KitaadunaysaAngIstoryaniAhikarusasalabing karaanngatinubdansatawhanongpanghunahunaug kaalam.Angimpluwensyaniinimasubaypinaagisa mgaleyendasadaghangmgatawo,lakipangKoran,ug angDaanugBag-ongTugon.
Usakamosaicnganakit-ansaTreves,Germany, naghulagwaytaliwalasamaalamonngamgatawosa kalibutansakinaiyaniAhikar.Aniaangiyang mabulukonngasugilanon.
Angpetsaniiningaistoryanahimonghilisgutansabuhi ngapanaghisgot.Sakataposangibutangkinisamga eskolarmahitungodsaUnangSiglosadihang napamatud-anngasayopsilasaorihinalngasugilanon ngamitunghasausakaAramaicngapapyrussa500B C.taliwalasamgakagun-obansaElephantine.
AngistoryaklarongafictionugdilikasaysayanSa pagkatinuodangmagbabasamakahimosapag-ilaniini sadugangngamgapanidsaTheArabianNightsKini hayagngapagkasulat,ugangasoyngapunosaaksyon, intriga,ugpig-otngapag-ikyasnaghupotsaatensyon hangtodsakatapusanAngkagawasansapaghanduraw maoanglabingbililhonngakabtangansamagsusulat
Angpagsulatnagbahinsakaugalingonsaupatkahugna: (1)AngPagsaysay;(2)AngPagtudlo(usakatalagsaong seryesamgaProverbio);(3)AngPanawngadtosa Ehipto;(4)AngMgaPanagsamaoSambingay(nga gitaposniAhikarangedukasyonsaiyangnasayopnga pag-umangkon)
KAPITULO1
SiAhikar,GrandViziersaAsiria,adunay60kaasawa apangitakdangwalayanakngalalakiBusaiyang gisagopangiyangpag-umangkonGipunoniyasiyanga punosakaalamugkahibalolabawpasapanugtubig 1AngistoryaniHaiqârngaMaalam,Vizierni SennacheribngaHari,ugniNadan,anakngalalakisa igsoonngababayeniHaiqârngaMaalam.
2AdunayusakaViziersamgaadlawniHariSenakerib, anakngalalakiniSarhadum,HarisaAsiriaugNinive, usakamaalamonngatawongaginganlagHaiqâr,ug siyamaoangViziernihariSennacherib.
3Siyaadunayusakamaayo,katigayunanugdaghan ngamgabutang,ugsiyabatid,maalamon,usaka pilosopo,sakahibalo,saopinyonugsagobyerno,ug siyanaminyosakan-umankamgababaye,ugnagtukod ogusakakastilyoalangsamatagusakanila.
4Apanubanniiningtananwalasiyayanaknibisan kinsa.niiningamgababaye,ngamahimongiyang manununod.
5Ugsiyanasubopag-ayotungodniini,ugusakaadlaw iyanggitigomangmgaastrologougangmga makinaadmanonngamgatawougangmga
salamangkerouggisaysayngadtokanilaangiyang kahimtangugangbutangsaiyangpagkaapuli.
6Ugsilaming-ingonkaniya:Lakaw,paghaladngadto samgadios,ugpag-ampokanilangabasinpalamang ngahatagankanilaugusakabatangalalake.
7Ugsiyanagbuhatsumalasailanggisultikaniya,ug naghaladugmgahaladngadtosamgadios-dios,ug nagpakilooykanila,ugnangaliyupokanilaubanang hangyo,ugpangamuyo.
8Ugsilawalamotubagkaniyabisanusakapulong.Ug siyamilakawngamasulob-onugmasulob-on,mipahawa ubanangkasakitsaiyangkasingkasing.
9Ugsiyamibalik,ugnangamuyosaLabingHalangdon ngaDios,ugmitoo,nganangaliyupokaniyaubansausa kapagdilaabsaiyangkasingkasing,nganagaingon,Oh LabingHataasngaDios,OhMagbubuhatsamgaLangit ugsayuta,OhMagbubuhatsatanangmgabutangnga binuhat!
10Akonangamuyokanimosapaghatagkanakougusa kabatangalalaki,aronakomahupayniyaaronsiya maanaasaakongkahiladman,aroniyangpiyongonang akongmgamata,ugaroniyangilubongako'
11Unyamiabutkaniyaangusakatingognganagaingon, Tungodkayikawnagsaligunasatanansaliniloknga mgalarawan,ugnaghaladkakanilaugmgahalad, tungodniiniikawmagapabilinngawalayanaksaimong kinabuhisahataasngapanahon
12ApankuhaasiNadananganakngalalakesaimong igsoonngababaye,ugbuhatasiyangaimonganak,ug tudloisiyasaimongkinaadmanugsaimongmaayong kaliwatan,ugsaimongkamatayonigalubongkaniya 13UnyaiyanggikuhasiNadan,anganakngalalakesa iyangigsoonngababaye,ngausakagamayngamasuso Ugiyanggitugyansiyasawalokamgayaya,aronilang pasusohonsiyaugpataason
14Ugilanggimatutosiyangamaylamiangkalan-onug malumongapagbansayugsaputngaseda,ugpurpura ugmapulaUgsiyamilingkodsamgalingkoranannga seda
15UgsamidakunasiNadanugmilakaw,ngamituybo samasausakahataasngacedro,iyanggitudloansiyasa maayongpamatasanugpagsulatugsiyensyaug pilosopiya.
16UghumansadaghangmgaadlawsiHariSenakerib mitan-awkangHaiqârugnakakitangasiyatigulangna kaayo,uglabutpasiyamiingonkaniya.
17'Oakongpinasidungganngahigala,angbatid,ang kasaligan,angmaalamon,anggobernador,angakong sekretaryo,angakongvizier,angakongChancellorug direktor;sapagkatinuodikawtigulangnakaayoug gibug-atansamgatuig;ugangimongpagbiyaniininga kalibutanhapitnagayud.
18Sultihiakokinsaangadunayusakadapitsaakong pag-alagadsunodkanimo.UgsiHaiqârmiingonkaniya: Ohginooko,mabuhiuntaangimongulosawalay katapusan!AnasiNadanngaanaksaakongate,gihimo nakosiyanganak.
19Ugakosiyanggimatutouggitudloansaakong kaalamugsaakongkahibalo.
20Ugangharimiingonkaniya:OhHaiqâr!dad-asiya saakongatubangan,aronmakitakosiya,ugkong hikaplagankongaangaysiya,ibutangsiyasaimong dapit;ugikawmoadtosaimongdalan,sapagpahulayug sapagpuyosanahibilinsaimongkinabuhisamatam-is ngakapahulayan.'
21UnyasiHaiqârmiadtouggipresentarsiNadannga anaksaiyangigsoonngababaye.Ugsiyamisimbaug nanghinautkaniyasagahumugkadungganan.
22Ugsiyamitan-awkaniyaugmidayegkaniyaug nagmayadihakaniyaugmiingonkangHaiqâr:'Maoba kiniangimonganak,OhHaiqâr?Akonag-amponga angDiosmanalipodkaniya.UgingonngaikawnagalagadkanakougsaakongamahanngasiSarhadum maongakiningimonganakngalalakimag-alagad kanakougmakatumansaakongmgabuluhaton,sa akongmgapanginahanglan,ugsaakongnegosyo,aron akomakapasidungogkaniyaugmakahimokaniyanga gamhanantungodkanimo.'
23UgsiHaiqârmihatagugkatahuransahari,ug miingonkaniya:Hinautngaangimongulomabuhi,Oh akongginoongahari,sawalaykatapusan!Akonangayo kanimongaikawmagmapailubonsaakonganakngasi Nadanugmopasaylosaiyangmgakasaypananaronsiya makaalagadkanimoingonngakiniangay'
24Unyaangharinanumpakaniyangaiyanghimoon siyangalabingdakusaiyangmgapinalabi,uglabing gamhanansaiyangmgahigala,ugngasiyamagauban kaniyasatanangkadunggananugpagtahudUgiyang gihalokanangiyangmgakamotugnanamilitkaniya
25UgiyanggikuhasiNadananganakngalalakisa iyangigsoonngababayeubankaniyauggipalingkod siyasausakasalauggisugdansiyasapagtudlokaniya sagabiiugsaadlawhangtodngaiyangnapunosiyasa kaalamugkahibalolabawpakaysatinapayugtubig
KAPITULO2
Usaka"PoorRichard'sAlmanac"sakaraangmgaadlaw Imortalngamgalagdasatawhanongpamatasan mahitungodsasalapi,mgababaye,sinina,negosyo,mga higala.Angilabinangmakaiikagngamgaproverbio makaplagandihasaBersikulo12,17,23,37,45,47. ItandiangBersikulo63sapipilasamgapagbiaybiay karon.
1Maokiniangiyanggitudlokaniya,nganagaingon:Oh anakko!paminawaangakonggisultiugsundaang akongtambagughinumdomiangakonggisulti.
2Oakonganak!konikawmakadungogugusaka pulong,himoangakinimamataydihasaimong kasingkasing,ugayawkiniipadayagngadtosalain, basinkinimahimongusakabuhingaulingugmosunog saimongdilaugmagpahinabogkasakitsaimonglawas, ugikawmakabatonugkaulawan,ugmaulawansa atubangansaDiosugtawo.
3Oakonganak!kongikawnakadungogugusakataho, ayawkinipagsabti;ugkonikawnakakitaugusaka butang,ayawkiniisulti.
4Oakonganak!himoangasayonangimong kabatidsapagpamati,ugayawpagdalidalisapagtubag
5Oakonganak!sadihangaikawmakadungogugbisan unsa,ayawkinipagtagoa.
6Oakonganak!ayawpaghubadsausakagisilyohan ngabaligtos,nipaghubadniini,ugayawpagsilyisausa kagihukasanngabaligtos.
7Oakonganak!ayawkaibugangkatahumsagawas, kaykininagakahanawugmahanaw,apanangusaka halangdonngahandumananmolungtadsawalay katapusan.
8Oakonganak!ayawitugotngaangusakababayeng buangbuangmaglimbongkanimopinaagisaiyang sinultihan,arondilikamamatayngalabingmakalolooy sakamatayon,ugmabitikkaniyasapukothangtudnga malit-aganka.
9Oakonganak!ayawtinguhaaangusakababayenga natulogubanangbistiugubanangmgapahumot,nga talamayonugbuangbuangsaiyangkalag.Alautikaw konikawmagahatagkaniyasabisanunsangaimo,kun itugyankaniyaanganaasaimongkamot,ugsiya magahaylokanimosapagpakasala,ugangDiosmasuko kanimo
10Oakonganak!ayawpagpanig-ingonsakahoynga almendras,kaykininagapamungaugmgadahonsa atubangansatananngamgakahoy,ugsamakaonnga bungasaulahinilangtanan,kondilingamahisamakasa kahoyngasikomoro,nganagapamungaugmakaonnga bungasaatubangansatananngamgakahoy,ugmga dahonsaulahinilangtanan
11Oakonganak!idukoangimongulosaubos,ug pahumokaangimongtingog,ugmagmatinahuron,ug lakawsatul-idngadalan,ugayawpagbinuangUg ayawpagpatugbawsaimongtingogsadihangaikaw mokatawakaykonkinipinaagisausakamakusognga tingogngaangusakabalaygitukod,angasno makatukodugdaghangmgabalaymatagadlaw;ugkon kinitungodsakusogngaangdarogipadpad,angdaro diligayudmakuhagikansailalumsamgaabagasamga camello
12Ohanak!angpagsalbarugmgabatoubansausaka tawongmanggialamonlabipangmaayokaysapaginumugvinoubansausakatawongmasulob-on
13Oakonganak!ibuboangimongbinosaibabawsa mgalubnganansamgamatarung,ugayawpag-inum ubansawalayalamag,talamayonngamgatawo.
14Oakonganak!hugpongsamaalamonngamgatawo ngamahadlokonsaDiosugmahisamakanila,ugayaw pagduolsamgawalayalamag,tingaliunyaikaw mahisamakaniyaugmakakat-onsaiyangmgapaagi.
15Oakonganak!sadihangaikawadunayusaka kaubanousakahigala,sulayisiya,ugpagkahuman himoasiyangausakakaubanugusakahigala;ugayaw siyapagdayegangawalaypagsulay;ugayawpagdaot angimongsinultihanubansausakatawongakulangsa kaalam.
16Oakonganak!samtangangusakasapinmagpabilin saimongtiil,lakawubanniinisamgatunok,ughimoa angusakadalanalangsaimonganakngalalaki,ug alangsaimongpanimalayugsaimongmgaanak,ug himoaangimongsakayanngalig-onsadilipasiya
motaboksadagatugangiyangmgabaludugmalunod ugdilisiyamahimo.naluwas.
17Oakonganak!konangadunahanmokaonugbitin, silamoingon,--"Kinipinaagisaiyangkaalam,"ugkon angusakakabusmokaonniini,angmgatawomoingon, "Gikansaiyangkagutom."
18Oakonganak!siyakontentosaimonginadlaw-adlaw ngakalan-onugsaimongmgabutang,ugdilimaibugsa unsaangiyasauban.
19Oakonganak!ayawpakighigalasabuangbuang,ug ayawpagkaonugtinapayubankaniya,ugayaw pagmayasamgakalisdanansaimongmgasilingan. Kongangimongkaawaymagbuhatugdautankanimo, pakitaisiyaugkalolot.
20Oakonganak!angtawonganahadloksaDios kahadlokisiyaugpasidunggisiya.
21Oakonganak!angwalayalamagmapukanug mapandol,ugangmanggialamon,bisansiyamapandol, siyadilimatarug,ugbisansiyamatumbasiyamobangon dayon,ugkonsiyamasakiton,siyamakaatimansaiyang kinabuhiApanalangsaignorante,hungogngatawo, alangsaiyangsakitwalaytambal
22Oakonganak!konangusakatawomoduolkanimo ngaubossaimongkaugalingon,adtosaunahansa pagsugatkaniya,ugmagpabilinnganagbarog,ugkon siyadilimakabaluskanimo,angiyangGinoomobayad kanimoalangkaniya
23Oakonganak!ayawpagpunggiangpagbunalsa imonganakngalalaki,kayangpagbunalsaimonganak samasakinalibangsatanaman,ugsamasapaghigotsa babasapuntil,ugsamasapaghigotsamgamananap,ug samasapagsirasapultahan
24Oakonganak!pugngiangimonganakgikansa pagkadautan,ugtudloisiyasamgapamatasansadilipa siyamosukolbatokkanimougdad-onkangadtosa pagtamaytaliwalasamgakatawhanugikawmagbitay saimongulodihasakadalananugsamgakatigumanug ikawsilotantungodsapagkadautansaiyangdautannga mgabuhat
25Oakonganak!Magkuhakaugusakamatamboknga vacangaadunaypanit,ugusakaasnongadakuuban angiyangmgakoko,ugayawpagpalitugusakavaca ngaadunaydagkungmgasungay,nipakighigalasausa katawongamalimbongon,nipagkuhaugusaka palaawayngaulipon,niusakakawatanngababaye, alangsatananngaimongmahimo.kanilailanglaglagon.
26Oakonganak!ayawitugotngaangimongmga ginikananmagtunglokanimo,ugangGinoomahimuot kanila;kaykinigiingon,"Siyanganagtamaysaiyang amahanosaiyanginahankinahanglanngamamataysa kamatayon(akonagpasabutsakamatayonsasala);ug siyanganagatahodsaiyangmgaginikananmolugway saiyangmgaadlawugsaiyangkinabuhiugmakakitasa tananngamaayo."
27Oakonganak!ayawpaglakawsadalanngawalay hinagiban,kaywalakamahibalokanus-aangkaaway mosugatkanimo,aronikawmakaandamalangkaniya.
28Oakonganak!ayawkamopagpanig-ingonsausaka kahoyngawalaydahonngawalamotubo,kondilisama sausakakahoynganatabonansaiyangmgadahonug
mgasanga;kayangtawongawalayasawaomgaanak naulawandinhisakalibutanuggidumtannila,samasa usakakahoyngawalaydahonugwalaybunga
29Oakonganak!mahisamakamosausakamabungaon ngakahoydihasadaplinsadalan,kansangbunga pagakan-onsatananngamoagi,ugangmgamananapsa kamingawanmopahulaysailalumsaiyanglandong,ug mokaonsaiyangmgadahon.
30Oakonganak!Angmatagkarneronganahisalaag gikansaiyangagiananugangiyangmgakauban mahimongpagkaonsalobo.
31Oakonganak!ayawpag-ingon,"Angakongginoo maoyusakabuangugakomanggialamon,"ugayaw pag-asoysasinultihansapagkawalayalamagug kabuang,arondilikaniyatamayon.
32Oakonganak!ayawkamopagpasakopniadtongmga uliponngaginaingonsailangmgaginoo,"Palayo kanamo,"kondiliusakanilangailangginaingon,"Duol ugdumuolkanamo."
33Oakonganak!ayawpag-ampingsaimonguliponsa atubangansaiyangkauban,kaywalakamahibalokong kinsakanilaanglabingbililhonkanimosakatapusan
34Oakonganak!ayawkahadloksaimongGinoonga nagbuhatkanimo,kaybasinsiyamaghilumkanimo
35Oakonganak!himoangamatahumangimong sinultihanugtam-isangimongdila;ugayawtugotiang imongkaubansapagtunobsaimongtiil,tingaliunya siyamakatunobsalaingpanahonsaimongdughan
36Oakonganak!konimongbunalanangusaka manggialamonngatawopinaagisapulongsakaalam, kinimotagosaiyangdughansamasausakamaliputon ngapagbatisakaulaw;apankongimongbunalanang walayalamagsausakasungkodsiyadilimakasabutni makadungog
37Oakonganak!kongmagpadalakaugusakamaalam ngatawoalangsaimongmgapanginahanglan,ayaw siyapagsugoaugdaghan,kaybuhatonniyaangimong bulohatonsumalasaimonggusto:ugkongmagpadala kaugusakabuang,ayawsiyapagsugoa,kondili lumakawkaugbuhataangimongpatigayon,kaysugoa siya,diliniyabuhatonangimonggustoKongsila magpadalakanimosanegosyo,pagdalisapagtuman niinisamadali.
38Oakonganak!ayawpaghimougusakakaawaysa usakatawongalabipangkusgankaykanimo,kaysiya mosukolkanimo,ugangiyangpanimaluskanimo.
39Oakonganak!sulayiangimonganakngalalake,ug angimongalagad,sadilipanimoitugyanangimong mgabutangngadtokanila,tingaliunyailanglaglagon sila;kaysiyakinsaadunaybug-osngakamotgitawag ngamaalamon,bisankonsiyausakabuangugwalay alamag,ugsiyakinsaadunaywalaysulodngakamot gitawagngakabus,walayalamag,bisankonsiyaang prinsipesamgamaalamon.
40Oakonganak!Nakakaonakougusakacolocynth, uggilamoyangmgaaloe,ugwalaakoynakit-annga labipakapaitkaysakakabusugkanihit.
41Oakonganak!tudloiangimonganakngalalakisa pagdaginotugkagutom,aronsiyamakahimougmaayo sapagdumalasaiyangpanimalay
42Oakonganak!ayawpagtudlosamgawalayalamag sapinulongansamanggialamonngamgatawo,kaykini mabug-atalangkaniya
43Oakonganak!ayawipakitaangimongkahimtangsa imonghigala,arondilikaniyatamayon.
44Oakonganak!angpagkabutasakasingkasinglabi pangmalisudkaysapagkabutasamgamata,kayang pagkabutasamgamatamahimongamagiyahansa hinayhinay,apanangpagkabutasakasingkasingdili matultolan,ugkinimobiyasatul-idngadalan,ug moadtosahiwi.paagi.
45Oakonganak!angpagkapandolsausakatawosa iyangtiilmasmaayopakaysapagkapandolsausakan pinaagisaiyangdila.
46Oakonganak!angusakahigalangahaduolmas maayopakaysausakamaayongaigsoonngaatuasa halayo.
47Oakonganak!angkatahummawalaapanang pagkat-onmolungtad,ugangkalibutanmawad-anug kawang,apanangusakamaayongngalandili mahimongkawangnimawala
48Oakonganak!Angtawongawalaykapahulayan, angiyangkamatayonlabipangmaayokaysaiyang kinabuhi;ugangtingogsapaghilakmasmaayopakay satingogsapag-awit;kayangkasubougpaghilak,kon angkahadloksaDiosanaakanila,labipangmaayokay satingogsapag-awitugpagmaya
49Oakonganak!Angpaasabakingaanaasaimong kamotlabipangmaayokaysagansangaanaasakolon saimongisigkatawo;ugangusakakarnerongaduol kanimomasmaayopakaysausakabakasahalayo;ug angusakagoryonsaimongkamotlabipangmaayokay sausakalibongamgalanggamnganagalupad;ugang kakabusnganagatigummasmaayopakaysa pagsabwagsadaghanngamgatagana;ugangbuhinga milomasmaayopakaysapatayngaleon;ugangusaka librangabalhibomasmaayopakaysausakalibrasa bahandi,angakonggipasabutsabulawanugsalapi;kay angbulawanugangsalapigitagoanuggitabonansayuta, ugdilimakita;apanangbalhibosacarneronagapabilin samgatiyanggihanugkinimakita,ugkini makapatahumkaniyanganagasaputniini.
50Oakonganak!anggamayngabahandimasmaayo pakaysanagkatagngabahandi.
51Oakonganak!angbuhingairomasmaayopakaysa patayngakabos.
52Oakonganak!Angkabosnganagbuhatugmatarong masmaayopakaysausakadatonganamataysasala.
53Oakonganak!tipigiangusakapulongdihasa imongkasingkasing,ugkinidakoalangkanimo,ug pagbantayngamawalaangimongpagpadayagsa sekretosaimonghigala.
54Oakonganak!ayawpagpagulaaangusakapulong gikansaimongbabahangtudngaikawmakatambagsa imongkasingkasing.Ugayawpagbarugsataliwalasa mgatawongapanag-away,tungodkaygikansausaka dautanngapulongmogulaangusakapanag-away,ug gikansausakaawaymogulaanggubat,uggikansa gubatmogulaangpanag-away,ugikawmapugossa
pagsaksi;apandagangikandidtougpahuwayang imongkaugalingon.
55Oakonganak!ayawpagsukolsausakatawonga maskusgankaykanimo,apanpagbatonugusaka mapailubonngaespiritu,ugpaglahutayugusaka matarungngapaggawi,kaywalanaylabawpaniana.
56Oakonganak!ayawpagdumotsaimongunang higala,kayangikaduhadilimolungtad.
57Oakonganak!bisitahaangkabussaiyangkagulanan,ugsultihisiyasaatubangansaSultan,ugbuhata angimongkakugisapagluwaskaniyagikansababasa leon.
58Oakonganak!ayawpagmayadihasakamatayonsa imongkaaway,kaysadilimadugayikawmahimonga iyangsilingan,ugsiyanganagbiaybiaykanimoimong tahuronugpasidungganugmag-unaubankaniyasa pagtimbaya.
59Oakonganak!Kongangtubigmohunongpauntasa langit,ugangitomngauwakmaputi,ugangmirra motam-issamasadugos,nanangmgatawongwalay alamagugangmgabuangbuangmakasabutug mahimongmanggialamon
60Oakonganak!konikawbuotngamagmaalamon, pugngiangimongdilagikansapagpamakak,ugang imongkamotgikansapagpangawat,ugangimongmga matasapagtan-awsadautan;unyaikawpagatawgon ngamanggialamon
61Oakonganak!pasagdingaangmanggialamonnga tawomagbunalkanimosausakabunal,apanayaw itugotngaangbuangbuangmakadihogkanimosa matam-isngapahumotPagpaubossaimong pagkabatan-onugpasidunggankasaimong katigulangon
62Oakonganak!dilikamakasukolsausakatawosa mgaadlawsaiyangkagahum,nisasubasamgaadlaw saiyangpagbaha
63Oakonganak!ayawpagdalidalisakasalsausaka asawa,kaykongmahitabokiningamaayo,siya moingon:Ginooko,tagaanmoakougtagana;ugkong kinimahitabongadilimaayo,siyamagabaluskaniya ngamaoyhinungdanniini
64Oakonganak!bisankinsangamaanyagsaiyang bisti,siyamaorasaiyangsinultihan;ugsiyangaadunay dautangpanagwaysaiyangbisti,siyausabmaousabsa iyangsinultihan.
65Oakonganak!kongikawnakabuhatugusaka pagpangawat,ipahibalokinisaSultan,ugihatagkaniya angbahinniini,aronikawmaluwasgikankaniya,kay kondili,ikawmagaantussakapaitan.
66Oakonganak!pakighigalasatawokansangkamot busogugbusog,ugayawpakighigalasatawokansang kamotgipiyonguggigutom.
67Adunayupatkamgabutangdiindiliangharioang iyangkasundalohanmahimongluwas:pagdaugdaugsa vizier,ugdilimaayongagobyerno,ugpagtuissa kabubut-on,ugpagpanglupigibabawsahilisgutan;ug upatkabutangngadilimatago:angbuotan,ugang buangbuang,ugangdato,ugangkabus.'
KAPITULO3
SiAhikarmiretirogikansaaktibongpag-apilsamga kalihokansaestado.Iyanggitugyanangiyangmga kabtanganngadtosaiyangmaluibonngapag-umangkon. Aniaangkatingad-anngaistoryakunggiunsaangusa kadilimapasalamatonngamapatuyangonnahimonga peke.Angusakamaalamonglarawsapagsal-otkang Ahikarmiresultasaiyangpagkakondenarsakamatayon. DayagngaangkataposansaAhikar.
1SaingonnamulongsiHaiqâr,ugsadihangasiya nakahumanniiningamgasugougmgaproverbio ngadtokangNadan,anganakngalalakesaiyangigsoon ngababaye,siyanaghunahunangaiyangtipigansilang tanan,ugsiyawalamahibalongaimbisnianasiya nagpakitakaniyaogkakapoyugpagtamayug pagbiaybiay.
2HumanniadtosiHaiqârmilingkodngahilomsaiyang balayuggitugyanngadtokangNadanangtananniyang kabtangan,ugangmgaulipon,ugangmgasulugoong babaye,ugangmgakabayo,ugangmgabaka,ugang tananngaubanpangaiyanggipanag-iyaugnaangkon; uganggahumsapagtanyagugsapagdilinagpabilinsa kamotniNadan
3UgsiHaiqârmilingkodngapahulaysaiyangbalay,ug samatagkaronugunyasiHaiqârmiadtougmihatagsa iyangpagtahudsahari,ugmipauli
4KaronsadihangasiNadannakasabutngaanggahum sapag-agdaugsapagdilidihasaiyangkaugalingonnga kamot,iyanggitamayangposisyonniHaiqârug gibiaybiaysiya,ugmisugodsapagbasolkaniyasa mataghigayonngasiyamagpakita,nganag-ingon,'Ang akonguyoanngasiHaiqâranaasaiyangdotage,ugsiya walaynahibaloankaron'
5Ugsiyamisugodsapagkulatasamgauliponugsa mgauliponngababaye,ugsapagbaligyasamgakabayo ugsamgakamelyougsapaggastosatanannga gipanag-iyasaiyanguyoanngasiHaiqâr
6UgsadihangasiHaiqârnakakitangasiyawalay kalooysaiyangmgaalagadnisaiyangpanimalay,siya mitindogugmigukodkaniyagikansaiyangbalay,ug nagpadalaaronsapagpahibalosaharingaiyang gipatibulaagangiyangmgakabtanganugangiyang mgatagana.
7UgangharimitindogugmitawagkangNadan,ug miingonkaniya:'SamtangsiHaiqârbuhipa,walayusa ngamagmandosaiyangmgabutang,nisaiyang panimalay,nisaiyangmgakabtangan.'
8UgangkamotniNadangibayawgikansaiyanguyoan ngasiHaiqâruggikansatananniyangmgakabtangan, ugsakasamtanganwalasiyamosulodnimogawas,ni motimbayakaniya.
9UnyasiHaiqârnagbasulkaniyasaiyangpaghago ubankangNadanngaanakngalalakisaiyangigsoon ngababaye,ugsiyanagpadayonsahilabihangkasubo.
10UgsiNadanadunayusakamanghudngalalakenga gihinganlansiBenuzârdân,busasiHaiqârmikuha kaniyangadtosaiyangkaugalingonpuliniNadan,ug gipadakouggipasidunggansiyasatumangkadungganan.
Ugiyanggitugyankaniyaangtananngaiyanggipanagiya,uggihimosiyangagobernadorsaiyangbalay.
11KaronsadihangasiNadannakasabutsanahitabo siyagidakopubansakasinaugsapangabugho,ugsiya misugodsapagmulosamatagusanganangutanakaniya, ugsapagbiaybiaysaiyanguyoanngasiHaiqâr,nga nagaingon:Angakonguyoanmigukodkanakogikansa iyangbalay,ugsiyagipalabiangakongigsoonkay kanako,apankonangLabingHataasngaDiyos maghatagkanakoggahom,dad-onkokaniyaang kaalaotansapagpatay.'
12UgsiNadannagpadayonsapagpamalandongbahin sakapandolanngaiyangmahimoalangkaniya.Ugsa walamadugaygibalikbalikkininiNadansaiyang hunahuna,ugmisulatugusakasulatngadtokangAchis, anakngalalakeniShahngaMaalamon,harisaPersia, nganagaingonniini:
13'Angkalinawugkahimsogugkusogugkadungganan gikankangSennacheribngaharisaAsiriaugNinive,ug gikansaiyangvizierugsaiyangsekretaryongasi Haiqârnganhakanimo,Ohhalangdonngahari!Himoa ngaadunaydenariosataliwalakanimougkanako
14Ugsadihangakiningsulatmoabutkanimo,kong ikawmotindogugmoadtosamadalingadtosa kapatagansaNisrîn,ugsaAsiria,ugsaNinive,itugyan kokanimoanggingharianngawalaygubatugwalay gubat'
15Ugnagsulatusabsiyauglainngasulatsangalanni HaiqârngadtokangFaraonngaharisaEgipto'Himoa ngaadunaykalinawtalikanimougkanako,Oh gamhananghari!
16Kongsapanahonngakiningsulatmoabutkanimo, motindogkaugmoadtosaAsiriaugsaNinivesa kapatagansaNisrîn,itugyankokanimoanggingharian ngawalaygubatugwalaygubat
17UgangsinulatniNadansamasasinulatsaiyang uyoanngasiHaiqâr
18Unyaiyanggipiloangduhakaletra,uggiselyohan silasaselyosaiyanguyoanngasiHaiqâr;bisanpa nianasiladidtosapalasyosahari
19Unyamiadtosiyaugmisulatusabugsulatgikansa haringadtosaiyanguyoanngasiHaiqâr:'Angkalinaw ugkahimsogsaakongVizier,akongSekretaryo,akong Chancellor,Haiqâr.
20OhHaiqâr,sadihangakiningasulatmoabutkanimo, tigumaangtananngamgasundalongaubankanimo,ug himoasilangahingpitsasaputugsagidaghanon,ug dad-asilangarikanakosaikalimakaadlawsa kapatagansaNisrîn.
21Ugsadihangaikawmakakitakanakodidtonga nagpadulongkanimo,pagdaliughimoaang kasundalohanngamolihokbatokkanakoingonsausaka kaawayngamakig-awaykanako,kayakoubankanako angmgaembahadorniParaonngaharisaEhipto,aron silamakakitasakusogsaatongkasundalohanug mahimongmahadlokkanato,kaysilaatongmgakaaway ugsilanagdumotkanato.'
22Unyaiyanggitimbrehanangsulatuggipadalakini kangHaiqârpinaagisausasamgasulugoonsahari.Ug iyanggikuhaanglainngasulatngaiyanggisulat,ug
gibukladkinisaatubangansahari,uggibasakiningadto kaniya,uggipakitakaniyaangpatik.
23Ugsapagkadungogsaharikongunsaanganaasa sulat,siyanalibogsausakadakungkalibug,ugnasuko sausakadakuugmabangisngakasuko,ugmiingon:Ah, gipakitakoangakongkaalam!unsayakongnabuhat kangHaiqârngaiyanggisulatkiningmgasulatsaakong mgakaaway?Maobakiniangakongbalusgikankaniya saakongmgakaayohankaniya?'
24UgsiNadanmiingonkaniya:Ayawkaguol,Ohhari; nimasuko,apanmoadtokitasakapatagansaNisrînug tan-awonnatokontinuodbaangsugilanonodili.'
25UnyasiNadanmibangonsaikalimakaadlawug gikuhaanghariugangmgasundalougangbiseer,ug miadtosilasakamingawanngadtosakapatagansa Nisrîn.Ugangharimitan-aw,ugtan-awa!AngHaiqâr ugangkasundalohangipahaluna.
26UgsadihangasiHaiqârnakakitangaangharididto, siyamiduolugmisenyassakasundalohansapaglihok ingonsagubatugsapagpakig-awaybatoksahariingon sanakaplagandihasasulat,siyawalamahibalokon unsaangusakagahongngagikalotniNadansiya 27UgsadihangaangharinakakitasabuhatniHaiqâr siyagiabutsakabalakaugkalisangugkalisang,ug nasukosausakadakungkasuko
28UgsiNadanmiingonkaniya:Nakitamoba,Oh ginookongahari?unsaynabuhataningabastos?apan ayawkasukougayawkaguolnikasakit,kondili lumakawkangadtosaimongbalayuglingkodsaimong trono,ugdad-onkokanimosiHaiqârngaginapusug ginadenahansamgatalikala,ugpapahawaonkoang imongkaawaygikankanimongawalaypaghago' 29Ugangharimibaliksaiyangtrono,nganasuko mahitungodkangHaiqâr,ugwalaygibuhatmahitungod kaniyaUgsiNadanmiadtokangHaiqârugmiingon kaniya,'W'allah,Ohakonguyoan!Angharisa pagkatinuodnagmayadihakanimoubansadakong kalipayugnagpasalamatkanimosapagbuhatsaiyang gisugokanimo
30Ugkaronsiyanagpadalakanakonganhikanimoaron imongpalaktonangmgasundalongadtosailangmga katungdanan,ugmoduolkakaniyaubanangimongmga kamotngaginapossaimongluyo,ugangimongmgatiil gikadenahan,aronangmgasinugoniFaraonmakakita niini,ugngaangharimahimounta.gikahadlokannila ugsailanghari.'
31UnyamitubagsiHaiqârugmiingon,'Ang pagpatalinghugmaoangpagtuman.'Ugsiyamitindog gilayon,uggigapusniyaangiyangmgakamotsaluyo niya,uggigapusniyaangiyangmgatiil.
32UggikuhasiyaniNadan,ugmiubankaniyangadto sahari.UgsadihangasiHaiqârmisulodsaatubangan sahari,siyamiyukbosaatubanganniyadihasayuta,ug nangandoyalangsagahumugkinabuhingawalay katapusanngadtosahari.
33Unyamiingonanghari,'OHaiqâr,akongSekretaryo, angGobernadorsaakongmgakalihokan,akong Chancellor,angmagmamandosaakongEstado,sultihi akokonunsangakadautanangakongnabuhatkanimo
ngaikawmigantikanakopinaaginiiningmangil-adnga buhat.'
34Unyailanggipakitakaniyaangmgasulatsaiyang sinulatugubansaiyangselyo.UgsadihangasiHaiqâr nakakitaniini,angiyangmgabuktonnangurogugang iyangdilagihigotdihadiha,ugsiyadilimakahimosa pagsultiugusakapulongtungodsakahadlok;apan iyanggidukoangiyangulopaingonsayutaugamang.
35Ugsadihangaangharinakakitaniini,siyamibati ngaangbutanggikankaniya,ugsiyadihadihamitindog ugmisugokanilasapagpataykangHaiqâr,ugsa pagbunalsaiyangliogpinaagisaespadasagawassa siyudad.
36UnyasiNadanmisinggitugmiingon,'OhHaiqâr,O itomnganawong!unsamaykapuslanankanimosa imongpagpamalandongosaimonggahumsapagbuhat niiningabuhatngadtosahari?
37MaokinianggiingonsatigsugilonUgangngalansa espadamaosiAbuSamîk.Ugangharimiingonkaniya: Ohespada!Tumindogka,lumakawka,buksiangliogni Haiqârsapultahansaiyangbalay,ugisalibayangiyang ulogikansaiyanglawassausakagatuskamaniko'
38UnyasiHaiqârmiluhodsaatubangansahari,ug miingon:Mabuhiuntaangakongginoongharisawalay katapusan!ugkonikawnagtinguhasapagpataykanako, himoangaangimongpangandoymatuman;ugako nasayudngaakodilisad-an,apanangdautanngatawo kinahanglanngamohatagoghusaysaiyang pagkadautan;bisanpaniana,Oakongginoongahari! Akonangamuyokanimougsaimongpakighigala,tugoti angespadasapaghatagsaakonglawasngadtosaakong mgaulipon,aronilangilubongako,ugangimong uliponmahimongimonghalad'
39Angharimitindogugnagsugosaespadasapagbuhat kaniyasumalasaiyangtinguha
40Ugsiyadiha-dihadayonmisugosaiyangmga sulugoonsapagkuhaniHaiqârugsaespadaugmouban kaniyangahuboaronsilamakapataykaniya
41UgsadihangasiHaiqârnahibalosatinongasiya pagapatyonsiyanagpasugongadtosaiyangasawa,ug miingonkaniya,'Gumulaugsugataako,ughimoanga ubankanimoangusakalibokabatan-ongmgaulay,ug sul-obansilasamgasininangapurpuraugsedaaronsila makahilakalangkanakosadilipaangakongkamatayon.
42Ugandamaangusakalamesaalangsaespadaugsa iyangmgaalagad.Ugsagolaangdaghangbino,aron silamakainum.'
43Uggibuhatniyaangtananngaiyanggisugokaniya. Ugsiyamaalamonkaayo,abtik,ugbuotan.Ugiyang gihiusaangtanangposiblengpagtahudugpagkat-on.
44Ugsadihangaangkasundalohansahariugang espadamiabutnakaplagananglamesanganaandamna, ugangbinougangmaluhongamgasudlanan,ugsila misugodsapagpangaonugpag-inomhangtudngasila nabusogugnahubog.
45UnyagikuhaniHaiqârangespadagawassapanon ugmiingon,'OAbuSamîk,walabaikawmahibalonga sadihangasiSarhadumanghari,angamahanni Sennacherib,buotmopataykanimo,gikuhakoikawug
gitagoankasausakadapithangtudangkasukosahari nahanawugsiyanangutanakanimo?
46Ugsadihangagidalakoikawngadtosaiyang atubangansiyanalipaydihakanimo:ugkaron hinumdumiangkalolotngaakonggibuhatkanimo.
47Ugakonasayudngaangharimaghinulsolkaniya mahitungodkanakougmasukoubansadakongakasuko mahitungodsaakongpagpatay.
48Kayakowalaysad-an,ugmahitabongasadihanga ikawmoatubangkanakosaiyangatubangansaiyang palacio,ikawmakasugatugdakungakaayohan,ug mahibalongasiNadanngaanakngalalakesaakong igsoonngababayenaglimbongkanako,ugnagbuhat niiningdautanngabuhatkanako,uganghari maghinulsolsaiyangpagpataykanako;ugkaronako adunaysilongsatanamansaakongbalay,ugwalayusa nganakahibaloniini.
49TagoaakoniiniubansakahibalosaakongasawaUg akoadunayusakauliponsabilanggoanngatakossa pagpatay.
50Dad-asiyasagawasugisul-obsiyasaakongmga bisti,ugsugoaangmgasulugoonsadihangmahubog silasapagpataykaniyaDilinilamahibal-ankungkinsa angilanggipatay
51Ugisalibayangiyangulosausakagatuskamaniko gikansaiyanglawas,ugihatagangiyanglawassa akongmgauliponaronilangilubongkiniUgikaw makatipigugusakadakungbahandiubankanako
52Ugunyaangespadanaghimosumalasagisugo kaniyaniHaiqâr,ugsiyamiadtosahariugmiingon kaniya,'Hinautngaangimongulomabuhisawalay katapusan!'
53UnyaangasawaniHaiqârmipaubosngadtokaniya satagoananmatagsemanakonunsaangigoalang kaniya,ugwalayusanganahibaloniinigawassaiyang kaugalingon
54Ugangistoryagitahouggisubliugmikaylapsa tibuokdapitsamatagdapitkonsaunsangpaagisi HaiqârangSagegipatayugnamatay,ugangtanang katawhannianangasiyudadnagbangotanalangkaniya 55Ugsilananghilakugmiingon:Alautkanimo,Oh Haiqâr!ugalangsaimongpagkat-onugsaimong pagkamatinahuron!Pagkasubomahitungodkanimoug mahitungodsaimongkahibalo!Asamanmakaplagan anglainngasamakanimo?ugasamayusakatawonga hilabihankaintelihente,hilabihankamakinaadmanon, hilabihankahanassapagmandongasamakanimonga siyamahimongamopulisaimongdapit?'
56ApanangharinaghinulsolmahitungodkangHaiqâr, ugangiyangpaghinulsolwalamakapuloskaniya.
57UnyaiyanggitawagsiNadanugmiingonkaniya, 'Lakawugdad-aangimongmgahigalaubankanimoug paghimougpagbangotanugpaghilakalangsaimong uyoanngasiHaiqâr,ugpagbakhoalangkaniyaingonsa nabatasan,nganagpasidungogsaiyanghandumanan.'
58ApansadihangasiNadan,angbuang,angwalay alamag,angmatig-angakasingkasing,miadtosabalay saiyanguyoan,siyawalamihilakninagsuboni nagminatay,apannagtigumsawalaykasingkasingug
salawayonngamgatawougmisugodsapagkaonug pag-inom.
59UgsiNadanmisugodsapagdakopsamgasulugoong babayeugsamgauliponngaiyaniHaiqâr,uggigapos silauggisakitsilauggibunalansilasausakamasakit ngapagbunal.
60Ugsiyawalamagtahodsaasawasaiyanguyoan,siya nganagmatutokaniyasamasaiyangkaugalingonganak, apanbuotngasiyamahulogngadtosapagpakasalauban kaniya.
61ApansiHaiqârgiputolngadtosatagoanan,ugiyang nadungogangpaghilaksaiyangmgauliponugsaiyang mgasilingan,ugsiyanagdayegsaLabingHataasnga Diyos,angUsangaMaluluy-on,ugmihatagugmga pasalamat,ugsiyakanunaynganag-ampoug nangamuyosaLabingHataasngaDiyos..
62Ugangespadamiadtosamatagkaronugunya ngadtokangHaiqârsamtangdidtosiyasataliwalasa tagoanan:ugsiHaiqârmiadtougnagpakilooykaniya. Ugiyanggilipaysiyaugnanghinautngasiyaluwason.
63Ugsadihangaangistoryagitahosaubangmga nasudngasiHaiqârangSagegipatay,angtanannga mgaharinasubougnagtamaynihariSennacherib,ug silanagminataytungodkangHaiqârangtigsulbadsa mgatigmo
KAPITULO4
"AngmgatigmosaSphinx"Unsagyudangnahitabo kangAhikarIyangpagbalik
1UgsadihangaangharisaEgiptonakasigurongasi Haiqârgipatay,siyamitindogdihadihaugmisulatug usakasulatngadtokanghariSennacherib,nga nagpahinumdomkaniyaniini'sakalinawugsa kahimsogugsakusogugsakadunggananngaamong gitinguhailabinaalangkanimo,akongminahalnga igsoon,sihariSennacherib
2Akonagtinguhasapagtukodugusakakastilyotalisa langitugsayuta,ugakobuotngaikawmagpadala kanakougusakamaalamon,maalamonngatawogikan kanimoaronsapagtukodniinialangkanako,ugsa pagtubagkanakosatanannakongmgapangutana,ug aronakomakabatonsabuhisugmgabuhissaAsiria sulodsatulokatuig.'
3Unyaiyanggitimbrehanangsulatuggipadalakini kangSenakerib.
4Gikuhaniyakiniuggibasakiniuggihatagkinisa iyangmgaviziersugsamgahalangdonsaiyang gingharian,ugsilanangalibogugnaulaw,ugsiya nasukosausakadakongakasuko,ugnaglibogkon unsaonniyasapaglihok.
5Unyaiyanggitigumangmgatigulangugangmga makinaadmanonngamgatawougangmga manggialamonngamgatawougangmgapilosopo,ug angmgamananagnaugangmgaastrologo,ugang matagusangadidtosaiyangyuta,uggibasasilasasulat ugmiingonkanila,Kinsakaninyoangbuotadtoasi ParaonngaharisaEhiptougtubagasiyasaiyangmga pangutana?'
6Ugsilamiingonkaniya:Ohamongginoongahari! nahibalokangawalayusasaimongginghariannga nakahibaloniiningamgapangutanagawaskangHaiqâr, imongvizierugsekretaryo.
7Apanalangkanamo,kamiwalaykahanasniini,gawas konsiNadan,anganakngalalakesaiyangigsoonnga babaye,kaysiyanagtudlokaniyasatananniyang kaalam,ugkahibalo,ugkahibalo.Tawgasiyanganha kanimo,basigiyangmabadbadkininggahingahigot.'
8UnyaangharimitawagkangNadan,ugmiingon kaniya:Tan-awakiningsulata,ugsabtakonunsayanaa niini.UgsanabasakininiNadan,siyamiingon:Oh akongginoo!kinsaymakahimosapagtukodugusaka kutasataliwalasalangitugsayuta?
9Ugsadihangaangharinakadungogsapakigpulongni Nadansiyanasuboubansausakadakoughilabihannga kasubo,ugmikanauggikansaiyangtronougmilingkod saabo,ugmisugodsapaghilakugpagbakhotungodsa Haiqâr.
10Nganagaingon,'Ohakongkaguol!OHaiqâr,kinsa nakahibalosamgasekretougsamgatigmo!alautako alangkanimo,OhHaiqâr!Ohmagtutudlosaakongyuta ugmagmamandosaakonggingharian,asako makakaplagugsamakanimo?OHaiqâr,Omagtutudlo saakongnasod,asamanakomodangopkanimo?alaut akoalangkanimo!giunsakopaglaglagkanimo!ugako naminawsapakigpulongsausakabuang,ignorantenga batanglalakingawalaykahibalo,walayrelihiyon,walay pagkalalaki
11Ah!ugpag-usabAhparasaakongkaugalingon! kinsaymakahatagkanimokanakosamakausalang,o makapahibalokanakongasiHaiqârbuhi?ugihatagko kaniyaangkatungasaakonggingharian
12Diinmankinialangkanako?Ah,Haiqâr!aronako makakitakanimosamakausara,aronakomabusogsa pagtutokkanimo,ugsapagkalipaydihakanimo 13Ah!Oakongkasuboalangkanimosatanang panahon!OHaiqâr,giunsakopagpataykanimo!ugako walamagdugaydihakanimohangtudngaakongnakita angkatapusansabutang
14Ugangharinagpadayonsapaghilakgabiiugadlaw Karonsadihangaangespadanakakitasakasukosahari ugsaiyangkasuboalangkangHaiqâr,angiyang kasingkasingnahumokngadtokaniya,ugsiyamiduol ngadtosaiyangatubanganugmiingonngadtokaniya: 15'Ohakongginoo!sugoaangimongmgaalagadsa pagputolsaakongulo.'Unyamiingonangharingadto kaniya:'Alautkanimo,AbuSamîk,unsaangimong sayop?'
16Ugangespadamiingonkaniya:Ohakongagalon! angtagsatagsakauliponngamagabuhatsasupaksa pulongsaiyangagalon,gipatay,ugakonagbuhatug supaksaimongsugo.
17Unyaangharimiingonkaniya.'Alautkanimo,OAbu Samîk,saunsangaimonggibuhatngasupaksaakong sugo?'
18Ugangespadamiingonkaniya:Ohakongginoo! ikawnagsugokanakosapagpataykangHaiqâr,ugako nasayudngaikawmaghinulsolmahitungodkaniya,ug ngasiyanasakitan,ugakonagtagokaniyasausaka
dapit,ugakonggipatayangusasaiyangmgaulipon,ug siyakaronluwasnasaatabay,ugkonikawmosugo kanakodad-onkosiyanganhakanimo
19Ugangharimiingonngadtokaniya.'Alautkanimo,O AbuSamîk!gibiaybiaymoakougakomaoangimong ginoo.'
20Ugangespadamiingonkaniya:Dili,kondilipinaagi sakinabuhisaimongulo,Ohginooko!AngHaiqâr luwasugbuhi.'
21Ugsadihangaangharinakadungogniananga pulong,siyamibatingasiguradosamaongbutang,ug angiyangulomilangoy,ugsiyanaluyatungodsa kalipay,ugsiyamisugokanilasapagdalasaHaiqâr.
22Ugsiyamiingonsaespada,'Ohkasaligannga sulugoon!konangimongsinultihantinuod,gustoko ngapadatoka,ugipataasangimongdignidadlabawsa tanannimongmgahigala.'
23Ugangespadanaglakawngamalipayonhangtudnga miabutsiyasabalayniHaiqâr.Ugiyanggiablihanang pultahansatagoanan,ugnanaugsiyaugiyangnakitasi Haiqârnganaglingkod,nganagdayegsaDios,ug nagpasalamatKaniya
24Ugsiyamisinggitngadtokaniya,nganagaingon,'Oh Haiqâr,akonagdalasalabingdakongakalipay,ug kalipay,ugkalipay!'
25UgsiHaiqârmiingonkaniya,'Unsaangbalita,O AbuSamîk?'Ugiyanggisuginlansiyasatanan mahitungodkangFaraongikansasinugdanhangtudsa katapusanUnyaiyanggikuhasiyaugmiadtosahari
26Ugsadihangaangharimitan-awkaniya,siya nakakitakaniyadihasakahimtangsakawalad-on,ug ngaangiyangbuhokmituboingonsaihalasngamga mananapugangiyangmgakukoingonsamgakukosa usakaagila,ugngaangiyanglawasnahugawansaabug, ugangkolorsaiyangnawongnausabugnahanawug karonsamasaabo
27Ugsadihangaangharinakakitakaniya,siyanasubo tungodkaniya,ugdihadihamitindogugmigakoskaniya, ugmihalokkaniya,ugmihilaktungodkaniya,ug miingon:DalayegonangDios!nganagpabalikkanimo nganhikanako
28Unyaiyanggihupaysiyauggihupay.Ugiyang gihuboangiyangkupo,ugiyanggisul-obsaespada,ug siyanalooykaayokaniya,uggihatagansiyaugdaghang bahandi,uggipapahulayniyasiHaiqâr.
29UnyamiingonsiHaiqârsahari,'Mabuhiuntaang akongginoongharihangtodsakahangtoran!Kinimao angmgabuhatsamgaanaksakalibutan.Akonagpatubo alangkanakougusakakahoyngpalmaaronako makasandigniini,ugkinimidukosakilid,uggihulog ako.
30Apan,OhakongGinoo!tungodkayakomipakitasa imongatubangan,ayawpag-ibaliwalaangpagdaugdaug kanimo!Ugangharimiingonkaniya:BulahanangDios, nganagpakitakanimougkalooy,ugnahibalongaikaw gidaugdaug,ugnagluwaskanimougnagluwaskanimo gikansapagpatay.
31Apanadtosamainitngakaligoanan,ugkiskisanang imongulo,ugputlaangimongmgakuko,ugilisanang imongmgasaput,uglingawaangimongkaugalingon
sulodsakap-atankaadlaw,aronikawmakahimoug maayosaimongkaugalingonugmouswagsaimong kahimtangugsakolorsaimongnawongmahimong mobalikkanimo.'
32Unyagihubosahariangiyangmahalonngasaput,ug gisul-obkinisaHaiqâr,ugsiHaiqârnagpasalamatsa Diosugmihatagugkatahuransahari,ugmiadtosa iyangpuloy-ananngamalipayonugmalipayon,nga nagdayegsaLabingHalangdonngaDios.
33Ugangmgatawosaiyangpanimalaynangalipay ubankaniya,ugangiyangmgahigalaugangtanannga nakadungogngasiyabuhinangalipayusab.
KAPITULO5
Angletrasa"mgatigmo"gipakitakangAhikar.Ang mgabatanglalakisamgaagila.Angunanga"eroplano" ngapagsakayAdtosaEhiptoSiAhikar,ngausaka tawosakaalamadunayusabpagbatisapagpakatawa. (Bersikulo27).
1Ugiyanggibuhatingonsagisugosaharikaniya,ug mipahulaysulodsakap-atankaadlaw
2Unyaiyanggisul-obsaiyangkaugalingonangiyang labingmatahumngabisti,ugmiadtonganagkabayo ngadtosahari,ubansaiyangmgauliponsaluyoniyaug saatubanganniya,nganagmayaugnagmaya
3ApansadihangasiNadan,anganakngalalakesa iyangigsoonngababaye,nakasabutsanahitabo,ang kahadlokmidakupkaniyaugangkalisang,ugsiya nalibog,ngawalamahibalosaiyangbuhaton
4UgsadihangasiHaiqârnakakitaniinisiyamisulod ngadtosaatubangansahariugnangumostakaniya,ug siyamibaliksapagtimbaya,ugmipalingkodkaniyasa iyangkiliran,nganagaingonngadtokaniya,
'OakongminahalngaHaiqâr!Tan-awakiningmgasulat ngagipadalakanamosaGinoongaharisaEhiptohuman niyamadungogngagipatayka
5Gipasukonilakamiuggidaogkami,ugdaghansamga tawosaamongnasodangnangalagiwngadtosaEhipto tungodsakahadloksabuhisngagipadalasaharisa Ehiptoaronpangayoonkanamo
6UnyagikuhaniHaiqârangsulatuggibasakiniug nasabtanangsulodniini.
7Unyasiyamiingonsahari.'Ayawkasuko,Oakong ginoo!AkomoadtosaEgipto,ugigaulikoangmga tubagkangFaraon,ugigapakitakokaniyakiningasulat, ugakomotubagkaniyamahitungodsamgabuhis,ug akongpabalikonangtanannganangalagiw;ugibutang kosakaulawanangimongmgakaawaysapanabangsa LabingHalangdonngaDios,ugtungodsaKalipaysa imonggingharian.
8Ugsadihangaangharinakadungogniininga pakigpulonggikankangHaiqârsiyanalipayubansausa kadakungkalipay,ugangiyangkasingkasingmidako ugsiyamipakitakaniyaugkalooy.
9UgsiHaiqârmiingonsahari:Hatagiakougusaka paglangansakap-atankaadlawaronakomakahunahuna niiningapangutanaugmakadumalaniini.Uganghari mitugotniini.
10UgsiHaiqârmiadtosaiyangpuloy-anan,ugiyang gisugoangmgamangangayamsapagkuhaugduhaka batan-ongagilaalangkaniya,ugilanggidakopsilaug gidalasilangadtokaniya:ugiyanggisugoangmga maghahabolsamgapisisapaghabolugduhakapisinga gapasalangkaniya,angmatagusakanila.duhakalibo kamanikoanggitas-on,ugiyanggipakuhaangmga pandayuggisugosilasapaghimougduhakadagkong kahon,ugilanggibuhatkini.
11Unyamikuhasiyaugduhakagagmayngbata,ug naggugolsamatagadlawsapaghaladugmganating karnerougsapagpakaonsamgaagilaugsamgabatang lalaki,uggipasakayangmgabatasalikodsamgaagila, ugiyanggigapossilasausakalig-onngahigot,ug gihigotangkablesamgatiil.samgaagila,ughimoanga silamolupadpataassahinayhinaymatagadlaw,ngadto sagilay-onnganapulokamaniko,hangtudngasila maanadugmatudloanniini;ugsilamibangonsatanang gitas-onsapisihangtudsilamiabutsalangit;angmga lalakinaasailanglikod.Unyaiyanggibirasilangadto saiyangkaugalingon
12UgsadihangasiHaiqârnakakitangaangiyang tinguhanatumannaiyanggisugoangmgabatanga lalakingasadihangasiladad-onsaitaasngadtosa langitsilamosinggit,nganagaingon:
13Dad-ikamiugyutangkolononugbato,aron makatukodkamiugusakakutaalangkangFaraonnga hari;
14UgangHaiqârwalagayudmahumansapagbansay kanilaugsapagbansaykanilahangtudngasilanakaabut salabingposiblengapunto(sakahanas)
15Unyaiyanggibiyaansilaugmiadtosiyasahariug miingonkaniya:Ohakongginoo!angbuhatnahuman sumalasaimongtinguhaTumindogkaubankanako aronikapakitakokanimoangkatingalahan
16Busaangharimitindogugmilingkodubankang Haiqârugmiadtosausakahalapadngadapitug nagpadalasapagdalasamgaagilaugsamgabatang lalaki,ugsiHaiqârmigaposkanilauggibuhiansila ngadtosahanginsatananggitas-onsamgapisi,ugsila misugodsapagsinggitiyasilanggitudloanUnyaiyang gibirasilangadtosaiyangkaugalingonuggibutangsila sailangmgadapit.
17Uganghariugsilangaubankaniyanahibulongsa dakungkahibulong:ugangharimihalokkangHaiqarsa taliwalasaiyangmgamata,ugmiingonkaniya:Lakaw sapakigdait,Ohakonghinigugma!Ogarbosaakong gingharian!ngadtosaEhiptougtubagaangmga pangutananiParaonuggibuntogsiyapinaagisakusog saLabingHalangdonngaDiyos.'
18Unyasiyananamilitkaniya,ugmidalasaiyang kasundalohanugsaiyangkasundalohanugsamga batan-onglalakiugsamgaagila,ugmiadtosamga puloy-anansaEhipto;ugsapag-abutniya,siyamiliso paingonsayutasahari.
19UgsadihangaangmgakatawhansaEhiptonahibalo ngasiSenakeribmipadalaugusakatawosaiyangPrivy CouncilaronsapagpakigsultikangParaonugsa pagtubagsaiyangmgapangutana,silamidalasabalita ngadtokanghariParaon,ugsiyamipadalaugusaka
pundoksaiyangmgaPrivyCouncilsaronsapagdala kaniyangadtosaiyangatubangan..
20UgsiyamiadtougmiadtosaatubanganniFaraon,ug mihatagugkatahurankaniyaingonsaangay pagabuhatonsamgahari.
21Ugsiyamiingonkaniya:Ohakongginoonghari!Si Sennacheribngaharinagadayegkanimoubanang madagayaonngapakigdaitugkusog,ugdungog.
22Kagginpadalaniyaako,ngaisasangiyamgaulipon, agudngamasabatkoikawsangimomgapamangkot, kagmatumanangtananmongahandum:kaynagpadala kasapagpangitagikansaakonginoongaharisingtawo ngamagatukodsaimosingkutasatungasanglangitug yuta.
23UgakopinaagisatabangsaLabingHalangdonnga Diyosugsaimonghalangdonngapaborugsagahomsa akongginoongharimotukodniinialangkanimosumala saimonggitinguha
24Apan,Ohginookongahari!angimonggipamulong niinimahitungodsabuhissaEgiptosulodsatuloka tuig--karonangkalig-onsausakagingharianmaoang higpitngahustisya,ugkonikawmakadaugugang akongkamotwalaykahanassapagtubagkanimo,unya angakongginoongharimagpadalakanimougbuhisnga imonggihisgutan
25Ugkongakonakatubagkanimosaimongmga pangutana,kinimagpabilinkanimongaipadalaang bisanunsangaimonggipamulongsaakongginoong hari
26UgsapagkadungogniFaraonniadtongpakigpulonga, siyanahibulongugnalibogtungodsakagawasansa iyangdilaugsakatahumsaiyangsinultihan
27UgangharingasiFaraonmiingonkaniya:Ohtawo! kinsayimongngalan?'Ugsiyamiingon:Angimong alagadmaosiAbiqâm,ugakousakagamaynga hulmigassamgahulmigasnihariSennacherib
28UgsiFaraonmiingonkaniya:Walabaangimong ginoongamaylabinghataaspangapagkahalangdon kaykanimo,ngasiyanagpadalakanakougusaka diyutayngaolmigasaronsapagtubagkanako,ugsa pagpakigsultikanako?
29UgsiHaiqârmiingonkaniya:Ohakongginoonga hari!NanghinautakosaDiosngaLabingHalangdon ngaakongmatumananganaasaimonghunahuna,kay angDiosubansamgamahuyangaroniyanglibugonang mgakusgan.'
30UnyasiParaonmisugongasilakinahanglanmagandamugusakapuloy-ananalangkangAbiqâmug maghatagkaniyaogkompay,karne,ugilimnon,ugang tananngaiyanggikinahanglan.
31Ugsadihangakininatapus,satapusangtuloka adlawsiFaraonnagbistisaiyangkaugalingonsa purpuraugpula,ugmilingkodsaiyangtrono,ugang tananniyangmgabistidorugangmgakadagkuansa iyangginghariannanagtindogubansailangmgakamot ngagikrus,angilangmgatiilnagkaduol,ugangilang mgaulogiduko.
32UgsiFaraonnagpasugosapagpakuhakangAbiqam, ugsadihangasiyagipaatubangnakaniya,siyamihatag
ugkatahuransaiyangatubangan,ugmihaloksayutasa iyangatubangan.
33UgangharingasiFaraonmiingonkaniya:Oh Abiqam,kangkinsaakomahisama?ugangmga halangdonsaakonggingharian,kangkinsasilasama?'
34UgsiHaiqârmiingonkaniya:Ohakongginoonga kaubanan,ikawsamasadios-diosngasiBel,ugang mgaprincipesaimongginghariansamasaiyangmga alagad.
35Ugsiyamiingonkaniya:Lakaw,ugbumalikkadinhi ugma.BusasiHaiqârmiadtosumalasagisugokaniyani hariParaon.
36UgsapagkaugmasiHaiqârmiadtosaatubanganni Faraon,ugmiyukbo,ugmitindogsaatubangansahari. UgsiFaraongibistihansamapulangabulok,ugang mgaharianonnanagbistiugputi.
37UgsiFaraonmiingonkaniya:OhAbiqam,kang kinsaakosama?ugangmgahalangdonsaakong gingharian,kangkinsasilasama?'
38UgsiAbiqâmmiingonkaniya:Ohakongginoo! ikawsamasaadlaw,ugangimongmgaalagadsamasa mgasagbayanniini'UgsiFaraonmiingonkaniya: Umadtokasaimongpuloy-anan,ugumadtokadinhi ugma
39UnyasiParaonnagsugosaiyangSawangsapagsulobuglunsayngaputi,ugsiParaonnagbistisamakanila ugmilingkodsaiyangtrono,ugiyanggisugosilasa pagkuhakangHaiqârUgsiyamisulodugmilingkodsa iyangatubangan
40UgsiFaraonmiingonkaniya:OhAbiqam,kang kinsaakosama?ugangakongmgahalangdon,kang kinsasilasama?'
41UgsiAbiqâmmiingonkaniya:Ohakongginoo! ikawsamasabulan,ugangimongmgahalangdonsama samgaplanetaugmgabitoon'UgsiFaraonmiingon kaniya:Lakaw,ugugmadinhika
42UnyasiFaraonmisugosaiyangmgaalagadsa pagsul-obugmgasaputngalainlaigbulok,ugsiFaraon nagsul-obugpulangavelvetngabisti,ugmilingkodsa iyangtrono,ugnagsugokanilasapagkuhakangAbiqâm Ugsiyamisulodugmiyukbosaiyangatubangan
43Ugsiyamiingon:OhAbiqam,kangkinsaakosama? ugangakongmgakasundalohan,kangkinsasilasama?' Ugsiyamiingon,'Ohakongginoo!ikawsamasabulan saAbril,ugangimongkasundalohansamasaiyangmga bulak.'
44Ugsapagkadungogniinisaharisiyanalipaysausa kadakungkalipay,ugmiingon:OhAbiqâm!Saunang higayongitandimoakosadios-diosngasiBel,ugang akongmgahalangdonsaiyangmgaalagad.
45Ugsaikaduhanghigayongitandimoakosaadlaw, ugangakongmgahalangdonsamgasilawsaadlaw.
46Ugsaikatulongahigayonimonggitandiakosa bulan,ugangakongmgahalangdonsamgaplanetaug mgabitoon.
47Ugsaikaupatngahigayonimoakonggitandisa bulansaAbril,ugangakongmgahalangdonsaiyang mgabulak.Apankaron,OAbiqâm!suginliako,imong ginoo,haringasiSennacherib,kangkinsasiyasama?ug angiyangmgahalangdon,kangkinsasilasama?'
48UgsiHaiqârmisinggitsamakusogngatingogug miingon:Ipahalayokanakoangpaghisgotsaakong ginoongahariugikawmilingkodsaimongtronoApan tumindogkasaimongmgatiil,aronsultihankoikaw kongkangkinsaangakongginoongharinahisamaug kangkinsaangiyangmgaprincipenahisama.
49UgsiParaonnaglibogtungodsakagawasansaiyang dilaugsaiyangkaisogsapagtubag.UnyasiFaraon mitindoggikansaiyangtrono,ugmitindogsaatubangan niHaiqâr,ugmiingonkaniya:Suginliakokaron,aron akomakailakongkinsaangimongginoongaharisama, ugangiyangmgaprincipe,kongkangkinsasila nahisama.
50UgsiHaiqârmiingonkaniya:Angakongginoomao angDiossalangit,ugangiyangmgahalangdonmao angmgakilatugangdalugdog,ugsadihangasiyabuot mohurosanghanginugangulanmobundak.
51Ugsiyamisugosadalugdog,ugkinimodan-agug moulan,ugsiyamopugongsaadlaw,ugkinidili mohatagsaiyangkahayag,ugangbulanugangmga bitoon,ugsiladilimolingi
52Ugsiyanagsugosaunos,ugkinimihurosugang ulanmibundakugkininagyataksaAbrilugnaglaglagsa iyangmgabulakugsaiyangmgabalay'
53UgsapagkadungogniFaraonniiningapakigpulong, siyanalibogsahilabihangayud,ugnaligutgutsausaka dakungkaligutgut,ugmiingonkaniya:Ohtawo!isulti kanakoangkamatuoran,ugpahibaloaakokonkinsaka gayud'
54Ugsiyamisultikaniyasakamatuoran'AkosiHaiqâr angeskriba,labingbantugansaPrivyCouncilorsnihari Sennacherib,ugakoangiyangvizierugangGobernador saiyanggingharian,ugangiyangChancellor' 55Ugsiyamiingonkaniya,'Ikawnagsultisa kamatuoranniiningapulongApankaminakadungog mahitungodkangHaiqâr,ngasihariSennacherib mipataykaniya,apanikawdawbuhiugmaayo' 56UgsiHaiqârmiingonkaniya,'Oo,maokana,apan angpagdayegsaDios,nganasayudsatinago,kayang akongginoongaharinagsugokanakosapagpatay,ug siyamituosapulongsamgamahugawngatawo,apan angGinoomiluwas.kanako,ugbulahansiyanga nagasaligkaniya.
57UgsiFaraonmiingonkangHaiqâr:Lakaw,ugugma aniakadinhi,ugsuginliakougusakapulongngawala pagayudnakomadungoggikansaakongmgaharianon, bisansakatawohansaakonggingharianugsaakong yuta.
KAPITULO6
Anglansismolampos.GitubagniAhikarangmatag pangutananiParaon.Angmgabatanglalakisamga agilamaoangkinapungkayansaadlaw.AngWit,nga talagsarangmakaplagansakaraangKasulatan, gipadayagsaBersikulo34-45. 1UgsiHaiqârmiadtosaiyangpuloy-anan,ugmisulat ugusakasulat,nganagaingonniinisaingonniini: 2GikankangSenakeribngaharisaAsiria.ugang NinivengadtokangFaraonngaharisaEgipto
3'Angkalinawmaanaakanimo,Ohakongigsoon!ug unsaangamongipahibalokanimopinaaginiinimaonga angusakaigsoonnagkinahanglansaiyangigsoon,ug mgaharisausagusa,ugangakongpaglaumgikan kanimomaongaikawmagapahulamkanakoogsiyam kagatuskatalentongabulawan,kayako nagkinahanglanniinialangsapagkaonsapipilasamga sundalo,aron,akomakagastoniinialangkanila.Ugsa dilimadugayipadalakokinikanimo.'
4Unyaiyanggipiloangsulat,uggihatagkinikang Faraonsapagkaugma.
5Ugsadihangasiyanakakitaniini,siyanalibogug miingonkaniya,'Sapagkatinuodwalapaako makadungogsabisanunsangasamaniininga pinulongangikankangbisankinsa.'
6UnyasiHaiqârmiingonkaniya:Sapagkatinuodkini usakautangngaimongnautangsaakongginoonghari.
7UgkinigidawatniFaraon,nganagaingon:OhHaiqâr, kinisamakanimongamaminatud-onsapag-alagadsa mgahari.
8BulahanangDiosnganaghimokanimongahingpitsa kaalamugnagdayandayankanimosapilosopiyaug kahibalo
9Ugkaron,OhHaiqâr,adunaynahabilinngaamong gitinguhagikankanimo,ngaikawkinahanglan magtukodingonngausakakastilyotaliwalasalangitug yuta'
10UnyamiingonsiHaiqâr,'Angpagpamatimaoang pagtumanTukoronkoikawugusakakastilyosumala saimonggustougpagpili;apan,Oakongginooako nag-andamkanamougapogugbatougyutangkolonon ugmgamamumuo,ugakoadunaybatidngamga magtutukodngamotukodalangkanimosumalasa imonggusto'
11Ugangharinag-andamsatanannianaalangkaniya, ugsilanangadtosausakahalapadngadapit;ugsi Haiqârugangiyangmgaanakngalalakemiadtoniini, ugiyanggidalaangmgaagilaugangmgabatan-ong lalakeubankaniya;uganghariugangtananniyang mgaharianonmiadtougangtibookciudadnanagtigum, aronsilamakakitasapagabuhatonniHaiqâr
12UnyagibuhianniHaiqârangmgaagilagikansamga kahon,uggihigotangmgabatan-onglalakisailangmga bukobuko,uggihigotangmgapisisamgatiilsamga agila,uggipalakawsilasahangin.Ugsilamilupad ngadtosaitaas,hangtudngasilanagpabilinsataliwala salangitugsayuta.
13Ugangmgabatanglalakimisugodsapagsinggit,nga nag-ingon,'Pagdalaugmgatisa,pagdalaugyutang kolonon,aronamongmatukodangkutasahari,kay kaminagbarogngawalaytrabaho!'
14Ugangpanonsakatawhannanghitingalaug nangalibog,ugsilanahibulong.Uganghariugang iyangmgahalangdonnahibulong.
15UgsiHaiqârugangiyangmgaalagadmisugodsa pagbunalsamgamamumuo,ugsilananinggitalangsa kasundalohansahari,nganag-ingonkanila,'Dad-a ngadtosabatidngamgamamumuoangilanggustoug ayawsilapugngisailangbuluhaton.'
16Ugangharimiingonkaniya:Nabuangka;kinsay makadalaugbisanunsakutobniananggilay-on?'
17UgsiHaiqârmiingonkaniya:Ohakongginoo! unsaonnamopagtukodugkastilyosakahanginan?ug konangakongginoongaharianiapa,siyamakatukod untaugdaghangmgakastilyosausakaadlaw.'
18UgsiFaraonmiingonkaniya:Lakaw,OhHaiqâr, ngadtosaimongpuloy-anan,ugpahulay,kaykita nanghunongsapagtukodsakuta,ugugmaumarika kanako.
19UnyasiHaiqârmiadtosaiyangpuloy-ananugsa pagkaugmanagpakitasiyasaatubanganniParaon.Ugsi Faraonmiingon:OhHaiqâr,unsaybalitamahitungodsa kabayosaimongginoo?kaysadihangasiyanagbahihi didtosayutasaAsiriaugsaNinive,ugangamongmga bayemakadungogsaiyangtingog,silamanagpanganak.
20UgsadihangasiHaiqârnakadungogniininga pakigpulongsiyamiadtougmikuhaugusakairing,ug gigapussiyaugmisugodsapaghampakkaniyasausaka mabangisngapagbunalhangtudngaangmga Egiptohanonnakadungogniini,ugsilamiadtougmisulti saharimahitungodniini
21UgsiFaraonnagpasugosapagpakuhakangHaiqâr, ugmiingonkaniya:OhHaiqâr,nganongnaglatoskasa ingonniini,ugnagbunalniadtongamangngamananap?
22UgsiHaiqârmiingonkaniya,Ginookongahari!sa pagkatinuodsiyanakahimougusakamangil-adnga buhatnganhikanako,ugtakusniiningapagbunalug pagbunal,kayangakongginoongharingasi Sennacheribmihatagkanakougusakamaayongmanok, ugsiyaadunayusakakusganngatinuodngatingogug nahibalosamgataknasaadlawugsagabii
23Ugangiringmibangonniininggabhionaug gipunggotanangiyangulougmilakaw,ugtungodniini ngabuhatgitratarkosiyaniiningpagdagmal'
24UgsiFaraonmiingonkaniya:OhHaiqâr,nakitako gikanniiningtananngaikawtigulangnauganaanasa imongpagkatigulang,kaysataliwalasaEgiptoug Niniveadunaykan-umanugwalokaparasang;ug giunsaniyapaglakawniininggabhionauggiputolang ulosaimongmanokugmobalikka?'
25UgsiHaiqârmiingonkaniya:Ohakongginoo!Kong adunayingonnianakagilay-onsataliwalasaEgiptoug Ninive,unsaonpagkadungogsaimongmgabayesa kabayosadihangaangkabayosaakongginoonghari nagbahihiugnanganak?ugsaunsangpaagiangtingog sakabayomakaabotsaEhipto?'
26UgsapagkadungogniParaonniana,siyanahibalo ngasiHaiqârmitubagsaiyangmgapangutana.
27UgsiFaraonmiingon:OhHaiqâr,buotkonga buhatanmoakougmgapisisabalassadagat.
28UgsiHaiqârmiingonkaniya:Ohginookongahari, sugoasilasapagdalakanakougusakapisigikansa tipiganansabahandiaronmahimokoangusangasama niini.
29UnyasiHaiqârmiadtosaluyosabalay,ugnagbuslot ugmgabuhosabaluronngabaybayonsadagat,ug mikuhaugusakahakopngabalassaiyangkamot,balas sadagat,ugsadihangaangadlawmisubang,ug misulodngadtosamgalungag,siyamikaylapangbalas
saadlawhangtodngakininahimongingonsahinabol samasamgapisi.
30UgsiHaiqârmiingon,'Sugoaangimongmga sulugoonsapagkuhaniiningamgapisi,ugbisankanusanimokinigusto,akomaghabolkanimosapipilanga samakanila.'
31UgsiFaraonmiingon:OhHaiqâr,kamiadunayusa kagalinganngabatodinhiugkininabuak,ugakobuot ngaikawmotahiniini.
32UnyasiHaiqârmitan-awniini,ugnakakaplagug laingbato.
33UgsiyamiingonkangFaraon:Ohakongginoo!Ako usakadumuloong:ugakowalaygalamitonsa pagpanahi.
34Apanbuotkongaikawmosugosaimongmatinudanonngamgamagsapatossapagputolsamgaawiwit gikanniiningabato,aronakomakatahiniananga galinganngabato'
35UnyanangatawasiParaonugangtananniyangmga kadagkoan.Ugsiyamiingon,'DalaygonangLabing HalangdonngaDios,nganaghatagkanimoniininga salabutanugkahibalo'
36UgsadihangasiFaraonnakakitangasiHaiqâr nakadaugkaniya,ugmibalikkaniyasaiyangmgatubag, siyadihadihanadasig,ugnagsugokanilasa pagpangolektaalangkaniyasatulokatuigngabuhis,ug sapagdalakanilangadtosaHaiqâr
37Ugiyanggihuboangiyangmgasaputuggisul-ob silakangHaiqar,ugsaiyangmgasundalo,ugsaiyang mgaalagad,ugmihatagkaniyasagalastohansaiyang panaw
38Ugsiyamiingonkaniya:Lakawsapakigdait,Oh kusogsaiyangginoo,uggarbosaiyangmga mananambal!adunabayusasamgaSultanngaimong gusto?Ipangomustaakosaimongginoongharingasi Sennacherib,ugsuginlisiyakonggiunsanamosiya pagpadalaugmgagasa,kayangmgaharikontentosa diyutay
39UnyasiHaiqarmitindog,ugmihaloksamgakamot saharingasiFaraon,ugmihaloksayutasaiyang atubangan,ugnanghinautkaniyasakusogugsa pagpadayon,ugsakadagayasaiyangtipiganan,ug miingonkaniya:Ohakongginoo!Gihangyokokanimo ngawalayusasaatongmgakatagilungsodnga magpabilinsaEhipto.
40UgsiFaraonmitindogugnagpadalaugmga tigpahibalosapagmantalasakadalanansaEgiptonga walayusasamgatawosaAsiriaoNinivenga magpabilinsayutasaEgipto,kondilingasilamoubansa Haiqâr.
41UnyasiHaiqârmiadtougnanamilitkangFaraonnga hari,ugmipanaw,nganangitasayutasaAsiriaug Ninive;ugsiyaadunaypipilakamgabahandiug daghangbahandi.
42Ugsadihangaangbalitamiabutkanghari SennacheribngasiHaiqârmoabut,siyamigulasa pagsugatkaniyaugnagmayasahilabihanubansa dakungkalipayugmigakoskaniyaugmihalokkaniya, ugmiingonkaniya,'Maayokasabalay:Ohkaubanan!
akongigsoonngasiHaiqâr,angkusogsaakong gingharian,uggarbosaakonggingharian.
43Pangayoakongunsayimongmabatonangikan kanako,bisanpakongikawnagatinguhasakatungasa akonggingharianugsaakongmgakabtangan.
44UnyamiingonsiHaiqârngadtokaniya,Ohginooko ngahari,mabuhikasawalaykatapusan!Ipakitaang kalooy,Ohginookongahari!ngadtokangAbuSamîk pulikanako,kayangakongkinabuhianaasamgakamot saDiosugsaiyaha.'
45UnyamiingonsiSennacheribngahari, 'Pagpasidunggankanimo,Ohakonghinigugmanga Haiqâr!AkonghimoonangestasyonniAbuSamîknga eskrimadorngalabawsatanannakongPrivyCouncilors ugakongmgapaborito.'
46Unyaangharimisugodsapagpangutanakaniyakon saunsangpaagisiyanakig-ubankangParaonsukadsa iyangunangpag-abothangtodngasiyamipahawagikan saiyangatubangan,uggiunsaniyapagtubagangtanan niyangmgapangutana,uggiunsaniyapagdawatang buhisgikankaniya,ugangmgakausabansabistiugsa mgaregalo
47UgsiSennacheribngaharinalipaysausakadakung kalipay,ugmiingonkangHaiqâr,'Kuhaaangimong gustoniiningbuhisa,kayangtanananaarasaimong kamot'
48UgsiHaiqârsatunga-tunga:'Himoangaanghari mabuhisawalaykatapusan!Walaakoylainggitinguha kondiliangkaluwasansaakongginoonghariugang pagpadayonsaiyangpagkagamhanan
49Oakongginoo!unsamayakongbuhatonsabahandi ugsasusamaniini?apankongikawmagapakitaug kalooykanako,ihatagkanakosiNadan,anganaknga lalakesaakongigsoonngababaye,aronakomabayran kaniyasaiyanggibuhatkanako,ugihatagkanakoang iyangdugo,ugakomawalaysalaniini
50UgsiSennacheribngaharimiingon:Kuhaasiya,kay gihatagkosiyakanimoUggikuhaniHaiqârsiNadan, anganakngalalakesaiyangigsoonngababaye,ug gigapusangiyangmgakamotsamgatalikalanga puthaw,uggidalasiyangadtosaiyangpuloy-anan,ug gibutangansiyaugusakamabug-atngatalikalasaiyang mgatiil,uggihigotkinisausakahugotngahigot,ugsa tapussiyagigapussaingoniyanggilabaysiya.ngadtosa usakamangitngitngalawak,tupadsadapitnga pahulayanan,uggitudlosiNebu-halingonnga magbalantayibabawkaniyasapaghatagkaniyaugusa katinapayugdiyutayngatubigkadaadlaw.
KAPITULO7
AngmgasambingayniAhikardiiniyanggikompleto angedukasyonsaiyangmgapag-umangkon. Makapaikagngamgasimile.GitawagniAhikarang batanglalakinganindotngamgangalan.Dinhinatapos angistoryaniAhikar.
1UgsadihangasiHaiqârmosulodomogula,iyang gikasab-ansiNadan,anganakngalalakesaiyang igsoonngababaye,nganagaingonkaniyanga maalamon:
2'OhNadan,akonganak!Gibuhatkokanimoangtanan ngamaayougmaayouggigantihanmoakotungodniini sadaotanugdaotanugsapagpatay
3'Ohakonganak!kinigiingonsamgaproverbio:Siya ngadilimamatiubansaiyangigdulungog,sila magapamatikaniyaubansapagbugkossaiyangliog.'
4UgsiNadanmiingon:Nganomannganasukoka kanako?
5UgsiHaiqârmiingonkaniya,'Tungodkaygipadako koikaw,uggitudloankoikaw,uggihatagankoikawug dungogugpagtahuduggihimoikawngabantugan,ug gimatutokoikawsalabingmaayongakaliwatan,ug gipalingkodikawsaakongdapitaronikawmahimonga akongmanununod.dinhisakalibotan,uggipamataymo akouggibalusanmoakosaakongkadaotan.
6ApanangGinoonasayudngaakonasayop,ugSiya miluwaskanakogikansamgabutangngaimong giandamalangkanako,kayangGinoomoayosa masulub-onngamgakasingkasingugmobabagsa masinaugmapahitas-on.
7Oanakko!ikawalangkanakonahimongasamasa tangangasadihangakinimoigosatumbaga,molagbas niini
8Oanakko!samakasagaselangamikaonsamga gamotsabuang,ugkinimidugangkanakokarong adlawaugugmasilamotagosaakongmgagamot
9Oanakko!ikawangnakakitasaiyangkaubannga hubosatugnawngapanahonsatingtugnaw;ugmikuha siyaugbugnawngatubiguggibuboansiyaniini
10Oanakko!ikawalangkanakosamasausakatawo ngamikuhaugbato,uggisalibaykiningadtosalangit aronsapagbatosaiyangGinooniiniUgangbatowala maigo,ugwalamakaabutsaigongakataas,apan nahimokiningahinungdansapagkasad-anugsala
11Oanakko!konikawnagpasidungogkanakoug nagtahodkanakougnamatipauntasaakongmga pulongikawmahimountangaakongmanununodug magharisaakongmgakamandoan
12Oakonganak!hibaloingakonangikogsairoosa baboynapulokamanikoanggitas-ondilikinimakaabot sabilisakabayobisankonkinisamasaseda
13Oanakko!Naghunahunaakongaikawmahimonga akongmanununodsaakongkamatayon;ugtungodsa imongkasinaugsaimongpagkamapahitas-on nagtinguhasapagpataykanako.Apangiluwasakosa Ginoogikansaimongpagkamalimbongon.
14Oakonganak!ikawalangkanakosamasausakalitagngagipahamutangsapundoksakinalibang,ugdihay miabutngausakagoryonugnakakaplagsalit-agnga gipahimutang.Uganggoryonmiingonsalit-ag,"Unsay imonggibuhatdinhi?"Miingonanglit-ag,"AkonagampodinhisaDios."
15Ugangsayawnangutanausabniini:Unsabaang sangasakahoyngaimonggihawid?Miingonanglit-ag, “Kanausakabatan-ongkahoyngaoakngaakong gisandigansapanahonsapag-ampo.”
16Miingonanglark:"Ugunsakanangbutangasa imongbaba?"Miingonanglit-ag:"Maokanaangpan ugmgapagkaonngaakonggidalaalangsatanannga gigutomugmgakabusngamoduolkanako"
17Miingonanglabud:"Nan,moanhibaakosaunahan ugmokaon,kaygigutomako?"Uganglit-agmiingon kaniya,"Umarikasaunahan"Uganglarkmiduolaron kini,makakaon.
18Apanmigimawanglit-aguggisakmitanglabudsa liogniini.
19Uganglakemitubagugmiingonsalit-ag,"Konkana maoangimongtinapayalangsagigutomngaDiosdili modawatsaimongmgalimosugsaimongmga maayongbuhat.
20Ugkonkanamaoangimongpagpuasaugangimong mgapag-ampo,angDiosdilimodawatgikankanimo bisansaimongpagpuasaosaimongpag-ampo,ugang Diosdilimohingpitsaunsaymaayomahitungod kanimo.”
21Oanakko!ikawalangkanako(samasa)usakaleon nganakighigalasausakaasno,ugangasnonaglakawsa atubangansaleonsulodsausakapanahon;ugusaka adlawangleonmiluksosaasnougmikaonniini.
22Oanakko!ikawalangkanakosamasausaka bunglayondihasatrigo,kaykiniwalaykaayohansa bisanunsa,kondilinagadaotsatrigougnagaut-otniini
23Oanakko!ikawnahisamasausakatawonga nagpugasugnapulokatakusngatrigo,ugsadihanga ting-anina,siyamibangonugnag-aniniini,ugnagani niini,ugnaggiokniini,ugnaghagoniinisahilabihan gayud,ugnahimonganapulotaksanan,ugangiyang agalonmiingonniini:"Ohikawngatapulanngabutang! ikawwalamotubougikawwalamokubos"
24Oanakko!ikawalangkanakosamasausaka langgamngagisalibayngadtosapukot,ugsiyawala makaluwassaiyangkaugalingon,apansiyamitawagsa mgalanggam,aroniyangihulogsilaubansaiyang kaugalingonngadtosapukot
25Oakonganak!ikawalangkanakosamasaironga bugnaw,ugkinimisulodsabalaysamagkukulonaron sapagpainit
26Ugsadihangakinimainitna,kinimisugodsapaguwangkanila,ugilanggigukodkiniuggibunalan,aron kinidilimakapaakkanila
27Oakonganak!ikawalangkanakosamasababoynga misulodsainitngakaligoananubansamgatawong dekalidad,ugsapaggulaniinigikansainitnga kaligoanan,kininakakitaugusakamahugawnga bangag,ugkininanaugugmilamoyniini.
28Oakonganak!ikawalangkanakosamasakanding ngamiduyogsaiyangmgakaubansailangpagpaingon sapaghalad,ugkiniwalamakaluwassaiyang kaugalingon.
29Oanakko!angirongawalapakan-asaiyang pagpangayamnahimongpagkaonsamgalangaw.
30Oakonganak!angkamotngawalamaghagougdili modaroug(nga)hakogugmalimbungonpagaputlon gikansaiyangabaga.
31Oakonganak!angmatadiinangkahayagdilimakita, angmgauwakmolukatniiniugmoibutniini.
32Oanakko!ikawalangkanakosamasausakakahoy kansangmgasangailanggipamutol,ugkininag-ingon kanila:Kongmaybutangkanakongawaladihasa
inyongmgakamot,sapagkatinuodkamodilimakahimo sapagputolkanako.
33Oanakko!samakasairingkangkinsasilamiingon: "Biyaiangpagpangawathangtudngakamimakahimo alangkanimougusakakutayngabulawanugpakan-on kasaasukarugmgaalmendras."
34Ugsiyamiingon:Akowalamalimotsabuhatsa akongamahanugsaakonginahan.
35Oakonganak!nahisamakasabitinnganagsakaysa tunokonngasapinitsadihangadidtosiyasataliwalasa suba,ugusakalobonakakitakanilaugmiingon,"Ang kadautanibabawsakadautan,ughimoangasiyanga labipangdautankaykanilaangmagtultolsaduha."
36Ugangbitinmiingonsalobo,Angmganating carnerougangmgakandingugangmgacarneronga gikaonmosatibookmongkinabuhi,igaulimobasilasa ilangmgaamahanugsailangmgaginikananodili?
37Miingonanglobo,"Dili"Ugangbitinmiingon kaniya,"Saakonghunahunaikawmaoanglabing dautankanamo."
38Oakonganak!Gipakaonkoikawsamaayong pagkaonugwalamoakopakan-augugangapan
39Oanakko!Gihatagankoikawugasukalngatubig inomugmaayongarnibal,ugwalamoakohatagiug tubiggikansaatabayaronmainom
40Oanakko!Gitudloankoikaw,uggipadakokoikaw, ugnagkalotkaugusakatagoananalangkanako,ug gitagoanmoako
41Oanakko!Gimatutokoikawsalabingmaayonga pagmatutouggibansaykoikawsamasausakataasnga cedro;ugimoakonggituisuggibawog
42Oakonganak!kinimaoangakongpaglaum mahitungodkanimongaikawmotukodkanakoogusa kakinutaangkastilyo,ngaakountamatagogikansa akongmgakaawaydihaniini,ugikawnahimokanako ngasamasausanganaglubongsakahiladmansayuta; apanangGinoonalooykanakougnagluwaskanako gikansaimonglipatlipat
43Oanakko!Gihangyokoikawngamaayo,ug gibalusanmoakosakadautanugpagdumot,ugkaron luyahonkoangpaglukitsaimongmgamata,ughimoon koikawngakalan-onsamgairo,ugputlonangimong dila,ugputlonkoangimongulosasulabsaespada,ug baluskanimoangimongdulumtananngamgabuhat.'
44UgsapagkadungogniNadanniiningapakigpulong gikansaiyanguyoanngasiHaiqâr,siyamiingon:'O akonguyoan!buhatakanakosumalasaimongkahibalo, ugpasayloaakosaakongmgasala,kaykinsabay nakasalasamakanako,okinsabaangnagpasaylosama kanimo?
45Dawataako,Ohakonguyoan!Karonakomag-alagad dihasaimongbalay,ughinloankoangimongmga kabayo,ugsilhigankoangkinalibangsaimong kahayupan,ugpakan-onkoangimongmgacarnero,kay akodautanugikawmatarung:akoangsad-anugikaw angmapasayloon.'
46UgsiHaiqârmiingonkaniya,'Ohanakko!ikaw samasakahoyngawalaybungasadaplinsatubig,ug angiyangagalonnaninguhasapagputolniini,ugkini
miingonkaniya,"Ibalhinakongadtosalaingdapit,ug kondiliakomamunga,putlaako."
47Ugangiyangagalonmiingonkaniya:Ikawsadaplin satubigwalamakapamunga,unsaonnimopagpamunga kongikawatuasalaingdapit?
48Oakonganak!angtigulangngaagilamasmaayopa kaysabatan-onsauwak.
49Oanakko!silamiingonsalobo,"Palayogikansa mgakarnerokayangilangmgaabogmakadaut kanimo."Uganglobomiingon,"Angmgalaboksa gatassakarneromaayoalangsaakongmgamata."
50Oanakko!ilanggipaadtoanglobosaeskwelahan aronsiyamakakat-onsapagbasaugsilamiingonkaniya, "IsultiangA,B."Siyamiingon,"Korderougkandingsa akongkampanilya"
51Oakonganak!ilanggibutangangasnosalamesaug siyanahulog,ugmisugodsapagligidsaiyang kaugalingonsaabugugangusamiingon,"Paligirasiya saiyangkaugalingon,kaykinimaoangiyangkinaiya, siyadilimausab.
52Oakonganak!angpanultihonnapamatud-annga midagan:"Konikawmanganakugusakabatanglalaki, tawgasiyangaimonganak,ugkonikawmagmatutoug usakabata,tawgasiyangaimongulipon"
53Oakonganak!siyanganagabuhatugmaayo makasugatugmaayo;kagsianganagahimosangmalaut magasugatasangmalaut,kayangGinuomagabalossa isakatawosunosasukdanansangiyabinuhatan
54Oakonganak!unsapaangakongigaingonkanimo labawpaniiningmgapulonga?kayangGinoonahibalo satinago,ugnahibalosamgamisteryougsamgatinago
55Ugsiyamagabaluskanimo,ugmagahukom,sa taliwalakanakougkanimo,ugmagabaluskanimo sumalasaimongkamingawan
56UgsadihangasiNadannakadungogniananga pakigpulonggikansaiyanguyoanngasiHaiqâr,siya nanghubagdiha-dihadayonugnahimongsamasausaka gihuyopngapantog
57Ugangiyangmgasangananghubagugangiyang mgabitiisugangiyangmgatiilugangiyangkilid,ug siyagikunis-kunisugangiyangtiyannabuakugang iyangmgasulodnagkatibulaag,ugsiyanamatay,ug namatay.
58Ugangiyangkaulahianmaoangkalaglagan,ugsiya miadtosaimpyerno.Kaykadtongnagakalotuggahong alangsaiyangigsoonmahulogniini;ugsiyanga nagbutangugmgalit-agmabitikniini.
59Maokiniangnahitaboug(kungunsa)angamong nakaplaganmahitungodsasugilanonniHaiqâr,ugang pagdayegsaDiyoshangtodsakahangtoran.Amen,ug kalinaw.
60KiningatalaannataposubansatabangsaDiyos, hinaotngaSiyabayawon!Amen,Amen,Amen.