De Black Achievement Magazine 2019, Een HOX Project

Het programma van de Black Achievement Month 12 - 35, omhelsd door verhalen van achievers en achievement.

Een Black Achievement Magazine dus.

Ontmoet de BAM-jury 5 En de BAM Ambassadeurs 6 Antilliaanse entrepreneurs 26 BAM Award winnaars 28 Onias Landveld: Excellence! 29 Hoe Juanita Conrad overwon 30 Een ode aan de Bijlmer 31 Wat is achievement? 33 En nog veel meer!

NEE M MEE

Linda Nooitmeer

Reflecteren en inspireren Wanneer Linda Nooitmeer het over het NiNsee en de Black Achievement Month (BAM) heeft, kan ze haar trots met moeite onderdrukken.

“We zijn op de goede weg.”

N

Nooitmeer is sinds april 2018 voorzitter van het Instituut.

“Ik krijg er zoveel energie van. Het is een cadeau waar ik dankbaar voor ben. Het NiNsee bestuur is een team van hele fijne mensen die hun tijd belangeloos inzetten voor het algemeen belang. Onze ontmoetingen zijn inspirerend en het is fijn om toegang te hebben tot zoveel kennis en informatie.”

Het Instituut bevindt zich op een goede plek. “Na het wegvallen van de structurele subsidie in 2013 had niemand kunnen vermoeden dat het trans-Atlantisch slavernijverleden zo in de aandacht zou komen als het nu is. Het leek in eerste instantie alsof onze taken beperkt zouden blijven tot het organiseren van de Nationale Herdenking, maar met financiële ondersteuning van de gemeente Amsterdam zijn we overeind gebleven, waardoor ook onze primaire missie – hét centrum zijn voor verwerking van trans-Atlantische Nederlandse slavernij- en koloniale verleden – tot uitvoering kon komen.

2

B

l

a c

k

“Mijn succes is alleen van belang als het jou ook inspireert tot succes.”

Zonder hun achievement, die zich manifesteerde in hun kracht, moed, doorzettingsvermogen en verzet stonden we hier niet. Het is daarom van belang op gezette tijden niet alleen te vieren, maar ook te reflecteren. Als je terugkijkt, dan realiseer je welke stappen je hebt gezet en wat je nog moet doen.

Dat doen we tijdens BAM. Reflecteren en inspireren.”

En met onze participatie bij de totstandkoming van een nationale museale voorziening slavernijverleden zijn langzaam de pijlers waarop NiNsee oorspronkelijk gebouwd is – invulling geven aan activiteiten op het museale, educatieve, onderzoeks- en documentatiedomein – weer binnen onze kaders.

En de toezegging van het Kabinet om per 2020 de financiering van de Herdenking structureel te borgen, voelt als de eerste kers op de taart. We zijn er nog niet, maar we boeken gestaag succes.”

Ze doet een oproep. “We moeten elkaar niet loslaten. Er is de laatste jaren nog meer dan ooit bewustwording over het erkennen en koesteren van de afro iden­titeit, en daarbij lijkt er wel een onderlinge wedloop te zijn. Wie is bewuster, “woker” dan de ander. Het is mooi dat we ons verleden hebben ontdekt en daar nog veel meer over gaan ontdekken. Het is waar dat we hier staan omdat onze voorouders de slavernij hebben overleefd. Maar we zijn nu hier; we hebben elkaar nog nodig. We herkennen de strijd die we soms elke dag moeten voeren in elkaar, dus laten we ook lief zijn voor elkaar. Dat is de kern van Black Excellence, van Black Achievement.”

Nooitmeer noemt de BAM een moment van reflectie. “In oktober worden enkele parels uit de gemeenschap uit de Afro gemeenschap in Nederland in het zonnetje gezet. Het is een moeilijke taak, omdat er zoveel te kiezen valt. Tegelijkertijd kunnen we de eerste achievers niet vergeten: de voorouders, die geronseld en ontvoerd zijn uit Afrika.

NiNsee bestuur. Van links naar rechts: Kenny Zschüschen, Luiza Soares, Linda Nooitmeer, Marian Markelo, Mara Michels, Wendeline Flores, Urwin Vyent en Martin Verbeet. Foto: Les Adu

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Urwin Vyent:

BAM toont de meerwaarde van multiculturele samenleving Black Achievement Month wordt ook dit jaar een spectaculaire presentatie aan een breed Nederlands publiek, van talenten uit de zwarte Nederlandse gemeenschap, zegt Urwin Vyent, de directeur van het NiNsee. De lat gaat hoog ter voorbereiding op de vijfde editie in 2020.

“We pakken in 2020 nog groter uit.”

V

yent is blij met Black Achievement Month. “We zijn er de afgelopen vier jaar telkens in geslaagd om bijzondere talenten uit de zwarte gemeenschap te presenteren, omdat het een belangrijk onderdeel is van de emancipatie van de zwarte gemeenschap, maar ook omdat het de meerwaarde van de multiculturele samenleving laat zien. Tegelijkertijd genereert het ook aandacht voor het trans-Atlantische slavernijverleden. Velen uit de Afro Caribische gemeenschap en mensen uit onder andere West-Afrika zijn nou eenmaal hier, voornamelijk omdat er een onlosmakelijk verbonden verleden is met Nederland. Dan is het wel goed om hun aanwezigheid, hun verworvenheden, hun bijdragen aan de Nederlandse samenleving ook aan een breed publiek te presenteren. Dat laat ook zien hoe wij vorm helpen geven aan het versterken van de identiteit van Nederland.”

Hij benadrukt dat de zwarte gemeenschap nog meer te geven heeft aan Nederland. “Diversiteit is nu een modewoord, maar we moeten B

l

a c

k

Ivette Forster (midden), geflankeerd door (van links naar rechts), John Leerdam, Gordon Cruden, Ronny Rens , Urwin Vyent en Otmar Watson

als gemeenschap waken dat zwarte mensen niet alleen gevraagd worden om maatschappelijke posten in te vullen omdat het goed staat; ze moeten vooral ook de ruimte krijgen om vanuit hun eigen perspectief en culturele achtergrond invulling te geven.”

De NiNsee directeur spreekt vol lof over het Black Achievement Month team. “Ze hebben ontzettend hard gewerkt. Door hun inzet is er weer een inspirerend programma samengesteld dat de moeite waard is; dat we Black Achievement Month in vijf gemeentes kunnen presenteren: Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag en Almere,” vertelt hij.

Dat er dit jaar meer partners aan boord kwamen om de maand te laten slagen stemt hem tevreden en hoopvol. “Dat zegt dat deze partners ook het belang inzien van het bieden van ruimte aan de prestaties en de verworvenheden van de zwarte gemeenschap; ze zien ook dat het een jarenlange omissie was om die ruimte niet te bieden. Daardoor kon het potentieel binnen de zwarte gemeenschap Nederland niet in al haar glorie en op een volwaardige wijze tot uiting worden gebracht.

Volgend jaar gaan we ons weer inzetten om meer partners uit vooral het bedrijfsleven te interesseren om in dit evenement ook partners te zijn.” a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Hij vervolgt: “En volgend jaar pakken we nog groter uit. De ambitie is om dan in de tien grootste gemeentes van Nederland het programma aan te bieden. Daarnaast is er inmiddels een aparte stichting opgericht die vanaf 2020 de Black Achievement Month zal gaan organiseren.”

Grootse plannen dus voor een uitmuntende Black Achievement; en als dit jaar als voorbode mag dienen voor het eerste lustrum, belooft het volgend jaar te spetteren.

t

h

2

0

1

9

3

Een podium voor

excellence In oktober wordt voor de vierde keer de Black Achievement Month gehouden. Een maand lang bijzondere talenten en producties van Nederlanders met Afrikaanse roots extra onder de aandacht van een breed publiek. “Op deze wijze wordt ook bijgedragen aan een evenwichtige beeldvorming van personen van Afrikaanse afkomst. Een beeldvorming die te vaak is bepaald door wat er in de slavernij en koloniale tijd over hen is gezegd en geschreven,” zegt het NiNsee.

D

De aanwezigheid van mensen van Afrikaanse afkomst in Nederland dateert al vanaf de 16e eeuw. Rembrandt maakte daar dankbaar gebruik van; op tenminste 20 van zijn tekeningen en schilderijen zijn mensen van Afrikaanse afkomst te zien. Het bekendste schilderij is die met twee Afrikanen uit 1661 (bekend als Twee Moren).

Ook kunstschilder Govert Flinck heeft diverse zwarte personen geschilderd, zoals de Jonge Boogschutter uit 1639/1640.

Thans is de aanwezigheid van personen met Afrikaanse roots binnen de Nederlandse samenleving niet meer weg te denken. Voor velen van hen is Nederland een belangrijk punt in hun ontwikkeling. Met redelijk succes hebben velen zich in dit land geworteld en zijn in een waaier aan disciplines in de samenleving te vinden.

4

B

l

a c

k

“De Black Achievement Month wil stimuleren dat de rijkdom aan talenten en expertise onder de zwarte gemeenschap in Nederland optimaal worden benut en aan een zo breed mogelijk publiek worden gepresenteerd, om zo bij te dragen aan een inclusieve Nederlandse samenleving.”

Het was met deze gedachte dat het NiNsee in 2016 oktober voor de eerste keer tot Black Achievement Month omdoopte. De Black Achievement Month maakt onderdeel uit van het totale activiteitenaanbod van het instituut. “Deze maand is er om het potentieel aan talenten en expertise onder de zwarte gemeenschap in Nederland goed zichtbaar te maken.”

Inmiddels drukt een goed gekwalificeerde groep mensen van Afrikaanse afkomst hun stempel op vele maatschappelijke terreinen. Onder hen tref je o.a.: wetenschappers, medici, advocaten, politieke bestuurders, schrijvers, kunstenaars, programmamakers, musici, profvoetballers, architecten, artiesten, ondernemers etc.

Het barst allemaal los op 29 september; debat en discussie en podiumpresentaties op een breed scala aan terreinen: Muziek, dans, toneel, kunst, muziektheater, opera, ballet, spoken word, storytelling en jeugdtheater.

Van de kick-off op 29 september in het NEMO tot De Black Achievement Award show waarmee BAM wordt afgesloten op 28 oktober in het Nationaal Theater Den Haag, belooft oktober 2019 een maand te worden van black excellence.

Al deze talenten en hun prestaties zijn een verrijking van de Nederlandse samenleving en verdienen het om onder de aandacht gebracht te worden van een breed publiek. a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Clayde Menso

Geen gebrek aan achievers “De taak van voorzitter vervult mij met trots”

Clayde Menso, de voorzitter van de jury die dit jaar de winnaars van de Black Achievement Awards kiest, is zelf een groot achiever op het gebied van kunst & cultuurmanagement.

T

ot 2017 was Menso directeur van het Amsterdams Fonds voor de Kunst (AFK) dat investeert in kunst die het leven in de stad verrijkt; hier ontwikkelde hij jarenlang vernieuwende concepten. In zijn huidige functie, als directeur van Amerpodia, de overkoepelende organisatie waaronder cultuurhuizen Felix Meritis, Rode Hoed, De Nieuwe Liefde en het Compagnietheater vallen, beoogt hij uiteenlopende doelgroepen te verbinden en hen nieuwe inzichten te bieden. Verder zit hij in de raad van toezicht van Het Nationale Theater in Den Haag, is hij verbonden aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en aan het theater, filmhuis en concertzaal LantarenVenster in Rotterdam.

Dat Menso daarnaast ook nog tijd over heeft om de jury van de Black Achievement Awards te leiden klinkt onwaarschijnlijk maar is wel degelijk het geval. “Het is geen gemakkelijke taak maar ik vind het een hele eer B

l

a c

k

om te doen.” De Black Achievement Awards worden uitgereikt aan personen met Afrikaanse roots die in hun vakgebied excelleren en zich daarbij ook inzetten voor de zwarte gemeenschap in Nederland. De prijzen worden uitgereikt in vier categorieën: wetenschap & onderwijs, kunst & cultuur, sport, mens & maatschappij en ondernemerschap. Tevens wordt een oeuvreprijs toegekend aan een persoon die gedurende langere tijd op uitzonderlijk hoog niveau heeft gepresteerd, een waardevolle bijdrage heeft geleverd aan de Nederlandse samenleving in het algemeen en de zwarte gemeenschap in het bijzonder.

zo vertelt Menso, “maar wel eentje die ik met trots vervul’. Naast hem hebben Michael Kembel, Wim Reynierse, Adeline Jones en Ama Carr zitting in de jury.

“Lang niet alle genomineerden waren bij ons bekend. Het is schitterend om te zien op hoeveel verschillende gebieden mensen uit de Afrikaanse Diaspora excelleren. We kregen nominaties die uiteenlopen van topchefs tot hartchirurgen en internationaal vermaarde sporters. Bovendien zijn het zonder uitzondering uitmuntende professionals die niet alleen oog hebben voor hun eigen positie, maar zich ook op hartverwarmende wijze inzetten voor de zwarte gemeenschap in Nederland. Dat zijn voor mij de ware achievers”, zegt Menso.

De genomineerden zijn allemaal voorgedragen door het publiek.

Het Nationaal Instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) bood de mogelijkheid om online, tot en met juli 2019, kandidaten voor te dragen. Dit jaar zijn voor het eerst ook influencers als Marian Duff, Howard Komproe en Chantelle Rodgers gevraagd om via social media hun favoriete Black Achievers kenbaar te maken. “De reacties waren overweldigend. Wij kregen een kleine 200 inzendingen binnen die we allemaal beoordelen. Geen makkelijke taak,” a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Het stemt hem ook hoopvol. “Als ik naar de diversiteit en krachtige uitstraling van deze genomineerden kijk en naar de volgende generaties, dan doet het mij goed om te weten dat zij, ongeacht hun latere beroepskeuze, rolmodellen hebben waarmee zij zich kunnen identificeren. Alleen al daarom zijn de Black Achievement Awards absoluut van groot belang.”

t

h

2

0

1

9

5

BAM AMBASSADEURS Voor de Black Achievement Month van 2019 zijn er ambassadeurs aangesteld, vooraanstaande personen, die zich als rolemodels, influencers en spokespersons inzetten: Raymond Comvalius, multi-focused ICT specialist/architect en eigenaar van het bedrijf ‘NextXpert BV; Sigi Lens, profvoetbalmakelaar en eigenaar van ‘Pro Athlete BV’, Bergit Lewis, zangeres,

performer en winnares van de beste zangers van Nederland 2012, Emmanuel Ohene Boafo, acteur en winnaar van de Guido de Moorprijs 2017 en Jorien Wuite; politica en Gevolmachtigde Minister van Sint-Maarten in Den Haag.

Interviews: Faizel Lynch en Ralitsa Vliese. Foto’s: Eveline Renaud, Gordon Meuleman

Ze noemt podiumkunstenaar en schrijver Herman van Veen, maar ook top choreografen Crystal Pite en Hofesh Shechter en Maurice Causey, de choreograaf waar ze al enkele jaren mee werkt, als inspiratiebronnen. Ze maakt deel uit van Laleget Danza in Mexico, een internationaal dansgezelschap onder leiding van choreograaf Diego Vázquez. “Met hen heb ik kunnen dansen en mijn choreografieën kunnen presenteren in Palacio de Bellas Artes, het tweede belangrijkste theater in LatijnsAmerika. Het is echt een eer om daar te dansen en mijn eigen choreografie internationaal te presenteren.”

Faizah Grootens Danseres, choreograaf en docent hedendaagse dans.

Freelance choreograaf (internationaal).

Geboren: 1987 - Willemstad (Curaçao).

Faizah Grootens maakt als ze drie jaar oud is haar eerste balletpassen.

En ze is nu nog altijd op de dansvloer te vinden; professioneel en sociaal.

Dans en muziek zijn onderdeel van haar leven.

Dansen is voor Grootens meer dan een podiumkunst; Het is haar manier van teruggeven aan de maatschappij. Het helpt bij het opheffen van culturele barrières, legt verbinding en kan zelfs angst wegnemen, zegt ze. Zo presenteert ze met Lot’s Foundation community arts projecten op Curaçao. “Op basisscholen in aandachtsbehoevende wijken maken we op artistieke en speelse wijze kinderen bewust van hun rechten. Ik geloof in de helende factor van kunst.”

Afgestudeerd aan de opleiding Docent Dans van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten en “Instituto Superior de Arte” in Cuba is Grootens zonder twijfel een van de unieke zwarte parels in de hedendaagse dans. Maar talent alleen is volgens haar niet voldoende.

“Je hebt een support system, een netwerk en een gunfactor nodig. Zonder mijn familie en vrienden had ik nooit zover kunnen komen.”

6

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

Kunst moet inclusief zijn, daarom is zij ook dankbaar voor Black Achievement Month. “Ik wil het liefst iedereen stimuleren andere of meerdere talenten te ontdekken. Denk niet dat je het niet kan, maar ga op zoek naar nieuwe vormen van expressie. En spreek het vooral uit. Er zijn meer mensen in je omgeving dan je denkt, die hetzelfde denken als jij”. m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Jorien Wuite

Emmanuel Ohene Boafo

Politica. Gevolmachtigd minister van Sint-Maarten te Den Haag.

Geboren: 1964 - Den Haag.

Acteur Het Nationale Theater.

Geboren: 1993 - Meppel.

Zijn eerste stappen in de theaterwereld maakt Emmanuel Ohene Boafo bij DEGASTEN, het jongeren theatercollectief voor nieuw theatertalent in Amsterdam. In 2013 speelde hij al in verschillende film- en televisieproducties als De Maatschap en A’dam E.V.A. Ook speelt Ohene Boafo de hoofdrol in de film Exit, beste telefilm 2013 van Boris Paval Conen. Ohene Boafo studeerde in 2018 af aan de acteursopleiding van de Toneelacademie Maastricht. Hij maakt sinds 2018 onderdeel uit van het ensemble van Het Nationale Theater, het grootste reizende theatergezelschap van Nederland. Niet gek voor een jongeman geboren in Meppel uit Ghanese ouders en opgegroeid in Amsterdam.

Jorien Wuite kan zich haar eerste dag als student op de Erasmus Universiteit Rotterdam nog goed herinneren. De instructie was gekleed te komen voor de baan van je toekomst. Ze kwam in een keurig pakje.

Haar wens toen was directeur worden van een semi privaat ziekenhuis, maar dan wel op het eiland van haar moeder: Sint Maarten. Het afstudeeronderzoek van Wuite ging over de communicatiestrategie voor een klein basisziekenhuis. Dit onderzoek bleek een mooi visitekaartje voor haar eerste baan bij een bureau voor Public Affairs. Ze is keurig in pak gebleven,

“Ik houd van wat ik doe. We leven in een tijd waarin de ware verhalen nu echt naar buiten worden gebracht. Ik vind het belangrijk dat ik heel veel verhalen kan vertellen door gewoon mezelf te zijn. Zeg maar, de zwarte man ook in allerlei andere levenssituaties dan de alom bekende aan ons opgelegde stereotype beelden.” Zo speelt Ohene Boafo in ‘Venserpolder’, een korte film door Teddy Cherim en Ashar Medina. De film beschrijft het leven van een Ghanese jongeman vanuit een herkenbaar perspectief. De Ghanese cultuur wordt realistisch naar voren gebracht. “In de film wordt veel Engels en Twi gesproken. Er is goed research gedaan en daar ben ik gewoonweg trots op.”

maar dan, sinds juni 2018, in de functie van Gevolmachtigd minister van Sint Maarten in Den Haag. Een functie die Wuite op het lijf geschreven is.

“Ik behartig de belangen voor de regering van Sint Maarten. Niet alleen in Nederland, maar zeker ook internationaal. We hebben zoveel te bieden. Afgelopen jaar was het jaar van de culturele diplomatie waarin we veel hebben bereikt.” Zo presenteerde Wuite, namens de regering van Sint Maarten, de Tweede Kamer het schilderij ‘185 miles Winds’ van kunstenares Ruby Dute.

Het schilderij is een dankbetuiging voor de Nederlandse steun, nadat de orkanen Irma en Maria het eiland Sint Maarten in september 2017 zo zwaar hebben getroffen. “Het schilderij beeldt de veerkracht van de bevolking van Sint Maarten uit.”

“In mijn werk bij het Nationale Theater kan ik mijn identiteit in bepaalde stukken meenemen. Ik wil graag een voorbeeld zijn voor andere Ghanese jongeren die ook de kunst- en cultuurwereld in willen stappen. Ghanese ouders zien een beroep in mijn vakgebied niet als toekomstbestendig. Ik laat zien dat er veel meer is dat je kunt bereiken met je talent.”

“Er zijn al zo lang en zo vaak eenzijdige perspectieven over ons naar buiten gebracht. Maar we zijn meer dan dat. We vormen een netwerk. Daar gaat het om: laten zien dat we niet alleen zijn. Het is belangrijk dat je weet wie je bent. Ken je eigen verhaal, je eigen geschiedenis en je morele standaard. Alleen zo kun je je licht laten schijnen op de rest van de wereld.”

Het jaar 2019 is voor Wuite het jaar van de economische kansen.

Met het platform 721 (de landcode van Sint Maarten) gaat zij aan de slag om de Sint Maarten diaspora langs de digitale weg internationaal met elkaar te verbinden. “Heritage is onze kracht.

Je identiteit en ondernemerschap uitdragen en laten zien aan de wereld. Vanuit mijn positie als belangenbehartiger wil ik graag mijn bijdrage leveren aan het aanmoedigen van talenten als ons exportproduct. Dit mogen en moeten we zeker meer doen.”

Haar advies voor de huidige en toekomstige generaties? “Ze moeten enorm putten uit de kracht die ze in zichzelf hebben, maar ook uit de kracht van hun ouders en voorouders. Hun identiteit is een human capital en daar mogen ze zeker trots op zijn!”

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

7

Raymond Comvalius

Sigi Lens

Multi-focused ICT specialist/architect.

Eigenaar ‘NextXpert BV’.

Geboren: 1968 - Amsterdam.

Voetbal Intermediair.

Directeur en oprichter Pro Athlete.

Geboren: 1963 - Paramaribo.

Met zijn spelersmakelaar bureau Pro Athlete behartigt Sigi Lens de belangen van menig ambitieuze voetballer en trainers actief op Nederlandse en internationale voetbalvelden. In het verleden waren dit onder anderen Patrick Kluivert, George Boateng, Giovanni van Bronckhorst en Michael Reiziger. In de huidige generatie professionele voetballers zet Pro Athlete zich in voor bijvoorbeeld Jetro Willems (Eintracht Frankfurt) en Joey Roggeveen (AZ). In zijn actieve voetbalcarrière kwam Lens onder andere uit voor AZ en Fortuna Sittard.

Raymond Comvalius is wat je noemt next level expert op het gebied van ICT. Als eigenaar van NextExpert heeft hij menig vooraanstaand bedrijf geholpen bij het moderniseren van hun infrastructuur. Bedrijven als ING, Rabobank, Achmea, Universiteit van Utrecht en de Politie maken gretig gebruik van zijn expertise.

Comvalius ziet zijn twintigjarige carrière als een achievement, maar het feit dat hij in 2019 voor de tiende keer uitgenodigd wordt voor het geven van een presentatie tijdens Ignite, de grootste internationale ICT-conferentie van ‘s werelds grootste softwarebedrijf Microsoft, is toch zeker een mijlpaal te noemen.

In 2010 ontving Comvalius een internationaal MVP Award voor zijn bijdrage aan de kennis en kunde binnen de ICT Community.

Vanaf dat moment behoort hij ieder jaar tot de genodigden op het hoofdkantoor van Microsoft in Redmond (Washington). Niet gek voor iemand die begon met het uit elkaar halen van telefoons en radio’s.

Lens haalt de motivatie voor zijn dagelijks werk zoveel mogelijk uit zichzelf, maar het liefst kijkt hij hoe anderen het doen. “Ik raak geïnspireerd door mensen die succesvol zijn op een ander vlak.”

Lens vertelt gepassioneerd over de documentaire over Clarence Avant, The Black Godfather. Een man die vanwege zijn netwerk van grote invloed is geweest op het leven van iconen als Quincy Jones, Bill Withers en Muhammad Ali. “Een ware inspiratiebron. Een man die niet op de voorgrond trad, maar als intermediair wel belangrijk is geweest voor de carrière van velen.”

Dat is volgens Lens ook het grote belang van de Black Achievement Month. “Je kijkt naar voorbeelden waaraan je kunt spiegelen. Maar die voorbeelden hoeven niet groots te zijn. Soms zijn er mensen die veel voor hun buurt betekenen. Kinderen kijken tegen ze op en anderen kunnen zich hen aan optrekken. Die mensen vind ik de echte achievers.”

“Ik ben altijd gefascineerd geweest door techniek en programma’s ontwikkelen. Het bouwen en creëren van niets naar iets.

Veelzijdiger werk kan ik me niet voorstellen. Maar ik ben niet het type dat op een achterkamer dagenlang afgezonderd bezig is.

Ik heb juist graag mensen om me heen.” “Wat er zo speciaal is aan mijn passie? Als ICT’er in de huidige maatschappij doe je er zeker toe. Computers zijn meer dan belangrijk geworden voor de maatschappij. Ik weet nog dat mijn tantes het vroeger schattig vonden wat ik deed. Nu kan niemand zonder en ben ik de eerste die wordt gebeld door de familie als een laptop, telefoon of verbinding het begeeft. Wat dat betreft is er zelfs teveel werk voor ICT’ers.”

Lens is een van de overlevenden van de SLM-vliegramp op 7 juni 1989, bij Zanderij in Suriname. Ondanks deze tegenslag weet hij zich te ontwikkelen tot een echte voetbalondernemer. “Ik zit al meer dan 35 jaar in dit vak en ben blij dat ik een bijdrage kan leveren aan successen van anderen. In de wereld waarin wij leven is het voor ons al moeilijk genoeg. Kijk, hard werken moeten we allemaal, maar het is fijn als je waardering ontvangt. Het feit dat deze uit de [zwarte-red.] gemeenschap komt, maakt het extra speciaal.”

“Ik heb voor de ICT gekozen, omdat het een vakgebied is waarin je altijd aan het leren bent. Al heel vroeg zag ik in dat dit iets voor mij was. Daarom geef ik iedereen en zeker de jongere generatie mee, dat als je keuzes maakt voor de toekomst, kies dan voor je passie. Wat het ook is. Iets waar je blij van wordt. Alleen daarmee kun je het redden.”

8

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Yannick Hiwat

Berget Lewis

Violist, componist en arrangeur.

Geboren: 1988 - Roosendaal en Nispen.

Zangeres.

Oprichter ZO! Gospel Choir.

Geboren: 1971 - Amsterdam.

Hij is musicus en in de eerste plaats violist. Maar je mag hem ook componist en arrangeur noemen. Yannick Hiwat componeert stukken en ontwikkelt zijn eigen unieke instrumenten.

Zijn repertoire bevat bestaand en eigen werk. Hiwat is al sinds zijn zesde verbonden met de viool. In 2007 studeert hij cum laude af aan de school voor Muziek en Dans. In 2018 werd hij genomineerd voor de Black Achievement Award.

Berget Lewis speelde de hoofdrol in de musical Dreamgirls, schitterde in haar theatershows “Discover Berget Lewis” en “Blooming”, verkocht als één van de Ladies of Soul meerdere malen de Ziggo Dome uit, tourde met de Canadese muzikant en producer David Foster door Indonesië én deed ook nog eens mee aan de Engelse versie van The X-Factor. Berget Lewis is ook uitgeroepen tot ‘beste zangeres van Nederland’ tijdens haar deelname aan het gelijknamige televisieprogramma.

De lijst met artiesten waarmee Hiwat heeft samengewerkt is uiteenlopend en lijkt eindeloos. Van hiphopartiesten als Ghostface Killah (Wu-Tang Clan) en Pete Philly tot de Amerikaanse soulzanger Bilal, Sabrina Starke, Waylon, Berget Lewis en nog veel meer. Er zijn weinig grote concertzalen of festivals ter wereld waar Yannick Hiwat nog niet heeft opgetreden.

In 2019 stond hij voor de vijfde keer op het podium van North Sea Jazz Festival. Hiwat is een van de weinige violisten die gebruik maakt van een zevensnarige viool; de standaard viool heeft vier snaren.

Lewis haalt haar motivatie uit haar stem en muziek. Haar doel?

Graag doorgeven wat haar ooit is doorgegeven. “Ik denk dat alles wat met Black Achievement te maken heeft ons kan motiveren en inspireren. Het belangrijkste is het beste uit onszelf te halen. En natuurlijk ook een stuk erkenning voor hetgeen je met al je passie en doorzettingsvermogen doet.”

Lewis draait al enige tijd mee en heeft nu het gevoel dat ze in de kracht van haar leven staat. Hier is ze zelf het meest trots op. “Dat is toch ook een achievement?!” Ze is songschrijfster, vocal coach, voorzitter van de Stichting Berget Lewis & Shirma Rouse Foundation èn founder van het ZO! Gospel Choir waarmee ze een muzikaal platform biedt aan jong en getalenteerd zangtalent.

Hiwat is tijdens het cultureel seizoen 2019-2020 artist in residence bij het Amsterdamse Concertgebouw. Hét gezicht van de campagne van een van de meeste exclusieve concertzalen in de wereld. “Mijn doel is de wereld te laten zien dat er meer is dan alleen klassiek in het Concertgebouw. Dit heeft ook te maken met mijn veelzijdigheid aan genres; klassiek, jazz en hip hop.”

Het belang van Black Achievement Month is volgens Hiwat meer dan groot.

Na jaren van muzikale en persoonlijke ontwikkeling werkt Lewis nu aan een nieuw album. Ze schrijft, componeert en zingt de muziek die ze wil zingen, songs die rechtstreeks uit haar hart komen. Haar advies aan alle achievers: “De weg naar persoonlijk succes kan soms lang zijn met vallen en opstaan, maar het gaat om de reis ernaartoe. Laat je nooit ontmoedigen.

Door niemand!”

“Ik kom veel mensen tegen die in een eigen vakgebied weinig of geen zwarte voorbeelden kennen. Ik weet er alles van. Het is belangrijk voor ons als gemeenschap en komende generaties. Sterker nog, het is het waard om gevierd te worden. Het is niet altijd een makkelijke weg om te komen waar je bent. We mogen die verhalen best aan elkaar vertellen en mogen ook de successen delen. Het klinkt cliché, maar weet dat alles waar je werk in stopt uiteindelijk tot iets mooi leidt. Je kan alles realiseren.”

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

9

Dywel Braaf

Abderrahmane Trabsini

Concertpianist.

Geboren: 1997 - Amsterdam.

Co-Founder & Creative Director Daily Paper.

Geboren: 1989 - Amsterdam.

Het eerste toetsinstrument dat Dywel Braaf als vijfjarige aanraakte was een keyboard waar hij voor had gesmeekt bij zijn ouders.

Hij begon te kliederen achter de keyboard, in de waan dat hij de pianist van de eeuw was. En stiekem wist hij ook dat hij dit wilde blijven doen.

Voor Abderrahmane was het een spontane reis om de brand Daily Paper te starten. Samen met zijn vrienden Hussein en Jefferson begon hij er in 2010 mee, zonder plan en zonder verwachtingen.

Hun doel was om kleding te maken wat dichtbij hun Afrikaanse cultuur en opvoeding zat en dat zo ver mogelijk te verspreiden in de wereld.

“De grootste prestatie die ik ooit als pianist mocht leveren, was om in 2014 samen met Wibi Soerjadi live op te treden, in de grote zaal van het Concertgebouw in Amsterdam, tijdens de finale van Het Orkest van Nederland.” Een bekend tv-programma waarin naar klassiek muzikaal talent wordt gezocht.

En dat verspreiden is zeker gelukt. Daily Paper is onmisbaar op de catwalks van de modewereld. De herfst/winter collectie van dit jaar wordt voor het eerst getoond op Paris Fashion Week op 1 oktober. “Ik ben het meest trots op het feit dat we zo klein zijn begonnen en aan de wereld hebben laten zien dat het ook zo kan, omdat mensen soms denken dat je met ondernemen een grote zak geld nodig hebt. Daarnaast ben ik altijd blij om iemand in Daily Paper op straat te zien.”

“Mijn identiteit ligt in het feit dat ik een zwarte man ben, die ervoor gekozen heeft zijn dromen na te jagen, wat mensen ook van hem denken. Ik heb tijden meegemaakt dat ik openlijk werd uitgescholden en vernederd om mijn huidskleur. Maar juist deze momenten hebben ervoor gezorgd dat ik trots ben op wie ik ben als mens. Ik ontwikkel doelbewust mijn eigen identiteit en stijl. Ik ben dan ook trots op het feit dat ik als zwarte man mijn positie inneem in de ‘witte wereld’ van klassieke muziek. Want wie verwacht nou dat een zwarte man met een afro, klassieke muziek speelt?”

De Black Achievement Month is ook voor Abderrahmane een bijzondere maand. “Het is altijd positief om onderbelichte communities en individuals een platform te geven om zo meer begrip en empathie vanuit de samenleving aan te wakkeren.

Shine a light on those that walk in the dark.”

Opening BAM 2018

10

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Simion Blom

Een slavernijmuseum is

een investering De trans-Atlantische slavernijgeschiedenis verdient het om een eigen museum te hebben. Een slavernijmuseum zal een ongemakkelijk verhaal blootleggen. Maar juist vanwege dat ongemak leren we, groeien we en gebruiken we onze collectieve kracht om deze samenleving beter te maken. Dat is wat een slavernijmuseum moet vertellen - een verhaal van lijden, onmenselijkheid, angst maar ook van hoop, verandering en gelijkwaardigheid.

D

e minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap heeft recentelijk aangegeven de oprichting van het slavernijmuseum te steunen. Daarnaast noemde de gemeente Amsterdam de oprichting “een prioriteit”. Voor nu is er jaarlijks 1 miljoen euro toegezegd.

bredere context van kolonialisme en andere vormen van slavernij in diezelfde periode.

Op basis van de ervaringen die de eerste jaren na oprichting worden opgedaan, is het niet ondenkbaar dat het museum ook structureel aandacht gaat besteden aan slavernij in de Oost.

Ondertussen hebben het NiNsee, Museum Zonder Muren en Izi-Solutions de afgelopen maanden hard gewerkt om tot een onderzoeksplan te komen, dat met ondersteuning van de gemeente Amsterdam zal worden gefaciliteerd.

In het museum zal het totale verhaal verteld moeten worden. Het verhaal wat tot nu toe eenzijdig verteld wordt en onderbelicht is. De trans-Atlantische slavernij staat centraal in de Nederlandse historie.

Deze geschiedenis is er één die we delen. Wanneer we het openlijk benaderen werkt het door op de Nederlandse identiteit en is het tevens een investering in de waardigheid en volwassenheid van Nederland en Nederlanders.

Op basis van de uitkomsten van het onderzoek zal duidelijk worden hoeveel geld er uiteindelijk nodig zal zijn om het museum te bouwen. Dan is het duidelijk hoeveel er concreet geïnvesteerd moet worden door Amsterdam, het Rijk en andere partners. Ook de gemeenschap kan bijdragen, als duidelijk is hoe groot de investering moet worden.

Geïnteresseerd in de voortgang? Bezoek dan de speciale website van de gemeente Amsterdam: www.amsterdam.nl/sociaaldomein/diversiteit/ gedeelde/museale-voorziening/weg-nationale/

In het najaar van 2019 gaat de volgende fase in, waarin wordt gewerkt aan het proces, de kaders en de governance structuur van het slavernijmuseum. Deze fase zal naar verwachting negen maanden duren.

Simion Blom (GroenLinks) is gemeenteraadslid van Amsterdam.

Het slavernijmuseum zal zich in eerste instantie richten op de trans-Atlantische slavernij. Een goed museum echter plaatst die geschiedenis in een B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

11

Za 28/9 Familiedag Black Achievement Month

Za 28/9 De Drie Zusters Internationaal Theater Amsterdam

Nemo Science Museum Amsterdam

De Tsjechov-klassieker Drie Zusters in de versie van Urban Myth is verrassend, want het wordt in Nederland voor het eerst gespeeld door actrices van kleur. Als een klassiek schilderij in volledig nieuwe kleuren werpen zij een frisse blik op onze hedendaagse samenleving. In hun onvervulde verlangen naar een ander leven worden zij omringd door een bont gezelschap van familie en flirtende aanbidders. Grappig, zinderend en aangrijpend tegelijk en helemaal van deze tijd!

Op 28 september trapt de Black Achievement Month 2019 af met een evenement voor de hele familie in het NEMO Science Museum. De familiedag staat in het teken van zwarte uitvinders. Naast gezinnen nemen leerlingen van basisscholen uit Amsterdam deel aan het programma. De bovenbouwleerlingen krijgen voorafgaand aan het bezoek aan NEMO, op hun school een les over wetenschap en zwarte uitvinders.

V.a. Zo 29/9 Hollandse Meesters Her-zien

Zo 29/9 Openingsshow Black Achievement Month

Hermitage Amsterdam

Internationaal Theater Amsterdam

In 2014 opende het Amsterdam Museum de tentoonstelling Hollanders van de Gouden Eeuw. Vijf jaar later komt de reflectie op dit “Gouden Eeuw� perspectief. Met het New Narrativesprogramma wordt gestreefd naar een inclusieve benadering van erfgoed en geschiedenissen. Als onderdeel daarvan opent de tentoonstelling Hollandse Meesters Her-Zien.

12

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

In het Internationaal Theater Amsterdam in Amsterdam vindt op zondag 29 september de opening van de Black Achievement Month plaats. Als host treedt op Simone Weimans. Optredende artiesten zijn het Nationale Ballet, zangeres Izaline Callister, violist Yannick Hiwat, pianist Dywel Braaf, spoken word artiest Dwight van den Vijver en Howard Komproe. De show wordt afgesloten met een dansvoorstelling van Untold.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Za 5/10 De grote Suriname tentoonstelling

Za 5/10 Lezing Lyongo Juliana

De Nieuwe Kerk Amsterdam

OBA Bijlmerplein Amsterdam

De Nieuwe Kerk, de nationale plek van herdenken, vieren en verbinden, brengt in 2019 de Grote Suriname tentoonstelling het verhaal van Suriname. Het meeslepende epos van de bewoners door de eeuwen heen. Van de oudste nederzettingen, het koloniale verleden tot en met het diverse Suriname van tegenwoordig.

Ontdek de wetenschapper in jezelf. Kom luisteren naar de inspirerende verhalen van succesvolle wetenschappers zoals architect Lyongo Juliana. En wie weet ben jij het toekomstig wetenschappelijk talent.

Za 5/10 Aan de Surinaamse grachten- Van Loon & Suriname (1728- 1863)

Za 5/10 SoirĂŠe Marocaine Muziekgebouw aan het IJ Amsterdam

Museum van Loon Amsterdam

Twee traditionele stromingen binnen de Arabische klassieke muziek komen deze avond in het Muziekgebouw aan het IJ samen. Zangeres Bayane Belayachi zingt prachtige Gharnati-muziek uit het oosten van Marokko, een variatie op de Andalusische klassieke muziek. Mehdi Nassouli, de rijzende ster binnen de Gnawa-traditie, speelt de driesnarige guembri.

In deze muziek mengt de invloed van de West-Afrikanen, die vanaf de 16e eeuw door Marokko trokken, zich met islamitische en Berberse muziek. Zij worden muzikaal begeleid door het Ahaddaf Quartet, het kwartet rond ud-speler Mohamed Ahaddaf.

Vanaf 5 oktober is in Museum Van Loon de tentoonstelling Aan de Surinaamse grachten – Van Loon & Suriname (17281863) te zien. Hierin wordt voor het eerst de betrokkenheid van de 18e- en 19e-eeuwse familie Van Loon met de WIC en Suriname belicht. De tentoonstelling toont de werking van de Amsterdams-Surinaamse plantage-economie aan de hand van historische personages, welke verschillende posities hadden binnen dit spectrum.

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

13

Za 5/10 Artist Talk Afroreligie in de kunst

5-12-19-26/10 Black Heritage Tours

CBK Zuidoost Amsterdam

Centrum van Amsterdam Amsterdam

Tijdens deze artist talk gaat Raul Balai, gastcurator van de tentoonstelling Mental!, in gesprek met Frederick Calmes en andere kunstenaars bij wie Afro religie een rol speelt in hun werk. Over wat voor hen de waarde is van religie en spiritualiteit, welke rol het speelt in hun leven en welke plek het heeft in hun werk. Deelnemende kunstenaars zijn: AiRich, Vesuhely Americaan, Marcel van den Berg, Sara Blokland, Jesper Buursink, Frederick Calmes, Monika Dahlberg, Brian Elstak, Lionstorm en Shertise Solano. Van 30 augustus t/m 19 oktober in CBK Zuidoost.

Een van de beste manieren om de koloniale geschiedenis van Amsterdam te ontdekken is met een wandeling met de Black Heritage Tour, een rondleiding door het centrum van de stad langs de vele sporen van het slavernijverleden. Vanaf de Dam samen met een gids door het gebied rond de Dam en de Wallen, langs het West-Indisch Huis en naar het voormalige hoofdkantoor van de VOC. U hoort pas ontdekte verhalen over een al sinds de 16e eeuw aanwezige zwarte gemeenschap.

Zo 6/10 Debat Surinaamse migratie toen en nu

Zo 6/10 Richard Bona en Alfredo Rodriquez

De Nieuwe Kerk Amsterdam

Muziekgebouw aan het IJ Amsterdam

De Nieuwe Kerk en het NiNsee slaan de handen ineen om een discussie te organiseren over de effecten van vijf eeuwen Suri­ naamse migratie, toen én nu. Het panel, waarvan de namen binnenkort bekend worden gemaakt, zullen de effecten van de (de)kolonisatie van Suriname onderzoeken en de doorwerking daarvan vandaag de dag ter discussie stellen. Een discussie over identiteit, trots, cultuur enroots. Ook de zaal wordt van harte uitgenodigd om mee te doen. Dit debat vindt plaats in het kader van de Black Achievement Month én de start van De Grote Surinametentoonstelling in De Nieuwe Kerk van 5 oktober t/m 2 februari.

14

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

Richard Bona is in zijn eentje al in staat om elk podium te vullen met zijn uitstraling en zijn rijke basgitaarspel en zang, vaak in zijn Kameroense moedertaal. Nu vormt hij een duo met Alfredo Rodríguez, de ‘Cubaanse pianowonderboy’ (de Volkskrant) en protegé van producer Quincy Jones. Met adembenemende virtuositeit leggen zij de link tussen Afrikaanse en Cubaanse muziek.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Do 10/10 Lezing dr. Leo Balai: Amsterdam en de transAtlantische slavenhandel

Vr 11/10 Female Achievers W Hotel Amsterdam

OBA de Hallen Amsterdam

Op vrijdag 11 oktober staan inspirerende zwarte vrouwen centraal tijdens het Black Female Achievers evenement. De sprekers en performers leveren allemaal een bijdrage aan de Nederlandse samenleving en presenteren zichzelf op een unieke manier aan een publiek van 150 vrouwen en mannen.

Black Female Achievers biedt al deze vrouwen een podium en zorgt ervoor dat ze met elkaar in gesprek kunnen gaan. ‘Hoe kunnen zij zich beter profileren in hun werk en in de Nederlandse maatschappij?’

Een schandvlek in de Nederlandse geschiedenis is ongetwijfeld de deelname aan de trans-Atlantische slavenhandel. In de lezing wordt ingegaan op de rol van Amsterdam in de WIC en de Sociëteit van Suriname. Ook wordt verteld over de organisatie van het vervoer met slavenschepen en de moordpartij op het slavenschip Leusden in Suriname.

Za 12/10 Sabi Suriname

Za 12/10 Decemberdagen

Tropenmuseum Junior Amsterdam

Bijlmer Parktheater Amsterdam

Vaar in een boot door het binnenland en speel een spel over wat je daar tegenkomt. Doe boodschappen in de toko voor een heerlijk Surinaams recept. Luister naar de verhalen en vragen van vier Surinamers in het verhalenhuis. Vier een feest in de feeststraat en laat in de dans- en muziekstudio Surinaamse muziek klinken. Kom naar Sabi Suriname en kom veel te weten over Suriname, de band met Nederland en hoe Suriname met de wereld is verbonden!

Juniortour - voor kinderen 6 t/m 13 jaar Familietour - voor de hele familie

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

Na het succesvolle ‘Paramaribo – Texel’ komt Jette Derlagen met een nieuwe voorstelling, naar een idee van Helen Kamperveen. In Decemberdagen treffen een moeder en haar twee volwassen dochters elkaar om nog één keer samen kerst te vieren in het ouderlijk huis. Als vanouds is er kerstbrood uit Suriname en is het huis feestelijk verlicht. Toch is alles anders; vader is er niet meer en moeder staat op het punt om te verhuizen.

In Decemberdagen zijn wrok en loyaliteit met elkaar in conflict. Is liefde als fundament sterk genoeg?

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

15

Za 12/10 Amazing Grace

Zo 13/10 Papia - The birth of a language

Locatie: Eye Filmmuseum Amsterdam

De Nieuwe Liefde Amsterdam

Op 12 oktober organiseert het Parool Filmfestival in samenwerking met de Black Achievement Month de première van ‘Amazing Grace”. Een kleine vijftig jaar nadat hij werd gemaakt, wordt de documentaire over Aretha Franklin pas dit jaar uitgebracht. De film Amazing Grace toont de kerkoptredens die uiteindelijk leidden naar het gospelalbum van Aretha met dezelfde naam. Tijdens de opnames van de documentaire was Aretha dertig en al een bekende soulzangeres. Met Amazing Grace ging ze terug naar haar roots, gospelmuziek uit de kerk. Muzieklabel Warner liet de documentaire in 1972 maken om gelijk met het album Amazing Grace uit te brengen.

Vanta presenteert de muziek- en theatervoorstelling Papia: The birth of a language. Papia betekent praten in het Papiaments. De geschiedenis van deze taal is intrigerend, omdat ze ontstaan is in een tijd waarin mensen uit verschillende werelddelen op Curaçao kwamen wonen. Het Papiaments is het bewijs dat taal alle sociale en culturele verschillen kan overstijgen. Papia is een muzikale, poëtische en visuele voorstelling over de oorsprong van het Papiaments.

Z0 13/10 Erwin de Vries staat centraal

Filmprogramma BAM Diverse locaties Amsterdam, Den Haag en Utrecht

Stedelijk Museum en De Nieuwe Kerk Amsterdam

Twee documentaires geselecteerd i.s.m. het IDFA: 1. Soundtrack of a Revolution Iconen van de burgerrechtenbeweging vertellen over de cruciale gebeurtenissen die leidden tot de afschaffing van de rassenscheiding en invoering van het algemeen kiesrecht.

2. Mama Africa In deze rijkgeschakeerde documentaire met bijzonder archiefmateriaal zijn de optredens de rustpunten.

Wanneer Makeba bijgenaamd ‘Mama Africa’ haar stem verheft, is er alleen nog die onvergetelijke muziek.

Locaties: Filmhuis Den Haag, De Balie, Amsterdam, LantarenVenster, Rotterdam en Filmhuis ’t Hooght, Utrecht.

In samenwerking met curator Jörgen Tjon A Fong van Urban Myth worden twee belangrijke werken van Erwin de Vries uit de collectie van het Stedelijk Museum vanaf oktober gepresenteerd in Stedelijk BASE. Voor meer informatie over de presentatie en programmering, zie www.stedelijk.nl/nl. Ook zal Urban Myth in samenwerking met de Nieuwe Kerk de eerste Erwin de Vries-lezing organiseren. De lezing zal plaatsvinden in de Nieuwe Kerk op zondag 13 oktober om 14.00 uur tijdens de Grote Suriname Tentoonstelling.

16

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Zo 13/10 Culturele Zondag

Ma 14/10 Debat: De Kleur van Kennis

De Hallen Amsterdam

De Balie Amsterdam

Elke tweede zondag van de maand vormen De Hallen Amsterdam het decor voor de Culturele Zondag. Zondag 13 oktober staat het in het teken van de erkenning van de vele kwaliteiten in de zwarte gemeenschap. De hele dag is er daarvoor een gratis programmering op het Grote Podium van de prachtig gerenoveerde tramremise.

Op 14 oktober staat De Balie in het teken van de Black Achievement Month. Op deze avond zoomen we uit en betrekken we het internationale perspectief op Nederland. Wat kunnen we leren van het buitenland, welk gesprek voeren we in Europa en daarbuiten over de zwarte identiteit van vandaag?

Do 17/10 Debat: De invloed van de koloniale geschiedenis

Zo 20/10 Double Bill: White Noise & Sorry, But I Feel Slightly Disidentified…

Museum Van Loon Amsterdam

OBA Oosterdok, Theaterzaal Amsterdam

In samenwerking met Black Achievement Month en het NiNsee vindt er op donderdag 17 oktober een discussieavond plaats over de invloed van koloniale geschiedenis op de mogelijkheden voor zwarte mensen om ‘achiever’ te worden in de hedendaagse Nederlandse maatschappij.

De discussieavond is inclusief een bezoek aan de tentoonstelling Aan de Surinaamse grachten voorafgaande aan het debat (deuren openen om 18.30).

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

White Noise is een cross-over tussen dans en spoken word, waarin het “zwarte” lichaam en de “zwarte” stem centraal staan, vertolkt door Christian Guerematchi en Guillermo Blinker (OTION).

Sorry, But I Feel Slightly Disidentified is een dansvoorstelling met een stroboscopische reeks van verschillende fysieke en uitvoerende mogelijkheden.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

17

Zo 20/10 Dancing Diversity

Ma 21/10 Suriname monoloog - Johan Ferrier

Stopera Amsterdam

De Nieuwe Kerk Amsterdam

Het Nationale Ballet organiseert een avond die volledig in het teken staat van diversiteit. Tijdens deze avond worden de dansers Remy Tilburg, Daniel Robert Silva, Nathan Brhane en Bruno da Rocha Perei in de schijnwerpers geplaatst.

De Black Achievement Month is de samenwerking aangegaan met het Nationale Ballet om de diversiteit onder de aandacht van een breed publiek te brengen en jonge talenten te stimuleren om de top van de klassieke dans te bereiken.

Stichting Julius Leeft! presenteert in De Nieuwe Kerk de monoloog Johan Ferrier. De tekst is geschreven door Paulette Smit en de monoloog wordt opgevoerd door acteur Kenneth Herdigein. Johan Ferrier was zowel de laatste gouverneur als de eerste president van de onafhankelijke republiek Suriname. Ferrier verhuisde naar Nederland en vestigde zich in Oegstgeest. Enkele jaren geleden verschenen zijn memoires onder de titel ‘Laatste gouverneur, eerste president’. Het boek is gebaseerd op tientallen gesprekken die journalist John Jansen van Galen met de eerste president voerde.

Di 22/10 De Vallei (een Apocalyps)

Do 24/10 R&B Oldskool hits DeLaMar Theater Amsterdam

Muziekgebouw aan het IJ Amsterdam

De jaren 80 en 90 zijn terug van weggeweest. In het kader van de Black Achievement Month presenteert het Nieuwe DeLaMar Theater de ‘R&B Old Skool Hits 80’s/90’s’. Presentator John Williams gaat met het publiek op reis naar de jaren van de dansjes en prachtige muziek. Nummers van onder meer Bobby Brown, Keith Sweat, R-Kelly en Boys 2 Men worden gezongen door een aantal soulvolle zangers: Omri Tindal, Ricardo Burgrust, Jared Grant, Rico Green en Jared Hiwat, met muzikale ondersteuning van een live band. Ook zangeressen Carolina Dijkhuizen, Sharon Doorson en Laise Sanches weten de sfeer hoog te houden.

Een apocalyps: dat klinkt als het einde. Maar het woord betekent letterlijk ‘onthulling’ of ‘openbaring’. In De Vallei vertelt een naamloze man (acteur Dirk Roofthooft) zijn onwaarschijnlijke levensverhaal. Rondom staan de in het zwart gehulde musici van saxofoonkwartet BL!NDMAN, als een koor dat zijn relaas becommentarieert en kleurt. En is die raadselachtige vrouw (sopraan Claron McFadden) zijn bewaarengel, geweten of verloren dochter? Deze intrigerende muziektheatervoorstelling houdt ons allemaal een spiegel voor.

18

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Do 24/10 Tentoonstelling Saya en Koto

Vr 25/10 Building Strong Communities

Imagine IC Amsterdam

Bijlmer Parktheater Amsterdam

Bij Imagine IC is de tentoonstelling Saya’s en koto’s, lagen van stof en van tijd te bezoeken. Voor deze tentoonstelling gingen Imagine IC en het Research Center Material Culture (Nationaal Museum van Wereldculturen) met draagsters en (nog-) nietdraagsters van saya’s en koto’s op zoek naar de betekenissen en rituelen ervan. We deden dat met de Antilliaans-Surinaamse collectie van Rita Maasdamme als vertrekpunt. In deze tentoonstelling laten we het voorlopige verzamelresultaat zien. Deelneemsters vertellen uit welke archieven zij putten voor hun dracht – van familieverhalen tot privébibliotheken en het internet.

De eindpresentatie van Building Strong Communities, een speciaal programma ontwikkeld door Eternity Percussion i.s.m. het Bijlmer Parktheater, Untold, We Are On The Move, Jeugdtheaterschool Zuidoost en Going-Social, voor de doelgroepen. Het empowerment project ‘Rite of Passage’ staat hierbij centraal, een uitwisselingsprogramma gericht op zwarte jonge mannen tussen de leeftijd van 14 t/m 20 jaar; jongeren krijgen verschillende workshops van professionals waarbij ze begeleid worden in de zoektocht naar zichzelf.

Vr 25/10 Opening Movt. Nr.10: Ososma Charl Landvreugd

Za 26/10 Black Male Achievers Van der Valk Hotel Amsterdam

Locatie: CBK Zuidoost Amsterdam

Het evenement Black Male Achievers heeft als doel het presenteren van succesvolle zwarte mannen als rolmodellen voor jongeren. Succesvolle rappers, zangers en voetballers kent de zwarte gemeenschap genoeg, maar er is echt véél meer dan dat. In alle facetten van de Nederlandse samenleving vindt je succesvolle zwarte mannen. Zij zijn echter minder zichtbaar. Het doel van Black Male Achievers om zwarte jongeren te inspireren door hen rolmodellen voor te houden, zodat zij kunnen opgroeien met de overtuiging dat ze kunnen zijn wie ze willen zijn.

Ososma is een solo-expositie van Charl Landvreugd in opdracht van CBK Zuidoost. Een kunstwerk én tentoonstelling in één. Landvreugd maakt een nieuw werk op zeer grote schaal, gebaseerd op de plattegrond van een Tembe (verzamelnaam voor traditioneel houtsnijwerk en schilderkunst gemaakt door Marrons), dat tegelijkertijd de drager vormt van ander werk van de kunstenaar.

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

19

Za 26/10 Nacht van de Geschiedenis

Zo 27/10 Martin Luther King Internationaal Theater Amsterdam

Rijksmuseum Amsterdam

De swingende familievoorstelling Martin Luther King volgt het verhaal van de jonge Martin Luther King. Hij groeit zorgeloos op, totdat hij naar een school voor alleen zwarte kinderen moet. De onrechtvaardigheid wakkert een vuurtje aan dat niet meer te doven valt. Hoe ver is hij bereid te gaan?

Martin Luther King is een swingende muzikale familievoorstelling onder regie van Jörgen Tjon A Fong, met hoofdrollen voor Jose Montoya, Imanuelle Grives, Rosa da Silva en Viktor Griffioen. De voostelling van Urban Myth is een co-productie met jeugdtheater de Krakeling en STIP Theaterproducties.

De 16de editie van de Nacht van de Geschiedenis, dé feestelijke afsluiting van de Maand van de Geschiedenis, die elk jaar in oktober wordt georganiseerd. Bekende sprekers, debatten, lezingen, interviews en nachtelijk dwalen over de zalen, maken de Nacht elk jaar weer tot een historisch spektakel.

Voor de kenner, de liefhebber en de geschiedenisfreak. Sinds 2010 is het Rijksmuseum de gastheer en organisator van de Nacht. De Nacht wordt samengesteld door het Rijksmuseum, i.s.m. Black Achievement Month, Huis deBuren, Huygens/ING, KNHG en KITLV.

Di 29/10 Black Achievement Awards

Zo 1/10 Her0’s De Doelen Rotterdam

DeLaMar Theater Amsterdam

Her0’s is spoken word en hiphop theater, visuele kunsten met het Codarts Symphony Orchestra en wordt gehouden in de grote zaal van De Doelen. Het mythologische verhaal van de hedendaagse Rotterdamse helden die van niets iets wisten te maken. Her0’s wordt in het kader van de Black Achievement Month georganiseerd door het productiehuis Flow van woordkunstenaar Y.M.P, met crewleden Be Ronny BrooklynMozes, Mahadio Sharif, Noël Abdoelhak, Bouba Dola, Kevin Ferreira da Silva, MR Bellakoud en M.G. Mijnals.

Als afsluiting van de Black Achievement Month worden de Black Achievement Awards uitgereikt. Deze awards worden uitgereikt aan personen die in hun professie of anderszins excelleren, te weten: Sport, Kunst en Cultuur, Wetenschap en Onderwijs, Mens en Maatschappij.

Tevens wordt elk jaar een Ouevreprijs uitgereikt aan een persoon die geurende een lange periode heeft geëxcelleerd in zijn of haar beroep en hiermee een grote bijdrage heeft geleverd aan de Nederlandse samenleving.

20

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Za 5/10 Black Ladies sing

Do 10/10 Afro-Nederlands debat

Theater Zuidplein Rotterdam

Bibliotheek Rotterdam

Black Ladies Sing is een muzikaal eigentijds theaterconcert, waar de vrouw centraal staat. De vrouwelijke performers komen voornamelijk uit het Rotterdamse muziekcircuit.

Onder meer Natalia Santos, Olivia Sahadewsing en Claire Cornet, met muziek uit Suriname, KaapverdiĂŤ, het Caribisch gebied en Afrika, muzikaal begeleid door een orkest.

Een debat over het Afro-Nederlands belang en de (on)mogelijkheid te komen tot een gezamenlijke agenda, met een inleiding door dr. Frank Dragtenstein, historicus gespecialiseerd in de geschiedenis van de Surinaamse slavernij en de Afrikaanse diaspora.

Zo 13/10 Copy, paste, remix

Vr 18/10 Bert Williams vs Gavin-Viano

Wereldmuseum Rotterdam

Theater Rotterdam, kleine zaal Rotterdam

Het Wereldmuseum en Music Matters presenteren op zondagmiddag 13 oktober 2019 tijdens de Black Achievement Month COPY, PASTE, REMIX. Rotterdamse creatieven en muzikanten komen in het Wereldmuseum bij elkaar voor een panelgesprek over de grenzen en spanningen tussen gelijkwaardige en ongelijkwaardige culturele uitwisseling op het gebied van Black Culture in muziek, fotografie, film en mode. Met live performances, drinks & food en bezoek aan de tentoonstellingen in het Wereldmuseum wordt een middagvullend programma aangeboden rondom COPY, PASTE, REMIX.

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

Bert Williams vs Gavin-Viano is een solo-vaudeville eerbetoon aan Bert Williams, de eerste Afro-Amerikaanse kunstenaar op Broadway. Gesteund door vier virtuoze dames en een zwoele begeleider op de piano, ontsnapt het publiek aan de leugens van de realiteit. De afzonderlijke levens van twee jonge immigranten komen op het podium samen in een jazzvolle politieke monoloog die door Gavin-Viano Fabri aan het publiek wordt voorgehouden.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

21

Vr 25/10 Melanine ten strengste verboden

Do 3/10, Vr 4/10 Umuntu Ngumuntu Ngabantu

Theater Rotterdam

Het Nationale Theater Den Haag

In het Theater Rotterdam wordt het muziektheaterstuk Melanine ten strengste verboden opgevoerd van regisseur GavinViano Fabri. Het stuk gaat over donkere jongemannen die binnen een dag onterecht worden veroordeeld. Terug naar de jaren ’30 of toch ook 2019? Het publiek is tevens jury in deze gruwelijke maar waargebeurde rechtszaak.

In Umuntu Ngumuntu Ngabantu (Ik ben omdat wij zijn) proberen tien jonge mensen hun identiteit te bepalen. Ze stellen zich voor aan het publiek en proberen zich van hun beste kant te laten zien. Maar je identiteit onder woorden brengen, blijkt zo makkelijk nog niet. Gaandeweg worden de hokjes waar zij zich in- en uitvechten grimmiger en de scheidslijn tussen werkelijkheid en fictie onbelangrijk. Marcus Azzini stelt in zijn theater de ontmoeting centraal. In Umuntu Ngumuntu Ngabantu maakt hij met een nieuwe generatie talentvolle acteurs een persoonlijke mozaiekvoorstelling.

Vr 4/10 The Living

Za 5/10, Zo 6/10 Afrovibes

Het Nationale Theater Den Haag

Het Nationale Theater Den Haag

Het laatste levensuur van een gewone mens. De voorstelling begint wanneer een vrouw thuiskomt in haar woonkamer en eindigt met haar zelfdoding. Of is het andersom? Kan dit uur ook achterstevoren worden verteld, waarbij ze terug tot leven wordt gewekt? De hoofdrollen worden gespeeld door Doris Bokongo Nkmumu en Nathalie Bokongo Nkumu.

22

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

Het thema van het AfroVibes festival is dit jaar LAND. Land wordt vaak enkel gezien als materiaal. Als de grond, de aarde waarop wij wonen. Maar land is zoveel meer, letterlijk en metaforisch. Mensen hebben een emotionele en spirituele verbinding met het land dat ze bewonen. Land is onderdeel van je identiteit. Ook migratie, exploitatie of bescherming van land zijn zowel in Afrika als in Europa actuele onderwerpen.

Hedendaagse Afrikaanse en Nederlandse kunstenaars laten ons in het AfroVibes festival zien wat LAND voor hen betekent.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

8, 12, 25, 26/10 Sexual Healing

Do 10/10 Heidi Pippi Sissi Ronnie Barbie

Het Nationale Theater Den Haag

Het Nationale Theater Den Haag

Wat als je je leven opnieuw kunt beginnen? Een gezin vertrekt naar Frankrijk: de zonnepanelen werken, de biologisch dynamische koeien grazen zich gelukkig, de gepensioneerde gasten knuffelen met oerkippen. Alles loopt op rolletjes en gesmeerd als paturain. De volstrekt uit elkaar gegroeide Nederlandse familie heeft zich hier weten te herpakken. Maar of ze wezenlijk gelukkiger zijn? Dan staat er een jongeman op het erf. Iedereen raakt van hem in de ban. Iedereen wil bij hem zijn, door hem worden bezeten. Er gaat een mystieke kracht van hem uit. Ooit vertrok het gezin op een letterlijke manier, nu vertrekken ze echt.

Online kun je iedereen zijn die je wilt zijn. Het is net zoals Barbiepoppen steeds van uiterlijk en beroep veranderen, online kun je elke dag iemand anders zijn. Wat is belangrijker: je online of offline leven. En waar ben je meer jezelf? Waar is de meeste ruimte voor fantasie? Heidi Pippi Sissi Ronnie Barbie is een productie van STIP Theaterproducties onder regie van Eva Line de Boer, een jonge theaterregisseur die het gedrag en de leefwereld van jongeren verkent in haar voorstellingen.

Vr 11/10 Amaqhawe

Zo 13/10 Hotperdomme Nou!

Stadsschouwburg Utrecht

Stadsschouwburg Utrecht

Amaqhawe betekent ‘helden’ in isiZulu. Deze moderne dansvoorstelling van Sibonelo Dance Project en Mzokuthula Gasa uit Kaapstad gaat over jonge mensen die opkomen voor hun toekomst. ‘Amaqhawe’ stelt ons de vraag in hoeverre wij bereid zijn om te vechten voor onze idealen en voor onze toekomst, die wordt omlijst met een voorprogramma (20.00 uur), een nagesprek (21.30 uur) en een afterparty met dj in de Escherfoyer. Inloop vanaf 19.30 uur.

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

‘Hotperdomme Nou!’ is een krachtterm die vooral werd gebezigd door de eerste generatie Molukkers in Nederland.

Het drukt woede en onmacht uit, maar geeft ook uiting aan hun overlevingskracht: de inspiratiebron voor dit eerbetoon.

Deze cabaretvoorstelling wordt opgevoerd door The Brothers Timisela.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

23

Vr 18/10 Good Hope

Do 17/10 Role Model

Stadsschouwburg Utrecht

Stadsschouwburg Utrecht

‘Good Hope’ is een hartverwarmende voorstelling met vrolijke én kwetsbare songs, harmonieuze samenzang én opzwepende dans. Gebracht door de zangers van het bekende Khayelitsha United Mambazo Choir, meerdere Xhosa zangeressen en Zuid-Afrikaanse muzikanten. ‘Good Hope’ is anderhalf uur pure en oprechte Zuid-Afrikaanse levenskunst.

Dit opzwepende dansconcert brengt de urban danswereld van DOX samen met het inhoudelijke en gestileerde theater van Nicole Beutler en Magne van den Berg. Zij creëerden de voorstelling samen met zes performers. Met martial arts, voguing, hiphop, house, rap en zang vieren zij hun eigenheid en diversiteit. ‘Role model’ zet een krachtig beeld neer van empowerment, op de energieke elektronische soundrack van DJ Streamer. Reprise.

Zo 20/10 Hip Hop Hoera The Remix 14+

Za 26/10 Age of Rage 14+ Stadsschouwburg Utrecht

Stadsschouwburg Utrecht

In een politiecel zit een meisje. Ze heeft een taart in het gezicht van een zwarte politica geduwd. Een terroristische daad, volgens het achtuurjournaal. Terwijl ze alleen maar wil laten zien dat ze boos is! Boos op mensen die dit land opeisen, die vinden dat het nu aan hen is en haar tradities willen omgooien. In de cel komen een maatschappelijk werker langs en een advocaat, haar vader, een politieman en de politica. Ze willen wel eens weten waarom een doorsnee wit meisje, met zo’n gemakkelijk leventje, nou zo boos is.

Na het succes van ‘Hip Hop Hoera!’ uit 2016 komt Don’t Hit Mama met een opvolger, een voorstelling over jezelf zijn, anders zijn en met elkaar zijn. Je hebt elkaar nodig, maar hoe doe je dat? Durf je iets te vragen aan een ander? Kun je de ander helpen? ‘Hip Hop Hoera The Remix’ is krachtig en vrolijk, maar laat ook ruimte voor gevoel. Met drie fenomenale urban dansers, prachtige, kleurrijke animatiefilmbeelden en originele interactie. Iidee, regie en choreografie: Honey Eavis i.s.m. de dansers.

24

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

Zo 13/10 (Y) our eyes only en Sreka Untold Kunstlinie Almere

SREKA UNTOLD is een theatervoorstelling over Regillio, een jongeman opgegroeid in de Bijlmer die wordt achtervolgd door zijn voorouders en Winti. Hij wordt geconfronteerd met zijn eigen levensvragen. Na een avond stappen krijgt hij bezoek van zijn Kabra (voorouders), die hem de geschiedenis van de Afrikanen in de diaspora tonen. Ze laten hem zien hoe hij weer spiritueel in balans kan komen en zo zijn eigen kracht ontdekt.

Hiervoor moet hij een Sreka ondergaan.

(Y) OUR EYES ONLY is een immersive urban danstheatervoorstelling die staat voor Amsterdam Zuidoost. Bezoekers zijn onderdeel in de voorstelling. Je wordt geforceerd als kijker om zelf op het podium te staan, wordt geconfronteerd met je eigen denk- en kijkwijze over jezelf en de maatschappij en wordt geïnspireerd hoe je deze wijze kan veranderen naar een positiever zelfbeeld en je eigen doelen en dromen kan navolgen.

Wo 9/10 Debat: “Waarom vrijheid niet wachten kon”

Scan de code voor het volledige programma van de Black Achievement Month

Middelburg

In het kader van de Black Achievement Month geeft dr. Kwame Nimako in Middelburg een lezing getiteld: ‘Het parlementaire Debat van 1863 “Waarom vrijheid niet wachten kon”. Dr. Kwame Nimako heeft samen met dr. Mano Delea en drs. Mitchell Esajas, een analyse gemaakt van het parlementaire debat. Het geeft meer inzicht in de redenen waarom het voorstel om de tot-slaaf-gemaakten te compenseren werd genegeerd, terwijl een voorstel om de houders van tot-slaaf-gemaakten te compenseren werd gehonoreerd.

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

www.afromagazine.nl

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

25

People to watch: Antilliaanse

Entrepreneurs Van Curaçao wordt wel gezegd dat het een slechte moeder en een fantastische stiefmoeder is, mal mama, bon madrastra; dat het de landskinderen maar niet lukt economisch goed te boeren, terwijl het lijkt alsof bijna elke buitenlander die zich er vestigt rijk wordt. Soms duurt het een paar generaties, maar dan heb je ook weer nieuwe miljonairs. Het lukt niet bij iedereen en er wordt ontzettend hard voor gewerkt, maar het krediet, het netwerk, en de onderlinge steun is er.

Sherry Poulo wil hier verandering in brengen. Ze begon Ku kiko mi por sirbibo’ -Waarmee kan ik je van dienst zijn?-, een Facebook community voor Antilliaanse entrepreneurs. Ze nodigde elke Antilliaanse ondernemer die ze kende uit, van hapjesmaker tot jurist, en vroeg hen de pagina te delen. Onder Antillianen bleek niet alleen behoefte aan zo’n initiatief te bestaan, men was er ronduit hongerig naar. Het ledenaantal loopt al tegen de 5000. Heel veel Antillianen blijken, soms naast een vaste baan, entrepreneur te zijn en willen zich graag met elkaar verbinden en netwerken. Sherry schrijft wekelijks een blog over ondernemerschap en de bijbehorende uitdagingen, en vraagt regelmatig om ideeën of advies vanuit de groep.

Antillianen hebben geen weet van de succesvolle Antilliaanse ondernemers onder ons. Op veel niveaus, zoals het zelfvertrouwen en het 26

B

l

a c

k

geloof in zichzelf en elkaar, is het van het grootste belang om dat wel te hebben. Zien dat het anderen lukt is een grote inspiratiebron. Hier zijn daarom, zomaar een greep, wat voorbeelden van ‘Antillean people to watch’:

begrafenissen draagt ze graag bij aan een mooie herinnering. Cainva: “Maar natuurlijk zeg ik geen nee tegen een kinderfeestje of familiefoto”. Ze droomt van een eigen studio “waar ik mij in alle rust en met goede belichting kan richten op fotografie.”

Danitzah Jacobs culinair onderneemster uit Breda.

Ze werkte als sociaal werkster en startte een coöperatief waarin vrouwen koken in een marshe, net zoals op de grote markt op Curaçao.

Inmiddels heeft ze 40 mensen op freelancebasis voor haar werken.

Haar eten is Caribisch, Antilliaans, Surinaams, Jamaicaans en Venezolaans.

Danitzah: “Ik ben nu bezig van onze authentieke gerechten koelverse maaltijden te maken die je in de magnetron kunt opwarmen. Die moeten dit najaar in de supermarkt liggen.” Danitzah gelooft niet in ‘problemen.’ Ik zie uitdagingen. Wij moeten niet wachten tot ons kansen geboden worden, we moeten ze zelf creëren. Stap voor stap. It’s not a race, it’s a marathon!”

Kaiz Kynai personal trainer uit Almere, is sinds 1 januari voor zichzelf begonnen als personal trainer . Kaiz: “Ik sportte altijd al veel, honkbal, softball, kickboxen en fitness en werd door veel mensen gevraagd om met hen te trainen. Toen besloot ik van mijn hobby mijn werk te maken. Het gaat heel goed. Dat komt omdat ik veel mensen ken en ze het mij gunnen”.

Kaiz stelt ook voedings- en trainingsschema’s op voor mensen die willen aankomen of juist afvallen.

Jadira Boutisma goalsetting coach in Eindhoven, geeft trainingen aan bedrijven en is sinds een jaar in Curaçao en Nederland bezig met haar bedrijf Royal Promises.

Jadira helpt mensen te herontdekken waar ze goed in zijn en energie van krijgen. “Je kan soms blijven doorploeteren op een weg die je al lang geleden had moeten verlaten.” Jadira ontwikkelde een onlinetraining en schreef een boek “Na kaminda pa proposito”. Het boek is in het Papiamentu, maar een Nederlandse vertaling wordt nog dit jaar verwacht.

Cainva Isenia fotografe, leefde zich al van kleins af aan uit met analoge cameraatjes. Ze fotografeerde in de vrije natuur, mensen en alles wat haar voor de voeten kwam, en inmiddels is ze na heel veel zelfstudie professioneel fotografe. Ze richt zich vooral op head shots en food fotografie. Ook bij a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Door Joan de Windt

t

h

2

0

1

9

A minata C airo

Achievement zit in inclusief onderwijs In de vooravond van 16 juli leggen mijn zoon en ik de laatste hand aan het inpakken. We gaan een nieuw avontuur tegemoet.

Na vier jaar in Nederland gaan we terug naar de VS. Ik sta op het punt om mijn jongste, 15-jarige zoon naar Amerika te brengen en hem daar in de zorg van anderen achter te laten.

N

et als bij elke avontuurlijke onderneming gaan er een hoop gevoelens gepaard met deze nieuwe stap. Ik ben niet alleen moeder, ik ben ook professor in het hoger onderwijs met de opdracht onderwijs inclusief te maken. Het is aan mij de onderwijsomgeving te veranderen zodat iedere leerling het beste uit de onderwijservaring kan halen.

Na vier jaar vechten blijkt nu dat dat voor mijn eigen kind in dit land niet weggelegd is. Ik ben bevoorrecht dat ik genoeg ondersteuning heb en kapitaalkrachtig genoeg ben om mijn zoon op een andere manier zijn onderwijsdoelen te laten bereiken. De dag dat ik besloot “genoeg is genoeg” viel er een grote last van mijn schouders. Tegelijkertijd blijft het zuur dat, los van het feit dat het wegbrengen van je jongste kind al lastig genoeg is, iemand die toegewijd is aan het verbeteren van de leersituaties van kinderen, niet in staat is om dat voor haar eigen kind in Nederland te bewerkstelligen.

Ik heb destijds een goede onderwijsbasis gekregen in Nederland, waardoor ik in de jaren ‘80 op onderwijsavontuur naar de VS kon gaan. Maar de tijden zijn veranderd. Het onderB

l

a c

k

wijssysteem in Nederland biedt geen gelijke kansen. Ik hoor dagelijks de meest pijnlijke verhalen van studenten: “stapelaars” die na langere loopbanen toch in het hoger onderwijs terecht zijn gekomen, studenten die zich nauwelijks weerspiegeld zien in hun onderwijs en studenten die vooroordelen moeten slikken. Dit zijn stuk voor stuk studenten die ondanks hun ervaringen hebben doorgezet.

Echter, hoeveel zijn er uitgevallen en hebben hun potentie niet bereikt?

het lastige is dat veel van onze kinderen in dit onderwijs hun potentieel niet bereiken. Maar er zijn toch velen die het wel halen. Wat kunnen we daaruit leren? Het antwoord is eigenlijk simpel. It takes a village to raise a child. We moeten als gemeenschap geïnformeerd en gezamenlijk te werk gaan om onze kinderen te ondersteunen. We hebben genoeg kennis. We hebben mensen op bepaalde posities binnen het onderwijs die ouders en andere bondgenoten kunnen informeren en inspireren. Wat we met die kennis doen is dan aan ons. We moeten het beste eisen voor onze kinderen en van onze kinderen. De vertaalslag van denken en praten naar doen blijft de grootste uitdaging.

Maar het zijn niet alleen anekdotes.

Ieder jaar weer bevestigen de onderwijsrapporten deze ongelijkheid.

Het migratiebeleid heeft ook bijgedragen aan de onderwijsongelijk-

De lens van “niet aanpassen” wordt in het onderwijs constant gebruikt bij de niveaubepaling van kinderen met een migratieachtergrond.

Er zijn effectieve programma’s. Ga langs, ga in gesprek. Laten we ervoor zorgen dat deze initiatieven zich als een olievlek in onze gemeenschap verspreiden, door heel Nederland. Ik moet met schaamte toegeven dat ik voornamelijk bekend ben met initiatieven in Amsterdam. Waarom hebben we geen database van succesvolle ondersteuningsprogramma’s door heel Nederland? Mijn village heeft zich sinds de jaren ‘80 tot ver buiten de grenzen van Nederland uitgebreid. Zonder mijn village zou ik mijn zoon niet zijn beste onderwijskans kunnen bieden. Datzelfde concept moeten we hier in Nederland ook kunnen toepassen.

Al breng ik mijn zoon met een zuur gevoel weg, ik blijf vechten voor al mijn kinderen in Nederland die ook het beste verdienen.

heid. De lens van “niet aanpassen” wordt in het onderwijs constant gebruikt bij de niveaubepaling van kinderen met een migratieachtergrond. Bewust of niet, het draagt bij aan het in standhouden van de ongelijkheid. Achterstand, vertraging en etnische achtergrond worden vaak als uitleg gegeven bij de niveaubepaling, terwijl er bij andere kinderen ruimte voor ontwikkeling en ondersteuning wordt gegeven. Daar komt nog bij dat je een onderwijssysteem hebt waarin veel docenten zich niet ondersteund of gewaardeerd voelen.

Ik schrijf niets nieuws of onbekends hier. Het klinkt zwaar en negatief en a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Dr. Aminata Cairo is Lector Inclusive Education bij de Haagsche Hogeschool

t

h

2

0

1

9

27

Felix de Rooy en Frank Zichem

Door: Joan de Windt

BAM Award winnaars Een hobo steekt zijn hoofd door het trappengat als ik aanbel. Het is Felix de Rooy met lange baard in grijs, wit en zwarte tinten, en een verwarde uitgegroeide haardos. A far cry van de gesoigneerde elegante man die we kennen.

van Tony Monsanto en wil nog eens een expositie van drie vergeten meesters organiseren: een Curaçaoënaar, een Surinamer en een Surinaamse Curaçaoënaar, die na de tweede wereldoorlog naar Nederland kwamen en wiens werk ten onrechte niet de faam verwierf die het verdient. Hij noemt geen namen.

En ja, zijn tentoonstelling Wit over Zwart zou hij na bijna dertig jaar opnieuw in een museum willen. Destijds veroorzaakte deze zorgvuldig verzamelde uitgebreide collectie negrophilia schokgolven in het Nederlandse landschap. De tijd is er weer rijp voor. Niemand kan die afbeeldingen van olijke en domme ‘zwartjes’, zoals geportretteerd in onder andere vele reclameuitingen na de afschaffing van de slavernij, onder ogen zien, zonder te beseffen dat zwarte piet niet meer is dan nog zo’n uiting van heartfelt racism.

H

ij is zich aan het ‘Ik kan me nog steeds voorbereiden op zeer ergeren, maar ik zijn hoofdrol in een speeltreed de verschrikkinfilm die binnenkort wordt gen van het leven nu opgenomen op Curaçao. met meer empathie Het wordt een film in het tegemoet.’

Papiamentu. Daar is hij bijzonder blij mee. Tot nu toe waren Antilliaanse films in het Engels of Nederlands, omdat dat meer kansen zou bieden op de wereldmarkt.

‘Culturele travestie’ vindt hij. Voor deze rol was zijn voorwaarde dan ook dat het in het Papiamentu zou zijn. Hij weet uit eigen ervaring dat authenticiteit overal wordt gewaardeerd. Zijn eigen speelfilm Ava en Gabriel, Papiaments gesproken, viel in zes verschillende landen in de de prijzen, waaronder een Gouden kalf in Nederland.

Is hij veranderd? “Ik ben wat empatischer geworden’ antwoordt hij. ‘En milder. Ik kan me nog steeds zeer ergeren, maar ik treed de verschrikkingen van het leven nu met meer empathie tegemoet.’

Documentaire- en dramaregisseur Frank Zichem (74), heeft geen spat van zijn felheid ingeleverd.

Hij won tijdens zijn carrière meerdere prijzen, waarvan de laatste de Black Achievement Lifetime Award 2018, voor zijn hele oeuvre. En met recht. Frank heeft zo’n 150 producties op zijn naam staan, waaronder zo’n 60 over Suriname.

Hij wil niets meer kwijt over de speelfilm; dat laat hij over aan de regisseur. Ondertussen roept zijn nieuwe zwaar behaarde uiterlijk uiteenlopende reacties op. Kennissen maken zich zorgen, ‘Gaat het wel goed met je?’

Zwervers onthalen hem als één van hen en in chiquere etablissementen wordt hij even ijzig gadeslagen met een blik van ‘Wat moet die hier?’

In een sfeervolle kamer vol prachtige kunstwerken (Felix is een verwoed verzamelaar) krijg ik een kopje groene thee. Hij wordt dit jaar 67. Wat hij nog zou willen?

Nog heel veel. Er zijn nog zoveel projecten die hij zou willen presenteren en gefinancierd krijgen.

H

ij bereidt zich nu voor om te gaan filmen op Bonaire en ook weer in Suriname. Maar er is weinig interesse bij de omroepen voor Suri-

Hij gaat nu verder met een grote expositie van het werk 28

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

Tijdens mijn research ontdekte ik met hoeveel kracht en creativiteit de lokale bevolking initiatieven ontplooit om uit de armoede te komen.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

name en de Antillen, dus wordt het ook lastiger om geld bij elkaar te krijgen. Voor Bonaire is het wel gelukt.

Frank: “Ik ga er binnenkort naar toe. Tijdens mijn research ontdekte ik met hoeveel kracht en creativiteit de lokale bevolking initiatieven ontplooit om uit de armoede te komen. In mijn documentaire wil ik deze Bonairianen een stem geven en met name de jongeren die de toekomst zijn.”

Excellence Door Onias Landveld

Onze excellence is niet gelinkt aan kleur.

Het is een rigide discipline die in ons schuilt Het is de naam van onze vaders, Het zijn de stemmen in ons moeders huis.

Het zijn de schouders waarop wij mogen staan, Van degenen die al dan niet vroegtijdig zijn heengegaan.

Het is omdat wij geen keuze hebben.

Dit zijn de kaarten die zijn gedeeld, In een wereld waarin men met hoge inzetten poker speelt, Maar ons, onbewust maar ook bewust, alleen de regels voor het kwartetten leert.

Het is talent, doorzettingsvermogen, het is een onvermoeibare wil.

Gemengd met karakter en visie, dat maakt excellent verschil.

En soms, soms is het om half 10 slapengaan, Want om 6 uur is het in sneeuw en ijs opstaan.

Het zijn vaak de gebeden van onze oma’s, Soms is het ‘t werk in de bauxietmijnen verricht door onze opa’s.

Het is weigeren een slachtoffer te zijn, Ondanks de offers die over de ruggen van onze mensen zijn gebracht.

Maar weet, onze excellentie is nooit klein.

Omdat onze zusters van kleur onze grootste bron van inspiratie en vooruitgang zijn.

Het is nooit alleen op pad, te herkennen in die korte knik en in die seconde oogcontact.

Het is meer dan zang, dans en sport, het is in onderwijs, filosofie en de wetenschap.

Men doet ons tekort om te denken dat enkel melanine of pigment dit bracht.

Het is een overtuiging, één vermengd met kracht.

In dit soort excellence, zit onze welverdiende trots.

Maar laten we eerlijk wezen ...

Excellent én zwart zijn …

Dat is toch wel alleen voorbestemd aan ons.

‘Voor mijn documentaire ‘Suriname, hoe nu verder?’ zijn we bezig met fondsenwerving. Voor de research ben ik al naar Suriname geweest. In de film wil ik onderzoeken hoe het land er sociaaleconomisch voor staat. En wat de perspectieven zijn voor de toekomst. Ik wil onder andere laten zien dat bijna vier eeuwen slavernij haar sporen heeft achtergelaten en zeker bij de leiding van het land die je de geesteskinderen kan noemen van deze koloniale tijd, daar de uitbuiting nog steeds doorgaat.

We hebben van de kolonialen geen ander voorbeeld gezien dan die van uitbuiting. Er was weliswaar geen werkeloosheid, maar ook geen salaris. Suriname was een wingewest, net als Oost-Groningen, uitbuiten, geld is god, geld gaat vóór mensen.

In mijn eerste film, Gebri Doro - ik zat nog op de filmacadamie - was dit ook al een thema. De film was weliswaar geen technisch hoogstandje maar de intentie was overduidelijk en scherp: fel tegen uitbuiting, recht en ontwikkeling voor iedereen.

Eén van de coupplegers uit 1980 zei later tegen mij: “Weet je dat we Gebri Doro de hele dag draaiden in dat kamp?”

Begrijpelijk. Het was namelijk voor het eerst dat er een film over Suriname verscheen die de andere kant van de medaille liet zien: de uitbuiting, de corruptie, het kolonialisme en z’n geesteskinderen, de leiders van toen en die van nu. Daarvóór zag je in films alleen maar gelukkige en lachende mensen tijdens bijvoorbeeld een bezoek van de koningin.

Suriname als paradijs met haar mooie natuur. Hoe het met de mensen verging, dat zagen we niet.

Onias Landveld is verhalenverteller. Hij schrijft, spreekt, dicht en inspireert. Vanaf Augustus 2017 is hij voor twee jaar de stadsdichter

Frank: “Ik film graag met mijn rug naar de politiek.

Als je naar een voetbalwedstrijd kijkt en de bezoekers filmt, zie je veel beter wat de spelers doen.”

B

l

a c

k

a c h

i

e

v

e

van Tilburg. Zijn talent deelt hij graag via concepten, workshops en spreekcursussen. Maar het podium is waar hij het liefst staat.

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

29

juanita conrad

Komt een vrouw bij de dokter Door: Faizel Lynch Vrijdagmiddag. Ze gaat zitten en de verpleegkundige vraagt even hoe het gaat en brengt vervolgens direct het slechte nieuws: “Het is niet goed. Je hebt een tumor in je linkerborst.” Juanita Conrad, 48 jaar, schadebehandelaar verzekeringen en in haar vrije tijd zangeres en betrokken lid van haar kerkgemeenschap.

Z

e beschrijft het moment dat haar wordt verteld dat ze borstkanker heeft. Het lijkt op dat moment allemaal zo surrealistisch.

Zoveel vragen die ze wil stellen: Hoe groot is de tumor? Wat moet ik doen? Die zondag op moederdag brengt ze het nieuws aan haar ouders, broer, schoonzus en hun kinderen. Vervolgens haar vrienden en collega’s.

Juanita ontdekt dat er verschillende manieren zijn waarop mensen op haar reageren of met haar omgaan als ze weten dat ze kanker heeft. “Zo heb je mensen die afstand nemen, omdat ze het moeilijk vinden je te benaderen. Ze kunnen er gewoonweg niet over praten. Kanker associëren ze direct met de dood. Dus wat moet je erover zeggen? Weer een ander deel neemt een afwachtende houding aan. “Ze geven aan dat ze er voor je zullen zijn, maar uiteindelijk hoor je niets meer van ze. En dan is 30

B

l

a c

doen alsof het niet bestaat. Het gevolg is dat mensen zich enorm eenzaam kunnen voelen. Of mensen vragen zich af wat ze hebben gedaan om dit te verdienen. Zelfs het woord kanker wordt vermeden.”

er ook een groep waar je eigenlijk niets van verwacht en die staat dan juist voor je klaar. Uiteindelijk doe je het met een handvol familieleden en enkele vrienden.”

k

De vorm van kanker is triple negatief. Het is een agressieve vorm die voorkomt bij mensen van Afro en Latijns-Amerikaanse afkomst. Het heeft voor haar echt uitgemaakt dat het op tijd is ontdekt. Door de chemotherapie valt Juanita’s haar uit. “Voor iemand die altijd bezig is geweest met verschillende haarstijlen erg spannend. Ik vond, hoe vreemd het ook mag klinken, mijn haaruitval niet de grootste uitdaging. De ziekte overwinnen door de behandeling was voor mij het belangrijkste. Ik kreeg van sommige mensen zelfs complimenten, omdat ze dachten dat ik een nieuwe look had. Want ondanks alles bleef ik aandacht aan mijn uiterlijk schenken.”

Na acht chemotherapie behandelingen, uitgestreken over zes maanden, volgt het goede nieuws: De tumor is weg! Ze is genezen. En nu? Juanita heeft het na een intensieve en onzekere periode moeilijk om weer met mensen om haar heen te connecten. Op het werk leert ze beter haar grenzen aangeven. Dat verloopt met horten en stoten. “Mensen denken namelijk dat het goed met je gaat, omdat aan de buitenkant niets meer te zien is, maar van binnen gebeurt er nog steeds van alles met je. Je lichaam moet ook de weg terugvinden.”

Om haar bijdrage te leveren organiseert Juanita bijeenkomsten in de vorm van huiskamersessies. “Het is alsof je praat met goede vrienden waarmee je alles kunt delen. Het werkt. Ik krijg veel positieve reacties.

Ik geef presentaties aan vrouwen en jongeren over bijvoorbeeld preventie, gezond leven en het bespreekbaar maken van kanker binnen de familie.”

“Er heerst nog steeds een taboesfeer binnen de zwarte gemeenschap over kanker.”

Juanita wil vooral meegeven dat het hebben van kanker niet altijd het einde hoeft te betekenen. Als het achter de rug is, kan het ook een nieuw begin zijn waarin je op zoek gaat naar de essentie van het leven. “De medische wereld is ver, maar er gaan helaas nog teveel mensen dood aan deze ziekte. Ik draag mijn steentje bij door het delen van mijn ervaring. Ik leer mensen op welke wijze ze ondersteuning kunnen bieden. Ik zorg in ieder geval dat iedereen de symptomen herkent wanneer die er zijn en snel actie kan ondernemen. Het kan namelijk gebeuren dat je net als ik op een dag bij de dokter komt.

Tegenwoordig staat Juanita nog meer in het leven dan voorheen.

Waar ze zich vooral sterk voor maakt is het bespreekbaar maken van de ziekte. Er heerst volgens haar nog steeds een taboesfeer binnen de zwarte gemeenschap over kanker.

Het is echter in Nederland inmiddels doodsoorzaak nummer één.

“We kunnen in bepaalde gevallen a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

De Bijlmer

Nummer 1 in alles

broedplaats voor muziek, mode en kunst. Veel hadden mensen niet; het belangrijkste wat je hebt is je reputatie. De competitie in muziek, fashion, en cultuur is een broedplaats voor excellentie. We hebben niet veel, maar daar kunnen we iets van maken, en we zullen er nummer 1 in zijn.

Als je je haar wil laten vlechten, vind je hier dé vrouwen die ware kunst op je hoofd kunnen toveren. Ze zijn wel voor de rest van het jaar volgeboekt.

De straattaal die hier gesproken wordt hoor je vijf jaar later in elke buitenwijk van Nederland. Van het new school hiphop collectief SMIB, tot de oldschool legende Deams - de enige die Tupac én Biggie heeft ontmoetis Bijlmer Nederlands’ ware hiphop mekka. Heel veel zwarter dan dat wordt het niet.

Kleurrijk uitgedoste deelnemers aan de jaarlijke Prodo Waka door de Bijlmer

het lekkerst in een restaurant, maar bij mensen thuis. De clubs waren er niet in overvloed, maar een huisfeestje was er altijd. Je kon om 3 uur ‘s nachts nog muziek horen, geen buur die klaagde.

We kunnen het niet over Black Achievement hebben zonder het te hebben over de Bijlmer, gebouwd voor een witte middenklasse, en toegeëigend door de zwarte gemeenschap. Met een turbulente historie van verloedering, stedenbouwkundige missers en een overvloed aan zwarte excellentie. Want de BIMS blijft, in de hoogtes en in de dieptes, nummer 1.

Witte Nederlanders trokken weg uit de Bijlmer, nadat Surinamers die uit andere wijken geweerd werden er neerstreken, samen met anderen die elders in kleine pensionnetjes waren gepropt en hierdoor afkwamen op de leegstand. Het eerste zwarte activisme in Nederland was in de vorm van georganiseerde krakersbewegingen.

Iets wat ze trouwens in Nederland hadden geleerd; kraken bestond in Suriname niet.

Vele witte Nederlanders wilden in de jaren ‘70 niet in de Bijlmer wonen vanwege het gebrek aan winkels en uitgaansgelegenheden, maar daar wisten de eerste zwarte bewoners wel raad mee. In de Bijlmer at je niet B

l

a c

k

Bijlmer werd een ware eerste kolonie van Suriname; de gedeelde plekken tussen de huizen werden het erf waar iedereen samenwoonde. Het huis van een bewoner die één kuiken hield groeide uit tot een hele kinderboerderij (die er nu nog steeds is), sommige woningen veranderden in gokhuizen of striptenten en in de kelderboxen groeiden ondernemingen en feestjes.

Iedereen was verbonden, net als de flats met hun tunnels. Vele immigranten van kleur, Surinamers, Antillianen en Afrikanen, vonden er hun thuis.

Nadat beleidsmakers na de vliegramp in 1992 ingrepen, ging veel van wat de Bijlmer tot de Bijlmer maakte verloren. Maar de Bijlmer is nu een van de veiligste stadsdelen van Amsterdam, hoewel het stigma blijft plakken. Als een ge-gentifriceerde fenix koppig in de as, blijft de harde kunst-competitie sfeer er ook. Voor de muzikant blijft de Bijlmerbewoner maar moeilijk volk; als ze je niet voelen, voelen ze je niet. De standaard voor cultuur ligt er nog altijd hoog.

De Bijlmer werd definitief zwart, en de beleidsmaker gaf het na een jaar van kat en muisspel met de krakers op. Alhoewel de Bijlmer een bron van cultuur was, verloederde de buurt; in de kelderboxen woonden verslaafden, vuil werd van balkons af gekogeld, en het stadsdeel bleef lang nummer 1 in de criminaliteit. Elke jongen die langere tijd in de Bijlmer woonde, kende de politiemannen bij naam. In de Bijlmer kwamen verse politiemannen hun ‘oefenrondje’ doen, voordat ze naar andere steden in Nederland gingen … zegt men.

De Bijlmer is, hoe je het ook went of keert, een voorloper. Zij staat symbool voor de veerkracht, vindingrijkheid en kracht van de zwarte gemeenschap.

Ondanks de druk van het label ‘probleemwijk’ ontstond er cultuur, en dat kan geen beleidsmaker slopen.

Die bron van cultuur is de Bijlmer echter nog steeds, en aangezien het zoveel armoede kende, bleek het een a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Door: Zaïre Krieger

t

h

2

0

1

9

31

Die ’stille’ migranten?

Door: Sonya Diaz Als je Rotterdammer bent, ken je vast wel Kaapverdianen. Een collega, je buren, in je vriendenkring of familie. Kom je niet uit Rotterdam, dan is de kans groot dat je geen Kaapverdianen kent en weet je wellicht niet eens waar Cabo Verde ligt. In Nederland leven circa 22.000 Kaapverdianen. Het merendeel woont in Rotterdam.

goed. Het eerste Kaapverdiaanse platenlabel, Morabeza Records, waar veel beroemde artiesten waaronder Cesaria Evora hun muziek lieten opnemen, was in Rotterdam gevestigd.

Rotterdamse artiesten als Nelson Freitas, Gil Semedo, Laise Sanches en Music Matters winnaars Poliana Vieira en rapper Monta zijn van Kaapverdiaanse afkomst. De Rotterdams-Kaapverdiaanse gemeenschap kent prijswinnende ondernemers zoals, Carlos Ramos (Senseandrogyn), Odair Perreira (DAIR Design) en Wesley dos Santos (I-Kaptein en Diversité).

K

aapverdianen zijn niet nadrukkelijk aanwezig (vandaar de bijnaam stille migranten), maar maken wel actief deel uit van de samenleving. Een greep uit bekende Nederlanders met Kaapverdiaanse roots: Rosanna Kluivert, drie leden van Broederliefde, Bollebof en DJ Benny Rodrigues. Maar ook internationale sterren zoals: Cristiano Ronaldo, Lisa (Left Eye) Lopes, Blu Cantrel en de band Tavares (Heaven must be missing an angel) heeft Kaapverdiaanse roots.

Waar ligt Cabo Verde?

Cabo Verde is een archipel in de Atlantische Ocean aan de westkust van Afrika ter hoogte van Senegal, dat bestaat uit 10 eilanden. De bewoners van deze eilanden worden Creolen genoemd. Cabo Verde was tot 4 juli 1975 een kolonie van Portugal. In Cabo Verde was in de 15e eeuw de eerste slavenmarkt gevestigd. Veel tot-slaaf-gemaakten kwamen vanuit het vaste land van Afrika eerst in Cabo Verde terecht en van daaruit werden zij naar de rest van de wereld verscheept, naar onder andere Suriname en de Nederlandse Antillen.

Migrantenvolk Vanaf de 19e eeuw migreren de 32

B

l

a c

k

Lutcho da Costa, David Ferreira en Lilian Cardoso.

Voz di Rua Centre In Delfshaven is sinds 2018 het Voz di Rua Centre gevestigd. Dit is een centrum waar Rotterdamse ondernemers, artiesten en activisten zich kunnen aansluiten en op diverse manieren gebruik kunnen maken van de beschikbare ruimten.

Het centrum wordt gerund door de bestuurders van Vereniging Voz di Rua Network (VDR): David Ferreira, Lutcho da Costa en Lilian Cardoso.

Het is een platform met als doel het samenbrengen van ondernemers, creativelingen en de Kaapverdiaanse gemeenschap wereldwijd.

Voz di Rua Network is voor en door ondernemers opgezet om groei te bewerkstelligen bij aangesloten ondernemers zodat zij onafhankelijk projecten kunnen opzetten. Dit kan door mogelijkheden te bieden met betrekking tot locatie, kennisdeling of netwerk van andere ondernemers en creatievelingen.

Kaapverdianen naar andere landen in de wereld op zoek naar een betere toekomst. Gedreven door gebrek aan werk en voedsel als gevolg van lange perioden van droogte. Eind jaren ‘40 vluchtten veel Kaapverdianen voor de hongersnood die volgde na de Tweede Wereldoorlog. Daarna, in de jaren ‘60, toen het verzet tegen de kolonisatie door Portugal opbloeide, kwam de stroom politieke vluchtelingen op gang. Vanaf 1976 kwamen veel vrouwen en kinderen naar Nederland in verband met gezinshereniging.

Rotterdamse Kaapverdianen De meeste Kaapverdianen wonen in Rotterdam, omdat de eerste Kaapverdianen die in de jaren ‘50 in Nederland aankwamen zeemannen waren. De Rotterdamse Kaapverdianen vormen een hechte gemeenschap die zich vooral concentreert in de deelgemeente Delfshaven.

Met name in de muziek doen ze het a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Voz di Rua, stem van de straat.

t

h

2

0

1

9

Astrid Elburg, Stephany Biezen, Amma Asante, Maxime Miedema en Marvin Hokstam vertellen wat voor hen een achievement is.

A strid E lburg

Moed Ik neig er niet toe om te denken in black achievements als ik kijk naar de waardering van de Afro gemeenschap in Nederland op dit moment. Kijkend naar de sociaaleconomische positie van zwarte mensen in de wereld, is het altijd mijn ambitie geweest om een bijdrage te leveren aan mijn eigen directe omgeving, waar dat mij zou lukken.

‘Ondertussen doe ik gewoon mijn werk en span ik mij met plezier in om het verschil te maken’ In onze gemeenschappen zijn er een paar urgente ontwikkel vraagstukken waarmee wij aan de slag moeten. Samen hebben wij de opdracht om betere sociale en economische strategiën te ontwikkelen, om actief de verantwoordelijkheid te nemen voor onze toekomt. Het is in eigen ons belang, in het belang van onze kinderen en van de samenleving. Er is veel werk aan de winkel.

Ondertussen doe ik gewoon mijn werk en span ik mij met plezier in om het verschil te maken.

B

l

a c

k

Mijn ONYX Academy traint professionals voor Ownership en Leadership.

Ze worden weerbaarder, autonomer en authentieker om te kunnen duelleren op een, ook voor onze groep, grimmige arbeidsmarkt. Bij gelijke intellectuele geschiktheid stromen wij mondjesmaat door en waardig overeind blijven op de werkvloer is ook een uitdaging. Dankbaar ben ik voor mijn gezondheid, voor mijn twee gezonde dochters en voor het feit dat ik elke dag de energie vind voor om geïnspireerd het andere deel van mijn werk te doen, als organisatieadviseur, docent character building, toezichthouder en executive coach.

‘Achievements’ gaan wat mij betreft over het leveren van een bijdrage aan een groter geheel. Achievement over individuele prestaties. Deze zijn persoonlijk, subjectief en relatief.

Mijn belangrijkste achievement is moed. De dagelijkse oefening in moedig zijn zodat ik bewust, alert en fit de wereld tegemoet kan treden om mijn ambitie, om onze wereld een beetje beter te maken, te concretiseren.

Eenmaal volwassen besloot ik te verhuizen naar Amsterdam Zuidoost.

Heerlijk die culturele diversiteit, omringd door mensen die op mij lijken.

Toch merkte ik al gauw dat wij, mensen van kleur, als gemeenschap nog veel stappen te zetten hebben. Ik ging Culturele en Maatschappelijke Vorming studeren, omdat ik door het faciliteren van sociale veranderingsprocessen wilde bijdragen aan het versterken van de black community.

Sinds 2005 zet ik mij vanuit mijn projectbureau en mijn stichting Going Social in voor talentontwikkeling, participatie en het bevorderen van zichtbaarheid van diverse groepen met focus op zwarte mensen en vrouwen in het bijzonder. Dit vertaalt zich naar trainingen, workshops en bijeenkomsten voor vrouwen en young potentials rondom identiteit, creativiteit, ondernemerschap en het bevorderen van zakelijke competenties. Going Social biedt jonge zwarte professionals ook de mogelijkheid om freelance mee te werken aan projecten en steunt zo opkomende black owned businesses, die op hun beurt onze gemeenschap versterken.

Astrid Elburg is Consultant, adviseur, docent aan de Bildung Academie (VU), toezichthouder en commissaris en global executive coach en trainer in Ethisch Leiderschap en social-dynamics.

...het tegengaan van discriminatie en systematische uitsluiting van zwarte mensen...

S tephany B iezen

Collectieve vooruitgang Ik ben opgegroeid in de “botsing van culturen.” De traditionele Surinaamse opvoeding in een wit dorp zorgde bij mij vaak voor situaties waarin ik mij afvroeg wie ik was en waar ik thuishoorde. a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Ik ben blij dat velen op hun eigen manier bijdragen aan de collectieve vooruitgang van zwarte mensen op maatschappelijk en sociaal-ecot

h

2

0

1

9

33

nomisch gebied. Daarin speelt ook het tegengaan van discriminatie en systematische uitsluiting van zwarte mensen een belangrijke rol.

Dat is wat black achievement voor mij inhoudt. Meer erkenning voor prestaties van zwarte mensen, het wegnemen van maatschappelijke drempels én een goede vertegenwoordiging van de zwarte gemeenschap op alle niveaus en in diverse sectoren in de samenleving. Zwarte mensen op invloedrijke posities die op hun beurt weer deuren openen voor andere zwarte mensen en vooral investeren in jongere generaties.

Stephany Biezen is eigenaar van projectbureau Going Social en directeur van Stichting Going Social: www.going-social.nl

A mma A sante

Sterk en kwetsbaar tegelijkertijd Amma Asante schreef geschiedenis als de eerste Nederlander van Ghanese afkomst in de Tweede Kamer. Toch noemt ze dat niet als haar grootste achievement. Wat die wel is?

Asante is de dochter van Samuel en Evelyn Asante, twee gelukszoekers uit Ghana. “Ze kwamen met lege handen naar Nederland 40 jaar geleden. Ze hadden maar een doel: een beter leven voor hun kinderen.

Ik was de oudste. Op mij rustte dus de taak om die droom te verwezenlijken.

Wat is voor mij achievement?

Achievement, (waarom hebben we hier trouwens geen degelijk Neder34

B

l

a c

k

lands woord voor?), is het bereiken van een doel dat jij jezelf hebt gesteld met de wetenschap dat de weg ernaartoe zeer onbegaanbaar zou zijn. Onbegaanbaar omdat jijzelf misschien wel twijfelt of je het kan.

Onbegaanbaar omdat jouw omgeving zegt dat het onmogelijk is.

Onbegaanbaar omdat niemand jou is voorgegaan en je dus niet kan afkijken van anderen hoe het moet.

En dat je toch ondanks alles aan die weg begint. Tot je op een dag wakker wordt. Je staat op. Je kijkt achterom en ziet dat jij die weg met succes hebt bewandeld en jouw doel hebt bereikt. Tegen alle verwachtingen in.

Dat is achievement. Het kan. Jij kan het. En je bent in staat anderen die datzelfde pad willen bewandelen te helpen en tips te geven.

ingericht was op meisjes als ik.

Mensen vinden mij pittig. Sterk. Onafhankelijk. Autonoom. Dat klopt.

Echter, ik ben niet zo geboren maar zo geworden. En dit is gelukt dankzij een mix van ouders die mij stimuleerden, en een karakter dat niet weet wat opgeven is.

Op latere leeftijd leerde ik naar binnen te kijken. Ik bekeerde tot het Christendom. Ik ging het gesprek aan met mijzelf en mijn schepper. Ik stelde vragen. Aan mijzelf en mijn schepper. En herdefinieerde mezelf opnieuw vanuit die nieuw opgedane kennis.

Ik werd sterk en kwetsbaar tegelijkertijd. Ik leerde mijn kracht kennen en mijn zwakke plekken. Misschien ben ik wel het meest trotse op het feit dat ik een selfmade woman ben.

Een autonome selfmade woman. Met name in mijn werk.

‘Je kijkt achterom en ziet dat jij die weg met succes hebt bewandeld en jouw doel hebt bereikt.’

Als ik met jonge mensen spreek en ze voelen zich door mij geïnspireerd om de politiek in te gaan, zich uit te spreken en een maatschappelijke rol op zich te nemen, dan ben ik stiekem wel een beetje trots. Dat vind ik een achievement.”

Mijn grootste achievement?

Dit vind ik echt een lastige vraag.

Want ik heb er wel meer dan 1. Als ik moet kiezen dan neig ik naar de basis van al mijn achievement en dat is mijn overwinning van mijn eigen angst, twijfel en onzekerheid en het vermogen om mijzelf en mijn rol in de samenleving zelf te definiëren en te bepalen, en mijn hoofd niet te laten hangen naar anderen.

Want het was knokken om als zwarte vrouw, kind van twee gelukszoekers uit Ghana, die geen enkel voorbeeld had maar wel de opdracht meekreeg haar weg te vinden in de Nederlandse samenleving. Een witte samenleving die niet ingesteld en a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

Amma Asante, Politicologe, is geboren in Ghana en getogen in Nederland. Ze is Voorzitter van de Landelijke Clientenraad, een wettelijk ingestelde overlegpartner voor het Ministerie van Sociale Zaken en Weekgelegenheid, UWV, Sociale Verzekeringsbank en Vereniging van Nederlandse gemeenten. Voorheen was zij voor de PvdA Lid van de Tweede Kamer, woordvoerder Hoger Onderwijs en gemeenteraadslid in Amsterdam.

t

h

2

0

1

9

M axime M iedema

We moeten het zelf doen In deze wereld, waar white supremacy heerst als de griep en waar witte debielen als Trump overal mee wegkomen, is het belangrijk om jouw stem extra hard te gebruiken om jouw waarheid te vertellen.

De wereld is namelijk nog (lang) niet op een plek waar de stem van elk individu even zwaar weegt. Dat is meteen de reden waarom Black Achievement Month hoognodig is.

De mainstream media zal weinig tot geen aandacht schenken aan de prestaties van personen met Afrikaanse roots hier in Nederland, dus is het belangrijk dat wij er zelf extra aandacht aan schenken.

Prestaties zijn persoonlijk en niet te vergelijken; voor mij gaat het om persoonlijke doelen die je voor jezelf hebt gesteld en vervolgens behaald.

Mijn persoonlijk doel is de urgentie van verandering aankaarten in de wereld en deze vervolgens in de praktijk brengen.

Verandering is nodig, want ik hoor nog te vaak witte mensen zonder enige gêne het n-woord meerappen wanneer zij luisteren naar een nummer van een zwarte rapper.

Er zijn nog te veel mensen die hun wenkbrauwen fronzen als ik de term ‘white privilege’ in het gesprek meng.

Nog te veel mensen die aan mij vragen of ik verbrand als de zon fel schijnt.

Nog te veel mensen die hun oneerbieB

l

a c

k

reageerde deze met “No kon dyaf yere!

Kom niet opscheppen.” Hij kon niet gewoon blij voor me zijn; of met me!

dige klauw ongevraagd in mijn haar stoppen, alsof op mijn voorhoofd staat: “Aai me.”

Nog te veel mensen die denken dat Suriname in Afrika ligt.

Nog te veel mensen die Sinterklaas vieren met Zwarte Piet.

Nog te veel mensen die denken dat “als het je hier niet bevalt, dan ga je maar terug naar je eigen land” een sterk en eerlijk argument is.

Het is die opgedrongen, verplichte valse bescheidenheid die ertoe bijdraagt dat er zo weinig bekend is over wat de zwarte gemeenschap allemaal doet en bijdraagt.

Velen van ons stammen af van mensen die als “wegwerpmensen” gezien werden, hetgeen iedere dag dat we er zijn, ieder ding dat we doen, tot een achievement maakt. We hebben recht tot dyaffen.

De dag dat ik de mensen die dit soort vragen stellen de waarheid kan laten zien, is de dag dat mijn persoonlijk doel is behaald. Dat zou mijn grootste achievement zijn.

De Black Achievement Month bevindt zich voor mij precies op die sweet spot tussen al het voorgaande. Oktober is het moment waarin de zwarte gemeenschap de extra mile gaat om haar bestaan, haar veerkracht, haar vasthoudendheid, haar eigen excellence te eren. Deze maand zijn doeners in de schijnwerpers om zodoende andere mensen tot doen te inspireren.

Maxime Miedema (19), opstandig, direct en eerlijk, studeert journalistiek aan de Hogeschool Utrecht.

M arvin H okstam

Alles wat we doen is een achievement

Enkele weken geleden vroeg een mati me uit het niets: “wat is het mooiste dat je ooit gedaan hebt?” Ik antwoordde: “Dat doe ik iedere dag.”

En ik vertelde hem dat men in mijn jeugd schamperend lachte om mijn dromen die hen te groot leken voor iemand “zoals ik”.

Ik heb vier media-awards aan mijn muur hangen, uit mijn tijd als journalist in het Caribisch Gebied; ik hecht de meest waarde aan die ene die ik overhandigd kreeg in Barbados van een hele goede vriend die toentertijd de voorzitter was van de belangrijkste journalistenvereniging van de regio. Hij was speciaal overgevlogen zodat ik de prijs uit zijn handen mocht ontvangen. “I know Marvin and I know he will appreciate this. Recognition tastes best when it is awarded to you by your peers.” Erkenning smaakt het best wanneer het komt van gelijkgestemden. Hij kent me.

“Alles is mooi.

Ik stam af van mensen wiens leven niets waard was, hetgeen iedere dag dat ik er ben, alles dat ik doe, mooi maakt. Dat ik hier met jou een wijntje mag drinken is al mooi,” zei ik hem. We mogen “dyaffen” over onze achievements.

Marvin Hokstam is journalist, schrijver en uitgever van AFRO Magazine

Maar toen ik later deze mijlpaal wilde delen met een kennis uit Suriname, a c h

i

e

v

e

m

e

n

t

m

o

n

t

h

2

0

1

9

35

‘Powervrouw’ Janice Babel is Miss Amsterdam 2018 HBO student Communicatie Janice Babel werd op zondag

Black Achievement Month is mede mogelijk gemaakt door:

27 mei 2018 gekroond tot Miss Amsterdam 2018. De Amsterdamse werd uit de 16 finalisten unaniem door de jury gekroond tot de nieuwe ‘Miss van de Stad’.

De 26-jarige Janice heeft een Surinaamse moeder; tijdens de culturele ronde in Inheemse kleding en vertelde ze met trots over haar Surinaamse oma en de oorspronkelijke bewoners van Suriname.

Ze ziet haar afkomst ook als haar kracht: “De Miss Amsterdam verkiezing is voor mij een unieke kans om Amsterdam te laten zien dat deze Miss een nuchtere, hardwerkende powervrouw is, die niet alleen jonge meiden, maar alle vrouwen wilt inspireren.”

Miss Amsterdam mag een jaar lang

Scan de code voor het volledige programma van de Black Achievement Month

genieten van haar status als ambassadrice van Amsterdam. Na haar kroning bezocht ze Suriname en nam ze deel aan diverse maatschappelijke projecten in het land.

Haar moeder is haar ultieme achiever.

“Er is iets aan haar dat me inspireert; iedere dag weer.

De kleur van haar huid, haar curves, haar onafhankelijkheid en haar zelfverzekerdheid.

Zij is voor mij de definitie van achievement.”

www.afromagazine.nl

Colofon Aan deze publicatie werkten mee: Faizel Lynch, Ralitsa Vliese, Joan de Windt, Zaïre Krieger en Sonya Dias.

Met bijdrages van: Aminata Cairo, Astrid Elburg, Stephany Biezen, Amma Assante, Onias Landveld en Maxime Miedema.

Fotografen: Giovanni Alvares, Eveline Renaud, Cainva Isenia, Johan Janssen.

Voorpaginamodel: Janice Babel, Miss Amsterdam 2018, met dank aan Marjorie de Cunha, Buro Just March.

Vormgeving: Bas Hageman, Ziener.

Uitgever: Marvin Hokstam, HOX Media Projects.

Deze publicatie is een productie van AFRO Magazine. AFRO Magazine

is een HOX Project

Miss Amsterdam verkiezing wordt georganiseerd door Bureau Just March. De finale van de 2019 editie is op 21 september in de Rai met presentatie van Jorgen Raymann. www.missamsterdamverkiezing.nl