zorginstellingen zoals verpleeg- en verzorgingshuizen in de regio Gelderland Midden. In 2009 wordt verder gegaan met aansluiten van partners in de regio.

Delen van informatie

Om dit gedeelde beeld te realiseren is samenwerkt gewerkt met veel partijen van overheid en bedrijfsleven. Samen met onder meer Microsoft, ESRI en Geodan is het systeem Eagle ontwikkeld. Uit rampenevaluaties blijkt namelijk keer op keer dat het ‘delen van informatie tijdens een ramp’ een belangrijk knelpunt is. Het inzetten van Eagle leidt tot Sdu Uitgevers

een beter bewustzijn van de situatie en zo tot betere en snellere besluiten, acties en resultaten.

Tijdens het Captains Diner werden Eagle One en Waterrand met elkaar verbonden en is enthousiast gesproken over samenwerking.

Genomineerde projecten

De Publieke Veiligheid Award 2008

Naast Eagle One waren Burgernet en Waterrand genomineerd. De positieve strijd om de Publieke Veiligheid Award kent geen verliezers; ook deze twee voorbeeldprojecten werden in de schijnwerpers geplaatst en gefeliciteerd met hun innovatie- en daadkracht.

Burgernet

Burgernet is een uniek samenwerkingsverband tussen burgers, gemeente en politie om de veiligheid in de woon- en werkomgeving te bevorderen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een telefonisch netwerk van inwoners en medewerkers van bedrijven uit de gemeente.

Waterrand

Waterrand realiseert een effectieve organisatie van hulpverlening voor incidenten op het water door het ontwikkelen van een uniforme, landelijke werkwijze en een adequate samenwerking tussen partijen. Een gedegen projectaanpak en een uitstekende communicatiestrategie borgen een hoge bekendheid, betrokkenheid en acceptatie bij de doelgroep; hulpverleners bij incidenten op het water.

Begin van dit jaar werden partijen uit de veiligheidsketen opgeroepen hun innovatieve projecten die bijdragen aan het verbeteren van de multidisciplinaire samenwerking in te dienen om enerzijds inzichtelijk te maken welke stappen Nederland (reeds heeft ge-) zet om de sociale en fysieke veiligheid te vergroten en anderzijds om deze projecten kenbaar te maken aan vakgenoten binnen en buiten de veiligheidsregio’s. Dit om te voorkomen dat het wiel steeds opnieuw wordt uitgevonden én om bij te dragen aan het vergroten en delen van kennis en het verder bouwen van daadkrachtige en innovatieve netwerken.

Winnaars van voorgaande edities zijn: Viking en Geo Data Informatie bij Rampenbestrijding en Crisismanagement (GDI bij R&C).

De Publieke Veiligheid Award is een initiatief van het BlomBerg Instituut en wordt mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

incident

10-2008

25

strip Stichting Slachtoffers & Daders: ‘Ontmoeting verandert leven deelnemers volledig’ Agressie en criminaliteit nemen onverminderd toe, dat merken ook dagelijks hulpverleners en politieagenten. “Slachtoffers hebben daar nog lange tijd last van,” zegt Albert de Haan van Stichting Slachtoffers & Daders. Om te helpen bij de verwerking organiseert deze stichting ontmoetingen tussen slachtoffers én daders van vergelijkbare delicten. Het slachtoffer praat dus niet met de echte dader, maar met een dader van eenzelfde delict. “Dat maakt de drempel laag en zorgt bij slachtoffers én daders voor een doorbraak.”

In deze - wereldwijd nieuwe - vorm van herstelbemiddeling krijgen slachtoffers én daders alle ruimte voor hun eigen verhaal. De Haan: “Zelfs vele jaren later lijden slachtoffers nog steeds aan zo’n inbreuk op hun leven.

Ook al is de dader onbekend of misschien

wel overleden, het slachtoffer kan via ons tóch een dader vertellen wat haar of hem is overkomen. En hoeveel pijn en schade dat heeft berokkend in haar of zijn leven. Dat kan enorm opluchten!”

Anderzijds worden daders gestraft, maar nadat ze vrijkomen, blijven ze nog vaak met vragen of wroeging zitten. “Ook daders kunnen tot het inzicht komen dat zij op de verkeerde weg zijn geraakt en voorkomen dat hun leven opnieuw een puinhoop wordt. Want hoe kunnen ze bijvoorbeeld voorkomen dat ze weer de fout ingaan? Via onze aanpak leert de dader inzien dat de beschadiging van het leven van het slachtoffer door hem is veroorzaakt,” legt De Haan uit. Zo helpt de herstelbemiddeling slachtoffers én daders om een streep te zetten onder het verleden en opnieuw te beginnen.

Beschermvrouwe voor de Stichting Slachtoffers & Daders is Hank Heijn, echtgenote van de vermoorde Gerrit Jan Heijn. In haar boek ‘De Verzoening’ vertelt zij over haar verleden in het Jappenkamp en over de ontvoering van haar echtgenoot. De Haan: “Ondanks deze gebeurtenissen kan zij vergeven. Als geen ander beseft zij de bevrijdende en de helende kracht ervan.” Daarom zet Hank Heijn zich ook met hart en ziel in voor de Stichting Slachtoffers & Daders: “Na een gesprek bij de Stichting Slachtoffers & Daders verandert het leven van deelnemers volledig. Ik wil dan ook zeker slachtoffers én daders oproepen om zich bij de stichting aan te melden,” zegt zij.

Kijk voor meer informatie op www.slachtoffersendaders.nl.

KNRM krijgt gift van 1,5 miljoen euro

De algemeen directeur van de Noordhollandsche, mr. Lex Verëll (rechts), overhandigt de waardecheque van 1,5 miljoen euro aan KNRM directeur Roemer Boogaard.

De verzekeringsmaatschappij Noordhollandsche van 1816 schenkt de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij een bedrag van 1,5 miljoen euro. Met dit bedrag wil de KNRM een start maken met een verbeterd ontwerp van een reddingboot, waarbij een innovatie-

26

incident 10-2008 10-2008

slag op het gebied van emissie, geluid en ergonomie moet worden gemaakt. Op vrijdag 5 december 2008 speelde de Noordhollandsche van 1816 voor Sinterklaas door het sponsorbedrag symbolisch aan de KNRM te overhandigen in IJmuiden. Roemer Boogaard, directeur van de KNRM is blij en dankbaar met het initiatief van de Noordhollandsche van 1816: “Er zijn inmiddels bijna tien schepen van het type ‘Arie Visser’ gebouwd en in de periode 2010-2011 ontstaat er behoefte aan een verbeterde versie. Daarin willen we graag een innovatieslag maken. Bij het ontwerp gaan we kenniscentra als TNO en de TU Delft betrekken. De innovatieslag is noodzakelijk, omdat de KNRM haar reddingwerk maatschappelijk verantwoord wil uitvoeren. Als KNRM opereren we in kwetsbare gebieden. Door de technische vernieuwingen is het mogelijk om geluid en emissie aan te passen aan de huidige normen en voor de vrijwilligers de schepen meer ergonomisch en onderhoudsvriendelijker te maken.”

In 2009 starten de voorbereidingen voor het verbeterde ontwerp, zodat in 2010 gestart kan worden met de bouw. In 2011 zal de reddingboot in bedrijf worden gesteld en zullen proefvaarten en testen worden gedaan op de nieuwe systemen die ontwikkeld zijn. In 2012 zal de reddingboot operationeel op een reddingstation worden gestationeerd.

Sdu Uitgevers

Abonneer nu en profiteer van de voordelen!

Abonneer u nu op Incident en ontvang een leren GSM-tas met ambulance- of brandweerlogo (t.w.v. e 29,95)

* CC-abonnement

Incident wordt in Nederland en België verspreid in controlled circulation; een engelse term voor het in besloten kring verspreiden. Dat betekent in dit geval dat Incident tegen lage verzend- en administratiekosten verkrijgbaar is voor uitsluitend particulieren werkzaam in de hulpverlening, bij hulpverlenende organisaties (waaronder ook bijvoorbeeld adviesbureaus, opleidingsinstituten), in de toeleverende industrie of aanverwante ­bedrijven.

Bedrijfsabonnement

Wilt u Incident ontvangen op het adres en/of op rekening van uw organisatie, kazerne, bureau of gemeente in Nederland of België?

Dat kan na het afsluiten van een bedrijfs­ abonnement. Dit kost e 75,-- inclusief BTW per jaar en u ontvangt hiervoor een factuur.

Het aanvraagformulier vindt u op ­ www.vakbladincident.nl.

Groepsabonnement (v.a. 10 personen)

Voor hulpverleningsorganisaties uit Nederland en België is het mogelijk tegen een aantrekkelijk tarief een groepsabonnement af te sluiten. Hiervoor kunt u contact opnemen met de abonnementenadministratie.

Telefoon: +31 (0)70 378 98 80.

Abonneer u nu op Incident en ontvang een leren GSM-tas met ambulance- of brandweerlogo CC Aanvraagformulier

Let op! Leest u svp onderstaande instructies aandachtig door alvorens het formulier in te vullen: Invul instructies • Vul het formulier volledig in en gebruik blokletters of schrijf duidelijk leesbaar • Persoonsgegevens met een * dient u verplicht in te vullen • Vergeet het formulier alstublieft niet te ondertekenen • Het volledig ingevulde formulier dient u te retourneren naar: Vakblad Incident, p/a Klantenservice Sdu Postbus 20014 2500 EA Den Haag Fax: +31 (0)70 378 97 83

JA!

Voorwaarden • Voor ontvangst van vakblad Incident op uw privé-adres betaalt u als ­individuele hulpverlener alleen de per kalenderjaar vastgestelde admini­stratie­kosten.

• Voor het jaar 2009 zijn de administratiekosten vastgesteld op  39,75 incl. portikosten voor Nederland en BTW. Bij deze actie ontvangt u Incident tot eind 2008 gratis alsmede een GSM-tas met logo, t.w.v.  29,95.

• Met het afgeven van een door­lopende machtiging geeft u ons toestemming om per kalenderjaar de vastgestelde administratiekosten van uw privé bank- of girorekening af te schrijven.

• Afgegeven machtigingen zijn door­lopend en worden éénmalig in januari van enig kalenderjaar geïncasseerd.

• Het opzeggen van een afgegeven machtiging dient vóór 1 november van enig kalenderjaar schriftelijk aan ons te geschieden.

• Na ontvangst van uw schriftelijke opzeg­ging voor 1 november van enig kalenderjaar wordt met ingang van 1 januari van het volgende kalenderjaar de automatische incasso gestopt en vindt geen toezending van vakblad Incident meer plaats.

• Verzendkosten voor België bedragen  25,00 voor een heel jaar.

• Bij tussentijdse opzegging vindt geen restitutie plaats van betaalde ­administratiekosten.

• Toezending van het vakblad Incident vindt alleen plaats naar het privé-adres van de ontvanger (=geadresseerde), incasso uitsluitend via de privé-rekening van de ontvanger.

• BELANGRIJK: helaas kunnen wij uw aanvraag niet honoreren als: 1. de gegevens niet compleet zijn 2. de handtekening ontbreekt 3. u niet tot onze doelgroep behoort 4. u geen privé bank- of gironummer invult en wij dus geen automatische incasso kunnen uitvoeren.

Ik wil graag vanaf nu Incident ontvangen! Tot en met december 2008 ontvang ik Incident gratis. Vanaf januari 2009 betaal ik � 39,75 (incl. portikosten voor Nederland en BTW). Ik geef toestemming aan Sdu Uitgevers om tot wederopzegging d.m.v. automatische incasso de per kalenderjaar verschuldigde ­administratiekosten van mijn privé-rekening te mogen afschrijven. Bij deze actie ontvang ik tevens een leren GSM-tas met logo. brandweer-uitvoering ambulance-uitvoering alleen met Incident logo Kruis aan: Merk Telefoon: Type aanduiding: I.v.m. de handmatige productievan deze GSM- tas kan de levertijd bij afwijkende telefoontypen of minder gangbare typen/merken minimaal 3 weken bedragen, na ontvangst van uw formulier.

Persoonsgegevens Dhr. *

Mevr.*

Hoogst genoten opleiding:

Voorletters*:

Universitair

Achternaam*:

HBO

MBO

LBO

Middelbaar

Privé adres (tevens toezendadres) Straatnaam*:

Huisnummer*:

Postcode*:

Woonplaats*:

Telefoon*:

E-mail:

Specifiek 1. Waar(in) bent u (vrijwillig) werkzaam?

code

(niet invullen a.u.b.)

2. Wat is uw functie/specialisatie?

code

(niet invullen a.u.b.)

3. Wat is uw rang? (indien van toepassing)

code

(niet invullen a.u.b.)

Betaling Voor Nederland Bank

Giro

Plaats (Post-)Bank:

Voor Nederland én België

Voor België (toeslag van  25,00 voor een heel jaar i.v.m. extra portikosten) Abonnees uit België ontvangen na aanmelding een factuur, omdat incasso op een Belgische bankrekening voor ons niet mogelijk is. Toezending van de GSM tas vindt uitsluitend en pas plaats nadat een betaling van de toegezonden factuur binnen 30 dagen door ons is ontvangen. Bij het niet binnen 30 dagen betalen (na factuurdatum) van de ontvangen factuur, vervalt het recht op deze aktie alsmede het recht op toezending van de gekozen GSM tas.

Privé rekening nummer: Naam rekeninghouder: Datum:

28

Handtekening:

Belangrijk: Dit controlled circulation abonnement kan uitsluitend op persoonlijke titel worden afgesloten en alleen worden betaald via een privé rekening van de abonnee.

Toezending van Incident naar een organisatie, kazerne, bureau of gemeente enz. is uitsluitend mogelijk via een bedrijfsabonnement ( 75,-- incl. BTW, na toezending van een factuur). Voor de aanvraag van een bedrijfsabonnement kunt u contact opnemen met de abonnementenadministratie, tel. +31 (0)70 378 98 80 of info@vakbladincident.nl Indien u niet in aanmerking komt voor een cc abonnement ontvangt u hiervan schriftelijk bericht en vervalt automatisch uw machtiging. Uw gegevens worden vastgelegd in de database van Incident. Te allen tijde kunt u een overzicht opvragen van uw gegevens in onze database. Uw gegevens kunnen door Incident en haar adverteerders gebruikt worden voor promotionele activiteiten. Indien u hier bezwaar tegen heeft kunt u contact met ons opnemen.

incident 10-2008 10-2008

Sdu Uitgevers

First Alert lanceert online Kids Corner over Brandpreventie First Alert gaat via zijn website kinderen en opvoeders voorlichten over hoe brand kan ontstaan en wat ze moeten doen als dit gebeurt. De producent van rookmelders en andere brandpreventiemiddelen doet dit door middel van online stripverhalen, puzzels en een vluchtplan. Daarmee wil het bedrijf de verantwoordelijkheid nemen om kinderen goed voor te lichten over hun rol bij brandpreventie. De online voorlichting richt zich op kleuters, basisschoolkinderen, ouders en andere opvoeders.

Het doel van de kids corner is om kinderen en hun opvoeders (ouders, verzorgers, scholen) op speelse wijze bewuster te maken van de gevaren en gevolgen van brand en rook, en hoe ze dit kunnen voorkomen. “Nog te vaak staan er berichten in de krant over slachtoffers van brand. Wij willen een rol spelen in het terugbrengen daarvan, door meer bewustzijn te creëren en betere voorlichting te geven,” zegt Monica Schwalbach van First Alert Nederland.

De rookmelderproducent geeft de mogelijkheid aan kinderen om vragen te stellen aan Ben de Brandweerman.

Stripverhalen

In de strips wordt duidelijk gemaakt hoe brand en rook kan ontstaan en hoe je de gevolgen ervan kunt beperken. First Alert stimuleert hiermee ouders en opvoeders om preventieve maatregelen te nemen, zoals thuis en op school bespreken wat de vluchtroutes zijn, rookmelders installeren en duidelijke instructies aan de kinderen geven.

Puzzels

Met de woordmix en een kruiswoordpuzzel leren kinderen op een speelse manier over brand en brandpreventiemiddelen. Ook in deze sectie worden nuttige tips gegeven over hoe kinderen en opvoeders zichzelf kunnen beschermen bij brand en de schade kunnen beperken.

Vluchtplan

Kinderen kunnen samen met hun ouders een eenvoudig vluchtplan invullen voor hun eigen situatie. In een denkbeeldig huis worden kamers en mogelijke nooduitgangen gete-

kend, waardoor een duidelijke vluchtroute ontstaat die door ouders en kinderen geoefend kan worden.

Ben de Brandweerman

Via de site kunnen kinderen en ook hun opvoeders vragen stellen aan Ben de Brandweerman.

Dankzij kennis en ervaring kan deze brandweerman alle vragen over brand, brandpreventie en -middelen zoals rookmelders, blusdekens, volledig beantwoorden.

De kids corner is te bezoeken via: www.firstalert.nl.

Feest bij brandweer Vaals

Nederlands Politiemuseum naar Almere?

De brandweer Vaals bestaat in 2009 maar liefst 175 jaar. Het korps wil dit uitzonderlijke jubileum graag groots vieren tijdens een feestweekend van 10 tot en met 12 juli 2009. Gepland staan onder meer een reünie op vrijdag, zeskampwedstrijden op zaterdag en een grote optocht van historisch en modern hulpverleningsmaterieel, gevolgd door verschillende demonstraties en bezichtiging van het aanwezige materieel in het historisch centrum van Vaals op zondag 12 juli. Voor de grote optocht op zondag 12 juli 2009 is de organisatie op zoek naar collega’s uit de hulpverleningsketen die met een historisch of modern voertuig kunnen deelnemen aan de jubileumoptocht.

Hebt u interesse in deelname aan dit jubileumfeest, eventueel in combinatie met een onvergetelijk weekend Zuid-Limburg, neem dan contact op met de Brandweer Vaals via brandweer@vaals.net.

De gemeente Almere en het Nederlands Politiemuseum willen zich samen inspannen om in Almere een nieuw museum van de grond te krijgen. Dat is de uitkomst van een onderzoek dat het museum heeft uitgevoerd en dat binnenkort zal worden aangeboden aan de Raad van Hoofdcommissarissen. Binnenkort spreken de gemeente Almere en het museum af welke vervolgstappen gezet gaan worden om de toekomstige opening van het museum dichterbij te brengen. Of het museum er ook echt komt, hangt vooral af van de vraag of de financiering kan worden gerealiseerd.

Het onderzoek dat het Nederlands Politiemuseum het afgelopen halfjaar heeft uitgevoerd, wijst uit dat in Almere uitstekende randvoorwaarden aanwezig zijn om het streefgetal van 50.000 bezoekers per jaar te bereiken. Daarbij spelen een rol dat Almere steeds meer bezocht wordt door dagjesmensen uit de Randstad, de zondagopenstelling in het levendige stadshart en de jonge leeftijdsopbouw van de bevolking van Almere. Voor Almere past de mogelijke komst van het museum goed in de groeiopgave die de stad met het Rijk heeft afgesproken. Bij de geplande groei van de huidige 185.000 inwoners, naar 350.000 inwoners in 2030 hoort een grootstedelijk en gevarieerd voorzieningenniveau, ook op museaal gebied.

Het Nederlands Politiemuseum was tot 2007 voor bezoekers geopend op een tijdelijke locatie in Apeldoorn. Het nieuwe Nederlands Politiemuseum moet een moderne, interactieve en laagdrempelige attractie worden, waarin naast het verleden ook de actualiteit van het politiewerk centraal zal staan. Het museum hoopt vanuit Almere ook een steentje te kunnen bijdragen aan de toekomstige werving van nieuwe politieagenten.

Over de vestigingsplaats van het grote collectiedepot dat het museum beheert wordt nog nagedacht. Daarbij is de intensieve samenwerking met de in Apeldoorn gevestigde Politieacademie een belangrijke factor. Bij het samenwerkingslectoraat ‘Geschiedenis van de politie’ waarmee beide instellingen binnenkort een start maken speelt de historische collectie namelijk een cruciale rol.

Sdu Uitgevers

incident

10-2008

29

Wilt u hier ook

VER

HUUR

-VERKOOP-ONDERHOUD ING (Ex)PORTOFOONS & TRUNK

www.flash-services.com

kunt u contact opnemen met:

Siliciumweg 61A 1812 SW Amersfoort

Werken Op Hoogte Hoogteredding

De Brandweer-Winkel

www.hollemanmachine.nl Paltrokstraat 35 1508 EJ Zaandam tel. 075-6123272 fax 075-6123272

+31 (0) 334480680 +31 (0) 334480490 jeroen@ascent.nl www.hoogwerk.nl

MariĂŤlle Groot tel 023-5714745 e-mail m.groot@bureauvanvliet.com

waterkanonnen

De BrandweerWinkel

Holmatro Rescue Equipment BV Postbus 33 4940 AA Raamsdonksveer

Van der Takstraat 70 3071 LM  Rotterdam T F E I

plaatsen?

Voor tarieven en reserveringen

Ascent Safety bv

T F E i

uw bedrijfsgegevens

(010) 4863201 (010) 4233056 info@brandweerwinkel.nl www.brandweerwinkel.nl

T F E I

0162 589200 0162 422482 info@holmatro.com www.holmatro.com

Voor brandwachten en beveiliging!

Tel. 0297 - 230590 www.paraatveiligheidsdiensten.nl

7PPS VX [FLFSIFJE /&/ HFDFSUJšDFFSEadvParaatVeiligheidsdiensten.indd XXX IVNBHF OM JOGP!IVNBHF OM

De Heze 21, NL-4824 BW BREDA T: +31(0)76 888 65 18, F: +31(0)84 745 90 79 M: +31(0)655 33 42 14 E: info@ctasafety.nl I: www.ctasafety.nl

Specialistisch wassen vraagt om de aandacht van een specialist.

Leverancier van o.a. afzet­­­materiaal, handlampen, voertuiguitrusting, signa­lering, onderzoeksmateriaal

Lambert & Co. Safety Flashlights / Cases

Electrolux Laundry Systems

info@Lambert-co.com • www.Lambert-co.com

Eme Prevent & Rescue International

Uw (bedrijfs) veiligheid ! Onze Zorg !

Voor meer informatie kijkt u op www.eme.nl

Peelmanserf 10 5706 JZ Helmond Tel : +31 (0) 492 - 590 591 Fax : +31 (0) 84 - 7470 140 GSM : +31 (0) 6 - 5496 3793 E-mail: info@eme.nl

Rondven 4 Postbus 2674 NL-6026 ZH  Maarheeze ) +31 (0)495 - 59 22 90 2 +31 (0)495 - 59 10 14 info@marelkobenelux.nl www.marelkobenelux.nl

Nijverheidswerf 37 1402 BV  Bussum Signaleringsapparatuur

Importeur van o.a.

Verkeersvideoregistratie Ademanalyse-apparatuur Handlampen

30

Medisol

2

Evangelische Omroep

19

R en B Events

31

J. HĂśrmann B.V.

4

Safety Lux Nederland B.V.

4

Interspiro B.V.

4 24

incident 10-2008 10-2008

(035) 6914476 (035) 6915474 info@safety-lux.nl www.safety-lux.nl

Mierloseweg 30b 5666 KA Geldrop

32

Marelko Benelux

T F E I

TBTA bv

Brandweertrainingen.nl

24

(026) 4790111 (026) 4790112 politietechniek@pol.nl www.pol.nl

Safety-Lux Nederland bv

Adverteerders index

LMAZ/KLPD

T F E I

Tel: +31 (0)252-227070 Fax: +31 (0)252-533922 Internet: www.racabatteries.nl

T. 010-4379233

Gespecialiseerd in de levering van: • ReFra Š Deurcontroller (Ambulance, BHV, Brandweer, Politie) • Aed - & Zuurstofkoffers • Aed - & Zuurstoftraining • Aed Diefstalpreventie (RVS kast met codeslot) • Instructeursopleidingen (Aed, Bhv, Ehbo...Zuurstof)

19-12-2007 08:57:07

P. v. Midd. Gelderland rood 15 6666 LS  HETEREN

Raca Batteries Nederland B.V. Satellietbaan 10A 2181 MH HILLEGOM Postbus 75 2180 AB HILLEGOM

Mag-Lite Peli ATEX

Wisselwerking 52 1112 XR Diemen Tel: 020-5692911 Fax: 020-5692239 www.dewas.nl

1

Mapping Solutions ÂŽ

T F E I

(040) 2801837 (040) 2801838 info@tbta.nl www.tbta.nl

VanDoClean

Stevenshof 21 5109 TX  ’s Gravenmoer (NB) T F E I

(0162) 370390 (0162) 370392 info@vandoclean.nl www.vandoclean.nl

Sdu Uitgevers

U

B IL E

E

5e

D

Vliegbasis Valkenburg, Katwijk (ZH) Woensdag 13 mei t/m zaterdag 16 mei 2009 Met o.a. de volgende workshops, activiteiten en demonstraties: • Technische hulpverlening • Speciale voertuigen • Blusdemonstraties • Defensie • Technische Hilfswerke Duitsland • Werken op hoogte • Reddingshondenbrigades • Rijvaardigheidstrainingen • Explosieven Opruiming en Detectie • Workshops AED • Rvarium • Terrorismebestrijding • Leidraad Oefenen • Workshops reanimatie • Diverse speciale jubileumactiviteiten • Iedere beursdag spectaculaire slotdemonstratie

www.ivic.nl

M U

J

Internationale Vakbeurs Incidentmanagement Crisisbeheersing & Rampenbestrijding

IT I E

iedereen heeft het erover... ...en wij hebben het!!!

De landelijke ‘carrousel’ Zuidbroek

Wijster Markenbinnen

Baak

Vlissingen

Boxmeer Weeze (D)

Samen sterk... www.brandweertrainingen.nl Brandweertrainingen.nl Postbus 28 7220 AA Steenderen

T (0575) 438 590 F (0575) 438 599 E info@brandweertrainingen.nl

Graag informeren wij u over de oefenmogelijkheden voor uw organisatie. Wilt u meer weten? neem dan vrijblijvend contact op met ons secretariaat, telefoon: (0575) 452 990 of via e-mail: info@brandweertrainingen.nl