Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs

Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs 2013-2014

OPLEIDINGSPLAATSEN MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS

svo_eb_1212_tc

Kijk voor het adres en de voorlichtingsdata bij u in de buurt op

WWW.SEMINARIUM.HU.NL

Seminarium voor Orthopedagogiek

Amsterdam 088 481 78 60 Arnhem 088 481 78 10 Den Haag 088 481 78 70 Doetinchem 088 481 78 80 Enschede 088 481 78 80 Haren (Groningen) 088 481 78 50 Maastricht 088 481 78 40 Rotterdam 088 481 78 20 Utrecht 088 481 73 87 Vlissingen 088 481 78 90 Zwolle 088 481 78 30

MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS 2013-2014

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

1

INHOUDSOPGAVE

VOORWOORD

3

1

7

Master SEN: Leraar Speciaal Onderwijs: gereed voor de toekomst

2 Uw werkomgeving als uitgangspunt 2.1 Perspectieven en keuzemogelijkheden 2.2 Het programma

13 14 16

3 3.1 3.2 3.3

Kiezen voor een specialisatie Waarom kiezen voor de specialisatie Gedrag?

Waarom kiezen voor de specialisatie Leren?

Waarom kiezen voor de specialisatie Begeleiden?

21 22 24 26

4

Verdieping, verbreding of verbijzondering

29

5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7

Kiezen voor een taak of functie Een master als gedragsspecialist Een master als remedial teacher Een master als intern begeleider Een master als specialist leidinggeven Een master als rekenspecialist Een master als lees- en dyslexiespecialist Een master als jonge kindspecialist

39 40 41 42 42 43 44 44

6

Organisatie

49

7

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN: Leraar Speciaal Onderwijs

53

8

Aanmelden en studiekosten

63

9

Overige activiteiten

69

10

Meer informatie en contact

73

Inhoudsopgave

3

VOORWOORD

Met trots bieden we de brochure over de masteropleiding Special Educational Needs (SEN): Leraar Speciaal Onderwijs aan.

Deze opleiding leidt op tot change agent binnen het onderwijs, met name daar waar speciale ondersteuning nodig is. Veranderingen komen van binnenuit, maar ook van buitenaf. Door tenminste een aantal OP-ers binnen boord te hebben die als change agent kunnen functioneren, wordt het gemakkelijker om succesvol vorm te geven aan belangrijke ontwikkelingen waar scholen mee te maken hebben.

EĂŠn van die ontwikkelingen is ontschotting op een aantal terreinen.

Ontschotting tussen regulier onderwijs en speciaal onderwijs, tussen de clusters binnen speciaal onderwijs, tussen jeugdzorg, (speciaal) onderwijs, jeugd GGZ, jeugd LVG, etc.

Verbeterthema’s die de Inspectie van het Onderwijs in haar onderwijsverslag 2010/2011 aangeeft zijn: kennis bij professionals die met kinderen en jongeren werken over leer- en ontwikkelstoornissen bij jongeren, het ter beschikking hebben van een didactisch/pedagogisch repertoire dat aansluit bij de leerling met een specifieke ondersteuningsbehoefte, de ondersteuning van kwetsbare groepen leerlingen en studenten, de zorg vanuit besturen voor de kwaliteit van de onderwijspraktijk. Binnen de master SEN spelen we in op deze relevante ontwikkelingen.

Een andere ontwikkeling waar we aandacht aan besteden is de toenemende gerichtheid op doelmatigheid van werken en verantwoording van middelen. Er is een sterke wens om de effectiviteit van onderwijsondersteuning meetbaar te krijgen, naast de inzet op doelmatigheid en planmatigheid. Uit het onderzoek van de inspectie blijkt dat in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs in 40% van de gevallen geen monitoring plaatsvindt op de effectiviteit van de ingezette ondersteuning. Het is essentieel dat we ons naast de individuele docent ook richten op team- en schoolontwikkeling. Immers, het sturen vanuit monitoring en analyse gaat verder dan de professionalisering van individuele docenten.

Bijna automatisch leidt dit tot meer focus op opbrengsten. Ook van het speciaal onderwijs en leerlingen die aanvullende onderwijsondersteuning ontvangen, wordt verwacht dat ze haar leerlingen opleidt tot maximale participatie in de maatschappij. De invoering van kerndoelen en uitstroomprofielen in het

Voorwoord

4 speciaal onderwijs is hier een voorbeeld van. Binnen de master SEN sluiten wij daarop aan, onder andere door ons aanbod op het gebied van Handelingsgericht werken, zowel in algemene zin maar ook toegespitst op gedrag, taal, rekenen, lezen en burgerschap.

Een andere ontwikkeling is het streven naar de ongedeelde zorgvraag. Van hokjes denken waarin iedereen ‘z’n ding doet’, naar een integrale aanpak en doorgaande lijnen. Scholen vragen in toenemende mate naar integrale aanpak bij ondersteuning en hulpverlening. Daarom richten wij ons op het educatieve veld (de scholen) en het pedagogisch veld (de instellingen op het terrein van jeugdzorg en jeugdwelzijn) met een breed palet aan diensten.

We bieden een compleet dienstverleningspakket en ontwikkelen voortdurend waardevolle tools en methodieken, zoals taal- en rekenverbetertrajecten (waaronder LIST) en Handelingsgericht Werken (HGW), die voor een belangrijk deel onderdeel uitmaken van het curriculum (of los zijn te volgen).

Door de invoering van passend onderwijzen, worden er meer expertise en passende handelingsvaardigheden gevraagd van onderwijsprofessionals; zowel in het reguliere als in het speciale onderwijs.

Met de master Special Eduactional Needs: Leraar Speciaal Onderwijs speelt u niet alleen nog beter in op uw dagelijkse onderwijspraktijk, ook levert u een essentiële bijdrage aan de beleidsontwikkeling van uw organisatie op het terrein van passend onderwijs. Immers, de ontwikkelingen binnen uw beroepsuitoefening vragen om een investering in zowel uw individuele kwaliteit als de kwaliteit van de school.

Hebt u passie voor uw vak als onderwijsgevende in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs of het beroepsonderwijs en wilt u zich professionaliseren?

U bent van harte welkom op één van onze informatiebijeenkomsten. Ook kunt u contact opnemen met één van onze studieleiders bij u in de buurt. Ik wens u veel leesplezier en hoop u te mogen verwelkomen als student van de master SEN. Nelleke Eelman Directeur Seminarium voor Orthopedagogiek

Voorwoord

5 JE LEERT NIET VOOR SCHOOL, MAAR VOOR HET LEVEN Seneca (3 voor Christus – 65 na Christus)

6

1

7 MASTER SEN: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS: GEREED VOOR DE TOEKOMST

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

8

MASTER SEN: GEREED VOOR DE TOEKOMST

Met de deeltijdopleiding master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs (SEN) specialiseert u zich op het gebied van speciale onderwijsondersteuning. Deze opleiding is in nauwe samenwerking met het beroepenveld ontwikkeld. Aan de activiteiten ligt het beginsel ten grondslag dat het onderwijs van betekenis is voor de maatschappelijke emancipatie en participatie van alle kinderen en jongeren.

Voor wie is deze master bedoeld?

De master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs is bedoeld voor leraren, coördinatoren, leidinggevenden en andere professionals die zich verder willen professionaliseren op het gebied van passend onderwijzen aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften. Deze opleiding is geaccrediteerd door de Nederlands-Vlaamse Accreditatie Organisatie (NVAO).

De ervaring leert dat studenten van deze opleiding vaak werkzaam zijn in: • • • • • •

het (speciaal) basisonderwijs; het speciaal onderwijs/de regionale expertisecentra; het praktijkonderwijs, leerwegondersteunend onderwijs; het (speciaal) voortgezet onderwijs; het middelbaar beroepsonderwijs/de regionale opleidingscentra; bovenschoolse verbanden of organisaties.

Professional op masterniveau Het niveau van de hbo-master is internationaal vastgelegd. Met deze internationale criteria als uitgangspunt en competenties die voor de beroepspraktijk van een master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs relevant zijn, heeft het Seminarium voor Orthopedagogiek eindkwalificaties vastgesteld.

Deze eindkwalificaties hebben betrekking op drie gebieden: werken met en voor leerlingen (het primaire proces), werken in en voor de organisatie (het functioneren in een schoolteam en schoolorganisatie), professioneel handelen en beroepsontwikkeling (eigen professionele ontwikkeling).

Met deze opleiding: • bent u in staat om complexe problemen in onderwijssituaties op te lossen; • komt u op basis van genuanceerde afwegingen, reflectie, studie en onderzoek tot kritische oordeelsvorming; Master SEN: gereed voor de toekomst

9 • • • • •

bewaakt u uw grenzen vanuit professioneel en beroepsethisch perspectief; toetst u praktijk en theorie voortdurend aan elkaar; neemt u deel aan het debat over de ontwikkeling van de eigen beroepsgroep en durft hierin stelling te nemen; bent u een (pro)actieve kenniswerker; geeft u op schoolniveau een sterke impuls aan onderwijsinnovaties.

Digitale kennisbank Voor de opleiding is een elektronische leeromgeving ingericht: de kennisbank van het Seminarium voor Orthopedagogiek. Deze is ondergebracht in Sharepoint, het intranet van Hogeschool Utrecht. De kennisbank geeft ondersteuning aan uw leerproces en biedt tegelijkertijd een grote verscheidenheid aan bronnen met expliciete aandacht voor het primair onderwijs (inclusief het jonge kind), het voortgezet onderwijs en het speciaal onderwijs. Op de kennisbank staan illustraties en links met sites uit het (inter)nationale veld van opvoeden en onderwijs.

Kwaliteitszorg De opleiding master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs heeft een hoog niveau. Om dit te kunnen garanderen, hanteert het Seminarium voor Orthopedagogiek een uitgebreid systeem van kwaliteitszorg.

Zo wordt de inhoud van de thema’s regelmatig voorgelegd aan vertegenwoordigers van de diverse onderwijswerkvelden en aan wetenschappelijke deskundigen om vervolgens getoetst te worden aan de geformuleerde eindkwalificaties voor een master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs. Ook de kwaliteit van de ‘prestaties’ van de studenten en de beoordeling door docenten worden steekproefsgewijs geanalyseerd en vergeleken.

Als onderdeel van de kwaliteitszorg wordt regelmatig gevraagd hoe u de opleiding waardeert en worden verbeterpunten in het curriculum doorgevoerd.

Matchgesprek Aankomende studenten van de master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs krijgen voor de start van de opleiding een matchgesprek.

Dit gesprek geeft de mogelijkheid om de opleiding nog beter af te stemmen op uw persoonlijke wensen en verwachtingen om zo uw studierendement en studieplezier te verhogen.

Master SEN: gereed voor de toekomst

10 Het Kenniscentrum Educatie Om de taakstelling van het hbo op het gebied van kennisontwikkeling en kenniscirculatie vorm te geven, is het Seminarium voor Orthopedagogiek - als instituut binnen de Faculteit Educatie van Hogeschool Utrecht - intensief betrokken bij het Kenniscentrum Educatie. Centraal in het Kenniscentrum Educatie zijn de lectoraten en de kenniskringen gepositioneerd.

Het Kenniscentrum Educatie creĂŤert in toenemende mate focus in het onderzoek dat plaatsvindt binnen de Faculteit Educatie. Via onderzoek werkt het kenniscentrum aan kwaliteitsverbetering van de opleidingen van de Faculteit Educatie en de beroepspraktijk. Het legt hierin een sterke focus op pedagogisch-didactisch handelen. Dit is ingegeven door onder meer de maatschappelijke aandacht voor het leraarschap. Het kenniscentrum wil het pedagogisch-didactisch handelen versterken en daarmee samen met onderwijsprofessionals de kwaliteit van het onderwijs bevorderen.

Inhoudelijk specialiseert het Kenniscentrum Educatie zich in de wetenschappelijke, methodische en didactische ondersteuning van het werkveld van lerarenopleiders. Bij het kenniscentrum kunt u terecht met vraagstukken op het gebied van onderwijs,maar ook met onderzoeks- en ondersteuningsvraagstukken. Het Kenniscentrum werkt voor studenten, docenten, management, beleidsmakers en andere professionals die betrokken zijn bij het onderwijs en de onderwijsontwikkelingen.

ONDERWIJS/ EDUCATION

INNOVATIE/ INNOVATION

ONDERZOEK/ RESEARCH

Master SEN: gereed voor de toekomst

BEROEPSPRAKTIJK/ PROFESSIONAL PRACTICE

LEARNING IS DEVELOPMENT Leonid Semjonovitsj Vygotsky (1896 – 1934)

2

13 UW WERKOMGEVING ALS UITGANGSPUNT

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

14

UW WERKOMGEVING ALS UITGANGSPUNT

Als leraar werkt u in een dynamisch veld. Niet alleen ten aanzien van de verwachtingen die de samenleving heeft van u als didacticus en pedagoog, ook binnen uw vak is er voortdurend sprake van nieuwe inzichten, opvattingen en methodes. Als u deze ontwikkelingen vooral ziet als een kans voor beter onderwijs en als een uitdaging voor u als professional, is de stap naar een masteropleiding bij het Seminarium voor Orthopedagogiek zeer voor de hand liggend. Niet voor niets stelt de overheid u immers als leraar centraal in actuele beleidsnotities over het optimaliseren van kansen voor kinderen en jongeren.

Professionalisering vormt hierin een centraal begrip.

De masteropleiding Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs betekent voor u professionalisering op een hoog niveau. U krijgt met deze opleiding de kans te groeien tot een excellente professional die ingewikkelde situaties binnen de groep hanteert, die leerlingen met complexe problemen adequaat begeleidt en die een volwaardige partner is voor ouders en hulpverleners. En die, in het kader van taak- en functiedifferentiatie, kansen ziet de persoonlijke expertise in te zetten in een nieuwe positie binnen de school: als begeleider, coördinator of als leidinggevende.

Uw eigen praktijksituatie is tijdens de master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs het uitgangspunt. Met deze praktijk en voor deze praktijk geeft u uw opleiding gestalte. Praktijk en theorie worden in een voortdurende wisselwerking aan elkaar getoetst. U wordt hierbij ondersteund door kundige professionals die u uitdagen tot betekenisvol leren, tot kritisch nadenken en om zelf te oordelen.

Wij bieden u een leeromgeving waarmee aan deze uitgangspunten tegemoet gekomen wordt. U kiest voor een specialisatie en binnen deze specialisatie zo mogelijk voor verbreding, verdieping of verbijzondering.

2.1 Perspectieven en keuzemogelijkheden Afhankelijk van uw interesse of ambitie maakt u, in eerste instantie, een keuze uit drie specialisaties: • Specialisatie Gedrag • Specialisatie Leren • Specialisatie Begeleiden

Uw werkomgeving als uitgangspunt

15 De drie specialisaties vormen de basis van de master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs en worden in alle lesplaatsen aangeboden.

Elke specialisatie is opgebouwd uit de volgende onderwijseenheden: het Praktijkgericht Onderzoek, zeven inhoudelijke thema's, vrije ruimte en een portfolio. In hoofdstuk 3 worden deze specialisaties nader toegelicht.

De kennisbank, waarin deze eenheden zijn ondergebracht, biedt u een stimulerende en gevarieerde leeromgeving. Zo beschikt u over bronnen die betrekking hebben op uw eigen werkveld (primair onderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs) en is het mogelijk uw prestaties hierop te laten aansluiten.

Op deze wijze zijn er voor u veel mogelijkheden om uw opleiding af te stemmen op uw eigen leervragen en ambities.

Kiezen voor verdieping, verbreding of verbijzondering Naast de thema’s die binnen de specialisaties worden aangeboden, biedt het Seminarium voor Orthopedagogiek thema’s die verdere profilering van uw specialisatie mogelijk maken.

Het gaat daarbij om keuzethema’s die betrekking hebben op een bepaald facet van Gedrag, Leren of Begeleiden of verdieping bieden ten aanzien van bepaalde werkvelden: speciaal onderwijs, jonge kinderen of vo/vso/mbo. Raadpleeg hoofdstuk 4 in deze brochure voor meer informatie.

De keuzethema’s zijn op dezelfde wijze opgebouwd als de thema’s binnen de specialisatie en kennen in de meeste gevallen een instapvoorwaarde. U kunt een keuzethema volgen in plaats van een thema in de specialisatie of als invulling van de vrije ruimte.

Een aantal thema’s is dermate specifiek, dat deze niet in alle regio’s worden aangeboden. Uw studieleider adviseert u bij het maken van een keuze.

Kiezen voor een taak of functie Het is mogelijk dat u zich door middel van uw opleiding wilt voorbereiden op een specifieke taak of functie in het onderwijs. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan gedragsspecialist, remedial teacher, intern begeleider, specialist leidinggeven, rekenspecialist of lees- en dyslexiespecialist of specialist jonge kind. Als u kiest voor een opleiding gericht op een taak of functie, kunt u dit kenbaar maken tijdens het matchgesprek of bespreken met uw studieleider. In hoofdstuk 5 in deze brochure treft u hierover meer informatie.

Uw werkomgeving als uitgangspunt

16 De inhoudelijke keuzen die het Seminarium voor Orthopedagogiek hierbij heeft gemaakt zijn afgestemd met de eisen van de verschillende beroepsverenigingen zoals de NVS-NVL (Nederlandse Vereniging van Schooldecanen en Leerlingbegeleiders), de LBRT (Landelijke Beroepsvereniging voor Remedial Teachers), de LBBO (Landelijke Beroepsgroep Begeleiders in het Onderwijs) en de IBvA (Internationale Beroepsvereniging van Autismespecialisten).

Kiezen voor een samengesteld pakket In overleg met uw studieleider en de examencommissie is het in bepaalde omstandigheden mogelijk om uw opleiding nog verder op maat te snijden.

Daartoe bestaan de volgende mogelijkheden: • U neemt deel aan een thema van een andere specialisatie (binnen of buiten uw regio).

• U gebruikt voor het uitwerken van uw prestaties de bronnen van een andere specialisatie.

2.2 Het programma Als basis voor alle opleidingen kunt u voor uw planning het volgende programma verwachten: • Het Praktijkgericht Onderzoek dat als een rode draad door het gehele programma loopt.

• Zeven inhoudelijke thema’s, waarbij de thema’s 'Orthopedagogiek' en 'Communicatie, in contact met...' voor alle studenten verplicht zijn.

• De vrije ruimte.

• Het portfolio.

U werkt vanaf het begin van de opleiding met een digitaal, ontwikkelingsgericht portfolio (Winvision). Dit is een digitale map waarin u gedurende uw opleiding uw studiemateriaal verzamelt en zo uw ontwikkeling tot master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs beschrijft en verantwoordt. Ook werkt u samen in leerteams aan diverse opdrachten of onderzoeksvragen.

Op de website, www.seminarium.hu.nl, vindt u informatie over de lesplaatsen waar de specialisaties en de verdiepingen/verbredingen dan wel verbijzonderingen worden aangeboden.

Uw werkomgeving als uitgangspunt

17 Het Praktijkgericht Onderzoek Een uitdaging binnen uw opleiding is het Praktijkgericht Onderzoek. U onderzoekt in, met en voor uw eigen praktijk een door u geconstateerd onderwijskundig of pedagogisch probleem.

U gaat na op welke manier u de situatie zou kunnen verbeteren of veranderen.

Door voortdurend en kritisch te reflecteren op de ontwikkelingen en hun betekenis ervan voor de onderwijspraktijk, brengt u een verbinding tot stand tussen uw onderzoek en uw leren als professional. Het Praktijkgericht Onderzoek staat hiermee in dienst van het vergroten van de innovatie van het onderwijs, binnen uw beroepscontext, met uw eigen mogelijkheden als uitgangspunt.

Zeven thema’s Iedere specialisatie en mogelijke varianten hierop zijn gebouwd rond de thema’s die wezenlijk zijn voor het behalen van de eindkwalificaties. Het gaat daarbij om inhouden die binnen een bepaalde tijd worden afgerond. Rond ieder thema zijn bijeenkomsten georganiseerd waarin op een gevarieerde wijze de verschillende onderwerpen aan de orde komen.

Ook zijn er gemeenschappelijke bijeenkomsten waarin kennisverwerving en kennisdeling centraal staan. Daarnaast zijn er veel momenten waarop u – begeleid door een docent – uw eigen leervragen individueel of in een leerteam onderzoekt en uitwerkt.

De vrije ruimte Binnen iedere specialisatie is een vrije ruimte in het rooster opgenomen. In deze ruimte kiest u een thema waar uw belangstelling naar uitgaat en de opleiding aanbiedt. Ook kunt u in de vrije ruimte een onderwerp uitwerken dat niet in de opleiding wordt aangeboden. De eindkwalificaties zijn leidend.

Portfolio U werkt vanaf het begin van de opleiding met een digitaal portfolio (Winvision). Dit is een digitale map waarin u gedurende uw opleiding uw studiemateriaal en studieprestaties verzamelt en zo uw ontwikkeling tot master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs beschrijft en verantwoordt.

Uw werkomgeving als uitgangspunt

18 De toetsing De toetsing in de masteropleiding is gericht op evaluatie en ondersteuning van het leerproces. Daarnaast levert toetsing mede de bewijslast voor het bereiken van de eindkwalificaties. De toetsing vindt plaats in de vorm van ‘prestaties’, inclusief een theoretische verantwoording. Elke onderwijseenheid wordt afgesloten met een prestatie. U kunt bij een ‘prestatie’ denken aan een verslag, een presentatie of een kijkwijzer bij een zelfgemaakte video-opname die deel kan uitmaken van het portfolio. De totale masteropleiding wordt afgesloten met het Praktijkgericht Onderzoek.

U ontvangt het internationaal erkende diploma master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs.

Leren in een leerteam Binnen de masteropleiding is het leren in een leerteam met studiegenoten voorwaardelijk. Door onderlinge uitwisseling van informatie, ervaringen, vragen en problemen wordt gezamenlijk voortschrijdend inzicht ontwikkeld. Elkaar feedback geven op individuele prestaties en het wederzijds bieden van steun en waardering, versterken het individuele ontwikkelingsproces en de motivatie voor het leren.

Uw werkomgeving als uitgangspunt

3

21 KIEZEN VOOR EEN SPECIALISATIE

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

22

KIEZEN VOOR EEN SPECIALISATIE

Het onderwijs kreeg het afgelopen decennium te maken met hoge prestatieeisen. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, de Inspectie van het Onderwijs en ouders vragen van scholen meer oog te hebben voor elke individuele leerling en zijn individuele ‘leerwinst’. Opbrengstgericht werken is een noodzaak. Dit alles in samenspraak met passend onderwijs en de wettelijke verplichting voor het onderwijs om actief burgerschap te stimuleren.

De leraar maakt hierin het verschil. De opleiding master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs biedt u hiertoe handvatten.

Als u zich inschrijft voor de opleiding master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs van het Seminarium voor Orthopedagogiek, maakt u allereerst een keuze uit de drie specialisaties Gedrag, Leren of Begeleiden.

3.1 Waarom kiezen voor de specialisatie Gedrag?

Als leraar staat u voor de taak om passend onderwijs te bieden aan alle leerlingen. Ook leerlingen die lastig, dwars, teruggetrokken of agressief gedrag vertonen. Ondertussen worden ouders en samenleving steeds kritischer op wat er binnen de school gebeurt. De opleiding tot specialist Gedrag biedt u de perspectieven om deze uitdaging aan te gaan.

Binnen de opleiding is ruimschoots aandacht voor onderwerpen die de soms moeizame interactie tussen leraar en leerling of leerling en klas verduidelijken.

De nadruk ligt in eerste instantie op goed, handelingsgericht onderwijs en de preventie van probleemgedrag. Later wordt de aandacht verlegd naar moeilijk verstaanbare gedragingen en de rol van de gedragsspecialist in de schoolorganisatie.

Kiezen voor een specialisatie

23 De opleiding is opgebouwd rond zeven verschillende inhoudelijke thema’s, een Praktijkgericht Onderzoek, een vrije ruimte en een portfolio1: Orthopedagogiek Communicatie: in contact met...

Gedragsontwikkeling: belemmeringen en mogelijkheden Probleemgedrag: preventie en interventie School en sociaal emotioneel leren Passend handelen bij complex gedrag Begeleiden van collega's Praktijkgericht Onderzoek Vrije ruimte Portfolio U krijgt de beschikking over een digitaal portfolio (Winvision), waarin u uw studievoortgang en –resultaten bijhoudt.

In overleg met uw studieleider stemt u uw programma verder af op uw leervragen. U kunt in plaats van één van deze thema’s en/of tijdens de vrije ruimte kiezen voor bijvoorbeeld de thema’s Agressie 1: agressie als facet van de communicatie of Agressie 2: agressie als signaal van maatschappelijke kwetsbaarheid.

Meer informatie hierover kunt u lezen in hoofdstuk 4 van deze brochure of op www.seminarium.hu.nl. ¹

Er kunnen veranderingen optreden in de aangegeven volgorde.

Kiezen voor een specialisatie

24 3.2 Waarom kiezen voor de specialisatie Leren?

Leraren hebben de taak passend onderwijs te bieden aan alle leerlingen. Maar wat te doen als een leerling niet aan het werk gaat, ongemotiveerd lijkt of het huiswerk niet maakt of leert? Wat te doen als een leerling teksten niet vlot leest of begrijpt, grote moeite heeft met rekenkundige bewerkingen, de uitspraak van het Engels, voortdurend dezelfde spelfouten maakt of dyslectisch is?

Voor elk leergebied en elke fase van het leren zijn specialistische kennis en vaardigheden noodzakelijk om leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften te begeleiden. In de opleiding tot specialist Leren legt u vanuit een orthodidactisch kader het accent op de relatie tussen theorie en praktijk. U maakt kennis met de nieuwste theorieĂŤn en ontwikkelingen en u wordt uitgedaagd deze in de praktijk toe te passen. De nadruk ligt in eerste instantie op preventief denken en handelen. Later wordt specifiek ingezoomd op zorgniveau 3 en de rol van de specialist Leren in de schoolorganisatie.

Kiezen voor een specialisatie

25 De opleiding is gebouwd rond zeven verschillende inhoudelijke thema’s, een Praktijkgericht Onderzoek, een vrije ruimte en een portfolio²: Orthopedagogiek Communicatie: in contact met...

Leren en professioneel handelen Geletterdheid 1 Gecijferdheid Geletterdheid 2 Begeleiden van collega's Praktijkgericht Onderzoek Vrije ruimte Portfolio U krijgt de beschikking over een digitaal portfolio (Winvision), waarin u uw studievoortgang en –resultaten bijhoudt.

In overleg met uw studieleider stemt u uw programma verder af op uw leervragen.

U kunt in plaats van één van deze thema’s en/of tijdens de vrije ruimte kiezen voor bijvoorbeeld de thema’s Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie, Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1. Na afronding van het laatstgenoemde thema voldoet u aan de instapvoorwaarde om het thema Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2 te volgen. Meer informatie hierover kunt u lezen in hoofdstuk 4 van deze brochure of op www.seminarium.hu.nl.

2

Er kunnen veranderingen optreden in de aangegeven volgorde.

Kiezen voor een specialisatie

26 3.3 Waarom kiezen voor de specialisatie Begeleiden?

Begeleiders, zowel interne als externe (waaronder ambulante) begeleiders en zorgcoördinatoren (stagebegeleiders, schoolloopbaanbegeleiders), spelen een belangrijke rol in het ondersteuningssysteem van scholen. Het omgaan met verschillen en het aansluiten bij een breed scala aan ontwikkelingsvragen zijn stevige uitdagingen in het onderwijs. Om de ondersteuning van leraren bij het realiseren van ‘passend onderwijs’ te optimaliseren, te coördineren en af te stemmen zijn uitstekende en visionaire begeleiders nodig.

De specialisatie Begeleiden is bij uitstek geschikt voor de begeleider die gereed wil zijn voor de begeleidingsuitdagingen van morgen.

Kiezen voor een specialisatie

27 De opleiding is opgebouwd rond zeven verschillende inhoudelijke thema’s, een Praktijkgericht Onderzoek, een vrije ruimte en een portfolio3: Orthopedagogiek Communicatie: in contact met...

Taak van de begeleider (Be)geleiden van collega's Interactief in teams Leren van innoveren Omgaan met eisen van de omgeving Praktijkgericht Onderzoek Vrije ruimte Portfolio U krijgt de beschikking over een digitaal portfolio (Winvision), waarin u uw studievoortgang en –resultaten bijhoudt.

In overleg met uw studieleider stemt u uw programma verder af op uw vragen.

U kunt in plaats van één van deze thema’s en/of tijdens de vrije ruimte kiezen voor de thema’s organisatie en beheer en/of leidinggeven aan samenwerkende teams. Deze thema’s zijn met name geschikt als uw ambities op het gebied van leidinggeven liggen. De thema’s zorgbeleid en passend onderwijs, schoolloopbaanbegeleiding en praktijk- en arbeidsleren zijn toegespitst op het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs.

Meer informatie hierover kunt u lezen in hoofdstuk 4 van deze brochure of op www.seminarium.hu.nl.

3

Er kunnen veranderingen optreden in de aangegeven volgorde.

Kiezen voor een specialisatie

4

29 VERDIEPING, VERBREDING OF VERBIJZONDERING

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

30

VERDIEPING, VERBREDING OF VERBIJZONDERING

In plaats van het aangeboden pakket aan thema’s binnen drie specialisaties kunt u voor één of meer onderwerpen een ‘uitstapje’ maken om uw opleiding nog beter af te stemmen op uw werksituatie of op uw specifieke belangstelling.

U kunt deze volgen in plaats van één of meer thema’s in de specialisatie of als invulling van de vrije ruimte.

In sommige gevallen is het volgen van een keuzethema gekoppeld aan de opleiding voor een bepaald beroep of functie.

Het Seminarium voor Orthopedagogiek organiseert landelijk vijftien keuzethema’s. Zij hebben betrekking op de inhoudelijke domeinen Gedrag, Leren en Begeleiden of op de werkvelden speciaal onderwijs, vo, vso en mbo en jonge kinderen en spel.

Keuzethema’s worden in een beperkt aantal regio’s georganiseerd. Daarnaast moet u rekening houden met instapvoorwaarden. Uw studieleider adviseert u bij het maken van een keuze.

Voor meer informatie raadpleeg de website www.seminarium.hu.nl.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

31 Keuzethema’s Gedrag: agressie Deze thema’s zijn bedoeld voor leraren en begeleiders in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs die voor de uitdaging staan om leerlingen met complexe onderwijsbehoeften te begeleiden in een zo optimaal mogelijke sociaal-emotionele ontwikkeling.

Agressie 1: agressie als facet van de communicatie In dit thema onderzoekt u agressie als verschijningsvorm van problematisch gedrag vanuit een ecologisch kader. Verschillende theoretische benaderingen worden verkend, waardoor u zicht krijgt op actuele onderzoeken, die wetenschappelijk onderbouwd zijn. Ook wordt u in dit thema uitgenodigd om uw praktijksituatie in beeld te brengen. Tenslotte reflecteert u over uw persoonlijke beleving van agressie.

Agressie 2: agressie als signaal van maatschappelijke kwetsbaarheid U richt zich op het thema agressie als maatschappelijk verschijnsel en de betekenis hiervan voor de school en de samenleving. Er wordt ingegaan op het pedagogisch klimaat, de sociale verbindingen met de buurt en de samenwerking met ouders en ketenpartners. De inhoud van dit thema is een vervolg op het thema ‘Agressie 1: agressie als facet van de communicatie’.

De thema’s Agressie 1 en 2 vragen van u dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in de onderwijsbehoeften van leerlingen met complexe gedragsproblematiek.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

32 Keuzethema’s Leren: ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie/ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1 en 2 Deze thema’s zijn bedoeld voor leraren en begeleiders die werkzaam zijn in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs of speciaal onderwijs die leerlingen met speciale onderwijsbehoeften willen ondersteunen, zodat zij zich optimaal ontwikkelen, succeservaringen opdoen en maximaal kunnen profiteren van het hen geboden onderwijs.

Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie In dit thema ontwikkelt u kennis rondom het begrip dyslexie door het bestuderen van wetenschappelijke publicaties en evidence based interventies. U werkt vanuit een handelingsgericht perspectief en bent in staat planmatig en handelingsgericht te onderzoeken, realistische doelen te formuleren en onderwijsbehoeften vast te stellen. U draagt bij aan het verbeteren van het onderwijs aan en de begeleiding van leerlingen met lees- en spellingsproblemen of dyslexie op schoolniveau. U bent gesprekspartner voor externen.

Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1 In dit thema wordt aandacht besteed aan de diagnostiek van rekenproblemen.

U doet onderzoek bij een leerling met rekenproblemen. U begeleidt deze leerling. Daarnaast geeft u de leraar aanwijzingen voor de afstemming op (sub)groepsniveau.

Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2 In dit thema werkt u aan competenties op het gebied van de begeleiding op schoolniveau. Als rekenexpert verdiept u zich in de rekenzorg binnen en buiten de groep. Het zorgplan wordt uitgewerkt aan de hand van de fasen, beschreven in het protocol Ernstige RekenWiskundeproblemen en Dyscalculie (Van Groenestijn, Borghouts & Janssen, 2011).

U bestudeert trendanalyses vanuit de leerlingvolgsystemen en gebruikt deze bij de advisering van de leraar. Interventies worden besproken, vergeleken en geëvalueerd. Veelal is de rekenexpert de schakel tussen de leraar en de externe rekenspecialist.

Deze thema’s veronderstellen dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in de onderwijsbehoeften van leerlingen met complexe leerproblematiek.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

33 Keuzethema’s Begeleiden: organisatie en beheer/leidinggeven aan samenwerkende teams Deze thema’s zijn bedoeld voor leraren, docenten, intern begeleiders, kernteamleiders, locatieleiders en coördinatoren die door willen groeien naar een leidinggevende functie binnen een onderwijsorganisatie met zorg voor leerlingen, of binnen een schooloverstijgend zorgsysteem.

Leidinggeven: organisatie en beheer In dit thema staat integraal leiderschap centraal. Dit in tegenstelling tot de praktijk waarin zaken als strategisch beleid, kwaliteitszorg, personeelsbeleid en financieel beleid gescheiden worden ingevuld.

Leidinggeven aan samenwerkende teams In dit thema onderbouwt u de interventies in een schoolverandering vanuit uw leidinggevende verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van samenwerking, het initiëren van collectieve leerprocessen en vormen van kennisdeling. Daarbij kan aandacht besteed worden aan: systeemdenken, groepsdynamica, teamcoaching en kennismanagement.

Deze thema's veronderstellen dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in de begeleiding van de collega's van uw organisatie.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

34 Keuzethema leerlingen met speciale onderwijsbehoeften/werkveld speciaal onderwijs: begeleiden van leerlingen met syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen/communicatieve redzaamheid Dit thema is bedoeld voor leraren en begeleiders in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs die staan voor de uitdaging leerlingen met zeer complexe onderwijsbehoeften te begeleiden in een zo optimaal mogelijke (leer)ontwikkeling.

Begeleiden van leerlingen met syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen In dit thema verdiept u zich in de verscheidenheid van syndromen, ziektes en aandoeningen en de mogelijke gevolgen voor het somatisch, psychisch, communicatief en sociaal functioneren van de leerling. Door middel van ontwikkelingsgericht observeren leert u factoren in kaart brengen om zicht te krijgen op de mogelijkheden en krachten van het individuele ontwikkel- en leervermogen van de leerling. Er wordt ingezoomd op het herkennen van mogelijkheden, waarin ‘onderwijs en gezondheidszorg’ samen zoeken naar adequate ontwikkelingsmogelijkheden die aansluiten bij individuele behoeften van de leerlingen en hun ouders.

Dit thema vraagt als voorbereiding dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in leerlingen met beperkingen en handicaps.

Communicatieve redzaamheid.

In dit thema plaatst u communicatieve redzaamheid van leerlingen in het kader van de totale taalontwikkeling, krachtige leeromgeving en professioneel handelen.

Centraal hierin staat het nader onderzoeken en vormgeven van de begeleiding binnen uw eigen praktijksituatie (po/vo/(v)so). U verdiept zich middels literatuur in de normale taalontwikkeling met als doel inzicht te krijgen in het taalontwikkelingsniveau van uw leerling(en). Vervolgens expliciteert u het begrip communicatieve redzaamheid in relatie tot de doelgroep waarmee u werkt. Vanuit een handelingsgericht denkkader leert u onderwijsbehoeften van leerlingen op het gebied van communicatieve redzaamheid te formuleren. U weet daar consequenties voor de vormgeving van de krachtige leeromgeving en uw professioneel handelen aan te verbinden.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

36 Keuzethema’s mbo, vo en vso: zorgbeleid en passend onderwijs/schoolloopbegeleiding/praktijk- en arbeidsleren In deze thema’s worden aan studenten uit het mbo, vo en vso handreikingen geboden om hun studie toe te spitsen op hun eigen werksituatie.

Zorgbeleid en passend onderwijs In dit thema komt het taak- en competentieprofiel van de zorgcoördinator aan bod, gerelateerd aan de nieuwste ontwikkelingen binnen passend onderwijs.

Het concrete resultaat is een zorgbeleidsplan voor de school, dat aan de kwaliteitsstandaard van passend onderwijs voldoet.

Schoolloopbaanbegeleiding Mentoren, leerlingbegeleiders en schoolloopbaanbegeleiders spannen zich in om hun leerlingen op koers te krijgen en te houden door met hen te praten, hun verhalen te beluisteren en begeleidingsmethodieken in te zetten.

Begeleiders gaan eerst op zoek naar verhalen (narratieven) van leerlingen en geven leerlingen een stem, door constructief met hen te communiceren. U voert gerichte begeleidingsgesprekken en stimuleert en coacht leerlingen vakkundig, op weg naar een passende toekomst.

Praktijk- en arbeidsleren In dit thema wordt gewerkt aan een geïntegreerd onderwijsprogramma, waarin praktijk- en arbeidsgericht leren, zowel binnen als buiten de school, centraal staat.

Deze thema's veronderstellen dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in de onderwijsbehoeften van leerlingen uit het mbo, vo en vso en in de begeleiding van collega's in uw organisatie.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

37 Keuzethema’s jonge kinderen en spel: jonge kinderen, brede ontwikkeling/spelregistratie en speldiagnostiek/speltechnieken en (groeps)spelbegeleiding In deze thema's worden aan studenten die werken met jonge kinderen handreikingen geboden om hun studie toe te spitsen op hun eigen werksituatie.

Jonge kinderen, brede ontwikkeling Jonge kinderen ontwikkelen zich nog breed over alle ontwikkelingsgebieden.

Hiermee onderscheidt het onderwijsaanbod zich van de midden- en bovenbouw in het basisonderwijs. Het vraagt om een specifieke visie en kijk op aanbod voor zowel de sociaal-emotionele ontwikkeling als de cognitieve ontwikkeling en de samenhang hiertussen. Actuele ontwikkelingen als Handelingsgericht Werken en Opbrengstgericht Werken met het jonge kind krijgen uiteraard de aandacht, evenals aandacht voor kinderen met speciale onderwijsbehoeften.

Spelregistratie en speldiagnostiek In dit thema worden observaties uitgewerkt tot een adequaat (spel)aanbod.

Gebruik wordt gemaakt van de spelsituaties en de interacties met andere kinderen in de groep. Observatie-instrumenten en begeleidingstechnieken worden afgestemd op de spelbehoeften van leerlingen. Een theoretische verdieping op spel is hierbij noodzakelijk.

Speltechnieken en (groeps)spelbegeleiding In dit thema staat het begeleiden van het spelproces en doordacht meespelen met leerlingen centraal. De leraar gebruikt het spel om leerlingen hun eigen ontwikkelingskracht te laten hervinden. Eveneens is er ruimte om zich te oriĂŤnteren op het innoveren van spel in het aanbod van de school.

Deze drie thema’s vragen als voorbereiding dat u zich aantoonbaar heeft verdiept in het jonge kind. Verder is er binnen de elektronische leeromgeving een site ontwikkeld die specifiek gericht is op het jonge kind.

Verdieping, verbreding of verbijzondering

5

39 KIEZEN VOOR EEN TAAK OF FUNCTIE

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

40

KIEZEN VOOR EEN TAAK OF FUNCTIE

De functiemix leidt ertoe dat er meer loopbaanperspectief voor leraren ontstaat (PO raad, april 2010). In 2014 moet veertig procent van de leraren benoemd zijn in een LB-functie en twee procent in een LC-functie. In het speciaal basisonderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs (sbo/(v)so) zal veertien procent van de leraren doorstromen naar een LC-functie. Door het volgen van een master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs (remedial teacher, intern begeleider, leidinggevende, rekenspecialist, lees- en dyslexiespecialist, jonge kindspecialist) vergroot u uw kansen om in het onderwijs of daarbuiten carrière te maken.

Registratie bij een beroepsvereniging De beroepsverenigingen bepalen of iemand zich een geregistreerd remedial teacher, intern begeleider, ambulant begeleider, gedragsspecialist, schoolvideo interactie begeleider of autisme specialist mag noemen. Het volgen van een master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs, is een eerste stap op weg naar een registratie. Daarnaast spelen werkervaring en zo mogelijk nog aanvullende scholing een rol.

Tussen de drie opleidingsinstituten van de master SEN (verenigd in het werkverband speciale onderwijszorg: WOSO) en de beroepsverenigingen is het volgende afgesproken: om zonder meer toelaatbaar te zijn tot het register van een van de beroepsverenigingen wordt geadviseerd 40 EC (European Credit) in een, op het beroep gericht(e) leerroute/studieplan te volgen.

Indien een student minder beroepsgerichte studiepunten behaalt, kan voor de toelating tot een van de beroepsverenigingen een nadere argumentatie of een aanvullende opleidingseis gesteld worden.

Zie ook: www.nvs-nvl.nl; www.lbbo.nl; www.lbrt.nl; www.ibva.info.

5.1. Een master als gedragsspecialist Een master als gedragsspecialist beschikt over kennis en vaardigheden om passend onderwijs te bieden aan alle leerlingen, ook als het gaat om gedragsmatig zeer moeilijk gedrag. Een gedragsspecialist kan verschillende ambities hebben: excelleren in de omgang met leerlingen binnen de eigen klas, adviseren en

Kiezen voor een taak of functie

41 begeleiden van collega’s bij lastige opvoedsituaties, het organiseren van gedragstrainingen voor leerlingen binnen de eigen school en/of deelnemen aan expertisegroepen binnen het scholennetwerk. Tijdens de opleiding staan deze ambities centraal.

Programma U volgt voor het behalen van een master als gedragsspecialist het programma van specialisatie Gedrag (hoofdstuk 3.1).

Op uw diploma komt de vermelding 'specialist gedrag'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.2 Een master als remedial teacher Met een master als remedial teacher bezit u de kennis en vaardigheden om binnen het primair onderwijs, voortgezet onderwijs of speciaal onderwijs een actieve rol te spelen in het ondersteunen van leraren bij de begeleiding van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften. U bent op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van diagnostiek en u kunt gebruik maken van data-analyse om handelingsplannen op te stellen. Naast deze curatieve kwaliteiten beschikt u ook over kennis van schoolverbeteringstrajecten om schooluitval, achterstanden en leerproblemen te voorkómen. Dat vergt gedegen kennis van goed onderwijs op alle zorgniveaus en met name van de evidence based interventies op zorgniveau 3.

Programma U volgt voor het behalen van een master als remedial teacher het programma van de specialisatie Leren (hoofdstuk 3.2). In de vrije ruimte kiest u voor verdere verdieping binnen het domein taal-lezen of rekenen-wiskunde. U kunt kiezen uit de thema’s Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie, óf Ernstige rekenen wiskundeproblemen of dyscalculie. Alle thema’s binnen de specialisatie Leren dragen bij aan kennis en competenties die nodig zijn voor een volwaardige remedial teacher in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs of speciaal onderwijs.

In de specialisatie Leren worden opdrachten en literatuur afgestemd op uw beroepspraktijk. De opdrachten zijn praktijkgeoriënteerd en bevorderen een onderzoekende houding die een positief-kritische remedial teacher kenmerkt.

Kiezen voor een taak of functie

42 Op uw diploma komt de vermelding 'specialist leren'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.3 Een master als intern begeleider De intern begeleider heeft kennis en visie nodig van het ondersteuningssysteem van de school en weet welke instrumenten hem of haar daarbij kunnen helpen. Communicatieve vaardigheden, zowel op individueel- als op groepsniveau zijn de sleutelvaardigheden van de begeleider. Inzicht in organisatiestructuur en -cultuur op zowel schoolniveau als netwerkniveau is noodzakelijk.

Kennis van actuele onderwijsthema’s als ‘passend onderwijs’ mag niet ontbreken in het denken van de intern begeleider. Tenslotte is een oriëntatie op het werk- en denkniveau van de begeleider, zoals vastgelegd in het beroepsprofiel van de Landelijke Beroepsgroep Intern Begeleiders een must.

Programma U volgt voor het behalen van een master als intern begeleider het programma van de specialisatie Begeleiden (hoofdstuk 3.3). Binnen deze specialisatie zijn de bronnen en de opdrachten gerelateerd aan de taak van de intern begeleider. Op uw diploma komt de vermelding 'specialist begeleiden'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.4 Een master als specialist leidinggeven Het toenemend aantal leerlingen in het regulier onderwijs dat meer barrières ondervindt dan anderen, daagt uit tot het inspelen op de diversiteit aan onderwijs- en ondersteuningsbehoeften. Met andere woorden: het verzorgen en aanbieden van een breed scala aan onderwijsarrangementen. Daarbij gaat het niet alleen om de interne organisatie, maar ook om de invloeden en mogelijkheden van de omgeving. Dit reikt verder dan alleen de eigen school. De samenwerkingsrelaties treden buiten de eigen schoolmuren en doorkruisen sectorale schotten. Management als dit vraagt om leidinggevenden die een eigen organisatiedynamiek realiseren en zorg dragen voor een duurzame onderwijskundige ontwikkeling. Leidinggevenden dienen te beschikken over de actuele kennis van verandermanagement en weten welke interventies zij kunnen toepassen in de verschillende fasen van verandering en ontwikkeling van hun organisatie. Zij inspireren, motiveren en empoweren.

Kiezen voor een taak of functie

43 Collega’s, ouders en leerlingen hebben recht op een leidinggevende die een werk- en denkniveau beheerst zoals vastgesteld is door de Nederlandse Schoolleiders Academie (NSA). Kortom: een leidinggevende die naast een stevige basis aan instrumentele vaardigheden sterk gericht is op het persoonlijk leiderschap, in een dynamische context.

Programma Naast het Praktijkgericht Onderzoek en het portfolio volgt u binnen de specialisatie Begeleiden (hoofdstuk 3.3) de thema’s orthopedagogiek, communicatie, in contact met…., (bege)leiden van collega’s, interactief in teams en leren van innoveren Verder volgt u de thema’s Organisatie en beheer en Leidinggeven aan samenwerkende teams. In de vrije ruimte verdiept u zich in het Persoonlijk Statuut (Covey, 2004) in relatie tot het competentieprofiel van de beroepsgroep (Nederlandse Schoolleiders Academie). Op uw diploma komt de vermelding 'specialist begeleiden'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.5 Een master als rekenspecialist Leerlingen verschillen in hun ontwikkelingsmogelijkheden en in hun vermogen om te leren rekenen (Van Groenestijn, Borghouts & Janssen, 2011). Daarom is het noodzakelijk om het reken-wiskundeonderwijs af te stemmen op de onderwijsbehoeften van de leerling. Als rekenspecialist ondersteunt u het proces van diagnosticerend onderwijzen en handelingsgerichte diagnostiek.

Daarnaast draagt u bij aan het verbeteren van het onderwijs aan en de begeleiding van leerlingen met reken-en wiskundeproblemen op schoolniveau.

Programma Naast het Praktijkgericht Onderzoek en het portfolio volgt u voor het behalen van de master rekenspecialist uit het programma van de specialisatie Leren (hoofdstuk 3.2) de thema’s orthopedagogiek, communicatie, in contact met…, leren en professioneel handelen, gecijferdheid en begeleiden van collega’s.

Verder volgt u de thema’s Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1 en Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2. De vrije ruimte vult u met een onderwerp of thema naar keuze. Op uw diploma komt de

Kiezen voor een taak of functie

44 vermelding 'specialist leren'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.6 Een master als lees- en dyslexiespecialist Lezen en spellen staan volop in de belangstelling. Geen wonder: goed kunnen lezen en spellen hangt samen met succesvol maatschappelijk functioneren.

Problemen op dit gebied vragen om een hoge mate van deskundigheid. De kwaliteit van het onderwijs op een school wordt in sterke mate door deze deskundigheid bepaald.

Een master lees- en dyslexiespecialist beschikt over die specialistische kennis.

Kennis die nodig is om leerlingen die stagneren in hun lees- en/of spellingsontwikkeling adequaat te diagnosticeren en te behandelen. Uitgaande van de definitie van dyslexie, ontwikkelt u kennis over evidence based interventies die van belang zijn op zorgniveau 3. In het aanbod is aandacht voor de specifieke onderwijsbehoeften van deze leerlingen en voor de emotionele componenten die van belang zijn in de begeleiding van leerlingen met dyslexie. De aandacht gaat uit naar leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs. Specifieke aandacht is er voor de overgang van primair naar voortgezet onderwijs.

U kunt met behulp van deze master zowel de leerling als de leraar (leraren) gericht ondersteunen bij het realiseren van de gemaakte afspraken. Daarnaast draagt u bij aan het verbeteren van het onderwijs aan en de begeleiding van leerlingen met lees- en spellingsproblemen of dyslexie op schoolniveau.

Programma U volgt voor het behalen van een master als lees- en dyslexiespecialist het programma van de specialisatie Leren (hoofdstuk 3.2). In de vrije ruimte kiest u voor verdieping het thema Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie. Op uw diploma komt de vermelding 'specialist leren'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

5.7 Een master als jonge kindspecialist Met een master als jonge kindspecialist bezit u de kennis en vaardigheden om binnen het primair onderwijs of speciaal onderwijs een actieve rol te spelen in het ondersteunen van leraren bij de begeleiding van jonge leerlingen met specifieke ontwikkelings- of onderwijsbehoeften.

Kiezen voor een taak of functie

46 U bent op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van handelingsgericht werken met jonge kinderen en opbrengstgericht werken, waarbij altijd het welbevinden van het jonge kind en het komen tot een optimale ontwikkeling voorop staat. Dit alles vergt gedegen kennis van jonge kinderen, hun ontwikkeling en het spelaanbod, maar ook zicht op een visie op het werken met het jonge kind in een dynamisch veranderend onderwijsveld.

Programma Naast het Praktijkgericht Onderzoek en het portfolio volgt u voor het behalen van de master als jonge kindspecialist de thema’s orthopedagogiek, communicatie, in contact met…, begeleiden van collega’s en minimaal twee of drie specifieke thema’s van de specialisaties gedrag of leren, waarin uw focus ligt op het jonge kind. Verder maakt u een keuze uit de thema’s jonge kinderen, brede ontwikkeling, spelregistratie en speldiagnostiek of speltechnieken en (groeps)spelbegeleiding. Uw vrije ruimte vult u met één van deze thema’s in.

De opdrachten zijn praktijkgeoriënteerd en bevorderen een onderzoekende houding die een positief-kritische jonge kindspecialist kenmerkt.

Afhankelijk van het gevolgde traject komt op uw diploma de vermelding 'specialist gedrag', 'specialist leren' of 'specialist begeleiden'. Op het supplement worden de behaalde thema's vermeld.

Bovenstaande opsomming is slechts een greep uit bestaande functies en/of taken binnen het onderwijs. Mocht de taak of functie van uw interesse niet vermeld staan, neem dan contact op met één van de studieleiders (zie hoofdstuk 10). Zij informeren u graag.

Voor meer informatie zie www.seminarium.hu.nl.

Kiezen voor een taak of functie

47 DOCENTEN KUNNEN LEERLINGEN NIET MOTIVEREN, ZE KUNNEN WEL PROBEREN UIT TE ZOEKEN WAT ZE MOTIVEERT Ruth Cohn (1912 – 2010)

6

49 ORGANISATIE

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

50

ORGANISATIE

U kunt de opleiding master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs in maximaal twee jaar afronden. Als basis kiest u uit de hiervoor beschreven specialisaties die in alle lesplaatsen van het Seminarium voor Orthopedagogiek worden georganiseerd, eventueel kleurt u het hierin beschreven programma verder in met keuzethema’s die op verschillende locaties plaatsvinden.

Landelijk zijn alle roosters op elkaar afgestemd. Hierdoor bent u in staat uw rooster zo in te richten dat het zowel past bij uw belangstelling als binnen uw mogelijkheden.

Op www.seminarium.hu.nl vindt u een actueel overzicht van de dagen en de tijden van het aanbod.

Alle onderwijseenheden worden gewogen in EC (European Credit), het internationale studiepuntensysteem van een masteropleiding. De master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs telt in totaal 60 EC, waarbij de nominale studieduur een jaar is. Bij een maximale studieduur van twee jaar betekent het concreet dat u rekening kunt houden met een studielast van ongeveer 20 uur per week, inclusief de bijeenkomsten, het uitvoeren van uw praktijkgericht onderzoek en de opdrachten in uw eigen praktijk.

Organisatie

7

53 ANDERE OPLEIDINGSMOGELIJKHEDEN VOOR DE MASTER SEN

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

54

MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS IN VOLTIJD

Het Seminarium voor Orthopedagogiek biedt de mogelijkheid om de master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs binnen een jaar te behalen. Vooral voor leraren die de pabo net hebben afgerond en zich verder willen specialiseren in het onderwijs aan leerlingen bij wie de ontwikkeling niet vanzelfsprekend verloopt, biedt deze opleiding talloze mogelijkheden om zich verder te bekwamen.

Voor wie U kunt tot deze opleiding worden toegelaten als u in het bezit bent van een hbo- of bachelordiploma. U investeert minimaal vier dagen per week in uw studie. U voert uw praktijkopdrachten uit in uw eigen onderwijspraktijk c.q. stage.

Daarnaast bezoekt u bijeenkomsten, werkt u aan uw onderzoek of aan uw opdrachten. Voor deze opleiding is het noodzakelijk dat u beschikt over een stageplaats in het onderwijs. Ook voor leraren die parttime werken is deze opleiding een optie.

Programma Het voltijdprogramma werkt toe naar de eindkwalificaties, die betrekking hebben op drie gebieden: werken met en voor leerlingen (het primaire proces), werken in en voor de organisatie (het functioneren in een schoolteam en schoolorganisatie), professioneel handelen en beroepsontwikkeling (eigen professionele ontwikkeling).

U maakt deel uit van een leerteam, onder meer voor het uitwerken van opdrachten. Tijdens intervisiebijeenkomsten reflecteert u op uw praktijk en de inhoud van de opleiding. Een belangrijk onderdeel van de opleiding is het Praktijkgericht Onderzoek. Hierbij stelt u een praktijkprobleem centraal waarvan u denkt dat u een bijdrage kunt leveren aan de oplossing.

Een persoonlijke begeleider ondersteunt u bij uw volledige studietraject.

Meer informatie Meer informatie over de voltijdopleiding is te verkrijgen bij Eric Zwartkruis: eric.zwartkruis@hu.nl of 06 106 18 940 of kijk op www.seminarium.hu.nl.

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

55

MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS - IN-COMPANY

Leerlingenzorg en zeker 'speciale' leerlingenzorg vragen om goed opgeleide professionals. Niet alleen voor individuele leraren, ook voor veel scholen, instituten en bovenschoolse netwerken heeft de master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs zijn kwaliteit bewezen als het gaat om professionele groei. Het Seminarium voor Orthopedagogiek kan voor u een programma op maat samenstellen.

Op maat, maar wel op masterniveau. Dus kwalitatief hoogstaand onderwijs dat aansluit bij uw ambities om excellent onderwijs aan te bieden. Het gaat hierbij om een opleidingsprogramma op masterniveau voor bij het onderwijs betrokken medewerkers binnen uw school, uw expertisecentrum of van uw bovenschools netwerk. Het Seminarium voor Orthopedagogiek stelt u dan in staat een opleidingsprogramma te creĂŤren, waarin zowel de gemeenschappelijke ambities van de organisatie als de persoonlijke aspiraties van uw medewerkers tot hun recht komen. Dit opleidingsprogramma kunnen wij voor een gedeelte van de lestijd in-company, dus op uw locatie, uitvoeren.

Waarom een eigen masteropleiding?

Voor alle sectoren van het onderwijs geldt dat de verwachtingen vanuit de samenleving aanzienlijk zijn. De overheid initieert bovendien voortdurend nieuwe plannen, zoals passend onderwijs. De functie en taak van de medewerkers staan hierbij onder druk. Tegelijkertijd krijgen schoolbesturen steeds meer vrijheid en middelen om eigen accenten te leggen. Recent overheidsbeleid geeft ook voorrang aan scholing van alle betrokken professionals.

Met de masteropleiding van het Seminarium voor Orthopedagogiek haalt u deze scholing in huis. De mastertitel staat garant voor kwaliteit.

Doelgroep Deze master is gericht op alle professionals binnen uw onderwijsinstelling of bovenschools netwerk. De toelatingseis is een hbo- of bachelordiploma.

De inhoud Het Seminarium voor Orthopedagogiek stelt met u een programma samen waarin de ambities van uw school of netwerk worden afgestemd op de persoonlijke ontwikkelingsplannen van uw medewerkers. U bepaalt waarop u zich in de komende jaren vooral wenst te richten. Het gaat dan bijvoorbeeld om het Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

56 verbeteren van de didactiek, de aanpak van probleemgedrag of het versterken van de zorgstructuur.

U kiest samen met uw medewerkers uit diverse specialistische thema’s die kunnen worden toegesneden op uw eigen specifieke situatie. U maakt hierbij gebruik van de thema’s uit het algemene opleidingsprogramma. Daarnaast kunt u kiezen voor andere, voor u relevante, inhouden. Deze worden na een toets van de examencommissie (die daarbij de geldende internationale richtlijnen als maatstaf hanteert) in het programma opgenomen. Competentiegericht werken en leren vormen daarbij een belangrijk uitgangspunt.

De werkwijze De opleiding biedt een gevarieerde opzet in een uitdagende leeromgeving. Er zijn plenaire bijeenkomsten rond de gekozen inhouden. Daarnaast vormen uw medewerkers leerteams die eigen praktijkvragen onder begeleiding van een coach uitwerken. Een essentieel onderdeel van deze opleiding is het Praktijkgericht Onderzoek. Hierbij onderzoeken uw medewerkers eigen onderwijskundige of pedagogische problemen. Zij doorlopen hiermee een proces van voortdurend en kritisch reflecteren op de uitkomsten van hun onderzoek en de betekenis daarvan voor de eigen onderwijspraktijk. Deze manier van werken geeft uw ambities voor verbetering en vernieuwing een sterke impuls.

De kennisomgeving Het Seminarium voor Orthopedagogiek is een landelijk orthopedagogisch expertisecentrum, regionaal verankerd en een belangrijke partner voor overheid en instellingen bij landelijke innovaties. We verzorgen hoogwaardige opleidingen voor de hele (ortho-)pedagogische sector, met een breed palet aan diensten op het terrein van professionaliseren, advies, coaching, begeleiding en praktijkgericht onderzoek.

Het Seminarium voor Orthopedagogiek maakt deel uit van het Kenniscentrum Educatie, een levendige kennisgemeenschap van de Faculteit Educatie waarin lectoren, docenten en studenten de professionaliteit van het onderwijs mede versterken.

Meer informatie Neem voor meer informatie contact op met één van de regiomanagers of kijk op www.seminarium.hu.nl.

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

57 HET GAAT NIET OM ANTWOORDEN OP DE VRAAG: “HOE IS DIT KIND?”, MAAR “HOE MOETEN WE VERDER MET DIT KIND?” Leon van Gelder (1913 – 1981)

58

MASTERCOURSES

Wilt u zich verder professionaliseren in uw vakgebied, maar niet direct een masteropleiding volgen? Dan zijn de mastercourses master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs (SEN) wellicht geschikt voor u.

U volgt dan een cursus op het niveau van een thema uit de master. Indien u deze cursus met goed gevolg afrondt, ontvangt u na afloop een certificaat.

U kunt kiezen uit een aantal mastercourses op het gebied van pedagogische handelen, taal/lezen, rekenen, gedrag of begeleiden.

Meer informatie hierover vindt u op www.seminarium.hu.nl of neemt u contact op met het kantoor in uw regio. Hier kunt u tevens informeren naar subsidiemogelijkheden.

Hieronder vindt u een kort overzicht van onze mastercourses voor het primair, speciaal, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs. Het aanbod is verdeeld over een aantal domeinen: Domein gedrag, leren en begeleiden 1 Orthopedagogiek 2 Communicatie, in contact met‌ 3 (Be)geleiden van collega’s 4 Co-teaching, achtergronden en condities 5 Co-teaching in de praktijk Domein gedrag 6 Gedragsontwikkeling: belemmeringen en mogelijkheden 7 Probleemgedrag: preventie en interventie 8 School en sociaal-emotioneel leren 9 Passend handelen bij complex gedrag 10 Agressie als facet van communicatie 11 Agressie als signaal van maatschappelijke kwetsbaarheid

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

59 Domein leren 12 Handelingsgericht werken 13 Leren en professioneel handelen 14 Geletterdheid I 15 Geletterdheid 2 16 Gecijferdheid 17 Ernstige lees- en spellingsproblemen of dyslexie 18 Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 1 19 Ernstige reken- en wiskundeproblemen of dyscalculie 2 Domein begeleiden 20 Taak van de begeleider 21 Interactief in teams 22 Omgaan met eisen van de omgeving 23 Leren van innoveren 24 Leidinggeven: organisatie en beheer 25 Leidinggeven aan samenwerkende teams 26 Videobegeleiding in school 1: het begeleiden van een collega 27 Videobegeleiding in school 2: het begeleiden van een leerling met specifieke onderwijsbehoeften 28 Het eigen verhaal van de leerling: narratieve begeleiding van kinderen en jongeren Domein spel/jonge kinderen 29 Jonge kinderen/brede ontwikkeling 30 Spelregistratie en speldiagnostiek 31 Speltechnieken en spelbegeleiding Domein voortgezet (speciaal) onderwijs/middelbaar beroepsonderwijs 32 Zorgbeleid en Passend Onderwijs 33 Schoolloopbaanbegeleiding 34 Praktijk-/arbeidsleren

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

60 Domein speciale hulpvragen 35 Autisme 36 (Hoog)begaafdheid 37 Communicatieve redzaamheid 38 Syndromen, ziektebeelden en functiestoornissen Meer informatie hierover vindt u op www.seminarium.hu.nl of neemt u contact op met het kantoor in uw regio. Hier kunt u tevens informeren naar subsidiemogelijkheden.

Andere opleidingsmogelijkheden voor de master SEN

8

63 AANMELDEN EN STUDIEKOSTEN

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK BESTE SCORE IN KEUZEGIDS MASTERS 2010 AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

64

AANMELDEN EN STUDIEKOSTEN

Doelgroep U heeft toegang tot de masteropleiding wanneer u in het bezit bent van een hbo-getuigschrift of een bachelordiploma. De masteropleiding in deeltijd is in het bijzonder bedoeld voor leraren met een baan in het onderwijs. Heeft u geen baan in het onderwijs, dan dient u in de gelegenheid te zijn om minstens een dag per week stage te lopen op een school om daar praktijkopdrachten uit te voeren. Wanneer u geregeld werkt als invaller is dat vaak ook voldoende.

Inschrijfprocedure U kunt zich, bij voorkeur vóór 1 juli 2013 en uiterlijk vóór 1 september 2013, digitaal aanmelden als student via Studielink. U kunt Studielink vinden op onze website: www.inschrijven.hu.nl. Eind augustus wordt bepaald welke specialisaties binnen de Master SEN in de verschillende lesplaatsen zullen doorgaan. Dit hangt af van het aantal deelnemers dat zich heeft aangemeld. Onmiddellijk na deze vaststelling krijgt u hierover bericht.

U bent definitief ingeschreven wanneer de volgende stappen zijn doorlopen: 1 U maakt een account aan in Studielink.

2 U heeft in Studielink een inschrijfverzoek gedaan.

3 In Studielink zijn uw diploma(‘s) van vooropleiding(en) en persoonsgegevens gecontroleerd, inclusief uw toelatinggevende bachelordiploma.

4 Als de controle in stap drie niet kan worden uitgevoerd, heeft u kopieën van diploma(‘s) van vooropleiding(en) en/of identiteitsbewijs opgestuurd aan Bureau Inschrijving (Postbus 8218, 3503 RE Utrecht).

5 U heeft het betalingsformulier ingevuld en bevestigd met uw DigiD en u heeft een pasfoto geüpload.

Meer informatie over inschrijven vindt u op www.inschrijven.hu.nl. Voor specifieke vragen over uw inschrijving kunt u contact opnemen met het Studenten Informatie Punt (STIP), bij voorkeur per mail stip.fe@hu.nl anders telefonisch 088 481 71 51.

Wanneer u aan alle eisen heeft voldaan, bent u definitief ingeschreven.

U ontvangt dan een plaatsingsbrief. In principe start de opleiding in de eerste week van september. Voor vragen over uw opleiding neemt u contact op met het opleidingssecretariaat, bij voorkeur per e-mail via svo.opleidingssecretariaat@hu.nl of via telefoonnummer 088 481 75 45.

Aanmelden en studiekosten

65 Studiekosten Vanaf januari 2011 is het één en ander gewijzigd in de bekostiging van het Hoger Onderwijs. Dit is een gevolg van de aanname van het wetsvoorstel ‘Versterking Besturing’ door het parlement. Deze nieuwe wet kan voor zittende en startende studenten gevolgen hebben voor de hoogte van het collegegeld.

Wilt u weten hoe hoog het collegegeld voor u is? Kijk op www.collegegeldmeter.hu.nl. De belangrijkste wijziging in de wet is dat het ministerie van OCW nog maar één bachelor- en één masteropleiding bekostigt, waarbij geen onderscheid wordt gemaakt tussen hbo- en wo-graden.

Het collegegeld voor het studiejaar 2013-2014 is op het moment dat deze brochure verschijnt nog niet vastgesteld. Het collegeld is definitief bekend in het voorjaar van 2013 en wordt bekendgemaakt via www.collegegeldmeter.hu.nl.

Wanneer u na 1 augustus 1991 een bachelor- of mastergraad hebt behaald, of een vergelijkbare hbo-opleiding, zoals bijvoorbeeld de hogere kaderopleiding Pedagogiek of de voortgezette opleiding Speciaal Onderwijs en u wilt zich inschrijven voor een tweede bachelor- of masteropleiding, dan valt u in de categorie stapelaar. Zie in dat geval de website www.inschrijven.hu.nl onder het kopje ‘Collegegeld 2e opleiding’ voor de hoogte van het collegegeld.

Voor het bespreken van de mogelijkheden in uw situatie kunt u contact opnemen met de studieleider in uw regio.

Op het digitale betalingsformulier kunt u machtigen tot afschrijving ineens of in termijnen. Bij betaling in termijnen worden administratiekosten in rekening gebracht. Essentieel is dat het betalingsformulier voor 1 september 2013 ingevuld en bevestigd moet zijn met uw DigiD. U dient er rekening mee te houden dat er naast het collegegeld kosten gemaakt moeten worden voor de aanschaf van literatuur, readers en eventuele reiskosten.

Terugbetaling U kunt voor 1 september 2013 kosteloos annuleren via Studielink. Er wordt dan geen collegegeld van uw rekening afgeschreven. Bij afmelding na 1 september 2013 bent u ingeschreven als student en bent u collegegeld verschuldigd.

U hebt dan recht op (gedeeltelijke) terugbetaling.

Aanmelden en studiekosten

66 Voor verdere informatie over uitschrijven verwijzen we u naar www.reglementen.hu.nl (artikel 34a). Ook kunt u contact opnemen met het Studenten Informatie Punt (STIP), bij voorkeur per e-mail via stip.fe@hu.nl of telefonisch via 088 481 71 51.

Tegemoetkoming van uw bestuur Schoolbesturen beschikken over een scholingsbudget. Afhankelijk van het schoolbeleid kunt u met uw bevoegd gezag overleggen of het mogelijk is uit dit budget een bijdrage in de studiekosten te krijgen. Als student blijft u echter persoonlijk verantwoordelijk voor betaling van het collegegeld en de eventuele additionele kosten.

Lerarenbeurs Het Ministerie van OCW heeft de ‘Lerarenbeurs voor Scholing’ uitgeschreven.

Hiermee kunt u uw les- en collegegeld, studiemiddelen, reiskosten en vervangingskosten voor de Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs vergoed krijgen. Kijk voor meer informatie op: www.ocwduo.nl.

Voor het aanvragen van een lerarenbeurs heeft u de volgende gegevens nodig: Het brinnummer van Hogeschool Utrecht: 25 DW en de ISAT codes (crohonummer): 44103 Master SEN: Leraar Speciaal Onderwijs.

Examencommissie Bij de examencommissie kunt u terecht voor een bijzondere samenstelling van het opleidingsprogramma en mogelijke vrijstellingen. U dient hiertoe een schriftelijk verzoek in bij de examencommissie, dat u inlevert bij het secretariaat van de facultaire examencommissie.

Uw correspondentie richt u aan: Hogeschool Utrecht T.a.v. Examencommissie Seminarium voor Orthopedagogiek Postbus 14007 3508 SB Utrecht

Aanmelden en studiekosten

67 Buitenlands diploma U heeft recht op toelating tot de masteropleiding wanneer u beschikt over een buitenlands diploma, dat door een officiÍle Nederlandse instantie voor diplomawaardering (onder meer Nuffic of het Informatiecentrum Diploma Waardering in Zoetermeer) als gelijkwaardig wordt beschouwd aan de vereiste diploma’s. Daarnaast moet u kunnen aantonen dat u over voldoende kennis van de Nederlandse taal beschikt. U hebt daartoe het Staatsexamen Nederlands als Tweede taal (NT2) Programma II behaald (alle vaardigheden op niveau B2) of gaat dat voor het begin van het cursusjaar halen. Het Staatsexamen Nederlands als Tweede taal (NT2) is een landelijk examen dat uit vier onderdelen bestaat: lezen, schrijven, luisteren en spreken. De brochure en het aanmeldingsformulier voor dit Staatsexamen kunt u verkrijgen bij de Dienst Uitvoerend Onderwijs of downloaden via www.duo.nl. Tevens heeft u een geldige verblijfsstatus.

Aanmelden en studiekosten

9

69 OVERIGE ACTIVITEITEN

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

70

OVERIGE ACTIVITEITEN

Het Seminarium voor Orthopedagogiek verzorgt voor het educatieve veld (de scholen) en het pedagogisch veld (de instellingen op het terrein van jeugdzorgen jeugdwelzijn) een zeer breed palet aan diensten op het gebied van professionalisering, advies, coaching, begeleiding en praktijkgericht onderzoek.

Een cursus op maat voor het team, advisering over schoolontwikkeling en een themaconferentie ‘op maat’ voor een schoolbestuur zijn slechts enkele voorbeelden van onze mogelijkheden.

Specifiek vragen wij uw aandacht voor onze deskundigheid op het gebied van passend onderwijzen. Als ontwikkelaar van vernieuwende visies en werkwijzen is het Seminarium voor Orthopedagogiek toonaangevend. De professionaliteit van onze ervaren medewerkers bij veranderings- en implementatieprocessen stellen wij graag tot uw beschikking. Voor uw scholings- en begeleidingsvragen kunt u contact opnemen met de regiomanagers.

Schoolontwikkelingstrajecten Hieronder vindt u een kort overzicht van onze teamgerichte scholings- en begeleidingstrajecten voor primair, speciaal, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs, verdeeld over de domeinen gedrag, leren, begeleiden: Domein gedrag • Werken met een groepsplan gedrag • School Wide Positive Behavior Support (PBS) • Leren in Veiligheid (LIV) • Omgaan Met Moeilijke Klassen (OMMK) • Programma Alternatieve Denk strategieën (PAD) • Professional in de spiegel • Ontwikkelingsvolgmodel (OVM) Domein leren • Lezen is top in het primair en speciaal onderwijs (LIST) • Lezen is top in het voortgezet onderwijs (LIST VO) • Rekenverbetertraject • Handelingsgericht werken: praktijkmodel voor passend onderwijs • Ontwikkelingsvolgmodel (OVM)

Overige activiteiten

71

Kijk ook op www.seminarium.hu.nl voor meer informatie over ons totale aanbod.

Domein begeleiden • Choice, in gesprek met leerling en ouders • Bouwen aan een adaptieve school ( BAS+) • GIP XL • Flitsend onderwijs • Meer handen in de klas door co-teaching • Scholopoly • Seminarium profiel Scan Voortgezet Onderwijs (SPS) • Ontwikkelingsvolgmodel (OVM) Ook met betrekking tot begeleiding, advies en managementondersteuning op maat in basisscholen, speciale basisscholen, scholen voor speciaal onderwijs, scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs en regionale opleidingscentra (ROC) heeft het Seminarium voor Orthopedagogiek u veel te bieden.

Andere opleidingen Het Seminarium voor Orthopedagogiek biedt naast de masteropleiding ook onderstaande opleidingen: • School Video Interactie Begeleiding (SVIB-opleiding) • Specialist School Video Interactie Begeleiding (SVIB-specialist) • Vversterk • Vversterk Speciaal Postmaster onderwijs voor universitaire of hbo masters Na uw masteropleiding kunt u bij ons studeren en deelnemen aan het postmaster onderwijs. Zo blijft u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen binnen uw vakgebied. U kunt uw kennis verbreden of verdiepen ten behoeve van de schoolbegeleiding of in het kader van het onderwijs aan leerlingen bij wie de ontwikkeling niet vanzelfsprekend verloopt.

Elke postmastercursus is geaccrediteerd door NVO en NIP, voor nieuw cursusaanbod is accreditatie in aanvraag, zodat het behaalde certificaat een bijdrage kan zijn voor uw beroepsregistratie of voor uw herregistratie. Tevens voldoet elke cursus aan de eisen voor herregistratie bij de LBRT. Zowel voor universitaire masters (onderwijskundigen, psychologen, orthopedagogen) als voor hbo masters (master SEN, master Ecologische Pedagogiek) vindt u een up-to-date cursusaanbod op het gebied van speciaal onderwijzen en begeleiden.

Overige activiteiten

10

0

73 MEER INFORMATIE EN CONTACT

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

74

MEER INFORMATIE EN CONTACT INFORMATIEBIJEENKOMSTEN BIJ U IN DE BUURT

Wilt u langskomen op een van onze regionale informatiebijeenkomsten?

Kijk in onderstaand overzicht en op www.seminarium.hu.nl welke locatie en datum u het beste uitkomt.

Noord Nederland Lesplaats Groningen: Stenden Hogeschool, Phebensstraat 1, Groningen Woensdag 6 maart 2013 van 19.00 tot 21.00 uur Woensdag 24 april 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Dinsdag 11 juni 2013 van 19.00 tot 21.00 uur Maandag 19 augustus 2013 van 19.00 tot 21.00 uur Lesplaats Zwolle: Aagje Dekenstraat 53, Zwolle Donderdag 7 maart 2013 van 19.00 tot 21.00 uur Woensdag 10 april 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Woensdag 12 juni 2013 van 19.00 tot 21.00 uur Dinsdag 20 augustus 2013 van 19.00 tot 21.00 uur Noordwest Nederland Lesplaats Amsterdam: ROC, Tempelhofstraat 80, Amsterdam (bij het Sloterdijkstation) Woensdag 6 februari 2013 van 17.00 tot 19.30 uur Woensdag 20 maart 2013 van 17.00 tot 19.30 uur Woensdag 3 april 2013 van 17.00 tot 19.30 uur Woensdag 29 mei 2013 van 17.00 tot 19.30 uur Midden Nederland Lesplaats Utrecht: Hogeschool Utrecht, Padualaan 97, Utrecht Zaterdag 9 maart 2013 van 10.00 tot 15.00 uur Donderdag 6 juni 2013 van 16.00 tot 20.00 uur Dinsdag 27 augustus 2013 van 17.00 tot 20.00 uur

Meer informatie en contact

75 Zuidwest Nederland Lesplaats Rotterdam/Capelle a/d IJssel: Rhijnspoor 225 A, Capelle a/d IJssel Maandag 11 februari 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Donderdag 7 maart 2012 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 9 april 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Donderdag 16 mei 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Maandag 3 juni 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 9 juli 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Lesplaats Den Haag/Rijswijk: Haagweg 112, Rijswijk Dinsdag 5 februari 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 12 maart 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Dinsdag 16 april 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Woensdag 15 mei 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Maandag 10 juni 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Woensdag 10 juli 2013 van 19.00 tot 20.30 uur Lesplaats Vlissingen: Hogeschool Zeeland, Edisonweg 4, Vlissingen Maandag 4 februari 2013 van 19.00 tot 20.30 uur (lokaal PE124) Woensdag 6 maart 2013 van 15.30 tot 17.00 uur (lokaal PE124) Maandag 8 april 2013 van 19.00 tot 20.30 uur (lokaal PE124) Woensdag 24 april 2013 van 15.30 tot 17.00 uur (lokaal PE124) Maandag 13 mei 2013 van 19.00 tot 20.30 uur (lokaal PE124) Woensdag 12 juni 2013 van 15.30 tot 17.00 uur (lokaal AO21)

Meer informatie en contact

76 Oost Nederland Lesplaats Arnhem: pabo HAN, Ruitenberglaan 27, Arnhem Woensdag 20 maart 2013 om 15.00 uur Woensdag 24 april 2013 om 15.00 uur Maandag 3 juni 2013 om 19.00 uur Lesplaats Doetinchem: Hogeschool Iselinge, Bachlaan 11, Doetinchem Maandag 18 maart 2013 om 19.00 uur Dinsdag 23 april 2013 om 16.00 uur Lesplaats Enschede: Hengelosestraat 539, Enschede Maandag 11 maart 2013 om 19.00 uur Woensdag 10 april 2013 om 15.00 uur Woensdag 5 juni 2013 om 15.00 uur Zuidoost Nederland Lesplaats Maastricht: Onderstestraat 29, Houthem/Valkenburg Woensdag 6 maart 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Dinsdag 16 april 2013 van 17.30 tot 19.30 uur Woensdag 22 mei 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Woensdag 26 juni 2013 van 15.00 tot 17.00 uur Maandag 1 juli 2013 van 17.30 tot 19.30 uur Woensdag 28 augustus 2013 van 15.00 tot 17.00 uur

Extra in het kader van de lerarenbeurs: Theaterhotel Roermond: Kloosterwandplein 12-16, Roermond Woensdag 6 februari 2013 van 16.00 tot 18.00 uur

Meer informatie en contact

77

REGIOKANTOREN SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK

Midden Nederland Euclideslaan 251 3584 BV Utrecht t. 088 481 73 87 Nieuwe locatie per 23 februari 2013 Padualaan 97 3584 CH Utrecht t. 088 481 73 87 utrecht.seminarium@hu.nl Oost Nederland Ruitenberglaan 27 6826 CC Arnhem t. 088 481 78 10 f. 088 481 78 91 arnhem.seminarium@hu.nl Oost Nederland Hengelosestraat 539 7521 AG Enschede t. 088 481 78 80 f. 088 481 78 98 enschede.seminarium@hu.nl Noord Nederland Phebensstraat 1 9711 BL Groningen t. 088 481 78 50 groningen.seminarium@hu.nl Noord Nederland Aagje Dekenstraat 53 8023 BZ Zwolle t. 088 481 78 30 f. 088 481 78 93 zwolle.seminarium@hu.nl

Noordwest Nederland Kabelweg 21 1014 BA Amsterdam t. 088 481 78 60 f. 088 481 78 96 amsterdam.seminarium@hu.nl Zuidwest Nederland Haagweg 112 2282 AG Rijswijk t. 088 481 78 70 f. 088 481 78 97 denhaag.seminarium@hu.nl Zuidwest Nederland Edisonweg 4 4382 NW Vlissingen t. 088 481 78 90 middelburg.seminarium@hu.nl Zuidwest Nederland Rhijnspoor 225 A 2901 LB Capelle a/d IJssel t. 088 481 78 20 f. 088 481 78 92 rotterdam.seminarium@hu.nl Zuidoost Nederland Onderstestraat 29 6301 KA Houthem/Valkenburg t. 088 481 78 40 f. 088 481 78 94 maastricht.seminarium@hu.nl

Meer informatie en contact

78

MEER INFORMATIE EN CONTACT REGIOMANAGERS, STUDIELEIDERS, DIRECTIE & STAF

Informatie en contact Voor aanvullende inhoudelijk informatie over de opleidingen en beschrijvingen van de diverse programmaonderdelen kunt u kijken op www.seminarium.hu.nl.

Tevens kunt u contact opnemen met de studieleider van uw lesplaats. U kunt ook naar het opleidingssecretariaat van het Seminarium voor Orthopedagogiek bellen: 088 481 75 45.

Overzicht lesplaatsen Regiomanagers en studieleiders voor de masters Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs Lesplaatsen

Regiomanager

Studieleider

Amsterdam

dhr. drs. W.M. Kreike

mw. J.M. Bax MEd

Arnhem

Den Haag

Doetinchem

Enschede

Rotterdam

Meer informatie en contact

088 481 78 60

088 481 78 60

wil.kreike@hu.nl

anneke.bax@hu.nl

dhr. M. van den Brandhof

mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 10

088 481 78 10

06 121 53 892

06 204 06 303

matthias.vandenbrandhof@hu.nl

els.vandendries@hu.nl

dhr. drs. E. van Elswijk

mw. drs. E. Renes

088 481 78 70

088 481 78 70

06 542 73 887

06 234 06 045

ed.vanelswijk@hu.nl

esther.renes@hu.nl

dhr. M. van den Brandhof

mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 80

088 481 78 80

06 121 53 892

06 204 06 303

matthias.vandenbrandhof@hu.nl

els.vandendries@hu.nl

dhr. M. van den Brandhof

mw. drs. E.A.M.J. van den Dries

088 481 78 80

088 481 78 80

06 121 53 892

06 204 06 303

matthias.vandenbrandhof@hu.nl

els.vandendries@hu.nl

dhr. drs. E. van Elswijk

dhr. drs. J. Tinus

088 481 78 20

088 481 78 20

06 542 73 887

06 234 06 821

ed.vanelswijk@hu.nl

johan.tinus@hu.nl

79 Lesplaatsen

Regiomanager

Studieleider

Haren (Groningen)

dhr. G. Bakker

mw. drs. M. Lambers

Maastricht

Utrecht

Vlissingen

Zwolle

088 481 78 50

088 481 78 50

06 18 49 87 36

06 150 42 922

gerben.bakker@hu.nl

margo.lambers@hu.nl

dhr. drs. J.P.M. Kistermann

dhr. G.M.C. Ramakers

088 481 78 40

06 514 53 417

john.kistermann@hu.nl

ger.ramakers@hu.nl

dhr. drs. P. Linschoten

mw. C.G. Luyk

088 481 73 87

088 481 73 87

06 512 97 160

06 100 61 968

peter.linschoten@hu.nl

ineke.luyk@hu.nl

dhr. drs. E. van Elswijk

mw. R. Goedhart

088 481 78 90

088 481 78 90

06 542 73 887

06 237 23 533

ed.vanelswijk@hu.nl

ria.goedhart@hu.nl

dhr. G. Bakker

mw. drs. M. Lambers

088 481 78 30

088 481 78 50

06 18 49 87 36

06 150 42 922

gerben.bakker@hu.nl

margo.lambers@hu.nl

Directie en staf Postbus 14007, 3508 SB Utrecht t. 088 481 73 78 f. 088 481 03 49 info-seminarium@hu.nl www.seminarium.hu.nl Volg ons ook op Facebook via www.facebook.com/masterSEN.SeminariumvoorOrthopedagogiek.

Meer informatie en contact

80 Colofon Uitgave Seminarium voor Orthopedagogiek, 2013 Fotografie Hollandse Hoogte, Amsterdam Ed van Rijswijk, Zeist LĂŠon Vlieks, Susteren Redactie Seminarium voor Orthopedagogiek, Hogeschool Utrecht Opmaak Troost communicatie Druk Grafisch Bedrijf Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

Deze brochure is een uitgave van Hogeschool Utrecht. Overname van teksten is na overleg met de uitgever en de auteurs toegestaan. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. Voor de mannelijke vorm kunt u ook de vrouwelijke vorm lezen en vice versa.

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

SEMINARIUM VOOR ORTHOPEDAGOGIEK AL MEER DAN 80 JAAR EEN BEGRIP IN SPECIAAL EN PASSEND ONDERWIJZEN

Master Special Educational Needs: Leraar Speciaal Onderwijs 2013-2014

OPLEIDINGSPLAATSEN MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS

svo_eb_1212_tc

Kijk voor het adres en de voorlichtingsdata bij u in de buurt op

WWW.SEMINARIUM.HU.NL

Seminarium voor Orthopedagogiek

Amsterdam 088 481 78 60 Arnhem 088 481 78 10 Den Haag 088 481 78 70 Doetinchem 088 481 78 80 Enschede 088 481 78 80 Haren (Groningen) 088 481 78 50 Maastricht 088 481 78 40 Rotterdam 088 481 78 20 Utrecht 088 481 73 87 Vlissingen 088 481 78 90 Zwolle 088 481 78 30

MASTER SPECIAL EDUCATIONAL NEEDS: LERAAR SPECIAAL ONDERWIJS 2013-2014