TI JDSCHRIFT OVER EN VOOR HET VERHAAL VAN MENSEN VAN AFRIKAANSE OR IG INE
AFRO MAGAZINE 1
€ 4 ,9 5 . S E PTEMBER/OKTOBER 2015. JAARGANG 1. NUMMER 1 / ISSN 2452-2333 - 0 1
40 jaar Kwaku • Raymi Sambo in Othello Samen gezond • Geen tyuri meer in Frankrijk De Nigeriaan die aast op Arsenal
COLOFON AFRO Magazine is een een tweemaandelijks lifestyle tijdschrift voor en over mensen van Afrikaanse origine. AFRO Magazine is een HOX Project. ABONNEMENT
Scan hier om dit tijdschrift zes keer per jaar thuis te ontvangen.
Inhoud Stephen op de cover 4 40 jaar Kwaku 6 De plassende mannen 3
van Zuidoost
DISTRIBUTIE
distributie@afromagazine.nl UITGEVER
HOX Media Projects Omroepweg 11-8538, 1324KT Almere KVK: 56156715 www.hoxprojects.nl info@hoxprojects.nl KVK: 56156715 Bank: NL45 SNSB 0908 4406 26 MARKETING
Sanne Wesselman sanne@afromagazine.nl ADVERTENTIEVERKOOP
Nederland: InFamous Media Solutions Jerrel Leeuwin Tel: +31 (0) 10 451 04 43 jerrel@infamous-ms.com Suriname: TG Media Consolidator N.V. Tel: +597 442170
Miss Haïti Nederland 8 Raymi Sambo en Othello 10 Graziëla Hunsel op 1 7
11 La Fashionitta
12 Bestrijd overgewicht 14 Geen tyuri in Frankrijk 15 Onze vrouw op Wallstreet
16 Ghana nodigt uit
17 Braenworks van start
18 Club Su
19 Boekrecensie
20 Strijd tegen pesten 21 De Nigeriaan die aast op Arsenal
22 Het VN decennium voor mensen van Afrikaanse Afkomst
23 Hoe jongeren denken
AAN DEZE EDITIE WERKTEN MEE
Vivian Acquah Henry Strijk, Stichting Rol Amarachi Onwuachu Ewen Cicilson Chequita Ristie Anastasia Crohn Jerio Doelgani Vanessa Braams EINDREDACTIE
Vanessa Braams, NEZ-BIZ Copywriting VORMGEVING
Bas Hageman, www.ziener.nl FOTOGRAFIE
Cover: Marta Golebiowska Jamahl Hokstam, (HOX Projects) Marieke Heidweiller, (Mary Pictures This), Les Adu STYLING
Nomi by Naomi (cover foto) DRUK
RenDion B.V. Volg ons op Facebook en Twitter. FA C E B O O K
Bedankt!
“Oh wat leuk. AFRO Magazine, een lifestyle tijdschrift voor zwarte mensen. Maar zeg ‘s; bedoel je niet AVRO?” Ik heb de afgelopen twee maanden uiteenlopende reacties gehad op de nul editie van AFRO Magazine. Het gros was hartverwarmend en inspirerend. En sommigen, als deze hierboven vind ik nu grappig, want ik kom uit een tijd waarin iedereen wist wat een afro was en waar het voor stond, en waar niemand de spelling ervan ooit zou verwarren met de naam van een hyperNederlands televisiestation. De Amerikaanse komiek Sinbad zei enkele maanden geleden tijdens een radio-interview: “We done twisted this thing so far, I don’t know if we will be able to come back from it.” Vertaling: We zijn zo ver verdwaald geraakt dat ik niet weet of we onze weg wel terugvinden.” Hij had het over hoe ver zwarte mensen zijn afgegleden van hun cultuur.
Afromags TWITTER
@_AfroMag WEBSITE
www.afromagazine.nl
De overige mooie reacties die ik kreeg geven mij de zekerheid dat er nog appreciatie is voor het zwarte bewustzijn. Onze crowdfunding campagne ging met horten en stoten, maar hij ging en dat telt. Daarvoor nog een welgemeend woord van dank aan een ieder die ons ondersteunde om de voortgang van het magazine veilig te stellen. Onderdeel van de voortgang heeft u nu in uw handen. Ik hoop dat u er net zo van geniet zoals ik heb genoten tijdens het samenstellen. Marvin Hokstam Uitgever
Met dank aan AFK voor de bijdrage aan deze editie van AFRO Magazine.
PO RTRET
AFRO MAGAZINE 3
Stephen, de Wis-kid In deze rubriek introduceert AFRO Magazine een markante Afro Nederlander, die ook onze voorpagina siert. Voor onze nul-editie kozen we het onbekende Afrikaanse model dat in 1640 voor Pieter Paul Rubens poseerde. Voor deze editie kozen we voor Stephen Adei. Door Marvin Hokstam Foto: Marta Golebiowska Styling door Nomi by Naomi
Stephen Adei en zijn hoed zijn onafscheidelijk. Zijn ID op WhatsApp is toepasselijk “The Madhatter”. Prachtig vind ik dat. Maar zijn karakteristieke hoofddeksel is niet het enige dat hem doet uitschieten in een publiek. De zachte kracht die hij uitstraalt was het eerste dat me opviel. Ook van zijn creatieve hersenhelft en de wiskundeknobbel die zich onder de hoed schuilhoudt was ik onder de indruk. Ingewikkelde formules Voor zijn fotoshoot bracht Adei ons naar een plek waar hij zich thuis voelt: een leslokaal van de Technische Universiteit in Delft waar hij Technische Wiskunde studeert. Het lokaal is behangen met π, het getal pi. Ik maak de fout om hem te vragen mij even uit te leggen wat pi is, omdat ik de noodzaak ervan nooit heb begrepen. Hij legt het me breedvoerig uit, maar ik snap het nog steeds niet. Hij legt ook uitgebreid en op zijn gemak de formule uit die een docent op het bord heeft achtergelaten. Al die cijfers lijken voor mij wel Grieks en Chinees. Ik vroeg hem daarom mijn verdere vragen maar via de e-mail te beantwoorden. Dat leek me veiliger.
Op de vingers van één hand te tellen Adei behoort tot een heel beperkte club zwarte studenten op zijn faculteit. “Ik heb het niet heel goed bijgehouden, maar er zijn misschien vijf of zes. Ik ken er twee bij informatica en één bij elektrotechniek. Maar dat tja, op het vwo waren er ook niet gek veel donkere leerlingen, op mijn school dan. Ik sta er niet echt veel bij stil,” vertelt hij. Niets mag creativiteit in de weg staan Naast student Technische Wiskunde op de TU Delft is Adei ook tutor op het Weekend College, een onderwijsondersteuningsproject in Amsterdam Zuidoost, waar hij jongeren begeleidt. “Ik denk dat ik de kinderen op het Weekend College wil laten doordringen dat school maar een deel van hun identiteit of persoonlijkheid is. Het feit dat je vwo of havo aankunt, betekent niet meteen dat je je verder niet vrij kunt ontwikkelen. Zo heeft mijn intelligentie nooit mijn creativiteit op andere vlakken in de weg gestaan,” vertelt Adei. “Ik heb nogal uiteenlopende interesses waarbij muziek produceren en wiskunde het meest uitblinken. Maar daar naast vind ik grafisch ontwerpen, modelleren, DJ-en en mode ook wel interessant.”
4 AFRO MAGAZINE
Kwaku Summer Festival
Uniek en volwassen Het multiculturele Kwaku-festival heeft in veertig jaar tijd een spectaculaire ontwikkeling doorgemaakt. Wat ooit begon als voetbaltoernooi is tegenwoordig een begrip in Nederland waar mensen uit alle windstreken in grote getale op af komen. D O O R D I ED E R I K SA MW E L / FOTO'S JAM AH L H OKS TAM
I
n het Nelson Mandela Park (voorheen Bijlmerpark), op tien minuten lopen van de Amsterdam Arena en op een steenworp van winkelcentrum De Amsterdamse Poort vindt Kwaku plaats. Het is augustus 2015, het slotweekend is in volle gang. Soulgrooves en reggaebeats waaieren uit over Amsterdam Zuidoost. De geur van de Surinaamse hapjes en gerechten bami, bara’s en bakabana’s, bloedworst, fladder en saté doet sommige bezoekers al voor hun entree watertanden.
SAV E TH E BEST FO R L AST Er staan lange rijen voor de kassa’s, want zoals elk jaar hebben veel liefhebbers tot het laatste weekend gewacht. Ivette Forster, samen met Vincent Soekra manager van het multiculturele zomerfestival, heeft geen idee hoe ze dat zou kunnen doorbreken: “Het zegt misschien iets over de beleving onder de Surinamers. Die hebben nu eenmaal niet de gewoonte om ver van tevoren hun weekends te plannen. Dus pakken ze de laatste kans”, aldus Forster.
“We hebben van alles geprobeerd, zoals het programmeren van fantastische acts tijdens de opening. Maar het laatste weekend blijft toch altijd het drukst.” T E GA S T I N E I GE N LA N D Het is niet zo dat er alleen Surinamers rondlopen op het festival. Het publiek is net zo divers en kleurrijk als de bewoners van Zuidoost. Geen bevolkingsgroep die niet is vertegenwoordigd tijdens de weekends tussen half juli en half augustus. Witte bezoekers zijn veruit in de minderheid en voelen zich te gast in eigen land. En op zaterdag 18 juli was Kwaku in het teken de Internationale Nelson Mandeladag met een tentoonstelling over de anti apartheidsstrijd in Nederland, een tentoonstelling over Oost Kaap -de geboorte provincie van Madiba- en een proeverij met Zuid-Afrikaanse wijnen. Op zondag 19 juli werd er een literaire ontmoeting gehouden tussen schrijvers en artiesten uit Zuid-Afrika, Suriname en Nederland, als aansluiting op Madiba’s erfenis. Maar desalniettemin blijft de signatuur van de meeste stands onmiskenbaar Surinaams. Er is kleding in de nationale kleuren te koop, verderop liggen de Surinaamse groentes bitawiri, boulangé en antroewa uitgestald, boeken over het moederland gaan van de hand, en bij een andere stand wordt winti-literatuur verkocht. Ook de themadagen voeren terug naar Suriname. Zo wordt de Dag van Inheemsen op 8 augustus gevierd, net als de herdenking van de Javaanse immigratie de dag erna.
AFRO MAGAZINE 5
ONM I SBARE VOETBALTRAD I TI E In het hart van het festivalterrein klinkt gejuich. De finale van het futsaltoernooi is aan de gang. Teams van vijf voetballers nemen het tegen elkaar op. Verderop, op de velden van Zuidoost United, wordt het toernooi voor senioren, veteranen en junioren gespeeld. Zo is het veertig jaar geleden begonnen, in de tijd dat de Amsterdamse wijk alleen nog de Bijlmer heette. Toen werd er gevoetbald door gelegenheidsteams. Gewoon mannen en jongens die in het weekend zin hadden om tegen een bal te trappen. Met volop familie, vrienden, kinderen en kennissen langs de lijn. D E G OE DE OU DE TIJ D Vincent Soekra van het huidige festivalmanagement denkt met weemoed terug aan de beginjaren waarin hij zelf nog binnen de lijnen verscheen. Jong en oud hing rond om naar voetbal te kijken, te eten en te drinken en naar muziek te luisteren. Voor veel Bijlmerbewoners vormde Kwaku, bij gebrek aan geld voor échte uitstapjes, de ideale vakantiebesteding. In de loop der jaren is het voetbaltoernooi uit zijn voegen gebarsten. Het aantal deelnemende elftallen groeide en het werd steeds gezelliger en voller rond het veld van SV Bijlmer. Het bleef niet bij voetbal alleen. Er kwamen haaren modeshows, missverkiezingen, live muziekbands, dance battles, talloze workshops, lezingen en debatten, spoken word-demonstraties en literatuurwedstrijden. Wel bleven voetbal, muziek, eten en drinken de vaste ingrediënten. Soekra vertelt dat het voetbalniveau elk jaar omhoog ging: “Daardoor doken ineens allerlei scouts van profclubs op langs de lijn. Zo is de vanouds gemoedelijke sfeer geleidelijk verdwenen. Misschien kun je zeggen dat we de oorspronkelijke opzet niet genoeg gekoesterd hebben. Tegelijkertijd was de accommodatie met één centraal speelveld niet langer toereikend. Er waren niet eens kleedkamers. Je moest je omkleden in de bosjes en kon je voeten wassen bij een van de weinige kraantjes.” VAN KNU S NAAR C OMMER CI EEL Het evenement verhuisde in ’83 naar het Nelson Mandelapark, nog steeds de vaste locatie. Daar werd het festival nog groter én commerciëler. Niet alleen het aantal toeschouwers nam zienderogen toe, maar ook de hoeveelheid kraampjes en eettentjes. Daar bleek de organisatie niet op berekend. Een grote happening met tienduizenden bezoekers per dag vraagt nu eenmaal om een professionele aanpak met scherpere regels op het gebied van veiligheid, parkeergelegenheid of voedselhygiëne. “Je kunt dus geen bami of rijst met pom meer vanuit de achterbak van je auto verkopen”, zegt Soekra. Vanaf de eeuwwisseling ontstonden dan ook volop problemen. Tentverhuurders, podiabouwers en andere leveranciers klaagden over achterstallige betalingen. Het stadsdeel wachtte vergeefs op belastinggelden voor vergunningen en ontheffingen. Bovendien was er onenigheid tussen verschillende stichtingen die het evenement wilden organiseren. Het dieptepunt kwam in 2011 toen het festival niet doorging.
EE N S C HO N E LE I Onder een nieuwe leiding volgde een jaar later een doorstart. Uitgangspunt was om de kosten te dekken, te beginnen door entreegeld te heffen. Dat bleek voor veel bezoekers even wennen. Volgens Soekra sluit een professionele organisatie met kaartverkoop, draaiboeken en veiligheidsvoorschriften niet aan op de traditionele Kwaku-beleving. Maar hij draait het om: “Voor de vaste Kwakugangers hoort het er kennelijk provisorisch aan toe te gaan. Zo van: als het rommelig is, is het pas echt Surinaams. Toen het meer geordend verliep, kon dat alleen maar betekenen dat er een witte organisatie achter zat. En die deed dat natuurlijk vooral om er geld aan over te houden.” P O S I T I E VE GE LU I D E N Maar wie de laatste editie heeft bezocht, heeft nauwelijks wanklanken gehoord. Oudere bezoekers erkennen dat Kwaku met de tijd moest meegaan. En daar horen nu eenmaal sponsors bij met hun belangen, security, voorschriften en regels. Tegelijkertijd herkennen ze de sfeer, de ‘fatu’ van de beginjaren van het festival. Want het is nog altijd een kleurrijk en ongeëvenaard evenement, waar elke bevolkingsgroep zich thuisvoelt. Met tienduizenden bezoekers per weekend, en bijna 30.000 bezoekers op de laatste festivaldag, is Kwaku bovendien het grootste multiculturele evenement van Nederland.
6 AFRO MAGAZINE
Pascale Martine Tayou's
Plassende mannen Ze plassen weer, de zes gekleurde mannen van Pascale Martine Tayou. In 2009 werden ze onder het viaduct van de Groesbeekdreef in Amsterdam Zuidoost geplaatst als één van de bijdragen aan de manifestatie ‘Straat van Sculpturen’, een straat die zich door de hele Bijlmer kronkelde.
En als die wereld dan de Bijlmer is, waarom niet een zwarte man als model? Tayou is zelf een zwarte man, dus waarom niet zichzelf in kunststof laten gieten? Meer dan de helft van de bewoners van de Bijlmer is immers zwart. Die moeten zich allemaal hiermee kunnen identificeren. Een kunstwerk met een verhaal Maar Tayou wilde meer. Hij is tenslotte kunstenaar en die wil niet één op één de werkelijkheid weergeven. Het kunstwerk moest meer betekenislagen krijgen. Waarom niet de kleuren van de vlaggen van Nederland, België en Kameroen verwerken? Zou dat niet een mooie statement zijn? Om dit effect te bereiken moest hij wel zes keer gegoten worden, anders hield hij kleuren over.
DOOR ROB PERRÉE / FOTO JAN-REIN IER VA N DER VL IET
T
ayou is een internationaal bekende kunstenaar uit Kameroen die jarenlang over de wereld heeft gezworven. Uiteindelijk heeft hij zich in Brussel gevestigd, omdat hij een vaste plek moest hebben voor de opslag van alles wat hij in de loop der jaren heeft verzameld en gebruikt. M AN N EK E P I S AL S I N SP I R AT I E B RO N Toen hij de opdracht kreeg om voor de Bijlmer een sculptuur te maken, liet hij zich in eerste instantie inspireren door Manneke Pis: het mollige bronzen beeldje dat al vele jaren miljoenen toeristen in Brussel toeplast. Dat moest uiteindelijk volwassen worden, zijn onschuld kwijt raken. Het moest een man worden die onverdroten naar de wereld plast.
Zes kleurige mannen die onverschrokken grote stralen produceren. Is die veelkleurigheid op zich al niet een mooi symbool voor de Bijlmer? Is dat samen plassen niet een interessante afgeleide voor het samen leven en samenwerken van verschillende culturen? Als jongens, vrienden onder elkaar die samen willen weten wie het verste komt. Is het niet sterk om een handeling die officieel verboden is en jou een bekeuring kan kosten schaamteloos te laten plaatsvinden? In het openbaar. Als een provocatie, maar ook als een proeve van vrijheid? Geeft het niet een extra dimensie om levensechte zwarte mannen te plaatsen die in hun brutale naaktheid uitlokken dat veel bewoners er met een zekere ongemak naar ‘het’ kijken? Vrouwen uit nieuwsgierigheid en mannen uit onzekerheid. Is dat niet juist een kwaliteit van kunst, dat je op het verkeerde been wordt gezet en daarna gedwongen wordt je balans weer te vinden? P O S I T I E F B E E LD VA N Z U I D O O S T Mensen die zoals ik al jaren in de Bijlmer wonen zijn trots op hun stadsdeel. Ze zullen deze altijd verdedigen tegen die misleidende angstverhalen van mensen uit het centrum. Weten zij veel, die bakfietsers uit de grachtengordel. Dat heeft Tayou ook begrepen. Of je zijn plassende mannen nou mooi vindt of niet, je kunt niet ontkennen dat ze trots en bravoure uitstralen. Het is daarom goed dat ze zijn hersteld en weer met enthousiasme kunnen plassen. Rob Perrée is kunsthistoricus en freelance schrijver, kunstcriticus en curator, gespecialiseerd in hedendaagse (Afro-)Amerikaanse kunst, Afrikaanse kunst, Surinaamse kunst en kunst die gebruikmaakt van nieuwe media. Hij is redacteur van Sranan Art Xposed, hoofdredacteur van Africanah.org en lid van het redactieteam van Pf Photo Magazine. Zie ook zijn website: http://robperree.com.
AFRO MAGAZINE 7
Stéphany Brutus
Miss Haïti Nederland EE N O N VE RWAC HT E OVE RW I N N I N G Stéphany geloofde zelf niet dat ze zou winnen, totdat haar naam omgeroepen werd. “Toen ik hoorde dat men de verkiezing organiseerde heb ik mij meteen opgegeven, omdat ik het leuk vond. Ik vertelde het op school aan mijn vriendinnen en die zeiden meteen dat ik zou winnen. Ook de andere meisjes die meededen zeiden dat ik zou winnen. Ze vonden dat ik goed sprak en goed liep. Toen mijn naam omgeroepen werd kon ik mijn tranen niet bedwingen, vooral toen ik mijn ouders zo blij zag in het publiek.” AA N DAC HT VO O R U I T Z E T T I N G HA Ï T I A N E N De 17-jarige winnares, die Verpleegkunde studeert in Leiden, zegt één onrecht van de daken te willen schreeuwen. Dit betreft de Dominicaanse Republiek die aan zo’n kwart miljoen burgers heeft aangekondigd dat zij het land moeten verlaten omdat ze van Haïtiaanse afkomst zijn. Onrecht dat Nederland moet helpen bestrijden.
Stéphany Brutus werd op 20 juni 2015 gekroond tot Miss Haïti Nederland. En terecht. De Haagse schone heeft het totale pakket. Haar ogen sprankelen wanneer ze vertelt over de spanning van de missverkiezing en worden somber van verdriet wanneer ze het heeft over het onrecht dat mensen van Haïtiaanse afkomst wordt aangedaan door de Dominicaanse Republiek. Een prachtige glimlach, met daaronder een beugel die zegt: let op, ik ben nog maar net 17 hoor. Door Marvin Hokstam / Foto HOX Projects
D
e missverkiezing werd georganiseerd door de Haïtiaanse Vereniging in Nederland (HVIN). “We wilden iets voor de jeugd doen, om hen te stimuleren zodat ze meer in zichzelf gaan geloven. En om de Nederlandse bevolking te laten zien dat het in Haïti niet alleen ellende is en ons land ook mooie, intelligente mensen heeft”, vertelt HVIN-voorzitter Vena Bazelais. Z O T R OTS AL S EEN PAU W Deelnemers kwamen uit het hele land en het werd een prachtige avond in KWC Culemborg. “Het was zo mooi. Zowel de meiden als hun ouders en het publiek waren emotioneel. Ook ik was emotioneel, maar vond het vooral moeilijk om te accepteren dat er slechts één de winnaar kon zijn. Van mij mochten ze allemaal de kroon krijgen. Ik was zo trots op ze”, aldus Bazelais.
Vanwege een besluit van het Constitutioneel Hof van de Dominicaanse Republiek hebben alle burgers die uit Haïtiaanse ouders geboren zijn sinds 2013 geen formele immigrantenstatus. Hierdoor vallen zij onder de noemer van illegalen, ook al zijn ze in het bezit een formeel Dominicaans geboortebewijs. Het vonnis grijpt terug naar 1929 en stelt dat per 18 juni van alle Dominicanen geboren uit Haïtiaanse ouders het staatsburgerschap wordt ingetrokken. Meer dan een kwart miljoen mensen van wie de grootouders rond het begin van de vorige eeuw Haïti verruilden voor de Dominicaanse Republiek hebben door het besluit geen land van herkomst, paspoort en civiele rechten meer. Omdat de Dominicaanse Republiek niet automatisch staatsburgerschap verleent aan mensen die er geboren zijn uit ongeducumenteerde ouders, maakt het feit dat velen door de jaren heen geboortebewijzen verkregen, hen nog geen staatsburger alleen omdat ze er gewoond en gewerkt hebben en in sommige gevallen zelfs land bezitten. BOYC OT VE RZ O E K A A N N E D E RLA N D “Dit is gewoon racisme. In feite worden deze mensen het land waar ze in geboren zijn uitgezet omdat ze zwart zijn. Dat is discriminatie. Het is zo onmenselijk. Nederland zou de Dominicaanse Republiek moeten boycotten. Als alle Nederlanders die jaarlijks op de Dominicaanse Republiek vakantie gaan vieren nou eens daarmee stoppen, zou dat hard aankomen.” In de periode dat Stéphany de Miss Haïti Nederland kroon draagt, wil ze zich inzetten om meer bekendheid te geven aan haar land. “Ik ben heel trots op Haïti en nog trotser om de Miss te mogen zijn. Ik wil dat Nederland meer aandacht geeft aan Haïti en daar ga ik het komende jaar aan werken.”
Foto: Marieke Heidweiller, Mary Pictures This
Ik ben heel trots op Haïti en nog trotser om de Miss te mogen zijn
8 AFRO MAGAZINE
Raymi Sambo in ZEP’s om Raymi Sambo is resoluut. “Ik praat niet voorzichtig. Absoluut niet. Ik praat strategisch. Ik zeg alles wat ik wil zeggen en ik zeg het met een lach, maar ik zeg het wel,” vertelt hij. De Spangas-acteur verklaart waarom hij gewoon het lef heeft zijn industrie een wit bolwerk te noemen waar zwarte acteurs even op bezoek mogen komen. “Gasten vertrekken toch.” Hij is vanaf 30 september tot en met 18 december door het hele land te bewonderen in de uitzonderlijke bewerking van Shakespeare’s Othello. De première vindt plaats in Theater Bellevue te Amsterdam. DOOR M ARV IN H OKSTAM
"E
en paar jaar geleden spande ik een rechtszaak aan tegen het Nederlands Fonds voor de Podiumkunsten nadat mijn subsidieverzoek voor een zwarte theaterproductie was afgewezen... en ik won! Mensen vroegen mij of ik niet bang was dat mijn aanvragen nooit meer zouden worden gehonoreerd. Ik legde uit dat men mijn eerstvolgende aanvraag integendeel heel goed zou lezen, omdat ze niet weer een rechtszaak aan hun broek willen krijgen”, vertelt Sambo. “Wat ik zeg, daar is over nagedacht. Aan iedere voorstelling werk ik een jaar lang en ik pik het niet dat er dan een volledig witte commissie komt die zegt hoe ik het moet doen. Je kan niet tegen een kunstenaar zeggen wat hij moet doen. Ik ben niet meer bang, maar ik blijf wel strategisch.” O P VO ED EN Volgens Sambo moeten ‘we’ het probleem overstijgen. “Er is een dominante manier van denken en deze hangt als een rode lap voor een muur. Ik wil niet de stier zijn die keer op keer op die rode lap afstormt en met zijn hoofd tegen de muur knalt. Ik stijg erboven uit. Ik sta ergens voor, maar uiteindelijk breng ik datgene niet alleen voor donkere mensen maar ook voor witte mensen. Ik doe aan opvoeden,” zegt hij.
De 44-jarige acteur heeft net een seizoen filmen voor Spangas afgerond; met de grote dingen die voor zijn zwarte tv-gezin op tel staan in het volgende seizoen (hij zwoer ons tot geheimhouding), zou je denken dat hij het nu in de zomer rustig aan zou doen. Voor dit interview met AFRO Magazine heeft hij maar net een uurtje kunnen vrijmaken. “Eh-eh. Ik heb het druk man,” zegt Sambo en gaat ratelt een lijst af van projecten die zijn agenda tot volgend jaar november bepalen.
E E N W I T T E I N E E N Z WA RT E W E RE LD Eén van die projecten is het toneelstuk Othello van ZEP Theaterproducties. Hij speelt Cassio, Othello’s loyale luitenant in het populaire stuk van Shakespeare. Hij is er enthousiast over en glundert als hij vertelt over ZEP’s bewerking van het stuk. “Othello is het enige donkere personage dat Shakespeare ooit heeft bedacht: een sterke zwarte man in een witte wereld. Het gaat ook over witte arrogantie. Het is meesterlijk wat Shakespeare gedaan heeft met dit stuk. Hij houdt de witte mensen een spiegel voor waarin ze kunnen zien hoe ze zwarte mensen zien. En bij ZEP hebben we hebben er iets interessants mee gedaan,” vertelt hij. “Weet je dat Othello heel vaak door een witte man wordt gespeeld? Wij hebben het helemaal omgedraaid. We hebben een witte Othello in een zwarte wereld.” Z WA RT E RO L, W I T T E ACT E U R Hij zegt dat ZEP, dat theater maakt voor een publiek dat jong van geest is, een statement wil maken. “Een witte Othello in een zwarte wereld is nog nooit gedaan. Wat als de wereld om je heen dominant zwart zou zijn en jij bent wit en in de minderheid. Het is ook een sneer naar alle witte toneelgezelschappen die altijd maar witte Othello’s casten. We wagen ons wél aan de discussie over dominantie in de theaterwereld en over rollen die van oorsprong zwart zijn maar door witte acteurs gespeeld worden.” “Bij ZEP zijn we heel erg van de barrières doorbreken. Als witte mensen vinden dat de rol van een zwarte man door een witte man kan gespeeld worden, kan ik zeggen ‘hey ze pikken onze rollen in’, maar ik kan ook alle grenzen opengooien zoals we nu doen met Othello. Maar dan wil ik geen gezeik later horen dat wij witte rollen inpikken.” E E RLI JK HE I D D U U RT HE T LA N GS T Een gedurfde uitspraak? Sambo vindt van niet. Hij vindt dat de waarheid gezegd mag worden. “De acteurswereld in Nederland is qua rassenscheiding één van de meest prehistorische industrieën en dat zie je meteen als je kijkt naar tv-series en theatervoorstellingen. Nederland is inmiddels een gekleurd land, maar toch is de theaterkunst te weinig een afspiegeling van de samenleving,” zegt hij. Hij legt uit dat dit ook de reden is waarom zijn eigen toneelgezelschap zwart is, hij inmiddels alweer acht jaar bij ZEP zit en zijn voorstellingen voor zowel een zwart als wit publiek bestemd zijn. “Omdat wij vinden dat wat wij doen een afspiegeling moet zijn van de gemeenschap. Daarom gaan we dwars tegen de stroom in. Maar tegelijkertijd is het ongelofelijk dat er überhaupt zo een stroming in de kunstwereld moet bestaan. En dat in 2015! Je zou denken dat je als kunstenaars één vuist zou moeten kunnen vormen.”
AFRO MAGAZINE 9
mgekeerde Othello
... ik pik het niet dat er dan een volledig witte commissie komt die zegt hoe ik het moet doen
ST I LSTAND IS AC HTERUI TGAN G Verschillende van Sambo’s toneelstukken de afgelopen jaren trokken “onze” dozen van Pandora de afgelopen jaren open, maar volgens hem waren ze zodanig breedgetrokken dat ook witte mensen op hun manier zichzelf erin herkenden. “Iemand zei dat je met deze voorstellingen niet naar Suriname of Curaçao kon, omdat mensen daar er niet klaar voor zijn om bepaalde onderwerpen aan te snijden. Maar op het moment dat je denkt dat mensen ergens niet klaar voor zijn, ga je ze nooit voeden. Je moet mensen aan het nadenken zetten. Wat ze ermee doen is aan hen. Beperk jezelf niet, want dan is er geen beweging. En geen beweging is stilstaan.” Hij benadrukt dat het hem niet gaat om de dominantie van zwarte mensen. “Ik deel ook regelmatig rake klappen uit aan donkere mensen, door ze via mijn vak te wijzen op
onze eigen tekortkomingen zoals discriminatie onderling. Als je bijvoorbeeld licht van huidskleur bent, dan trouw je omhoog. We hebben het ook altijd over goed haar versus slecht haar. Als je erover nadenkt halen we elkaar alleen maar naar beneden. We dichten onszelf alleen maar slechte dingen toe.” D E N E D E RLA N D S E S P I K E LE E Sambo heeft één grote droom: gezien worden als de Nederlandse Spike Lee. Hij vertelt erover: “Spike Lee, mijn grote held, maakt films vanuit zijn zwarte beleving. In Nederland hebben we geen zwarte regisseur die zwarte films maakt. Ik maak nu korte films, maar ben daarmee alleen maar aan het oefenen zodat ik dé grote zwarte Nederlandstalige film kan maken. Ik doe dit met geheel mijn hart, maar ik zou zo graag willen dat er meer mensen waren die vanuit dit vak de barricades opgaan.”
10 AFRO MAGAZINE
M U Z I EK
Mijn hele leven staat in het teken van heel hard werken
Graziëla Hunsel op Graziëla Hunsel laat meteen zien dat ze zelf de belichaming is van haar nieuwe single ‘Just Me’ die ze lanceerde op vrijdag 24 juli. “Ik heb geen management, dus ik doe het helemaal alleen.” En daar is ze trots op; op eigen kracht stuwde ze de single internationaal binnen twee dagen naar de nummer-1-positie op iTunes. Door HOX Projects
AL S EEN LO P EN D V U U R TJ E “Het gaat boven verwachting. Hij is heel goed opgepakt, mensen hebben het gedeeld en binnen twee dagen had de videoclip meer dan 2000 hits. Marco Borsato heeft erover gepost en op een gegeven moment ging het ineens internationaal. Daarnaast heb ik alleen maar achter de computer gezeten, steeds maar geshared en mensen geïnteresseerd om mijn muziek te draaien. Ik heb er hard aan gewerkt. Geen label, geen management. Just Me.” WO R K H AR D , P L AY H AR D Graziëla, de dochter van de vermaarde Surinaamse diva Annemarie Hunsel geeft toe dat Just Me haar levenslied is. “Mijn hele leven staat in het teken van heel hard werken. Het begon al bij mijn moeder die me altijd heeft voorgehouden dat je moet gaan voor alles wat je wil, maar dat je bereid moet zijn er hard voor te werken. Zo heb mijn leven ook geleid. Mijn studie, carrière in het onderwijs en gelijktijdig een muzikale carrière naast het moederschap. Ik
heb veel balletjes in de lucht te houden. Je moet je zaken goed weten te balanceren”, vertelt ze. “In feite gaat het lied over een ieder. Dat is ook de boodschap die ik al 13 jaar aan jonge mensen meegeef in het onderwijs. Als je een kind niet wijst op zijn talenten, leert het die talenten nooit optimaal te ontwikkelen.” Het poplied is een power song met als boodschap dat je als je gelooft in jouw eigen kracht je talenten optimaal kunt benutten. Een ieder beschikt om dromen, klein of groot, te kunnen bewerkstelligen. "Het maakt niet uit hoe oud je bent, welke kleur je hebt, welke godsdienst je belijdt of van wie je houdt, iedereen heeft de drive iets te bereiken. Dit maakt een ieder ‘Just Me’.” E E N M E N GE LM O E S VA N M U Z I E K I N VLOEDEN Just Me heeft de karakteristieke stijl van de eighties. “Ik ben zelf een product van de 80s. Wat je hoort is een combinatie van stijlen. Chaka Khan is mijn grote voorbeeld. Ik vond mezelf op haar lijken, met dat haar en die stem. Ik heb al haar nummers ook grijsgedraaid. Maar je hoort ook jazz, big band en pop. Just Me heeft ook die trip hop beat. Dat heeft te maken met de gabberscene waar ik uit kom en ik zing het als een jazz crossover.” D E Z I N GE N D E JU F In de video voor de track verschijnt de 39-jarige zangeres in haar klas op het Arte College en ook daar is ze trots op. “Een zingende docente, samen met haar leerlingen; dat zie je toch niet vaak.” De video is geproduceerd door haar oud-leerling Estelle Levinson van ME Visions. S O C I A L M E D I A - A LB U M LA N C E RI N G De single Just Me is de eerste release van haar nieuwe album die in oktober 2015 via Social Media wordt gelanceerd. De bedoeling is dat er om de zoveel weken een nieuwe single wordt gelanceerd uit het nieuwe album, haar tweede soloalbum in 15 jaar. “Ik ben heel tevreden met hoe het gaat tot nu toe. Hoe zou jij het vinden als iets waar je zo hard aan gewerkt hebt zo snel de nummer 1 positie behaalt?”
S TYLE À L A FA SHI O NI TTA
AFRO MAGAZINE 11
In stijl de herfst in Wat triggert ons weer om de winkels in te gaan? Wat is in de mode en welke kleuren blijven? De kledingkast moet winterproof. Welke kleuren kun je achterlaten in je kast en wat kun je eruit halen? OVE RS I Z E D Jurken en rokken mogen langer. Kuitlang of tot op de grond. Kies voor een rechtvallende jurk, maillot en high heels. H E LE LA N GE W I N T E RJA SS E N Vorig jaar al een enorme trend. Zorg voor een opvallende kleur. Hierin mag je zeker gezien worden.
Chequitta Ristie “La fashionitta” is Budgetconsulent, Blogger en tevens Imago Styliste/Personal
PRINTS Zijn dit seizoen ook niet weg te denken. Streepjes, dierenprints, stippen (polkadots) ruitjes (het liefst zwart-wit) Ben je een fan van zwart-wit dan is deze trend aan jou besteed.
shopper. Ga voor meer inspiratie naar haar Facebook-pagina La Fashionitta en volg haar
SW E AT E R D RE SS Deze look is zeer comfortabel. Combineer het met sneakers voor een stoere look en hoge hakken voor een chique uitstraling. M A N N E N PA K K E N Even geen zin in een jurk? Kies dan voor een mannenpak. Niet weg te denken dit seizoen. Voor een vrouwelijke touch, combineer het met high heels en een clutch. Zie je jezelf al in zo’n stoer pak als First Lady Michelle Obama in bijgaande foto aanheeft? BO N T Ik zie je al denken, BONT? Kies dan wel voor een vriendelijke neppe variant in verschillende kleuren. Dit seizoen ook niet onmisbaar.
De zomer is in volle gang. De jurkjes, bikini’s en sandaaltjes zijn nu prioriteit. Maar heb je al nagedacht over wat de herfst/wintercollectie 2015 ons brengen zal? Als modeliefhebber wil je graag weten wat je dit najaar het liefst in je kast zou willen hebben.
V E T E RLA A RZ E N Laarzen zijn al eeuwenlang een trend, maar dit najaar zit een extra toevoeging bij: veters. We lijken er dit najaar niet omheen te kunnen. TIP: Kies voor een veterlaars met een ronde neus. Deze waren ook te zien op de catwalk bij Altuzarra en Vionnet. Volg deze tips en je bent weer klaargestoomd voor de herfst en wintercollectie 2015. Kies voor een goede basis die past bij je eigen stijl. Zo kan je elk seizoen mee en hoef je telkens maar enkele nieuwe items aan te schaffen.
op instagram/lafashionitta.
12 AFRO MAGAZINE
GEZ OND CO LU M N VI VI A N
Overgewicht in de Afrikaanse diaspora Het Voedingscentrum heeft in 2014 aangekondigd dat de Schijf van Vijf wordt aangepast om meer tegemoet te komen aan vegetariërs, mensen op dieet en mensen met een niet-westerse achtergrond. De vraag blijft alsnog of de nieuwe schijf van vijf een oplossing kan bieden voor de Afrikaanse diaspora. DI(ËTEN) Vaak krijg je van de gezondheidsspecialist of iemand in je directe omgeving te horen dat je gezond moet eten. Maar hoe doe je dat? Hoe houd je rekening met de cultuur? En wat mag je dan wel eten? Ik vertel dit omdat ik jarenlang met overgewicht worstelde zonder te realiseren dat ik mijn gezondheid (en daarmee mijn leven) op het spel zette. Ik heb jarenlang van alles geprobeerd om af te vallen. Ik dronk maaltijdshakes, sloeg maaltijden over en at te weinig in de hoop dat ik voorgoed zou afvallen. Maar dit hielp niet. Ik viel telkens weer terug in mijn oude eetgewoontes en werd net zo zwaar of zelfs nog zwaarder dan voor ik aan mijn dieet begon. Diëten was voor mij jezelf straffen met (verkeerd) eten. VO O RB E E LD O U D E R Voor mij waren de laatste druppels het verlies van mijn oma aan de gevolgen van obesitas en het verlies van een tante aan kanker. Als kersverse moeder wist ik dat ik iets moest doen om mijn overgewicht op een daadkrachtige wijze aan te pakken.
Er zijn veel mensen in de Afrikaanse diaspora die overgewicht of obesitas hebben, of iemand kennen die hieraan lijdt. Bijvoorbeeld een familielid, kennis of klasgenoot. Mijn eigen ouders komen uit Ghana en ikzelf ben geboren en getogen in Amsterdam. Neem eens een kijkje buiten de deur; je hoeft niet ver te zoeken naar mensen met overgewicht. D OOR VIVIAN ACQUAH / FOTO L ES ADU
W
e leven in een westers land, waar hulpbehoevende mensen vaak adviezen krijgen vanuit de westerse ‘Schijf van Vijf’ die door het Voedingscentrum is samengesteld. De Stichting Voedingscentrum Nederland is een semi-overheidsinstelling die gevestigd is in Den Haag en voorlichting geeft over voedsel en voeding aan de Nederlandse bevolking. Hun ‘Schijf van Vijf’ houdt echter geen rekening met de cultuur en gewoontes van de Afrikaanse diaspora.
Als ouder wil ik een voorbeeld zijn voor mijn zoon Orlando, zodat ik later samen met hem kan sporten zonder dat ik word beperkt door mijn gewicht. Daarom ben ik sinds december 2013 tot op heden op eigen kracht 41 kilo afgevallen door voornamelijk 70-80% gezonde & sexy gerechten te eten en 20-30% te sporten. E E N K I P LE K K E R GE VO E L Ik voel me vitaler, energieker, jonger en vrij van allerlei gezondheidsklachten waardoor ik de wereld nu aankan. Het mooie van mijn nieuwe levensstijl is dat ik mijn gezin hierin heb betrokken. Vaak zijn mensen die willen afvallen op zichzelf aangewezen en gaat de persoon er ook alleen mee aan de slag. Maar het Afrikaanse gezegde ‘It takes a village to raise a child’ gaat ook op wanneer je een gezonde levensstijl wilt hebben. Afvallen is namelijk een verantwoordelijkheid van het hele gezin, zodat jong en oud van elkaar leren hoe men een gezonde levensstijl kan hanteren en behouden.
AFRO MAGAZINE 13 Advertorial
OVERG E WIC HT BIJ J ON G ER EN Overgewicht is een onderwerp waar veel mensen mee in aanraking komen. Vooral de jeugd heeft veel te maken met overgewicht en soms ook obesitas. Kinderen die op een jonge leeftijd (ernstig) overgewicht hebben, hebben zowel op jonge als latere leeftijd meer last van één of meerdere gezondheidsproblemen. Dit staat er in het rapport ‘Pediatric overweight: An overview’ (Sherry & Dietz, 2004). G EVOLG EN GEWIC HTS P R O BL EM EN Het gaat dan om gezondheidsproblemen zoals verhoogde bloeddruk, meer risico op hart- en vaatzieken (bijvoorbeeld hartkloppingen, hartinfarct, beroerte), diabetes type 2/suikerziekte, ademhalingsproblemen (bijvoorbeeld slaapapneu, verminderde longfunctie), kanker (bijvoorbeeld slokdarm-, alvleesklier-, borst- en galblaaskanker en dikke darmkanker), angststoornissen (bijvoorbeeld laag zelfbeeld), depressie (bijvoorbeeld niet lekker in het vel zitten, sociale isolatie), onvruchtbaarheid (bij vrouwen), gewrichtspijnen, aandoeningen van de galblaas, aandoeningen van het bewegingsstelsel (bijvoorbeeld artrose). Leven met overgewicht is dus geen pretje, hoewel de één dit anders ervaart dan de ander. Op de lange termijn verkort je hiermee jouw levensduur of -genot. ST I CH T I N G KNOW B ETT ER D O BETTER Vaak denken mensen dat gezond leven en eten niet haalbaar is, omdat gezonde voeding duur is. Daarom heb ik de Stichting Know Better Do Better opgericht. De naam is geïnspireerd door het citaat van Maya Angelou: “Do the best you can until you know better. Then when you know better, do better!” De stichting zet zich in voor het bestrijden van overgewicht en obesitas. Een gezonde levensstijl kan voor iedereen mogelijk zijn ongeacht opleidingsniveau, etniciteit en inkomen. Know Better Do Better wil mensen voeden met de juiste informatie. Want wanneer je beter weet, maak je ook bewustere keuzes. Hierbij houdt de stichting uiteraard rekening met de eetcultuur, zodat iemand die wil afvallen niet te veel concessies hoeft te doen. De bedoeling is dat je een gezonde levensstijl kan hanteren binnen jouw eigen eetcultuur. Vivian Acquah is Healthy Lifestyle Director van Stichting Know Better Do Better. Kijk voor meer informatie op www.stkbdb.nl of stuur een mail naar info@stkbdb.nl.
Hou jezelf en je geliefden gezond. Laat je testen! Lekkere seks, niks mis mee! Maar je moet wel uitkijken voor soa’s (seksueel overdraagbare aandoeningen). Eén op de zeven mensen in Nederland die zich laat testen heeft een soa. Wist je dat dit percentage onder migranten hoger ligt? Zo heeft bijna één op de vier mensen uit Suriname, de Nederlandse Antillen of Aruba die zich laat testen een soa. Hiv wordt ruim twee keer zo vaak gevonden onder eerste generatie migranten dan andere Nederlanders. Bijna de helft van de mensen in Nederland die besmet is met hiv komt oorspronkelijk uit sub-Saharisch Afrika en weet niet dat ze het virus hebben. Je merkt lang niet altijd dat je een soa hebt opgelopen. Chlamydia is zo’n soa waar je vaak niets van merkt, maar die wel ernstige gevolgen kan hebben. Als een chlamydia-infectie bij een vrouw niet op tijd wordt ontdekt kan ze onvruchtbaar worden. Bovendien, als je ongemerkt een soa hebt, kun je die toch overdragen aan je sekspartner(s). Gelukkig zijn de meeste soa’s goed te behandelen. Van chlamydia bijvoorbeeld kun je eenvoudig genezen door een paar pillen te slikken. Sommige soa’s, zoals hiv, kunnen niet genezen. Maar als je op tijd start met een behandeling kan je een goed, lang en gezond leven leiden en heb je veel minder kans om hiv op anderen over te dragen. Voor alle soa’s geldt: hoe eerder je erbij bent, hoe beter. Wil je weten waar je je kan laten testen? Of wil je weten welke soa’s onder bepaalde bevolkingsgroepen vaker worden gevonden? Ga voor testadvies op maat naar de website: www.soaaids.nl/testadvies.
14 AFRO MAGAZINE
Franse scholen verbannen de tyuri A LGE M E N E T YU RI - W E T T E N Zij die het weten zullen vertellen dat er eigenlijk aan het gebruik van de tyuri strikte culturele regels verbonden zijn; bijvoorbeeld dat hoe langer en luider de tyuri, des te meer minachting, En een tyuri maak je naar leeftijdsgenoten en ondergeschikten, maar nooit en te nimmer naar je werkgever of iemand die ouder dan je is. FRA N K RI JK I N D E B A N VA N D E T YU R I De tyuri werd vorig jaar ineens een bekend fenomeen in Frankrijk toen Minister van Justitie Christiane Taubira het maakte naar een journalist tijdens een live tv-interview. Taubira, die werd geboren in Frans Guyana, schrok zelf van haar reactie. In verschillende Europese landen die Afro-gemeenschappen hebben, zijn echter door de jaren heen de culturele regels vervaagd. In Frankrijk schijnt het de onderwijzers ter ore te zijn gekomen dat het hissende geluid dat studenten voor hen maken in de klas, eigenlijk een teken van afkeer is. Verschillende scholen hebben daarom nu besloten het gebruik te bestraffen, schrijft de krant Le Parisien in haar editie van op 1 juni 2015.
De tyuri is verboden op Franse scholen. ‘Le tchip’, zoals de Fransen de Afro-centrische gewoonte noemen, is het afwijzende geluid dat je maakt wanneer je lucht zuigt vanachter je getuite lippen door je tanden heen. In Suriname wordt het een ‘tyuri’ genoemd, in het Caribisch gebied ‘teeth-sucking’ of ‘chupps’.
S C HO O LD I RE CT E U R A A N HE T WO O RD “Ik groeide op in Afrika en weet hoe vulgair de tyuri is. Toen ik jong was, was het verboden om het naar anderen te doen,” vertelde Eric Bongo, onderdirecteur van een middelbare school in Parijs. Zijn school is één van de scholen waar het gebruik, op zijn aandringen, verboden werd. A A N S LAG O P VRI JHE I D VA N M E N I N G S UIT ING Voor sommige mensen neigt het verbod naar inbreuk op de vrijheid van meningsuiting. “Vandaag doen we de vrijheid van meningsuiting eer aan”, schreef @ShayRavoson op Twitter. @LEOCLICsprong er sarcastischer mee om: “Ik stel voor dat we het slurpen bij het koffie apparaat verbannen nadat we de #Tchip verboden hebben.”
DOOR MARVIN HOKSTAM
Naschrift eindredactie
ook niet naar de politie toe.
benadrukken. In Nederland
inheemsen zijn de oorspron-
onderwijs Hindoestanen,
Afro Magazine:
Een algemeen verbod erop zou
zal dat niet anders zijn. De
kelijke bewoners van het land.
Chinezen, Javanen en natuur-
echter voor veel opschudding
bedoelde groep mensen wordt
Hun kinderen maken nu ook
lijk de Afro-Surinaamse popu-
Stop je vinger in je 8@X#! Zo
zorgen. De uit Suriname in
ook gevormd door mensen die
onlosmakelijk deel uit van de
latie hebt om les aan te geven?
zou de tyuri in Nederland,
Nederland wonende etnische
afstammen van de Nederland-
Nederlandse samenleving.
Inderdaad, zij maken allemaal
meeverhuisd uit het Caribische
groep personen is niet
se boeren (en dus wit zijn).
Een verbod op het maken
een grote tyuri wanneer je hen
Nederland als het Koninkrijk
specifiek van Afro-Afrikaanse
En dan kennen we verder alle
van tyuri’s op Nederlandse
verbiedt om hun afkeuring te
der Nederlanden, vertaald
komaf.
rassoorten mensen, die door
scholen kan dus voor veel
mogen geven!
de Nederlanders indertijd naar
ophef zorgen. Bedenk dat je in
moeten worden. Je mag dus geen tyuri maken voor leden
Iedereen in dat land maakt
Suriname zijn gelokt om er een
een klas van een school in het
van het Koninklijke huis en
tyuri’s, vooral om afkeur te
toekomst op te bouwen. De
basisonderwijs en in het hoger
BI Z
AFRO MAGAZINE 15
Suzette Dumfries
Onze Vrouw op Wall Street Suzette Dumfries is nog in gesprek wanneer ik plaatsneem op een bank die overigens een echte Le Corbusier blijkt te zijn; een zeer comfortabele bank, ontworpen door een architect die naast het maken van prachtige designs ook zijn leven wijdde aan het verbeteren van leefomstandigheden in overbevolkte steden. DOOR ANASTASIA CROHN
H
Het kan bijna geen toeval zijn dat Dumfries juist zijn ontwerp koos voor in haar kantoor. De half Surinaamse, half Haïtiaanse runt immers een investeringsbedrijf dat investeert in het verbeteren van de leefomstandigheden van minderbedeelden. En daarvoor reist Dumfries de hele wereld rond. Zij is een dame waar je op mag wachten, besluit ik. Maar wanneer ze eindelijk klaar is om mij te ontvangen, verontschuldigt ze zich er uitbundig voor dat het zo lang duurde. Haar kantoormuur is versierd met foto's van elegant geklede zwarte mensen; ik complimenteer haar ermee. "Nou, het is goed om omringd te zijn door mijn voorouders. Ze herinneren me elke dag aan de weg die ze voor mij geplaveid hebben." En toen herinnerde ik mij haar krachtige achtergrondverhaal. Haar Haїtiaanse betovergrootvader was Keizer Faustin I van Haїti. Voordat hij keizer werd, vocht hij mee tijdens de slavenopstand van 1791 en de Haïtiaanse Revolutie van 1804. Haar Surinaamse grootvader was Johannes Paulus Dumfries. Hij was de zoon van een bevrijde slaaf die in 1905 medeoprichter was van Landbouwers Leenbank Domburg; de eerste Agrarische Bank van Suriname die gebaseerd was op de principes van Raiffeissen. Een belangrijk doel van de bank was om armoede onder ex-slaven en hun nakomelingen te verlichten door toegang tot kapitaal te verlenen aan boeren, zodat zij land konden kopen. "Mijn vader vertelde me wat mijn grootvader deed om bij te dragen aan de toekomstige context van zijn land en leerde me dat er ook van mij werd verwacht iets te doen met dat erfgoed en hetzelfde te bereiken." En dat deed ze. Haar op Wall Street gevestigde JP Dumfries Corporation investeert in landbouw, hernieuwbare energie, technologie en toerisme om economische ontwikkeling in het Caribisch gebied te stuwen. Met zo'n krachtig verhaal had ik verwacht dat zij een ongenaakbare vrouw zou zijn; een beetje arrogant met weinig tijd voor praatjes en een
strak schema vol afspraken die ze niet makkelijk zou verzetten. Maar niets bleek minder waar. "Ik zie mezelf als het resultaat van een levensreis die tot nu toe drie fasen heeft gehad. In mijn eerste fase heb ik mijn energie gestoken in het onderhandelen met mezelf en de wereld over wie ik was. Het ging om het ‘zijn’. In de tweede fase ging ik een rat race tegen mezelf aan om te bepalen wie ik wilde worden. Het ging hierbij om het ‘worden’. Een academische titel en een functie die mijn financiële status of mijn positie zou weerspiegelen. Nu zit ik in de meest lonende fase. De fase waar het gaat om wat ik wil betekenen voor anderen, voor de wereld." De Wall Street executive heeft zich toegewijd aan Impact Investing: een win-win situatie waarbij en bedrijf investeringen doet om financiële opbrengsten te behalen én positieve maatschappelijke effecten en milieu-effecten te bereiken. De missie van de JP Dumfries Corporation wordt omschreven als 'het creëren van duurzame economische empowerment'. Het bedrijf investeert in de economische ontwikkeling van programma’s, organisaties en bedrijven. Dumfries wil per 2020 maar liefst 2 miljard USD investeren in agribusiness, hernieuwbare energie, technologie en toerisme in het Caribisch gebied. “Ik zie een gedeelde Caribische toekomst waar de agrarische sector nieuw leven is ingeblazen, waardoor we als regio eens te meer een belangrijke bron van voedsel zijn in de wereld. Haïti en St. Lucia hebben een leidende rol”, vertelt Dumfries. “Ik zie een gezamenlijke Caribische toekomst waar we de wereld repliceerbare modellen bieden voor duurzaam toerisme en natuurbehoud. Hier zie ik voor Suriname een voortrekkersrol. En ik zie een toekomst waarin wij als een hele regio 100% onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen en voorbeeldig zijn in het gebruik van hernieuwbare energie. Ik zie Aruba als de pionier in deze’’, aldus Dumfries. "Economische ontwikkeling en vormgeven aan de toekomstige context van samenlevingen zit in mijn bloed. Daarnaast draag ik ook het Caribisch gebied in mij en met name Haïti, Suriname, Aruba. Ik ben persoonlijk betrokken bij het creëren van mogelijkheden voor duurzame economische ontwikkeling die zijn gericht op het creëren van de gedeelde en gezamenlijke Caribische toekomst." Haar miljardeninvestering zal zeker niet de enige financiële bron zijn die nodig is voor haar grote ambitie in de Cariben. Maar voor iemand met zulke grote ambities, kun je je afvragen waarom ze koos voor de diehard wereld van Wall Street. "Dit is het financiële ader van de wereld. Waarom zou ik niet precies hier willen zijn? Noem een betere plek van waaruit dit te bewerkstelligen valt.” Ik glimlach en zeg dat ze zichzelf eigenlijk de engel van Wall Street mag noemen. Ze haalt haar schouders op en glimlacht. "Ik vind die uitdaging best wel spannend.
Suzette Dumfries
16 AFRO MAGAZINE
Ghana biedt Recht van Verblijf
M
arley is de eerste persoon aan wie Ghana het zogenaamde ‘Recht van Verblijf’ heeft verleend. Het land, dat ooit één van de belangrijkste aanvoerhavens voor de trans-Atlantische slavenhandel was, heeft tegenwoordig de reputatie van een moderne staat met een voortrekkersrol voor haar beleid ten opzichte van de Afrikaanse diaspora. De Ghanese overheid biedt voor mensen van Afrikaanse origine de mogelijkheid, ongeacht hun woonplaats en geboorteland, om zich er te vestigen en hun herkomst te herstellen of beter te leren kennen. Het ‘Recht van Verblijf’ valt onder de Ghanese Immigratiewet van 2000. Personen die er gebruik van maken mogen ongehinderd Ghana binnentreden, in het land wonen en indien gewenst weer vertrekken. MAZEN IN DE WET Het Ghanese residentie-programma is wel aan bepaalde regels verbonden. Zo dient degene die zich wil hervestigen in of emigreren naar Ghana minimaal 18 jaar te zijn, een verleden van goed zedelijk gedrag te hebben, financieel onafhankelijk te zijn en vooral geen strafblad te hebben.
Rita Marley / FOTO:
ISLAND VIBES
Rita Marley, de weduwe van Bob Marley, werd in augustus 2013 benoemd tot ereburger van haar nieuwe thuisland Ghana. Nana Afua Adobeya, zoals Sista Rita in Ghana heet, heeft sinds ze er meer dan 10 jaar geleden naartoe verhuisde, verschillende sociaalmaatschappelijke projecten gestart. “Mrs. Marley zet bij iedere gelegenheid haar unieke naam in om Ghana uit te dragen en om de rol die ons land speelt op pan-Afrikaans en toeristisch vlak te presenteren,” zei de regering in de aankondiging. VERTALING: EWEN CICILSON / FOTO: ISLAND VIBES
Maar volgens Nana-Adjoa Kwarteng van de Ghana Internationale Kamer van Koophandel in de Verenigde Staten, heeft de huidige wet mazen die tot toekomstige juridische problemen zou kunnen leiden. "Iemand kan, op grond van raciale discriminatie, in opkomst komen tegen een dergelijke regel. Want wat betekent het om van Afrikaanse afkomst te zijn?", vraagt Kwarteng zich af. Hij noemt gevallen, zoals die van Craig Cobb, een witte Afrikaanse nationalist, die ontdekte dat hij 14 procent sub-Saharaans Afrikaans is. Volgens Kwarteng zou dit een complex geval zijn om op te lossen. Is hij een uitzondering op de regel? Misschien moet de uitleg specifieker zijn, echter weet ik niet hoe dit omschreven kan worden zonder uiterst discriminerend over te komen”, zegt Kwarteng. DE ERVARINGEN VAN TAMESHIA Volgens de Afro-Amerikaanse Tameshia Rudd-Ridge die in september 2014 verhuisde naar de Ghanese hoofdstad Accra en daarvoor woonde in Rwanda, is er enige verwarring over de wet. Momenteel is er een bloeiende gemeenschap van zwarte emigranten uit de Caraïben, Brazilië en de Verenigde Staten in Ghana. Volgens Rudd-Ridge is er echter een generatiekloof tussen de Afro-Amerikanen. “Sommige zwarte Amerikanen vestigden zich in de jaren zestig in Ghana, toen ze aangemoedigd werden door Kwame Nkrumah, Ghana's eerste president en de leider van de Pan-Afrikaanse beweging. Nu zijn er nieuwe zwarte Amerikaanse emigranten zoals ik, die zich in Ghana hebben gevestigd om een significante rol in de ontwikkeling van het land te spelen en economische kansen na te streven”. Rudd-Ridge maakt deel uit van het team achter een website en app genaamd 'Tastemakers Afrika'. Dit bedrijf wil de heersende indruk wegwerken die mensen hebben over reizen
AFRO MAGAZINE 17
Braenworks linkt creativiteit met ondernemen in Afrika. Rudd-Ridge noemt als één van de grootste uitdagingen van ondernemen in Ghana de onregelmatige stroomvoorziening, maar vertelt dat dit alleen maar haar creativiteit uitdaagt. DE ERVARINGEN VAN MONA De Afro-Amerikaanse Mona Boyd verhuisde 22 jaar geleden met haar man en zoon naar Ghana. Ook zij heeft gebruikgemaakt van het recht van woonplaats en beschikt nu over een dubbele nationaliteit. “Ik hoorde rond 1998 van de Wet op Verblijf en ik vroeg de dubbele nationaliteit rond 2000 aan. Mijn man en ik zagen zakelijke mogelijkheden in het land, dus besloten we onze banen in de privéindustrie in Amerika op te zeggen en naar Ghana te verhuizen om ons eigen bedrijf te starten", vertelt Boyd. Het bleek een enorme uitdaging. "Toen mijn man en ik begonnen te ondernemen was het zeer moeilijk. De zakelijke infrastructuur bestond (nog) niet, telefonische communicatie was bijna onmogelijk en goed opgeleide arbeidskrachten waren uiterst moeilijk te vinden. Niets werkte zoals het zou moeten," vertelt Boyd. en wij hadden geen trackrecord in Ghana. Hierdoor konden we vijf jaar lang geen lening krijgen van de bank. Veel mensen die toen net als zij ook de overstap waagden, gaven de moed op en gingen terug naar hun geboorteland. Boyd en haar familie besloten vol te houden en uiteindelijk heeft het hen voordeel opgeleverd. Boyd en haar man bezitten nu twee bedrijven in Ghana: Avis autoverhuurbedrijf en Landtours Ghana, een bedrijf dat tours door Ghana en andere landen op het Afrikaanse continent organiseert. “Ik ga nog regelmatig terug naar de VS, minstens viermaal per jaar. De meeste van deze bezoeken zijn zakelijk van aard. Veel van onze cliënten wonen daar en ik ben ook geboren in Amerika; het was mijn thuis voor het grootste deel van mijn leven. Ik mis het gemak van Amerika wel.” BUREAUCRATIE Boyd is bezorgd dat andere zwarte Amerikanen die ook geïnteresseerd zijn in het Recht van Verblijf problemen zullen ondervinden bij het navigeren door de lokale bureaucratie in Ghana. “De meeste Afro-Amerikanen hebben over de wet gehoord, maar weten niet hoe zij een dubbele nationaliteit moeten aanvragen,” zegt Boyd. Het is lastig om erachter te komen waar je naartoe moet gaan en wat er precies benodigd is. Boyd: “Ik ben niet op de hoogte van schriftelijke richtlijnen en instructies hoe je de dubbele nationaliteit moet aanvragen.” Het 'Recht van verblijf' werd 14 jaar geleden geïntroduceerd. Rita Marley, de weduwe van Bob Marley, is de eerste persoon aan wie het recht is verleend.
Op 11 september gaat een nieuwe onderneming van start in Rotterdam. Braenworks NV noemt zichzelf een frisse onderneming met een specialisten-netwerk van creatieve geesten en gerijpte zakenmannen en vrouwen. “Creativiteit is hét toverwoord in de zakenwereld anno 2015. Hoewel beiden inspiratie als vertrekpunt hebben spreken de gemiddelde creatieveling en zakenman niet of nauwelijks elkaars taal. Wij slaan een liefdevolle brug tussen de creatieve en de zakelijke wereld en wil(len) daarmee de levens van beide soorten ondernemer(s) een klein stukje aangenamer maken,” vertelt de onderneming op haar website.”Business heeft een creatief hart en een creatief hart wil een gezonde business.” Het doel is om de business know-how toegankelijk te maken voor iedere ondernemer die er, al dan niet bewust, naar op zoek is. Braenworks helpt ondernemers zowel strategisch als praktisch, bijvoorbeeld door een leuke activiteit of project te vertalen naar een interessante business case. Aan de andere kant ontsluit Braenworks voor bedrijven een groot en divers netwerk van creatieve ondernemers die staan te poppelen om hun energie op de markt los te laten. Braenworks is een initiatief van Serena Vlieger, Veruschka Tay en Kevin de Randamie, beter bekend onder zijn artiestennaam Blaxtar. Laatstgenoemde zag veel creatieve ondernemers en ondernemingen met waardevolle activiteiten omvallen als gevolg van een gebrek aan commerciële kennis en netwerk. Hij benaderde Tay en Vlieger, beiden business developers, om samen te kijken of er iets gedaan kon worden. Kevin de Randamie, Blaxtar
Na een jaar onderzoek is Braenworks het antwoord op die vraag. “Het deed mij gewoon pijn om te zien dat zoveel getalenteerde en visievolle mensen hun projecten amper van de grond krijgen”, aldus Tay. De Randamie vult haar aan: "Dus is het alleen maar goed om die lessen die we met z'n allen hebben geleerd te delen, zodat we sneller groeien als geheel. Er zit zoveel meer kracht en waarde in creatie dan de dragers van die creativiteit snappen. Ik zie dat we met Braenworks iets kunnen bijdragen aan die emancipatieslag. Ik voel dat we dat zeker kunnen." Tijdens de lancering op 11 september in het WTC Rotterdam, staan gepland: inspirerende seminars van o.a. topmuzikant Typhoon, succesvol internetondernemer Eelco de Boer en Artie Debidien, IT Director bij de NIBC Bank en voormalig IT & Operations Director van Knab/ Aegon. De onderneming is een partnership aangegaan met het World Trade Center in Rotterdam. Zo zullen er regelmatig informatieve en inspirerende sessies worden gehouden in het Business Center. Ook kunnen ondernemers via Braenworks 24 uur per dag gebruikmaken van de werkplekken in het Business Center. Logischerwijs vindt de lancering van Braenworks ook plaats in het WTC en zal het bedrijf er kantoor houden. Voor meer informatie over de sessies of de korting op werkplekken kan contact worden opgenomen met Braenworks via de website.
18 AFRO MAGAZINE
Club Su: netwerken, samenwerken, versterken Wij willen die brug slaan’. Club SU is een online platform met exclusieve aanbiedingen die worden aangeboden door Surinaamse ondernemers in Nederland en Suriname. De organisatie werd in 2013 opgericht en heeft ten doel om iedereen die affiniteit heeft met Suriname en de Surinaamse gemeenschap te bereiken via een lifestyle platform. I E T S E I GE N S ‘Voordat ik met Club Su startte was ik betrokken bij de ontwikkeling van de Sranan Taki app. Toen zag ik de potentie om iets te doen met de Surinaamse markt. Er was een bepaalde behoefte voor iets eigens, dus dat werd Club Su: een cross mediaal platform waarop de Surinaamse gemeenschap en business bij elkaar kwamen. En dat ondernemers de gelegenheid biedt om samen te werken. Er is heel veel potentie en er zijn veel specialismes, maar te weinig samenwerking,’ vertelt Naarendorp.
Wie eens de ZIP & ZO borrel van Club van Club Su bezocht heeft, weet al wat er te verwachten valt: een gezellige sfeer, leuke, intelligente mensen, muziek en lekkere hapjes. ‘Onze ZIP & ZO borrel voldoet volledig aan de behoefte om op een vrijdagavond, na een drukke week, even te ontspannen in een relaxte sfeer’, vertelt initiator Harvey Naarendorp. Door HOX Projects
M
aar de intentie is om het te ontwikkelen tot nog meer. Bij de laatste editie op 26 juni 2015 konden zakenlieden hun waar exposeren en verkopen, en verzorgde Businesscoach en TEDx Speaker/Author Ruth Sinkeler een lezing over ‘sexy leadership’. BR U G SL AAN ‘Voor veel mensen is ZIP & ZO een goede plek om te netwerken, maar we zijn de formule nog verder aan het aanscherpen’, vertelt Naarendorp. Het idee is om voor de doelgroep zzp-rs en eenmansbedrijven ingangen te creëren. ‘We willen bijvoorbeeld uiteindelijk investeerders uitnodigen. Of misschien dat banken een startersdesk opzetten bij onze borrels? Een groot deel van de jonge ondernemers heeft een specialiteit en wij willen kijken waar wij hen kunnen helpen naar die financiële push. En weet je: er zijn wel veel investeerders die geїnteresseerd zijn in de alternatieve zakelijke markt, maar die niet in aanraking komen met onze doelgroep. Zij gaan naar andere borrels.
Hij zegt dat het platform verschillende kanalen behelst: een website; de webshop die aan aanbieders van producten de mogelijkheid biedt om er hun aanbiedingen te plaatsen. De website heeft ook een nieuwskatern en een evenementenkalender. Daarnaast is er voor mensen die Suriname willen bezoeken ook een pagina met links en informatie over hotels en restaurants, autoverhuurbedrijven en dergelijke. Club Su heeft ook een nieuwsbrief waarop zo’n 3.000 mensen zijn geabonneerd. Deze verschijnt één keer per twee weken. De organisatie biedt verder loyale volgers de mogelijkheid om Club Su card member te worden; met dit pasje krijgt men extra kortingen, aanbiedingen en extraatjes bij evenementen waar Club Su een relatie mee heeft. Card members kunnen ook daarnaast spaarpunten vergaren voor alle producten die op de site te koop zijn. Naarendorp vertelt dat zijn organisatie ook zwaar op social media zit. ‘Al onze kanalen versterken elkaar,’ zegt hij. ‘Bij ons draait het om netwerken, samenwerken en elkaar versterken. En dat bieden we onze leden aan.’
Shop.club-su.com
AFRO MAGAZINE 19
De tuin van verloren zielen Deze roman, die gaat over de Somalische burgeroorlog, lees je vol verwondering. Je krijgt een verhaal voorgeschoteld met beklemmende uitzonderingen op de regel van absurdisme, geloof, hoop, seksisme en ook liefde. Dit is de tweede roman van schrijfster Nadifa Mohamed. Het boek is aan te bevelen voor iedereen die een mening wil vormen over het vluchtelingenvraagstuk en alle beroepsgroepen die met vluchtelingen te maken hebben. Een recensie door Henry Strijk
I
n Somalië zijn militairen aan de macht die hun macht zien tanen door rebellen van verschillende clans die steun krijgen van de National Freedom Movement (NFM). De in Londen wonende Somaliërs richtten de NFM op om de gewapende strijd tegen de dictatuur in hun vaderland te beginnen. Grote vluchtelingenkampen die zonder USAID - een onafhankelijk Amerikaans agentschap onder begeleiding van het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken - niets meer zouden zijn dan een plek op de wereld waar anarchie de dienst uitmaakt, hoewel er enige ordening is voor wat betreft het smokkelen van hulpgoederen.
D OOR H ET OOG VAN DE V R O U W De Tuin van Verloren Zielen speelt zich af in 1988. Door de ogen van drie Somalische vrouwen, volg je hun ervaringen in eigen land: de negenjarige Dego die het vluchtelingenkamp waar ze is geboren verliet, naar de stad gelokt met de belofte van een nieuw paar schoenen; Kawsar, een eenzame weduwe, die aan haar huis gekluisterd is nadat ze vreselijk is mishandeld door de politie; En Filsan, een jonge vrouwelijke soldaat, die vanuit hoofdstad Mogadishu naar het noorden trok om rebellen tegen te houden die aan een opmars bezig zijn.
uit het ziekenhuis zijn gezet toen het leger de inrichting vorderde; zwerfkinderen en gekken die zijn ontsnapt toen een granaat insloeg op het krankzinnigengesticht; zakken van soldaten puilen uit van de horloges en geld dat ze in beslag hebben genomen; politieagentes die folteraars zijn; dierenartsen die mensen behandelen; leraren die spionnen zijn; en gewapende kindrebellen. Maar het leven is er soms ook ‘normaal’ en men gaat ook wel eens naar de film. Sommige films worden meerdere keren gezien, zoals die met de favoriete acteur Kirk Dabagalaas (Kirk Douglas). EE N B I T T E RZ O E T VE RLA N GE N De jongeren blijven leergierig en zetten zich ook in voor de Somalische alfabetiseringscampagne ‘Haddaad taqaan bar, haddaanad aqoon baro’, oftewel: leer het anderen als je het kent, leer het zelf als je het niet kent. Ik moet alleen zien dat ik hier wegkom en dan kan ik alles worden wat ik wil. Deze gedachtegang lijkt actueel, van toepassing op het vluchtelingenvraagstuk en toch tegenstrijdig. Veel Somalische vluchtelingen verlangen namelijk naar knapperige sambuusi met lamsvulling, gegrilde vis met gekruide zoete vermicelli en warme bajiye. Druipend van de olie, gedoopt in groene chilisaus OVE R N A D I FA M O HA M E D Somalië is het geboorteland van Mohamed. Samen met haar familie verruilde ze haar geboortestad Hargeisa op vijfjarige leeftijd voor Londen. Later studeerde zij geschiedenis en politicologie in Oxford. Met het boek schrijft zij een aanklacht tegen oorlog. Want oorlog is niet goed, maar toch kennen we het nog steeds. Het gevoel kan je bekruipen dat je één en al ellende voorgeschoteld krijgt, maar de drang om te weten hoe ontmoetingen en het zwerven door de puinhopen aflopen is de kracht van deze roman. Erdoorheen gloort er gelukkig hoop aan de horizon.
In een oorlogsgebied is de vrouw zeer vindingrijk. Ze knipt oude katoenen jurken in rechthoekige stukken die ze kan opvouwen om als maandverband te gebruiken. Somalische vrouwen zijn net als hun mannen - voor zover ze die hebben - trouw aan hun Islamitische religie en cultuurpatronen, waaronder de vrouwenbesnijdenis. Over dit laatste wordt openlijk gesproken, vooral wanneer de vrouw niet besneden is. D E H E E RS ENDE C HAOS Zo gedetailleerd als ze smakelijke Somalische gerechten beschrijft, schrijft Mohamed ook over de chaos. Bewoners zijn gevlucht bij het eerste bombardement, maar er zijn ook achtergebleven bejaarden en invaliden; patiënten die
Nadifa Mohamed
De tuin van verloren zielen Nadifa Mohamed Paperback: €19.95 Ebook: €12.99
20 AFRO MAGAZINE
Brian Silos
Strijd tegen pesten ner/-coach, algemeen coördinator van leiders en trainers bij voetbalvereniging de Zwaluwen en student Juridische Dienstverlening bij Inholland Rotterdam. Jacky, die bestuurskunde studeerde aan de Erasmus Universiteit, zit in de gemeenteraad van Vlaardingen. Brian zegt zijn taak als fulltime huisvader met liefde te vervullen: de huishouding, de kinderen klaarmaken, ze naar school brengen en later weer ophalen. Hij vindt het een voorrecht. Het geeft hem ook de ruimte om zich op zijn thuisstudies te richten en zich in te zetten voor zijn andere passie: zijn stichting AntiPesto die pesten tegengaat.
Toen Brian Silos een aantal jaren geleden nog volop toerde en zijn publiek vermaakte met hiphop, rap en gospelmuziek, was zijn artiesten naam Cream. Hij zat toen met zijn groep VORM die tweede werd van ‘De Grote prijs van Nederland’, nog eens in het voorprogramma van Montell Jordan, trad op bij MTV Roemenië, EO festival (Evangelische Omroep), Raymann is laat en in Paradiso. Door Jerio Doelgani
I
n binnen- en buitenland was hij met of zonder band een graag geziene gast. Tegenwoordig zet hij zich in om met zijn stichting AntiPesto het fenomeen pesten te bestrijden.
VAN SCH O F F I E N AAR F U L LT I M E HU I S VA D E R Brian is in Suriname geboren en was vier jaar toen hij naar Nederland verhuisde. Samen met zijn moeder ging hij wonen in Vlaardingen. In zijn vroege tienerjaren vertrok hij terug naar Suriname om bij zijn oma in het inheemse dorp Bernarddorp te gaan wonen. Hij liet het schoffiesgedrag dat zijn moeder ertoe had gedreven hem weg te sturen achter zich, bekeerde zich, maakte in Suriname de Technische School af en kwam terug naar Nederland. Hier rondde hij de MTS af en ging daarna het leger in. Hij trouwde met zijn Jackie, met wie hij nu zes kinderen heeft. Brian is fulltime huisvader, voorganger, voetbaltrai-
VA N P E S T E R N A A R B E S T RI JD E R Het begon tijdens een workshop waarbij een jongerenwerker jongeren motiveerde het maatschappelijk onderwerp ‘Pesten’ aan te snijden en het een stem te geven middels film, muziek en sport. De jongerenwerker stimuleerde de jongeren oplossingsgericht te werken door ze bij elkaar te brengen in werkgroepen, en te brainstormen over hoe ze kwetsbare groepen kunnen helpen en de leefbaarheid van hun eigen omgeving kunnen bevorderen. Gedreven om te doen wat past in zijn christelijke levensstijl, startte Brian in april 2013 de anti-pestbeweging AntiPesto. “Pesten heeft niet alleen te maken met een dader en een slachtoffer; ook de omgeving is bij pesterij betrokken. Wanneer omstanders pesten niet tegengaan is dat een aanwijzing over hun houding en bewustzijn”, verklaart Brian. In zijn visie mag plagen tot op zekere hoogte. “Maar wanneer plagen kwetsend wordt en niet te stoppen is, is de grens van lol overschreden. Vooral wanneer een dader door omstanders wordt aangemoedigd.” Brian wil het vraagstuk pesterij zoveel mogelijk belichten en uitdiepen. Zijn inspiratie haalt hij uit de keren dat hij zelf getuige is geweest van pesterij. “Ik ben me er ook van bewust dat ik weleens zelf heb gepest en schade heb aangericht. Ik vind die gewaarwording vreselijk.” A N T I - P E S T B E W E GI N G W E RP T VRU C HT EN AF Vandaag de dag moedigt Brian een groep jongeren aan liedjes te schrijven over sociale en maatschappelijke vraagstukken. De eerste productie is al een feit; ‘See you@Lentiz’ werd speciaal door hen geschreven voor de opening van een scholengemeenschap in Rotterdam. Met een ander groepje dat deelnam aan de workshops produceert Brian een film over pesten, genaamd ‘Buitenspel’, die later dit jaar wordt uitgebracht. Hiervoor werkt hij nauw samen met schrijfster Fiona Hack die een bundel publiceerde aan de hand van een schrijfwedstrijd over pestverhalen.
AFRO MAGAZINE 21
'Ze doen het goed, maar hebben een andere strategie nodig. Ze hebben méér sturing nodig dan ze in de huidige situatie hebben. Een strategie waar ze spelers ontwikkelen en vervolgens verkopen'
Aliko Dangote aast op Arsenal De beste club van Engeland Arsenal Football Club − ook wel Arsenal genoemd − is een voetbalclub uit Londen die uitkomt in de Premier League, oftewel de hoogste Engelse profcompetitie. Sinds 1919 speelt Arsenal onafgebroken voetbal op het hoogste Engelse niveau en is daarmee recordhouder. Dit duurrecord zal voorlopig niet gebroken worden. Diverse keren wonnen ze de titel in de Premier League, de laatste keer in het seizoen 2003/04 waarin ze het hele seizoen niet verloren.
Aliko Dangote, Afrika’s rijkste zakenman heeft bevestigt dat hij van plan is een bod te doen om de Britse voetbalclub Arsenal te kopen. De 58-jarige Nigeriaan, die op de 67ste plek staat van de ‘rich list’ van Forbes Magazine en een geschat vermogen heeft van €16 miljard, zegt sinds de jaren ’80 een grote Arsenal-fan te zijn. Door Amarachi Onwuachu Handelaar in hart en nieren Dangote die – na President Barack Obama – ook wel de tweede belangrijkste zwarte man op aarde genoemd wordt, komt uit een familie van handelaars in Nigeria’s tweede grootste stad Kano. Hij studeerde Bedrijfskunde aan de universiteit van Cairo en betrad de zakenwereld op zijn 21e met een lening van zijn oom. Dangote verdiende zijn fortuin door meerderheidsaandeelhouder te worden in grote cement-, bloem- en suikerbedrijven. Dangote Sugar bezit 90 procent van de markt in Nigeria, een land met meer dan 170 miljoen inwoners.
De hoogste bieder Dangote gaf eerder aan dat hij nog een bod zou doen om de club te kopen, zodra zijn eigen bedrijven een bepaald niveau bereikt hebben. In 2010 deed hij een bod op het 15-procent-aandeel van Lady Nina Bracewell-Smith, maar zij verkocht dit uiteindelijk aanStan Kroenke. Momenteel vormen deze Amerikaan en de Rus Uzbeki Alisher Usmanov de grootste aandeelhouders van Arsenal. Zij bezitten respectievelijk 66,64% en 29,11% van de rechten. Het lijkt erop dat Dangote er nu klaar voor is om een meerderheidsaandeel te kopen, hetgeen hem tot de rijkste clubeigenaar in de Premier League zou maken. In een gesprek met de BBC gaf hij aan dat zijn nieuwe olieraffinaderij in Nigeria, die in 2018 wordt geopend, hem van de nodige financiën zou voorzien om nog een bod te doen na zijn mislukte poging. Strategie op de schop Terwijl Dangote graag zijn eigen aandeel in Arsenal koopt, wilt hij ook dat de club haar strategie verandert. “Ze doen het goed, maar hebben een andere strategie nodig. Ze hebben méér sturing nodig dan ze in de huidige situatie hebben. Een strategie waar ze spelers ontwikkelen en vervolgens verkopen,” aldus Dangote.
22 AFRO MAGAZINE
VN: 10 jaar aandacht voor Afro D E M I SS I E VA N D E VN De VN-missie is dat personen van Afrikaanse afkomst in al haar lidstaten wereldwijd volledig genot ervaren van mensenrechten en fundamentele vrijheden. Van de lidstaten wordt verwacht dat zij meewerken aan de ontwikkeling van nationale actieplannen en de formulering van overheidsbeleid. Het doel is om alle vormen van Afrophobia wereldwijd te bestrijden, waaronder: vooroordelen, stereotypen, beledigingen, uitsluiting op basis van huidskleur, achterstelling en alle andere neveneffecten. De omstandigheden waarin mensen van Afrikaanse afkomst leven en de problemen die zij ondervinden verschillen van land tot land en van regio tot regio.
De trans-Atlantische slavenhandel, slavernij en het kolonialisme hebben de ontwikkeling van Afrika gestagneerd en het Westen verrijkt. Daarnaast worden mensen van Afrikaanse afkomst uit de diaspora dagelijks geconfronteerd met racisme en ‘Afrophobia’. Om deze problemen tegen te gaan, heeft de Verenigde Naties op 10 december 2014 het Internationaal Decennium voor mensen van Afrikaanse afkomst uitgeroepen. Het Decennium is op 1 januari 2015 van start gegaan en duurt tot 31 december 2024. In deze tienjarige periode staan de thema’s ‘Erkenning, Rechtvaardigheid en Ontwikkeling’ centraal. D oor Vanessa Braams /Foto: M art in Dixon (VN)
Drummers bij de lancering van International Decade for People of African Descent, op 10 december 2014, bij het Secretariaat van de Verenigde Naties in New York.
De erkenning van mensen van Afrikaanse afkomst als een aparte groep is van groot belang voor de vergroting van hun zichtbaarheid om hun mensenrechten te beschermen en te weten wanneer deze worden geschonden. Rechtvaardigheid houdt in dat er wordt erkend dat de voorouders van mensen van Afrikaanse afkomst het slachtoffer zijn geweest van het slavernijsysteem en hedendaagse afstammelingen nog steeds gevolgen hiervan ervaren. Verder beschouwt de VN het Decennium als een goed instrument om programma’s en projecten te realiseren die de sociale en economische ontwikkeling van mensen van Afrikaanse afkomst wereldwijd te stimuleren. VN-ERKENNING GEVOLGEN ZWARTE BLADZIJDE UIT GESCHIEDENIS In artikel 158 van de Durban Declaration and Program of Action (DDPA) wordt door de VN-lidstaten erkend dat het verleden van mensen van Afrikaanse afkomst wereldwijd - maar met name in de zogenaamde ontwikkelingslanden waar slavernij is bedreven - bijdraagt aan armoede, onderontwikkeling, marginalisering, sociale uitsluiting, economische verschillen en instabiliteit. Het uitroepen van het Decennium voor mensen van Afrikaanse afkomst is een noodzakelijk goed, maar niet van de ene op de andere dag tot stand gekomen. Het was een lange strijd waarin diverse maatschappelijke organisaties en werkgroepen betrokken waren. Maar ook de lidstaten van de Verenigde Naties en de Afrikaanse landen hebben hierin een grote rol gespeeld, aldus de Surinaams-Nederlandse Barryl Biekman, voorzitter van de African Union-African Diaspora Sixth Region (AUADS) en lid van het Comité van Good Will Ambassadeurs.
D E S C HRE E U W O M P O LI T I E K E A A N DACHT I N N E D E RLA N D In Nederland ging de aandacht voor dit wereldwijde probleem niet van een leien dakje. Voorafgaand aan de lancering van het Decennium voor mensen van Afrikaanse afkomst is er de afgelopen 13 jaar door de DECADE Coördinatie Werkgroep Nederland (DCWN) op diverse momenten bij de verantwoordelijke Nederlandse autoriteiten tevergeefs aandacht gevraagd voor de uitvoering van de Durban Verklaring en het Programma van Actie 2001 en alle aanverwante resoluties en afspraken. Zo zijn er brieven geschreven, uitnodigingen gestuurd, petities aangeboden aan het Kabinet, het Parlement, individuele politieke fracties en relevante Tweede Kamercommissies. D E HU I D I GE S TA N D VA N Z A K E N Momenteel zijn de besprekingen om het Decennium Activiteiten Programma te vertalen naar de Nederlandse situatie en de nationale lancering van het Decennium in volle gang. In juni 2015 werd minister Asscher door de ministerraad aangewezen als coördinerende minister voor de uitvoering van de Decennium-afspraken. DCWN fungeert als officiële gesprekspartner van de Nederlandse overheid. De ervaring tot nu toe is dat het Decennium een goed instrument is om politieke wil op het gebied van ‘Erkenning, Rechtvaardigheid en Ontwikkeling’ én financiële middelen te stimuleren. Echter is de overheid nog steeds ervan overtuigd dat het Nederlandse antidiscriminatiebeleid en de huidige maatregelen en voorzieningen voldoende zijn om Afrophobia, raciale en etnisch profileren tegen te gaan. Volgens DCWN is niets minder waar en valt er nog veel te bespreken, regelen en besluiten. 2 0 2 4 : T E RU GB LI K K E N O P E E N S U C C ES VOL DECENNIUM Over twee en vijf jaar worden er periodieke evaluaties gehouden over de ontwikkelingen. Aan het einde van de periode moeten er zichtbare resultaten zijn geboekt. Alleen dan kunnen wij op 31 december 2024 met z’n allen tevreden terugkijken op een succesvol Decennium voor mensen van Afrikaanse afkomst.
AFRO MAGAZINE 23
CheckpointZO en BIJLMERenZo
Onderzoek jongerentrends ‘Veel jongeren roken en blowen onder schooltijd en zien daar geen gevaar in voor hun gezondheid. Het ontspant hen en het neemt stress weg.’ Door CheckpointZO Dit is een van de trends die jongerenservicepunt CheckpointZO en het digitale informatiepunt BIJLMERenZO spotten onder jongeren in Zuidoost. De twee bundelden dit jaar hun krachten en organiseerden een scholentour waarin zij met leerlingen van verschillende scholen in Zuidoost op zoek gingen naar de belangrijkste trends onder jongeren. Diverse toekomstthema's zoals carrière, onderwijs, geld, gezondheid en seksualiteit kwamen aan bod. T REND S IN K AART B REN G EN De jongerenambassadeurs van CheckpointZO gaven een trendworkshop aan in totaal negen klassen van Open Schoolgemeenschap Bijlmer, het Weekendcollege en het MBO College Zuidoost. BIJLMERenZO ging op straat op onderzoek uit en deed hier verslag van in het item streetreport. CheckpointZO rapporteerde alle trends in een trendverslag dat is aangeboden aan scholen, professionals en andere geïnteresseerden in Zuidoost. Zo kan er vanuit verschillende hoeken worden ingespeeld op de actuele behoeftes van jongeren in het stadsdeel. D E OND ERZOEK S RES U LTATEN Uit de trendmeting blijkt onder meer dat veel jongeren een eigen bedrijfje hebben of de ambitie hebben om dit
op te zetten. Het gaat vaak om kleine bedrijfjes, met name in de online verkoop van kleding of andere producten. Ook geven jongeren in Zuidoost aan dat homo’s en lesbiennes worden geaccepteerd, maar alleen onder bepaalde voorwaarden: als ze zich op een bepaalde manier gedagen en als er fysieke afstand wordt bewaard. Verder willen jongeren meer waardering voor een MBO-diploma. Jongeren op het MBO voelen zich soms onzeker over de waarde van hun opleiding bij het solliciteren naar stages en werk. Gezondheid zien jongeren als een zorg voor later, behalve als het nu invloed heeft op hun uiterlijk. Zo zien zij bijvoorbeeld geen gevaar in het roken van sigaretten of wiet voor hun gezondheid, maar is slank zijn daarentegen wél belangrijk.
CheckpointZO is het jonge-
I N S P E LE N O P T RE N D S De trends laten zien waar jongeren in Zuidoost zich druk om maken en wat voor hen belangrijk is. De belangrijkste trends die zijn voortgevloeid uit de trendworkshops en streetreport worden gebruikt om samen met jongeren creatieve oplossingen en slimme ideeën te ontwikkelen om op de trends in te spelen. Nieuwsgierig naar alle trends? Check dan de facebookpagina van CheckpointZO of website www.checkpointzo.nl. Hier vind je het online trendverslag en zullen regelmatig opvallende trends worden uitgelicht. Streetreport is te vinden op www.bijlmerenzo.nl. Een papieren versie van het trendverslag is op te vragen via checkpointzuidoost@gmail.com.
informatiepunt (website) van
renservicepunt van stadsdeel Zuidoost voor jongeren tussen de 16 en 27 jaar die bezig zijn met hun toekomst en meer willen weten over werk, geld, gezondheid en opleidingen. CheckpointZO functioneert als een jongerencommunity waar jongeren elkaar treffen tijdens activiteiten. checkpointzuid-
oost@gmail.com
BIJLMERenZO is het digitale stadsdeel Zuidoost voor en door jongeren van 12 tot 27 jaar. Een actieve jongerenredactie voorziet de website van artikelen, filmpjes en foto’s over thema’s die van belang zijn voor jongeren die wonen, studeren en werken in Amsterdam Zuidoost. www.bijlmerenzo.nl
redactie@bijlmerenzo.nl
Abonnement op AFRO Magazine?
Zie onze ad op afromagazine.nl
Ga naar www.afromagazine.nl of scan de code en schrijf je in.
6 nummers per jaar € 25,Say it loud!
Volgende keer in AFRO Magazine okt/nov 2015
Rowan’s fashion tips
Coloured Goodies
Het slavernij stripboek
ISSN 2452-2333
De plannen van Nedra
9
772452
233008
Brasa Dey 2015