Αντιοξειδωτικά και ποιότητα ζωής Γράφει ο Θανάσης Καραμούντζος, MD, MSc. Γαστρεντερολόγος-ΗπατολόγοςΕνδοσκόπος (Υπεύθυνος του Επιστημονικού τμήματος της HEALTH SIGN)
Τ
α αντιοξειδωτικά είναι ουσίες που δρουν δεσµεύοντας και εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες, µετατρέποντάς τες σε µη τοξικές για τον οργανισμό. Κυριότεροι εκπρόσωποι είναι οι βιταµίνες, τα φλαβονοειδή καθώς και ουσίες που ευοδώνουν την παραγωγή ενδογενών αντιοξειδωτικών συστημάτων. Κυριότερες δράσεις: • Προστασία κυτταρικών µεµβρανών • Καρδιοπροστατευτική: Αύξηση ανθεκτικότητας αγγείων, περιορισμός φλεγµονωδών παραγόντων, αποτροπή οξείδωσης LDL χοληστερίνης και συµβολή στον έλεγχο των επιπέδων αρτηριακής πίεσης και οµοκυστεϊνης. • Αντικαρκινική: Μείωση προσκόλλησης επικίνδυνων ενζύµων στους ιστούς, αδρανοποίηση καρκινογόνων ουσιών που προκαλούν µεταλλάξεις σε υγιή κύτταρα και επιβράδυνση µηχανισµών καρκινογένεσης. • Βελτίωση πνευµατικών ικανοτήτων και ψυχικής διάθεσης, προστασία νευροδιαβιβαστών και βελτίωση εγκεφαλικής µικροκυκλοφορίας. • Διατήρηση ελαστικού δέρµατος και προφύλαξη από πρόωρη γήρανση, περιορίζοντας τη διάσπαση του κολλαγόνου. • Προστασία οστών - αρθρώσεων, περιορίζοντας οιδήµατα, φλεγµονές και εκφυλιστικές αλλοιώσεις. • Βελτίωση του αµφιβληστροειδούς χιτώνα των µατιών. • Αντιαλλεργική. • Προστασία αποθεμάτων απαραίτητων θρεπτικών ουσιών οργανισμού, αποτροπή καταστροφής τους και ενίσχυση της δράσης τους. Το άλφα-λιποϊκό οξύ ένα από τα πιο ισχυρά αντιοξειδωτικά που έχουν ανακαλυφθεί περιέχεται στο σπανάκι, το συκώτι, και τη μαγιά μπύρας. Αυξάνει την παραγωγή γλουταθειόνης, του κυριότερου ενδογενούς αντιοξειδωτικού, από τα κύτταρα. Έχει μελετηθεί εκτεταμένα για το ρόλο του στην πρόληψη επιπλοκών, από διαβητική και αυτόνομη νευροπάθεια. Επιπλέον, βοηθά στη ρύθμιση του μεταβολισμού της γλυκόζης, βελτιώνοντας τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. H ρεσβερατρόλη ανήκει στην οικογένεια των φυτοαλεξινών. H φλούδα των σταφυλιών περιέχει τις μεγαλύτερες ποσότητες. Πρόκειται για φυσικό αντιβιοτικό που παράγουν τα φυτά για την άμυνά τους. H ρεσβερατρόλη είναι το ενεργό συστατικό που κάνει το σταφύλι να έχει θετικές επιδράσεις στην καρδιά και παράλληλα να παρουσιάζει αντικαρκινικές ιδιότητες. Η κουρκουμίνη βρίσκεται στο μπαχαρικό turmeric/κουρκουμάς και βοηθάει μεταξύ άλλων στην καταπολέμηση πολλών μορφών καρκίνου(κυρίως προστάτη), νευροεκφυλιστικών νοσημάτων (ν. Alzheimer), βελτιώνει τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, βοηθάει στη επούλωση δερματικών πληγών διαβητικών και προστατεύει από το γεροντικό καταρράκτη. Πολλοί ειδικοί μιλούν για το πράσινο τσάι και τα πλεονεκτήματα του, από την αντιμετώπιση του καρκίνου μέχρι τα οφέλη για την καρδιά. Οι δραστικές ουσίες ονομάζονται κατεχίνες και συμβάλλουν στη μείωση χοληστερίνης, στην καύση λίπους, στην πρόληψη διαβήτη και εγκεφαλικών καθώς και την αποτροπή άνοιας. Η κερκετίνη είναι μια «θαυματουργή» ουσία που περιέχει κυρίως το κόκκινο κρασί και αποτελεί την καλύτερη απάντηση στα καρδιακά νοσήματα. Ανήκει στην τάξη των βιοφλαβονοειδών και πέραν των υπόλοιπων δράσεων, βοηθά στην αντιμετώπιση αλλεργιών, άσθματος, αλλεργικής καταρροής, δερματικής κνίδωσης (φαγούρας) και διαφόρων εκζεμάτων του οργανισμού. Ειδικοί τονίζουν ότι η βιταμίνη C είναι το «κλειδί» για επανόρθωση, αναδόμηση και διατήρηση υγιών κυττάρων σε όλο τον οργανισμό. Παρά τις νέες ουσίες που ανακαλύπτονται συνεχώς, η βιταμίνη C εξακολουθεί να κρατά τα σκήπτρα στον τομέα της αντιγήρανσης διεγείροντας τους ινοβλάστες να παράγουν τις πρωτεΐνες της νεότητας. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Ziegler D, Nowak H, Kempler P, et al. Treatment of symptomatic diabetic polyneuropathy with the antioxidant alpha-lipoic acid: a meta-analysis. Diabet.Med 2004;21:114-21. 2. Magyar K, Halmosi R, Palfi A, et al. Cardioprotection by resveratrol: A human clinical trial in patients with stable coronary artery disease. Clinical hemorheology and microcirculation 2012;50(3):179-187 3. MH Teiten, F.Gaascht, S.Eifes, et al Chemopreventive potential of curcumin in prostate cancer. Genes and Nutrition 2010;5(1):61-74 4. Venables MC, Hulston CJ, Cox HR, Jeukendrup AE. Green tea extract ingestion, fat oxidation, and glucose tolerance in healthy humans. Am J Clin Nutr. Mar 2008;87(3):778-784 5. Beatty ER, et al. Effect of dietary quercetin on oxidative DNA damage in healthy human subjects. Br J Nutr 2000;84:919-25 6. Mathew MC, Ervin AM, Tao J, et al. Antioxidant vitamin supplementation for preventing and slowing the progression of age-related cataract. The Cochrane database of systematic reviews. 2012;6:CD004567. Holistic Life 59