47
tekst Janna Reinsma
Duitsland THEATER NA DE DAM Denk je aan Duitsland, dan denk je aan de oorlog. Zeker in de meimaand waarin we de slachtoffers herdenken met de kranslegging op de Dam. Gelukkig is er daarna altijd meteen het bevrijdingsfeest (Het Vrije Westen op Cultuurpark Westergasfabriek) maar ook wat contemplatiever cultureel vermaak in Theater na de Dam, een boordevol theaterprogramma dat zich inmiddels uitstrekt over vrijwel alle theaterpodia van Amsterdam. Alle voorstellingen gaan rechtstreeks of indirect over de oorlog. Dat geldt zelfs voor de voorstelling Cruijff en Pipo van cabaretier Viggo Waas, waarin het verhaal van zijn vader, die als Joods jongetje de oorlog meemaakte, de rode draad vormt. Ook Nasrdin Dchar, Toneelgroep Amsterdam, Theater RAST, De Toneelmakerij en vele anderen treden op (kijk voor meer info op theaternadedam.nl). DENKEND DUITSLAND Belangrijke en broodnodige bezinning. Gelukkig geeft Duitsland nog heel veel meer stof tot nadenken. Het is ook het land van Angela ‘Wir schaffen dass’ Merkel. En het land waar – zo leert men in Monty Python’s Flying Circus – een volledig filosofen-voetbalelftal vandaan komt, met onder meer Hegel, Kant, Wittgenstein, Nietzsche, Heidegger, Marx en natuurlijk Beckenbauer. Zeg maar gerust de helft van de weldenkende mensheid. Waaronder natuurlijk ook Hannah Arendt aan wier werk over het kwaad de Rode Hoed deze maand een filosofische avond wijdt (24 mei).
DAM. VAN BOG.
KILOSHOP
Door eeuwen migratie en handel herbergt Amsterdam een ongelofelijke rijkdom aan culturen. Elke maand gaan we op reis in eigen stad. Dit keer: Duitsland.
ME AND MY DRUMMER. FOTO SASHBERG
De wereld in de stad
KLEIN BERLIJN Duitsland is ook 71 jaar na de oorlog het land van überhip Berlijn, waar Amsterdam – we geven het gewoon toe – graag een beetje op wil lijken. Op verschillende plekken in de stad echoot de Berlijnse cultuur door. Bijvoorbeeld in huiskamercafés als Brecht met schemerlampen, in vintagekleding-per-kilo-winkels zoals de Kiloshop op het Waterlooplein en de Eerste van der Helststraat. Ook de 24-uursvergunningen voor industrieelaandoende clubs als RADION, De School en de toekomstige club Shelter onderin A’DAM Toren zijn geïnspireerd op het succes van die formule in Berlijn (Berghain). Nog een stukje Duitser zijn plekken als café Checkpoint Charlie met currywurst op de Nassaukade en conceptstore Klein Berlijn op de Middenweg, een ode aan Berlijn in de vorm van fijne vintage en nieuwe dameskleding. Ook Berlijns, maar enigszins fantasieloos inmiddels is de tendens om elk café te vullen met bij elkaar geraapte stoelen, het menu vol te plempen met Bionade, Fritz-Kola en flammkuchen, en het overconceptualiseren van rauw en ruig bedoelde plekjes. TOP DREI Qua voorstellingen met Duitse randjes geven we deze maand ouderwets een top 3. Op 1: het melancholieke Berlijnse electropopduo Me and My Drummer, 18 mei in de Melkweg. Op 2: festival Park am See, met niet alleen een lekker nondescripte Duitse naam, maar ook een flinke Duitse line-up: o.a. Prosumer, Tama Sumo en Konstantin staan
op 21 mei in de Oeverlanden. Op 3: de Heimat-marathon in EYE. Het eerste deel van deze heruitgebrachte familiekroniek over een fictief Duits dorpje vertelt het verhaal van Maria, van zeventienjarige tot oude vrouw, en laat zien hoe de grote abstracte geschiedenis gestalte en betekenis krijgt in kleine concrete levens.
Duitsland… …heeft met ongeveer 80.854.408 inwoners de meeste inwoners van de EU. In Amsterdam vormen de Duitsers na Nederlanders, Marokkanen, Turken en Britten met 9397 inwoners de grootste nationaliteit. …en Amsterdam hebben een eeuwenoude band. Begin veertiende eeuw bestond er al een bloeiende handel in Duits (om precies te zijn Hamburgs) bier. Tussen 1494-1509 werd er een speciale ‘Hamburgerkapel’ gebouwd in de Oude Kerk, waar Hamburgse kooplieden begraven werden. En in de gevel van het Centraal Station staat het wapen van Amsterdam gebroederlijk naast de Berlijnse beer. …heeft het Nederlands al heel wat prachtige woorden opgeleverd, zoals de aha-erlebnis, het fingerspitzengefühl en het gefundenes Fressen. Zullen we de traditie om de mooiste Duitse woorden over te nemen weer eens nieuw leven inblazen, ah toe? Dan beginnen we bijvoorbeeld met Schlimmbesserung (een verbetering die het er nog erger op maakt), Treppenwitz (de slimme opmerking die je pas op de trap naar buiten bedenkt) en jein (ja en nee).