JAAROVERZICHT STICHTING VRIENDEN VAN VLUCHTELINGENWERK RIJSWIJK, ‘NOODFONDS’ 2010 2011 Inleiding VluchtelingenWerk Rijswijk beheert al sinds jaren een “Noodfonds”, gevoed door donateurs (particulieren, bedrijven en verdere organisaties ). In 2005 is dit Fonds verzelfstandigd en is gevestigd onder de naam “Stichting Vrienden van VluchtelingenWerk Rijswijk, “Noodfonds””. Bestuur Het bestuur van de Stichting ‘Vrienden van’ bestond d.d. 31 december 2011 uit de volgende personen: De heer N. P.J. Olsthoorn, voorzitter Mevrouw B.E.M. Jansen, secretaris De heer drs. W.P.C. van der Ende, penningmeester. Het bestuur wordt geadviseerd door de directie van VluchtelingenWerk, tevens penvoerder. De Stichting heeft rangschikking[1] aangevraagd en verkregen. De Stichting is in 2007 aangemerkt als ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling, opvolger van een ‘maatschappelijk nut beogende instelling).
[1] Rangschikking als Algemeen Nut Instelling is van belang met betrekking tot het afdragen van schenkingsrecht/successierecht, maar ook voor donateurs in verband met de aftrekbaarheid van hun giften in het kader van de inkomstenbelasting/vennootschapsbelasting.
Doel van het Noodfonds Het doel van de Stichting Vrienden van VluchtelingenWerk Rijswijk, “Noodfonds” is het tijdelijk en incidenteel financieel ondersteunen van vluchtelingen en asielzoekers in in schrijnende situaties. Deze steun wordt slechts gegeven als andere instanties, zoals de Sociale Dienst van de gemeente Rijswijk e.d. nog niet of niet meer financiële middelen ter beschikking kunnen stellen en er geen sprake is van een andere voorliggende voorziening.
Werkwijze Op individuele basis wordt steun verleend – hetzij in materiële zin, hetzij in natura of anderszins - aan vluchtelingen, asielzoekers en ongedocumenteerden (mits met asielachtergrond). De ondersteuning is altijd tijdelijk van aard. De stichting tracht het doel te realiseren door middel van:
het werven en beheren van fondsen/financiën teneinde de benodigde materiële steun zoals voornoemd, te kunnen bieden; de individuele aanvragen van vluchtelingen, asielzoekers en ongedocumenteerden te beoordelen en een daarop passend, - al dan niet positief – besluit te nemen; het aangaan van werkrelaties met instanties die actief zijn op het gebied van welzijn voor deze doelgroep in Nederland; en voorts alle andere wettige middelen.
Zomaar een verhaal Mijnheer X uit A* woonde samen met een vriend op een tweekamer flat in Rijswijk. Gezinshereniging was aangevraagd maar de procedure verliep door allerlei omstandigheden traag. Het ging om een grote familie: zes personen. Mijnheer maakte zich met name zorgen om één van zijn kinderen die gehandicapt is. Ineens was het dan zover en – dan gaat het weer bijna te snel – moest de familie gehuisvest worden, een tweekamerwoning met acht personen kan niet. Al eerder een
ruimere woning betrekken is geen optie immers, dan moet er ook al en hogere huur worden betaald en dat gaat niet vanuit een bijstandsuitkering voor één persoon. Kortom: werk aan de winkel!
Op zo’n moment weet iedereen in Rijswijk elkaar te vinden: de woningbouwcorporatie, de Gemeente, verdere ondersteuning voor het gezin, men slaat de handen ineen om te zorgen dat mensen veilig en welkom zijn in Rijswijk.
* om redenen van privacy is er geanonimiseerd
Verwachtingen 2010 – 2011: wat kwam uit en wat niet In het jaarverslag 2008 - 2009 werden voor de komende jaren verwachtingen geformuleerd: “Altijd is de toekomst ongewis, maar in de ‘Noodfondsenwereld’ misschien nog wel extra”. Een paar zaken werden in ieder geval op grond van toenmalige trends en ontwikkelingen als prioriteit opgenomen voor de komende jaren
Het zoeken en vasthouden van donateurs voor het Noodfonds blijft hoogste prioriteit. Zeker in een periode van én verharding én economische crisis Gedurende de afgelopen twee jaar is dit gelukkig gelukt. De bodem van het
Fonds was in zicht, maar dankzij bijdragen van velen - waarvoor hartelijk dank – is deze in de afgelopen periode niet bereikt
Ook andere bronnen van inkomsten moeten onder de loep worden genomen Gedurende 2010 – 2011 heeft VluchtelingenWerk als soort leerwerkproject een ‘vergaderfaciliteit’ gerund: wanneer organisaties een ruimte zochten om te vergaderen konden zij bij VluchtelingenWerk terecht. Voor koffie / thee en anderszins werd gezorgd op aanvraag (en doorberekend aan de gebruiker), verdere service als serveren werd gedaan door cliënten van VluchtelingenWerk In ruil daarvoor mochten zij in een aantal gevallen de vergadering bijwonen en….. tenminste € 20,- diende in het ‘NOODFONDS’ te worden gestort. Dit heeft wat verdere inkomsten gegenereerd, ook al doordat mensen vaak als dank meer doneerden dan de gevraagde € 20,-
Het beleid ten aanzien van Centraal Irak is sinds enige tijd gewijzigd: dit betekent dat tijdens dit schrijven veel, al lang in Nederland woonachtige, Irakezen een aanzegging tot vertrek hebben gekregen. Veel asielprocedures zullen ‘herleven’. Dit beleid kan consequenties hebben voor de Stichting ‘Vrienden van’ in die zin, dat wellicht een aantal nog in procedure zijnde mensen wel zonder opvang zullen geraken Dit fenomeen is inderdaad in volle hevigheid losgebarsten; een aantal mensen zijn inmiddels in detentie geweest maar daar weer uitgezet. Een aantal procedures lopen maar juridisch gezien is er onduidelijkheid alom op moment van schrijven. Wat er in ieder geval in resulteert dat mensen – hoewel rechtmatig in Nederland verblijvend - hun recht op opvang hebben verloren. Met behulp van de voedselbank en vanuit het ‘NOODFONDS’ worden deze mensen ondersteund zolang er sprake is van enig juridisch perspectief
Het aantal gezinnen dat in schulden terecht komt neemt toe. Ook het gebruik van de voedselbank neemt toe. Naar verwachting zal ook het Noodfonds vaker te hulp geroepen worden wanneer alle andere voorliggende voorzieningen nul op rekest geven. Doorverwijzingen naar de voedselbank nemen inderdaad hand over hand toe. Eventuele schuldsanering gebeurt vanuit het ‘NOODFONDS’ als het ook maar enigszins mogelijk is in de vorm van een lening.
Tot slot: 2012 -2013 De afgelopen jaren zijn er voor organisaties als de Stichting Vrienden van VluchtelingenWerk Rijswijk “NOODFONDS” niet makkelijker op geworden. Maar vooral voor onze cliënten niet. Mensen zijn niet welkom in Nederland wat allerlei – tamelijk draconische – maatregelen genereert. Uiteindelijk symbolisch: in praktische zin lossen die maatregelen niets op, integendeel. Het is bijvoorbeeld al jaren praktijk wanneer ongewensten niet over de grens gezet kunnen worden en de vreemdelingendetentie* afloopt (daar zijn termijnen voor) mensen uit de gevangenis op straat te zetten. Wij kweken onze eigen ongedocumenteerden, zwervers en dakloze kinderen. Sombere verwachtingen voor de komende jaren. Wat in ieder geval motiveert, op de been houdt en altijd weer zorgt voor niet aflatende enthousiasme en betrokkenheid bij onze vrijwilligers zijn, behalve de cliënten van VluchtelingenWerk, de donateurs. Uw belangstelling, ondersteuning en support maakt dat onze cliënten zich niet alleen weten maar omringd door mensen die hun een goed hart en een veilig bestaan toedragen. En het maakt dat onze vrijwilligers zich gesteund weten door verwanten.
* Aanbevelingen voor lichtere, zowel respectvolle als effectieve middelen in plaats van detentie zijn beschikbaar, zie hiervoor bijvoorbeeld ‘Effect door respect’ , alternatieven voor vreemdelingen bewaring in Nederland, een uitgave van Justitia et Pax
Namens al deze mensen dank ik u heel hartelijk en hoop in de komende jaren ook weer op uw steun te mogen rekenen. Helaas hebben mensen het nog steeds heel hard nodig!
Basje de Liefde Directeur VluchtelingenWerk Rijswijk Adviseur Stichting Vrienden van VluchtelingenWerk Rijswijk, ‘Noodfonds’