Húsfreyjan 1. tbl 2022

Jákvæð og hvetjandi

Kvenfélagasamband Íslands | 1. tbl. 73. árg. 2022 | Verð 1.990 kr.

Veljum núna það sem okkur finnst gaman Gyða Björg Jónsdóttir

SMÁSAGA

LEIKSKÓLAVETTLINGAR

ISSN 0018-7984

9 770018 798008

BLÓMKÁLSUPPSKRIFTIR

PÓSTKORT FRÁ BLÁU KÖNNUNNI

PRJÓNAÐIR GJAFAPOKAR

01

EFNISYFIRLIT 5

Leiðari Húsfreyjunnar

Lífsgæði og tímaþjófar

27

Kristín Linda Jónsdóttir ritstjóri

KÍ: Evrópuþing ACWW Jenný Jóakimsdóttir

Viðtalið

6

Veljum núna það sem okkur finnst gaman Gyða Björg Jónsdóttir

14

KÍ: Norræna þingið

15

KÍ: Kvenfélagsstarf í heimsfaraldri

Jenný Jóakimsdóttir

Dagmar Elín Sigurðardóttir

Hannyrðahornið

28

Glæsileg Glæta, hlýlegt í kuldanum og páskasól

Alda Sigurðardóttir og Þóra Þórarinsdóttir

36

16 20 22

Kvenfélagsfréttir

Brauðterturnar

Kvenfélag Staðarhrepps Skagafirði

Póstkort

Bláa kannan Akureyri Stella og Gréta

Smásagnasamkeppnin

Kvenfélagskaffið

Guðríður Baldvinsdóttir

38

Albert eldar fyrir Húsfreyjulesendur

Hver er sinnar heilsu smiður Albert Eiríksson

Leiðbeiningastöð heimilanna

Vinnusmiðjur í fatabreytingum Jenný Jóakimsdóttir

45

Handverk

Prjónaðir gjafapokar

Sigríður Helga Sveinsdóttir

Kvenfélagskona spurð frétta

24

Ómetanlegt að fá tækifæri til að þroskast í félagsstarfi

48

KÍ: Ný útgáfustjórn Húsfreyjunnar

50

Hildur Traustadóttir

26

Guðrún Þóranna Jónsdóttir

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Fræðsla: Fæðuval og næring

Blómkál á diskinn minn Kristín Linda Jónsdóttir

Krossgátan

Laufey Barðadóttir 3

Skeifunni 8, 108 Rvk. - S. 517 6460 - www.belladonna.is

EYRAVEGUR 7, SELFOSS www.gleraugnagalleri.is

Flott föt, fyrir flottar konur

2022 Iceland knit fest B l ö n d u ó s i - 10. - 12. j ú n í

Sími: 482-1144

Hönnunar - og prjónasamkeppni Verkefnið er lambhúshetta og þemað er “Huldufólk samtímans”

Reglur:

U p p lý s i n g a r u m s k i l :

Þema keppninnar er huldufólk samtímans og ber að hafa það í huga við hönnunina.

Verkin skal merkja með dulnefni en nafn, heimilisfang og símanúmer skal látið fylgja í lokuðu umslagi merktu dulnefninu.

Samkeppnin gengur út á að hanna og prjóna lambhúshettu á fullorðinn.

Hönnunin skal vera ný, óheimilt er að nota áður útgefin prjónamynstur eða uppskriftir.

Lambhúshetturnar skulu handprjónaðar úr íslenskri ull.

Sagan á bak við hönnunina skal fylgja með, tölvuútprentuð.

Síðasti skiladagur er 1. maí 2022

Senda skal fullunnið verk til Textílmiðstöðvar Íslands bt: Svanhildar Pálsdóttur Kvennaskólanum 540 : Blönduósi

Móttakandi heitir fullum trúnaði við þátttakendur.

Dómnefnd velur 3 efstu sætin og verða úrslit kynnt á Prjónagleðinni 2022, þar sem verðlaun verða afhent. Ístex, Tundra, Vatnsnesyarn og Rúnalist gefa glæsileg verðlaun.

Verkin sem taka þátt í keppninni verða til sýnis á meðan á hátíðinni stendur.

Nánari upplýsingar veitir Svanhildur Pálsdóttir (svana@textilmidstod.is) og þær má einnig finna á https://www.textilmidstod.is

-

LEIÐARI HÚSFREYJUNNAR

Lífsgæði og tímaþjófar Nú þegar nýtt ár hefur heilsað lítum við mörg í eigin barm og hugleiðum stöðuna. Hvernig gengur okkur sjálfum að dansa lífsdansinn þannig að vel fari? Hverju þarf að huga að í okkar eigin ranni og hvað er í ljómandi góðu lagi? Það er sannarlega snjallt að spegla sjálfan sig, sína eigin hegðun, venjur, framgöngu, hugsun og lífsstíl, við og við ævina á enda og ná þannig frekar að grípa í hornið á geitinni en að fljóta sofandi að feigðarósi. Þetta á ekki síður við nú, þegar vágesturinn Covid hefur haft áhrif á líf okkar, en áður því að utanað komandi truflun og ógn eins og vírusinn hefur sannarlega verið, hefur lúmsk áhrif á lífsgæði okkar og líðan, já okkur sjálf. Hvað er þá til ráða?

Sjálfssinnun – hvernig sinnir þú sjálfri þér?

Vonandi gengur lífið samt bara ljómandi vel hjá okkur flestum en lengi má gott bæta. Það eru margar leiðir færar til að gera stöðumat og stefnumótun í eigin lífi, skoða vægi vinnu, áhugamála, fjöl­ skyldulífs og einkatíma. Skoða daglegar venjur frá morgni til kvölds bæði virka daga og helgar. Fara yfir það umhverfi sem við dveljum í, hvort sem er á vinnu­ stað, eigin heimili, í tómstundum eða úti við. Endurskoða hvernig við hegðum okkur sem neytendur og um leið í hvað við nýtum peningana okkar. Fara yfir hvernig við sinnum eigin heilsu, líkam­ lega, andlega og félagslega og þar koma inn atriði eins og næring, hreyfing, félags­ skapur, ánægjustundir og sjálfssinnun.

Hvernig sinnir þú sjálfri þér í hvers­ deginum? Allt frá hreinlæti til andlegrar iðkunar, ertu að gera það eins og þú helst vilt og skynsamlegt er eða verður sjálfs­ sinnunin útundan aftur og aftur?

Hvar heldur þú þig, er það þitt kjörlendi? Það má líka pæla í því hvar við höldum okkur. Í rannsóknarskyni hafa verið sett staðsetningatæki á dýr, til dæmis kindur og hvali, þá fást upplýsingar um hvar dýrin halda sig. Hvert er þitt svæði?

Hvar heldur þú þig? Þegar fólk veltir því fyrir sér kemst það oft að því, sér til nokkurrar furðu, að vikulegi hringurinn, eða mánaðarlegi, er ansi smár. Ef þú pælir í þínu svæði færðu verðmætar upp­ lýsingar um daglega lífið þitt og getur í kjölfarið bætt inn stöðum sem þú veist að bæta lífsgæði þín og gleði. Þú getur líka ákveðið að hætta að vera á svæðum sem eru þér ekki til góðs, eru ekki þitt kjörlendi, ekki frekar en að klettasyllur Látrabjargs henti lóum.

Hvaða tímaþjófa viltu burt? Það er líka snjöll leið til að skoða eigin lífsstíl að skrá niður tímaþjófa. Veru, við­ fang eða vana sem taka aftur og aftur hluta af dýrmætum líftíma þínum en gefa þér lítið í raun. Þekktasti tímaþjófur nútímans er að fletta upp og niður í stefnuleysi í eigin síma eða tölvu. Hugsar þú núna, já, en það geri ég ekki. Er það satt? Ansi margt fólk á öllum aldri hrekk­ ur við þegar það virkilega skoðar hvað það hangsar lengi í síma eða tölvu svo skoðaðu þitt mál í alvöru! Getur verið

Útgefandi: Kvenfélagasamband Íslands. 1. tölublað, 73. árgangur, febrúar 2022.

Tímaritið Húsfreyjan kemur út fjórum sinnum á ári: Í febrúar, maí, september og nóvember. Húsfreyjan er gefin út bæði á pappír og rafrænt. Árgangurinn kostar kr. 5.900 í áskrift, m. vsk. Hvert blað kostar í lausasölu kr. 1.990. Útgáfustjórn: Björg Baldursdóttir formaður, Skagafirði, Magðalena Jónsdóttir gjaldkeri, Rangárþingi eystra, Eva Hilmarsdóttir, Eyjafirði, Guðrún Þóranna Jónsdóttir, Selfossi og Þóra Sverrisdóttir, A-Húnavatnssýslu.

Til vara: Guðný Valberg, Rangárþingi og Linda B. Sverrisdóttir, Borganesi.

Ritstjóri: Kristín Linda Jónsdóttir netfang: kristinlinda@huglind.is.

Viltu gerast áskrifandi?

að það fari meiri tími en þú hyggur í að versla dagvöru? Viltu fækka mínútum sem fara í að finna bílastæði og bíða í röð? Hvað með tímann sem fer í að leita að fötum? Þarf að grisja í fataskápnum eða eldhússkápnum til að allt verði fljót­ legra og aðgengilegra? Nýtir þú hæfi­ legan tíma í að fylgjast með fréttum, óþarflega mikinn eða svo mikinn að þær íþyngja þér og þinni líðan?

Tíminn er ekki bara takmörkuð auð­ lind heldur eru lífsgæði og hamingja að mestu leyti afleiðing af góðum lífsstíl, siðum, venjum og viðhorfum, góðu dag og vikuskipulagi. Látum ekki gagns­ lausar venjur eða tímaþjófa taka frá okkur stundir sem við gætum nýtt til meira gagns, heilsueflingar, ævintýra, góðmennsku og góðra stunda. Það er engin hætta á að við fljótum sofandi að feigðarósi ef við lítum reglulega mark­ visst í eigin barn og skoðum dagfar okkar og líf með stóra stækkunarglerinu, gleðj­ umst yfir því sem vel er og breytum því sem breyta þarf.

Kristín Linda Jónsdóttir ritstjóri

Prófarkalesari: Björg Baldursdóttir. Ábyrgð: Kvenfélagasamband Íslands.

Auglýsingar: Kvenfélagasamband Íslands, husfreyjan@kvenfelag.is, sími 552 7430, husfreyjanauglysingar@gmail.com.

Kvenfélagasamband Íslands: Hallveigarstaðir Túngötu 14, 101 Reykjavík.

Netfang: kvenfelag@kvenfelag.is. Heimasíða: www.kvenfelag.is. Sími 552 7430.

Ljósmyndari Húsfreyjunnar: Silla Páls.

Umbrot og prentun: Prentmet Oddi á Selfossi - Umhverfisvottuð prentsmiðja.

Húsfreyjan er prentuð á umhverfisvænan pappír.

Þú getur skráð þig í áskrift inni á husfreyjan.is eða hringt í síma 552 7430.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

AN SV

S MERK

Prentgripur 1041 0858

IÐ

5

VIÐTAL

Veljum núna það sem okkur finnst gaman Gyða Björg Jónsdóttir Gyða Björg Jónsdóttir, formaður Sambands vestfirskra kvenna og kvenfélagskona í Hvöt, er aðalviðmælandi Húsfreyjunnar í þessu febrúarblaði. Gyða er búsett í Hnífsdal og á og rekur verslunina Jón og Gunnu, fataverslun í miðbænum á Ísafirði.

Texti: Kristín Linda Jónsdóttir - Myndir: Silla Páls og úr einkasafni

G

yða er fædd árið 1967 og ólst upp í Bolungarvík til tíu ára aldurs en þá flutti hún með fjölskyldu sinni til Ísafjarðar. Móðir Gyðu var Ester Hall­ grímsdóttir en hún lést síðastliðið haust.

Faðir hennar er Jón Guðni Pétursson sjó­ maður, sem á æskuárum Gyðu var lengst af skipstjóri á dagróðrarbát sem réri frá Ísafirði, en býr núna í Bolungarvík. „Við fluttum á Ísafjörð, af því að þaðan réri pabbi og Óshlíðin var alltaf vesen. Það má segja að þeir flutningar hafi verið svona fyrsta stóra breytingin og áskor­ unin í mínu lífi, mér fannst mjög erfitt að flytja. Þá var ekki farið eins auðveld­ lega á milli eins og nú er og ekkert net eða samfélagsmiðlar. Ég átti góða vini í Bolungarvík, afa og ömmu og marga ættingja og saknaði þeirra allra mjög. Ég var feimin á þessum árum og lengi að eignast nýja vini á Ísafirði. Það var ekki fyrr en eftir tvö ár sem mér fór virkilega að líða vel þar. Heilt yfir átti ég hinsveg­ ar farsæla og góða æsku, við fæddumst fjögur systkinin á fimm árum og for­ eldrar mínir áttu samleið alveg þangað til mamma lést síðasta haust.“ Systkini Gyðu eru Fjóla, sem býr í Þorlákshöfn, Hafdís búsett á Ísafirði og Pétur sem býr í Bolungarvík.

Enska og gömlu dansarnir „Ég ólst svo upp frá tíu ára aldri á Ísafirði og gekk í skóla þar. Vorið 1983 skelltum 6

við okkur tvær vinkonur til Englands í enskuskóla í tvo mánuði og bjuggum á heimavist í Eastbourne á suðaustur­ ströndinni. Það var mikil upplifun. Vet­ urinn eftir vann ég svo í frystihúsinu til að borga enskuskólann. Haustið 1987 fór ég í Hússtjórnarskólann á Varmalandi í Borgarfirði og var þar einn vetur en þetta varð næst síðasta starfsár skólans. Þetta var svaklega skemmtilegur vetur.

Við vorum þarna saman allan veturinn rúmlega tuttugu stelpur og svo kennar­ arnir og lærðum margt skemmtilegt og gagnlegt. Ég man mjög vel eftir tím­ unum í vélsaumi því að ég þurfti alveg sérstaklega oft að rekja upp. Stundum bara henti ég flíkinni frá mér alveg búin á því en þá kom Herdís kennari bara með hana aftur til mín í rólegheitunum og ég rakti upp og byrjaði upp á nýtt. Ég lærði sannarlega töluverða þolinmæði á þessu og hugsa hlýlega til Herdísar þó ég hafi nú svo sem ekki saumað mikið í gegnum tíðina. Kennararnir voru hver öðrum betri. Steinunn Ingimundardóttir var skólastjóri. Hún lét okkur stelpurnar ekki komast upp með neina vitleysu, hélt uppi aga en var okkur líka góð. Svo var mjög gott samstarf á milli skólanna í Borgarfirði og það var nú líf í tuskunum þegar við kvennaskólastelpurnar fórum niður á Hvanneyri að læra gömlu dans­ ana og þar með að dansa við bænda­ skólastrákana.

Eftir kvennaskólaveturinn hélt ég aftur heim í foreldrahús á Ísafirði, fór að vinna á sjúkrahúsinu og leikskólanum og taka áfanga í Menntaskólanum. Svo fórum við vinkonurnar auðvitað á böllin í Sjall­ anum á Ísafirði næstum um hverja helgi, það bara kom ekkert annað til greina. Þá var þessi skemmtilega menning, allir klæddu sig upp á og fóru á alvöru ball með hljómsveit til að dansa og skemmta sér. Við stelpurnar hittumst heima hjá einhverri okkar og puntuðum okkur og svo fórum við í Sjallann, en á þessum árum var vestfirska hljómsveitin vinsæla BG oft að spila. Á einu ballinu hitti ég svo Finnbjörn, manninn minn, ég var þá tvítug og hann tuttugu og tveggja. Finn­ björn er frá Hnífsdal, hann var þá búinn að fara í stýrimannaskólann og var á sjó á Páli Pálssyni ÍS, togara frá Hnífsdal.

Spýtuhúsið Við tókum saman og ári seinna varð ég ólétt að elsta barninu okkar. Hann átti tveggja ára son, Ingimar, þegar við kynntumst. Hann bjó að mestu hjá móður sinni í Reykjavík en var alltaf eitthvað hjá okkur um jól, páska og á sumrin. Finnbjörn var alltaf ákveðinn í að búa í Hnífsdal en ég er á því, að það skipti engu máli hvar maður býr. Lífið er allsstaðar eins, þetta eru sömu dagarnir, vakna, klæða sig, fá sér kaffibolla, fara í vinnuna, sinna henni, koma heim og Húsfreyjan 1. tbl. 2022

„Ekkert hefur bætt heilsu mína jafn mikið eins og svefn, svo ég hvet alla til að virða svefntímann sinn og setja svefn í forgang. Næst eru það gönguferðir í náttúrunni og ég bý vel hér í Hnífsdal. Ég endurnærist þegar ég geng fram dalinn eftir mjúkum götum í faðmi náttúrunnar, sem er svo mögnuð, alveg frá ánni í dalbotninum upp á fjallatinda, það er dýrmætt.“

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

7

Kvenfélagskonan „Ég gekk í kvenfélagið Hvöt í Hnífsdal 1994. Það voru þá og eru enn mikið af ungum konum í Hvöt. Báðar dætur mínar gengu í kvenfélagið fyrir tvítugt og starfa báðar í því. Ég var kosin í stjórn fljótlega, var fyrst bara stjórnarkona, svo var ég gjaldkeri í nokkur ár, síðan varaformaður og svo formaður.

Við erum mjög öflugt félag myndi ég segja. Við höldum þorrablót í Félagsheimilinu í Hnífsdal á hverju ári, þar sem við leikum og syngjum og skemmtum gestum með frumsömdu efni. Árið 2021 var ekki hægt að hafa blót vegna Covid og þá vorum við með rafrænt blót sem heppnaðist gríðarlega vel. Ef einhver vill sjá þá er hægt að finna blótið á youtube, bara slá inn Kvenfélagið Hvöt. Á sumardaginn fyrsta seljum við kökur til fyrirtækja til að gefa starfsfólkinu með kaffinu og undanfarin ár höfum við verið með bingó á 17.júní. Á haustin erum við með opið hús fyrir eldri borgara í Ísafjarðarbæ, þar erum við með bingó, tískusýningu, söngatriði, gott með kaffinu og svo er spilað fyrir dansi. Einnig erum við á haustin með basar og kolaport. Við seljum allt mögulegt í kolaportinu, tökum til í geymslum og fataskápum og fólk í kringum okkur kemur með allskonar dót til okkar til að selja. Við seljum allt dót á 100 kall stykkið hvort sem það er bók, diskur eða þeytari og fötin eru líka á 100 kall. Það er mjög skemmtilegt og selst alltaf gríðarlega vel. Við höldum jólaball sem er opið fyrir alla og frítt inn. Þetta er svona það helsta sem við gerum fyrir utan fundi auðvitað sem eru í hverjum mánuði yfir veturinn og yfirleitt endum við veturinn á einhverri óvissuferð. Einnig förum við stundum erlendis, við söfnum fyrir því með því að borga í kaffisjóð á hverjum fundi. Það er alltaf gaman í þeim ferðum eins og almennt í starfi kvenfélagsins.

elda kvöldverð og nýta kvöldið og nótt­ ina til að endurnærast og hvíla sig fyrir næsta dag, svo ég var alveg til í að búa í Hnífsdal. Það var kannski eins gott því að hann var búinn að byggja grunn að einbýlishúsi þar þegar við kynntumst.

Við fórum svo í að byggja húsið og flutt­ um þar inn, eins og þá var algengt, beint á steypuna í hurðalaust húsið árið 1989.

Síðan kláruðum við húsið á næstu árum og allur okkar tími og peningar fóru eðli­ lega í það. Það varð því nokkur skellur þegar húsið var skilgreint á hættusvæði vegna snjóflóða og okkur bannað að búa í því. Það gerðist í kjölfar snjóflóðanna sem féllu á Súðavík og Flateyri árið 1995.

Sá vetur skildi eftir sig spor, sem aldr­ ei hverfa, fyrir alla á svæðinu, eðlilega mjög mis djúp en áhrifin á samfélagið 8

og einstaklinga voru gríðarleg. Varðandi byggðina í Hnífsdal var tekin sú ákvörð­ un að byggja ekki snjóflóðavarnir heldur keypti Ofanflóðasjóður upp fjórtán hús á hættusvæði og okkur var gert að yfirgefa húsið árið 1996. Heimili okkar sem við höfum byggt upp og hlúð að. Við urðum því að finna okkur annað húsnæði. Við hefðum frekar viljað snjóflóðavarnir eða þá að fá að flytja húsið en við fengum engu ráðið og hvorugt gekk upp.

Við keyptum annað hús af því að við urðum að gera það en bjuggum stutt þar því við fluttum árið 1997 í gamalt báru­ járnshús sem við búum í enn í dag. Hús sem afi og amma Finnbjörns byggðu 1934. Alveg síðan höfum við verið að gera húsið upp, breyta, bæta og laga og það hefur verið mjög skemmtilegt og

gefandi en eðlilega tekið heilmikið af okkar tíma. Ég fæ allskonar hugmyndir um hvað væri snjallt að gera í húsinu og Finnbjörn er þúsund þjala smiður svo hann getur látið draumana verða að veruleika. Til dæmis þá var ég oft búin að benda honum á heillandi hringstiga með pöllum milli hæða í amerískum bíó­ myndum og svo kom að því að hann smíðaði svona stiga í húsið okkar sem er á þremur hæðum. Þá gat ég hætt að benda honum á stiga í bíómyndum. Ævintýri hússins heldur áfram því það er alltaf eitthvað sem þarf að gera í svona húsi. Núna erum við að skipta um eld­ húsinnréttingu. Við köllum þetta báru­ járnsklædda timburhús Spýtuhúsið og mér þykir ofur vænt um það.

Sjómannskona Finnbjörn hefur verið sjómaður alla ævi og er nú stýrimaður Sirrý ís 36. Elsta barnið er Ingimar sem Finnbjörn átti áður, eins og fram hefur komið, hann á konu og þrjú börn, er hafnsögumaður hjá Faxaflóahöfnum og býr í Mosfellsbæ.

Við eigum svo saman þrjú börn. Elst er Dagný fædd árið 1988, snyrtifræðingur og kennari að mennt. Núna er hún framkvæmdarstjóri Héraðaðssambands Vestfirðinga og í meistaranámi á Bifröst.

Hún býr í Hnífsdal með sínum manni og á þrjú börn. Síðan er Hálfdán fæddur 1992, sjómaður á Sirrý ís 36 frá Bolung­ arvík, hann býr í Hnífsdal og á konu og eitt barn. Þá er Elísabet fædd 1999 nemi í Tækniskólanum á skipstjórnarbraut og í Fisktækniskólanum að læra netagerð, hún á kærasta og býr í Reykjavík. Það fylgja því kostir og gallar að vera gift sjómanni, það er alltaf spennandi þegar hann kemur í land eftir fjarveru en þegar börnin voru yngri þá eðlilega var ég flesta daga með öll heimilisverk og foreldarhlutverkið á mínum höndum.

Alla foreldrafundina, skutlið, veikinda­ dagana, búðarferðirnar, þvottinn og heimalesturinn, nema þá daga sem hann var í fríi. Ég man að ég undraði mig á því við hann einhverntímann hvað aðrar konur gætu komið mörgu í verk og gert allt mögulegt utan heimilis. Ég bara næði þessu ekki. Þá benti hann mér á að þessar konur ættu menn sem kæmu heim öll kvöld eftir vinnu og sinntu heimili og börnum meðan ég væri með það ein, svona oftast.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Gyða og Finnbjörn á góðum degi í gönguferð í Austurríki sumarið 2021.

Mæðgur, Dagný, Gyða og Elísabet, allar kvenfélagskonur í Kvenfélaginu Hvöt, Hnífsdal.

Gyða með fjölskyldu sinni, en á myndina vantar tvö barnabörn.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

9

Þétt setið á kvenfélagsfundi hjá Kvenfélaginu Hvöt.

Mér finnst mikilvægt að við veljum að gera það sem okkur finnst gaman. Af hverju eigum við að eyða lífinu í eitthvað sem okkur finnst ekki lengur skemmtilegt, áhugavert eða gengur bara ekki nógu vel? Breytum bara!

10

Ég fór nú samt í fjarnám í Fóstru­ skóla Íslands árið 1993 og útskrifaðist sem leikskólakennari að því loknu árið 1997. Það tók á að vera í fjarnámi og með börnin og heimilið og ég var al­ veg nokkrum sinnum að bugast, en þá hugsaði ég alltaf, ég get ekki hætt núna, þá byrja ég ekki aftur, svo ég seiglaðist áfram og kláraði. Ég vann síðan í leik­ skóla, svo sem sérkennari í grunnskóla í átta ár og svo aftur í leikskóla. Mér líkaði hvorutveggja vel, það var gaman að vinna á leikskólanum og mjög gefandi að vinna við sérkennsluna, hjálpa krökkum að auka eigin færni og eflast. Við hjónin stofnuðum líka og rákum útgerð í nokkur ár, ég var að beita og sjá um bókhaldið. Það var mikil áskorun og áhugavert en gekk ekki upp svo við bara hættum og ég fór aftur að vinna sem leikskólakennari. Árið 2015 söðlaði ég svo alveg um og fór út í verslunarrekstur.

Jón og Gunna, ótrúlega óvart Dagný dóttir mín var þá að starfa sem snyrtifræðingur. Einn daginn kom Sigga, sem átti fataverslunina Jón og Gunnu á Ísafirði, til hennar í snyrtingu og sagði henni í spjalli að hún ætlaði að selja. Dagný hringdi í mig um kvöldið og spurði hvort við ættum ekki bara að kaupa? Jón og Gunna, fataverslun fyrir karla og konur, Jóna og Gunnur, hefur verið rekin í miðbæ Ísafjarðar síðan árið 1989 og gengið vel. Mér finnst alveg svaklega gaman að reka verslunina en þegar Dagný spurði mig að þessu árið 2015 sagði ég, nei, nei, nei Dagný mín hvaða bull er nú í þér! En svo fór boltinn að rúlla. Þá lánuðu lánastofnanir ekki til kaupa á fataverslunum en við fengum lán hjá Byggðastofnun sem var ætlað konum sem voru að stofna fyrirtæki. Svo nú rek ég Jón og Gunnu og sinni því að mestu ein en hef þó með mér aðra konu í hlutastarfi og svo hlaupa bæði Dagný og Telma systurdóttir mín undir bagga við og við. Þetta gerðist í raun alveg ótrúlega óvart, en ég stökk út í djúpu laugina og hef ekki séð eftir því. Þetta er mjög fjölbreytt, gefandi og skemmti­ legt. Maður hittir svo margt fólk, svo eru fötin falleg og fjölbreytt og gaman að fara höndum um þau. Ég fer bæði suður til Reykjavíkur reglulega til að skoða föt og panta hjá heildsölum og líka til Kaup­ mannahafnar á sýningar til að fylgjst Húsfreyjan 1. tbl. 2022

með nýjustu tískustraumum og það er líka auðvitað bara gaman að hafa innsýn í fatastíl og tísku. Ég á marga fasta við­ skiptavini fyrir vestan sem koma reglu­ lega í Jón og Gunnu til að versla sín föt og það er gaman að spjalla við þá um nýjustu liti og snið. Gamlir Ísfirðingar koma líka í búðina þegar þeir koma til bæjarins og íslenskir ferðamenn hafa gaman af að versla í vönduðum sérversl­ unum úti á landi og líta margir á það sem skemmtilegan hluta af ferðalaginu að heimsækja okkur.

Góður dagur Dagurinn minn er þannig að ég vakna í rólegheitunum, hef mig til og sest niður með fyrsta kaffibolla dagsins alein. Hann er alveg heilagur þessi kaffibolli og ég virkilega nýt hans og þessarar stundar með sjálfri mér, stundum fæ ég mér svo ekkert meira kaffi þann daginn. Síðan finnst mér gott að líta í blöðin og miðl­ ana á netinu, stundum fer ég í gönguferð eða ræktina en þesssir rólegu morgnar eru mikil lífsgæði. Ég er svo alltaf komin í Jón og Gunnu ekki síðar en klukkan ellefu, stundum fyrr, og er það flesta daga til sex. Ég er yfirleitt alltaf með ís­ lensku Bylgjuna á í búðinni og nýt þess að hlusta á íslenska tónlist. Ég er svo að taka upp föt, halda búðinni snyrtilegri, sinna verkefnum í tölvunni, panta inn, borga reikninga og allt sem þarf að gera og svo auðvitað að taka vel á móti öllum sem koma í búðina, spjalla, ráðleggja og afgreiða, þessi mannlegi þáttur er mjög gefandi og skemmtilegur. Svo loka ég búðinni klukkan sex og ek heim.“ Tískan Við erum öll í fötum alla daga og hér á Íslandi þurfum við fjölbreyttari og meiri föt en á suðlægari slóðum. Fötin okkar eru hluti af því hvernig við birtumst og hvernig aðrir sjá okkur. Vönduð og falleg föt sem fara vel hafa jákvæð áhrif á líðan okkar og sjálfsmynd. Það er því um að gera að vanda valið og velja það sem passar okkar persónulega stíl því það eykur líkur á að við notum fötin vel og lengi sem er bæði hagkvæmt fyrir okkar fjárhag og umhverfisvænt. Það er samt líka gaman að staðna ekki í fatavali heldur sjá í tískunni hverju sinni það sem passar þér, miðað við þinn persónulega stíl, og njóta þess að bæta þannig flík í Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Mæðgurnar Gyða og Dagný í Jóni og Gunnu en það var Dagný sem kom þeirri hugmynd að hjá mömmu sinni að kaupa verslunina sem Gyða virkilega nýtur að reka, það eru bæði fötin og fólkið sem gefa gleði, segir hún.

fataskápinn sem samræmist þá vel þeim sem fyrir eru og verður notadrjúg. Flest eigum við líka okkar uppáhaldsliti og þegar þeir koma í tísku er alveg kjörið að bæta aðeins í fataskápinn. Við spyrjum Gyðu um tískuna núna þessi misserin? „Það sem er mest áberandi eru vesti, allskonar vesti, stutt og síð, vesti til að vera í inni og úti. Vesti með bolum, skyrtum og kjólum og vesti sem vetrarflík til útiveru. Svo eru kjólar vinsælir, síðir kjólar hafa verið áberandi og eru áfram en svo eru þeir líka að styttast, svo það eru allar síddir í boði. Stórar síðar úlpur og allskonar notalegar peysur. Varðandi liti þá er brúni liturinn mjög vinsæll og margir sem koma til mín gleðjast yfir að sjá aftur flíkur í fallegum brúnum litum sem ekki hafa verið í boði í mörg ár. Honum fylgir líka drappað, grænt og vínrautt en ég mundi segja að brúnt sé mest áberandi. Það er svo gaman að sjá þegar fólk kemur til mín og ljómar alveg upp þegar það sér aftur föt sem vekja upp minningar frá því kannski fyrir þrjátíu árum. Fólk segir, nei, sko er þetta komið

í tísku, svona átti ég einu sinni! Kannski var það einmitt á Sjalla árunum hér á Ísafirði eða þess vegna Akureyri. Þetta kemur alltaf aftur sem er bara mjög gaman, snið og litir. Við erum mest með danskar vöru í Jóni og Gunnu, vandaðar vörur sem passa íslenskum konum vel og líklega eru vinsælustu merkinn Kaffe, Freequent og Lee. Krefjandi krabbamein og Covid Við keyptum Jón og Gunnu í desember árið 2015 en þann vetur var ég alltaf þreklaus og þreytt, bara alveg búin á því meira og minna alla daga og hvernig hugsar maður þá til sín? Mér fannst ég ekki nóg og dugleg, ég hugs­ aði bara, bölvuð leti er þetta, drífðu þig kona! Svo kom í ljós um vorið að ég var með krabbamein í skjaldkirtli og hann var tekinn sumarið 2016. Auk æxlis í skjaldkirtli var krabbinn kominn í eitla í hálsi og búin að grassera tölu­ vert lengi. Eftir skurðaðgerðina fór ég í svo kallaða joðgeisla, en þá varð ég geislavirk og í algjörri einangrun í þrjá 11

daga og næstu daga á eftir mátti enginn koma nálægt mér, sem var reynsla út af fyrir sig. Eðlilega mun ég alla ævi þurfa að taka skjaldkirtilslyf og það er eilífðar verkefni að stilla þau af svo vel sé. Núna fyrir áramótin lauk fimm ára eftirfylgd vegna krabbameinsins og ég er laus við það. Þegar ég greindist árið 2015 var skjaldkirtillinn búinn að vera óstarfhæf­ ur í töluverðan tíma og líkaminn þurfti sannarlega langan tíma til að ná sér aftur bæði vegna þess, aðgerðarinnar og krabbameinsins. Ég var þreytt og hafði mjög lítið úthald, alltof þreytt til að gera það sem ég hafði áður gert og það dregur úr manni á allan hátt. Ég varð svo fyrir því í apríl 2020, þegar ég var loks orðin sjálfri mér lík og með orku og svigrúm til að njóta lífsins á ný, að fara aftur til baka þegar ég fékk Covid. Ég fór að gráta þegar ég áttaði mig á því að ég var komin aftur til baka, til baka í sömu stöðu og eftir krabbameinið varðandi þrek og orku og þar með möguleika mína til að gera það sem mann langar til og vill gera. Ég var mjög veik heima í mánuð og varð að loka Jóni og Gunnu, en svo seiglaðist ég aftur af stað. Ég var samt mjög þreytt og orkulaus og hóstandi í einhverja mánuði. Núna einu og hálfu ári seinna er ég enn að vinna í að ná upp aftur út­ haldi og þreki. Það er erfið lífsreynsla að verða fyrir svona miklu úthaldsleysi og lamandi þreytu eins og gerðist bæði við krabbameinið og Covidið.

Fylgjumst með Þú spyrð mig hvað ég hafi lært af þess­ ari krefjandi reynslu. Ekkert hefur bætt heilsu mína eins mikið eins og svefn. Það er mikilvægast og ég set svefn í forgang og vil helst ná að sofa í átta tíma. Svo eru göngutúrar í náttúrunni, svona 40-60 mínútur, næstir þegar maður er kominn á þann stað að geta það, þeir endurnæra mann. Þegar orkuleysið og þreytan var mest höfðu göngutúrarnir mínir hins­ vegar engin endurnærandi áhrif eins og venjulega og það er sláandi en líka dásamlegt að upplifa það þegar ég gat farið að njóta þeirra á ný. Ég bý vel hér í Hnífsdal, geng oftast fram dalinn eftir mjúkum moldargötum og endurnærist af magnaðri náttúrunni, alveg frá ánni í dalbotninum upp á fjallatinda. Svo þarf ég að næra mig vel, muna að borða. Það 12

gleymist stundum þegar ég er í önnum í búðinni og þá er einbeitingin alveg búin seinni partinn og þreytan hellist yfir. Ég vil ráðleggja öllum að fylgjast sjálfir vel með eigin líðan og heilsu. Ekki hunsa einkenni eins og þreytu og orku­ leysi. Núna fer ég árlega fram á að fá víðtæka blóðrannsókn þar sem staðan á mörgu er skoðuð og ég fæ sjálf alltaf út­ prentaðaðar niðurstöðurnar. Ég er ekki læknir en ég get sjálf skoðað og borið saman mínar niðurstöður ár frá ári og brugðist við ef mér finnst það mikilvægt. Ég hef til dæmis verið lág í járni en ekki svo lág að læknir hafi tekið það fram eða gert eitthvað í því en þrátt fyrir það fann ég mikinn mun á heilsu og líðan við að taka járn og komst upp úr lágmarks stöðu í ákjósanlega. Ég vil því nýta tæki­

færið til að hvetja þá, sem líður ekki nógu vel, til að fara fram á rannsóknir og almennt ættum við öll að vera meðvituð um eigin heilsu og stöðu, þú þekkir best eigin heilsu, taktu mark á því!

Mér finnst líka mikilvægt að við velj­ um að gera það sem okkur finnst gam­ an. Af hverju eigum við að eyða lífinu í eitthvað sem okkur finnst ekki lengur skemmtilegt, áhugavert eða gengur bara ekki nógu vel? Mér finnst sorglegt þegar fólk reynir árum og áratugum saman að þrauka í einhverju starfi eða stöðu sem því líður ekki vel í, breytum bara!

Stökkvum í djúpu laugina ef okkur lang­ ar til því lífið er núna og enginn veit hve lengi við lifum, því þurfum við að njóta núna, á meðan við erum á lífi.“

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

HÚSFREYJAN ÓSKAR EFTIR RITSTJÓRA Útgáfustjórn Húsfreyjunnar auglýsir eftir ritstjóra í hlutastarf til að sjá um útgáfu tímaritsins sem kemur út fjórum sinnum á ári, prentað og rafrænt. Ráðningarfyrirkomulag og vinnutími er samkvæmt samkomulagi. Upphaf starfs 1. júní 2022.

Húsfreyjan hefur frá upphafi verið vinsælt tímarit meðal íslenskra kvenna og er elsta kvennablað landsins. Hún hefur komið út óslitið frá árinu 1949. Kvenfélagasamband Íslands gefur blaðið út og er það jafnframt málgagn þess auk héraðssambandanna og kvenfélaganna í landinu.

og Jákvæð

asamband

Íslands

72. | 1. tbl.

árg. 2021

1.990 | Verð

di

hvetjan

og Jákvæð

kr. asamband

Kvenfélag

Kvenfélag

Íslands

72. | 3. tbl.

árg. 2021

1.990 | Verð

di

hvetjan

og Jákvæð

kr. asamband

Kvenfélag

Íslands

| 4. tbl.

72. árg.

2021 |

Verð 1.990

di

hvetjan

og Jákvæð

kr.

asamband

Íslands

73. | 1. tbl.

árg. 2022

1.990 | Verð

hjú félag og kven

skona

ller

Alma Mö

mstaða

na og sa

Samvin

ría Halla Ma

óttir

þáttur

r matar

rnilegu

Afar gi

þjóða

Svansd

dóttir r Eiríks

ISSN

ISSN

984

984

04

0018-7

mning

gur

• Smásö

984

atu • Jólam

8 79800

ing KÍ

0018-7

984

8

8

8

8 79800

0018-7

8

aste tir • Jól

ppskrif

Prjónau rinn •

8

8 79800

Landsþ

ISSN

8 79800

9 77001

Sesse

04

0018-7

9 77001

9 77001

ISSN

984

8 79800

0018-7

9 77001

ISSN

9 77001

DR LANDBÚ REKTOR

di

hvetjan

Umsóknir sendist til: Formanns útgáfustjórnar, Bjargar Baldursdóttur, bjorgbald@gmail.com fyrir 31. mars 2022.

, lyfjaþróun Líftækni, ingar og köfun ft y tl af r AR kr arsdótti lja Óm LÍFI OKK

ðu Ragnhei nuð jan prjó N AÐ ÓTTIR Húsfrey og mohNair NURIN R I. ÞÓRARINSD ANDS LA ÍSL úr lopa GRU . RAGNHEIÐU RHÁSKÓ NAÐA

Umsækjendur tilgreini menntun, starfsferil og hugmyndir sínar varðandi blaðið. Gætt verður fyllsta trúnaðar og öllum umsóknum svarað. Nánari upplýsingar um blaðið fást á www.husfreyjan.is.

kr.

Kvenfélag

FLÉTTA PRJÓN: VER ND OG RA R PEYSUR FLOTTA OG ÝTING AFTURN ÝTING ENDURN AKA OG SMALAB BAKA RJA BLÁBE llinn OG A Njálurefi SMÁSAG ÁTA KROSSG afrek

tir Atladót einunn Ása St krunarfræðingur ri og Ævintý

Hæfniskröfur: · Góð íslenskukunnátta · Færni í mannlegum samskiptum · Frumkvæði, metnaður og skipulagshæfileikar · Sjálfstæð vinnubrögð · Góð tölvukunnátta nauðsynleg · Reynsla af útgáfustarfsemi er kostur

01

03

01

ÖFLUG FORVÖRN

GEGN BEINÞYNNINGU Kalkþörungar Kalkþörungar með með D3, D3, K2 K2 og og C C vítamínum vítamínum ásamt viðbótar magnesíum og ásamt viðbótar magnesíum og mangan mangan

Ullarfatnaður fyrir alla

ALLAR ALLAR VÖRUR VÖRUR HAFKALKS HAFKALKS ERU ERU ÁN ÁN AUKEFNA AUKEFNA OG OG ERFÐABREYTTRA INNIHALDSEFNA (GMO FREE) ERFÐABREYTTRA INNIHALDSEFNA (GMO FREE)

www.hafkalk.is www.hafkalk.is

WWW.KLAEDAKOT.IS

Norrænt sumarþing NKF í Reykjanesbæ 10. - 12. júní 2022

Þema: Grænni skref – bjartari framtíð Konur, loftslag og kraftur jarðar Kvenfélagasamband Íslands er gestgjafi á Norrænu sumarþingi samtaka kvenfélagskvenna, Nordens kvinneforbund (NKF), sem haldið verður í síðasta sinn, nú á Íslandi. Þingið verður í Reykjanesbæ á Hótel Park-Inn í Keflavík.

Föstudaginn 10. júní klukkan 9:00 hefst þingið með skráningu, opnunarhátið og fyrirlestrum tengdum þema þingsins.

Laugardaginn 11. júní verður skoðunarferð um Reykjanesið.

Kvenfélögin á svæðinu bjóða til hádegisverðar. Heimsókn í Auðlindagarðinn í Svartsengi og móttaka. Þinginu lýkur með hátíðarkvöldverði á laugardagskvöldinu.

Skráning á þingið er á kvenfelag.is og skal vera lokið eigi síðar en 31. mars nk. Í boði verða einstaklings- og tveggjamanna herbergi.

Innifalið í þinggjaldi er þingseta, málsverðir, hátiðarkvöldverður, kaffi á þingtíma og skoðunarferð á laugardeginum.

Boðið verður upp á rútuferð í Bláa Lónið á föstudagskvöldinu og greitt er fyrir það sérstaklega. Verð: 10.500 kr. Innifalið er rútuferð, aðgangur í Bláa Lónið ásamt öllum spa svæðum, kísilmaski fyrir andlit, handklæði og drykkur að eigin vali á Lónsbar.

Allar kvenfélagskonur eru velkomnar á þetta síðasta sumarþing NKF. Kvenfélögin á Reykjanes­inu taka vel á móti þinggestum og eru Kvenfélagasambandi Íslands innan handar við skipulagningu.

Þingpakki með gistingu og morgunverðarhlaðborði í tvær nætur í tveggja manna herbergi 59.500 kr pr/mann Þingpakki með gistingu og morgunverðarhlaðborði í einstaklingsherbergi í tvær nætur: 81.500 kr.

Aukanætur er hægt að panta sérstaklega: 25.900 kr f. einstaklingsherbergi með morgunverðarhlaðborði.

14.950 kr fyrir tveggja manna herbergi pr. mann með morgunverðarhlaðborði.

Verð á þingpakka án gistingar er 39.500 kr.

KVENFÉLAGASAMBAND ÍSLANDS

Kvenfélagsstarf í heimsfaraldri Dagmar Elín Sigurðardóttir Innan Kvenfélagasambands Íslands starfa 17 héraðssambönd með 143 kven- og líknarfélög um land allt og um 4.500 félagskonur. Árið 2010 á 80 ára afmæli KÍ var stofndagur þess 1. febrúar útnefndur „Dagur kvenfélagskonunnar“. Fer vel á því að kvenfélagskonur eigi sér dag til að að vekja athygli á þeim óeigingjörnu störfum sem konur í kvenfélögum hafa innt af hendi til að styðja við ýmis verkefni, sem mörg hver varða velferð og heilsu fjölskyldna.

Á

merkum tímamótum fagna félögin þeim oftar en ekki með gjöfum til samfélagsins og hafa félagskonur unnið mikið til að afla fjármagns. Slíkar gjafir gleðja ekki einungis þiggjandann heldur einnig þann sem gefur enda “sælla er að gefa en þiggja” Þannig hafa félögin sameiginlega getað styrkt stór verkefni á landsvísu en einnig einstök félög í sinni heimabyggð.

Heimsfaraldurinn, sem nú geisar, hefur haft áhrif á marga þætti þjóð­ félagsins og hefur kvenfélagsstarfið ekki farið varhluta af þessu ástandi. Mörg félög og sérstaklega þau stærri hafa lítið getað hist sökum samkomutakmarkana meðan smærri félög hafa getað starfað eitthvað, þótt í minna mæli hafi verið. Þrátt fyrir ástandið er gaman að sjá kraft­ inn í kvenfélagskonum, félögin dugleg að kalla félagana saman þegar sóttvarnar­ reglur heimila, funda eða gera eitthvað skemmtilegt. Margar nýjar hugmyndir hafa komið fram og ljóst að hugsað er út fyrir boxið.

Kvenfélagskonur sitja ekki auðum höndum og gera það besta úr þeim að­ stæðum sem eru til staðar hverju sinni. Það er gaman og gefandi að taka þátt í starfi kvenfélaganna og mikill styrkur fyrir hvert félag að hafa öfluga forystu og Húsfreyjan 1. tbl. 2022

fá reglulega nýja félaga til starfa. Gamla mýtan að í kvenfélögum sé bara verið að baka á ekki lengur við. Konur hittast, nýta sér tæknina og ánægjulegt að vera þátttakandi í þeirri öru þróun, sem orðið hefur eins og t.d. á netfundum, á stuttum tíma. Ágæti lesandi, í hvaða félagi starfar þú?

Ef ekki, hvers vegna ekki að kynna sér

það öfluga starf sem félög um land allt standa straum af ? Allar upplýsingar um þau kvenfélög sem eiga aðild að Kven­ félagasambandi Íslands og margs konar annan fróðleik má finna á heimasíðunni www.kvenfelag.is. Hlökkum til að sjá þig!

Dagmar Elín Sigurðardóttir Forseti Kvenfélagasambands Íslands 15

PÓSTKORT

Bláa kannan Stella og Gréta

Það var árið 2007 sem þær Stella Gestsdóttir og Gréta Björnsdóttir tóku við rekstri Bláu könnunar, kaffihússins í París, fallega húsinu við Hafnarstræti 96 á Akureyri. Það er vel tekið á móti öllum sem koma inn í þetta hlýlega hús í hjarta Akureyrar og þaðan berst lesendum Húsfreyjunnar nú póstkort frá þeim Grétu og Stellu.

Texti: Kristín Linda Jónsdóttir - Myndir: Úr einkasafni

Þ

ær stöllur eru báðar búsettar á Akur­ eyri. Gréta er Akureyringur í húð og hár en Stella er uppalin á Björgum í Hörgárdal en flutti til Akureyrar um tví­ tugt. Áður en þær tóku við rekstri Bláu könnunnar árið 2007 hafði Stella unnið í Landsbankanum í 18 ár og var ekkert á leiðini að breyta til en Gréta hafði mikla reynslu af veitingageiranum og hafði verið veitingastjóri á Hótel Kea í þrjú ár en unnið þar í samtals sex ár. Hún hafði líka nýlokið kennaranámi frá Háskól­ anum á Akureyri og unnið við kennslu í einn vetur. Svo tóku þær Gréta og Stella skyndiákvörðun þegar þær fréttu að kaffihúsið góða væri til sölu og keyptu rekstur Bláu könnunnar.

Gréta er gift Ingólfi H. Gíslasyni.

Hann er bakari og vinnur hjá Kristjáns­ bakaríi á Akureyri. Þau eiga tvo syni og þjú barnabörn. Stella er gift Eyþóri R. Jósepssyni framkvæmdarstjóra Glugga ehf. og eiga þau hjónin þrjú börn og fjögur barnabörn. Þær vinkonurnar kynntust í gegnum mennina sína en þeir höfðu áður rekið saman Kexverksmiðj­ una á Akureyri. „Við hófum rekstur Bláu könnunnar rétt fyrir fjármálahrunið og það var sannarlega töff tímabil. Vinnudagarnir voru oft ansi langir eins og algengt er í veitingageiranum en hrunið olli því að Íslendingar voru meira hér heima á landinu okkar og það kom okkur til góða. Bæði komu bæjarbúar og fólk úr nágrenninu í auknum mæli til að fá sér hressingu og eiga notalega stund á Bláu, eins og oft er sagt, og svo líkar lands­ 16

Hér berst lesendum Húsfeyjunnar póstkort. Hver man ekki eftir póstkortunum sem við skrifuðum og sendum til fólksins okkar heima frá fallegum og eftirminnilegum stöðum á ferðalögum? Mikið var nú gaman að fá póstkort með mynd og frásögn en nú á tímum alnetsins heyra þau til undantekninga og frásagnir berast með öðrum hætti. Þetta póstkort berst okkur frá Bláu könnunni, kaffihúsinu notalega í hjarta Akureyrar.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Stella og Gréta njóta þess að taka á móti fólki með góðum veitingum á Bláu könnunni í hjarta Akureyrar.

mönnum vel að heimsækja Akureyri og þá finnst mörgum tilheyra að koma til okkar. Upplifa stemmninguna í þessu sögufræga húsi í miðbænum og fá sér eitthvað hressandi og gott. Við bættum svo við okkur sumarið 2014 þegar við tókum, auk Bláu könnunnar, við rekstri Café Laut í Lystigarðinum á Akureyri og rákum það þar til 2021 en nú einbeitum við okkur aftur að Bláu könnunni.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Þegar við lítum til baka þá eru 15 ár auðvitað langur tími, miklu máli skiptir að vera alltaf á tánum, vera mikið til staðar, sjálfur á vaktinni í vinnunni á gólfinu og halda vel utan um hlutina.

Við höfum verið heppnar með starfsfólk í gengum árin sem hefur verið afar dýr­ mætt. Miklu máli skiptir að vera alltaf með góðar vörur til sölu, gott kaffi og alltaf nýbakað heimagert bakkelsi, það

er okkar mottó. Við höfum haldið okkur við margar af okkar vinsælustu tertum í áraraðir. Ef það gerist að eplakakan okkar vinsæla með marsipaninu er ekki til, svona svo dæmi sé tekið, þá eru fasta­ kúnnarnir ekki alveg ánægðir. Gulrótar­ tertan er alltaf vinsæl eins og megnið af okkar samlokum og svo er grillað panini líka sígilt.

Við eigum marga fastakúnna sem hafa 17

París, glæsilega bláa húsið með, fallegu hvítu gluggunum, rauðu þaki og turnspírum í hjarta Akureyrar er meira en hundrað ára gamalt. Það var byggt af Sigvalda Jóhannessyni kaupmanni árið 1913. Sigvaldi opnaði verslunina París í húsinu og í gegnum tíðina hafa nokkrar verslanir verið reknar þar. Árið 1997 keyptu hjónin Sigmundur Einarssonar og Guðbjörg Inga Jósepsdóttir húsið og hófu að gera það upp af miklum myndarskap. Þau opnuðu árið 1998 kaffihúsið Bláu könnuna í húsinu en þar eru einnig til húsa Græni hatturinn og Götubarinn og svo sjálf Bláa kannan, rekin af þeim Stellu og Grétu frá því 2007. Húsið er enn í eigu Sigmundar og Ingu. Þess má geta að Bláa kannan var frá upphafi reyklaust kaffihús og var fyrsta reyklausa kaffihús landsins.

komið til okkar á Bláu könnuna í mörg ár og geta að eigin sögn ekki hugsað sér annað en að koma tvisvar, þrisvar í viku til okkar og njóta þess að fá sér góðan cappuccino eða ekta swiss mocca með alvöru súkkulaði. Það er svo gaman að eiga þannig þátt í daglegu lífi, lífsgæðum og góðum stundum fólks. Hér hafa líka orðið til ýmiskonar viðburðir. Frá árinu 2007 höfum við verið með Heimspeki­ kaffi á aðventunni, sunnudagana fjóra fyrir jólin. Þá mæta um fimmtíu manns á klukkutíma fyrirlestur um það sem er á döfinni í hvert skipti. Mjög skemmti­ legur hópur og líflegar umræður. Svo eru ótalmargir saumaklúbbar sem hittast á Bláu og allskonar hittingar eru í gangi alla daga þar sem fólk virðist njóta þess að hittast og spjalla í hlýju og góðu um­ hverfi en þurfa ekki að hafa neitt fyrir hlutunum sjálft heldur láta dekra við sig eins og við gerum best. Það er ekki sjálfgefið að það gangi allt­ af vel að reka kaffihús, jafnvel tvö kaffi­ hús en við höfum verið svo heppnar að okkar samstarf hefur gengið áfallalaust í gengum árin. Við stöllur erum mjög ólíkar að upplagi og oft hefur verið gant­ ast með það að það sé kanski galdurinn, tveir ólíkir pólar sem smella vel saman. Það, að geta treyst starfsfólkinu sínu þegar maður fer heim að kvöldi og vita að allir eru í þessu saman, er afar dýr­ mætt. Við höfum verið mjög lánsamar með starfsfólk og erum þakklátar fyrir það. Það er gefandi að vinna í þessu dá­ samlega fallega húsi sem ber í sér hlýlega stemmingu, vera í hjarta bæjarins vetur, sumar, vor og haust og fylgjast með fólk­ inu, sem kemur til okkar njóta veitinga og samveru, svona af hliðarlínunni bak við afgreiðsluborðið. Allir eru hjartan­ lega velkomnir til okkar á Bláu könn­ una,“ segja þær Gréta og Stella.

18

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Húsfreyjan í boði rafrænt Nú getum við sagt lesendum þær frábæru fréttir að Húsfreyjan er í boði í rafrænni áskrift. Mögulegt er að vera áskrifandi að tímaritinu á pappír, eins og verið hefur frá upphafi, og rafrænt, eða hvorutveggja.

Margir munu kjósa að fá áfram fallegt og áhugavert blað í hendur og njóta þess að fletta því og vera líka í rafrænni áskrift og hafa þannig jafnframt aðgang að tímaritinu hvar sem er í símanum eða tölvunni. Aðrir velja áfram óbreytta árskrift og fá blaðið sitt á pappír. Einnig er að sjálfsögðu í boði að breyta áskriftinni eingöngu í rafræna áskrift. Nýir áskrifendur geta valið hvaða leið sem þeir óska af þessum þremur: • Áskrift að Húsfreyjunni heimsent á pappír.

• Áskrift að Húsfreyjunni heimsent á pappír og rafrænt.

• Áskrift að Húsfreyjunni rafrænt.

Núverandi áskrifendur geta farið inn á husfreyjan.is til að fá aðgang að áskriftarvefnum og nýir áskrifendur skráð sig. husfreyjan@kvenfelag.is - sími 552 7430

ÆVINTÝRI Á TENERIFE HAUSTIÐ 2022 NJÓTUM LÍFSINS KVENNAFERÐ KRISTÍN LINDA HUGLIND OG INGA GEIRS SKOTGÖNGU Kristín Linda sálfræðingur og ritstjóri Húsfeyjunnar og Inga Geirs fararstjóri og ferðaskipuleggjandi hjá Skotgöngu bjóða upp á vikuferðir til eyjunnar yndislegu Tenerife og Albír á Spáni í haust. Bókanir hafnar, beint flug, góð hótel, hálft fæði innifalið.

NJÓTUM LÍFSINS KVENNAFERÐ – SJÁLFSRÆKT OG GANGA Vikuferðir fyrir konur 40 ára og eldri, uppskrift sem hefur algjörlega sannað sig enda þétt og gefandi dagskrá. Inga Geirs sér um fararstjórn, skipulag, skoðunarferðir og gönguferðir. Kristín Linda heldur sín vinsælu uppbyggjandi lífsgæðanámskeið sem hlotið hafa frábær meðmæli og eru bæði hagnýt og skemmtileg. Samkennd, gleði og ný kynni, vilt þú koma með?

NÁNARI UPPLÝSINGAR OG BÓKANIR: inga@skotganga.co.uk kristinlinda@huglind.is www.skotganga.co.uk

SMÁSAGNASAMKEPPNIN

Tertur og ástir í kvenfélaginu

G

uðríður Baldvinsdóttir er fædd 1971 og ólst upp í Engihlíð í Kinn í Suður-Þingeyjarsýslu, en er nú búsett í Kelduhverfi með manni og þremur börnum. Hún lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akureyri, Cand. agric prófi í skógfræði frá Norska land­ búnaðarháskólanum í Ås og MSc prófi í beitarskógrækt frá Landbúnaðarháskóla Íslands. Hún hefur starfað hjá Land­ græðslunni, Skógrækt ríkisins og sem svæðisstjóri hjá Norðurlandsskógum.

Hún hefur jafnframt verið sauðfjár­ bóndi í Lóni í Kelduhverfi frá 2000 og sjálfstæður atvinnurekandi í frumkvöðla­ rekstri frá 2008, stofnaði og rak meðal annars sápu- og kertagerðina Sælusápur. Í dag rekur hún jurtalitunarstofuna

Mórúnir, þar sem hún leggur áherslu á að nýta íslenskar jurtir til litunar á ullar­ garni af eigin lömbum.

Guðríður gekk í Kvenfélag Keldhverf­ inga fyrir tuttugu árum og hefur alla tíð verið virk í félagsstarfinu og gegndi starfi gjaldkera um árabil.

Guðríður hefur lengi búið til sögur, aðallega í huganum og gátu börnin pantað sér frumsamda sögu á hverju kvöldi meðan þau voru lítil. Fyrsta barnabók Guðríðar, Sólskin með van­ illubragði, kom út 2019 hjá Bókaút­ gáfunni Sæmundi og önnur, Drengurinn sem dó úr leiðindum, fyrir síðustu jól,.

Hún fjallar um hvort börn geti virkilega dáið úr leiðindum ef foreldrarnir taka af þeim síma, tölvur og nettenginguna.

Umsjón: Kristín Linda Jónsdóttir - Mynd: Úr einkasafni

Kvenfélagskaffið „Mikið agalega er þetta fínt hjá þér Erna, þú gerir alltaf svo fallegar tertur. Hvern­ ig ferðu eiginlega að því að skreyta þær svona fallega. Þetta er nú eitthvað annað en ómyndin hjá mér. Ég hef aldrei getað beitt rjómasprautunni. Það er nú annað en hjá ykkur þessum ungu konum.“ Ég leiddi masið í Steinunni hjá mér.

Sem betur fór var þessi landlæga til­ hneiging hjá mörgum eldri konum í kvenfélaginu á undanhaldi, að tala niður allt sem þær gerðu sjálfar en mæra verk hinna. Ég sá að Ernu líkaði þessi ræða ágætlega þó hún reyndi að láta ekki á því bera. Þetta var reyndar alveg rétt hjá Steinunni, terturnar sem hún kom iðulega með voru bæði bragðvondar og ljótar. En Steinunn gat kannski sjálfri sér um kennt, hún var alveg ofboðslega nísk og vildi aldrei nota hráefni sem hún taldi vera of dýr. Því aðlagaði hún yfirleitt uppskriftirnar að því hvað hún átti til í ísskápnum hverju sinni eða var að renna út. Engin matarsóun á því heimilinu.

Kvenfélagið hafði verið alveg á haus síð­ asta hálfa mánuðinn eftir að Vegagerðin hafði pantað veislukaffi fyrir þrjúhundr­ uð manns í tilefni vígslu nýja vegarins.

20

Ég brosti ósjálfrátt við tilhugsunina um að ég liti á það sem samfélagsskyldu að vera í kvenfélaginu. Hér tóku allir þátt í öllu . Ég var líka í búnaðarfélaginu, og ungmennafélaginu. Ungmennafélagið mætti reyndar endurnefna sem félag eldri borgara því það voru örfá börn eftir á grunnskólaaldri í sveitinni. Ekkert þeirra hafði áhuga á íþróttastarfi. Þó svo væri, væri full vel í lagt að halda úti heilu félagi fyrir fimm krakka. Ef það væru fleiri félög í sveitinni væri ég í þeim líka.

Fólk sagði að vegurinn myndi breyta þessu öllu. Íbúum myndi fjölga, þeir sæu tækifæri í að setjast að í sveitinni og byggja upp ferðaþjónustu. Með nýju fólki kæmu nýjar hugmyndir. Meðalaldurinn myndi lækka vel niður fyrir sextugt, sem ég var viss um að hann stæði í núna. Það var alltaf hægt að láta sig dreyma um betri tíð og blóm í haga, því hér vildi ég vera. „Ertu ekki að verða búin að sópa gólfið, það er ekki hægt að leggja á borðið fyrir þér,“ Ég leit upp og studdi mig við sópinn. Ég hafði verið í of þungum þönkum til að taka eftir að Erna var komin upp að mér.

„Getiði ekki bara byrjað meðan ég er að klára?“ Uppgjafarsvipurinn á andliti Ernu leyndi sér ekki. „Í alvöru? svo rykið þyrlist ofan í kaffi­ bollana?“ Erna var formaður kvenfélagsins og mjög fær í öllu sem hún gerði. Hún var búin að vera formaður í átta ár og ætlaði sér ábyggilega að vera að minnsta kosti átta ár í viðbót. Erna hafði ánægju af því að stjórna og útdeila verkefnum. Hún hafði komið eins og ferskur andblær inn í samfélagið þegar hún flutti í sveitina.

Ung menntuð kona að sunnan. Nú var Erna sjálfskipuð drottning sveitarinnar og naut þess að baða sig í aðdáun eldri kvenna í sveitinni, þó hún reyndi að láta lítið á því bera. Mér hafði fundist hún frekar yfirborðsleg og sjálfhælin þegar ég kynntist henni fyrst. Ég bað yfirleitt um að fá að vinna við erfidrykkjurnar en sleppa við stríðstertu­ baksturinn. Bakstur var ekki mín sterk­ asta hlið. Stundum tókst mér að fá son minn til að steikja fyrir mig pönnukökur ef í harðbakkann sló. En best fannst mér Húsfreyjan 1. tbl. 2022

að fá að raða á borð, hella upp á kaffi og vaska upp. Ég uppskar ekki mikið hrós þeirra gömlu fyrir það. „Aðdáunarvert hversu vel þú nærð út í hornin með sópnum“ „Ég hef sjaldan séð jafn vel þvegin tertuföt“ Hvorutveggja voru ekki setningar sem sagðar voru með aðdáunartón í viður­ vist annarra félagskvenna. Nei, Erna var sú sem fékk mest að baða sig upp úr aðdáuninni. Reyndar var ég alveg sam­ mála. Tertur hennar voru sérstaklega ljúffengar og Erna bjó til besta aspas­ brauð sem ég hafði bragðað. Ég var mjög treg til að fara fram í veit­ ingasalinn, vildi helst halda mig inni í eldhúsi. Einhverjar höfðu þurft að vera eftir til að hella upp á kaffið og missa þess vegna af borðaklippingunni. Ég hafði verið fljót að bjóða mig fram og Stein­ unn vildi endilega verða eftir með mér. Ég taldi það ekki vera vegna þess hvað hún var fórnfús heldur aðallega vegna þess að Steinunn treysti mér alls ekki fyrir verkinu.

Vígslukaffið gekk vel. Ég var á þönum við að hella upp á kaffi og vaska upp.

Mér fannst gott að vera þarna inni í eld­ húsi, þá þurfti ég allavega ekki að standa í einhverju yfirborðskenndu spjalli. „Já þetta verður mikil lyftistöng fyrir samfélagið heldurðu það ekki,“ „Núna förum við vonandi að fá unga fólkið heim aftur“ „Já, nú horfum við fram á betri tíma.“ Ég gat leikið allar þær samræður sem ég hugsanlega gæti átt frammi í sal í hug­ anum og sá engan tilgang í að færa þær samræður yfir í raunheima. „Það er aldeilis mannfjöldinn sem er í salnum,“ Steinunn helti mjólk í síðustu rjómakönnuna,“vonandi eigum við nóg af tertum í allan þennan herskara.“ Hún andvarpaði og bar bakkann með fleytifullum rjómakönnunum fram í veislusalinn. Ég sökkti mér niður í uppvaskið. Það var eins og allt of margir hefðu aldrei heyrt minnst á matarsóun þegar hlað­ borð var í boði. Ég skóf hálfar brauð­ tertusneiðar og velti íbitnum kleinum ofan í fötuna við hlið vaskaborðsins. Ég dæsti, hænur sveitarinnar fengju allavega fínar veitingar næstu vikuna.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Ég dauðhrökk við þegar hendur voru lagðar um mittið á mér. Ég snéri mér örsnöggt við og otaði sápublautum upp­ þvottabursta eins og vopni í áttina að eiganda handanna. „Fyrirgefðu elskan, ég ætlaði ekki að bregða þér svona.“ Konan stóð brosandi bak við mig.

Hún færði sig ósjálfrátt frá mér þegar hurðin inn í eldhúsið þeyttist upp og inn rigsaði María með tóm tertuföt í báðum höndum. „Það er bara allt að verða tómt, það mætti halda að þetta fólk hafi ekki borð­ að í allan dag, það svoleiðis rífur í sig kaffibrauðið,“ María leit í kringum sig og kom auga á mig. „Ertu til í að kíkja í ísskápinn eftir fleiri tertum,“ hún beindi orðum sínum að mér en gaf konunni hornauga þar sem hún stóð við eldhúsbekkinn. „Ertu þá ekki til í að drífa þig fram og ræða við ráðherrabarnið, hann stendur afskiptur eins og illa gerður hlutur í miðjum sal, það hópast allir að þing­ manninum okkar.“

María hló svo áberandi gullhálsfestin dansaði um hálsinn á henni. „Sýslungarnir telja svona kjúklinga að sunnan ólíklega til að vinna að mál­ efnum landsbyggðarinnar.“ Konan hafði farið, á meðan á þessum orðaskiptum stóð, í ísskápinn og náð í tvær síðustu terturnar. Terturnar frá Steinunni. Hún rétti Maríu terturnar og stakk hreinum tertuhnífum undir þær. „Það eru greinilega síðustu forvöð að eitra fyrir höfðingjunum, mér sýnist að þessar séu frá Steinunni,“ María leit hlæjandi á mig og síðan á konuna. „Það er alveg óþarfi Erna að hrökklast svona frá konunni þinni, við erum löngu búin að venjast því að þið búið saman.“ María blikkaði í áttina að okkur og rauk út úr eldhúsinu.

Hávært skvaldrið barst inn til okkar skamma stund meðan hurðin lokaðist á eftir Maríu.

Við Erna litum í augu hvor annarar. Ég gekk að henni og lagði hendurnar þétt um mittið á henni og kyssti hana mjúklega á munninn.

Myndlistarkonan: Sossa Björnsdóttir Að þessu sinni fylgir smásögunni verk eftir Margréti Sossu Björnsdóttur sem er fædd árið 1954, ólst upp í Keflavík og býr í Reykjanesbæ. Sossa hefur stundað myndlist í áratugi en hún nam myndlist í Myndlista og handíðaskóla Íslands, í Danmörku og Bandaríkunum. Hún hefur hlotið margskonar viðurkenningar fyrir list sína og haldið sýningar víða um heim. Má þar nefna sýningu á alþjóðlega tvíæringnum í Peking í Kína og sýningarsölum í Massachusetts, Kaupmannahöfn, Porúgal, Flórens, Reykjavík og Reykjanesbæ sem dæmi. Fólk hefur orðið henni að yrkisefni í myndlistinn, hreyfingar, fas, líkamsstöður og samskipti og því smellpassar myndin hennar Sossu við sögu Guðríðar um kvenfélagskonurnar.

21

LEIÐBEININGASTÖÐ HEIMILANNA

Vinnusmiðjur í fatabreytingum Endurnýtum með saumaskap

Á

haustmánuðum 2021 brá vinnu­ hópur verkefnisins Vitundar­ vakning um fatasóun á það ráð að endurhugsa aðeins þá viðburði sem fyrirhugaðir voru tengdir verkefninu þar sem samkomutakmarkanir höfðu ítrekað haft áhrif á skipulag verkefnisins.

Umsjón: Jenný Jóakimsdóttir - Myndir: Úr einkasafni

Í vinnuhópnum eru fjórar kvenfélags­ konur, þær Jenný Jóakimsdóttir Félagi kvenna í Kópavogi, Ágústa Magnús­ dóttir Kvenfélagi Garðabæjar, Guðrún Kristjana Hafsteinsdóttir Kvenfélagi Mosfellsbæjar og Edda Jónsdóttir Kven­ félaginu Seltjörn. Lögðu þær á ráðin og fengu til liðs við sig Sigríði Tryggva­ dóttur saumakonu sem er og hefur verið lengi mikil áhugakona um fatabreyting­ ar. Sigríður er kennaramenntuð og rekur Saumahorn Siggu. Hefur hún síðastliðin ár sérhæft sig í endurnýtingu efna og að breyta gömlum fötum þannig að úr verði einstakar flíkur. Saumahorn Siggu býður upp á námskeiðahald, hönnun og saumaþjónustu. Vinnuhópnum fannst því tilvalið að fá Sigríði með í samstarf og var ákveðið að verkefnið myndi bjóða

Vinnuhópur verkefnisins, Vitundarvakning um fatasóun, áætlar að bjóða upp á fleiri vinnusmiðjur á þessu ári og geta áhugasamir fylgst með því og skráð sig á fésbókarsíðu og heimasíðu Leiðbeiningastöðvar heimilanna.

22

Vinnuhópur verkefnisins: Vitundarvakning um fatasóun, Sigríður Tryggvadóttir, Ágústa Magnúsdóttir, Edda Margrét Jensdóttir, Jenný Jóakimsdóttir og Guðrún Kristjana Hafsteinsdóttir.

upp á vinnusmiðjur í fatabreytingum þar sem Sigríður yrði aðalleiðbeinand­ inn og kvenfélagskonur vanar sauma­ skap yrðu til aðstoðar. Var þá hægt að bjóða upp á viðburði í smærri hópum til að samkomutakmarkanir myndu ekki setja verkefninu skorður. Það varð úr að vinnusmiðjur í fatabreytingum voru haldnar í október og nóvember.

Vinnusmiðjurnar hafa það að mark­ miði að hvetja til þess að flíkum sé gef­ inn lengri líftími til að minnka kolefnis­ fótspor textíls. Smiðjunum er ætlað að auðga hugmyndaflug þátttakenda varð­ andi nýtingu á flíkunum í fataskápnum.

Fjallað er um mismunandi möguleika á áframhaldandi notkun og kenndar leiðir til að breyta flík svo hún öðlist nýtt líf.

Farið er í hugmyndaflæði varðandi þær flíkur sem þátttakendur taka með sér.

Hópurinn hjálpast síðan að við að finna skemmtilegar lausnir á breytingunum.

Sigríður og kvenfélagskonur eru svo þátttakendum til aðstoðar við sauma­ skapinn. Gert er ráð fyrir grunnþekk­ ingu í saumaskap. Markmiðið er að þátt­ takendur virki sitt eigið hugmyndaflæði og öðlist sjálfstraust til að halda áfram að endurnýta og breyta flíkum í fata­ skápnum í stað þess að losa sig við þær.

Arnar Björnsson fréttamaður og Landinn á rúv kíktu við á Vinnusmiðju í fatabreytingum sem haldin var á Hall­ veigarstöðum 17. nóvember sl. Rætt var við aðalleiðbeinandann, Sigríði Tryggva­ dóttur í Saumahorni Siggu, Jenný Jóa­ kimsdóttir starfsmaður KÍ og umsjónar­ maður verkefnisins sagði frá verkefninu og rætt var við Guðrúnu Kristjönu Haf­ steinsdóttur kvenfélagskonu í Mosfellsbæ sem var ein af aðstoðarkonum á vinnu­ smiðjunni. Meðfylgjandi eru nokkrar myndir frá vinnusmiðjunum síðastliðið haust.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Sigríður Tryggvadóttir í Saumahorni Siggu deilir hér nokkrum hugmyndum að breytingum með lesendum Húsfreyjunnar. „Það eru í raun engar reglur um hvern­ ig við breytum fötum, það er fyrst og fremst hugmynda­ flugið og kjarkurinn til að prófa sig áfram sem skiptir mestu máli,“ segir Sigríður.

Blettir og göt: · Setja bætur, myndir, form eða perlur og dreifa um flíkina · Klippa út og setja annað efni · Setja utanáliggjandi vasa Stækkun: · Klippa við brjóstbak, hafa axlarstykki og bæta fláa inn í mitt bakið neðan við · Bæta inn í hliðum · Bæta fláa við frá hálsmáli · Allt ofantalið Annað: · Bæta við kraga/ taka kraga · Bæta við ermum/taka ermar · Mjókka ermar/ víkka ermar · Skipta út efnum, t.d. nýjar ermar, stroff að neðan, klippa sundur búkinn · Bæta neðan á topp · Skreyta með tölum, rennilásum, skáböndum o.s.frv.

Barnaföt: · Skipta út efnum, bæta inn í og stækka · Bæta stroffum neðan á til að lengja ermar/skálmar · Breikka stroff í mitti til að hækka sethæðina - setja teygju í bakið til að halda uppi Athugið að þegar viðbótin er sniðin þarf að gera ráð fyrir saumfarinu sem fer af flík í samsetningu. Gangi ykkur vel í fatabreytingum. Hópurinn hvetur lesendur til að sækja um aðild að Facebook hópnum hennar Sig­ ríðar: Endurnýting gegnum saumaskap, sem er skap­ andi samfélag saumara sem skiptist á hugmyndum um endurnýtingu og fatabreytingar.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

23

KVENFÉLAGSKONA SPURÐ FRÉTTA

Ómetanlegt að fá tækifæri til að þroskast í félagsstarfi Hildur Traustadóttir Hildur Traustadóttir, kvenfélagskona í Kvenfélaginu 19. júní, sem starfar á Hvanneyri í Borgarfirði, fór ekki framhjá neinum sem sótti Landsþing Kvenfélagsambands Íslands í Borgarnesi í haust enda var hún forseti þingsins og stýrði því af öryggi og skörungsskap. Ritstjóra Húsfreyjunnar þótti kjörið að gefa lesendum tækifæri til að kynnast henni aðeins en segja má að hún gegni nokkuð óhefðbundnu starfi.

H

felli í Þingeyjarsveit. Þar byrjuðum við að búa nítján ára gömul, fyrstu árin með tengdaforeldrunum. Við eignuðumst fjórar dætur; Elvu Þórey 1974, Áslaugu 1978, Margréti 1984 og Hrund 1988.

Við stækkuðum búið, byggðum fjós og íbúðarhús. Ég varð fljótlega virk í félags­ málum og gekk í Kvenfélag Ljósvetninga 19 ára gömul, var formaður um tíma og kosin í stjórn Sambands þingeyskra kvenna. Einnig sat ég fundi hjá Sam­ bandi norðlenskra kvenna.

Umsjón: Kristín Linda Jónsdóttir - Myndir: Úr einkasafni

ildur er framkvæmdarstjóri tveggja búgreinafélaga, Félags eggjafram­ leiðenda og Félags kjúklingabænda og Stofnunga ehf. sem er í eigu þessara félaga. Það er því á hennar könnu, og þeirra sem hún starfar með og fyrir, að sjá til þess að við fáum íslensk egg og kjúkling á okkar disk. Gefum Hildi orðið.

Vestmannaeyjar, Lón og Hvanneyri „Ég er fædd í Vestmannaeyjum 16. febrúar 1955. Mamma heitir Jakóbína Björg Jónasdóttir og er frá Grænavatni í Mývatnssveit en pabbi heitir Trausti Eyjólfsson, er fæddur í Vestmannaeyjum en ættaður undan Eyjafjöllum. Þau eru bæði látin. Við erum átta systkinin og er ég fjórða í aldursröðinni.

Foreldrar mínur bjuggu á Breiða­ bakka í Vestmannaeyjum. Þar átti ég heima til þriggja ára aldurs en þá flutti fjölskyldan að Volaseli í Lóni í AusturSkaftafellssýslu. Þar bjuggum við í tíu ár en þá fluttum við til Vestmannaeyja. Þar upplifði ég mín unglingsár fram að eld­ gosinu 1973 en þá flutti fjölskyldan að Hvanneyri í Borgarfirði. Það var frábært að alast upp í Eyjum, þar eignaðist ég góða vini. Það var allt­ af nóg að gera hvort sem var í leik eða starfi. Ég fór að vinna í fiski eins og svo margir jafnaldrar mínir og lærði að vera handflakari en það var deyjandi starfs­ 24

Hildur Traustadóttir.

grein og aðallega fullorðnar konur sem unnu við það. Þær tóku vel á móti mér og voru fúsar til að leiðbeina mér og kenna. En eldgosið á Heimaey breytti mjög miklu. Ég var að vinna á Hvann­ eyri þann vetur en fór um sumarið til Eyja að moka vikri. Það var mjög erfitt.

Sérstaklega man ég eftir því hvað það var erfitt að vera dag eftir dag í þessum gráa lit, það var allsstaðar aska.

19 ára kvenfélagskona í Þingeyjarsveit Á Hvanneyri kynntist ég fyrri eigin­ manni mínum en hann er frá Fremsta­

Kvenfélagið 19. júní á Hvanneyri Árið 1995 fluttist ég aftur að Hvanneyri og gerðist ráðskona við Bændaskólann sem nú er orðinn Landbúnaðarháskóli Íslands. Þá gekk ég í Kvenfélagið 19. júní og hef starfað þar síðan. Það eru svo mörg verkefni sem rúmast innan kvenfélaga og framgangur þeirra og fé­ lagsandinn byggist að sjálfsögðu á félags­ konum. Ungar konur ganga í félagið hér á Hvanneyri og setja svip sinn á starfið. Það er okkar, sem eldri erum, að styðja þær í því sem þær vilja gera og taka þátt í þeirra hugmyndum. Það eru 50 konur í félaginu og fer fjölgandi.

Sambýlismaður minn er Ari Ingi­ mundarson, ættaður úr Norður- Þing­ eyjarsýslu. Fæddur á Kópaskeri en ólst upp á Raufarhöfn til unglingsára en þá flutti fjölskyldan í Kópavoginn. Hann Húsfreyjan 1. tbl. 2022

á tvö börn, Benedikt og Önnu Lóu og einn stjúpson, Reyni. Alls eigum við 14 barnabörn.

Framkvæmdarstjóri tveggja búgreinafélaga Fljótlega fór ég að vinna við einangr­ unarstöð fyrir stofnfugla, sem rekin er af félögum eggja- og kjúklingabænda og er staðsett á Hvanneyri. Þar er útungunar­ stöð og eldishús fyrir stofnfugla, sem eru foreldrafuglar í alifuglarækt. Frjóegg eru keypt oftast frá Svíþjóð, Noregi eða Danmörku frá sérstökum eldisbúum sem sérhæfa sig í stofnaræktun. Eggin þurfa að fara í einangrun og einnig ungarnir í um það bil átta vikur. Það eru tekin sýni úr þeim og ef allt er í lagi fara ungarnir á þau bú sem hafa leyfi til að halda stofn­ fugla. Árið 2004 varð ég framkvæmdastjóri tveggja búgreina: Félags eggjaframleið­ enda og Félags kjúklingabænda og einn­ ig Stofnunga ehf. sem er í eigu þessara tveggja félaga. Tilviljun varð til þess að ég tók við starfi framkvæmdastjóra. Ég fór í nám á Bifröst með vinnuni sem hentaði ágætlega og ætlaði að halda þar áfram en þá veiktist framkvæmdastjór­ inn sem var yfirmaður minn hjá Stofn­ unga. Ég var fengin til að leysa hann af,

Hér er Hildur í vinnunni fyrir eggja og kjúklingabændur, með kassa af dagsgömlum hænuungum í fanginu.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Hildur Traustadóttir kvenfélagskona í ræðustól á Landsþingi KÍ í Borgarnesi í haust.

fyrst tímabundið en þegar ljóst var að hann kæmi ekki aftur var ég komin það vel inn í starfið að ég hélt áfram og hef verið framkvæmdastjóri í tæp 18 ár.

Kolefnissporið er minna hér Mjög miklar breytingar hafa orðið í landbúnaði á þessum tíma. Sala á kjúkl­ ingakjöti hefur margfaldast og hefur það frá árinu 2011 verið mest selda kjötið á landinu. Einnig er töluvert magn flutt til landsins af kjúklingakjöti. Það sama má segja um eggin, sala á þeim hefur aukist mjög mikið. Á síðasta ári fengu búgreinafélögin styrk frá Framleiðnisjóði til að láta gera skýrslur um „Kolefnisspor íslenskra kjúklinga og leiðir til að minnka það“ og „Kolefnisspor eggjaframleiðslu á Ís­ landi og leiðir til að minnka það.“ Þessar skýrslur eru fyrst og fremst hugsaðar fyr­ ir bændur, hvernig hægt er að gera betur og minnka kolefnissporið. Notast er við sama kerfi við útreikninga í mörgum löndum. Niðurstaðan er sú að þegar á heildina er litið virðist kolefnisspor ís­ lenskra eggja vera minna en í flestri ann­

ari framleiðslu á dýraafurðum til mann­ eldis, bæði innanlands og utan. Einnig virðist kolefnisspor íslenskra kjúklinga vera langt undir heimsmeðaltali og að kolefnissporið sé minna en flestra ann­ ara dýraafurða til manneldis. Þetta eru frábærar fréttir fyrir neytendur og ís­ lenska bændur þó að alltaf megi gera betur. Þessar niðurstöður hafa ekki farið hátt í umræðu um landbúnað og er það miður.

Gefandi að hrífast með Þegar ég lít yfir farinn veg hefur líf mitt að miklu leyti snúist um vinnu þar sem ég hef tekið að mér ýmis aukastörf í stjórnum og nefndum þegar ég hefði mögulega getað verið í fríi því þegar félagsmálin eru áhugamálið er svo auð­ velt að hrífast með. Það er ómetanlegt að fá tækifæri til að þroskast í félagsstarfi og gefandi og gaman að kynnast öllum þeim frábæru konum sem starfa í kven­ félögum. Fyrir það er ég þakklát og nýti tækifærið til að hvetja konur sem þetta lesa til að láta til sín taka í félagsstarfi, ekki síst kvenfélagsstarfi,“ segir Hildur.

25

KVENFÉLAGASAMBAND ÍSLANDS

Ný útgáfustjórn Húsfreyjunnar L

Myndir: Gunnhildur Lind

andsþing Kvenfélagasambands Íslands sem haldið var í Borgarnesi um miðjan október 2021 samþykkti nýja reglugerð um tímaritið Húsfreyjuna, málgagn Kvenfélagasambands Íslands.

Reglugerðin er svohljóðandi:

1. Tímaritið heitir Húsfreyjan og er málgagn Kvenfélagasambands Ís­ lands.

2. Útgáfustjórn skal skipuð fimm konum og tveimur til vara. Stjórn KÍ skipar þrjár konur í útgáfustjórn á fyrsta fundi eftir landsþing og eina til vara.

Af þessum þremur konum skal ein vera skipuð formaður útgáfustjórnar og ein skal vera gjaldkeri KÍ. Tvær konur og ein til vara skulu skipaðar á fyrsta fundi annars árs eftir landsþing. Útgáfustjórn ber ábyrgð á tímaritinu.

3. Útgáfustjórn skal ráða ritstjóra við tímaritið í samvinnu við stjórn KÍ.

Ritstjóri skal ráðinn til þriggja ára í senn.

4. Ritstjóri ber ábyrgð á efni tímaritsins eins og fram kemur í ráðningarsamn­ ingi við hann.

5. Formannaráð skal skipa rýnihóp ann­ að hvort ár sem hefur það hlutverk að koma með ábendingar og tillögur um útgáfu og efnistök blaðsins.

6. Ekki má leggja niður útgáfu tíma­ ritsins nema því aðeins að landsþing KÍ hafi samþykkt það með minnst 2/3 hlutum atkvæða, enda hafi áður farið fram minnst tvær umræður um málið. Útgáfustjórn Húsfreyjunnar kemur í stað útgáfustjórnar- og ritnefndar Hús­ 26

Björg Baldursdóttir Kvenfélagi Hólahrepps er nýr formaður útgáfustjórnar Húsfreyjunnar.

freyjunnar. Í nýju útgáfustjórn­ ina hafa verið skipaðar: Björg Baldursdóttir formaður, Magða­ lena Jónsdóttir gjaldkeri, Eva Hilmarsdóttir, Guðrún Þóranna Jónsdóttir og Þóra Sverrisdóttir.

Til vara: Guðný Valberg og Linda B. Sverrisdóttir.

Fyrrverandi nefndarkonum eru þökkuð góð störf í þágu Húsfreyj­ unnar undanfarin ár.

Guðrún Þóranna Jónsdóttir

ð og Jákvæ

tbl. s | 1.

d Ísland

mban

agasa Kvenfél

. 2022

73. árg

i

nd hvetja

90 kr.

1.9 | Verð

sem a það aman n ú n tg Veljum ur finnsHúsfreyjan AGA 1. tbl. 2022 SMÁS GAR okk ir Gyða

Björg

ótt

Jónsd

N ETTLI ÓLAV IR LEIKSK KRIFT UPPS KÁLS M UNNI LÓ B KÖNN U LÁ KAR FRÁ B FAPO KORT IR GJA PÓST ÓNAÐ

Evrópuþing ACWW í Glasgow í Skotlandi 19.- 23. september 2022

Þema þingsins er:

Fjölbreytni er okkar styrkur

DRÖG AÐ DAGSKRÁ ÞINGSINS:

Gestgjafar þingsins eru Skosku kvennasamtökin, The Scottish Women´s institute (SWI). Þingið fer fram á Golden Jubilee ráðstefnu­hótelinu sem staðsett er við bakka Clyde árinnar í Glasgow.

Skráningar fara fram í gegnum skrifstofu Kvenfélagasambandsins og þurfa að berast til KÍ eigi síðar en 15. mars 2022 til að ná snemmskráningarverði.

MÁNUDAGINN

SKRÁNINGARGJALD OG GISTING

19. september

Verð í snemmskráningu eru 460 bresk pund fyrir tveggja manna herbergi pr. mann ISK 78.195 samkvæmt gengi 7. febrúar 2022.

•

Hist og heilsast á Hótelinu

ÞRIÐJUDAGINN 20. september • • • • • • • •

Opnunarhátið Ávörp Kveðjur frá félögum og aðildarlöndum ACWW svæðaforsetar ACWW heimsforseti Gestafyrirlesarar Skýrslur nefnda Kvölddagskrá

MIÐVIKUDAGINN 21. september • • •

Gestafyrirlesarar Þingfundum framhaldið Vinnustofur

FIMMTUDAGINN 22. september •

•

Skoðunarferðir (nánari upplýsingar koma síðar) 19:00 Hátíðarkvöldverður á Golden Jubilee hótelinu.

ÞINGIÐ FER FRAM Á ENSKU.

Almennt verð eftir snemmskráningu og eigi síðar en 28. maí 2022 er 510 bresk pund pr. mann í tveggja manna herbergi. ISK 86.694 samkvæmt gengi 7. febrúar 2022.

Innifalið er; gisting í 4 nætur, morgunverðir, hádegis- og kvöldverðir og te/kaffi ráðstefnudagana.

Bóka þarf auka gistinætur beint í gegnum hótelið.

Við athugun á flugi í janúar 2022 með Icelandair, flogið út mánudaginn 19. september og til baka föstudaginn 23. september, er verð á flugi fram og til baka um 40.885 krónur á Economy Standard miða.

Félagskonur sem hafa áhuga á að fara á þingið eru beðnar að skrá sig hjá Kvenfélagasambandi Íslands á kvenfelag@kvenfelag.is Við munum svo taka saman hópinn sem ætlar sér að mæta frá Íslandi og sjá hvort hægt er að halda utanum hópinn varðandi flug og fleira. Fer allt eftir fjölda áhugasamra.

Skráning er ekki fullgild fyrr en greiðsla hefur borist til KÍ.

UM SKOSKU KVENNASAMTÖKIN (SWI) SWI var stofnað í Skotlandi 1917. Félagar eru nú 14.500 út um allt Skotland. Höfuðstöðvar þeirra eru í Edinborg, Svæðasamböndin eru 31 og eru félögin 663. Sjá nánar um SWI á heimasíðu þeirra www.theswi.org.uk UM HÓTELIÐ Golden Jubilee er 4ra stjörnu ráðstefnuhótel með sauna, líkamsræktarstöð fyrir gesti og sundlaug meðal annars. Hótelið er í 20 mínútna fjarlægð frá flugvellinum í Glasgow.

HANNYRÐAHORNIÐ

GLÆSILEG GLÆTA Hlýlegt í kuldanum og páskasól

leikskólann, í hjólaferðirnar eða jafnvel um hálsinn á fólki sem stundar sundleikfimi í útilaug. Góður kragi er alltaf gulls ígildi.

Svo er það sparikjóllinn á dúkkuna, ekki má hún vera í einhverjum görmum. Það er líka gaman að draga fram heklunálina og hekla einstakt handklæði eða fallega páskasól. Endilega njótið stundanna við handavinnu á komandi vetrarkvöldum. Munum að aftur kemur vor í dal.

Myndir: Silla Páls

Það er spennandi verkefni nú á vetrarmánuðum að fitja upp á Glætu, þessari sérlega smart stutterma peysu, svo hún verði tilbúin þegar vorar, nú eða bara inni við hvenær ársins sem er.

Góðir leikskólavettlingar eru þarfaþing í öllum fjölskyldum fyrir börn eða barnabörn og hlýr og fallegur kragi líka. Þessi kuldakragi er í stærðum fyrir börn, unglinga og fullorðna svo hann getur hvort sem er passað á

Alda Sigurðardóttir og Þóra Þórarinsdóttir.

28

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

KULDAKRAGI Uppskrift: Þóra Þórarinsdóttir. Það er gott að eiga kraga til að skella um háls sér þegar vindar næða. Þessi er prjónaður úr tveimur garntegundum, Lace sem er merinoull frá Uruguay og Anisiu sem er kid mohair. Þannig verður hann léttur og lipur en um leið undurmjúkur og hlýr. En auðvitað má líka velja annarskonar garn eftir því sem hver vill.

Uppskriftin er í þremur stærðum, sú minnsta hentar börnum á grunnskólaaldri, miðstærðin hentar unglingum og sú stærsta er hugsuð fyrir fullorðna.

Efni: 1 hespa Lace frá Malabrigo, 1 dokka Anisia frá Cewec. 40 sm hringprjónn no 4,0, prjónamerki.

Uppskrift: Fitjið upp 70, 80, 90 l með einum þræði af hvoru garni á prjón no 4. Prjónið brugðning, 1 sl, 1 br, alls 25, 30, 35 umferðir. Prjónið 2 umf sl og aukið í seinni umferðinni út um alls 11, 10, 9 l jafnt yfir umferðina - aukið er út með því að lyfta þræðinum á milli lykkna upp og krossa hann og prjóna 1 l slétta, (nú eiga að vera 81, 90, 99 l á prjóninum).

Prjónið nú samkvæmt mynsturteikningu frá hægri til vinstri. Athugið að á milli mynsturumferða eru alltaf prjónaðar 3 umferðir sléttar. Á minnsta kraganum eru prjónaðar 20 umf, 28 umf á miðstærð og 36 umf á fullorðinskraga (mynstrið endar á 3 umf sléttum).

Tákn: 0 - sláið upp á prjóninn, I - slétt lykkja, / - tvær lykkjur prjónaðar saman.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

33. umf.

29. umf.

25. umf.

21. umf.

17. umf.

13. umf.

9. umf.

5. umf.

1. umf.

0I0I0 0I0I0 0I0I0 0I0 0I0 0I0 0I0 0I0 0I0

I/////I /////I ///// I////I ////I //// I///I ///I ///

0I0I0I 0I0I0I 0I0I0I 0I0I0I 0I0I0I 0I0I0I 0I0I 0I0I 0I0I < hér byrjar umferðin.

Prjónið nú garðaprjón, alls 3, 3, 4 garða (6,6,8 umferðir) og fellið laust af með sléttu prjóni.

Athugið að auðveldlega má síkka kragann með því að prjóna áfram fleiri umferðir.

Gangið frá endum, skolið úr mildu sápuvatni.

29

GLÆTA Hönnun: Alda Sigurðardóttir Þó veturinn geysi getum við þakkað fyrir margt eins og til dæmis að búa í hlýjum húsum sem verja okkur fyrir kulda og trekki. Þá er ekki verra að eiga mjúka og fallega létta flík. Við vitum líka að vorið kemur með hækkandi sól. Því bjóðum við hér upp á uppskrift að mjúkri og notalegri stuttermapeysu. Hún er prjónuð úr CASCADE Fingering, einstaklega mjúku og léttu ullargarni frá Perú sem við flytjum inn í ótal fallegum litum. Auðvitað er hægt að prjona peysuna úr öðru garni en vandið valið svo útkoman verði skemmtileg. Til skrauts eru rendur úr Glitter frá Gründl sem líka er til í mörgum litum og sem notað er bæði í prjón og hekl. Peysan er prjónuð ofanfrá og niður og er í stærð small en í uppskriftinni eru leiðbeiningar um hvernig megi stækka hana.

Vídd á bol 86 sm, sídd frá handvegi 28 sm. (Til að gera stærri peysu þarf bara að fjölga umferðum þar sem aukið er út í berustykkinu. Fyrir hverja 10 sm aukavídd á bol þarf að gera 6 umferðir af útaukningu.)

Hver og einn ákveður hversu margar umferðir eru á milli glitranda en á þessari peysu eru fyrst 12 tvisvar og eftir það 19 umferðir.

Í næstu umferð er prjónuð útaukning sem síðan er endurtekin í annarri hverri umferð. *Suá á eftir prjónamerkinu, 3 sl, suá á undan prjónamerkinu.* Endurtakið *-* við næstu prjónamerki út umferðina. Þá hefur verið aukið út um 2 lykkjur í öllum fjórum löskunum. Í axlarhlutum og fram- og bakhluta helst lykkjufjöldi óbreyttur. Þegar aukið hefur verið út 23 sinnum eru 336 l á prjóninum. Prjónið áfram 12 umferðir án þess að auka út.

Garn: Cascade Fingering 3 hespur, Glitter frá Gründl 1 hnota.

Stuttir og langir prjónar no 3 og 4. Prjónafesta 26 l = 10 cm 8 prjónamerki.

Skammstafanir: sl = slétt, br = brugðin, suá = slá upp á, sp = setjið prjónamerki.

Fitjið upp með Fingering á prjóna no 3, 152 lykkjur og tengið saman í hring. Prjónið 2 umferðir stroff 1 sl og 1 br til skiptis. Prjónið 1 umferð með glitter og svo áfram með Fingering 3 umferðir. Skiptið yfir á prjóna no 4 og prjónið sl. Umferð byrjar á baki við vinstri öxl. Í fyrstu umferðinni eru sett prjónamerki þannig: Sp, 15 l (axlarhluti), sp, 3 l (laski), sp, 55 l (framhluti), sp, 3 l (laski), sp, 15 l (axlarhluti), sp, 3 l (laski), sp, 55 l (bakhluti), sp, 3 l (laski).

Í næstu umferð eru bollykkjurnar sameinaðar en ermalykkjur settar á hjálparprjóna eins og hér segir: Prjónið 24 lykkjur. Setjið næstu 65 l á hjálparprjón.

Fitjið upp 10 l fyrir handveg og prjónið því næst 103 l. Setjið næstu 65 l á hjálparprjón, fitjið upp 10 l fyrir handveg og klárið umferðina, 79 l. Þá eru á prjóninum 226 lykkjur. Prjónið áfram slétt 22 sm. Skiptið yfir á prjón no 3 og prjónið stroff 1 sl, 1 br * 3 umferðir með Fingering og 1 umferð með Glitter * Endurtakið * - * 4 sinnum.

Prjónið síðan 4 umferðir með Fingering og fellið hæfilega laust af.

Setjið ermalykkjur á stuttan prjón no 4, prjónið þær og takið upp lykkjur úr lykkjunum sem fitjað var upp á í handveginum og að auki 2/3 lykkjur hvoru megin með því að snúa upp á lykkjur til koma í veg fyrir göt, alls 15 lykkjur. Þá eru á prjóninum 80 lykkjur. Prjónð 10 umferðir slétt og síðan stroff eins og á bol en bara með þrem röndum af Glitter. Prjónið hina ermina eins.

Gangið frá endum. Þvoið úr volgu sápuvatni og leggið til þerris.

30

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

31

LEIKSKÓLAVETTLINGAR Uppskrift: Þóra Þórarinsdóttir Það eru komin vetrarveður og þá er gott að eiga hlýja og góða vettlinga. Okkar reynsla er sú að það er fátt betra en lopi í vettlinga, þeir eru hlýir og hrinda vel frá sér vatni. Sumum finnst þeir ekki nógu mjúkir, en þá er gott að nota plötulopa, hann er mýkri en léttlopinn og með því að prjóna mohairþráð með bæði styrkir það vettlingana og mýkir.

Vettlingarnir eru prjónaðir með tvöföldu stroffi, annað fer upp á handlegginn en hitt utan um yfirhöfnina, þannig tolla vettlingarnir vel og hvorki sandur né snjór getur smogið inn á milli. Stroffin eru prjónuð úr einföldum plötulopa en vettlingurinn sjálfur með tvöföldum lopa, þannig verða vettlingarnir hlýrri.

Við notuðum Crazy trio prjónana, þeir eru mjög vinsælir, enda einkar þjálir og gott að prjóna hvort sem er stroff, vettlinga eða þumla með þeim. Ekki spillir fyrir að prjónarnir eru með tvenn slags odda þannig að það má snúa þeim eftir hvor hentar hverju sinni. Þessi uppskrift er þannig að enginn munur er á vinstri og hægri vettlingi og við mælum hiklaust með því að prjóna fleiri en tvo vettlinga eins, þeir eiga það til að týnast og ef barnið á nokkra alveg eins vettlinga er hægt að nýta þá lengur.

Stærðir: 1-3-5 ára Efni: Plötulopi, 1 dk Anisia mohair garn, prjónar no 4,5, prjónanælur.

Uppskrift Stroff 1: Fitjið upp með einum þræði af lopa og einum af mohair 30-34-38 l og prjónið 1 sl, 1 br, alls 20-22-24 umf.

Stroff 2: Fitjið upp með einum þræði af lopa og einum af mohair 45-51-57 l og prjónið *2 sl, 1 br* alls 5-6-7 umferðir. Í næstu umferð er tekið saman þannig; prjónið *2 sl saman, 1 br, 2 sl, 1 br, 2 sl, 1 br* endurtakið * * út umferðina. Í næstu 5-6-7 umf er prjónað slétt yfir slétta lykkju og brugðið yfir brugna. Þá er tekið aftur saman þannig; prjónið *1 sl, 1 br, 2 sl saman, 1 br, 2 sl, 1 br* endurtakið * * út umferðina. Í næstu 5-6-7 umf er prjónað slétt yfir slétta lykkju og brugðið yfir brugna. Takið nú saman í þriðja sinn þannig; prjónið *1 sl, 1 br, 1 sl, 1 br, 2 sl saman, 1 br* endurtakið * * út umferðina. Prjónið eina umferð slétt yfir slétta lykkju og brugðið yfir brugna.

Nú eru stroffin sameinuð þannig að stroff 1 er lagt inn í stroff 2 og lykkjurnar prjónaðar saman (fyrsta slétta lykkja af stroffi 1 prjónuð saman við fyrstu slétta lykkju af stroffi 2, svo brugnu lykkjurnar saman brugðið og áfram þannig út umferðina). Prjónið 4-5-6 umf stroff (1sl,1br).

Bætið nú einum þræði af lopa við þannig að prjónað er með 2 þráðum af lopa og 1 þræði af mohair. Prjónið slétt prjón en fækkið jafnt yfir umferðina um 6-6-6 l þannig að nú eiga að vera 24-28-32 l í umferðinni. Prjónið 4-5-6 umf sléttar.

32

Nú er aukið fyrir þumli þannig að aukið er út um 1 l eftir fyrstu l umferðar og 1 l á undan síðustu l umferðar.

Prjónið 1 umf án útaukningar. Aukið í næstu umferð um 1 l eftir 2 l umferðar og 1 á undan 2 síðustu l umferðar.

Prjónið 1 umf slétta. Í næstu umferð eru síðustu 3 l umferðar og fyrstu 3 l settar á nælu og fitjaðar upp 2 nýjar l í staðinn (8 l í þumli í öllum stærðunum). Prjónið áfram slétt, alls 8-10-12 umf.

Hér hefst úrtaka. Prjónið 1 l sl, takið næstu l óprjónaða, prjónið næstu l og steypið óprjónuðu l yfir, prjónið 6-810 l sl, prjónið 2 l saman, 2 l sl, takið næstu l óprjónaða, prjónið næstu l og steypið óprjónuðu l yfir, prjónið 6-8-10 l sl, prjónið 2 l saman, 1 l sl. Prjónið næstu umferð slétta.

Takið aftur úr eins og áðan, nema nú eru 4-6-8 l á milli úrtaka. Prjónið 1 umf slétta. Takið aftur úr en athugið að nú eru 2-4-6 l á milli úrtaka. Takið nú úr í hverri umferð þar til 8 l eru eftir. Slítið þá garnið frá og dragið það í gegnum lykkjurnar sem eftir eru.

Takið nú lykkjurnar fyrir þumalinn og takið upp 4 l ofan við (10 l á prjónunum) prjónið slétt í hring, alls 5-7-9 umferðir. Takið nú úr þannig; takið fyrstu l óprjónaða, prjónið næstu l og steypið óprjónuðu l yfir, prjónið 1-2-3 l sl, prjónið 2 l saman, takið næstu l óprjónaða, prjónið næstu l og steypið óprjónuðu l yfir, prjónið 1-2-3 l sl, prjónið 2 l saman. Haldið úrtöku áfram þar til 4 l eru eftir, slítið garnið frá og dragið í gegnum lykkjurnar.

Gangið frá endum, skolið úr mildu sápuvatni og gleðjið barn með nýjum vettlingum.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

PRINSESSUKJÓLL Hönnun: Alda Sigurðardóttir Dúkkur þurfa líka spariföt og hér er uppskrift að alvöru prinsessukjól. Kotið er heklað fyrst fram og til baka og svo er pilsið prjónað í hring neðan á kotið.

Garn: Cotton Quick 1 dk og LUREX glimmergarn 1 dk.

Báðar þessar garntegundir eru til í mörgum fallegum litum.

Heklunál no 3.5 og stuttur hringprjónn no 4. Tölur.

Uppskriftina er auðvelt að laga að hvaða stærð sem er og líka í barnakjól, en þessi kjóll passar á dúkku sem er 40 sm löng og 35 sm um mittið.

Tölur í sviga segja til um lykkjur og umferðir í þessum kjól.

Skammstafanir: l = lykkja, ll = loftlykkja, kl = keðjulykkja, fl = fastalykkja, st = stuðull, umf = umferð, takkar í gulli = 1 fl, 2 ll og fl í síðustu fl, takkar neðan á pils = 1 fl, 2 ll og fl í síðustu fl og síðan fl í þarnæstu fl.

Kotið Heklið loftlykkjur þangað til þær ná utan um mittið (75).

Gerið fl í allar ll, þá fyrstu í 2. ll. Heklið þannig fram og til baka þar til komin er hæfileg hæð að handvegi (5 umf).

Nú er gott að leggja stykkið þannig að endakantarnir leggist saman á miðjunni þar sem verður bak. Setjið merki í miðja handvegina og ákveðið hversu mikið á að skilja eftir hvorum megin við þau fyrir handveg (8 l). Efri hluti kotsins er gerður með stuðlahekli fram og til baka þar sem fyrsti stuðullinn er alltaf 2 ll (14 st), þar til komið er upp á öxl (8 umf). Gerið hitt bakstykkið eins. Heklið framstykkið eins (30 l) að hálsmáli (5 umf) og síðan báðum megin við hálsmál

(8 l hvorum megin, 4 umf). Heklið síðan framstykkið saman við bakstykkin með kl. Heklið fl í handvegina og hálsmálið, hæfilega þétt og gangið frá öllum endunum.

Festið í leiðinni stykkið saman neðst á bakinu.

Gullkantur: Heklið fl upp vinstri kantinn á bakinu og eina fl aftur í hornlykkjuna. Heklið takka í hálsmálið, gerið auka fl í hornlykkjuna. Heklið fl niður hægri kantinn og gerið í leiðinni hnappagöt þannig: fl í allar fl nema - * 2-3 ll (eftir tölustærð) og fl í þarnæstu fl * - fyrir hverja tölu. Gerið eins takka í handvegi. Gangið frá öllum endum.

Pilsið Takið upp l í hverri ll með prjóni. Prjónið 1 umf þannig að í hverja l er prjónað tvisvar. Í næstu umferð er aftur aukið út en aðeins í 4. hv. l. (185 l ) Prjónið áfram sl þar til síddin er orðin hæfileg. (Hér var dokkan alveg kláruð.) Heklið fram af prjóninum.

Heklið með bómullargarninu fl í hverja l og síðan eina umf takka.

Slítið frá og gangið frá endum.

Festið tölur. Þvoið úr volgu sápuvatni og leggið til þerris. Hafi pilsið rúllað upp á sig lagast það við þetta.

Ef til er afgangur er upplagt að hekla litla kórónu og þá er verkið fullkomnað!

HEKLAÐ HANDKLÆÐI Uppskrift: Þóra Þórarinsdóttir.

Hekluð handklæði eru endingargóð og setja fallegan svip á baðherbergið. Þetta handklæði er heklað úr vistvænu Alberte bómullargarni sem fæst í Hannyrðabúðinni í fjölda fallegra lita.

Efni: Tveir litir af Alberte bómullargarni, 2 dokkur af hvorum lit (athugið að það verður afgangur af garninu sem vel má nota í að gera þvottastykki í stíl eða borðtuskur). Heklunál no 3.

Skammstafanir: ll-loftlykkja, fl-fastalykkja, kl-keðjulykkja, st-stuðull.

Mynstrið hleypur á 8 lykkjum. Athugið að alltaf eru heklaðar tvær umferðir í sömu átt, fyrst með lit 1 og svo með lit 2.

Uppskrift: Heklið 81 ll með lit 1.

1. umf: Heklið 2 ll (fyrsti stuðull) + 2 st í 3ju ll frá nálinni. *Heklið 2 ll hoppið yfir 3 ll, 1 fl í næstu ll, 2 ll hoppið yfir 3 ll, 5 st í næstu ll* endurtakið * * þar til komið er að lokum umferðar, þá eru heklaðir 3 st í síðustu ll.

2. umf: Skiptið yfir á lit 2 og heklið aftur í sömu átt. *Heklið 1 fl í 1. stuðul fyrri umferðar, 2 ll, 5 st í fl fyrri umferðar, 2 ll* endurtakið * * út umferðina, endið á 1 fl í síðasta st fyrri umferðar.

3. umf: Nú er stykkinu snúið við og heklað með lit 1. *2 ll (fyrsti stuðull) + 2 st í fl fyrri umferðar. *2 ll, 1 fl í 3ja st fyrri umferðar, 2 ll, 5 st í fl* endurtakið * * og endið umferðina á 3 st.

Endurtakið umferðir 2 og 3 þar til æskilegri lengd er náð, (hér voru heklaðar 79 umferðir).

Heklið nú 1 umf af fl í kringum handklæðið, á skammhlið

34

er heklað í aðra hvora ll og annan hvorn st, 3 fl í hverja hornlykkju og á langhlið eru heklaðar 2 fl í hvern st og 1 fl í fl. Skiptið um lit, *heklið 1 fl, hoppið yfir 1 fl, 5 st í næstu fl* endurtakið allan hringinn. Endið á að hekla hanka í hornið, 22 ll, festið hinum megin við hornið með 1 kl, snúið við og heklð 26 fl um ll-bogann.

Klippið garnið frá, gangið frá endum, þvoið í vél og njótið þess að þerra hendur á mjúku, fallegu handklæði.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

PÁSKASÓL Hönnun: Alda Sigurðardóttir Allt vaknar aftur til lífs með hækkandi sól og við vitum að vorið kemur áður en langt um líður.

Við gerum af þessu tilefni heklaða sól sem fer vel á páskaborðinu.

Verkefnið hentar vel fyrir byrjendur í hekli. Garnið heitir Cotton Quick frá Grundl, áferðarfallegt gæðagarn með meðal gljáa. Það fæst í mjög mörgum litum, bæði einlitum og marglitum og því hægt að gera eins dúka sem henta öðrum árstíðum.

Uppskriftin er góður grunnur til að gera ólíkar útfærslur af hekluðu flötu og kringlóttu stykki.

Efni: 1 dokka af Cotton Quick og heklunál no 4.

Skammstafanir ll – loftlykkja, fl – fastalykkja, kl – keðjulykkja, st – stuðull, hst – hálfstuðull, takki – 3 ll, fl í fyrstu ll, umf – umferð, takki - 3 ll, fl í fyrstu ll.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Gerið fyrst 11 fl utan um töfralykkju og tengið saman með kl í fyrstu fl.

2 ll (jafngildir stuðli), st í sama gat. Allar umferðirnar byrja á þannig stuðlapari. 2 st í allar fl. Þegar komið er hringinn ættu að vera 11 stuðlapör. Tengið efst í aftari stuðulinn í fyrsta stuðlaparinu með kl.

2 ll, st í sama gat, 1 st, 2 st í sama gat, 1 st o.s.frv. út umf., endið á 1 st og tengið á sama hátt og áður.

2 ll, st í sama gat, 1 st tvisvar, 2 st í sama gat. 1 st tvisvar o.s.frv. út umf., endið á 1 st tvisvar og tengið á sama hátt og áður.

Heklið þannig áfram og gætið þess að í hverri umf fjölgi stöku st um 1 á milli stuðlaparanna og í síðustu umf eru 11 stakir st.

Lokaumferðin: 2 ll, 1 st í sama gat, takki, 2 st í sama gat og áður. 1 hst í næsta gat. 10 fl. 1 hst, 2 st, takki, 2 st í sama gat, 1 hst og svo frv. allan hringinn. Endið á hst og tengið í efri ll, slítið frá og dragið endann í gegn. Togið í endann úr töfralykkjunni þannig að ekki verði gat í miðjunni. Gangið frá endum.

35

KVENFÉLAGSFRÉTTIR

Brauðterturnar Kvenfélag Staðarhrepps Skagafirði Kvenfélög í Skagafirði standa á gömlum merg og traustum grunni og hefur starf félaganna verið samofið sögu héraðsins og menningu frá upphafi. Eitt þeirra er Kvenfélag Staðarhrepps sem hélt brauðtertuhlaðborð í ágúst.

Umsjón: Kristín Linda Jónsdóttir - Myndir: Úr einkasafni

Á

þeim tíma sem kvenfélögin voru að spretta upp var fátækt almenn og ekki voru til félagsmálastofnanir eða almannatryggingar. Þessar konur létu sig varða fólk í samfélaginu, aðstoð við aldraða, sjúka, einstæðinga og almennt þá sem á þurftu að halda. Bernskuminn­ ingar margra tengjast jólaböllum kven­ félaga víða um landið þegar tilbreyting var ekki mikil í fásinni daganna.

Kvenfélag Staðarhrepps í Skagafirði var stofnað 21. júní 1908 að Reynistað í Skagafirði. Starfið næstu árin var í tals­ verðum blóma og voru yfir 20 konur í fé­ laginu. Á þriðja áratugnum fer starfsemi félagsins að daprast og í lok árs 1929 leggst það til hvíldar en var aldrei lagt formlega niður. Það er svo 8. júní 1951 sem félagið er endurvakið og hefur það starfað síðan. Í dag eru 24 konur skráðar í félagið. Við sýslum við ýmislegt. Ennþá höldum við jólaböll fyrir börn og full­ orðna þó það hafi fallið niður á síðasta ári vegna Covid19. Covid19 hefur vissu­ lega sett okkur ákveðnar skorður en ýmislegt höfum við þó gert. Síðustu tvö árin hafa einkennst af því að fylgja eftir endurbótum á Félagsheimilinu Melsgili en félagið er eignaraðili að 10% hlut.

Lyft hefur verið grettistaki í þeim efnum og félagskonur og fólk á þeirra vegum lagt fram gríðarlega vinnu við þetta verkefni ásamt húsnefnd hússins. Melsgil er okkar fundarstaður og má segja að við höfum ættleitt þetta hús. Þegar hátíðin Réttir food festival fór fram í ágúst ákváðum við hjá Kvenfélagi Staðarhrepps að taka þátt og blása til 36

Vaskur hópur kvenfélagskvenna mættur til að undirbúa veisluna. Frá vinstri. Kristín Snorradóttir, Sigrún Jónsdóttir, Jónheiður Kristín Sigurðardóttir, Elsa Lind Jónsdóttir, Margrét Grétarsdóttir, Guðríður María Stefánsdóttir og Ásta Ólöf Jónsdóttir.

brauðtertuhlaðborðs þar sem boðið yrði uppá brauðtertur af öllum stærðum og gerðum. Þetta átti reyndar að fara fram ári fyrr en þá var hátíðin blásin af vegna Covid19. Mér telst svo til að gerðar hafi verið í það minnsta sex tegundir af brauðtertum. Rækjuterta, túnfiskterta, hangikjötsterta, skinkuterta, laxaterta og grænmetis/ávaxtaterta. Dagurinn heppnaðist frábærlega enda eigum við

innan okkar raða snillinga í tertusk­ reytingum. Hluti þess er samveran við skreytingar og undirbúning. Gestir komu víða að. Þarna kom fólk frá Reykjavík, Hafnarfirði og Akureyri. Gestir gerðu af­ skaplega góðan róm að veitingunum og eitt er víst að við munum gera þetta aftur að ári, reynslunni ríkari. Ásta Ólöf Jónsdóttir

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Kvenfélagskonur taka á móti gestum í samræmi við árið 2021 með hanska og grímur.

Brauðtertur í tísku

Segja má að kvenfélagskonur séu með brauðtertuhlaðborði enn einu sinni með puttann á púlsinum því að brauðtertur hafa einmitt gengið í nokkurskonar endurnýjun lífdaga undanfarið. Á facebook er til dæmis hópurinn Brauðtertufélag Erlu og Erlu með um 13.000 fylgjendur og þar má finna allskonar myndir og frásagnir af brauðtertum.

Smurbrauðstertuhlaðborðið.

Girnileg rækjuterta.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Þessi er með túnfisksalati.

Laxaterta tilbúin á þar til gerðu fati.

37

ALBERT ELDAR FYRIR HÚSFREYJULESENDUR

Hver er sinnar heilsu smiður

gerir okkur gott, hreyfing og nærandi félagsskapur hefur einnig mikil áhrif. Að stórum hluta erum við ábyrg fyrir eigin heilsu og ættum að fara reglulega í allsherjar læknisskoðun til að vita hver staðan er og hvað er hægt að gera betur.

Hugum að heilsunni, fögnum lífinu og hækkandi sól, hvort sem það er með sólarpönnukökum eða öðrum gómsætum veitingum.

Megi gæfusól ykkar skína sem skærast.

Myndir: Silla Páls

Íslendingar, sem ekki sjá sólina í nokkrar vikur eða mánuði á hverjum vetri, gera sér gjarnan dagamun þegar hún fer að skína aftur. Við sem erum alin upp við sólarpönnukökur vitum að með þeim byrjar nýtt tímabil birtu, tilhlökkunar og gleði. Sólarkaffi er drukkið þegar sólin skín aftur niður í byggð eftir skammdegið. Slíkt hefur tíðkast um allt land nema á Suðurlandi, en er algengast í dölum og fjörðum vestanlands, norðan og austan. Það er kunnara en frá þurfi að segja að heilsan er mikilvæg. Þar koma margir þættir saman eins og útivera, samferðarfólk og gen. Hollur og kjarngóður alvöru matur

Albert Eiríksson

38

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Döðlu-ólífupestó Ef hnetur fara illa í fólk má nota möndlur í staðinn.

1 krukka rautt pestó ½ krukka fetaostur og smá af olíunni 1 ½ dl svartar ólífur gróft saxaðar 1 ½ dl döðlur saxaðar 1 ½ dl steinselja söxuð 1 ½ dl brotnar kasjúhnetur 1 msk mæjónes 2 hvítlauksrif smátt söxuð Allt sett í skál og blandað saman. Gott að geyma í kæli í nokkra tíma.

Til tilbreytingar má setja 1 dl af fínt söxuðu grænkáli eða öðru káli saman við.

Alveg ótrúlega gott salat.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

39

Blómkálsklattar Eftir að lágkolvetnafæði komst í tísku hefur blómkál notið mikilla vinsælda. Það er bæði bragðgott og hollt - er t.d. mjög C vítamínríkt. Hægt er að hafa blómkálsklattana heldur stærri en á myndinni og nota sem hamborgara eða á pítubrauð. Henta vel sem aðalréttur og til að dýfa í sósu sem snakk.

5 b gróft skorið blómkál 2 egg 1/2 b hveiti 1/2 tsk lyftiduft 1 tsk rósmarín Smá chili salt og pipar ólífuolía til steikingar Setjið blómkálið í matvinnsluvél og maukið fínt.

Setjið í skál og bætið við eggjum, hveiti, lyftidufti og kryddum.

Hrærið vel saman.

Mótið litlar kökur og steikið í olíunni á pönnu, saltið og piprið.

Svo vill til að ritstjóri Húsfreyjunnar fjallar einmitt um dálæti sitt á blómkáli í þessu tölublaði og gefur sínar uppáhalds uppskriftir til viðbótar þessari.

Hollur morgungrautur Það getur verið mikill kostur fyrir önnum kafið fólk að útbúa morgunverðinn að kvöldi og láta hann standa í ísskáp yfir nóttina. Grautar eins og þessi kallast á ensku overnight oats og eru til í ýmsum útfærslum.

3 msk haframjöl 1 tsk chia 1 tsk kasjúhnetur, saxaðar 1/2 smáttsöxuð daðla smá salt Setjið í glas, hellið haframjólk svo rétt fljóti yfir, látið standa í ísskáp yfir nótt. Setjið yfir ber, ávexti, kókosmjöl eða annað gott.

40

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Súrdeigsbrauð Þetta er auðveld aðferð ef maður vill slá í gegn í boði daginn eftir, en er ekki sérfræðingur. Súrdeigsmóður má fá í sumum bakaríum. Ef við viljum frekar búa hana til frá grunni, er það tiltölulega einfalt, en tekur nokkra daga (sjá t.d. Alberteldar.is: súrdeig frá grunni).

1 kg Kornax Manitoba hveiti 650 ml vatn 300 g súrdeigsmóðir 2 msk hlynsíróp 1 msk salt - notaði sjávarsalt frá Saltverk Blandið öllu saman og hnoðið í hrærivél og setjið síðan plastpoka lauslega yfir skálina. Eftir hálftíma er hveiti stráð á hendur, deigið tekið úr skálinni, teygt á því, rúllað upp og sett aftur í skálina. Endurtakið eftir annan hálftíma.

Um morguninn er deigið teygt og rúllað upp einu sinni enn, hveiti stráð í brauðkörfu (hægt að kaupa t.d. hjá Sandholt), deiginu hvolft í hana, en það má líka vera bara í skálinni.

Hálftíma síðar er ofninn hitaður í 230°C og leirpottur hitaður, ég nota gamlan Römertopf. Hálftíma síðar er potturinn tekinn út, hveiti stráð inn í hann og deiginu velt varlega í hann. Bakið með loki í 40-50 mín.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

41

Steikt lifur með ávöxtum og rjómakarrýsósu Innmatur er bæði ódýr og hollur matur sem kalla má ofurfæðu. Lifur er afbragðs matur, með fullt af próteini og steinefnum og auk þess A-vítamínrík.

1 lambalifur 1 msk Mild Curry Spice paste (Pataks) 1 tsk Red curry paste 1 stk rauðlaukur 3 stk hvítalauksgeirar 2 dl rjómi 1/2 stk epli 1/2 stk pera 1/2 banani 2 msk kókosmjöl salt og pipar 4 msk olífuolía

42

Skerið laukinn og hvítlaukinn.

Hreinsið lifrina og skerið í sneiðar.

Eplið, peran og bananinn skorið smátt.

Léttsteikið (við miðlungshita) rauðlaukinn í olíu og bætið síðan hvítlauknum saman við, ásamt epli og peru. Setjið í blönduna í skál og geymið. Hitið pönnuna vel, steikið lifrina í 1 mín. á hvorri hlið.

Bætið Curry paste (báðum, saman við og hrærið lifrinni í kryddið) bætið við salti og pipar. Hellið blöndunni saman við ásamt rjóma. Hitið í 7 min. bætið banana og kókosflögum yfir og hitið í 3 min. – skerið í lifrina til að vera viss um að hún sé tilbúin – passa að ofsteikja ekki. Má vera aðeins rauð.

Sætkartöflumús Heil sæt kartafla bökuð við 180°C í um klst eða þangað til hún er mjúk.

Skafið innan úr og sett í matvinnsluvél ásamt 2 msk af smjöri, 2 msk rjóma og salti.

Maukið vel, mjög vel.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Súkkulaðibúðingur fyrir tvo Einhver einfaldasti eftirréttur sem til er og líka bragðgóður. Súkkulaðibúðinginn má útbúa deginum áður.

Athugið að light - kókosmjólk hentar ekki í búðinginn.

1 dós kókosmjólk úr kæli 6-8 döðlur 1 msk síróp (má sleppa) 2 ½ msk kakó Takið „rjómann” ofan af í dósinni og setjið hann ásamt öllu hinu í matvinnsluvél og vinnið vel saman.

Setjið í skál með ferskum berjum og þeyttum rjóma.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

43

HEILSA OG LÍFSSTÍLL

Tíu atriði sem við sleppum að segja við fólk sem afþakkar vín Albert Eiríksson

Umsjón: Kristín Linda Jónsdóttir

Áfengislaus lífsstíll nýtur aukinna vinsælda. Sem dæmi um það má nefna að sífellt fleiri tegundir óáfengra hátíðardrykkja eru nú í boði svo sem óáfengt freyðandi vín, hvítvín, rósavín, rauðvín, óáfengir kokteilar og íslensk brugghús brugga og selja óáfenga bjóra. Það er því rík ástæða til að benda gestgjöfum á að nýta sér möguleikann og bjóða samhliða áfengum drykkjum upp á óáfenga hátíðardrykki þó íslenska vatnið sé að sjálfsögðu alltaf gott.

Sýnum vali hvors annars virðingu og verum kurteis, í því sambandi er kjörið að hafa heilræði Alberts Eiríkssonar til viðmiðunar, gefum honum orðið. Það er æ algengara að boðið sé upp á vín við hin og þessi tækifæri. Það getur varla talist til góðra siða að kunna sér ekki hóf í drykkju en hóflega drukkið vín gleður mannsins hjarta segir í skáldsögunni Manni og konu eftir Jón Thoroddsen. Það eru ekki bara þeir sem farið hafa í áfengismeð­ ferð afþakka vínið. Það stendur misvel á í lífi okkar. Einhver getur verið að halda barnaafmæli daginn eftir á meðan annar „tók hressilega á því” með vinnufélög­ um í gær. Gestgjafar mega hafa í huga að ekki drekka allir áfengi og gott er að hafa eina eða tvær tegundir af óáfeng­ um drykkjum í boðinu. Flestir vita að drykkjan eykur ekki kynþokkann og við verðum hvorki skemmtilegri né fallegri, þó að við höldum það hugsanlega sjálf.

Svo er það vel þekkt að öll virðing á það til að hverfa út í veður og vind ef drykkjan fer úr böndunum. Fólk, sem ekki drekkur áfengi, fær stundum að 44

heyra óheppilegar athugasemdir. Hér eru nokkur atriði sem við skulum sleppa að segja þegar einhver afþakkar vín: 1. Hvers vegna ekki? Það eru óteljandi ástæður fyrir því að fólk kýs að drekka ekki. Getur verið tengt heilsufari, vinnutengt, ofnæmi, áfengisvanda­ máli, óléttu, þarf að vakna snemma, er á bílnum eða bara langa ekkert í áfengi. Fólk þarf ekkert að útskýra hvers vegna. Sleppum því að spyrja hvers vegna ekki.

2. Ertu barnshafandi? Já, kannski er konan barnshafandi en finnst ekki tímabært að greina frá því. Svo getur verið ókurteisi að spyrja ef t.d. kon­ an/parið hefur reynt lengi að eignast barn. Tilkynningin um að barn sé á leiðinni mun berast þegar þar að kemur. Öndum með nefinu.

3. Hvaða, hvaða, bara einn drykk?

Neyðum ekki vín í fólk, virðum á stundinni ef það afþakkar. Kannski er einn drykkur einum drykk of mikið.

4. Úff ! Ég mundi aldrei afþakka drykk! Já en það er þitt mál en ekki þess sem afþakkar. Úff, sýnum háttvísi og verum prúð.

5. Þú ert bara alveg að stimpla þig út! Það er hinn mesti misskiln­ ingur. Fólk skemmtir sér mjög vel án áfengis, jafnvel betur. Þeir sem ekki drekka eru líklegri til að muna flest úr boðinu og haga sér vel.

6. Það er svo steikt! Dæmum ekki þó einhver vilji vera án áfengis. Það er frekar steikt að koma með svona at­ hugasemd – algjörlega viðbrennd at­ hugasemd.

7. Viltu að þetta verði ömurlegt kvöld?

Svolítið spes athugasemd sem á illa við. Ef boðið er miður skemmtilegt þá er það alls ekki þeim að kenna sem afþökkuðu vínið.

8. Já, það er hér sjálfkjörinn bílstjóri!

Tja! Ekki er það nú svo.

Við skulum ekki neyða edrúfólkið til að skutla okkur út og suður. Kannski býðst það til að skutla okkur þegar þar að kemur – ef við högum okkur vel.

9. Er drykkjan hjá þér vandamál? Humm…

Ef drykkjan er vanda­ mál þá er boð þar sem vín er haft um hönd a.m.k. ekki staðurinn til að ræða það.

10. En sá skandall !!! Munum að vera kurteis, margir álíta að hluti af því að búa í menningar­ samfélagi sé að dreypa á víni við og við.

Höfum í huga að stór hluti fólks drekkur aldrei og langar ekkert til þess.

HANDVERK

Prjónaðir gjafapokar Sigríður Helga Sveinsdóttir Hún vakti sannarlega athygli á veraldarvefnum mynd Sigríðar Helgu Sveinsdóttur af gjafapokum sem hún prjónaði utan um jólagjafirnar sem hún gaf núna á síðustu jólum. Það er ekki að undra því að bæði er hugmyndin frábær og prjónuðu gjafapokarnir hennar mjög fallegir og prýddir litlum prjónavettlingum, sannarlega viðeigandi pakkaskraut. Það er margt snjallt og skemmtilegt við prjónaða gjafapoka svo ritstjóri Húsfreyjunnar fékk Sigríði Helgu til að deila með lesendum þessari frábæru hugmynd.

P

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

að sjá fólk í matarinnkaupum með alls­ konar fallega prjónapoka. Byrjum á að kynnast Sigríði Helgu aðeins. „Ég er fædd í Borgarnesi 7. ágúst 1967 og alin þar upp. Ég er löggiltur endur­ skoðandi og starfa við endurskoðun hjá KPMG ehf. Ég er gift Reyni Þrastarsyni og við búum í Seljahverfinu í Reykjavík.

Við eigum þrjá syni, sá elsti er fæddur 1995 og býr hann í Borgarnesi og svo eru tvíburar, sem eru fæddir í desember 2005, og búa heima hjá okkur ásamt hundinum okkar henni Eddu Fönn. Ég byrjaði mjög ung að prjóna og man eftir mér í fanginu á henni ömmu minni þar sem hún sat með mig á hnjánum og var að hjálpa mér við fyrstu lykkjurn­ ar mínar. Amma mín hét Vilborg Ormsdóttir og var fædd 14. febrúar 1924.

Hún var mjög mikil handavinnukona og það var hún sem kenndi mér að prjóna og studdi mig í prjónaskapnum. Hún keypti mikið af blöðum sem innihéldu

uppskriftir, örugglega flest sem gefin voru út á íslensku á þeim tíma. Hún var til dæmis áskrifandi að Húsfreyjunni og ég á í hillu hjá mér nokkrar möppur sem voru framleiddar sérstaklega fyrir Hús­ freyjublöðin, fullar af Húsfreyjum auð­ vitað. Ég fékk mikið af hugmyndum úr blöðunum hjá ömmu, aðallega úr Lopa og bandi. Hún hjálpaði mér við að velja uppskriftir og garn og útvegaði oftast garnið á meðan ég var bara barn með engin fjárráð. Í gegnum árin hef ég alltaf verið prjónandi en mis mikið þó. Það hafa komið tímabil þar sem ég hef haft lítinn tíma til að prjóna, til dæmis þegar tví­ 45

Texti: Kristín Linda Jónsdóttir - Myndir: Sigríður Helga og úr einkasafni

okarnir eru auðvitað margnota og til margs nýtilegir, einstakir per­ sónulegir og fallegir. Hægt er að nýta afganga sem annars yrði ekkert úr og útfæra bæði minni og stærri poka með ýmsu lagi. Þó pokar Sigríðar Helgu hafi verið prjónaðir utan um jólagjafir er ekkert því til fyrirstöðu að nýta prjónaða gjafapoka utan um hverskonar gjafir, til dæmis afmælis, fermingar og skírnargjafir. Það er líka kjörið fyrir þá prjónara, sem vilja grípa hugmyndina, að byrja núna að prjóna gjafapoka úr afgöngum og grípa í verkefnið við og við yfir árið, þó svo þeir verði ekki nýttir fyrr en á komandi aðventu.

Slíkur prjónaskapur er léttur á höndum og passar vel á ferðalögum. Svo er auðvitað kjörið að nýta hugmyndina til að prjóna sér poka undir eitt og annað, skó eða hárdótið sem gripið er með þegar farið er til nokkurra daga dvalar, svo dæmi séu tekin.

Svo er áskorun að útfæra prjónapoka til að nýta í innkaup, mikið væri gaman

burarnir mínir voru litlir og eins þegar mikið álag hefur verið í vinnunni. Á ár­ inu 2015 veiktist ég alvarlega af krabba­ meini og á meðan á þeirri glímu stóð áttaði ég mig á því að handavinna var sú iðja sem reyndist hjálpa mér mest við að komast í gegnum þetta erfiða tímabil. Þegar ég var að prjóna var ég bara hér og nú. Hvíldi í þessari eftirsóknarverðu núvitund sem bætir líðan, tók bara eina

46

lykkju í einu og náði hugarró, sem er svo mikilvægt. Ég hef prjónað eiginlega allt á milli himins og jarðar. Ég hef verið mikið í vettlingum, aðallega svona klassískum íslenskum með áttablaðarós. Svo hef ég prjónað mörg sjöl, mikið eftir Stephen West og heilan helling af teppum, gott að nota afgangana í þau. Ég hef prjónað ótalmargar peysur á sjálfa mig. Ég hef

aðallega prjónað flíkur á mig af því strákarnir mínir segjast ekki geta gengið í prjónafötum. Ég hef líka gefið eitthvað til heimilislausra og prjónað borðtuskur í tonnatali. Nýjasta stórafrekið er samt teppi eftir Stephen West, sem elsti sonur minn fékk í jólagjöf, það heitir Slipstra­ vaganza blanket og er heilmikið verk­ efni.

Hugmyndin að prjónapokunum kviknaði í október 2021 en þá hafði ég keypt krem frá Chitocare á Siglufirði til að gefa í jólagjafir. Kremin koma í sí­ völum umbúðum og þar sem ég er mikill klaufi við innpökkun þá sá ég fyrir mér að það mundi ekki koma vel út að pakka þeim í jólapappír. Ég hefði auðvitað getað notað bréfpoka en ég sá mynd á netinu af prjónuðum pokum og datt í hug að ég gæti útfært svipaða hugmynd. Ég átti líka helling af garni og á reyndar alltaf, bara gaman að því. Ég kaupi til dæmis garn í jóladagatölum frá íslensku handliturunum og svo á ég endalausa afganga úr allskonar sjalaprjóni og peysum. Ég var mjög ánægð með þessa ákvörðun þar sem ég var þá í leiðinni að friða samviskuna aðeins með því að ganga á garnbirgðirnar.

Prjónaskapur hefur fylgt mér alla ævi og skiptir mig mjög miklu, hann bætir líðan, er skapandi og skemmtilegur og gefur mér líka einhvers konar jarðteng­ ingu. Ég vil því nota tækifærið til að virki­ lega mæla með því að prjóna. Leyfum okkur að njóta þess á fjölbreyttan hátt, kaupa okkur allskonar fallegt og spenn­ andi garn og svo er áskorun að gera eins og amma mín Vilborg, að kenna ein­ hverjum að prjóna, það er gefandi arf­ leifð.“

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Prjónaðir gjafapokar Sigríðar Sigríður Helga hannaði prjónapokana utan um gjafirnar sem hún gaf þessi jólin og í hverri gjöf voru tveir sívaln­ ingar. Pokarnir eru því með hringlaga botni og frábært að fá uppskrift af slíkum pokum en auðvitað líka kjörið fyrir prjónara að spinna út frá þessari hugmynd gjafapoka öðru­ vísi að lögun. „Ég ákvað að byrja á botninum þar sem þannig væri auðveldara að ákveða stærðina á pokunum og máta þá við gjafirnar eftir því sem verkinu miðaði áfram. Ég notaði svonefndan „ fingering“ grófleika af garni, sem er algengur grófleiki í sjalaprjóni og prjónaði á prjóna númer 3,5. Ég fór með um 45 gr. af garni í hvern poka en þeir voru um 30 cm á hæð. Ég notaði 80 cm hringprjón þegar ég byrjaði á botnin­ um. Prjónaði með „Magic loop“ aðferð, sem margir prjónarar eru farnir að nota til dæmis við að prjóna vettlinga á stóran hringprjón í stað þess að hafa lykkjurnar á fjórum sok­ kaprjónum. Það er auðvitað líka hægt að nota sokkaprjóna til að koma hringnum af stað og prjóna botninn með þeim. Ég notaði sem sagt Magic loop aðferina og færði síðan lykkjurnar yfir á 40 cm hringprjón þegar botninn var orðinn nógu stór. Það er hægt að finna mjög góð myndbönd á youtube þar sem „Magic loop“ aðferðin er útskýrð vel. Það er líka gaman fyrir prjónara sem ekki hafa nýtt þá aðferð að læra eitthvað nýtt, snjallt að leita til dæmis eftir: „magic loop knitting“ á netinu og byrja svo að æfa sig.

Að prjóna hringlaga botn Ég nota heklunál til að fitja upp 8 lykkjur í hring. Ég fann myndband á youtube til að fara eftir, til að finna það þá er hægt að leita eftir:“magic circle cast on“. Þetta snýst um að búa til 8 lykkjur á bandinu og geta síðan dregið bandið saman til að loka gatinu sem er í miðjunni. Þegar ég var búin að fitja upp 8 lykkjur með heklunál þá færði ég þær yfir á langan hringprjón nr 3,5 „Magic loop“ aðferðin, en einnig má að sjálfsögðu nota sokkarpjóna.

1. umferð prjóna allar lykkjurnar 8 slétt 2. umferð útaukning: prjónið framan í og aftan í hverja lykkju þannig að það verða 16 lykkjur á prjóninum 3. umferð prjóna allar lykkjurnar slétt 4. umferð útaukning: prjónið framan í og aftaní hverja lykkju þannig að það verða 32 lykkjur á prjóninum 5. umferð prjóna allar lykkjurnar slétt 6. umferð prjóna allar lykkjurnar slétt 7. umferð prjóna allar lykkjurnar slétt 8. umferð útaukning: prjónið framan í og aftaní hverja lykkju þannig að það verða 64 lykkjur á prjóninum

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

· Prjóna síðan 7 umferðir slétt. · Í 16. umferð er útaukning: Prjónið framan í og aftan í hverja lykkju þannig að það verða 128 lykkjur á prjón­ inum. Þegar þarna var komið hætti ég að auka út þar sem ég var komin með nógu margar lykkjur á prjóninn til að ná u t a n u m gjafirnar sem ég ætlaði að setja í pokann. Ef ég hefði viljað hafa botninn stærri þá hefði ég prjónað áfram 15 umferðir slétt og bætt svo við einni útaukn­ ingarumferð þar sem ég hefði aukið í í annarri hverri lykkju þannig að ég hefði endað með 192 lykkjur á prjóninum. Ég prjónaði síðan bolinn á pokan­ um áfram og mátaði gjafirnar í pokann jafn óðum en einnig má að sjálfsögðu bara prjóna poka i mismunandi stærðum og eiga til að nýta þegar þar að kemur. Ég notaði yfirleitt þrennskonar mismunandi liti í hvern poka og lék það algjör­ lega af fingrum fram hvernig ég raðaði litunum saman hverju sinni. Þegar pokinn hafði náð hæfilegri lengd þá prjónaði ég eina umferð gataprjón. · Gataumferð: Taka úr tvær lykkjur og slá tvöfalt upp á prjóninn út alla umferðina: *Úrtaka eitt: 2 lykkjur slétt saman, slá svo tvisvar upp á prjóninn (til að búa til tvær nýjar lykkjur í næstu umferð). Úrtaka tvö: Taka eina lykkju óprjónaða, prjóna næstu lykkju og færa óprjónuðu lykkjuna yfir hana* endurtaka þetta út alla umferðina. · Í næstu umferð eru prjónaðar upp 2 nýjar lykkjur þar sem slegið var upp á prjóninn. Til þess að ná að gera 2 nýjar lykkjur í einu gati þá hafði ég seinni lykkjuna brugðna. · Prjónaðar 1 – 2 umferðir slétt í viðbót. · Toppurinn: Prjónaðar 2 lykkjur slétt og 2 lykkjur brugð­ ið 10 umferðir og fellt af. · Skolað úr pokunum og þeir lagðir til, síðan má þræða ýmiskonar borða eða bönd í gegngum gataumferðina til að draga pokana saman eða búa til snúru úr afgangs garni.

Sigríður Helga skreytti síðan pokana með litlum vett­ lingum sem hún átti uppskrift af og hafði prjónað úr af­ göngum. Það er upplagt að nota vettlingana síðan sem skraut á jólatré.

47

FRÆÐSLA: FÆÐUVAL OG NÆRING

Blómkál á diskinn minn Kristín Linda Jónsdóttir Við getum verið afar vanaföst og það á sannarlega við hjá mörgum þegar kemur að því sem við setjum á matardiskinn. Þó úrvalið sé í raun fjölbreytt veljum við aftur það sama og í gær eða í síðustu viku, fyrir áratug eða á síðustu öld. Auðvitað getur það verði bæði gott og dásamlegt en festumst ekki alveg í hjólfarinu. Viljum við að grænmeti sé stærri hluti af næringunni okkar?

Texti: Kristín Linda Jónsdóttir

E

f svo er þá er snjallt að tileinka sér margskonar eldamennsku á græn­ meti bæði sem meðlæti og líka sem aðal­ atriði í máltíðinni. Síðasta áratug eða svo hefur blómkál slegið í gegn sem fæðuteg­ und víða um heim bæði vegna hollustu og vegna þess að það er auðvelt að elda það á marga vegu, bara ef maður pælir í því og byrjar á því. Í bók sinni, Cauliflo­ wer power, eða Blómkálsorkan, fjallar Lindsay Grimes Freedman, lögfræðing­ ur í Bandaríkjunum um fjölbreytileika og hollustu blómkáls. Blómkál er ríkt af C vítamíni og trefjum og kolvetna­ lítið. Lindsay varð þekkt fyrir að miðla nýjum nálgunum í matargerð eftir að eiginmaður hennar greindist með sykur­ sýki og þau breyttu fæðuvali sinu og nær­ ingu heilsunni í hag. Viljum við það líka, temja okkur aðeins öðruvísi matavenjur með heilsuna í huga í stað þess að vera föst í einhverskonar vana? Viljum við til dæmis að blómkál sé jafn sjálfsagt í fæðu­ vali okkar og kartöflur, ostur eða brauð, eða jafnvel sjálfsagðara?

Möguleikarnir eru margir Í kringum 2007 hófu að birtast uppskrift­ ir af pizzabotnum úr blómkáli og árið 2009 fóru fyrst að birtast í matreiðslu­ þáttum og bókum uppskriftir af blóm­ 48

kálsstöppu. Í bók sinni fjallar Lindsay um fimm megin aðferðir við matreiðslu blómkáls og er þá ekki meðtalið þegar blómkál er snætt hrátt á ýmsan hátt. Þessar aðferðir eru: 1. Blómkálsstappa: Blómkálsútgáfa af kartöflustöppu eða rófus­ töppu.

2. Blómkálsgrjón: Blóm­ kálsgreinar kurlaðar gróft í grjón, grjónin steikt á pönnu eða snöggsoðin.

3. B l ó m k á l s b l ó m : Blómkálsgreinum skipt í jafna hluta, smærri eða stærri, fjölbreytt eld­ un.

4. Blómkálshöfuð: Heilt, snyrt svo það standi jafnt, ofnbakað, gufusoðið, eða grillað og kryddað á margskonar máta.

5. Blómkálssteik: Höfuð skorið í heilar sneiðar, um 2 cm þykkar, ofnsteiktar, pönnusteiktar eða grillaðar.

6. Blómkálsmjöl: Blómkálsgreinar kurl­ aðar smátt í matvinnsluvél, alveg í mjöl. Vökvi kreistur úr í þunnu viska­ stykki ýmist úr hráu blómkálsmjölinu, hituðu eða soðnu.

Blómkálsstappan er kolvetna- og sterkjuminna meðlæti en kartöflustappa, mjúk og góð sem meðlæti með mörgum réttum. Blómakálsgrjónin eru kolvetna­ minni valkostur en hrísgrjón eða pasta. Þau eru vinsæl bæði sem meðlæti og í ýmiss konar rétti. Heilt steikt blómkáls­ höfuð getur verið glæsilegur réttur með ýmiss konar kryddi, sósum og meðlæti og getur, eins og blómkálssteik, sannarlega staðið fyrir sínu sem aðal­ atriðið í máltíð. Blómkáls­ mjölið er grunnur í ýmislegt til dæmis pizzabotna, vöfflur og súkkulaðikökur svo dæmi séu nefnd. Víða má finna upp­ skriftir af þessum og fleiri blóm­ kálsréttum. Hér leggur ritstjóri Hús­ freyjunnar lesendum til sínar uppáhalds uppskriftir. Það getur tekið nokkrar til­ raunir að ná að gera blómkálsstöppu á auðveldan og fljótlega hátt svo hún heppnist jafn vel og kartöflustappan sem margir eru vanir frá barnæsku en svo verður það líka afar sjálfvirkt og auðvelt eins og fleira sem lært er. Endilega gerið ykkar tilraunir með krydd og samsetn­ ingu þangað til blómkálsréttirnir ykkar verða tilhlökkun og auðveld verkefni í eldhúsinu.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

Blómkálssteik

Blómkálsstappa ritstjórans

Blómkál Salt - Pipar Úrvals matarolía/smjör Mismunandi krydd

Blómkálshöfuð Salt Pipar Majones

Skerið um 2 cm þykkar sneiðar úr miðju blómkálshöfðinu, geymið lausu greinarnar sem eftir verða til hliðar í annað.

Steikið blómkálssneiðarnar/steikurnar á báðum hliðum á grillpönnu í úrvals góðri matarolíu eða smjöri í 2-3 mín þar til þær byrja að brúnast. Auðvitað þarf ekki grillpönnu en með henni koma flottar brúnaðar rendur í blómkálssteikina. Setjið í ofninn uns mjúkt, í 8-10 mín við 180°c eða eldið áfram á pönnu, ofeldið ekki, við viljum hafa bit í sneiðinni. Einfalt og gott með góðu íslensku sjávarsalti og pipar en hægt er að út­ færa steikina á marga vegu. Krydda til dæmis með grænmetisk­ ryddi eða, sætkartöflukryddi, reyktri papriku eða sítrónupipar og dreypa úrvalsolíu yfir til dæmis heslihnetuolíu eða olífuolíu, nú eða smjöri eða sósu að eigin vali. Líka gott að hræra saman sítrónusafa, olíu og hunang og pensla yfir eða olíu og soja. Strá einhverskonar osti yfir, BBQ-sósu eða pestó, svona til dæmis. Í uppáhaldi hjá ritstjóranum með silung eða góðri nautahakks­ pönnu.

Snyrtið blómkálshausinn og hvolfið í örbylgjuskál, setjið gott salt og pipar í miðjuna og hellið um hálfum desilítra af vatni yfir, setjið lok á og eldið í 8-10 mínútur í örbylgjuofni eða þar til blómkálið er mjúkt. Einnig má auðvitað gufusjóða eða sjóða blómkálið ef vill. Hellið vatninu mjög vel af og þerrið jafnvel blómkálið í sigti eða með eldhúsbréfi svo stappan verði þétt en ekki sósuleg. Setjið blómkálið í matvinnsluvél og 2-3 msk af majonesi. Þeytið vel saman, bætið við salti og pipar eftir smekk og njótið sem meðlætis með mat. Svo má þróa ýmsar útfærslur, bæta við smá sætuefni að eigin vali eða einhverskonar kryddi, einhverjum osti, jurtum, ögn af sítrónusafa eða öðrum bragð­ efnum. Í uppáhaldi með þorski, lúðu og lambakjöti. Stundum verður til stappa blönduð af blómkáli og gulrótum.

„Endilega gefið ykkur tíma til að þróa ykkar útfærslu af blómkálsréttum í samræmi við ykkar smekk og aðferðir í matargerð. Blómkál er hollur kostur og með smá æfingu og aðlagað að ykkar smekk verður það sjálfsagt og frábært á ykkar disk. Eitt af því holla sem verður alltaf til í ykkar ísskáp.“

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

49

Verðlaunakrossgáta 1.

2.

3.

4.

5.

Höfundur: Laufey Barðadóttir

6.

Lausnarorð berist útgefanda fyrir 10. apríl nk. merkt KROSSGÁTA. Verðlaun: Rauði þráðurinn frá Bókaútgáfunni Sæmundur eftir Ögmund Jónasson. Í bókinni segir frá kynnum af samstarfsfólki í útvarpi og sjónvarpi, þingmönnum, samherjum og mótherjum. Varpað er nýju ljósi á verkalýðsbaráttu og pólitík og sagt frá atburðum sem legið hafa í þagnargildi. Föli skúrkurinn frá Bókaútgáfunni Sæmundur eftir Philip Kerr. Glæpasagnahöfundurinn Philip Kerr kemur hér með æsispennandi sögu um fyrrum lögreglumanninn Bernie Gunther sem heldur að hann hafi séð allt á strætum Berlínar í kringum 1930, þar til hann byrjar að starfa sjálfstætt. Homo sapína frá Bókaútgáfunni Sæmundur eftir Niviaq Korneliussen. Bókin er skáldsaga og fjallar um líf samkynhneigðra kvenna á Grænlandi. Homo sapína var tilnefnd til Bómenntaverðlauna Norðurlandaráðs árið 2015. Heiðrún Ólafsdóttir þýddi. Lausnarorð í 4. tbl 2021: Sólarlag. Vinningshafar, Elísabet Zóphoníasdóttir, Selfossi fær Hylurinn frá Sæmundi. Sigríður Rósa Magnúsdóttir, Garðabæ fær Mannvillt frá Sæmundi.

Birna Gunnlaugsdóttir, Akureyri fær Bréfin hennar Viktoríu frá Sæmundi. Verðlaun hafa verið send til vinningshafa.

50

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

KVENSKÖRUNGAR „Heillandi innsýn í hvernig heimur með meira jafnrétti kynja gæti litið út og hvers vegna hann væri baráttunnar virði.“ H IL L A RY ROTHAM CL INTON

Eliza Reid forsetafrú ræðir hér við konur á ólíkum sviðum íslensks þjóðfélags um jafnrétti, atvinnulífið, móðurhlutverkið og margt fleira.

Litrík mynd af íslensku nútímasamfélagi – kostum þess og göllum.

Húsfreyjan 1. tbl. 2022

LANDSINS MESTA ÚRVAL BÓKA

51

Bókabúð Forlagsins | Fiskislóð 39 | Opið alla virka daga 10–18 | Laugardaga 11–16 | www.forlagid.is

Skannaðu mig til að byrja þitt tímamótaskref fyrir ljómandi húð

NÝJUNG