Uitkrant oktober 2025

Bijna écht jarig!

750 kaarsen op de Dam

Mokum forever

De stad onder je huid

Henk Schiffmacher:

Ik ben altijd onderweg naar morgen’

HET MUZIEK NIEUWE MUZIEK

HETMUZIEK.NL

NU TE ZIEN

AAT VELDHOEN

REALIST TOT IN DE KIST

Ontdek de kleurrijke levenskunstenaar met een fascinatie voor de dood museum

DEZE MAAND

Deze maand in DeLaMar

Sven Ratzke

& Matangi

Dans op de Vulkaan 10 & 11 okt en 10 t/m 12 dec

Yoah

Een onmiskenbare Japanse circussensatie 22 t/m 26 okt

Soundos

WE AMSTERDAM

Het jubileumjaar loopt ten einde. Op 27 oktober is Amsterdam écht jarig en de gemeente heeft allerlei plannen bedacht om van die maandag en het weekend ervoor een echt feest te maken (zie ook pag. 15 en 29). Sommige Amsterdammers zullen zich alleen het Festival op de Ring van deze zomer herinneren, maar het hele jaar door waren er te veel evenementen om op te noemen. Zo was er in november The Spirit of Amsterdam, een driedaags festival met theater- en dansvoorstellingen, exposities, films, diners en meer in religieuze gebouwen van alle geloofsgemeenschappen in de stad, waarvan je het bestaan soms nooit hebt vermoed. Het werd een daverend succes dat blijvend deel gaat uitmaken van de Amsterdamse evenementenkalender.

Wat mij zelf opviel, is hoevéél Amsterdammers van deze stad houden. Ondanks hun talent voor klagen – vooral over de yuppen en de toeristen – krijg je ze nog niet met een stok de stad uit. Sommigen gaan zo ver dat ze de stad laten vastleggen op hun lijf. Tattookoning Henk Schiffmacher (interview op pag. 24) – wie anders? – krijgt regelmatig het verzoek om een stukje stad te vereeuwigen: ‘…de Westertoren, de Montelbaanstoren, de Schreierstoren, met daaromheen een typisch Amsterdams tafereeltje, met fietsen langs de grachten bijvoorbeeld.’

Ons omslagverhaal is daarom helemaal gewijd aan de mooiste Amsterdam-tattoos. Zie het als ons cadeau aan de stad.

Bart van Oosterhout Hoofdredacteur redactie@iamsterdam.com

VOLG ONS: iamsterdam.nl facebook.com/iamsterdam.nl iamsterdam.nl/uitmail instagram.com/uitinams youtube.com/@uitinamsterdam

Coverfoto: Marjolein van Damme

Inhoud

Van theater en concert tot buurtwandeling en nieuwe eettent:

dit wil je deze maand niet missen in de stad.

KUNST & VERMAAK

MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR Henk Schiffmacher (pag. 24) over Mokumse tattoos, zijn pensioen en kleine ergernissen. ‘Voor je het weet, word je overreden door een bakfietsmoeder.’

;ETEN & DRINKEN

LIFESTYLE, UIT ETEN, WINKELEN EN WANDELEN

Kijk niet raar op als je straks weer Harry Potters of bloederige bruiden door de stad ziet lopen. Halloween is in opmars! Verder: een tour door De Pijp en eten bij Amra.

TOT SLOT

ODE AAN DE STAD

AMSTERDAM FOREVER

COVER VERHAAL

Een tatoeage van Amsterdam is het ultieme eerbetoon aan de stad, vinden steeds meer Amsterdammers. Waarom je een een skyline, grachtenpand of dikke stadsduif op je lijf wil zetten? Vijf dragers vertellen over hun tattoo.

AGENDA

DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA

Met o.a. het grote slotfeest van Amsterdam 750 en een Amsterdammertjes-expo van Anne Stooker.

Mylo Freeman, wier kinderboekencreatie Prinses Arabella tot leven komt in de gelijknamige musical in De Krakeling, over haar favoriete plekken in de stad.

Up-to-date

Nieuws uit de stad, tips en belangrijke data om in de agenda te krabbelen.

MOOI AFGEDANKT

Of je nou minder nieuwe kleren wilt kopen, langer met je oude kleding wilt doen of benieuwd bent hoe je het maximale uit je garderobe kunt halen: op de Dutch Sustainable Fashion Week doe je bakken inspiratie op. Je ziet onverwachte combinaties en duurzame materialen en ontdekt creatieve manieren om kleding te recyclen of te upcyclen. Neem vooral oude of ongedragen items uit je kast mee, die je tijdens workshops omtovert tot een nieuwe favoriet. Ook krijg je stylingtips en leer je hoe en waar je denim slim kunt ‘afdanken’.

18 mei, de-buurt.nl/buurtbankjesdag

STAD VOL VERHALEN

Waar stond de eerste Marokkaanse moskee van Amsterdam? Wat is het verhaal achter het standbeeld van de Nederlands-Surinaamse voetballer Steve van Dorpel in het Mandelapark (foto)? En hoe zag Nam Kee-eigenaar Polo Chan de Zeedijk in een paar decennia veranderen? Op de website van het Amsterdamse jubileumjaar vind je het antwoord in de vorm van 750 verhalen, podcasts, video’s, fietstochten en interviews. Van architectuur tot de clubscene en van Zwarte Riek tot René Froger. amsterdam750.nl/verhalen

‘Noha onderzoekt in haar muziek haar duistere gedachten en kwetsbaarheden, zonder het licht aan het einde van de tunnel uit het oog te verliezen.’

Aldus de Melkweg over Noha Saré. Ze is nu ook te zien in onze serie Echt Amsterdams talent

ANDERE TIJDEN

Onze stad heeft zo’n roerig, lang en fascinerend verleden dat je er een boek over zou kunnen schrijven. Dat is precies wat de makers van het tijdschrift Ons Amsterdam deden. Ze doken in hun archief en kozen zo’n honderd artikelen die de minder bekende kanten van de stadsgeschiedenis belichten. In Ons Amsterdam 750 jaar lees je bijvoorbeeld over de zwarte buren van Rembrandt, de komst van een olifant naar de stad en immigranten uit voormalig Nederlands-Indië, die in de fifties naar Geuzenveld kwamen en rock-’n-roll meenamen.

€ 29,99 (uitgeverij Walburgpers)

GEEF MIJ MAAR AMSTERDAM

Rijden ze in Oud-Zuid alléén maar in Biro’s? Is die grachtengordel echt zo elitair? In de podcastserie Geef mij maar Amsterdam gaat socialmedia-programmamaker Kiki Bosman (De Yup en de Jordanees) ter ere van Amsterdam 750 de meest hardnekkige vooroordelen over onze stad te lijf. Mediamaker Anke de Jong (oud Elle-hoofdredacteur) neemt haar mee in havermelkeliteparadijs de Pijp en presentator Mandy Woelkens stapt met haar door Noord, het stadsdeel met de gierende gentrificatie. Plus nog vier vaak hilarische afleveringen. Mis ze niet; nu te beluisteren op alle bekende podcastplatforms.

tekst Kim van der Meulen

THUIS IN DE STAD

tekst en foto Marjolein van Damme

Een kijkje achter de voordeur van een

Amsterdammer.

Wie Marije Boomsma (40), pedagogisch medewerker crisisopvang voor jongeren, co-founder Hip Hop Hooray en social media manager

Wat Huurappartement van 36 m2 in De Pijp, met uitzicht op de Ferdinand Bolstraat

Hoe Via de makelaar van een collega

Sinds Vijf jaar

Fijnste plek ‘Ik lig het liefst op de bank met een goed boek.’

‘Dit huis vond ik niet, het vond mij. Toen ik mijn appartement in Bos en Lommer uit moest, ging ik bij de woning van een collega kijken, maar die bleek al vergeven. Door contact te houden met de makelaar kreeg ik dit aangeboden.’

binnenkijken

‘Ik hoefde niet zo nodig in De Pijp te wonen, maar ik heb het er nu erg naar mijn zin. Het is heel centraal; alles is te wandelen vanaf hier. Mijn boodschappen doe ik op de Albert Cuyp. Hummus, olijven, een praatje. De kaasman die precies weet wat ik wil hebben. Ik word heel gelukkig van dat dorpse in de stad.’

‘Ik hou heel erg van kleur, dat heb ik al mijn hele leven en zie je dus ook terug in mijn huis. Ik kan me niet anders voorstellen dan dat ik veel kleur draag en me omring door kleur. Als domineeskind ben ik het gewend dat mensen naar me kijken, daar zit ik niet mee. Ik wil dragen wat ik tof vind; ik voel me echt naakt als ik het niet doe.’

‘Aan deze tafel zit ik vaak. In mijn dagboekje te schrijven, te eten, te werken. Of te kleuren in mijn hiphopkleurboeken. Dat is zo heerlijk. Uit het raam kijken vind ik ook ontspannend: je ziet de hele wereld voorbijkomen.’

‘In maart heb ik me aangesloten bij de Dolle Mina’s. We organiseren van alles – ik heb nu de leiding over een project over veiligheid op straat – en natuurlijk ook demonstraties. Dat rode bordje met ‘Mina’s voor menselijkheid’ heb ik gemaakt voor een actie. De beweging groeit, want het is hard nodig.’

‘Mijn buurvrouw is 92. Ik help haar soms naar de brievenbus en gooi haar vuilnis weg. Ze weet precies wat er allemaal gebeurt in deze buurt. Dat is echt Amsterdam; de mensen die hier later gekomen zijn, hebben die verbinding soms wat minder.’

OOK IN DE RUBRIEK THUIS IN DE STAD MET JE BIJZONDERE HUIS? STUUR EEN MAILTJE NAAR REDACTIE@ IAMSTERDAM.COM.

‘Een tip in de buurt is café Eddy Bar. André Hazes heeft er nog als kind op het biljart staan zingen, want zijn vader werkte daar. Het is een heerlijke bar, waar op zaterdag nog steeds een zingende barman staat.’

‘Jankend

zat ik in de auto naar André Hazes te luisteren’

Amsterdam

TYCHO VELDHOEN (47) IS TATOEËERDER, KUNSTENAAR EN MEDE-EIGENAAR VAN TATTOOSHOP SCHIFFMACHER & VELDHOEN IN DE PIJP. OP ZIJN BORST PRIJKT, ONDER MEER, DE WESTERTOREN.

‘Mijn vader was kunstenaar Aad Veldhoen, dus ik ben opgegroeid met kunst. Mijn opa was ook kunstenaar; tijdens de hongerwinter schilderde hij een prachtig schilderij van de Westertoren, omdat mijn vader daartegenover opgroeide. Op zijn negende tekende mijn vader zelf de Westertoren. Uit die schets blijkt al hoe geniaal hij was; de tekening is inmiddels opgenomen in het Stadsarchief. Toen ik een tatoeage op mijn borst wilde, hoefde ik dus niet lang na te denken: het werd de Westertoren. Ik heb de tatoeage al zestien jaar en vroeg mijn leermeester Henk (Schiffmacher, red.) er zijn eigen versie van te maken. De Amsterdamse huisjes naast de toren ontstonden vanzelf, waardoor het echt een tafereeltje is geworden. Ik dacht dat het uniek was, maar als tatoeëerder heb ik de Westertoren in de jaren daarna bijzonder vaak getatoeëerd bij Amsterdammers. Het is een geliefd en iconisch gebouw. Op mijn arm staat ook de Amsterdamse vlag. Die liet ik tatoeëren toen ik een tijdje in Amerika woonde, heimwee had naar de stad en jankend in de auto naar André Hazes zat te luisteren. Sinds een paar maanden woon ik voor het eerst definitief buiten Amsterdam, maar toch ben en blijf ik een Amsterdammer. Ik ben voor altijd verbonden met de stad.’

Eén groot feest

Op 27 oktober 2025 is het dan écht zover: Amsterdam viert z’n 750ste verjaardag. En dat werd en wordt groots gevierd. Het jubileumjaar ging op 27 oktober 2024 van start met een spectaculair concert in de Ziggo Dome, daarna volgden hoogtepunten als Festival op de Ring, Sail en de TCS Marathon, talloze buurtinitiatieven, voorstellingen, tentoonstellingen en audiotours. In de laatste 75 uur van het jubileumjaar wordt feestelijk afgeteld met onder meer het Verhalenfestival en Heel Amsterdam Eet! Met op 27 oktober natuurlijk de knallende finale: de Nationale Viering van 750 jaar Amsterdam. Lees er alles over op pag. 15. amsterdam750.nl

forever

Dat Amsterdammers geen plek zo mooi vinden als hun eigen stad, is geen geheim. Of je er nou geboren bent of tot de nieuwe aanwas behoort: voor je het weet zit Mokum in je hart. Of in het geval van deze Amsterdammers: onder je huid.

Er is geen Amsterdammer die het níet geweten heeft het afgelopen jaar: onze stad is jarig. Dat is het afgelopen jubileumjaar groots gevierd: van het aftrapconcert in de Ziggo Dome en een megastraatvoetbaltoernooi (met nale op de Dam!) tot De Grote Amsterdam Quiz en het feest op de Ring. Organisaties, de gemeente, culturele instellingen en grote en kleine ondernemers waren van de partij. Maar de echte eregast was de Amsterdammer zelf.

Of er nu in Osdorp, Floradorp, op de Zeedijk of het Bijlmerplein werd stilgestaan bij de 750ste verjaardag: de liefde voor Amsterdam bleek oneindig. En die blijft ook na 27 oktober 2025 voortbestaan, kun je concluderen uit de Amsterdamtattoos die je steeds vaker op armen, ruggen of kuiten ziet prijken. ‘Mensen willen een stukje stad op hun lijf’, zegt Henk Schi macher erover op pag. 24. Deze Amsterdammers begrijpen dat maar al te goed.

‘Ik heb de Westertoren bijzonder vaak moeten zetten bij Amsterdammers’

tekst en foto’s Marjolein van Damme

‘Op mijn schouder staat ook nog een stinkduif. Amsterdamser kan het niet’

‘Na negen maanden is-ie eindelijk af’

SAM LIESVELD (32) UIT WEST IS TATOEËERDER EN MEDE-EIGENAAR VAN TATTOOSHOP DE KAAIMAN. OP ZIJN RUG STAAN O.A. AMSTERDAMSE GEBOUWEN, EEN STADSDUIF EN EEN SCHIP.

‘Als jochie van vijftien werd ik al gegrepen door tatoeages. Toen mocht ik er nog geen, maar op mijn 21ste liet ik het wapen van Amsterdam op mijn rug tatoeëren, bij wijze van ‘volwassenheid’.

Ik ben een geboren en getogen Amsterdammer, dus de keuze voor het stadswapen voelde logisch. Afgelopen jaar besloot ik dat de tatoeage moest worden afgemaakt en vroeg ik Tycho (Veldhoen, zie vorige pagina, red.) om een ontwerp te maken. Het werd een schip, omdat Amsterdam een havenstad is. De gebouwen eromheen ontstonden vanzelf. Toen de paus de Sint-Nicolaasbasiliek afgelopen jaar verhief tot kathedraal, dacht ik: wauw, een iconisch moment. De Westertoren kun je als Amsterdammer niet missen. Mijn eerste eigen woning was er recht tegenover. Tycho heeft een lampje laten branden in het huis van de dominee naast de kerk, zodat je weet: er is iemand thuis. Boven op mijn schouder staat ook nog een ‘stinkduif’, Amsterdamser kan het niet. Het maken van de volledige tatoeage gebeurde in etappes en duurde ongeveer negen maanden. Pas sinds kort is-ie helemaal af. Ik ben er trots op, maar hoef er niet mee te pronken. Het is míjn relatie met de stad, ik heb hier alles meegemaakt. Hoe vaak ik ook door de stad fiets, ik zie altijd wat nieuws. Het is een prachtige stad, en het is mijn thuis.’

‘Liefde voor de stad heb ik in overvloed’

VALENTIJN DIRKS (39) IS FOODSTYLIST EN WOONT IN CENTRUM. HIJ HEEFT HET WAPEN VAN AMSTERDAM OP ZIJN ARM GETATOEËERD.

‘Samen met een goede vriend heb ik deze tatoeage vijftien jaar geleden laten zetten. Hij had het wapen gevonden op een oude zegel in het Stadsarchief. Rondom het wapen zie je een krans, vaandels, een slang en een adelaar. Wat het precies betekent, weet ik niet, maar het voelt goed om als geboren en getogen Amsterdammer een tatoeage van de stad te dragen. Voor het nemen van zo’n stadstatoeage vind ik overigens wel dat je iets moet doen voor de stad, of hier tenminste een lange tijd moet wonen. Je moet Amsterdam wel kennen voordat je zo’n diep verbond met een tatoeage aangaat. Hoewel het natuurlijk ook wel grappig is dat toeristen soms naar huis gaan met drie kruisjes op hun lijf, omdat de stad zo veel indruk op ze heeft gemaakt. In die zin gaat zo’n tatoeage over liefde voor de stad. Die heb ik in overvloed. Mijn opa en oma komen hier vandaan, ik ben hier zelf geboren en heb hier mijn kinderen grootgebracht. Ik ga nooit meer weg.’

‘Papa, ben jij een piraat?’, vroegen mijn kinderen’

‘Dit was de eerste plek waar ik helemaal mezelf kon zijn’

ELIZA VAN AMSTERDAM (40) WOONT IN HET CENTRUM EN HEEFT DE SKYLINE EN HET WAPEN VAN AMSTERDAM OP HAAR RUG GETATOEËERD.

‘Elf jaar geleden kwam ik hier wonen. Amsterdam heeft me meteen geadopteerd, het was de eerste plek in de wereld waar ik helemaal mezelf kon zijn. Daarom besloot ik al snel: ik wil een tatoeage van deze stad, met de gebouwen die voor mij betekenisvol zijn. Naast Nemo had ik mijn eerste huis en de Rembrandttoren geeft me het gevoel dat ik thuis ben zodra ik de stad inrijd. Nu draag ik de stad altijd met me mee, daar ben ik trots op. Ik draag vaak kleding waardoor de tatoeage goed te zien is. Laatst bij Sail zei een man: ‘Ik heb weinig kunnen zien door de drukte, maar gelukkig had ik uitzicht op jouw tatoeage.’ Tijdens de opening van 750 jaar Amsterdam was ik in de Ziggo Dome. En straks op 27 oktober deelt Femke Halsema taart uit op de Dam (zie pag. 15, red.), natuurlijk ben ik daarbij. Omdat ik met mijn achternaam ook Van Amsterdam heet, maak ik altijd de grap dat mijn tatoeage persoonlijke branding is. Ik ben gewoon onlosmakelijk verbonden met Amsterdam. Het is mijn veilige haven, dit is mijn space.’

CREATIEF ONDERNEMER LARS BREEHM (43) WOONT IN HET CENTRUM EN HEEFT EEN ‘RUGSTUK’ DAT VOLLEDIG IN HET TEKEN STAAT VAN AMSTERDAM.

‘Ik had al tatoeages, maar ik wilde iets groots op m’n rug, die nog helemaal blanco was. Omdat ik net een solo-expositie had gehad waarin ik een ontwerp had gemaakt met historische Amsterdamse taferelen, dacht ik: kan ik daar niet wat van laten maken? Ik heb Henk Schiffmacher gevraagd mijn eigen ontwerp te vertalen naar een tatoeage. Ik heb ’m al vijftien jaar, maar ben er nog elke dag blij mee. Ik ben opgegroeid in Zaandam, maar ik voel me met Amsterdamse ouders een echte Amsterdammer. Als jochie van tien liep ik al met een Amsterdams paaltje om m’n nek. Een tijd lang ontwierp ik als grafisch vormgever merchandise voor de harde kern van Ajax, en ook nu nog komt Amsterdam vaak terug in mijn werk als kunstenaar. Mijn rugtatoeage trekt veel bekijks, vooral in de zomer. De reacties zijn altijd positief. Mijn kinderen stellen er soms vragen over: ‘Papa, ben jij een piraat?’ Het voelt als een ode aan de stad Amsterdam, vereeuwigd op mijn rug.’

SLOTWEEKEND AMSTERDAM 750

Op 27 oktober is het écht zover: Amsterdam viert officieel zijn 750ste verjaardag. In de laatste 75 uur van dit feestjaar is er van alles te doen in de stad. Bezoek het verhalenfestival, ga los op ADE x Amsterdam 750, speel De Grote Amsterdam Quiz (zie pag. 29) of prik een vorkje mee van de 75 (!) meter lange taart op de Dam. Check online het overzicht van alle activiteiten.

27 oktober, iamsterdam.nl/750

‘Al die Amsterdamse tattoos: het is ook een vorm van nationalisme’

Tattookoning Henk Schiffmacher (pag. 24) over de leefbaarheid van de stad, drank en drugs én de vele Amsterdam-tatoeages die hij voorbij ziet komen.

kunst & vermaak krant

Erwin Olaf van dichtbij

Foto’s of beeldende kunst in het theater brengen, hoe doe je dat? Johan Idema van De grote kunstshow, een kijkfestijn met acteurs, achtergrondverhalen en monologen, weet het wel. Deze keer staat fotograaf Erwin Olaf centraal.

Links: Johan Idema.

Rechts: twee beelden uit Erwin Olafs serie Grief (2007).

‘

Fris, aantrekkelijk en vernieuwend’, kopte de Volkskrant bij de eerste editie van de Kunstshow in 2013. Inmiddels is het een geliefd format, vertelt Idema: ‘De grote kunstshow zet het klassieke museummodel op zijn kop. In een museum kijk je staand, dat kan vermoeiend zijn: er lopen mensen in de weg, goede toelichting ontbreekt vaak of is ingewikkeld. In het theater kun je ontspannen zitten, focussen, samen iets bijzonders beleven. Het komt veel dichterbij.’

theater

De grote kunstshow 19 oktober DeLaMar

Komt de nadruk dan niet vooral te liggen op de ‘funfactor’? ‘Nee, de kunst blijft centraal staan. We verlevendigen wat je ziet, met acts die verrassen en prikkelen; we maken de wereld achter het kunstwerk zichtbaar. Het is geen ‘praatje bij een plaatje’.’

VRIJDENKER

De editie van dit najaar draait om het werk van Erwin Olaf. Een logische keuze, volgens Idema:

‘We zoeken naar makers met een groot en divers oeuvre dat zich leent voor presentatie in het theater. Erwin was een geweldige kunstenaar, maar ook een man met een missie, een vrijdenker, een onvermoeibare voorvechter van gelijke rechten. En hij heeft natuurlijk onvergetelijke foto’s gemaakt: van het lichaam, van het nachtleven, van ballet en dans, van zijn Muzen.’ Olaf heeft zelfs nog meegedacht over de invulling van de show: ‘Hij voelde zich vereerd en was enthousiast.’ Na zijn overlijden (in 2023) is Shirley den Hartog, jarenlang Olafs rechterhand en nu directeur van Studio Erwin Olaf, betrokken bij het project.

DE MENS ACHTER DE KUNST

De show wordt gepresenteerd door de Vlaamse theatermaker Lucas De Man, ook bekend van tv-programma’s als Kunstuur en Man en

tekst Margriet Prinssen foto’s Erwin OLaf, Angela Baas (portretfoto Johan)

ANGELA BAAS

IN HET STEDELIJK

Van 11 oktober t/m 1 maart wijdt het Stedelijk voor het eerst een grote tentoonstelling aan Erwin Olaf (1959-2023). Naast iconische series zal er nog niet eerder geëxposeerd werk te zien zijn, zoals Zelfportret met longen, dat Olaf vlak voor zijn overlijden maakte. Ook Museumnacht, op 1 november, staat in het Stedelijk mede in het teken van Erwin Olaf, met thema’s als nachtcultuur en zelfexpressie. stedelijk.nl

kunst. Idema: ‘Hij kan dat als geen ander, Lucas is een vurig pleitbezorger van de kunst. Ook komt Margriet van der Linden vertellen over hoe de manier waarop Erwin het lichaam fotografeerde haar heeft geraakt in haar eigen ontwikkeling als vrouw.’ Verder kruipt in De grote kunstshow actrice Diewertje Dir in de huid van de vrouwen uit Olafs serie Grief (2007): perfect geënsceneerde scènes die zo uit een fi lm lijken te komen. Lars Brinkman vertolkt Olafs persoonlijke gedachten bij April fool, een van zijn laatste fotoseries, die ontstond in de coronaperiode. En Marline Williams, een jeugdvriendin en model, komt vertellen over haar relatie met Erwin zelf. Op 19 oktober gaat De grote kunstshow in Amsterdam in première, daarna volgt de rest van Nederland.

mis deze niet

APOCALYPS STRAKS

Er is oorlog in Europa, een klimaatcrisis, we worden steeds rechtser, rijker en ongezonder. Zijn we op weg naar de Apocalyps? De Theatertroep maakt duidelijk dat er niks is om je zorgen over te maken, omdat het toch al te laat is om er iets aan te doen. Dan maar lachend over de richel het ravijn in stappen!

8 t/m 18 oktober, Theater De Richel

MAAR DAT BEGRIJP JE TOCH NIET

Karim Amghar, ooit mbo-student en nu docent, ziet hoe mbo’ers nog steeds minder gewaardeerd worden dan HBO- en universitair opgeleiden. Hij schreef er het boek Maar dat begrijp je toch niet over. Tijdens deze gelijknamige avond bestrijdt hij vooroordelen en onderzoekt hij met experts hoe dat anders kan. 13 oktober, Meervaart

KAMUKOZA

De Koningszaal in Artis is terug als muzikale huiskamer van Amsterdam. Bekende artiesten en jong talent delen het podium tijdens KaMuKoZa (Kamermuziek Koningszaal). Zoals bariton Thomas Oliemans, op 26 oktober. Hij begeleidt zichzelf op piano en zingt van alles: van Franse chansons tot opera’s. 26 oktober, Artis

MARCO BORGGREVE

kunst & vermaak

De stad leeft

Beleef 750 jaar geschiedenis én de toekomst van onze stad in Amsterdam in Motion: een enorme multimediale stadsmaquette op het Westergasterrein.

Hoe ziet onze stad er straks uit? En hoe zag ze er 750 jaar geleden uit? In Amsterdam in Motion, gecureerd door het Amsterdam Museum, beleef je het verhaal van onze stad op een unieke manier. Vanaf 28 oktober is op het Westergasterrein een spectaculaire maquette van 200 (!) vierkante meter te zien: de grootste multimediale stadsmaquette ter wereld. Met meeslepende projecties, animaties en een geluidsinstallatie komt de maquette voor je ogen tot leven. Je reist van het dorpje aan de Amstel in 1275 naar de stad van nu, om daarna door naar

de toekomst te gaan. Na de show stap je verder de experience in, met verhalen die Amsterdam hebben gevormd en nog steeds vormen. Over samenleven in een drukke stad, innovatie en zelfs mode, maar ook over protest en migratie. Grote thema’s waar we nog elke dag mee te maken hebben. Wandel door de expositie en bekijk de stad vanuit een nieuw perspectief. Zo krijg je niet alleen een beeld van Amsterdam door de eeuwen heen, maar ook van hoe jijzelf deel uitmaakt van het verhaal van de stad.

Vanaf 28 oktober, Westergasterrein, kijk voor tickets en meer info op amsterdaminmotion.nl

De Affordable Art Fair strijkt opnieuw neer in De Kromhouthal in Noord. Ruim 68 galeries uit binnen- en buitenland tonen hun mooiste werk.

Van schilderijen en foto’s tot sculpturen, textiel en keramiek: op de Affordable Art Fair ontdek je kunst in alle vormen. Of je nu voor het eerst rondkijkt of al een volle gallery wall in huis hebt: de beurs is er voor iedereen en voor alle budgetten. Al 26 jaar brengt de beurs kunstliefhebbers van over de hele wereld samen in 15 verschillende steden op vier continenten. Ook in Amsterdam weten bezoekers de weg naar de Kromhouthal inmiddels goed te vinden. Van de 68 galeries die je hier tegenkomt, is een grote meerderheid van eigen bodem. Bekende namen zoals Jaski Gallery, Galerie Mokum, Rademakers Gallery, Wanrooij Gallery en Doost Art tonen het

beste van de Nederlandse kunstscene. Zo ontdek je zowel opkomend als gevestigd talent én steun je lokale makers door hun werk aan te schaffen. Naast rondstruinen valt er ook van alles te beleven: van live schilderingen en lezingen tot een expositie voor opkomend talent en natuurlijk een hapje en drankje. Wil je in alle rust rondkijken en afsluiten met een lunch? Of met een borrel in de hand inspiratie opdoen na het werk? De sfeer verschilt per moment, met overdag een rustigere ambiance en in de avonden en weekenden wat levendiger. Maar wat je ook kiest: het perfecte kunstwerk voor die schreeuwend lege plek aan je muur vind je hier. 8 t/m 12 oktober, Kromhouthal, affordableartfair.com

tekst Nathalie van den Berg in samenwerking met Affordable Art Fair

tekst Nathalie van den Berg in samenwerking met Amsterdam in Motion

AFLEVERING 35:

WAARIN CINDY CAFÉ DE DRUIF

EEN KANS GEEFT

Een tamelijk succesvolle schrijver die ik ken, vond het leven achter zijn bureau een beetje eenzaam en besloot één avond per week achter de bar in een café te gaan werken.

‘O leuk’, zei ik. ‘Welke avond en waar?’

Het antwoord was donderdagavond in café De Druif. Dat moest ik opzoeken, want ik was er nooit geweest, en het bleek vlak bij het Kadijksplein te zijn. Het is daar prachtig, op een ongenaakbare manier. Zoals een knappe man waar je liever niet naar kijkt omdat hij je toch niet ziet staan. Ik heb een tijd een stukje kantoor gehuurd daar vlakbij, maar de buurt wilde me niet omarmen.

Wanneer je een passerpunt prikt op de plek waar ik geboren ben, is de cirkel daaromheen mijn zone van geborgenheid.

Heel Oost valt buiten mijn zone, en het Kadijksplein ook, nét.

‘De Druif is zo’n leuk café’, zei een andere vriend. ‘Daar moeten we wat vaker heen.’

‘Maar het is zo ver,’ zeurde ik. Dit is technisch gesproken niet waar, maar het voelt wel zo.

Naast de schilderachtige buurt heeft het café nog een USP, namelijk een reusachtig terras. Maar daar hebben we voorlopig niets meer aan, behalve als je graag buiten zit met een jas aan.

Op een donderdagavond, waarop het leven binnenshuis ook mij te eenzaam werd, fietste ik er toch maar heen. Het regende niet, integendeel, het was een schitterende avond voor de tijd van het jaar.

Het was druk in het knusse café dat gedecoreerd is met antieke drankvaatjes en vergeelde zwart-witfoto’s. Soms verbaast het me hoeveel gasten er passen in een klein café, maar ik weet toevallig ook dat het wereldrecord mensen in een auto proppen staat op negenentwintig. Natuurlijk is het een cliché, maar De Druif is zo’n café waar iedereen komt; jong, oud, sloeberig of poenerig (en alles daartussenin), buurtbewoners en toeristen.

Lamlendig zat ik aan de bar terwijl de kennis keihard werkte. Behendig tapte hij bier terwijl hij ook ossenworst sneed en ook nog allerlei bestellingen met zijn blote hoofd onthield. Hij bleef vriendelijk tegen een groepje suffige toeristen die allemaal één drankje wilden afrekenen, zonder één cent fooi te geven. Tegelijkertijd kwamen er allemaal stamgasten binnen die een boks of omhelzing nodig hadden, en werd het complete personeel afgeleid door een knap achterwerk in een strakke broek.

Cindy Hoetmer (58) is schrijver. Ze is geboren en opgegroeid in Amsterdam en gaat hier nooit meer weg.

Ik kon me voorstellen dat één avond zo intensief met mensen werken genoeg was om te compenseren dat je de rest van de week solitair schrijft. Zelfs ik, die niets anders had gedaan dan observeren en bier drinken, kon er weer even tegenaan.

DE CITY

kunst & vermaak krant

Trossen los!

Matrozenstrepen, de felgele regenjas en schubachtige stoffen. Hoe de modewereld zich laat beïnvloeden door het maritieme leven, is nu te zien in Oceanista in het Scheepvaartmuseum.

Van links naar rechts: Iris van Herpens Sensory seas-collectie (2020), een ontwerp van het Amsterdamse Botter, werk van Darwin Winklaars label Niño Divino en een visnetachtig ensemble van Yousra Razine Mahrah.

Oceanista heeft als onderregel Fashion & Sea. Wat de zee doet in Het Scheepvaartmuseum is duidelijk, maar wat moeten ze met mode, daar in dat stoere gebouw vol maritiem verleden? Heel veel, zo blijkt. Acht zalen staan vol met ruim honderd ontwerpen die laten zien hoe onze mode door de zeewereld is beïnvloed, van de Bretonse streepjestrui tot de knalgele schippersjas. En wat te denken van de officiersuniformen met hun dubbele rij glimmende knopen, en de zeeliedentatoeages? Al deze zeemode heeft zijn weg gevonden naar onze dagelijkse kleding.

DE TOPPERS

expo

Oceanista

10 oktober t/m 12 april, Het Scheepvaartmuseum

Die Bretonse streepjestrui is een mooi voorbeeld. Halverwege de negentiende eeuw was die in gebruik bij de Franse marine, tot hij rond 1890 terechtkomt in de badmode. Dertig jaar later pikt Coco Chanel de streepjes op voor haar marinière-look.

Dan die gele jas. Oorspronkelijk droegen vissers donkere jassen, waterdicht gemaakt met olie en bijenwas. Vanwege de zichtbaarheid gingen ze over op geel, waarna ook deze look zijn weg vond naar het zeilpak en de regenjas. Natuurlijk zijn er mooie historische voorbeelden te zien, maar ook ‘vertalingen’ naar de mode van nu, met ontwerpen van onder meer Botter, Martan en Niño Divino. We gaan even door naar de officiersuniformen, al lange tijd met trots gedragen door kapiteins van de marine. Wat zijn die uniformen mooi – geen wonder dat ze in de mode zijn beland. Modelabels als Balmain en Thom Browne zijn hier vertegenwoordigd, maar ook De Toppers, die tijdens hun Love Boat Edition kostuums droegen die duidelijk geïnspireerd waren op een kapiteinsuniform – met een glittertje dan.

LOSBOL

Van kapitein is het makkelijk afdalen naar de matroos. Die had de reputatie van een losbol; in

tekst Joke van der Wey

elk stadje een ander schatje. De matrozendracht raakt ook aan de queercultuur. En aan tatoeages; een van de oudste en populairste is die van een anker. In de tentoonstelling zien we geen stukken huid, wel mooie tekeningen van de Amsterdamse Tattoo Peter en de Japanse tattoo artist K.Akamatsu.

JAS VAN ALGEN

Het is maar een greep uit alles wat er te zien is. Wat zeker nog vermeld moet worden, is het onderdeel Sierlijke Zee, met hedendaagse mode van ontwerpers als Iris van Herpen en Versace – maar ook veel jonge, Amsterdamse talenten. De maritieme inspiratie blijkt zo eindeloos als de zee zelf: een jas van algen, tasjes van vissenvel, sieraden van kaurischelpen en een hoed in de vorm van een achttiende-eeuws oorlogsschip.

Een fijne tentoonstelling voor fashionista’s met of zonder zeebenen en voor iedereen met liefde voor de oceaan.

mis deze niet

CYCLOOP

Een knikker, eenvoudiger kan het niet. Zeven kunstenaars gebruiken hem als uitgangspunt voor een installatie waarbij het draait om plezier. Rollen, botsen, ketsen, kortom: spelen. Een basisbehoefte voor Cobrakunstenaars. Alle zeven samen vormen de knikkerinstallaties een systeem dat je als bezoeker zelf in beweging kunt zetten. En natuurlijk zijn er knikkerbanen, zoals die van kunstenaar Zoro Feigl, zonder begin of einde.

VROUWEN VAN DE ZEE

Dertig jaar lang fotografeerde de Japanse Kusukazu Uraguchi (1922-1988) de ama: de duiksters en vissersvrouwen in zijn geboortestreek Shima. Zij duiken al 3000 jaar naar zeewier en zeeslakken – alleen op ingehouden adem, dus zonder hulpmiddel. Als eerbetoon is er deze tentoonstelling van tachtig betoverende zwart-witfoto’s waarin al hun vitaliteit is vastgelegd.

THUIS IN DE 17DE

EEUW

Ook vier eeuwen geleden maakte het een groot verschil of je wiegje in een krotwoning stond of in een grachtenpand. Aan de hand van dagelijkse spullen kunnen we meeleven met de mensen van toen. Hoe aten ze in de tijd van Rembrandt? Hoe speelden ze, sliepen ze? Negen ‘kijkdozen’ van Steef de Jong loodsen ons door een dag in het leven van arm en rijk.

17 oktober t/m 11 januari, Rijksmuseum

t/m 18 januari, Museum Cobra, Amstelveen

18 oktober t/m 8 februari, Huis Marseille

Middagje clubben?

Al ruim dertig jaar bepaalt ID&T het ritme van het uitgaansleven in Amsterdam – en ver daarbuiten. Met het nieuwe AMAZE is die dance-erfenis nu vertaald naar een permanente culturele ervaring.

in samenwerking met Amaze

Sensation White in de Arena, Innercity in de RAI, Amsterdam Open Air in het Gaasperpark: zomaar wat legendarische dance-evenementen waarmee ID&T de afgelopen dertig jaar z’n stempel drukte op de Amsterdamse partyscene. Hun succesformule: de beste dj’s, geweldige geluidssystemen en lichtshows waarvan je, zelfs zonder geestverruimers, in extase raakt.

visuele technieken bij je binnenkomen. Alle zintuigen worden bediend: wat hoor je? Wat voel je? En zelfs: wat ruik je? Een soort clubnacht-light, maar dan gewoon overdag, en zonder driedaagse kater.

LEGAAL RAVEN

AMAZE bevindt zich in Warehouse Elementenstraat, een iconische plek in de Amsterdamse dancegeschiedenis. In de jaren negentig nog berucht door de illegale raves, nu een gevestigde locatie in de technoscene. Toch is er in de tussentijd wel wat veranderd… Je hoeft als bezoeker niet meer bang te zijn dat de politie ineens voor je neus staat.

AMAZE Audiovisual

Experience

Elementenstraat 25

1014 AR Amsterdam

amaze-

amsterdam.com/nl

Het is precies die typische ID&T-sfeer die nu gevat wordt in AMAZE, in een voormalig industrieel pakhuis in West. In dit immersive spektakel reis je door meerdere unieke ruimtes, elk met een eigen sfeer en identiteit, die door middel van lichtshows, audio-effecten en

Nog een pluspunt van deze moderne tijd: toegankelijkheid staat bij AMAZE hoog in het vaandel. De plek is eenvoudig te bereiken met trein, metro, tram en bus, en wie met de auto komt, kan ruim parkeren. Ook binnen is het pand ingericht voor diverse bezoekers, met rolstoelvriendelijke routes, brede paden en flexibele ruimtes. Zo is het voor iederéén een feestje.

Minimumleeftijd 10+, kinderen tot 16 jaar moeten worden vergezeld door een volwassene, amaze-amsterdam.com/nl

Sluipend drama

Hoe verfilm je een grooming-drama over seksueel misbruik van een jongen van twaalf? Regisseur Karin Junger laat met De pupil zien dat het prachtig integer kan.

De twaalfjarige Daan (Bart de Wilde), de derde van vier voetballende broers, ziet coach Ries (Gijs Naber, bekend van Judas en Penoza) als zijn grote voorbeeld. Wanneer Ries hem wat meer aandacht geeft dan de anderen, voelt hij zich dan ook extra speciaal. Maar beetje bij beetje zoekt Ries de grenzen op van wat wel en niet kan.

Met veel tact en gevoel benadert regisseur Karin Junger in De pupil – losjes gebaseerd op het autobiografische boek Je ogen verraden je van Steven van der Hoeven – een moeilijk onderwerp: seksueel misbruik. Je voelt de schaamte en verwarring bij de jonge Daan, maar ook de onmacht en het schuldgevoel bij de ouders (gespeeld door Hadewych Minis en Marcel Hensema), die hun kind niet hebben kunnen beschermen. Genomineerd voor een Gouden Kalf.

ROOFMAN

Maandenlang leeft de ontsnapte crimineel Jeffrey (Channing Tatum) onopgemerkt in een speelgoedwinkel. Totdat hij hij voor een medewerker valt... Deels een waargebeurd verhaal. vanaf 9 oktober

VOOR DE MEISJES

Twee stellen (Thekla Reuten en Fedja van Huêt, Noortje Herlaar en Valentijn Dhaenens) delen een vakantiehuis. Als hun dochters betrokken raken bij een ongeluk, brokkelt de vriendschap af. vanaf 2 oktober

IMAGINE FANTASTIC FILM FESTIVAL

Deze 41ste editie haalt inspiratie uit het werk van horrorschrijver H.P. Lovecraft (1890-1937). Zijn verhalen draaiden om de angst voor het onbekende. 30 oktober t/m 9 november, Lab111 en De Filmhallen

film

De pupil vanaf 30 oktober

tekst Bregtje Schudel

Henk Schiffmacher:

Het is zwaar om nu in deze stad te overleven’

Tattoo-icoon en kunstenaar Henk Schiffmacher (73) woont sinds de jaren zeventig in de stad. Hij zocht altijd graag de rafelranden op, maar terugblikken op zijn veelbewogen leven doet hij liever niet. ‘Ik ben altijd onderweg naar morgen.’

Tattoo artist, kunstenaar, fotograaf en icoon Henk Schiff macher is 73 jaar, maar hij komt nog dagelijks naar de shop aan de Ceintuurbaan, Schiff macher & Veldhoen.

‘Om drie uur begint de lever te zingen en dan ga ik naar mijn stamkroeg, Hesp, voor een

Affligem. Als ik me netjes gedraag, houd ik het bij drie. En als het uit de klauwen loopt, drink ik er een paar korenwijntjes bij.’

Koning Alcohol is gebleven, maar Henks echtgenoot en muze Louise geeft hem op zijn flikker als hij alleen aan de stamtafel gaat zitten drinken. ‘Na een kantje boord-bezoek aan de afdeling cardiologie, waar dertig liter vocht uit mijn lichaam moest worden gepompt, heeft ze paal en perk gesteld aan mijn drugsgebruik. Ik heb dat opgeheven vingertje wel nodig, hoor.

Al ben ik altijd te veel een boerenlul geweest om me echt te verliezen in drugs – ik wilde wel goed kunnen functioneren, mijn werk kunnen doen. Ik denk weleens dat de volgorde beter andersom kan zijn: jezelf verdoven als je oud bent, je niet meer kunt schijten en je botten zeer doen. Niet op je zeventiende, dan moet je je leven niet aan dat spul verkwanselen.’

Heb jij het eeuwige leven?

‘Lichamelijk voel ik me weleens oud. Ik heb steeds meer moeite met het beklimmen van steile trappen en een bezoek aan de jungle of de

woestijn zit er niet meer in. Op mijn scooter of fiets stap ik ook niet graag meer. Ik ben te dromerig voor het snelle verkeer; voor je het weet word je overreden door een moeder in een bakfiets. Maar mentaal gaat het goed. Ik probeer de dingen altijd in kleur te blijven zien, met een positieve blik. Al heb ik zo mijn mopperperiodes. Louise wijst me er dan op dat ik op een zeurende, ouwe man begin te lijken.’

Gaat het gemopper ook over Amsterdam, de stad waar je al sinds de jaren zeventig woont? ‘Jazeker, over de dagelijkse struggle met mensen die hier op de vreemdste momenten hun vullis aanbieden. Die zakken worden dan weer door een zwerver uit elkaar getrokken en daar komen vervolgens ratten op af. Ik kan het niet uitstaan dat mensen hun stad zo laten vervuilen. Ik ben opgegroeid als zoon van een slager, wij hielden ons stoepje schoon voor de klanten en de buurt, dat doen wij bij onze shop ook. Verderop zit een bejaardentehuis, ze moeten hier gewoon langs kunnen lopen zonder dat overal vuilnis ligt. Er is totaal geen handhaving meer op, maar je krijgt wel een brief dat de gemeentebelastingen weer omhooggaan. Kom op zeg, we zitten hier gewoon op de Ceintuurbaan, niet in Zuid! Ik gun Amsterdam wat meer liefde van haar eigen inwoners.’

tekst Sara Luijters foto’s Jaap van den Beukel

kunst & vermaak krant

HENK SCHIFFMACHER

• Komt uit een katholieke slagersfamilie in Harderwijk en is naar eigen zeggen ‘altijd in het vlees gebleven’.

• Volgde in de jaren zeventig een reclame-opleiding in Amsterdam en ging aan de slag als fotograaf, typograaf, ontwerper, tekenaar, schilder en tatoeëerder.

• Begon in de jaren tachtig zijn eigen tattooshop op de Wallen waar, naast zeelui en prostituees, ook rocksterren en voetballers, BN’ers en Hells Angels een tatoeage lieten zetten.

• Verfraaide de lichamen van onder meer de bandleden van The Red Hot Chili Peppers, Kurt Cobain, Herman Brood en Lady Gaga.

• Runt zijn tattooshop aan de Ceintuurbaan met Tycho Veldhoen (zoon van kunstenaar Aat Veldhoen), met een team van internationale tatoeëerders.

• Illustreerde het kinderboek Pier Piet kakt zijn poffer en andere avonturen van Eva Posthuma de Boer, dat vorige maand uitkwam.

• Heeft twee dochters: Morrison (tatoeëerder in Hollywood) en Texas (fotograaf), en is sinds dertig jaar samen met zijn muze en partner in crime, kunstenaar Louise van Teylingen.

Je woont aan de Amstel en je shop zit in De Pijp. Kom je nog weleens in de binnenstad?

‘Ik was er al heel lang niet meer geweest, maar sinds kort heb ik de tram herontdekt. Met tram 12 kom ik vanaf mijn huis weer in de stad. Na een bezoek aan Paradiso scheelt dat toch weer een taxirit van veertig euro. Ik laat tijdens die tramritjes de stad aan me voorbijtrekken, je lacht je dood om die parade der tuin der lusten! De tramritjes waren ook een inspiratie voor de illustraties die ik maakte voor het nieuwe kinderboek van Eva Posthuma de Boer: Pier Piet kakt zijn poffer en andere avonturen. Ik sloeg de beelden van karakters op in mijn hoofd en tekende ze thuis. Ik ben geen kunstenaar zoals Aat Veldhoen dat was, die schetste onderweg een heel boekje vol. Ik noem mezelf niet snel kunstenaar, ik vind het een beladen woord. Het is een ambacht. De hoeveelheid belasting die je afdraagt bepaalt nu of je een kunstenaar bent of niet.’

‘Ik noem mezelf niet snel kunstenaar, ik vind het een beladen woord’

Wat was jouw eerste kennismaking met Amsterdam?

‘Ik kom uit Harderwijk en mijn ouders gingen twee keer per jaar naar Amsterdam, onder andere voor de Snip & Snap Revue en Toon Hermans. Mijn vader dronk dan een glas jenever te veel en mijn moeder lulde nog weken over de enorme hoeveelheid ham op het Broodje van Kootje aan het Spui. Als zestienjarige kreeg ik verkering met een mooie Amsterdamse die ik leerde kennen tijdens de vakantie. Ze was de dochter van een glazenwasser uit de Indische

Buurt. Amsterdammers met een beetje kapitaal kampeerden in die tijd allemaal op de Veluwe. Voor mij was zij veel interessanter dan een Harderwijkse – als je niet uitkeek moest je na een bezoek via de steeg en de stadspoort richting het weiland meteen zo’n meid trouwen, omdat er een kind onderweg was. Dat was niks voor mij, dus reed ik in het weekend op mijn Puch naar Amsterdam-Oost. Daar werd ik meegenomen naar Ajax en naar het café. Ik ontmoette er allerlei figuren, zoals de Amsterdamse fotograaf Cor Jaring. Hij hield van drank en fotografeerde mensen; ik mocht zijn Leica lenen en zo begon ik als fotograaf. Uiteindelijk ging ik werken voor Nieuwe revu. Tegenwoordig zijn beroepen als fotograaf of stylist gedevalueerd, iedereen is influencer. Ik verdiende veertig jaar geleden met een foto veel meer dan mijn dochter Texas nu, die fotograaf is. Het is zwaar om nu in Amsterdam te overleven. Ergens is het misgegaan. Ik ben benieuwd wanneer de ramen van de makelaars worden ingegooid en de banken bestormd. Er gaat een keer iets gebeuren, ik ben alleen bang dat het dan een onfrisse, raciale wending neemt. Er wordt wel weer gedemonstreerd, maar alleen door een kleine groep diehards die bereid zijn om te vechten. De tijd van de massale demonstraties is voorbij. Het regent geen stenen meer, zoals tijdens de kroning van Beatrix, of de krakersrellen.’

Hij windt zich op over de recente moord op de 17-jarige Lisa. ‘Het is afgrijselijk. Maar wat ook afschuwelijk is, is hoe iedereen meteen een slaatje uit haar dood probeert te slaan. Van app-ontwikkelaars tot de politiek: het is pure lijkenpikkerij. Of neem de ontgroening. Er gaan meer boten met brallende studentjes door de grachten dan dat er boten met vluchtelingen naar Lampedusa zijn vertrokken! Maar verder is mijn liefde voor Amsterdam enorm, hoor.’

Jouw tattooshop Hanky Panky op de Wallen was eind jaren tachtig een van de eerste in de stad en trok wereldberoemde artiesten, van de Red Hot Chili Peppers tot Nirvana. Nu zie je op elke straathoek een tattooshop. ‘Toen ik begon op de Oudezijds Achterburgwal had je alleen Tattoo Peter en Cor, het aanbod en de clientèle was compleet anders toen. Als een meisje van zestien een tattoo liet zetten, was het een redelijk ontspoord type, nu is dat heel normaal. Het winkelaanbod is ook enorm veranderd, allerlei kleine, gespecialiseerde winkels verdwijnen uit het straatbeeld. Geef die antiekzaken, de boekwinkels en andere kleine

zaakjes een plek in Magna Plaza, zoals de Kensington Market in Londen. Dat zou dé oplossing zijn. In Amsterdam zie je vooral veel enorme winkels met badeenden, snoep en kaas. En ook tattooshops, soms wel vier op een rij.’

Wat is de mooiste Amsterdam-tattoo die je ooit hebt gezet?

‘Dat zijn er meerdere, maar mijn eerste rugstuk over Amsterdam was van de buitenkant van de tattooshop op de Oudezijds, met daarvoor allemaal tuig en hoeren. Wat je nu ziet, is dat mensen een stukje stad op hun lijf willen. Niet alleen de Westertoren, ook de Montelbaanstoren en Schreierstoren, met daaromheen een typisch Amsterdams tafereeltje, met fietsen langs de grachten bijvoorbeeld. Tycho (Veldhoen, tatoeëerder en mede-eigenaar van de shop, red.) is er de beste in. Er zit een vorm van Amsterdam-pride in deze trend; het zijn vaak mensen uit Purmerend en Almere, die oorspronkelijk uit de Jordaan komen en willen laten zien dat ze Amsterdammer zijn. Het is een vorm van nationalisme. ‘Amsterdam is van ons’, dat idee. Het gaat gepaard met sentimenten tegen yuppen en expats, maar het kan ook verder gaan en dan wordt het ongezond. Ik heb zelf een Harderwijks vispoortje op mijn been, een kindertekening van een van mijn dochters. En het getal veertien, voor meneer Cruijff. Tatoeages zijn een niet-verbale manier van communiceren; je wilt iets laten zien. Maar soms zijn de sentimenten wat vals.’

Hoe kijk je op je 73ste terug op je leven?

‘Ik leef nu en ik ben altijd onderweg naar morgen. Terugblikken op ouwe avonturen heb ik nooit heel interessant gevonden. ‘Morgen’ wordt wel wat rommeliger, ik heb nog steeds een papieren agenda voor de shop, maar dat ding ben ik altijd kwijt en de computer en telefoon kan ik maar nét aan. Instagram snapte ik, maar nu is alles weer veranderd en begrijp ik er niks meer van.’

Waar ben je het meest trots op?

‘Op het feit dat ik al vijftig jaar mijn vreten kan verdienen met een potloodje! Ik vind dit nog steeds het leukste om te doen. Dat moet ook wel, want stoppen zit er niet in met de 1052 euro die ik per maand van de staat ontvang. Daar kan ik mijn leven in Amsterdam niet van betalen. Ik werk door tot mijn dood.’

Een stadsduif of de Westertoren op je lijf? Deze Amsterdammers (pag. 8) deden het.

Binnenkort te

zien

De maagd van Orléans Pjotr Iljitsj Tsjaikovski

I Capuleti e i Montecchi Vincenzo Bellini

Notenkraker & Muizenkoning

Toer van Schayk en Wayne Eagling

Bekijk het volledige programma:

Hoofdsponsor Nationale Opera & Ballet

eten & drinken enzo krant

Boek Onze lieve stad CADEAU BIJ ABONNEMENT

Van de allereerste bewoners van Amestelledamme tot de iconische grachtengordel, van de invloed van migratie tot de grandeur van de zeventiende eeuw: Onze lieve stad - Amsterdam door de ogen van... neemt de lezer mee op een boeiende wandeling door de geschiedenis van Amsterdam. Journalist Jan Uriot gaat in gesprek met historici, ondernemers en kunstenaars die de stad in al haar facetten kennen. Je ontmoet de buurman van Rembrandt, loopt mee met de Stille Omgang, dwaalt door de Hortus en ontdekt hoe Heineken in een hooiberg begon.

Amsterdam is een stad van verhalen. Onze lieve stad brengt die tot leven.

Bij een abonnement op de Uitkrant (€ 35,25) krijg je elke maand als eerste het toonaangevende culturele magazine van Amsterdam op de mat én ontvang je deze maand het boek Onze lieve stadAmsterdam door de ogen van... cadeau. Op=op!

Ga naar iamsterdam.nl/uitkrant en sluit een eenjarig abonnement af.

Ga naar iamsterdam.nl/acties

AMAZE

4 toegangstickets + gratis drankje naar keuze

AMAZE is geen traditioneel museum of standaard uitgaansplek. Je wandelt door meerdere ruimtes, elk gevuld met spectaculaire lichtshows, geluidseffecten en festivalwaardige visuele technieken. Of je nu wilt ontspannen, dansen, je hoofd leegmaken of iets bijzonders beleven met vrienden of familie: bij AMAZE kies jij zelf hoe je de ervaring beleeft.

Kantjil

3x2 tickets t.w.v. € 40 per stuk

Paul Knieriem regisseert deze familievoorstelling (8+): episch, kwetsbaar, spannend, confronterend en met een flinke dosis Indische humor. Deze coproductie van de Toneelmakerij en Oorkaan in samenwerking met Studio Figur gaat op zondag 19 oktober in première in Internationaal Theater Amsterdam. Van 17 oktober t/m 28 december toert Kantjil en de tijger door het land.

alleen expats een kostuum huren. Nu is het ontploft’

Halloween lijkt elk jaar groter. Commerciële onzin of nieuw volksfeest? (pag. 30)

DE GROTE AMSTERDAM QUIZ

Wie weet waar het Theo van Goghpark ligt? En wie kan de architect van de Amsterdamse effectenbeurs noemen? Van 29 september t/m 12 oktober testen Amsterdammers hun kennis tijdens De Grote Amsterdam Quiz. Iedereen mag meedoen. De voorrondes worden gespeeld op verschillende locaties, zoals horeca, buurthuizen en sportverenigingen, om op 1 november het laatste gevecht met elkaar aan te gaan in de Westerunie.

29 september t/m 12 oktober & 1 november, meld je team aan op iamsterdam.nl/quiz

Happy Halloween

Wat je ook steeds vaker ziet (en hoort)...

TRICK OR TREAT!

Horrorfeestjes, ramen vol skeletten en pompoenen, kinderen die langs de deuren gaan – je kunt er rond 31 oktober niet omheen. Wat verklaart de Halloween-hype?

Vampiers, Victoriaanse jurken, barok guren met rijk gedecoreerde jassen en kant...

Maar het populairst zijn toch de Halloween-out ts die een tikje sexy zijn, zegt de Amsterdamse kostuummaker Myriam Pol van Gerritsen Theaterkostuums. Ze noemt Halloween een ‘piekmoment’ voor haar zaak. Dat was niet altijd zo. ‘Wij bestaan sinds 1878. In 1996 nam ik de zaak over en sinds die tijd heb ik het heel erg zien veranderen’, vertelt ze. ‘Zo’n tien jaar geleden waren het vooral expats die een kostuum huurden met Halloween. Inmiddels is het ontploft. Nu is het voor jong en oud, met diners en feestjes. Er is zo veel te doen in de stad, je kunt helemaal losgaan.’

populairder? Irene Stengs, senior onderzoeker etnologie bij het Meertens Instituut en bijzonder hoogleraar ‘antropologie van ritueel en populaire cultuur’ aan de Vrije Universiteit, moet lachen. ‘Die vraag krijg ik al zo lang als ik dit werk doe, zeker een kwart eeuw’, zegt ze. Volgens Stengs is Halloween al sinds de jaren negentig in Nederland best populair. Populaire cultuur speelde daarin een grote rol: Amerikaanse (griezel- en zombie) lms zoals

HARRY POTTER-HYPE

Waarom wordt Halloween steeds

The Addams Family en series lieten naast griezels opgetogen, verklede kinderen en versierde huizen zien. En ook de Harry Potter-hype gaf het feest een zetje. ‘In die boeken en lms wordt Halloween uitgebreid gevierd’, zegt ze. ‘Harry Pottertje spelen werd populair; leuk verkleden als heks of tovenaar – en dat lijkt al een beetje op Halloween.’ Ook

‘In de Harry Potter-films wordt uitgebreid Halloween gevierd’

tekst Yasmine Esser foto's Unsplash en Adobe Stock

‘Sint-Maarten was lange tijd verdwenen uit Amsterdam, behalve in Noord’

GRIEZELFEEST

Veel mensen denken dat Halloween typisch Amerikaans is, maar het grijpt terug op Allerheiligenavond (All Hallows’ Eve), de vooravond van Allerheiligen op 1 november. In katholieke landen herdacht men dan de doden met kaarsen en kerkhofbezoek. Via Engelse en Ierse immigranten belandde het feest in

winkels pikten het op en kwamen met pompoenen, spinnen en nepbloed, en halverwege de jaren 2000 verschenen er zelfs nieuwe rituelen zoals heuse zombieparades. Wat Halloween bovendien zo aantrekkelijk maakt, is dat het leuk is voor kinderen én volwassenen die zin hebben in een feestje. Dat komt vooral door de verkleedcomponent. En het feit dat je elk evenement rond eind oktober kunt omdopen tot Halloweenfeest. ‘Van een verjaardag tot een uitgaansavond: als je er een themafeest van maakt, komt iedereen in zijn horrorout t’, zegt Stengs.

OPGESCHOTEN JONGENS

Ook is Halloween een aanvulling op de Nederlandse feestkalender, zonder andere feesten te hoeven verdringen. Er is alleen met Sint-Maarten (op 11 november) misschien een beetje overlap. In de VS gaan kinderen met Halloween langs de deuren om snoep te vra-

gen, net zoals kinderen in sommige delen van Nederland dat doen met Sint-Maarten. Toch zijn er duidelijke verschillen, zegt Stengs. Zo zingen kinderen liedjes en gaan ze niet verkleed met Sint-Maarten, al gebeurt dat wel steeds vaker. ‘Kinderen trekken soms een Halloween-achtige out t aan, zetten een heksenhoed op of lopen met een pompoen’, zegt ze.

Maar dat Halloween Sint-Maarten zou vervangen, is volgens Stengs niet aan de orde. ‘Het is vooral interessant dat er mensen zijn die zich hier druk om maken. Als je kijkt naar de geschiedenis, is het helemaal niet vanzelfsprekend dat een feest altijd hetzelfde gewicht heeft; dat verschuift met de tijd. In de zeventiende eeuw werd Sint-Maarten bijvoorbeeld gevierd door opgeschoten jongens, nu vooral door kleine kinderen. In de achttiende eeuw werd Sint-Maarten overal in Amsterdam en Noord-

Holland gevierd. Daarna is het lang verdwenen uit Amsterdam, behalve uit Noord. Op een gegeven moment is het weer uitgebreid naar andere stadsdelen.’

‘TE

COMMERCIEEL’

Er is nog meer kritiek. Volgens sommige christenen is Halloween te duister en zou het zelfs met de duivel te maken hebben. Ook wordt er vaak gezegd dat het feest ‘puur commercieel’ is. Grappig, vindt Stengs. Ze maakt een vergelijking met Moederdag. Dat is ooit bedacht door bloemisten en dus ook nogal commercieel, maar dat vinden veel mensen niet erg, omdat het draait om zorg en aandacht. Hetzelfde geldt voor Valentijnsdag. ‘Kerst vinden veel mensen heel belangrijk, maar de kerstman vinden ze commercieel. Sinterklaas is dat kennelijk niet, terwijl dat ook draait om cadeaus geven en spullen kopen’, zegt ze. ‘En goed om te bese en:

WAAR TE VIEREN?

• Alice in Horrorland Een nacht vol horror, freaky outfits en drie zalen die volledig in thema zijn. 1 november, WestWeelde

• Lil’ Monsters Ball Familiefeest met ontbijtbuffet, koffie, animatie en knutselactiviteiten.

26 oktober en 1 november, Hard Rock Café

• Ludwig’s Halloween Pub Crawl Party Kroegentocht op het Leidseplein en Rembrandtplein. Met Halloween-drankjes en creepy shots.

31 oktober, Cafe Kooper

• Old Skool Bingo Halloween Hilarische bingo met R&B-muziek, spooky vibes en dansbattles.

31 oktober, Panama

• UP Events Halloween Walkthrough Experience Doodenge boswandeling waar acteurs en een spannende storyline je de rillingen bezorgen.

30 oktober t/m 2 november, Tuinen van West

Tentoonstelling & Films

Stadsarchief Amsterdam 11 oktober 2025 – 8 maart 2026 gratis toegang

Hema verkoopt niet voor niets Halloweenspullen. Als er geen vraag naar was, zouden ze dat niet doen.’ Volgens Stengs doe je Halloween tekort door het alleen als commercieel te bestempelen. ‘Alsof een feest alleen echt of integer is als er géén geld in omgaat. Zonder commercie kun je geen enkel feest vieren.’

Myriam Pol van Gerritsen Theaterkostuums is het daarmee eens. Volgens haar gaat Halloween vooral om de beleving. ‘Mensen zijn creatief en komen bij ons voor een totale transformatie. Ze stappen binnen met een idee en samen maken we daar een karakter van. De kleding, maar ook de houding, de accessoires en make-up zijn daarbij belangrijk. Onze kostuums zijn theatraal, historisch en van hoge kwaliteit. Je voelt je er anders in en gaat je ook anders gedragen. En ik merk dat ze zich dat karakter ook echt gaan vóélen. Dan komt het pas tot leven.’

© Amsterdams

Stadsjournaal

SHOPPEN & ETEN

Elke week lichten we de beste shoptips en eetplekken uit.

Zoals SPRMRKT.

tekst Roos van der Rijst

Huh, die naam kenden we toch al? Ja, want SPRMRKT was tot negen jaar geleden een icoon op de Rozengracht. Nadat de conceptstore daar de deuren sloot, kwam er een SPRMRKT op Ibiza. Daarna hoorden we in Amsterdam een tijdje niks. Tot begin dit jaar: toen werd er een crowdfunding gestart voor een nieuwe SPRMRKT, in de Stopera. Daar moet een ‘dynamic cultural hub’ van 400 m2 ontstaan: een contemporary modewinkel en kunstgalerie in één, waar ook evenementen, tentoonstellingen en productlanceringen kunnen worden gehost, én ‘maatschappelijke projec-

MOOI MATE

ten zoals make-overs voor daklozen en vluchtelingen, om hen te helpen met een frisse start.’ Nelleke Strijkers, die SPRMRKT samen met Annika Beekmans heropent: ‘Onze focus blijft mode en design.’ Maar het klinkt dus alsof er nog veel meer gaat gebeuren. De store gaat namelijk ook nog een

Drinken we straks in plaats van koffie allemaal yerba mate, het caffeïnehoudende drankje uit Argentinië? Mooi Mate, waar je allerlei verschillende soorten koopt, hoopt van wel. En binnenkort kun je er ook workshops volgen. Westerstraat 128A, @mooimateamsterdam 2

EXTREME CASHMERE

De items van Extreme Cashmere zijn niet voor iedereen binnen handbereik, maar een rondje door hun eerste Amsterdamse winkel wel. Alleen al voor het interieur (met oranje vloerkleed tot aan de muur!) wil je hier even binnenkijken. Utrechtsestraat 143, @extreme.cashmere

Muiderstraat 21 @sprmrkt.amsterdam 1

actieve rol spelen in de programmering van de lichtstraat, die dwars door de Stopera een verbinding maakt tussen de Amstel en Waterlooplein. Je leest het: in en rond de Stopera staat het allemaal te gebeuren.

Lange kaasdraden en ‘Svanetiaans’

zout: de Georgische keuken ontdek je bij Amra in de Jordaan.

In Amsterdam kun je maar op een paar plekken Georgisch eten. Amra is de nieuwste toevoeging. In het paars-gouden interieur worden we warm ontvangen. We bestellen in twee rondes – een tip, want de buren die dat niet deden, krijgen hun charcuterie, crudo, kipgerecht en dumplings allemaal tegelijk. De aubergine-pkhali – geroosterde, gehakte aubergine met walnoot, lente-ui, koriander en granaatappel – doet het goed bij het brood met Svanetiaans zout, een mix van zout en kruiden uit de bergen van Georgië. Dat brood wil je ook bij de lekkere zeebaarscrudo, waar heel jne groene adjika (pittige kruidenpasta) overheen zit. Maar de ster van de show is de adjaruli khachapuri, een ‘broodboot’ gevuld met kaas en boter en een eidooier, die je zelf door het mengsel moet mixen. Terwijl we later op de rekening wachten, heb ik zicht op een groep van negen meiden die meerdere van die broodboten op tafel hebben staan. Terwijl ze hun komende trip naar Georgië bespreken, trekken ze lange kaasdraden over tafel – echte, viral-waardige cheese pulls. Het ziet er onwijs gezellig uit. De volgende keer kom ik terug met een groep.

Eerste Anjeliersdwarsstraat 6, @amra.amsterdam

CHINGU

Bij deze Koreaanse en Taiwanese deli haal je niet te zoete, viral drankjes (Dalgona of Pu’er coffee, ananaslimo, yuchee lagoon en verschillende matcha lattes) plus jumeok-bap: rijstballetjes met verrassende vullingen.

Albert Cuypstraat 203D, @chinguamsterdam

Op de plek van World of Food komt nu World of Flavours: tien containers met twaalf foodconcepten, allemaal uit Zuidoost. Denk Baramaribo, Yvette’s Kitchen, Queen D, Pasta King, Faith Kitchen, Surinampastry – en nog veel meer.

Johan Cruijff Boulevard 30

FRANZ

Of je het nou een hotdog of een worst noemt (zelf hebben ze liever het laatste): de huisgemaakte versies van Franz zien er wel héél lekker uit. En er is ook een vegan optie.

Kloveniersburgwal 18, @franz.amsterdam

DE PIJP ÍN

Tussen de bubbelthee-zaken en spartaans ingerichte ko etentjes is er nog genoeg origineels te vinden in De Pijp. Zoals lekkere gerookte worst, internationale lms en een heus Voedselbos. de buurt

De Amstel, het Sarphatipark, de Albert Cuypmarkt: iconische plekken genoeg in De Pijp. Toch was de wijk eind negentiende eeuw nog een simpele arbeidersbuurt vol smalle straten en kleine winkels – domweg ‘een saaie plek’, aldus het Stadsarchief. Totdat in 1905 de Albert Cuypmarkt opkwam en uitgroeide tot dé ontmoetingsplek van de buurt. Naast arbeiders trokken ook kunstenaars, schrijvers en studenten naar De Pijp. Piet Mondriaan woonde er in een zolderkamer op de Albert Cuypstraat, diamantbewerker Eduard Jacobs introduceerde er Nederlands cabaret in een kelderwoning aan de Quellijnstraat en types als Gerard Reve, Simon Vinkenoog en natuurlijk André Hazes kleurden de wijk. De laatste decennia veranderde De Pijp sterk: vertrouwde winkels maakten plaats voor hippe horeca. Filmmaker en buurtbewoner Simon Bunt zag het gebeuren. ‘De lokale bakker bij wie ik brood haalde, de fourniturenwinkel waar je voor knopen, een rits en een

SIMON BUNT

Hij woont al ruim dertig jaar in De Pijp en zag zijn wijk dus drastisch veranderen. Filmmaker Simon Bunt vertelt in zijn documentaire De Pijp uit het verhaal van lokale ondernemers die door gentrificatie hun deuren moesten sluiten.

jn gesprek kwam; allemaal moesten ze de deuren sluiten’, vertelt Simon. Maar bijzondere plekken zijn er gelukkig nog overal te vinden. Simon neemt ons mee langs zijn favoriete locaties.

1 SARPHATIPARK

Elke ochtend om half acht verzamelen bewoners zich bij de pingpongtafel voor een halfuur rekken en strekken. Vrijwillig, gratis en voor iedereen een frisse start van de dag. ‘Door elke dag op hetzelfde moment op dezelfde plek te zijn, zie je de seizoenen aan je voorbijgaan.’

Pingpongtafels, Sarphatipark

24 UUR ZUID: Kom langs bij het Groen Gemaal in het park en help mee in de kas, verzorg de planten of steek de handen uit de mouwen in het voedselbos.

2 RISE BAKERY

Achter de kramen van de Albert Cuypmarkt zit een café waar na de ochtendgymnastiek iedereen een bakkie drinkt. In 2020 opgericht

door een stel: hij bakt het brood, zij schenkt de ko e en kent ieders bestelling. Modern, maar mét buurtgevoel.

Albert Cuypstraat 208H

3

SLAGERIJ ZUID

Slager Sjaak Verbij ging met pensioen, gaf een groot afscheidsfeest en zou de deuren van Slagerij Zuid sluiten. Totdat zijn medewerkers het stokje overnamen. Nog altijd met dezelfde Hollandse vleeswaren: ‘Eigenlijk precies zoals Sjaak het maakte.’

Albert Cuypstraat 95

RIALTO

De bioscoop, ruim honderd jaar geleden gestart door Anton Pieter du Mée, is nog altijd een geliefde plek. Je vindt er niet-westerse lms, documentaires en speciale programma’s met interviews en nabesprekingen. ‘Mijn lmvertoning van vorig jaar was hier uitverkocht, heel leuk om mee te maken.’

Ceintuurbaan 338

tekst Nathalie van den Berg ilustratie Barbara van den Berg

CC AMSTEL

Even naar het theater, je laptop openklappen in het café, een boek lezen in de OBA, meedoen aan een workshop of een tentoonstelling bekijken? Het kan allemaal bij Cultureel Clubhuis Amstel (CC Amstel).

Cullinanplein 1

geluidswandeling; een audiotour vol bijzondere geluiden uit de buurt.

CINETOL

Voor een muzikale afsluiter loop je het monumentale gebouw aan de Tolstraat binnen. Cinetol is een klein poppodium met ruim 250 concerten per jaar, van lokale talenten tot internationale artiesten.

24 UUR ZUID: cultuurcluster aan de Tolstraat, waar Cinetol, De Appel, Tempel, CC Amstel en OBA CC Amstel samenkomen. Ontdek talenten tijdens een open podium, doe mee aan workshops en meer. Bezoek het festivalhart bij het

24 UUR ZUID: Doe mee aan de workshop Mindful Origami. Bij CC Amstel start ook de

Tolstraat 182

‘De zaal was helemaal uitverkocht. Heel leuk om dat mee te maken’

24 UUR ZUID

Op zaterdag 11 oktober vindt 24 uur Zuid plaats, met de hele dag tal van activiteiten in en over het stadsdeel. Ook Simon Bunts documentaire De Pijp uit (2024) wordt getoond (locatie: Govert Flinckstraat 286), mét nagesprek over hoe jij De Pijp ziet en wat de buurt zo bijzonder maakt. Kijk voor de rest van het programma op de site. iamsterdam.com/24uur

MÉÉR

VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES? iamsterdam.nl/agenda

AMSTERDAMMERTJES

Weinig Amsterdamser dan Amsterdammertjes. Maar de roodbruine anti-parkeerpaaltjes waar je op smalle stoepen zo moeilijk langs manoeuvreert, verdwijnen steeds meer uit het straatbeeld. Straks bestaan ze alleen nog maar in chocola of als koelkastmagneet. Voor die tijd moeten we er ons er nog maar eens lekker aan ergeren. Of ervan genieten. Illustrator Anne Stooker heeft ter ere van de jarige stad precies 750 Amsterdammertjes neergezet in waterverf, geïnspireerd door 750 persoonlijke verhalen. Elk paaltje heeft zijn eigen plek, herinnering of is verbonden met een gebeurtenis.

Uit

Vanaf 27 oktober te zien in Sociëteit De Kring (vrije toegang)

een

plafond in.’

Kinderboekenschrijver Mylo Freeman over haar studententijd in de stad, toen ze volop huizen kraakte, maar ook gewoon over waar ze de beste koffie van de stad drinkt (pag. 49).

POP

AVERY*SUNSHINE

De Amerikaanse soulzangeres

Avery*Sunshine weet soul, jazz, r&b en gospel moeiteloos te combineren en put haar inspiratie uit iconen als Gladys Knight, Stevie Wonder en Quincy Jones. Dit jaar won ze een Grammy Award in de categorie Best Progressive R&B Album met haar nieuwste album 'So Glad to Know You'.

wo 01 oktober 20:30, Bitterzoet, € 24,70

FLOOR JANSEN

Het soloalbum 'Paragon' heeft niet alleen de positie van Floor Jansen als internationaal rockicoon versterkt, maar toont ook haar veelzijdigheid. In haar nieuwe show neemt Floor het publiek mee op een emotionele reis door de hoogte- en dieptepunten van haar recente ervaringen, met tekst en muziek.

do 02 oktober 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 35,84

MARIKE VAN DIJK’S

NU-ART-ORCHESTRA

Nu Art Orchestra is geen typische bigband, maar een ensemble dat op avontuur gaat met gloednieuwe composities, allemaal van de leden zelf. Deze zeventien spelers werden bijeengebracht door saxofonist Marike van Dijk. za 04 oktober 20:30, Bimhuis, € 19,-

CTD X SA-ROC & SOL MESSIAH 'The Rapsoulution' is het veelbelovende Engelstalige debuutalbum van CTD Movement, een hiphopcollectief dat lyrics over zelfreflectie, bewustzijn en sociale verandering centraal stelt. Het album brengt tien artiesten samen op twaalf beats van de legendarische Amerikaanse producer Sol Messiah. di 07 oktober 19:30, Paradiso,€ 10,50

DALISS

Daniël Pando, beter bekend als Daliss, maakt sinds zijn debuut in 2020 indruk met een poëtische stijl en diepgaande boodschappen, geworteld in zijn gospelroots. In 2024 sloeg de veelzijdige artiest een nieuw muzikaal pad in met de single 'Gaat het goed', waarin hij een openhartige boodschap over mentale gezondheid deelt. Voor 'Stille Ruimte' werkte hij samen met een gospelkoor, wat resulteerde in een krachtige muzikale ervaring. do 09 oktober 20:00, Melkweg, € 14,95

DENIS JANNAH EN WALTER

MURINGEN - MUZIKAAL EERBETOON AAN MAHALIA JACKSON

Denise Jannah brengt een selectie van de bekendste maar ook de meest ontroerende nummers van the Queen of Gospel, Mahalia Jackson. Zij wordt begeleid door Danny van Kessel op toetsen, Pieter Althuis op bas en Walther Muringen op drums.

vr 10 oktober 20:00, Bijlmer Parktheater, € 22,50 t/m € 25,-

MÉÉR

VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

SVEN RATZKE & MATANGI -

DANS OP DE VULKAAN

'Dans op de Vulkaan' is een mix van een one man show en muziektheater. In samenwerking met het virtuoze strijkkwartet Matangi brengt Ratzke een muzikale en theatrale trip naar het roerige Berlijn van de jaren '20. 10 t/m 11 oktober 20:30, DeLaMar, € 19,50 t/m € 39,50

NEWDAD

De Ierse band NewDad uit Galway brengt dromerige indierock met een flinke dosis shoegaze. Ze klinken als de muzikale liefdesbaby van Wolf Alice en Just Mustard, met inspiratie van The Cure. De band brengt werk van debuutplaat 'Madra', de recent uitgebrachte EP 'Safe', en hun nieuwe, nog te verschijnen tweede album. di 14 oktober 19:30, Melkweg, € 20,15

FINE

Fine is een in Kopenhagen gevestigde singer-songwriter en producer die in haar muziek, samples met akoestische en elektrische instrumenten vermengt tot een groovy en etherisch crossover-geluid. wo 15 oktober 20:00, Stichting Kunst- en Cultuurhuis Cinetol, € 17,-

YERAI CORTÉS

Met zijn persoonlijke ‘soniquete’ (swing) maakt Yerai Cortés de flamenco gitaartraditie, ‘el toque’, van deze tijd én tijdloos. Cortés is niet bang om buiten de grenzen van de flamenco te treden: hij werkte samen met de Kameroense bassist Richard Bona en toerde langs Spaanse poparena’s met rapper C. Tangana. Onlangs verscheen zijn debuutalbum 'La guitarra flamenca de Yerai Cortés'. zo 19 oktober 20:30, Bimhuis, € 31,-

GANAVYA

Zangeres en transdisciplinair kunstenaar, ganayvya, bracht in november 2024 haar nieuwste album 'Daughter of a Temple' uit op het label van Nils Frahm. Het album brengt spirituele jazz en Zuid-Aziatische devotionele muziek samen, geïnspireerd door Alice Coltrane 'Turiyasangitananda'.

ma 20 oktober 20:30, De Duif, € 27,70

MAAIKE OUBOTERLIEVELINGSLIEDJES

Tijdens dit theaterconcert speelt Maaike Ouboter hertalingen van haar eigen lievelingsliedjes. Een reis langs de van oorsprong anderstalige liedjes die haar in haar leven hebben geïnspireerd, geraakt en gevormd.

di 21 oktober 20:00, Griffioen, € 17,- t/m € 25,-

DASH!

In 2024 brach Dash!, het electroakoestische kamerfunk trio van klarinettist Maarten Ornstein, haar achtste album uit getiteld 'Radio Rotor'. Terwijl dit een akoestisch album is, was het album 'Rewired' helemaal elektrisch, met veel (vintage) electronica. Voor ADE spelen zij een combi-set met zowel de gruizige funk van het ene, als de verfijnde kamer-dance van het andere album.

wo 22 oktober 20:30, Splendor Amsterdam, € 16,50

JAKOB LKK - CORMORANT 2775

Improvisator en componist Jakob Lkk presenteert 'Cormorant 2775', een compositie geïnspireerd op een aalscholver die in het jaar 2775 op de stilstaande wiek van

TYREEK MCDOLE

ductieduo uit Zuid-Duitsland, een mix van melodieuze house, deep house en techno, waarbij het organische gevoel van een liveband behouden blijft. vr 03 oktober 19:30, Melkweg, € 25,90

DRUM 'N BABES

De 24-jarige Haïtiaans-Amerikaanse zanger Tyreek McDole won in 2023 de prestigieuze Sarah Vaughan International Jazz Vocal Competition, als tweede mannelijke zanger ooit. Met zijn milde baritonstem neigt hij naar de romantische stijl van legendarische vocalisten als Johnny Hartman en Billy Eckstine, maar hij volgt ook het avontuurlijke pad van Pharoah Sanders en Leon Thomas op zijn nieuwe album

Open Up Your Senses, met een uitvoering van hun klassieker

The Creator Has a Master Plan BIMHUIS, 12 OKTOBER

ÁMÀL ENSEMBLE - VAN

DAMASCUS TOT DE DAM

Tussen de oude muren van Damascus en de stenen van de Dam schuilt een wereld aan verhalen; van vertrek en aankomst, van wat achterbleef en wat onderweg werd gevonden. Drie Syrische vocalisten, Wasim Arslan, Nawras Altaky en Mireille Bittar (foto), zingen in de taal van verlangen, veerkracht en verbinding, over heimwee, hoop en het zoeken naar een thuis.

CONCERTGEBOUW, 17 OKTOBER

een onder water staande windmolen zijn vleugels droogt. In de compositie is een belangrijke rol weggelegd voor een synthesizersampleset van de boventonen van Amsterdamse kerklokken.

za 25 oktober 20:15, Orgelpark, € 17,50 t/m € 20,-

OPO YÉYÉ & EDDY VELDMANOPO YEYE

Onder leiding van meesterdrummer Eddy Veldman weeft Opo Yeye ritmes tot verhalen. Met zijn achtkoppige band smelt hij jazz, funk, hiphop en Afro-Surinaamse grooves als kaseko en kawina samen tot een bezielde sound vol improvisatie en groove.

zo 26 oktober 15:00, Bijlmer Parktheater, € 22,50 t/m € 25,-

KATIE GREGSON-MACLEOD

De Schotse Katie GregsonMacLeod ging in 2022 dankzij TikTok viraal met het nummer 'Complex'. Ondertussen kan de melancholische indiepopsingersongwriter rondkomen van haar muziek en wordt ze gezien als een van de muzikale beloften van Schotland.

do 30 oktober 20:30, Bitterzoet, € 16,-

Vier de kracht, energie en creativiteit van vrouwen tijdens Drum 'n Babes. Verwacht een avond lang de beste drum-‘n-bass van een volledig vrouwelijke lineup achter de draaitafels: van opkomend talent tot gevestigde namen waaronder Tamza, Dusty b2b Hexter en ViceByLara. vr 10 oktober 23:00, Panama, € 14,- t/m € 20,-

ADE OPENING CONCERTDBN GOGO & METROPOLE ORKEST

BIG SOUNDS FESTIVAL

Dit tweejaarlijkse festival zet grote ensembles in de schijnwerpers. Met ruimte voor improvisatie, gedurfde ideeën en geluiden van over de hele wereld. Met onder meer op 1 oktober de 19-koppige, met extra blazers versterkte, Big Band XL-versie van New Cool Collective, op 3 oktober Ntjam Rosie (foto) & het Metropole Orkest en op 12 oktober Lucas Santana Grand Orquestra. DIVERSE LOCATIES, 1 T/M 12 OKTOBER

TRIO MARIANDORO

Dit authentieke trio brengt in Jazz at the Pianola een avondvullend programma met een veelzijdig en kleurrijk repertoire. Waaronder werken van Cole Porter, Billy Strayhorn, Herbie Hancock, Antonio Carlos Jobim en Baden Powel.

vr 31 oktober 20:00, Geelvinck Pianola Museum, € 17,50

ANTON GOUDSMITŚ TON PETIT

Waar gitarist Anton Goudsmit normaliter bekend staat om zijn onweerstaanbare enthousiasme, tomeloze energie en uitbundige spel laat hij met Ton Petit juist een hele andere kant van zichzelf zien. Ton Petit bestaat uit Anton Goudsmit op gitaar, Sean Faciani op bas en Tim Hennekes op drums.

vr 31 oktober 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 20,-

CLUBBING

TONIC WALTER

Met analoge synthesizers, liveinstrumenten en organische drumgrooves creëert Tonic Walter, een elektronisch muziekpro-

Dit jaar slaat het Metropole Orkest de handen ineen met dj DBN Gogo voor een speciaal eerbetoon aan Amapiano, de razend populaire muziekstijl uit Zuid-Afrika. Amapiano, ontstaan in 2016, is een mix van deep house, jazz, kwaito en loungemuziek herkenbaar aan de catchy pianomelodieën. DBN Gogo, echte naam Mandisa Radebe, is een Zuid-Afrikaanse dj en producer die in korte tijd een belangrijke naam is geworden in de muziekscene. wo 22 oktober 18:30, Melkweg, € 44,85

KARRIEM RIGGINS + J.ROCC

Tijdens Amsterdam Dance Event mengen twee hiphop-iconen, drummer Karriem Riggins en turntablist J.Rocc, live instrumentatie, draaitafels en een krat vol platen tot een hiphop tijdscapsule. Karriem Riggins is bekend als jazzdrummer en hiphopproducer. J.Rocc is een turntablist in hart en nieren, en staat als sinds de jaren 80 achter de draaitafels. wo 22 oktober 20:30, Bimhuis, € 25,-

GOLDFISH

Het Zuid-Afrikaanse danceduo kreeg internationaal succes met een dynamische sound van house, pop en jazz, gevuld met Afrikaanse ritmes, brutale samples en vrolijke hooks. Op hun laatste album ‘If Summer Was A Sound’, combineert GoldFish hun kenmerkende saxofoon leads, warme piano’s en akoestische elementen met elektronische beats.

za 25 oktober 19:00, Melkweg, € 28,75

AMF X AMSTERDAM750 Tijdens AMF, het grootste dance-evenement van Amsterdam Dance Event, vieren AMF en Amsterdam750 samen het 750-jarig bestaan van de stad Amsterdam. Het evenement slaat een brug tussen de geschiedenis van Amsterdam en de elektronische muziek van nu, waarin Nederlandse zwaargewichten als Hardwell en Armin van Buuren het podium delen met acts als KI/KI en Sara Landry. za 25 oktober 19:30, Johan Cruijff ArenA, € 89,KLASSIEK

ENSEMBLE MUSIKFABRIKKLEURRIJKE KLANKEXPERIMENTEN

Dit concert draait om kleur in muziek. En wel de muziek van vier eigenzinnige componisten:

Farzia Fallah, Sarah Nemtsov, Rebecca Saunders en Enno Poppe. Allemaal hebben ze na de klankexperimenten van de 20e-eeuwse avant-gardisten een spannende eigen weg gevonden. do 02 oktober 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 45,-

BLOKFLUITCONSORT THE ROYAL WIND MUSIC - LAMENTATION EN CELEBRATION

Het dertienkoppige blokfluitconsort voert een minimal werk van Raivis Misjuns voor blokfluitconsort en orgel uit. Daarnaast presenteert de Royal Wind Music een improvisatie geïnspireerd op minimal music technieken, waar het publiek een bepalende rol krijgt.

za 04 oktober 20:15, Orgelpark, € 17,50 t/m € 20,-

VOX42 - SONGS OF FAREWELL

Vox42 zingt Songs of Farewell, een kamerkoor programma met werken van Hubert Parry, Gustav Mahler, Caroline Shaw, Diederik van der Laag, Jake Runestad en Ralph Vaughan-Williams. Muziek over afscheid, verlies, en verbondenheid.

za 04 oktober 20:00, Vrijburg, € 20,-

ISABELLE SEULA LEE EN ALEXANDRA NEPOMNYASHCHAYA

Violiste Isabelle Seula Lee en pianiste en klaveciniste Alexandra Nepomnyashchaya brengen intieme en warme sonates van de jonge Franz Schubert.

zo 05 oktober 16:00, Geelvinck Salon / Luther Museum, € 15,-

Q-FESTIVAL - ANTÓNIO

OLIVEIRA

De zesde editie van het Q.Festival-Portugese Muziek presenteert bijzondere namen uit de Portugese muziekscene en enige namen uit de Nederlandse muziek en literatuur. Het derde optreden in het Q-Festival seizoen wordt verzorgd door pianist António Oliveira.

zo 05 oktober 15:15, De Engelse Kerk, € 7,-

BRÌGHDE CHAIMBEUL

Doedelzakheldin Brìghde Chaimbeul is een virtuoos op de Schotse smallpipes, de met een balg bespeelde, warmere en gevoeliger tegenhanger van de bekendere grote doedelzak. Invloeden uit ambient, avant-garde en elektronische muziek klinken door in haar soloconcerten, waarmee de Schotse componist een nieuw, jong publiek weet te bereiken. zo 05 oktober 20:30, Bimhuis, € 16,NEDERLANDS PHILHARMONISCHSTRAVINSKY’S DE VUURVOGEL

Het Nederlands Philharmonisch onder leiding van Aziz Shokhakimov speelt een Russisch programma met werk van Tsjaikovski en Stravinsky. Ook begeleiden zij de jonge pianovirtuoos Alexander Malofeev in de 'Paganini-variaties' van Rachmaninoff.

za 11 en ma 13 oktober 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 35,OSLO VOICES - BENEATH THE NORTHERN LIGHTS

'Beneath the Northern Lights' legt het unieke klankbeeld en de harmonieën van de Noordse muziek vast. Met dit programma wil Oslo Voices troost en sereniteit bieden in een onrustige wereld. Het repertoire voor dit benefietconcert voor het Mulanje Mis-

FEESTJES

OUWE STIJL IS BOTERGEIL

Non-profit organisatie Strenght of Unity is er niet op uit om geld te verdienen. De vele dj’s waaronder The Enforcer, Gabba Front Berlin en Leviathan komen opdraven om bij jou een glimlach of genotvolle grijns op je gezicht te toveren en niet zozeer om een dikke stapel dollars te verdienen. Met harde kicks op een tempo van rond de 180 bpm én een ongedwongen sfeer, is dit een avond om niet te missen. RADION, 11 OKTOBER

verbonden, raken verstrikt in een web van verlangens, schuld en bedrog. Een stuk over verborgen waarheden en de onrust die ontstaat wanneer eerder gemaakte keuzes beginnen te knellen. 03 t/m 04 oktober 20:00, Meervaart, € 19,50

LOES LUCA & TELERUPTOR - ONDERWEG VAN HIER NAAR DAAR Loes goes Kurt? Jazeker! En de muzikanten van Teleruptor ook. Samen duiken ze in de roman 'Marie Galante', van Jacques Deval, vertellen het verhaal en vertolken de muziek die Kurt Weill bij de verfilming schreef. Een bijzonder concert met een bijzondere route. vr 03 oktober 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 30,-

MOKUM, WAT MAAK JE ME NOU?!

langs herinneringen, rouwrituelen en het mysterie van de dood, met humor, muziek, spel en kleur. Want afscheid nemen mag ook mooi zijn. En soms zelfs feestelijk. do 23 oktober 14:00, CC Amstel

COMPAGNIE RED YELLOW & BLUE - KATWIJK

Een lachwekkend herkenbare zwarte komedie over de (hetero) ouder/(queer)kind relatie, identiteit en mentale gezondheid. Een intiem portret van twee generaties die elkaar wel willen begrijpen, maar niet snappen. Met o.a. Raymonde de Kuyper en Eline van Gils.

24 t/m 26 oktober diverse tijden, Theater Bellevue, € 9,50 t/m € 21,-

ENSEMBLE SEASESSION & MYLO FREEMAN - BABAR EN DE ONTDEKKING VAN DE AARDE (6+)

PRETTY//UGLY

Een heerlijk gruizig dansavondje in de OCCII. De muziek van de Amsterdamse band Supermarkt is dansbaar, noisy en ruig en is beïnvloed door Turkse psychedelische rock uit de jaren zeventig. De sound van de  band Arc Vale en solo artiest Fr0m is rustiger, maar ook wat dieper. Van alles wat dus in de oude paardentram garage bij het Vondelpark. SOCCII, 11 OKTOBER

sion Hospital bevat werken van componisten zoals Edvard Grieg, Knut Nystedt, Morten Lauridsen, Frank Havrøy en anderen. vr 17 oktober 20:00, De Engelse Kerk, € 25,-

SIMONE LAMSMA EN JONATHAN FOURNEL - RAVEL EN BRAHMS Brahms en Ravel: andere tijd, andere stijl, ander land. Maar wel twee gemeenschappelijke liefdes: walsen en Roma-muziek. Violist

Simone Lamsma en pianist Jonathan Fournel brengen de componisten samen en vertellen een verhaal op hun instrument. wo 22 oktober 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 29,-

KONSTANTIN KRIMMEL & AMMIEL BUSHAKEVITZ - BALLADEN Bariton Konstantin Krimmel, volgens Gramophone een van de meeslependste liedvertolkers van dit moment, en pianist Ammiel Bushakevitz hebben een bijzondere interesse in mythes uit de romantische periode en laten dat uitgebreid horen in werken van Schubert, Loewe en Wolf. di 28 oktober 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 35,-

TOKIMONSTA

In deze unieke theatershow nemen meer dan 60 artiesten en muzikanten het publiek mee op een muzikale reis door de ziel van Amsterdam. Klassiekers, meezingers, luisterliedjes en verrassende nieuwe nummers over Mokum, van toen, nu en straks. 04 t/m 12 oktober diverse data en tijden, Het Zonnehuis, € 25,- t/m € 30,-

DE TOVERFLUIT (7+) VAN

W.A. MOZART

Een gloednieuw, Afrikaans scheppingsverhaal van de bekende kinderboekenschrijver Mylo Freeman over het ontstaan van de wereld. Planeten en dieren spelen de hoofdrol, en Babar beleeft zijn onvergetelijke avonturen in een familievoorstelling met live muziek, animaties en een verteller.

zo 26 oktober 14:00, Podium Mozaiek, € 7,50

De Amerikaanse producer Jennifer Lee draait al heel wat jaartjes mee in de elektronische crossover scene. Sinds haar eerste release in 2008 maakte ze hiphop, maar ook house en bass music waardoor een typische, herkenbare Tokimonsta-stijl is ontstaan. Tijdens deze hybride dj/live set zal haar recente discoklapper Enjoy Your Life zeker niet ontbreken. PARADISO, 22 OKTOBER

STICHTING OPERA IN HET HART

VAN MOKUM

'Liefde, Hartstocht en Jaloezie' is een gevarieerd programma met werken van onder meer Mozart, Verdi, Wagner en Beethoven, waar professionele zangers en musici en jong talent van het Conservatorium van Amsterdam samenkomen. vr 31 oktober 20:00, De Waalse Kerk, € 19,50 t/m € 29,50

TONEEL & THEATER

BO TARENSKEENWITTGENSTEIN 2. AAN

DE TAAL LIGT HET NIET Europa glijdt af naar de donkerste periode in zijn geschiedenis. Nepnieuws verblindt de massa. Met grote woorden wordt de alom groeiende afgunst gevoed. Welkom in het Wenen van 1925. 'Wittgenstein 2. Aan de taal ligt het niet' is een wrang–komische voorstelling over ons verlangen naar helderheid. 01 t/m 12 oktober diverse data 12:30, Theater Bellevue, € 22,-

JAKOP AHLBOM COMPANYWE DON'T LIVE HERE ANYMORE Twee stellen, ogenschijnlijk hecht

Een bijzondere bewerking van Mozarts beroemde opera, uitgevoerd door marionetten. In Mozarts toveropera komen magische toneeleffecten en poppenspel samen in een fantasierijk verhaal dat goed past bij marionetten. De voorstelling wordt uitgevoerd met een eigen muziekopname in het Nederlands. zo 05 oktober 14:00, za 18 oktober 20:00, Amsterdams Marionetten Theater, € 10,-

MAAS THEATER EN DANSDOUBLE TAP TRAP (12+)

Een interactieve, explosieve voorstelling over identiteit, groepsdruk en de eindeloze aantrekkingskracht van social media. Hoe lang houd je de perfecte versie van jezelf vol? En wat gebeurt er als je stopt met scrollen, en echt gaat kijken? di 07 oktober 19:30, Theater De Krakeling, € 12,-

HET NATIONALE THEATER / OLA MAFAALANI - PHAEDRA IN VLAMMEN

'Phaedra in vlammen' is een moderne versie van het klassieke liefdesdrama Phaedra. Hoe kun je als vrouw in een mannenwereld je eigen vrijheid bevechten?

Malou Gorter als Phaedra en Yela de Koning als haar minnares Persea, met livemuziek van het New European Ensemble. za 11 oktober 20:00, zo 12 oktober 15:30, ITA, € 17,50

DJAM NEGUIN - NA-NÁ

Met kostuums en rekwisieten die uit de toekomst lijken te komen, tovert de multidisciplinaire kunstenaar Djam Neguin een Na-Ná tevoorschijn. In een uitbundig solo-optreden met traditionele muziek, moderne dans, theater, licht en mode buigt Djam Neguin de man als heerser om, tot een antwoord voor de toekomst. za 11 oktober 19:00, Frascati, € 11,- t/m € 15,-

GROTE MENSEN / MAAS THEATER EN DANS - SKELETJE (5+) 'Skeletje' is een poëtische, grappige en troostrijke voorstelling over afscheid nemen. Een reis

THEATER UTRECHT / DOX / CASPER VANDEPUTTECONFRONTATIES (14+)

Een fysieke voorstelling met vurige woorden. Een verhaal over een plek in de wereld veroveren als alles tegen lijkt te zitten, vertelt door een hoofdpersoon waar je alleen maar van kan houden. Een muzikale, energieke, hartveroverende theaterversie van het bekroonde gelijknamige boek 'Confrontaties' van Simone Atangana Bekono.

27 t/m 28 oktober 20:00, ITA, € 10,ICE

Na zijn carrière als rapper, Tonnano in Mocro Maffia en ontwapenende kandidaat in De Slimste Mens laat Khalid Artech, alias Ice, een andere kant van zichzelf zien. In zijn eerste theatershow vertelt hij openhartig over zijn turbulente reis door de entertainmentindustrie. Eerlijk, ongefilterd en altijd met een vleugje humor. do 30 oktober 20:30, DeLaMar, € 19,50

ROBIN NIMANONG EN VALENTINA GAL - CHILDREN OF ZEUS Met dans, beeldende kunst en visuele storytelling verkennen queerdansmaker Robin Nimanong en beeldend kunstenaar Valentina Gal het thema dekolonisatie. Ze zoeken de verbinding met het inheemse, de aarde en de natuur. vr 31 oktober 20:30, Pleintheater, € 16,50

DANS

NDT 2 - THE EDGE OF THINGS 'The Edge of Things' presenteert de nieuwe generatie dansers. Ethan Colangelo creëert voor het eerst een wereldpremière voor NDT 2. NDT’s nieuwe associate choreograaf Jermaine Spivey verlegt in zijn nieuwe creatie de grenzen van dansers en publiek en tot slot wordt het humoristische en absurdistische 'FIT' (2018) van Alexander Ekman opnieuw gedanst. za 04 oktober 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 32,50, 29 oktober t/m 1 november 20:00, ITA, vanaf € 10,-

LUCY BINK FRED VON LOHMANN

DENDEN KARADENIZ / ZERO DANCE THEATRELOUD WHISPERS

Choreograaf Denden Karadeniz van dansgezelschap Zero Dance Theatre onderzoekt de impact van verschillende culturen. ‘Loud Whispers’ biedt een eigentijdse en urgente reflectie op de sterke invloeden die ons leven vormgeven. Een krachtige verkenning van de culturele en maatschappelijke druk die ons vormt en soms breekt. 10 t/m 11 oktober 20:00, Meervaart, € 15,-

ROBIN NIMANONG / DOXPROJECT FOOLS

'Project Fools' is een gedurfd onderzoek van Robin Nimanong, ook bekend als Lily, in samenwerking met Ballroom-artiesten Gato, Deion en Sugah. Deze dansvoorstelling verdiept zich in thema's als genderfluïditeit en queerbevrijding, en confronteert een wereld van absurdisme als norm.

vr 10 oktober 20:30, CC Amstel, € 10,- t/m € 15,-

SEDRIG VERWOERT / THEATER ROTTERDAM - STRANGE FRUITS

Sedrig Verwoert combineert moderne dans met invloeden uit de Surinaamse en Caribische cultuur en biedt zo een fris, transformerend perspectief. Zijn nieuwe voorstelling 'Strange Fruits' bestaat uit twee delen: een herneming van 'Strange Fruit 2.0' en het nieuwe werk 'Rode Palulu', geïnspireerd op het gelijknamige verhaal van Coen Ooft (1958). wo 15 oktober 20:30, Theater Bellevue, € 21,-

CLUB GUY & RONI / AUSTRALASIAN DANCE

COLLECTIVE / HIIITBAD NATURE

Een dansvoorstelling die het contrast onderzoekt tussen nostalgie voor een trager, natuurlijker wereld en de fascinatie voor opkomende technologieën.

28 t/m 29 oktober 19:30, ITA, € 17,50

MATTHEW BOURNE'S SWAN LAKE

Matthew Bournes gewaagde en baanbrekende herinterpretatie van het Zwanenmeer zorgde bijna 30 jaar geleden voor een premièresensatie met een volledig mannelijk Corps de Ballet. Zijn 'Swan Lake' inspireert jonge dansers, generatie na generatie. De Britse topchoreograaf presenteert nu de next generation Brits danstalent. 29 t/m 31 oktober 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 19,-

MISICONI - FALLING

'Falling' is een betoverende voorstelling vol wervelende winden en vallende figuren. Het stuk verkent de zwaartekracht, prikkelt de verbeelding en zet zintuigen op scherp.  do 30 oktober 20:00, Theater Bellevue, € 21,-

CABARET

STAND-UP COMEDY SHOW (NL)

De top van de Nederlandse comedians.

elke vr, za 20:30 Comedy Café € 18,50

IMPROV COMEDY SHOWS

Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago, diverse prijzen

COMEDYTRAIN

Comedytrain is een verrassingspak-

KLASSIEK

NEDERLANDSE REISOPERA - SECOND LOVE

Wat gebeurt er als twee verhalen, tientallen jaren uit elkaar, samenkomen in één restaurantkeuken? In Second Love ontmoeten we vrouwen die de stilte doorbreken, geheimen ontrafelen en vechten voor liefde, hoe pijnlijk die soms ook is. Regisseur Belle van Heerikhuizen maakt haar operadebuut en plaatst vrouwelijke perspectieven centraal in dit muzikale tweeluik. Van de ijzige spanning in The Stronger tot het broeierige conflict in Hagar, waar liefde, jaloezie en moederschap botsen in de hitte van de keuken. KONINKLIJK THEATER CARRÉ, 9 OKTOBER

SEDERGINNE - SEDERGINNE’S FEESTELIJKE CABARET

B.I.N.G.O. SHOW Sederginne, bekend van Good Luck Guys, RuPaul’s Drag Race Holland en De Alleskunner VIPS, serveert een avond vol comedy op een bedje van drama, overgoten met een sausje interactie en afgewerkt met een spelletje bingo; maar dan zoals je het nog nooit hebt gespeeld. vr 17 oktober 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 27,50

NIEK & GUY - LEGATUM

Nee, er wordt geen woord in gesproken. Toch is het cabaret. Maar het is ook magie. En theater. En muziek. Het debuut van Niek & Guy is alles tegelijk. Illusies, humor, acrobatiek, visuele vondsten. 'Legatum' is een ode aan de verbeelding. Een onvergetelijk spektakel. Waarbij niets is wat het lijkt.

17 t/m 18 oktober 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 26,-

Spaanstalige culturen dat het leven viert met livemuziek, beeldende kunst en eten. Een muzikale reis met diverse artiesten langs flamenco, latin, rumba en Spaanse pop.

11 t/m 12 oktober 14:00, Posthoornkerk, € 20,- t/m € 40,-

FRANS FILM FESTIVAL

TAPIS ROUGE

Tapis Rouge viert de Franse cinema met een origineel en gevarieerd programma met drama’s, komedies, art-house films en nog veel meer, in een afspiegeling van de Franse cinema en de Franstalige cinema van vandaag.

30 t/m 31 oktober 19:00, Het Ketelhuis, € 9,-

DIVERS

BEELDENSTORM AMSTERDAM

RAGAZZE QUARTETMEMORIES OF TREES

De vrouwen van het Ragazze Quartet verrassen steeds weer met innovatieve, theatrale programma’s waaruit een groot engagement spreekt met wat er loos is in de wereld. Samen met audiovisueel kunstenaar Jurjen Alkema en componiste Kate Moore vertelt het kwartet in dit muzikale beeldverhaal over de bijzondere houtsoorten waar hun strijkinstrumenten van zijn gemaakt. Van boom via viool tot muziek.

MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ, 16 OKTOBER

ket: je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler, € 13,50

ELFIE TROMP - VAN DE GEKKEN!

In 'Van De Gekken!' brengt Elfie haar idool Adèle Bloemendaal terug op de bühne. Samen met pianist Jan Groenteman. Met de beste liedjes en conferences. Die laten zien dat het werk van La Bloemendaal nog steeds springlevend is. Zeker als Elfie Tromp er haar humoristische bespiegelingen doorheen weeft. do 02 oktober 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 25,-

ERIK VAN MUISWINKEL –

DRS. P, THE PARTY

Het tweede Drs. P-programma van Erik van Muiswinkel wordt nog verrassender en feestelijker dan het eerste. Exotische reizen, carnaval, erotiek en drama, alles in virtuoze rijmen gevat: Troika hier, troika daar, riemen vast, genieten maar. 04 t/m 05 oktober 20:00, Theater De Richel, € 20,-

PIETER JOUKE - UIT STILSTAND

RISING STARS: ÁLFHEIOUR ERLA GUOMUNDSDÓTTIR & KUNAL LAHIRY

De IJslandse sopraan Álfheiður Erla Guðmundsdóttir brengt samen met pianist Kunal Lahiry het avondvullende Lady Lazarus. Dit gedicht van Sylvia Plath vormt het uitgangspunt voor een muzikale reis langs klassieke liederen en folksongs die op verschillende manieren de vrouwelijke worsteling met, en strijd tegen, overweldigende krachten laten horen. Maatschappelijk en persoonlijk. CONCERTGEBOUW, 1 OKTOBER

MAGIC TOM EN YURI - MAGIC TOM EN YURI ETEN BLOED Een soort sexy wurm en een emo goochelaar (Magic Tom & Yuri) hebben weer een voorstelling gemaakt. Dit coole ding is een mix van theater, punk, absurdisme, dans en vooral heel veel comedy. Voor liefhebbers van: big pharma, staand eten, Clinique BlackHoney™, buienalarm, pure intelligence builds en focaccia. di 14 oktober 20:00, Theater Bellevue, € 19,-

RUUD SMULDERS - RÜDSICHTSLOS Ruud is terug. Na een allesveranderende 'Rudiversum'-tour, die werd omlijst met vijfsterrenrecensies, volle zalen én een Neerlands Hoop-nominatie, heeft Ruud zijn stem gevonden. Ook in 'Rüdsichtslos' katapulteert Ruud zijn elastische lijf weer over het podium om met ongekende snelheid en energie zijn absurde gedachten de zaal in te schieten.

do 16 oktober 20:30, Theater De Richel, € 20,-

Taalkunstenaar Pieter Jouke is persoonlijker, grappiger en vreemder dan ooit. In zijn nieuwe voorstelling legt hij op onnavolgbare wijze uit waarom je moet bewegen. Fysiek, maar ook mentaal. Vanuit stilstand is alles moeilijk. Pas als je begint te bewegen kom je erachter wat je wel en niet wil.

22 t/m 23 oktober 20:00, Theater Bellevue, € 20,-

JASPER VAN DER VEENOP SCHERP

De tijd tikt. Twijfelen kan fataal zijn. Welke draad laat je zitten en welke knip je door? Wordt het een vakkundige ontmanteling of toch een keiharde knal? Kortom: Jasper van der Veen staat 'Op scherp'. Vol vuur baant hij zich een weg door een wirwar van liefde, woede, angst en verwondering. Met sterke grappen, scherpe bespiegelingen en hilarische verhalen gaat hij recht naar de kern.

29 t/m 30 oktober 20:15, De Kleine Komedie, € 11,- t/m € 26,50

VIOLET WERNER - IN WOORDING

Met humor, zelfgeschreven liedjes en een open blik onderzoekt Violet Werner wie ze is en hoe je écht verbinding maakt. Een herkenbare voorstelling over durven voelen, loslaten en jezelf opnieuw uitvinden.

29 t/m 31 oktober diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-

FESTIVALS

DAG VAN DE BRUINE KROEG

Een dag waarop jong en oud, stamgasten en nieuwkomers, bruine kroegen bezoeken om zich onder te dompelen in de huiskamersfeer van het buurtcafé, het proeflokaal of de eeuwenoude kroeg.

za 4 oktober 12:00, diverse locaties, www.dagvandebruinekroeg.nl

CAMERA JAPAN FESTIVAL

Het Japanse festival kenmerkt zich door een zeer divers programma: naast speelfilms, documentaires en anime wordt er ook aandacht besteed aan de vele aspecten van de Japanse cultuur, waaronder beeldende kunst, muziek, dans en eten.

02 t/m 05 oktober 12:30, LAB111, diverse prijzen

JALEO SOUND FESTIVAL

Jaleo Sound is het festival van

Een theatrale wandeling door Amsterdammers die stem geven aan de beelden die al eeuwen lang uitkijken over de Dam: Wijsheid, Rechtvaardigheid, Matigheid en Waakzaamheid. Wat zouden zij zeggen over Amsterdam? Met bijdragen van Amsterdammers, optredens van artiesten met spoken word, gedicht, lied, rap of een filmpje, en acts van de levende standbeelden. za 11 oktober 16:45, De Dam, € 5,- t/m € 15,-

VOOR JOU EN JOU ALLEEN

Een ware sonnettenmarathon met alle 154 sonnetten van William Shakespeare gebracht door acteur Gijs Scholten van Aschat, spoken word-artiest Mahat Arab, acteurs-zangers Sophia Ferri en Manoushka Zeegelaar Breeveld en vele anderen. Een ode aan poëzie en plezier.

za 11 oktober 19:30, Rode Hoed, € 27,50

KARIM AMGHAR / DE CORRESPONDENT - MAAR DAT BEGRIJP JIJ TOCH NIET

‘Maar dat begrijp jij toch niet.’ Dat kreeg Karim Amghar als mbostudent steeds te horen. Want: hij was maar ‘lager’ opgeleid. Nu, als mbo-docent, ziet hij hoe zijn studenten nog steeds te maken hebben met onderwaardering. Tijdens deze avond rekent Karim af met de vooroordelen over het mbo en onderzoekt hij met verschillende experts hoe we het meer kunnen waarderen. ma 13 oktober 20:15, Meervaart, € 15,-

MUSEA

ALLARD PIERSON Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis. Van Glas, gemaakt in de oudheid In de tentoonstelling worden ruim 200 glazen voorwerpen uit de archeologiecollectie van het Allard Pierson getoond: transparant of ondoorzichtig, in felle of zachte kleuren, sierlijk gedecoreerd en bijzonder gevormd.

t/m 1 maart 2026

Het Kamertoneel van Baron van Slingelandt t/m 31 augustus 2026

Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpierson.nl

AMSTERDAM MUSEUM

De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen. Amsterdam Museum aan de Amstel mét een volledig nieuw aanbod aan tentoonstellingen, publieksprogramma’s en kinderactiviteiten.

THEATER

EMMA LESUIS & SILBERSEE - MEER DAN BAUXIET

Er wordt altijd gezegd dat er geen oorlog was in de voormalige kolonie Suriname, maar wat gebeurde daar dan wel destijds?

Emma Lesuis erfde een schat aan archiefmateriaal uit Suriname met filmbeelden uit jaren ‘40 en ‘50. Dit was de aanleiding voor haar om op onderzoek te gaan. Het resultaat van haar onderzoek is uitgewerkt in een intieme en filmische theatervoorstelling op het snijvlak van muziektheater, documentaire en storytelling. Een indringend theaterwerk met onvertelde oorlogsverhalen uit Suriname. BIJLMER PARKTHEATER, 8 OKTOBER

HET FILIAAL THEATERMAKERS / THOMAS, SACHA EN JOSOOM FJODOR, DE KLEINE DIERENVRIEND (6+)

Een absurd komische voorstelling vol praatgrage dieren, een lastpost van een postbode en een tractor die op soep met ballen rijdt. Over vriendschap met dieren en hoe wijsheid soms niets met leeftijd te maken heeft. Een vrolijke chaos met livemuziek gespeeld op kaossilators, een Japanse synthesizer en een ladyshave. Voor alle dromers, dwarsdenkers en dierenvrienden. DE KRAKELING, 19 OKTOBER

Refresh Amsterdam #3 - Imagine the Future

De tentoonstelling toont kunstwerken van vijftien hedendaagse kunstenaars en een indrukwekkende solo-expositie van Raquel van Haver. Daarnaast zijn er toekomstwensen te zien die door het publiek zijn ingezondenen.

t/m 30 november

Amsterdam in Motion

Stap binnen in Amsterdam in Motion en laat je meevoeren door het meeslepende verhaal van de stad. Op een gigantische maquette van 200 m2 komen verleden, heden en toekomst tot leven dankzij adembenemende projecties, indrukwekkende animaties en een krachtig geluidssysteem. opent in oktober 2025

Amstel 51, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl

AMSTERDAM PIPE MUSEUM

Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl

BEZOEKERSCENTRUM

AMSTERDAMSE BOS

Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland.

in Amsterdam.

Cityguide to Waste: Artifacts of Accumulation

Deze tentoonstelling daagt bezoekers uit om voorbij het idee van afval als ongemakkelijk bijproduct te kijken en het te beschouwen als een spiegel van onze maatschappij.

t/m 23 november

Bouwen op woongeschiedenis: van verzet tot vernieuwing

t/m 23 november

Modelstad Haven-Stad

Een werkplaats voor de toekomst t/m 31 december 2028

Tijdlijn Amsterdam 2000-2030 t/m 1 januari 2030

Voelmaquette Arcamgebouw en Oosterdok

t/m 30 april 2030

Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

ARTIS

LINDA MØLLER EN CASPER VAN BOHEMENEEN FLINKE LINKSE VROUW Margje heeft een groot hart voor mens, dier en plant. Zij redt graag schepsels van de straat. Dit keer haalt zij een uitdagend project in huis: Jan. Een Flinke Linkse Vrouw van Aaf Brandt Corstius gaat over visite en vis, winners & losers en Homeless van Paul Simon. Linda Møller en Casper van Bohemen vinden elkaar in de geestige dialogen tussen twee eigenzinnige en totaal verschillende karakters. DE RICHEL, 5 OKTOBER

Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS

De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE

Kunstencentrum De Appel gehost door Tempel, een cultureel centrum in de Amsterdamse Diamantbuurt. CacchHo CucchhA - Een solotentoonstelling voor kinderen en volwassenen door Mercedes Azpilicueta Kunstenaar Mercedes Azpilicueta gebruikt haar sculpturen en kostuums als personages en creëert een zintuiglijke ervaring waarin kinderen en volwassenen, spelen kunnen ervaren als een daad van uitvinding in plaats van imitatie (Brian Sutton-Smith). t/m 23 november Tolstraat 160 tel. 625 56 51, www.deappel.nl

ARCAM

Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp

De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, duizenden vlinders in het vlinderpaviljoen en nog veel meer.

ARTIS-Groote Museum

Het Groote Museum gaat over de verbinding van de mens met al het leven op aarde, over de samenhang tussen mens, dier, plant, microbe en de aarde zelf. Doel van het interactieve museum is de bezoeker met andere ogen naar zijn omgeving en de wereld te laten kijken.

Dichtbij Tanja vanaf 17 oktober Uitvergroot

Ontdek microscopen op een manier die je nog nooit hebt ervaren.

t/m 30 januari 2026

Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM

In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.

Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

DE BAZEL

Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com

BIJZONDERE COLLECTIES

UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden. De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma.

Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

MUSEUM COBRA

De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie.

Combineren & vis

Wat gebeurt er als een kunstenaar en een filosoof elkaar ontmoeten in een woon/werkkamer? De film, opgenomen in één ononderbroken take, biedt een intieme en ongefilterde blik op de dagelijkse praktijk van beeldend kunstenaar Jos Houweling, en gedachten en gesprekken met onder anderen Guikje Roethof en Esther van den Berg. Filosoof Michel de Montaigne fungeert als denkbeeldige sparringpartner en geeft de dag een filosofische onderlaag. t/m 12 oktober

Kishio Suga – Where Both Sides Meet Een tentoonstelling van het werk van de Japanse kunstenaar Kishio Suga, een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Japanse Mono-ha

MARENNE WELTENSHAKESPEARE’S SISTERS tegenboschvanvreden

Bloemgracht 57 5 september t/m 18 oktober

In deze eerste solotentoonstelling van kunstenaar Marenne

Welten in de galerie, graaft zij met haar schilderijen herinneringen en vrouwen uit haar leven op, zoals haar moeder en grootmoeders. Met dikke lagen verf laat zij met haar werk zien hoe kijken en bewegen samen een spel vormen dat verleden en heden met elkaar verbindt.

ROJONEGRO - LOS FRAGMENTOS QUE CURAN No Man’s Art Gallery Bos en Lommerweg 88-90 6 september t/m 26 oktober

In de tentoonstelling Los fragmentos que curan bij No Man’s Art Gallery onderzoeken RojoNegro (María Sosa en Noé Martínez) de kracht van ritueel en performance in relatie tot koloniale documenten en artefacten. Hun werk laat zien hoe het lichaam kan dienen als bron van dialoog en heling. Door verleden en spiritualiteit met elkaar te verweven, ontstaat een ruimte waarin collectief geheugen en persoonlijke ervaring samenkomen.

BRITTE KOOLEN - VIGOR Galerie Bart Elandsgracht 16 5 september t/m 25 oktober

In de tentoonstelling Vigor bij Galerie Bart toont Britte Koolen keramische sculpturen die strakke geometrie en kwetsbaarheid combineren. Haar werk onderzoekt balans, rust en diepgang, en nodigt je uit om de kleinste, vaak over het hoofd geziene details te ontdekken.

EMO VERKERK & KIANA GIRIGORIE - KATTEN EN KETTERS LANG

Hazenstraat 18 6 september t/m 28 oktober

In de tentoonstelling Katten en Ketters bij LANG ontmoeten de werelden van Emo Verkerk en Kiana Girigorie elkaar in een spannende dialoog tussen ratio en intuïtie. Verkerk onderzoekt met zijn filosofische portretten de grenzen van identiteit en betekenis, terwijl Girigorie in kleurrijke, ritmische schilderijen herinnering en lichamelijkheid verkent. Samen creëren zij een ruimte vol contrast en verwantschap, die je uitnodigt om met nieuwe ogen te kijken.

Zie

de

TOPSPORT AMSTERDAM

NAAM: Mirjam van den Born SPORT: Rugby

Sinds 2011 speelt Mirjam bij AAC en is ze inmiddels de langst spelende en oudste van het team. Twee keer per week staat ze op het veld, daarnaast zoekt ze de gym op. Door de jaren heen werd Mirjam vier keer met het team landskampioen.

Rugby gaat niet alleen om winnen op het veld, maar ook om saamhorigheid, vriendschappen en avonturen buiten het veld. Het is bijzonder om te zien hoe jong en oud samen een team vormen, en dat maakt AAC Rugby voor Mirjam zo uniek.

‘Mijn ambitie is om de rugby-waarden door te geven aan de nieuwe generatie’

TOPSPORTEVENEMENTEN OKTOBER

ZATERDAG 4 OKTOBER AAC RUGBY

SPORTPARK DE EENDRACHT

AANVANG: N.N.B.

ZONDAG 19 OKTOBER

TCS AMSTERDAM MARATHON DE 50STE EDITIE! KIJK OP DE SITE VOOR HET COMPLETE JUBILEUMPROGRAMMA. tcsamsterdammarathon.nl

MAANDAG 20 OKTOBER

BEN BRIL MEMORIAL KONINKLIJK THEATER CARRÉ

AANVANG: 19:00 UUR

Topsport Amsterdam helpt bij het realiseren van sportieve ambities van talentvolle Amsterdamse sporters. www.topsport.amsterdam

beweging, die zich richt op de relatie tussen materialen en hun omgeving.

t/m 26 oktober

De Cycloop

De tentoonstelling De Cycloop draait om plezier: om het spel, het raken, het rollen en botsen. Maar ook om te ervaren wat materiaal doet: hoe vorm en zwaartekracht samenwerken, hoe toeval en controle elkaar afwisselen. Het is een tentoonstelling die spel gebruikt als manier om te leren, te voelen en te denken; in de geest van Cobra, en toont kunstenaars die zich bezighouden met beweging, techniek, zintuiglijke waarneming en materiaalonderzoek.

t/m 18 januari 2026 Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl

DIAMANTMUSEUM

Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTEREN MUSEUM Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

In, rond en vanuit het paviljoen biedt het museum een vol en gevarieerd programma met tentoonstellingen, wandelingen, fietstochten, bezoeken aan de museumwoning, Van Eesteren gesprekken, presentaties, lezingen, workshops en nog veel meer.

De Rechtvaardige Stad

De Rechtvaardige Stad is de aanzet én een pleidooi voor een stad die voor iedereen toegankelijk is en niemand buitensluit. Het is bovenal een uitnodiging om zelf vorm te gaan geven aan die stad en laat een breed scala aan hoopgevende voorbeelden zien van bewoners die samen de stad naar hun hand zetten.

t/m 1 november

Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

EYE FILMMUSEUM

Dagelijks voorstellingen. Informatieen documentatiecentrum.

Tilda Swinton – Ongoing

Een exclusieve tentoonstelling gewijd aan de gevierde Schotse acteur, kunstenaar en stijlicoon. Deze unieke en persoonlijke tentoonstelling staat in het teken van Swintons creatieve samenwerkingen. t/m 8 februari 2026

IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FABRIQUE DES LUMIERES

In Fabrique des Lumières wordt kunst tot leven gewekt: het werk van de grootste artiesten uit de geschiedenis, gegoten in een digitale ode van beeld en geluid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van state-of-the-art technologie die volledig tot z’n recht komt in de grote ruimtes van de Westergasfabriek in Amsterdam. Monet - Meester van het Impressionisme

Zacht licht, snelle penseelstreken en levendige kleuren: ontmoet Claude Monet, de pionier van het impressionisme en vier 150 jaar van deze baanbrekende kunststroming. vanaf 19 september

Van Vermeer tot van GoghHollandse Meesters

Het werk van de Hollandse meesters behoort tot de meest indrukwekkende schilderijen die er zijn. In deze immersieve expositie komen meer dan 325 schilderijen van zo’n 50 verschillende schilders voorbij. verlengd

Pazzanistraat 37, tel. 247 9500 www.fabrique-lumieres.com

DANS

AFROVIBES FESTIVAL

Het Afrovibes festival presenteert dans-, theater- en muziekvoorstellingen van makers uit Afrika en de Afrikaanse diaspora, met op de openingsavond drie voorstellingen:

Cash Cow van Sookool, To the ones who are taller than the trees van Chuma Sopotela en Zo Mute, een double bill waarin twee van de grootste Zuid-Afrikaanse choreografen Mantsoe en Maqoma reflecteren op hoe wij denken over menselijke opoffering en de spirituele kracht van de mens.

BIJLMER PARKTHEATER, FRASCATI, DE BALIE, 2 T/M 12 OKTOBER

schoonzus van Vincent van Gogh en hoedster van zijn nalatenschap. In de periode 1915–1920 gebruikte Israëls schilderijen van Van Gogh, waaronder iconen als Zonnebloemen, De slaapkamer, Het Gele Huis en Montmartre, als achtergrond in minstens zeventien van zijn eigen werken. Deze intrigerende composities staan bekend als ‘Vincenten’. De tentoonstelling toont tien van deze schilderijen, afkomstig uit Nederlandse museale en particuliere collecties.

t/m 25 januari 2026

Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

HET GRACHTENMUSEUM

17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw.

Dieren van de grachten

De tentoonstelling Dieren van de grachten laat je op een verrassende manier kennismaken met het dierenleven in de Amsterdamse grachten. Je ontdekt hun verhalen, ziet de dieren van dichtbij en leert over de wereld waarin ze leven. t/m 23 november

Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.grachten.museum

CHARLES PAS, RINT MENNES -

REQUIEM FOR A YOUNG SOUL Een rauwe, filmische dansperformance, begeleid door een atmosferische post-rock/shoegaze soundtrack, over de onlosmakelijke verstrengeling van liefde in rouw. Twee lichamen bewegen tussen herinnering en realiteit, vastgelopen in verlies, zoekend naar elkaar. Hoe troost je iemand als je zelf gebroken bent? Hoe hervind je licht als de duisternis alles opslokt?

BELLEVUE, 1 & 2 OKTOBER

FOAM AMSTERDAM

Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.

De Ondergedoken Camera

Een tentoonstelling met werk van Nederlandse fotografen die de gevolgen van de Duitse bezetting tijdens de hongerwinter van 194445 in Amsterdam vastlegden. t/m 2 oktober

Augusta Curiel - Yere Mi Sten Augusta Curiel (1873-1937) was een van de eerste vrouwelijke fotografen van Suriname die een fotostudio in Paramaribo runde, samen met haar zus Anna. De tentoonstelling, met onder andere portretfoto's en beelden die het dagelijkse leven in Suriname vastleggen, belicht de veelzijdige praktijk en unieke positie van de gezusters in de Surinaamse samenleving tijdens de Nederlandse koloniale periode.

t/m 6 november

Foam 3h: Khashayar JavanmardiThe Caspian ‘Lake’ Non-fictiekunstenaar en fotograaf Khashayar Javanmardi groeide op in deze regio en heeft het afgelopen decennium de aftakeling van de zuidelijke oever van de Kaspische Zee, grenzend aan Iran, vastgelegd.

LUZ ARCAS - MARIANA

De Flamenco Biënnale Nederland viert haar feestelijke 10e jubileumeditie met Luz Arcas, vorig jaar bekroond met de Spaanse Nationale Dansprijs. Waar flamencorebellen als Rocío Molina, Israel Galván of Andrés Marín het genre van binnenuit vernieuwen, maakt hedendaagse dansmaker Luz Arcas de omgekeerde beweging. Luz Arcas brengt in Mariana oude flamencostijlen en Andalusische folklore samen in een bezielde, expressieve dans. INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM, 9 OKTOBER

Met zijn doorlopende project brengt hij deze achteruitgang in beeld en benadrukt hij hoe belangrijk het is om politieke en structurele veranderingen te verbinden aan het dagelijks leven, als reactie op zowel het wanbeheer van de regio als de wereldwijde klimaatcrisis.

t/m 30 november

Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

VAN GOGH MUSEUM

De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld. Van Gogh en de Roulins. Eindelijk weer samen

Ontdek de bijzondere vriendschap tussen Vincent van Gogh en postbeambte Joseph Roulin en zijn gezin. Van Gogh maakte vele portretten van het gezin, waarvan een groot deel voor het eerst samen te zien is. In de tentoonstelling kun je niet alleen veel zien, maar ook veel doen, met de hele familie.

vanaf 3 oktober

In de ban van Vincent - De innige vriendschap tussen Isaac Israels en Jo van Gogh-Bonger Ontdek in deze tentoonstelling de unieke relatie tussen kunstenaar Isaac Israëls en Jo van Gogh-Bonger, de

H'ART MUSEUM

Tijdelijk afwisselende tentoonstellingen in samenwerking met internationale partners.

Brancusi, The Birth of Modern Sculpture Voor het eerst komt een toonaangevende collectie kunstwerken van Constantin Brancusi (1876-1957) naar Amsterdam. De kunstenaar wordt wereldwijd beschouwd als de grondlegger van de moderne beeldhouwkunst. De tentoonstelling is gemaakt in samenwerking met het Parijse museum Centre Pompidou. Naast meer dan 30 meesterwerken, inclusief de originele sokkels die Brancusi zelf ontwierp, worden ook foto’s en films van zijn hand getoond. t/m 18 januari 2026

Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hartmuseum.nl

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG

Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.

Plantage Middenlaan 24, tel. 531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

DE HORTUS

Een van de oudste (1682) botanische tuinen.

Plantentoppers - overleven in verschillende klimaten Ga samen op wereldreis door de Hortus en zet al je zintuigen open en ervaar verschillende klimaten; van tropisch regenwoud en droge woestijn tot het fynbos in ZuidAfrika. Welke uitdagingen kom je in elk klimaat tegen? En hoe passen planten zich aan om daar te overleven? Met deze familiespeurtocht leer je 10 bijzondere planten kennen, verspreid over verschillende klimaten. Elke plant heeft een ander trucje om te overleven. De afwisselende opdrachten en spelletjes zorgen voor een avontuurlijke reis voor jong én oud. t/m 31 december

Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

HORTUS BOTANICUS

In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

LONNEKE VAN DER PALEN

HUIS MARSEILLE

Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.

Memento - Fotografie, onderbroken

In 2025 viert Huis Marseille, Museum voor Fotografie zijn 25-jarig jubileum. Ter gelegenheid hiervan is de tentoonstelling Memento. Fotografie, onderbroken te zien.

t/m 12 oktober

Michella Bredahl - Rooms We Made Safe Rooms We Made Safe is de eerste museumtentoonstelling van opkomend kunstenaar Michella Bredahl (1988, Greve, Denemarken). Zij staat bekend om haar indringende, intieme portretten van vrienden en bekenden, die ze thuis vastlegt op onbevangen momenten. Maar een huis betekent niet per se veiligheid. vanaf 18 oktober

Kusukazu Uraguchi - Shima no Ama De tentoonstelling biedt een overzicht van tachtig betoverende zwart-witfoto’s van Japanse voedselduiksters uit het monumentale archief van de Japanse fotograaf Kusukazu Uraguchi (1922-1988). vanaf 18 oktober

Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS

Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.

Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

JOODS MUSEUM

Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam.

Van Spinoza tot sjabbat

Wie waren de Joden die vanaf 1600 naar Nederland kwamen? Wat wordt er gevierd tijdens Pesach? En waarom dragen Joden eigenlijk een keppel?

Aan de hand van persoonlijke verhalen, bijzondere objecten en kunst kom je alles te weten over Joodse religie, geschiedenis en cultuur.

Guida Joseph - Drie generaties - drie stemmen tot en met 10 oktober

Photo League: New York 1936 - 1951 De tentoonstelling vertelt het verhaal van een groep vooruitstrevende fotografen die het dagelijks leven in de stad New York vastlegden. t/m 11 januari 2026

Imagining Futures

De kracht van toekomstdenken in onzekere tijden t/m 11 januari 2026

Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET

Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

LUTHER MUSEUM

Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen. Nieuwe Keizersgracht 570, tel. 2142112 www.luthermuseum.nl

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON

Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Fran-

CABARET

SPIGT & WALLIS DE VRIES - IN NATURA

Aardbewoners! Welkom in hun biotoop. Zie hun solistische worstelingen. Hun verwoede pogingen om met elkaar om te gaan. Vergaap je aan hun eigenaardigheden. Verbaas je over hun eetgewoonten. En laaf je vooral ook aan hun humor. Fré en Sanne zijn tot elkaar veroordeeld. Zoekend naar een vorm van samenleven stuiten ze op elkaars bestaan, soms in juichende harmonie, maar vaker in botsende onmacht. Wie en wat zijn zij van elkaar? Kunnen ze er eigenhandig uit? En tegen welke prijs? DE KLEINE KOMEDIE, 7 T/M 11 OKTOBER

uit 1847.

Waterbeheer - Hoe wij Nederlanders onze voeten droog houden

Van oudsher wordt in Nederland de strijd tegen het water gevoerd. De ‘poldermolen’ speelde hierbij een doorslaggevende rol. De Molen van Sloten ìs zo’n poldermolen. Hadden we eerder een te veel aan water, door klimaatverandering ontstaat nu meer en meer het gevaar van uitdroging. Verdiep je in deze materie in de Molen van Sloten. Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. In 2025 bestaat het Multatuli Museum 50 jaar. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

MUSEUM JAN

Fong-Leng & Fans - 60 jaar Fashion & Faam

Amsterdamse School

De tentoonstelling besteedt aandacht aan het onderbelichte werk en leven van vrouwelijke kunstenaars binnen de kunst- en architectuurstroming. Met veel niet eerder getoond werk, van textiel en keramiek tot grafiek en architectuur, toont de expressieve, kleurrijke tentoonstelling zowel hun gevarieerde oeuvres als de onstuimige wereld waarin deze ontstonden. t/m 28 juni 2026

Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

LOCATIE DE DAGERAAD

In het volkswoningbouw-complex De Dageraad is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd. Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM

Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen.

DAVID LINSZENSTRIPTEASE VAN DE DOOD

Hij won alle prijzen op het Leids Cabaret Festival dus het is tijd voor David Linszens eerste cabaretvoorstelling. Verwacht geen zwaarmoedig debuut, maar een tornado van een muzikale comedyshow, gespeeld door iemand die het vertikt om met zijn persoonlijke problemen te dealen, omdat hij alles in dienst stelt om u te vermaken. Het leven is een striptease van de dood, maar we hoeven haar voorlopig nog niet te betalen. BELLEVUE, 2 T/M 4 OKTOBER

se tuin. Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek.

Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl

MICROPIA Ontdek het onzichtbare leven Uitvergroot Hoe werkt een microscoop? En hoe heeft microscopie ons begrip van de onzichtbare wereld veranderd? Stap in de wereld van lenzen en licht en zie hoe vergroting en resolutie bepalen wat zichtbaar wordt. Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO Museum voor moderne kunst.

In het Nationaal Holocaustmuseum staat de Jodenvervolging in Nederland centraal.

Between You and Me

SELMA VISSCHER - IK KIJK LIEVER

Ze werd lovend ontvangen door de pers. Geroemd om haar slimme grappen, en haar satijnen stem. Een authentieke nieuwe stem in cabaretland. Alledaagse observaties weet Selma Visscher om te vormen tot scherpe, fijnzinnige humor. Aangevuld met een aantal hoogst originele, ietwat absurde liedjes. Haar debuutvoorstelling wordt muzikaal begeleid door haar broer Lars Visscher, een grote naam in de accordeonscene. DE RICHEL, 22 OKTOBER

Six N. Five - De Symfonie van de Natuur

De Symfonie van de Natuur onderzoekt de unieke weergave van de natuur door Six N. Five (Ezequiel Pini)

t/m 28 november

Frankey - Planet Positive Disruption

De kunst van de Nederlandse straatkunstenaar Frankey wordt gekenmerkt door een diep respect voor de steden die hij liefheeft. Zijn installaties zijn volledig niet-destructief en ingenieus ontworpen met magneten, tie-wraps en dubbelzijdig tape, zodat ze eenvoudig kunnen worden verwijderd zonder sporen achter te laten. t/m 31 december

Robbie Williams: Pride and Self

Prejudice

t/m 31 december

Moderne Meesters

Andy Warhol, Jean-Michel Basquiat, Keith Haring, Yayoi Kusama, allen iconen. Hun namen, kunst en ideeën zijn diep verweven in het weefsel van ons dagelijks leven. Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com

MOLEN VAN SLOTEN

Herbouwde werkende poldermolen

Een tentoonstelling over de invloed en betekenis van de kleurrijke, multidisciplinaire modeontwerper en kunstenaar Fong-Leng. Al 60 jaar een unieke speler in de Nederlandse mode- en designwereld, die tot op de dag van vandaag andere jonge makers voortbrengt en inspireert.

vanaf 15 oktober

Koen Vermeule - Poetry Suite Poetry Suite toont een brede selectie werken van Koen Vermeule (Goes, 1965).

t/m 5 oktober

Ossip Zadkine - Mens, mythe en metamorfose

Ossip Zadkine (1888-1967) werd geïnspireerd door de klassieke oudheid en de natuur. Mythen en metamorfoses staan centraal in zijn werk. De Russisch-Franse kunstenaar geniet internationale bekendheid als maker van het oorlogsmonument 'De Verwoeste Stad' in Rotterdam. In deze tentoonstelling is ook een minder bekend deel van zijn werk te zien.

t/m 9 november

Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl

MUSEUMHAVEN

Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN

Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling). Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

MUSEUM REMBRANDTHUIS

Ervaar in de enige plek ter wereld hoe Rembrandt ooit leefde en raak in de huiselijke setting van het museum geïnspireerd door zijn werk en de verhalen van zijn leven. Thuis - Een tentoonstelling over het thuisgevoel in hedendaagse kunst In de tentoonstelling reflecteren dertien hedendaagse kunstenaars op het thuisgevoel; van symbolen van thuis tot het verlies van een huis. t/m 4 januari 2026

Open Studio: Pris Roos Kunstenaar Pris Roos bouwt een nieuw ‘thuis’ in het museum. t/m 4 januari 2026 Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

MUSEUM HET SCHIP

Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Ongekend Talent: Vrouwen van de

De tentoonstelling 'Between You and Me' bestaat uit één kunstwerk: Memory Boxes. Deze installatie van beeldend kunstenaar Amos van Gelder en componist Amit Gur, samengesteld door gastconservator Birgitta van Blitterswijk, laat de verscheidenheid aan verhalen en perspectieven rond de Sjoa binnen één familie of omgeving zien. tot 26 oktober

Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl

NEMO SCIENCE MUSEUM

Centrum vol wetenschap en technologie

Het Dakplein

Op dit dak komen natuur en technologie samen. Ontdek hoe groen zorgt voor een gezonde stad. Bestudeer de wolken, meet de luchtkwaliteit, spot de verschillende stadsvogels en ontdek hoe slimme ideeën bijdragen aan een duurzame toekomst. Het dak is zó ontworpen dat planten en dieren hier een plekje vinden, midden in de stad.

Technium - Ontrafel de techniek om je heen

De nieuwste game, onze kleding, de fiets, trein of tram die ons van A naar B brengt… Alles om ons heen dat door mensen is gemaakt, is techniek. Het is zo vanzelfsprekend, dat we het bijna niet meer zien. Maar hoe komt een fiets eigenlijk in beweging? Wat is er allemaal nodig om t-shirts duurzaam te produceren? Welke technologische ontwikkelingen zitten er verstopt in je smartphone? Ontdek het in deze familietentoonstelling. t/m 24 december

Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

DE NIEUWE KERK

De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel. Mokum, de biografie van Joods Amsterdam

MÉÉR

VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

ANNE VAN ZANTWIJK

OP 27 OKTOBER 2025 BESTAAT AMSTERDAM 750 JAAR. DAT VIERT DE STAD GROOTS MET KLEINE BUURTACTIVITEITEN EN GROTE CULTURELE EVENEMENTEN. WAT STAAT ER IN DEZE SLOTMAAND ALLEMAAL OP HET PROGRAMMA? WE TIPPEN DE LEUKSTE EVENTS!

1. DE GROTE

AMSTERDAM QUIZ

De grootste quiz van en over de stad staat weer op de planning! Van 29 september t/m 12 oktober zijn de voorrondes, eind oktober is dé Grote Amsterdam Quiz. Geef je team op, doe mee en scoor de hoofdprijs. 29 sept t/m eind okt, diverse locaties, iamsterdam.nl/quiz

2. DE WALLEN DOOR FOTOGRAAF DANA LIXENBERG

Dat de oudste wijk van Amsterdam ook de bekendste is, moge duidelijk zijn. Op uitnodiging van het Stadsarchief toont de bekende fotograaf Dana Lixenberg haar eigen unieke blik op de Wallen. t/m 15 februari 2026, Stadsarchief Amsterdam

3. CONCERTOFEST

Hoera, nog een jarige! De legendarische muziekwinkel

Concerto bestaat 70 jaar en viert dat met optredens van Sophie Straat, dj-sets en speciale merchandise. Als cadeau kun je geld doneren voor het Leerorkest, dat de muzikale ontwikkeling van kinderen bevordert.

4 en 5 oktober, Concerto Recordstore

4. MOKUM, WAT

MAAK JE ME NOU?!

Ruim zestig artiesten en muzikanten nemen je mee op een muzikale reis door Amsterdam. Met klassiekers, meezingers, luisterliedjes en nieuwe nummers, over ons Mokum van toen, nu en straks.

4 t/m 12 okt, ’t Zonnehuis, va € 25

5. SLOTERPLASLOOP

Klaar voor de start? Af!

Voor de verjaardag van de stad staat er een extra kidsrun van 750 meter gepland, is het inschrijfgeld (voor de

Weten wat er nog meer op de Amsterdam 750-agenda staat? Kijk op iamsterdam.nl/750 of scan de QR-code.

king met Joods Cultureel Kwartier, belicht de veelzijdige en bewogen geschiedenis van Joods leven in de stad. Van de eerste Joodse vlmee

telingen in de 16e eeuw tot de diverse gemeenschap van vandaag, en de iconen die Amsterdam in de tussentijd verrijkten.

vanaf 25 oktober

5 en 10 km) de eerste 750 minuten maar € 7,50 én is er een leuke attentie voor de 750ste inschrijver. 12 okt, 09.00-14.00 u, Atletiekbaan AAC

6. BEELDENSTORM

Wat is het verhaal achter de vele beelden in de stad? In groepen wandel je vanaf de Dam met een gids naar de Nieuwmarkt. Ondertussen luister je naar spoken word en muziek, van Gershwin Bonevacia en SarahLee. Inclusief levende standbeelden en zang van het Zeedijkkoor. 11 oktober, de Dam, kijk voor info en tickets op beeldenstormamsterdam.nl

7. STADSJOURNAAL

Een collectief van filmmakers richtte zich tussen 1974 en 1984 op geëngageerde documentaires, waarvan een (gerestaureerde) selectie wordt vertoond. Curator Rommy Albers geeft een inleiding, na afloop is er een nagesprek. 15 oktober, Eye Filmmuseum, IJpromenade 1

8. BASKETBALTOERNOOI VOOR

VLUCHTELINGEN

Meiden met een vluchtelingenachtergrond strijden om de hoofdprijs, maar ze beleven vooral een dag vol teamwork, zelfvertrouwen en fun. Doe mee of kom ze aanmoedigen. 27 okt, Bijlmer Sportcentrum, gratis

9. SLOTWEEKEND AMSTERDAM 750

Ja, het is écht zover: onze stad is officieel jarig! In de laatste 75 uur van dit feestjaar is er van alles te doen. Bezoek het verhalenfestival, ga los op ADE x Amsterdam 750 of prik een vorkje taart op de Dam. Check de site voor het complete programma. 27 okt, iamsterdam.nl/750

World Press Photo 2025 Bekijk de meest spraakmakende fotojournalistiek en documentaire fotografie van het afgelopen jaar. t/m 21 september Het dak van de stad Speciaal voor de restauratie van de vieringtoren midden op het dak van De Nieuwe Kerk wordt een groot platform op het dak geplaatst. Het publiek krijgt de unieke kans het dak van de kerk te beklimmen voor een onvergetelijk uitzicht over de hoofdstad.

t/m 2 november

Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

MUSEUM AMSTERDAM NOORD

Bij Museum Amsterdam Noord komt het verleden van Noord tot leven. In het historische badhuis van Vogeldorp ontdek je de geschiedenis van Noord en de bijzondere verhalen van bewoners toen én nu. Vandaag de dag is het badhuis omgetoverd tot een plek waar geschiedenis en cultuur samenkomen. Het museum beschikt over een historische collectie en biedt een podium voor wisselende tentoonstellingen, lezingen en filmvertoningen. Daarnaast worden er rondleidingen georganiseerd die de unieke verhalen van Amsterdam-Noord tot leven brengen. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.nl

MUSEUM ONS’ LIEVE

HEER OP SOLDER

Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk. Bezoekers gaan er op ontdekkingstocht in een zeldzaam goed bewaard grachtenhuis uit de 17e eeuw. O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

NXT MUSEUM

Museum voor nieuwe mediakunst

Still Processing

De tentoonstelling onderzoekt de evolutie van beeldverwerking, zowel door machines als door mensen. Hoe nemen we beelden waar en hoe produceren we ze? Hoe beïnvloeden machine-algoritmen onze waarneming? Wat gaat er verloren in het proces? t/m 5 oktober

Children of the LightAll-Together-Now t/m 5 oktober Asterweg 22 www.nxtmuseum.com

OUDE KERK

Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.

Kimsooja: To Breathe – Mokum Beeldend kunstenaar Kimsooja transformeert het zonlicht in de Oude Kerk tot een zee van regenboogkleuren. Verspreid over de kerkvloer plaatst ze haar bottari, Koreaanse wikkeldoeken waarin mensen hun meest dierbare bezittingen meenemen op reis. Amsterdamse migrantengemeenschappen doneerden kleding en textiel voor deze bottari. Zo viert haar tentoonstelling de rijke migratiegeschiedenis van Amsterdam.

t/m 9 november Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS / OPEN Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers. Artus Quellinus beeldhouwer van Amsterdam Het Koninklijk Paleis Amsterdam en het Rijksmuseum organiseren de allereerste overzichtstentoonstelling van het werk van Artus Quellinus. Als de 'beeldhouwer van Amsterdam' verfraaide deze beroemde Antwerpse meester het 17de-eeuwse Amsterdamse stadhuis (nu het Paleis op de Dam) met honderden indrukwekkende sculpturen van goden en godinnen, verhalen, symbolen, dieren en planten, zowel van binnen als buiten. t/m 27 oktober Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

PIANOLA MUSEUM

Collectie automatisch spelende piano’s en andere muziekautomaten en meer dan 40.000 muziekrollen. Elke week een of meer museumconcerten. Westerstraat 106, tel. 6279624 www.pianola.nl

RIJKSMUSEUM

Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rondleidingen, workshops of cursussen. Thuis in de 17de eeuw Hoe was het leven werkelijk in de 17de eeuw? In de kleurrijke tentoonstelling Thuis in de 17de eeuw ervaar je het dagelijks leven van 400 jaar geleden van dichtbij. Vol verrassende verhalen en unieke objecten. Je wandelt als bezoeker via negen levensgrote kijkdozen’ door een complete dag in de 17de eeuw. vanaf 17 oktober

Crossings - Fotografie uit het Indisch subcontinent

In de tentoonstelling gaat Britse koloniale fotografie uit de 19de eeuw een dialoog aan met hedendaags werk van de Frans-Sri Lankaanse kunstenaar Vasantha Yogananthan. t/m 12 oktober

Isamu Noguchi in de Rijksmuseumtuinen

De Amerikaans-Japanse kunstenaar Isamu Noguchi (1904) geldt als een van de belangrijke modernistische beeldhouwers van de twintigste eeuw en heeft met zijn innovatieve benadering van beeldhouwkunst een onuitwisbare stempel gedrukt op de kunstwereld.

t/m 26 oktober

Suit Yourself - 100 Years of Menswear, 1750 - 1850 t/m 15 maart 2026 Aziatisch Paviljoen - Het beste uit de collectie Aziatische kunst t/m 30 april 2026 20ste eeuw

Ieder half jaar zijn er in het Rijksmuseum nieuwe presentaties te zien in de afdeling 20ste eeuw. In deze editie worden werken van vrouwelijke kunstenaars voor het voetlicht gebracht.

t/m 10 november 2026

Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

HET SCHEEPVAARTMUSEUM Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschie-

denis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.

Oceanista

Dit najaar presenteert Het Scheepvaartmuseum Oceanista. Een veelzijdige modetentoonstelling die het maritieme verleden, het modebeeld van nu en de duurzame toekomst van kleding met elkaar verbindt. vanaf 10 oktober

Atlantisch Venster

Atlantisch Venster III: Sarojini Lewis Soerdie was de eerste vrouwelijke ‘contractarbeider’, die vanuit India naar Suriname werd verscheept. In het derde Atlantisch Venster is te zien hoe kunstenaar en onderzoeker Sarojini Lewis in de huid van Soerdie kruipt.

t/m 1 oktober

De zee in kaart

Waarom word de zee in kaart gebracht? En hoe breng je de zee in kaart? Duik in de grote collectie zeekaarten van Het Scheepvaartmuseum.

doorlopend

Schaduwen op de Atlantische Oceaan

De tentoonstelling laat zien hoe de geschiedenis van de scheepvaart en koloniaal geweld onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. En welke impact dit had, en nog steeds heeft, op onze levens en samenlevingen. doorlopend

Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM

‘s Werelds grootste stadsarchief.

Claim Your Space – Unapologetically

Asian

t/m 29 oktober

Klas op kleur

Klas op kleur is een project van ontwerper Sanne van de Goor waarin zij laat zien hoe klassenfoto’s trends in kleur, identiteit en erfgoed weerspiegelen.

t/m 4 januari 2026

De Wallen van fotograaf Dana Lixenberg

Tussen 2021 en 2025 maakte Lixenberg deel uit van de microkosmos van de Wallen: de smalle stegen, de grachten, de dagelijkse dynamiek. Ze observeerde langdurig, met oog voor detail en zonder oordeel. Het resultaat is een serie intieme zwart-witportretten, verstilde monumentale interieurbeelden in kleur, een video-installatie en een publicatie. t/m 15 februari 2026 Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

STEDELIJK MUSEUM

Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving.

Fons Welters Donation - Things I’ve Never Seen Before t/m 19 oktober

Karel Martens - Unbound

Het eerste overzicht van Karel Martens, een van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse grafisch

STRAAT MUSEUM

houden, of…?

Hoofdredacteur

Bart van Oosterhout

Adjunct-hoofdredacteur

Karin Thybaut, Sara Madou (a.i.)

Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland

Ontwerp Loes Koomen

Eindredactie Scherp: Renate Dahlmans en San van de Ven, Annemarie Bleeker (agenda)

Aan dit nummer werkten mee

Barbara van den Berg, Nathalie van den Berg, Jaap van den Beukel, Amber Brandenburg, Marjolein van Damme, Yasmine Esser, Cindy

MADE IN CHINA

Wat betekent het label ‘Made in China’? In deze tentoonstelling duik je in de rijke en veelzijdige maakcultuur van China: van duizenden jaren oud vakmanschap, tot hedendaagse kunst en design. Wereldmuseum presenteert een inspirerende mix van objecten, kunstwerken, mode, fotografie, video’s, interviews met makers en interactieve kaarten die samen een veelzijdig verhaal vertellen over Chinees makerschap, toen en nu. WERELDMUSEUM, VANAF 17 OKTOBER

DICHTBIJ TANJA

Tanja, het beroemdste nijlpaard van Amsterdam, is onderdeel van een tentoonstelling die de relatie onderzoekt tussen mens en dier. De liefde en verbondenheid die bezoekers voor Tanja voel(d)en, Tanja overleed op 25 december 2009, weerspiegelt hoe diep onze relatie met dieren is. Het is deze connectie die Tanja tot een levend symbool maakt van de veranderende manier waarop we naar natuur kijken. ARTIS-GROOTE MUSEUM, VANAF 17 OKTOBER

ontwerpers, bekend om zijn eigenzinnigheid en zijn speelse en experimentele manier van werken. t/m 26 oktober

Wael Shawky - Drama 1882

Met de video-installatie Drama 1882

laat Wael Shawky een groots en gelaagd werk zien over macht, geschiedschrijving en beeldvorming. t/m 26 oktober

Sandra Mujinga - Skin to Skin

De Noorse kunstenaar transformeert de kelderruimte van het Stedelijk Museum tot een mysterieuze twilight zone. Geluid, licht, spiegels en

Hoetmer, Sara Luijters, Kim van der Meulen, Margriet Prinssen, Nienke van Rijn/Topsport Amsterdam, Roos van der Rijst, Marijn Ruhaak, Bregtje Schudel, Joke van der Weij, Joanna van der Werf/Amsterdam Art

Aanleveren agendagegevens winternummer: 27 oktober februarinummer: 18 december amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com Adverteren T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever amsterdam & partners Mt. Lincolnweg 38-40, 1033 SN

Museum voor graffiti en street art FAILE - Between The Sheets Between the Sheets is een solotentoonstelling van FAILE, het in Brooklyn gevestigde kunstenaarsduo Patrick McNeil en Patrick Miller. Met een praktijk geworteld in druktechnieken, collage en visual sampling heeft FAILE in de afgelopen 25 jaar een beeldtaal opgebouwd die put uit massamedia, religieuze iconografie, pulp fiction en de visuele taal van de stad. t/m 18 januari 2026

NDSM-Plein 1, tel. 020 370 9630 www.straatmuseum.com

THEO THIJSSEN MUSEUM

De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen. 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl

MUSEUM TOT ZOVER

In deze tentoonstelling stap je in het midden van dit actuele debat over restitutie. Ontdek de verschillende perspectieven, dilemma’s en verhalen achter de objecten. Duik in herkomstonderzoeken en onderzoek zelf hoe complex de vragen rondom eigenaarschap en waarde kunnen zijn. t/m 3 januari 2027

Onze koloniale erfenis

De tentoonstelling laat zien hoe kolonialisme de wereld van nu mede heeft gevormd, en hoe mensen kolonialisme doorstonden. Leer hoe mensen probeerden hun eigen levens te creëren, in opstand kwamen en de baas probeerden te blijven over hun eigen leven. Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 amsterdam.wereldmuseum.nl

WERELDMUSEUM AMSTERDAM JUNIOR

Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood.

Aat Veldhoen - Realist tot in de kist

AMSTERDAMSE MAATJES

Tien koppels. Kleine daden, groot geluk. In Amsterdamse Maatjes symboliseert de brug de verbinding tussen vrijwilligers en hulpvragers. Deze fototentoonstelling, met foto’s gemaakt door Martijn van de Griendt, reist door Amsterdam. Elke maand hangen de foto’s in een ander stadsdeel op vijf bruggen én in deze laatste maand op de ponten naar Noord. Neem de pont naar Amsterdam Noord en ontdek, lees, bekijk en laat je raken. TOT 25 OKTOBER

sculpturen roepen een buitenaardse wereld op waarin 55 identieke figuren de ruimte bevolken. t/m 11 januari 2026

Post/No/Bills #6 Hedy Tjin

De Amsterdamse illustrator Hedy Tjin staat bekend om haar kenmerkende stijl: gedurfde en krachtige kleuren die onderliggende boodschappen versterken. Haar werk is sterk beïnvloed door culturele thema's en is gericht op meer inclusiviteit in de kunst. doorlopend

Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

Amsterdam, T 020-702 61 00 Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland

Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl Jaarabonnement € 35,25 Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Abonnementen kunnen schriftelijk en per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn

De Amsterdamse kunstenaar Aat Veldhoen (1934 – 2018) staat bekend om zijn kleurige werken, zijn vrijheid en zijn levenslust. De dood lijkt ver weg en hij sprak er niet graag over. Toch speelt het een belangrijke rol in zijn werk. Deze tentoonstelling laat een andere kant zien van de kleurrijke losbol en levenskunstenaar.

t/m 28 juni 2026 Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM

Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.

De Tweede Wereldoorlog en de voormalige Nederlandse koloniën

De tentoonstelling, deels gebaseerd op nieuw historisch onderzoek, biedt door het vertellen van meer dan dertig persoonlijke verhalen een nieuwe, completere kijk op de koloniale geschiedenis.

t/m 30 december

Verzetsmuseum Junior Reis met de tijdmachine naar Nederland in de oorlog en leef mee met vier kinderen. doorlopend

Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM

Bezoekerscentrum Amsterdam Werelderfgoed

Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010. Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed

WERELDMUSEUM AMSTERDAM Museum over wereldculturen Made in China vanaf 17 oktober

Onvoltooid verleden: teruggeven,

van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven.

Prijswijzigingen voorbehouden.

Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners. Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 50.000 exemplaren. Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor

Raad van de Raaf - Doe-tentoonstelling voor klimaathelden! In de nieuwe kindertentoonstelling zijn heel veel activiteiten voor kinderen. Test je balans in de kajak van jager Lars, stap op de hondenslee van de Groenlandse Malik, luister naar het geluid van de smeltende ijskappen en verzamel samen ideeën voor een betere wereld. Voor iedereen vanaf 6 jaar. t/m 30 december 2028

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 amsterdam.wereldmuseum.nl

HUIS WILLET-HOLTHUYSEN

Volledig ingericht grachtenpand. Grachtenhuis vol stijlkamers en verhalen Sander Breure en Witte van Hulzen'Friede auf Erden'

In deze tentoonstelling, ter gelegenheid van 80 jaar vrijheid, brengt het kunstenaarsduo Sander Breure en Witte van Hulzen het verborgen oorlogsverleden van Huis WilletHolthuysen tot leven met een nieuwe video-installatie, aangevuld met foto's, tekeningen en schilderijen. Daarnaast toont de tentoonstelling een diapresentatie van de invloedrijke fotograaf Cas Oorthuys (1908–1975), werk van tekenaar Chris Beekman (1887–1964) en een selectie tekeningen van Aat Breur-Hibma (1913–2002). t/m 9 november Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

WOONBOOTMUSEUM

Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm. Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50 www.houseboatmuseum.nl

MÉÉR VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

eventuele foutieve vermeldingen. © 2025 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

Het novembernummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 27 oktober.

AAD

HOOGENDOORN

MARTIJN

VAN DE GRIENDT

De echte Amsterdammer

‘MIJN DOCHTER ZWAAIDE ALTIJD NAAR DE SEKSWERKERS’

Elke maand deelt een Amsterdammer zijn of haar lievelingsplekken. Deze keer: Mylo Freeman, schrijver en illustrator van ruim vijftig kinderboeken.

tekst Marijn

Ruhaak

Mylo Freeman (1959) is de maker van ruim vijftig kinderboeken. Veel daarvan gaan over het eigenwijze prinsesje Arabella, dat vanaf 4 oktober tot leven komt in de musical Prinses Arabella. Te zien in De Krakeling (première op 4 oktober, daarna nog op 5 en 21 oktober en op 22 november) en het Bijlmerparktheater (24 oktober), en in de rest van Nederland.

FAVORIET THEATER

‘ITA. Ik vind het knap hoe ze de cross-over hebben gemaakt tussen het oude en jonge publiek. In de theaterzaal vind je nog de uwelen bankjes en kroonluchters, ernaast zit een moderne ruimte voor concerten en lezingen.’

BESTE PLEK VOOR TEKENSPULLEN

‘Ik kom al bij Van der Linde op de Rozengracht sinds ik op de Rietveld Academie zat. Er werken heel lieve en behulpzame mensen. Pluspunt: het is geen idioot dure winkel.

MOOISTE HERINNERING

‘In mijn studententijd kraakten mijn beste vriendin en ik veel huizen, vooral in de Kinkerbuurt en de Jordaan. Soms zat er geen vloer of plafond in. Het was een rare tijd, met veel rellen en demonstraties. Maar ik ben ook blij dat ik het heb meegemaakt.’

FIJNE CONCERTSPOT

‘Paradiso! Die plek heeft nog een hippieachtige sfeer, met al die posters aan de muur. De laatste keer was ik er samen met mijn zoon voor een concert van Jacob Collier. Hij maakte er een hele beleving van, waarbij het publiek als één groot koor meedeed.’

LEKKERSTE KOFFIE

‘Quartier Putain ligt tegenover de Oude Kerk, naast de vroegere crèche van mijn dochter. Zij zwaaide altijd vrolijk naar de sekswerkers in de buurt. Sinds een paar jaar is dit een jn café met heerlijke cappuccino’s.’

VERBORGEN PAREL

‘De tuin van het Rijksmuseum. Er staat een mooi kastje met prachtige, gekke planten. En laatst stonden er schildersezels en bakjes houtskool waarmee bezoekers vrij mochten tekenen. Heel leuk.’

Quartier Putain

Van der Linde

NOG EEN LAATSTE RONDJE!

iamsterdam.nl/750