Doe-boek Hooggevoelige kinderen & feestdagen

Doe-boek Hooggevoelige kinderen & feestdagen

PUZZELS Lekker je terugtrekken en aan niets anders denken.Â

KLEURPLATEN Fijn kleuren, rustig in je eentje of juist samen.

TIPS & TOOLS Oefeningen, en tips.

Gratis volle toolbox!

PAGINA 1

Hooggevoelige kinderen & feestdagen DOE-BOEK

Contact: hooggevoeligheelgewoon.nl info@hooggevoeligheelgewoon.nl 0570 643 053

Dit doe-boek voor de feestdagen is een speciale editie van Hooggevoelig heel gewoon. Het is bedoeld voor kinderen, maar ook om als ouder/professional samen met kinderen door te bladeren. Er staan leuke kleurplaten en opdrachten in, knutseltips en bijvoorbeeld een beschrijving van hoe je zelf een krachtstok maakt óf een mind jar.

Maar je vindt er ook tips en oefeningen, tips voor de communicatie met hooggevoelige kinderen bijvoorbeeld. Ook vind je er tips voor in de klas en wat je kunt doen bij overprikkeling. Je ziet, het gaat dus óver hooggevoelige kinderen, maar lees het ook zeker mét hooggevoelige kinderen. Ze zullen zich erin herkennen, in het één meer dan in het andere.

Het mooiste is als je met z'n allen het plezier uit de feestdagen haalt, en overprikkeling voorkomt.

Want laten we eerlijk zijn, de decembermaand is voor iedereen ook een uitdaging. Al helemaal voor hooggevoelige mensen. Dat betekent echter niet dat het per definitie doorbijten is, adem inhouden en overleven. Dat vinden we zonde, want er is ook zoveel leuks. Voor ons is hooggevoeligheid, of hoogsensitiviteit, een eigenschap die ongeveer 1 op de 5 mensen heeft. Een eigenschap die veel kwaliteiten en talenten met zich meebrengt. En ook uitdagingen. Maar die uitdagingen kun je heel goed aan als je stevig in je schoenen leert staan, je 'ik' bouwt en weet wat je zelf kunt doen om goed voor jezelf te zorgen. Dat geldt voor iedereen, en voor hooggevoelige mensen nog iets meer. In dit magazine vind je allerlei tips om daarmee aan de slag te gaan. En weet je het even niet of heb je een vraag? Neem dan gewoon contact met ons op!

Fijne feestdagen!

Hooggevoelig heel gewoon

PAGINA 2

Zoeken Vind jij alle woorden?

PAGINA 3

DIY #1: De Mind-jar In de Do-It-Yourself serie komen allerlei knutselideeën voorbij die hooggevoelige kinderen kunnen helpen bij hun ontwikkeling. Bijvoorbeeld om je te kunnen ontspannen, concentreren of afsluiten. Maar ook om te leren aangeven hoe het met je gaat en hoe je je eigen kracht kunt gebruiken. Je kunt deze DIY’s thuis doen (vakantietip!), maar ook in de klas of in je praktijk. Je hebt geen ingewikkelde materialen nodig om deze DIY’s te maken. Wij zijn natuurlijk heel benieuwd naar het resultaat! Als je het leuk vindt, kun je jouw DIY foto delen op Facebook en Hooggevoelig heel gewoon erin taggen. Veel plezier!

Aan de slag Deze keer maken we een ‘mind jar’. Dat klinkt misschien wat luguber, maar het is alles behalve dat!

Een mind jar is een pot(je) met water en glitters. Kinderen kunnen de mind jar gebruiken om te ontspannen. Je kunt ze vragen om de mind jar te schudden (denk aan de bekende sneeuwbollen) en te kijken hoe de glitters rustiger bewegen en naar beneden zakken. Je kunt deze tool inzetten bij overprikkeling. Een extra tip: sommige kinderen zullen glitters niet ‘stoer’ vinden. Je kunt in plaats van onderstaande materialen ook een transparant plastic flesje vullen met rijstkorrels en allerlei kleine figuurtjes of paperclips. De ‘opdracht’ is dan om de figuurtjes te tellen, wat afleidt van andere prikkels.

Nodig: - Een transparante glazen of plastic pot met een stevige deksel, je kunt ook een plastic fles gebruiken - Water - Glitters (in poedervorm) - Eventueel andere ‘glittervormpjes’ zoals sterretjes of hartjes, en eventueel een etiket en schrijfgerei.

PAGINA 4

Stappenplan Stap 1: zorg dat de pot goed schoon en droog is.

Stap 2: verzamel de glitters en figuurtjes die je erin wilt doen. Afhankelijk van de pot kies je de juiste hoeveelheid. De dichtheid aan glitters moet niet te groot worden. Doe de glitters in de pot (maak eventueel een trechter van papier om knoeien te voorkomen).

Stap 3: schenk nu voorzichtig water bij de glitters tot ongeveer een vingerbreedte van de deksel. Je kunt ervoor kiezen om nu nog wat glitter toe te voegen als er nog te weinig in zat. Een extra tip: met crêpepapier kun je het water ook nog een mooi (licht) kleurtje geven.

Stap 4: schroef de deksel stevig op de pot.

Twijfel je, dan kun je de deksel voor de zekerheid vastzetten met tape. Altijd even testen of de pot niet lekt!

Stap 5: je kunt op de pot of op de deksel een (mooi versierd) etiket plakken met iets erop.

Tip: geen losse glitters in huis? Gebruik dan glitterlijm, maar doe er dan warm water bij zodat de lijm oplost.

Mind-jar

Meer tips Of je dit nu leest als ouder, leerkracht of zorgprofessional, we kunnen ons voorstellen dat je altijd op zoek bent naar meer praktische tips. Daarom vind je op onze website ook blogs over bijvoorbeeld communiceren met hooggevoelige kinderen, omgaan met overprikkeling en een prettige inrichting van het klaslokaal. Heb je behoefte aan meer verdieping? Dan past één van onze opleidingen vast perfect bij jou. Kijk bijvoorbeeld eens bij onze Kindermodule, de Studiebijeenkomst, de Opleiding tot hooggevoeligheidsdeskundige of de Basistraining Hoogsenstiviteit voor jeugdzorgwerkers. Twijfel je of het iets voor jou is? We denken graag met je mee. Je bent van harte uitgenodigd om contact met ons op te nemen.

PAGINA 5

Vind jij de weg?

In het doolhof

PAGINA 6

DIY #2: Krachtvoorwerp In de Do-It-Yourself serie komen allerlei knutselideeën voorbij die hooggevoelige kinderen kunnen helpen bij hun ontwikkeling. Bijvoorbeeld om je te kunnen ontspannen, concentreren of afsluiten. Maar ook om te leren aangeven hoe het met je gaat en hoe je je eigen kracht kunt gebruiken. Je kunt deze DIY’s thuis doen (vakantietip!), maar ook in de klas of in je praktijk. Je hebt geen ingewikkelde materialen nodig om deze DIY’s te maken. Wij zijn natuurlijk heel benieuwd naar het resultaat! Als je het leuk vindt, kun je jouw DIY foto delen op Facebook en Hooggevoelig heel gewoon erin taggen. Veel plezier!

Aan de slag Deze DIY staat in het teken van je eigen kracht! We maken een krachtstok of krachtsteen. Deze voorwerpen kun je versieren en er symbolisch je kracht inleggen. Als je het voorwerp vasthoudt, herinner je jezelf aan je eigen kracht als je die even kwijt bent. Deze DIY is leuk voor een hele groep, maar kan ook prima individueel gedaan worden.

Extra tip: geen zin of tijd om zelf alle spullen bij elkaar te zoeken? Je kunt in onze webshop voor een klein prijsje krachtstokkenpakketten bestellen. Je hoeft alleen zelf een eigen stok te zoeken, de rest zit allemaal in het pakket. Handig! Ga naar kleinschuilenberg.shop

Hou d e adve ntskal actie ender in de g a t e n! Ont op bep aalde vang dagen bestel bij je ling G RATIS kerste het ditie mini krach tstokp akket .

Volg o ns:

Zou je ook graag een kant-en-klaar pakket zien voor één van de andere DIY’s? Laat het ons weten via info@hooggevoeligheelgewoon.nl

PAGINA 7

Nodig: - Een mooie stok of steen.

Leuk om gezamenlijk uit te zoeken tijdens een (bos)wandeling.

- Verf en/of stiften.

- Stickers, glitters etc.

- Linten.

- Veertjes.

- Plakband of lijm.

Stappenplan Stap 1: laat het kind een stok of steen kiezen die precies bij hem/haar past.

Stap 2: leg een groot vel papier of een (oud) tafelkleed neer als ondergrond. Daarop leg je de stok of steen.

Stap 3: laat de kinderen de stok of steen versieren met alles wat ze mooi vinden. Dat kan met verf, maar ook met stickers, glitters, linten of veertjes.

Mind-jar

Stap 4: vraag de kinderen om zich voor te stellen dat ze met elk versiersel een beetje van hun eigen kracht in de stok of steen stoppen. Als de stok of steen klaar is, kun je nog een keer apart visualiseren dat er kracht in stroomt.

Stap 5: laat het kind het krachtvoorwerp bij zich houden of pakken voor als het zich even niet zo lekker voelt. Herhaal op dat moment de visualisatie, zodat het kind voelt hoe de stok of steen weer nieuwe energie geeft.

Meer tips

Of je dit nu leest als ouder, leerkracht of zorgprofessional, we kunnen ons voorstellen dat je altijd op zoek bent naar meer praktische tips. Daarom vind je op onze website ook blogs over bijvoorbeeld communiceren met hooggevoelige kinderen, omgaan met overprikkeling en een prettige inrichting van het klaslokaal. Heb je behoefte aan meer verdieping? Dan past ĂŠĂŠn van onze opleidingen vast perfect bij jou. Kijk bijvoorbeeld eens bij onze Kindermodule, de Studiebijeenkomst, de Opleiding tot hooggevoeligheidsdeskundige of de Basistraining Hoogsenstiviteit voor jeugdzorgwerkers. Twijfel je of het iets voor jou is? We denken graag met je mee. Je bent van harte uitgenodigd om contact met ons op te nemen.

PAGINA 1

Everyone is a genius But if you judge a fish by its ability to climb a tree, it will live its whole life believing that it is stupid.

ALBERT EINSTEIN

S P I T Het klaslokaal

PAGINA 10

01

02

03

RUSTIG & KLEUR

STOELPOTEN

RAMEN

Het lokaal hoeft niet steriel en wit te zijn, liever niet!

Materiaal (klok/ digibord) en werkjes kunnen rustig, geordend aanwezig zijn.

Geluid van stoelpoten kun je dempen door een snee in (oude) tennisballen te maken en het uiteinde van de poot in de bal doen. Makkelijk & stil!

Kies 1 raam om dingen op te hangen of te beschilderen i.p.v. alle ramen, of gebruik alleen de onderkant zodat de rest vrij blijft.

04

05

06

DIGIBORD

INGELIJST

BEWEGING

Hou de muren rondom het digibord zoveel mogelijk leeg, zodat de focus naar het bord kan gaan en niet afgeleid wordt door allerlei werkjes.

Maak 1 groot vlak op de muur met een mooie lijst erom. Dit is de etalage waar de werkjes in hangen, de muur is verder vrij & rustig.

Hang zo min mogelijk bewegende versiering/ werkjes aan het plafond of hang ze bij elkaar in een hoek zodat het verder rustig is.

07

08

09

RUSTPLEK

KAARTJE

VASTE PLEK

Richt een plek in of buiten de klas in waar een kind zich terug kan trekken om overprikkeling te voorkomen, bijv. een leeshoek of tafeltent.

Geef een hooggevoelig kind een kaartje dat hij op z'n tafel zet als hij rust nodig heeft, zodat hij 't niet hardop hoeft te vragen als hij dat lastig vindt.

Zorg ervoor dat het hoogsensitieve kind een vaste plek aan een tafeltje in de klas krijgt, dat ook niet gewisseld wordt bij andere tafelgroepjes.

2 l e De Het klaslokaal

PAGINA 11

10

11

12

KOPTELEFOONS

SCHERMEN

VRAGENSCHRIFT

Erg veel hooggevoelige kinderen hebben last van geluid. Zeker in combinatieklasssen kunnen koptelefoons helpen.

Schermen in de klas zijn handig om een kind af te schermen van visuele prikkels. Bijvoorbeeld bij het maken van een toets.

Vragenschrift op tafel of in het laatje voor uitgestelde aandacht. Kinderen schrijven hier hun vraag in totdat de juf bij hen is.

13

14

15

DROODELEN

STRUCTUUR

ROOSTERS

Dit zijn krabbeltjes maken op papier terwijl je luistert. Dit helpt veel (hooggevoelige) kinderen om zich goed te concentreren.

Vaste structuren gebruiken in de klas, bijvoorbeeld synchroon uitdelen: alle nummers 4 van de tafels pakken de boeken.

Rooster zichtbaar maken en daar in grote lijnen naar werken. In het rooster wegvegen of bijschrijven als er iets verandert.

16

17

18

TIJD

BOEKEN

VERANDERING

Maak lineaire tijd zichtbaar met een timer of kleurenklok.

Hooggevoelige kinderen leven over het algemeen met (alleen) besef van intuïtieve tijd.

Bied (prenten)boeken aan over hooggevoeligheid of zet ze in je klassenbieb.

Laat de mooie kanten ervan zien en spreek ze uit!

Kondig veranderingen op tijd aan, verwoord ze en maak ze zichtbaar. Ga veranderingen niet uit de weg, ze horen nu eenmaal bij het leven.

PAGINA 1

Life is a journey to be experienced.

Not a problem to be solved.

WINNIE THE POOH

PAGINA 1

S TIP Communicatie

PAGINA 15

01

02

03

ERKEN

VRAAG

STRUCTUUR

Erken het kind zoals het is, bevestig het en benader het vanuit een positieve houding.

Luisteren en het gevoel er te mogen zijn, zijn belangrijk.

Angstig, verdrietig, boos kind? Stel uitnodigende vragen en vul het niet in.

Geef eerst ruimte en vraag dan rustig en oprecht.

Zorg voor zoveel mogelijk structuur en duidelijkheid in de dag, orde en overzicht.

Structuur geeft houvast en veiligheid.

04

05

06

PROCES

GROTE GEHEEL

VISUEEL

Complimenteer 't proces, i.p.v. resultaat. Wel: ik zie dat je geconcentreerd bezig was, knap! Niet: wat ben je ver, je hebt het af en nul fout!

Hoogsensitieve kinderen zijn meer gericht op het grote geheel, waardoor ze details die een plek hebben in een context beter begrijpen.

Deze kinderen denken meer visueel-ruimtelijk waardoor naast woorden ook beelden aanbieden veel helpt in focus, begrip en concentratie.

07

08

09

CONGRUENT

GEDRAG

POSITIEF

Zorg dat je verbale boodschap inherent is aan de boodschap die erachter zit.

Hooggevoelige kinderen voelen tussen de regels door.

Benoem wat je ziet: spreek aan op gedrag i.p.v. persoon.

Wel: ik zie dat je schopt, dat vind ik niet goed. Niet: wat ben je vervelend, je schopt.

Benoem vooral wat je wel wilt, niet wat je niet wilt. Richt op het positieve en resultaat wat je wilt behalen. Daar kunnen ze veel meer mee dan met straf.

10

11

12

STEM & ENERGIE

ERACHTER

ONDERSTEUNING

Wees je bewust van je stem, mimiek en energie. Zeker wanneer je een (hooggevoelig) kind terecht wijst. Dit komt heftig binnen bij hooggevoelige kinderen.

Probeer achter moeilijk gedrag te kijken. Er is altijd meer aan de hand! Kijk wat eraan vooraf ging en zie de signalen, help dan daarmee.

Verdiep je in hooggevoeligheid en schakel hulp(middelen) in.

Kijk wat jij nodig hebt en je team en schakel dat in.

Trainingen, methodes, boeken, coaching. Het is er allemaal!

 S TIP Knutsel, me-time & down-time

PAGINA 16Â

Deze en andere knutseltips vind je op de pinterestpagina van Hooggevoelig heel gewoon

PAGINA 1

Ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik het wel kan

PIPPI LANGKOUS

r Voo ren e kind

 S TIP Boekentips

DRAAKJE VURIG Janneke van Olphen & Josina Intrabartolo

HET HOOG SENSITIEVE KIND

HOOGSENSITIEF Elke van Hoof

Elaine Aron

VOLWASSENEN KABOUTER LANGMUTS Josina Intrabartolo

RELAXKLETS Florien van der Aar en Michael Janssen

KINDEREN & OUDERS

HET HOOGGEVOELIGE KIND MET EEN STERKE WIL Janneke van Olphen

HOOGSENSITIEVE KINDEREN Esther Bergsma

DE KLEUR VAN EMOTIES

DE GIDS OVER HOOGGEVOELIGE KIDS

HOOG SENSITIVITEIT SURVIVAL GIDS An Michiels & Luc Descamps

BANG MANNETJE Mathilde Stein & Mies van Hout

DAN ZEG IK TOCH GEWOON "NEE"

Josina Intrabartolo & Leonie Le Doux

DE GIDS OVER PRIKKELVERWERKING BIJ KIDS Scrivo media

PROFESSIONALS

Carla van Wensen

HET HOOGSTIMULATIEVE KIND Gerarda van der Veen

MIJN KIND IS HOOGGEVOELIG Linda T'Kindt & Ilse van den Daele

HOOG SENSITIEVE PERSONEN Elaine Aron

WEGWIJS IN HOOGGEVOELIGHEID Gerarda van der Veen

Hooggevoelig heel gewoon

WIEBELEN EN FRIEMELEN

Ilona lammertink & Lucie Georger

HELP IK VOEL ZOVEEL

HOOGGEVOELIGHEID EN STRESS Susan Marletta Hart

Hooggevoelig heel gewoon

Anna Llenas

Hooggevoelig heel gewoon

GEVOELIGHEID IN DE KLAS Gerarda van der Veen

HET MOOISTE INDIANEN VERHAAL

LEVEN MET HOOG GEVOELIGE KINDEREN

Josina Intrabartolo

Susan Marletta Hart

Monique Thoonsen & Carmen Lamp

s l Too Oefeningen

PAGINA 20

01

02

03

ADEMHALINGSOEFENINGEN

STEVIG STAAN OEFENINGEN

AFSCHERMINGSOEFENINGEN

Om te ontspannen, zowel fysiek als in je hoofd. Dit is een tool die je altijd bij de hand hebt en snel helpt.

Zorgen ervoor dat je geaard bent, minder snel omver bent van wat er gebeurt en stevig in je schoenen staat.

Bijvoorbeeld een stolp of ei, met als doel om te zorgen dat prikkels minder hard binnenkomen.

04

05

06

ONTSPANNINGSOEFENINGEN

YOGA OEFENINGEN

KRACHT OEFENINGEN

Loslaten in je lijf en hoofd door bijvoorbeeld muziek, stilte of een begeleide meditatie.

Er zijn veel makkelijke oefeningen die snel helpen om te ontspannen, soms juist door inspanning.

Voor veel kinderen is het fijn om je lijf aan te spannen of te duwen (tegen een muur) om daarna vanzelf te ontspannen.

07

08

09

CREATIEVE OEFENINGEN

DENK OEFENINGEN

BEWEGEN EN ENERGIZERS

Iets moois maken en met fijne materialen werken kan nieuwe energie en ontspanning geven.

Creativiteit & ontspanning kan ook juist in puzzels of denkspelletjes zitten en fijn zijn voor een aantal kinderen.

Even rennen, springen, tenen aantikken en omhoog jumpen, noem het maar.

Regelmatig bewegen is fijn!

PAGINA 21

s l o To DIY - Do It Yourself

Mind Jar

Kletsbox

Een pot + water + glitters + glitterlijm = Mind Jar. Schud met de mind jar en blijf kijken naar hoe de glitters steeds rustiger bewegen en zakken.

Het helpt om te ontspannen.

Hierin doen leerlingen briefjes, wanneer ze ergens mee zitten.

Kijk er 2x per dag in en maak tijd om 1 op 1 met deze kinderen in gesprek te gaan.

Luisteren is vaak genoeg!

Tafeltent

Moodboard Yoga

I-de-aal om een cocon en rustplek te creëren terwijl de kinderen in de klas blijven en je het overzicht hebt. Staat nog leuk ook! Zo gemaakt, of misschien wel tweedehands te koop. Kijk op Pinterest voor inspiratie.

Canvas, papier of juist kartonnen/houten letters van de naam, tijdschriften en plaatjes en plakken maar!

Rondom vragen/thema's: Wie ben ik, Wat hoort bij mij, Hooggevoeligheid, Talent, Dromen, etc.

Op pinterest vind je veel oefeningen, filmpjes en ook tips voor yoga in de klas. Stel zelf oefeningen samen of gebruik de spinner yoga kaart om oefeningen te kiezen. Er zijn ook veel oefeningen staand of op een stoel te doen.

Emotie meter

Sensory play

Kracht voorwerp

Kijk met elkaar bij de meter hoe het is. Iedereen kan z'n knijper verschuiven als het minder goed gaat. Duidelijk en transparant voor iedereen hoe het is, zonder dat het zwaar of ingewikkeld wordt.

Een zakje met verf erin, dienblad met een laagje suiker om erin te schrijven, bak met veertjes. Pinterest staat echt vól met tips.

Voelen wordt zo leerzaam & ontspannend!

Een krachtvoorwerp, zoals een stok of steen versier je en je legt er je kracht in. Het herinnert je aan je kracht als je die even kwijt bent.

Tip: krachtstok pakket van Hooggevoelig heel gewoon (site)

Cocon

Een plek om terug te trekken heb je zo gemaakt met wat kussens, een klamboe en een rustige plek. Of kijk bij Ikea voor een stoel die je dicht kunt doen. Simpel en erg effectief!

Al deze tips vind je terug op o.a. op de Pinterestpagina van Hooggevoelig heel gewoon, met name op het bord 'Tips, Tricks & Tools'

PAGINA 1

PAGINA 23

s l o To EHBO Eerste hulp bij overprikkeling - 9 stappenplan

1: Herken

2: Eruit

Als een kind overprikkeld is en heftig reageert zie je stressreacties: vechten, vluchten, bevriezen. Herken dit, erken de heftigheid en onthoud: overprikkeling is voor niemand fijn.

Doorbreek de stressreactie door het kind uit de situatie te halen en in een rustige omgeving tot rust te laten komen. Door stil te zitten of juíst door te bewegen en te uiten wat eruit moet.

Fysiek doorbreek je de stressreactie door een natte handdoek in de nek te leggen of polsen onder de kraan te houden. Let op, doe dit niet zomaar, dan schrikt het kind!

Laat het kind 't zelf doen.

4: Adem

5: In kaart

6: Signalen

In de overprikkeling is het lichaam in stress en is tot rust komen nodig. Ga nog niet praten of om uitleg vragen, corrigeer niet maar laat 't kind tot rust komen. Gebruik adem- of ontspanningsoefeningen of tekenen.

Breng samen met het kind in kaart wat er gebeurde. Dit kan door te praten, 't kind het te laten tekenen of uitbeelden. Benoem vooral 't gedrag, niet de persoon.

Vraag door en luister oprecht naar het kind.

Herleid wat eraan vooraf ging.

Wat waren de 3 stappen die voor de overprikkeling zaten?

Wat merkte het kind? Denk aan teveel geluid, hoofdpijn, buikpijn, moe, niet kunnen opletten. Gebruik dit als tools om 't in 't vervolg te voorkomen.

7: Voorkom

8: Alternatief 9: Succes

Kijk samen met het kind naar de signalen en wat jullie in het vervolg anders kunnen doen zodat de overprikkeling niet komt. Wat doe je als je merkt dat je hoofdpijn krijgt?

Even de klas uit kan helpen.

Leer het kind vaardigheden die de volgende keer kunnen helpen als 't merkt dat 't overprikkeld raakt. Pauze en cooling down is belangrijk, hoe zorgt het kind daar zelf voor en wat kun jij doen?

3: Cool

Check daarna hoe het is, of het nog wat nodig heeft en vier vooral als het goed gaat.

Bespreek wat het kind al doet wat helpt en wat het nog nodig heeft. Bekrachtig het positieve!

Fantasie is belangrijker dan kennis, want kennis is begrensd.

ALBERT EINSTEIN

er Lees me in onze sgids opleiding

Lee s me in on er ze ople iding sgid s

r mee s e Le ze in on gids ings d i e l op

Lee sm eer in o nze ople iding sgid s