6 AFRO MAGAZINE
Pascale Martine Tayou's
Plassende mannen Ze plassen weer, de zes gekleurde mannen van Pascale Martine Tayou. In 2009 werden ze onder het viaduct van de Groesbeekdreef in Amsterdam Zuidoost geplaatst als één van de bijdragen aan de manifestatie ‘Straat van Sculpturen’, een straat die zich door de hele Bijlmer kronkelde.
En als die wereld dan de Bijlmer is, waarom niet een zwarte man als model? Tayou is zelf een zwarte man, dus waarom niet zichzelf in kunststof laten gieten? Meer dan de helft van de bewoners van de Bijlmer is immers zwart. Die moeten zich allemaal hiermee kunnen identificeren. Een kunstwerk met een verhaal Maar Tayou wilde meer. Hij is tenslotte kunstenaar en die wil niet één op één de werkelijkheid weergeven. Het kunstwerk moest meer betekenislagen krijgen. Waarom niet de kleuren van de vlaggen van Nederland, België en Kameroen verwerken? Zou dat niet een mooie statement zijn? Om dit effect te bereiken moest hij wel zes keer gegoten worden, anders hield hij kleuren over.
DOOR ROB PERRÉE / FOTO JAN-REIN IER VA N DER VL IET
T
ayou is een internationaal bekende kunstenaar uit Kameroen die jarenlang over de wereld heeft gezworven. Uiteindelijk heeft hij zich in Brussel gevestigd, omdat hij een vaste plek moest hebben voor de opslag van alles wat hij in de loop der jaren heeft verzameld en gebruikt. M AN N EK E P I S AL S I N SP I R AT I E B RO N Toen hij de opdracht kreeg om voor de Bijlmer een sculptuur te maken, liet hij zich in eerste instantie inspireren door Manneke Pis: het mollige bronzen beeldje dat al vele jaren miljoenen toeristen in Brussel toeplast. Dat moest uiteindelijk volwassen worden, zijn onschuld kwijt raken. Het moest een man worden die onverdroten naar de wereld plast.
Zes kleurige mannen die onverschrokken grote stralen produceren. Is die veelkleurigheid op zich al niet een mooi symbool voor de Bijlmer? Is dat samen plassen niet een interessante afgeleide voor het samen leven en samenwerken van verschillende culturen? Als jongens, vrienden onder elkaar die samen willen weten wie het verste komt. Is het niet sterk om een handeling die officieel verboden is en jou een bekeuring kan kosten schaamteloos te laten plaatsvinden? In het openbaar. Als een provocatie, maar ook als een proeve van vrijheid? Geeft het niet een extra dimensie om levensechte zwarte mannen te plaatsen die in hun brutale naaktheid uitlokken dat veel bewoners er met een zekere ongemak naar ‘het’ kijken? Vrouwen uit nieuwsgierigheid en mannen uit onzekerheid. Is dat niet juist een kwaliteit van kunst, dat je op het verkeerde been wordt gezet en daarna gedwongen wordt je balans weer te vinden? P O S I T I E F B E E LD VA N Z U I D O O S T Mensen die zoals ik al jaren in de Bijlmer wonen zijn trots op hun stadsdeel. Ze zullen deze altijd verdedigen tegen die misleidende angstverhalen van mensen uit het centrum. Weten zij veel, die bakfietsers uit de grachtengordel. Dat heeft Tayou ook begrepen. Of je zijn plassende mannen nou mooi vindt of niet, je kunt niet ontkennen dat ze trots en bravoure uitstralen. Het is daarom goed dat ze zijn hersteld en weer met enthousiasme kunnen plassen. Rob Perrée is kunsthistoricus en freelance schrijver, kunstcriticus en curator, gespecialiseerd in hedendaagse (Afro-)Amerikaanse kunst, Afrikaanse kunst, Surinaamse kunst en kunst die gebruikmaakt van nieuwe media. Hij is redacteur van Sranan Art Xposed, hoofdredacteur van Africanah.org en lid van het redactieteam van Pf Photo Magazine. Zie ook zijn website: http://robperree.com.