UMOWY NIENAZWANE W PRAWIE POLSKIM. TOM 1. INNOMINATE CONTRACTS IN POLISH LAW. VOLUME 1.
ustać w następujących sytuacjach: wskutek upływu czasu, na jaki umowa została zawarta, za obopólnym porozumieniem stron, przy zbyciu przedsiębiorstwa komplementariusza, w skutek utraty bytu prawnego komplementariusza, w przypadku ogłoszenia upadłości wspólnika cichego lub komplementariusza, a także w przypadku wypowiedzenia umowy spółki cichej lub na podstawie wyroku sądowego.213 Co ważne, za samodzielną przyczynę rozwiązania umowy spółki cichej nie można uznać niemożności osiągnięcia przez nią zamierzonego celu gospodarczego, czy śmierci wspólnika cichego będącego osobą fizyczną, bowiem w jego miejsce wstąpią spadkobiercy.
ATYPOWA SPÓŁKA CICHA W praktyce obrotu prawnego niejednokrotnie spółka cicha ma kształt inny niż typowy. Właśnie dlatego warto wyodrębnić grupę atypowych spółek cichych214 i przeanalizować kierunki, w jakich można modyfikować postanowienia typowych spółek cichych tak, aby powstałe twory prawne nadal pozostały wewnątrz zbioru atypowych spółek cichych, a nie poza nim. Według S. Włodyki215 atypowa spółka cicha to spółka o poszerzonych uprawnieniach i/lub obowiązkach wspólnika cichego, przy czym dolną granicę takich modyfikacji wyznaczają konstytutywne elementy typowej spółki cichej, a górną - możliwość modyfikacji jedynie wewnętrznego stosunku prawnego pomiędzy wspólnikiem cichym a komplementariuszem. Modyfikacje nie mogą wywierać skutku „na zewnątrz” (czyli wobec osób trzecich)216. Pierwszy typ odchyleń od typowego kształtu spółki cichej może dotyczyć wkładu wspólnika i jego udziału w majątku przedsiębiorstwa komplementariusza. Strony mogą
Wynika to z art. 688 KH: „ Rozwiązanie umowy spółki cichej powodują: 1) przyczyny, przewidziane w umowie spółki; 2) zgoda spólników; 3) zwiniecie lub zbycie przedsiębiorstwa; 4) ogłoszenie upadłości któregokolwiek spólnika; 5) śmierć kupca; 6) wypowiedzenie; 7) wyrok sądowy”. Nie mają zastosowania przepisy KSH o spółkach osobowych. 214 Szczególnie dużo uwagi poświęcono atypowym spółkom cichym w doktrynie niemieckiej. Głównie: L. Laulinger, Die atypische stille Gesellschaft, Heidelberg 1995; H. P. Wesermann, Vertragsfreiheit und Typengesetzlichkeit im Recht der Personengesellschaften, Berlin–Heildelberg–New York 1970; U. Blaurock, H. Paulick, Handbuch der stillen Gesellschaft, Köln 1988 s. 125 i nast. Szerzej: A. Jędrzejewska, Z problematyki nietypowej spółki cichej, Przegląd Prawa Handlowego, nr 3/1995, s. 1 i nast.; Prawo spółek handlowych, System Prawa Handlowego. Tom 2, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2012 s. 1612 i nast. 215 Prawo spółek handlowych, System Prawa Handlowego. Tom 2, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2012, s. 1613 i nast. 216 Zobacz także: K. Żurek, Spółka cicha. Charakter prawny. Funkcje i zalety. Wzory pism, Zakamycze 1999, s. 48-49 213
91