1 minute read
LES 1.2: Mag, magsverhoudings, manlikheid, vroulikheid en gender
Hierdie les sal geslagsrolle in ons samelewing verken. Die samelewing het sekere verwagtinge oor hoe ons moet optree, praat, aantrek en onsself gedra op grond van ons toegewese geslag. Ons noem dit stereotipering. Ons sal ook kyk na die invloed van mag in verhoudings. Wanneer jy mag het, beteken dit dat jy ander makliker kan beïnvloed en die ander persoon dinge laat doen wat jy gedoen wil hê. Dit kan tot manipulasie en beherende gedrag lei, wat skadelik vir eiewaarde kan wees.
LEERDOELWITTE
Aan die einde van hierdie les moet jy:
• die invloed van geslagsidentiteit en geslagsrolle verstaan • die invloed van stereotiperende geslagsrolle verstaan • verstaan hoe geslagsongelykheid en die misbruik van mag in verhoudings tot seksuele mishandeling kan bydra • die begrippe van mag, magsverhoudings, manlikheid, vroulikheid en gender kan definieer
DEFINISIES
Gaslighting: ’n Taktiek en vorm van mishandeling waar ’n persoon ’n ander persoon manipuleer in die hoop om mag en beheer oor hulle te kry. Die manipulasie veroorsaak dat die slagoffer sy eie werklikheid en persepsies bevraagteken. Gender: Die reeks eienskappe wat op manlikheid en vroulikheid betrekking het en daartussen onderskei. Gendernorme: Standaarde en verwagting waaraan vroue en mans gewoonlik in ’n sekere samelewing, kultuur of gemeenskap voldoen. Kultuur: Kultuur is ’n versamelterm wat die sosiale gedrag en norme wat in verskillende samelewings gevind word, sowel as die kennis, gelowe, kunste, wette, gebruike, vermoëns en gewoontes van die individue in hierdie groepe. Mag: In sosiale wetenskappe en politiek is mag die vermoë van ’n individu om die aksies, oortuigings en/of gedrag van ander te beïnvloed. Manlikheid: ’n Stel kenmerke, gedrag en rolle wat met seuns en mans geassosieer word. Seksuele mishandeling: Ongewenste seksuele aktiwiteit waar oortreders geweld gebruik, dreigemente maak of voordeel trek uit slagoffers se onvermoë om toestemming te gee. Stereotipe: ’n Vaste algemene beeld of ’n stel kenmerke wat die meeste mense glo ’n spesifieke soort mens of ding voorstel. Stigma: Iets of ’n situasie waaraan ’n slegte reputasie geheg is en waarmee baie mense nie saamstem nie. Verhoudingsmag: Mag in verhoudings en die onderskeie vermoëns van elke individu in daardie verhouding om mekaar te beïnvloed en die verhouding te lei.
